Professional Documents
Culture Documents
Modyul 1
Modyul 1
Modyul 1
KABANATA 1
SAMU’T SARING
KABATIRAN SA
PANITIKANG FILIPINO
2
Layunin:
1. Makapagtamo ng kaalaman sa mga umiiral na panitikan sa Pilipinas ayon sa
historikal na pag-unlad nito;
KAHULUGAN NG PANITIKAN
I. PANIMULANG GAWAIN:
Panuto. Mula sa lahat ng iyong naging kabatiran at mga naging pag-aaral hinggil sa
panitikan, lagyan ng katumbas na salita ang akronim na PANITIKAN na sa iyong
palagay ay naglalarawan dito at ipaliwanag.
P -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
A -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
N -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
I -____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
T -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
3
I -____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
K -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
A -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
N -___________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
II. PAGTALAKAY:
Marami-rami na rin siguro ang mga narinig mo nang kuwento mula sa magulang,
lolo, lola, tiyo, tiya, pinsan, kamag-anak, kaibigan, guro, kaaway at iba pang tao. Hindi
na rin siguro mabilang ang iyong mga nabasa mula sa facebook, twitter, blog, o iba’t
ibang social media, maging sa mga libro, magasin, komiks, patalastas, peryodikit, brosyur
at iba pa. Kung oo ang iyong sagot, nagpapatunay lamang ito na hindi ka makakatakas
sa daigdig ng panitikan. Halos lahat ng galaw mo sa buhay ay nasa impluwensiya ng
panitikan.
Kahulugan ng Panitikan
Sinasabing ang Panitikang Pilipino ay pahayag na pasalita o pasulat ng mga
damdaming Pilipino tungkol sa pamumuhay, pag-uugaling panlipunan, paniniwalang
pampulitika at pananampalatayang niyakap ng mga Pilipino.
Hindi rin matatawaran ang bugso nang hindi mabilang na naisulat na panitikang
Pilipino na umiiral sa ating bansa na naging bahagi na ng ating kasaysayan at karamihan
pa nga ay naging malaking ambag sa pagbibihis at pagbabago ng lipunang Pilipino.
Ayon kina Lalic, E.D. at Matic, Avelina J (2004) Ang panitikan ng isang lahi ay ulat
na nagpapakilala ng pagkukuro at mga damdamin ng lahi nito. Sa panitikan ng isang
bansa mababakas ang mga kaisipan at mga bagay na nilulunggati, kinahuhumalingan o
kinasusuklaman ng lahi nito. Ang pagbabago ng kabuhayan ng isang bansa ay
nakaiimpluwensya sa panitikan nito.
Ayon naman kina Salazar (1995), ang panitikan ay siyang lakas na nagpapakilos
sa alinmang uri ng lipunan. Maaalalang nagsilbing titis sa mga Amerikanong may kulay
5
ang pagkakabasa nila sa Uncle Tom’s Cabin ni Harriet Beecher Stowe upang kanilang
ipakipaglaban ang kanilang pantay na karapatan sa mata ng batas at katarungan na
humantong sa kanilang tagumpay sa Digmaang Sibil sa Amerika. Pinukaw naman ni Jean
Jacques Russeau sa kanyang Social Contract ang isipan ng mga Pranses. Sa
pamamagitan ng akda ni Russeau, nabatid nilang sila’y biniyayaan din ng Diyos ng
karapatan at katarungan at natutunan nilang iyo’y kanilang ipakipaglaban. Nang patuloy
iyong ipagkait sa mga Pranses, ang pakikipaglaban nila sa katarungan at karapatan ay
humantong sa isang himagsikan sa Pransya, dito sa Pilipinas man ay makakatukoy ng
napakaraming katibayan kung paano pinakilos ng panitikan ang lipunan. Nagsilbing
inspirasyon sa mga katipunero ang mga akda ni Rizal upang maglunsad ng isang
himagsikan laban sa mga Kastila. Ang mapanghimagsik na dulang itinanghal noong
panahon ng mga Amerikano ay ikinapiit ng mga may-akda niyon at lalong nagpagalit sa
maraming Pilipino. Sinikil ng dating Pangulong Marcos ang laya sa pamamahayag ngunit
hindi niya napigilan ang paglaganap ng mga akdang naglalarawan sa pagmamalabis ng
kanyang administrasyon. Iyon ay isa sa maraming dahilan ng pagwawakas ng kanyang
pamumuno noong 1986 sa EDSA.
Ayon naman kay Webster (1947), ang panitikan ay katipunan ng mga akdang
nasusulat na makikilala sa pamamagitan ng malikhaing pagpapahayag, aestetikong
anyo, pandaigdigang kaisipan at kawalang-maliw. Kung ang panitikan ay katipunan ng
mga akdang nasusulat, maituturing bang panitikan ang mga tula, tugaman, kasabihan,
awit at iba pang pasalin-salin sa bibig ng tao lalo na noong panahong bago dumating ang
mga Kastila sa ating kapuluan? Ang sagot ay oo, panitikan din ang mga iyon. Kailangan
bigyang-diin na ang kahulugan ni Webster ay modernong pagpapakahulugan sa
panitikan sa panahong ang tao ay marunong nang sumulat at sa panahong ang
panitikang pasalin-dila ay naisalin na sa anyong pasulat. Kung tutuusin, maging ang
palabuan ng salitang panitikan ay nagbibigay-diin sa pasulat na katangian nito.
Ayon naman kay Jose Villa Panganiban (1954), ang paraan ng pagpapahayag ay
iniaayos sa iba’t ibang karanasan at lagay ng kalooban at kaluluwa na nababalot ng pag-
ibig o pagkapoot, ligaya o lungkot, pag-asa o pangamba.
Binigyang din nina Luz de la Concha at Lamberto Ma. Gabriel (1978) ng katuturan
ang panitikan bilang salamin ng lahi, kabuuan ng mga karanasan ng isang bansa,
6
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
7
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
___________________________________________________________________
8
URI NG PANITIKAN
I. PANIMULANG GAWAIN:
Panuto: Sagutin nang mabilisan ang mga sumusunod na bugtong:
II. PAGTALAKAY:
Bago pa man sinakop ng mga dayuhan ang Pilipinas ay may mga komunidad na
tayong umiiral. May sariling Sistema ng pamahalaan, edukasyon at maging yaman ng
bayan na panitikan. Ang mga ito ay karaniwang nasa anyong pasalita. Bagama’t
maraming teorya na may mga akdang naisulat na rin sa mga dahon, kawayan, bato at
iba pa, pinaniniwalaang ang mga ito ay sinira, winasak at sinunog dahil sa
pagpapalaganap ng relihiyon, paniniwala at pananakop ng mga dayuhan. Ngunit dahil
hindi nila kayang sunugin at wasakin ang mga dila ng mga Pilipino ay nakuha pa ring
makapagtala at makapanatili ng marami sa ating mga pasalin-dilang mga panitikan gaya
ng: alamat, kuwentong bayan, epiko, mga awiting bayan, salawikain, karunungang
bayan, sawikain, at bugtong.
Mula sa mga pasalitang panitikang ito natin masasalamin ang yaman ng kulturang
Pilipino. Hindi maisasantabi na ang mga prinsipyo mula sa mga salawikain,
pagmamahalan at pag-iibigan mula sa mga awiting bayan, kasama na rin ang ilang
kultura’t umiiral na kabayanihan ng mga ninuno sa pamamagitan ng mga kuwentong
bayan at mga epiko.
Panuto: Pagyamanin natin ang Panitikang Pilipino. Mayroon bang kuwento na maaaring
naisalin-salin mula sa iyong mga ninuno, kalahi, kababayan (sa probinsiya) na hindi pa
nailathala na iyong napakinggan? Magtanong-tanong sa mga kamag-anak o kaya’y
kakilala. Ikuwento ito dito bilang bahagi ng Yaman ng Panitikang Pilipino.
__________________________________(pamagat)
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
10
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
11
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
ANYO NG PANITIKAN
I. PANIMULANG GAWAIN:
Panuto: Manood ng isang Spoken Poetry (Youtube o anomang social media) at Ibuod
ang sinasabi ng tumula.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
12
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
____________________________________________________________________
II. PAGTALAKAY:
Ang mga akdang patula ay may apat na uri: tulang pasalaysay, tulang
pandamdamin o liriko, tulang padula o dramatiko at tulang patnigan.
Panuto: Tunghayan ang pahayag ni Kim Chu sa youtube hinggil sa isyu ng ABS CBN
https://www.youtube.com/watch?v=o3OlCxCmSwc
“Sa classroom, may batas. Bawal lumabas. O, bawal lumabas, pero pag sinabi, pag
nag-comply ka na bawal lumabas. Pero may ginawa ka sa pinagbabawal nila inayos mo
yung law ng classroom niyo at sinubmit mo uli, ay puwede na pala ikaw lumabas.”
Ipaliwanag kung paanong umabot ang pahayag niyang ito na mula sa anyong tuluyan
ay naging isang awit o anyong patula. Ikuwento ang naging pag-unlad ng simpleng
pahayag na ito at nagkaroon ng sampung milyong views sa youtube. Talakayin.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
15
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Panuto: Ibigay ang iyong reaksyon halimbawang may nag post sa twitter, FB o anomang social media ng
ganitong uri ng Panitikan na tumutuligsa sa mga namumuno sa simbahan.
Amain Namin
Marcelo H. Del Pilar
Amain naming sumasaconvento ka,
sumpain ang ngalan mo,
malayo sa amin ang kasakiman mo,
quitlin (kitilin) ang liig mo dito sa lupa para nang sa langit
Saulan mo cami (kami) ngayon nang aming kaning iyong inaraoarao(inaraw-araw)
at patauanin (patawanin) mo kami sa iyong pagungal (pag-ungol)
para nang pagpapataua (pagpapatawa) mo kung kami nacucualtahan (nakukuwartahan);
at huag (huwag) mo kaming ipahintulot sa iyong manunukso
at iadya mo kami sa masama mong dila.
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
16
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
II. PAGTALAKAY:
Masasabing ang mga panitikan sa dispensasyong ito ay pasalin-dila. May mga panitikan
ring nasulat sa mga piraso ng kawayan, matitibay na kahoy at makikinis na bato. Ngunit
iilan na lamang ang mga natagpuan ng mga arkeologo (archeologists) sapagkat batay sa
kasaysayan, pinasunog at pinasira ito ng mga prayle nang dumating sila sa bansa
sa paniniwalang ang mga ito ay gawa ng demonyo.
Bukod sa mga pagtuturo ng kristiyanismo, maging ang mga gawi at dapat na ikilos ng
mga Pilipino ay inilarawan din sa Urbana at Felisa. Sinusugan pa ng pagpapatibay ng
mga patakaran sa pamamagitan ng paglalathala ng mga peryodiko ng mga kastila.
Hindi naglaon, maraming Pilipino ang nagising mula sa pagkakaalipin sa mga dayuhan
kung kaya’t lumabas ang mga panitikang panrebolusyon. Karamihan sa mga panitikang
nalikha ay may diwang rebolusyonaryo at nagbukas sa kamalayang Pilipino sa di-
makataong pagtrato sa kanila ng mga Kastila at nag-uudyok na kalabanin ang
pamahalaan.
Nauso ang pagkakaroon ng mga sagisag-panulat noong panahong ito bilang pagtatago
sa tunay na pagkatao dahil sa paghihigpit ng pamahalaan at nagbabadya ng kamatayan
sa sinomang mapatutunayang sumulat laban sa pamahalaan. Maraming buhay ang
naibuwis nang dahil sa panitikan noong panahong ito. Isa sa mga naging patunay ay ang
eksekusyon ni Dr. Jose Rizal.
Isinilang sa panahong ito ang mga maraming manunulat na Pilipino na nagsisulat hindi
lamang sa Wikang Tagalog kundi maging sa Wikang Ingles. Ilan sa mga nagsiusbong na
manunulat ay sina Cecilio Apostol, Claro M. Recto, Lope K. Santos, Jose Corazon de
Jesus, Jose dela Cruz, Severino Reyes, Zoilo Galang at marami pang iba.
Sa panahong ito tumingkad ang mga dula. Nang mga panahong nagnanais na ng
paglaya ng mga Pilipino sa mga Amerikano ay nag-usbungan ang mga dulang umuusig
sa kalapastangan ng mga mananakop. Ilan sa mga ito ay ang ‘Tanikalang Ginto’ ni Juan
K. Abad, ‘Kahapon, Ngayon at Bukas’ ni Aurelio Tolentino at ang ‘Hindi Ako Patay’ na
hindi nakilala ang mgay akda.
Bagama’t napakasama ng dating ng mga Hapon dahil sa naging marahas ang pagbugso
ng kanilang pananakop, hindi maikakaila na itinuturing itong gintong panahon ng
Panitikan ng Pilipinas sapagkat nabigyang laya ang mga Pilipino na gumamit ng sariling
wika sa pagsulat at ipinagbawal ang paggamit ng wikang Ingles sapagkat ayaw ng mga
Hapon na mabahiran ng ideyang makakanluran ang mga akdang nililikha bagkus ay
hinikayat ang paggamit ng katutubong wika at karaniwang naisasanib sa mga akda ang
kultura, kaugalian at paniniwalang Pilipino.
Ilan sa mga babaeng manunulat na natanyag sa panahong ito ay sina Liwayway A. Arceo
at Genoveva Edroza-Matute. Siyempre, nabahiran din ng impluwensiya ng panitikang
Hapon noong panahong ito sa pamamagitan ng mga maiikling tulang ‘Haiku’ na may
19
tatlong taludtod at 5-7-5 na pantig bawat taludtod; at ‘Tanaga’ na may apat na taludtod
at ang bilang ng pantig ay 7-7-7-7.
Naging masigla ang panitikan sa panahong ito at dahil higit na madali ang pagsulat at
paglimbag ay dumaloy nang husto ang mga akdang isinulat ng mga Pilipino. Bumuha ng
mga akda at dumami ang mga manunulat. Ilan sa mga unang manunulat sa panahong
ito ay sina: Alejandro Abadilla nan naging tanyag sa kaniyang mga sanaysay, Teodoro
Agoncillo sa kaniyang mga Maikling Kuwentong Tagalog, at pagpapatuloy ng panulat ni
Genoveva Edroza-Matute. Lumaganap rin ang panitikan mula sa iba’t ibang lalawigan.
Pinasigla pang lalo ang panitikan dahil sa pagkakaroon ng mga gawad o parangal sa
mga manunulat sa pamamagitan ng Carlos Palanca Memorial Awards for Litetature.
Dahil na rin sa panunuyot ng mga akdang higit na pumapaksa sa mga isyung panlipunan,
sinikap ng mga premyadong manunulat ang maglathala ng akda sa pamamagitan ng
sarili nilang pera upang dumaloy at sumibol ang de-kalidad na maikling kwento sa
Pilipinas sa pamamagitan ng “Mga Agos sa Disyerto” nina Efren Abueg, Dominador
Mirasol, Rogelio Ordoñez, Edgardo Reyes at Rogelio Sikat.
Nagkulay pula ang mga akdang gawa ng mga Pilipino noong panahon ng Batas Militar.
Nag-usbungan ang mga makabayang manunulat at karaniwang pumapaksa sa
karalitaan, pagsasamantala ng mga nanunungkulan, panggigipit ng mga nasa
kapangyarihan at Karapatan ng bawat mamamayan. Ilan sa mga manunulat noong
panahong ito ay sina Wilfredo Virtuoso, Pedro Dandan, Jun Cruz Reyes, Efren Abueg,
Benigno Juan, Ave Perez Jacob, Domingo Landicho, Edgardo Maranan, Lilia Santiago at
marami pang iba.
Lalo pang lumawak ang panitikang Pilipino dahil sa impluwensiya at pag-usbong ng mga
radyo at telebisyon. Lumaganap rin ang mga pelikula at daigdig ng musika. Naging
pangunahing libangan ng mga Pilipino ang sinehan samantalang naging instrumento
naman sa pagbabasa at libangan ng mga Pilipino ang komiks.
Hindi maitatatwa na dumami nang dumami ang mga manunulat at lumawak nang
lumawak ang mga paksa sa pagpasok ng Rebolusyon ng Edsa. Higit na naging malaya
at komersiyalisado ang panitikan. Mayroong mga edukasyonal gaya ng Batibot,
20
Sineskwela, Hiraya Manawari, Math Tinik, Epol Apple, Wansapanataym at iba pa.
Habang nahuhumaling naman sa mga dulang panradyo ang mga matatanda gaya ng
radio-drama ni Tiya Dely, Gabi ng Lagim, Matud Nila, Kapitan Pinoy, at iba pa.
______________________________(pamagat)
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
21
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
22
IMPLUWENSYA NG PANITIKAN
I. PANIMULANG GAWAIN:
Panuto: Mag browse sa internet o anomang libro at tunghayan ang iba’t ibang uri ng
gobyerno o relihiyon mayroon ang iba’t ibang bansa. (limitahan lamang sa 10)
1. Bansang ________________ - ________________________________
2. Bansang ________________ - ________________________________
3. Bansang ________________ - ________________________________
4. Bansang ________________ - ________________________________
5. Bansang ________________ - ________________________________
6. Bansang ________________ - ________________________________
7. Bansang ________________ - ________________________________
8. Bansang ________________ - ________________________________
9. Bansang ________________ - ________________________________
10. Bansang ________________ - ________________________________
II. TALAKAYIN:
Ang panitikan ay may malaking impluwensya sa daigdig. Sa iba’t ibang panig nito, may
natutukoy na isa o ilang tanging akda na naghatid ng malaking impluwensiya sa kultura,
tradisyon, pamumuhay at kabihasnan ng tao. Ilan sa mga ito ay ang sumusunod:
Napakahalaga ng panitikan sa isang bansa. Ito ang dahilan kung bakit isinama ang
pag-aaral nito sa kurikulum ng lahat ng antas ng pag-aaral. Ilan sa mga kapakinabangang
matatamo sa pag-aaral ng ating sariling panitikan ay ang sumusunod:
a. Lubos nating makilala ang ating sarili bilang Pilipino at matatalos natin ang minana
nating yaman at talinong taglay ng ating pinagmulan;
b. Mababatid natin ang kadakilaan at karangalan ng ating mga sariling tradisyon at
kultura, maging ng mga naging impluwensya sa atin ng ibang bansa na siyang
naging sandigan ng kabihasnang tinatamasa natin sa kasalukuyan;
c. Higit nating mapapahalagahan ang kadakilaan ng ating kasaysayan, lalo na ang
pagpapakasakit ng ating mga ninuno upang ating tamasain ang kalayaan at
kapayapaang pinakikinabangan natin sa kasalukuyang panahon;
d. Mababatid natin ang pagkakatulad at pagkakaiba-iba ng katangian ng mga
panitikan ng iba’t ibang rehiyon at matutunan nating ipagmalaki ang ating pagka-
Pilipino.
e. Matutukoy natin ang mga kalakasan at kahinaan ng ating lahi nang sa gayo’y
mapag-ibayo pa ang ating mabubuting katangian bilang isang lipi at mapalakas
ang ating mga kahinaan bilang isang bansa at maiwasto ang ating mga
pagkakamali bilang isang indibibwal at bilang isang komunidad;
f. Mapapangalagaan natin ang ating yamang pampanitikan na isa sa ating
pinakamahalagang yamang panlipi;
24
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
________________________________________________________________
Pangkabanatang Pagsusulit I
I. Punan ang patlang sa loob ng sumusunod na pahayag ng mga angkop na kataga upang
mabuo ang wastong diwa ng mga ito.
II. Piliin sa hanay B ang mga tinutukoy sa hanay A. Isulat ang titik ng iyong sagot sa patlang.
Hanay A Hanay B