Professional Documents
Culture Documents
Foundation PDF
Foundation PDF
ئامادةكردنى
لة ئيستادا زؤر تةكنيكى ئةندازةيى نوى هةية بؤ ديزاينكردنى فاوندةيشن كة بةسةر ضةندين لق و جؤردا دابةش بووة وة زؤر ثيشكةوتنى بةرضاوى
بة خؤيةوة بينيوة كة لةساالنى 0011بة دواوة ( كارل تريزاطى ) يةكةم كةس بوو كة شيوازةكان و جؤرةكانى فاوندةيشنى دامةزراند و هةريةكة
هاوكيشةى ثيويست بؤ ديزاينكردن و دروستكردنى دانا
لة ئيستادا زؤر بيناى هةور بر دةبينني كة بة ضةند سةد مةتر بةرزن بطرة تا سةرو 011م ئايا ئةم سرتاكضةرة طةورةية ضوَن راوةستاوة لةشوينى
خؤى يان بة هؤى لؤدة زؤرةكةيةوة هةروةها لةم بينا بةرزانة ( با) سةرةكيرتين كيشةية كة لةبةرزى زؤر بةرة بةرة خريايى زياد دةكات
--------------------------------------------------
وينةى 0 -
بةطشتى فاوندةيشن لة كؤنكريت دروستدةكريت (كؤنكريت و شيشى تةسليح ) هةروةها لة ستيل يش دروستدةكريت ئةويش ثشت دةبةستيت بة ضةند
مةرجيك هةروةها لة تةختة ش دروستدةكريت ،وة بة شيَوةى compositeواتة دوو مادةى جيا وةك كؤنكريت و تةختة يان كؤنكريت و ستيل
واتة بة شيكى ثايل فاوندةيشن ةكة لة دوو مةوادى جيا دروست دةكريت
ئةم جؤرةى فاوندةيشن جؤريكة بة تةواوى لة كؤنكريت دروست دةكريت لةطةل شيشى تةسليح بة ثيى ديزاين و جؤرو شكلى تايبةتى
دواتر ديينة سةرى هةروةها ريطاكانى ديزاين كردن و ئةو ريطايانةى كة بؤ ديزاين بةكاردين
زؤر بةى فاوةندةيشن ةكان لة كؤنكريت و شيش دروست دةكريت ضونكة :
كؤنكريت ماددةيةكى هةرزانة و تيضوونى بة بةراورد لة طةل ستيل كةمرتة ضونكة ئةو مةوادانةى كؤنكريتى لي دروستدةكريت لة زؤربةى
شوينةكان هةية بة شيوةى سروشتى
ئةو تايبةمتةنديانةى كة لة كؤنكريت هةية بةهؤى زؤرى بةرطةطرى High compressionواى كردووة كة كؤنكريت زؤر سةرنج
راكيشرت بيت
كؤنكريت دةتوانريت بة هةموو شيوةو شكليك دروست بكريت بة ئاسانى
ثيشكةوتنى ئةو تةكنيكة ئةندازةييانةى ئيستا واى كردووة كة كؤنكريت بةرةو ثيشرت بضيت و رؤذ لة دواى رؤذ تايبةمتةندى باشرت ى بؤ
دةدؤزريتةوة
ئةوةى اليةنى خراثى كؤنكريتة تةنها الوازى هيزى راكيشانة tension resistanceى الوازة كة ئةويش بة دانانى شيش لة ناو
كؤنكريتةكة ضارةسةر دةبيت
لةبةر ئةوةى فاوندةيشن دةضيتة قوالى زةوى بؤ ضةند مةتريك يان زياتر لة 051مةتريش دةبيت ئةو كؤنكريتةى لة دروستكردنى
فاوندةيشن ةكة بةكارديت دةبيت بةرطةى زؤر هؤكارى نالةبار بطريت كة توشى دةبيت ثاش دروستكردن
وة زؤر طرنكة بزانى ضون كؤنكريت ئامادة دةكةيت بة تايبةت بؤ بةرطرى لة خوىَ ى طؤطردى
ئةوةى لةم بةشةدا طرنطة باسى بكةم كة ثينج جؤر لة ضيمةنتؤ هةية كة زؤر طرنطة لة فاوندةيشن ى كؤنكريتى كاميان بةكاردةبةيت
لةبةر ئةوةى فاوندةيشن لة ناو خاك دروستدةكريت لة شوينيكةوة بؤ شوينيكى تر تايبةمتةندى خؤل دةطؤريت
بة تايبةت بؤ خويَى طؤطردى Sulfate saltئةطةر هةبيت دةبيت جؤريكى تايبةتى ضيمةنتؤ بةكاربينني
ضونكة كؤنكريت بؤ بةرطةطرى خوىَ ى طؤطردى الوازة و كؤنكريتةكة توشى داخوران كةمبوونةوةى strengthدةبيت ,دةبيت تيست بؤ
خؤلةكة بكريت كة ريذةى خوىَ ى طؤطردى ضةندة لة ناو خؤلةكة ئينجا برياردةدةين كة كؤنكريتةكة لة جؤرة ضيمةنتؤيةك دروستبكريت .
جؤرةكانى ضيمةنتؤ :
بةطشتى ضيمةنتؤ لة ثيَنج جؤر ثيكديت:
-1ضيمةنتؤى ثؤرتالندى ئاسايى (: )Ordinary Portland cement
ئةم جؤرة بة طشتى بةكارديت لة هةموو ثرؤذةكان ئةوانةى كة لة كؤنكريت دروستدةكرين هةروةها بؤ فاوندةيشن يش بةكارديت بةالم
نابيَت ئةو خؤلة خوىَ ى طؤطردى تيدابيت ضونكة ئةم جؤرة ضيمةنتؤ ية تواناى بةرطةطرتنى خوىَ ى طؤطردى نية .
-5ضيمةنتؤى ثؤرتالند ى سثى ( : )White Portland cementئةم جؤرة تةنها بؤ جوانكارى بةكارديت
واتة ثةيوةندى بة م باسةى ئيمةوة نية .
واتة بة طشتى بؤ دروستكردنى فاوندةيشنى كؤنكريتى ( ) 4جؤر لة ضيمةنتؤ بةكاردينني ئةويش بة ثيى سروشتى ئيشةكة و شوينةكة
بؤ منوونة ئةطةر شوينةكة لة ناو رووبار يان لة ناو ئاو بوو ئةوا دةبيت ضيمةنتؤى جؤرى 3بةكاربينني كة ئةو ضيمةنتؤ يةية زؤر خريا
رةق دةبيت
يان ئةطةر شوينةكةمان واتة ئةو خؤلة ى كة هةمانة خوىَ ى طؤطردى هةبوو بة ريذةى كة بامسان كرد ضيمةنتؤى جؤرى 0و جؤرى 4
بةكارديَنني يان ئةطةر خؤلةكةمان هيض جؤرة خوىَ يةكى طؤطردى نةبوو ئةوا جؤرى 0بةكاردينني كة ضيمةنتؤى ثؤرتالندى ئاسايية بة
بةراورد لةطةل جؤرةكانى تر هةرزانرتة ضونكة جؤرى 4- 3- 0جؤرويكى تايبةتني طرانرتن بؤية كاتى ثيويست نةبيت بةكارنايةن
-0ستيل :
ستيل مادةيةكى طرانرتة بة بةراورد لةطةل كؤنكريت ,لة فاوندةيشن دا تةنها بؤ جؤرى فاوندةيشنى قول Deep
foundationبةكارديت
زؤر بةهيزة بؤ طواستنةوةى لؤد بةالم نرخى زؤر طرانة
هةروةها بؤ دروستكردنى pileبةكارديت كة ضةند جؤريكى هةية
واتة فاوندةيشنى لة نزيك رووى زةوى بيت تا قواليى 3م Shallow foundation -1
واتة فاوندةيشن لة قواليى زؤر تا زياتر لة 022م Deep foundation -2
ئةمة بةثيى بؤضونةكةى تريزاطى كة بؤ هةردوو جؤرة كةى فاوندةيشن
بؤضونيكى تريش هةية كة لة 02مةتر زياتر بة فاوندةيشنى قوول دادةنريت و لة 02مةتر كةمرت بة فاوندةيشنى رووكةش shallow
دادةنريت .
بة ثيضةوانةوة ئةطةر خاكيكى فشةل و الواز بيت جؤرى فاوندةيشنةكة دةكريتة Deep foundationبؤ ئةوةى لؤدةكة
بطوازيتةوة بؤ ضينيكى ثتةو تر
ثيش ئةوةى بينة سةر جؤرةكانى Shallow foundationدةبيت هةنديك دةستةواذة فريببني
( Bearing capacity -1تواناى هةلطرتنى خؤل ) :تواناى خؤلة بؤ هةلطرتنى لؤد
Ib\ft2 بة يةكةى KN\m2يان
هةر جؤريكى خؤل توانايةكى خؤى هةية بؤ هةلطرتنى لؤد ئةويش بة ثيى ضةند ثاراميتةريك ى تايبةت بة خؤى دةكريت
واتة ئةو خؤلةى كة هةمانة توانايةكى سنوردارى هةية بؤ هةلطرتنى لؤد
هةروةها ئةو لؤدةى كة لةسةر فاوندةيشنةكة يان Footingةكةية bearing capacityيةكى دةويت بؤ
هةلطرتنى ,جا ئيمة تواناى هةلطرتنى لؤد ى خؤل ةكة واتة bearing capacityى خؤلةكة و ئةو bearing
capacityيةش بةراورد دةكةين كة لؤدةكة دةيةويت .
ئةم فوتينطة وةك لة وينةكة ديارة لة دوو بةش ثيكديت baseبةشيكى ثانة لة بنى فاوندةيشنةكة دريذى وثانيةكى ديارى
كراوى هةية بة ثيى ديزاين ديارى دةكريت ه9روةها لة columnكة دينطةيةكة لةسةر baseةكة يان شيوةى ضوارطؤشةية
يان خرة .بة هةمان شيوة ئةويش دريذى و ثانى و تريةكةى بة طويرةى ديزاين ديارى دةكريت .
:Rectangular baseئةم جؤرة بنكةكةى الكيشةية و بة هةمان شويةى ثيشرت تةنها يةك Columnى لةسةر ة .II
يان ضوارطؤشةية يان بازنةية .هةروةها دريذى و ثانيةكةى بة طويرةى ديزاين ديارى دةكريت
ئةم جؤرة بناغةية دوو كؤلؤم ( دينطة ) هةلدةطريت لةسةر يةك .baseضةند شيوةيةكى هةية
ئةم دوو دينطة دةتوانريت بة شيوةى ضوارطؤشة يان بازنة ( خر ) دروست بكريت لةسةرى
:Rectangular combine footingئةم جؤرة بنكة كةى الكيشةية و دوو كؤلؤمى لةسةر يان ضوارطؤشة يان .I
بازنة لة جؤرى بنكة الكيشة دةبيت هةردوو Columnةكة هةمان لؤديان لةسةر بيت واتة ئةو لؤدةى لةسةر يةكيكيانة دةبيت
يةكسان بيت بةوى تر
ضونكة :ئةطةر وانةبيت ئةوا Differential settlementروو دةدات .
ضونكة بنكةى footingة ضوارطؤشةييةكة لة هةموو الكانى هةمان bearing capacityدروست دةكات
بؤية دةبيَت لؤدى سةر هةردوو كؤلؤمةكة ( دينطة ) columnةكة يةكسان بن واتة لؤدةكانيان لة بردا يةكسان بن .
:Trapezoidal combine footingئةم جؤرة بنكةكةى شيوةى تراثيزيؤد ة و بة هةمان شيوة دوو كؤلؤمى .II
لةسةرة
بةالم ئةم شيوةية كاتيك دروست دةكريت كة لؤدى سةر كؤلؤمةكان لة بردا يةكسان نةبن لؤدى سةر يةكيكان زياتر بيت
بيطومان ئةوةش بةثيى سروشتى بيناكة دةبيت واتة دةبيت بزانى لة كام الوة لؤد دةطؤريت يان زياد و كةم دةكات .
:Strap combine footingئةم جؤرةش بة هةمان شيوةى ثيشرت دوو كؤلؤم هةلدةطريت جا ضوارطؤشة ين يان .III
خر
-0كارل تريزاطى :كارل تريزاطى يةكةم كةس بوو كة ريطاى بؤ ديزاين كردن دؤزيةوة سةرةتا بة شيوةيةكى زؤر سادة و ساكار بوو بةالم
دواتر ثةرةى سةند و بووة بةو ديزاينةى كة ئيستا هةية و كارى ثيدةكريت
ريطاكةى كارل تريزاطى تةنها بؤ footingى شيوة ضوارطؤشة و بازنة دةبيت و بؤ شوةى الكيشة نابيت
-0مريهؤظ :ئةم ريطاية ى ديزاين بؤ بناغةى شيوةى الكيشة ش دةبيت ،مريهؤظ هةمان ريطاكةى تريزاطى بةكارهينايةوة لةطةل
دةستكاريكردنى بة شيوةيكى باشرت كة بؤ شيوةى الكيشة ش بطوجنيت ،اليةنيكى طرنطرت ئةو بناغانةى كة لؤدةكةيان الرة واتة بة
طؤشةيةك الربوتةوة مريهؤظ دةتوانى ديزاين يان بكات
واتة :
-0بؤ هةموو شيوةكانى بناغة ى رووكةش دةبيت
-0بؤ شيوةى الكيشةش دةبيت
-3ئةطةر لؤدى سةر فوتينطةكة بة طؤشةيةك الر بوو لة طةل شاول
-3هانسن :ئةم ريطاية كة هانسن بةكاريدةهينا هةمان ياساكانى مريهؤف وتريزاطى بةكارهينايةوة بةالم بة شيوةىةكى باشرت
دايرشتةوة ئةم ريطاية بؤ بناغةى الر دةبيت واتة baseى بناغةكة بة طؤشة الربيت و هةروةها بؤ زةوى الر واتة ground
ةكة بة طؤشةيةك الر بيت .وة بؤ هةموو شيوةكانى بناغة دةبيت كة مريهؤف و تريزاطى بةكاريان هينا
واتة :
-0بؤ هةموو شيوةكانى بناغةى رووكةش
-0ئةطةر لؤدى سةر فوتينطةكة بة طؤشةيةك الر بوو لة طةل شاول
-3ئةطةر baseى فوتينط ةكة بة طؤشةى µالربوو لةطةل ئاسؤ
-4ئةطةر groundواتة زةويةكة بة طؤشةى βالربوو لةطةل ئاسؤ
-4ظيزيك :هةمان ريطاكةى هانسن ة بةالم بة شيوةيكى باشرت داريذراوةتةوة .و بؤ هةموو جؤرةكانى بناغةى رووكةش دةبيت و
هةموو ئةوانةش كة لةسةرةوة باسكران .
بة ثيَى شيكارى جيؤتةكنيكى ضون دةزانني كة ناتوانني فاوندةيشنى رووكةش Shallow foundationبةكاربينني
Qult = p / A
=Aرووبةرى فوتينطةكة
بؤدؤزينةوةى تواناى بةرطةطرتن ى خؤلةكة دةبيت تيستى Shear stressبؤ خؤلةكة بكةين بؤ دؤزينةوةى
Cو ø
ø = Angle of friction
C = cohesive of soil
بة ثيَى ضوار تيؤرةكةى كة لةسةرةوة باسكران دةتوانني بزانني كة زؤرترين تواناى هةلطرتن Ultimate bearing capacityضةندة واتة
زؤرترين زةخت كة خؤلةكة بةرطةى بطريت ضةندة .
منوونة :
Qult = p / A
ئةطةر بة لؤدى سةر فوتينطةكة بة ثيى ديزان 055كيلؤنيوتن بيت .
ئةو تواناى هةلطرتنةى لؤدةكة 053بوو كةواتة كةمرتة لة و تواناى هةلطرتنةى كة خؤلةكة هةيبوو كة 033بوو
ئةطةر ئةو تواناى هةلطرتنةى كة لؤدةكة دةيةويست زياتر بوو لةو توانا هةلطرتنة سروشتيةى كة خؤلةكة هةيةتى
بؤ ضارةسةرى ئةمة دةبيت يان لؤدةكة كةم بكةينةوة كة ئةمةش هةندى جار ناطوجنيت !
يان رووبةرى فوتينطةكة زياتر بكةين ئةو كاتة زةختةكة بةسةر رووبةريكى طةورةتر دابةش دةبيت .
www.ge4c.com