Γ΄ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Η Γ΄ κλίση περιλαμβάνει αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα

ενικός αριθμός
αρσενικά – θηλυκά ουδέτερα
ον. -ς ή - -
γεν. -ος ή –ως -ος ή ως
δοτ. -ι -ι
αιτ. -α ή -ν -
κλ. -s ή - -
πληθυντικός αριθμός
ον. -ες -α
γεν. -ων -ων
δοτ. -σι -σι
αιτ. -ας -α
κλ. -ες -α
ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ

Α) Καταληκτικά μονόθεμα σε –ως –ωος

ενικός αριθμός
ον. ὁ ἥρω-ς θώς
γεν. τοῦ ἥρω-ος θω-ός
δοτ. τῷ ἥρω-ι θω-ί
αιτ. τόν ἥρω-α θῶ-α
κλ ὦ ἥρω-s θώ-s

πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ ἥρω-ες θῶ-ες
γεν. τῶν ἡρώ-ων θώ-ων
δοτ. τοῖs ἥρω-σι θω-σί
αιτ. τούς ἥρω-ας θῶ-ας
κλ ὦ ἥρω-ες θῶ-ες
Β) Καταληκτικά μονόθεμα σε –υς –υος
ενικός αριθμός
ον. ὁ βότρυ-s ἰχθύ-s ἡ δρῦ-s
γεν. τοῦ βότρυ-ος ἰχθύ-ος τῆs δρυ-ός
δοτ. τῷ βότρυ-ϊ ἰχθύ-ϊ τῇ δρυ-ί
αιτ. τόν βότρυ-ν ἰχθύ-ν τήν δρῦν
κλ ὦ βότρυ ἰχθύ ὦ δρῦ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ βότρυ-ες ἰχθύ-ες αἱ δρύ-ες
γεν. τῶν βοτρύ-ων ἰχθύ-ων τῶν δρυ-ῶν
δοτ. τοῖs βότρυ-σι ἰχθύ-σι ταῖs δρυ-σί
αιτ. τούς βότρυ-s ἰχθῦ-s τάς δρῦ-s
κλ ὦ βότρυ-ες ἰχθύ-ες ὦ δρύ-ες

Παρατηρήσεις :
*όλοι οι μονοσύλλαβοι τύποι και η αιτιατική πληθυντικού, όταν αυτή τονίζεται στη
λήγουσα, παίρνουν περισπωμένη
Γ) Καταληκτικά διπλόθεμα αρσ. και θηλ. σε –ις –εως, σε –υς -εως και ουδ. σε –υ –εως
ενικός αριθμός
ον. ἡ δύναμι-s πόλι-s ὁ πέλεκυ-s τό ἄστυ
γεν. τῆs δυνάμε-ως πόλε-ως τοῦ πελέκε-ως τοῦ ἄστεως
δοτ. τῇ δυνάμει πόλει τῷ πελέκει τῷ ἄστει
αιτ. τήν δύναμι-ν πόλι-ν τον πέλεκυ-ν τό ἄστυ
κλ ὦ δύναμι πόλι ὦ πέλεκυ ὦ ἄστυ
πληθυντικός αριθμός
ον. αἱ δυνάμεις πόλεις οἱ πελέκεις τά ἄστη
γεν. τῶν δυνάμε-ων πόλε-ων τῶν πελέκε-ων τῶν ἄστεων
δοτ. ταῖs δυνάμε-σι πόλε-σι τοῖs πελέκε-σι τοῖs ἄστεσι
αιτ. τάς δυνάμεις πόλεις τούς πελέκεις τά ἄστη
κλ ὦ δυνάμεις πόλεις ὦ πελέκεις τά ἄστη
Δ) Καταληκτικά μονόθεμα σε –εύς, -οῦs και -αῦs
ενικός αριθμός
ον. ὁ βασιλεύ-s ἁλιεύ-s βοῦ-s ἡ γραῦ-s
γεν. τοῦ βασιλέ-ως ἁλιέ-ως / -ῶs βο-ός τῆs γρα-ός
δοτ. τῷ βασιλεῖ ἁλιεῖ βο-ί τῇ γρα-ί
αιτ. τόν βασιλέ-α ἁλιέ-α / -ᾶ βοῦ-ν τήν γραῦ-ν
κλ ὦ βασιλεῦ ἁλιεῦ βοῦ ὦ γραῦ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ βασιλεῖs ἁλιεῖs βό-ες αἱ γρᾶ-ες
γεν. τῶν βασιλέ-ων ἁλιέ-ων / -ῶν βο-ῶν τῶν γρα-ῶν
δοτ. τοῖs βασιλεῦ-σι ἁλιεῦσι βου-σί ταῖs γραυ-σί
αιτ. τούς βασιλέ-ας ἁλιέ-ας / -ᾶs βοῦ-s τάς γραῦ-s
κλ ὦ βασιλεῖs ἁλιεῖs βό-ες ὦ γρᾶ-ες
Παρατηρήσεις :
*το υ του χαρακτήρα αποβάλλεται πριν από φωνήεν
*το α της κατάληξης της αιτιατικής ενικού και πληθυντικού είναι μακρό
*όσα φωνηεντόληκτα σε –εύς έχουν πριν από το εύς φωνήεν συναιρούν συνήθως το
τελικό ε που απομένει στο θέμα με το επόμενο ω και α των καταλήξεων στη γενική και
αιτιατική ενικού και πληθυντικού αριθμού

Ε) Ακατάληκτα διπλόθεμα σε –ώ -οῦs

ενικός αριθμός
ον. ἡ ἠχώ Κλειώ
γεν. τῆs ἠχοῦs Κλειοῦs
δοτ. τῇ ἠχοῖ Κλειοῖ
αιτ. τήν ἠχώ Κλειώ
κλ ὦ ἠχοῖ Κλειοῖ

Παρατηρήσεις :
*κανονικά δεν έχουν πληθυντικό αριθμό / όσα όμως σχηματίζουν πληθυντικό κλίνονται
στον αριθμό αυτό σύμφωνα με τη δεύτερη κλίση
ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ

1. Αφωνόληκτα

α) Ουρανικόληκτα καταληκτικά μονόθεμα

ενικός αριθμός
ον. ὁ πίναξ ἡ πτέρυξ ὁ ὄνυξ
γεν. τοῦ πίνακ-ος τῆs πτέρυγ-ος τοῦ ὄνυχ-ος
δοτ. τῷ πίνακ-ι τῇ πτέρυγ-ι τῷ ὄνυχ-ι
αιτ. τόν πίνακ-α τήν πτέρυγ-α τόν ὄνυχ-α
κλ ὦ πίναξ ὦ πτέρυξ ὦ ὄνυξ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ πίνακ-ες αἱ πτέρυγ-ες οἱ ὄνυχ-ες
γεν. τῶν πινάκ-ων τῶν πτερύγ-ων τῶν ὀνύχ-ων
δοτ. τοῖs πίναξι ταῖs πτέρυξι τοῖs ὄνυξι
αιτ. τούς πίνακ-ας τάς πτέρυγ-ας τούς ὄνυχας
κλ ὦ πίνακ-ες ὦ πτέρυγ-ες ὦ ὄνυχ-ες
β) Χειλικόληκτα καταληκτικά μονόθεμα
ενικός αριθμός
ον. ὁ γύψ χάλυψ
γεν. τοῦ γυπ-ός χάλυβ-ος
δοτ. τῷ γυπ-ί χάλυβ-ι
αιτ. τόν γῦπ-α χάλυβ-α
κλ ὦ γύψ χάλυψ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ γῦπ-ες χάλυβ-ες
γεν. τῶν γυπ-ῶν χαλύβ-ων
δοτ. τοῖs γυψ-ί χάλυψ-ι
αιτ. τούς γῦπ-ας χάλυβ-ας
κλ ὦ γῦπ-ες χάλυβ-ες
γ) Οδοντικόληκτα καταληκτικά μονόθεμα με θέμα σε τ, δ, θ
ενικός αριθμός
ον. ὁ τάπης ἡ πατρίς ὁ ὄρνις
γεν. τοῦ τάπητ-ος τῆs πατρίδ-ος τοῦ ὄρνιθ-ος
δοτ. τῷ τάπητ-ι τῇ πατρίδ-ι τῷ ὄρνιθ-ι
αιτ. τόν τάπητ-α τήν πατρίδ-α τόν ὄρνιν
κλ ὦ τάπης ὦ πατρίς ὦ ὄρνι
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ τάπητ-ες αἱ πατρίδ-ες οἱ ὄρνιθ-ες
γεν. τῶν ταπήτ-ων τῶν πατρίδ-ων τῶν ὀρνίθ-ων
δοτ. τοῖs τάπησι ταῖs πατρίσι τοῖs ὄρνισι
αιτ. τούς τάπητ-ας τάς πατρίδ-ας τούς ὄρνιθ-ας
κλ ὦ τάπητ-ες ὦ πατρίδ-ες ὦ ὄρνιθ-ες
δ) Οδοντικόληκτα καταληκτικά μονόθεμα με θέμα σε –ντ σε –ας –αντος και –ους –
οντος
ενικός αριθμός
ον. ὁ ἀνδριάς γίγας ὀδούς
γεν. τοῦ ἀνδριάντ-ος γίγαντ-ος ὀδόντ-ος
δοτ. τῷ ἀνδριάντ-ι γίγαντ-ι ὀδόντ-ι
αιτ. τόν ἀνδριάντ-α γίγαντ-α ὀδόντ-α
κλ ὦ ἀνδριάς γίγαν ὀδούς
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ ἀνδριάντ-ες γίγαντ-ες ὀδόντ-ες
γεν. τῶν ἀνδριάντ-ων γιγάντ-ων ὀδόντ-ων
δοτ. τοῖs ἀνδριᾶσι γίγασι ὀδοῦσι
αιτ. τούς ἀνδριάντ-ας γίγαντ-ας ὀδόντ-ας
κλ ὦ ἀνδριάντ-ες γίγαντ-ες ὀδόντ-ες
ε) Οδοντικόληκτα ακατάληκτα διπλόθεμα με θέμα σε –ντ σε –ων –οντος
ενικός αριθμός
ον. ὁ γέρων
γεν. τοῦ γέροντ-ος
δοτ. τῷ γέροντ-ι
αιτ. τόν γέροντ-α
κλ ὦ γέρον
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ γέροντ-ες
γεν. τῶν γερόντ-ων
δοτ. τοῖs γέρουσι
αιτ. τούς γέροντ-ας
κλ ὦ γέροντ-ες
ζ) Οδοντικόληκτα ουδέτερα ακατάληκτα μονόθεμα σε –α –ατος
ενικός αριθμός
ον. τό σῶμα
γεν. τοῦ σώματ-ος
δοτ. τῷ σώματ-ι
αιτ. τό σῶμα
κλ ὦ σῶμα
πληθυντικός αριθμός
ον. τά σώματ-α
γεν. τῶν σωμάτ-ων
δοτ. τοῖs σώμασι
αιτ. τά σώματ-α
κλ ὦ σώματ-α
Παρατηρήσεις :
*τα βαρύτονα οδοντικόληκτα σε –ις (γεν. –ιδος, -ιτος, -ιθος) και τα βαρύτονα
οδοντικόληκτα ὁ , ἡ Πάρνης(-ηθος) , ἡ κόρυς(-υθος) σχηματίζουν την αιτιατική ενικού
σε –ν και την κλητική ενικού όμοια με το θέμα χωρίς το χαρακτήρα
*τα βαρύτονα οδοντικόληκτα σε –ων (γεν. –οντος) και –ας (γεν.-αντος), το οξύτονο
τυραννίς (-ίδος) και το περισπώμενο ὁ, ἡ παῖs σχηματίζουν την κλητική ενικού χωρίς
κατάληξη (με αφαίρεση του οδοντικού χαρακτήρα)
*το ουσιαστικό θρίξ (τριχός) σχηματίζει την ονομαστική ενικού και τη δοτική
πληθυντικού από το θέμα θριχ- και όλες τις άλλες πτώσεις από το θέμα τριχ-
*τα ἀλώπηξ (ἀλώπεκος) και πούς (ποδός) σχηματίζουν την ονομαστική και κλητική
ενικού από το ισχυρό θέμα (αλωπηκ-, πουδ-)
*τα ουδέτερα οδοντικόληκτα σε –μα –ματος είναι όλα ακατάληκτα / καταληκτικά είναι
μόνο τα ουδέτερα φῶs και οὖs
2. Ημιφωνόληκτα

α) Ενρινόληκτα καταληκτικά μονόθεμα σε –ις –ινος και ακατάληκτα σε –αν -ᾶνος, -ην –
ηνος και –ων –ωνος
ενικός αριθμός
ον. ἡ ἀκτίς ὁ Τιτάν Ἕλλην χειμών
γεν. τῆs ἀκτῖν-ος τοῦ Τιτᾶν-ος Ἕλλην-ος χειμῶν-ος
δοτ. τῇ ἀκτῖν-ι τῷ Τιτᾶν-ι Ἓλλην-ι χειμῶν-ι
αιτ. τήν ἀκτῖν-α τόν Τιτᾶν-α Ἕλλην-α χειμῶν-α
κλ ὦ ἀκτίς ὦ Τιτάν Ἕλλην χειμών
πληθυντικός αριθμός
ον. αἱ ἀκτῖν-ες οἱ Τιτᾶν-ες Ἕλλην-ες χειμῶν-ες
γεν. τῶν ἀκτίν-ων τῶν Τιτάν-ων Ἕλλήν-ων χειμών-ων
δοτ. ταῖs ἀκτῖ-σι τοῖs Τιτᾶ-σι Ἕλλη-σι χειμῶ-σι
αιτ. τάς ἀκτῖν-ας τούς Τιτᾶν-ας Ἕλλην-ας χειμῶν-ας
κλ ὦ ἀκτῖν-ες ὦ Τιτᾶν-ες Ἕλλην-ες χειμῶν-ες
β) Ενρινόληκτα διπλόθεμα ακατάληκτα σε –ην –ενος και -ων –ονος
ενικός αριθμός
ον. ὁ λιμήν κηδεμών γείτων
γεν. τοῦ λιμέν-ος κηδεμόν-ος γείτον-ος
δοτ. τῷ λιμέν-ι κηδεμόν-ι γείτον-ι
αιτ. τόν λιμέν-α κηδεμόν-α γείτον-α
κλ ὦ λιμήν κηδεμών γεῖτον
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ λιμέν-ες κηδεμόν-ες γείτον-ες
γεν. τῶν λιμέν-ων κηδεμόν-ων γειτόν-ων
δοτ. τοῖs λιμέ-σι κηδεμό-σι γείτο-σι
αιτ. τούς λιμέν-ας κηδεμόν-ας γείτον-ας
κλ ὦ λιμέν-ες κηδεμόν-ες γείτον-ες
γ) Υγρόληκτα μονόθεμα ακατάληκτα σε –ηρ –ηρος, -ωρ –ωρος και ουδέτερα σε –αρ –
αρος
ενικός αριθμός
ον. ὁ κρατήρ ἰχώρ το νέκταρ
γεν. τοῦ κρατῆρ-ος ἰχῶρ-ος τοῦ νέκταρ-ος
δοτ. τῷ κρατῆρ-ι ἰχῶρ-ι τῷ νέκταρ-ι
αιτ. τόν κρατῆρ-α ἰχῶρ-α τό νέκταρ
κλ ὦ κρατήρ ἰχώρ ὦ νέκταρ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ κρατῆρ-ες ἰχῶρ-ες
γεν. τῶν κρατήρ-ων ἰχώρ-ων
δοτ. τοῖs κρατῆρ-σι ἰχῶρ-σι
αιτ. τούς κρατῆρ-ας ἰχῶρ-ας
κλ ὦ κρατῆρ-ες ἰχῶρ-ες
δ) Υγρόληκτα διπλόθεμα ακατάληκτα σε –ήρ –έρος και –ωρ –ορος
ενικός αριθμός
ον. ὁ ἀθήρ ῥήτωρ
γεν. τοῦ ἀθέρ-ος ῥήτορ-ος
δοτ. τῷ ἀθέρ-ι ῥήτορ-ι
αιτ. τόν ἀθέρ-α ῥήτορ-α
κλ ὦ ἀθήρ ῥῆτορ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ ἀθέρ-ες ῥήτορ-ες
γεν. τῶν ἀθέρ-ων ῥητόρ-ων
δοτ. τοῖs ἀθέρ-σι ῥήτορ-σι
αιτ. τούς ἀθέρ-ας ῥήτορ-ας
κλ ὦ ἀθέρ-ες ῥήτορ-ες
Παρατηρήσεις :
*τα φωνήεντα ι και α μπροστά από το χαρακτήρα ν των ονομάτων σε –ις – ινος και –αν
–ανος είναι μακρόχρονα
*τα βαρύτονα διπλόθεμα σε –ων – ονος και –ωρ – ορος σχηματίζουν την κλητική ενικού
όμοια με το αδύνατο θέμα
*η κλητική του ουσιαστικού σωτήρ είναι ὦ σῶτερ
*η δοτική πληθυντικού του ουσιαστικού ἀστήρ είναι ἀστρᾶσι
*ακατάληκτα μονόθεμα σε –ων –ωνος είναι τα : περιεκτικά, μερικά κύρια
ονόματα(Πλάτων, Κρίτων, Κίμων, Φαίδων κ.α.), ονόματα μηνών, ονόματα πόλεων και
τόπων, ονόματα εθνικά παροξύτονα, ονόματα προσηγορικά παροξύτονα, ονόματα
προσηγορικά οξύτονα
*ακατάληκτα διπλόθεμα σε –ων –ονος είναι τα : ουσιαστικά αρσενικά οξύτονα,
ουσιαστικά αρσενικά παροξύτονα, ουσιαστικά θηλυκά οξύτονα
ε) Υγρόληκτα συγκοπτόμενα διπλόθεμα ακατάληκτα σε –ηρ –ρος
ενικός αριθμός
ον. ὁ πατήρ ἀνήρ ἡ θυγάτηρ Δημήτηρ
γεν. τοῦ πατρ-ός ἀνδρ-ός τῆs θυγατρ-ός Δήμητρ-ος
δοτ. τῷ πατρ-ί ἀνδρ-ί τῇ θυγατρ-ί Δήμητρ-ι
αιτ. τόν πατέρ-α ἄνδρ-α τήν θυγατέρ-α Δήμητρ-α
κλ ὦ πάτερ ἄνερ ὦ θύγατερ Δήμητερ
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ πατέρ-ες ἄνδρ-ες αἱ θυγατέρ-ες
γεν. τῶν πατέρ-ων ἀνδρ-ῶν τῶν θυγατέρ-ων
δοτ. τοῖs πατρ-ά-σι ἀνδρ-ά-σι ταῖs θυγατρ-ά-σι
αιτ. τούς πατέρ-ας ἄνδρ-ας τάς θυγατέρ-ας
κλ ὦ πατέρ-ες ἄνδρ-ες ὦ θυγατέρ-ες

Παρατηρήσεις :
*το ουσιαστικό γαστήρ έχει την κλητική όμοια με την ονομαστική του ενικού
3. Σιγμόληκτα

α) Αρσενικά ακατάληκτα σε –ης –ους και -κλῆs –κλέους

ενικός αριθμός
ον. ὁ Σωκράτης Περικλῆs
γεν. τοῦ Σωκράτους Περικλέους
δοτ. τῷ Σωκράτει Περικλεῖ
αιτ. τόν Σωκράτη Περικλέα
κλ ὦ Σώκρατες Περίκλεις
πληθυντικός αριθμός
ον. οἱ Σωκράται Περικλεῖs
γεν. τῶν Σωκρατῶν Περικλέων
δοτ. τοῖs Σωκράταις -
αιτ. τούς Σωκράτας Περικλεῖs
κλ ὦ Σωκράται Περικλεῖs
Παρατηρήσεις :
*είναι όλα κύρια ονόματα
*στην κλητική ενικού ανεβάζουν τον τόνο
*όσα λήγουν σε -κλῆs συναιρούν το ε της συλλαβής κλε-, όταν ύστερα από αυτό
ακολουθεί η ή ε ή ει
*τα σε –ης σχηματίζουν την αιτιατική ενικού και σε -ην
*στον πληθυντικό αριθμό σχηματίζονται κατά την α΄ και γ΄ κλίση αντίστοιχα

β) Θηλυκά ακατάληκτα διπλόθεμα σε –ώς -οῦs

ενικός αριθμός
ον. ἡ αἰδώς
γεν. τῆs αἰδοῦs
δοτ. τῇ αἰδοῖ
αιτ. τήν αἰδῶ
κλ ὦ αἰδώς
γ) Ουδέτερα ακατάληκτα σε –ος –ους
ενικός αριθμός
ον. τό βέλος μέγεθος
γεν. τοῦ βέλους μεγέθους
δοτ. τῷ βέλει μεγέθει
αιτ. τό βέλος μέγεθος
κλ ὦ βέλος μέγεθος
πληθυντικός αριθμός
ον. τά βέλη μεγέθη
γεν. τῶν βελῶν μεγεθῶν
δοτ. τοῖs βέλεσι μεγέθεσι
αιτ. τά βέλη μεγέθη
κλ ὦ βέλη μεγέθη
Παρατηρήσεις
*όλα τα δισύλλαβα ουδέτερα σιγμόληκτα της γ΄ κλίσης που λήγουν σε –ος –ους έχουν το
α της παραλήγουσας βραχύ (δάσος, λάθος κ.α.)
*το ε+α συναιρείται σε α, όταν μπροστά από το ε υπάρχει άλλο ε (τά χρέα)
*σχηματίζουν τη γενική πληθυντικού και ασυναίρετη τα παρακάτω : ἀνθέων, κερδέων,
ὀρέων, τειχέων, χειλέων

δ) Ουδέτερα ακατάληκτα σε –ας –ως ή –ατος

ενικός αριθμός
ον. τό κρέας πέρας
γεν. τοῦ κρέως πέρατ-ος
δοτ. τῷ κρέᾳ πέρατ-ι
αιτ. τό κρέας πέρας
κλ ὦ κρέας πέρας
 πληθυντικός αριθμός
ον. τά κρέα πέρατ-α
γεν. τῶν κρεῶν περάτ-ων
δοτ. τοῖs κρέα-σι πέρα-σι
αιτ. τά κρέα πέρατ-α
κλ ὦ κρέα πέρατ-α

Παρατηρήσεις :
*θέμα καθαρά σιγμόληκτο σε –ας έχουν τα κρέας, γέρας, γῆρας
*το όνομα τέρας σχηματίζει τον ενικό κατά το πέρας ενώ τον πληθυντικό και με τους
δύο τρόπους
*το όνομα κέρας σχηματίζει και τους δύο αριθμούς και με τους δύο τρόπους
*το γῆρας έχει μόνο ενικό αριθμό
Γενικές παρατηρήσεις :
*το ι και το α στη λήγουσα των ονομάτων της γ΄ κλίσης είναι βραχύχρονα
*τα μονοσύλλαβα ουσιαστικά της γ΄ κλίσης στη γενική και δοτική και των δύο αριθμών
τονίζονται στη λήγουσα – εξαιρούνται τα : ἡ δᾴs, ὁ θώς, τό οὖs, ὁ παῖs, ὁ Τρώς και το
φῶs που τονίζονται στη γενική πληθυντικού στην παραλήγουσα