પે

જ નં
બર 1
 તંીની કલમે
....

નમ કાર મ ો,

અ યારના ઝડપી ગ ુમાં સા હ યકારો ુ

ં
સા હ ય વાં
ચકો
-: તંી :-
ધ
ુી પહ ચાડવાના ઘણા બધા મા યમો છે. પર ુ
એક
દપક રાજગોર સ ાની બે બાજુની જે મ આ બધા મા યમો પર અઢળક
સા હ ય ત થાય છે
ુ તેસાર બાબત છે પણ અ કુ
-: સહાયક :- લેખકોની કૃતઓ વાંચકો ુ ધી પહ ચતી નથી. આવી
કૃતઓને વાં
ચકો ુ ધી પહ ચાડવા માટે
“સા હ યનો વન-
વજય શહોરા "સચે
ત" વગડો" ઈ-મેગઝ
ેન શ કર રહયા છ એ.

જયદ પ ભરો લયા "જ ુ

ં
" જેમાં
ક વતા, લે
ખો, વાતાઓ, હા યલે ખો, નવલકથા
અનેઆટ( ચ કલા) વગે રેજેવા સા હ ય વ પોનો
ભરત રાઠોડ "રાધે
ય"
સમાવે
શ કર અને મે
ગઝેનની શ આત કર ર ા છ એ.
-: એ ડટર, લે
-આઉ સ એ ડ ડઝાઈન, :- જેલે
ખક મ ો પોતાની કૃતઓ મોકલવા ઈ છા હોય તે ઈ
ઈલ ારા અમારો સં
-મે પક કર શકે છે.(મોકલવા માટે
પરે
શ મકવાણા વશે
ષ મા હતી અલગ આપવામાં આવી છે )

આ મે ગઝ
ેન શ કરવાનો ઉ ે ય જુરાતી સા હ ય ુ
ં
ગૌરવ જળવાઈ રહે તે
મજ સા હ યકકૃ
તઓ ારા જે
ભાષા-સા હ યની ગર માં
જળવાઈ છેતે
માંૃધ કરવાનો
છે
.
આપની કૃ
તઓ મોકલવા માટે
ઈમે
ઈલ,
નવો દત લે
ખકો ું
સા હ ય વાં
ચકો ધ
ુી પહ ચાડ તે
મને
SvvMagazine1@gmail.com યો ય માગદશન અનેો સાહન ૂપાડવાના આશયથી
મોબાઈલ નં
બર. આ મે ગઝ
ેન પા ીક વ પે શ કર ર ા છ એ. વાં
ચક
અને લેખક મ ોનો જેને હ અનેસહકાર અમારા
૭૬૦૦૯૫૪૫૦૦ ‘સા હ યનો વન-વગડો' પ
ુને મ ો તે
વા જ સહકાર અને
નેહ સાથેસા હ ય ે
મીઓ આ મે ગઝેનને પણ વધાવશે
કમત પયા -૧૦ તે
વી અ ભલાષા...
ક
આભાર..

- દપક રાજગોર

પે
જ નં
બર 2
સાિહ યના સજકોનું ધબકતું દય
 અ ુમ ણકા

૦૧. વાતા..............................૦૪

૦૨. બાળવાતા.......................૦૬

૦૩. નવલકથા........................૦૮

૦૪. માઈ ો ફ શન.................૧૨

૦૫. ક વતા............................૧૪

૦૬. લે
ખ...............................૧૬

૦૭. ફ મ ર .ૂ
.....................૧૬

૦૮. સજક પ રચય..................૨૧

૦૯. આટ ગે
લે
ર ......................૨૪

૧૦. તકથા..........................૨૫
ૂ

૧૧. આટ ુ
ં ણો...................૨૭

૧૨. આ ુ
ં
પણ હ .ુ
ં
.................૨૮

૧૩. લક ગે
લે
ર ....................૨૯

૧૪. બાળગીત........................૩૦

૧૫. આપના - તભાવ...........૩૧.

પે
જ નં
બર 3
 અં
દરથી ભાં
ગી પ ો..
          ‛અવી, ુ ંજેકહેએ.. પણ વાતા
આપણે નેતો દ કરો જ થશે
..’
     વૈ
દે
હ એ યારે વ થ થઈ આં ખો
વાતા : ુઝં
ખના
      વૈ
દે
હ ની વાત પર અ વનાશ થોડો ખોલી યારેએની નજર એના દ કરાને
ુ સે
થયો.. લે
ખક : પરે
શ મકવાણા જોવા બે તાબ હતી.. કઠણ કાળજે એજ
ઘો ડયામાંપોતાની ૂલ જેવી દ કર કૂ
      ‛દ કરો દ કર .. ુ
વૈદે
હ ..! જે પણ અ વનાશેએમાં થી દ કરો લીધો.. એને
હશે એ આપ ં જ બાળક હશે ને
..?’ ઉઠાવી એણે વૈ
દે
હ ના ખોળામાંુો..

      પણ વૈ
દે
હ ની ુઝં
ખના એટલી તી        એક દ કરો જણીનેતો માનો એ
હતી કે .. એણેઅ વનાશનેચો ુકહ ુ
શીથી પાગલ થઈ ગઈ..
દ ુ ં
.
       ‛અવી.., આ જો આપણો દ કરો..’
ભળ, મારે
      ‛સાં દ કરો જોઈએ છે
અને
જો દ કર આવી તો હુએનેકોઈપણ        અનેઆજે આટલા વષ બાદ એજ
હાલમાં એ સેટ નહ ક ..’ દ કરો.. પોતાને
અનેપોતાની હાલસોયી
માંનેએક ઘરડાઘરના ગેઇટ પર ઉતાર
      દવસેનેદવસેવૈ દે
હ ની દકરા ચા યો ગયો..
યે
ની ઝં
ખના વ યે જતી હતી.. પહે લી     લડક હુ
ઈ હે
..’    
ડ લવર વખતેજ એણેએક દ કરાને        ર તાની વ ચે
સડસડાટ પાછ જતી
        પોતાની દ કર નો ૂ
લ જે
વો મા મ
ૂ એના દ કરાની લ ુ
રયસ કારને
જોઈ..
જ મ તો આ યો પણ એ દ કરો મરે લો
ચહે રો જોતા જ.. એણેએનેપોતાની અ વનાશ સામે એના ૂતકાળ ફર ાદશ
જ યો એ પછ દ કરા યેની એની
ગોદમાં ઉઠાવી લીધી.. થયો..
ઝં ખનાએ હદેવધી કે ... એણેબેવાર
અબોશન કરવી પોતાની દ કર ઓ ને         એજ ે ણેએણેમનોનમ વચાર         એક તરફ લાડકોડથી ઉછરે
લો એનો
ગભમાં જ માર નાખી.. લી ુ ંકેએક પતા તર કે
હુમાર લાડલીને મત.. અનેએક તરફ એક ગર બ માં
દુ નયાની દરે
ક ુશી આપીશ. પણ બી રાધાના ખોળામાં એકદમ દય નય હાલતમાં
         આ વખતેપણ ગે રકાયદેસર
જ ે ણેએનેવૈ
દે
હ નો વચાર આ યો.. ઉછરતી એની લાડલી દ કર મ ુન.
પોતાના ગભની તપાસ કરવા માં
ગતી હતી
પણ એ માટે અ વનાશ જરાય તૈ યાર ન         વૈદે
હ ને ણ થશેકેએણેએક         ઘણીવખત પોતાની લાડલીને
રાધાના
થયો.. દ કરાનેનહ પણ એક દ કર નેજ મ પડખામાંરાતના અં ધકારમાં ૂટપાથ પર
આ યો છેતો..? દ કરાની ઝં ખનામાંએ તલ
ુ ેી જોઈ એને બહુ જ લાગી આવ ુ ં
..
         એણે પણ કહ દ ુ ંકે
..
પાગલ થઈ ગઈ છે ..  એ કઈપણ કર શકે પછ એણેરાધાનેપોતાનેયાંકામ પર
        ‛અવી જો દ કર આવશે એને છે
તો હુ .. રાખી.. એજ વચાર નેકે .. મુન આં ખ
ફક દઈશ યાદ રાખજે ...’ સામે રહશેતો એ મુનને યો ય ભ વ ય
        આખરે એજ ણે એણે ડોકટર સાથે
આપી શકશે ..
         એના એ શ દો હો પટલની બહાર વાત કર .. ડોકટર ર વ એનો પરમ મ
બે ઠાલા અ વના કાનમાંસતત જ ંતા
ુ અને એ વૈદે
હ નેપણ સાર ર તે ઓળખતો        પણ રાધા બહુજ વા ભમાની જે ટ ું
હતા.. એટલે એણે એજ ણે .. યાંએજ પળે કામ કરતી એટ ુ ંજ લે તી.. અ વનાશ
જ મે લા એક બાળક સાથે એ બાળક ને ઘણીવાર પોતાની મ ુન ખાતર એને વધારે
         થોડ વારમાં જ અં દરથી નસ એક બદલી નાખી.. પૈસા દે તો.. પણ એ પાછા કર દેતી..
ૂ
લ જે વી દ કર ને લઈને બહાર આવી..
અનેએણેઅ વનાશના હાથમાંએની       પોતાની ૂલ જે વી લાડલી જેનેગોદમાં        કહે
તી કે ટલી ચાદર એટલા જ
.. ‛જે
દ કર સ પતા ક .ુ ં
. લે ત ા જ એ એક સં ૂ
ણ પતા બની ગયો પગ બહાર કઢાય.. બેટક ુ ંજમવવા ુ
ં
એજ કાળ ના કટકાને એક જ ણમાં મળ રહે એ ૂ ર ુ ં
છેઅમારેમાટે
..’
        ‛ બ
ુારક હો મ ટર ગાં ધી.. આપકો પોતાના થી દુ ર થયે લી જોઈ અ વનાશ
લડક હુ ઈ હે
..’     અં દરથી ભાંગી પ ો..      

પે
જ નં
બર 4
          યારે મ
ુન થોડ મોટ થઈ..       મતે
અર સામાં
જો ુ
ં
એટલે
ક .ુ
ં
.          અ વનાશે
એને
બ ુ
ં
જ સ ય કહ
એટલે મતની સાથે અ વનાશે
એને પણ દ ુ ં
..
ભણાવવાની વાત કર .. પણ એ માટે
વૈ
દે
હ        ‛ડો ટ ાય મોમ, અમેઆવી ું
ને
..
એ સાફ ના પાડ દ ધી.. તમને મળવા.. દર  વષ આવી ુ
ં
..’    યારેએનેબધી જ વા ત વકતા ુ ં
ભાન થ .ું
. દ કરાની ઝંખનામાંપાગલ
     યાંરાધા પણ ઉભી હતી અને એણે        અ વનાશેવૈ
દે
હ નો હાથ પક ો..
બનેલી એ, એ તો ૂ લી જ ગઈ.. કે
રાધાની સામેજોઇનેજ કટા કરે
લો કે એનેહમત આપી..
.. બાળપણમાં જેએની આં ખ સામેહતી એ
        થોડ વારમાં
જ એમને ઘરડાઘરના એની પોતાની જ દ કર હતી..
     ‛ભણાવવાની ુજ ર છે.. અવી,
નોકરાણીની દ કર છે
. નોકરાણી જ ઝાં પે ઉતાર મત ચા યો ગયો..      એણે એજ ણે મ
ુનને
છાતી સરખી
બનશે ..’        વૈ
દે
હ નો હાથ પકડ .. અ વનાશ ચાં પી લીધી..

     વૈ
દે
હ ની વાત સાં
ભળ .. રાધાને
ઘ ં
જ ધીમે પગલે
.. ઘરડાઘરના દરવા અંદર      એણેરાધાની પણ બે
હાથ જોડ માફ
દુઃખ થ .ું. અને એણે એજ દવસથી એ જ જતો હતો યાં .. માંગી..
ઘરે કામ કરવા ુ
ંછોડ દ ું
..       એના કાન પર એક ણીતા મીઠા      રાધાએ એને
માફ કર ..
         એ પછ એના વન ું
એક જ યે ય અવાજના બોલ પ ા..
     ખરેખર દ કર કે દ કરો ુ ફરક પડે
છે..
હ ુ ં કે.. મ
ુનને
માર જે
મ નોકરાણી તો       ‛મ મી પ પા..,’ આટલો મીઠો આવજ જે હોય એ.. જો એને યો ય સંકાર અને
નથી જ બનાવવી.. તો પોતાની મ ુનનો જ હોઈ શકે .. એમ પરવર શ મળ રહે .. તો માંબાપની લાઠ
    ચાર ઘરના કામ કર , ફે
ટર માં
તનટોડ વચાર અ વનાશેધીરેરહ નેપાછળ બનવાના જ..
જો .ુ ં
.
મહે નત કર એણે પોતાની ુ મનેકલેટર
બનાવી..      એ પછ મ ુન તે જ.. રાધામાંની
      તો ખરે
ખર પાછળ એક આલીશાન
સાથે પોતાના મ મી પ પાને હમે શાને માટે
     આ તરફ વૈ દે
હ ના ૂબ જ લાડ યારમાં કારના દરવા પાસેરાધા અનેએની પોતાના ઘરે લઈ ગઈ..
મન ઉભી હતી..
ુ
ઉછે રલો મત.. એશોઆરામની જદગી
                        સમા ત
વતો મોટો થયો.. વદે
શ ગયો અનેયાં
નો    રાધાને મ ુન સાથેજોઈ.. વૈ
દે
હ ને
જ થઈ ને રહ ગયો.. પોતાના કડવા શ દો યાદ આ યા અને
ણેએ પોતાની જ નજરોમાંઉતર
     એના માંબાપ ૃ થયા અનેએના
ગઈ..
બાળકો મોટા થયા યારે
એ આ યો..
     મ ુન દોડ નેવૈ
દે
હ અનેઅ વનાશ
     વૈદે
હ ને તો એમ કે .. હવે દ કરો, વહુ
પાસે આવી.. એમની પાછળ રાધા પણ
પૌ પૌ ી બધા સાથે રહ ુ .. પણ એમનો
ં
યાં આવી...
દ કરો ુ દ એને .. લઈ નીકળ ગયો એમ
કહ ને કે..     અ વનાશનો કરચલીવાળો સહે જ
ૂ
જતો હાથ પકડ .. મ ુન રડ પડ ..
      ‛મોમ ડેડ.. મારો પ રવાર નથી ઇ છતો
કે.. તમેલોકો અમાર સાથેરહો.. આ ુ
શ ખબર.. ુ
શ ખબર.. ુ
શ ખબર..
    રાધાએ જ એને ક .ુ
ં
.
મરમાં તમે જશો પણ ાં .. એટલે મ અને તદન યાજબી ભાવે
...,
રોઝ એ તમને ઘરડાઘરમાં ક ં     ‛ભાઈ સાહે
ુવા ુ બ, આ તમાર જ દ કર
વચા ..’ુ છે . . મ
ુન..’ આકષક અને
રસદાર કુના કવર પે
જ માટે
અમારો સં
પક કરો.
      દ કરાના મોઢે
.. આટ ુ
ંસાંભળ ..     ‛હા.. પ પા, ર વ અં
કલે
મને
બ ુ
ં
જ
પાછળ અ વનાશ સાથેબે ઠે
લી વૈ
દે
હ થી કહ દ ુ ં
છે...’ વો સએપ કરો 7600954500
એક ડૂ સકુ ભરાઈ ગ .ુ
ં.
    વૈ
દે
હ કઈ સમજેએ પહે
લાંજ..
પે
જ નં
બર 5
 બાળવાતા ગોવાળ નીક ો. પોપટ ભશોના ગોવાળને લઈ લીધાં
નેઆં
બાના થડે
બાં
ધી દ ધાં
.
કહે-
વળ યાંથી ઘે
ટાનો ગોવાળ નીક ો. ઘેટાના
પોપટ ૂયો નથી, પોપટ તર યો
એ ભાઈ, ભશોના ગોવાળ, ભાઈ ભશોના ગોવાળે
પોપટનેચાર-પાંચ ઘે
ટા આ યા.
નથી
ગોવાળ! માર માને
એટ ુ
ં
કહેજે
પછ તો યાં થી ઘોડાનો ગોવાળ, હાથીનો
એક હતો પોપટ. પોપટ બહુ
જ ભલો ને
પોપટ ૂયો નથી ગોવાળ અને સાં
ઢયાનો ગોવાળ એક પછ
ડા ો હતો.
એક નીક ા. ઘોડાના ગોવાળે પોપટનેએક
પોપટ તર યો નથી ઘોડો આ યો. હાથીના ગોવાળેપોપટનેએક
એક દવસ પોપટને
એની મા કહે
- ભાઈ,
કમાવા ને
! પોપટ આં
બાની ડાળ હાથી આ યો. સાં ઢયાના ગોવાળેપોપટને
એક સાંઢયો આ યો.
પોપટ તો ‘ઠ ક’ કહ કમાવા ચા યો. પોપટ સરોવરની પાળ
ચાલતાં ચાલતાં ૂ
બ દૂર ગયો યાંએક પછ પોપટ તો ગાય, ભશ, બકરા, ઘે ટા,
પોપટ કાચી કે
ર ખાય ઘોડો, હાથી નેસાં
ઢયો બધાં
યનેલઈને એક
મોટુ સરોવર આ .ુ
ંસરોવરની પાળેએક
મ નો આં બો હતો. તે
ના ઉપર પોપટ મોટા શહેરમાંઆ યો. બધાં
યનેવે
ચી ના યા
પોપટ પાક કે
ર ખાય
બેઠો. એટલે એને તો ઘણાંબધા પયા મ ા.
પોપટ ટહૂ
કા કરે થોડાક પયા ુ ંએણેસો ુ
- ુંલી ુ
ંનેતે
ના
આંબે કાચી અને પાક ઘણી બધી કે
રઓ ઘરે
ણાં ઘડા યાં
.
આવે લી. પોપટ કેર ઓ ખાય, આં બાડાળે ભશોનો ગોવાળ કહે - બા ુ
! મારાથી તો
હ ચકે નેટહૂકા કરે. યાં
થી એક ગાયોનો કહેવા ન હ જવાય. તારેજોઈએ તો પછ એણે ઘરે
ણાંનાકમાં
, કાનમાં
નેચાં
ચમાં
ગોવાળ નીક ો. પોપટ ગાયોના ગોવાળને આમાં થી એક પા ડયાળ ભશ લઈ લે . પહે
યા; બી પયાને પાં
ખમાં અનેચાં
ચમાં
કહે- પોપટેતો એક સાર મ ની ભશ લીધી ને ભયા. પછ પોપટભાઈ ઘર ભણી ચા યા.
આં બાના થડે
બાં
ધી. આવતાં આવતાં મોડ રાત થઈ ગઈ. ઘરનાં
એ ભાઈ, ગાયોના ગોવાળ, ગાયોના બધાં ઘી ગયાંહતાં . પોપટેતો સાં
કળ
ગોવાળ! માર માને
એટ ુ
ં
કહે
જે થોડ ક વાર થઈ તો યાં
થી બકરાનો ગોવાળ
ખખડાવી માનેસાદ કર નેક ુ ં
-
નીક ો. પોપટ બકરાના ગોવાળને કહે-
પોપટ ૂયો નથી મા, મા!
એ ભાઈ, બકરાના ગોવાળ, બકરાના
પોપટ તર યો નથી ગોવાળ! માર માને
એટ ુ
ં
કહે
જે બારણાં
ઉઘાડો
પોપટ આં
બાની ડાળ પોપટ ૂયો નથી પાથરણાં
પથરાવો
પોપટ સરોવરની પાળ પોપટ તર યો નથી ઢોલીડા ઢળાવો
પોપટ કાચી કે
ર ખાય પોપટ આં
બાની ડાળ શરણાઈઓ વગડાવો
પોપટ પાક કે
ર ખાય પોપટ સરોવરની પાળ પોપટભાઈ પાં
ખ ખં
ખે
રે
.
પોપટ ટહૂ
કા કરે પોપટ કાચી કે
ર ખાય મા બચાર આખો દવસ ઘર ુ ંકામ કર
ગોવાળ કહે- બા ુ! આ ગાયો રે ઢ ક
ૂને કર ને ૂ
બ થાક ગઈ હતી. કોણ આ ુ ંછે
પોપટ પાક કે
ર ખાય
હુતે તાર બાને કહેવા ાં ? તારે તે એનેબરાબર સમ ં
ુ ન હ. એને થ ુ ં
જોઈતી હોય તો આમાં થી એક સાર પોપટ ટહૂ
કા કરે અ યારેકોઈ ચોરબોર આ યો હશે ને
ખોટુ
મ ની ગાય લઈ લે . પોપટેતો એક ગાય ખોટુબોલતો હશે . એણેતો બારણાં
બકરાનો ગોવાળ કહે- અરેબા ુ ! આ ઉઘા ાં ન હ. પછ પોપટ કાક નેઘે
ર ગયો.
લીધી નેઆંબાના થડે બાં
ધી દ ધી.
બકરા રે
ઢા ક
ૂને મારાથી તાર માને
કહેવા કાક ને
ઘે
ર જઈને કહે-
થોડ ક વાર થઈ યાં તો યાં
થી ભશોનો ન હ જવાય. તારેજોઈએ તો બે -ચાર
ગોવાળ નીક ો. પોપટ ભશોના ગોવાળને બકરા લઈ લે. પોપટેતો બે-ચાર પાળાં કાક , કાક !

પે
જ નં
બર 6
બારણાં
ઉઘાડો હ . હમણાં શરણાઈવાળાને બોલા ુ
ંછુ. છગન: ‘સાહબ 100 પયામાં પતી ગ .ુ
ં
મોટ બા તરત ણ ચાર શરણાઈવાળાને ડૉ ટર: ‘કે વી ર તે
?’
પાથરણાં પથરાવો
બોલાવી લા યા. શરણાઈ ુ ંૂ કરતી
વાગવા માં
ડ. છગન: ‘ મ તીને બોલાવીને પલગના ચારેય
ઢોલીડા ઢળાવો
પાયા જ
શરણાઈઓ વગડાવો પોપટભાઈ તો ુ શ ુ શ થઈ ગયા ને
પાં
ખમાંથી નેચાંચમાં
થી પયા ખં ખે
રવા કપાવી ના યા!’
પોપટભાઈ પાં ખ ખં
ખેરે
. લા યા. થોડ વારમાંતો આ ુ ંઘર
***
પયાથી ભરાઈ ગ .ુંપોપટભાઈ આટલા
કાક એ તો ત ૂાંતૂાંજ સંભળાવી દ ું-
બધાં પયા કમાઈનેઆ યા એ જોઈ છોકર : ‘ ુ
ંમનેે મ કરેછે?’
અ યારે અડધી રાતે કોઈ બારણાંઉઘાડ ંુ
મોટ બા પણ ૂ બ રા થયા.
નથી. આવ ુ ંહોય તો સવારે
આવજે . પછ છોકરો: ‘હા, વહાલી.’
પોપટ પોતાની બહે નના ઘે
ર ગયો. જઈને શરણાઈ સાં
ભળતાં સાં ભળતાં
કહે- પોપટભાઈને ઘ આવી ગઈ. સવારે છોકર : ‘ ુ ંમારા માટેમર શકે ?’
ઊઠ નેમોટ બાએ પોપટભાઈની માને
બહેન, બહેન! છોકરો: ‘ના, હુઅમર ે મી છુ’
બોલાવી પોપટભાઈના પયા - ઘરે ણાં
બારણાં ઉઘાડો એને આપી દ ધા અને પોપટભાઈને જવા ું ***
મન નહો ુંતો પણ પરાણે માની સાથેએના
પાથરણાં પથરાવો ઘે
ર મોકલાવી દ ધા ચં
દુઓ ફસે જવા નીક ો. એની મ મીએ
ક .ુ
ં‘બેટા, ચા પીવી છે
?’
ઢોલીડા ઢળાવો

શરણાઈઓ વગડાવો
Џ હસો અને
હસાવો Џ ‘ના મ મી! ચા પીને
ઓ ફસે
જવા ુ
ં
મને
ગમ ુ નથી.’
ં
પોપટભાઈ પાં
ખ ખં
ખે
રે
. 'આ મ ુ
ં
ભાડુ
કે
ટ ુ
ં
છે
?'
મ, બે
‘કે ટા?’
બહેન કહે- અ યારેકાળ રાતે તે મારો '૧૦૦૦ પયા.'
‘કારણ કે
ચા પીધા પછ મને ઘ નથી
ભાઈ ાં થી હોય? ભાગી ! ું તો કોઈ
'પણ હુ
તો ક વ છુ
. કાઈક વાજબી….' આવતી….’
ચોર લાગેછે . પછ પોપટ તો માસી,
ફોઈબા વગે
રેઘણાંસગાં
વહાલાં
ને
ઘે ર ગયો છ મ હના ુ
'તમારે ંભાડુએડવા સ
પણ કોઈએ બારણાં ઉઘા ાં
ન હ. આપ ુ ંપડશે
…' Ĩ વચાર
છે
વટેપોપટ એની મોટ બાનેયાંગયો. *** પં
ખી પાં
જરા માં
થી આઝાદ થઈ ગ ુ ને
એની મોટ બા એનેૂ
બ વહાલ કરતાં
હતા. માણસ મોબાઈલ નામક પાં
જરામા કે
દ થઈ
છગન (ડો ટર સાહબને ): ‘મનેછે લા ગયો..
મોટ બાએ તો તરત પોપટનો સાદ પં
દર દવસથી મારા પલંગ નીચે કોઈ હોય
ઓળ યો. તેકહે- આવી ગયો, મારા એવો ભાસ થાય છે. તે
ની દવા ુ ં
? અને વભાવમાંવન તા, ચહે
રા પર તે
જ વતા,
દ કરા! આ આવી; લેબારણાં
ઉઘાડુછુ, ખચ કેટલો થશે ?’ અડગ આ મ વ ાસ અને પવી વચારો
બા ુ! પછ બારણાંઉઘા ાંએટલે ય તને તે
ના લ ય ુધી પહ ચાડે
છે
.
પોપટભાઈ અંદર આ યા અનેમોટ બાને ડૉ ટર: ‘દસ હ ર.’
ખોટા માગ મે
ળવેું
ધન ારે ય ય તને
પગેલા યા. મોટ બાએ એના દુખણાં
થોડા દવસો પછ છગન ડો ટર સાહબને ખ
ુઆપી શક ુ ંનથી. તેય ત ુંખુ
લીધાં.
ર તામાં
મ ો. પણ છ નવી લેછે.
પછ તો મોટ બાએ પોપટ માટેપાથરણાં
ડો ટર: ‘છગનભાઈ, તમેતો પછ આ યા જય દપ ભરો ળયા " ડયર જ ુ
"
પથરા યાં
, ઢોલીડા ઢળા યાંનેઉપર
જ નહ !’
વ
ંાળા વ
ુ ંાળા ગાદલાં
ુ પથરા યાં
. પછ

પે
જ નં
બર 7
 "થઈ ગ "ુ
ં નવલકથા "હા હા મ રુ
. જય દપની વાતમાં
પોઈ ટ
છેખરો. ખરેખર જય દપના ક ા માણે જ
"હા યાર! મનેતો લાગી ર ું
હ ુ
કે થ ુહોય તો!" આ શષેજય દપની વાતનેટે
કો
તડપ ભાગ-૧
મા એકાદ માક માટેરહ જશે ." આપતાં ક .ુ
ં
જય દપ ભરો ળયા " ડયર જ ુ
"
"એ જેહોય તે
. પર ુએડ મશન થઈ "તમેબંનેદો ત છો કેદુ મન? મને
ગ .ુ
ં
" આ વન કુ વારો રાખવાની ઈ છા છેકેુ
ં
?"
મ રુ
ના આ શ દો સાં ભળ ને જય દપ અને
આમ મ રુ , આ શષ અનેજય દપ
આ શષ હસવાં લાગે છે
.
ણે ય પોતપોતાની એડ મશન મળ જવાની
ુ
શીઓ ય ત કરતાંરાતના દસ વા યે " ુ
ંચતા ના કર. અમે
તાર માટે
અમાર
રુતના કાપો ા જ પર બે ઠા હતાં. ભાભી શોધી ુ." જય દપે
ં હસતાંહસતાં
જ
જની નીચેખળખળ વહે તી રુ તની મ રુ
ના ખભેહાથ ક ુનેક ુ
ં
.
વાદોર કહે વાતી તાપી નદ રા ેથાક દુ
ર
કરવા માટે પોતાના આશરે આવે લા દરે
કના "યાર ુ ંથઈ ગ ુછેતમનેબં ને
ને
દયનેટાઢક આપી રહ હતી. તાપીના અ યારમાં
? બીજુ કોઈ નહ ને હુ
જમ ો
શીતળ જળને પશ કર પોતાની તરફ મ ક કરવાંમાટે
?" જય દપ અને આ શષના
આવતો પવન પાણીની મનમોહક મહે ક "વાહ જય દપ! ુ ંતો છેક ણ વષ મ કથી મ રુ નેથોડુખોટુલાગેછે. પર ુ
ચારેકોર ફેલાવી ર ો હતો. જ પરથી જય દપ એ વાતનેકાપી નાખે
છે
.
પછ ુ ં
પણ વચારે છો. મ રુજય દપની
પસાર થઈ રહે લાંવાહનોનો અવાજ ાં ક
વાત ખરે ખર સાચી છે ." આ શષે
મનની શાં ત ભં ગ કર ર ો હતો. છતાં એ "SORRY યાર? હવેએ બ ુ ંછોડ.
જય દપની વાતમાં થોડા ડા ઉતરતા ક .ુ
ં
નાનકડ ખલે લ વ ચે પણ મ રુ , આ શષ હજુલેચર ચા ુ
થવામાં
વાર છે
. તો આપણે
અને જય દપની વાતોનો દોર ચા ુંજ હતો. "અરે હા. પર ુ કાલેકોલે
જનો પહેલો કેટનમાં
જઈએ?"
દવસ છે . કે
વો હશે કાલનો દવસ?" બસ
"મ રુ! તેબધી ુ સ તો તૈ
યાર રાખી "હા હા ચાલો. એમ પણ સવાર
ભ વ યની થોડ ચચા કરતાંઅ ગયારને
છે ને?" સવારમાંગરમાગરમ ચા પીયને
મ આવી
પાં
ચ થઈ ય છે . એટલેણે ય મ ો છુ
ટા
જશે." આ શષેક .ુ
ં
" ુ
ંઆ શષ ુ ંપણ! કોલેજમાં કોઈ પડેછેઅને પોતપોતાના ઘરે ય છે .
ભણવાં
જ ુ
હશે
?" નથી આવ ુ
"મારે ં
. તમે
બં
ને વ."
મ રુ
, આ શષ અને જય દપ સવારે
"ઓ હે
લો! મ રુભાઈ. આપણે સાત વા યે કોલેજ પર પહ ચી ય છે . "મ રુ
! ુ ંખબર કેટનમાંઅમાર
કોલે
જમાંભણવા ુ ં જ જવા ુછે . બલકુ લ સાત ને પા ીસેકોલેજના પહે
લા ભાભી રાહ જોઈને બેઠ હોય તો! પણ કઈ
આડાઅવળા ડાચા નથી મારવાના." દવસનો પહેલ ો લે ચર હતો. પર ુલેચર વાં
ધો નઈ. તારેના આવ ુ ંહોય તો અમે
જય દપએ પળમાંતો મ રુ
ની વાતને
તોડ ચા ુથવામાંહજુઅડધી કલાકની વાર જબરદ તી નહ કર યે . ચાલ આ શષ"
પાડ . હતી. જય દપેમ રુની નારાજગી દુર કરવા માટે
તીર ફ ુંઅનેતીર પણ સી ુજ નશાન પર
યાર! મારો કહે
વાનો અથ છે કે "ઓહોહો! અ હયા તો ચારે કોર
"અરે જ લા .ું
કોલેજ લાઈફ મોજમ તી કરવા માટે હોય હ રયાળ જ છે " આખરે કોલે
જના પહેલા
છે. તો એ જ કરાય ને
!" મ રુ
ેઉ ર આપતાં દવસ ુ રોમાં ચત અને મનમોહક "ઓ હે લો! હુ
પણ આ ુ
ં
છુ. મારે
પણ
ક .ું વાતાવરણ જોઈને મ રુથી રહે
વા ુ
ંનહ . ચા પીવી છે
."
પર ુજય દપએ સવાર સવારમાંજ
"પર ુમોજમ તી મયાદામાંરહ ને મ રુ ની ુટક લે
વા ુંવચા .ુ ણેય કેટનમાં પહ ચેછે. ુણામાંબે
કરવાની. મોજમ તીના ચ રમા આપણે ટે
બલ ખાલી હતાં . એમા ુએક ટેબલ આ
"મ રુ
! અ હયા રહે લી દરે
ક છોકર જુગલબંધી પકડ નેબેસેછે. આ શષ ણ
એ નથી ુ લી જવા ુ ંકે ણ વષ પછ
કે
ટલીક જવાબદાર ઓ આપણાંખભે તાર બહેન બની ય તો!" ક ટગનો ઓડર આપેછે . થોડ વારમાં
આવવાની છે . તો એની પણ તૈ યાર કરવી કેટનમાંકામ કરતો છોટુ ણ ચા ના કપ
" ુ
?" જય દપની વાતથી મ રુ
ં ના તો
પડશે ." ટે
બર પર ક ુને જતો રહેછે. છોટુ
ના ગયા
હ શ જ ઉડ ગયાં .
પછ ણે ય ચા ની ુસક ઓ લેવા ુ
ંચા ુકરે
પે
જ નં
બર 8
 ણે
ય ચા ની સક ઓ લે
ુ વા ુ
ં
ચા ુ "અરે ના યાર! ુ
ંુ ં
પણ!" આ શષેએ પહેલો દવસ જ હતો. એટલામાં આ શષની
કરે
છે. છોકર ના યાલોમાંથી બહાર આવતા ક .ુ
ં નજર લાસ મના દરવા તરફ ય છે .
કેટનમાં મળેલી પેલી છોકર લાસ મમાં
"આહાહા... કે
ટલી મ ત છે ! રોજ "પણ અચાનક કયા વચારમાંપડ દાખલ થઈ રહ હતી. તે ની સાથે તે ની ણે ય
સવારમાં
મળ ય તો જલસો પડ ય." ગયો?" સહે લીઓ પણ હતી. તે ઓ ચારે ય
જય દપેચા ની ુ
સક લેતા ક ં
.ુ
"કઈ નઈ જય દપ. એ તો બસ એમ પોતપોતાની બચ પર જઈને બેસી ય છે .
"કોણ મ ત છે
?" મ રુ
ેચ ક ને
ક ુ
ં
. જ." આમ કહ આ શષ વાતને ટાળ દે છે. અનેથોડ વારમાંજ મે નેજમે ટનો લેચર
ચા ુથઈ ય છે . ોફે સર આવીને
પર ુ તે
ની નજર હજુ યેપે
લી છોકર પર જ
બલ પર આ શષ, મ રુઅને સૌ થમ હાજર ુ રેછે .આ શષ તો રાહ
"ચા"
હતી. જેટે
જય દપ બે ઠા હતા તે ની બાજુુ ંટેબલ જોઈને જ બે ઠો હતો કે ારે એ છોકર નો
"ઓહ! તો ુ ંચાની વાત કરે
છો! મને
ખાલી હ ુ . પે
ં લી છોકર પોતાની ણે ય નં
બર આવે અને તેુંનામ ણવા મળે .
તો એમ કે.." અચાનક બોલતા બોલતા
સહેલીઓ સાથે આવીનેયાં જ બે સે છે. એટલામાંોફે સરનો અવાજ આ યો.
મ રુઅટક ય છે
.
તે
નો ચહે રો આ શષનેપ દે ખાતો હતો. "ધારા પટેલ"
"તનેુ
ં
? તને
એમ કે
હુકોઈ છોકર ની આને નસીબ પણ કહ શકાય અને સંજોગ
વાત ક છુ
?" પણ. આ શષ થોડ થોડ વારે એ છોકર ને "યસ સર" પે લી છોકર એ ઉ રમાં
જોઈ ર ો હતો. એકબાજુઆ શષ તે ને ક .ું
"હા" મ રુ
ેહસતાં
હસતાં
ક .ુ
ંમ રુ
ની જોવામાંય ત હતો યારેબી તરફ
વાતથી આ શષ પણ હસવાંલાગે
છે. મ રુ અનેજય દપની ચા નો કપ પણ "ધારા" આ શષે મનમાં જ બો .ુ ં
ખાલી થઈ ય છે .
હજુતો આ શષ મ રુ ની વાતમાં સમય જતાં ા વાર લાગે છે? ધીરે
જય દપ પર હસી ર ો હતો એટલામાંતે
ની "ચાલો ભાઈયો! હવેલેચર ચા ુ ધીરેએક મ હનો આનં દ, ઉ લાસથી
નજર કેટનના દરવા ભણી ગઈ. રે
લગાડ ની પડની માફક કે વી ર તે વીતી
થવામાંમા દસ મ નટની વાર છે ."
કેટનના દરવા પર રહે લો ન રો ગયો? તેની ખબર નથી રહે ત ી. દરરોજ
જય દપે ક .ું
જોઈનેઆ શષની આં ખો ફાટ નેફાટ જ ધારાને જોઈને આ શષ તે ની તરફ ખચાવા
રહ ય છે. "હા...હા... પર ુ આ ચા ુ ંપે
મેટ કોણ લાગેછે . આ શષના દલમાંધારા માટે
કરશે?" મ રુ ેુ .ુ ં મની કુ
ે પળો ુ ટવા લાગી હતી. આ વાતની
હાઈટ ટ -શટ અને લે ક ઝ સ,
ણ મ રુઅને જય દપને પણ થઈ ુ ક
હવામાંલહેરાતા માથાના ુ લા કે
શ, ચહે રા "હુ પે
મે ટ કર ને હમણાં જ આ ુ ંછુ. હતી. જય દપનેે મ મ ેમાં કોઈ કારનો
પણ દયને છેક ડે ધ ુી પશ કર ુ ંતેુ ં તમે બંને વ." પે મે
ટના બહાને થોડ વાર વ ાસ ન હતો. તે થી તેઆ શષને પણ ે મ
માત, કેટનમાંવે શ કરતી પોતાની ણ વધારેએ છોકર નેજોઈ શકાય એટલે જેુ ંકઈ હો ુ જ નથી તે વી સલાહ આપતો.
સહેલીઓની વ ચેચાલી રહે લી છોકર ને આજેસામે થી આ શષેપે મે ટ ુ કવવાનો
પર ુ ે મમાંપડે લ ય ત પોતાના દલ
જોઈ આ શષ તો ણે અભાન બની ગયો. આ હ કય . મ રુ અનેજય દપ બં ને
સવાય ાં કોઈની વાત માનતો હોય છે !
એ છોકર ની દરે ક અદાએ આ શષના દલ કેટનની બહાર નીકળે છે અને આ શષ ચા
તેથી જ આ શષ દરવખતે એક વા કહ ને
પર વાર કયા હોય એ ુ ંલાગી ર ુ હ .ુ
ં ંપે
ુ મે ટ ુ કવીનેકેટનની બહાર જતો
જય દપની વાતને ટાળ દે તો.
અનેપોતે ારેવચારોના વાવાઝોડાની હોય છે. જતાં જતાં એ છે લી વખત પે લી
વ ચે ફસાય ગયો? તે ની આ શષને ુ દને છોકર ને જોવાની આશાએ તે ના તરફ જુ વે " ેમમાંવ ાસ એ જ ય તને
પણ ણ રહે તી નથી. એ તો બસ પે લી છે. યારે સ નસીબે એ છોકર ની નજર થાય જે ને ેમ થયો હોય. બાક બધાને
છોકર નેએકધારો જોઈ જ રહેછે . એ પણ કેટનની ચારે ય બાજુ એ ફરતી ફરતી ટાઈમપાસ જ લાગ ુ ંહોય છે ." આ શષના
છોકર પણ પોતાની સહે લીઓ સાથે આ શષનેમળેછેઅનેપલકમાંતો તે ના આ વા ની સામેજય દપ કોઈ ઉ ર
આ શષ તરફ જ આવી રહ હોય એ ુ ં પરથી દુર પણ થઈ ય છે . આ શષ મનમાં આપી ન શકતો. એટલે તેઆ વાતમાંડા
લાગી ર ુંહ .ુ ંપર ુજય દપ ુ ંયાન જ થોડુહસીનેકેટનના દરવા તરફ ઉતરવાની કો શશ પણ ન કરતો. બી
આ શષ પર પડતાં જ એ તેનેવચારો માંથી ચા યો ય છે . આ શષ, મ રુ અને તરફ દવસમાં એક-બે વખત ધારાની નજર
બહાર લાવતાં કહે છે
. જય દપ પોતાના લાસ મમાં જઈને છેક આ શષની નજરને મળ જતી. જે ના કારણે
છે લી બચ પર જઈને બેસે છે . ધીમેધીમે આ શષનો આખો દવસ ધ ુર જતો અને
"આ શષ! ચા તો ારની ુ
ર થઈ અ ય વ ાથ ઓ પણ લાસ મમાં આવી તેનાંચહેરા પર એક નાનકડ માઈલ આવી
છે
. હવેકપનેપણ પવાનો વચાર છેકે ર ા હતાં . જો કે કોલે
જમાં દરેકનો આજે જતી.
ં
ુ
?"
પે
જ નં
બર 9
 ર વવારનો દવસ હતો. રા ના દસ પાછળ પાછળ તારો સમય ના બગાડ. મારા દ લની વાત કહ દઈશ." બસ,
વા યા હતા. આ શષ, મ રુઅને જય દપ કારણ કેતે
ની અસર તારા ભણતર પર પણ આવતીકાલે આ શષ ધારાનેપોઝ કરવા
ણે ય રાબેતા જ
ુબ આજેપણ કાપો ા પડશે." જય દપ આ શષના ભે માં જશેએ વાત ન થઈ ગઈ. અને
જના ડવાઈડર પર બે ઠા હતા. પોતાના શ દો ઉતારવાનો ય ન કર ર ો યારબાદ ણે ય મ ો પોતપોતાના ઘરે
આજુ બાજુમાં
રા ેટહે
લવા નીકળેલા ઘણાં હતો. પર ુઆ શષ પર તે ની કોઈ અસર જવા માટેરવાના થાય છે
.
લોકો બેઠા હતાંઅને જ પર રા ે બે
- દે
ખાતી ન હતી. અનેઆ બં ને
ની વાતોને
ણ મગફળ વાળા આટા મારતાં જ હોય. મ રુશાંતથી સાં
ભળ ર ો હતો. વહે
લી સવારે રુજ ઉગેછે . હજુ
એટલેતે ની પાસેથી લીધે
લી મગફળ નો સાત વા યા હતા. લેચર ચા ુથવાને
આનં દ આ ણે ય મ ો ઉઠાવી ર ાં હતાં
. "પણ જય દપ. હુ ધારાને અડધી કલાકની વાર હતી. આ શષ, મ રુ
પર ુઆ શષ કઈક વચારોના વમળોની પોઝ...મતલબ કેમ અ યાર ધ ુી કોઈ અનેજય દપ ણે ય દરરોજની જે મ જ
વ ચે ફસાયે
લો હોય એ ુંજય દપને લાગે છોકર નેપોઝ કય નથી. એટલેજરા..." આજે પણ સાત વા યાના કોલે
જ આવી
છે. એટલે તરત જ તેણેઆ શષનેુ .ુ ં પહ યા હતાં. એમ પણ! કોલે
જમાં વહેુ ં
"સીધેસી ુકહ દે ને
. પોઝ કરવાં જ ુંકોનેન ગમે? લગભગ મોટાભાગના
"આ શષ! ુ
ંવચારે
છે?" જતાં ફાટે
છે. આમ ગોટાળા ુ
ંમારે
છો?" કોલેયનોને આ જ લત હોય છે . ધારા
મ રુ
ેથોડા જુસામાં
આવીને જ કહ દ ું
. કેટનમાંપોતાની સહેલીઓ સાથેબે ઠ
! કઈ નહ યાર! બસ એમ જ."
"અરે
હતી. આ વાત જય દપનેખબર હતી.
" ુ
ંથોડ વાર માટે શાં
તી રાખને
. અને
"એમ જ થોડો ુ ંકઈ વચારે ? સા ુ માર કઈ ફાટતી બાટતી નથી. પણ મને એટલેતે ણેઆ શષનેગઈકાલેરા એ
બોલ પેલી ધારાના વચારોમાં ખોવાયો હતો થયેલી વાત યાદ અપાવી. પર ુહજુ
થોડ ઘબરાહટ જેુ ંલાગે છે."
ને
?" મ રુ ેઆ શષની ુ ટક લે તાંઅને સવારનો સમય હતો. એટલેઆ શષ
સાથે જ અં દાજ લગાવતાં ક .ું "આ શષ! એમાં ઘબરાવા ુ ંુ? એક
ં લેચર ુ રા થાય એ પછ ધારાનેપોઝ
વાત પા છે કેધારા પણ તાર સામે જુવે કરવાનો વચાર રજુકરેછે . જય દપ
"ના મ રુયા. ુ ંું
પણ?" છે. એટલા કદાચ એના દલમાં પણ તાર આ શષની વાત મા ય રાખેછે . પર ુ તે
માટેજ યા હોઈ શકે . જો એ તને પસંદ એક વાત પર અડગ હતો કેઆજે
"જો...જો...જો. ધારા ુંનામ પડતાં જ
કરતી હશે તો એ તારા ે મનેઅપનાવીને હા કોઈપણ સં જોગેઆ શષ ધારાને પોઝ
ભાઈ શરમાય ગયાં . એટલે મારો અંદાજ
પાડ દે
શે
." કરવાંજવો જોઈએ.
પા ો જ હતો. ુ ં ધારાના જ વચારોમાં
હતો." મ રુેક ું
. "અને જય દપ જો ના પાડ તો?" આખરે ચાર લેચર શ થઈનેુ રા
થઈ ય છે . અને ચાર કલાકનો આ સમય
"જો આ શષ ુ ંમારો મ છે . એટલે "તો ું
! હ ુ
માન લં
કા સળગાવીને પણ રે લના પાટા પર દોડ રહે લી
મ તને પહેલાં
પણ ક ુ ંહ .ુ
ંઅને હજુ પણ પાછા રામ પાસેજ આવેલા ને
." મ રુ
ે રે
લગાડ ની પડ માફક પસાર થઈ ય
કહુ છુ. કે
આ ે મ મ ેજેુ ંકઈ હો ુ
ંજ મ કમાં જ ક .ુ
ં છે. પર ુ જેમ-જે મ ચોથો લેચર ુ રો થઈ
નથી. આ મા હે મ છે. ખબર નહ લોકો ર ો હતો અને સાડા અ ગયાર વા યાનો
મના નામેકે
ે મ ભાન ુ લી ય છે? "મ રુયા આ મ કનો સમય નથી. ુ ં સમય નજ ક આવી ર ો હતો. તે મ-તે મ
મના નામે
ે અ યારેુ ંમા ને મા તારો થોડ વાર માટેશાં
ત બેસ ને." આ શષના આ શષના ધબકારા પણ તે જ ગતી પકડ
સમય બગાડ ર ો છે ." જય દપે આ શષને કહેવાથી મ રુથોડ વાર માટેપોતાના મ ર ા હતાં . હા! આ શષને કોઈ મોટ જગ
દરવખતની જે મ જ સમ વવાનો ય ન પર તા ંુ
લગાવી દે
છે. લડવા તો ન જવા ુ હ ુ. પર ુ
ં આ શષને
કય . પર ુઆજે પણ જય દપની આ વાત વધતાં ધબકારા, દલમાં અલગ જ કારનો
"જય દપ ુ ંબોલને. જો ધારાએ મારા
આ શષના ગળે ના ઉતર હોય એ ુ ંલા .ુ
ં ડર, મનમાંથોડ ઝ
ંવણો આ દરે
ુ ક
ઈઝહારનેઠુકરાવી દ ધો તો?" ફર થી
આ શષે જય દપનેુ .ુ ં બાબતો કોઈ જગ ુએલાન કરતી હોય
"યાર જય દપ! અ યારેભલેતને
એ ુ ંલાગી ર ુ ંહ .ુ
ંઆ શષના મનમાં
મમાંવ ાસ ન થતો હોય. પર ુ યારે
ે
"અને જો ના પાડે
તો તારેસમ લેુ ં બસ એક જ વારવાર ઉઠતો હતો.
તને ે
મ થશે નેયારે ુ
ંુ દ ેમના બોલ
કે
ધારા તને
પસંદ નથી કરતી. એટલે તારા "આ તે કે
વા કારની 'તડપ' છે ?" જે નથી
બોલવા લાગીશ."
સમયનો બગાડ તો ના થાય અને એમ પણ ુ
શ થવાં દેતી કેનથી દુ :ખી થવાં દે
તી.
"આ શષ! હુ માની લ કે એક મ હનો વતી ગયો છે
એક પળ માટે ." બસ આનં દ અને ઉદાસીની મ યમાં જકડ
ં
ુ
ધારાનેે મ કરે
છો. તો પછ ધારા પાસે રાખે છે. પર ુ છેવટેએ સમય આવી જ
"ઠ ક છે
. તો આવતી કાલે
ધારાને
હુ ગયો કે યારેઆ શષનેન છુ ટકેઆ
જઈને તારા ેમનો ઈઝહાર કર દે. તેની
મારા દ લની વાત કહ દઈશ." બસ,
પે
જ નં
બર 10
જવાબ મે
ળવવા માટે
એક ડગ ુ
ં
આગળ કરવા જ છુઅનેપોઝ કયા વના પાછો " ુ
ં
?"
વધ ુ
ં
જ પ .ુ
ં નહ આ ુ ં
." બસ! જય દપ અનેમ રુ ની
સામે આ ડાયલોગ માર ને આ શષ ધારાને "ધારા! હુતને ે
મ ક છુ
." આ શષે
ચોથો લેચર રો થતાંબધાં
ુ પોઝ કરવા માટેયાં થી જતો રહેછે . ધારાના આ યની સામેફર થી પોતાના
વ ાથ ઓ એક પછ એક લાસ મની શ દો ુાં .
જય દપ તો મનોમન ઈ રને એ જ ાથના
બહાર નીકળવા લાગે છે . ધારા પણ પોતાની કરતો હતો કેઆ શષનો સમય ના બગડે
ણેય સહે લીઓ સાથેલાસ મની બહાર "તાર હમત કે વી ર તેથઈ? મનેI
અને તેધારાને પોતાના દ લની વાત જણાવી
જઈ રહ હતી. એટલામાંઆ બાજુ દે LOVE YOU કહે વાની!" આ શષને જરાયે
. જે થી આ શષને ે મની આ ુ ં
આધાર
જય દપેફર થી આ શષનેક ુ ંઅનેએ અંદાજ ન હતો કેપોતાના ેમના ઈઝહારના
રાહમાં એક ર તો ચો ખો જ દે ખાય. બી
પણ એક અલગ જ અં દાજમાં . બદલામાંધારાના ખ ુેથી તેનેઆ શ દો
તરફ ધારા લાસ મની બહાર નીકળ ને
સાં
ભળવા પડશે .
લોબીમાંપોતાની સહે લીઓ સાથેનોટ ક ુ
"તારા ે મની ધારા વહ ય છે .
વશે કઈક ચચા કર હતી. યારે આ શષના "પણ ધારા." આ શષ વધારેકઈ બોલે
જ દ જઈને રોક લે ."
ડગલા એક પછ એક ધારા તરફ આગળ એ પહેલાં
જ ધારાએ વાતની લગામ પોતાના
"ઓ ભાઈ! ુ ંક વની વાણી બોલવા ુ ં વધી ર ાં હતાં.એ ુ ંલાગી ર ુ ં હ ુ ણે હાથમાં
ખચી લીધી.
રહેવા દે. અ હયાં મા લડ ે શર વધી તેુ ંમગજ એકદમ શાં ત થઈ ગ ુ ંહોય.
ર ુ ં
છે અનેુ ંમ ક કરે છો!" કોઈપણ કારના વચાર નહ . એ જોઈને "પણ ું
? હુતને
ઓળખતી પણ નથી.
એ ુ ંજ લાગી ર ુ ંહ ુ ંકેએક આ મા અનેુ! આવીને
ં મનેપોઝ કરે
છો!"
"જો ભાઈ, હુ મ ક નથી કરતો હા. વના ુ ંશર ર ચાલી ર ુ ં
હોય. મનમાં અને
આપણી વ ચે ગઈ રા એ જ ન થ ુ આં "પણ ધારા હુ તનેખરે
ખર દલથી ચાહુ
ખોની આડે ધારા સવાય બીજુ કઈ જ ન
હ ુ ં
કેુ ંઆજે ધારાનેપોઝ કરવાં જઈશ છુ
. કોલે
જના પહે લા જ દવસે મ યારેતને
હ ુ ં
.
અને આજે સવારમાં પણ તે ક ુ હ .ુંકે પહેલીવાર કેટનમાં જોઈ યારથી જ ું
મને
ચાર લેચર પછ હુ પોઝ કરવા જઈશ. અચાનક આ શષના પગલા થં ભી ય ગમવાં લાગી છે. અને આ એક મ હનાની
તો ચાર લેચર પણ ુ રા થઈ ગયા છે ." છે. ધારાની ઐકદમ નજ ક અનેતે ની અંદર ું છેક મારા દલ ધુી પહ ચી ગઈ
પાછળ ઉભે લા આ શષના ખ ુમાં થી મા છે
."
"હા યાર! મારે ધારાનેપોઝ કર ુ ંજ એક જ શ દ નીક ો.
છે. પર ુ ખબર નહ કે મ? તે ની પાસે જતાં " ુંબકવાસ કરે છો? નાલાયક." આમ
પણ હુ ડ છુ ." "ધારા" પર ુઆ નામ પોતાના કને કહ નેધારા ુ સામાંયાં
થી નીકળ ય છે
પડતાં ની સાથે જ ધારા પાછળ ફરે છે. તેની અનેતે ની પાછળ પાછળ તે ની સહેલીઓ
" યો બોલો. એક તો શહશાહને બોર સાથે સાથે તેની ણે ય સહે લીઓની નજર પણ જતી રહેછે . આ શષ પર તો
પણ ખાવા છે અને કાટા વાગવાનો ડર પણ પણ ધારાની પાછળ ય છે . આ શષે ણેઆભ ુ ટ પ ુ ંહોય એ ુ ંલાગી
લાગે છે." પોતા ુ ંનામ લી ુ છે એ વચાર ને ધારાએ ર ુ
ંહ ું
.
ુર આપતાં ક .ું
"એ તો યારે તને કોઈની સાથેે મ મશઃ
થશે નેયારેજ આ વાત સમ શેઅને " "
અહે સાસ પણ થશે . અ યારે તો તને ભલે શયાળે
ટાઢ, ગોદડા કાઢ,

આબ ુ ં
ફાલ ુ ંલાગ ુ ંહોર." "મારેતને કઈક કહેુ ં છે
." આ શષના
ટાઢ ટાઢ કર એ નહ ,
સ દો સાં ભળ ને ધારાના ચહે રા પર રહે લાં
"જો આ શષ મ તને પહે લા પણ ક ુ ં હાવભાવ જોઈનેએ ુ ંલાગી ર ુ ંહ ુ ંકે ટાઢનાં
માયા મર એ નહ ,
હ ુ ંકેમનેે મ મ ેમાં કોઈ જ રસ નથી. ધારાએ આ શષના શ દો વશે ારે
ય
અને મને ે મમાંવ ાસ પણ નથી. રહ અં દાજ પણ નહ લગા યો હોય. ઉનાળે
તાપ, પં
ખો આપ,
વાત ધારાનેપોઝ કરવાં જવાની તો હુ તને ઊની ઊની ૂ
વાય, બાબો નળની નીચેહાય.
દબાણ નથી આપતો. આ તો કાલે ન "હા બોલ."
થ ુ હ ુ એટલે જ હુ કહુ છુ. બાક તને જે ચોમાસે
પાણી, છ ી આણી,
"I LOVE YOU" આ આઠ અ ર
યો ય લાગે તેકર." આ શષના ખ ુમાંથી ચાસણીની જે મ ારે છ ી છેડ , કાગડો થઇ ઊડ .
સર પ ા તે ની આ શષનેજરાયેખબર
"જય દપ તે તો માર ઝંવણો વધાર
ુ
રહે
તી નથી. પર ુધારાને
આ શષના શ દો રચ યતા – લોક ચ લત
દ ધી યાર. પર ુ
કઈ નહ . હુ
ધારાનેપોઝ
સાં
ભળ નેઆ ય થાય છે .
પે
જ નં
બર 11
 લે
ખક : ૂ
તન કોઠાર " નીલ " માઇ ો ફ શન
માઇ ો ફ શન : 'ઓથાર'
આજેુ
નતા ૂ
બજ ુ શ હતી. એના ૂ તકાળના ભયના ઓથારમાં થી એ ુ ત
થઈ ગઈ હતી. આજે જ એની સખીનો ફોન આ યો હતો કે એને હે
રાન કરનાર પૃલનો એ
દુ
બઈ ગયો હતો યાં બે મ હના પહે
લાં
માગ અક માત થયો હતો અને એ ગંભીર ર તેઘવાયો
હતો, બચવાના કોઈ ચા સ નહોતાં
અનેએના કોઈ વાવડ પણ નથી.

ઘણાંવખતે આજે એ હળવાશ અ ુ ભવી રહ હતી. એ સરસ તૈ યાર થઈનેબહાર

નીકળ . ઘરથી થોડે
દૂ
ર આવેલા મૉલમાં
એ લટાર મારવા ગઈ. મૉલમાં
ફરતાંફરતાં
એ જેસ
લો સના વભાગમાં પહ ચી ગઈ. એનાથી થોડા અં
તરે દૂ
ર ધા ફર ને ઊભા રહ કપડા
જોતાંશ સનો ચહે રો એણે સામે
ના આઈનામાં જોયો અને એના શર રમાં
થી ઠડ ુ
ંએક
લખલ ુ ં
પસાર થઈ ગ ું
અને એ બાજુના મે
ન વનની ઓથે લપાઈ ગઈ.©

“..અને
આ ગયો બોલ બાઉ ની બહાર...” હર ફ ટ મના ક તાન વવે
કને
ચો ો લે
ખક : વનરાજ બોખીર યા
મારતા જોઈને
કમેટે
ટર બોલી ઉ ો, ુમે દાન ચ ચયાર થી ુ
ં ઉ .ુંવવે
કે
તે
ની ન ક માઇ ો ફ શન : ઋણ
આવીનેલેં ગ પણ ક .ુતેશાં
ત ર ો, યાં
ક તાન તે
ની ન ક આ યો.

“મોટાભાઈનો ફોન આવી ગયો છે

, વવે
ક સાથે સે
ટલમેટ થઈ ગ ું
છે, તારે
એને આઉટ
કરવાનો નથી, બદલામાં
તને
તગડ રકમ મળશે .” ક તાન સમ વીને સીલી પોઈ ટ પર ઊભો
રહ ગયો.

“..અનેવવે ક આ બોલમાં લે
ગ બફોર વકે
ટ થતાં
આઉટ.” કોમે
ટે
ટર નરાશ થતો
બો યો, મે
દાનમાં
સ પો પડ ગયો.

“પ પા, તમે
કરે
લી લ આજેધ
ૂ ુાર લીધી.” તે
આકાશમાં
જોતો બોલી ઉ ો. 

- શ દો
ચોરા ં

લે
ખક : બકુ
લ ડે
કાટે કે
લેડરના પાનાં
ઓમાં મ હનાઓની ભીડભાડમાં અટવાતો-કુ
ટાતો મારો ય મ હનો
ઓ ટોબર આવતો યારે ઘરથી થોડેક દૂ
ર આવે
લા તળાવ કનારે હુમારા પતાની આંગળ
માઇ ો ફ શન : કે
લેડર
ઝાલી ટહે
લવા જતો. કે
લેડરમાંઓ ટોબર, નવેબર, ડસે બર આવતો યારેયાં યાયાવર
પ ીઓનો મેળાવડો મતો. ઋ ચ ુર પ ીઓ ચણ ચણવા, વરામ લે વા, જનન કરવા, ડા
ક
ુવા વગે
રે
જેવી યાઓનેયાય આપવા કે લે
ડરના પાનાં
ઓમાંુત ઋ ુ ઓને અ ુસરતા.

આ ણ ઋ ઓ ુ દર યાન કે
લે
ડરના ુ ક પાનાંઓમાં ણે કેવસંતના આગમનની
ુધ
ગ ંભળતી, પ ીઓના કલરવનો આનંદ ઉગતો. દવાળ ના વે
કે
શન કરતા વ ુતે ર મને
કે
લેડરમાં
આવતા મારા ય ણ મ હનાઓના પાનાંની રહે
તી.

સમય વીતવા લા યો. કેલેડરના પાનાં ફરવા લા યા. હવે હુએક ુષ છુ . મારા ઘરની
આસપાસ લે ટસનો મેળાવડો મેછે. તળાવ ુ ર દે વામાં
આ ુ ંછેકારણ કેયાયાવર
પ ીઓ લે ટના રહ શોનેહે
રાન કરેછે
. મારો ૫ વષનો ુપણ માર સાથે અહ યા આવે છે
.
પણ ફ ત સમે ટ-કો ટના બને લા મોલ, રે ટોરા અનેથયે ટર જોવા. ડ જટલ ગ ુમાં
ખોવાયે
લા મારા સંતાનનેકે
લેડરના પાનાંની ણે કે કોઈ કમત જ નથી. જોકે ૂ ડ જે
ં વા
લે
ટધારકો ઘરની બા કનીમાં
પાણીનો કુડ જ ર રાખે છે. પણ પ ીઓ કેલે ડરના મ હનાઓને
અવગણીને તેકુ
ડમાંચાં
ચ ઝબોળતાં નથી.
પે
જ નં
બર 12
 લે
ખક : ભરત રબાર સાગર અને
સ રતા એકબી ના ે
મમાં
ગળાડૂ
બ હતાં
. બં
ને
દ રયા કનારે
બેસીનેે
મભર
પળો માણી ર ા હતા. સામે દ રયાનાં
ઉછળતા મો ને તજ પર આથમતો ય
ૂ ણે
માઇ ો ફ શન : મલન
મનો નશો ચડાવી ર ો હતો.
ે

સ રતા સાગરનેકહ રહ હતી; "સાગર આપણે ાં ધ ુી આમ છુ પાઈ છુપાઈને

મળતા રહ ું
? ું ારેમને તાર બનાવીશ? ાંધ ુી આપણે
આમ દુનયાથી ડરતા રહ ું
?
ં
ુ
આ દ રયાદેવનેસા ી માનીનેમને
તાર બનાવી લે
."

સાગર આ બ ુ ંૂપચાપ સાંભળ ર ો હતો. સર તાએ તેનો હાથ પકડ ને

ક ુ
ં
;
"સાગર ુ
ં
કે
મ ૂ
પ છે
? કે
મ કાઈ બોલતો નથી? ુ
ં
મનેે
મ તો કરેછેને
?

યારબાદ સાગરે
અચાનક સ રતાનો હાથ પક ો અને તે
ની બાજુ
ના એક મંદરમાં
લઈ ગયો અનેયાં જ ઇ રને સા ી માનીને સાગરેસ રતાની માં
ગમાંસદૂર ભ ુ અને
દ રયાદે
વની સમ જ મો જ મ સાથે રહે
વાના કોલ આ યા અને ઢળતી સાંજના ૂઘવતા
દ રયા કનારે ના મંદરમાં
આજે સાગર અને સ રતા એકબી ને ભેટ પ ા અને સ રતા ુ
ં
સાગરમાંમલન થ .ું

"ભાઈ, હુતો ઘેુ

ર ઘટાદાર ૃ બનીશ..!!" આશા થી છલોછલ એવા એક ૃબીજે લે
ખક : - હા દક રાયચં
દા
ખરવા ની તૈ
યાર કરતા કરતા બી ૃબીજ નેક .ું"માર ડાળ પર કઈ કે
ટલાય પ ીઓ
માળા બાં
ધશે. રાહદાર ઓ માર છાયા નીચેનરાત ની એ ણો માણશે અનેાણવા ુ થી માઇ ો ફ શન : ટ પ..!!
ભર ૂર એવી ઠડ હવાઓ ુ ંપાન કરશે. માર બખોલમાંાણીઓ પોતાના બાળકોને જમ
આપશે . અહા !, હા ૂ ડા બાળકો અને પ ીઓ મારા ફળોનો આ વાદ લે શે, ીઓ મારા
ૂ
લોનેકે
શમાંથ ંી ને
ૂ હરખાશે ..!! કે
ટ ુ
ંુદર વન !!!
ં

મનેમાર ધરતીમા પર સંૂ ણ વ ાસ છે , એ મને પોતાના આ ષ ેમાંલઇ ને ર ણ અને

પોષણ બંનેૂપાડશે . ચાલ દો ત, હુ
નીક ં
.ુમાર અં દર કે
ટલી ય કૂ
પણો ફાટ ફાટ થઈને
અંકુ
રણ થવાની રાહ જોઈ રહ છે ."

અને ૂ
બ અપેાસહ એ ચં ચળ ૃબીજે
મા ૃૃ ને
પોતા થી અલગ કર ને વન સફર
શ કરવા ધરતી તરફ યાણ ક .ુ

લે
ખક : ભરત મકવાણા પર ામાં
નાપાસ થવાથી નદ માં
પડ ને
, આ મહ યા કરવા જતા નવીનને
, મોબાઇલમાં
વાત કરતા કાકાનો, અવાજ કાનેપ ો. 'હા બે
ટા, બોલ... ુ
..? ં
ુ
પર ામાં નાપાસ થયો છે
? તો
માઇ ો ફ શન : તડકો અને
છાયડો ચતા શાની કરે છેદકરા.હુ છુને તાર સાથે
. ુંખાલી પર ામાં જ નાપાસ થયો છે નહ કે
વનમાં
. ઓકેદકરા...આવા તડકા છાયડા તો આ યાં કરે વનમાં.ચાલ, હુ
હવે ઘે
રજઆ ુ ં
છુ.' અને
કાકા યાંથી ચાલતા થયા.

આ વાત સાં ભળ નવીન મનોમન બોલી ઉ ો: 'આવા તડકા છાયડા તો આ યાં

કરે
વનમાં
.' ને
પછ નવીન ઘર તરફ નીકળ પ ો.

માઇ ો ફકશન : -દુ

ષણ

દુ
ષણ અને
એના થી થતી બીમાર ઓ થી બચવા પહે
રે
લા મા ક ને
એ વ
ુાને
હાથે
થી જરા
નીચો કર મોઢા માં
ચપટ ક તં
બાકુ
ભ ,ુ
અને
મા ક ફર પહે
ર લીધો.

- હા દક રાયચં
દા

પે
જ નં
બર 13
 ક વતા આમ તો બહુ
મોટ ઇમારતો ખર દવાના વ ન ક વતા : કે
મ છે
.??
બતાવ ુ
ંમા મન
ક વય ી : પા લ ઠ ર "યાદે
'
ક વતા : મા મન અનેએ જ વ ન ને હુ
અબળા છુ ,
દકર છુ
, કહ ને
માર મયાદા બતાવ ુ
ં
મા
ક વય ી : ન ધ ઠ ર (" ન યા")
મન..

ચાહત તો ૂબ છેમનેતારા થી પણ જો ુ
ં
ના
પાડે
તો કહેુ
ંમા મન

ચાહત અને
મા ચાહત ચ કાર ે
મ કર ુ
ં
તને
મા મન..

આમ તો સાવ નમળ અને

પ વ છે
મા મન ચો તરફ ભાસે
છેનયનર ય ય,
પણ છતાં
ય દુનયાદાર અનેમોભા જે
વા છતાં
આંખોમાં
ઉતરે
લ અં
ધકાર કે
મ છે
???
વચારો થી દૂ
ષત છેમા મન..
ુ
લા આકાશમાં
ઉડવા ુ
ંવ ન બતાવ ુ
ં આથમવા જઈ રહે
લ ય
ૂને
ખબર છે
કે
ટલો
મા મન લોકો કહે
પાપ કરો અનેગં
ગા નદ માં
ધોઈ ઉ સ બાક છે
,
આવો,
અને
એ જ વ નને
પળમાં
તોડ ુ
ં
મા મન... છતાં વનમાં
પથરાયે
લો કાળો અં
ધકાર કે
મ
પણ મનેસવાલ કર ું
કેપાપ કરવાનો વચાર છે???
જદગીનો ર તો સરળ છે
કહેુ
ં
મા મન તો મારામાં ) આવે
(મનમાં ને
...??
ધબકે
છેહજુ
ય ાં
ક વન 'online"
પણ ઈ છાઓ નેુ
ર કરવી છ ુ
ૂ ં
મા મન.... સં
બધ
ંોમાં
,
સરળ નહ કહેુ
ં
મા મન.. - ન ધ ઠ ર (" ન યા") "live". સં
બધ
ંોમાં
છવાયે
લ ન
ુકાર કે
મ
કઈક કર બતાવ ુ
ં
, આખી દુ
નયામાં
નામ છે???

બનાવ ુ
ં
, ો સાહન આપ ુ
ં
મા મન કોને
ગ ં
પોતાના અને
કોને
કહુ
હુપારકા ,

અનેએજ નામ માટેમહેનત કરવાની આવે કહે

વાતા મીઠા શ દોની માયા ળ
યારે
થોડો આરામ કરવા ુ
ં
કહેુંમા મન... કે
મ છે???

આમ તો સાદગી ના ર તેજવામાં
જમ છે ં
છુદરે
ક રાહ પર માગ બતાવે
છેમારો
કહેુ ંમા મન ઈ ર,
મ ો, શો પઝન એક ઓનલાઈન
પણ છતાંય યારેદુનયાની ઝગમગાટ પણ દરે
ક માગમાં
ભયજનક વળાં
ક
લે
ટફોમ છે યાંઆપ આપની કૃ તઓ
રોશની દે
ખાય યારે
ડગમગ ુ ંમા મન... કે
મ છે???
વના ૂ યે કા શત કર શકો છો, વ વધ
ઘરમાં
બધાયની ુ
શી નો યાલ રાખવા ુ
ં પધાઓમાંભાગ પણ લઇ શકો છો અને વનની કે
ડ સ વી પલ-પલ "યાદો"ના
કહેુ
ં
મનેમા મન આપની રચનાઓ પે ઈડ કર નેઆપ વળતર ૂ
લથી,
પણ મેળવી શકો છો. વ ુ
મા હતી માટે
અમને
અને
એજ ુ શી માટે
મારે
માર ુશી ને ઈમેલ કરો - info@shopizen.in છતાં
એ રાહ પર વાથભયા કટકો
ખતમ કરવા ુ
ંકહેુ
ંમા મન.. કે
મ છે???

પે
જ નં
બર 14
 ક વતા : બોલી ઉઠ ક વતા : ખબર પડ ક વતા : સમજદાર

ક વ : અ નલ દવે
. ("અ ુ
") ક વય ી : આશાબે
નભ ક વ : નલે
શ બગથ રયા "નીલ"

માળાના મણકાઓ વે રાયા એકલતા આજે

ખબર પડ યજો હવે
દુ
નયાદાર
બોલી ઊઠ ,
ર તા એટલા મોટા અપનાવો સમજદાર .
આ વનના ખાલીપાથી ણની સમતા
બોલી ઊઠ . તે
આજે
ખબર પડ વાત ુ
ં
વતે
સર થાય ના

જુ
ઓ આ માર ત હાઈ અફરા તફર ર તા આટલા પહોળા કરો સં
વાદ હવે
જ ર.
બોલાવેછે
,
તે
આજે
ખબર પડ ં
ૂ
કવા ુ
ં
ચોતરફ ન રાખો
યાનાંમરણથી ત હાઈની જડતાં
બોલી
દુ
કાનોના શટરના કલર કે
વા ખાવ ભલે
ને
પાન ક ૂ
ર.
ઊઠ .
તે
આજે
ખબર પડ ગં
દક તો ચાલે
થોડ ક
ં
ુ
ચાલી ગઇ નેન ત ધ રા ી કળપીને
તડપે
છે
, ુ
માડા વગની હવા કે
વી વચાર નાખજો ખં
ખે
ર.

તે
દા'ડે
તો આ દલની નરસ નરવતા બોલી તે
આજે
ખબર પડ નશો તમે ં
દગીનો રાખો
ઊઠ .
લં
ચ સાથે
કેુ
ં
હોય બનશો ના આમ ગં
જે
ર.
બાગોના ૂ
લોની ુ થ
ુી ધરતી અં
બર
શોભે
છે
, તે
આજે
ખબર પડ વ છતાના બની અ ુ
રાગી

ઘરમાં
કે
વી વ ુ
નેતે
કયાં
છે મનમાં
થી પણ કાઢજો સં
જે
ર.
ૃોની શાખા પર પં
ખીની ચં
ચળતા બોલી
ઊઠ . 'ઘરના' ને
તેઆજે
ખબર પડ ને
છેહવે
તો વાયરસો ઘણાં
આજે
કોરોનાની આં
ધીથી દુ
નયા ડરથી નભ
-આશાબે રાખજો હવે
સાવચે
તી ઝાઝે
ર.
થથરે
છે,

હે
, ઈ ર!, મારા અં
તરની આ માનવતા જુ
ઠથી હમે
શા દુ
ર રહો.
બોલી ઊઠ .
સમ વચાર ને
આગળ વધો.
અ નલ દવે
. ("અ ુ
")
નદ ષ બનશો તો વાં
ધો નહ પણ, ભોળા તો બનશો જ નહ

પે
જ નં
બર 15
 અમે રકન વાતાઓમાં સાય સ સાથે લાગણી
લે
ખ પછ નવા ઘર માટે
પાયો ખોદયો.
અને તક હાથમાં હાથ નાખીનેસાથે ચાલનારા
પાયા ુ
ં
  ખોદાણ કયા પછ તે
માંતે
મણેસમેટ ે
મી જણ હોય છે . અમે રકાની જે મ
બે
આંધળા
કો ટ ભ ુ અને ચણતર કામ ચા ુ
ક .ુ મોટાભાગના દેશોના( જ
ુરાતનેબાદ કરતાં )
લે
ખક : દપકભાઈ રાજગોર લેખકો સાય સ વાતામાં વ ાન અને
લાકડા કાપવા માટે
તેમણે
ઇલે ક સાધનો
ટે
કનોલો સાથેતકની હાજર અ નવાય
નામ તેુ
ંજમ. અમે
રકાના ઉટાહ રા યના પણ વાપયા.
ગણેછે . તક, વ ાન, ટે નોલો અને
બોપસ નામના શહે રમાંરહે
તો હતો. જમ નો તેબાર દરવા દ વાલો વગે
રેબનાવતા લાગણીઓના મ ુળે થક ઘણી યાદગાર કૃ ત
ધંધો મજૂર કરવાનો હતો તેબોપસ શહે રમાં ગયા. મહામેઘાવી લેખકોએ લખી છે . અસંય
દા ડયા તર કેમજૂર કામ કરતો હતો. એક દાખલાઓ આપી શકાય તે મ છે . જેમ કે
સમયે કામ કરતા કરતા અક માતે તે
ની બંઅનેઆમ નેઆમ આખરેતે
ને મણેમકાન ઈર વગ વોલેસ, રચાડ માથે સાન, જૂલે વન,
આં ખો ચાલી ગઈ. બનાવીનેકામ ૂક .ુબસ એક વખત ખીલી ઈયાન ્ લેમગ, એલી ટર મે કલીન, કો લન
બેસાડતી વખતેજમનેઅંઠ ુામાંહથોડ ફોબસ, રોબટ ુ ડ ુ
મ, સડની શે ડન, જે ક
હવેજમ બં ને આંખેઆંધળો હતો. આમ ને વાગી હતી. આ સવાય કોઈપણ તનો હગી સ ઈ યા દ વ ાન લે ખકોની વાતાઓ
આમ ઘણા વષ વીતી ગયા. જમની મર અક માત થયો નથી. કોઈ ફ મને પણ ટ ર મારે તે
વી હોય છે.
પં
ચોતેર વષની થઈ ગઈ.
આમ બં નેઆં ધળાઓએ સાથે મળ નેજે ઘર વાંચનના જબરા શોખનેકારણેપં કાયે
લા,
સામા ય ર તેમાણસ પં ચોતે
ર વષ તે મના બના ુ ં
તે
માંકયાં
ય કોઇ ખામી રહ નથી. અ ુ ભવી અથવા નવો દત લે ખકો અમે રકાની
વનના છે લા તબ ામાં વતો હોય છે
.
ȭ ફ મ સમી ા શાન ગણાતી પે ટાગોન અનેહાઇટ હાઉસ
પર ુઆ જમે પંચોતે
ર વષની મરેતો ગજબ જે વી ઇમારતોને તોડ પાડવાના કારસા રચતી,
નો રે
કોડ પોતાના નામ પર બના યો. એક લે
ખક : બકુ
લ ડે
કાટે ઇ ટરને ટના ળ માંવ ે પ ઉભો કર દરે ક
વખત તેનેએવો આભાસ થયો કે તે
ના ઘરની યવહાર ઠપ કર નેઅમે રકન અથતંની
હાલત કથળ ગઈ છે હવેઘર ખં
ઢે
ર થઈ ગ ુ ં ફ મ : આઈ એમ લે
જેડ કરોડર જુતોડતાં લોટ, આતં કવાદ ઓ
છે. ારા હુમલાની યોજના દશાવતી વનાશક
અમે
રકનનૉવે
લી ટ, વાતાકારો, વાતાઓ લખે છે . જે માં અમે રકા ું
એટલે તે આ વાત પોતાના એક ખાસ મ ને લે
ણે ખકો અ ૂ ટ ઉ ના વામી, નવતર ધનોતપનોત કરનારા ભાં ગફોડ યા ત વોની
કર . આઈ ડયાઝ વચારનાર ન ભક, મહામે ઘાવી વાત હોય છે . વાતામાંમોટે
ભાગે અમે રકાનો
અનેટે
કનોલો સમજનાર અને ટે
કનો- લર વનાશ દશાવતો હોય છેપણ અં તેલડત
સં
જોગ વસતા તે મનો આ મ પણ આં ખે ભેજબાજોનેસમ ય તે વી સાય સ ફ શન આપીને ુ માર સાથે મા ુ
ંચક ને અમે રકા
આં ધળો હતો. લખીનેવાચકોનેનવીન વ માંલઈ જનાર બેઠુ થાય તે
વી વાત આવતી હોય છે .
વ નલ આ ટ ટ છે
.
પણ યવસાયે થ ુાર હતો. જમેપોતાના
આવી ઘણીબધી વાતાઓમાં મને ે
ઘરની આવી હાલત ની વાત તે ના મ ને
લાગતી અને નોવેલ ૃમાં તથા હોલી ુ
ડની
કહ ....
ફ મોમાંએકદમ અલગ તર આવતી નોવે લ
અને એમ પણ ક ુ ંકે ુ
ંમને
મદદ કરેતો એટલેરચાડ માથે સાન ારા ર ચત ' I am
આપણેબં નેસાથેમળ નેમા મકાન ન ું legend.' અલગ એટલા માટે કારણ કેઅહ
બનાવીએ. અમે રકન વ ુીની જે મ ઝડપ નથી. અહ
સમયની ગ ત મં દ છે, મં
થર છે . ભીડભાડ કે
જમે પોતાના સમ વન દર મયાન મકાનો કોલાહલ નથી. અહ નરવ શાં ત અને
બનાવવામાં મજૂર ં
ુ
કામ ક ુ
હ .ુ
ંએટલે તે
ને એકલતાનો મૌન છે . રચાડ માથે સાન ની
પોતાની ઉપર વ ાસ હતો કેપોતેવગર નોવેલ પરથી બને લી ફ મના ન લેલે
ખક
આં ખેપણ આ કામ ૂકર શકશે . છે Akiva Goldsman/અક વા ગો ડ મે ન
અને Mark Protosevich/માક
આમ બનેઆં
ધળાઓએ મકાન બનાવવા ુ
ં
ોટોસે
વીક. હુઅહ યા નદશક ા સસ
ન ક .ુ
લોર સ ારા નદ શત ફ મ I am legend
બં
નેએ સાથેમળ નેઆં ધળાઓની ખાસ ંમાર સમજ જ
ુ ુબ વણન કરવાનો છુ .
લાકડ અનેતે
મના અં
દાજ થી કામ કરવાની અલબ જે ઓ રચાડ માથે સાન ની લા સક
પે
જ નં
બર 16
 ુ ા છે તેઓ લે ખને, ફ મને બદલે નોવે
લ ફોમટમાં લખાઈ છે એટલે કેવતમાનમાં ચાલી આ રાઇફલ તે ની સાથેહોય જ, અ ભ
સાથે સરખાવીને વાં
ચશે તો પણ મ પડશે રહે લી ટોર અચાનક ૂ તકાળની યાદોમાં સર અંગની જેમ. એકમા વત ય ત હોવા
જ. પડે અને ુ તકાળમાં થી વાતા વતમાનમાં આવી છતાંમરવાનો કે
ટલો ડર? એકલા એકલા પણ
ચડે . ' ુ
ંથ ુ ં
હશે' તે ણવા માટે નાયક ની વવાની વષા નેએક પણ શ દ
૧ કલાક અને ૪૧ મ નટ લાંબી સાય-ફાય તકાળની યાદોનેઅનેવતમાન
ૂ વનની બો યા વના મા રાઈફલના સ બોલ ારા
હોરર ફ મની શ આત થાય છેટ .વી. માં રહે ણીકરણી ણવી પડે , જોવી પડે તેકાર ુ ં કહ દ ું
.
સા રત થઈ રહે લા ય- ા ય સમાચારથી. ન લેછે..
જેમાંવૈા નક એ લસ પીન તે ની સંથા એક સમયેમાનવ મે દનીથી ખીચોખીચ
વતી જણાવે છેકેતેઓએ કે સરનો ઈલાજ ફ મમાં Legend તર કે નાયક ની ુય ભરાતા મેનહટનના ર તાઓ વતમાન સમયે
શોધવા માટે' મઝલ' નામના વાઇરસ ુ ં ૂ મકા અદા કર છે ' વલ મથ' નામના એકદમ ખાલીખમ છે . ખાલી ર તાઓ ઉપર
જનેટક લે વલેર ો ા મગ કર ને એક નવો દમદાર અ ભને તાએ. નાયક ુ ંનામ છેરોબટ રોબટ ને
વીલ તેના કૂ
તરા સાથેએક હરણના
વાઇરસ બના યો છે . આ નવા વાઇરસ નો ને
વીલ. ૃ વી પર રોબટ એકમા વત શકારે
નીકળેછે.
૧૦૦૦૯ લોકો ઉપર કરે લા પર ણો સફળ બચે લો ય ત છે . રોબટ ને વીલ મ લટર
ર ા છેઅનેકે સર પી ડત ૧૦૦૦૯ લોકો હરણાઓ ુ ંટો ંુર તામાંઆમતે મ
ડોકટર અનેસાય ટ ટ છે . જે ની પદવી
કેસરથી ુ ત થયા છે . પણ તેમના ચે હરા ભાગી ર ુ
ંછેઅને પાછળ છે રોબટ અને સેમ.
લે ટન ટ કનલની છે . આખી દુ નયામાં કેસરના
ઉપર આ વાતનો વીકાર કરતા વખતે ખચકાટ અ યવ થત ર તે પાક કરાયે
લી કારો નેકારણે
ઈલાજ માટે બનાવવામાં આવે લો 'નવો મઝલ
આવે છે . હા બોલતા વખતે ભ ઉપડતી નથી રોબટ નશાન તાક નથી શકતો. યારબાદના
વાઇરસ' વકૃ ત પામીને , તેના યજમાનને
છતાં ટ .વી. ઉપર પીન વીકાર લે છેકે ઝો બી જે ય થી લગભગ બધા દશકો ધબકાર ુ ક
વા શે તાનમાંબદલી નાખેછે .
ય છે
. (હુ ુકે
લો) અચાનક ાં
ક થી
તે
મણે કે સરનો ઈલાજ શોધી લીધો છે . ૧૦૦૦૯ લોકોથી શ કયા બાદ આ વાઇરસે
વજળ વેગેએક સહણ હરણ ઉપર તરાપ
ઝડપથી બી બનચે પી લોકોનેપોતાની
પીનના ખચકાટ અનેહા બોલવામાં મારેછે
. સહણ ગજના સાથે એવી ભયાનક
ઝપે ટમાંલઈ દુ નયામાંફે લાઈ ય છેઅને
લાગે
લી વાર પાછળના રહ ય ુ ંઉ ાટન થાય ર તેએ લે છેકેધબકારા ુક જવાય.
માનવ નામના ાણીનો સ ળ ૂગો નાશ કર દે
છેણ વષ પછ .
છે. સહણ શકાર ઉપર પં જો જમાવીને
ણ વષ વીતી ય છેઆં ખના હક જતાવતી હોય છે યારેબં દકૂધાર
સ
ુંકૃ
ત, બૌ ક અને સ ય
પલકારામાં. અચાનક માનવવ તીથી ઉભરાતો, સાવધાન ુ ામાંરહે લો રોબટ જુ વેછેકે
માનવસમાજ ને બદલે ધરતી પર હવે રાજ છે
વકાસથી ધમધમતો, બહુ માળ ઇમારતો પર સહણ ુ ં
પ રવાર એટલે કેસહ, તેના બ ચા
રા ીના અં ધકારમાંભટકતાં લોહ તર યા અને
લગાવેલા અ તન LED બે નરોથી ઝળહળતો આવી ર ા છે . આ યથી ડરવાનેબદલે
માં
સભ ણ કરતા નરાધમ ઝો બી જે વા
ય
ુોક નજન, ભકાર અનેઉ જડ બની રોબટ ભા ુ ક થઈ ય છે . કે
મઆ ુ ? કારણ
ં
વતા ગતા ત ૃદે
હોનો. રાતેજ બહાર
ય છે . મેનહટનના ર તાઓ પર માનવોની કેસહણના પ રવારને જોઈને રોબટ ને તેના
નીકળતા આવા શે તાનોનેતે થી જ તો
જ યાએ પં ખીઓની ઉડાઉડ છે . પીડમાં અવસાન પામે લા પ રવાર ની યાદ આવી ય
Darkseeker ુ ંઉપનામ આપવામાંઆ ુ ં
ભાગતી કારોના ા ફકનેબદલેપ ીઓની છે. શકાર રોબટ માટેશકાર સહણ ને
છે. ય ૂનો UV કાશ તે મની ચામડ ને દઝાડ ને
ચરકથી ખરડાયે લી અનેવષ થી એક જ ગોળ એથી કતલ કર ુ ંએકદમ સરળ છે . છતાં
ઉ પીડા આપ ુ ં હોવાથી વાઇરસ ઇ ફે કટેડ
જ યાએ ઉભે લી કારોનો શંુમળેો. છે. સબ- તેસહણ અને તેના પ રવારને વતા જવા દે
શેતાનો ફ ત રાતેજ બહાર નીકળે છે, વત
વેટે શનો ખાલીખમ છે . અમે રકન લોકોએ છે. પ રવારને મ ુાવવા ુંદુઃખ ણતો રોબટ
બચે લા મ ુ યો અનેાણીઓના શકાર કરવા
કોઈ અ યા કારણોસર તેમના વાહનો અને સહણના ખ ુી પ રવારનેએટલેજ તો
માટેજ તો. કઈક અં શેવત ક વે પાયર
ઘરોનેય દ ધા છે . હવે ય ુોકમાં છે નય છ ભ કરવા માં ગતો નથી. દુ નયાની
જે વી, પણ દેખાવ બલકુ લ વેગળો. વે પાયર
સ ાટો, લીલ બાઝે લી ઇમારતો, ર તાઓ ઉપર તબાહ જોનાર રોબટના અં તરમાંરહે લી
અને ઝો બી ુંમ ણ જેુ ં
કઈક.
ઊગી નીકળે લી ઘાસ અને ઝાડ ઝાખરાઓમાં અ ુ કપાનો અહ ય અને પરો અ ુ ભવ
ઘાત લગાવીને બેઠે
લા સહ જે વા રાની પ ુઓ ફ મની ટોર આગળ વધેછેએક થાય છે .
અને વ બચાવવા આમતે મ ભાગતા અક પ નય યથી. જે માંૃ વી પર એકમા
શકારનો યાસ ન ફળ જતા રોબટ
હરણોના ટોળા. વત બચેલો બનચે પી માણસ રોબટ ને
વીલ
ઘર તરફ કાર હકાર ય છે કારણકે સાં
જ
મેનહટનના વરાન ર તાઓ ઉપર શકાર કરવા
ુથ ુ
ં ં હશે એ ણ વષના ઢળવામાંછેઅને ઘરેજવાનો સમય થઇ ગયો
નીકળેછે તે
ના દલો ન દો ત અનેુીસમાન
સમયગાળામાં
? જવાબ ત ણ નથી છેએ ુ ંકાડા ઘ ડયાળમાંવાગી રહે લા
જમન શે ફડ કૂતર સાથે. તેુ
ંનામ છેસેમ.
આપવામાંઆ યો. પટકથા નોન- લનીયર એલામના અવાજથી તેનેમરણ થ .ુ ંર તામાં
રોબટ પાસેછેએક અ યા ુ નક અસો ટ
ફોમટમાં
લખાઈ છેએટલેકેવતમાનમાં
ચાલી અ ત ય ત ર તેઉગે લા ઝાડ ઝાખરા અને
પે
જ નં
બર 17
 એક અંે કહે વત ની યાદ અપાવડાવેછે, બહાર ઉભા રહ ને વાટ જોઈ રહે લા પ ની રોબટમાંઆશાનો નવીન સં ચાર થાય છે
'Nature abhors vaccum.' (કુ દરતને અનેબાળક પાસેપહ ચેછે . પ ની તર કે અનેતે કહેછેઆ વે સીન ના ન ન ુાનેહવે
ખાલીપ ંપસં
દ નથી.) zoe ુ ંપા નભા ુ ંછેસેલી રચડસને અને મ ુ
ય ઉપર ઉપયોગ કર શકાશે.
ુી માલ ુ ંપા ભજવનાર બાળક છે
યારબાદ એકાક વન વતા બધી ર તે રુ ત અનેજોખમર હત
વલો મથ. વાત ણેએમ હોય છેકે
રોબટની રો જદા વનની દૈ નક યાઓ હોવા છતાંસેમનેલે
બમાંવે શ કરવા દે
વામાં
ય
ૂોક શહેર પીન વાયરસની ચપે ટમાંઆવી
બતાવવામાં આવે છે. ઘરે જઈને ટ .વી. ઝ ૂ આવતો નથી. કદાચ રોબટને બીક છે કેતે
ના
ગ ુ ંહોવાની ણ રોબટનેહોવાથી પ ની
જોતા જોતા ખાવા ુ ંબનાવવા ુ ં
, સેમની એકમા સાથીને ચે
પ ના લાગી ય.
અનેુીને કોઈ સલામત થળેપહ ચાડવા
પસંદગી ું
ખાવા ુ ં
બનાવવા ુ ં
અનેુનેે મથી માટે સરકાર તે
ની મદદ કર રહ હોય છે . જોકે યારબાદ દવસના કાશથી ગભરાઈને
ઠપકારતા હોય તે મ સે મ નેલીલા શાકભા પ ની અનેુીને સલામત થળેમોકલનાર અંધારામાં છુપાઇ ગયે લા darkseekers ની
ખાવા માટેઆ હ કરવો, સે મ નેનવડાવવા ુ ં
, રોબટ પોતેશહે રમાંરહ નેચેપી વાયરસને બીક વના રોબટ ફરવા નીકળે છે
. તે
ની કાર
૬.૩૦ વા યાનો એલામ વાગતા જ ઘરના ખતમ કરવા માં ગતો હોય છે . એક તરફ એક વ ડઓ-રે ટલ હાઉસ પાસેઆવીને
તમામ બાર બારણાં ઓને તેબનાવે લા પ રવાર ે મ, બી તરફ રા ે
મ. અ ે અટકે છે. આ એકમા એ ુ ંથળ છે યાં
બ ત રયા લોખં ડ દરવા ઓથી આવર ને રોબટનો રા ે
મ ઉ ગર થાય છે . આવીનેરોબટ માણસો સાથેવાતચીત કર
બંધ કર દેવા અને છે વટેરાતેસે
મને નવડાવેલા
શકે છે
. અલબ ન વ માણસો. એટલે કે
બાથટબમાં અસો ટ રાઇફલ અને સેમ સાથે પ ની અને ુી સાથેકારમાંજઇ
ઘી જ ુ ંઅનેઘરની બહારથી આવતા રહે
લો રોબટ રે
ડ ઓમાં સાંભળે છેકેે સડેટે મેનકવી સ અથાત શોભા માટે ના ૂતળા. ુ દ
ઝો બી જે વા darkseekers ના ડરાવના ય
ૂોક નેસીલ કર દ ુ ંછે, જેથી અ ય રોબટ દરે ક ૂ તળાને અલગ અલગ જ યાએ
અવાજો અને ચીસો સાં ભળવાની. રોબટ અને દે
શોમાંઆ ચે પી વાઇરસ ફેલાય ન હ. જોકે થા પત કયા છે . જે
થી જે મ જેમ તેઆગળ
સેમનો આ ન ય મ હતો. રોબે ટ ઘરના રોબટનેઆશા છેકેતેઆ મહામાર નો વધેતે મ તે મ ૂ તળા દે ખાય અનેતેકોઈ
ઈલાજ શોધી શકે છે
. પ ત પ ની સાથેરહે
વા વત ય ત હોય તે મ તેમની સાથે સંવાદ
બાર બારણાને લોખંડ દરવા વડે એવીર તે
રચી શકે . છે લે તે ખર દેલી વ ડઓ ડ વીડ
પે
ક કયા હતા ણે કેતેુંઘર વોર ઝોનમાં માટેઝઘડતા હોય છેયારેએક વાઇરસ
આવેુ ંહોય. અહ યા ણ વષ થી પીન ઇ ફે
કટે
ડ શેતાન તે મની કારના કાચ સાથે ના પૈસા પણ કાઉ ટર પર ૂ કવે છે અને એક
અથડાય છે અને રોબટની ઘ ઊડ ય છે ી ૂતળા ુ ં નામ પણ ૂ છેછે. After all,
વાઇરસ ઇ ફે કટે
ડ પશાચોથી બચવા માટે ના .
રોબટના અ ુ ભવી ુા જોઈ શકાય છે . Men will be Men. કોઈની સાથેવાત
રાત કોઈ કારના અ ન છનીય બનાવ કરવા માટે રોબટ કે ટલો તરસે છે તે
નો અહ
જોકેરોબટ આવા નીરસ અને વના પસાર થાય છેઅને અ ણોદય થાય છે . ચતાર છે . વાતચીત કયા વના તે ગાં
ડો ના થઇ
એકાક ભયા ન ય મથી આં ત રક ર તે ભાં
ગી આળસ અને હતાશાનેખંખેર નેરોબટ ઉઠેછે
. ય તે ના માટેુ ંઆ એક મનોવૈા નક
ર ો હતો. બાથટબમાં સેમને નવડાવી રહેલ માન સક ર તે ઘવાયે
લો રોબટ શાર રક ર તે આયોજન છે . યારબાદ તે અનચે ક ફલે ટમાં
રોબટ યારે ૬.૩૦ નો એલામ વાગે છેયારે વ થ રહે વા માટેઘરે જ સે મ સાથે નોખી જઈને તતપાસ કરે છે કેયાંઝો બી કે કામ
ૂ
યમન ક થઈ ય છે . ચેહરા પર ડર અને નોખી કસરતો કરેછે . એકલો હોવા છતાં લાગે તે
વી કોઈ ચીજ છે .
શોકના ભાવ છવાઈ ય છે . આ ય દશાવે શાર રક વા ય અં ગનેી તેની ગ કતા
દુ
દાળા લોકો માટેે
રણા સમાન છે . આટલા કામ પતાવીનેરોબટ એક
છે કેરોબટ ઇમોશનલી ૂ ટ ર ો છે . વ થ
રે
ડ ઓ સં દે
શ ોડકા ટ કરે છેકે'રોજ યારે
રહે
વાનો ય ન કરતા રોબટની દન ત દન
કસરત કર લીધા બાદ રોબટ ઘરના ય માથા ઉપર આવેછેયારેતેsouth
ૂ
માન સક અશાં ત ને કારણે આં ત રક હાલત
નીચેબનાવે લા બં કર જે વા ુ ત ઓરડામાં street seaport/સાઉથ ટ સીપોટ ઉપર
કથળ રહ હતી.. સે મની મનો યથા કાચના
ય છે .આ ુ ત ઓરડો એટલે તે
ની રસચ મળ શકશે .તે કદાચ એકમા વત ય ત
મહેલમાંુરાઈ ગયે લા કે
દ જે વી થઈ ગઈ છે .
માટેની લેબ. યાં તેમઝલ વાયરસને ખતમ છે ય ૂોકમાં. જે આ સં દે
શ સાં ભળ રહે લ
ઘરની ચારે
ય બાજુ ની દવાલોએ મઢે લા કાચમાં
કરવા માટેના કેટલાક વરાસાય ણક યોગો ી/ ુષને ખોરાક અને રહે
ઠાણની ુ વધા
તેબસ પોતાને જ જુ એ છે . પ રવારને જોવા
દરો ઉપર કરતો હોય છે . યોગમાંકે
ટલાક આપી શકેછે .' રોબટના દયના કોઈક
માટેતલસતો રોબટ કે દ તોડ ને ભાગવા ઈ છે
વે સીન ને કારણેદરો મર ય છે યારે ૂ
ણામાં હ આશા વં ત છે કેૃ વી પર
છે પણ તેમ કર શકતો નથી કારણ કે બહાર
કે
ટલાક ઝો બી જ રહે છે
. પણ અપવાદ પે ાં
ક તો એના જે વો/જેવી કોઈક વત
પશાચો તે
ની રાહ જોતા બેઠા છે.
એક વે સીન પી દવાના કારણે એક દરમાં મ ુ ય આ સં દેશો સાંભળશેઅનેતે ણે
બાથટબમાંસે મનેવળગીને ઘતા ધ
ુારો દેખાય છે . રોબટ આ બધી વગતોને ભોગવે લી વષ લાં બી એકલતાનો અં ત
રોબટને ૂતકાળ ની યાદો વ ન વ પે દે
ખાય વ ડઓ કે મરેામાંરેકોડ કર લેછે . ુરાવા આવશે .
છે. વ નમાંઆગળ પાછળ મ લટર કારો ના માટે. રોજનીશીમાંન ધ ટપકાવીએ તેુ ંજ
કાફલા સાથેકનલ ના સેમાંરોબટ તે
ના ઘરની કઈક. એક દરના જનીનમાં થયે
લા ધુારથી

પે
જ નં
બર 18
 સં
દેશો સા રત કયા બાદ જે ય છે પણ બ ડ ગ ની બહાર ય ૂના UV રેડયે
શન જોઈ રોબટ વ ળ થઈ ય છે અને ફ ત એક
તે
ની રજુઆતથી મારા વાડા ઉભા થઇ ગયા માંતે
ઓ બળ જતા હોવાથી રોબટ બચી તળાના ગાયબ થવા મા થી પોતાના
ૂ
હતા. જગત ુ બને લા પ
ુરપાવર અમે રકાના નીકળેછે. આ ી ડાક સકરને રોબટ ઘરની જ મ દવસને ૂ લી ય છે. તે
ના ગભ મનમાં
સૈયનો એક વશાળ અનેવરાટ વમાનવાહક લે
બોરે
ટર માંલઇ ય છે . એક જ છેકેૂતળાને
હલાવનાર કોણ હોઈ
જહાજ ભં ગાર બનીનેસાઉથ સીપોટ ના ૂટલેા શકે
? ુ ં
ઝો બી?
જ પાસેબ માર હાલતમાં ઉભો છે . ૂતક લે
બોરે ટર માંતેKV ઇ ફે કટે
ડ ીને
ઉપર અને ક લડાયક વમાનો ૂળ ખાતા ઉભા છે ચ
ેર પર વ ુડાવી સાં કળથી બાં ધવામાંઆવે ૂળાની ખોજ માટે
ત બે
બાકળો બને લો
અનેરોબટ તે માં
ના એક ફાઇટર લે નની પાંખ છે અને વેસીન ના યોગો તે ની પર કરવામાં રોબટ કાર દોડાવી ક
ૂ ેછેમે
નહટનની મ ુસામ
ઉપર ઉભો રહ ગો ફ રમે છે. યૂોકનો મા લક આવે છે. જેમાં રોબટનેનરાશા સાં પડે છે. તેને સડક ઉપર. થોડા ખાંખાખોળા બાદ તેનેૂત ં ુ
ં
ુના કર શકે વળ ? પોતાની ન ફળતા માનવ ત ના વનાશ માટેુ ં મળ આવેછે . જે
વો રોબટ ૂતળાની સમીપ
કારક લાગે છે અને તેનેઘણો ોધ ચડે છે
.આ ય છે કેતરત એક છટકા માંતેસપડાય છે .
સંકૃ તના અભાવ વ ચેપણ ઉ મ બધી યાઓ રે કોડ કરતો રોબટ જણાવે છે કે ી ઝો બી ને
પકડવા માટે
ઉપયોગમાંલેવાયે
લી
ણ
ુવ ાસભર વનશૈ લીને અ ુસરતા રોબટને તે ની ઉપર અસર કરતી દવા ડાક સકર ઉપર ર તનો Alpha male એટલેકેસરદારે
ગો ફ રમતી વે ળાએ ર તા ઉપર ભાગી રહે લો બેઅસર છે . વ ુ માંઆ શે તાનો ઝડપથી કોપીપે ટ કર બતા .ુંમગજ વનાના ઝો બી
હરણ દે ખાય છે . સેમ અને રોબટ તે
નો પીછો કરે વનશૈ લી બદલી ર ા છે . તેઓ વક સત થઈ હવે મગજનો ઉપયોગ કરતા થયા હતા. ઉ ા ત
છે. લાંબી છલાં ગો માર ુંહરણ એક બ ડ ગના ર ા છે . અહ યા લે ખકે કુદરતની ઘટમાળ ને ની અવળ રાહની આ શ આત હતી.
અં ડર ાઉ ડ લોરમાંસ ુી ય છે . સે મ પણ ૧૮૦° ના ૂ ણે ફે
રવી દ ધી છે . લે ખક કહે વા
તે
ની પાછળ અં ધા રયા લોરમાં કૂ
દકો લગાવી દે માં ગેછેકે ઉ ા તવાદ ની દશા ઉલટ જઇ દોરડાથી બં ધાયે
લો અને ધો લટકતો
છે. અં ધકારમાં ઘાત લગાવીને બે
ઠે
લા ઝો બી નો રહ છે . લે ખકની ક પના અનેડાયરે ટરના રોબટ લગભગ સાં જ થવા આવી યારે ભાનમાં
ખતરો હોય છે , તેું ણનાર રોબટ સે મને અં દર વ અ ુલ ક પના આગળ આ બં દો નઃશ દ. આવે છે. સે
મ તે ના ગવાની રાહ જોઇનેયાં
જતા રોકવા માટે મ ુો પડે છેપણ મોડુ થઈ જ બેઠો રહેછે . ભાનમાંઆવતા જ રોબટ ચાકુ
ૂુ ંહોય છે . આથી એકમા સાથીદારને નોન-લીનીયર ફોમટ માં લખાયે લી ટોર વડેદોરડાનેકાપે છે પણ આમ કરવા જતાં તે
ના
બચાવવા રોબટ પણ વ ુ જોખમ હોવા છતાં ફર થી ૂ
ં તકાળ તરફ વળે છે, રોબટને તે રા ે પગમાં ચાકુ ૂ ં
પી ય છે . તેજ સમયે ઝો બી
સેમની પાછળ ય છે . હાથમાંટોચ વાળ આવે લા વ ન વ પે . વ નમાંરોબટ તે ના કૂ
તરા આવી ચડે છેઅને હુમલો કરે
છે. મા લકને
રાઇફલ લઈને . ઢગલો HMI અનેBaby પ રવારનેલઈનેEvacuation એટલેકે બચાવવા સે મ તે કુ
તરાઓ સાથે ભીડ ય છે
લાઇ સ વાપરનાર બો લ ૂ ડ કરતા ત ન વે ગળ બનચે પી લોકોને જેથળે ખસે ડવામાં આવતા અને ખરાબ ર તે ઘવાય છે. પ રણામેસેમને ચેપ
ર તે, ફ ત એક નાની ટોચની મદદથી ૂ ટ કરા ુ ં હોય છે યાંલઇ ય છે . આ થળે લાગી ય છે .રોબટ શોક મનાવે તે
ની પહે લા
છે, અહ સને મટેો ાફ ને સલામ. (નોવે લમાં અફરાતફર મચે લી હોય છે . બધેમ ુા મુઅને ઝો બી હ લો બોલાવેછે . જેમના થી પીછો
આ ય ુંઆબે હૂબ વણન કરનારા રચાડ દન. પ રવારને હે લકો ટમાં બે સાડ ને હષનાં છોડાવી રોબટ સે મનેલઈને ભાગી છૂટે છેઅને
માથે સાનને અદબભે ર સલામ) આંુસાથેરોબટ યાંજ રોકાઈ જય છે . ઘરેપહ ચે છે.
હે લકો ટરમાં ચડતા વખતે zoe અને marli
પરસેવે રે બઝેબ રોબટ કાજળઘે રા તે ૂ બ રડેછેસે મની હાલત જોઈને .
રોબટ માટેાથના કરે છે. કદાચ તે ના કારણે જ
અં ધકારમાંકે ટલાક ઝો બી અને ત ૃ હરણને યારેસે મમાંવકૃ ત નજરેચડેછે યારે
રોબટ બચી ય છે . લે ખક સાય સ સાથે
જુ વેછે. તે
થી તે સેમ અંગેચ તત થાય છે . થોડો પોતાના ુજે વા સે
મને રોબટ ભારેદય સાથે
ની ૂ
ુ મકા ૂ યા નથી.
સમય બાદ સે મ સહ સલામત મળ ય છે ગ ં ુદબાવીનેમાર નાખે છે. અહ સે ડને
સ તે
ની
અને આ મણકાર ,ઉપ વી ઝો બી થી પીછો વ ન ના અં ત સાથે ચરમસીમાએ પહ ચેછે
રોબટ ાસકા સાથે . સેમના ૃથુી
છોડાવી મહામહે નતેબ ડ ગની બહાર નીકળ ઉઠ ય છે . ય માન સક અનેશાર રક ર તે વ થ રોબટ
ૂ લા લમા પાથર નેસવાર
ય છે . બહાર નીક ા બાદ રોબટનેવચાર થવાની ણ કરેછે . સે અ વ થતા કે
મ સાથેવાત કરતીળવી લે છેઅને વીત રહે વા
ુ
રે છે કેએકાદ ઝો બીને પકડ નેતેના ઉપર વખતે રોબટ નેમરણ થાય છે માટેકરેલા અધધ... ય નો ૂ
કેઆજે તેનો લી જઈને નીકળ
સફળ રહે લી વે સીન નો યોગ કર જોવો. જ મ દવસ છે . તને પડે છેઆ મહ યા કરવા, મતલબ કેઝો બી
જ મ દવસે ુ શ કરવા
રોબટ વ ડઓ-રે ટલ હાઉસ ય છે . લોકો વ સેમના મોતનો બદલો લે વા.
વચાર નેવ રતપણેઅમલમાંલાવવા યજન ની મોત થી લાગલગાટ ણ વષથી
રોબટ તેબ ડ ગ ની બહાર ડાક સકર ને મનગમતી વ ુી જોવાની ઈ છા સાથે. વ ડઓ-
સપડાવવા માટે
એક છટકુમાં
ડેછે. તે
ની ગણતર રેટલ હાઉસ એટલેએ જ યા યાંતે શાંત અનેવ થ રહે લો રોબટ અશાં ત બની
ય છે.
સાચી પડેછેઅનેએક ી ડાક સકર ળ માં ૂ તળાઓ સાથે સામા જક સંવાદ રચે છે. યાં
સપડાય છે . તે
નેબચાવવા ઝો બી લોકોનો તેજુવે
છેકે એક ૂ ત ંુ
ખસેડવામાં આ ુ ંછે. વ ચત ણ વષ બાદ પહે લવાર રોબટ
સરદાર એવો Alpha male રોબટનો પીછો કરે તેૂત ં
ુતે
ની રોજની નયત જ યાએ નહો .ુ ંતે રાતના અં ધકારમાંનીકળ પડેછે . બદલાના
જોઈ રોબટ વ ળ થઈ ય છેઅને ફ ત
પેજ નં
બર 19
ઝ ૂનમાંબે ફામપણેકાર હકાર તેઅને ક ચતા સાચી ુ રવાર થાય છેઅનેઅઢળક ગીત-ગઝલ
ઝો બીને કચડ નાખે છે. જોકે લડાઈમાં તેની ઝો બઝ તે ના ઘર પર આ મણ લાવી દેછે .
કાર ઘી પડતા તે ઘવાય છે અને બેભાન થાય જોકે અગમચે તી પે રોબટ અગાઉથી જ ર ણ
ગઝલ : ાંુ
ધી..?
છે. ઘવાયેલા રોબટ ઉપર Alpha male માટેઘરની આસપાસ વ ફોટકો ગોઠવે લા હોય
હુ
મલો કરવા ય જ છે કે ાં ક થી એક કાર છે. રમોટ ુંએક બટન દબાવતાની સાથેજ
તે
ના તી કાશ સાથેઆવી ય છે. તે વ ફોટને કારણે અસંય ઝો બીઝ ૃુ પામે
કારમાની વ ુતી રોબટનો વ બચાવેછે . છે. યારબાદ તે
ના કરતાં
વ ુઝો બી દોડતા આવે
અધ ત અવ થામાંરોબટ એટ ુ ં ણી છે અનેઘર માંદાખલ થાય છે.
શકે છેકે મોતના ખ ુમાં થી કોઈ વ ુતીએ તેને
બચા યો છે . બેભાન અવ થામાં જ તેવ ુતીને રોબટ તરત એના અને એથન સાથે લેબમાં
ઘર ું
સરના ુ ંઆપે છે. ચાલતી કારમાં રોબટ ને જતો રહે છે . લે
બની ડ લ ુે
ટ ુફ, સાઉ ડ ુ ફ
ુ
નઃ સપ ુ ંઆવે છે કે કેવીર તે ઝો બીઓ ના કાચની દ વાલને Alpha male તોડવા ય નો
હુ
મલાના કારણે તે
ની પ ની અનેુી સવાર કરેછે. થોડા ય નો બાદ કાચમાં કરચો પડે છે
હોય છેતે હે લકો ટર ૂ ટ પડે છે અને બંનેયાં આથી ચ તત રોબટ મ ુ યો ઉપર કામ કરતી
જ મોતને ભે ટ છે
. થોડ વારે કાર ઘરેઆવીને વે સીન એના ને આપીને કહે છે કેતે બંનેઆ શાં
ત તારા હોઠ પાછા ાંધ
ુી?
થોભે છે
. ુ
ત દરવા થી નીકળ ય અને vermount
જતા રહે . બં નેગયા બાદ Alpha male યાદ તાર રોજ પાછ ાંધ
ુી?
ભાનમાં આવે લો રોબટ જુ વેછે કેએક લગભગ દરવાજો તોડ નાખે છેયારે આખર
ી જમવા ુ ંબનાવી રહ હોય છે અને તે
નો દાવ તર કે રોબટ હાથમાં પકડેલા ન ેે
ડ ની સેફટ
ુ અ આરોગી ર ો હોય છે . તે ી પન ખચી નાખે છેઅને ઝો બી ઉપર કૂ દ પડેછે . મ મારો છે
ે જ તાર રાહમાં
જણાવે છે કેતેુંનામ એના મો ટે ઇઝ છે અને આગના પીળા-નારગી કાશ સાથે ય સમા ત
તે
ના ુ ુ ં
નામ એથન છે . રોબટ ારા સા રત થાય છે . રોબટની વનયા ા અહ યા સં કે
લાઈ વાટ તાર જો જોને ાંધ
ુી?
કરે
લો રેડ ઓ સં દે
શ સાં ભળ ને તેઓ અહ યા ય છે . બી તરફ એના અનેએથન
આ યા હોય છે . vermount પહ ચે છેઅને જુવે છે કેદતકથા
જેુ ં
આ થળ હક કતમાં છે. અહ યા બનચે પી ીત તાર આં
ખમાં
હુજો છુ
પ રવાર અને સેમની ૃન ુા આઘાતમાં
લોકોની કોલોની છે .
હોવાના કારણે પહેલા તો રોબટ આગંક ુો ઉપર છાપ તાર ચતરાતી જો ાંધ
ુી?
ભડક જય છેપણ ૂ લ સમજતા તેએક ટૂ
કમાં આ વ ુી અથવા નોવે લમાં એકાતની
જે ટલમેન ને છાજે તેવી વત ૂ કથી માઁ અને કાતર છેતો દલમાંસં ઘર રાખે લી યાદોનો
ુુ ંદલ તી લે છે . એના જણાવે છેકે સીવણ યંપણ છે . ગંળામણ છે
ૂ તો આખી રગ ારેે
મનો લાગી જશે
?
Vermount માંબનચે પી લોકોનો આખો ૃ
વી પર એકલા હોવાનો મોકળાપણા નો
સ દુાય છે . આપણેયાં જઈએ. જોકે એક અહે સાસ પણ છે . આશા થી નરાશા અને રગ પાછો તે
રહે
શે ાંધ
ુી?
વખતનો આશાવાદ રોબટ હવેનરાશ થઈ નરાશા થી આશા ના ચકડોળ જે વા ચઢાણ-
ૂ ો હોય છે. Vermount માં કોઈ કારની ઉતરાણ છે . એક લે ખકની અક પ નય ક પનાના
બનચે પી લોકોની વ તી હોવાની વાતનો તેોધ લબકારા છે . છેવટે વ ુી જોઈનેઅનેવાતા સાથ તારો છુ
ટશે ણી તને
સાથે અ વીકાર કરે છે. અહ યા જણાઈ આવે વાં ચીનેમોઢામાંઆં ગળા નાખી જનાર મારા
છેકે ણ વષથી એકલપં ડેઝઝૂ
મનાર રોબટ જેવા સમજદાર દશકો પણ છે . સમ ય તે ને બે
વફાની છાપ તાર ાંધ
ુી?
અંદરથી ૂ ટ ર ો હતો. ભગવાનની સ ા સમ ય, બાક તો એક બે ને સાડા ણ.
વીકારનાર રોબટ ભગવાનના અ ત વ ઉપર -જય દપ ભરો ળયા
ાથ ચ હ ક ૂર ો હતો.

લેબમાં
જેના પર યોગો કરવામાં આવી ઈ છા એટલીજ રાખો જે
ટલી જ ર હોય વધારે
ઈ છા સં
તોષ ને
માર દે
છે.
ર ા હતા તેઝો બીના ધ ુારાનેએના ને
***
બતાવી રહે
લાંરોબટને અચાનક એક સવાલ
થાય છેકે ાં
ક રાતના અં ધકારમાંએના ઘરે જે
માણસ પોતાના સમયને
સહુ
થી વ ુ
વે
ડફે
છે. એ માણસ જ " સમય નથી " ની ફ રયાદ કરે
છે.
આવી રહ હતી યારે ઝો બીએ તે મનો પીછો
ન હ કય હોય? આ વચારેજ તેઘરને - દપક રાજગોર
બ તરબંધ કર દે છે
. થોડા સમયમાં રોબટની
પે
જ નં
બર 20
 જયદે
વ પટે
લ ͓ સજક પ રચય͓ હતો. પગાર .75 હતો. 3 મ હના પછ મા
સા કામ જોઈને સંદે
શના મા લક ચીમનભાઈ
પટેલેમ હને મારો પગાર .125 કર આ યો
વાંચી નાં
ખી હતી. હુ14-15 વષનો હતો. તે હતો. હાલના સં દે
શના મા લક ફા ન ુભાઈ
સમયે જનસ ા સમાચાર પ રે વડ બ રથી પટેલ અનેતે મના બહે ન ર ટાબેન બં નેયારે
નીકળ ુ ંહ .ુંચાંદની સામા યકના તંી અશોક કશોર અવ થામાંહતા. સં દે
શ યારેઘી-
હષ હતા, જે માંહુવાતા લખીને મોકલતો હતો. કાટાથી નીકળ ુ ંઅનેનવરા ી ઉ સવની
તેઓ મનેવળતો પ લખીનેકહેકેભાષા આરતી ાગણમાં થતી હતી, યારે તેબંનેભાઈ
ધ
ુારો, કેમ લખ ુ ંતેપણ શીખવતા હતા. હુ -બહે ન માતા ની આરતી ઉતારવા માટે
15 વષનો હતો અનેમાર એક વાતા 15 આ યા હતા. જે પરપરા આજે પણ સં દેશમાં
જયદે
વ પટે
લ જે
ઓ 60 વષથી
જનસ ા સમાચાર પ માં ર વવારની એ ડશન ચા ુ છે.
રપોટર તર કેકામ કર ર ા છે . તે
મનો જ મ
વાતામાં છપાઈ હતી. યારે ઉ સાહમાં આવી
1940મા થયો હતો. આજે તે
મને 78 વષ થયા
જઈને આશોક હષની રે વડ બ રની કચે રએ સંદે
શના ચ યોતમાં બેવષ નોકર કર હતી.
છે, છતા તે ઓ ાઈમ રપોટર તર કેઅને પહ ચી ગયો હતો. પગમાં ચંપલ ન હતા. ચ યારેપતાબં દર પટેલ, ઈ ર પે ટલીકર અને
અઠવા ડક કોલમ લે ખક તર કેકામ કરેછે . પહે ર હતી. મ અશોક હષને ક ુ ંમાર વાતા પ ાલાલ પટે લની સાથેમ કામ ક ુહ ુ ં
.
જોકે હવે તે
ઓ ઓકે ઝનલી રપો ટગ કરે છે
. છપાઈ છે , યારે તે
ઓ માનવા તૈ યાર નહ કે 8- જ
ુરાત સમાચારમાં મનેરપોટર તર કેકામ
તેમની પાસેઅમદાવાદની અને ક ાઈમ
9મા ધોરણમાં ભણતા આટલા નાના બાળકની મ ુ ંએટલેહુઆ યાત સા હ યકારોની
ટોર નો ઇ તહાસ પડે લો છે. અમદાવાદની
વાતા કઈ ર તે હોઈ શકે. યારે મ તેમણે લખેલા ર લે વા ગયો હતો. યારે ઈ ર પે ટલીકરે મને
ન
ુાખોર અને કોટમાંચાલતા ણીતા મોટા
પ ો બતા યા હતા. યારે તેઓ માનવા તૈ યાર ક ુંકે, ુ ં ય તે ની સામે વાં
ધો નથી પણ ુ ં
ભાગના કે સની ાઈમ ટોર ના તે ઓ સા ી
થયા. તેમણે એકાઉ ટ વભાગમાં મા પે મેટ સા હ યકાર મટ જઈશ અનેરપોટરની બીબા
ર ા છે. વનભર તે મણેાઈમ રપોટર બની
લઈ લે વા ચ ુના આપી અનેમને .15નો ઢાળ શૈ લીમાંકેચોકઠામાંતારા અહે વાલો
ર ા છે . આજેતે ઓ જ ુરાત સમાચારમાં
ર કાર તે
ુ વાતાનો 1955મા મળે લો હતો. લખતો થઈ જઈશ. રપોટરના બનાવે લા
કામ કર ર ા છે . 60 વષથી કોઈ પણ નવા
ભાષાના ચોકઠાની બહાર નહ નીકળ શકે .
પ કારનેશીખવવાની તૈ યાર હોય છે . તે
થી 1956મા SSC પાસ કર લી ુ ં અને
જયદે વ કાકાની ારે
ય કોઈનેબીક લાગતી અમદાવાદમાં ઝેવયસ કોલે જની પહે લી બચમાં જ
ુરાત સમાચારમાં મને શ શકાત નાણાવટ
નથી. તે
મ ું વન સાદગીભ ુ ર ુંછે. મ વે શ લીધો હતો. યારે નહે ૂ લ નહોતો. ગઈ ગયા હતા. તે ઓ જ ુરાત સમાચારના
ગાંધી ૂ લ પરથી પસાર થયો હતો. ઝે વયસ ફ મ મે ગેઝન ' ચ લોક'ના સં પાદક હતા.
વષ ધ ુી તે
ઓ કૂ ટર પર ફર ને
જ ાઈમ
કોલે જ શ થઈ તે પહેલી બે ચમાં માર સાથે તે મણે મારા લે ખો જોયા, જે માંતે
નેદમ લા યો
રપો ટગ કરતા ર ા છે
.
જોરાવર સહ દવ, ચી ુમોદ હતા. જે અનેહુ આ
ુ ર 1960મા જ
ુરાત
જયદે વ પટે લે જ ુરાત સમાચારમાંરહ ને પાછળથી સા હ યકાર થયા હતા. યારે પણ સમાચાર સંથામાંજોડાયો. મ હને .200
અનેક ાઈમ ટોર રસાળ શૈ લીમાં લખી છે. અમેબધા કોલે જના બોડ પર અમાર કૃ ત પગાર આપવામાં આવતો હતો. જે પગારમાં થી
તે
મની વાહ શૈ લી જે વી કોઈની પાસે નથી. લખીનેક ૂતા હતા. યારેરડસ ડાયજે ટ જેુ ં .25-30 પયા બચતા હતા. યારે આ સારો
ાઈમ રપોટર પાસે સા હ યક ભાષા હોતી ીરગ નીકળ ુ ંહ ,ુ
ંતે માંટૂક વાતાઓ, 6 પગાર હતો.
નથી, જે તેમની પાસે છે. અમદાવાદ પોલીસમાં લાઈનોની રચના આવતી હતી. તેવાં ચવી
મનેાઈમ રપો ટગ કરવા ુ ંસ પવામાં આ ુ ં
નાના કો ટે બલ સાથે પણ તેમના સંપક રહેતા ગમતી હતી.
હ ,ુ
ં યારેચીફ રપોટર તર કેકા તભાઈ
આ યા છે . તે ઓ કાયમ ધરતી પર રહ ને જ
સંદેશમાંજોડાયા પોપટલાલ શાહ કે જે ઓ કે. પી. શાહ તર કે
કામ ક ુછે . તેમની શૈલીના કારણેતેુંરપો ટગ
ઓળખાતા હતા. તે મણેમનેરપોટર તર કે
ેર ુ ંછે . આવી ભાષા આજે પણ ભા યે ઓ ટોબર 1957મા સં દે
શમાં જોડાયો હતો. પસંદ કય હતો. સહાયક ચીફ રપોટર તર કે
કોઈ પ કાર પાસે છે. આ શૈ લી અને 58 વષની સંદેશમાં' ચ યોત' નામ ુ ંફ મ મે ગેઝન હતા ચંસહ ઠાકોર(ઠાકુ ર) હતા. તેબં ને
એ
ાઈમની દુ નયા જણાવવા માટેતે મની પાસે નીકળ ુ ંહ ુ . જે
ં માં
તંીના મદદનીશ તર કે મને ન કર ને મનેાઈમ રપો ટગ સ ુ ં હ ું
.
ઘ ં બ ુંછે . નોકર મળ હતી. 'આરામ' નામ ુ ંસામા યક યારેઅમદાવાદ શહે રમાં11 પોલીસ ટે શન
તે
મની વાત તે
મના જ શ દોમાં
... પતાબર પટે લ સંભાળતા હતા. ઈ ર પે ટલીકર હતા. ાઈમ ા ચ અનેપોલીશ ક મ રની
'સંસાર' નામ ુ ંસામા યક સં ભાળતા હતા. કચેર હતી, યાં રોજ જ ુ ંપડ ુંહ .ુ
ંમા હતી
હુવાતા લે
ખક બનવા માં
ગતો હતો. નાનપણમાં સંદેશે પહેુ ં મ હલાઓને લગ ુ ં ' ી' મેળવવાના સાધનો બહુ ટાચા હતા. અ ુ ભાઈ
તે સમયના જ
ુરાતના ણીતા સા તા હક શ ક ુ હ ,ુ
ંજે ના સંપાદક તર કે ભીખાભાઈ શાહ ાઈમ રપોટર હતા. તે મારા
સા હ યકારોની મોટા ભાગની સા હ યકૃ ત જયવદન પટે લ આ યા હતા. હુ ીમાં લખતો
પે
જ નંબર 21 ુ બ યા હતા. તે મણે મનેરપો ટગ શીખ ુ ં
વાં
ચી નાં
ખી હતી. હુ14-15 વષનો હતો. તે હતો. પગાર .75 હતો. 3 મ હના પછ મા
હ .ુ
ં યારેબી સમાચાર પ ોમાં ાઈમ લ
ુાકાત લે વી. તેઓ બધા ક છ બોડર પર લોકો સાથેપા ક તાનેશરણાગ ત વીકાર
રપોટર તર કેસં દે
શમાંભા ુ ભાઈ હતા. પહ યા યારેપા ક તાનેસ વ લયન વમાન હતી.
જનસ ામાં અં
બાલાલ પટે લ અને દે
વે યાસ જો ુ ંઅને તેની પાછળ સબર જે ટ લે ન ારા
હુમલો કય હતો. બેવમાનો ારા સ વ લયન 1974 મા નવ નમાણ આં દોલન થ ુ ંહ ું,
હતા. જેહાલના જ ુરાત મ ના પ કાર
પમાન પરનો હુ મલો હતો. તેક છના થ ુળ જેમાંાઈમના સમાચારો ભર ુ
ર રહે
તા હતા
મ નશ યાસના દાદા છે
. યારેકોટ અનેાઈમ
બંને
બીટ ાઈમ રપોટરે કરવાના થતા હતા. ગામે તોડ પડા ુ ં
હ ુ. વમાનમાં
ં બેઠે
લા બધા 1981મા ડૉ ટરોએ અનામત આં દોલન ક ુ ં
લોકો ૃુ પા યા હતા, જે
માંમારા ચીફ રપોટર હ ુ
. બીજુઅનામત આં
ં દોલન 1985-86મા
હુ જુરાત સમાચારમાં જોડાયો યારેઇ કમ કે
. પી. શાહ ુંપણ અવસાન થ ુ ંહ ું
. થ ુ
ંહ .ુ
ંઆ બં નેઆંદોલનોના તોફાનો કોમી
ટેસ ચાર ર તા પાસેહાઈકોટ ુ ંન ુ
ંમકાન
બ ુ ંહ .ુ
ંઅમદાવાદમાંબધા સમાચાર પ ોના રમખાણોમાં ફેરવાઈ ગયા હતા. જે ના
બળવં
તભાઈ પછ હતે દે
સાઈની સરકાર
પ કારો બીટની અંદર બીટ વહચી લેતા હતા. આવી હતી અહેવાલો મે
ળવવા અઘરા હતા.
જેમાંમારેતથા જનસ ાના ાઈમ રપોટર જયદેવ પટેલ સાથે બપોર પછ આ વાત થઈ
અંબાલાલ પટે લના તથા સં દે
શના નરેભાઈ 1969મા અમદાવાદમાંકોમી રમખાણો ફાટ
નીક ા હતા. તેકોમી રમખાણોમાં 563 લોકો રહ હતી યારે 3 વા યા હતા. તે મણેરુતક ુ ં
ુ
રબીયા - જે નેપ કારો બ ુ ભાઈ તર કે
મયા ગયા હતા. અમદાવાદના ૂ વ વ તારો મારે
માર કચે ર એ જવાનો સમય થઈ ગયો છે .
ઓળખતા હતા - ભાગે હાઈકોટ આવી હતી.
બા ુ
નગર, ગોમતી ુર, ર ખયાલ, અમરાઈવાડ , પછ વાત કર ુ ં
. આજે જેઓ 78 વષ અને
હુ નુાખોર ના અહેવાલો ઉપરાત જ ુરાતની
સરદાર નગર અનેમણીનગર આ તમામ પ કાર તર કે 60 વષના અ ુ ભવ પછ પણ
વડ અદાલતના અહે વાલો પણ આપવાના થતા
વ તારામાં
ક લેઆમ થઈ હતી. બો બથી નહ એટલાં જ સમયના પાબં ધી છે . તે ારે
ય સમય
હતા. ભ અદાલત, જૂ ની ફોજદાર અદાલત
પણ છર ચ ુ થી લોકોની હ યા કરવામાં
આવી કતા નથી અનેતે
ૂ થી જ કદાચ તે ઓ 60
પણ હતી તે સં
દે
શના ભા ુભાઈ જોતા હતા.
હતી. વષથી ટક ર ા છે . એક વ ુાનને શરમાવેતે
વી
સાં
જે બધા ાઈમ અને કોટ રપોટરો ઘીકાટાની તે
મની કામ કરાવની શ ત છે .
ફોજદાર કોટમાંનાથાકાકાની કે ટ માંભે ગાઆ રમખાણો પ યા પછ બેવષ પછ
થતા હતા, યાં સાં
જે ચા અને ના તો કર ને1971મા ભારત પા ક તાન ુ ંુ થ ુ ં તે
ંહ .ુ મની અ ુ ર વાત હવે પછ ારે
ક.....
આજેબને લી ઘટનાઓની ચચા કરતા હતા. બાં લાદે
શીઓ ૂ વ અમદાવાદમાં હજતર
-( દલીપ પટે લ)
તે
માંજે નેજેઅ ુ કુ
ળ હોય તેલખેઅને કર નેચંડોળા તળાવ પાસે પણ આ વ યા હતા.
એકબી છાપાઓના રપોટરોને આપતા પણ લાખોની સંયામાં બાં લાદે
શી નાગ રકો
હતા. આવી એકતા અમારા પ કારો વ ચે ભારતમાં આ યા હતા, તે માં જુરાતમાં પણ
હતી. અમદાવાદમાંયારે દરેક થળેબ જ ુ આ યા હતા. તે ુની આડતર હ ટ
ં ડો. રાઘવ માધડ
પડ ુંહ ુ
, જે
ં કોઈ એક રપોટર માટે શ ન વડા ધાન ઈ દરા ગાં ધીએ અમદાવાદના
હ ુ
. ફોન માં
ં ડ લાગતા અને બધી વગતો તો ન શા હબાગમાંઆલે સા જૂ ના રાજભવનમાં
જ મળે . તેથી આ ર તેબીટની અં દર બીટ પ કાર પ રષદ આપી હતી. તે મણેપ તો ન
વહચી લેતા હતા. ક .ુંએક પ કારે ઈ દરા ગાંધીને કય કે
બહે ન ભારતમાં થ ત તં ગ થતી ય છે.
1962મા પા ક તાન સાથે ુ થ ુ ંહ .ું બાં લાદે
શીઓ આવી ર ા છે . તો તમે ુ ં
અમદાવાદની એ લે ક આઉટ પહે લી કરવાના છો. તેવખતે ઈ દરા ગાંધીએ જવાબ
વખત જોયો હતો. પા ક તાન હુ મલો કરેતો આ યો હતો કે સરકાર પગલા લે વા જઈ રહ
વીજળ હોય તો અમદાવાદમાંદવસે અને રાતે છે. જેઅમે થોડા દવસમાં બતાવી દઈ ુ ં
.
યારેહુમલાનો ભય હોય યારેસાઈરનો
વાગતી હતી. પ કાર પ રષદ ૂ ર થયા પછ મારા ણીતા
જ
ુરાતી સા હ ય,લોકસા હ ય અને
એવા પે શયલ ાં ચના કામદાર અને કા તલાલ
શ ણ ેે ડો.રાઘવ માધડ ુ ંનામ ણી ુ ં
જ
ુરાતના ુય ધાન બળવં તરાય મહે તા ભ (હાલના પોલીસ અ ધકાર જે કે ભ ના
છે.સા હ ય, લોકસા હ ય અનેશ ણના ૩૦
તે
મના પ ની સરોજ મહે તા અને જ ુરાત પતા) નામના પોલીસ અ ધકારએ મને ક ુ ં
કે
,
સમાચારના ચીફ રપોટર કેપી શાહ સ હત જે ટલા સ વશીલ ુ તકોના સજક ડો.રાઘવ
ડસે બરમાંનવા જૂ ની થશે. એ ુ ંજ થ ,ુ ં
એ જ નયર નામના તે મના વમાનના પાયલટ માધડનો જ મ સૌરા માં અમરે લી જ લાના
પા ક તાને 3 ડસે બરે ભારત પર હુ મલો કય
મનગર ખાતેમીઠા ુ રમાંટાટા કેમક સની દે
વળ યા ગામમાંતા.૦૧-૦૬-૧૯૬૧ના રોજ
હતો. જે માંતેહા ુહ ુ . જ
ં ુરાતની ક છ
લ
ુાકાતેલે નમાંઅમદાવાદથી ગયા હતા, યાં સરહદ પરથી ભારત ુ થયો છે .માતા ુ
ં નામ કાળ બહે ન અનેપતા ુ ં
ંલ કર પા ક તાનમાં
ુય ધાને એકાએક ન ક ુકેયાંથી ક છ નામ દાનાભાઇ છે
. શ ક તર કે કાર કદ ની
વે ુંહ .ુ
ંપા ક તાન હા ુ અને એક લાખ
અને પા ક તાનની સરહદ ન ક છે , તે
થી યાં લોકો સાથેપા પે
જ નંબર 22 શ આત કર , શ ણના વ વધ ેોમાં કામ
ક તાનેશરણાગ ત વીકાર
કર હાલ શ ણ વભાગની એક સંથા પણ ૂ કા ઠયાવાડ અ ુ ભવવા મળે છે. તથા લઢણો અને ઢ યોગો, કહે વતો સરળ અને
જ
ુરાત શૈણક સં શોધન અનેતાલીમ ા ય વનનો સાચો ધબકાર છે , સાથેજદગી ુ ં ઉ ચત ગોઠવાઈનેકલા મક પધારણ કરે
પ રષદ( સીઇઆરટ ) ગાં
ધીનગરના ત વ ાન અને કલા મકતા સ થયે લી છે .’ છે.સૌરા ની સ ૃ લોક-બોલી, ભાષાનો દુ ં ર
ખ
ુપ ‘ વન શ ણ’માંસહતંી તર કે વ નયોગ જોવા મળે છે.ઘણાં અ ત પામવાના
વરસોથી સે
વારત રહ હાલ સરકાર બી.એડ. સૌરા ના તળ સમાજમાં થી આવે લા આ લે ખક આરેઊભે લા બ ુ કા શ દોનેલે ખકેઆમ
કોલે
જમાંસેવા આપેછે . તે
ઓનો શૈણક પાસેસારા-ખરાબ અ ુ ભવોનો ગ ુો જુ નો ઉ ચતખપમાં લઇ બચાવી લીધા છે .તેવી જ ર તે
અ યાસ પી.ટ .સી, એમ.એ, વારસોતો છે જ, પર ુએમાં થી વાતા ખ’ લ ુનવલકથા પણ ચચામાંરહ રહ
‘કૂ
બી.એડ,એમ.એ.(એ ક ુે
શન),પીએચ.ડ . ધ
ુી નપ વવા ુ ંતેઓ પોતાની ર તેશી યા છે . હતી.આ કથામાં ત ન નવો જ વષય-સે રોગે ટ
નો છે
. આપણી લોક પરપરાની કથાઓનેએમના મધર વશે ની વાત કરવામાંઆવી છે .જે માં
સં વે
દનજગતમાં ડ અસર પાડ છેતો
માનવીય સં વેદના કે થાનેરહ છે .આમ
જ
ુરાતી સા હ ય જગતમાં ‘ઝાલર’ સમાજના વ વધ વગ તરફથી પોતાનેઅને
નવલકથા ેે પણ ી માધડ ુ ંદાન ર ુ ંછે.
વાતાસંહથી વે શ કર જ
ુરાતી ટૂક વાતા પોતાના સમાજને વેઠવા પડે લા અ યાયો યે
ેેપોતાની આગવી ઓળખ ઊભી કર એમનો સજક ય તભાવ પણ અહ અને ક ખાસ તો સૌરા - જ ુરાતનાલોકસા હ યમાં
છે. ણીતા સા હ કાર ી જોસે ફ મે
કવાન વાતાઓમાંઆપણનેદે ખાય છે .બોલચાલની તેઓ ુ ં વશે ષ કેન ધપા ખે ડાણ ર ુ ં
‘ઝાલર’વાતાસંહની તાવનામાંલખેછે ભાષા ારા તે મનો કાન સરવો છે તેની તી ત છે.નવીપેઢ ના સજકોમાંલોકકથાઓ ુ ંસજન
કે
, જુરાતી સા હ યમાં વાતા ેે વન સાથે આપણને પા ોના સંવાદોમાં તો થાય જ છે અને કરનાર લગભગ આં ગળ ના વે ઢેગણી શકાય
ઝાઝે ર નસબત ધરાવતી એક બ ુ ક કલમ વાતા ન મતે જે કહેુ ં
છે તે
માં વાતાકથનથી દૂ ર એટલા, ગ યા ગાં ઠયા બે - ણ સજકો માં હેના
ઊભર આવી તે છેી રાઘવ માધડની,એની જ ુ ંન રહે વાય તેની કાળ તે મણે સતત રાખી આ એક છે .લોકસા હ યમાંખે ડાણ કર ુ ંતે
વાતાઓ વન ભણી યાગમન કરતી દે ખાય હોવાથી તે મની વાતાકથાને વાચકોનો સતત ે મ
ૂ
ળધોયા ુ ંકપ કામ છે .પણ આ સજકે
છે.રાઘવ તળ માટ નો માણસ છે .એ ું મળતો ર ો છે .પોતીકા પ રવે શની પરપરા,
માતબર ખે ડાણ-સજન કર પાં ચ જે ટલા
ભાવ વ એની આસપાસ ધસતો વસતો ણાલીઓ, ાદે શકતા...ને કહો કે લોકસંકૃ ત
લોકકથાના સંહો આ યા છે .જેુ ં કાશન
તળપદો સં સાર છે .પા ો પોતાની રો જદ સજકના સજનમાં ત બબ થયા વના રહે
જ
ુરાત સા હ ય અકાદમી, ગાં ધી નગર તથા
વતર વઢારવાની ઘટમાળમાં થી ઉદભ યા નહ . અ ુ ભવ ુ ંરસાયણ પણ કલાના કામણ
ીઝવેરચંદ મેઘાણી લોકસા હ ય કે,રાજકોટ
છે.એટલે જ કૃ તક નથી વસતા પણ સા ુ ક ુ ં સાથેટૂ ંાઈને ઊભર આવ ુ ંહોય છે .જે સઘ ં ુ
ારા કરવામાંઆ ુ ંછે .આ લોકભો ય
વન ધસતા સ થાય છે .રાઘવ પાસે એક આ લે ખકના સજનમાંદે ખાઇ આવેછે .
સા હ ય જ
ુરાતના અ ગ ય દૈ નકોમાં
છે વનમાંસારપનેનરખવાની ને નાટક,નવ લકા, નવલકથાઓમાં કલાકસબ
નય મત કોલમ પેસતત વીસ વષ ધ ુી
પારખવાની.તેથી વાતાનાંચ ર ોનો વકાસ દાખવનાર આ સજક પાસે થી અને ક
પીરસતા ર ાં છે.જેનો એક ચો સ વાચકવગ
આપ ફોય થતો રહે છે.એની ભાષામાં વટ છે નવલકથાઓ ા ત થાય છે .જે માં
‘તરસ એક
ઊભો કર શ ા છે .આ માટે ુ મન સોસાયટ
અનેશૈ લીમાંપરપરાગત ણ ુ હોવા છતાં ટહુ કાની’,‘સગપણ એક
ઓફ ઇ ડયા તરફથી ીઝવે રચં દ મે ઘાણી
ન પણ ન કલા રસ નવા બને છે. ૂ
લ’,‘જળતીથ’,‘કૂ ખ’...વગેરેન ધપા કથાઓ
એવોડૅા ત થયે લ છે .
છે .જે જ ુરાત નાં અ ગ ય દૈ નકોમાં
‘ઝાલર’વાતાસંહને જ ુરાત સા હ ય ધારાવાહ પણેથમ ાગ પામી છે .જેથી તે નો આ લોકકથાઓમાં સૌરા ના કે ટલાં ક
અકાદમી,ગાંધીનગર ુંપા રતો ષક ા ત થ ુ ં બહોળો વાચકવગ મ ો છે. ખમીરવં તા અને ઠ ૂ ચે રા માનવીઓના
હ .ુ
ંવાતા ેે અનેક પા રતો ષક ા ત થયા છે. ‘જળતીથ’નવલકથાએ જુ દ ભાત પાડતી ગજવે લ હૈય ાનો લ
ુ ાયમ રણકાર સંભળાય
ી નમદ સા હ ય સભા, રુ ત તરફથી ાદેશક નવલકથા છે .જેમાંખાસ કર સૌરા ના છે.સાંત દે શકાળની કે ટલીક અશોભનીય
આપવામાં આવતો ‘કે તન ન
ુશી વાતા પાણીના ેવાચા આપવામાંઆવી છે .કોઈ ઘટનાઓથી વષાદ ત બનેુ ંમન એક મ ુ ર
પા રતો ષક – ૨૦૧૩’ સપ થયો છે . એક વ તારના પાણીના ાણ નેલઇ કોઈ આશા સાથે ુ ન: કોળ ઊઠે છે .
કથા સ ય હોયતો થમ નવલકથા ુ ંય ે જ ત,સતી, ૂ
ર ,દાતાને ભ તોનાં ચ ર ોથી
જ
ુરાતી ટૂક વાતાઓમાંપોતાની કે
ડ કડારનાર સૌરા ુ ંલોકસા હ ય ઘેરૂબ ુ ંછે.ગામે ગામ
‘જળતીથ’ને ય છે .જે તે સમયે આ કથાએ
ી માધડ પાસે
થી જેવાતાસંહો મળે છે તે
માં
સા હ યમાં ઠ ક ઠ ક ચચા જગાવી હતી.ખાસ પાદરમાંઊભે લાંપા ળયા,ખાં ભી,થાનક કે
સંબધં, તરા,અમરફળ ુય સંહો
કર ાદેશકકથાઓમાં સમાજના સમા ધઓઆ લોકકથાઓમાં ણે કેઆળસ
છે.વાતાઓ જે ટલી વં
ચાઇ એટલી જ પ ખાઈ મરડ ને બેઠા થાય છે . વસરાતી વરાસત કે એક
તાણાવાણા, યવહારની
છે.તે
મની વાતાઓમાંવરતાય છે વનની કઠોર સાં કૃ
તક વારસા ં
ુજતન થાય છે
આં ટ ટૂં, વટબણાઓ, વપદાઓ,સમ યાઓ, .
-નઠોર વા ત વકતાનેપચાવી લીલપ પાથરતી
છૂ
તા છૂત..ને
તેમની વ ચે થી ઊગી નીકળતી
આવડત...તળપદ વાતોની સાથોસાથ સ ચાઈ ‘બે શબદની વાત’,‘ લ
ુમહોર,’તથા‘ભવની
મની કૂ
ે પળો...વાચકનેનવો મે ષઅ ુભવ કરાવે
અને ખમીરનો રણકો પણ સંભળાય છે .તેમજ ભવાઈ’ નામે ણ નબંધ સંહ આ લે ખક
છે
.કથાની ભાષા શૈલીમાં તળપદા શ દો, તે
મની
વાતાઓમાંકા ઠયાવાડ વાતાવરણ જ નહ પાસે
થી મળેછે
.જે
માંથમ બેસંહમાં ટૂ
કા ને
લઢણો અને પે ઢજયોગો,
નં
બર 23કહે
વતો સરળ અને
પણ ૂ કા ઠયાવાડ અ ુ ભવવા મળે છે. તથા
 ચતના મક લે ખો છે.જેવીજળ ના જે મ રાઘવ માધડ ુ ંરેડયો નાટક, ટેલ વઝન પરે
શ મકવાણા
ચમકારો કર ય તેવાંછે
.જયારે ી ણ
ેીઓ તથા જ ુરાતી ફ મોની કથા-પટકથા
સંહમાં ધાન રૂ સામા જક સમ યાઓનો વાદ લે
-સં ખનમાં પણ કામ ર ુ ંછે
.
રહે
લો છે.તેુંવષય વૈ વ ય અનેવાચન મ ===============
ભાષાશૈલી ના લીધે
ન ધપા ર ાં
છે
. ( સાભાર :પી.ટ .સી.પાઠય ુ તક, રાજ થાન )

જ
ુરાતના અ ગ ય દૈ નકપ ોમાં ી માધડ
છે લા બે દાયકાથી નય મત કોલમ લેખન કરતા ȩ આટ ગે
લરે
ર ાં છે.જેમાંખાસ કર લોકકથાઓ, ામીણ-
વજય શહોરા "સચે
ત"
સામા જક સમ યાઓ વષય તર કેવણાતા
ર ાંછે . જેનાથી લોક ૃત કેસામા જક
ચેતનાનો સં ચાર થતો ર ો છે .હાલ
‘સંદે
શ ’દૈનકની અધસા તા હક ૂ તમાંપહે લા
દરવો’ શીષકથી કોલમ લે
‘ચં ખન કરતા ર ા છે .
આ અગાઉની ુ મસ કોલમમાં વ ુાવગની
સાંત સમ યાનેકેમાંરાખી કથા ુ ંસજન
કરવામાંઆવ ુ ંહ .ુ
ંઆ કોલમકથાની ભાષા
વ
ુાપે
ઢ નેવાં ચવી નેમમળાવવી ગમેતે વી
હતી.તેનાથી વુા પે
ઢ ને
મા ૃભાષા યે નો ે મ કે
લગાવ જ મે છેનેસાથે
સાથે તેનાં ોને વાચા
મળતી હતી.હાલ ‘ચં દરવો’ નામેલે
ખન કર છે .
આશાણી રાજે
શ
આ કોલમ લોક યતાની ટોચ પર પહ ચી છે .

ઘણાં અ યા -ુ
સંશોધકોએ ી માધડના કથા
સા હ ય પર સં શોધન કર ,એમ.ફ લ અને
પીએચ.ડ .ની પદવીઓ ા ત કરે લ છે .ઘણી
વાતાઓ ુ ંહ દ અને અંેમાં ભાષાંતર થ ું
છે.ધોરણ આઠના પા ુતકમાં
પણ એક પાઠ હે
તલબે
ન પરમાર‘હેુ
'
તે
મજ ધોરણ ૧૧ ( તીય ભાષા) સમા વ
થયો છે.

આમ ગામડા ગામમાંએક શ કથી પોતાની

સે
વા-યા ાનો આરભ કરનાર ી માધડની
ગાં
ધીનગર, .સી.ઇ.આર.ટ . ધ
ુીની યા ા
જેટલી બા તે ટલી આં ત રક પણ છે .સૌ યને
ઋજુ કૃ ત ધરાવતા આ સજક પાસેયાપક
વન અ ુ ભવ ુંનવનીત છે,જેને
લઈને એમના
સજનમાંસ ચાઈનો રણકો અ ુ ભવાય છે .
વનને કવનની એક પતાએ
વાણી,વતન, યવહારમાંપણ સા યતા જોવા
મળે છે .એમની સરળતા,સહ જતા
સજના મકતા અનેશૈણક તભાનો લાભ
શાળા પા ુતકોના લેખન-પરામશનથી લઇ
અસંય શૈણક કાય મો- શ ણ-
સં
શોધનોને રા યમાં તે
મજ અ ય રા યોને પણ
મ ો છે . એકા ધક એવોડૅ થી સ મા નત ી
પે
જ નં
બર 24
 તકથા
ુ "મા પણ એ ુ ંજ છે ન..! હુપણ સાં જ પરથી હટાવી ફર વાસણ ઉટકવા લાગી.
ઢળવાની રાહ જો છુ ..!! તા સા ન ય મને
યારેખલ ખલાટ હસતી અનેગાડ ફે
રવતી
લ
ૂ પારાવાર શાં
ત આપેછે . તારા સહવાસમાં
ઋ વા ફર જ પ લગાવી બે
ડ મમાંપહ ચી
વીતેલી એક-એક ણ માર જદગીનો ગો ડન
ગઈ.
લે
ખક : શ બીર ભાઈ પઠાણ પર યડ છે
. વવા માટે કામ કર ુ ંજ ર છે
બાક મનેઆપ ઘર છોડ ાં
ય જવાની બે
ડ મમાંઋ વાની કલ કલાર ઓ સાં
ભળ
ઈ છા થતી નથી..!!" અવની ડઘાઈ ગઈ. જેર તેઋ વા એકલી
હસતી હતી એ જોઈ અવની ુ ંમન મત
આરવે
અવનીના કપાળમાં
તસતસ ુ
ંુ
ં
બન ક .ુ
બ .ુ
ં
તાર સાથેતો ઢ ગલી પણ છેઅનેમાર
ધીમે
-ધીમે
અવની ચોર છૂ
પીથી ઋ વાને
જોવા
સાથે ..? તારાથી દૂર ગયા પછ હુહ જરાઉ
લાગી.
છુ..! એ ુંના માન કેમા મન લાગે
છે
..!!
તો એના આ યનો પાર ન ર ો. ઋ વા ો ગ
હુ
સમજુ છુ,ન ુ
ંશહે
ર છે
.અ યા લોકો છે
ક
ુમાં
પેપર ો ગ કર રહ હતી. અને મા
એટલેજરા અતડુલાગેપણ ચતા ના કર
એક વષની ઋ વા અવનીની ો ગ ક ુપર
આપણે નગરમાંભળ જઈ ુ ં
.. મ આવશેુ ં
આરવનો સંૂ ણ ચહે
રો ચ ી એની સામેહસી
જો જે
તો ખર જદગી વવાની !!
રહ હતી, એ જોઈ
નવા ઘરમાંઆ યા પછ આરવ અને "આજે સાં
જે જ દ આવી જઈશ.. બોલ ુ ં
અવનીને ડર લા યો.
અવ નને ફાવટ આવી નહોતી. ઈ છા છેવ ુી જો ુંછે
..? મોલમાં
ખર દ કરવી
છે કેપછ તાપી નદ ના ઓવારે મ ાઈ ુલેયા ઝડપથી બહાર આવી અવની એ ઋ વાના
આરવ નોકર એ જતો અવની એક વષની કોઝવે પરથી જગમગતા શહે ર ુ ત બબ જો ુ ં હાથમાં થી લે ક કલરની કેચ પેન લઇ લીધી.
નાની દ કર સાથેસમય યતીત કરતી. છે..?"
ઋ વા ફર પાછ ગાડ સાથે રમવામાંમશ લ ુ
દ કર ઋ વાનો કલ કલાટ આખાય તમે જ દ આવી ઓ એ જ મારા માટેૂ ર ું થઇ ગઈ.
લેટમાં ુ ં ઊઠતો. થા ો-પા ો છે.. મા સઘ ુવ તમે જ છો આરવ..! હુ
ઋ વામાંજોવા મળે લી અસહજ બાબતો
આરવ ઘરે આવતો અને પોતાની દ કર ને તમાર રાહ જોઇશ.!"
અવનીનેચતાના ચ રમાં લપેટ લીધી.
ચક લઈ ૂ બ રમાડતો. પોતાના પે
ટ પર
એટ ુ ંકહ અવનીએ આરવની પલકો પર કસ
બેસાડ અે ની સાથેનાનો બાળક બની કર . આરવ સાં જે આ યો યારે અવનીની વાત પર
જતો. એને જરાય વ ાસ ના થયો.
આરવ ના ગયા પછ ના ુ ં
-ના ુ
ંકામ આટોપી
એક મ ટને શનલ કપનીમાં આરવ લેવા અવની કચનમાં ગઈ. એનેઅવનીનેસમ વતા ક ુ ં"તનેઆ
આ સ ટ ટ મે ને
જર હતો પૈ સેટકે ુ ખી લેટમાં ફાવ ુંનથીને એટલે આવો મ થયા
છતાં  કામના બોજના કારણે અવની સાથે નાનકડ મોટરગાડ ને ઋ વા આખા હોલમાં કરે
. .! તાર ત બયત ં
ુ યાન રાખ..! અજુગતા
ભગાવી રહ હતી. વચારો કર શ તો હે રાન થઈશ..!"
સમય પસાર કર શકતો નહ . પર ુ હવે
અવનીએ પણ ધીરેધીરેઋ વાની સાથે અચાનક એક ફ ટ જે ટલી કચન અને બે
ડ મ આરવ ઘણી પળોજણ પછ અવનીને
ઘરોબો કે
ળવી લીધો. વ ચે
ની દવાર કૂ
દ ગાડ સાથેઋ વા કચનમાં સમ વી શ ો...!
આવી ગઈ.
આજેપણ મો નગમાંઆરવ રેડ થઈ રાતની નરવતા ઓઢ બં નેએકમેકમાંભળ
અવની એને બેઘડ બાઘાની જે
ઓફ સ જવા નીક ો યારે મ અવની ઋ વાને
જોતી ગયાં હતાં
. સે
ક ડ બેડ પર ઋ વા નજર સામે
આ લગી વળ . રહ . ત
ુી હતી. લાસની બાર માંથી છબછ બયાં
કર રહે લી ચં માની ચાં
દની પ ઢોળ રહ
" ુ
ંથ ુંઅ ં..?" આરવ એક પળ માટે આ ુ
ુ કેવી ર તે
સંભ .ુ? કઈ સમજે એ પહે
લાં
હતી.
ઋ વા હસવા લાગી. એ ુ ં નદ ષ હા ય
ડગી ગયો.
અવનીના દયમાં ઉતર ગ .ુ
ં પ અને આં ખના આસવનો કે ફ બં
ને
નેભ જવી
એકલતા મને કોર ખાય છે
..! ાં
ય મન ર ો હતો.
ઋ વાના પરા મનેઘડ ભર અવની દમાગ
લાગ ું
નથી આરવ રોજ તમારા ગયા પછ
પરથી હટાવી ફર પે
વાસણ
જ નંબઉટકવા
ર 25 લાગી.
કારણે
આરવ અને
અવની ઝબક ગયાં
. મ મી જોડે
જઈએ બ ુ
ં
ઠ ક થઈ જશે
.! યારેએક ણમાં ઋ વાન એક ધ ો લા યો.
ણેકોઈએ એના શર રનેુ તક ુ
હોય એમ
ઋ વાનેબે
ડ પર ના જોતાંઆરવ ઉછળ એટ ુ
ં
કહ હવે
અવનીનેદલાસો દ ધો. ઋ વા બે
હોશ બની ઢળ પડ .
પ ો.
મ મીના ઘરે
આ યા પછ આરવે
જો ુ
ં
કે બે
બાકળ બને લી અવનીએ ઋ વાનેઉઠાવી
આરવની પાછળ અવની પણ અ ધર વે હલબલાવી નાખી.
એક કમરામાંઋ વા બાબ ડોલ સાથેબે સી
વોશ મમાં
ગઈ.
ત તના અવાજો કાઢ રહ હતી. નાનકડ તરત જ આં ખો ખોલી ટગરટગર ઋ વા જોવા
નાનકડા બાથટબમાંનળ ચા ુકર ઋ વા ઋ વા અર સા સામેઉભી રહ ગયે લી.. તે લાગી. એ જ પોતાના નદ ષ ભાવો ુ ંવ
નાન કર રહ હતી. ઉછળતા પાણીના એવી ર તેરડતી હતી ણે એ કમરા સાથે ચહે રા પર લઇને
..!!
ુ
વારા નીચે
જોશથી કલ કલાર ઓ કર રહ એનેવષ ની ઓળખાણ હતી.
હતી. પોતાની ુીને સહ સલામત જોઈ આરવની
ઋ વાના ચહે
રા પર પથરાઈ ગયે લા ઓજસને આં ખમાંઘોડા ૂ
ર હ .ુ
ં
ઋ વાનેચક આરવ ઘરમાં
લઈ આ યો. જોઈ આરવનાં મ મીએ ક .ુ ં
-શ બીર ખાન પઠાણ
એના ચહે
રા પર ચતાની લક રો દે
ખાઈ. ટા હવે
"બે તો તાર ૂ લ ક લ
ૂ કર એકવાર
એની માફ માગી લે
..!"
અવની એવી ર તે આરવને
જોઇ રહ હતી જોડકણાં
ણેકે હતી ના હોય "જો ુ
ંનેમાર વાત અવની અવઢવમાં
પડ .
માનતા નહોતા.!! " મર ુ
ં
કહે
હુલાલ-લી ુ
ં
,
યારે
આરવ ખખડ ને
રડ પ ો.
ઋ વાના કપડા બદલી અવની એનેપોતાની પહેટોપી નાની,
પાસે
લઈ ઘી. મારાથી બહુમોટ ુ
લ થઈ ગયે
લી મા એ
વાતનેહુ ારે
ય લ ૂી શકુ
એમ નથી. તી ુ
ં
ભડકા જેુ
ં
,
રાત બં
ને
એ પડખા ઘસીનેવતાવી.
હુ
પાં
ચ વષનો હતો અને ઋ વા ચાર વષની..! ભ રહે
ના છાની.
મો નગમાં ઓ ફસ જવા આરવ તૈ યાર થતો અમેડો ટર દદ ની રમત રમતાં
હતા.
હતો કેએક ન ુ ં
કૌ ુ
ક બતાવવા અવની એનો *****************
હાથ પકડ સ ેગ ટે
બલ સમ લઈ ગઈ. એક પાટા પડ કરતાં
હતાં
.
વષની ઋ વા સ ેગ ટેબલ પર ચડ જઈ..
"ઋ વા એ ક ુ
ં "આ ઓપરે
શન ના
અવનીની લપ ટકથી હોઠ રગી દ ધા હતા. કૂ
તરો મારો શાણો કે
વો,
કહે
વાય..!"
આં ખોમાંકાજળ લગા ુઅનેભાલ પર
ચાં
દલો..!!' એટલેમ એના હાથ પર લે ડ માર દ ધે
લી. ચોર દે
ખી ભસતો,
પછ પ બાં
ધી પણ "મા..!!"
દપણમાં
પોતા ુ
ં ત બબ જોઈ એ હરખાતી ચોક કરતો ઘર આં
ગણે
,
હતી. આરવની આં
ખમાં
થી દડદડ આંુ
વહ ર ાં
રાત આખી ફરતો.
હતાં
.
"ઋ વા..?" અવનીથી રાડ નખાઈ ગઈ.
*****************
ૂ
ન ઘ ં વહ ગ ુંઅને માર નાનકડ બે
ન
પણ ઋ વા અવની અને આરવ સામે
જોઈ
સદાને
માટે
ચાલી ગઈ..!
પોતાની આં
ખો ઉલાળતી હતી.
મને
માફ કર દેબે
ન માર નાદા નયત ભર સસલાભાઈ તો બીકણ ભારે
,
આરવએ ઓ ફસ જવા ુપડ ુ ક ૂ ઘરે
લની સ મારે
ૂ ઋ વાને
ના આપ..!
જવાનો અચાનક લાન બના યો.
કાતર ખાતા પાન,
તા નામ મારા હોઠો પર આખી જદગી રહે
"અવની મનેલાગેછેઆપણેઘરેજ ં ુ
એ હેુ થી મ માર નાનક ુંનામ પણ ઋ વા દરભાઈના મામા એ તો,
જોઈએ..!!" રા .ુ ં.! કોઈ સ જ આપવી હોય તો ુ ંમને
આપ..! પણ એને છોડ કૂબે ન એને છોડ લાં
બા લાં
બા કાન.
આરવ ના ચહેરા પર બે
ચે
ની સાફ વતાતી હતી.
ક
ૂ.!!" *****************
" યાંુ
ં
થશે આરવ..? મનેસો ટકા ખાતર છે
આપણે ઋ વા પર ઉપર હવાની અસર લાગે આરવ ર તસર બે હાથ જોડ ઋ વાની સામે
પે
જ નં
બર 26
કરગર ર ો હતો.
 આટ ુ
ં ણો આ મલયાલમી શ દ ‘વ ુ ’ નો અથ કહેવામાંઆવેછે . અનેઆની સાથે
થાય છે: સમાનતા. આ તહે વાર ભગવાન પરપરાગત ધા ન ુા ટ આકારના દવાને પણ
વ ના અવતાર ીકૃ ણને સમ પત છે એટલે ક ૂવામાં આવે છે , જે ને ‘નીલવલ ુ ’ કહેવામાં
લેખક : વશાખા મોઠ યા કેઆ દવસેભગવાન ીકૃ ણની ુ આવે છે . આ બધી વ ુ ભગવાનની ૂ તની
કરવામાં આવે છે. સામે રાખવામાં આવે છે. પરપરા જ ુબ, આ
દવસની વહે લી સવારેપ રવારના બધા જ
ઈ તહાસ :- આ તહે વારની ઉજવણી પાછળ સ યો આં ખો બં ધ કર નેવ ુુ ંદશન કરવા
ઘણી પૌરા ણક અને રોચક કથાઓ જોડાયે લી માટે ૂ ઘરમાં (મં દરમાં) ય છે , જે થી
છે, તો ચાલો ણીએ એના વશે . કર ને પહે લી નજર ભગવાનની ૂ ત પર પડે
અને આ ુ ભવ ુ ઓ પર. તે મજ આવના
એક લોકવાયકા અ ુ સાર, આ દવસે ભગવાન
આ ુવષ સ ૃ અનેસૌભા યશાળ રહે .
ીકૃણએ નરકા રૂનામક રા સનો વધ કય
હતો, માટે આ તહે વાર મનાવવામાં આવે છે
. વ ુના દશન કયા પછ વ ુપાસેબે સીને
ધા મક થ ંજે વા કે , રામાયણ, ગીતા વગે રેના
આ દવસને ‘ યૂના પરત’ દવસ તર કે પણ ોકો ુંપઠન કરવામાં આવે છે
.
મવનાવવામાંઆવેછે . વાત યારની છેકે
વ ુસા યા :-
વ ુ - કેરલના મલયાલમી લોકો ુ ંબેસ ુ યારે રાવણ ં
ુ
શાસન હ ુયારે એ ૂ યદેવને
વષ ારે
ય ૂ વ દશામાં ઉગવા જ ન દે તો. ક ુ વ ુ ખાની પછ આવે છે ‘વ ુ સા યા’. સા યા
રાવણના ૃુપછ જેદવસે ય ૂ ૂ વ એટલે ‘મીજબાની/જમણવાર’. જે માં
ભારત દે શ બનસાંદા યક દે શ છે દશામાંઉગવા માંો હતો, યારથી આ
ૃહણીઓ વા દ યં
જનો તે મજ
યાં બધા જ ધમ તે મજ રા યોના તહે વારો દવસ ‘ વ ુ ’ તહે વાર તર કેમનાવવામાં મઠાઈઓ બનાવેછેઅનેભગવાનનેનૈ વે
ધામ ૂ મથી મનાવવામાં આવે છે. આપણેયા આ યો. ધરા યા બાદ પ રવારજનોનેપીરસેછે .
તહે વારો ૃ યના પમાં , રથયા ાના પમાં ,
વ ુસા યામાંમીઠ , ગળ અનેકડવી
પાકની ફસલના પમાંતે મજ બી ઘણા ઉજવણી:- આ તહે વારની ઉજવણી ણ
વાનગીઓ ુ ંકો બીને શન હોય છે . વ ુ ના
પમાં મનાવવામાં આવે છે. તો આજે આપણે પડાવમાંકરવામાંઆવેછે: વ ુ ખાની,
દવસે ખે તરમાંથી જે પહેલી ચોખાની ફસલ
વાત કરવાની છેદ ણ ભારતના કે રલ વ ુ સા યા, વ ુ પડ મ અનેવ ુ કોના.
હોય છે , તે માં
થી વાનગી બનાવવામાં આવે છે.
રા યના વ ુ તહેવારની. વ ુ તહેવાર કેરલના
વ ુ ખાની :- મલયાલમ શ દ ‘ખાની’ નો અથ આ તહે વ ારની પે શયલ ણ વાનગીઓ છે :
લોકો યારે તે
ના પાકની પહે લી ફસલ કાપવા
થાય છે : “જે પહે લા જોવામાં આવે તે/જોવા વ ુકા , થોરન અનેવ ુ ક ા. વ ુ કા માં
ય છેયારે મનાવવામાં આવે છે. વ ુ નો
આ દવસ કે રલના મલયાલમી લોકો ુ ંબેસ ુ મળે ”. વ ુ ખાની એટલેવ ુ ના દવસેજે ચોખા, નાળ યે ર ુ ંદૂ
ધ અનેાય ુ સ હોય છે .
વ ુ પહે લા જોવા મળે તે. આપણેયાં એવી વ ુક ા વાનગીમાં ખે તરમાં થી લાવેલા પહે લી
વષ છે . વ ુતહે વારનો આ દવસ બી
મા યતા છે કે, નવા વષના પહે લા દવસે જો ફસલના ચોખાનો પાવડર અનેનાળ યે રના
રા યોમાંઅલગ અલગ નામોથી ઓળખાય
કોઈ ુ ભવ ુ જોવા મળે તો આ ુ વષ સા દૂ
ધ માં
થ ી બને છે, જે ન ેગોળ સાથે પીરસવામાં
છે , જે મ કે: પં બમાં લોહર , અસમમાંબહુ ,
ત મલનાડુ માંપ ગલ વગે રે
. આ તહે વાર ય છે . વ ુ ખાની ને સૌભા ય અને સ ૃ ુ ં આવે છે . થોરન નામની વાનગીઓ સાઈડ ડ શ
તીક માનવામાં આવે છે . માટેવ ુ તહેવારના તર કે ક ુવામાંઆવેછે . આ ઉપરાત
કેરેલીયનો માટેદવાળ ની જે મ જ હોય છે .આ
આગલા દવસથી જ ુ ઘરમાં ુ ભ વે પમ ુર સમ નામની લીમડાના પાન અને
દવસે ીઓ ઘર આં ગણે રગોળ કરે , બાળકો
મે પાઝા લીસર નામક કે
ુ ર નો પ ૂહોય છે .
ફટાકડા ફોડે , વ ડલો તરફથી ભે ટ સોગાદો મળે વ ુ ઓ ક ૂવામાં આવે છે જે
થી કર ને નવા
વષના દવસેપહે લી નજર આવી ુ ભ
વગે રે
. તો ચાલો, આપણે આ તહે વારના અથ, વ ુપડ મ અનેવ ુ કોના :-
વ ુ ઓ પર પડે અને આ ુ વષ ુ ભ અને
તેની પાછળની રોચક કથા તે મજ તે ની
સ ૃ ય. એ ભ વ ુ
ુ ઓમાં– વ ુપડ મમાં નાના બાળકો નવા કપડા પહે રે
ઉજવણીના મહા મય વશે ણીએ.
નાળ યે ર , સોપાર , પાં દડા, એરે કા અખરોટ, છેઅનેદવાળ ના તહે વારની જે મ ફટાકડા
પ રચય :- વ ુ તહેવાર કે રલના મલયાલમી પીળ કળ ના કો ાના ૂ લ, કાનમાશી કાજલ, ફોડેછે . આ દવસેસગા સં બધંીઓ
લોકોના નવા વષનો પહે લો દવસ છે . કાચા ચોખા, લ ,ુસોને ર કાકડ , જે ક ુટ, એકબી ના ઘરેપણ ય છેઅનેભે ટ
મલયાલમી લોકોના કે લે ડર જ ુબ આ તહે વાર ધા ન
ુ ો અ રસો, એક પ વ ુ
તક (રામાયણ, સોગાતો આપે છે . વડ લો તે ના આ શવાદ પે
વસં તઋ ુ માં આવે છે એટલે કે માચ – એ લ ગીતા વગે રે
), કોટનની ધોતી અનેસ ા તથા પ રવારના લોકોને પૈસા સાથે આ શવાદ આપે
મ હનાની આસપાસ આવે છે. આ દવસે ય ૂ ચલણી નોટો હોય છે . આ બધી સામ ી છે. એટલા માટે આ તહે વારને ‘exchange
મેષ રાશીમાં વે શતો હોવાથી આ તહે વારને ધા નુા બને લા ટ આકારના બને લા ધા ન ુા of gifts/money’ નો તહે વાર પણ કહે વામાં
‘મેષ સંા ત’ પણ કહે વામાંઆવે છે. સંકૃતમાં વાસણમાં રાખવામાં પેજ નં બરઆવે 27 છે , જે ને આવે છે . આ દવસે લોકો સબર માલા મં દર
આ મલયાલમી શ દ ‘ વ ુ ’ નો અથ થાય છે : મલયાલમમાં ‘ઉરલી’ કહે વામાંઆવે છે. અને
 ીકૃ
ણ મં
દ રે
પણ ય છે
. આ ુ
ં
પણ હ ુ
ં અઘ ંહ ુ ંએટલેમોટા વાં સના લાકડામાં
દોરડાનો ગાળ યો કર ને
ઘરની બહાર ખચીને
વ ુકોનાનેગો ડન શાવર એટલેકે ુ વણ કોથળા ઉપર ત
ૃ શર રને રાખવામાં
મરક
(સોનેર ) વષા તર કે
પણ ઓળખવામાં આવે આવ ુ ,પછ મોટા વાં
ં સના લાકડાનો નીચે
ટે
કો
છે. વ ુ કોના એ આ તહે વાર ુ
ંુય ૂ લ છે, અં
તઃ ાંથી આ યો કાળ,બની ને
કોરના ં ભરાવી ને ત
ુ ૃદે
હનેગાડા ઉપર ચડાવવામાં
જેુ માં પણ કુવામાં
આવે છે . વ ુ
કોનાને અ ત વકરાળ।। આવતો.
ગો ડન શાવર એટલા માટે કહેવામાં આવે છે,
ધમરોળા નેપાડ
ત ધાડ,ભરખવાનેમાં ગાડાનેહાકનાર નેઅસર ના થાય એટલે
કારણ કે આ ૂ લ ગો ડન (સોનેર ) રગ ુ
ંહોય
ભારતીના બાળ।। ગાડાના આગળના ભાગે બે લાકડા બાંધી ને
છે.
આડા કોથળા અને અ ય કાપડ બાં ધી દે
વામાં
( 90 વષના વયો ૃવડ લ પાસે
થી સાં
ભળે લી
મહ વ :- આ તહે વાર દવાળ અનેબે સતા આવતા હતા
વાત)
વષની જેમ જ હોય છે. વ ુતહેવારમાં
‘વ ુ ’
-આમ ૃુ પામે
લા માણસ નેમશાને લઈ
એટલેસમાન થાય છેઅથા આ તહે વાર આ મરક ના રોગે1855 થી 1918 ધ ુી જવા માટેબળદગાડા નો ઉપયોગ કરવમાં
બી ઘણાય રા યોમાં અલગ અલગ નામોથી સમ વ ની સાથે સાથેભારતમાં કાળો કે
ર આવતો હતો,ગામના કોઈક કોઈક નીડર
મનાવવામાંઆવેછે . આ તહે વાર ભગવાન વતા યો હતો
સેવાભાવી લોકો ગાડા લઈને નેઆ ત ૃદેહોને
વ ના અવતાર ીકૃ ણનેસમ પત છે , માટે
-મરક રોગની અસર આમ તો વષ ધ ુી રહ મશાને પહ ચાડતા હતા
વ ુ
ખાનીમાં ભગવાન ીકૃણની ૂત
રાખવામાંઆવે છે
. આ તહે વાર વસંતઋ ુ ના હતી પણ -કહેવાય છેકેએ વખતે મા યતા એવી બં ધાઈ
આગમનના માનમાં તે મજ નવા વષની ગઈ હતી કે બધા થી અલગ જગલ-ઝાડ માં
ભારતમાં સૌથી વધારે ગંભીર અસર
શ આતના પમાંમનાવવામાંઆવેછે . આ એકલા રહે તા હોય એને મરક રોગ ની અસર
ઇ.સ.1877 થી 1889 અને1896 થી
તહે વારનેસૌભા ય અનેસ ૃ ુ ં તક ન હ થાય એટલે ગામડામાં રહેતા મોટાભાગના
1918ના સમય ગાળામાં
એટલે કેઆ મરક
માનવામાંઆવે છે. આ તહે વારમાંલોકો જે લોકો પોતાનો વ બચાવવા -સીમ વ તાર
રોગે
બેવખત ભારતનેભરડામાં
લી ુ
ં
હ ુ
ં
નવા કપડા પહેરે છે , તે
ને’ અને જગલ વ તારમાં પલાયન કર ગયા હતા
કોડ વ મ/ વ ુ કોડ ’ કહે વામાંઆવેછે . -મરક રોગ ની ભયાનકતા એટલી હતી કે યાં નાના નાના ઝુ ં
પડા બનાવી ને રહે તા-એ
વ ડલો ારા તેમજ સગા સં બધંીઓ ારા ભે ટ કુ
ટુ
બના કુટુ
બ ખાલી થઈ ગયા હતા-કોઈક પછ વાડ વ તારમાં રહે
વાની શ આત થઈ
સોગાતો સા
(પૈ પણ) અપાય છે
, પ રવારમાંતો લાશને કાધ આપવા માટે પણ હતી
જે ને’વ ુકૈ
ન મ’ કહે વામાંઆવે છે. પૈસાના કોઈ વત નહો ુંર ું
આ પમાં આ ભે ટ કૃ ત, શ ત અને લ મી ુ ં જે તે રાજના માણસો ગામમાં આવતા અને
કો બીનેશન હોય છે . આ દવસે ીઓ ઘરની -એ વખતે સૌથી ખરાબ હાલત ગામડામાં થઈ ગામના પાહતાંઅનેગામના ખ ુી-પટે લો
બહાર રગોળ કરેછે . ઘરનેરગબે રગી હતી,કોઈ સગવડ કે આરો ય સં સાધનો હતા પાસેથી મા હતી મે ળવતા અને ત ૃદેહોના
જ ન હ,નાના નાના ઝૂ ં
પડા જે વા મકાનોમાં નકાલની યવ થા અને બચી ગયેલ ા માણસો
લાઈટોથી તેમજ તોરણોથી સ વેછે , અને
લોકો રહેતા હતા,ગામડાની મોટા ભાગની નેચાર આના એટલે કે એક પાવલીની મદદ
પ રવાર સાથેહષ લાસથી આ તહે વાર મનાવે
વ તી ગામમાંજ રહે તી હતી આપવામાં આવતી હતી એને "ખચ "કહે વામાં
છે.
આવતી હતી
તો આ હતી, ખ ુ-સ ૃ અને શાંતના તક -ગામમાંઅ ણી તર કેખ ુી,પાહતા ને પટે
લ
હતા જે રાજના માણસો કહેવ ાતા હતા,અને અંતેજે અ ક ુઆખા પ રવારના ત ૃદે હો જે
એવા વ ુતહે વારની. નવા વષની ઉજવણી
ગામના તમામ કરતા-હરતા તે ઓ જ હતા તેમકાનમાં રહ ને ગયા હતા તેનેજે તેમકાન
દરેક રા યમાંજુ દ જુ દ ર તેતે ના ર ત-
ની અંદર જ ઉપરના ભાગે થી લાકડા અને
રવાજ માણે કરવામાંઆવે છે. વ ુનો આ છાણાંનાખીનેઅ દાહ આપી દે વામાં
-મરક માં ૃુ પામેલાઓના પ રવારને રાજ
તહે વાર સમાનતા ું તક છે , જે બીજેઘણી આ યા હતા
તરફ થી 4 આના ની મદદ આપવામાં આવતી
જ યાએ મનાવવામાંઆવેછેપણ અલગ
હતી
પમાં. અ યાર ધ ુી તમે લોકોએ બે સ ુ વષ, - ારકા વ તારમાં આ મરક રોગ ની સૌથી
ડુ પડવો, પ ગલ, લોહર વગે રેજેવા નવા -મરક રોગમાંૃુ પામેલા માણસના ત ૃદે
હ ગંભીર હાલત અને સૌથી વ ુ
વષના તહે વાર વશેખબર હશે , પણ હવે ને હાથ થી અડવા થી કે તે
ની એકદમ ન ક મરણ....ભોગાત ગામમાંથયા હતા..આ
કેરલના મલયાલમી લોકોના વ ુ વાર વશે જવાથી આ મરક રોગ જે
તહે તેય ત ને લા ુ ભોગાત ગામામાં કાયમી રાજ ુ ંથા ં હ ુંઅને
પણ મા હતગાર થઈ ગયા હશે . આવી અવનવી પડ જતો...એટલે સૌથી કપ કામ....આ હ ુ ં બારાડ વ તારના તમામ ગામોના કરવે ર ા નો
મા હતીસભર સાથેફર થી ઉપ થત થઈશ, કારોબાર અને અ ય રાજના કામ માટે ભોગાત
- ત
ૃદેહનેઘરમાંથી બહાર કાઢ ને ગાડા ઉપર ગામને એક ના ુ ંમથક બનાવવામાં આ ુ ં હ ુ ં
આવતા અં કમાં. યાં ધ ુી વાંચતા રહો, અને
ચડાવી નેમશાને પેપહ
જ નંચાડવા
બર 28 ં
ુકામ સૌથી એટલે યાંજે તે
વખતે વ તી વ ુ
હતી..!
ણતા રહો અને મા હતી શે
ર કરતા રહો
કોથળા ઉપર ત
ૃ શર રને રાખવામાં
 ͱ લક ગે
લરે
દપકભાઈ રાજગોર ી સમથ મં
દર

આથમતા ય
ૂઅને
વાદળો એ એક અ ુ ત ન રો માણવાનો મોકો આ યો છે. જે
ને
હમે
શાં
માણવા
માટે
લોકો તરસતા હોય એ કુ
દરતી ય નો લાભ મા યો.
3
ગરનાર પરથી દે
ખા ુ
ં
કુ
દરતી સ દય હા દક પરમાર

હા દક પરમાર ારા કચકડે

કે
દ થયેુ
ં
ગરવા ગરનાર પરથી દે
ખા ુ
ં
કુ
દરત ુ
ં
અદ ુ
ત સ દય.

શ દ પી મણકાઓ એક માણસ ન ુો કરેછે

. એમાંઆપણા સમય આવેયારેકોમલ અને સમય આવે
બધા ુ
ં
પાપ હોય છે
. યારે
કઠણ બની વ જ ુરાતી.
આજનો દવસ તમારા બચે
લા વનનો
મહા મા ગાં
ધી ઈ નેુ
ર
પહે
લો દવસ છે
.
ઘે
ટુ
બનશો તો ઘે
ટા તમને
ખાઈ જશે
. જો તમાર ઇ છા ુ ર ન થતી હોય તો
અમે
રકન કહે
વત દુનયા નો વાં
ક નથી કે ભગવાનનો વાં
ક નથી
જમન કહે
વત વાં
ક ફ ત તમારો જ છે.
યાંધ
ુી વતા રહો, યાંધ
ુી ુ
શ રહો.
માણસ પોતાની તનેજેટલો નડે
છે, તે
ટલી વામી વવે
કાનં
દ
તાહો યે
તે
નેબહારની કોઈ પણ બાબત કેય ત
સાફ અને ચો ં
ુ
બોલનારો ારે
કપટ ન નડતી નથી. અ યાય સામેછાતી ખોલીને
ઊભો થઈ ય
હોઈ શકે
. એ જ સાચો વીર.
વામી શવાનં
દ
ચાણ મચં
ે દ
મોટ અનેઘણી ૂ લો કયા વના માણસ કદ
ન ફળતા મળે છેઅને મળવી પણ જોઈએ. મહાન બની શ ો નથી. જુઠ વગર આજ દવસ ુ ધી કોઈ માણસ બે
દે
શો ને
લડાવવામાં
સફળ નથી થઈ શ ો.
સફળતાનો તો અથ થાય છે
સમા ત.
લે
ડ ટન
ને
પો લયન
વનોબા ભાવે

પે
જ નં
બર 29
 બાળગીત દરને
ખાતાં
નઈ(2) બાળગીત : કાનો -૨૦૨૦

દાળ ખાજો,ભાત ખાજો,

બાળગીત : બલાડ બે
ન દર ખાતા
નઈ. ખાજો ખાટુ
દઈ(2)

-ક ુ કે
શા ઠાકોર (કનક સહ)

બાળગીત : ʕ મ છરને
થયો
મલે રયાʕ

મ છરભાઈ માં
દા પ ા મ મી ! મ મી ! હુ
છુતારો કાનો...

ટાઢ ચડ જોને
કે
વી ? રોજ થા છુ
મોટો
રાગ-કોઈપણ ઢાળે
સાત ર ઈ ઓઢાડ તોય તોયે
તોયે
કે
મ કહે
છેનાનો ?
બલાડ બે
ન બલાડ બે
ન
ટાઢ ના ય એવી મ મી ! મ મી ! હુ
છુતારો કાનો...
દરને
ખાતા નઈ..(2)
શર ર ટૂુ
,ટાઢ લાગતી મોર પ છને
બદલે
દાળ ખાજો, ભાત ખાજો,
મ છરે
કર મ
ૂા મ
ૂ માથે
હૉમવકનો ભાર,
ખાજો ખાટુ
દઈ.(2)
ડો ટર હાથીભાઈના દફતર માર દુ
નયા;
યાઉ યાઉ કર દર સાથે
દવાખાને
બધા દદ મ
ૂ મારો એ જ ખરો શણગાર,
રમજો મારા ઘે
ર.(2)
હાથીભાઈએ ચે
ક કર ને
ક ુ
દરભાઈ સાથે ૂ
લી જજો રાસ રમી લ ર સે
સમાં
,
મ છરનેપે
યલ મ દે
વી
તા મા વે
ર.(2) બ ધાં
થી છાનોમાનો !
મ છરભાઈ માં
દા પ ા
યાઉ યાઉ કર , યાઉ યાઉ કર મ મી! મ મી! હુ
છુતારો કાનો...
ટાઢ ચડ જોને
કે
વી ?
દરને
ડરાવતા નઈ.(2) વગાડવા વાં
સલડ ,
હાથીભાઈએ ધીમે
થી ક ુ
ં
બલાડ બે
ન બલાડ બે
ન કે
મ જ હુૃ
દાવન ?
મ છરને
થયો છે
મલે
રયા
દરને
ખાતા નઈ.(2) મા ગોકુ
ળ, માર મ ુ
રા,
મલે
રયા ુ
ં
સાં
ભળ મ છરની
અડકો દડકો,સં
તાકૂ
કડ બસ મા ટ શ
ૂન !
આં
ખોથી છલકયા દ રયા
રમજો પકડ હાથ(2) ે
ડ દુ
ામા સરખો
હાથીભાઈએ જે
કશન ભ ુ
બલાડ બે
ન અનેદરભાઈનો મારે
મોબાઇલને
ગણવાનો !
ણ ડોઝની દવા તમારે
લે
વી
છૂ
ટે
નઇ સાથ.(2) મ મી! મ મી! હુ
છુતારો કાનો...
મ છરભાઈ માં
દા પ ા
ભે
ગા બે
સી દૂ
ધ પીજો, - કર ટ ગૌ વામી
ટાઢ ચડ જોને
કે
વી ?
દોડાદોડ નાં
કરતા ભઈ(2)
-ક ુ કે
શા ઠાકોર (કનક સહ)
બલાડ બે
ન બલાડ બે
ન
પે
જ નં
બર 30
 આપનો - તભાવ

મ ો.

અમા આ થમ અં
ક ઈ-મે
ગઝ
ેન આપની સમ રજૂ
ક ુ
છે
.

આ મે
ગે ઝન આપને
કેુ
ં
લા ં
ુ
અને
આપ આ મે
ગે
ઝનમાંુ
ંુ
ંઉમે
રવા માં
ગો છો. એ અમને
જ રથી

જણાવશો.અમને
આપ ુ
ં
અ ૂ
ય ૂ
ચન જ ર ગમશે
.

તભાવ આપવા માટે

અહ પર ઈમે
લ કરો.

SvvMagazine1@gmail.com

આપના અગ યના તભાવોને

આપના નામ સાથે
આવતા અં
કમાં
આ વભાગમાં
સમાવવામાં
આવશે.

ટ મ.

સા હ યનો વન વગડો પ
ુ

પે
જ નં
બર 31