MABANGIS NA LUNGSOD

Ni Efren Abueg

Pagkilala sa may-akda: 

 Si Efren Abueg ang isa sa mga iginagalang na nobelista, kuwentista, mananaysay, at krititiko ng

kaniyang panahon. Sumulat at nag-edit ng maraming mga sangguniang aklat si Abueg at ginagamit
hanggang sa kasaluyukan sa kapwa pribado at publikong paaralan, mula sa elementarya,
sekundarya hanggang sa kolehiyo. Bukod dito, malimit ilahok ang kaniyang mga kuwento sa mga
teksbuk na sinulat ng ibang awtor.  At isa sa mga akdang kanyang mga naisulat ay ang Mabangis na
Lungsod.

Uri ng Panitikan:

Ang akdang ito ay isang maikling kwento. Ang Maikling Kwento ay isang akdang pampanitikan na
binubuo ng mga elemento katulad ng tauhan, tagpuan at banghay. Ito ay maaring piksyon o di-
piksyon na nagmumula sa mga kwento ng totoong buhay o likha lamang ng mambabasa.

Layunin ng may-akda:

Ang may-akda ay naglalayong ipaalala sa atin na hindi lahat ng tao ay pantay pantay.  Sa ating
lipunan, mayroong mga mahirap na patuloy na humihirap at may mga mayayaman na patuloy na
yumayaman.  Dahil ditto, maraming mga tao ang gumagamit na lamang ng dahas upang makuha at
makamit ang mga ninanais.

Tema o Paksa ng akda

Ang teksto ay makatotohanan at napapanahon. Lahat ng tao, ay may kanyang contribusyon sa ating

komunidad. At tayo ay may mapagpiliian kung ano gusto natin. Hindi tayo pinipilit ng Diyos na gawin
ang gusto niya. Binibigyan tayo ng ang pagkakataon na gawin ang kung anuman gusto natin gawin.
Ngunit, sinasabi lang niya na may kahihinatnan ang lahat ng ginagawa natin.

Mga tauhan/ Panahon

Adong- 12 gulang na batang pulubi sa Quiapo.

Aling Ebeng- matandang pilay sa tabi ni adong sa dakong luwasan ng simbahan.

Bruno- isang siga na kinatatakutan ni adong na siyang kumuha sa kanyang pera.

    

Nilalaman/ Balangkas ng mga Pangyayari

Hindi naging isang gasgas ng pangyayari ang inilahad sa akda sapagkat may kaisahanan ang
pagkakakapit ng mga pangyayari mula simula hanggang wakas. Dati na ang mga pangyayaring may
bagong bihis, anyo, anggulo, at pananaw. Walang kakaiba sa nilalaman ng akda, sapagkat
ipinapakita lang nito ang mga totoong pangyayari sa lipunang ating ginagalawan ngayon. Naging
dominante na naganap ang mga pangyayari sa tapat ng Simbahan ng Quiapo.

Mga kaisipan/ ideyang taglay ng akda

Ang mga kaisipan ay sumalungat din. Ito ay may katotohanang unibersal, likas sa tao at lipunan. Ang
akdang pampanitikan ay nagtataglay at nagpapaliwanag sa mga kaisipang umiiral, tinatanggap at
pinatutunayan ng mga tiyak na sitwasyon at maging sariling karanasan may akda.

Istilo ng pagkakasulat ng akda

Para sa akin mabisa ang istilo na ginamit sa pagkakasulat sa nilalaman ng akda. Maayos naman
maganda ang pagkakasulat parang batay sa mga totoong ngyayari. Angkop lamang sa antas ng
pang-unawa ng mga mambabasa ang pagkakabuo ng akda. Kung kaya masasabi kong epektibo ang
paraan ng paggamit ng mga salita sa akda.

Buod

Ang kwento ay umiikot sa batang si Adong na gumigising ng maaga at nagtutungo sa Quiapo upang
mamalimos para siya ay magkaroon ng pagkain na kanyang maipantatawid gutom. Si Adong ay
labindalawang taong gulang. Sa murang edad ay naranasan na ni Adong ang kahirapan ng buhay.
Namuhay rin siya ng walang mga magulang na mag-aaruga sa kanya. Ngunit nagugulat ang mga
namamalimos sa tapat ng Simbahan ng Quiapo kapag dumarating na ang mayabang at nagpapaka-
haring si Bruno. Lahat sila ay natatakot kay Bruno. Lahat ng kanilang napapalimos ay napupunta
lamang kay Bruno.Si Bruno ang nakikinabang ng lahat ng mga ito

ANGAW SA ISANG BASONG Ni Amado Vera HernandezI.

MAY-AKDA
Ipinanganak noong Septyembre 13, 1903 sa Sagrada Familia sa Hagonoy, Bulacan ngunitlumaki sa Tondo,
Manila

Nag-aral sa Mataas na Paaralan ng Maynila at sa Amerikanong Paaralan ng Pakikipag-ugnayan (American

Correspondence School).

Isang makata at manunulat sa wikang Tagalog.

Noong 1932, napangasawa niya ang Pilipinang aktres na si Atang de la Rama. Ang mag-asawa ay kinilala
bilang mga Pambansang Alagad ng Sining, si Hernandez para saPanitikan, samantalang si de la Rama
ay para sa Tanghalan, Sayaw at Tugtugin

Tinaguriang "Manunulat ng mga Manggagawa", sapagkat isa siyang pinuno ng mgaPilipinong manggagawa at
sa kanyang pagpuna at pagsusuri sa mga kawalan ngkatarungang naganap sa Pilipinas noong kaniyang
kapanahunan. 

Nagturo din siya sa Pamantasan ng Pilipinas. 

Nakulong siya dahil sa pakikipag-ugnayan niya sa mga kilusang makakomunista.Ipinakulong siya ni Elpidio
Quirino dahil sa bintang na sedisyon at pagigingmapanghimagsik. 

Binawian siya ng buhay noong Marso 24, 1970 sa edad na animnapu't anim.

II. MGA TAUHAN

1. Bandong- isang ordinaryong mamamayan na kinmankam ang kanyang lupain ng korporasyon.

2. Ana-maybahay Bandong, naging masalimuot ang kanyang pagkamatay.

3. Pinuno ng Royal Lanes- lider ng korporasyong kinakamkam ang lupain ng mamamayan.

4. Mga Miyembro ng Samahan- kasamahan nina Bandong at Ana na inagawan ng lupain.

III. TAGPUAN

1. Bahay ni Bandong

2. Royal Lanes

3. Talipapa

IV. BUOD

Nabasa ni Bandong ang El Fili ni Rizal na natutungkol kay Kabesang Tales, ito ang nagpatatag sakanyang
loob na ipaglaban ang kanyang mga ari-arian na ipinamana pa ng kanyang mganinuno. Hindi na pumunta
si Bandong sa Kabesa sapagkat alam niyang siya ay ikukulong.Natatakot siya na walang mag-aalaga sa
kanyang asawa at sa kanilang mga anak.Hanggang dumating ang isang araw na gumulantang sa mundo
ni Bandong. Nagising silangginigiba ang kanilang bahay at pinuputol ang mga matatandang punongkahoy.
Nakipag-awaysi Bandong sa mga gumigiba sa kanilang bahay ngunit tuluyan pa rin silang pinaalis ng
mgaarmadong pulis dahil wala siyang titulo na magpapatunay na siya ang may-ari ng lupa atmatagal na ring
hindi nagbabayad ng buwis.Nakitira ang pamilya ni Andong sa kapatid ni Ana. Nang sila ay nakaluwag-luwag
bumuo sila ngsamahan at pinamunuan nila ito, ang mga miyembro ay ang mga kapit-bahay nilang kapwa
rinnila inagawan ng lupain. Ang grupo ay laging nagrarally sa Royal Lanes na isang pribadongkorporasyon.
Hanggang sa isang araw ay napuno ang nakaupo sa pinakamataas na posisyon ngkorporasyon, nagbanta ito
sa mag-asawa na itigil ang kanilang ginagawa kung ayaw nilangmapahamak.Isang araw nagtungo si Ana sa
talipapa para bumili ng kanilang pananghalian. Dinakip siya sadaan at dinala sa malaking bodega. Hinalay
siya ng anim na kalalakihan. Makalipas ang tatlongaraw siya rin ay kinitlan ng buhay. Ang nag-utos ng lahat ng
ito ay ang pinuno ng korporasyon.Dumating ang balita kay Bandong na ang katawan ng kanyang asawa ay
natagpuan sadamuhan. Agad na kumaripas sa takbo si Bandong at nadatnan ang malamig na bangkay