klin smarny

1.istnienie prędkości poślizgu większej od pewnej prędkości granicznej

2.spełnienie warunku geometrycznego tzn. istnienie pomiędzy ślizgającymi się po
sobie powierzchniami przestrzeni zawężającej się w kierunku ruchu
3.ciągłego dostarczenia do tej przestrzeni

efekt wyciskania smaru

1.istnienia odpowiedniej wartości składowej prędkości ruchu czopa o kierunku
normalnym do powierzchni nośnych
2.instnienie możliwie silnego dławienia smaru na wypływie z łożyska
3.ciągłego dostarczania wystarczającej ilości smaru na miejsce wyciśniętego z
łożyska wystarczającej ilości smaru

Lepkość (tarcie wewnętrzne) - właściwość płynów i plastycznych ciał stałych

charakteryzująca ich opór wewnętrzny przeciw płynięciu. Lepkością nie jest opór
przeciw płynięciu powstający na granicy płynu i ścianek naczynia. Lepkość jest jedną
z najważniejszych cech płynów (cieczy i gazów).
Lepkość dynamiczna wyraża stosunek naprężeń ścinających do szybkości ścinania:

Jednostką lepkości dynamicznej w układzie SI jest paskal·sekunda o wymiarze

kilogram·metr-1·sekunda-1

W układzie CGS jednostką lepkości dynamicznej jest puaz (P).

1 P = 1 dyn·s/cm² = 1 g·cm−1·s−1
1 Pa·s = 10 P

Prawo Newtona-naprężenie ścinające w płynie jest wprost proporcjonalne do

występującej w nim szybkości ścinania, a współczynnik proporcjonalności zwany
lepkością jest parametrem charakterystycznym dla danego rodzaju płynu.

,
tensor szybkości ścinania , lub tensor Rivlina-Ericksena ,
jest tensorem naprężeń, jest ciśnieniem płynu, jest tensorem jednostkowym
(deltą Kroneckera), a jest lepkością płynu. Wyrażenia z lewej strony powyższych
równań reprezentują dewiatorowy tensor naprężeń.
Płyn newtonowski (doskonale lepki), model lepkości płynu wprowadzony przez
Isaaca Newtona wykazujący liniową zależność naprężenia ścinającego od szybkości
ścinania. Dla płynów newtonowskich lepkość nie zależy od szybkości ścinania, zależy
natomiast od własności substancji tworzącej płyn i jego parametrów
termodynamicznych takich jak temperatura i ciśnienie.

hydrodynamiczne – w których film olejowy tworzy się samoczynnie wskutek

zjawisk hydrodynamicznych powstających w szczelinie. Aby można było zastosować
ten typ smarowania, w łożysku ślizgowym musi istnieć kieszeń smarna.
Smarowaniem hydrodynamicznym jest smarowanie tzw. pierścieniem luźnym.
smarowanie hydrodynamiczne-musi istnieć odpowiednia prędkość

Smarowanie hydrostatyczne- do panewki dostarczany jest olej pod ciśnieniem.

Zalety
zmniejszanie tarcia,
usuwanie zanieczyszczeń ze współpracujących części,
ochrona przed korozją,
odprowadzenie ciepła z obszaru tarcia,
tłumienie drgań,
amortyzacja obciążeń uderzeniowych,
zmniejszenie luzów i skutków ich powiększania się
-przenoszenie bardzo dużych obciążeń a także przy obciążeń udarowych, gdy
konieczne jest, aby łożyska tłumiły drgania wału,
- możliwości uzyskania tarcia płynnego,
- cichobieżność łożyska,
- osiąganie bardzo dużej dokładności montażu
- w drobnych konstrukcjach o bardzo małych obciążeniach (m. in. w urządzeniach
mechaniki precyzyjnej).
WADY:
duży opór tarcia przy rozruchu;
duża wrażliwość na warunki pogodowe
Dążymy do uzyskania tarcia płynnego a praktyce uzyskujemy tarcie mieszane
Uzyskanie tarcia płynnego jest możliwe, gdy ciśnienie smaru w szczelinie jest
większe niż naciski jednostkowe czopa na panewkę. Ciśnienie to powstaje wówczas,
gdy zostaną spełnione cztery podstawowe warunki:
- istnieje odpowiednio duża prędkość poślizgu (różnica prędkości pomiędzy
powierzchniami trącymi)
-środek smarujący ma odpowiednio dobraną lepkość
- istnieje zwężająca się szczelina (luz konstrukcyjny) pomiędzy powierzchniami
ślizgowymi elementów łożyska, niezbędna do utworzenia klina smarownego
- istnieje obciążenie prostopadłe do powierzchni ślizgowych mniejsze od nośności
hydrodynamicznej smaru.

Powietrze (temp. 200C) 10-5

Woda (temp. 200C) 10-3
Rtęć (temp. 200C) 1,5·10-3
Aluminium (temp. 7000C) 1,1·10-3
Cynk (temp. 7000C) 1,7·10-3
Żelazo (temp. 14000C) 6·10-3
Krew (temp. 370C) 10-2
Olej 10-2-100
Miód 101
Stopione polimery 102-104
Ciasto 103-105
Twardy ser 107-108
Asfalt 108
Stopione szkło (temp. 5000C) 1012
Szkło 1040