297

Bijlagen
Bijlage 1 TAT-formulier – 298

Bijlage 2 Zin Aanvul Test (ZAT), zinvolgorde en ­

groepering naar thema’s – 301

Literatuur – 306

Register – 316

© Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media B.V. 2018
W.M. Snellen, Persoonlijkheidsdiagnostiek in de klinische praktijk,
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1939-8
Bijlage 1 TAT-formulier
 299
Bijlage 1 TAT-formulier

TAT scoreformulier Naam: M/V Geb.dat.

SCORS; scoor 1 t/m 5 Score aanwezig (X) of twijfel (?)
Plaat Cmpl Affect Invest Soc-cs Vervl Vertr Detail Rm/prs Btn>bn Ong-cs sen+ Overig

totaal
aantal
gemid.
range

Toelichting;
Analyse van het narratief; opvallende en terugkerende thema's; is de inhoud begrijpelijk uit de plaat?

In hoeverre legt onderzochte betekenisvolle relaties?

Belicht onderzochte meerdere gezichtspunten?

Is onderzochte in staat de personen in een tijdsperspectief te plaatsen?

In hoeverre is onderzochte in staat tot het geven van rol- en persoonsbeschrijvingen?

Proces; is er gaandeweg verdieping, blijft het beschrijvend, zijn er grote schommelingen, blokkeert,
protesteert, of desorganiseert onderzochte in het verloop van de afname van de serie platen?

Overige opmerkingen.
300 Bijlage 1 TAT-formulier

Toelichting, criteria en aandachtspunten

Deze toelichting is bedoeld naast de klinische benadering en voor gebruik na bestudering van:
Dynamische Persoonlijkheidsdiagnostiek, E.H.M. Eurelings-Bontekoe en W.M. Snellen (red.)
(2017), hoofdstuk 5 & 6. Het scoren vraagt het minutieuze lezen van het verbatim.
Cmpl. Complexiteit van mentale representaties
1 Geen onderscheid tussen eigen gedachten en gevoelens en die van de persoon op
de plaat, twinning.
2 Unidimensioneel, globaal, zwart-wit, in termen van handelingen en uiterlijke kenmerken.
3 Enige aandacht voor wat er in iemand omgaat, de persoonsbeschrijvingen zijn nog
niet uitgewerkt.
4 Inzicht in complexiteit van persoon en beleving.
5 Zicht op de persoon in zijn volle complexiteit en gelaagdheid.
Affect Affecttoon van interpersoonlijke relatie
1 Kwaadaardig, verwaarlozend en destructief.
2 Totale verlating, wanhoop en ontreddering.
3 Vooral gemengde en mild negatieve gevoelens naar zelf en ander.
4 Neutrale beschouwing van patronen en interacties.
5 Vooral positieve affecten en paradijselijk.
Invest Investeren in relaties en morele waarden
1 Solistisch of uitbuitend.
2 Gericht op gratificatie van eigen wensen, vermijding van berisping, extern geweten.
3 Conventionele/stereotiepe relaties en normen, er is sprake van wederzijdse hulp
en schuldgevoel.
4 Er is wederkerigheid, empathie, zorg voor de ander en aandacht voor gevoelens
en gedachten.
5 Individueel gestuurd door innerlijke reflectie met mildheid en zorgvuldige afweging van
belangen.
Soc-cs Sociale causaliteit
1 Geen of volstrekt onlogisch verband tussen gebeurtenissen, gevoelens en gedachten.
2 Rudimentair begrip van interactionele causaliteit, beperkt tot simpele stimulus-respons
relaties.
3 Enig zicht op mediërende rol van gevoelens en gedachten.
4 Rol van gevoelens en gedachten is groter en er is meer aandacht voor emotionele
wisselwerking.
5 Zicht op complexe gelaagdheid van subjectieve wederkerigheid met gedifferentieerde
gevoelens.
Overige notaties
Vervl. Vervloeiing Neiging over zichzelf te praten, geen afstand van
de plaat.
Vertr. Vertraging Veel stilte aan begin plaat of bij een volgende
deel-respons.
Detail Detailgerichtheid Neiging veel (irrelevante) details van de plaat
te benoemen.
Rm/prs Rumineren/persevereren Neiging gedachten te herhalen of lang bij aspecten
stil te staan.
Btn>bn Van buiten naar binnen redeneren Gemoedstoestanden afleiden uit waarneembare
kenmerken.
Ong-cs Ongebruikelijke sociale causaliteit Komt overeen met score op 'Soc-cs' 1. Vreemde
verbanden.
Sen+ Meerdere scenario’s Ook wel radend, 'offen'.
 301 1

Chapter
Bijlage 2title Zin Aanvul Test (ZAT),
zinvolgorde en g
Chapter subtitle
­ roepering
chapter author Hans-Herbert Ebersbacher
naar thema’s
302 Bijlage 2 Zin Aanvul Test (ZAT), zinvolgorde en ­groepering naar thema’s

ZAT
1. Ik houd van……
2. De gelukkigste tijd……
3. Ik zou wel eens willen weten……
4. Mijn studie……
5. De toekomst……
6. Ons gezin……
7. Ik kan er niet toe komen om……
8. Anderen……
9. Ik voel……
10. Het is vervelend……
11. Meestal……
12. Mijn moeder……
13. Vrienden zijn……
14. Zo nu en dan……
15. Ik heb behoefte aan……
16. De anderen hoeven niet te weten……
17. Als ik de kans krijg……
18. Mijn liefste wens……
19. Ik zie er tegen op……
20. God is……
21. Mijn gedachten……
22. Mannen……
23. Toen ik nog klein was……
24. Ik ben erg geschrokken……
25. Mijn zenuwen……
26. Waarom mag ik niet weten……
27. Anderen zeggen……
28. Ik……
29. Angst……
30. Het ergste vind ik……
31. Mijn dromen……
32. In mijn binnenste……
33. Het is erg vreemd……
34. Mijn maag……
35. Mijn ergste……
36. Ik durf niet te zeggen……
37. Mijn jeugd……
38. Mijn vader……
39. Ik ben jaloers op……
40. Mijn ogen……
41. ’s Nachts……
42. Andere mensen denken van mij……
43. Het donker……
44. Mijn grootste moeilijkheid……
45. Mijn gezondheid……
46. De jongens……
 303
Bijlage 2 Zin Aanvul Test (ZAT), zinvolgorde en ­groepering naar thema’s

47. Mijn grootste ideaal……

48. Ik denk soms van mezelf……
49. Mijn hoofd……
50. Mijn opvoeding……
51. Ik schaam me over……
52. Een vrouw……
53. Het fijnste vind ik……
54. Kon ik maar vergeten……
55. Volwassenen……
56. Ik voel mij op mijn gemak……
57. Het is mijn schuld dat……
58. Heimelijk……
59. Meisjes……
60. Ik word verlegen als……
61. De meeste mensen weten niet dat ik……
62. Ik heb toch niet gewild……
63. Mijn gezicht……
64. Ik kan niet goed verdragen……
65. Mijn onderwijzers……
66. Ik jok, wanneer……
67. Mijn kost verdienen……
68. Het leven van een mens……
69. Ik dacht dat het niet erg was om……
70. Moeder dacht……
71. Zonder dat iemand het wist……
72. Toen hij merkte, dat……
73. Hij schrok……
74. Toch is het zo, dat……
75. Het is niet waar dat……
76. Met een voorzichtige beweging……
77. Het moet nu maar afgelopen zijn met……
78. De meeste meisjes……

Schrijf hieronder nog iets, wat je zelf wilt:……………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
304 Bijlage 2 Zin Aanvul Test (ZAT), zinvolgorde en ­groepering naar thema’s

Groepering naar thema’s:

Categorie I Affecten
1. Ik houd van
9. Ik voel
10. Het is vervelend
24. Ik ben erg geschrokken
25. Mijn zenuwen
29. Angst
30. Het ergste vind ik
39. Ik ben jaloers op
41. ’s Nachts
43. Het donker
53. Het fijnste vind ik

Categorie IIa: Relaties met gezin van herkomst

6. Ons gezin
12. Mijn moeder
23. Toen ik nog klein was
37. Mijn jeugd
38. Mijn vader
50. Mijn opvoeding
71. Moeder dacht

Categorie IIb: Relaties met anderen

8. Anderen
13. Vrienden zijn
22. Mannen
27. Anderen zeggen
42. Andere mensen denken van mij
46. De jongens
52. Een vrouw
55. Volwassenen
59. Meisjes
65. Mijn onderwijzers
79. De meeste meisjes

Categorie III: Verlangens en idealen

1. Ik houd van
2. De gelukkigste tijd
3. Ik zou wel eens willen weten
5. De toekomst
15. Ik heb behoefte aan
17. Als ik de kans krijg
18. Mijn liefste wens
20. God is
31. Mijn dromen
47. Mijn grootste ideaal
68. Het leven van een mens
 305
Bijlage 2 Zin Aanvul Test (ZAT), zinvolgorde en ­groepering naar thema’s

Categorie IV: Schuld en schaamte

16. De anderen hoeven niet te weten
30. Het ergste vind ik
35. Mijn ergste
51. Ik schaam me over
54. Kon ik maar vergeten
57. Het is mijn schuld dat
58. Heimelijk
60. Ik word verlegen als
61. De meeste mensen weten niet dat ik
62. Ik heb toch niet gewild
66. Ik jok, wanneer
70. Ik dacht dat het niet erg was om

Categorie V: Zelfbeschrijving en introspectie

4. Mijn studie
7. Ik kan er niet toe komen om
10. Het is vervelend
21. Mijn gedachten
26. Waarom mag ik niet weten
28. Ik
32. In mijn binnenste
33. Het is erg vreemd
44. Mijn grootste moeilijkheid
48. Ik denk soms van mezelf
56. Ik voel me op mijn gemak
61. De meeste mensen weten niet dat ik
62. Ik heb toch niet gewild
67. Mijn kost verdienen

Categorie VI: Het lichaam

34. Mijn maag
40. Mijn ogen
45. Mijn gezondheid
49. Mijn hoofd
63. Mijn gezicht

Betrapping en rationalisatie van een ongewenste handeling

72. Zonder dat iemand het wist
73. Toen hij merkte, dat
74. Hij schrok
75. Toch is het zo, dat

Attitude waarmee test is ingevuld

76. Het is niet waar dat
77. Met een voorzichtige beweging
78. Het moet nu maar afgelopen zijn met
 306

Chapter title
Literatuur
Chapter subtitle

chapter author Hans-Herbert Ebersbacher

 307
Literatuur

Abraham, R. E. (1997). Het ontwikkelingsprofiel. Een psychodynamische diagnose van de persoonlijkheid. Assen: Van Gorcum.
Acklin, M. W. (1992). Psychodiagnosis of personality structure: Psychotic personality organization. Journal of Personality
Assessment, 58(3), 454–463.
Adler, A. (1925). The practice and theory of individual psychology. London: Routledge & Kegan.
Adler, G. (1985). Borderline psychopathology and its treatment. New York: Jason Aronson.
Ainsworth, M. D., Blehar, M. C., & Waters, E. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale
New Jersey: Erlbaum.
Ainsworth, M. D., & Eichberg, C. G. (1991). Effects on infant-mother attachment of mothers unresolved loss of an attachment
figure or other traumatic experience. In C. M. Parks, J. Stevenson-Hinde, & P. Marris (Eds.), Attachment across life cycle. New
York: Routledge.
Akhtar, S. (1992). Broken structures. Severe personality disorders and their treatment. Northvale: Jason Aronson.
Allen, D. (2012). Psychotherapy’s fifth wave: The future of psychotherapy is unification. Psychology Today, 5, redactioneel.
Allison, J., Blatt, S. J., & Zimet, C. N. (1968). The interpretation of psychological tests. New York: Harper & Row.
Allport, G. W. (1955). Becoming: Basic considerations for a psychology of personality. New Haven: Yale University Press.
Alper, G. (2003). Self defence in a narcissistic world. American Psychiatric Publishing, 10.
American Psychiatric Association (1987, 2000 en 2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-III-R, IV and 5.
Washington, D.C.: American Psychiatric Association.
Apter, M. J., & Heskin, K. (2001). Basic research on reversal theory. In M. Apter (Eds.), Motivational styles in everyday life: A guide to
reversal theory. Washington, D.C.: American Psychological Association.
Bakermans-Kranenburg, M. J., IJzendoorn, M. H. van, & Juffer, F. (2005). Disorganized infant attachment and preventive
interventions: A review and meta-analysis. Infant Mental Health Journal, 26, 191–216.
Barelds, D. P. H., & Luteijn, F. (2015). NKPV, Nederlandse Klinische Persoonlijkheidsvragenlijst. Amsterdam: Boom test uitgevers.
Barlow, D. H. (2011). The oxford handbook of clinical psychology. New York: Oxford University Press.
Bateman, A., & Fonagy, P. (2006). Mentalization based treatment for borderline personality disorder. World Psychiatry, 9(1), 11–15.
Bateman, A., & Holmes, J. (1995). Introduction to psychoanalysis: Contemporary theory and practice. Hove: Psychology Press.
Bellak, L. (1993). The TAT, CAT and SAT in clinical use. New York: Grune & Stratton.
Beutler, L., & Clarkin, J. (1990). Systematic treatment selection. Toward targeted therapeutic interventions. New York: Brunner Mazel.
Blagov, P., Bradley, B., & Westen, D. (2007). Under the axis II radar – Clinically relevant personality constellations that escape
DSM-IV diagnosis. Journal of Nervous and Mental Disease, 7, 477–483.
Blatt, S. J., Auerbach, J. S., & Levy, K. N. (1997). Mental representations in personality development, psychopathology, and the
therapeutic process. Review of General Psychology, 1(4), 351–374.
Blécourt, B. de (1980). Psychoanalytische psychotherapie van de borderline patiënt. In B. Frijling-Schreuder, J. Lampl-de Groot,
N. Treurniet & F. Verhage (Red.), Psychoanalytici aan het woord. Deventer: Van Loghum Slaterus.
Borsboom, D. (2017). A network theory of mental disorders. World Psychiatry, 16(1), 5–13.
Borsboom, D., & Cramer, A. O. J. (2013). Network analysis: An integrative approach to the structure of psychopathology. Annual
Review of Clinical Psychology, 9, 91–121.
Borsboom, D., Mellenbergh, G. J., & Heerden, J. van (2004). The concept of validity. Psychological Review, 111(4), 1061–1071.
Boschloo, L., Borkulo, C. D., Rhemtulla, M., Keyes, K. M., Borsboom, D., & Schoevers, R. A. (2015). The network structure of
symptoms of the diagnostic and statistical manual of mental disorders. PLos One, 10(9), e0137621.
Boszormenyi-Nagy, I., & Spark, G. M. (1973). Invisible loyalties: Reciprocity in intergenerational family therapy. New York: Harper &
Row.
Bradley, B., DeFife, J., Guarnaccia, C., & Westen, D. (2011). Emotion dysregulation and negative affect: Association with
psychiatric symptoms. The Journal of Clinical Psychiatry, 5, 658–691.
Bringmann, L., Vissers, N., Wichers, M., Geschwind, N., Kuppens, P., Peeters, F., & et al. (2013). A network approach to
psychopathology: New insights into clinical longitudinal data. Plos One, 8(4), e60188.
Brink, W. van den (1990). Persoonlijkheidsstoornissen; conceptualisering, operationalisering en onderzoeksthema’s. Tijdschrift
voor Psychiatrie, 32(2), 105–125.
Bruyn, E. E. J. de, Pameijer, N. K., Ruijssenaars, A. J. J. M., & Aarle, E. J. M. van (2003). De diagnostische cyclus: Een praktijkleer.
Leuven: Acco.
Butcher, J. N., Dahlstrom, W. G., Graham, J. R., Tellegen, A. M., & Kreammer, B. (1989). The Minnesota Multiphasic Personality
Inventory-2 (MMPI-2) manual for administration and scoring. Minneapolis: University of Minneapolis Press.
Caldwell, A. B. (2001). What do the MMPI scales fundamentally measure? Some hypotheses. Journal of Personality Assessment,
76(1), 1–7.
Caroll, S. (2015). Falsifieerbaarheid. In J. Brockman (Red.), Wetenschappelijk onkruid. Amsterdam: Maven Publishing B.V.
Cattell, R. B. (1983). Structured personality learning theory. New York: Praeger.
Clark, L. A. (2005). Temperament as a unifying basis for personality and psychoathology. Journal of Abnormal Pychology, 114(4),
505–521.
Clark, L. A., & Watson, D. (1999). Personality, disorder, and personality disorder: Towards a more rational conceptualization.
Journal of Personality Disorders, 13(2), 142–151.
308 Literatuur

Clarkin, J. F., Caligor, E., Stern, B., & Kernberg, O. F. (2007). Structured Interview of Personality Organization (STIPO). New York:
Cornell University Personality Disorders Institute.
Clarkin, J. F., & Levy, K. N. (2006). Psychotherapy for patients with borderline personality disorder: Focusing on the mechanisms
of change. Journal of Clinical Psychology, Special Issue, 62, 405–410.
Cleckley, H. (1988). The Mask of Sanity. Georgia: Augusta.
Cliteur, P. B., Papma, H. D., & Wiche, R. T. P. (1994). Overtuigend bewijs, Over het wetenschappelijke van de niet-exacte
wetenschappen. Amsterdam/Meppel: Boom.
Cloninger, C. R., Svrakic, D. M., & Prybeck, T. R. (1993). A psychobiological model of temperament and character. Archives of
General Psychiatry, 50, 975–990.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). The five-factor model of personality and its relevance to personality disorders. Journal of
Personality Disorders, 6(4), 343–359.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1997). Stability and change in personality assessment: The revised personality inventory in the year
2000. Journal of Personality Assessment, 68(1), 86–94.
Cramer, A. O. J., Waldorp, L. J., Maas, H. van der, & Borsboom, D. (2010). Comorbidity: A network perspective. Behavioral and Brain
Sciences, 33, 178–193.
Dahlstrom, W. G., & Welsh, G. S. (1960). An MMPI handbook. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Dehue, T. (1995). Changing the rules: Psychology in the Netherlands, 1900–1985. Cambridge: University Press.
Derksen, J. J. L. (2013). Lemma karakterneurose. In H. P. J. Stroeken (Red.), Psychoanalytisch Woordenboek. Stichting
Psychoanalytisch Woordenboek.
Derksen, J. J. L., Hummelen, J. W., & Bouwens, J. M. P. (1984). Structurele diagnostiek en het structurele interview. Tijdschrift voor
Psychiatrie, 30(7), 445–459.
Derksen, J. J. L., Mey, H. de, Sloore, H., & Hellenbosch, G. (1993). MMPI-2: Handleiding bij afname, scoring en interpretatie.
Nijmegen: PEN Test Publishers.
Descheemaeker, M., Lowyck, B., Verhaest, Y., Luyten, P., & Vermote, R. (2013). Het verband tussen DSM-IV-as-II en de anaclitische
introjectieve persoonlijkheidsdimensies. Tijdschrift voor Psychiatrie, 55(1), 9–19.
Deutsch, H. (1942). Some forms of emotional disturbance and their relationship to schizofrenia. Psychoanalytic Quarterly, 11,
301–321.
Dickinson, K. A., & Pincus, A. L. (2003). Interpersonal analysis of grandiose and vulnerable narcissism. Journal of Personality
Disorders, 17(3), 188–207.
Diguer, L., Pelletier, S., Hebert, É., Descoteaux, J., Rousseau, J. P., & Daoust, J. P. (2004). Personality organizations, psychiatric
severity, and self and object representations. Psychoanalytic Psychology, 21(2), 259–275.
Draijer, N., & Langeland, W. (2017). Psychoanalyse, psychoanalytische psychotherapie en wetenschappelijke evidentie. Tijdschrift
voor Psychotherapie, 1, 33–59.
Drenth, P. J. D. (1964). Enkele gedachten over de theorie en het gebruik van 'projectieve technieken'. Amsterdam: Voordracht Vrije
Universiteit.
Drenth, P. J. D., & Sijtsma, K. (1990). Testtheorie. Inleiding in de theorie van de psychologische test en zijn toepassingen. Houten:
Bohn.
Edrisi, M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2009). Begaafd doch beperkt. Vroege signalering van een autisme spectrum stoornis
bij volwassenen met arbeidsgerelateerde problematiek m.b.v. gesprek, persoonlijheidsvragenlijsten en de Thematische
Apperceptie Test (TAT). Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme, 2, 45–53.
Egberink, I. J. L., Holly-Middelkamp, F. R., & Vermeulen, C. S. M. (2017). COTAN documentatie. Amsterdam: Boom Uitgevers
Amsterdam.
Eisenberg, L. (1977). Development as a unifying concept in psychiatry. The British Journal of Psychiatry, 131, 225–237.
Endell-Simons, E., Stein, M., DeFife, J., & Hilsenroth, M. (2005). Reliability, and validity of the Social Cognition and Object
Relations Scale (SCORS) in the assessment of dream narratives. Journal of Personality Assessment, 85, 325–333.
Eurelings, E. H. M., & Snellen, W. M. (2013). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van theoriegestuurde
profielinterpretatie van de Nederlandse Verkorte MMPI (NVM). In F. Luteijn & F. Barelds (Red.), Psychologische diagnostiek in
de gezondheidszorg. Den Haag: Boom/Lemma.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2012). Psychodiagnostiek in de postmasteropleidingen. Van jonge mensen, de dingen die niet
voorbijgaan…. Leiden: Oratie Universiteit Leiden.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Dam, A. van, Luyten, P., Verhulst, W. A. C. M., Tilburg, C. A. van, Heus, P. de, et al. (2009a). Structural
personality organization as assessed with theory driven profile interpretation of the dutch short form of the MMPI predicts
dropout and treatment response in brief cognitive behavioral group therapy for axis I disorder. Journal of Personality
Assessment, 91, 439–452.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Frohn-de Winter, M. L. (2003). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van
projectieve technieken: De Thematische Apperceptie Test (TAT), projectieve tekeningen en de Zinnen Aanvul Test (ZAT). In
E. H. M. Eurelings-Bontekoe, & W. M. Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
 309
Literatuur

Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Koelen, J. A. (2007). De somatische-ernstige psychopathologie combinatie binnen de

theoriegestuurde profielinterpretatie van de Nederlandse Verkorte MMPI (NVM). Somatisatie als affectregulator en maat
voor sociale (in)competentie. Tijdschrift Klinische Psychologie, 37, 107–122.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Koelen, J. A., Thijssen, M., Ridder, P. B. de, & Kerkhof G. (2014). The impact of level of personality
organization and somatization on psychological distress, worrying, and coping among patients with sleep disorders.
Journal of Sleepdisorders: Treatment and Care, 3(3).
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Luyten, P., & Snellen, W. M. (2009b). Validation of a theory-driven profile interpretation of the
Dutch Short Form of the MMPI using the TAT Social Cognitions and Object Relations Scale (SCORS). Journal of Personality
Assessment, 91, 155–165.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Luyten, P., Remijsen, M., & Koelen, J. A. (2010a). The relationship between personality organization
as assessed by theory-driven profiles of the Dutch Short Form of the MMPI and self-reported features of personality
organization. Journal of Personality Assessment, 92, 599–609.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Luyten, P., IJssennagger, M., Vreeswijk, M. F., & Koelen, J. A. (2010b). Relationship between
personality organization and young's cognitive model of personality pathology. Personality and Individual Differences, 49,
198–203.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Onnink, A., Williams, M. M., & Snellen, W. M. (2008). A new approach to the assessment of structural
personality pathology: Theory-driven profile interpretation of the Dutch Short Form of the MMPI. New Ideas in Psychology,
26, 23–40.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Peen, J., Noteboom, A., Alkema, M., & Dekker, J. (2012). Differential treatment response of subtypes
of patients with borderline personality organization, as assessed with theory-driven profiles of the Dutch short form of the
MMPI: A naturalistic follow-up study. Journal of Personality Assessment, 94(4), 380–392.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Schaap-Jonker, H., Zwinkels, K., & Edrisi, M. (2011). Formal characteristics of TAT narratives of adult
patients with an autism spectrum disorder. A preliminary study. Psychology, 2(7), 687–693.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2003a). Multidimensionale diagnostiek. In E. H. M. Eurelings-Bontekoe, & W. M.
Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2003b). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van
theoriegestuurde profielinterpretatie van de Nederlandse Vragenlijst (NPV), de Temperament and Character Inventory
(TCI), de NEO-PI-R en de Utrechtse Coping Lijst (UCL). In E. H. M. Eurelings-Bontekoe, & W. M. Snellen (Red.), Dynamische
persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2004). Theoriegestuurde multidimensionele multitrait-diagnostiek: Theorie en
relevantie voor de psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 30, 239–248.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2005a). Psychodiagnostische methoden bij volwassenen. In W. T. A. M. Everaerd
(Red.), Handboek klinische psychologie. Houten/Mechelen: Bohn Stafleu van Loghum.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2005b). Reactie op de discussie over de NVM-profielinterpretatie. Tijdschrift voor
Psychotherapie, 31, 315–318.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2006). Theoriegestuurde integratieve persoonlijkheidsdiagnostiek in de eerste
lijn. In E. Lamers, F. Bosch, L. Hinderink & C. Verschuren (Red.), Handboek psychologie in de eerste lijn. Amsterdam: Harcourt
Book Publishers.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Snellen, W. M., & Pieper-de Vries, D. A. C. (2005a). Twee methoden van dynamische
persoonlijkheidsdiagnostiek: Het ontwikkelingsprofiel en de theoriegestuurde profielinterpretatie van
persoonlijkheidsvragenlijsten – een analyse van hun onderlinge verhouding. In R. E. Abraham (Red.), Het
ontwikkelingsprofiel in de praktijk. Assen: Koninklijke Van Gorcum.
Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Snellen, W. M., Verschuur, M. J., & Bosch, M. (2005b). Een aanzet tot constructvalidering van de
profielinterpretatie van de Nederlandse verkorte MMPI (NVM). Een onderzoek met behulp van de TAT. Tijdschrift voor
Psychotherapie, 31, 17–29.
Eysenck, H. J. (1990). Biological dimensions of personality. In L. A. Pervin (Ed.), Handbook of personality: Theory and research. New
York: Guilford.
Fonagy, P., & Bateman, A. (2005). Progress in the treatment of borderline personality disorder. The British Journal of Psychiatry,
188(1), 1–3.
Fonagy, P., Gergely, G., Target, M., & Jurist, E. L. (2002). Affect regulation, mentalization, and the development of the self. New York:
Other Press.
Fonagy, P., Leigh, T., Steele, M., Steele, H., Kennedy, R., Mattoon, G., et al. (1996). The relation of attachment status, psychiatric
classification, and response to psychotherapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 22–31.
Fonagy, P., & Target, M. (2006). The mentalization-focused approach to self pathology. Journal of Personality Disorders, 20,
544–576.
Freud, A. (1936). Das ich und die abwehrmechanismen. [Nederlandse vertaling (1966): Het Ik en de afweermechanismen]. Baarn:
Ambo.
Friedman, A. F., Levak, R. W., Nichols, D. S., & Webb, J. T. (2001). Psychological assessment with the MMPI-2. Londen: Routledge.
310 Literatuur

Frijda, N. H. (1998). De emoties. Amsterdam: Bert Bakker.

Frissen, S. P. M., & Snellen, W. M. (1987). Egocentrische aanpassing versus beheerste hartstocht. In S. P. M. Frissen, G. A. van der
Hooft, & P. W. J. T. J. Kortmann (Red.), Schering en inslag, een bundel psychiatrische opstellen. Poortugaal: Secretariaat M.S.V.
Deltaziekenhuis.
Frosch, J. (1983). The psychotic process. New York: International Universities Press.
Frosch, J. (1988). Psychotic character versus borderline. International Journal of Psycho-Analysis, 69, 445–456.
Gabbard, G. O. (1994). Psychodynamic psychiatry in clinical practice. The DSM-IV edition. Washington DC and London: American
Psychiatric Press.
Gabbard, G. O. (2002). The psychology of the sopranos. Love, death, desire and betrayal in America’s favorite gangster family. New
York: Basis Books.
Gael, M. van (1996). Borderline-pathologie: Post-traumatische stoornis of ontwikkelingsstoornis? Theoretische en
therapeutische consequenties. Tijdschrift voor Psychotherapie, 22(3), 93–102.
Ganellen, R. J. (2007). Assessing normal and abnormal personality functioning: Strengths and weaknesses of self-report,
observer and performance-based methods. Journal of Personality Assessment, 89, 30–40.
Garb, H. N. (2005). Clinical judgment and decision making. Annual Review of Clinical Psychology, 1, 67–89.
Gerritsen, A., Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Snellen, W. M. (2017). Persoonlijkheidsstoornissen uit het A-cluster. In E. H. M.
Eurelings-Bontekoe, R. Verheul & W. M. Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
Goekoop, R., & Goekoop, J. G. (2014). A network view on psychiatric disorders: Network clusters of symptoms as elementary
syndromes of psychopathology. PLoS One, 9(11), e112734.
Goekoop, R., & Goekoop, J. G. (2016). Netwerkclusters van symptomen als elementaire syndromen in de psychopathologie:
Consequenties voor de klinische praktijk. Tijdschrift voor psychiatrie, 958(1), 38–47.
Goekoop, R., Goekoop, J. G., & Scholte, H. S. (2012). The network structure of human personality according to the NEO-PI-R:
Matching network community structure to factor structure. PLoS One, 7(12), e51558.
Gordon, R. M. (2006). False assumptions about psychopathology, Hysteria and the MMPI-2 restructured clinical scales.
Psychological Reports, 98, 870–872.
Goudena, P. P., & Aken, M. A. G. van (2017). Ontwikkelingsmodellen en persoonlijkheidspathologie. In E. H. M. Eurelings-
Bontekoe, R. Verheul & W. M. Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Govaerts, J. M. (2008). Hechtingsproblemen in gezinnen: Integratie van de hechtingstheorie in het systeemtherapeutische model.
Leuven: LannooCampus.
Graham, J. R. (1993). MMPI-2: Assessing personality and psychopathology. New York: Oxford University Press.
Gray, J. A. (1971). The psychology of fear and stress. London: Weidenfeld & Nicholson.
Greene, R. (2000). The MMPI-2: An interpretive manual. Boston: Allyn and Bacon.
Grinker, R. R., Werble, B., & Drye, R. C. (1968). The borderline syndrome: A behavioral study of ego functions. New York: Basic Books.
Groth-Marnat, G. (2009). Handbook of psychological assessment. New Jersey: John Wiley & Sons.
Hafkenscheid, A. (2004). Hoe multidimensionaal is de SCL-90 nu eigenlijk? De Psycholoog, 39(4), 191–194.
Hagoort, P. (2015). Spiegelneuronen. In J. Brockman (Red.), Wetenschappelijk onkruid. Amsterdam: Maven Publishing B.V.
Hargrave, T. D. (2011). Saving oneself: Forgiving the poisonous parents as an act of kindness to oneself and future generations.
In S. Dunham, S. Dermer & J. Carlson (Eds.), Poisonous parenting: Toxic relationships between parents and their adult children.
New York: Guilford.
Harkness, A. R., McNulty, J. L., & Ben-Porath, Y.S. (1995). The Personality Psychopathology Five (PSY-5): Constructs and MMPI-2
scales. Psychological Assessment, 75, 502–518.
Hathaway, S. R., & McKinley, J. C. (1943). The minnesota multiphasic personality inventory. New York: The Psychological
Corporation.
Hebbrecht, M. (2015). Het enge van projectieve identificatie. Tijdschrift voor Psychoanalyse, 21(2), 81–82.
Heerden, J. van (2009). Wandelende paradox, één van vijftien autobiografische essays. AMC Magazine, 5, column.
Heijden, P. T. van der (2013). Integrative assessment of personality and psychopathology: A validation study with the MMPI-2-RF.
Nijmegen: Academisch proefschrift.
Heijden, P. T. van der, & Derksen, J. J. L. (2011). The personality who houses the symptom. Interview met Drew Westen.
GZ-psychologie, 2, 6–9.
Heijden, P. T. van der, Egger, J., & Derksen, J. J. L. (2007). Chirurgische ingrepen in de MMPI-2: Komt de patiënt versterkt uit de
narcose? De Psycholoog, 42, 589–597.
Hellinga, G. B. (1999). Lastige lieden. Een inleiding over persoonlijkheidsstoornissen. Amsterdam: Uitgeverij Boom.
Hermken, J. (2007). Het geheim van de gulden snede. Nieuwsbrief NEMO Kennislink, 6.
Hessels, C. J. (2017). Borderline personality disorder in young people: Complexities in understanding of and relating to others.
Utrecht: Dissertatie Universiteit Utrecht.
 311
Literatuur

Hoffrage, U., Gigerenzer, G., Krauss, S., & Martignon, L. (2002). Representation facilitates reasoning: What natural frequencies are
and what they are not. Cognition, 84(3), 343–352.
Hofstee, W. K. B. (1988). Intuïties of indicatoren?. Tilburg: Psychologencongres N.I.P, lezing.
Hofstee, W. K. B. (1990). Het diagnostisch proces. In F. Luteijn, B. G. Deelman & P. M. Emmelkamp (Red.), Diagnostiek in de klinische
psychologie. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Holten-Basch, H. van (1999). Projectieve identificatie – wegwijzers en valkuilen. Tijdschrift voor Psychotherapie, 25(4), 75–85.
Horowitz, M. J. (1977). Hysterical personality: Cognitive structure and the process of change. International Review of Psycho-
Analaysis, 4(23), 23–49.
Huprich, S. K., & Bornstein, R. F. (2007). An overview of issues related to categorical and dimensional models of personality
disorder assessment. Journal of Personality Assessment, 89, 3–15.
Hutsebaut, J., Berghuis, H., Kaasenbrood, A., Saeger, H. de, & Ingenhoven, T. (2015). De handleiding die hoort bij de STiP-5.1.
Utrecht: Kenniscentrum persoonlijkheidsstoornissen.
John, O. P., Naumann, L. P., & Soto, C. J. (2008). Paradigm shift to the integrative big five trait taxonomy. In L. A. Pervin & O. P. John
(Eds.), Handbook of personality: Theory and research. New York: Guilford Press.
Jonghe, F. de (1989). De descriptieve en de structurele pathologie van de borderline-patiënt. Tijdschrift voor Psychiatrie, 31(8),
485–499.
Jonker, K., & Snellen, W. M. (1991). Individuele verschillen, diagnostiek in perspectief. Tijdschrift voor Psychiatrie, 33(5), 317–330.
Jonker, F., & Snellen, W. M. (2015). Interview voor draagkrachtbepaling bij intake (IVDI). Utrecht: Centrale RINO groep, gefabriceerd
in eigen beheer en weergegeven op de website Centrale RINO groep.
Kampen, D. van (1996). Basic personality factors from a clinical/theoretical perspective. Amsterdam: Vrije Universiteit, Academisch
proefschrift.
Kampen, D. van (2002). The DAPP-BQ in the Netherlands: Factor structure and relationship with basic personality dimensions.
Journal of Personality Disorders, 16, 235–254.
Kate, C. A. ten, Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Muller, N., & Spinhoven, Ph. (2007). Persoonlijkheidsstoornissen in een instelling
voor tweedelijns geestelijke gezondheidszorg: Prevalentie, kenmerken, behandelindicatie en drop-out. Tijdschrift voor
Psychiatrie, 49(9), 597–609.
Kellerman, H., & Burry, A. (1981). Handbook of psychodiagnostic testing. Personality analysis and report writing. New York: The
Psychological Corporation.
Kelly, G. A. (1955). The psychology of personal constructs. New York: Norton.
Kendler, K. S., Kuhn, J., & Prescott, C. A. (2004). The interrelationship of neuroticism, sex, and stressful life events in the prediction
of episodes of major depression. American Journal of Psychiatry, 161, 631–636.
Kernberg, O. F. (1975). Borderline conditions and pathological narcissism. New York: Jason Aronson.
Kernberg, O. F. (1976). Object relations theory and clinical psychoanalysis. New York: Jason Aronson.
Kernberg, O. F. (1980). Neurosis, psychosis and the borderline states. In H. I. Kaplan & B. J. Sadock (Eds.), Comprehensive textbook
of psychiatry. Baltimore: Williams & Wilkins.
Kernberg, O. F. (1984). Severe personality disorders: Psychotherapeutic strategies. New Haven: Yale University Press.
Kernberg, O. F. (1992). Aggression in personality disorders and perversions. New Haven: Yale University Press.
Kernberg, O. F. (1998). Love relationships: Normality and pathology. New Haven: Yale University Press.
Klimstra, T. (2013). Adolescent personality development and identity formation. Child Development Perspective, 7(2), 80–84.
Koelen, J. A. (2015). Diagnostiek van Zelf en Ander, Indicatoren voor de ernst van persoonlijkheidsproblematiek. PsyXpert, 1(1),
27–37.
Koelen, J. A., Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Broeckhuysen-Kloth, S. A. M. van, Snellen, W. M., & Luyten P. (2014). Social cognition
and levels of personality organization in patients with somatoform disorders: A case control study. The Journal of Nervous
and Mental Disease, 202(3), 217–223.
Koelen, J. A., Eurelings-Bontekoe, E. H. M., & Luyten, P. (2014). Mentaliseren. In van Heycop ten Ham, B., Hulsbergen, M., &
Bohlmeijer, E. (Red.), Transdiagnostische factoren: Theorie en praktijk. Amsterdam: Boom.
Koelen, J., Luyten, P., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2017). Visies op het borderline concept: Verleden, heden en toekomst. In E.
H. M. Eurelings-Bontekoe, R. Verheul & W. M. Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
Koelen, J. A., Luyten, P., Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Diguer, L., Vermote, R., Lowyck, B., et al. (2012). The impact of level of
personality organization on treatment response: A systematic review. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes,
75(4), 355–374.
Kohut, H. (1966). Forms and transformations of narcissism. Journal of American Psychoanalysis, 14, 243–272.
Kohut, H. (1978). The disorders of the self and their treatment. International Journal of Pycho-Analysis, 59, 413–425.
Kok, E. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2007). ASS en de Nederlandse verkorte MMPI. Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme, 3,
32–40.
312 Literatuur

Kotov, R., Krueger, R. F., Watson, D., Achenbach, T. M., Althoff, R. R., Bagby, R. M., et al. (2017). The Hierarchical Taxonomy of
Psychopathology (HiTOP): A dimensional alternative to traditional nosologies. Journal of Abnormal Psychology, 4, 454–477.
Kruedelbach, N., McCormick, R. A., Schulz, S. C., & Grueneich, R. (1993). Impulsivity, coping styles, and triggers for craving in
substance abusers with borderline personality disorder. Journal of Personality Disorder, 7(3), 214–222.
Krueger R. B., & Kaplan M. S. (2001). The paraphilic and hypersexual disorders: An Overview. Journal of Psychiatric Practice, 7(11),
391–403.
Laak, J. J. F. ter (1995). Psychologische diagnostiek. Inhoudelijke en methodologische grondslagen. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Lachar, D. (1990). The MMPI: Clinical assessment and automated interpretation. Los Angeles: Western Psychological services.
Lahey, B. B., Applegate, B., Hakes, J. K., Zald, D. H., Hariri, A. R., & Rathouz, P. J. (2012). Is there a general factor of prevalent
psychopathology during adulthood? Journal of Abnormal Psychology, 121(97), 971–977.
Laverdière, O., Gamache, D., Diguer, L., Hébert, É., Larochelle, S., & Descoteaux, J. (2007). Personality organization, five-factor
model, and mental health. Journal of Nervous and Mental Disease, 195(10), 819–829.
Leary, T. (1958). Interpersonal diagnosis of personality. American Journal of Physical Medicine & Rehabilitation, 37(6), 331.
LeCoultre, R. (1967). Splijting van het Ik als centraal neuroseverschijnsel. In P. J. van der Leeuw, E. C. M. Frijling-Schreuder & P. C.
Kuiper (Red.), Hoofdstukken uit de hedendaagse psychoanalyse. Arnhem: Van Loghum Slaterus.
Legrand, D. (2006). The bodily self: The sensori-motor roots of pre-reflective self-consciousness. Phenomenology and the
Cognitive Sciences, 5, 89–118.
Lennep, D. J. van, & Houwink, R. H. (1955). La validation du test-des-quatre-images. Revue de Psychologie Appliquée, 5.
Levy, L. H. (1970). Concepts of personality: Theories and research. New York: Random House.
Lewin, K. (1943). Defining the “field at a given time”. Psychological Review, 50, 292–310.
Linehan, M. (1993). Skills training manual for treating borderline personality disorder. New York: Guilford Press.
Linschoten, J. (1964). De idolen van de psycholoog. Utrecht: Bijleveld.
Livesley, W. J. (2001a). Handbook of personality disorders: Theory, research, and treatment. New York: Guilford Press.
Livesley, W. J. (2001b). De genetische basis van de persoonlijkheid en haar implicaties voor de psychotherapie. In R. E. Abraham
& J. Graste (Red.), Psychotherapie vanuit het deficitmodel. Assen: Van Gorcum.
Livesley, W. J. (2003). Diagnostic dilemmas in classifying personality disorder. In K. A. Phillips & H. A. Pincus (Eds.), Advancing
DSM: Dilemmas in psychiatric diagnosis. Washington, DC: American Psychiatric Association.
Livesley, W. J., Jang, K. L., & Vernon, P. A. (1998). Phenotypic and genetic structure of traits delineating personality disorders.
Archives of General Psychiatry, 55, 941–948.
Lopez, C., Stahl, D., & Tchanturia, K. (2010). Estimated intelligence quotient in anorexia nervosa: A systematic review and meta-
analysis of the literature. Annals of General Psychology, 9, 40.
Lowijck, B., Luyten, P., Verhaest, Y., Vandeneede, B., & Vermote, R. (2013). Levels of personality functioning and their association
with clinical features and interpersonal functioning in patients with personality disorders. Journal of Personality Disorders,
27(3), 320–336.
Luteijn, F., & Barelds, D. P. H. (2014). Psychologische diagnostiek in de gezondheidszorg. Amsterdam: Boom uitgevers.
Luteijn, F., & Kok, A. R. (1985). NVM, Nederlandse verkorte MMPI, handleiding. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Luyten, P. (2013). Treatment of depression: Are we finally on the right track? Current Medical Research & Opinion, 29(7), 835–838.
Luyten, P., & Blatt, S. J. (2007). Looking back towards the future: Is it time to change the DSM approach to psychiatric disorders?
The case of depression. Psychiatry, 70, 85–99.
Maesschalck, C., & Vertommen, H. (1996). Classificatie en diagnostiek van persoonlijkheidsstoornissen: Een overzicht van enkele
alternatieve benaderingen voor de DSM-classificatie en de assessment van de As-II persoonlijkheidsstoornissen. Tijdschrift
voor Cliëntgerichte Psychotherapie, 34(3), 49–70.
Manen, J. G. van, Andrea, H., Eijnden, E. van den, Meerman, A. M. M. A., Thunnissen, M. M., Hamers, E. F. M., et al. (2011).
Relationship between patient characteristics and treatment allocation for patients with personality disorders. Journal of
Personality Disorders, 25, 656–667.
Masterson, J. F. (1976). Psychotherapy of the borderline adult: A developmental approach. New York: Brunner/Mazel.
Matthys, W. (1985). Objectconstantie: De theorie van de normale ontwikkeling. Tijdschrift voor Psychiatrie, 27(6), 377–392.
McAdams, D. P., & Olson, B. D. (2010). Personality development: Continuity and change over the life course. Annual Review of
Psychology, 61, 517–542.
McCrae, R. R., & Costa, P. T. (2008). The five-factor theory of personality. In O. P. John, R. W. Robins & L. A. Pervin (Eds.), Handbook
of personality: Theory and research. New York: Guilford Press.
McGlashan, J. H., Docherty J. P., & Siris S. (1976). Integrative and sealing-over recoveries from schizophrenia. Psychiatry, 39,
325–338.
Meehl, P. E. (1954). Clinical versus statistical prediction: A theoretical analysis and a review of the evidence. Minneapolis: University
of Minnesota Press.
Meloy, J. R. (1988). The psychopathic mind. DSM-III, axis II. Northvale: Jason Aronson.
Metaal, N., & Jansz, J. (1999). Persoonlijkheid, psychologie: De stand van zaken. Lisse: Swets & Zeilinger.
 313
Literatuur

Millon, T. (1981). Disorders of personality DSM-III: Axis II. New York: Wiley & Sons.
Millon, T., & Davis, R. (2000). Personality disorders in modern life. New York: Wiley & Sons, Inc.
Molenaar, P. C. M. (2004). A manifesto on psychology as idiographic science: Bringing the person back into scientific psychology,
this time forever. Measurement: Interdisciplinary Research and Perspectives, 2(4), 201–218.
Molenaar, P. C. M. (2015). De mens als Individu. De Psycholoog, 10, 57.
Morey, L. C., Gunderson, J. G., Quigley, B. D., Shea, M. T., Skodol, A. E., McGlashan, T. H., et al. (2002). The representation of
borderline, avoidant, obsessive-compulsive and schizotypal personality disorders by the five-factor model. Journal of
Personality Disorders, 16(3), 215–234.
Morey, L. C., & Zanarini, M. C. (2000). Borderline personality: Traits and disorder. Journal of Abnormal Psychology, 109(4), 733–737.
Morgan, C. D., & Murray, H. A. (1935). A method for investigating fantasies. AMA Archives of Neurology and Psychiatry, 34(2),
289–306.
Mulder, C. L., & Kortrijk, H. E. (2012). De invloed van de duur van behandeling op het interpreteren van ROM-metingen bij ACT.
Tijdschrift voor Psychiatrie, 52(2), 191–196.
Muller, N., Kate, C. A. ten, & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2017). Internaliserende problematiek in de kindertijd als risicofactor
voor de ontwikkeling van persoonlijkheidspathologie op latere leeftijd. In E. H. M. Eurelings-Bontekoe, R. Verheul & W. M.
Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Murray, H. A. (1938). Explorations in personality. New York: Oxford University Press.
Muste, E. H., & Poolen, F. (2000). Voorspellen psychologische persoonlijkheidskenmerken de uitkomst van (dag)klinische
groepspsychotherapie. Een onderzoek uit de behandelpraktijk. Tijdschrift voor groepspsychotherapie, 34(1), 5–17.
Nieweg, E. H. (2005). Wat wij van Jip en Janneke kunnen leren. Over reïficatie (verdinglijking) in de psychiatrie. Tijdschrift Voor
Psychiatrie, 47(10), 687–696.
Noorlander, E. (2009). Misbruik van en verslaving aan medicatie. Amsterdam: Hareld press.
Ogden, T. H. (1983). The concept of internal object relations. Internal Journal Psychoanalysis, 64, 227–241.
Os, J. van (2015). De DSM-5 voorbij! persoonlijke diagnostiek in een nieuwe GGZ. Leusden: Diagnosis Uitgevers.
Osberg, T. M., Haseley, E. N., & Kamas, M. M. (2008). The MMPI–2 clinical scales and Restructured Clinical (RC) scales: Comparative
psychometric properties and relative diagnostic efficiency in young adults. Journal of Personality Assessment, 90(1), 81–92.
Pals, J. L. (1999). Identity consolidation in early adulthood: Relations with ego resiliency, the context of marriage and personality
change. Journal of Personality, 67(2), 295–329.
Peursen, C. A. van (1985). Functioneel grensverkeer. In L. K. A. Eisenga, J. F. H. van Rappard, W. Koops, E. H. van Olst (Red.), Over
de grenzen van de psychologie. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Plomin, R., & Daniels, D. (1987). Why are two children in the same family so different form each other? The Behavioral and Brain
Sciences, 10, 1–16.
Polanyi, M. (1965). The structure of consciousness. Brain, 88, 799–810.
Rado, S. (1961). The automatic motivating system of depressive behavior. Comprehensive Psychiatry, 2(5), 248–260.
Ralston, A. S. G., & Swinkels, J. A. (2015). Een gebalanceerd perspectief op psychiatrische classificatie. Tijdschrift Voor Psychiatrie,
57(8), 588–595.
Rapaport, D., Gill, M., & Schafer, R. (1945). Diagnostic psychological testing (Vol. I). Chicago: The Year Book Publishers.
Rapaport, D., Gill, M., & Schafer, R. (1946). Diagnostic psychological testing (Vol. II). Chicago: The Year Book Publishers.
Rosen, J. B., & Schulkin, J. (1998). From normal fear to pathological anxiety. Psychological Review, 105(2), 325–350.
Samuel, D. B., & Widiger, T. A. (2004). Clinicians’ personality descriptions of prototypic personality disorders. Journal of Personality
Disorders, 18, 286–308.
Sanderman, R., & Ormel, J. (1992). De Utrechtse coping lijst: Validiteit en betrouwbaarheid. Gedrag en Gezondheid: Tijdschrift voor
Psychologie en Gezondheid, 20(1), 32–37.
Sanders, C. (1972). De behavioristische revolutie in de psychologie. Deventer: Van Loghum Slaterus.
Sanders, C. (1986). Theoretische psychologie. reader. Amsterdam: Interne publicatie Vrije Universiteit.
Saulsman, L. M., & Page, A. C. (2003). Can trait measures diagnose personality disorders? Current Opinion in Psychiatry, 16, 83–88.
Schalkwijk, F. (2015). Diagnostiek in de praktijk: Een handleiding voor beginnende hulpverleners. Amsterdam/Meppel: Boom.
Sheffield, M. W., Barlow, S. H., Lambert, M. J., Hoyal, H., Thompson, K. C., & Garbutt, M. (1999). A qualitative examination of
borderline personality disordered patients: Interpersonal dynamics and underlying paradoxes. Journal of Personality
Disorders, 13(3), 287–296.
Shiner, R. L., & Tackett, J. L. (2014). Personality disorders in children and adolescents. In E. J. Mash & R. A. Barkley (Eds.), Child
psychopathology. New York: Guilford Press.
Schmeets, M. G. J., & Reekum, A. C. van (2017). Infantonderzoek en neurowetenschappen. In E. H. M. Eurelings-Bontekoe, R.
Verheul, & W. M. Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Scholte, W., Eurelings-Bontekoe, E. H. M., Tiemens, B. G., Verheul, R., Meerman, A., & Hutschemaekers, G. (2014). Personality
organization and outcome of inpatient psychotherapy for personality disorders, an explorative study. Bulletin of the
Menninger Clinic, 78(2), 160–176.
314 Literatuur

Siegel, D. J. (1999). The developing mind. Toward a neurobiology of interpersonal experience. New York/Londen: Guilford Press.
Siever, L. J., & Davis, K. L. (1991). A psychobiological perspective on the personality disorders. American Journal of Psychiatry,
148(12), 1647–1658.
Skodol, A. E., Gunderson, J. G., Pfohl, B., Widiger, T. A., Livesley, J. W., & Siever L. J. (2002a). The borderline diagnosis I:
Psychopathology, comorbidity, and personality structure. Biological Psychiatry, 51, 936–950.
Skodol, A. E., Gunderson, J. G., Pfohl, B., Widiger, T. A., Livesley, J. W., & Siever L. J. (2002b). The borderline diagnosis II: Biology,
genetics, and clinical course. Biological Psychiatry, 51, 951–963.
Skodol, A. E., Pagano, M. E., Bender, D. S., Shea, M. T., Gunderson, J. G., Yen, S., et al. (2005). Stability of functional impairment in
patients with schizotypal, borderline, avoidant, or obsessive-compulsive personality disorder over two years. Psychological
Medicine, 35(3), 443–451.
Snellen, W. M. (1990). MMPI- en NVM-profielen bij borderline-persoonlijkheden. In J. J. L. Derksen & F. J. S. Donker (Red.), De
borderline patiënt. Diagnostiek, behandeling en onderzoek. Amersfoort, Leuven: Acco.
Snellen, W. M. (1993). De voordelen van diagnostiek met behulp van persoonlijkheidsvragenlijsten. In E. H. M. Eurelings-
Bontekoe (Red.), Persoonlijkheidsdiagnostiek in de ambulante geestelijke gezondheidszorg. Amsterdam: NIP-sectie Ambulante
Geestelijke Gezondheidszorg.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2003 en 2017). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van
theoriegestuurde profielinterpretatie van de Nederlandse Verkorte MMPI (NVM). In E. H. M. Eurelings-Bontekoe & W. M.
Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2003a). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van
theoriegestuurde profielinterpretatie van de MMPI-2. In E. H. M. Eurelings-Bontekoe & W. M. Snellen (Red.), Dynamische
persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2003b). Multidimensionele integratieve diagnostiek: Casuïstiek. In E. H. M.
Eurelings-Bontekoe & W. M. Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2005a). De thematische apperceptie test: Nieuwe toepassing. Psychopraxis, 7(4),
134–139.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2005b). Terug naar af of stap voorwaarts. Reactie op Derksen. De Psycholoog,
40(9), 462–464.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2006). Een klinisch-dynamische visie op intelligentie- en
persoonlijkheidsdiagnostiek. In J. E. Hovens & H. J. G. M. van Megen (Red.), Handboek psychologische psychiatrie. Utrecht: de
Tijdstroom.
Snellen, W. M., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2009 en 2017). Indicatiestelling bij persoonlijkheidsproblemen. In E. H. M.
Eurelings-Bontekoe, R. Verheul & W. M. Snellen (Red.), Handboek persoonlijkheidspathologie. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
Spaans, J. A., Veselka, I., Luyten, P., & Buhring, M. E. F. (2009). Lichamelijke aspecten van mentalisatie; therapeutische focus bij
ernstige onverklaarde lichamelijke klachten. Tijdschrift voor Psychiatrie, 51(4), 239–248.
Spek, A. A., Scholte, E. M., & Berckelaer-Onnes, I. A. van (2009). Local information processing in adults with high functioning
autism and asperger syndrome: The usefulness neuropsychological tests and self-reports. Journal of Autism and
Developmental Disorders, 41(7), 859–869.
Sperry, L. (2003). Handbook of diagnosis and treatment of DSM-IV-TR personality disorders. London: Routledge.
Spijker, A. van’t, & Trijsburg, R. W. (1998). Psychodynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24(5),
106–115.
Swaab, J. T. (2008). Kansen van de kindertijd. Leiden: Oratie Universiteit Leiden.
Swaab, J. T. (2015). Investeer in de juiste behandeling van het kwetsbare kind. Leiden: Diesoratie Universiteit Leiden.
Taylor, G. J. (1984). Alexythimia: Concept, measurement and implications for treatment. American Journal of Psychiatry, 141,
725–732.
Tellegen, A., Ben-Porath, Y. S., McNulty, J. L., Arbisi, P. A., Graham, J. R., & Kaemmer, B. (2003). MMPI-2 Restructured Clinical (RC)
scales: Development, validation and interpretation. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Teune K. J., Abraham R. E., Eurelings-Bontekoe E. H. M., & Snellen W. M. (2003). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met
behulp van semi-gestructureerde interviews: Het ontwikkelingsprofiel en het structurele interview. In E. H. M. Eurelings-
Bontekoe & W. M. Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.
Torgersen, S., Skre, I., Onstad, S., Edvardsen, J., & Kringlen, E. (1993). The psychometric-genetic structure of DSM-III-R personality
disorder criteria. Journal of Personality Disorders, 7(3), 169–213.
Treurniet, N. (1984). Over recente ontwikkelingen van het psychoanalytisch denken. Tijdschrift voor Psychotherapie, 10(4),
232–275.
Trijsburg, R. W. (2001). Structuur en verandering. In R. E. Abraham & J. Graste (Red.), Psychotherapie vanuit het deficitmodel. Assen:
Van Gorcum.
Trijsburg, R. W., Spijker, A. van’t, H. L. Van, Hesselink, A. J., & Duivenvoorden, H. J. (2000). Measuring overall defense functioning
with the defense style questionnaire. Journal of Nervous Mental Disorders, 188, 432–439.
 315
Literatuur

Tyrer, P., & Stein, G. (1993). Personality disorder reviewed. North America: American Psychiatric Press.
Verheul, R. (2005). Clinical utility of dimensional models for personality pathology. Journal of Personality Disorders, 19(3),
283–302.
Verheul, R., Brink, W. van den, Spinhoven, Ph., & Haringsma, R. (2000). Richtlijnen voor klinische diagnostiek van DSM-IV-
persoonlijkheidsstoornissen. Tijdschrift voor psychiatrie, 42(6), 409–422.
Vijfeijken, C. H. J. A. M. van de (2001). De menstekening als screeninginstrument voor de cognitieve ontwikkeling en sociaal-
emotionele problematiek. Dissertatie. Leiden: Universiteit Leiden.
Vollema, M. G., & Ormel, J. (2000). The reliability of the structured interview for schizotypy–Revised. Schizofrenia Bulletin, 26(3),
619–629.
Vuijk, R., Nijs, P. F. A. de, Vitale, S. G. de, Simons-Sprong, M., & Hengeveld, M. W. (2012). Persoonlijkheidsaspecten bij volwassenen
met autismespectrumstoornissen gemeten met de ‘Temperament and Character Inventory’ (TCI). Tijdschrift voor Psychiatrie,
54(6), 699–707.
Westen, D. (1991). Clinical assessment of object relations using the TAT. Journal of Personality Assessment, 56, 56–74.
Westen, D. (1997). Divergences between clinical and research methods for assessing personality disorders: Implications for
research and the evolution of axis II. American Journal of Psychiatry, 154, 895–903.
Westen, D. (2012). Prototype diagnosis of psychiatric symptoms. World Psychiatric Association, 2, 16–21.
Westen, D., & Arkowitz-Westen, L. (1998). Limitations of axis II in diagnosing personality pathology in clinical practice. American
Journal of Psychiatry, 155(12), 1767–1771.
Westen, D., DeFife, J. A., Bradley, B., & Hilsenroth, M. J. (2010). Prototype personality diagnosis in clinical practice: A viable
alternatiev for DSM-5 and ICD-11. Professional Psychology: Research and Practice, 41(6), 482–487.
Westen, D., Lohr, N., Silk, K. R., Gold, L., & Kerber, K. (1999). Object relations and social cognitions in borderlines, major
depressives and normals: A Thematic Apperception Test analysis. Psychological Assessment, 2, 355–364.
Westen, D., & Shedler, J. (2007). Personality diagnosis with the Shedler-Westen Assessment Procedure (SWAP): Integrating
clinical and statistical measurement and prediction. Journal of Abnormal Psychology, 116, 810–822.
Westenberg, P. M. (2002). Zinnenaanvullijst Curium (ZALC): Psychodiagnostisch gereedschap. De Psycholoog, 6, 316–323.
Wichers, M. (2014). The dynamic nature of depression: A new micro-level perspective of mental disorder that meets current
challenges. Psychological Medecine, 44(7), 1349–1360.
Wiel, N. van de, Hoppe, A., & Matthys, W. (2003). Minder boos en opstandig: Een gedragstherapeutisch programma voor kinderen
met disruptieve gedragsstoornissen en hun ouders. Utrecht: Universitair Medisch Centrum Utrecht, Afdeling Kinder- en
Jeugdpsychiatrie.
Wiggins, J. S., & Pincus, A. L. (1989). Conceptions of personality disorders and dimensions of personality. Psychological
Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 1(4), 305–316.
Wijngaarden-Cremers, P. J. M. van (2012). Vrouwelijk autisme is wat minder bizar, interview. Medisch Contact, 49, interview
redactie.
Wijngaarden-Cremers, P. J. M. van, Deurzen, P. van, Oosterling, I., Groen, W., Langen, M., Lagro-Janssen, A. L., et al. (2014). Een
veranderende kijk op psychiatrische stoornissen. Tijdschrift voor Psychiatrie, 56(10), 670–679.
Winnicot, D. W. (1960). Ego distortion in terms of true and false self. In Winnicot (Ed.), The maturational processes and the
facilitating environment. London: Hogarth Press.
Witteman, C., Heijden, P. van der, & Claes, L. (2014). Psychodiagnostiek: Het onderzoeksproces in de praktijk. Utrecht: De
Tijdstroom.
Wolf, M. H. M. de (2011). Psychoanalytische behandelingen: Onderbouwing, uitleg en toepassing van diverse behandelvormen.
Bussum: Coutinho.
Wood, J., Nezworkski, M., Lilienfeld, S., & Garb, H. (2003). What’s wrong with the Rorschach? Science confronts the controversial
inkblot test. San Francisco: Jossey-Bass.
Yeomans, F. E., & Levy, K. N. (2002). An object relations perspective on borderline personality. Acta Neuropsychiatrica, 14(2),
76–80.
Young, J. E., & Flanagan, C. (1998). Schema-focused therapy for narcissistic patients. In E. F. Ronningstam (Ed.), Disorders of
narcissism: Diagnostic, clinical, and empirical implications. Washington DC: American Psychiatric Association.
Zilberg, N. J., Wallerstein, R. S., Dewitt, K. N., Hartley, D., & Rosenberg, S. E. (1991). A conceptual analysis and strategy for
assessing structural change. Psychoanalysis and Contemporary Thought, 14, 317–342.
Zuckerman, M. (1991). Psychobiology of personality. Cambridge: Cambridge University Press.
 316

Chapter title
Register
Chapter subtitle

chapter author Hans-Herbert Ebersbacher

Register
A Dimensional Assessment of Personality
abstinente opstelling  219
afhankelijkheidsbehoeften  293
alexithymie  120
ambigue afbeeldingen  170
angry dependency  47
angstigheid  34
antisociale kenmerken  45
antisociale markers  106
antwoordtendentie  242
as-if  47
ASS-pathologie  239
attributiefouten  55, 157
atypisch profiel  230
atypische resultaten  141
autonomieontwikkeling  106
B identiteit  7
basisveiligheid  42
behandelfocus  289
behandelindicatie  286
beschrijvende diagnose  62
biopsychologische traits  22
borderlineconcept  47
bottom-up  56
C equivalent mode  42
clarificatie  214
cognitive slippages  180
coherent beeld  231
comorbiditeit  232
conceptual shift  90
confronteren  215
constructs  16
contactstoornis  240
contextuele visie  5
coverte  16
criteriumvaliditeit  18
cry for help  119
D G
DAPP (Dimensional Assessment of
Personality Pathology)  14, 77
demoralisatie  105
desorganisatie  105
Diagnostic and Statistical Manual of
Mental Disorders-5 (DSM-5)  13
diagnostiek  15
–– getrapte  89
diagnostisch onderzoeksprotocol  224
dieptestructuur  108
Pathology (DAPP)  14
disposities  16
distress  120
domeinen  247
domeinen van psychisch
functioneren  264
drie S-regel  215
drietoppig profiel  94
druk opvoeren  169
DSM-5 (Diagnostic and Statistical
Manual of Mental Disorders)  13
DTP-interpretatiestrategie  31
dwangmatigheid  95
dyadische relatie  114
dynamiek, conflictueuze  95
dynamische entiteiten  45
dynamische-theoriegestuurde-
profielanalytische benadering  31
E (ik-)regressie  197
Edwards Personal Preference Schedule
(EPPS)  85
effect sizes  176
egoprothese  292
epifenomeen  112
EPPS (Edwards Personal Preference
Schedule)  85
essentiële boodschap  281
expertiseonderzoek  159
F
faking good  120
false-self  47
formele denkstoornissen  192
–– contaminaties  192
–– neologismen  192
frustratietolerantie  107
functionele diagnostiek  83
functioneringsniveau  291
gedragsalternatieven  294
gedragsobservatie  282
gelaagdheid  156
gemaniëreerd taalgebruik  240
geruststelling  280
gewetensvorming  179
growing into defect  264
gulden snede  32
317 A– K
H
handleidingteksten  95
happy ending  186
het derde oor  198
heuristisch proces  64
high level borderline  51
holistische visie  258
hybride profiel  229
hypermentalisatie  176
hypothesegenererende benadering  64
I
ich-fremd  253
identificatie
–– projectieve  44
identificatie met de agressor  233
identiteitsdiffusie  212
ik-sterkte  7
impulsiviteit  35
incompatibele uitslagen  232
inconsistenties  227
indirecte/impliciete metingstrategie  76
inhibitiemechanismen  33
inhoudsschalen  132
–– agressiecluster  132
–– internaliseringscluster  132
inlevingsvermogen
–– tekorten in het  239
interactie-effecten  35
intergenerationeel perspectief  98
internaliserend-externaliserend  14
interpersoonlijke betrokkenheid  179
interpretatie  217
interpretatiealgoritmen  64
interpretatieproces  159, 247
interventieniveaus  291
Interview voor draagkrachtbepaling bij
intake (IVDI)  222
intrusieve verschijnselen  241
J
jumping to conclusions  56, 240
junkiesyndroom  113
K
kindfactoren  142
klinische range  91
klinische schalen  96
kruisjestabel  289
318 Register
L O
learned helplessness  188
low level borderline  48
M onderzoekscontext  159, 280
malaise  264
malingering  243
matching  281
mental states  176
mentaliseren  169
MMPI-2 (Multiphasic Minnesota
Personality Inventory-2)  81
MMPI-A (Multiphasic Minnesota Perso-
nality Inventory-Adolescence)  263
Multiphasic Minnesota Personality
Inventory-2 (MMPI-2)  81
Multiphasic Minnesota Personality
Inventory-Adolescence
(MMPI-A)  263
N persoonlijkheid  6
narcismedimensie  262
narcistische afweer  47
narijping  35
Nederlandse Klinische
Persoonlijkheidsvragenlijst
(NKPV)  259
Nederlandse Persoonlijkheidsvragen-
lijst (NPV-2-R)  67
Nederlandse Verkorte MMPI
(NVM)  144
negatieve affectstuwing  109
negatieve emoties  31
NEO Personality Inventory-Revised
(NEO-PI-R)  76
NEO-PI-R (NEO Personality
Inventory-Revised)  76
netwerkbenadering  87
neurotische dynamiek  53
neurotische structuur  55
neutrale houding  169
NKPV (Nederlandse Klinische
Persoonlijkheidsvragenlijst)  259
nomologisch-theoretisch netwerk  18
non-lineariteit  233
normscores  109
NPV-2-R (Nederlandse
Persoonlijkheidsvragenlijst)  67
NVM (Nederlandse Verkorte
MMPI)  144
objectconstantheid  41
objectrelaties  43
observing ego  53
onderpresteren  183
onrijpe persoonlijkheid  49
ontwikkelingsperspectief  92
ontwikkelingsstoornissen
–– neurocognitieve  141
ontwikkelingstaken  109
onzichtbare loyaliteiten  98
oordeel- en kritiekstoornissen  243
oudersubstituut  104
overcontrole  36
overpathologiseren  243
overvraging  169
P Questionnaire)  88
parentificatieprocessen  98
perseveraties  180
persoonlijkheidsdiagnostiek  5
persoonlijkheidsstoornissen  9
–– classificatie  11
pretend mode  47
primitieve afweer  212
projectieve technieken  165
prototypische profielen  109
pseudomentalisatie  176
psychische desorganisatie  239
psychische ontwikkelingsladder  295
psycho-educatie  257
psychologisch portret  281
psychopathologie, meerlagige  257
psychotische kern  235
psychotische organisatie latent  52
psychotische structuur  50
R T
(rand-)psychotische symptomen  255
realiteitstoetsing  50, 211
reflecteren  169
rijp narratief  175
Roos van Leary  85
S termen
Schizotypal Personality Questionnaire
(SPQ)  88
schizotypische trekken  37
scoreprofiel  93
SCORS (Social Cognition and Object
Relations Scale)  167
sealing over  241
Severity Indices of Personality
Problems; Severity Indices of
Personality Pathology (SIPP)  72
SIPP (Severity Indices of Personality
Problems; Severity Indices of
Personality Pathology)  72
Social Cognition and Object Relations
Scale (SCORS)  167
sociale betekenisverlening  255
sociale causaliteitsscore  184
sociale competentie  36
sociale copingmechanismen  100
sociale introversie  103
sociale wenselijkheid  234
somatiseren  96
splitsing van woede  237
SPQ (Schizotypal Personality
stabiele persoonlijkheidskenmerken  22
stabiliseren  258
standaarddeviatie  93
stappenplan  160
state  139
state-invloeden  142
statekenmerken, herkenning van  143
steunsysteem  281
strijdigheden  227
structureel interview  196
structurele sociale tekorten  235
submerged  239
subschalen  121
suïcidale ideaties  255
supplementaire MMPI-schalen  154
–– ego-strength  154
–– gender female  154
–– gender male  154
symbiose  51
syndroomspecifieke methoden  240
systeemleden  281
TAT narratief  186
TAT (Thematic Apperception Test)  166
TCI (Temperament and Character
Inventory)  77
Temperament and Character Inventory
(TCI)  77
–– interveniërende  17
–– observatie-  17
–– theoretische  17
teruggavegesprek  279
Register
319 L– Z

terugkoppelingsproces  280
Thematic Apperception Test (TAT)  166
theoriegestuurd  17
therapiebevorderende, -doorkruisende
en -complicerende factoren  287
toenaderings-vermijdingsconflict  258
top-down  56
trait  37
traitprofiel  40
traitschema  110
traumatisering  106
turning passive into active  237
twinning  177

U
UCL (Utrechtse Copinglijst)  70
uitageren  106
Utrechtse Copinglijst (UCL)  70

V
validiteitsschalen  118
verlegenheid  35
vermijdende hechtingsstijl  47
vervreemdingsverschijnselen  105
verwachtingsmanagement  282
voorgrondsymptomatologie  21
vormarmoede  193
vroeg narcisme  46
vroege persoonlijkheidsproblematiek  43

W
weerstand  183
white paper  85
window of tolerance  47

Z
ZAT (Zin Aanvul Test)  188
zelfbeeld  24
–– instabiel  44
zelfdevaluatie  252
zelfkritisch oordeelsvermogen  234
zelfkritische houding  184
zelfrapportage  25
Zin Aanvul Test (ZAT)  188
zorgbehoefte  289
zorgzwaarte  289
zwakste schakels  287