Professional Documents
Culture Documents
หมายเลขระวางแผนที่ (ภูมิศาสตร์)
หมายเลขระวางแผนที่ (ภูมิศาสตร์)
รายละเอียดขอบระวางแผนที่
การใช้แผนที่ ผู้ใช้จาเป็นที่จะต้องมีความเข้าใจรายละเอียดคาแนะนาหรือข้อความที่พิมพ์ไว้ที่ขอบ
นอกของแผนที่ ซึ่งเราเรียกกันว่า รายละเอียดขอบระวางแผนที่ ข้อความที่ปรากฏอยู่บนขอบระวางแผนที่
คื อ ค าแนะน าที่ จ ะบอกให้ ผู้ ใ ช้ แ ผนที่ ท ราบข้ อ มู ล ต่ า งๆ เกี่ ย วกั บ แผนที่ แ ละวิ ธี การใช้ แ ผนที่ ฉ บั บ นั้ น ๆ
รายละเอียดที่แสดงบนขอบระวางแผนที่แต่ละฉบับอาจมีความแตกต่าง ดังนั้นก่อนการใช้แผนที่จะต้องทาการ
ตรวจสอบรายละเอียดของข้อมูลที่แสดงอย่างรอบคอบก่อนเสมอ
รูปที่ 1 แผนที่จังหวัดลพบุรี
1. ชื่อแผ่นระวาง
ชื่อแผ่นระวางจะปรากฎอยู่ 2 แห่ง คือ ตรงกึ่งกลางตอนบนของขอบระวางและทางด้านซ้ายตอนล่าง
ของขอบระวาง โดยปกติแล้วจะตั้งชื่อแผ่นระวางตามลักษณะเด่นทางภูมิศาสตร์หรือทางวัฒนธรรมของบริเวณ
นั้น เช่น ชื่อหมู่บ้าน ตาบล อาเภอหรือจังหวัด เป็นต้น และส่วนใหญ่การตั้งชื่อระวางสามารถที่จะใช้ชื่อ
เมืองที่ใหญ่ที่สุดที่ปรากฎอยู่บนแผนที่ได้เช่นกัน
รูปที่ 2 ชื่อแผ่นระวาง
หมายเลขแผ่นระวางจะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนบนและด้านซ้ายตอนล่ าง หมายเลข
ดังกล่าวจะใช้เป็นหมายเลขอ้างสารที่กาหนดให้กับแผนที่แต่ละระวาง ซึ่งหมายเลขระวางแผนที่นี้จะถือเอา
ระบบพิกัดมาเป็นเครื่องกาหนด
รูปที่ 3 หมายเลขแผ่นระวาง
ในแผนที่แต่ละระวางที่มีมาตราส่วนไม่เท่ากันจะมีการกาหนดหมายเลขระวางที่คล้ายคลึงกัน แตกต่าง
กันตรงที่มีตัวอักษรกากับต่อท้ายหมายเลขระวางเท่านั้น
2.1 แผนที่มาตราส่วน 1:100,000 จะกาหนดหมายเลขแผ่นระวางด้วยตัวเลข 4 ตาแหน่ง เช่น 5138
8
5138
5138
1:50,000
5138 IV 5138 I
1:50,000
5138 IV 5138 I
1:25,000
รูปที่ 7 ชื่อชุดแผนที่
4. มาตราส่วน
มาตราส่วนจะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านซ้ายตอนบนและกึ่งกลางขอบระวางตอนล่าง มาตราส่วน
คือ อัตราส่วนระหว่างระยะบนแผนที่ต่อระยะในภูมิประเทศจริง เช่น มาตราส่วน 1:50,000 หมายถึง
ระยะบนแผนที่ 1 หน่วย เท่ากับระยะในภูมิประเทศจริง 50,000 หน่วย
11
รูปที่ 8 มาตราส่วน
5. หมายเลขประจาชุด/ลาดับชุด (SERIES)
12
รูปที่ 9 หมายเลขประจาชุด/ลาดับชุด
6. หมายเลขการจัดพิมพ์/พิมพ์ครั้งที่ (EDITION)
หมายเลขการจัดพิมพ์ จะปรากฏอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนบนและขอบระวางด้านซ้ายตอนล่าง
แสดงให้ ท ราบถึ ง อายุ ข องแผนที่ เ มื่ อ เปรี ย บเที ย บกั บ การจั ด พิ ม พ์ ค รั้ ง อื่ น ๆ ของแผนที่ ใ นระวางเดี ย วกั น
การจัดพิมพ์ครั้งหลังสุดจะต้องมีหมายเลขสูงสุด เช่น คาว่า EDITION 1-RTSD แสดงให้ทราบว่าเป็นการพิมพ์
ครั้งที่ 1 โดยหน่วยพิมพ์คือกรมแผนที่ทหาร
รูปที่ 10 หมายเลขการจัดพิมพ์/พิมพ์ครั้งที่
7. สารบัญแสดงแนวแบ่งเขตการปกครอง (BOUNDARIES)
แผนผังสารบัญแสดงแนวแบ่งเขตการปกครองจะปรากฏอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง มีลักษณะ
เป็นรูปแผนที่ขนาดเล็กที่แสดงให้ทราบถึงเขตการปกครองที่ปรากฎอยู่ในพื้นที่ต่างๆ ของแผนที่ เช่น เขต
อาเภอ เขตจังหวัด เป็นต้น
รูปที่ 11 สารบัญแสดงแนวแบ่งเขตการปกครอง
A2 คือ อาเภอท่าวุ้ง
A3 คือ อาเภอบ้านหมี่
A4 คือ อาเภอโคกสาโรง
B5 คือ อาเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี
รูปที่ 12 สารบัญระวางติดต่อ
16
รูปที่ 13 คาแนะนาเกี่ยวกับระดับความสูง
10. แผนภาพมุมเยื้อง
แผนภาพมุมเยื้องจะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง แสดงให้ทราบถึงความสัมพันธ์ทางมุมที่
เกิดขึ้นระหว่างทิศเหนือจริง (TRUE NORTH) ทิศเหนือตาราง (GRID NORTH) และทิศเหนือแม่เหล็ก
(MEGNATIC NORTH) ข้อมูลส่วนนี้นอกจากจะแสดงถึงความสัมพันธ์ทางมุมต่างๆ แล้ว ยังแสดงการแปลงค่า
เอซิมัทแม่เหล็กเป็นเอซิมัทกริด และการแปลงเอซิมัทกริดเป็นเอซิมัทแม่เหล็กอีกด้วย
18
รูปที่ 14 คาแนะนาเกี่ยวกับระดับความสูง
11. มาตราส่วนเส้นบรรทัด
มาตราส่วนเส้นบรรทัดจะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง มาตราส่วนเหล่านี้จะแสดงไว้
เป็นเส้นบรรทัดหลายๆ เส้น เพื่อใช้ในการพิจารณาหาระยะทางบนพื้นดิน โดยปกติแล้วแผนที่ฉบับต่างๆ
จะต้องมีมาตราส่วนเส้นบรรทัดตั้งแต่ 3 บรรทัดขึ้นไป ซึ่งแต่ละบรรทัดจะแสดงมาตราวัดระยะที่แตกต่างกัน
19
รูปที่ 15 มาตราเส้นบรรทัด
12. ข้อความที่เกี่ยวกับช่วงต่างเส้นความสูง
20
ข้อความที่เกี่ยวกับช่วงต่างเส้นชั้นความสูงจะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง โดยทั่วไป
มักจะอยู่ ด้านล่ างหรื อด้านขวาของมาตราส่ วนเส้ นบรรทัด ข้อความนี้จะแสดงให้ ทราบถึงระยะในทางดิ่ง
ระหว่างเส้นชั้นความสูงที่อยู่ติดกันบนแผนที่ การจัดทาแผนที่ในปัจจุบันช่วงต่างเส้นชั้นความสูงจะมีหน่วยวัด
เป็นเมตร และเมื่อมีการใช้เส้นชั้นความสูง แทรกก็จะต้องแสดงระยะห่างของเส้นชั้นความสูงแทรกไว้ให้ทราบ
ด้วย
รูปที่ 16 ข้อความที่เกี่ยวกับช่วงต่างเส้นความสูง
14. ข้อความที่เกี่ยวกับเส้นกริด
ข้อความที่เกี่ย วกับเส้ นกริดจะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่ างของขอบระวาง ข้อความเหล่านี้จะให้
รายละเอียดเกี่ยวกับระบบของเส้นกริดที่ใช้อยู่ ความห่างของเส้นกริด และจานวนของตัวเลขที่มิได้แสดงไว้ใน
ค่าของเส้นกริด
รูปที่ 18 ข้อความที่เกี่ยวกับเส้นกริด
15. ข้อความที่เกี่ยวกับเส้นโครงแผนที่
ข้อความที่เกี่ยวกับเส้นโครงแผนที่จะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง ข้อความเหล่านี้จะ
แสดงให้ทราบว่าแผนที่ฉบับนั้นใช้เส้นโครงแผนที่ชนิดใด สาหรับแผนที่ที่ใช้ในภารกิจทางทหารจะใช้เส้นโครง
แผนที่ชนิดต่างๆ ดังนี้
15.1 Transverse Mercator Projection
เป็นเส้นโครงแผนที่ที่ใช้กับแผนที่ที่ครอบคลุมพื้นที่ระหว่างเส้นละติจูด 80°S และเส้นละติจูด 84°N
และใช้กับแผนที่มาตราส่วน 1:500,000 และใหญ่กว่า
15.2 Lambert Conformal Conic Projection
เป็นเส้นโครงแผนที่ที่ใช้กับแผนที่ที่ครอบคลุมพื้นที่ระหว่างเส้นละติจูด 80°S และเส้นละติจูด 84°N
และใช้กับแผนที่มาตราส่วน 1:1,000,000 และเล็กกว่า
15.3 Polar Stereographic Projection
เป็นเส้นโครงแผนที่ที่ใช้กับแผนที่ที่ครอบคลุมพื้นที่บริเวณขั่วโลก (บริเวณใต้เส้นละติจูด 80°S และ
เหนือเส้นละติจูด 84°N) และใช้กับแผนที่มาตราส่วน 1:1,000,000 และใหญ่กว่า
24
รูปที่ 20 ข้อความที่เกี่ยวกับหลักฐานทางดิ่ง
17. ข้อความที่เกี่ยวกับหลักฐานทางราบ
26
ข้อความนี้จะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง ซึ่งจะแสดงให้ทราบถึงพื้นฐานของหมุด
หลักฐานทางราบที่ปรากฏอยู่บนแผนที่ ข่ายของหมุดหลักฐานดังกล่าวนี้จะควบคุมตาแหน่งต่างๆ ในทางราบ
ของลักษณะภูมิประเทศที่ปรากฎอยู่บนแผนที่
รูปที่ 21 ข้อความที่เกี่ยวกับหลักฐานทางราบ
18. ข้อมูลเกี่ยวกับการกาหนดจุดควบคุม
ข้อมูลนี้จะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง แสดงถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการควบคุม
ทางเทคนิคและข้อมูลต่างๆ ที่เผยแพร่บนแผนที่นั้น
รูปที่ 22 ข้อมูลเกี่ยวกับการกาหนดจุดควบคุม
19. ข้อมูลการจัดทา
ข้อมูลนี้จะปรากฎอยู่ที่ ขอบระวางด้านซ้ายตอนล่าง แสดงถึงหน่วยที่มีหน้าที่รับผิดชอบในการ
จัดเตรียมแผนที่
รูปที่ 23 ข้อมูลการจัดทา
20. ข้อมูลการจัดพิมพ์
ข้อมูลนี้จะปรากฎอยู่ที่กึ่งกลางตอนล่างของขอบระวาง แสดงถึงหน่วยที่มีหน้าที่รับผิดชอบในการ
จัดพิมพ์แผนที่
รูปที่ 24 ข้อมูลการจัดพิมพ์
30
21. ตารางกาหนดค่าของกริด
ตารางก าหนดค่ า ของกริ ด จะปรากฎอยู่ ที่ กึ่ ง กลางตอนล่ า งของขอบระวาง ตารางนี้ จ ะแสดง
รายละเอียดเกี่ยวกับเลขอักษรประจากริด และอักษรประจาจัตุรัส 100,000 เมตร ที่ครอบคลุมพื้นที่ต่างๆ ใน
แผนที่ฉบับนั้น และมีคาแนะนาเกี่ยวกับการกาหนดค่าของกริดบนแผนที่หรือตัวอย่างการอ่านพิกัดด้วย
31
รูปที่ 25 ตารางกาหนดค่าของกริด
22. หน่วยที่จัดพิมพ์และสัญลักษณ์
หน่ ว ยที่จั ดพิมพ์และสั ญลั กษณ์จะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านซ้ายตอนล่ าง แสดงถึงหน่ว ยงานที่
จัดเตรียมและจัดพิมพ์แผนที่ฉบับนี้ รวมทั้งวัน เดือน ปี ที่ทาการพิมพ์ ข้อ มูลเหล่านี้มีความสาคัญมากเพราะ
จะทาให้ผู้ใช้แผนที่ประเมินค่าความเชื่อถือของแผนที่ฉบับนั้นได้
32
รูปที่ 26 หน่วยที่จัดพิมพ์และสัญลักษณ์
23. คาอธิบายสัญลักษณ์
33
คาอธิบายสัญลักษณ์จะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านซ้ายตอนล่าง เป็นข้อความที่อธิบายความหมาย
ของสัญลักษณ์ต่างๆ บนแผนที่ แผนที่ แต่ละฉบับอาจใช้สัญลักษณ์ไม่เหมือนกันเสมอไป ดังนั้นการใช้แผนที่
จะต้องตรวจสอบสัญลักษณ์และคาอธิบายเสียก่อน เพื่อป้องกันไม่ให้ตีความหมายสัญลักษณ์ผิดพลาด
รูปที่ 27 คาอธิบายสัญลักษณ์
24. ข้อความพิเศษ
ข้อความพิเศษจะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง เป็นข้อความที่ให้ข้อมูลทั่วๆ ไป เกี่ยวกับ
บริเวณทาแผนที่ เช่น แผนที่ฉบับนี้สามารถอ่านด้วยแสงสีแดงได้ในเวลากลางคืน เป็นต้น
รูปที่ 28 ข้อความพิเศษ
25. ข้อความที่เกี่ยวกับผู้ใช้
ข้อความที่เกี่ยวกับผู้ใช้จะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง ลักษณะของข้อความจะเป็นการขอ
ความร่วมมือจากผู้ใช้ให้ช่วยเสนอข้อแก้ไข ข้อผิดพลาดหรือข้อบกพร่องที่ปรากฎบนแผนที่
รูปที่ 29 ข้อความที่เกี่ยวกับผู้ใช้
26. หมายเลขสิ่งอุปกรณ์
หมายเลขสิ่งอุปกรณ์จะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง เป็นสิ่งบ่งชี้ให้ทราบถึงชนิดของแผน
ที่ในระบบการส่งกาลังแผนที่ของกองทัพบก ความมุ่งหมายใช้เพื่อการเบิกแผนที่เท่านั้น
รูปที่ 30 หมายเลขสิ่งอุปกรณ์
27. กราฟการเปรียบเทียบ
กราฟการเปรียบเทียบจะปรากฎอยู่ที่ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง แสดงการเปรียบเทียบหน่วยการวัด
ระยะที่ใช้บนแผนที่ เช่น ระหว่างฟุตกับเมตร
รูปที่ 31 กราฟการเปรียบเทียบ
38
28. ข้อความเพิ่มเติม
ข้อความเพิ่มเติมเป็นส่วนแสดงข้อมูลเพื่อเป็นการช่วยเหลือให้กับผู้ใช้แผนที่นอกเหนือจากข้อ 24-27
ซึ่งอาจจะมีข้อความดังนี้
28.1 ศัพทานุกรมท้ายระวาง
เป็นคาอธิบายเกี่ยวกับศัพท์ทางเทคนิคหรือคาแปลของคาที่ใช้อยู่บนแผนที่ ซึ่งอาจจะเป็นภาษา
พื้นเมืองหรือภาษาอังกฤษ
28.2 ประเภทของเอกสาร
เป็นข้อความที่แสดงถึงการแบ่งประเภทชั้นความลับของเอกสาร จะแสดงไว้กึ่งกลางตอนบนของ
ขอบระวาง
28.3 แผนผังแสดงหลักฐานที่ใช้ในการทาแผนที่
เป็นข้อความแสดงให้ทราบถึงวิ ธีที่ใช้ในการทาแผนที่ วัน เดือน ปี ของภาพถ่ายทางอากาศ และ
น่าความเชื่อถือของแหล่งกาเนิดที่นามาทาแผนที่ แผนผังแสดงหลักฐานที่ใช้ในการทาแผนที่จะปรากฎอยู่ที่
ขอบระวางด้านขวาตอนล่าง สาหรับแผนที่มาตราส่วน 1:100,000 และใหญ่กว่า อาจจะมีแผนผังแสดง
หลักฐานที่ใช้ในการทาแผนที่ไว้ด้วยก็ได้
39
รูปที่ 31 ข้อความเพิ่มเติม