BAB 5

PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN: TIANG SERI
HUBUNGAN ETNIK

UMMI SULAIM CTU555

 ISI KANDUNGAN
SEJARAH
DEFINISI DAN PENGGUBALAN UNSUR-UNSUR
KONSEP PERLEMBAGAAN TRADISI
PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN PERLEMBAGAAN

ISU-ISU PIAGAM
HUBUNGAN MADINAH
ETNIK DALAM DALAM KONTEKS
PERLEMBAGAAN HUBUNGAN
ETNIK

UMMI SULAIM CTU555

 PENGENALAN
 Bagi sesebuah negara yang berdaulat, perlembagaan merupakan
sumber undang-undang tertinggi sesebuah negara dan setiap individu
perlu mematuhi keluhurannya.
 Perlembagaan juga berperanan sebagai satu panduan mengatur dan
menyelaras pemerintahan sesebuah Negara sama ada di pihak
kerajaan atau rakyat atau sesiapa sahaja.
 Perkara-perkara yang menyentuh isu bahasa, agama, kedudukan
istimewa bumiputera dan kewarganegaraan dalam Perlembagaan
Malaysia menjadi faktor penting untuk mewujudkan hubungan etnik
yang erat dan utuh di kalangan rakyat Malaysia.
CTU555
DEFINISI KONSEP
PERLEMBAGAAN

CTU555
 DEFINISI PERLEMBAGAAN
Satu set peraturan tentang hak, kuasa dan prosedur serta tanggung jawab
pihak yang mengawal dengan memandu hubungan di antara satu autoriti
dengan autoriti yang lain, dan juga antara autoriti dengan rakyat awam.

Satu dasar atau formula yang menyatakan tugasan kuasa-kuasa awam di

dalam sesebuah negara dibahagikan dan digunakan.

UMMI SULAIM CTU555

 JENIS PERLEMBAGAAN
PERLEMBAGAAN BERTULIS
Perlembagaan yang dikumpul Sukar dipinda kecuali wujud
Contoh negara yang
dan disusun dalam satu kanun peruntukan dalam perlembagaan
mengamalkan : Malaysia
atau dokumen. yang membenarkannya.

PERLEMBAGAAN TIDAK BERTULIS

Semua prinsip Contoh negara yang
Seperti adat resam dan tradisi, undang-
perlembagaan yang mengamalkan : United
undang yang diluluskan oleh parlimen dan
tidak terkumpul dalam Kingdom, New Zealand
keputusan-keputusan mahkamah
satu dokumen. & Israel
 Kandungan Perlembagaan Malaysia
• 15 Bahagian
• 183 Perkara
• 13 Jadual

Tujuan Perlembagaan
• i) Menentukan cara sesebuah negara diperintah.
• ii) Menetapkan hak-hak individu, warganegara dan batasannya.
• iii) Menjamin kebebasan.

UMMI SULAIM CTU555

 KELUHURAN PERLEMBAGAAN
Maksud Luhur:
Mulia, tinggi, agung (Kamus Dewan Edisi ke-4 )

Keluhuran Perlembagaan:
Di Malaysia, tidak ada institusi yang boleh mengatasi
ketertinggian Perlembagaan Malaysia

Malahketiga-tiga badan kerajaan (perundangan, kehakiman,

eksekutif) & Yang di Pertuan Agong juga tertakluk kepada
Perlembagaan Malaysia.

Perlembagaan Malaysia adalah undang-undang utama persekutuan dan apa-apa

undang-undang yang diluluskan selepas hari Merdeka yang berlawanan dengan
perlembagaan adalah terbatal setakat mana yang berlawanan
UMMI SULAIM CTU555
 KELUHURAN PERLEMBAGAAN
• Menentukan perkara bersama yang membolehkan Parlimen atau
Perlembagaan Dewan Undangan Negeri membuat undang-undang mengenainya.
• Memperolehi kuasa dari perlembagaan yang akan menentukan kuasa
Parlimen perundangan kerajaan Persekutuan di satu pihak dan kepada tiap-tiap
buah negeri di pihak yang lain.
• Baginda sebagai ketua Negara, lambang taat setia rakyat, lambang
Kedudukan Negara, ketua parlimen, ketua pemerintah dan sebagainya. Tetapi
YDPA baginda tertakluk kepada halangan-halangan yang dikenakan oleh
perlembagaan.
Kuasa • Kuasa badan perundangan dan kehakiman tertakluk kepada sekatan-
Perundangan sekatan yang dikenakan oleh perlembagaan.
• Merupakan elemen penting dalam sesebuah negara yang
Kebebasan asasi mengamalkan sistem demokrasi berparlimen. Terdapat banyak perkara
dalam perlembagaan yang mesti dipatuhi oleh kerajaan.

UMMI SULAIM CTU555

 PERLEMBAGAAN

STRUKTUR
PENTADBIRAN
MALAYSIA YDPA

KEHAKIMAN EKSEKUTIF PERUNDANGAN

UMMI SULAIM CTU555

 PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Perlembagaan Persektuan Tanah Melayu 1957:

• Ketua Negara adalah YDPA yang dipilih dikalangan 9 orang raja-raja Melayu yang
memegang jawatan untuk tempoh 5 tahun.
• Ketua Kerajaan ialah Perdana Menteri yang dilantik dikalangan parti yang
mempunyai bilangan anggota majoriti dalam Dewan Rakyat. Perdana Menteri
akan mengetuai Kabinet sebagai Badan Pemerintah Tertinggi.
• Sebuah badan perundangan di peringkat pusat yang mempunyai 2 dewan; Dewan
Rakyat dan Dewan Negara.
• Ketua Perlembagaan peringkat negeri ialah Sultan atau Yang di-Pertua Negeri,
manakala ketua kerajaan ialah Menteri Besar atau Ketua Menteri.
• Setiap negeri mempunyai sebuah Dewan Undangan Negeri yang dipilih melalui
pilihanrara untuk tempoh 4 tahun.
SEJARAH PENGGUBALAN
PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN

CTU555
 PENGENALAN
Sepanjang penjajahan, orang Melayu sentiasa bangkit menentang.
Perjuangan bermula sejak penjajahan Portugis di Melaka, Belanda, Inggeris
& Jepun, perjuangan ini digerakkan melalui semangat kebangsaan.

Menjelang abad ke 20, muncul pertubuhan-pertubuhan seperti Kesatuan

Melayu Singapura, Kesatuan Melayu Perak, Kesatuan Melayu Muda dll yang
menjadi medium menentang penjajah.

Media massa seperti akhbar & majalah juga berperanan sebagai medium
penyebaran semangat perjuangan seperti Utusan Melayu, Majlis, Al-Imam,
Saudara dan Warta Sarawak.

Muncul tokoh-tokoh intelektual Melayu seperti Rahim Kajai, Ibrahim

Yaakob, Pak Sako dan lain-lain menyedarkan orang Melayu supaya bangun
menuntut kemerdekaan.
KRONOLOGI PENJAJAHAN KUASA ASING DI TANAH MELAYU
 SEJARAH PENGGUBALAN
PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Perjanjian
Malayan Union Kerjasama antara
Persekutuan Tanah Pilihan Raya 1955
1946 Etnik
Melayu 1948

Perlembagaan
Perjanjian London Suruhanjaya Reid
Kontrak Sosial Persekutuan
1956 1956
Malaysia

UMMI SULAIM CTU555

 KRONOLOGI PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

UMMI SULAIM CTU555

 MALAYAN UNION

UMMI SULAIM CTU555

MALAYAN UNION
Malayan Union dirancang Parlimen british telah Ditubuhkan pada 1 April
semasa tanah melayu di meluluskan Malayan 1946 di King's House
bawah pendudukan Union pada 10 oktober (Carcosa Seri Negara)
jepun. 1945 selepas Perang Dunia II.

Sir Harold Mac Michael Mac Michael memperolehi

dilantik sebagai wakil british tandatangan sultan johor
untuk mendapatkan (Sultan Ibrahim) terlebih
tandatangan raja-raja melayu dahulu.

Malayan Union telah menggabungkan

semua negeri Melayu di bawah sebuah Gabenor pertamanya
kesatuan yang diketuai oleh seorang ialah Sir Edward Gent
Gabenor yang berpusat di KualaLumpur.
UMMI SULAIM CTU555
SEBAB-SEBAB MALAYAN UNION DIPERKENALKAN

KERAJAAN SENDIRI: Dengan menyatukan negeri-negeri dan meningkatkan

kecekapan pengurusan pentadbiran.

British mahu MENJIMATKAN PERBELANJAAN KOS PENTADBIRAN. Menjamin

penguasaan British terhadap sumber ekonomi dan Mengawal kuasa politik
orang Melayu

British menyimpan perasaan anti Melayu kerana orang Melayu bekerjasama

dengan Jepun sebelum ini dan pengenalan Malayan Union dapat
MELEMAHKAN KUASA ORANG MELAYU TERUTAMANYA RAJA-RAJA MELAYU.

CTU555
 CIRI-CIRI MALAYAN UNION

Semua negeri Gabenor pula dalam

Singapura dijadikan Raja-raja Melayu
Melayu kecuali menjalankan
tanah jajahan berkuasa dalam Kewarganegaraan
Singapura disatukan kuasanya akan
berasingan demi bidang adat istiadat sama rata dengan
di bawah dibantu oleh Majlis
kepentingan Melayu dan agama prinsip jus soli
pemerintahan Eksekutif dan Majlis
ekonomi. Islam sahaja
Gabenor British. Undangan.

UMMI SULAIM CTU555

 Bentuk Pentadbiran
• Parlimen British yang
Parlimen British memutus undang-undang
• Diketuai oleh seorang
Gabenor British yang
Gabenor Malayan Union
dilantik oleh Raja England

Majlis Majlis Majlis

• Seorang Pesuruhjaya
Eksekutif Perundangan Raja-raja Melayu Negeri dilantik untuk
menjadi ketua pentadbir di
Persuruhanjaya setiap negeri
Negeri-negeri
FAKTOR PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION

 KEHILANGAN KUASA DAULAT RAJA-RAJA MELAYU

(Kuasa Raja-Raja Melayu dilenyapkan dalam urusan pentadbiran negeri)
 CARA SIR HAROLD MACMICHAEL MENDAPATKAN TANDATANGAN SULTAN
(Menggunakan paksaan dan ugutan terhadap Raja-Raja Melayu)
 SYARAT KEWARGANEGARAAN YANG LONGGAR
(Hak kerakyatan diberikan berdasarkan prinsip Jus Soli)
 KEDUDUKAN ORANG MELAYU SENDIRI TERJEJAS
(Hak sama rata kepada semua penduduk tanpa mengira bangsa)
 SINGAPURA TERKECUALI DALAM PEMBENTUKAN MALAYAN UNION
(Singapura kekal sebagai tanah jajahan Inggeris)

UMMI SULAIM CTU555

1) KEHILANGAN KUASA DAULAT RAJA-RAJA MELAYU

• Pada pandangan masyarakat Melayu, raja atau sultan itu

merupakan lambang kuasa dan kedaulatan orang Melayu.
• Dalam Malayan Union,raja hanya bertindak sebagai ketua
agama dan adat-istiadat orang-orang Melayu.
• Sultan-sultan tidak lagi mempunyai peranan sebagai
kerajaan negeri masing-masing .
• Kuasa DYMM dibawah kawalan Gabenor Malayan Union.
• Kerajaan British yang mempunyai kuasa penuh dalam semua
perkara dalam apa jua dasar di Tanah Melayu.
2) CARA SIR HAROLD MACMICHAEL MENDAPATKAN TANDATANGAN SULTAN

• Beliau telah diutus khas oleh Kerajaan Inggeris untuk

mendapatkan perkenan dan tandatangan Raja-raja
Melayu sebagai tanda persetujuan penubuhan
gagasan Inggeris itu.
• Ketibaan utusan Inggeris ini tidak memberi
kesempatan kepada Raja-raja Melayu untuk berunding
dengan Orang-Orang besar dan rakyat jelata.
• Cara bersulit-sulit dan tersembunyi yang di lakukan
oleh Sir Harold MacMichael berserta tipu helah dan
ugutan telah menghasilkan kejayaan kepada beliau.
• Menjelang bulan Januari 1946, Sir Harold MacMichael
berangkat ke London dengan membawa sembilan
tandatangan Baginda Raja-raja Melayu.
3) SYARAT KEWARGANEGARAAN YANG LONGGAR
• Prinsip jus soli ini menentukan hak kerakyatan
menerusi tempat lahir.
• Mereka yang telah menetap di Tanah Melayu sebelum
MU boleh menjadi warganegara secara automatik.
• Kanak-kanak di bawah umur 18tahun secara tidak
langsung yang ibu bapanya warganegara turut diberi
kerakyatan.
• Prinsip jus soli ini akan menghilangkan majoriti kaum
Melayu di Tanah Melayu.
• Untuk dapatkan sokongan bukan Melayu.
• Prinsip jus soli ini merupakan syarat kerakyatan yang
paling longgar dalam sejarah dunia malah tidak juga
pernah dilaksanakan di Britain sendiri.
 4) KEDUDUKAN ORANG MELAYU SENDIRI TERJEJAS

• Penentangan ini khususnya dari parti pilitik UMNO itu

sendiri yang menjadi wakil suara rakyat.
• Jumlah penduduk bukan Melayu melebihi kaum Melayu.
• Penerimaan kaum bukan Melayu menjadi warganegara
boleh mengancam kedudukan politik orang Melayu.
• Orang Melayu bimbang orang Cina yang sudah
pun menguasai ekonomi akan menguasai politik
apabila bilangan mereka melebihi orang Melayu.
• Mengancam hak-hak dan kedudukan istimewa
orang Melayu yang telah sekian lama dinikmati.
5) SINGAPURA TERKECUALI DALAM PEMBENTUKAN MALAYAN UNION

• Singapura terletaknya kepentingan utama ekonomi British sebagai

sebuah pangkalan tentera laut untuk operasi strateginya.
• British tidak mahu masalah politik perkauman di Tanah Melayu
menjejaskan kepentingan ekonomi politiknya di Singapura.
• Ekonomi British di Singapura dan kedudukan strategik Singapura
sebagai pelabuhan mendorong pihak British untuk mengekalkan
Singapura sebagai Tanah jajahan London.
 BENTUK
PENENTANGAN
MALAYAN UNION

INDIVIDU AKHBAR KOLEKTIF

UMMI SULAIM CTU555

1. Penentangan Secara Individu.

Dato’ Onn Ja’afar menulis surat kepada Utusan Melayu

Raja-raja Melayu bantah Malayan Union. Sultan Johor hantar surat
kpd Setiausaha Tanah Jajahan
Mendapat sokongan bekas pegawai British yang pernah
berkhidmat di Tanah Melayu (Frank Swettentam, Winstedt, Sir
Frederick Weld dan Sir Cecil Clementi Smith) menentang cadangan
Malayan Union secara terbuka dalam akhbar The Times di London.

Dato’ Onn Ja’afar

2. Penentangan Melalui Akhbar

 Menyuarakan bantahan melalui Utusan Melayu, Majlis dan

Warta Negara.
3. Penentangan Secara Kolektif
Demonstrasi secara aman.
Menjemput ahli Parlimen British
Berkabung
Memulaukan pengisytiharan MU
Persatuan Melayu ditubuhkan atau dihidupkan semula. UMNO, Persatuan
Melayu Terengganu,Persatuan Kebangsaan Melayu Selangor.
Hantar telegram dan surat bantahan ke Pejabat Tanah Jajahan di London.
Demonstrasi bantahan Gabenor British Frank Swettenham
PENYOKONG MALAYAN UNION
GOLONGAN MENYOKONG MU
• Sekumpulan kecil orang melayu
dan golongan imigran
• Parti Kebangsaan Melayu
Malaya
• Angkatan Pemuda Insaf
• Angkatan Wanita Sedar
• Barisan tani malaya
ALASAN
• MU akan menyatukan sistem
pentadbiran Tanah Melayu
• Mu melahirkan pentadbiran baru &
tidak berasaskan kuasa raja &
pembesar Melayu
• Menyokong kerakyatan terbuka
• Penyatuan pentadbiran agama
Islam bagi seluruh Tanah Melayu
• Percaya dengan janji British akan
memberi kemerdekaan kepada
Tanah Melayu
 GOLONGAN YANG MENYOKONG
ALASAN
PENDIRIAN RADIKAL MELAYU
• PKM ( Parti Komunis Malaya ) • Ø MU menguntungkan kerana
• MDU (Malayan Democratic Union) – kerakyatan yang terbuka kepada
parti politik yang berpusat di sesiapa sahaja
Singapura & ahlinya terdiri daripada • Ø MDU mencadangkan Singapura
yang berpendidikan Inggeris dimasukkan ke dalam MU
• AMCJA (All Malayan Council of Joint
Action) – merupakan gabungan
golongan imigran diketuai oleh Tun
Tan Cheng Lock
PENENTANG MALAYAN UNION
GOLONGAN YANG
MENENTANG MALAYAN UNION
• Ø Ditentang kebanyakan
Pribumi tanah melayu
• Ø Raja raja melayu
• Ø Persatuan Persatuan Melayu
ALASAN
• Ø Golongan melayu menjadi
minoriti
• Ø Mereka hidup berkelompok
dan tidak bersatu
• Orang melayu berjuang untuk
kedaulatan negara dan raja
raja
• Orang india dan cina berjuang
untuk kepentingan individu
PERJANJIAN PERSEKUTUAN
TANAH MELAYU
Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu

• Tertubuhnya kerana tiada sokongan orang Melayu terhadap Malayan

Union(1946-1948)
• Persekutuan Tanah Melayu – 1 Februari 1948 menggantikan Malayan Union.
• Ketegasan raja-raja Melayu dan UMNO menolak Malayan Union menyebabkan
British mengadakan rundingan rasmi
• Jawatankuasa Eksekutif ditubuhkan untuk memimpin PTM – dianggotai oleh
pegawai kanan British, wakil raja Melayu dan wakil UMNO.
• Perbincangan di King’s House, Kuala Lumpur.
• British menubuhkan Jawatankuasa Kerja-melayu
• Jawatankuasa Perundingan-bukan melayu
 Ciri Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu

Negeri
• 9 negeri termasuk Pulau Pinang dan Melaka.
• Singapura kekal Tanah jajahan yang berasingan
Sultan
• Sultan diberi semula kuasa memerintah tetapi dengan nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (EXCO) dan Majlis Undangan
Negeri
Kewarganegaraan
• Syarat kewarganegaraan diketatkan iaitu:
• Seseorang pemohon mestilah:
• Lahir di Tanah Melayu dan telah bermastautin 8 tahun dari 12 tahun sebelum permohonan ‘atau’
• Menetap dan bermastautin di Tanah Melayu tidak kurang 15 tahun dari 20 tahun sebelum permohonan.
• Umur minimum bagi kedua-dua situasi tersebut adalah 18 tahun dan mempunyai pengetahuan Bahasa Melayu yang baik
Bumiputera
• Orang Melayu diberi hak keistimewaan sebagai kaum bumiputera dan mempunyai perwakilan terbesar dalam Kerajaan
Persekutuan dan Negeri
 PENTADBIRAN
• Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu akan diketuai Pesuruhjaya Tinggi British
• Dibantu Majlis Perundangan Persekutuan dan Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan
Majlis Perundangan
• Sistem parlimen
• Majlis Perundangan Persekutuan dipengerusikan oleh Pesuruhjaya Tinggi, mempunyai 3 ahli
ex-officio, 9 orang Yang Dipertua Majlis-Majlis Mesyuarat Negeri, 2 wakil Majlis Tempatan
Melaka dan Pulau Pinang, 10 ahli rasmi serta 50 ahli tidak rasmi (kesemua dilantik oleh
Pesuruhjaya Tinggi)

Majlis Mesyuarat Kerja / Eksekutif

• Sebagai proses ke arah berkerajaan sendiri, Sistem ahli bertaraf menteri diperkenalkan - 1951
• Majlis Mesyuarat Kerja Persekutuan dianggotai 3 ahli ex-officio, 4 anggota rasmi serta 5-7 ahli
tidak rasmi yang dilantik Pesuruhjaya Tinggi
• Tujuannya untuk memberi peluang dan latihan kepada pemimpin tempatan bagi
mendapatkan pengalaman memerintah secara demokrasi.
 KERJASAMA KAUM

UMMI SULAIM CTU555

 • Terdiri daripada 4 wakil raja-raja Melayu, 2 wakil
Penubuhan UMNO dan 6 pegawai British
Jawatankuasa Kerja • Bertanggung jawab merangka sebuah perlembagaan
baru yang boleh diterima oleh orang Melayu
pada Julai 1946

Penubuhan • Terdiri daripada orang Eropah, Cina dan India

Jawatankuasa • Bertujuan untuk mendapatkan pandangan orang
Perundingan pada bukan Melayu mengenai perlembagaan Persekutuan
Tanah Melayu
Disember 1947

Persekutuan Tanah • Perjanjian yang mempunyai beberapa ciri penting ke

Melayu akhirnya arah pemerintahan sendiri
diisytiharkan pada 1 • Membawa kepada penubuhan Jawatankuasa
Perhubungan Kaum (Communities Liason
Februari 1948.
UMMI SULAIM Committee -CLC) 1949
CTU555
 Jawatankuasa Perhubungan Kaum
(Communities Liason Committee -CLC) 1949
CLC Anggota CLC terdiri
Ditubuhkan oleh
dipertanggungjawabkan daripada 5 orang
pemerintah kolonial British
kepada Malcom pemimpin Melayu, 4 orang
untuk mewujudkan
MacDonald, Pesuruhjaya wakil Cina dan seorang
kerjasama yang lebih baik
Agung British di Asia wakil India, Serani, Ceylon
antara etnik.
Tenggara. dan Eropah.

Membincangkan isu
berbangkit antara etnik
berkaitan perlembagaan,
politik, ekonomi dan
pendidikan
Wujud pertikaian kerana
permintaan yang berlainan
daripada pelbagai etnik

UMMI SULAIM CTU555

 PILIHANRAYA

UMMI SULAIM CTU555

 PILIHANRAYA
1951 1952 1953 1955
• Pilihanraya 1 • Pilihanraya 2 • Perikatan • Pilihan
(tempatan) (negeri) cadangkan Raya
• 1 Disember 1951, • Februari 1952, kepada Umum
untuk pilih wakil- pemilihan British Pertama
wakil dalam Majlis untuk Majlis supaya (52 kerusi):
Perbandaran Pulau Perbandaran diadakan • 8 parti
Pinang Kuala Lumpur pilihanraya bertanding
• UMNO & MCA • 12 kerusi untuk • Perikatan
bergabung dipertandingka seluruh menang 51
membentuk n Tanah
• PAS
PERIKATAN Melayu.
• Perikatan menang 1
• Menang kesemua menang 9 (di Kerian,
sembilan kerusi yang kerusi, Perak)
dipertandingkan. selebihnya oleh
IMP dan calon
bebas.
KEPUTUSAN PILIHAN RAYA PERTAMA
 Kerjasama Politik

Pelawaan
Sebelum Perikatan yang
orang Kemenangan
pilihanraya, didominasikan Inggeris
Melayu PERIKATAN
MCA & MIC Melalui oleh UMNO mensyaratka
menggambar menjadi bukti
bukanlah pilihanraya sepatutnya n bahawa
kan sifat kepada
parti politik umum boleh kemerdekaan
keterbukaan Inggeris
tapi lebih pertama membentuk akan hanya
mereka & bahawa
bermotifkan (1955), kerajaan tanpa diberikan
sedia orang
menjaga pengorbanan perlu sekiranya
berkorban, Melayu &
kebajikan & & kompromi bergabung rakyat negara
rela kongsi bukan
kepentingan UMNO cukup dengan MCA & ini bersatu
kuasa & Melayu
kaum besar. MIC namun hal padu &
toleransi boleh
masing- ini tidak bekerjasama.
demi bekerjasama
masing. dilakukan.
perpaduan.
 PERJANJIAN LONDON

UMMI SULAIM CTU555

ROMBONGAN LONDON

Januari 1956 : Rombongan 8 wakil ke London

•4 wakil Raja Melayu & 4 wakil Perikatan
•Diketuai Tunku Abdul Rahman.
•Rombongan bertujuan berunding dengan Pegawai British sebagai usaha menuntut kemerdekaan

WAKIL RAJA-RAJA MELAYU WAKIL PERIKATAN

•KETUA: Datuk Panglima Bukit Gantang (MB Perak)
•En.Abdul Aziz Hj Abdul Majid (MB Selangor)
•Datuk Mohammad Seth Mohammad Said (MB Johor)
•Datuk Nik Ahmad Kamil Hj Mahmood (bekas MB
Kelantan)
•SETIAUSAHA: En. Abdul Kadir Shamsuddin
•KETUA: Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj (Ketua
Menteri & Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri)
•Datuk Abdul Razak Hussain (Menteri Pelajaran)
•Kol.H.S.Lee (Menteri Pengangkutan)
•Dr.Ismail Datuk Abdul Rahman (Menteri Hasil Bumi)
•SETIAUSAHA: T.H.Tan
PERJANJIAN LONDON

Perjanjian London ditandatangani pada 8 Februari 1956 dan hasilnya

persetujuan:
• British berikan kemerdekaan Tanah Melayu pada 31 Ogos 1957.
• Tanah Melayu berada dalam lingkungan Komanwel & menjalankan
pemerintahan secara demokrasi.
• British mendapat hak menempatkan tenteranya di Tanah Melayu.
• Sebuah badan bebas ditubuhkan bagi menggubal Perlembagaan
Tanah Melayu iaitu Suruhanjaya Reid.
• Jawatan Setiausaha Kewangan & Pengarah Gerakan akan diganti
dengan Menteri Kewangan & Menteri Pertahanan yang dipegang
oleh rakyat tempatan.
 SURUHANJAYA REID

UMMI SULAIM CTU555

 Keahliannya dari pakar perlembagaan negara Komanwel:
SURUHANJAYA Lord William Reid (British)

REID Sir Ivor Jennings (British)

Sir William Mckell (Australia)
B.Malik (India)
Hakim Abdul Hamid (Pakistan)

Perlembagaan Jadi, Perlembagaan

Persekutuan Tanah Persekutuan Tanah Melayu
Melayu telah digubal 1957 telah mendapat
oleh Suruhanjaya persetujuan dan pandangan
Reid yang semua rakyat. Inilah yang
ditubuhkan 1956. dikatakan KONTRAK SOSIAL.

Suruhanjaya ini telah mengadakan

tinjauan dan pertemuan untuk meminta
cadangan dan pandangan parti-parti
politik, orang ramai, individu-individu
dan Raja-raja Melayu.
CTU555
 Perjanjian London menetapkan agar perlembagaan digubal
mengambil kira perkara-perkara berikut:

1. Pembentukan sebuah persekutuan dengan kerajaan pusat yang kuat

2. Pemeliharaan kedudukan, keistimewaan, kehormatan dan hak Raja-raja
Melayu
3. Pengwujudan jawatan ketua negara yang bergelar Yang di-Pertuan Agong
4. Pemeliharaan hak-hak keistimewaan orang Melayu & bumiputera serta hak-
hak yang sah milik kaum-kaum lain
5. Pembentukan sebuah sistem kewarganegaraan yang seragam untuk seluruh
Persekutuan Tanah Melayu
6. Menubuhkan sebuah negara yg berasaskan prinsip-prinsip demokrasi.

UMMI SULAIM CTU555

 JAWATANKUASA KERJA
DAN PERISYTIHARAN
PERLEMBAGAAN

UMMI SULAIM CTU555

 Jawatankuasa Kerja Dan Perisytiharan Perlembagaan
1. Jawatankuasa ini ditubuhkan untuk mengkaji semula laporan yang dibuat oleh Suruhanjaya
Reid untuk menyediakan Kertas Putih. Laporan Reid diserahkan kepada Baginda Ratu dan
Raja-raja Melayu pada Februari 1957.
2. Jawatankuasa ini ditubuhkan oleh Perikatan, Raja-raja Melayu dan British, dipengerusikan
MacGillivray, empat wakil Perikatan (Tunku Abdul Rahman, Datuk Abdul Razak, Ong Yoke Lin
dan V.T. Sambathan) dan empat wakil Raja-raja Melayu (Mustapha Albakri, Shamsuddin Nain,
Tunku Ismail Tunku Yahya dan Neil Lawson). Ahli lain ialah Ketua Setiausaha Kerajaan ( Sir
David Watherston), Peguam Negara (T.V.A Brodie) dan Setiausaha (E.O Laird)
3. Kertas Putih yang mengandungi pindaan ke atas Penyata Reid dan rangka perlembagaan
diterbitkan pada 3 Julai 1957.
4. Draf Perlembagaan Persekutuan kemudiannya diterima dan diisytiharkansebagai
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayupada 31 Ogos 1957.
5. Perlembagaan ini diperbaharuisekali lagi semasa pembentukan Malaysia pada tahun 16
September 1963.

UMMI SULAIM CTU555

 KONTRAK SOSIAL
(Pemuafakatan Sosial)

UMMI SULAIM CTU555

 KONTRAK SOSIAL
 Iaitu kaum Melayu dan bukan Melayu bersetuju atas beberapa
perkara yang sangat penting kepada kestabilan negara.

 Orang Melayu pula diperuntukkan dalam perlembagaan

mengenai
 1) Agama Islam
 2) Bahasa Melayu
 3) kedudukan istimewa orang Melayu
 4) kedudukan Raja-raja Melayu.

 Melalui Kontrak Sosial ini, orang bukan Melayu telah

diberikan hak kewarganegaraan.
UNSUR-UNSUR TRADISI
PERLEMBAGAAN

CTU555
 PERKARA PERKARA
38 152

PERKARA PERKARA
3 UNSUR- 153
UNSUR
TRADISI

CTU555
 Perkara dalam Kontrak Sosial
MELAYU BUKAN MELAYU

• ISLAM (Perkara 3) • HAK KEWARGANEGARAAN (Perkara 14 )

• Islam ialah agama Persekutuan • Hak kerakyatan berdasarkan prinsip jus soli
• RAJA-RAJA MELAYU (Perkara 38)
• Kedudukan dan kedaulatan Raja-Raja
Melayu tidak boleh dipersoalkan
• KEISTIMEWAAN MELAYU (Perkara 153)
• Hak istimewa Melayu bagi mengutuhkan
dominasi Melayu di Persekutuan Tanah
Melayu
• BAHASA MELAYU ( Perkara 152 )
• Bahasa Melayu ialah bahasa kebangsaan

UMMI SULAIM CTU555

 Unsur-unsur tradisi ini meliputi:

Merupakan kontrak sosial yang telah disepakati semasa 1. Bahasa

menggubal undang-undang. 2. Agama
3. Kedudukan istimewa orang Melayu & Bumiputera
4. Pemerintahan Beraja

Unsur-unsur tradisi adalah faktor penting untuk mewujudkan identiti

Malaysia & memupuk persefahaman ke arah perpaduan.

-Ia berperanan menstabilkan sistem politik negara -Dianggap sebagai isu sensitif
-Dilindungi di bawah Akta Hasutan. -Dilarang dijadikan isu perbincangan awam
ISU-ISU HUBUNGAN ETNIK
DALAM PERLEMBAGAAN

CTU555
 ISU HUBUNGAN ETNIK DALAM PERLEMBAGAAN
PERKARA 3: Islam adalah
agama Persekutuan.
Mempunyai fasal imbangan
berkaitan dengan kebebasan
beragama
PERKARA 14: Peruntukan
mengenai kewarganegaraan
yang boleh diperoleh melalui
beberapa cara serta
peruntukan berkaitan
perlucutan kewarganegaraan.
PERKARA 11: Kebebasan
beragama; kebebasan
mengamalkan ajaran agama
lain dalam mana-mana
bahagian Persekutuan serta
beberapa peruntukan
pencegahan yang berkaitan.
Perkara 38: Kuasa Majlis Raja-
Perkara 10(4): Batasan hak
kebebasan bersuara daripada
menyentuh kedudukan raja-
raja, Islam, orang Melayu,
kewarganegaraan dan
seumpamanya.
PERKARA 121(1)(a):
Kedudukan Mahkamah
Syariah. Mahkamah bidang
kuasa sivil tidak boleh
mempunyai bidang kuasa
dalam bidang kuasa
Mahkamah Syariah
raja menghalang Parlimen
membuat undang-undang
yang menyentuh kedudukan
raja-raja Melayu, orang
Melayu, Bahasa Melayu dan
Islam.
ISU HUBUNGAN ETNIK DALAM PERLEMBAGAAN

Perkara 8: Persamaan dan Perkara 152: Kedudukan

Perkara 153: Kedudukan
hak sama rata dan bahasa Melayu sebagai
istimewa orang Melayu &
pengecualian peruntukan ini bahasa kebangsaan tanpa
Bumiputera tanpa menafikan
dalam soal agama, menafikan hak-hak bangsa
kedudukan yang sah kaum
kedudukan istimewa Melayu lain menggunakan bahasa
lain.
dan seumpamanya. mereka.

PERKARA 89: Peruntukan Perkara 150(6a): Kedudukan

berkaitan Tanah Rezab agama Islam, adat istiadat
Melayu. Melindungi tanah Melayu dan bumiputera
rezab orang Melayu daripada Sabah dan Sarawak,
diambil alih atau dijual kewarganegaraan meskipun
kepada bukan Melayu dalam keadaan darurat.

CTU555
RASIONAL, ISU-ISU DAN KES

UMMI SULAIM CTU555

 ISLAM AGAMA
PERSEKUTUAN
(PERKARA 3)
KEBEBASAN BERAGAMA
(PERKARA 11)
 Perkara 3 (5) Perkara 11(1) Perkara 11(3) Perkara 11(4)

• Yang di-Pertuan • menyatakan, agama • Menguruskan hal • menyatakan undang-

Agong sebagai ketua lain boleh diamalkan ehwal agamanya undang negeri dan
agama Islam dengan aman & sendiri wilayah boleh
damai di mana-mana • Menubuh dan menyekat atau
bahagian menyelenggara mengawal
persekutuan. institusi bagi maksud pengembangan
agama atau khairat agama-agama lain
• Memperolehi dan kepada penganut
memiliki harta benda Islam.
serta memegang dan
mentadbirnya
mengikut undang-
undang

UMMI SULAIM CTU555

 Perkara 12 (3) : Perkara 12 (4) : Perkara 12 (5) : Perkara 121 (1)(a) :

• Larangan • Penetapan agama • Kebebasan • Pengasingan

memaksa bagi yang beragama bidang kuasa
penganut berumur bawah tidaklah antara
menerima ajaran 18 tahun. membenarkan Mahkamah
dan upacara sebarang Syariah dan Sivil.
sembahyang perbuatan yang
bukan agamanya. bertentangan
dengan undang-
undang.

UMMI SULAIM CTU555

 RASIONAL PERKARA 3
Walaupun Islam adalah agama persekutuan tetapi kebebasan beragama
dijamin dalam perlembagaan.

Islam telah diterima sebagai agama persekutuan sejak zaman Kesultanan

Melayu Melaka sehinggalah ke zaman penjajahan Inggeris.

Penggunaan undang-undang Islam telah diiktiraf di negeri-negeri Melayu

sebelum penjajahan Inggeris.

Semasa penjajahan Inggeris, kedudukan agama Islam langsung tidak

diganggu dan Inggeris menyerahkan urusan agama Islam kepada raja-raja
Melayu.

Sesuai dengan takrif Melayu; Perkara 160 mendefinisikan Melayu sebagai

seorang yang beragama Islam, lazimnya bertutur dalam bahasa Melayu dan
mengamalkan adat istiadat Melayu.
KES

PERKARA 3,11, 12, 121 (1A)

Penghinaan Agama
Penggunaan kalimah Allah
Kes murtad
Ajaran sesat
Perebutan mayat orang yang muallaf
Pusat ibadat
Pengislaman kanak2 bawah umur

UMMI SULAIM CTU555

 KUASA RAJA-RAJA
(PERKARA 38)

UMMI SULAIM CTU555

 • Majlis Raja-Raja hendaklah menjalankan tugasnya bagi memilih Yang di-
Pertuan Agong bagi Persekutuan; mempersetujui atau tidak mempersetujui
Perkara 38 supaya apa-apa perbuatan, agama atau upacara agama meliputi seluruh
: Persekutuan;

• Yang Raja di-Pertuan Agong hendaklah bertindak mengikut “nasihat”

Perkara 40 Jemaah Menteri kecuali sebagaimana diperuntukkan oleh Perlembagaan.
:

• Batasan hak kebebasan bersuara daripada menyentuh Kedudukan Raja-raja

Perkara Melayu
10(4):

UMMI SULAIM CTU555

 • Kedaulatan Raja-Raja : Kedaulatan, hak kedaulatan, kuasa dan bidang kuasa Raja-
raja dan hak kedaulatan, kuasa dan bidang kuasa Pembesar-Pembesar Memerintah
Perkara Negeri Sembilan dan wilayah mereka terus dikekalkan dibawah konsep Raja
181 : Berperlembagaan iaitu Raja bertindak mengikut lunas-lunas perlembagaan.

• Mahkamah Khas mempunyai bidang kuasa eksklusif untuk membicarakan segala

kesalahan yang dilakukan di Persekutuan oleh Yang di-Pertuan Agong atau Raja
Perkara sesuatu Negeri atas segala kes sivil.
182 :

• Tiada tindakan, sivil atau jenayah boleh dikenakan terhadap Yang di-Pertuan Agong
atau Raja sesuatu Negeri atas sifat peribadinya kecuali dengan keizinan Penguam
Perkara
Negara sendiri.
183 :

UMMI SULAIM CTU555

RASIONAL PERKARA 38

• Negeri-negeri di Tanah Melayu diperintah dan ditadbir oleh

kesultanan Melayu sebelum kedatangan penjajah.
• Sultan memiliki kuasa mutlak dalam hal ehwal pentadbiran dan
keagamaan termasuklah adat resam Melayu.
• Secara tidak langsung,ia mengambarkan kuasa ketuanan
Melayu di Nusantara.
• Ini menunjukkan bahawa kesultanan Melayu adalah simbol
kepada institusi pemerintahan Negeri-negeri Melayu.

73
KES

PERKARA 38
Mencabar dan mempertikaikan institusi kesultanan
Pandangan sultan diambil mudah tanpa sebarang
tindakan
Peranan dan kuasa majlis raja-raja

UMMI SULAIM CTU555

BAHASA MELAYU BAHASA
KEBANGSAAN
(PERKARA 152)
 RASIONAL PERKARA 152
Bahasa kebangsaan ialah Bahasa Melayu

Tiada sesiapa pun dilarang atau ditahan daripada menggunakan (selain dari maksud rasmi) atau mengajar
atau belajar apa-apa bahasa lain.

Kerajaan berhak mengekalkan penggunaan dan pembelajaran bahasa lain dalam persekutuan.

Perlunya bahasa kebangsaan bagi menyatupadukan rakyat pelbagai kaum.

Bahasa Melayu telah menjadi lingua franca di Nusantara sejak berabad lamanya.

Bahasa Melayu lebih mudah dipelajari dan bersifat lebih tekal dari segi istilah dan sebutan.

Bahasa Melayu telah digunakan secara meluas sebelum Perang Dunia bagi tujuan rasmi.

CTU555
KES

PERKARA 152
• Bahasa rojak
• Pembelajaran matematik dan sains
• Penggunaan bahasa Inggeris yg sangat meluas
(termasuk urusan rasmi)
• Kesalahan penggunaan bahasa dlm pelbagai media
• Bidang kuasa DBP

UMMI SULAIM CTU555

 HAK KEISTIMEWAAN
MELAYU DAN BIMIPUTERA
(PERKARA 153)
Siapakah MELAYU dan BUMIPUTERA Sabah & Sarawak?????
Dlm Perlembagaan Malaysia,
Perkara 160 (2) MELAYU:
i. Lazimnya bertutur dlm Bahasa Melayu
ii. Beragama Islam
iii. Mengamalkan adat istiadat Melayu
iv. dan lahir sebelum hari merdeka sama ada di Persekutuan atau Singapura, atau pada hari merdeka telah
bermastautin di Persekutuan atau Singapura

BUMIPUTERA Sabah & Sarawak:

Kedudukan istimewa anak negeri Negeri Sabah dan Sarawak
Perkara 161a (6) Dalam Perkara ini “anak negeri” ertinya—
a) berhubung dengan Sarawak, seseorang yang merupakan warganegara dan sama ada yang tergolong
dalam salah satu daripada ras yang dinyatakan dalam Fasal (7) sebagai ras asli bagi Negeri itu atau yang
berketurunan campuran yang berasal semata-mata daripada ras-ras itu;dan
b) berhubung dengan Sabah, seseorang yang merupakan warganegara, ialah anak atau cucu kepada seorang
daripada suatu ras asli bagi Sabah, dan telah lahir (sama ada atau tidak pada atau selepas Hari Malaysia)
sama adadi Sabah atau dengan bapanya

NHIMMAH/06 TAJUK3:Perlembagaan Malaysia 79

 YDPA boleh memberi peruntukan kepada orang Melayu
beberapa bahagian yg difikirkan perlu dalam perkara2 berikut :

Perizaban dalam
Perizaban tanah,
biasiswa, bantuan dan
Perkhidmatan awam permit dan lesen
keistimewaan
perniagaan atau
(PEKERJAAN) perlajaran dan latihan
pekerjaan
atau kemudahan khas.
(EKONOMI)
(PENDIDIKAN)

CTU555
 Perkara 8 (5) (f)
• apa-apa peruntukan yang
mengehadkan pengambilan masuk
tentera ke dalam Rejimen Askar
Melayu kepada orang Melayu.
UMMI SULAIM
Perkara 153(1)
• Menjadi tanggungjawab Yang di-
Pertuan Agong untuk melindungi
kedudukan istimewa orang Melayu
dan anak negeri mana-mana
antara Negeri Sabah dan Sarawak
dan kepentingan sah kaum-kaum
lain mengikut peruntukan Perkara
ini.
CTU555
 Perkara 8 (5) (f) Perkara 89(1) Perkara 89(2) Perkara 89(3)

• apa-apa peruntukan yang • menyatakan bahawa • membenarkan taraf • memberi kuasa khusus
mengehadkan mana-mana tanah yang sesuatu kawasan atau kepada Kerajaan
pengambilan masuk telah diisytiharkan tanah dijadikan tanah Negeri berkenaan.
tentera ke dalam Rejimen sebagai “tanah rezab rezab Melayu Tetapi jika kawasan
Askar Melayu kepada Melayu” dibawah yang akan diisytihar itu
orang Melayu. Enakmen Rezab Melayu terdapat tanah yang
Negeri-Negeri Melayu dimiliki oleh pemilik
kekal statusnya kecuali bukan Melayu, haknya
ke atas tanahnya tidak
telah ditukar taraf oleh
berubah
2/3 ahli DUN berkenaan
yang hadir dan mengundi
dan disokong oleh 2/3
bilangan ahli keseluruhan
kedua-dua Dewan
Parlimen.

UMMI SULAIM CTU555

 Perkara 89(5) Perkara 89(6)
• meliputi pengurusan • memberi takrifan kepada
tanah rezab. phrase “rezab Melayu” :
• “tanah yang direzab
untuk diberi milik
kepada orang-orang
Melayu atau kepada
bumiputera2 bagi
Negeri di mana tanah
terletak; dan “orang
Melayu” termasuk
seseorang yang
disifatkan sebagai
seorang Melayu bagi
maksud-maksud
merezab tanah di
bawah undang-undang
bagi Negeri di mana ia
bermastautin.”
UMMI SULAIM CTU555
Perkara 89(8)
• melanjutkan peruntukan • Tanah Rizab Orang Asli
ini kepada Wilayah tidak boleh diisytiharkan
Persekutuan Kuala sebagai Rizab Melayu.
Lumpur dan Putrajaya [Seksyen 6(2) dan 7(2) Akta
Orang Asli 1954]
• Mana-mana kawasan yang
telah diisytiharkan sebagai
Rizab Melayu hendaklah
kekal sebagai Rizab Melayu
melainkan ianya
diisytiharkan dan
diwartakan sebagai batal
oleh Menteri Besar
Tanah Yang Boleh Diisytiharkan Sebagai Rizab Melayu:

• Tanah Kerajaan (di Wilayah Persekutuan

sebagai Tanah Persekutuan)
• Tanah Hutan Simpan
• Tanah Rizab Awam
• Tanah Milik Persendirian
RASIONAL PERKARA 153
Orang Melayu terima prinsip Jus Soli
Kerakyatan dan bukan Melayu perlu menerima
hakikat hak keistimewaan orang Melayu

Semasa zaman penjajah dan di awal

Perkhidmatan
kemerdekaan, terlalu sedikit orang
Awam Melayu yang bekerja dengan kerajaan

Orang Melayu hanya jadi pemerhati

Ekonomi kepada kepesatan ekonomi di Tanah
Melayu/Malaysia

Majoriti orang Melayu adalah miskin

Pendidikan terutama di luar bandar, sukar
mendapat peluang pendidikan

Orang Melayu masih kurang menceburi

Perniagaan perniagaan dan perlu dibantu dan
dibimbing
KES

Perkara 153
• Persoal hak keistimewaan Melayu
• Pemberian biasiswa
• Kouta sektor awam diperluaskan kpd bukan Melayu
• Bukan Melayu menuntut supaya 30% ekuiti Melayu/bumiputera
dlm sesebuah syarikat dihapuskan
• Menimbulkan perkara 8: hak sama rata (icerd)
• Pengambilan tanah rizab melayu

UMMI SULAIM CTU555

KEWARGANEGARAAN
(PERKARA 14-30)
KEWARGANEGARAAN (Bab 1—Pemerolehan Kewarganegaraan)
14. Kewarganegaraan melalui kuat kuasa undang-undang
15. Kewarganegaraan melalui pendaftaran (isteri dan anak warganegara)
15A. Kuasa khas untuk mendaftarkan kanak-kanak
16. Kewarganegaraan melalui pendaftaran (orang yang dilahirkan di Persekutuan sebelum Hari
Merdeka)
16A. Kewarganegaraan melalui pendaftaran (orang yang bermastautin di Negeri Sabah dan Sarawak
pada Hari Malaysia)
17. (Kewarganegaraan melalui pendaftaran (orang yang bermastautin di Persekutuan pada Hari
Merdeka)—Dimansuhkan)
18. Peruntukan am tentang pendaftaran
19. Kewarganegaraan melalui penaturalisasian
19A. (Pemindahan kewarganegaraan ke Singapura atau dari Singapura—Dimansuhkan)
20. (Naturalisasi bagi anggota-anggota angkatan Persekutuan—Dimansuhkan)
21. (Peruntukan am tentang naturalisasi—Dimansuhkan)
22. Kewarganegaraan melalui penggabungan wilayah
CTU555
KEWARGANEGARAAN (Bab 2—Penamatan Kewarganegaraan)
23. Pelepasan kewarganegaraan
24. Pelucutan kewarganegaraan kerana memperoleh atau menggunakan kewarganegaraan asing, dsb.
25. Pelucutan kewarganegaraan melalui pendaftaran di bawah Perkara
16A atau 17 atau melalui penaturalisasian
26. Peruntukan lain bagi melucutkan kewarganegaraan melalui pendaftaran atau penaturalisasian
26A. Pelucutan kewarganegaraan anak orang yang hilang kewarganegaraannya
26B. Peruntukan am tentang kehilangan kewarganegaraan
27. Tatacara bagi pelucutan
28. Pemakaian Bab 2 bagi warganegara tertentu melalui kuat kuasa undang-undang
28A. Pelucutan kewarganegaraan orang yang menjadi warganegara pada Hari Malaysia
29. Kewarganegaraan Komanwel
30. Perakuan Kewarganegaraan
30A. (Hak mengundi, dsb., bagi warganegara Singapura dan warganegara lain—Dimansuhkan)
30B. (Perhubungan tentang kewarganegaraan antara Kerajaan Persekutuan dengan kerajaan Singapura—
Dimansuhkan)
UMMI SULAIM CTU555
 CARA MEMPEROLEHI KEWARGANEGARAAN
MENURUT PERLEMBAGAAN

ADA 2 CARA :
1. MELALUI KUATKUASA UNDANG2
2. PENDAFTARAN

BERMASTAUTIN
Terbahagi 2 :
TEMPAT LAHIR KETURUNAN PERKAHWINAN
Kaedah Pendaftaran
Masukan
 TEMPAT LAHIR ( kuat kuasa undang2
Perkara 14)
• Seseorang yang lahir selepas
merdeka
• Seseorang yang lahir selepas Sept
1963
• *Disyaratkan kedua-dua ibu bapa
warganegara.

SAS/CTU553 BAB 3
TEMPAT LAHIR KETURUNAN PERKAHWINAN Maustatin Maustatin
(pendaftaran, (pendaftaran, (pendaftaran, (pendaftaran, (pendaftaran,
Perkara 16) Perkara 15) Perkara 14) Perkara 19): Perkara 22) :
• Berumur 18 • Seseorang • Wanita asing • Kewarganeg • Kewarganegar
th atau yang yang araan aan
lebih berketurunan berkahwin dengan cara disebabkan
• Lahir di warganegara dengan masukan. percantuman
Persekutuan (bapa) tetap warganegar, wilayah.
sblm Hari akan menjadi boleh
Merdeka warganegara memohon
wp dilahirkan jadi
di luar warganegara
negara. .

UMMI SULAIM CTU555

RASIONAL PERKARA 14

• Kewarganegaraan adalah aspek terpenting yang

ditimbulkan oleh MCA sebelum kemerdekaan negara
• Hasil toleransi pemimpin Melayu yang diketuai oleh
Tunku Abdul Rahman, beliau bersetuju menerima
prinsip secara jus soli.
• Ia sebagai mengimbangi persetujuan orang bukan
Melayu pada hak keistimewaan Melayu, bahasa,
agama dan Raja Berperlembagaan
PIAGAM MADINAH
DALAM KONTEKS
HUBUNGAN ETNIK
Broadcast and compress for seamless delivery

CTU555
 Al-Quran
ELEMEN
PERLEMBAGAAN
As-Sunnah
ISLAM

Amalan Khulafa’ al-Rasyidin

Pendapat Mujtahid (Mufti atau Majlis Fatwa)

 PIAGAM MADINAH MERCU KEKUATAN
UMMAH

•Ash-Shahifah Al-Madinah (perlembagaan bertulis pertama di dunia).

•Pada tahun 622M bersamaan tahun pertama hijrah.
•Perjanjian berasaskan persetujuan orang islam dan orang bukan islam untuk
mengatur hubungan antara warga masyarakat di Madinah iaitu dari kalangan
Muslim, Nasrani dan Yahudi.
•Riwayat dicatat oleh Ibnu Ishaq dalam kitabnya tentang Piagam Madinah iaitu
“Utusan Tuhan (Nabi Muhammad Shalallahu Alaihi Wasalam) telah
menuliskan suatu ‘piagam’ di antara orang-orang Muhajirin dan Anshor, yang
memuat juga akan perjanjian dengan kaum Yahudi, mengakui dan melindungi
akan agama mereka dan harta benda mereka.”
 Digubal oleh Rasulullah SAW:
PIAGAM MADINAH panduan wahyu Allah SWT

Terdiri dari 47 fasal & dua bahagian:

23 perkara berkaitan 24 perkara berkaitan

orang Islam dengan orang Islam dengan
orang Islam. bukan orang Islam.
c

aspek politik, sosial, ekonomi,

pentadbiran, agama,
pertahanan, perundangan
1. Madinah terletak di utara Hijrah Nabi SAW Dari Makkah ke Madinah
Makkah di tengah –
tengah perjalanan jalan Bertolak dari
dagang antara Makkah Makkah
dan Syam.
Gua Thur selama 3 hari
2. Tiga golongan
pendudukannya – Nasrani, Bertolak dari Gua Thur
Yahudi dan Arab. ke Yathrib
Singgah ke Quba
3. Tiga golongan Yahudi – selama 3 hari
Bani Quraizah, Qunaiqa’,
Nadhir.

4. Dua golongan Arab – Sampai di Yathrib

suku Aus dan Khazraj.
 PERJANJIAN AQABAH 1

Merupakan ‘perjanjian damai’ atau ‘sumpah setia’

Berlaku antara Nabi Muhammad dengan beberapa penduduk Yathrib

(nama lama Madinah Al-Munawarrah)

hasil daripada pemelukan enam orang dari penduduk Yathrib (Madinah) di

musim haji tahun ke-11 kerasulan baginda Nabi Muhammad S.A.W
 PERJANJIAN AQABAH 2

Pada tahun ke-13 keNabian bertepatan dengan tahun 622 M, jamaah Yathrib datang kembali ke kota
Mekkah untuk melaksanakan ibadah haji.

Jamaah tersebut berjumlah sekitar 73 orang. Setibanya di kota Mekah, mereka menemui Nabi Muhammad
S.A.W dan atas nama penduduk Yathrib mereka menyampaikan pesan untuk disampaikan kepada Nabi
Muhammad S.A.W.

Pesan itu adalah berupa permintaan masyarakat Yathrib agar Nabi Muhammad S.A.W bersedia datang ke
kota mereka, memberikan penerangan tentang ajaran Islam dan sebagainya.

Permohonan itu dikabulkan Nabi Muhammad S.A.W dan beliau menyatakan kesediaannya untuk datang
dan berdakwah di sana. Untuk memperkuatkan kesepakatan itu, mereka mengadakan perjanjian di Bukit
Aqabah lalu terbentuknya Perjanjian Aqabah 2.
ISI PERJANJIAN AQABAH 2
Penduduk Yathrib bersiap sedia untuk melindungi Nabi
Muhammad S.A.W.

Penduduk Yathrib ikut berjuang dalam melindungi Islam dengan

harta dan jiwa.

Penduduk Yathrib ikut berusaha memajukan agama Islam dan

menyiarkan kepada sanak saudara mereka.

Penduduk Yathrib siap sedia menerima segala risiko dan

tentangan.
MATLAMAT PIAGAM MADINAH
Selesaikan permasalahan dan persoalan semasa yang kurang baik ketika
itu.

Menentukan hak dan tanggungjawab Nabi Muhammad SAW dan

penduduk setempat

Memberi garis panduan kehidupan kaum Muhajirin

Membentuk kesatuan politik dalam mempertahankan Madinah

Merangka persefahaman dengan penduduk bukan Islam

Beri peruntukan pampasan kaum Muhajirin yang kehilangan harta benda

dan keluarga yang ditinggalkan di Mekah.
 a) Sumber b) Ketua negara. c) Syura
perundangan Sebagai Rasulullah Rujuk kepada
meletakkan Al- (bagi orang Islam) Al-Quran dan
Keistimewaan Quran sebagai Sebagai ketua Al-Sunnah.
sumber utama negara (bagi orang
Piagam hukum. bukan Islam)

Madinah d) Keselamatan e) Kerjasama f) Pembentukan

setiap penduduk sosial setiap ekonomi: perlu
Madinah perlu penduduk memajukan dan
dipertahankan Madinah. meningkatkan
apabila diserang ekonomi.
musuh luar dan
dalam.

g) Kebebasan hak asasi: orang h) Keadilan universal.

bukan Islam perlu bayar cukai Bukan Islam yang taat
jizyah (perlindungan/jaminan kepada pemimpin tetapi
sosial) . dizalimi akan diadili
dengan hukuman
PERUNTUKAN BERKAITAN HUBUNGAN
ETNIK DALAM PIAGAM MADINAH

Menyatupadukan antara orang Islam dengan orang Islam (Kaum Muhajirin dan Ansar)

Menyatupadukan antara orang Islam dengan orang bukan Islam

Menyatupadukan antara orang Yahudi sesama Yahudi

 1 2 3
Orang bukan Islam Keselamatan mereka Setiap penduduk
bersama dengan dijamin dan diberikan tanpa mengira bangsa
Dasar atau orang Islam hak warganegara jika atau agama diberi hak
peraturan mempertahankan orang bukan Islam di yang sama , tidak
mengenai Madinah daripada Madinah memutuskan dizalimi, tidak akan
hubungan antara serangan musuh. hubungan dengan kafir diserang.
Quraisy.
orang Islam
dengan orang
bukan Islam:
4 5
Setiap penduduk Madinah yang bukan Setiap penduduk tidak
Islam bebas dan berpegang kepada boleh dihalang
agama masing-masing. Orang Islam daripada menuntut
dilarang murtad dan dikenakan hukuman haknya apabila
bunuh jika tidak mahu bertaubat dan dicerobohi.
kembali semula kepada Islam.
 ASPEK-ASPEK
PERSAMAAN
PIAGAM MADINAH
&
PERLEMBAGAAN MALAYSIA
Aspek-Aspek Persamaan

Hak
Jaminan Hak Ketaatan mendapat
Kebebasan
Asasi kepada Perlindungan
Beragama
Manusia Pemimpin daripada
Kezaliman
 PIAGAM MADINAH

A) KEBEBASAN BERAGAMA

Fasal 25 : Bahawa kaum yahudi dan bani auf adalah satu ummah bersama orang mukmin. Kebebasan
kepada penduduk Madinah amalkan agama masing-masing.
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

A) KEBEBASAN BERAGAMA
Perkara 3 (1) : Islam agama persekutuan tapi agama lain boleh diamalkan.

Perkara 11(1) : Setiap orang berhak mengamalkan agama dan tertakluk kepada Fasal (4)

Perkara 11 (2) : Tiada paksaan bayar cukai yang hasilnya bagi kepada sesuatu agama selain
agama sendiri.

Perkara 11 (3) :
▫ Berhak uruskan hal ehwal agama sendiri
▫ Menubuh dan menyenggara institusi agama
▫ Peroleh harta serta mentadbir mengikut undang-undang
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Perkara 11 (4) : Penyebaran agama selain daripada agama Islam kepada orang Islam adalah
dilarang

Perkara 12 (2) : Tiap agama berhak tubuh institusi pembelajaran bagi kanak-kanak dalam
agama masing-masing dan tidak boleh ada diskriminasi dalam mana-mana undang-undang.

Perkara 12 (3) : Tiada siapa pun yang dikehendaki menerima, ambil bahagian dalam upacara
sesuatu agama selain agama sendiri
 PIAGAM MADINAH
B) JAMINAN HAK ASASI MANUSIA
Fasal 16: Orang Yahudi yang menyertai orang Islam hendaklah mendapatkan pertolongan dan
pemimpin dengan tidak menzalimi dan tidak boleh ada pakatan tidak baik terhadap mereka.

Fasal 20(b): Tidak boleh mana-mana orang musyrik melindungi harta orang Quraisy dan tidak
juga nyawa mereka dan tidak boleh menghalang orang mukmin akan haknya

Fasal 21: Sesiapa membunuh sewenang-wenangnya seorang mukmin dengan tiada bukti
yang cukup hendaklah dihukum bunuh kecuali dipersetujui oleh wali yang kene bunuh
menerima ganti darah.

Fasal 40: Bahawa jiran tetangga hendaklah diperlakukan sebagai diri sendiri,tidak
boleh dilakukan terhadapnya sebarang bahaya dan dosa.

Fasal 41: Tidak boleh dihampiri sebarang kehormatan wanita melainkan dengan izin
keluarganya sendiri.
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

B) JAMINAN HAK ASASI MANUSIA

Perkara 8(1): Semua orang adalah sama disisi undang-undang dan berhak mendapat
perlindungan yang sama rata di sisi undang-undang.

Perkara 8(2): Kecuali sebagaimana yang dibenarkandengan nyatanya oleh perlembagaan ini
tidak boleh ada diskriminasi terhadap warganegara semata-mata alasan agama, ras,
keturunan, tempat lahit atau jantina dalam mana-mana undang-undang atau dalam
perlantikan jawatan pekerjaan

Perkara 8(3): Tidak boleh ada pembezaan bagi faedah seseorang oleh sebab ia seorang
rakyat Raja bagi mana-mana negeri.

Perkara 8(4): Tiada satu pihak berkuasa awam boleh membezakan seseorang oleh sebab ia
bermastautin atau menjalankan perniagaan di mana-mana bahagian Persekutuan di luar bidang kuasa
pihak berkuasa itu.
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Perkara 9(1): Tiada seorang pon warganegara boleh dibuang negeri atau ditahan masuk
ke persekutuan

Perkara 9(2): tertakluk kepada perkara 9(3) dan kepada mana-mana undang-undang berhubung dengan
keselamatan, tiap-tiap warganegara berhak bergerak dengan bebas

Perkara 9(3): selagi mana-mana negeri lain berada dibawah kedudukan istimewa di bawah perlembagaan
ini berunding dengan negeri-negeri tanah melayu, parlimen boleh melalui undang-undang mengenakan
sekatan-sekatan antara negeri itu dengan negeri lain ke atas hak dalam perkara 9(2).

Perkara 10(1) Tertakluk kepada perkara 10 (2), (3) dan (4):

a) Tiap-tiap warganegara berhak kepada kebebasan bercakap dan bersuara.
b) Semua warganegara berhak untuk berhimpun secara aman dan tanpa senjata.
c) Semua warganegara berhak untuk membentuk persatuan.
 PIAGAM MADINAH
C) KETAATAN KEPADA PEMIMPIN

Fasal 23: Setiap perkara perbalahan yang berlaku hendaklah dirujuk kepada Allah SWT dan Nabi
Muhammad SAW.

Fasal 42: Setiap kemungkaran atau petengkaran yang berlaku di antara ahli Piagam yang dikhuatiri
membawa kepada bencana, hendaklah dirujuk kepada hukum Allah SWT dan penyelesaian oleh Nabi
Muhammad SAW.

Fasal 47: Piagam ini tidak boleh digunakan bagi melindungi orang zalim yang bersalah.
Sesiapa yang berpergian atau menetap di Kota Madinah adalah dijamin keselamatannya kecuali
orang yang zalim atau bersalah.
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA
C)KETAATAN KEPADA PEMIMPIN
Perkara 3(2): Di setiap negeri-negeri yang mempunyai raja, kedudukan raja tersebut adalah sebagai ketua
ugama Islam bagi negerinya mengikut perkara yang telah ditetapkan oleh Perlembagaan Negeri tersebut.
Segala hak, keistimeaan, prerogatif dan kuasa yang dinikmati tidaklah tersentuh dan tercacat.
Setiap perbuatan, amalan atau upacara yang berkenaan dengannya, Majlis Raja-Raja telah bersetuju
bahawa ianya diperluaskan ke seluruh Persekutuan raja lain.

Perkara 3(3): Perlembagaan-perlembagaan Negeri Melaka, Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak
hendaklah membuat peruntukan bagi memberi Yang Dipertuan Agong kedudukan sebagai ketua
agama Islam negeri itu.

Perkara 3(5): Walau apa-apa jua dalam Perlembagaan ini, Yang Dipertuan Agong hendaklah menjadi
ketua agama Islam di wilayah-wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya.
Parlimen boleh membuat peruntukan undang-undang bagi mengawal selia hal ehwal agam Islam
Parlimen boleh menubuhkan suatu majlis untuk menasihati Yang Dipertuan Agong mengenai perkara-
perkara berhubung dengan Islam.
 PIAGAM MADINAH
D) HAK MENDAPAT PERLINDUNGAN
DARIPADA KEZALIMAN
Fasal 13: Bahawa orang beriman lagi bertaqwa hendaklah menentang sesiapa yang membuat
kesalahan, melanggar kesusilaan, melakukan kezaliman atau dosa atau perseteruan atau
kerosakkan dalam kalangan orang beriman dan mereka hendaklah bersatu bersama-sama
menentang orang tersebut walaupun orang itu adalah anak kepada salah seorang daripada
mereka

Fasal 16: Bahawa orang Yahudi yang menyertai kita hendaklah mendapat pertolongan tidak
menzalimi dan tidak boleh ada pakatan tidak baik terhadap mereka.

Fasal 36(b): Tidak disekat dari membuat kelukaan yang dilakukan oleh mana-mana orang ke
atas dirinya, barang siapa membuat kejahatan maka balasannya adalah dirinya dan
keluarganya kecuali orang yang dizalimi dan bahawa Allah akan melindungi orang yang
menghormati piagam ini.
 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

D) HAK MENDAPAT PERLINDUNGAN

DARIPADA KEZALIMAN

Perkara 5(2): Jika pengaduan dibuat kepada mahkamah tinggi atau mana-mana hakim
mahkamah tinggi menyatakan bahawa seseorang sedang ditahan dengan menyalahi undang-
undang, maka mahkamah hendaklah menyiasat pengaduan dan melainkan jika mahkamah itu
berpuas hati bahawa tahanan itu adalah sah, hendaklah memerintahkan supaya orang itu di
bawa ke hadapan mahkamah dan melepaskannya

Perkara 5(3): Jika seorang itu ditangkap maka hendaklah diberitahu dengan segera yang boleh sebab-
sebab dia ditangkap dan dia hendaklah berunding dengan seorang pengamal undang-undang
yang dipilih olehnya dan dibela oleh pengamal undang-undang itu.
 PIAGAM PERLEMBAGAAN
MALAYSIA
Garis panduan
MADINAH ▫ Hak keselamatan
• Undang-undang rakyat menjadi
dalam pelaksanaan tanggung jawab
Qisas
hukuman
• Iaitu, hukuman Yang diPertuan
balas. Agong.
• Tidak kira sama ada ▫ Tugas perundangan
orang yang digalas oleh
melakukan mahkamah tinggi
kesalahan dari kaum
keluarga sendiri.
 PIAGAM MADINAH PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Diasaskan oleh Nabi Muhammad SAW Diasaskan oleh Suruhanjaya Reid

Al-Quran adalah sumber tertinggi Perlembagaan ini adalah sumber

• PERBEZAAN negara, Allah dan Rasulullah S.A.W undang-undang tertinggi yang
ANTARA PIAGAM sebagai sumber rujukan utama berasakan Perjanjian Persekutuan
MADINAH DAN Tanah Melayu 1948 dan
Pelembagaan Kemerdekaan 1957
PERLEMBAGAAN
MALAYSIA
Untuk menjaga kesejahteraan Untuk menuntut kemerdekaan
ummah termasuk hubungan
antara umat Islam dan bukan Islam

47 Fasal: 183 Perkara

23 fasal - hak-hak untuk umat
Islam
24 fasal – hak-hak untuk bukan
Islam
 KESIMPULAN
Bawa perubahan besar dan positif kepada masyarakat Madinah.

Piagam paling ideal untuk dijadikan sebagai rujukan pemerintahan Negara.

Pemimpin perlu bijaksana dan adil dalam pentadbiran.

Rakyat perlu menghayati dan mengambil iktibar pengorbanan yang dibuat oleh
pejuang terdahulu.
Menggunakan sumber undang-undang Al-Quran dan As-Sunnah dalam
perlembagaan tertinggi.
SEKIAN, TERIMA KASIH
What’s Your Message?

UMMI SULAIM CTU555