Ayawg Tan-awa ang mga Butang nga Walay – Pulos

Sulayi pagpiyong sa inyong mga mata ug handurawa ang paraisong yuta. Dayon itandi ang hulagway nga inyong
makita sa screen sa inyong mga gadget. Asa niini ang mas epektibo nga mas nagpabilin sa inyong utok, ang
paghunahuna lang ba o paghunahuna nga may nakita? Di ba mas epektibo ang paghunahuna nga may nakita?

Unsa bay atong bation kon kining atong nakitang paraisong yuta natuman na? Segurado kalipay, kasegurohan,
kalinaw ug kadagaya ang atong bation. Busa unsa bay atong buhaton aron matagamtam nato ang maong paraiso?
Oo, sakto buhaton ang hinundanong mga butang.

Kining ikaduhang hulagway, unsay inyong namatikdan? Oo, sakto lainlaing porma sa mata. Unsay koneksiyon niini sa
unang hulagway nga atong nakita? ang koneksiyon niini mao nga ang mata maoy gigamit nato sa paghulagway sa
paraisong yuta.

Namatikdan ba nato kon unsay epekto sa atong gitan-aw? Kini dakog epekto sa atong hunahuna nga mo-
impluwensiya sa atong emosyon ug sa atong mga buhat.

Busa bililhon kaayo ang atong mga mata. Ngano? Tungod kay pinaagi niini, dali ra natong makita ang atong palibot.
Makita nato ang nagkadaiyang kolor niini. Makita sab nato ang atong suod nga mga higala ug ang atong mga igsoon
sa pagtuo. Pinaagi sa atong mga mata, atong makita ang katahom sa paglungtad ug himaya sa Diyos, ug maapresyar
ang katingalahang mga butang sa kalalangan.

Sumala sa librong Pagtukad, “Ang mata mao ang sangkap sa pagtan-aw, episyente kaayo, mopasibo sa kaugalingon
nga “kamera” nga nagpasa ug mga mensahe ngadto sa utok, diin ang butang nga nakapokus sa retina sa mata ma-
interpretar ingong talan-awon. Dugang usab, ang mata lagmit mao ang labing importante nga agi-anan sa
komunikasyon ngadto sa hunahuna.

Matikdi usab ang komersiyal nga tig-anunsiyo karon, sila nasayod gayod nga ang daghang butang o produkto mas
makapadani kon kana makita sa mga mata.

Busa, pagkahinungdanon gyod nga kontrolahon nato kon unsay atong gitan-aw.

Hinumduman nato ang mga pulong sa salmista diha sa Salmo 119:37. Dungani ko sa pagbasa. Salmo 119:37a (Ilikay
ang akong mga mata sa pagtan-aw sa butang nga walay-pulos;)

Unsa bay atong namatikdan sa maong bersikulo? Ang salmista mihangyo nga ilikay ang iyang mga mata sa pagtan-aw
sa butang nga walay-pulos.

Mao nga ang ulohan sa atong pakigpulong karon maoy, “Ayawg Tan-awa ang mga Butang nga Walay-Pulos”.

Ang makita sa atong mga mata makamugna o makapasamot sa mga ambisyon ug tinguha sa atong kasingkasing
alang sa kaayohan o sa kadaotan. Busa duhay padulngan niini, kinabuhi o kalaglagan.

Matikdi kining mga butang nga makaayo. Ang atong pag-apresyar sa katahom sa kahibulungang mga buhat sa Diyos
nga makita sa atong mga mata. Nagpamatuod nga siya naglungtad sukad pa sa sinugdan ug kita angay nga
magmasinugtanon gyod kang Jehova.

Si Eva kinsa nagtinguha sa bunga sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan, ang mga manulonda nga nagtan-aw sa
anak nga babaye sa tawo, ug si Akan nga nangandoy sa mga bahandi, wala molikay sa pagtan-aw sa mga butang nga
gidili kanila, maoy padulong sa kadaotan o kalaglagan. Ug giisip kadtong mga butanga nga walay-pulos.

Niining presenteng kahimtang daghan kitag makita nga mga butang nga pwedeng makaapektar kanato. Makita nato
ang Espiritismo, Materyalismo, Imoralidad ug daghan pang butang nga makapadaot sa atong relasyon kang Jehova.
Ug angay nato kining likayan.

Apan, unsa ba ang mga butang nga makita sa atong mga mata nga walay-pulos?
Bweno, hisgotan nato kining una, ang Pornograpiya. Segurado dili na kini bag-o sa atong mga tagsa-tagsa ka
hunahuna. Ang Bantayanang Tore, Agosto 1, 2013, nag-ingon nga “Ang terminong pornograpiya nagtumong sa law-
ay nga mga materyal nga gidisenyo aron mapukaw ang sekswal nga gana sa mga magbabasa o mamiminaw”.

Unsaon ba nato pag-ila kining butanga? Matikdi ang tudling-pulong “Mga materyal o mga butang nga gidisenyo aron
mapukaw ang sekswal nga gana”.

Unsang mga materyal o mga butang nga tan-aw nato nakapapukaw sa sekswal nga gana?
1. Uso sa sininaan – trending na kaayo karon ang sininaan nga moporma ang lawas ug mugbo kaayo.
2. Mga anunsiyo o advertisement – naay mga billboard, tarpaulin, mga magasin o brosyur nga nag-anunsiyo sa ilang
produkto nga naggamit ug modelo nga pangsulod lang ang gisuot.
3. Mga pelikula o programa – sagad makita kini diha sa TV o labing kaylap na kaayo diha sa internet. Mga esena nga
nakapapukaw sa atong sekswal nga gana.

Sa kapanahonan sa Bibliya adunay usa ka tawo nga midumili ug nagkontrolar sa iyang kaugalingon sa pagtinguha sa
unod. Palihog atong susihon kon unsay iyang gipamulong sa Job 31:1 (Nakigsaad ko sa akong mga mata. Busa
nganong hatagan man nakog atensiyon ang laing babaye uban ang sayop nga motibo?)

Unsa gani ang iyang gihimo? Siya mihimog pakigsaad sa iyang mga mata. Siya midumili sa paghikap sa babaye sa
imoral nga paagi. Ug wala gyod niya tugoti ang iyang kaugalingon nga maghunahuna niana.

Handurawon nato kon buhi si Job karong panahona, Unsa kahay iyang ikasulti o pagbati mahitungod sa
pornograpiya? Seguradong si Job modumili gyod sa pagtan-aw niana, o kaha sa pagsiplat man lang. Ug sama pod
nato seguradong naghunahuna pod si Job sa iyang paglaom sa umaabot.

Sa laing bahin duna poy mga karakter sa Bibliya ang nagpasiplat ug wala ka pugong sa tinguha sa ilang unod. Sa
nahisgotan na, kini sila ang masinupakong mga manulonda. Sila padayong nagtan-aw sa mga anak nga babaye sa
tawo ug nagbaton ug sekswal nga relasyon ngadto kanila. Ug miresulta kinig kadaot.

Ang daklit o dili-tinuyong pagtan-aw ug pornograpiya dunay dili maayong resulta. Mahimong hasolon ang atong
konsensiya, mobati tang walay-pulos, ug malisdan pag-ayo sa pagpapas sa imoral nga mga larawan gikan sa atong
hunahuna.

Matikdi ang giingon sa usa ka doctor. “Ang pornograpikong mga hulagway magpabilin ug makapausab sa utok sa
biolohikal nga paagi, nga mopahinabog kalit, dili makontrolar, apan malungtarong panumdoman nga lisod o
imposibleng mapapas.

Ang usa ka 19 anyos nga babaye, kinsa nakaablig pornograpikong mga web site sa bata pa miingon: “Ang mga
hulagway nagpabilin sa gihapon sa akong hunahuna. Kini mokalit lag tungha sa akong hunahuna, morag dili na gyod
mapapas”.

Sa kahimtang nato karon, apil na sa atong pag-alagad ang gadget ug ang internet. Mga butang nga giisip nga
mapuslanon sa atong pagsimba kang Jehova. Pananglitan kining atong tigom karon, migamit tag gadget ug internet
aron makakonektar ta sa zoom. Dili lang kay kana, migamit usab kita ug internet aron ma-download nato ang mga
publikasyon nga atong kinahanglanon sa atong pagtuon.

Apan bisan pag mapuslanon kining mga butanga, gigamit gihapon ni, ni Satanas nga Yawa aron tentalon ta. Kini ang
iyang gigamit karon aron daoton ang atong hunahuna. Bisan pa niana aduna kitay mahimo aron masuklan ang mga
tentasyon ni Satanas nga Yawa.

Kini nga mga butang makatabang nato aron malikayan ang pornograpiya.

1. Bantayan ang atong mga mata.

Ang pagtan-aw ug law-ay nga mga hulagway makapasampot lang sa dili hustong pangibog. Aron pamatud-an
ang koneksiyon tali sa pagtan-aw ug pagkaibog, si Jesus nagpasidaan kanato. Palihog sa inyong mga Bibliya. Atong
susihon ang narekord sa Mateo 5:28, 29. Tan-awon nato kon giunsa ta pagpasidaan ni Jesus. (Mateo 5:28,29, Apan
sultihan ko kamo nga bisan kinsa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye ug maibog kaniya
nakapanapaw na diha sa iyang kasingkasing. Karon, kon makasala ka tungod sa imong tuo nga mata lugita kini ug
isalibay. Mas maayo pa nga mawad-an kag mata kay sa itambog ang tibuok nimong lawas sa Gehenna.)

Unsang punto o leksyion ang atong makat-onan niini? Aron masuklan ang tentasyon, kinahanglang molihok ta dayon
ug dili motan-awg hulagway nga makapapukaw sa sekswal nga kaibog.

Sa pag-ilustrar: Handurawa nga nakatan-aw ta sa makasulaw nga kahayag gikan sa puthaw nga giwelding. Tutukan
ba nato ni? Siyempre dili! Motalikod ta o kaha tabonan ang atong mga mata aron dili kini madaot.

Busa kon makatan-aw tag law-ay nga mga hulagway diha sa internet, magasin, salida o sa aktwal – mas maayong
molingiw ta dayon.

Bantayan ug panalipdan nato ang atong mga mata.

2. Bantayan ang atong hunahuna

Tungod sa atong pagkadili-hingpit, kitang tanan malisdan usahay sa pagsumpo sa sayop nga mga tinguha.
Ang bibliya nag-ingon: “Apan ang matag usa masulayan dihang siya ginadani ug ginahaylo sa iyang kaugalingong
tinguha. Unya ang tinguha, dihang kini manamkon na, manganak ug sala; unya ang sala, dihang kini mabuhat na,
manganak ug kamatayon. (Santiago 1:14, 15)

Apan sa unsang paagi malikayan nato ang maong sitwasyon, dihang kita sulayan?

Kon motungha ang sayop nga mga tinguha hinumdomi nga makapili ta kon unsay atong buhaton. Suklan ang maong
mga tinguha. Langkaton nato kini sa atong hunahuna. Ug dili tugotang magpadayon ang imoral nga mga pantasya.

Kon makahunahuna tag mga imoral nga mga butang, moampo ta dayon. Suklan nato ang sayop nga hunahuna. Ug
makatabang nato ang giingon sa Filipos 4:8, kon motungha ang sayop nga mga hunahuna. Ug makatabang ni kon
unsay angay natong palandongon. (Filipos 4:8, Busa mga igsoon, bisan unsang butang nga tinuod, bisan unsang
butang nga importante, bisan unsang butang nga matarong, bisan unsang butang putli, bisan unsang butang
dungganon, bisan unsang butang nga maayo, ug bisan unsang butang nga dalayegon, padayon kining palandonga.)

Unsay angay natong palandongon? Mga butang nga iya sa Diyos. Kini nga mga butang mapuslanon nga magbantay sa
atong hunahuna ug kasingkasing.

Matikdi ang eksperyensiya sa usa ka igsoon. Si Troy, nga adik kaniadto sa pornograpiya sa internet, miingon:
“Gisuklan gyod nako ang sayop nga hunahuna pinaagi sa paghunahunag positibong mga butang. Dili kadto sayon.
Daghang beses ko natental. Pero sa ulahi nakakat-on ko sa pagkontrol sa akong hunahuna.”

3. Bantayan ang atong mga lakang.

Dihang ang tinguha, tentasyon, ug kahigayonan mag-abot, mahimong moresulta dayon kinig problema.
Unsay angay natong himoon aron malikayan kini?

Makatabang na sab kanato ang panultihon sa Proverbio 22:3, kini nga bersikulo dili na bag-o alang kanato. Apan
maalamon nga atong susihon kini pag-usab. (Proverbio 22:3, Ang tawong maalamon makakita sa kapeligrohan ug
molikay niana, Pero ang walay kasinatian moderetso ra ug mag-antos sa resulta.)

Busa unsay angay natong bantayan sumala sa tekstong gibasa? Angay natong bantayan ang atong mga lakang.
Hunahunaon daan ang mga sitwasyon nga posibleng makapatunghag problema, ug likayan kana.

Si Troy nga gihisgotan ganiha, nagpadayon ug miingon: “Naglikay ko sa pagtan-awg mga salida nga makapukaw sa
sekso ug sa pagpakig-uban sa mga tawong bastos manulti bahin sa sekso. Gusto nakong panalipdan ang akong
kaugalingon.

Nahisgotan na nato kon unsaon pag-ila ug paglikay sa pornograpiya.

Mailhan ug makita kini sa

1. Uso sa sininaan
2. Mga anunsiyo o advertisement
3. Mga pelikula o programa

Ug unsaon paglikay
1. Bantayan ang atong mga mata (Mateo 5:28, 29)
2. Bantayan ang atong hunahuna (Filipos 4:8)
3. Bantayan ang mga lakang (Proverbio 22:3)

Diha sa internet, gamit ang atong gadget daghan kitag makita nga mga elektronikong mga dula o video games. Ang
video game dili lang kay usa lang ka moderno kaayong kalingawan. Sa tinuod lang masulayan niini ang atong
maayong laki sa pagdula ug kini makawalag kalaay. Makapauswag usab kini sa pagsanong sa kaabtik sa atong
panglawas ug ang pagpanukiduki nagpakita nga ang atong pagdula niining video game makapaabtik sa mata. Ang
uban makapalambo sa atong katakos sa matematika ug pagbasa. Ug labi pa kining video game kasagaran ang gina-
estoryahan diha sa eskuylahan ug sa tapok-tapok sa mga batan-on.

Tan-aw nato murag maayo ra man ang pagdula niining mga video game, kay daghang butang ang mapauswag niini
diha sa atong kaugalingon. Apan nganong hisgotan nato kini, ug isipong butang nga walay-pulos?

Tinuod makalingaw ug popular kaayo ang mga video game. Makita nato ni sa atong palibot. Dili lang mga batan-on
ang naagdula niini, nagdula usab ang mga tigulang na ug mga bata. Gani naay programa nga nagpakita nga dunay
mga edaran na, ang nagdulag mga video game. Gihimo pa gani nila kining source sa ilang panginabuhian.

Apan halos tanang video game nagpasiugdag imoralidad, pagpamalikas ug kapintasan – tanan nga gihukman sa
Bibliya. Ang ubang mga video game nangaghat pa gani ug espiritismo.

Matikdi kon giunsa paghubit sa Bibliya ang maong mga butang. Atong tan-awon ang rekord nga nagpamatuod nga
gidumtan ug gihukman kini. (Galacia 5:19 – 21, Ang mga buhat sa unod daling mailhan, ug kini mao ang sekswal
nga imoraildad, kahugawan, walay kaulaw nga panggawi, idolatriya, espiritismo, pagdumtanay, panag-away,
pagkamadudahon, pagsilaob sa kasuko, panagbingkil, pagkabahinbahin, mga sekta, kasina, paghuboghubog,
banha ug way pugong nga paglipaylipay, ug mga butang nga sama niini. Pasidan-an mo nako bahin niining mga
butanga, sama sa ako nang pasidaan kaninyo, nga kadtong nagabuhat niini dili makapanunod sa Gingharian sa
Diyos.)

Unsay atong namatikdan sa maong mga bersikulo? Kini nagpasidaan nga kadtong mga nagbuhat sa imoralidad,
kapintasan, pagpamalikas ug espiritismo, dili makapanunod sa Gingharian sa Diyos.

Busa bata man o tigulang, kinahanglang ayran nato ang pagtan-aw o pagdulag mga video game nga nagpasiugdag
kapintasan ug mangilngig nga pagpatay.

Ang pipila ka video game o kalingawan tingali maayo, apan atong responsibilidad ang pagpili kon unsay atong tan-
awon diha sa atong tagsa-tagsa ka panimalay, ilabina sa mga ginikanan. Gisusi ba nato kon unsang klase sa video
game o kalingawan ang gitan-aw ug gidula sa atong mga anak?

Pananglitan, kini ba nagpauswag sa iyang katakos sa pagbasa o pagsolb sa matematika? Nakahatag ba ni ug maayong
epekto kaniya sama sa maayong panggawi ug pamatasan. Kon oo, maayo na nga kalingawan.

Apan kinahanglan gihapon natong kontrolahon ang atong kaugalingon maylabot niini. Basin ang kalingawan nga
giingon o gihunahuna natong dalawaton makagugol ug daghang oras nga makabalda sa atong mga kalihokan ilabina
sa espirituwal nga rutina. Basin malimot nata sa pagbasa sa Bibliya ug sa pagpangandam sa mga tigom.

Nakat-onan nato niining tungura kon unsaon pag-ila ang Video Game nga walay-pulos.

Busa unsa ang duha ka butang nga wala-pulos ang atong nakat-onan karon?
1. pornograpiya
2. video game nga nagpasiugdag mga kapintasan, materyalismo, espiritismo ug uban pa.

Karon unsa may determinado natong himoon aron masalikway kining mga butanga. Mga butang nga walay-pulos!
Sa atong pagkinabuhi matag adlaw, makapasubo, dili gayod kalikayan nga makatan-aw ug mga butang nga walay-
pulos; gani ang Bibliya nagpakita nga bisan si Jesus wala makalikay sa pagtan-aw sa mga butang nga walay-pulos.
Atong tan-awon ang narekord sa Mateo 4:8 kon unsay gipakita kaniya ug unsay iyang tubag nga mabasa sa Mateo
4:10. (Mateo 4:8, 10, Unya gidala siya sa Yawa sa bukid nga talagsaon ang kahabog, ug gipakita kaniya ang tanang
gingharian sa kalibotan ug ang himaya niini. 10 Si Jesus miingon: Pahawa, Satanas! Kay kini nahisulat, Si Jehova
nga imong Diyos ang angay nimong simbahon, ug siya lamang ang angay nimong hatagag sagradong pag-alagad.)

Unsa nga esena ang atong bag-o lang nabasa? Si Jesus gipakitaan sa Yawa sa mga Gingharian sa kalibotan. Dihang
gitanyag kini kaniya, wala niya tugoti ang iyang kasingkasing nga madaldal niining sayop nga tinguha, ni siya
namalandong pa sa tanyag sa Yawa kon iya ba kining dawaton o isalikway. Dihadiha si Jesus mitubag ug klaro sa
iyang tubag sa bersikulo 10, nga si Jehova lamang ang angay simbahon ug alagaran. Ang iyang tubag nagpahayag kon
unsay katuyoan sa iyang kinabuhi – ang pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos.

Kita usab ingong mga saksi ni Jehova nagpahayag sa atong kaugalingon nga alagaran si Jehova nga Diyos pinaagi sa
pagpahinungod ug pagpabawtismo. Ingong mga sumusunod sa Kristo, determinado kitang likayan ang butang nga
walay-pulos.

Sa unsang paagi gibuhat ug gipamatud-an nato kini? Tagdon nato ang nasulat sa Salmo 119:101 kon sa unsang paagi
gituman nato ang atong panaad nga alagaran si Jehova (Salmo 119:101, Wala ko molakaw sa dalan sa mga daotan,
Aron matuman nako ang imong pulong).

Unsay atong masabtan sa teksto? Kita wala molakaw sa dalan sa mga daotan, aron makatuman sa mga sugo ni
Jehova.

Busa angay tang abanteng modesisyon kon unsay angayng buhaton kon makaatubang tag mga tentasyon ug mga
butang nga walay-pulos.

Pananglitan kon mag-internet ta, naay daghang anunsiyo nga naglakip sa pornograpiya ug video game nga kalit lang
mopop-up diha sa atong screen. Kay nadesisyon na ta nga dili na mohikap o motan-aw niining butanga, ato kining e-
close dayon. Pagpakita kini nga atong gisundog si Jesus nga sa way pagduhaduha gisalikway ang mga butang nga
waly-pulos.

Peligroso kon maghulat pa ta nga maatubang ang tentasyon ayha pa modesidir kon unsay atong buhaton bahin sa
mga butang nga tin-awng ginasaway sa kasulatan.

Matag usa kanato magmadeteminado nga likayan ug isalikway ang mga butang nga walay-pulos. Maningkamot
kitang huptan ang yanong mga mata. Kini makapahimuot kang Jehova nga Diyos.

Hinaot atong isentro ug ipokus ang atong mga mata sa mga butang sa umaabot. Mga butang nga hinungdanon aron
makapuyo sa paraisong yuta. Ug atong makita ang tinuod nga kalipay, kasegurohan, kalinaw ug kadagaya.