https://www.google.com/search?

q=phillipines+miss+universe&tbm=isch&ved=2ahUKEwi5h_-
arO3pAhWwG6YKHf6NBvoQ2-
cCegQIABAA&oq=phillipines+miss&gs_lcp=CgNpbWcQARgAMgIIADIGCAAQCBAeMgYI
ABAIEB4yBggAEAgQHjIGCAAQCBAeMgYIABAIEB4yBggAEAoQGDIGCAAQChAYMgYIA
BAKEBgyBggAEAoQGDoFCAAQsQM6BAgAEEM6BwgAELEDEENQyvIXWMGqGGCIuR
hoAHAAeAKAAYsBiAGhH5IBBDYuMzCYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZ7ABAA&sclie
nt=img&ei=3aDbXvmkLrC3mAX-m5rQDw&bih=503&biw=978#imgrc=QVc-
qaxKAgnQvM&imgdii=bko_RxhPPMh0iM

Upang lubos na maunawaan ang kuwentong Cupid at Psyche mabuting makilala mo

ang labindalawang pinakadakilang diyos at diyosa ng Mitolohiya ng Rome at Greece
na kilala rin sa tawag na The 12 Great Olympian Gods

Golden Ass (donkey). Basahin at unawain mo ito upang matuklasan mo kung paano
nakatutulong ang mitolohiya sa pagpapaunlad ng panitikang Pilipino.
Cupid at Psyche
Isinalin sa Ingles ni Edith Hamilton
Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat
Noong unang panahon, may hari na may tatlong magagandang an
Ang pag-ibig (Cupid), at kaluluwa (Psyche) ay nagkatagpo sa likod ng mapapait na
pagsubok sa kanilang pagsasama ay hindi na mabubuwag kailanman.
GAWAIN 4: Krusigrama
Basahin ang talaan ng kahulugan
KATANGIAN PATUNAY

PSYCHE
1. Suriin ang katangian nina Cupid at Psyche. Tukuyin ang kalakasan at kahinaan
ng bawat isa. Gawin sa iyong sagutang papel.

1. Ano ang pagkakamaling ginawa ni Psyche na nagdulot ng mabigat na suliranin sa

kaniyang buhay?
2. Bakit gayon na lamang ang inggit at galit ni Venus kay Psyche?
3. Bakit itinago ni Cupid ang tunay niyang pagkatao kay Psyche?
4. Bakit sa wakas ay naging panatag na ang kalooban ni Venus na maging manugang
si Psyche?
5. Bilang isang diyosa, ano ang hindi magandang katangian ni Venus? Ipaliwanag.

1. Sa iyong paniniwala kailangan bang paghirapan ng tao sa mundo ang pagpunta o

lugar niya sa langit? Ipaliwanag.
2. Batay sa talakayang Gamit ng mga mitolohiya sa bahaging Tuklasin, ano ang
gamit ng mitolohiyang Cupid at Psyche? Ipaliwanag

Mga Kayarian ng Salita at halimbawa

BY BALOYDI LLOYDI , AT 9/08/2011 10:41:00 PM , HAS 15 COMMENTS
1) Payak – binubuo ng salitang-ugat lamang, walang panlapi, hindi inuulit, at
walang katambal na ibang salita.
Halimbawa:
Anim, dilim, presyo, langis, tubig

2) Maylapi – binunuo ng salitang-ugat at isa o higit pang panlapi. May limang

paraan ng paglalapi ng salita:

a. Inuunlapian – ang panlapi ay nakakabit sa unahan ng salitang-ugat

Halimbawa:
Kasabay- paglikha, marami
b. Ginigitalipian – ang panlapi ay nakasingit sa gitna ng salita
Halimbawa:
Sinasabi, sumahod, tumugon
c. Hulapi – ang panlapi ay nasa huulihan ng salita
Halimbawa:
Unahin, sabihin, linisan
d. Kabilaan – ang panlapi nasa unahan at hulihan ng salita
Halimbawa:
Pag-isipan, pag-usapan, kalipunan
e. Laguhan – ang panlapi ay nasa unahan, hulihan, at sa loob ng salita
Halimbawa:
Pagsumikapan, ipagsumigawan, magdinuguan

3) Inuulit – ang kabuuan o isa higit pang pantig sa dakong unahan ay inuulit.

May dalawang uri ng pag-uulit:

a. Pag-uulit na Ganap – inuulit ang buong salitang-ugat

Halimbawa:
Araw-araw, sabi-sabi, sama-sama
b. Pag-uulit na Parsyal – isang pantig o bahagi lamang ng salita ang
inuulit
Halimbawa:
Aangat, tatakbo, aalis-alis, bali-baligtad

4) Tambalan – binubuo ng dalawang salitang pinagsasama para makabuo ng isa

lamang salita.
May dalawang uri ng Pagtatambal:

a. Malatambalan o Tambalang Parsyal – nananatili ang kahulugan ng dalawang

salitang pinagtatambal. Ginagamitan ito ng gitling sa pagitan
Halimbawa:
Bahay-kalakal, habing-Ilok, balik-bayan
b. Tambalang Ganap – nakabubuo ng ikatlong kahulugang iba kaysa sa
kahulugang iba kysa sa kahulugan ng dalawang salitang pinagsama
Halimbawa:
Hampaslupa, kapitbahay, bahaghari

Apat na Kayarian ng Salita

APAT NA KAYARIAN NG SALITA
1. PAYAK
– salitang-ugat lamang

Halimbawa: araw

2. INUULIT
– inuulit ang kabuuan nito o ang isa o higit pang pantig nito.

Dalawang uri ng pag-uulit:

a. pag-uulit na ganap – inuulit ang salitang-ugat

halimbawa: araw-araw

b. pag-uulit na di-ganap – inuulit lamang ang bahagi ng salita

Halimbawa: kakanta

3. MAYLAPI
– binubuo ng salitang-ugat at isa o higit pang panlapi

Halimbawa:
unlapi – umayaw
gitlapi- sinulat
hulapi – patayin
kabilaan (sa unahan at hulihan) – nagpatayan

4. TAMBALAN
– dalawang salitang pinagsasama para makabuo ng isang salita

Halimbawa:
asal-hayop
bahaghari
silid-aralan
hampaslupa
KAYARIAN NG SALITA
Ito ay binubuo ng salitang-ugat at mga panlapi. Ang mga panlapi ay mga katagang
idinaragdag sa unahan, sa gitna, o sa hulihan ng mga salitang-ugat.

Tambalang salitang nagbibigay ng bagong kahulugan

SALAMAT:)
Ang mga salita ay may apat na anyo ng salita - payak maylapi/paglalapi, inuulit at
tambalan

Ito ay binubuo lamang ng salitang ugat. Ang salitang-ugat ay batayang salita ng iba
pang pinahabang salita. Samakatwid, ito ang salita sa basal o likas na anyo - walang
paglalapi, pag-uulit, o pagtatambal.

Maylapi/ Paglalapi
Kumusta ka?

Ang panlapi ay matatagpuan sa unahan ng salitang-ugat.

Payak
Mabuti naman.
Halimbawa:
Inuulit
pinto
sahig
pera
aklat
bintana
May iba't ibang uri ng panlapi:

Ang buong o bahagi ng salita ay inuulit.

Tambalan
a. Unlapi
May dalawang anyo ng pag-uulit ng mga salita.

Halimbawa:
Ganap
Di- Ganap
o
Parsyal
mahusay
palabiro
tag-ulan
umasa
makatao
may-ari
Ang salita ay binubuo ng dalawang magkakaibang salitang pinagsama upang
makabuo ng bagong salita.
Bahagi lamang ng salita ay inuulit.

Ang buong salita, payak man o maylapi, ay inuulit.

Halimbawa:
May dalawang uri ng tambalang salita:

taon-taon
sabi-sabi
bahay-bahay
araw-araw
batuhan
sulatan
aralin
punasan
habulin
b. Gitlapi
uuwi
bali-balita
iiwan
susunod
Ang gitlapi ay matatagpuan sa gitna ng salitang-ugat. Ang mga karaniwang gitlapi sa
Filipino ay -in- at -um-.

Halimbawa:
Tambalang salitang nanatili ang kahulugan
lumakad
pumunta
binasa
sumamba
tinalon
sinagot
Halimbawa:
Halimbawa:
isip-bata (isip na gaya ng bata)
buhay-mayaman (buhay ng mayaman)
abot-tanaw (abot ng tanaw)
sulat-kamay (sulat ng kamay)
hampaslupa (taong napakahirap ng buhay)
dalagangbukid (isang uri ng isda)
talasalitaan (bokabularyo)
hanapbuhay(trabaho)
balatsibuyas (iyakin o madaling umiyak)
c. Hulapi
Ang hulapi ay matatagpuan sa hulihan ng salitang-ugat. Ang mga karaniwang hulapi
sa Filipino ay -an, -han, -in,

Halimbawa:
d. Kabilaan
Ang kabilaan ay binubuo ng tatlong uri:

Unlapi + Gitlapi
isinulat
itinuro
iminungkahi
ibinigay
Unlapi + Hulapi
nagkwentuhan
palaisdaan
kasabihan
matulungin
Gitlapi + Hulapi
sinamahan
pinuntahan
tinandaan
hinangaan

Mensahe mula sa Cupid at Psyche

Sarili Pamilya Pamayanan Lipunan Daigdig

 Ang aking opinyon o Ang nais kong sabihin sa Ang aking maipapayo sa
pananaw sa sitwasyon mga taong naghuhusga kanilang magkasintahan
nila ay ay ay

_________________________ _________________________ _________________________

_________________________ _________________________ _________________________
_________________________ _________________________ _________________________
 Character Profile
Pangalan
Tirahan
Pagkamamamayan
Kahanga-hangang
katangian

Tandaan
Apat na Kayarian ng Salita

1. Payak
Salitang-ugat o salitang nasa likas nitong anyo.

2. Maylapi
Salitang may panlapi sa unahan, gitna o hulihan ng salitang-ugat.
Panlapi ay pantig o mga pantig na idinaragdag sa unahan, gitna o hulihan ng
salitang-ugat upang makabuo ng panibagong salita.
Tatlong Uri ng Panlapi

3.

Apat na Kayarian ng Salita

Payak
Maylapi
Inuulit
Tambalan
Payak
Salitang-ugat o salitang nasa likas nitong anyo.
Maylapi
Salitang may panlapi sa unahan, gitna o hulihan ng salitang-ugat.
Ang tawag sa salitang nabuo matapos dagdagan ng panlapi.
ay pantig o mga pantig na idinaragdag sa unahan, gitna o hulihan ng salitang-ugat
upang makabuo ng panibagong salita.
Tatlong Uri ng Panlapi
Unlapi
Gitlapi
Hulapi
Unlapi
Panlaping makikita sa unahan ng salitang-ugat.
ma-
Ginagamit upang makabuo ng salitang pang-uri.
Halimbawa: ma-ganda, ma-bait, ma-talino
ma-, mag-, mang-
Ginagamit upang makabuo ng salitang pandiwa.
Pandiwa na gaganapin pa lamang o tinatawag ding kontemplatibo.
Halimbawa: Ma-alala, ma-bangga, ma-basa, mag-basa, mag-laba, mang-abala
na-, nag-, nang-
Ginagamit upang makabuo ng salitang pandiwa.
Pandiwa na naganap na o tinatawag ding perpektibo.
Halimbawa: na-alala, na-bangga, na-basa, nag-basa, nag-laba, nang-abala
i-
Isang pandiwa na nagpapahayag na gawin sa isang bagay o kaya ay isang utos ang
mabubuong salita kapag idinagdag ang unlapi na i-.
Halimbawa: i-balita, i-labas, i-pokus, i-takas, i-sama
In-
Salitang pandiwa na nasa anyong naganap na.
Maaari ring tawaging nasa anyong perpektibo ang mabubuo kapag idinagdag ang
unlapi na ito.
Halimbawa: In-abala, in-abot, in-abuso, in-agaw, in-ahit, in-akay, in-ako, in-akyat
Gitlapi
Panlaping makikita sa pagitan o gitna ng salitang-ugat.
Ito ay isinisingit sa unahang katinig at sa kasunod na patinig
Maaari lamang magamit ang gitlapi kung nagsisimula sa katinig ang salitang-ugat.
–in-
Ginagamit upang makabuo ng pabagong salita na nangangahulugan ng aksyon na
tapos na.
Halimbawa: B-in-ali, B-in-aligtad, p-in-utol, d-in-alaw
–um-
Ginagamit upang makabuo ng pabagong salita na nangangahulugan ng aksyon na
tapos na.
Halimbawa: B-um-agyo, b-um-aha, b-um-aho, b-um-alik, b-um-aliktad
Hulapi
Panlaping makikita sa hulihan o dulo ng salitang-ugat.
–an
Ginagamit ito upang ang salitang-ugat ay magamit bilang pangngalan, pang-uri at
pandiwa.
Ang aksyon ng salitang ito ay nasa aspetong hindi pa nagaganap at maaaring nasa
porma ng pautos.
Halimbawa: kagat-an, tanghali-an, bangga-an, abang-an, bilug-an
–han
Ginagamit sa pagbubuo ng panibagong salitang pangngalan at kung minsan ay
pandiwa na pautos.
Ang aksyon ng salitang ito ay nasa aspetong hindi pa nagaganap at maaaring nasa
porma ng pautos.
Tandaan na ang mga salitang nagtatapos sa titik o ay nagiging titik u kapag
ikinakabit ang hulaping ito.
Halimbawa: batu-han, baka-han, kuwentu-han, ganti-han
–in
Ginagamit ito upang makabuo ng panibagong salita na magsisilbing pandiwa at kung
minsa’y pangngalan o pang-uri.
Ang aksyon ng salitang ito ay nasa aspektong hindi pa nagaganap at maaaring nasa
porma ng pautos.
Tandaan na ang mga salitang nagtatapos sa titik o ay magiging titik u kapag
idinagdag ang hulapi.
Ang mga salita namang nagtatapos sa titik d ay papalitan ng titik r kapag idinaragdag
ang hulapi.
Halimbawa: abut-in, inum-in, lakar-in, sakit-in,
–hin
Ginagamit ito upang makabuo ng panibagong salita na magsisilbing pandiwa.
Ang aksyon ng salitang ito ay nasa aspetong hindi pa nagaganap at maaaring nasa
porma ng pautos o suhestyon.
Mayroon namang ilang salita na mawawala ang huling titik kapag nilagyan ng
hulaping ito tulad ng bili- bilhin.
Halimbawa: hilah-in, insultuh-in, intindih-in
Inuulit
Salitang inuulit na maaring nasa anyong ganap o di ganap.
Tambalan
Pinagsamang salita upang makabuo ng bagong kahulugan.
PAGSASANAY

Mitolohiya
kuwento. Ang muthos ay halaw pa sa mu, na ang ibig sabihin ay paglikha ng tunog sa bibig. Sa
Klasikal na Mitolohiya ang mito/myth ay representasyon ng marubdob na pangarap at takot ng
mga sinaunang tao. Nakatutulong ito upang maunawaan ng mga sinaunang tao ang misteryo
ng pagkakalikha ng mundo, ng tao, ng mga katangian ng iba pang mga nilalang. Ipinaliliwanag
rin dito ang nakatatakot na puwersa ng kalikasan sa daigdig –

Sa Pilipinas naman, ang mito ay kinabibilangan ng mga kuwentong-bayang naglalahad ng

tungkol sa mga anito, diyos at diyosa, mga kakaibang nilalang, at sa mga pagkagunaw ng
daigdig noon. Maaaring matagpuan ang mga mitong ito sa mga kuwentong – bayan at epiko
ng mga pangkat-etniko sa kasalukuyan. Mayaman sa ganitong uri ng panitikan ang mga
naninirahan sa bulubundukin ng Luzon, Visayas, at Mindanao.
May kuwento tungkol sa pagkagunaw ng daigdig ang mga Ifugao. Inilarawan

Cupid at Psyche
Isinalin sa Ingles ni Edith Hamilton
Isinalin sa Filipino ni Vilma C. Ambat
Munting
Prinsipe
 Mitolohiya

MITOLOHIYA