Professional Documents
Culture Documents
Social Questions
Social Questions
Social Questions
18 July 2020
चंपत बो व
े ार
1/4
7/18/2020
आजपयत मु पर त
े कुटु ंबप ती, जाती, लंगभाव, जाग तक करण, धम नरपे ता, देशवाद, दा र य़ य ा व वध आयाम वर
वचार ात आलेले आहेत. त
ु लेखात भारतातील कुटु ंबसं ा आ ण तचे वतमानकालीन ान याचा थोड ात ऊहापोह
केलेला आहे. या घटकाचा अ ास करताना कुटु ंबरचना ही एक सामा जक सं ा आहे आ ण इतर सामा जक सं शी
कुटु ंबसं च
े े नाते काय कारचे रा हले आहे, याही बाबी सव थम ानात ा ात. कुटु ंबसं ा आकलना ा क त
े ये ासाठ
जात, वग, धम, ववाह, र ती-परं परा या सं ा जोडीने समजून ावी लागते; परं तु ासोबत जाग तक करणा ा स ृ तक,
आ थक वाहा ा भावातून कुटु ंबरचनेत काय कारचे बदल होत आहेत याचाही वचार करावा लागतो.
शहर करण आ ण औ ो गक करणा ा धोरणाने रोजगाराचे आ ण उ ाचे अ पय य समोर आले. ातं ानंतर शहर करणाचे
धोरण कायम रा ह ाने संयु कुटु ंबरचनेत मोठा बदल घडू न येत गेला. रोजगार, श ण तसेच जात व त
े ील वैगु ामुळे
खेडय़ातील लोक चे शहर कडे ल तर हो ाचे माण अ धका धक वाढत गेल.े अशा प र तीत संयु कुटु ंबरचनेचे आधार
आ ण गुणवै श य़ म े बदल घडू न आले. थोड ात, सामा जक मू ाऐवजी संयु कुटु ंबावर आ थक घटक भाव टाकू लागले.
जाग तक करणा ा रे टय़ातून कुटु ंबे वतमान बाजार व े ा भू मकेत उत लागली. वाढ ा गरज मधून अ धक अथ जन
कमाव ाकडे कल वाढू लागला. ातून आपण आ ण आपली मुले या तर घरात इतर माणस चा वावर नकोसा वाटू लागतो.
ातूनही संयु कुटु ंबरचनेला तडे जाऊ लागले. चे झालेले व क
ु रण कुटु ंबरचनेत बदल घडवून आणते. ामुळे
चंगळवादाने कुटु ंबसं व
े र काय कारचे प रणाम केले, याचीही उ रे मळवणे आव क आहे.
संयु कुटु ंबरचनेकडू न वभ कुटु ंबरचनेकडे झाले ा ंतरातून अनेक मु े नम ण झाले. वभ कुटु ंबात आई-वडील दोघे
नोकर न म ाने घराबाहेर पडणे अ नवाय अस ाने लहान मुल चा स भाळ ही मोठ जिकर ची सम ा बनली. ातून लहान
मुल ा व वध कार ा शोषणाचा नम ण झा ाने शहर म े पाळणाघरे तयार झाली. ामुळे शहर करण आ ण वभ
कुटु ंबे य ा आंतरसंबंधावर यूपीएससीकडू न वचारले जा ाची श ता आहे.
दुसर सम ा णजे नवा याची जागा मय दत अस ाने आ ण कुटु ंबाचा खच वाढ ातून घरातील वृ चे राहणीमान भा वत
झाले. ातून समाजाम े ासाठ वृ ा मे उदयाला आली. या धत वर वृ ची हेळस ड थ बव ासाठ सरकारने कोणती
धोरणे आखली आहेत याचाही वचार अ ासाम े करावा लागेल.
2/4
7/18/2020
कुटु ंबसं े ा सं मणातून जनरे शन गॅप नावाची सम ा समोर आली. मने जुळत नाहीत, ि कोनाम े फरक पडत जातो; अशी
व वध ल णे असले ा जनरे शन गॅपचा अथ लावणे, ती नम ण हो ाचे आधार तपासणे तसेच या जनरे शन गॅपची कारणे आ ण
प रणाम य चाही अ ास अ नवाय ठरतो.
Web Title: Upsc Preparation Tips Upsc Exam 2020 Upsc Exam Main Zws 70
Share
आणखी मह ा ा बात ा
महा वकास आघाडीच ठरलं! वधान प रषद नवडणूक बन वरोध होणार
3/4
7/18/2020
4/4