Professional Documents
Culture Documents
LinDluga Teor
LinDluga Teor
Zg Z0 , τ
eg(t) u1 u2 ZL
SPIS TREŚCI
10. Literatura.......................................................................................................................... 22
2
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
X z
2a
l
Minimalne długości przewodów, które można traktować już jako linie długą, wyliczone na
podstawie zależności (1) korzystając z (1a), wynoszą:
• 50 Hz (częstotliwość sieci energetycznej) – 954 km
• 225 kHz (I PR) – 212 m
• 96 MHz (RMF FM w Krakowie) – 49,7 cm
• 1 GHz (częstotliwość pracy współczesnych procesorów) – 4,77 cm.
3
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
i R ∆x L∆ x i+∆i
−∆i
−∆u
u u+∆u
C∆x
G ∆x
x ∆x x+∆x
W czwórniku tym występują elementy skupione R∆x, L∆x, C∆x, G∆x, gdzie R, L, C, G są
wartościami parametrów jednostkowych w punkcie x linii:
4
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Należy zauważyć więc, że linie długą można rozpatrywać jako przypadek graniczny
połączenia łańcuchowego czwórników skupionych, stanowiących modele dostatecznie
krótkich odcinków linii, gdy długość tych odcinków zmierza do zera, a ich liczba rośnie
nieograniczenie.
Rugując kolejno u lub i otrzymujemy równania dla każdej z tych niewiadomych oddzielnie.
Różniczkując pierwsze równanie z zależności (3) po x a drugie po t dostajemy:
∂ 2u ∂u ∂ 2u (3.1)
LC 2 + ( RC + LG ) + RGu − 2 = 0
∂t ∂t ∂x
∂ i
2
∂i ∂ i
2
LC 2 + ( RC + LG ) + RGi − 2 = 0 (3.2)
∂t ∂t ∂x
∂ 2u 1 ∂ 2u
− 2 2 = 0
∂x 2
v ∂t
(4)
∂ i 1 ∂ i
2 2
− =0
∂x 2 v 2 ∂t 2
1
v= . (5)
LC
W linii długiej bezstratnej (BLD) w kierunku osi x rozchodzi się płaska fala
elektromagnetyczna z prędkością określoną wzorem (5).
Jak widać impedancja falowa nie zależy od długości linii lecz od jej budowy, tzn.
wymiarów oraz materiałów przez który przenika pole elektromagnetyczne sygnału. Jeżeli
impedancja obciążenia linii długiej Zobc = Zc to linia długa jest dopasowana falowo. W takiej
linii nie występują odbicia energii, a iloraz napięcia do prądu w każdym punkcie linii jest
równy impedancji falowej. Najczęściej spotykane przewody koncentryczne mają impedancję
falową równą 50Ω lub 75Ω. Impedancja falowa typowych linii przesyłowych w obwodach
drukowanych wynosi 100Ω.
5
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Czas propagacji
Czas propagacji τ to czas w jakim fala pierwotna lub odbita pokonuje całą długość l linii
długiej, czyli
l
τ= (9)
ν
1
β= ( R 2 + (ωL) 2 G 2 + (ωC ) 2 − RG + ω 2 LC ) (13)
2
α ω =0 = RG β ω =0 = 0 (14)
RC + GL
αω → ∞ = β ω →∞ = LC (15)
2 LC
Graficzna prezentacja współczynników α i β w funkcji ω została przedstawiona na rys.3
6
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
asymptota dla β
RG β
arctg LC
0
ω
eg(t) u2 ZL
Rys.4 Przykład linii długiej o impedancji falowej Z0 zasilanej z generatora eg, o impedancji
wejściowej Zg i obciążonej impedancją ZL.
7
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
ε Z 0 [Ω]
Z0 [Ω]
300
300
200
ε
100 1
D 80 2
60 4
200 40 8
ε=16
20
10 W
D ε d
8
100
6 ε H
4
2
D/d W/H
1
140
120
100 d
80
izolacja
D
przewodów
60
40
20
D/d
0
c) 1 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2
8
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
R2
Rg R1 Ro
9
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Rg l
R 0 ,τ
U 1 (t) BLD RL
e g (t)
Rys.7 Bezstratna linia długa o długości l i czasie propagacji τ, sterowana ze źródła napięcia
eg (t) o rezystancji wejściowej Rg, RL – rezystancja obciążenia
Dane: Szukane:
eg (t) = Um 1(t) U1(t), U2(t)
Rg, R0, RL
Rozwiązanie:
10
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Rg
Um R0 U1(0)
Rys.8 Schemat zastępczy obwodów wejściowych linii długiej z rys.7 dla czasu t = 0.
Stąd:
R0
U 1 (0) = U m = U0 (20)
R0 + R g
Fala odbita od początku linii długiej (ρg ρL U0) biegnie ku jej końcowi, itd.
τ U0+ρLU0
ρ LU 0
U0+ρLU0+ρgρLU0
ρgρLU 0
3τ U0+ρLU0+ρgρLU0+ρgρL2U0
ρg ρL U 0
2
11
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Oś pionowa jest osią czasu, oś pozioma jest osią odległości. Napięcia dla x = 0 (kolor
czerwony) oznaczają napięcia na początku linii długiej w funkcji czasu, natomiast napięcia
dla x = l oznaczają napięcia na końcu linii długiej w funkcji czasu (kolor niebieski).
8.2. Wyznaczenie odpowiedzi linii długiej na impuls prostokątny oraz falę prostokątną
Wyznaczenie odpowiedzi linii długiej na skok jednostkowy zostało opisane powyżej,
teraz zajmiemy się odpowiedzią na impuls prostokątny.
Dane: Szukane:
Rg, R0, RL U1(t)
U2(t)
eg
Um
T t
Rozwiązanie:
Postępowanie w tym przypadku jest bardzo podobne do wcześniejszego z tą różnicą, że
impuls prostokątny jest złożeniem dwóch skoków jednostkowych przesuniętych względem
siebie (rys.10).
eg1(t)
Um
eg
Um T t
t = +
T
T
t
Um
eg2(t)
12
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Zatem:
e g (t ) = U m 1(t ) − U m 1(t − T ) (23)
13
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
R0, τ L 1
1 L / R0
2
0 2τ t 0 τ t
R0 , τ C 1
1 CR0
2
0 2τ t 0 τ t
R 0, τ
R /( R + R 0)
1
C R 2 ( R R 0)C
0 2τ t 0 τ t
R0, τ
R /( R + R 0)
1
L R L / ( R R 0)
2
0 2τ t 0 τ t
R0, τ 1
R
1 ( R + R 0)C
R /( R + R 0)
2
C
0 2τ t 0 τ t
R0, τ R 1 L /( R + R 0)
L 1
R /( R + R 0)
2
0 2τ t 0 τ t
Rys. 11 Kształt napięcia na końcu bezstratnej linii długiej pobudzonej skokiem jednostkowym
ze źródła napięcia o rezystancji R0 obciążonej dwójnikiem o charakterze reaktancyjnym przy
dopasowaniu linii na wejściu.
14
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
8. Przykładowe zadania
Zadanie 1
BLD
Rg l
R0 ,τ
U1(t) BLD U2(t) RL
eg (t)
BLD
Dane:
eg
Rg = 50 Ω
RL = 300 Ω 60 V
R0 =100 Ω
l= 10 cm
ν = 106 m/s 0 t
Szukane:
U1(t), U2(t) dla t = 0 ... 5τ
Rozwiązanie:
Współczynniki odbicia na początku i końcu linii długiej:
300 − 100 1
ρL= =
300 + 100 2
50 − 100 1
ρg = =−
50 + 100 3
Czas propagacji linii:
τ = l/ν =0,1 µs
Amplituda napięcia dla t=0
100
U0 = 60 = 40V
100 + 50
Schemat rozchodzenia się fali w linii
15
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
x
40+20=60 60-6.67-3.33=50 51.83
ρL=0.5 l
ρg=-0.33 0
τ 3τ 5τ
40 53.33 51.22
Obydwa napięcia na wejściu i na wyjściu linii długiej przedstawiają poniższe rysunki:
U1 53,33
51,22
40
τ 2τ 3τ 4τ 5τ
t
U2 60
51,83
50
τ 2τ 3τ 4τ 5τ t
Zadanie 2
Rg l
R0 ,τ
Dane:
RL= ∞ eg
Rg = R0 1
l = 100 cm
ν = 106 m/s
0 4 8 t[ µs ]
-1
16
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Szukane:
U1(t)
U2(t)
Rozwiązanie:
Współczynniki odbicia:
∞ − R0
ρL = =1
∞ + R0
ρg = 0
Stała czasowa:
τ = l/ν =1 µs
Powyższe impulsy zastąpimy superpozycją trzech skoków jednostkowych
e1 e2 e3
1 4 t[ µs] 1
t[ µs] -2 8 t[ µs ]
eg = e1 + e2 + e3
Wartości napięć na wejściu linii w chwili pobudzenia linii przez daną składową wynoszą
odpowiednio:
R0 1
U 10 = 1⋅ =
R0 + Rg 2
1
U 20 = −2 ⋅ = −1
2
1 1
U 30 = 1 ⋅ =
2 2
Schemat rozchodzenia się fal w linii dla każdego z trzech powyższych skoków
jednostkowych:
17
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
x
1 -2 1
ρL=1
1
ρg=0
1 3 5 7 9 11 t[ µs ]
0.5 1 -1 -2 0.5 1
Odpowiedź linii długiej na wejściu dla poszczególnych skoków jednostkowych
Uwe
1
1
2
2 4 6 8 10 t[ µs ]
-1
-2
1 Uwe
1
2
2 4 6 8 10 t[ µs ]
−1
2
-1
18
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Uwy
1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
t[ µs ]
-1
-2
Zatem napięcie na wyjściu będzie miało przebieg postaci
Uwy
1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
t[ µs ]
-1
Zadanie 3
Rg l
R0 ,τ
U1(t) U2(t) RL
eg (t)
Dane:
eg
Rg = R0 =100 Ω
RL = 50 Ω 60 V
α = 0,3 dB/m
l = 10 m
ν = 106 m/s 0 t
Szukane:
U2 (0 ... 5τ) i U1 (0 ... 5τ)
Rozwiązanie:
Współczynniki odbicia na początku i końcu linii długiej zgodnie z wzorami 19a i 19b:
Rg − R0
ρg = =0
Rg + R0
RL − R0
ρL = = −1 / 3
RL + R0
Tłumienie i stała czasowa linii:
19
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
x 30 / 2 − 10 / 2 = 20 2
ρL=-1/3
30 / α − 10 / α 2
− 10 / α 2
ρg=0
0 10 20 t[ µs ]
30 30-5=25
U1 U2
30
20 2
25
20 40 t[ µs ] 10 t[ µs ]
20
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
Zadanie 4
Rg l
R0 ,τ
U1(t) BLD U2(t) R C
eg (t)
Dane:
Rg = R0 =100 Ω eg
R = 300 Ω
60 V
C = 200 pF
l = 10 cm
v = 106 m/s
0 t
Szukane:
U1(t)
U2(t)
Rozwiązanie:
Na początku należy policzyć współczynniki odbicia na początku i końcu linii długiej: ρg = 0
Współczynnik odbicia od końca linii różni się w zależności czy liczymy go dla czoła czy dla
grzbietu impulsu:
• dla grzbietu ρL = ½
• dla czoła ρL = -1
21
http://layer.uci.agh.edu.pl/maglay/wrona/
30 -30 30 15
ρg = 0 ρg = 0
0 T0 2T 0 0 T0 2T 0
30 0 30 45
W oparciu o powyższe wykresy wyznaczymy napięcia na wejściu i wyjściu linii długiej.
Teraz wyznaczamy napięcie na wyjściu linii długiej dla czoła i grzbietu:
U1 U2
15ns 15ns
45 45
30
2T0 t T0 t
10. Literatura
22