SISTEMA NG BILINGGWALISMO

RENE BENDAL·SATURDAY, JANUARY 6, 2018·READING TIME: 8 MINUTES

D. ANG SISTEMANG BILINGGWALISMO

Isang araw pagkalipas ng dedlayn ng Nagkakaisang mga Bansa ( United Nations) sa

Pangulong Saddam Hussein na Iisanin ng Iraq ang Kuwait; (Enero 15, 1991), nagsalita sa
telebisyon si Pangulong George Bush sa wikang Ingles na nagsasabing ang pananalakay
ng mga magkakaalyadong bansa sa puwersa ng Iraqi sa Kuwait at Iraq ay pagtupad
lamang sa naging desisyon ng UN. Nagsalita rin sa himpapawid si Pangulong Mikhail
Gorbachev ng Unyong Sobyet sa wikang sarili na may tuwirang salin sa lngles na
nagpapahayag ng pagkalungkot sa nangyari sa Gulpo. Sumahimpapawid din si
Pangulong Hussein sa sariling wika na may tuwiran ding salin sa Ingles na nagbabanta na
iigting at magiging “ina ng lahat ng giyera" ang labanan sa Gitnang Silangan. Nagpahatid
rin ng mensahe ang Pangulong Corazon C. Aquino, hindi sa sariling wika kundi sa
wikang Ingles, ng kanyang pagsuporta sa ginawang hakbang ng Estados Unidos at mga
kaalyadong bansa.

Nang sumunod na dalawang araw, patuloy pa rin sa pagansahimpapawid ng mga

nagaganap sa Gitnang Silangan ang mga mamamahayag na Pilipino sa telebiayon at
radyo sa wikang lngles. Hindi maikakaila na ang kanilang pagpapaliwanag sa wikang
Ingles ay katibayan at patunay ng pagiging bihasa ng mga reporter na Pilipino sa
dalawang wika.

Ang pagkakaroon ba ng kasanayan sa dalawang wika ay matatawag na bilinggwalismo?

Sina Saddam Hussein at Mikhail Gorbachev ay kapwa nagpahayag sa sariling lenggwahe.
Ang lngles na paliwanag ay tuwirang translasyon ng mamamahayag, hindi ng mga
nagsalita. Kasinghusay din kaya sa wikang lngles tulad sa sariling wika sina Saddam at
Gorbachev? Kung hindi parehas ang kasanayan, bilinggwalismo din ba itong matatawag?
Sang-ayon sa Webster New World Dictionary, ang bilinggwalismo ay kakayahang
gumamit ng dalawang wika na halos parehas mg kasanayan. Sa madaling salita, ang
konsepto ng bilinggwalismo ay paggamit ng dalawang wika o kakayahang gumamit ng
dalawang wika.

Kung ating papansinin, sina Saddam. Gorbachev at Bush ay mga monolinggwal sa kani-
kanilang wika. samantalang si Pangulong-Aquino na alam nating may katutubong
kakayahan sa Filipino ay may katumbas na kakayahan sa wikang Ingles, kaya’t
masasabing siya'y bilinggwal sa mga wikang Filipino at Ingles.

Ang mga halimbawang paliwanag sa itaas ay madaling maunawsan sapagkat payak;

datapwat, sa kapakanan ng pakikipagtalastasan, kailangang mauri ang bilinggwalismo sa
antas ng kahusayan sa dalawang wika. Ang bilinggwalismo ay ang kalidad ng pagiging
bilinggwal.

May mga Filipino -dahilan sa kanilang matiyagang pakikinig sa mga palatuntunan sa

radyo. telebisyon, pagdalo sa mga pulong, at pakikihalubilo sa mga marunong sa ibang
wika - ay nakauunawa ng pangalawang wika kahimat wala silang kakayahang gamitin
nang tuwiran. Ayon kay Diebold, ang tawag dito’y nagsisimulang bilinggwalismo.
Katulad din ito ng reseptibong bilinggwal na kahit di marunong magpahayag sa
pangalawang wika, ay naiintindihan naman ang impomasyong nakapaloob sa banyagang
wika.

Kung ang panahon naman ng pagkakatuto sa dalawang wika ating susuriin,

kinakailangang tingnan ang edad ng kanilang pagiging bilinggwal. Isa na rito ang
pagiging bilinggwal sa kamusmusan o magkasabay na pagkatuto sa dalawang wika. Ang
ganitong pagkatuto ay mahirap maganap maliban na lamang kung ang batang nag-aaral
ng dalawang wika ay anak ng isang banyagang Amerikano at isang Pilipino. Sa
kapaligiran ng bata ay nakatitiyak tayo na sabay niyang matutuhan ang dalawang wika.
Sa kabilang dako, ang isang batang Pilipino na nagsimulang pumasok ng paaralan ay
pormal na tinuruan ug mga bagay sa wikang banyaga. Tinatawag itong bilinggwal sa
kabataan. Masaaabing sapat na ang kanyang kaalaman sa kanyang unang wika.

Kapag tinawag na bilinggwal sa kabataan o katandaan, sinasabing ang kanyang pagkatuto

sa pangalawang Wika ay nagsimula sa hayskul o kolehiyo. Kasama rin dito ang pag-aaral
sa ibang bansa. Makikita rim ang bilis ng pagkatuto sa ikalawang wika.

Naranasan ng maraming mag-aaral na Pilipino sa hayskul ang patakarang “English Rule"

0 ang pagsasalita ng Wikang Ingles sa loob ng klase at maging sa labas ng paaralan kung
may pasok. Ang sinumang lumabag dito'y pinagmumulta ayon sa kanilang
napagkasunduan. Hindi masasabing ito’y labag o laban sa wikang Filipino sapagkat
lumalabas na ito’y isang pagdisiplina upang matuto ng wikang Ingles.

Ang Patakarang Edukasyong Bilinggwal 1973 at 1987

Ang kahalagahan ng wika’y hindi matatawaran bilang kasangkapan sa pagkatuto.
Natutong magsalita ang mga bata ayon sa wikang naririnig niya sa kanyang mga
magulang. Unang wika ng bata ang kanyang katutubong wika.

Sa mga institusyong edukasyonal sa Pilipinas, wika ang ginagamit ng mga guro sa

pagtuturo ng iba’t ibang asignatura mula elementarya hanggang kolehiyo. Kung wikang
katutubo, Filipino 0 Ingles ang dapat gamiting wikang panturo ay matagal ding naging
suliranin sa ating bansa.

Nang pagtibayin ang Bagong Saligang Batas ng 1973, nagsimula na rin ang
bilinggwalismo sa edukasyon ng Pilipinas. Itinakda sa Saligang Batas ng 1973 at ng
Pambansang Lupon ng Edukasyon ang pagkakaroon ng patakarang bilinggwalismo sa
mga paaralan. Layunin nito na makalikha ng isang bansang bilinggwal na may
mamamayang may sapat na kakayahan at kaalaman sa mga wikang Ingles at Filipino.
Kaugnay nito, nagpalabas ang Kagawaran ng Edukasyon, Kultura at lsports ng ilang
panuntunan sq pagpapatupad ng mga patakanng tulad ng mga sumusunod: magkahiwalay
na paggamit ng Filipino at Ingles bilang mga wikang panturo sa Baitang I; pagtuturo ng
Filipino at lngles bilang asignaturang pangwika sa elementarya at selmndarya; paggamit
ng Filipino sa mga Araling Panlipunat, Edukasyong Pangkalusugan, Agham Panlipunan,
Edukasyon at Wastong Pag-uugali, at Edukasyon sa Pagpapalakas ng Katawan; at
pagkakaroon ng mga bagong sangguniang aklat na nasusulat sa Filipino.

Itinakda pa rin na sa mga taong panunuran 1974-1975 hanggang sa taong panuruan 1977-
1978, maaari nang gamitin ang Filipino bilang wikang panturo sa mga araling unang
nabanggit sa mga lalawigan sa Katagalugan. Sa ibang rehiyon ibabatay ang wikang
panturo sa pagkamayroon (availability) ng mga kagamitang panturo at mga gurong may
sapat na kaalaman sa pagtuturo ng Filipino. Ingles naman ang mananatiling wikang
panturo sa lahat ng iba pang kurso.

Mula naman sa taong panuruan 1978-1979, magiging sapilitan na ang paggamit ng

Filipino sa mga araling nabanggit sa mga paaralan sa Katagalugan at sa iba pang rehiyon
na gumamit ng Filipino sa taong panuruan 1974-1975. Bibigyan ng layang bumalangkas
ang mga institusyong pandalubhasaan at gradwado ng kanilang sariling talatakdaan sa
pasubali na sa pagdating ng taong panuruan 1984, ang mga magsisipagtapos ay dapat
pumasa sa mga pagsusulit sa Filipino at Ingles para sa mahusay na paggamit ng
propesyon.

Lalong pinalakas ang edukasyong bilinggwal sa Pilipinas sa tadhana ng Artikulo XIV,

Seksyon 7 ng Saligang Batas ng 1987. Isinaad dito na sa mga layuning
pangkomunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at
Ingles, hangga't hindi binabago ng batas.

At bilang pag-alinsunod sa Saligang Batas ng 1987, pinagtibay ang Kautusang

Pangkagawaran Big. 52, seryeng 1987, hinggil sa patakarang edukasyong bilinggwal na
naglalayong makapagtamo ng kahusayan sa pagtuturo ng wikang Filipino at Ingles at
magamit ding itong midyum ng pagtuturo sa lahat ng antas ng paaralan.

Tungkulin ang patakarang edukasyong bilinggwal na pahusayin ang pagkatuto sa

pamamagitan ng dalawang wika (Filipino at Ingles) upang matamo ang mataas na uri ng
edukasyon gaya ng hinihingi ng konstitusyoug 1987; palaganapin ang Filipino bilang
wika ng literasi; paglinang at pagpapayabong ng Filipino bilang linggwistikong sagisag
ng pambansang pagkakaisa at pagkakakilanlan; at patuloy na intelektwalisasyon ng
wikang Filipino. Sa isang banda, pananatilihing wikang internasyonal para sa ELL. pino
ang Ingles at bilang di-ekslusibong wika ng agham at teknolohya.

Bilang karagdagang panuntunan sa Patakarang Edukasyong Bilinggwal ng 1987, ang

Filipino at Ingles ay gagamiting mga midyun ng pagtuturo sa mga tiyak na asignatura sa
kurikulum gaya ng inilahad sa Kautusang Pangkagawaran Big. 25, s. 1974. Ang mga
diyalektong lokal o wikang panrehiyon ay gagamiting wikang patulong sa pagtuturo. At
upang matamo ang inaasahan sa edukasyong bilinggwaI, ang Filipino at Ingles ay
gagawing mga asignaturang wika sa lahat ng antas.

Noong Mayo 27, 1987, ang dating Kalihim Lourdes R. Quisumbing ng Edukasyon,
Kultura at Isports ay nagpalabas ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 54 na naghahain ng
mga panuntuuan sa pagpapatupad ng Edukasyong BilniggwaI ng 1987. Ilan dito ang mga
sumusunod:
a. Ipinapakahulugan ng Edukasvong Bilinggwal ang patuloy paggamit ng Filipino at
Ingles bilang magkahiwalay na midyum ng pagtuturo sa mga ispesiplkong asignatura.

b. Ang pagbasa sa Filipino at Ingles ay dapat isagawa nang payugto-yugto. Sa mga

rehiyong di-Tagalog, ang Filipino’y maaring ituro ng oral sa tulong ng mga “inihandang
balangkas, pamamaraan at mga kagamitang kailangan sa pagtuturo sa mga hindi
nagsasalin ng Tagalog.
c. Ang pagsasama ng dalawa o tatlong lenggwahe’y isasaayos sa antas panrehiyon na
patuloy namang pinaiiral ang pagtuturong bilinggwal sa lahat ng rehiyon.

d. Ang kahulugan ng nilalaman maging sa anumang lenggwahe’y di dapat ipagpabaya

dahilan lamang sa pagsasama ng iba’t ibang wika.

e. Para sa lahat ng asignaturang ituturo sa Filipino, ang pagpapaunlad ng pagtuturo at

mga kagamitang panturo kasama pa ang pagsasanay ng mga gurong magtuturo ng
Filipino'y dapat paglaanan ng kaukulang pondo.

f. Ang antas ng kasanayan sa Filipino at Ingles na itatakda ng Kagawaran ayon sa antas at

pangangailangan ng mamamayan ay magkakaroon ng pana-panahong pagbabago.

g. Kakailanganin sa promosyon ng mga mag-aaral ang minimum na istandard sa

paggamit ng wikang Filipino at Ingles.

lsinaad pa rin sa nasabing Kautusang Pangkagawaran na pagkaraan ng sampung taon

(1987-1997), ang Patakarang Edukasyong Bilinggwal ay magdaraan sa pangkalahatang
ebalwasyo. Bago pa man dumating ang taong panuruang ito, isinasagawa naman ang
manakanakang ebalwasyon at mga mungkahi para sa maayos na pagpapatupad ng
Edukasyong Bilinggwal.

Inaasahan na sa pagpapatupad ng Edukasyong Bilinggwal, higit na mapauunlad ang

wikang Filipino maging sa natural na proseso, mapagyayaman ang kanyang talasalitaan
sa pagsasanib ng iba’t ibang wikang panrehiyon at maging ng mga dayuhang wika,
kusang mag-aangkin ito ng mgn elementong pangwika, at magkakaroon ng makaagham
na pagbalangkas ng mga programang pangwika.

ref. Komunikasyon at Linggwistika. Ni: Veneranda S. Lachica. Rex Book Store. Manila.
1994. pp. 14-18.