Врз основа на член 55 став 1 од Законот за организација и работа на органите на државната управа (,,Службен весник

на Република Северна Македонија” бр. 58/00, 44/02, 82/08,167/10 и 51/11) и член 30 став 3 од Законот за основното образование
(„Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 161/2019 ) министерот за образование и наука ја утврди наставната
програма по наставниот предмет англиски јазик за I (прво) одделение на деветгодишното основно образование.
МИНИСТЕРСТВО ЗА ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА
БИРО ЗА РАЗВОЈ НА ОБРАЗОВАНИЕТО

Наставна програма

АНГЛИСКИ ЈАЗИК
за I (прво) одделение

Скопје, 2019 година

1
Назив на наставната програмa Англиски јазик за прво одделение за деветгодишно основно образование

Тип на наставна програма Прв странски јазик

Одделение I (прво) одделение

Број на часови неделно/годишно за 2/72

реализација на наставната
програма

Ученикот/ ученичката:
- да се оспособи слухово и визуелно да препознава конкретни лексички единици поврзани со дадените теми;
- да репродуцира говорно засебни лексички единици и куси искази од најнепосреден интерес со правилен
изговор и интонација;
- да воспостави основен општествен контакт со користење на наједноставните облици на формално и
Цели на наставна програма 1 неформално поздравување и збогување, како и формите на учтиво изразување;
- да воспостави и води едноставна комуникација (говорна интеракција) со примена на усвоените лексички
единици, граматички структури и јазични функции соодветни за возраста;
- да развива свест за вредностите на сопствената и почит кон другите култури и традиции
(мултикултурализам), правата и обврските на детето, грижата за животната средина, како и свест за
одредени универзални животни вредности;
- да се оспособи да работи во пар или помала група, придонесувајќи со свој удел и преземајќи одговорност за
своите дејства, со цел заедничка соработка и градење врски со соучениците.

1
Целите на наставната програма за прво одделение се дел од целите предвидени во првата развојна фаза за изучување странски јазик (I - III одделение) во која се
предвидува учениците делумно да го достигнат подготвителното рамниште А1 за владеење на јазикот (согласно Заедничката европска референтна рамка за јазици)
прогресирајќи од одделение во одделение преку постепено зголемување на бројот на лексичките единици, видот на јазичните функции и сложеноста на граматичките
структури.
2
 Програмата во однос на просторните услови за реализација се темели на Нормативот за простор, опрема и наставни средства за
деветгодишното основно образование.

Материјално-технички и Просторните услови и опременоста на училниците за успешна реализација на наставната програма за прво одделение треба да
просторни услови се во согласност со општиот норматив за опременост за реализирање на наставните програми.

Поттикнувајќи рамноправност на сите ученици, инклузија на ученици со посебни образовни потреби, како и полесен визуелен
и комуникативен контакт помеѓу сите ученици, се препорачува клупите да се постават во форма на буквата П или во круг, со
што секој ученик ќе биде ученик од прв ред. По потреба, клупите може да се прегрупираат за соодветна реализација на различни
активности, на пример работа во мали мешани инклузивни групи, симулација, драматизација и слично.

- завршени студии по англиски јазик и книжевност/литература - наставна насока, VII/1 или VIA според МРК и 240
ЕКТС;
- завршени студии по англиски јазик и книжевност (со звање професор по англиски јазик и книжевност), VII/1 или VIA
Норматив за наставен кадар според МРК и 240 ЕКТС;
- завршени студии по англиски јазик и книжевност/литература - друга насока и со здобиена соодветна педагошко-
психолошка и методска подготовка на акредитирани високообразовни установи, VII/1 или VIA според МРК и 240
ЕКТС;
- завршени студии за одделенска настава со модул за англиски јазик – VII/1 или VIA според МРК и 240 ЕКТС.

3

Ред. Резултати од учење
број
1 Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да:
1.1. Разбере значење на слушнати
лексички единици на теми
поврзани со членовите на
потесното семејство и детски
играчки и истите да ги
репродуцира;
1.2. Поздравува / се збогува на
неформален начин, да се
претстави себеси и да праша кое
е другото лице при остварување
прв контакт со соговорници;
2
Темите се формулирани според четирите широки подрачја: јавниот домен, личниот домен, образовниот домен и професионалниот домен. Истите се прилагодени на
возраста на учениците и подготвителното рамниште А1 за владеење на јазикот (согласно Заедничката европска референтна рамка за јазици) и може да бидат именувани
на различен начин.
ТЕМА 1. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО ДОМOT2
Содржини и поими Активности и пристапи/методи
а) Јазични функции: Активности:
● Бура на идеи
Поздравување / збогување (brainstorming).
(неформално): Hi! Hello! Bye bye! ● Вежби за интонација,
невербални елементи, итн.
Претставување себеси: I’m Marija. / Who ● Слушање аудио /
is this? / This is Arben. видеоснимки и говорот на
наставникот.
б) Лексички единици: ● Именување по визуелни
прикази (флеш карти,
Членови на потесното семејство: mum, постер) или реалиа (realia).
dad, brother, sister, baby ● Конкретно (не)вербално
посочување на лица и
Детски играчки: a doll, a teddy bear, a предмети.
car, a ball, a kite, a rope ● Слушање искази и
реагирање на нив со гестови
в) Граматички структури: и цртежи.
● Игри на меморија (memory
Лични заменки: I, you games).
● Игри на асоцијации
Показни заменки: This is... (association games).
● Игри со погодување
Присвојни придавки: My brother / sister (guessing games).
● Игри како: Bingo, Simon
says, Hot potato, Musical
Стандарди на оценување
Ученикот/ученичката
може да:
1.1.1. Следи едноставни
инструкции и невербално реагира
на истите;
1.1.2. Следи едноставни
инструкции и соодветно реагира
на истите;
1.1.3. Репродуцира и самостојно
продуцира усвоени лексички
едници на теми поврзани со
членовите на потесното
семејство и детски играчки.
1.2.1. Воспостави прв контакт на
неформален начин, да се
претстави себеси и да праша кое
е другото лице;
1.2.2. Зема учество во кус дијалог
преку соодветно возвраќање
(надоврзување) на неформални
поздрави под услов другото лице
да зборува бавно и јасно, со
прилагодено темпо соодветно на
возраста на учениците;
4

1.3. Го претстави потесното
семејство пред соговорници.
Present Simple tense of TO BE: I am / You chairs, Treasure Hunt,
are What’s in the box?
● Репродуцирање на
Present Simple tense of TO HAVE: I have / слушната лексичка единица
You have (drills).
● Одговарање на прашања од
г) Интеркултурни содржини и типот точно / неточно или
медиумска писменост: отворени прашања.
● Вежби со користење
Halloween: witch, pumpkin, party, candy, пантомима.
zombie ● Драмска импровизација,
куклена театарска
Happy Halloween! претстава.
● Nursery rhymes, песнички со
повторливи зборови
(chants) и песнички, како:
the Finger Family Song.
● Боење.
● Изработки: 3Д моделирање
(пластелин, глина),
отпечаток од раце, шаблони
од сунѓер (crafts).
1.2.3. Одговара на едноставни
прашања поврзани со
информации за себе преку
правилна примена на
граматичките структури и
основните реченични модели.
1.3.1. Одговара со невербален
јазик на едноставни прашања
поврзани со членовите на
потесното семејство;
1.3.2. Идентификува и разликува
членови на потесното семејство
по слушнат исказ;
1.3.3. Ги претстави членовите на
потесното семејство со усвоените
лексички единици и граматички
структури, односно основни
реченични модели.

Пристапи/методи:
● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
● Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален (Structural).

5

Ред. Резултати од учење
број
2 Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да:
2.1. Разбере значење на слушнати
лексички единици поврзани со
теми од најнепосреден интерес
(училишната средина) и
истите да ги репродуцира;
ТЕМА 2. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО УЧИЛИШНАТА СРЕДИНА
Содржини и поими
а) Јазични функции:
Поздравување / збогување
(формално): Good morning! Good
afternoon! Good evening! Good bye!
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на задача
(Task-Based Language
Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен физички
одговор (TPR).
● Директен (Direct).
Активности и пристапи/методи Стандарди на оценување
Ученикот/ученичката
може да:
Активности: 2.1.1. Следи едноставни
● Бура на идеи инструкции и невербално
(brainstorming). реагира на истите;
● Вежби за интонација, 2.1.2. Следи едноставни
невербални елементи, инструкции и соодветно
итн. реагира на истите;
6

2.2. Поздравува / се збогува на
формален начин, да се
претстави себеси и да праша
кое е другото лице при
остварување прв контакт со
соговорници;
2.3.
Даде и одговори на кратка
заповед.
Претставување себеси: My name is … / ● Слушање аудио /
I come from …. видеоснимки и говорот на
наставникот.
Заповедување: Listen and repeat / Look ● Именување по визуелни
at this / Pick up / Sit down / Stand up / прикази (флеш карти,
Come in постер) или реалиа
(realia).
б) Лексички единици: ● Конкретно (не)вербално
посочување на лица и
Луѓе и места: a school, a classroom, a предмети.
student, a teacher, a friend ● Слушање искази и
реагирање на нив со
Училишен прибор: a book, a pen, a гестови и цртежи.
pencil, a pencil case, a rubber, a bag ● Игри на меморија
(memory games).
в) Граматички структури: ● Игри на асоцијации
(association games).
Лични заменки: I, you ● Игри со погодување
(guessing games).
Показни заменки: This is… ● Игри како: Bingo, Simon
says, Hot potato, Musical
Присвојни придавки: My teacher / chairs, Treasure Hunt,
pencil; Your book / pen What’s in the box?
● Репродуцирање на
Глаголи: read, sing, draw слушната лексичка
единица (drills).
Present Simple tense of TO BE: I am / ● Одговарање на прашања
You are my friend. од типот точно / неточно
или отворени прашања.
Present Simple tense of TO HAVE: I ● Вежби со користење
have a friend. / You have a pencil. пантомима.
● Драмска импровизација,
г) Интеркултурни содржини и куклена театарска
медиумска писменост: претстава.
● Nursery rhymes, песнички
со повторливи зборови
2.1.3. Идентификува и
разликува училишен прибор и
предмети во училницата по кус
слушнат исказ;
2.1.4. Репродуцира и
самостојно продуцира усвоени
лексички едници поврзани со
училишната средина.
2.2.1. Воспостави прв контакт
на формален начин, да се
претстави себеси и да праша
кое е другото лице;
2.2.2. Зема учество во кус
дијалог преку соодветно
возвраќање (надоврзување) на
формални поздрави под услов
другото лице да зборува бавно
и јасно, со прилагодено темпо
соодветно на возраста на
учениците;
2.2.3. Одговара на едноставни
прашања поврзани со
информации за себе и
присвојност преку правилна
примена на граматичките
структури и основните
реченични модели.
2.3.1. Одговара со невербален
јазик на кратки заповедни
реченици;
7
Christmas: Christmas tree/card,
decoration, Santa Claus, present
Merry Christmas!
Happy New Year!
Пристапи/методи:
(chants) и песнички, како: 2.3.2. Невербално прикаже
If You’re Happy and You усвоени кратки заповедни
Know It. реченици со соодветни
● Боење. движења на телото;
● Изработки: 3Д 2.3.3. Репродуцира и
моделирање (пластелин, самостојно продуцира усвоени
глина), отпечаток од раце, кратки заповедни реченици.
шаблони од сунѓер
(crafts).
● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
● Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален (Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
8

ТЕМА 3. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО МОЈАТА НЕПОСРЕДНА ОКОЛИНА
Ред. Резултати од учење
број
3 Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да:
3.1. Разбере значење на слушнати
лексички единици на теми
поврзани со непосредната
околина (природата) и
животни и истите да ги
репродуцира;
3.2. Брои од 1 до 10;
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR).
● Директен (Direct).
Содржини и поими Активности и пристапи/методи
а) Јазични функции: Активности:
● Бура на идеи
Претставување на домашни животни, (brainstorming).
миленичиња и диви животни: This is ● Вежби за интонација,
… / It is … невербални елементи,
итн.
Броење до 10: one, two, three… ● Слушање аудио /
видеоснимки и говорот на
б) Лексички единици: наставникот.
● Именување по визуелни
Места: a park (roundabout, swing), a прикази (флеш карти,
farm постер) или реалиа
(realia).
Домашни животни: a cow, a pig, a ● Конкретно (не)вербално
chicken, a horse, a sheep посочување на лица и
предмети.
Миленичиња: a cat, a dog, a fish ● Слушање искази и
реагирање на нив со
Диви животни: a rabbit, a lion, a bear гестови и цртежи.
Стандарди на оценување
Ученикот/ученичката
може да:
3.1.1. Следи едноставни
инструкции и соодветно
реагира на истите;
3.1.2. Прикаже домашни
животни, миленичиња и диви
животни преку нивно цртање и
правилно обојување, како и
гласовно имитирање;
3.1.3. Репродуцира и
самостојно продуцира усвоени
лексички единици на теми
поврзани со непосредната
околина (природата) и
животни.
3.2.1.Одговара со невербален
јазик на поставена слушната
9
 в) Граматички структури: ● Игри на меморија
(memory games).
Лични заменки: I, you, it, they ● Игри на асоцијации
(association games).
Еднина и правилна множина (именки): ● Игри со погодување
book / books, horse / horses (guessing games).
● Игри како: Bingo, Simon
Описни придавки: a big elephant / a says, Hot potato, Musical
small cat / an old car / a new school / a chairs, Treasure Hunt,
happy girl / a sad boy What’s in the box?
● Репродуцирање на
3.3. Даде опис на својата Придавки (бои): red, blue, green, black слушната лексичка
непосредна околина. единица (drills).
Глаголи: love, like / don’t like, jump, ● Одговарање на прашања
walk, run, meow, woof, baaa, mooo од типот точно / неточно
или отворени прашања.
Present Simple tense of TO BE: I am / ● Вежби со користење
We are пантомима.
● Драмска импровизација,
Present Simple tense of TO HAVE: We куклена театарска
have a dog. / They have a fish. претстава.
● Nursery rhymes, песнички
со повторливи зборови
Едноставни исказни реченици: I have a (chants) и песнички, како:
farm. I Have a Pet; Ten Little
Indians; What’s This?
г) Интеркултурни содржини и What’s That?
медиумска писменост: ● Боење.
● Изработки: 3Д
Valentine’s Day: love, card, balloon, gift моделирање (пластелин,
глина), отпечаток од раце,
I love you! шаблони од сунѓер
(crafts).
Easter: eggs, Easter bunny
Пристапи/методи:
Happy Easter!
задача поврзана со броеви од 1
до 10 (броење на прсти);
3.2.2. Идентификува и
разликува броеви од 1 до 10 по
кус слушнат исказ;
3.2.3. Репродуцира и
самостојно продуцира усвоени
лексички единици поврзани со
броеви од 1 до 10.
3.3.1. Ја опише својата
непосредна околина со
усвоените лексички единици и
основните реченични модели;
3.3.2. Зема учество во кус
дијалог поврзан со својата
непосредна околина под услов
другото лице да зборува бавно
и јасно, со прилагодено темпо
соодветно на возраста на
учениците;
3.3.3. Одговара на едноставни
прашања поврзани со својата
непосредна околина преку
правилна примена на
граматичките структури и
основните реченични модели.
10
● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
● Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален (Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR).
● Директен (Direct).

11

Ред. Резултати од учење
број
4 Ученикот/ученичката
ќе биде способен/а да:
4.1. Разбере значење на слушнати
лексички единици на теми
поврзани со слободното време
(одмор) / временски услови /
превозни средства и истите да
ги репродуцира;
4.2. Се извини, замоли, се
заблагодари и прифати/одбие
на учтив начин;
ТЕМА 4. ЈАС И ДРУГИТЕ ВО СЛОБОДНОТО ВРЕМЕ
Содржини и поими Активности и пристапи/методи
а) Јазични функции: Активности:
● Бура на идеи
Учтиво изразување (извинување, (brainstorming).
замолување, заблагодарување, ● Вежби за интонација,
прифаќање/одбивање): Please. I’m невербални елементи,
sorry. Thank you. Yes/No итн.
● Слушање аудио /
б) Лексички единици: видеоснимки и говорот на
наставникот.
Годишни времиња (одмори): spring, ● Именување по визуелни
summer, autumn, winter, holidays прикази (флеш карти,
постер) или реалиа
Временски услови (именки): sun, rain, (realia).
snow, clouds ● Конкретно (не)вербално
посочување на лица и
Превозни средства: car, bus, train, предмети.
boat, scooter, bike ● Слушање искази и
реагирање на нив со
в) Граматички структури: гестови и цртежи.
● Игри на меморија
Лични заменки: I, you, it, they (memory games).
● Игри на асоцијации
Придавки (бои): red, blue, yellow, black (association games).
● Игри со погодување
(guessing games).
Стандарди на оценување
Ученикот/ученичката
може да:
4.1.1. Следи едноставни
инструкции и невербално
реагира на истите;
4.1.2. Идентификува и
разликува превозни средства по
кус слушнат исказ;
4.1.3. Репродуцира и
самостојно продуцира усвоени
лексички едници на теми
поврзани со слободното време
(одмор) / временски услови /
превозни средства.
4.2.1. Репродуцира јазични
форми на учтиво изразување;
4.2.2. Идентификува и
разликува јазични форми на
учтиво изразување преку
слушнат контекст;
4.2.3. Зема учество во кус
дијалог преку употреба на
јазичните форми на учтиво
изразување соодветни на
12
 Глаголи (активности): swim, run, ski,
walk, ride, fly, jump
Present Simple tense of TO BE: It is
spring.
Едноставни исказни реченици:
In summer, we swim. / I ride my scooter
4.3. Даде опис на својот одмор. in spring. / In autumn, it rains.
г) Интеркултурни содржини и
медиумска писменост:
Happy birthday!
Have a nice summer!
Have a good trip!
● Игри како: Bingo, Simon контекстот под услов другото
says, Hot potato, Musical лице да зборува бавно и јасно,
chairs, Treasure Hunt, со прилагодено темпо
What’s in the box? соодветно на возраста на
● Репродуцирање на учениците.
слушната лексичка
единица (drills).
● Одговарање на прашања
од типот точно / неточно 4.3.1. Го опише својот одмор со
или отворени прашања. усвоените лексички единици и
● Вежби со користење граматички структури, односно
пантомима. основни реченични модели;
● Драмска импровизација, 4.3.2. Зема учество во кус
куклена театарска дијалог поврзан со својот
претстава. одмор под услов другото лице
● Nursery rhymes, песнички да зборува бавно и јасно, со
со повторливи зборови прилагодено темпо соодветно
(chants) и песнички, како: на возраста на учениците;
The Wheels on the Bus; 4.3.3. Одговара на едноставни
Rain, Rain, Go Away. прашања поврзани со својот
● Боење. одмор преку правилна примена
● Изработки: 3Д на граматичките структури и
моделирање (пластелин, основните реченични модели.
глина), отпечаток од раце,
шаблони од сунѓер
(crafts).

Пристапи/методи:
● Учење во заедница
(Community Language
Learning).
● Комуникативен
(Communicative).
● Настава базирана на
содржина (Content-Based
Instruction).

13
● Лексички (Lexical).
● Природен (Natural).
● Структурален (Structural).
● Невро-лингвистичко
програмирање (Neuro-
Linguistic Programming).
● Настава базирана на
задача (Task-Based
Language Teaching).
● Еклектичен (Eclectic).
● Аудио-лингвален (Audio-
Lingual).
● Аудио-визуелен (Audio-
Visual).
● Ситуациски (Situational
Language Teaching).
● Сугестологија
(Suggestopedia).
● Метод на целосен
физички одговор (TPR).
● Директен (Direct).

14

Оценување на постигањата на
учениците
Дидактички препораки
Постигањата на учениците редовно се следат и соодветно се вреднуваат, а и се прибираат показатели во текот на
целиот наставен процес за нивната континуирана активност, мотивираност за учење, соработка со соучениците при
работа во пар или помала група, и редовност во извршувањето на зададената домашна работа. Оттука, наставникот
во една кохезивна рамка систематски го следи напредокот на секој ученик и неговото постигнување, т.е. врши
формативно оценување. Ваквото оценување континуирано им дава на наставникот и на учениците персонализирани
информации за тоа до каде се во циклусот поучување-учење.
Секоја активност на часот при која учениците ја искажуваат јазичната активност, било на рецептивно,
репродуктивно или продуктивно ниво, дава можност за воочување на нивниот напредок и соодветно евалуирање.
Значи, евалуацијата се врши како интегрален дел на секој наставен час, а не како независен и изолиран чин. Важно
е да се спомене автентичното евалуирање, односно природно евалуирање, кое се одвива во реалниот свет или
симулира некоја ситуација позната за учениците, со постапки кои драстично не се разликуваат од вообичаените
активности на часот, наместо да се создава вештачка средина за евалуирање на нивното познавање на јазикот. Се
поддржува развојот на секој ученик засебно, сосредочен на детската љубопитност, вештини, интереси и искуства.
Во процесот на оценување наставникот треба особено да ги земе предвид силните страни на ученикот, односно што
тој знае, и неговите индивидуални потреби и интереси, па врз основа на тој збир информации да се опише
напредокот на ученикот. Клучно е секој напредок, макар и мал, да се награди соодветно бидејќи на учениците од
оваа возраст им е потребна повратна информација за постигнатиот успех, што може да биде усна пофалба или
позитивна реакција изразена преку насмевка од страна на наставникот, стикер во тетратка, и слично.
Особено внимание треба да се обрне на учениците со посебни образовни потреби, како и за талентираните ученици,
за кои наставникот треба да изработи ИОП (Индивидуален Образовен План) за секој ученик, земајќи ги предвид
неговите/нејзините способности.
Вреднувањето на учениците во прво одделение ќе се врши описно при што наставникот има обврска континуирано
да го следи напредокот на учениците. Пожелно е да се воведе Европско јазично портфолио, кое освен на учениците,
ќе им овозможи увид и на родителите во напредокот на нивните деца во поглед на учење на јазикот.
Со наставниот план за предметот англиски јазик во прво одделение е предвидено по 2 часа неделно, односно 72
часа годишно.
15
 Во планирањето на содржините за прво одделение земени се предвид содржините во наставните програми по
другите предмети кои се изучуваат во прво одделение, односно почитуван е принципот на меѓупредметно
поврзување по однос на целите и содржините, со акцент на интегрирано поврзување со содржините од мајчиниот
јазик.

При изборот на активностите треба да се води сметка за диференцијацијата и разновидноста на истите кои би
соодејствувале согласно можностите и способностите на учениците. Значи, при планирањето на часот, треба да се
земат предвид различните потреби на учениците и нивните стилови на учење, на секој ученик индивидуално
(диверсификација) со цел секој ученик во целост да ги оствари своите потенцијали. Наставата по англиски јазик за
учениците на оваа возраст се заснова на мултисензорно (визуелно, аудитивно, тактилно, и др.) и холистичко учење
кое ги опфаќа когнитивните, афективните и моторните аспекти на учениците, односно наставникот ги интегрира
различните компоненти со што јазикот се учи на функционален начин.

Согласно горенаведеното, во наставата по англиски како странски јазик не може да се издвојат, односно не може
да се планира бројот на часови по одделни компоненти заради интегрираниот пристап. Важно е да се напомене дека
изучувањето на англискиот јазик не се темели на посебно изучување на дадени јазични елементи, како што се
лексиката, граматиката и јазичните функции, туку потребно е избалансирано и интегрирано изучување на овие
елементи во контекст. Особено граматиката не треба да се изучува со меморирање на правилата и дефинициите за
употреба, туку контекстуално (со примери), за да се сфати значењето и автентичната примена во јазикот.

Нивоата на изучувањето на странскиот јазик се темелат на компетенциите од Заедничката европска референтна

рамка за јазици. 3

Тежиштето на работата на часовите по англиски јазик во прво одделение е на усното искажување кое се поврзува
со дадена ситуација во училницата, преку игри, драматизација, песни или движења со поттикнување на фантазијата
и на креативноста на ученикот. Генерално, учениците ги усвојуваат содржините механички (со репродукција), но
важно е да се провери правилното разбирање на значењето на пораката, вклучувајќи ги тука и културолошките

3
Како ориентација во однос на рамништата на јазчни компетенции кои учениците би требало да ги постигнат на крајот на поедини воспитно-образовни периоди на
основното образование, земени се предвид насоките од Заедничката европска референтна рамка за јазиците во која се разликуваат вкупно шест рамништа на
комуникативно користење на странскиот јазик: Во подрачјето на елементарно рамниште тоа се рамништата А1 (подготвително рамниште/Breakthrough) и А2 (темелно
рамниште/Waystage), во подрачјето на самостојно користење на јазикот - рамништата B1 (преодно рамниште/Threshold) и B2 (самостојно рамниште/Vantage) и во
подрачјето на компетентно користење на јазикот рамниште C1 (напредно рамниште/Effective Operational Proficiency) и C2 (највисоко рамниште/Mastery).

Во условите на учење на англискиот јазик во Република Северна Македонија учениците после првите три години на учење на англиски јазик (I-III одделение) можат
делумно да го постигнат рамништето А1 (подготвително рамниште), после следните три години на учење на англискиот јазик (IV-VI одделение) можат целосно да го
постигнат рамништето A1 (подготвително рамниште) и можат делумно да го постигнат рамништето A2 (темелно рамниште), a после 9 години на учење (по
завршувањето на IX одделение) можат целосно да го постигнат рамништето A2 (темелно рамниште). Постигнувањето на компетенциите согласно наведените нивоа ќе
бидат прикажани преку очекуваните резултати во програмата за деветто одделение.
16
 елементи (мултикултурализам). Тие можат да стапат во интеракција на едноставен начин, но комуникацијата е
сосема зависна од повторување, изменување и корекција на искажаното. Учениците се воведуваат во јазикот, па
фокусот е ставен на вештините слушање и говорење со разбирање. Треба да се даде доволно време додека секој
ученик се ослободи и почне да зборува. Периодот на продукција на јазикот не треба да се форсира, туку треба да
биде поддржан со поголема изложеност на јазикот.

Наставниците треба да ги воведат учениците во содржинските концепти, односно полека да почнат да ги

изложуваат на места во нивната непосредна околина, како и на разни медиуми на комуникација (уметност, драма,
литература, музика). Сето ова треба да го направат преку активности кои се соодветни за хронолошката возраст на
учениците, како и за нивниот когнитивен развој, т.е. активности со кои би се задржало вниманието на учениците.

Исто така, учениците треба редовно да ја извршуваат зададената домашна работа.

- Одобрен прирачник/учебнички комплет од министерот за образование и наука;

- Пакет прирачен материјал за наставникот (флеш карти, постери и друго);
- ЦД, ДВД;
- Други практични извори на учење во непосредна околина – предмети, нагледни средства, во просторијата каде
се изучува англискиот јазик (пластелин, глина, хартија во боја, колаж, шаблони, отпечатоци);
- ЛЦД проектор;
Литература и други извори
- Интерактивна табла;
- Интернет, образовни софтвери, веб страници и апликации; на пример: Scratch (https://scratch.mit.edu/), Prezi
(https://prezi.com/presentation-template/), SurveyMonkey (https://www.surveymonkey.com/), Edmodo
(https://new.edmodo.com/?go2url=%2Fhome), Quizstar (http://quizstar.4teachers.org/indexi.jsp), и др.
- Речници, списанија, весници за наставникот и учениците.

Почеток на имплементација на Учебна 2020/2021 година

наставната програма
Институција/ Биро за развој на образованието (БРО)
носител на програмата
бр. 12-1750/1
Потпис и датум на донесување на 30.1.2020 година
наставната програма МИНИСТЕР,
Dr. Arbёr Ademi

17