Republic of the Philippines

Department of Education
Region No. VIII-Eastern Visayas
ORMOC CITY DIVISION
NEW ORMOC CITY NATIONAL HIGH SCHOOL
Ormoc City

ARALING PANLIPUNAN 9
ARALIN 1
KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG EKONOMIKS

(https://www.google.com/search?
q=ekonomiks&sxsrf=ALeKk02u1IYjZ5EKIOAVQyFl64jmczq7cg:1593693094983&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiItLq2ya7qAhVOVN4KHTD8AF0Q
_AUoAXoECAsQAw#imgrc=XzaFGf3TPsQYOM)
 Araw-araw ay gumagawa ng desisyon ang tao mula sa simple hanggang sa
pinakakumplikado. Nagpapasya siya kung ano at alin ang higit na mahalaga sa marami
niyang pamimilian. Bata man o may edad, basta’t may pangangailangan at kagustuhan ng
kailangan mapunan, ay masasabing maiuugnay ang kaniyang sarili sa ekonomiks.
Kumakain ang tao araw-araw, ang kanin na kaniyang kinakain ay nagmula sa palay na
itinanim ng mga magsasaka, ibebenta sa pamilihan, at binibili ng mga tao. Ang ulam tulad
ng isda ay hinuhuli ng mga mangingisda, dinadala sa mga pamilhan, at binibili ng mga tao.

Sa kabila ng lahat ,mapapansin na mayroong kaayusang nag-uugnay sa bawat isa.

Halos lahat ng produkto at serbisyo na dumarating sa mga tahanan ay tila isang palaisipan
kung saan nagmula at kung paano naihahatid sa mga tao mula sa lumikha nito. Mas
madalas nga, hindi mo pa nararating ang lugar kung saan nagmula ang produkto at serbisyo
kinokunsumo mo. Kaugnay nito, naisip mo ba kung ano ang ekonomiks, at ano ang
kaugnayan nito sa pang araw-araw na pamumuhay?

Sa pagtatapos ng aralin ito, inaasahan na ikaw ay makapaglalapat ng kahulugan ng

ekonomiks sa pang araw-araw na pamumuhay bilang isang mag-aaral at kasapi ng pamilya
at lipunan. Gayun din, ay iyong mataya ang kahalagahan ng ekonomiks sa pang araw-araw
na pamumuhay.

ARALIN 1
LAYUNIN:
Nailalapat ang kahulugan ng ekonomiks sa pang araw-araw na pamumuhay
bilang isang mag-aaral at kasapi ng pamilya at lipunan.
PANIMULANG PAGSUSULIT
Panuto: Unawain at isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Ano ang kahulugan ng Ekonomiks?
a. Isang sangay ng agham panlipunan na nag-aaral sa wastong paggamit ng mga
limitadong likas na yaman ng isang bansa.
b. Isang sitwasyon sa isang lugar na magulo at walang katahimikan
c. Ito ay pag-aaral sa mga nakaraang pangyayari na dapat na maunawaan
d. Pag-aaral kung paano tutugunan ang walang humpai na paggastos ng mga tao
2. Sa anong salita nagmula ang terminong “ekonomiks?
a. Oikonomia b. oykonomy c. ekonomia d. eikunomia
3. Ano ang ibig sabihin ng salitang Griyego na oikonomia ?
a. “pagtatayo ng bahay” c. “paglilinis ng bahay”
b. “pamamahala ng sambahayan d. “pangangasiwa ng pera”
4. Alin ang hindi kahalagahan ng ekonomiks?
a. Makapagbigay ng matalinong opinyon tungkol sa maaaring maging solusyon sa
mga suliranin ng bansa
b. Maunawaan ang mga hakbang na ginagawa ng pamahalaan para mapaunlad ang
ekonomiya ng bansa
c. Magamit sa pagbatikos ng mga pinuno ng bansa
d. Maunawaan ang totoong dahilan ng mga suliraning pang-ekonomiya na
kinakaharap ng bansa
5. Alin ang naglalarawan sa maykroekonomiks?
a. Pag-aaral ng maliit na unit ng ekonomiya
b. Pag-aaral ng kabuuang galaw ng ekonomiya
c. Pag-aaral kung paano gastusin ng pamahalaan ang salapi ng bayan
d. Pag-aaral ng interaksyon ng sambahayan at pandaigdigang samahan
ALAMIN

Ang mga gawain sa bahaging ito ay tutuklas sa iyong kaalaman tungkol sa kahulugan ng
Ekonomiks at gaano ito kahalaga na maunawaan upang magkaroon ng produktibo at
matiwasay na pamumuhay.

( data:image/jpeg;base64,)

Gawain 1: HANAPIN MO PLEASE!

Panuto: Hanapin ang mga salitang may kaugnayan sa Ekonomiks

K O B Y C A N O A T S E E
A D R A A B N Y P A P O R
I A U M F C D S A C L R V
L T S A B A E I G Y A H B
A I H N K L M B A A N T N
N M U G N A Y R S H S R C
G I C T I L A E A A S E M
A L A L C A A S A B B S B
N A N K A G U S T U H A N
P R O D U K S Y O N B A C
C K O N S U M O R U N S A
P E A G O B Y E R N O P A
F U L L A N L I P U N A N

Pamprosesong Tanong:
1. Ano-anong mga salita ang inyo nahanap?
2. Bakit mo napili ang mga salitang inyong nahanap? Patunayan
3. Paano mo masasabi ang ito ay may kaugnayan sa Ekonomiks? Ipaliwanag
Panuto: Batay sa mga salitang iyong nakuha sa puzzle gumawa ng sariling kahulugan ng
Ekonomiks at saguting ang mga pamprosesong tanong.

EKONOMIKS ay _____________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________.

Mga Pamprosesong Tanong:

1. Ano-ano ang kaugnayan ng mga salitang nabuo
bilang mag-aaral, kasapi ng pamilya at mamamayan
sa lipunan?

2. Paano ninyo gagamitin ang mga salita nahanap sa

puzzle sa pang araw-araw na pamumuhay?
Magbigay ng sitwsyon na inyong naranasan.
PAUNLARIN
Ang pinakatiyak na layunin ng bahaging ito ay matutuhan mo bilang isang mag-aaral
ang mahahalagang ideya tungkol sa Ekonomiks. Mula sa mga inihandang gawain at teksto
ay inaasahang gagabay ito sa iyo upang masagot kung ano ang kahulugan at kahalagahan
ng ekonomiks sa pang araw-araw na buhay bilang isang mag-aaral at kasapi ng pamilya at
lipunan. Halina’t umpisahan na!

KAHULUGAN NG EKONOMIKS

Ang Ekonomiks ay isang sangay ng Agham Panlipunan na nag-aaral kung paano

tutugunan ang tila walang katapusang pangngailagan at kagustuhan ng tao gamit ang
limiradong pinagkukunang yaman. Ito ay nagmula sa salitang Griyego na oikonomia, ang
oikos ay nangagahulugang bahay, at nomos na pamamahala (Viloria, 2000).

Pinag-aaralan nito ang pakikipagsapalaran ng tao sa kapaligirang kanyang

ginagalawan. Ito ay nauukol sa pagpapasiyang ginagawa ng tao,kompanya, gobyerno, at ng
lipunan kung paano gamitin at ipamahagi ang limitadong pinagkukunang yaman (limited
resources) upang matugunan ang walang hanggang pangangailagan at kagustuhan
(unlimited needs and wants).

Ang Ekonomiya at sambahayan ay maraming pagkakatulad (Mankiw,1997). Ang

sambahayan, tulad ng lokal at pambansang ekonomiya, ay gumagawaat nagpapasya kung
paano hahatiin ang limitadong resources sa maraming pangangailangan at kagustuhan. Ang
pagpapasya ng sambahayan ay maaaring nakatuon sa kung magkano ang ilalaan sa
pangangailangan sa pagkain, tubig, tirahan, at ibang mga bagay na nakapagbibigay ng
kasiyahan sa pamilya.

Samantala, ang pamayanan katulad ng sambahayan, ay gumaganap din ng iba’t-ibang

desisyon. Ang katulad ng sambahayan, ay gumaganap din ng iba’t-ibang desisyon. Ang
pamayanan ay kailagang gumawa ng desisyon kung ano-anong produkto at serbisyo ang
gagawin, paano gagawin, para kanino, at gaano karami ang gagawin. Lumalabas ang mga
batayan katanungan nabanggit dahil sa suliranin sa kakapusan. May kakapusan dahil may
limitasyon ang mga pinagkukunang-yaman at walang katapusan ang pangangailagan at
kagustuhan ng tao. Dahil sa kakapusan, kailangan ang mekanismo ng pamamahagi ng
limitadong pinagkukunan yaman.

( data:image/jpeg;base64,)

Gawain 2: MIND MAPPING

Panuto: Iayos ang ginulong pigura ng mind map. Isulat sa text box ng mind map
ang mga konseptong nakalahad sa talahanayan sa ibaba. Gamiting batayan ang sa pagbuo
ang arrows at lines.

TARA! SIMULAN NA!

Mga Konsepto

Walang katapusang Kakapusan sa

pangangailangan EKONOMIKS pinagkukunang yaman

Mind Map ng Batayang Katotohanan sa Pag-aaral ng Ekonomiks

 ( data:image/jpeg;base64,)

Gawain 3: I-TALA MO!

Panuto: Unawain ang mga larawan at ibigay ang inyo sariling pagkakaintindi kung
gaano kahalaga ang Ekonomiks.

EKONOMIKS

Lipunan
https://www.google.com/search?q=kasapi+sa+pamilya++clipart&tbm

https://www.google.com/search? Kasapi ng pamilya

Bilang isang mag-
aaral

Gaano kahalaga ang Ekonomiks

Bilang isang mag-aaral ______________________________________________________
Kasapi ng pamilya __________________________________________________________
Bahagi ng lipunan __________________________________________________________
TARA! USAP TAYO!

KAHALAGAHAN NG EKONOMIKS

Mahalaga ang pag-aaral ng Ekonomiks sapangkat makatutulong ito sa mabuting

pamamahala at pagbuo ng matalinong desisyon. Malaki ang maitutulong nito sa iyo bilang
mag-aaral at kasapi ng pamilya at lipunan.

Bilang bahagi ng lipunan, magagamit mo ang kaalaman sa ekonomiks upang

maunawaan ang mga napapanahong isyu na may kaugnay sa mahahalagang usaping
ekonomiko ng bansa. Maaari mo ding maunawaan ang mga batas at programang
ipinatutupad ng pamahalaan na may kaugnay sa pagpapaunlad ng ekonomiya.

Maaari mo ding magamit ang kaalaman sa ekonomiks sa pag-unawa sa sa mga

desisyon mula sa mga pamimilian na mayroon ang pamilyang iyong kinabibilangan. Sa
mga isyu tungkol sa pag-aaral, pagkita, paglilibang, paggasta, at pagtugon sa
pangangailagan at kagustuhan ay maaari mong magamit ang kaalaman sa alokasyon at
pamamahala. Ang iyong kaalaman ay makatutulong upang makapagbigay ka ng
makatuwirang opinyon tungkol sa mahahalagang pagdedesisyon ng iyong pamilya.

Bilang isang mag-aaral ay maaaring maging higit na matalino, mapanuri, at

mapagtanong sa mga nangyayari sa iyong kapaligiran. Maaari din itong humubog sa iyong
pag-unawa, ugali, at gawi sa pamamaraang makatutulong sa iyong pagdedesisyon para sa
kinabukasan at paghahanapbuhay sa hinaharap.
Panuto: Gamit ang concept map ilahad ang kahulugan ng Ekonomiks at kung paano
bilang mag-aaral, kasapi sa pamilya at lipunan matutunan ang mahalagang ideya
tungkol nito.

KAHULUGAN NG
EKONOMIKS_________________________________________________
_____________________________________________________________.

Gaano kahalaga ang Ekonomiks bilang isang,

MAG-AARAL ____________________________________________________
_________________________________________________________________.
KASAPI NG PAMILYA ____________________________________________
_________________________________________________________________.
LIPUNAN ________________________________________________________
_________________________________________________________________.
 NATUTUHAN KO!

Natural sa isang tao ang magkaroon ng pangangailagan lalo na ang mga

pangangailagan na sumusuporta sa kanyang buhay. Maliban sa mga pangangailagan, may
mga kagustuhan din ang tao na bihira o kailanman ay hindi matutugunan. Ito ay dahil
limitado ang kakayahan ng tao na matugunan ang lahat ng kanyang kailangan at
kagustuhan sapagkat ang pinagkukunan nito ay limitado lamang. Limitado ang mga
produktong yaman pang-ekonomikac tulad ng likas-yaman at yamang tao.

MGA TANONG

1. Ano ang mahalagang papel na ginagampanan ng Ekonomiks sa iyong

buhay?
Sagot:
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________.
2. Maituturing mo ba ang sarili mo basi sa inyong natutunan bilang isang
Ekonomista? Bakit?
Sagot:______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________

MABUHAY! PAGBATI SA IYO DAHIL MATAGUMAY MONG

NATAPOS ANG MODYUL ITO. NAWA MAYROON KANG
NATUTUNAN SA ARALIN ITO.
HANGGANG SA SUSUNOD NA MODYUL!
MARAMING SALAMAT!
 Republic of the Philippines
Department of Education
Region No. VIII-Eastern Visayas
ORMOC CITY DIVISION
NEW ORMOC CITY NATIONAL HIGH SCHOOL
Ormoc City

ARALING PANLIPUNAN 9
ARALIN 1
KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG EKONOMIKS

SANAYANG PAPEL
I.
PANIMULANG PAGSUSULIT

Panuto: Unawain at isulat ang titik ng tamang sagot.

1.
2.
3.
4.
5.

II. GAWAIN 1: HANAPIN MO PLEASE!

Panuto: Hanapin ang mga salitang may kaugnayan sa Ekonomiks

K O B Y C A N O A T S E E
A D R A A B N Y P A P O R
I A U M F C D S A C L R V
L T S A B A E I G Y A H B
A I H N K L M B A A N T N
N M U G N A Y R S H S R C
G I C T I L A E A A S E M
A L A L C A A S A B B S B
N A N K A G U S T U H A N
P R O D U K S Y O N B A C
C K O N S U M O R U N S A
P E A G O B Y E R N O P A
F U L L A N L I P U N A N

1. _______________________ 6. ___________________________
2. _______________________ 7. ___________________________
3. _______________________ 8. ___________________________
4. _______________________ 9. ___________________________
5. _______________________ 10. __________________________
 (www.clipartlook.com)

1.1
Panuto: Batay sa mga salitang iyong nakuha sa puzzle gumawa ng sariling kahulugan
ng Ekonomiks at saguting ang mga pamprosesong tanong.

EKONOMIKS ay ________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________.
 (www.clipartlibrary.com)

III. Gawain 2: MIND MAPPING

Panuto: Iayos ang ginulong pigura ng mind map. Isulat sa text box ng mind map
ang mga konseptong nakalahad sa talahanayan sa ibaba. Gamiting batayan ang sa pagbuo
ang arrows at lines.

TARA! SIMULAN NA!

Mga Konsepto

Walang katapusang Kakapusan sa

pangangailangan EKONOMIKS pinagkukunang yaman
 IV. GAWAIN 3: I-TALA MO!

Panuto: Unawain ang mga larawan at ibigay ang inyo sariling

pagkakaintindi kung gaano kahalaga ang Ekonomiks.

Gaano kahalaga ang Ekonomiks

Bilang isang mag-aaral

____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Kasapi ng pamilya
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Bahagi ng lipunan __________________________________________________________

____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
1.2

Panuto: Gamit ang concept map ilahad ang kahulugan ng Ekonomiks at

kung paano bilang mag-aaral, kasapi sa pamilya at lipunan matutunan ang
mahalagang ideya tungkol nito.

KAHULUGAN NG
EKONOMIKS_________________________________________________
_____________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

Gaano kahalaga ang Ekonomiks bilang isang,

MAG-AARAL ____________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________.
KASAPI NG PAMILYA ____________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
LIPUNAN ________________________________________________________
_________________________________________________________________.
_________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
MGA TANONG

1. Ano ang mahalagang papel na ginagampanan ng Ekonomiks sa iyong

buhay?
Sagot:
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
2. Maituturing mo ba ang sarili mo basi sa inyong natutunan bilang isang
Ekonomista? Bakit?
Sagot:
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________