II.

3 ΜΕΡΙΚΕ΢ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ- Ε΢΢ΙΑΝΟ΢ ΠΙΝΑΚΑ΢

1. Να βξεζνύλ θαη λα ζθηαγξαθεζνύλ ηα πεδία νξηζκνύ ηωλ παξαθάηω ζπλαξηήζεωλ:
1 y  x2 1
ln(x  1)  2ln(y  2), , 2 , xy
1  x  2y
2 2 x  y e 1
2

2. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγωγνη ηωλ παξαθάηω ζπλαξηήζεωλ.

2x  5y  1, 2x 2  xy  y2  4x  y  1 , ln xy2 , x α yβ , x α y1 α , 2x  4y , (x 2  y2 )1/ 2 , (x 1  y 1 )1 ,
max{2x  y, x  3y}, min{2x,3y} , exp(2x  xy  y2 ) , 2x  y , x 2  2xy  yz2 , x1/ 4y1/ 4z1/ 2
3. Γηα θάζε κία από ηηο παξαθάηω ζπλζέζεηο λα δνζεί ην δέληξν εμάξηεζεο θαη λα επαιεζεπηεί ν θαλόλαο
αιπζωηήο παξαγώγηζεο:
{z  xy : x  et ,y  t 2 } , {z  x 2  xy  y : x  st,y  t 2 } , {z  x3 4y1 4 : y  4  3x} ,
4. Να ραξαθηεξηζηνύλ ωο πξνο ηελ {x, y}  κνλνηνλία νη παξαθάηω ζπλαξηήζεηο f(x,y) , ζηηο δηάθνξεο
πεξηνρέο ηνπ επηπέδνπ.
2x  3y, 2x  3y, x2 y, x1/2 y 3/2, (x  y)1, x2  xy  3y 2  2x
5. Να δηαηππωζνύλ νη ηύπνη αιπζωηήο παξαγώγηζεο γηα ηηο παξαθάηω ζπλζέζεηο, ρξεζηκνπνηώληαο:
α) ηα δέλδξα ζύλζεζεο β) δηαθνξηθά
{w  w(x,z), z  z(x,y), y  y(x)} , {w  w(x, y), y  y(x,t)} ,
6. Αλ κηα ζπλάξηεζε f(x,y) έρεη ζηα ζεκεία: {A : (1,1), B : (1,2), Γ : (2,1)} ηηο ηηκέο: {0,1, 2} αληίζηνηρα,
λα εθηηκεζνύλ, νη κεξηθέο παξάγωγνη ζην Α , θαζώο θαη ε ηηκή ηεο ζπλάξηεζεο ζην (0,0) .
7. Να ραξαθηεξηζηνύλ νη παξαθάηω ειεύζεξεο ηεηξαγωληθέο κνξθέο Q , ωο πξνο ην πξόζεκν. Σε θάζε
πεξίπηωζε λα βξεζεί θαη ν αληίζηνηρνο ζπκκεηξηθόο πίλαθαο S .
x2  4y2  xy , x2  4y2  2xy , x2  2y2  3xy , x2  xy , x2  4y2  xy ,
x2  y2  2z2 , x2  4y2  z2  xy ,
8. Να ραξαθηεξηζηνύλ νη παξαθάηω ζπκκεηξηθνί πίλαθεο S ωο πξνο ην πξόζεκό ηνπο. Σε θάζε πεξίπηωζε
λα βξεζεί θαη ε αληίζηνηρε ηεηξαγωληθή κνξθή Q .
 1 1 0   1 1 0 
 1 1   1 1  0 1   1 1   1 1   1 1    
 ,  ,  ,  ,  ,   ,  1 2 0  ,  1 2 0 
 1 2   1 2   1 0   1 2   1 0   1 1 
 0 0 1   0 0 1 
9. Να ραξαθηεξηζηνύλ ωο πξνο ηελ θπξηόηεηά ηνπο νη παξαθάηω ζπλαξηήζεηο. Σε θάζε πεξίπηωζε λα βξεζεί
θαη ην ειεύζεξν ζηάζηκν.
4  x 2  y2 , 4  x 2  4y2 , 1  x 2  y 2 , 1  x 2  y2  2αxy , 4x  2y  x 2  2y2 , ln(x  y)  x2  y2  y
x1/2 y1/4  2x  y , x  y  x1/2 y1/4 , x3  3x 2y  y2  10y, 10  x  y  z  4x2  y2  z2
10. Να βξεζεί ν εζζηαλόο πίλαθαο δεύηεξεο παξαγώγνπ γηα ηηο παξαθάηω ζπλαξηήζεηο f(x,y,z) :
αx2  βy2  γz2  δx  εy  δz, xα yβ zγ  δx  εy  δz, g(x)  h(y)  e(z)
11. Να βξεζεί ε εμίζωζε ηνπ εθαπηόκελνπ επηπέδνπ ηεο επηθάλεηαο z  x2  y2 ζην ζεκείν (x0  1,y0  2)
12. Θεωξνύκε ηε ζπλάξηεζε: f(x,y)  exp( x2  4y2  2x) .
α) Να βξεζεί ην ζηάζηκν ζεκείν ηεο.
β) Σην ζηάζηκν ζεκείν ηεο λα βξεζεί ε γξακκηθή θαη ε παξαβνιηθή πξνζέγγηζε.
13. Να επαιεζεπηνύλ νη παξαθάηω γξακκηθέο πξνζεγγίζεηο ζην (0,0) :
(1  xy)ex  y  1  x  y , (1  x)α (1  y)β  1  αx  βy

1
ΙΙ.4 ΙΑΚΩΒΙΑΝΕ΢-Ι΢Ο΢ΣΑΘΜΙΚΕ΢
1. Η ζπλάξηεζε y  y(x) νξίδεηαη πιεγκέλα από ηελ εμίζωζε: x 2  xy3  9 . Γηα (x  1,y  2) λα
ππνινγηζηεί ε παξάγωγνο κε ηξεηο ηξόπνπο: α) βξίζθνληαο ηελ αληίζηνηρε ζπλάξηεζε, β) κε πιεγκέλε
παξαγώγηζε, γ) κε ηνλ ηύπν πιεγκέλεο παξαγώγηζεο.
2. Θεωξνύκε ηηο παξαθάηω ζπλαξηήζεηο ζηε ζεηηθή πεξηνρή: {x  0,y  0} .
α) Να ζθηαγξαθεζνύλ νη δηαλπζκαηηθέο παξάγωγνη νη ηζνζηαζκηθέο θαη νη ζηαζκηθέο πεξηνρέο.
β) Να δηεξεπλεζεί ε κνλνηνλία ωο πξνο ηελ θάζε κεηαβιεηή.
x  2y , 1  x  2y , y  x 2 , x1/2 y1/3 , y  x , ln x  y , xey , max{2x  y,x  2y}
3. Θεωξνύκε δύν ζπλαξηήζεηο κε ηζνζηαζκηθέο πνπ δίλνληαη από ηηο θακπύιεο ηνπ y
παξαπιεύξωο ζρήκαηνο, αληίζηνηρα. Αλ ακθόηεξεο είλαη y  αύμνπζεο λα
δηεξεπλεζεί γηα ηελ θάζε κηα ε κνλνηνλία ωο πξνο x θαη λα ζθηαγξαθεζεί ε x
αληίζηνηρε πάλω ζηαζκηθή. y
4. Η ζπλάξηεζε f(x,y) έρεη ηηο ηζνζηαζκηθέο ηνπ παξαπιεύξωο ζρήκαηνο. Να f 1 B
βξεζνύλ ζηα ζεκεία {A,B} ηα πξόζεκα ηωλ κεξηθώλ παξαγώγωλ θαζώο θαη ηνπ A f 2
ξπζκνύ ππνθαηάζηαζεο x
5. Σηα γξαθήκαηα παξαπιεύξωο δίλνληαη
δύν ηζνζηαζκηθέο κηαο ζπλάξηεζεο A f 3
B
f(x,y) . Σηα ζεκεία {A,B} :
f 6
A f 6
1. Να εθηηκεζνύλ νη κεξηθέο παξάγωγνη
θαη ν ξπζκόο ππνθαηάζηαζεο f 3
2. Να ζθηαγξαθεζεί ε δηαλπζκαηηθή 1 B
παξάγωγνο. 1
6. Δίλεηαη ε ζπλάξηεζε: f(x,p,w)  px1/ 3  wx , θαη ζεωξνύκε όηη ε
εμίζωζε fx  0 νξίδεη πιεγκέλα ην x ωο ζπλάξηεζε ηωλ {p,w} . Να βξεζνύλ νη κεξηθέο παξάγωγνη απηήο
ηεο ζπλάξηεζεο ρξεζηκνπνηώληαο ηνπο ηύπνπο πιεγκέλεο παξαγώγηζεο. Να επαιεζεπηεί ην απνηέιεζκα.
7. Τα κεγέζε {x,y,z} ζπλδένληαη κε ηελ εμίζωζε: x 2y  yz2  y3  14 . Σηηο ηηκέο (x  3,y  1,z  2) , λα
ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγωγνη ηνπ z ωο πξνο {x,y} κε ηξεηο ηξόπνπο: α) βξίζθνληαο ηελ αληίζηνηρε
ζπλάξηεζε, β) κε πιεγκέλε παξαγώγηζε, γ) κε ηνπο ηύπνπο πιεγκέλεο παξαγώγηζεο.
8. Σηε πξνεγνύκελε άζθεζε λα ππνινγηζηνύλ νη παξαθάηω παξάγωγνη, θαη λα δηαπηζηωζεί όηη ζην θάζε
δεύγνο είλαη αλάζηξνθεο κεηαμύ ηνπο:
 z x  
 y x  
 , ,  , 
 x y z y   x z y z 
 
9. Να βξεζνύλ νη Ιαθωβηαλέο νξίδνπζεο ηνπ δεύγνπο ζπλαξηήζεωλ:
f(x,y,z)  x 2  2xy  yz2 , g(x,y,z)  lnxy2z3
10. Δίλεηαη ε ζπλάξηεζε: Π(x,y,p,v,w)  p( x  y)  vx  wy , θαη ζεωξνύκε όηη ην ζύζηεκα:
{Πx  0, Πy  0} νξίδεη πιεγκέλα ηα {x,y} ωο ζπλαξηήζεηο ηωλ {p,v,w} . Να βξεζνύλ νη αληίζηνηρεο
πιεγκέλεο παξάγωγνη ρξεζηκνπνηώληαο ηνπο ηύπνπο πιεγκέλεο παξαγώγηζεο, θαη λα επαιεζεπηεί.
11. Τν ζύζηεκα: {f(x,y)  v, g(x,y)  w} νξίδεη πιεγκέλα ηα (x,y) ωο ζπλαξηήζεηο ηωλ (v,w) . Να
βξεζνύλ νη παξαθάηω ηύπνη:
g f g f fx fy
x v  y , x w   y , y v   x , y w   y , όπνπ Δ   fx gy  fygx
Δ Δ Δ Δ gx gy
Να γίλεη επαιήζεπζε γηα ηηο γξακκηθέο ζπλαξηήζεηο:
f  αx  βy , g  γx  δy
12. Η ζπλάξηεζε z  z(x,y) νξίδεηαη πιεγκέλα κέζω ηεο εμίζωζεο: H(x  βz)  y  αz , όπνπ H είλαη
ζπλάξηεζε κηαο κεηαβιεηήο. Να δηαπηζηωζεί όηη ηθαλνπνηεί: αzx  βzy  1

2
13. Θεωξνύκε όηη ην παξαθάηω ζύζηεκα νξίδεη ηα {u,v} ωο ζπλαξηήζεηο ηωλ {x,y} :
αu  βv  εx  δy  α β
 κε  αδ  βγ  0
γu  δv  εx  ζy  γ δ
Να βξεζνύλ νη αληίζηνηρεο κεξηθέο παξάγωγνη, ρξεζηκνπνηώληαο ηνπο ηύπνπο πιεγκέλεο παξαγώγηζεο, θαη
λα γίλεη επαιήζεπζε.
14. Γηα ηε ζπλάξηεζε z  z(x,y) πνπ νξίδεηαη πιεγκέλα από ηελ εμίζωζε: xz  yz2  1, λα δηαπηζηωζεί όηη
δελ έρεη ζηάζηκν ζεκείν, θαη λα βξεζεί ε γξακκηθή πξνζέγγηζε ζην (0,1,1)
15. Να βξεζεί ε εμίζωζε ηνπ εθαπηόκελνπ επηπέδνπ ζην ζεκείν (2,1,2) ηεο επηθάλεηαο x2  y2  z2  9
16. Θεωξνύκε ηε ζπλάξηεζε: f(x,y)  exp( x2  4y2  2x) .
α) Να βξεζεί ην ζηάζηκν ζεκείν ηεο.
β) Να ζθηαγξαθεζνύλ νη ηζνζηαζκηθέο ηεο θαζώο θαη ην γξάθεκα ηεο αληίζηνηρεο επηθάλεηαο.
17. Να δηαπηζηωζεί όηη είλαη θπξηή ε πεξηνρή πνπ νξίδεηαη κε ηηο αληζόηεηεο:
{x3  y3  3x  2y  6, x  0,y  0}