Professional Documents
Culture Documents
TRR - Ch5-Đồ thị
TRR - Ch5-Đồ thị
ĐỒ THỊ
Ví dụ:
Ví dụ:
Ví dụ:
Ví dụ:
Ví dụ:
Ví dụ 1: Mạng xã hội
16
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 16
BÀI TẬP
Bài 2: Xác định các loại đồ thị cho hình bên dưới
17
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 17
5.2. CÁC THUẬT NGỮ VỀ ĐỒ THỊ
Định nghĩa 2:
Trong đồ thị vô hướng, bậc của một đỉnh là số các cạnh liên
thuộc với nó, riêng khuyên tại một đỉnh được tính hai lần cho
bậc của nó. Kí hiệu bậc của đỉnh v là deg(v)
Ví dụ 1: Bậc của các đỉnh trong các đồ thị sau là bao nhiêu?
Định lí 2:
Một đồ thị vô hướng có một số chẵn các đỉnh bậc lẻ
Định nghĩa 4:
Trong đồ thị có hướng bậc-vào của đỉnh v kí hiệu deg(v) là số
các cạnh có đỉnh cuối là v. Bậc-ra của đỉnh v, kí hiệu deg+(v) là
số các cạnh có đỉnh đầu là v.
Định lí 3:
Chú ý: G là đồ thị phân đôi thì không nhất thiết mỗi đỉnh của V1
phải nối với tất cả các đỉnh của V2
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 28
BÀI TẬP
Bài 3: Các đồ thị đã cho có là
phân đôi không?
29
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 29
ĐỒ THỊ CON
Định nghĩa 6:
Đồ thị con của đồ thị G = (V, E) là đồ thị H = (W, F), trong đó
W V và F E
32
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 32
5.3. BIỂU DIỄN ĐỒ THỊ
Chỉ rõ các đỉnh nối với mỗi đỉnh của đồ thị không có
Danh sách kề của
cạnh bội đơn đồ thị
Đỉnh Các đỉnh kề
v1 v2 v3 v4
v1
v2 a23 = 1
v3
v4
v1 v2 v3 v4
v1
Đỉnh đầu v2
v3 a23 = 1
v4
Ví dụ 1: a b c d
a
b
c
d
Ví dụ 2:
a b c d
a
b
c
d
m23 = 1
• Ma trận liên thuộc có thể biểu diễn các cạnh bội và khuyên
Ví dụ 3:
41
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 41
5.4. TÍNH LIÊN THÔNG
• Đường đi gọi là chu trình nếu điểm đầu và điểm cuối của
đường đi trùng nhau.
• Đường đi gọi là đường đi đơn nếu nó không đi qua một
cạnh quá 1 lần
• Chu trình gọi là chu trình đơn nếu nó không đi qua một
cạnh quá 1 lần
Ví dụ 1:
G1 G2
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 45
TÍNH LIÊN THÔNG – ĐỒ THỊ VÔ HƯỚNG
Định lí 1:
Giữa mọi cặp đỉnh phân biệt của một đồ thị vô hướng liên
thông luôn có đường đi đơn
• Đồ thị KHÔNG liên thông sẽ là hợp của hai hay nhiều đồ thị con
liên thông
• Các đồ thị con liên thông rời nhau gọi là các thành phần liên
thông
• Đỉnh cắt: là đỉnh khi xóa đi tạo ra đồ thị con mới có nhiều thành
phần liên thông hơn đồ thị ban đầu. Xóa đỉnh cắt sẽ tạo ra đồ thị
con KHÔNG liên thông
• Cạnh cắt (cầu): là cạnh nếu bỏ đi sẽ tạo ra một đồ thị có nhiều
thành phần liên thông hơn đồ thị ban đầu
Định nghĩa 5:
Đồ thị có hướng gọi là liên thông yếu nếu có đường đi giữa hai
đỉnh bất kì của đồ thị vô hướng nền (có đường đi khi không quan
tâm đến hướng)
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 48
BÀI TẬP
Bài 7: Các đồ thị sau có liên thông không?
49
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 49
BÀI TẬP
Bài 8: Chỉ ra các đồ thị sau đây có là liên thông mạnh không?
có là liên thông yếu không? Tìm các thành phần liên thông
mạnh
50
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 50
5.5. ĐƯỜNG ĐI EULER VÀ HAMILTON
Định nghĩa 1:
• Đường đi Euler trong G là đường đi đơn đi qua tất cả các cạnh
của G.
• Chu trình Euler là chu trình đơn đi qua tất cả các cạnh của đồ
thị G.
Procedure Euler (G: đa đồ thị liên thông với tất cả các đỉnh bậc
chẵn)
C := chọn 1 chu trình bất kì
H := G đã xóa đi cạnh của C
while H còn các cạnh
begin
C’ = chu trình trong H có đi qua đỉnh trong C
H := H xóa đi cạnh của C’ và đỉnh treo
C := C cộng thêm C’ chèn vào tại một đỉnh thích hợp
end
{ chu trình C là chu trình Euler}
Giải:
• Chọn C = chu trình {a, f, c, b, a}
• H = các cạnh {c,d}, {c, e}, {e, d}
62
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 62
ĐƯỜNG ĐI VÀ CHU TRÌNH HAMILTON
Trò chơi đố vui của William Rowan Hamilton
Định lí 4:
ĐỊNH LÍ ORE. Nếu G là một đơn đồ thị n đỉnh, trong đó n 3,
sao cho deg(u) + deg(v) n với mọi cặp đỉnh không liền kề u và v,
khi đó G có chu trình Hamilton.
67
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 67
5.6. BÀI TOÁN ĐƯỜNG ĐI NGẮN NHẤT
2534
KHOẢNG CÁCH
1855 722
957
349 2451
1090
Ví dụ:
4:05
THỜI GIAN BAY
0:50
2:55 1:50
2:10
2:20
• Xác định đường đi ngắn nhất giữa hai đỉnh của một mạng
• Tìm đường đi có thời gian trả lời nhanh nhất cho một cuộc
truyền thông giữa các máy tính
• Thực hiện tìm độ dài của đi ngắn nhất từ a tới đỉnh thứ nhất, độ
dài của đường đi ngắn nhất tới đỉnh thứ 2... cho tới đỉnh z
tìm đường đi
ngắn nhất từ s đến t
• Tìm độ dài của đường đi ngắn nhất từ s tới các đỉnh kế tiếp cho
tới khi đạt tới đỉnh t
Ví dụ:
s a b c d t
s 𝟎 𝟒 𝟐 ∞ ∞ ∞
ma trận trọng số a 𝟒 𝟎 𝟏 𝟓 ∞ ∞
b 𝟐 𝟏 𝟎 𝟖 𝟏𝟎 ∞
W= ∞ 𝟓 𝟖 𝟎 𝟐 𝟔
c
d ∞ ∞ 𝟏𝟎 𝟐 𝟎 𝟑
t ∞ ∞ ∞ 𝟔 𝟑 𝟎
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 80
THUẬT TOÁN TÌM ĐƯỜNG ĐI NGẮN NHẤT
u S vS s a b c d t
s, a, b, c, d, t 0
s, s a, b, c, d, t - [4, s] [2, s]*
L(s)=0
b, s, b a, c, d, t - [3, b]* - [10,b] [12,b]
L(b)=2
a, s,b,a c, d, t - - - [8,a]* [12,b]
L(a)=3
c, s, b, a, c d, t - - - - [10,c]* [14,c]
L(c)=8
d, s, b, a, c, d, t - - - - - [13,d]*
L(d)=10
t, s, b, a, c, d, t - - - - - -
L(t)=13
82
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 82
BÀI TẬP
Bài 11: Tìm độ dài đường đi ngắn nhất giữa a và z trong đồ thị sau:
b 5 d 5 f
4 7
3
a 2 1 2 z
3 4
6
c e 5
g
83
Toán rời rạc Nguyễn Quỳnh Diệp 83
84
Nguyễn Quỳnh Diệp