ატმის წარმოების

აგროტქნოლოგია

USAID/REAP პროექტმა, პარტნიორ უნივერსიტეტებთან და თხილის მწარმოებელთა ასოციაციასთან ერთად შეიმუშავა

აგროტექნოლოგიური რუკების სერია, რომელიც მოიცავს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში გავრცელებულ და/ან წარმოების
პოტენციალის მქონე 51 სასოფლო-სამეურნეო კულტურას. მასალას არა აქვს იურიდიული ძალა და გამოქვეყნებულია არაკომერციული
მიზნით. ავტორების მოსაზრებები შესაძლოა არ ასახავდეს აშშ საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს, ან აშშ მთავრობის
მოსაზრებებს.
 atmis warmoebis agroteqnologia

kulturis zogadi daxasiaTeba

laTinuri dasaxeleba Prunus persica

botanikuri ojaxi Rosaceae - vardisebrni
sicocxlis xangrZlivoba 10-20 weli (intensiur sawarmoo ciklSi)
ganviTarebis optimaluri temperatura 25-30°С
haeris optimaluri tenianoba 60-65%
niadagis optimaluri tenianoba 70-80%
niadagis ares optimaluri reaqcia pH 6,0-7,0
gavrcelebis areali zRvis donidan 1200 მ
saWiro aqtiur temperaturaTa jami 2000-3000°С
kritikuli temperaturuli minimumi -22°С (mosvenebis periodSi)
kritikuli temperaturuli maqsimumi 40°С
sasurveli winamorbedi kulturebi parkosnebi
arasasurveli winamorbedi kulturebi vazi, pomidori, badrijani, kartofili

kulturis botanikuri da agrobiologiuri daxasiaTeba

botanikuri aRwera. atmis samSoblod Crdilo da centraluri CineTi iTvleba. atmis

xe sxva xexilTan SedarebiT yvelaze adre Sedis msxmoiarobaSi, dargvidan meore
wels iwyebs mosavlianobas. 3-4 wlis asakSi atmis nargaoba iZleva sruli mosavlis
25%-s, 5-6 wliani – 75%-s, meSvide wlidan ki Sedis srul msxmoiarobaSi.
damokidebuleba agroklimatur pirobebTan. atami kargad xarobs Rrma aluviur
karbonatul niadagebze. niadagisadmi atmis Semguebloba aseve mniSvnelovnadaa
damokidebuli saZireze – Warbteniani niadagebisaTvis atams amynian tyemlis
saZireze, romelic ukeTesad itans gruntis wylis siaxloves da droebiT
daWaobebas. atmis xe sakmaod gvalvagamZle mcenarea. misi foToli xangrZliv
gvalvas uZlebs, magram mosavlis SenarCunebisa da nayofis xarisxisaTvis atams
sWirdeba wylis sakmarisi raodenoba. aseve xarisxiani mosavlis misaRebad
aucilebelia kargi ganaTeba. kulturis yinvagamZleoba damokidebulia konkretuli
jiSis Tvisebebze. mosvenebis periodSi igi uZlebs temperaturis -22°С-mde dacemas.
niadagis mJavianobis optimaluri are (pH) atmisaTvis 6,0-7,0-is farglebSia,
ganviTarebis optimaluri temperaturaa 15-30°C, haeris optimaluri tenianoba 60-65% -
is xolo niadagis optimaluri tenianoba ki 70-dan 80%-mde.
atmis nayofis qimiuri Sedgeniloba. atmis nayofis rbilobiSeicavs (%-iT) 7-12
Saqars, 0,08-1,02 mJavebs, 0,5-1,2 peqtinovan nivTierebas, vitaminebsa da sxva sasargeblo
nivTierebebs.
 atmis gavrcelebuli jiSebi

atmis jiSebi ZiriTadad 3 jgufad iyofa:

namdvili atmebi (sapobi) – Sebusuli zedapiriT;

paviebi (saxravi) – Sebusuli zedapiriT;
neqtarinebi (vaSlatama) – Seubusavi zedapiriT.

დასახელება ზოგადი აღწერა სიმწიფის პერიოდი

ამსდენი ყვითელლებნიანი, სახრავი, წითელი ივნისის II ნახევარი -
ლოყით, საშუალო ზომის, უნივერსალური ივლისი
მოხმარების.
ელბერტა ყვითელლებნიანი, საპობი, წითელი, დიდი აგვისტოს I ნახევარი
(კოლექტიურა) ზომის, ნაკლებ ტრანსპორტაბელური,
უნივერსალური მოხმარების.
კორონეტი ყვითელრბილობიანი, სახრავი,, მუქი აგვისტოს I ნახევარი
წითელი, საშუალო – დიდი ზომის,
უნივერსალური მოხმარების.
კრიმჩაკი თეთრლებნიანი, სახრავი, წითელი ლოყით, ივლისის ბოლო -
(წითელი ზებრა) დიდი ზომის, უნივერსალური მოხმარების. აგვისტო
ვაჟური თეთრლებნიანი, სახრავი, ზოლიანი აგვისტოს II ნახევარი,
,,ზებრა'', წითელი ლოყით, საშუალო – სექტემბერი
დიდი ზომის, ტრანსპორტაბელური.
ო ჰენრი ყვითელლებნიანი, სახრავი, მუქი წითელი სექტემბერი
დიდი ზომის, უნივერსალური მოხმარების.
კახური ყვითელლებნიანი, სახრავი, ყვითელი, სექტემბერის II
ყვითელი ნაწილი დაფარულია ალისფერით, ნახევარი
საშუალო – დიდი ზომის,
ტრანსპორტაბელური.
ნექტარინი თეთრლებნიანი, სახრავი, დიდი ზომის, ივლისის I ნახევარი
(ვაშლატამა) კვერცხისებრი ფორმის, მუცლის ღარი
კალდეზი 2 000 კარგათ არის გამოკვეთილი, კანი მკვრივი,
(იტალიური შეუბუსავი, რბილობს არ სცილდება.
ვაშლატამა)
ნექტარინი თეთრლებნიანი, სახრავი, საშუალო – დიდი ივნისის II ნახევარი -
(ვაშლატამა) ზომის, კანი მკვრივი, შეუბუსავი, რბილობს აგვისტო
სტარკ რედ ძელად სცილდება, რბილობი თეთრი
გოლდი. ფერისაა,წვნიანი, კარგი არომატით.
 beli

nayofis aRwera - erTwliani nazardi Zlieri zrdisaa, sanayofe kvirtebi

ganlagebulia rogorc erTeulad, ise jgufurad. nayofi saSualo zomisaa, zogjer
ufro msxvili. saSualo wona 130 gramamdea. nayofebi simsxos mixedviT araTanabaria,
mogrZo formis, yunwTan iribad Sekvecilia, bolo odnav viwroa, formis
mixedviT arაerTgvarovania. nayofis kani moyviTalo-momwvanoa, axasiaTebs mowiTalo
feris zolebi, romlebic zogjer mTlian ferSi gadadis da intensiur Sefervas
Rebulobs. kani Txelia, elastiuri, advilad scildeba rbilobs. yunwis Rru Rrmaa
da viwro.

rbilobi TeTria, odnav ZarRviani, Zlier wvniani, saSualod mkvrivi. kurkasTan

rbilobi wiTelia, siwiTle zogjer xorcSic gadadis. nayofi araTanabrad mwifdeba,
saxleCia, advilad scildeba kurkas.

msxmoiarobaSi Sesvla - xe Zlieri zrdisaa iviTarebs ganier gaSlil varjs, uxvad

ifoTleba. xe yvavilobs aprilis pirvel dekadaSi.

simwifis periodi yvavilobis Semdeg - maRalmosavliani jiSia, erTi xidan saSualod

60-70 kg-mde mosavals iReben. nayofi qarTlis pirobebSi ikrifeba agvistos mesame
dekadaSi da didxans ar inaxeba.

damatebiTi informacia - gamZlea daavadebebis mimarT, saSualo transportabeluria,

moiTxovs SerCeviT krefas. jiSi amerikuli warmoSobisaa.
 amsdeni

nayofis aRwera - yviTelrbilobiani, saxravi, wiTeli loyiT, saSualo zomis,

universaluri moxmarebis.
simwifis periodi yvavilobis Semdeg - ivnisis meore naxevari - ivlisi.

elberta

nayofis aRwera - yviTelrbilobiani, sapobi, wiTeli, didi zomis, nakleb

transportabeluri, universaluri moxmarebis.
simwifis periodi yvavilobis Semdeg - agvistos pirveli naxevari.
 koroneti

nayofis aRwera - yviTelrbilobiani, saxravi, muqi wiTeli, saSualo-didi zomis,

universaluri moxmarebis.
simwifis periodi yvavilobis Semdeg - agvistos pirveli naxevari.

krimCaki

nayofis aRwera – TeTrრbilobiani, saxravi, wiTeli loyiT, didi zomis,

universaluri moxmarebis.
simwifis periodi yvavilobis Semdeg - agvistos meore naxevari.
 ნექტქრინი-კალდეზი 2000

adgili TeslbrunvaSi

atmis baRis gaSenebisas gasaTvaliswinebelia, rom misi gaSeneba naklebad

sasurvelia iseT farTobebze, sadac wina wlebSi intensiurad iwarmoeboda vazi da
ZaRlyurZenasebrTa ojaxis warmomadgeneli sasoflo-sameurneo kulturebi.

niadagis da nakveTis SerCeva

reliefi da niadagis mJavianobis are (pH). atmis baRis gasaSeneblad saWiroa

SerCeuli iqnas qarebisagan daculi adgili, an msgavsi pirobis ararsebobis
SemTxvevaSi, saWiroa moxdes specialuri qarsacavi zolebis gaSeneba. aseve
mniSvnelovania im faqtoris gaTvaliswineba, rom samxreTis ferdobebi ufro Tbilia
da amitom baRis gaSeneba rekomendebulia samxreTis an samxreT-dasavleTi mxares
arsebul ferdobebze. amave dros, niadagi unda iyos struqturuli, msubuqi
meqanikuri Sedgenilobis, kargi haeraciis da wyalgamtari.

atmis warmoebisaTvis saWiro mJavianobis are pH 6,0-dan 7,0-mdea.

im SemTxvevaSi, Tu atmis gasaSeneblad SerCeul farTobze niadagis ares reaqcia

aRniSnul parametrebze meti an naklebia, anu niadagis atmis warmoebisaTvis
SeuTavseblad mJave, an piriqiT tute reaqciisaa, am dros kulturis gaSenebamde
saWiro iqneba niadagis mJavianobis ares xelovnuri regulireba Sesabamisi
RonisZiebebis ganxorcielebiT.
fiziologiurad mJave niadagebze pH-is regulirebis mizniT gamoiyeneba niadagis
mokirianeba, xolo tute reaqciis ares mqone niadagebze ki pH regulirdeba
moTabaSirebis saSualebiT.
 mokirianebis an moTabaSirebis aucileblobis dadgena da zusti dozebis
identificireba saWiroa ganxorcieldes Sesabamisi laboratoriuli analizis
Sedegad, SerCeuli meliorantis saxeobis, foრmis da agreTve, misi qimiuri da
meqanikuri Semadgenlobis gaTvaliswinebiT.

niadagis ZiriTadi damuSaveba

niadagis damuSaveba atmis baRSi. atmis baRSi niadagi yovelTvis fxvier

mdgomareobaSi unda iyos. ar unda moxdes xeebis garSemo sarevela balaxebis
ganviTareba. Tavdapirvelad, axalgazrda xexilis baRSi e.w. „Savi aneuli“ aris
niadagis movlis yvelaze rekomendirebuli wesi. am dros Semodgomaze baRSi SeaqvT
fosfor-kaliumiani sasuqebis rekomendirebuli normebi da xdeba baRis moxvna.
vegetaciis periodSi ki Catardeba 4-5-jeradi kultivacia. aseT mdgomareobaSi
niadagi SesaZlebelia iyos 6-8 wlis manZilze, Semdeg ki aucilebelia baRSi
niadagis xanmokle dakordeba, mravalwliani balaxebiT. am miznisaTvis saukeTeso
variantia sideratebis (mwvane sasuqi) Tesva. sideratebad gamoiyeneba barda,
xanWkola, culispira, cercvi, soia. maTi Tesva xdeba Semodgomaze, Caxvna ki
gazafxulze yvavilebisa da parkebis formirebisas.

atmis baRis gasaSebeli niadagis damuSaveba

niadagis momzadeba baRis gasaSeneblad. Tavdapirvelad, saWiroa saplantaJe, an

naxevrad saplantaJe xvnis Catareba sabaRe nakveTze. saplantaJo xvna tardeba 60-80
sm. siRrmeze, xolo naxevrad saplantaJo xvna unda Catardes 40-60 sm. siRrmeze.
imave wlis Semodgomis bolo periodSi, an momdevno wlis gazafxulze unda
ganxorcieldes sabaRe nakveTis gadaxvna 4 frTiani guTniT da Semdeg mZime diskebiT
gafxviereba. am samuSaoebis Semdeg ki saWiroa nakveTis frezireba rotaciuli
kultivatoriT.

Tu atmis baRis gaSeneba igegmeba farTobze, sadac wina wels iwarmoeboda atami, am
SemTxvevaSi saWiroa 2-3 wliani intervalis dacva atmis axali baRis gaSenebamde da
Semdeg plantaJis Catareba, raTa minimumamde iqnas Semcirebuli mavnebel-
daavadebebis gavrcelebis riskebi.

atmis baRis gaSeneba

dasargavi ormo. nergis dasargavad, saWiroa momzaddes ormoebi, romelTac eqnebaT 40 sm.
sigane, 30 sm. sigrZe da 40 sm siRrme.

nergi. nergi unda iyos jansaRi, dauzianebeli fesvTa sistemiT da kargad Sexorcebuli
namyeni adgiliT.

dargvis sqemebi:

 Zlier saZireebze damynili nergebi – rigTaSoris 8 metri, mcenareebs Soris - 6-8 metri.
 saSualo zrdis saZireebze (rutpak 40) —rigTaSoris 4-5 metri, mcenareebs Soris - 1,5-3 metri
(am saZireebisaTvis aucilebelia sayrdeni sistema)

saZireebis mokle aRwera

 დასახელება ზოგადი აღწერა ხის საშუალო
სიმაღლე
ატმის (,,ქართული ძლიერი, არ მოითხოვს საყრდენს, 2,5 – 3,5 მეტრი
ატამი, ვენახის სტანდარტული ბაღისთვის.
ატამი'') ნათესარი
ნუში ძლიერი, არ მოითხოვს საყრდენს, 2,5 – 3,5 მეტრი
სტანდარტული ბაღისთვის, მშრალი
ნიადაგებისთვის.
ტყემალი ძლიერი, არ მოითხოვს საყრდენს, 2,5 – 3,5 მეტრი
სტანდარტული ბაღისთვის, ტენიანი
ნიადაგებისთვის.
რუტპaკ 40 ს ა შ უა ლო, ზოგ ჯე რ მ ოი თხ ოვ ს 2,5 – 3,0 მეტრი
ს ა ყ რდე ნ ს , ი ნ ტე ნ ს ი ური და
ნ ა ხ ე ვ რა დ ი ნ ტე ნ ს ი ური
ბ ა ღე ბ ი ს თვ ი ს .

dargvis dro. Semodgoma, foTolcvenis damTavrebisTanave yinvebis dawyebamde. an adre

gazafxuli.

dargvis wesi. dargvisas nergis namyeni adgili unda moeqces niadagidan 4-5 sm. simaRleze.

niadagis ganoyiereba dargvisas. sasuqebi SeaqvT ormoebSi. am dros ormos fskerze iyreba

azotis, kaliumis da fosforis Semcveli sasuqebi, TiToeuli maTgani saSualod 30-50 gramis
odenobiT. ormoSi sasuqis Cayris Semdeg, aucilebelia sasuqis 5-10 sm. sisqis miwiT dafarva.

garda amisa, dargvisas nergisaTvis Semosayrel miwas unda Seerios 10-15 kg. gadamwvari
nakeli. es operacia (nakelis Setana) saWiroa ganxorcieldes mxolod im SemTxvevaSi, Tu
plantaJis dros ar iqna nakeli Setanili. plantaJis dros ki saWiroa 30-40 tona nakelis
Setana erT heqtarze.

niadagis am saxiT ganoyierebis Semdeg, sami wlis ganmavlobaSi axalgazrda baRSi ar aris
saWiro nakelis da mineraluri (fosforiani da kaliumiani) sasuqebis gamoyeneba. gamoiyeneba
mxolod azotiani sasuqebi yovelwliurad adre gazafxulze.

sasuqebis ufro zusti dozebis dadgena SesaZlebelia mxolod niadagis

agroqimiuri/laboratoriuli analiziT.
 niadagis ganoyiereba da mcenaris kveba

atmis baRSi Sesatani mineraluri elementebis zusti dozebis dadgena saWiroa niadagis
agroqimiuri da foTlis analizis Sedegebis mixedviT. foTlebSi sakvebi elementebis
optimaluri Semcvelobebia:
 azoti N—2,8-3,4%/mSral nivTierebaze.
 fosfori P—0,13-0,20%/mSral nivTierebaze.
 kaliumi K—1,3-1,8%/mSral nivTierebaze.
 magniumi Mg—0,30-0,70%/mSral nivTierebaze.
 kalciumi Ca—1,6-2,6%/mSral nivTierebaze.
saorientaciod, yovelwliurad saWiroa atmis baRSi Setanili iqnas 100-120 kg. azoti, 80-100
kg. fosfori da 80-100 kg. kaliumi (sufTa nivTierebebi).
mineraluri sasuqebis Setanis optimaluri periodebi:
 azoti N — vegetaciis periodSi: pirveli Setana kvirtebis dabervis periodSi, meore
Setana danormebis Semdeg, xolo mesame Setana ki mosavlis aRebis Semdeg.
 fosfori P — xsnadi formis Setana saWiroa vegetaciis periodSi, uxsnadi forma ki
Setanili unda iqnas Semodgomaze, an gvian zamTarSi.
 kaliumi K — igive, rac fosforis SemTxvevaSi.
organuli sasuqebi: Seitaneba 3-4 weliwadSi erTxel, 30-40 tona.

sasuqebis ufro zusti dozebis dadgena SesaZlebelia mxolod niadagis

agroqimiuri/laboratoriuli analiziT.
 atmis integrirebuli dacva mavne organizmebisagan

atmis ZiriTadi mavne organizmebi. zrda-ganviTarebis periodSi atami SesaZloa daziandes

sxvadasxva daavadebebis, mavnebeli mwerebis da tkipebis moqmedebis Sedegad.
atmis daavadebis gamomwvevi SesaZloa iyos rogorc soko, aseve baqteria da virusi.
daavadebebidan atams ZiriTadad azianebs atmis foTlis sixuWuWe, atmis nacari,
klasterosporozi, naadrevi xmoba, kurkovanTa Janga da nacrisferi sidample
daavadebebis garda atams azianebs mravali mavnebeli mweri, romelTagan atmis bugri, atmis
crufariana, aRmosavluri nayofWamia, Zoweuli wiTeli rinqiti, qliavis nayofWamia, Savi
pewiana. da sxv.

atmis mavnebeli mwerebi

atmis bugri

laTinuri dasaxeleba: Myzodes persicae Sulz.

aRweriloba. mavneblis sxeulis sigrZe daaxloebiT 1,5-2,5 mm-s Seadgens. igi Ria-momwvano an
vardisferiა, ulvaSebi Savi aqvs, Tvalebi ki - wiTeli.
ziani. garda mcenareTa dazianebisa, bugri virusul daavadebebsac avrcelebs. mavneblis
moqmedebis Sedegad xdeba foTlebis daxuWuWeba da xmoba, xolo nayofi ki deformirdeba da
zedapirze uCndeba dazianebuli ubnebi.
brZola/wamlobebi:
mavneblis winaaRmdeg wamlobisaTvis SesaZlebeliა adre gazafxulze zeTovani preparatuli
formis mqone inseqticidebis gamoyeneba.
garda amisa, kulturaTa saxeobebis, vegetaciis etapebis da mavneblis ganviTarebis fazebis
gaTvaliswinebiT wamlobebisaTvis gamoiyeneba: imidaklopridis, fosmetis, alfa-
cipermetrinis, Tiametoqsamis, Tiaklopridis da mavneblis winaaRmdeg efeqturi sxv. moqmed
nivTierebaTa Semcveli inseqticidebi.
 atmis crufariana

laTinuri dasaxeleba: Parthenolecanium persicae F.

aRweriloba. zrdasruli farianas sxeuli mowiTalo-wablisferia da ovaluri formisaa.
ziani. atmis crufariana atams uzianebs foTlebs, ylortebs da gamerqnianebul organoebs.
matlebi saxldebian da ikvebebian foTlebis qveda mxareebze. maTi moqmedebis Sedegad,
foToli yviTldeba da naadrevad cviva. Sedegad mcenare sustdeba da klebulobs misi
produqtiuloba.
brZola/wamlobebi:
• nakveTis regularuli gawmenda foTlebis da sxva saxis mcenareuli narCenebisagan.
adre gazafxulze, mavneblis winaaRmdeg wamlobisaTvis efeqturia zeTovani emulsiebis
gamoyeneba, xolo Semdgom periodSi saWiroa wamlobebis Catareba mavneblis ganviTareba-
gavrcelebis mixedviT. am mizniT gamoiyeneba: spirotetramatis, pirimifos-meTilis,
qlorpirifosis, esfenvaleratis da mavneblis winaaRmdeg efeqturi sxva moqmed nivTierebaTa
Semcveli preparatebi.
 aRmosavluri nayofWamia

laTinuri dasaxeleba: Grapholitha molesta Busek.

aRweriloba. mavneblis ufrosi asakis matlis sigrZe daaxloebiT 14 mm-ia. igi nacrisferia,
mkrTali-mowiTalo elferiT, Tavi yavisferi an muqi-yavisferia. muclis crufexebis kauWebi
erTiarusiania da gawyobilia gvirgviniT.
aRmosavluri nayofWamias pepelas zoma gaSlili frTebiT daaxloebiT 15-16 mm-ia. peplis
saerTo feri nacrisferia.
ziani. mavneblis matlebi azianeben vaSlis ylortebs da nayofebs: RrRnian da warmoSoben
xvrelebs, ris Sedegadac iwyeba foTlebisa da ylortis xmoba. garda amisa, dazianebul
adgilebSi ylorti da nayofi gamoyofen fiss. aseTi nayofebi sakvebad uvargisia da male
lpeba.
brZola/wamlobebi:
• gamxmari totebis da mcenareuli narCenebis sistematuri mocileba nakveTebidan.
masobrivi gamravlebis SemTxvevaSi Sesabamisi qimiuri wamlobebis ganxorcieleba. am mizniT
gamoiyeneba: deltametrinis, dimeToatis, Tiaklopridis, esfenvaleratis da mavneblis
winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed nivTierebaTa Semcveli inseqticidebi.
 Zoweuli wiTeli rinqiti

laTinuri dasaxeleba: Rhynchites bachus L.

aRweriloba. mavneblis xoWo oqrosferia, spilenZisebr-wiTeli an mwvane elferiT. misi zeda
frTebi mrgvali wertilovani burcobebiTaa dafaruli.
matli spilenZisferia, mowiTalo elferiT. mosvenebis periodSi rkalisebr moRunulia,
moZraobis dros ki swordeba. wina zurgze aqvs farTo zoliT gayofili yviTeli laqa.
ziani. mavneblis matlebi ikvebebian kulturaTa nayofis rbilobiT. Sedegad dazianebuli
nayofi iWmuWneba da mumificirdeba. mavneblis xoWo ki nayofSi xorTumiT xvrets ormoebs
da Sig debs kvercxebs. xoWos mier dazianebuli nayofi Wkneba da cviva.
brZola/wamlobebi:
• mcenareuli narCenebis mocileba nakveTidan da dawva.
wamlobebis Catareba - kulturaTa saxeobebis, vegetaciis etapebis da mavneblis ganviTarebis
fazis gaTvaliswinebiT. wamlobebisaTvis gamoyeneba: alfa-cipermetrinis, deltametrinis,
Tiaklopridis, pirimifos-meTilis da mavneblis winaaRmdeg efeqturi sxva moqmed
nivTierebaTa Semcveli inseqticidebi.
 qliavis nayofWamia

laTinuri dasaxeleba: Laspeyresia funebrana Tr.

aRweriloba. mavneblis pepelas frTebi nacrisferi Seferilobisaa (mura-monacrisfro).
matli mowiTaloa. sxeuli dafarulia Txlad gafantuli vertikalurad mdgomi bewvebiT.
ziani. mavneblis matlebi iWrebian kulturaTa nayofebSi da azianeben maT. matlis SeWris
adgilze, nayofis dazianebuli zedapiridan iwyeba fisis Jonva. aseve dazianebuli ubani
muqdeba da xdeba yavisferi laqis formireba.
brZola/wamlobebi:
• webovani rgolebis gakeTeba xeebis Stambebis fuZeebTan.
vegetaciis periodSi saWiroa wamlobebis Catareba mavneblis gavrcelebis mixedviT.
wamlobisaTvis gamoiyeneba: cipermetrinis, alfa-cipermetrinis, dimeToatis, Tiaklopridis,
deltametrinis, pirimifos-meTilis da mavneblis winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed
nivTierebaTa Semcveli inseqticidebi.
 Savi pewiana

laTinuri dasaxeleba: Capnodis tenebrionis L.

aRweriloba. mavnebeli Savi Seferilobisaa, zeda frTebze mogrZo-moTeTro wvrili
wertilovani mwkrivi gasdevs.
matli qinZisTavisebri formisaa, ar aqvs fexebi da Tvalebi. moTeTro ferisaa.
zrdasruli mavneblis sxeulis sigrZe 15-28 mm-ia.xolo matlis sigrZe 6-7 sm-s aRwevs.
ziani. mavneblis matlebi ikvebebian xe-mcenareTa fesvebiT, xolo zrdasruli mavnebeli ki
ikvebeba kvirtebiT da ylortis kaniT.
brZola/wamlobebi:
• sargavi masalis dezinfeqcia.
vegetaciis periodSi saWiroa wamlobebis Catareba mavneblis gavrcelebis mixedviT.
wamlobisaTvis gamoiyeneba: Tiaklopridis, pirimifos-meTilis, deltametrinis,
cipermetrinis, dimeToatis da mavneblis winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed nivTierebaTa
Semcveli inseqticidebi.
 atmis ZiriTadi daavadebebi

atmis foTlis sixuWuWe

gamomwvevi soko -Taphrina deformans Fuck.

optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
• temperatura: 8-10°C.
• haeris SefardebiTi tenianoba: 85%-ze meti.
simptomebi. daavadebuli mcenaris foToli xuWuWdeba, aqvs mkrTali Seferiloba, gasqeldeba
da bolos cviva.
nayofi deformirdeba, yvavili ki xmeba da cviva.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli.
brZola/wamlobebi:
• nakveTebis sistematuri gawmenda Camocvenili foTlebisa da sxva mcenareuli
narCenebisagan.
• daavadebisadmi gamZle jiSebis warmoeba.
adre gazafxulze xeebis 3%-iani bordouli siTxiT damuSaveba (e.w. “cisferi wamloba”).
garda amisa, vegetaciis periodSi daavadebis winaaRmdeg wamlobisaTvis gamoiyeneba:
kaptanis, mankocebis, propinebis, diTianonis, spilenZis da paTogenis winaaRmdeg efeqturi
sxv. moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
 atmis nacari

gamomwvevi soko - Sphaerotheca pannosa Lev. Var.

optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
• temperatura: 25°C-ze meti.
• haeris SefardebiTi tenianoba: 80-85%.
simptomebi. daavadebuli mcenaris foTolze Cndeba nacrisferi fifqi laqebis saxiT,
yviTldeba da naadrevad scviva. nayofzec aRiniSneba fifqi laqebis saxiT. laqebi da qeCi
warmoiqmneba totebzec, Semdeg toti sustdeba, deformirdeba da bolos xmeba.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, Semodgoma.
brZola/wamlobebi:
• dazianebuli totebis mocileba.
• nakveTebis regularuli gawmenda mcenareuli narCenebisagan.
kulturis vegetaciis gansazRvrul etapebze, daavadebis winaaRmdeg wamlobisaTvis
gamoiyeneba: penkonazolis, trifloqsistrobinis, gogirdis, tebukonazolis, fluzilazolis
da paTogenis winaaRmdeg efeqtis mqone sxva moqmed nivTierebaTa Semcveli fungicidebi.
 klasterosporozi

gamomwvevi soko - Clasterospotium carpophuilum (lev.) Ader.

optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
temperatura: 19-26°C.
 haeris SefardebiTi tenianoba: 80%-ze meti.
simptomebi. daavdebuli mcenaris foToli ganicdis dafacxavebas da naadrevad cviva.
klasterosporoziT daavadebuli nayofisaTvis damaxasiaTebelia mrgvali, yavisferi laqebi
da meWeWebi. xe sustdeba, uCndeba bzarebi totebze da xdeba webos dena dazianebuli
qerqidan.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, Semodgoma.
brZola/wamlobebi:
 dazianebuli mcenareuli narCenebis mocileba nakveTebidan.
adre gazafxulze xeebis 3%-iani bordouli siTxiT damuSaveba (e.w. “cisferi wamloba”).
xolo Semdgom periodSi daavadebis winaaRmdeg wamlobisaTvis kulturaTa vegetaciis
gansazRvrul etapebze gamoiyeneba: kaptanis, mankocebis, propinebis, spilenZis da paTogenis
winaaRmdeg efeqturi sxv. moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli fungicidebi.
 naadrevi xmoba

gamomwvevi sokoebi - Cytospora liocostoma da C. cinerea.

optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
 temperatura: 18-30°C.
 haeris SefardebiTi tenianoba: 80%-ze meti.
simptomebi. daavadeba azianebs atmis qerqs da foTlebs. daavadebuli foTlebi yviTldeba,
xis qerqi Sreba, totebze ki SeiniSneba qerqis danaoWeba. mcenaris nawili iwyebs xmobas.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, Semodgoma.
brZolis RonisZiebebi:
 daavadebuli totebis mocileba.
 kurkovanTa Janga

gamomwvevi soko - Tranzschelia pruni-spinosae Diet.

optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
 temperatura: 20-22°C-ze meti.
 haeris SefardebiTi tenianoba: 80%-ze meti.
simptomebi. daavadebul foTlebze Cndeba sxvadasxva zomis yavisferi meWeWebi. droTa
ganmavlobaSi foToli yviTldeba, sustdeba da cviva. mcenare sustdeba.
simptomebis gamovlenis periodi: zafxuli.
brZola/wamlobebi:
 nakveTebis regularuli gawmenda mcenareuli narCenebisa da Camocvenili
foTlebisagan.
adre gazafxulze xeebis 3%-iani bordouli siTxiT damuSaveba (e.w. “cisferi wamloba”).
Semdgom periodSi ki wamlobisaTvis gamoiyeneba: spilenZis Semcveli da paTogenis
winaaRmdeg efeqtis mqone sxv. moqmed nivTierebaTa Semcveli fungicidebi.
 nacrisferi sidample

gamomwvevi soko - Botrytis cinerea Aderh.

 optimaluri pirobebi gaCenisaTvis:
 temperatura: 24-28°C.
haeris SefardebiTi tenianoba: 75%-ze meti.
simptomebi. nacrisferi sidample azianebs nayofs, yvavils da xes. daavadebul nayofze
Cndeba nacrisferi meWeWebi. sabolood nayofi Wkneba. daavadebuli mcenaris yvavilebi da
totebi Wknebian da Sveulad eSvebian.
simptomebis gamovlenis periodebi: gazafxuli, zafxuli.
brZola/wamlobebi:
 nakveTebis sistematuri gawmenda mcenareuli narCenebisa da Camocvenili dampali
nayofebisagan.
 sawyobis monitoringi da dampali nayofebis mocileba.
 daavadebuli totebis gasxvla.
 gamZle jiSebis warmoeba.
adre gazafxulze saWiroa xeebis 3%-iani bordouli siTxiT damuSaveba yvavilobamde.
Semdgom periodSi ki nacrisferi sidamplis winaaRmdeg wamlobisaTvis gamoiyeneba:
fenheqsamidis paTogenis winaaRmdeg efeqturi sxv. moqmed nivTierebaTa bazaze warmoebuli
fungicidebi.
brZolis qimiuri meTodi atmis mavnebel-daavadebebis da sarevelebis winaaRmdeg

pesticidebis usafrTxo gamoyenebis ZiriTadi principebi

pesticidis usafrTxod da efeqturad gamoyenebisaTvis aseve aucilebelia:

• gamoyenebis jeradobebis da dozebis dacva.
• mowamvlisagan Tavdacvis saSualebebis gamoyeneba.
• pesticidis Senaxvis wesebis codna.
• wamlobis usafrTxod Catarebis ZiriTadi wesebis codna.
pesticidebis umravlesobas gaaCnia kanoniT gansazRvruli gamoyenebis jeradoba, rac gvaZlevs
informacias imis Sesaxeb, Tu ramdenjer SegviZlia gamoviyenoT konkretuli pesticidi erTi
sezonis ganmavlobaSi. pesticidis jeradobis darRveva zrdis mcenareSi mavne nivTierebaTa
dagrovebis riskebs da safrTxe eqmneba rogorc sasoflo-sameurneo produqcias, aseve
adamianis janmrTelobas. wamlobisas aseve mniSvnelovania dozebis zusti dacva. pesticidis
dozas gansazRvravs saxelmwifo, pesticidis mwarmoebeli da realizatori. Sesabamisad
pesticidis SeZena unda moxdes mxolod specializirebul maRaziebSi, sadac SesaZlebelia
miviRoT pesticidis dozebTan dakavSirebiT kvalificiuri konsultaciebi.
pesticidiT mowamvlis Tavidan asacileblad aucilebelia Sesabamisi spectansacmlis,
saTvalis da pirbadis gamoyeneba. tansacmeli, romliTac moxdeba wamlobis Catareba, unda
gairecxos calke.
pirvel rigSi sasurvelia moxdes pesticidis im raodenobiT SeZena, ramdenic saWiro iqneba
kulturis erT savegetacio periodSi gamosayeneblad. amiT fermeri Tavidan aicilebs Warbi
da narCeni raodenobis pesticidebis Senaxvis (dasawyobebis) aucileblobas. pesticidebis
Senaxvis SemTxvevaSi, aucilebelia daculi iqnes Sesabamisi wesebi. maT Sesaxeb informacia
mocemulia pesticidis taris etiketze. pesticidis Senaxva saWiroa Tavisive, mWidrod
Tavdaxurul taraSi. igi unda inaxebodes kvebis produqtebis, medikamentebis, cxovelTa
sakvebis, sayofacxovrebo qimiuri saSualebebisgan gancalkevebiT – gril, mSral, sinaTlisgan
dacul, kargad ganiavebad, daxurul SenobaSi, bavSvebisaTvis miuwvdomel adgilas,
adamianebisa da cxovelebisgan moSorebiT.
uSualod wamlobis Catarebisas aucilebelia gaTvaliswinebuli iqnas Semdegi mniSvnelovani
sakiTxebi:
 wamloba saWiroa Catardes mxolod uqaro amindSi dilis, an saRamos saaTebSi.
 dauSvebelia qimiur preparatis (fxvnilis, xsnaris) Sexeba daucveli xelebiT,
 akrZalulia wamlobis dros pesticidiT dabinZurebuli xelebiT sigaretis moweva,
sakvebisa da sasmelis miReba.
 dauSvebelia pesticidis carieli taris gamoyeneba Semdgomi moxmarebisaTvis.
 wamlobis dasrulebis Semdeg, saWiroa gamoyenebuli Semasxurebeli aparaturis
guldasmiT garecxva da narecxi wylis gaxarjva damuSavebul nakveTSi.
 atmis wamlobebis tabula da misi gamoyenebis wesebi

wamlobebis tabulas umTavresს daniSnulebas warmoadgens konkretuli sasoflo-sameurneo

kulturis wamlobebis dagegmvis procesis gamartiveba. tabula iZleva saWiro preparatis
SerCevis saSualebas, rogorc arakombinirebuli, aseve kombinirebuli wamlobis
Casatareblad. garda amisa, tabulიs gamoyenebiT SesaZlebelia mTeli sezonis ganmavlobaSi
gansaxorcielebeli profilaqtikuri wamlobebis sqemis Sedgena.
arakombinirebuli wamloba. arakombinirebuli wamlobis Catareba SesaZlebelia tabulaSi
mocemuli erTi konkretuli preparatis gamoyenebiT, konkretuli daavadebis, mavnebeli
mweris an tkipas winaaRmdeg. am dros aucilebelia tabulaSi mocemuli wamlobis periodis,
kulturis ganviTarebis fazis, pesticidis moqmedebis speqtris gaTvaliswineba da
miTiTebuli dozebis dacva.
kombinirebuli wamloba. kombinirebuli wamloba tardeba kulturaze erTze meti daavadebis
an mavneblis arsebobis, an maTi gaCenis prevenciis mizniT.
kombinirebuli wamlobebis Casatareblad pesticidebis martivad SerCevis mizniT, tabulaSi
preparatebi moqmedebis tipebis mixedviT dayofilia Sesabamisi ferebiT:
yviTeli – fungicidi.
lurji - inseqticidi.
TeTri – akaricidi.
Sindisferi – fungicidebi, romelTa erTmaneTSi Sereva SesaZlebelia.
kombinirebuli wamlobis dagegmvisas, TiToeul wamlobaSi mocemuli TiToeuli tipis
preparati SesaZlebelia gamoyenebuli iqnas kombinaciaSi imave wamlobaSi mocemul
gansxvavebuli tipis nebismier pesticidTan, anu SesaZlebelia TiToeul cxrilSi arsebuli
fungicidis Sereva inseqticidTan da kombinirebuli wamlobis Catarebა, iseve rogorc
SesaZlebelia TiToeul cxrilSi mocemuli fungicidis, inseqticidis da akaricidis
erTmaneTSi Sereva, sokovani daavadebebis, mavnebeli mwerebisa da tkipebis winaaRmdeg.
damatebiTi instruqciebi:
 dauSvebelia erTi moqmedebis tipis, anu ferSi arsebuli preparatebis erTmaneTSi Sereva
(anu inseqticidis Sereva inseqticidTan, akaricidis Sereva akaricidTan, an fungicidis
Sereva fungicidTan, garda Sindisfer zolebSi arsebuli fungicidebisa).
 aucilebelia wamlobebis periodebis dacva.
 mkacrad unda iqnas daculi tabulebSi miTiTebuli pesticidebis gamoyenebis
reglamentebi – dozebis da gamoyenebis periodebis Secvla dauSvebelia specialistTan
konsultaciebis gareSe.
 Sesxurebisas aucilebelia pesticidebis usafrTxo gamoyenebis wesebis dacva.

miuxedavad imisa, rom tabulebi moicavs preparatebis farTo speqtrs, aRsaniSnavia, rom
pesticidebis bazarze arsebobs sxva pesticidebi, romelTa gamoyenebac aseve efeqturia
atmis mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg.
atmis mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg saWiro wamlobebis Sesadgeni tabula

pirveli wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
farianebi,
bugrebi, tkipebi parafinis zeTi
qei, ek 15 l
da sxvა mozamTre 830 g/l
stadiebi
farianebi,
bugrebi, tkipebi inseqto- parafinis zeTi sipkamoli e
20 l
da sxvა mozamTre akaricidi 80 % ek
stadiebi
farianebi,
bugrebi, tkipebi imidaklopridi 4
kompradori
g/l+min. zeTi 704 15 l
da sxvა mozamTre oili 004, sk
g/l
kvirtebis stadiebi
dabervamde sixuWuWe, spilenZis kuprosulfi 30 kg
klasterosposiozi sulfati + kiri 30 kg
meTirami 420 +
sixuWuWe, spilenZis kauritili,
3 kg
klasterosposiozi dihidroqsidi wdgr
390
fungicidi
sixuWuWe, spilenZis Sabiamani + 30 kg
klasterosposiozi sulfati kiri 30 kg
samfuZiani
sixuWuWe, spilenZis kuproqsati,
10 l
klasterosposiozi sulfati 345 sk
g/l
 meore wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
sixuWuWe, spilenZis iroko 40,
4,5 kg
klasterosporiozi, hidroqsidi 400 g/kg wdgr
sixuWuWe, ciprodinili 750 xorusi,
0,3 l
klasterosporiozi, g/kg wdgr
fungicidi samfuZiani
sixuWuWe, kuproqsati
spilenZis sulfati 7 l
moniliozi sk
345 g/l
sixuWuWe, bordos narevi 124 bordoflo
12,5 l
moniliozi g/l niu, sk
vardisferi
konusis farianebi, bugrebi
faza da sxva deltametrini 25 decisi
1 l
mavnebelTa g/l blu 25 ek
kompleqsi
farianebi, bugrebi
da sxva cipermetrini 250
inseqticidi arivo 25 ek 0,16-0,35 l
mavnebelTa g/l
kompleqsi
farianebi, bugrebi
da sxva lambdacihalotrini karate
0,2 l
mavnebelTa 50 gr/l zeoni, mks
kompleqsi
 mesame wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
difenokonazoli
sixuWuWe skori ek 0,3 l
250 g/l
antrakoli
propinebi 700 g/kg 2,5 kg
sf 700
sixuWuWe,
klasterosporiozi, fluopirami 250
uSualod luna
moniliozi g/l+
yvavilobis senseiSn ks 0,3 l
trifloqsistrobini
win, rodesac 250 g/l
500
fungicidi
ramdenime
yvavili delani 70,
sixuWuWe diTianoni 700 g/kg 0,7 l
gaSlilia wdgr
spilenZis
Cempioni,
sixuWuWe hidroqsidi 770 7-8 kg
sf
gr/kg
ziraflo,
sixuWuWe cirami 760 g/kg 2 kg
wdgr
 meoTxe wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis savaWro
moqmedi nivTiereba 1 ha-ze
tipi dasaxeleba
sixuWuWe, delani 70,
diTianoni 700 g/kg 0,7 l
klasterosporiozi wdgr
antrakoli
propinebi 700 g/kg 2,5 kg
sf 700
sixuWuWe,
klasterosporiozi fluopirami 250 g/l+ luna
trifloqsistrobini senseiSn ks 0,3 l
250 g/l 500

sixuWuWe, difenokonazoli 250

skori ek 0,3 l
klasterosporiozi g/l
sixuWuWe, krezoqsim meTili _ strobstari,
200 gr
klasterosporiozi 500 g/kg wxgr
drako blu,
mankocebi 800 g/kg 3 kg
fungicidi sf
sixuWuWe
trifloqsistrobini _ zato wxgr
300 gr
500 g/kg 50

difenokonazoli 250
gvirgvinis sixuWuWe g/l + propikonazoli taspa, 500 ek 0,3 l
furclebis 250 g/l
cvena
sixuWuWe, mankozati,
mankocebi 800 gr/kg 2-2,5 kg
klasterosporiozi mc
boskalidi 267
sidample, signumi,
g/kg+piraklostrobini 1,2 kg
moniliozi wdgr
67 g/kg
ziraflo,
sixuWuWe cirami 760 g/kg 2 kg
wdgr
bugri, nayofWamia
da sxva qlorpirifosi 480 pirifosi 48
2 l
mavnebelTa g/l ek
kompleqsi
mwvane bugrebi,
imidaklopridi 350 kompradori
aRmosavluri inseqticidi 0,3 l
gr/l 350 sk
nayofWamia
bugrebi, lanati 20 s
metomili 200 g/l 2-2,5 l
nayofWamia wxk
bugrebi, bi-58 axali,
dimeToati 400 g/l 1 l
nayofWamia ek
 mexuTe wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
difenokonazoli 250
g/l + taspa, 500
nacari 0,3 l
propikonazoli 250 ek
g/l
mankozati,
sixuWuWe mankocebi 800 gr/kg 2-2,5 kg
mc
antrakoli
propinebi 700 g/kg 2,5 kg
klasterosporiozi, fungicidi sf 700
nacari trifloqsistrobini zato wxgr
300 gr
500 g/kg 50
boskalidi 267 g/kg+
signumi,
sidample piraklostrobini 67 1,2 kg
wdgr
g/kg
sakozebi m-
sixuWuWe mankocebi 800 gr/kg 4 kg
45, sf
gamonaskva, decis
nayofebi aRmosavluri deltametrini 25
fluqsi ek 0,5 l
nuSis nayofWamia g/l
25
odenaa
alfacipermetrini
fastaki, ek 0,3 l
100 gr/l
pirimifos meTili aqteliki,
inseqticidi 2 l
500 gr/l ek
bugrebi,
metomili 200 g/l lanati 20 2-2,5 l
nayofWamia
s wxk
qlorpirifosi 500
nurel-d,
g/l+cipermetrini 50 2 l
ek
g/l
inseqto- vertimeki
tkipebi, bugrebi abameqtini 18 g/l 1,2 l
akaricidi 018 ek

etoqsazoli 110 g/l zumi, sk 0,3-0,4 l

tkipebi akaricidi
spirodiklofeni 240 envidori,
0,6 l
g/l sk 240
 meeqvse wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
klasterosporiozi, mankocebi 800 drako blu,
3 kg
kokomikozi g/kg sf
foTlebis
diTianoni 700 delani 70,
nayofebi kaklis sixuWuWe, 0,7 kg
fungicidi g/kg wdgr
odenaa klasterosporiozi
foTlebis
diTianoni 750 diTimega
sixuWuWe, 0.7 kg
g/kg 75, wxgr
klasterosporiozi

meSvide wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
mavne reglamentebi
Catarebis
obieqti
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba
trifloqsistrobini
250 nativo 75,
nacari 0,18 kg
g/kg+tebukonazoli wxgr
500 g/kg

fungicidi difenokonazoli
250 g/l +
nacari taspa, 500 ek 0,3 l
propikonazoli 250
g/l
krezoqsim meTili strobstari,
nacari 0,25 kg
500 g/kg wxgr
nayofebis nayofWamia, qlorpirifosi 480 pirifosi 48
2 l
damsxvileba farianebi g/l ek
qlorpirifosi 500
nayofWamia,
g/l +cipermetrini nurel-d, ek 2 l
farianebi
50 g/l
nayofWamia, inseqticidi qlorpirifosi 480
dursbani, ek 2 l
farianebi g/l
qlorpirifosi 500
nayofWamia, g/l +
grand d, ek 1,5 l
farianebi cipermetrini 50
g/l
tebufenpiradi 200
tkipebi akaricidi masai, wxf 0,5 kg
g/kg
 merve wamloba
pesticidis
wamlobis pesticidi gamoyenebis
Catarebis mavne obieqti reglamentebi
periodi pesticidis moqmedi savaWro
1 ha-ze
tipi nivTiereba dasaxeleba

fenheqsamidi 500 teldori

1 kg
g/kg 50, wxr

simwifis nayofis
fungicidi
dasawyisi sidample

ciprokonazoli
375 g/kg sviCi 62,5
1 kg
+fludioqsanili wdgr
250 g/kg
 atmis baRSi gavrcelebuli sarevelebis winaaRmdeg Casatarebeli wamlobebis
SesarCevi sqema

sqemis gamoyenebis wesebi. mavnebel-daavadebebis winaaRmdeg wamlobebis tabulebis

msgavsad, sarevelebis winaaRmdeg Casatarebeli wamlobebis sqemac iZleva arCevanis
saSualebas TiToeuli kulturisaTvis. am SemTxvevaSi mocemulia konkretuli
herbicidebi, maTi moqmedebis speqtri, gamoyenebis vadebi, sarevelaTa saxeobebi da
herbicidebis gamoyenebis reglamentebi (dozebi: erT ha-ze da 100 l. wyalSi.).
sqemis saSualebiT, SesaZlebelia konkretuli wamlobisaTvis saWiro herbicidis
SerCeva da wamlobis Catareba.
wamlobisaTvis herbiციdis SerCevisas gaTvaliswinebuli unda iqnas Semdegi
mniSvnelovani faqtorebi:
 erTi wamlobisaTvis saWiroa mxolod erTi herbicidis SerCeva.
 dauSvebelia sqemaSi mocemuli herbicidebis erTmaneTSi Sereva.
 aucilebelia sqemaSi mocemuli wamlobebis periodebis da dozebis dacva. maTi
Secvla dasaSvebia mxolod specialistTan konsultaciebis Sedegad.
 Sesxurebisas aucilebelia pesticidebis usafrTxo gamoyenebis wesebis dacva.
aRsaniSnavia, rom sqemaSi mocemuli herbicidebis garda, arsebobs sxva herbicidebi,
romelTa gamoyeneba aseve efeqturia atmis baRebSi gavrcelebuli sxvadasxva
saxeobis sarevelebis winaaRmdeg.

herbicidebis moxmarebisas mniSvnelovania herbicidis Sesatani specialuri teqnikis

swori SerCeva da herbicidis mwarmoeblismier gansazRvruli wesebis dacviT
Sesxureba, kulturis ganviTarebis etapisa da sarevelebis saxeobebis
gaTvaliswinebiT.
 wamlobebi atmis sarevelebis winaaRmdeg
herbicidi dozebi

ganviTarebis stadia herbicidis

savaWro 100 l.
moqmedebis moqmedi nivTiereba 1 ha-ze
dasaxeleba wyalSi
tipi
glifosati izopropilaminis
vegetaciaSi myofi yvela
marili 486 g/l, glifosatis rumbo wx 36 3 l 1 l
saxeobis sarevela
mixedviT 360 g/l
an
vegetaciaSi myofi yvela glifosati 500 g/l, kaliumis uragan
3 l 1 l
saxeobis sarevela marilis mixedviT forte wx
araseleqciuri an
vegetaciaSi myofi yvela herbicidi glifosatis mJava, dominatori,
3 l 1 l
saxeobis sarevela izopropilis spirti 360 g/l wx
an
glifosatis izopropilaminis
vegetaciaSi myofi yvela marili 480 g/l, (glifosatis
klini, wx 3 l 600 ml
saxeobis sarevela mJavaze gadaangariSebiT 360
g/l)
 atmis teniT uzrunvelyofa
atami tenisadmi yvelaze momTxovnia nayofebis damsxvilebisas da simwifis periodSi.
morwyvis saorientacio jeradoba damokidebulia uSualod nakveTSi arsebul klimatur
pirobebze da niadagis tenianobaze.
morwyva wveTovani sistemiT. erTi morwyvis norma: 60-80 kub./m 1 ha-ze. morwyvis raodenoba
sezonis ganmavlobaSi: 16-24 -jer.
morwyva moRvarviT, an kvlebSi miSvebiT. erTi morwyvis norma: 500-700 kub./m 1 ha-ze.
morwyvis raodenoba sezonis ganmavlobaSi: 5-6-jer.

mosavlis aReba-Senaxva
mosavlis aReba jiSebis mixedviT xdeba damaxasiaTebeli feris, zomis da gemos
miRwevis Semdeg.
SenaxvisaTvis saWiro pirobebia:
 haeris optimaluri tenianoba - 90-95%.
 Senaxvis optimaluri temperatur: - 0-1°С
 Senaxvis vada mocemul pirobebSi - 20-dan 30 dRemde.

atmis sxva movliTi samuSaoebi

gasxvla. arsebobs atmis gasxvlis sxvadasxva meTodebi. magaliTad, Zlier da saSualo
saZireebze gamoiyeneba centralur-lideruli formireba, nagala saZireebze –
centralur-lideruli da Spindeli.
centralur-lideruli wesiT gasxvlis arsi mdgomareobs imaSi,, rom aseT dros kvecaven
da amokleben gverdiT totebs, raTa metad ganviTardes centraluri (anu lideri) toti.
Tumca igi zedmetad rom ar gaizardos, masac amokleben 1/3-iT.

yovel momdevno gasxvlisas toveben iseT axlad warmoqmnil gverdiT totebs, romlebic
mavTulis gaswvriv viTardebian da saboloo jamSi mcenare konusur formas iRebs.

Spindelis formiT sxvlis dros ki dautotavi nergi ikveceba 70-80 sm-is simaRleze,
xolo datotvili zeda totidan 30-40 sm-is simaRleze, xolo vegetaciis periodSi
(zafxulSi) amoiWreba lideris konkurenti totebi, xolo qveda totebi magrdeba
mavTulze. meore wels, Tu mcenares Zlieri zrda SeunarCundeba, lideri ar iWreba,
moiWreba mxolod konkurenti da qveda totebi magrdeba mavTulze. aseTnairad grZeldeba
4-5 wlis ganmavlobaSi. SemdegSi xdeba moberebuli vertikalurad mozardi, CaxSirebuli
da naklebad produqtiuli totebis gamoxSirva.

garda amisa, atmis movlis mniSvnelovan RonisZiebad iTvleba e.w. “mwvane gasxvla”,
romelic tardeba mosavlis aRebis Semdeg. misi umTavrebis mizania dazianebuli-
damtvreuli totebis Camocileba da xe-mcenareebis varjisaTvis zrdis sasurveli
intensivobis uzrunvelyofa – am mizniT mwvane gasxvlisas mimarTaven or meTods:

1. erTwliani totebis damoklebas misi sigrZis 1/3-iT an 2/3-iT.

2. totebis amoWras.

atmis gasxvlis meTodis SerCevisas, aseve mxedvelobaSia misaRebi nakveTis

adgilmdebareoba, qarisagan daculobis TvalsazrisiT.

centralur-lideruli jamiseburi Spindeli

 atmis warmoebis agroteqnologiuri ruka
farTobi 1ha; dagegmili mosavali 20 t.
შესრულების ერთეულის სულ
სამუშაოს/მასალის დასახელება რაოდენობა შენიშვნა
დრო ღირებულება ღირებულება
kompleqsuri mineraluri
X-XI 1 900 900
sasuqebis yidva-Setana
rigTaSoris niadagis
X-XI 1 200 200
saSemodgomo moxvna
gasxvla XI, II, III 1 950 800
anasxlavis gamotana III-IV 1 100 200
azotovani sasuqebis Setana II, IV, IX 3 150 450
niadagis rigTaSoris
III-VII 3 100 300
kultivacia
danormeba-nayofebis gamoxSirva VI 1 800 800
mocemulia moRvarviT morwyvis
saorientacio jeradoba. da fasi
V, VI, VII,
morwyva 7 80 560 xolo wveTovani sistemiT
VIII
morwyvisas ki atami irwyveba 20-
30-jer
mwvane gasxvla VIII-IX 1 400 400
wamlobebi mavnebel-daavadebaTa II, III, IV, V, mocemulia wamlobebis
13 300 3500
winaaRmdeg VI, VII, VIII saorientacio jeradoba

mosavlis krefa - gamotaniT VIII-IX 1 800 800

mosavlis gadazidva VIII-IX 1 200 200

gauTvaliswinebeli xarjebi
911
+10%
სულ ხარჯი(ლარი) 10021 ლარი
მოსავალი(ტონა) 20 ტონა

მოსავლის ღირებულება(ლარი) 20 ტონა * 1000 ლარი 20 000 ლარი

მოგება(ლარი) 20000-10076 9979 ლარი

Semdgenlebi
zviad boboqaSvili – soflis meurneobis mecnierebaTa doqtori
nikoloz sulxaniSvili - soflis meurneobis mecnierebaTa akademiuri doqtori