Cours 2bac PC PC 07

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 3

‫انىحدة ‪4‬‬

‫‪ ) I‬انقىاوٍه انثالثت نكٍبهس ‪les trois lois de Kepler‬‬


‫‪ 1‬ـ انمسجغ انمسكزي انشمسً ( تركٍس )‬
‫نذساسح حشكح انكٕاكة حٕل انشًس َسرؼًم انًشخغ انًشكض٘ انشًس‪. ٙ‬‬
‫‪  ‬‬
‫َفشٌ ْزا انًشخغ تانًؼهى انًرؼايذ ٔ انًًُظى ) ‪ R (O, i , j , k‬انز٘ َؼرثشِ غان‪ٛ‬ه‪ٛ‬ا‬
‫‪ 2‬ـ قىاوٍه كٍبهس‬
‫‪ 1.2‬ـ انقاوىن األول أو قاوىن انمدازاث اإلههٍجٍت‬
‫يساس يشكض قصٕس كٕكة ‪ ،‬ف‪ ٙ‬انًشخغ انًشكض٘ انشًس‪ ، ٙ‬إْه‪ٛ‬د‪ًٚ ٙ‬ثم يشكض قصٕس‬
‫انشًس إحذٖ تؤسذ‪ّٛ‬‬

‫‪ 2.2‬ـ انقاوىن انثاوً أو قاوىن انمساحاث‬


‫ذكسح انقغؼح ‪ SP‬انر‪ ٙ‬ذشتظ يشكض انشًس تًشكض انكٕكة يساحاخ يرقا‪ٚ‬سح ف‪ ٙ‬يذد صيُ‪ٛ‬ح يرسأ‪ٚ‬ح ‪.‬‬
‫مهحىظت ‪:‬‬
‫ْزا انقإٌَ ‪ٚ‬ث‪ ٍٛ‬أٌ سشػح انكٕكة أثُاء حشكرّ ذرغ‪ٛ‬ش يٍ َقغح إنٗ أخشٖ ‪ .‬ذكٌٕ انسشػح قصٕ‪ٚ‬ح ػُذيا ‪ٚ‬كٌٕ انكٕكة فش‪ٚ‬ثا يٍ انشًس ‪.‬‬
‫‪ 3.2‬ـ انقاوىن انثانث أو قاوىن األدواز‬
‫أ ـ اندوزة انفَهكٍِت ‪َ :‬سً‪ ٙ‬دٔسج فهك‪ٛ‬ح نكٕكة يا ‪ ،‬حشكرّ ت‪ ٍٛ‬يشٔس‪ ٍٚ‬يرران‪ ٍٛ‬نًشكضِ ‪ P‬يٍ َفس انُقغح يٍ يذاسِ حٕل انشًس ‪.‬‬
‫ب ـ اندوز انمدازي ‪َ :‬سً‪ ٙ‬انذٔس انًذاس٘ نكٕكة يا ‪ ،‬انًذج انضيُ‪ٛ‬ح ‪ T‬انر‪ٚ ٙ‬سرغشقٓا يشكضِ إلَداص دٔسج فهك‪ٛ‬ح كايهح ‪.‬‬
‫ج ـ وص انقاوىن ‪ٚ :‬رُاسة يشتغ انذٔس انًذاس٘ اعشادا يغ يكؼة َصف عٕل انًحٕس انكث‪ٛ‬ش نإلْه‪ٛ‬ح‬
‫‪T2‬‬
‫‪ k‬ثاترح تانُسثح ندً‪ٛ‬غ كٕاكة انُظاو انشًس‪ ٔ ٙ‬حذذٓا ‪m2 .s-3‬‬ ‫‪k‬‬
‫‪a3‬‬
‫د ـ مهحىظتان‬
‫‪2‬‬
‫‪T‬‬
‫ـ إرا كاٌ يساس انكٕكة دائش٘ فئَُا َؼثش ػٍ قإٌَ ك‪ٛ‬ثهش انثانث كًا ‪ٚ‬ه‪ 3  k : ٙ‬تح‪ٛ‬ث ‪ r‬شؼاع انًساس انذائش٘‬
‫‪r‬‬
‫‪2‬‬
‫‪T‬‬
‫’‪ k‬ال ذرؼهق إال تانكٕكة‬ ‫ـ َغثق انقإٌَ انثانث نك‪ٛ‬ثهش ػهٗ خً‪ٛ‬غ األقًاس عث‪ٛ‬ؼ‪ٛ‬ح أٔ اصغُاػ‪ٛ‬ح انر‪ ٙ‬ذذٔس حٕل كٕكة يا ‪ k ' .‬‬
‫‪a3‬‬

‫هـ ـ تمسٌه تطبٍقً‬


‫‪1UA = 1,5.106km‬‬ ‫انًسافح انًرٕسغح ت‪ ٍٛ‬يشكض٘ األسض ٔ انشًس ذسأ٘ ‪ . 1,5.108km‬ذًكٍ ْزِ انًسافح يٍ ذؼش‪ٚ‬ف انٕحذج انفهك‪ٛ‬ح‬
‫) ‪ (unité astronomique‬أحسة تانٕحذج ‪ ٔ UA‬تانٕحذج ‪ km‬انًسافح انفاصهح ت‪ ٍٛ‬يشكض٘ انشًس ٔ انضْشج ‪ ٔ ،‬ت‪ ٍٛ‬يشكض٘ انشًس‬
‫ٔ صحم ‪َ .‬ؼرثش يذاس٘ انكٕكث‪ ٍٛ‬حٕل انشًس دائش‪. ٍٛٚ‬‬
‫صحم‬ ‫األسض‬ ‫انضْشج‬ ‫انكٕكة‬
‫‪29,457‬‬ ‫‪1,000‬‬ ‫‪0,615‬‬ ‫انذٔس انًذاس٘ ‪) ans ( T‬‬
‫انحم‬
‫َسً‪ r1 ٙ‬انًسافح ت‪ ٍٛ‬انشًس ٔ األسض ٔ ‪ r2‬انًسافح ت‪ ٍٛ‬انشًس ٔ انضْشج ٔ ‪ r3‬انًسافح ت‪ ٍٛ‬انشًس ٔ انًش‪ٚ‬خ ‪.‬‬
‫َسً‪ T1 ٙ‬انذٔس انًذاس٘ نألسض ‪ T2‬انذٔس انًذاس٘ نهضْشج ٔ ‪ T3‬انذٔس انًذاس٘ نهًش‪ٚ‬خ‬
‫‪T2‬‬ ‫‪0,615 2 3‬‬ ‫‪T2 T2‬‬
‫( ‪r2  1,08.108 km  r2  0,723UA  r23  22... r13 ‬‬ ‫نذ‪ُٚ‬ا ‪) .1  0,378225  13  23‬‬
‫‪T1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪r1‬‬ ‫‪r2‬‬

‫‪T32 3‬‬ ‫‪29,457 2 3‬‬ ‫‪T12 T32‬‬


‫‪r2  1,43.109 km  r2  9,538UA  r33 ‬‬ ‫‪r‬‬‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫(‬ ‫)‬ ‫‪.‬‬‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪8‬‬‫‪67‬‬ ‫‪,‬‬‫‪715‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 3‬‬
‫‪T12...‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪r13‬‬ ‫‪r3‬‬
‫‪mouvement circulaire uniforme‬‬ ‫‪ ) II‬انحسكت اندائسٌت انمىتظمت‬
‫‪ 1‬ـ تؼسٌف‬
‫ذكٌٕ حشكح َقغح دائش‪ٚ‬ح يُرظًح إرا كاٌ يساسْا دائش‪ٚ‬ا ٔ سشػرٓا ثاترح ‪.‬‬
‫‪ 2‬ـ متجهت انسسػت و انتسازع‬
‫‪ 1.2‬ـ تؼسٌف‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ V  v.u‬يغ ‪v = r.ω‬‬
‫‪d‬‬
‫‪   ‬‬ ‫انسشػح انضأ‪ٚ‬ح ثاترح ‪ cte‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪ 2.2‬ـ انمؼدنت انزمىٍت نهحسكت‬
‫‪d‬‬
‫‪  .t   0   ‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪ds‬‬
‫‪s (t )  v.t  v0  v ‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪ - 3.2‬دوز انحسكت‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 .r‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪‬‬ ‫ْٕ انًذج انضيُ‪ٛ‬ح ‪ T‬انالصيح إلَداص دٔسج كايهح ‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪ 4.2‬ـ متجهت انتسازع‬
‫‪2‬‬
‫‪dv‬‬ ‫‪V‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪aT ‬‬ ‫‪ 0 ٔ aN ‬‬ ‫‪ a  a N .n‬يغ ‪ r. 2‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪r‬‬
‫‪ 3‬ـ شسطا انحصىل ػهى حسكت دائسٌت‬
‫نك‪َ ٙ‬حصم ػهٗ حشكح اَدذدات‪ٛ‬ح يشكض‪ٚ‬ح ‪ٚ‬دة أٌ ذكٌٕ ‪:‬‬
‫ـ يردٓح انسشػح اَدزات‪ٛ‬ح يشكض‪ٚ‬ح ٔ يُظًٓا ثاتد ‪.‬‬
‫‪v2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪F m‬‬ ‫‪ -‬يحصهح انقٕٖ انخاسخ‪ٛ‬ح انًغثقح ػهٗ اندسى ‪ F   Fex‬اَدذات‪ٛ‬ح يشكض‪ٚ‬ح يُظًٓا‬
‫‪r‬‬
‫‪ ) III‬انحسكت انمدازٌت نهكىاكة ‪mouvement orbitale des planète‬‬
‫‪ 1‬ـ قاوىن وٍىته نهتجاذب انكىوً ‪Loi d’attraction universel‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪m .m ‬‬
‫‪FA / B  FB / A  G. A 2 B u AB‬‬
‫‪AB‬‬

‫)‪ : G = 6,67.10-11(SI‬ثاترح انردارب انكَٕ‪ٙ‬‬

‫‪ 2‬ـ انحسكت انمدازٌت نهكىاكة حىل انشمس‬


‫‪ 1.2‬ـ وشاط‬
‫َؼرثش كٕكثا كرهرّ ‪ ٔ m‬يشكضِ ‪ P‬ف‪ ٙ‬حشكح دائش‪ٚ‬ح حٕل انشًس راخ انكرهح ‪ ٔ mS‬انًشكض ‪. S‬‬
‫أ ـ ترغث‪ٛ‬ق انششط انثاَ‪ ٙ‬نُ‪ٕٛ‬ذٍ ػهٗ انكٕكة أٔخذ ذؼث‪ٛ‬ش يردٓح ذساسػّ ‪,‬‬
‫ب ـ ت‪ ٍٛ‬أٌ حشكح انكٕكة دائش‪ٚ‬ح يُرظًح ٔ اسرُرح ذؼث‪ٛ‬ش سشػح انكٕكة ف‪ ٙ‬يذاسِ حٕل انشًس ‪,‬‬
‫ج ـ أٔخذ ذؼث‪ٛ‬ش انذٔس انًذاس٘ نهكٕكة ف‪ ٙ‬يذاسِ حٕل انشًس‬
‫د ـ اسرُرح كرهح انشًس ‪ mS‬ػهًا أٌ انكٕكة ْٕ األسض ٔ انًسافح ت‪ ٍٛ‬انشًس ٔ األسض ‪ ٔ r = 1,5.108km‬انذٔس انًذاس٘ نألسض‬
‫‪ ٔ T = 1an‬ثاترح انردارب انكَٕ‪G = 6,67.10-11(SI) ٙ‬‬ ‫تانُسثح نهشًس‬
‫‪ 2.2‬ـ استثماز‬
‫‪‬‬
‫أ ـ انكٕكة ‪ٚ‬خضغ نقٕج انردارب انكَٕ‪ ٙ‬انًغثقح يٍ عشف انشًس ػهٗ انكٕكة ‪F S / P‬‬
‫‪‬‬ ‫‪m.m ‬‬ ‫‪‬‬
‫حسة انقإٌَ انثاَ‪ ٙ‬نُ‪ٕٛ‬ذٍ فئٌ ‪ ٔ FS / P  G. 2 S .u SP  m.a P‬يُّ فئٌ ذؼث‪ٛ‬ش يردٓح‬
‫‪r‬‬
‫‪‬‬ ‫‪m ‬‬
‫انرساسع ‪a P  G. 2S u SP‬‬
‫‪r‬‬
‫‪2‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪dv‬‬
‫‪aN ‬‬ ‫‪ G. 2S ٔ aT ‬‬ ‫ب ـ يردٓح انرساسع اَدزات‪ٛ‬ح يشكض‪ٚ‬ح أ٘ أٌ ‪ 0‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪dt‬‬
‫‪G.m‬‬
‫أ٘ ‪ ٔ v = Cte‬ذؼث‪ٛ‬ش شؼاع انًذاس ‪ r  2 S‬إرٌ انكٕكة ‪ٚ‬أخز حشكح دائش‪ٚ‬ح يُرظًح‬
‫‪v‬‬
‫‪G.m S‬‬
‫‪v ‬‬ ‫ذؼث‪ٛ‬ش سشػح انكٕكة‬
‫‪r‬‬
‫‪2 .r‬‬ ‫‪r3‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪ 2 .‬‬ ‫ج ـ ذؼث‪ٛ‬ش انذٔس انًذاس٘‬
‫‪v‬‬ ‫‪G.mS‬‬
‫‪4. 2 .(1,5.1011 ) 3‬‬ ‫‪4. 2 .r 3‬‬ ‫‪4. 2 .r 3‬‬
‫‪mS ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬‫‪.‬‬‫‪10‬‬ ‫‪30‬‬
‫‪kg‬‬ ‫ػذد٘‬ ‫ذغث‪ٛ‬ق‬ ‫‪m‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪‬‬ ‫د ـ كرهح انشًس‬
‫‪(3,15576.107 ) 2 ..6,67.10 11‬‬
‫‪S‬‬
‫‪T 2 .G‬‬ ‫‪G.mS‬‬
‫‪ 3‬ـ انحسكت انمدازٌت نألقماز حىل األزض‬
‫‪َ -‬سً‪ ٙ‬قًشا كم خسى ف‪ ٙ‬حشكح يذاس‪ٚ‬ح حٕل كٕكة‬
‫‪-‬‬
‫‪ 1.3‬ـ ذؼث‪ٛ‬ش انسشػح ٔ انذٔس انًذاس٘‬
‫‪.‬‬

‫‪ 2.3‬ـ االسرقًاس ‪satellisation‬‬


‫‪ 3.3‬ـ األقًاس االصغُاػ‪ٛ‬ح انساكُح تانُسثح نألسض‬

You might also like