Driewekelijkse onafhankelijke

krant van Avans Hogeschool

zeventiende jaargang

donderdag 9 april 2009

Punt. 10 M
AST
pa ERSP
gin
a 1 EC
1 - IAL
18

Voorgoed op internet Denk na over wat je op Hyves zet - pagina 6

Foto: Nathaniel Welch/redux

Pagina 5 Pagina 8 Pagina 20 Pagina 22

Game tegen menselijk
virus in ziekenhuis
Vier studenten Communication & Multime-
dia Design in Breda ontwierpen een compu-
terspel voor verpleegkundigen dat helpt in
de strijd tegen het norovirus. Dat virus ver-
spreidt zich snel in ziekenhuizen via ontlas-
ting en braaksel. Via de game leren de spe-
lers de gevaren kennen.
Filosofie voor dummies:
niet zweverig
Hbo’ers vinden het vak filosofie vaak maar
zweverig en ingewikkeld. Op 25 april wordt
in Tilburg de Dag van Filosofie gehouden. De
organisatoren, de Universiteit van Tilburg en
Avans, doen van alles om hbo’ers te interes-
seren voor de dag, door vooral de ‘praktische
kant’ te benadrukken.
Rijden op rioolslib, van
afval tot pompstation
Oud-student Werktuigbouwkunde Wouter van
der Laak heeft een missie: alle auto’s op bio-
gas. Dat is gas dat wordt gewonnen uit mest,
rioolslib en planten- en groenteafval. Als pro-
jectmanager bij Ballast Nedam IPM is hij daar
dagelijks mee bezig. Hij brengt het hele pro-
ces, van afval tot pompstation, in kaart.
Koninginnedag
in Brabant
Waarom naar Amsterdam? Ook in de Bra-
bantse steden wordt Koninginnedag - en de
avond ervoor - uitbundig gevierd. In de drie
Avanssteden, Den Bosch, Tilburg en Breda, is
volop livemuziek, vinden vrijmarkten plaats
en wordt gefeest en gedanst tot diep in de
nacht. Nu nog mooi weer.

Elke dag vers nieuws op punt.avans.nl

2 Punt. 10 NieuwS 9 april 2009

Beland op het verkeerde feestje

Joost van den Berg

Leeftijd: 30
Afgestudeerd: juli 2008
Opleiding: Informatica in
Den Bosch
Functie: Business engineer
Werkt bij: Everest
Verdient: 2500 euro bruto
en een lease-auto
NET AFGESTUDEERD

Wat houdt je functie precies in?

‘Een business engineer helpt een bedrijf bij het
optimaliseren van het bedrijfsproces en kijkt daarbij
naar de inzet van ICT. Bijvoorbeeld een verzekeraar
die het aanvragen van een offerte wil optimalise-
ren. Normaal zitten er heel veel schakels tussen

foto: beeldveld/wilfried scholtes

het moment dat iemand via de website een offerte
aanvraagt en het moment dat de informatiebrief
naar de klant wordt gestuurd. Dat kan veel efficiën-
ter door het allemaal te automatiseren.’

Wat vind je zo leuk aan je werk?

‘Het is heel uitdagend. Je komt vaak in complexe
situaties die je eerst goed moet analyseren en
waarvoor je later een oplossing moet zoeken. Mijn
werk is bovendien heel afwisselend. Je werkt voor
de meest uiteenlopende bedrijven zoals ABN Amro,
ING, ANWB, Shell en Endemol. Daardoor ben je vaak
op locatie aan het werk, zie je heel wat bedrijven van
binnen en leer je veel mensen kennen. Ik ben niet
iemand die jaren achtereen om acht uur ’s ochtends
naar hetzelfde kantoortje fietst.’
Studenten van de Avans School of International Studies doen mee met een drinkspelletje tijdens het Black & White-
feest in de Walkabout op 25 maart. ‘Zelf promoten we dat soort dingen niet’, zegt Sjoerd Gersonius, voorzitter van
Tipcy, de studentenvereniging en organisator van het feest. Het spelletje was binnengebracht door studentenver-
eniging D’n Straffe Hendrik van de NHTV, die op kroegentocht was.
‘Ons feest was al een jaar geleden gepland. We kwamen er pas later achter dat de datum ongunstig was omdat veel
studenten net zitten met tentamens en projecten’, vertelt Gersonius. ‘Daarom had ik er nu ook geen problemen
mee dat er een andere studentenvereniging bij kwam. Wel zo gezellig.’ [AR]

Is dit je droombaan?
‘Heel eerlijk gezegd niet. In 1998 heb ik in de selectie
gezeten voor F16-piloot bij de luchtmacht. Ik heb de
officierenopleiding gevolgd aan de KMA in Breda
en ben vervolgens aan de vliegopleiding begonnen.
Die heb ik uiteindelijk niet gehaald. Het tempo ligt
heel hoog. Als je iets niet meteen onder de knie hebt,
word je uit de opleiding gehaald. Ik heb daardoor
nooit in een F16 gezeten en dat vind ik wel jammer.
Dat was echt mijn droombaan. Aankomende zomer
ga ik het vliegen wel weer oppakken, maar dan puur
als hobby. Het blijft toch kriebelen.’
Wat heb je vanuit je opleiding meegenomen?
‘Op Avans heb ik geleerd hoe je jezelf snel nieuwe
dingen aanleert. Na je opleiding kom je namelijk
heel veel dingen tegen die je nog niet kent. Verder
heb ik veel gehad aan het projectmatig werken. Dat
kom ik in de praktijk regelmatig tegen.’ [CT]
Duidelijkheid over nieuwe discotheek in Breda
Op 29 april gaan de deuren open
van de nieuwe discotheek Bash in
Breda. Lange tijd was onduidelijk
waar de nieuwe uitgaansgelegen-
heid zich zou vestigen. Nu blijkt
dat het pand van Qnation aan de
Vissersstraat wordt omgebouwd.
‘Na vijf jaar hebben we besloten te
stoppen met Qnation’, melden eige-
naren Emerance en Willy van Schie
op hun website qnation.nl. ‘Op het
gebied van harddance worden er
tegenwoordig veel grote feesten
georganiseerd en dat maakt het
zwaarder voor kleinere discothe-
ken om te blijven bestaan.’ Op 18
april kunnen de vaste bezoekers
tijdens de closing party afscheid
nemen van Qnation oude vorm.
Van Schie laat op website bredavan-
daag.nl weten dat de nieuwe dans-
gelegenheid Bash een hoogwaardige
discotheek wordt waar de gast écht
gast is. ‘Het wordt een dansgelegen-
heid waar gasten ook aan tafel kun-
nen zitten en bediend worden. Voor-
in de zaak komt een lounge waar we
luxe broodjes serveren. Ook kunnen
mensen de gelegenheid afhuren
voor feesten en partijen.’
Het vaste publiek van Qnation moet
zijn heil nu ergens anders gaan zoe-
ken want de muziekstijl in de gele-
genheid wordt aangepast. Vanaf 29
april wordt in Bash geen hardstyle
meer gedraaid, maar house, Top
40-muziek en af en toe Nederlands-
talige nummers. [MK]

advertentie
Gespot: de eerste lentedagen

Breda Den Bosch Tilburg

Ondanks tentamens en deadlines voor het inleveren van projectverslagen vonden Avansstudenten in Den Bosch,
Tilburg en Breda begin april toch een gaatje om te genieten van het mooie weer.
Een balletje trappen met medestudenten in Den Bosch, op het balkon hangen in Tilburg en elkaar overhoren in
Breda. De eerste dagen met goed weer werden ten volle benut door Avansstudenten. Je weet natuurlijk nooit wan-
neer de volgende warme dag is. [AR]
9 april 2009
student
Chase Gotlieb: ‘Hoe beter de apparatuur, hoe meer je kunt.’
Architect draait door
Arold Roestenburg
Hoe lang draai je al?
‘Sinds mijn twaalfde. Ik ben begon-
nen op kinderfeestjes en van daar-
uit heb ik het verder uitgebreid. Nu
draai ik in clubs als de Marquis in
Waalwijk, Philip in Tilburg en The
Mansion in Amsterdam. Ik vind het
leuk om te doen, live dj te zijn. Mijn
eerste apparatuur heb ik gekocht
van een oudere vriend die ook draai-
de. Maar die spullen gebruik ik al
lang niet meer.’
De apparatuur is nogal belangrijk voor
dj’s?
‘Ja, hoe beter de apparatuur, hoe
meer je kunt. Een goede cd-speler
kost al snel 1500 euro. Maar het
meeste geld geef ik uit aan cd’s. Je
moet op de hoogte blijven van wat
er speelt in de dancescene.’
Je kunt toch ook downloaden?
‘Dat doe ik wel meer tegenwoordig.
Het aanbod van legale websites als
dance-tunes.com wordt steeds beter.’
En ouderwets vinyl?
‘Daar ben ik mee begonnen. Het
Hoewel zijn studie Architectuur in Tilburg zijn
‘hoofdding’ is, investeert derdejaars­student Chase
Gotlieb veel tijd én geld in zijn hobby: club dj.
draaien heb ik daar echt mee ge-
leerd. Het is alleen erg zwaar om
altijd die grote platen mee te sle-
pen. Bovendien kun je met de
huidige cd-spelers veel meer dan
met die van vroeger. Scratchen en
mixen bijvoorbeeld.’
Wat word je liever: succesvol architect
of de nieuwe Armin van Buuren?
‘Het liefst combineer ik beide ac-
tiviteiten. Momenteel is mijn stu-
die wel hoofdzaak. Draaien zal ik
altijd meer als een hobby blijven
zien, dan blijft het ook leuk.’
Kun je eigenlijk je geld verdienen als
dj?
‘Ik investeer er iets meer in dan
dat het oplevert. Daarom ben ik
ook aan het solliciteren bij diverse
clubs voor de functie van resident
dj. Dan kan het een goed betaalde
bijbaan worden.’
Zit daar al schot in?
‘Vanavond ga ik op gesprek bij een
club in Den Haag. In die plaats
loop ik stage en woon ik momen-
teel. Ik heb goede hoop dat ik daar
in de weekends kan draaien. Dat
is goed te combineren met mijn
stage. Ik heb lang in de horeca ge-
werkt en ben dus gewend aan lan-
ge nachten.’
Nederland heeft een goede naam in de
dancescene. Hoe komt dat toch?
‘Hoewel house oorspronkelijk uit
Chicago komt, is het in Nederland
enorm uitgebouwd. We hebben
een goede reputatie. Er is veel on-
derlinge concurrentie. Daar komen
vanzelf goede dj’s uit voort. Boven-
dien zijn er Nederlanders die het
gemaakt hebben als dj, zoals Tiës-
to en Armin van Buuren. Anderen
zien hen als voorbeeld om zelf ook
zoiets te bereiken.’
In april ga je met medestudenten op
studiereis door China. Bezoek je daar
ook clubs?
‘Dat staat zeker op de planning.
Het is wel een heel andere cul-
tuur, maar ik heb begrepen dat
de dancescene vooruitstrevend is.
Het zou zo maar kunnen dat ik
met Chinese tracks naar huis kom
en die ga draaien in Nederlandse
clubs.’
Punt. 10 3
kort
Vrouwen vaak te stoer met alcohol
Den Haag - Vrouwelijke studenten overschatten hoeveel al-
cohol ze moeten drinken om aantrekkelijk te zijn in de ogen
van hun mannelijke studiegenoten. Dat blijkt uit een en-
quête onder 3753 studenten van twee Amerikaanse universi-
teiten. Vrouwen denken op een avond bijna vijf glazen naar
binnen te kunnen gieten, terwijl volgens mannelijke studen-
ten drie glazen de norm is.
Jonge vrouwen zijn de afgelopen dertig jaar steeds meer
gaan drinken. Daardoor is ruim eenderde van de vrouwelij-
ke studenten wel eens beschonken achter het stuur gaan zit-
ten en miste 30 procent ooit een college als gevolg van een
kater. Bijna een kwart had na het drinken ‘unplanned sexu-
al activity’. [BB/BOP]
Oprotpremie voor Tilburgse studenten
Tilburg - Tilburgse studenten worden met een veredelde op-
rotpremie uit hun flat aan de Prof. Verbernelaan gelokt. Wo-
ningcorporatie WonenBreburg heeft voor de 425 studenten
250 euro in het vooruitzicht als ze verkassen.
De corporatie wil de flat renoveren of platgooien. Maar in
beide gevallen moet WonenBreburg de studenten een nieuw
onderkomen bezorgen. Daarvoor heeft de corporatie aan de
overkant van de straat een nieuwbouwproject uit de grond
gestampt. Maar daar kunnen niet alle studenten terecht. Om
eventuele teleurstelling te voorkomen wil WonenBreburg
met de premie studenten alvast ergens anders onderdak ge-
ven. [CT]
Gezocht: maagdelijke studenten
Melbourne - Een documentairemaker in Australië probeerde
mannelijke en vrouwelijke studenten over te halen om hun
maagdelijkheid online aan te bieden. Via een veiling kon
op hun eerste sekservaring worden geboden. De studerende
maagden zouden 20.000 Australische dollars opstrijken voor
een rolletje in de shockdoc.
Het pornografische idee zal het witte doek nooit halen. De
politie kwam in actie toen de filmmaker een universiteit in
Melbourne volhing met posters.
De documentairemaker lijkt geïnspireerd door het verhaal
van Nathalie Dylan. Deze 22-jarige Amerikaanse bood haar
maagdelijkheid aan via eBay. Inmiddels bedraagt het hoog-
ste bod 2,8 miljoen euro. [CT]
Minder vrouwelijke eerstejaars
Den Haag - De opmars van vrouwelijke studenten in het ho-
ger onderwijs is gestagneerd. Al jarenlang gaan er aan zowel
de hogeschool als de universiteit meer vrouwen dan mannen
studeren. Maar het percentage vrouwelijke eerstejaars groeit
niet langer. Net als vorig jaar is 54 procent van de nieuwe ba-
chelorstudenten van het vrouwelijk geslacht.
In het hoger beroepsonderwijs zijn de meest ‘vrouwelijke’
sectoren gezondheidszorg, pedagogisch onderwijs en sociaal-
agogisch onderwijs. De mannen domineren als vanouds de
technische opleidingen. Maar liefst 84 procent van de eerste-
jaars is hier man. [BB/HOP]
Regelmatig huiselijk geweld bij studenten
Tilburg - Huiselijk geweld in studentenhuizen komt regelma-
tig voor. Maar volgens Univers, de krant van de Universiteit
van Tilburg, weigeren studenten hiervoor naar de politie te
stappen. Het Steunpunt Huiselijk Geweld in Tilburg krijgt
maandelijks slechts mondjesmaat studenten over de vloer.
Studenten doen vaak geen melding van pesterijen of seksue-
le intimidatie omdat ze bang zijn voor de consequenties.
Vanaf 1 maart kent Tilburg een tijdelijk huisverbod bij ge-
weld. Iemand die zich schuldig maakt aan fors huiselijk ge-
weld of hiermee dreigt, kan voor tien dagen de toegang tot
zijn eigen woning ontzegd worden. [MK]
4 Punt. 10 NieuwS 9 april 2009

Grand Café Tilburg voor

66.000 euro op de schop
Hoewel de nieuwbouw van Avans
in Tilburg pas twee jaar in gebruik
is, wordt het Grand Café de komen-
de tijd al flink verbouwd. Het wordt
een multifunctionele ruimte waar
studenten kunnen werken.
Het Grand Café in Tilburg staat mo-
menteel bijna altijd leeg. Een doorn
in het oog van studenten die graag
meer werkplekken zien in het ge-
het tekort aan werkplekken voor
studenten in Tilburg.
‘Een goede beslissing’, vindt Sebas-
tiaan Meurs, eerstejaarsstudent
Bouwkunde. ‘De ruimte staat altijd
leeg. Terwijl in de rest van het ge-
bouw soms geen werkplek te vinden
is. Of je moet in de kantine gaan zit-
ten, maar dat is vaak te rumoerig.
De bar mogen ze overigens gewoon
laten staan hoor.’

Foto: Beeldveld/Wilfried Scholtes

bouw. ‘In overleg met de studenten-
raad is daarom besloten het café te
verbouwen. Het huidige meubilair
gaat eruit en er komt een verplaats-
bare wand voor de bar’, vertelt pro-
jectleider Arnoud Opdam. De Raad
van Bestuur van Avans heeft 66.000
euro beschikbaar gesteld voor de
Op het terrein van de Tilburgse brandweer mochten studenten Integrale Veiligheid branden blussen. werkzaamheden.
Gezien het lage aantal studenten in
Ook een groep vierdejaarsstuden-
ten Bouwtechnische Bedrijfskunde
vindt de verbouwing goed nieuws.
‘Al hebben we er zelf weinig aan.
Wij zijn bijna weg. Tijdens de ont-
werpfase hadden ze al kunnen be-
denken dat drie horecaruimtes hier
niet zou gaan werken.’
Er worden extra stopcontacten ge-
maakt en er komt minder luxe meu-

Studenten temmen vlammenzee Tilburg en de ‘concurrentie’ van de

Fikse steekvlammen en brandende
olie. Tweedejaarsstudenten Inte-
grale Veiligheid in Den Bosch wa-
ren vorige week helemaal klaar
om heftige branden te bedwingen.
Compleet met helm en vuurweren-
de handschoenen kreeg de groep
op het terrein van de brandweer
in Tilburg verschillende branden
te zien én te bestrijden.
waar je het de hele tijd over hebt
tijdens de opleiding’, vindt student
Stijn Bardie. Voor de cursus Be-
drijfshulpverlening (BHV) mochten
de studenten een middag leren hoe
brandbestrijding in zijn werk gaat.
Oog in oog met de hoge vlammen
mochten ze het laaiend vuur neer-
slaan.
soos van Totus, de Tilburgse studen-
tenvereniging die in de kelder van
bilair in de ruimte. ‘Studenten kun-
nen er straks werken en als het nodig
is, kan de ruimte snel omgebouwd
Brandbestrijding staat op de twee- het Avansgebouw zit, was exploita- worden voor bijvoorbeeld diplome-
de dag centraal. Dat vinden de stu- tie van het Grand Café op dezelfde ringen, conferenties of ontvangsten.’
denten toch een stuk interessanter. manier als in Breda en Den Bosch De meubels die nu in het Grand Café
‘Deze cursus geeft je meer inzicht in niet rendabel. Eerder opperde Peter staan, worden weer ergens anders bij
de opleiding. En het je hebt een be- Hollants, directeur van de Academie Avans weggezet. ‘Die gaan niet verlo-
ter perspectief op de arbeidsmarkt, voor Bouw & Infra, de ruimte van ren’, zegt Opdam. Eind mei moet de
met dit op je cv’, zegt student Renée het Grand Café als oplossing voor verbouwing klaar zijn. [AR]
von Berg.
De tweedejaarsstudenten blijven tot

‘Dit leer je niet op Avans. Terwijl

het wel belangrijk is om te weten
Avans betaalt gedeeltelijk mee aan
de cursus, die bestaat uit twee da-
gen. De eerste dag krijgen de stu-
denten les in EHBO en reanimatie.
in juni de BHV-cursussen volgen.
Ongeveer zestig van de negentig
tweedejaars hebben zich ingeschre-
Getuigenissen seksueel geweld
ven. [EvG] Stichting Mukomeze, die opkomt zeventien getuigenissen van zestien
voor vrouwen die slachtoffer waren vrouwen en één man over het seksu-
van seksueel geweld tijdens de geno- ele geweld dat hun leven verwoestte.

Elke academie zijn eigen identiteit

Bijna iedereen is het erover eens:
het gebouw van Avans aan de Ho-
geschoollaan is prachtig. Alleen de
identiteit van de academies is soms
een beetje zoek. Rondom de ver-
schillende academiebureaus wor-
den nu aanpassingen gedaan om
de herkenbaarheid te vergroten.
In de gangen van de Pabo staan al
een tijdje vitrines met werkstukken
van studenten. Bij de Academie voor
Algemeen en Financieel Manage-
ment (AAFM) in Breda hebben ze ook
al een aantal zaken aangepast. De
studentenbalie is verplaatst, waar-
door de docenten meer ruimte heb-
ben. Schilderijen staan klaar om op-
gehangen te worden en in een hoek
van de docentenkamer is een zitje
gecreëerd om rustig Het Financieele
Dagblad te kunnen lezen. Studenten
beschikken over een kleurige bank
en stoelen in de hal als ze even moe-
ten wachten. Ook komen daar nog
foto’s te hangen van reizen, borrels
en evenementen van studenten.
‘De vraag was er bij deze academie al
langer, dus zij zijn al wat verder dan
de rest’, vertelt Elvira Verbeek van
de Diensteenheid Marketing, Com-
municatie en Studentzaken (DMCS).
‘We zijn nu vooral bezig met het in-
ventariseren van de wensen van de
cide in Rwanda, reist honderd dagen
door Nederland met een foto-exposi-
tie. Vanaf 7 april is die twee weken
lang te zien in Tilburg.
verschillende academies.’
Op verschillende deuren zijn inmid- ‘We kozen voor honderd dagen, want
dels al stickers aangebracht in de zolang heeft ook de genocide in Rwan-
sectorkleuren. Blauw is economie da, nu precies vijftien jaar geleden,
en management en groen is welzijn. geduurd’, vertelt Nicolle Sommers,
‘Bij de Academie voor Deeltijd heb- docent Recht aan de Juridische Ho-
ben ze nu ook al fotostickers beves- geschool en bestuurslid van de stich-
tigd’, zegt Verbeek. ting.
Academies kunnen hun wensen De tentoonstelling laat portretten
kenbaar maken bij DMCS, die in de van de slachtoffers van seksueel ge-
gaten houdt of de huisstijl behouden weld zien. Twintig indringende foto’s,
blijft. ‘Er mag geen afbreuk gedaan gemaakt door de Canadese kunste-
worden aan het gebouw’, licht Ver- naar Samer Muscati, gedrukt op lin-
beek toe. De technische haalbaar- nen. Bij de opening op 7 april op de
heid en veiligheid wordt door mede- Universiteit van Tilburg, wordt ook
werkers van de Diensteenheid ICT het bijbehorende boek The Men Who
en Facilitaire Dienst bekeken. [MK] Killed Me gepresenteerd. Daarin staan
In 1994 brak in Rwanda een bloedi-
ge strijd uit tussen de etnische groe-
pen de hutu’s en de tutsi’s, waarvan
vooral de tutsi’s het slachtoffer waren.
In honderd dagen tijd werd een mil-
joen mensen vermoord en tussen de
250.000 en een half miljoen kinderen
en vrouwen werden slachtoffer van
seksueel geweld.
Die vrouwen lijden daar nog steeds
onder. Ze zijn lichamelijk en psy-
chisch beschadigd. Velen hebben
aids. Mukomeze zoekt sponsors voor
projecten die de vrouwen ter plekke
ondersteunen, bijvoorbeeld met me-
dicijnen of bij het opzetten van een
eigen bedrijfje. ‘Mukomeze’ betekent
‘empower her’. [PM]
Meer informatie: www.mukomeze.nl en
www.menwhokilledme.com.

Handicap krijgt steeds meer aandacht

Hulpmiddelen
Voorlichting

begeleiding

aanpassing
Curriculum
Aandacht

Speciale
bij start

Avans Hogeschool scoort gemid-
deld op het gebied van handicap-
vriendelijkheid. In een onderzoek
van onderzoeksbureau Choice, in
opdracht van expertisecentrum
handicap + studie, eindigt Avans
met een zeventiende plaats in de
middenmoot.
Bovenaan de lijst van meest handi-
capvriendelijke instellingen in het
hoger onderwijs staat de NHTV in
Breda. Een verdienstelijke twee-
de stek is er voor de Universiteit
Twente. Het duo wordt op de voet
gevolgd door Wageningen Univer-
siteit, Radboud Universiteit Nijme-
gen en HAS Den Bosch.
Sophie Kalb van de Avanswerk-
groep Handicap en Studie kan zich
wel vinden in de positie van haar
hogeschool: ‘Handicap en onder-
wijs is pas sinds drie jaar echt een
belangrijk thema bij Avans. Vooral
dit jaar maken we extra stappen.
Zo hebben we bijvoorbeeld een pro-
tocol voor komend studiejaar ont-
wikkeld.’
Het protocol moet fungeren als
een soort stappenplan voor alle
academies van Avans. Studenten Naam Onderwijsinstelling
met een handicap melden zich bij
een decaan en vervolgens wordt er 1. NHTV Breda 7.0 6.5 6.7 6.4 6.5
gekeken welke begeleiding of voor- 2. Universiteit Twente 6.7 6.4 7.2 7.0 6.8
zieningen de student nodig heeft. 3. Wageningen Universiteit 6.6 6.2 6.9 7.0 7.1
Kalb: ‘Dat kan bijvoorbeeld zijn het 4. Radboud Universiteit Nijmegen 6.5 6.7 6.9 6.7 6.7
verlengen van de tentamentijd, af- 5. HAS Den Bosch 6.5 6.5 7.0 6.6 6.7
spraken over een stage, spreiding 6. Christelijk Hogeschool Ede 6.5 6.5 6.6 6.9 7.0
van tentamens of speciale soft- 7. Universiteit Maastricht 6.3 6.3 6.4 6.2 6.4
ware zoals het programma Kur- 8. Christelijk Hogeschool Windesheim 6.2 6.2 6.4 6.3 6.7
zweil voor mensen met dyslexie. 9. Rijksuniversiteit Groningen 6.1 6.0 6.5 6.5 6.5
We proberen er alles aan te doen 10. Hogeschool Zuyd 6.1 6.0 6.3 6.1 6.2
om alle studenten een gelijke kans
te geven, met of zonder handicap.’ 17. Avans Hogeschool 6.0 6.1 6.3 6.1 6.4
[CT]
9 april 2009
project
Meestal zijn computers
slachtoffer van virus-
sen. Zo niet in het spel
van tweedejaarsstu-
denten Communication
and Multimedia Design
in Breda. Zij hebben
een spel gemaakt dat
verpleegkundigen moet
helpen in de strijd te-
gen het norovirus.
De CMD-studenten (v.l.n.r.): Richard
Overboom, Thijs van Hoof, Martin
Kloprogge en Thom Dubé.
Wat heb je ervan
geleerd?
Thom Dubé: ‘Dat je rekening moet
houden met de opdrachtgever en
de doelgroep. Je kunt een grafisch
heel mooie game maken, maar als
de doelgroep daar weinig waarde
aan hecht, moet je dat niet doen.’
Wat zou je volgende
keer anders doen?
Martin Kloprogge: ‘We hebben
maar acht weken gekregen. Dus
je werkt onder enorme tijdsdruk.
Daar zou ik de volgende keer nog
meer rekening mee houden.’
Norovirus: serieus probleem,
serious game
Het Tilburgse St. Elisabeth Ziekenhuis wil een nieuwe uitbraak van het norovirus, zoals in december vorig jaar, voorkomen. Daartoe hebben ze de hulp ingeroepen van tweede-
jaarsstudenten Communication and Multimedia Design in Breda. Die hebben een serious game gemaakt die verplegend personeel moet wijzen op hygiënische gedragscodes.
Arold Roestenburg
W
ord in acht weken ex-
pert op het gebied van
ziekenhuishygiëne in
het algemeen en het norovirus in
het bijzonder, bedenk een compu-
terspel voor verpleegkundigen en
bekwaam jezelf in het programme-
ren in Flash. Het lijkt onbegonnen
werk, maar het maakt je wel crea-
tief, zegt tweedejaarsstudent Com-
munication and Multimedia Design
Richard Overboom.
In opdracht van het Tilburgse St.
Elisabeth Ziekenhuis moest Over-
boom samen met medestudenten
Martin Kloprogge, Thom Dubé en
Thijs van Hoof een serious game
maken over het tegengaan van het
norovirus.
Braaksel en uitwerpselen
‘Dat virus verspreidt zich snel via
braaksel en uitwerpselen’, legt Mar-
tin Kloprogge uit. ‘Een outbreak
van het virus op een ziekenhuis-
afdeling kost enorm veel geld.’ Als
de vier studenten praten over het
virus en hygiënische gedragscodes
die het virus moeten voorkomen,
lijkt het net of er verpleegkundigen
aan het woord zijn.
‘We hebben een lezing bijgewoond
in het ziekenhuis’, vertelt Thom
Dubé. ‘Daarna voel je wel kriebels
als je door het ziekenhuis loopt en
weet hoeveel bacteriën er eigenlijk
aanwezig zijn.’ ‘Je krijgt er bijna
smetvrees van’, vult Kloprogge aan.
Maar een game voor verpleegkun-
digen, heeft dat wel zin? Dat zijn
toch geen gamefanaten? ‘Ja, dat
hebben wij ook eerst onderzocht.
Wij dachten ook dat verpleegkun-
digen niks met een game zouden
kunnen, maar het tegendeel is
waar’, zegt Overboom.
Fanatieke gamers
Uit het onderzoek van de studenten
blijkt namelijk dat in de doelgroep
(80 procent vrouw in de leeftijd van
22 tot 60 jaar) veel gamers zitten.
‘Ze spelen geen schietspellen met
veel levels of ingewikkelde grap-
hics. Maar de meesten zijn wel fa-
natieke spelers van internetgames
zoals Tetris en Diamonds en digita-
le sudoku’s’, vervolgt Overboom.
Voor de studenten was die informa-
tie, die zij haalden uit marktonder-
zoek door grote researchbureaus,
erg belangrijk. ‘Dat jongeren van
22 weten hoe ze een game moeten
spelen, wisten we wel. Nu hebben
we ook de bevestiging dat het ou-
dere gedeelte van onze doelgroep
snel aan het bijleren is. Bovendien
kun je uit het onderzoek conclude-
ren dat een game voor deze groep
simpel en laagdrempelig moet zijn,
met felle graphics’, zegt Dubé. Met
die wetenschap is de groep een
game gaan bedenken waarin voor-
komen van het uitbreken van het
norovirus centraal moest staan.
‘Twee- tot drieduizend mensen
per jaar overlijden in Nederland
aan een ziekenhuisinfectie. Boven-
dien kost het norovirus enorm veel
geld; patiënten en werknemers
worden ziek en daardoor neemt de
werkdruk toe. Betere hygiëne zou
miljoenen euro’s per jaar schelen
aan ziektekosten’, schetst Klop-
rogge.
De vraag is hoe je de simpele bood-
schap van vaak en goed handen
wassen, overbrengt op het medisch
personeel. ‘Je moet niet vergeten: ze
hebben allemaal een gedegen oplei-
ding gevolgd. Je moet voorkomen
dat ze belerend worden aangespro-
ken’, zegt Overboom.
‘Daar komt nog de enorme werk-
druk bij. Je moet geen spel maken
met ellenlange stukken tekst. Ver-
pleegkundigen hebben echt geen
Punt. 10 5
Foto: ANP Photo Ruud Verhalle
zin om dat door te nemen na een
drukke werkdag’, vindt Thijs van
Hoof.
Jij bent het virus
De studenten hebben gekozen voor
originele gameplay. Je speelt het vi-
rus en moet een uitbraak veroorza-
ken. ‘Je reist mee op een verpleeg-
kundige. Als je een patiënt of colle-
ga kunt infecteren, wordt dat aan-
gegeven in het spel’, zegt Van Hoof.
De enige manier om het virus te-
gen te gaan, zowel in het echt als
in de game, is als verpleegkundi-
gen hun handen regelmatig was-
sen met desinfecterende zeep. ‘Die
handeling moeten ze zeker dertig
keer per dag uitvoeren. Dan nog
bestaat de kans dat het virus zich
verspreidt’, vertelt Koprogge. In
het spel is te zien hoe je je handen
moet wassen volgens de gedragsco-
de van het ziekenhuis. ‘In veel seri-
ous games zou zoiets worden over-
gebracht met een lange lap tekst.
Dat moet je niet doen. Wij verbeel-
den het grafisch.’
Op 14 april wordt de game overge-
dragen aan het St. Elisabeth Zieken-
huis. Zijn zij tevreden, dan gaat hij
draaien binnen de digitale leerom-
geving van het ziekenhuis.
6 Punt. 10 9 april 2009

i ntern et
Je imago naar de knoppen
Foto’s van het stappen,
feesten, vakanties. Mas-
saal zetten we kiekjes op
het web. Maar wat nou
als je docent of baas ze
ziet?

Paul Vereijken geschreven berichten en foto’s van liepen, zullen er op dat moment niet vers die hun profiel afschermen voor

‘V
an twee studenten die in
het buitenland stage lie-
pen, ontving ik na één
maand een rampzalig verslag. Er
was geen touw aan vast te knopen.
Ik wist echter dat ze een weblog
bijhielden over hun stage via waar-
benjij.nu.’ Jan Verhagen van de op-
leiding Technische Bedrijfskunde
in Den Bosch herinnert zich die we-
blog maar al te goed.
‘Op die weblog stonden allemaal vlot
hun avonturen in het buitenland.
Foto’s van hun strandwandeling, van
de safari, vanuit de kroeg. Maar geen
foto van het stagebedrijf. Toen heb ik
maar een reactie achtergelaten dat
dit niet de bedoeling is. In plaats van
dat ze aan het strand of in de kroeg
zaten, moesten ze hun tijd besteden
aan het schrijven van een goed ver-
slag’, vertelt Verhagen.
Best handig, al die foto’s op het web.
Als je docent bent tenminste. De stu-
denten die in het buitenland stage
om gelachen hebben. Maar zij zijn
vast niet de enige studenten die zo-
iets overkomt. Want wie heeft er
geen foto’s van stapavonden op een
weblog of Hyves staan?
Beschamende foto’s
Surf nu niet direct naar Hyves om je
profiel te blokkeren. Dat is nergens
voor nodig, vindt Floor Drees (22), au-
teur van Wij zijn fantastisch, een boek
over onder meer je imago op het web,
dat eind april verschijnt. Drees: ‘Hy-
de buitenwereld, geven mij het ge-
voel dat ze iets te verbergen hebben.
Sowieso is het nergens voor nodig,
want vervelende foto’s of krabbels
kun je best onder controle houden.’
Net als ieder ander heeft Drees ook
wel eens een feestje in de kroeg of
bij vrienden thuis. ‘De volgende dag
krabbelt een vriend wel eens een ver-
velend berichtje op mijn Hyves. Zo-
iets als: “Wat was jij dronken.” Zo’n
krabbel verwijder ik dan en die per-
soon stuur ik een berichtje waarom

van de website
Bezwaar tegen pedagogiek
maandag 6 april - De Hogeschool van Arnhem
en Nijmegen (HAN) heeft bezwaar aangete-
kend tegen de komst van de opleiding Pedago-
giek in Den Bosch. De Academie voor Soci-
ale Studies ‘s-Hertogenbosch (ASH) wil
deze nieuwe opleiding in september starten.
Momenteel kijkt het ministerie of er voldoende
vraag is naar de opleiding Pedagogiek van
Avans en of deze voldoende afwijkt van verge-
lijkbare opleidingen in de regio. Volgens de
HAN is de markt te klein voor nog meer afge-
studeerde pedagogen. De directie van ASH ver-
wacht dat ook Fontys nog bezwaar zal aanteke-
nen. Vorig jaar maakte die hogeschool name-
lijk bekend dat zij eveneens een opleiding Pe-
dagogiek wil starten in Den Bosch.
Training op locatie
vrijdag 3 april - Derdejaarsstudenten Verpleeg-
kunde hoefden deze week niet naar de Hoge-
schoollaan in Breda te komen om hun lessen te
volgen. De docenten zochten hen op in de Ver-
pleegunit van het Amphiaziekenhuis in Breda.
Sinds dit studiejaar is het voor studenten mo-
gelijk om overal de medische databanken te
raadplegen. Docenten Lowie van Doninck van
de Academie voor Gezondheidszorg en Niek
van Hoof van het Leer- en Innovatiecentrum
gaven daarom een training in het zoeken van
informatie in databanken in het Amphia.
Tijdens deze trainingen, ook wel Evidence
Based Practice genoemd, leren studenten aan
de hand van een bepaalde case hoe ze litera-
tuur over dat onderwerp in de gerenommeer-
de databanken kunnen zoeken.
Uitslag uitgelekt
vrijdag 3 april - De ‘spannende’ bekendmaking
van de winnaars van de SpinAwards was gis-
teravond in Amsterdam. Of toch niet? Op weg
naar de uitreiking waren de winnaars al op de
hoogte van hun prijs. De uitslag was voor de
bekendmakingn uitgelekt op internet. De
SpinAward voor het beste jong talent ging naar
Avansstudenten Kaspar van Leek, Pieter Ver-
meulen en Joost van Dorst van de Akademie
voor Kunst & Vormgeving|St. Joost in Bre-
da.
De SpinAwards zijn de Nederlandse jaarprij-
zen voor creativiteit in interactieve communi-
catie. De studenten zetten tijdens hun minor
Marketing en Vormgeving de campagne ‘Nieu-
we Sporticonen’ op. Deze maakten zij voor de
hulporganisatie Right to Play, die sport en spel
gebruikt om kinderen in ontwikkelingslan-
den te helpen.
Oud-student wint prijs
vrijdag 3 april - Ralph Stadhouders, oud-student
van de Academie voor de Technologie van
Gezondheid en Milieu in Breda, heeft vorige
week de Zilveren Vlam gekregen, de prijs voor
de beste scriptie in het Hoger Laboratorium
Onderwijs
Hij kreeg de prijs voor zijn scriptie over het de-
tecteren van virussen in patiëntenmateriaal.
Zijn afstudeerproject deed de oud-student in
opdracht van de afdeling Virologie van het
Erasmus Ziekenhuis in Rotterdam. ‘Zij zijn nu
aan het testen of mijn aanbevelingen daadwer-
kelijk iets opleveren in de praktijk.’
De Zilveren Vlam wordt jaarlijks uitgereikt
door de Nederlandse Vereniging van bioMe-
disch Laboratoriummedewerkers.
Andere bestemming
donderdag 2 april - De Academie voor Bouw
en Infra heeft nieuwe plannen voor het afstu-
deerprofiel Stedenbouw van de opleiding Ci-
viele Techniek. Dat heeft directeur Peter Hol-
lants bij de Raad van Bestuur kenbaar ge-
maakt.
Volgens Hollants bevindt Stedenbouw zich na-
9 april 2009 Punt. 10 7

door Hyves
ik dat gedaan heb. Meestal hebben ze
daar wel begrip voor.’
Zo’n nacht wordt vanzelfsprekend
ook op foto vastgelegd. Als Drees die
kiekjes op haar Hyves zet, plaatst ze
niet zomaar elke foto. ‘Foto’s waar
ik redelijk fatsoenlijk op te zien ben,
zet ik online. En die foto’s deel ik niet
met iedereen. Alleen mijn Hyves-
vrienden kunnen ze zien.’
Chantal Klijsen (23), eerstejaarsstu-
dent Sociaal Pedagogische Hulpver-
lening in Den Bosch, is het daarmee
eens. ‘Foto’s waarop ik gek doe, hoe-
ven niet zo nodig op Hyves. Mijn
vrienden weten wel hoe ik mij ge-
draag in de kroeg.’
Online imago
Maar wat doe je als niet jij, maar ie-
mand anders een beschamende foto
van jou op het web zet? Klijsen: ‘Als
zo’n foto genomen wordt, loop ik
naar diegene toe en vraag ‘m te wis-
sen of niet te gebruiken. Tot nu toe
heeft iedereen zich daaraan gehou-
den. En als ‘ie toch op Hyves komt,
vraag ik of de foto verwijderd wordt.’
Klijsen vindt het belangrijk dat ze
ook online goed voor de dag komt. Er
valt daarom weinig te ontdekken op
haar Hyves-pagina. Alleen dat ze pas
jarig is geweest en dat ze is verhuisd.
Daar kan niemand over vallen. En
zelfs dat schermt ze liever af voor
het grote publiek. ‘Zijn mijn krabbels
openbaar? Dat wist ik niet.’
Een paar uur na haar gesprek met
Punt is haar profiel afgeschermd.
‘Die persoonlijke krabbels vind ik ei-
genlijk toch net zoiets als foto’s. Al-
leen mijn vrienden mogen die lezen.’
Stage of baan
Overigens is er niets mis mee als je
wat van je privéleven op Hyves pu-
bliek maakt, vindt Drees. ‘Als je al-
les afschermt, krijg ik daar een raar
gevoel bij. Of iemand die al zijn krab-
bels heeft verwijderd; daar krijg ik
het idee bij dat ‘ie geen privéleven
heeft. Je mag gerust laten zien wat je
in je vrije tijd doet.’
Klijsen zegt weinig aandacht en tijd
te besteden aan haar online imago.
Maar toch zou ze even naar zichzelf
gaan speuren op het web als ze zich
gaat oriënteren voor een stage of
baan. ‘Dan zou ik wel even op Hyves
zoeken wat er allemaal over mij te
vinden is. Ik wil er wel zeker van zijn
dat er niets raars te zien valt. Of ik
dan ook mijn naam in Google ga in-
tikken? Ha, goede tip - jazeker’, zegt
de student.
Dat is verstandig om te doen, vindt
docent Verhagen. ‘Foto’s van een
avond stappen kunnen in het nadeel
van studenten werken. Als een stu-
dent zijn best doet tijdens zijn stage,
dan zal niemand er problemen mee
hebben als dat op Hyves te zien is.
Maar als een student de kantjes er
van af loopt...’
Tips voor Google
• Leg je domeinnaam vast, bijvoorbeeld www.paulvereijken.nl. Wie vervol-
gens ‘Paul Vereijken’ intikt bij Google komt die website als eerste tegen. En
aangezien je jouw eigen domeinnaam natuurlijk zelf in beheer hebt, be-
paal jij wat er op die website staat. Leg niet alleen je domeinnaam vast,
start ook een weblog. Daarop kun je laten zien waar jij goed in bent en het
is vaak de tweede ‘hit’ van Google.
• Gebruik alleen je naam als je wilt dat je gevonden wordt. Als jij informa-
tie op het web zet en daarbij je naam vermeldt, is de kans groot dat Google
die afbeeldingen of tekst laat zien als iemand je naam intikt in de zoekma-
chine. Wil je dus niet dat iedereen binnen een paar muisklikken weet dat jij
bij de carnavalsvereniging zit? Gebruik dan niet je voor- en achternaam op
de webpagina van die vereniging.
• De tegenhanger van de vorige tip: gebruik je naam als je wilt dat je gevon-
den wordt. Bestaat er in jouw vakgebied een populaire website waar spe-
cialisten artikelen publiceren? Probeer dan ook een stuk op die website te
krijgen. Of reageer met naam op een artikel. Wie vervolgens op jouw naam
in Google zoekt, komt jouw artikel of reactie vast en zeker tegen.
• Sta je op een webpagina en ben je daar niet blij mee? Mail de beheerder van
die website. Als je vriendelijk verzoekt om de informatie te verwijderen en
wat uitleg geeft, doet doorgaans niemand moeilijk. Kun je het mailadres niet
vinden? Tik dan eens de domeinnaam van de webpagina in op www.sidn.nl.
Die website geeft je informatie over de beheerder van de website.
• Google jezelf eens. Je zult maar tijdens een sollicitatiegesprek gecon-
fronteerd worden met informatie waarvan jij niet eens wist dat ‘ie online
stond. Pijnlijk. Daarom is het goed om te weten wat Google als zoekresul-
taten laat zien wanneer jouw naam wordt ingetikt. Dan kun je tenminste
uitleg geven bij die resultaten.
Voorkom dat je moeder meekijkt
Heb je net je baas gebeld dat je dit weekend niet kunt komen werken, vindt
hij tussen je krabbels een opmerking over die geweldige nacht in de kroeg.
Of je moeder die belt om te vragen hoe het met je studie gaat, omdat ze op
je Hyves alleen maar foto’s van jou in de kroeg ziet. Hoe los je dat op?
Je kunt je profiel op Hyves afschermen. Maar wat nou als je moeder of baas
op Hyves een vriend van je is? Verwijderen uit je vriendenlijst of blokkeren is
wellicht wat overdreven. Op het moment is dat echter wel de enige oplossing.
Maar dat verandert. Sinds een paar maanden kun je Hyvesvrienden inde-
len in groepen. Selecteer je kroegmaten uit je lijst en groepeer ze bijvoor-
beeld onder de noemer ‘stappen’ . Je moeder, baas en docenten zet je on-
der ‘vervelend’. Voorlopig kun je alleen je WieWatWaar afschermen, maar
in de toekomst kan dat ook met andere onderdelen, zoals foto’s.

melijk niet helemaal op de juiste plek. Als het
aan hem ligt, krijgt de afstudeerrichting daar-
om een andere bestemming: ‘We zijn aan het
kijken of we Stedenbouw uit de technische
hoek kunnen weghalen. Het liefst zouden we
er een aparte opleiding voor creëren. Maar dat
zal heel lastig worden, omdat er op de NHTV
in Breda een vergelijkbare opleiding bestaat.’
Hollants wil nu onderzoeken of Stedenbouw
misschien bij de nieuwe opleiding Vastgoed
kan worden ondergebracht.
Softwarelicenties
donderdag 2 april - De Bossche Academie
voor Industrie & Informatica heeft afgelo-
pen week tien softwarelicenties in ontvangst
genomen van het bedrijf Vanderlande Indu-
stries uit Veghel.
Studenten kunnen nu gebruikmaken van de-
zelfde software als Vanderlande, het program-
ma SolidWorks. Avansstudenten hebben voor
het bedrijf, dat bekend is van bagage afhande-
lingssystemen zoals op Schiphol, al vaker ma-
chines ontworpen. Zoals een bagageband met
lift. De software is niet goedkoop en een han-
dig geschenk, maar de gift van het bedrijf
heeft meer pluspunten. ‘Het bedrijf geeft ook
cursussen in hun ontwerp-methodiek’, zegt
docent Martin Rodenburg.
Docentendag
dinsdag 31 maart - Van heinde en verre kwa-
men hogeschooldocenten gisteren naar Avans
in Den Bosch. Tijdens de landelijke docenten-
dag werden ze op de hoogte gebracht van de
laatste ontwikkelingen in het vakgebied Busi-
ness Management. Een kleine dertig docenten
hoorden hoe Avans met de laatste versie van
bedrijfsinformatiesysteem Dynamics NAV
werkt. Dit systeem wordt gebruikt bij econo-
mische vakken. Avans is op dit gebied voorlo-
per in Nederland. Docent Hans van der Hoeven
van de Academie voor Financieel Manage-
ment in Den Bosch nam daarvoor vorig jaar
een prijs in ontvangst.
Groei beperken
dinsdag 31 maart - De goede accreditatie van de
Pabo in Breda zorgt bij de opleiding voor extra
aanmeldingen. Op dit moment 30 procent
meer dan in maart vorig jaar. De opleiding wil
op termijn maatregelen invoeren om de groei
wat te beperken. Er wordt gedacht aan het in-
voeren van een numerus fixus en het voeren
van bindende intake gesprekken. Hiermee
worden de uitvalcijfers waarschijnlijk even-
eens teruggedrongen.
Dit jaar wordt nog, middels een pilot, gestart
met het voeren van intakegesprekken.
De criteria voor de intake worden in samen-
werking met het werkveld vastgesteld. Voor
studenten die dit jaar meedoen aan de intake
is het advies niet bindend.
Bredée stapt op
dinsdag 31 maart - Titia Bredée, directeur van
de Academie voor Management en Be-
stuur in Den Bosch, legt per 1 juni haar func-
tie neer. Ze wordt directeur van de faculteit
Educatie van de Hogeschool van Arnhem en
Nijmegen.
Bredée begon haar loopbaan bij de Hogeschool
‘s-Hertogenbosch in 1998 als stafmedewerker
en adjunct-directeur Communicatie. Bij Avans
heeft ze verschillende directiefuncties bekleed
bij de Pabo in Breda, de Academie voor Indu-
strie & Informatica en de Academie voor Ma-
nagement en Bestuur in Den Bosch. Ook was
ze in 2008 directeur ad interim van de toen-
malige Academie voor ICT en Media in Breda.
8 Punt. 10 9 april 2009

verdieping
Speciaal voor hbo’ers: filosofie
Hbo’ers houden van aan-
pakken. Filosofie klinkt
hen al snel te zweverig.
De Dag van de Filosofie
moet dit vooroordeel
wegnemen. Avans orga-
niseert deze dag samen
met de Universiteit van ‘Overwin haat door vrien- ‘Echte kennis is weten ‘Een niet gereflecteerd ‘Plezier tijdens drinken is
Tilburg op 25 april in het delijkheid, het kwade tot op welke hoogte je leven is niet waard ge- wat anders dan plezier in
Tilburgse Midi Theater. door het goede…. Nooit onwetend bent’ - leefd te worden’ - het drinken’ -
Studenten en docenten ter wereld houdt haat op Confucius Socrates Aristoteles
(551 v. Chr. - 479 v. Chr.) (470 v. Chr. - 399 v. Chr.) (384 v. Chr. - 322 v. Chr.)
van Bouwkunde, Social door haat, haat verdwijnt
Work en de kunstacade- alleen door liefde’ -
mie zijn erbij betrokken. Gautama Boeddha
(560 v. Chr. - 486 v. Chr.)

Eric van Gennip de Michael Gravers is het juist van die leveren ook voor hbo’ers stof cifiek te zijn, zodat ze geen dingen

Bron citaten: Filosofen Lexicon, uitgave
van Filosofie Magazine
A
vansstudent Roy van der Els
kijkt bedenkelijk naar de
flyer van de Dag van de Filo-
sofie. ‘Daar zou ik niet snel heen-
gaan. Ik ben meer van het aanpak-
ken’, zegt de eerstejaars Commer-
ciële Economie in Den Bosch.
Bij de term filosofie gaan niet veel
harten van hbo-studenten sneller
kloppen. Het onderwerp spreekt
misschien niet zo aan, maar vol-
gens vierdejaarsstudent Bouwkun-
alledag. Hij kreeg het vak zeven
weken tijdens de minor Architec-
tuur. ‘Iedereen houdt zich ermee
bezig, maar onbewust. Bij elke dis-
cussie laat je iets van jouw visie
op de wereld zien. Anderen leggen
hun visie op tafel en dan ga je het
over de verschillen hebben.’
Dat is in een notendop wat er tij-
dens de Dag van de Filosofie ge-
beurt. Studenten van Avans en de
Universiteit van Tilburg komen sa-
men bij lezingen en discussies. En
tot nadenken op.
Praktische kant
Avansdocent Sociale Studies Yous-
sef Azghari denkt dat hbo’ers juist
wél zitten te wachten op een ini-
tiatief als de Dag van de Filosofie.
Hij wil de praktische kant van fi-
losoferen benadrukken. ‘Filosofen
praten veel in algemeenheden, wij
maken de stap naar de dagelijkse
praktijk. Ik ga in discussie met de
zaal en wil mensen dwingen spe-
zeggen die ze zelf niet snappen.’
Azghari denkt dat de discussies
voor zowel studenten van Avans
als van de universiteit interessant
zijn. ‘Ik zoek de actualiteit op. Die
bindt alle studenten.’ Hij gaat in
op de vrijheid van meningsuiting
en Geert Wilders.
Studenten bewust maken van de
verschillen die er in de wereld
zijn, dat heeft Azghari voor ogen.
‘Er zijn verschillen in de manier
waarop mensen reageren. Niet-

van de website
Winnend ontwerp
maandag 30 maart - De jaarlijkse posterwed-
strijd rond de Dag van de Filosofie is gewon-
nen door kunststudent Anouk Zalm, derde-
jaars Grafisch Ontwerp. Ze ziet haar poster
met twee ballonnen de komende maand in
veel bushokjes terug.
Afgelopen periode kreeg haar klas de op-
dracht van de Universiteit van Tilburg om
een ontwerp te maken. De universiteit beoor-
deelde de ontwerpen en Zalm kwam als win-
naar uit de bus.
Het thema ‘Verzoening… of verzet’ verbeeld-
de ze met twee ballonnen. ‘Ik koos daarvoor,
omdat die breekbaar zijn. Er staat spanning
op, ze kunnen zo kapot gaan. De knopen
kunnen dingen afsluiten of verbinden.’
Niels O. vrij
donderdag 26 maart - De achttienjarige Niels
O. uit Rijsbergen die vastzat voor het dreigen
met een schietpartij op een Bredase school,
is voorlopig vrijgelaten. Dat heeft de recht-
bank in Breda bepaald. De voorlopige hechte-
nis van Niels O. werd eerder nog met dertig
dagen verlengd. Hij is nu vrijgelaten op voor-
waarde dat hij een persoonlijkheidsonder-
zoek ondergaat.
Niels O., voormalig student Informatica bij
Avans, werd opgepakt nadat hij op een Ame-
rikaanse website had gedreigd op 13 maart
een bloedbad aan te richten op een school in
Breda. Onbekend is of hij daarmee Avans be-
doelde. Bij zijn arrestatie verklaarde hij dat
het om een grap ging.
Azghari op tv
donderdag 26 maart - Youssef Azghari zal
aankomend weekend te zien zijn in het tele-
visieprogramma LUX. Het magazine van om-
roep IKON staat zondag 29 maart in het te-
ken van de conferentie Muslim Leaders of To-
morrow in Qatar. Het programma volgt do-
cent Sociale Studies Azghari en drie ande-
re jonge Nederlandse moslims tijdens het
debat.
In navolging van Obama riepen jonge mos-
limleiders uit 76 landen op tot verandering.
Midden januari kwamen ze vanuit de hele we-
reld bijeen om te debateren over het imago-
probleem van de moslimwereld. Met een pr-
offensief proberen ze de negatieve beeldvor-
ming te keren en de wereld te laten zien hoe
divers moslims zijn. LUX volgt de Nederlandse
afvaardiging daarbij op de voet.
Explosief goedje
woensdag 25 maart - De Academie voor de
Technologie van Gezondheid en Milieu
(ATGM) in Breda gaat onderzoeken hoe het
kan dat er een potje picrinezuur in droge
vorm in het depot stond. Gisteren werd het
gebouw waarin de ATGM gevestigd is, ont-
ruimd vanwege explosiegevaar.
Een oplettende docent zag gisteren rond half
vijf meteen dat er iets niet goed was met het
potje picrinezuur dat hij uit het depot wilde
halen. Het was niet meer vloeibaar, maar ge-
kristalliseerd en dat kan explosiegevaar op-
leveren. Het zou overigens pas explosief wor-
den als er onvoorzichtig mee omgegaan zou
worden.
Radicalisering
woensdag 25 maart - Polarisatie en radicali-
sering onder moslimjongeren. Het is al een
aantal jaren een hot item. Hans Moors,
Avanslector Integrale Veiligheid, geeft
donderdag een lezing over hoe radicalise-
ring kan worden tegengegaan. Moors geeft
de lezing in het kader van Studium Generale
van de Academie voor Sociale Studies
Breda.
De lector legt uit wat moet worden verstaan
9 april 2009 Punt. 10 9

in de praktijk
‘Het is niet de sterkste
soort die overleeft, noch
de meest intelligente,
maar de soort die zich het
gemakkelijkst aanpast’ -
Charles Robert Darwin
(1809-1882)
westerse mensen hebben last van
de directe manier van communi-
ceren hier. Zij zijn geen debatcul-
tuur gewend.’
De Dag van de Filosofie is volgens
hem een goed moment om te ho-
ren hoe andere mensen denken.
En om eens goed naar jezelf te kij-
ken. ‘Op het hbo nemen we weinig
tijd om te reflecteren. We zijn vaak
bezig studenten vol te proppen
met kennis en vaardigheden. Dit is
een stimulans voor studenten om
over andere dingen na te denken,
‘God is dood! God blijft
dood! En wij hebben hem
gedood! Waar vinden wij
troost, wij moordenaars
alle moordenaars?’ -
Friedrich Wilhelm Nietzsche
(1844-1900)
dan alleen wat ze moeten doen.’
Niks met filosofie
‘In het eerste jaar had ik niks met
filosofie’, verklaart Bouwkundestu-
dent Gravers. Maar in de praktijk-
gerichte opleiding Bouwkunde is
filosofie een vast onderdeel. ‘Pas
als je ziet dat er hele verhalen ach-
ter een gebouw zitten, wordt het
interessant’, merkte hij.
‘Filosofie hoeft niet ingewikkeld
te zijn’, zegt Architectuurdocent
Els van den Veyver uit Tilburg.
‘Het is een treurige
waarheid dat het mees-
te kwaad wordt gedaan
door mensen die niet
kiezen tussen goed of
kwaad’ -
Hannah Arendt
(1906-1975)
‘Het doel van de dag is om interac-
tie te krijgen. We willen laten zien
dat een denkwijze over de maat-
schappij kan leiden tot een bepaal-
de vorm van de omgeving.’
Ook Tim van der Grinten, vierde-
jaarsstudent Bouwkunde, merkte
dat gebouwen iets zeggen over een
maatschappij. ‘Sociologie en kunst
kijken ook naar de maatschappij,
maar vanuit de mens. Wij nemen
de gebouwen als uitgangspunt. Je
kijkt snel naar de wereld vanuit
‘De wereld zoals zij is,
dwingt ons optimistisch
te zijn. Pessimisme is
kleingeestig. Het is een
uitvergroting van je ei-
gen zorgen’ -
Peter Sloterdijk
(1947)
je eigen vakgebied. Het is daarom
nuttig om met studenten van an-
dere opleidingen te praten.’
Bovendien wil Van der Grinten
ook wel eens andere discussies
voeren dan alleen over gebouwen.
‘We hadden het laatst over een
oranje gebouw dat ergens stond,
maar de discussie ging na een
tijdje niet meer daarover. Toen
ging het alleen nog over het maat-
schappelijke aspect: mag één ie-
mand zijn stempel drukken op de
omgeving?’
Avans op de
Dag van de Filosofie:
De invloed van gebouwen op een
omgeving, de betekenis van de
ferme woorden van Geert Wilders.
Het zijn enkele onderwerpen die
aan bod komen op 25 april tijdens
de Dag van de Filosofie in het Til-
burgse Midi Theater. Een beknopt
overzicht:
- Youssef Azghari: de docent So-
ciale Studies op Avans geeft een
lezing en voert een debat over
de vrijheid van meningsuiting
versus respect.
- Flip Bool: de Avanslector Foto-
grafie laat een fotoreportage
zien van het monument op de
Dam in Amsterdam van 1839 tot
nu. Hij praat over de impact van
het beeld.
- Architectuur en filosofie: Koen
van Synghel laat aan de hand
van de Nigeriaanse stad Kinsha-
sa zien waar de gebouwen en de
manier van denken van de men-
sen elkaar raken.
- Bas Haring: de filosoof vraagt
zich af waarom we ons zorgen
maken over de toekomst. We
putten de aarde uit, maar zelf
zijn we er later toch niet meer.
- Studentenruimte: de hele dag
door een vrijplaats voor studen-
ten om elkaar te ontmoeten. Er
wordt gediscussieerd over kunst-
werken, maquettes van Bouw-
kundestudenten en teksten.
- Gabriël Eisenmeier: de docu-
mentairefotograaf en oud-stu-
dent van de Akademie voor
Kunst & Vormgeving|St. Joost
exposeert rondom het thema
‘activisme’.
- Ook zijn er lezingen van onder
andere filosofen Peter Sloterdijk
en Hans Achterhuis en is er een
debat over religie en politiek.
Meer informatie op
www.dagvandefilosofie.nl

onder radicaal en polariserend denken. Ook
zet hij de gevolgen hiervan uiteen. Daarna
geeft hij zijn ideeën over het huidige beleid
van politie, justitie en gemeenten om deze
polarisatie en radicalisering tegen te gaan.
En hoe integratie en participatie kunnen
worden versterkt.
Crisiscollege
dinsdag 24 maart - Nog niet genoeg van de
crisis? Wim van de Goorberg, oud-bestuur-
der bij de Rabobank, verzorgt donderdag 26
maart het college ‘Banken in crisis’. Van de
Goorberg had diverse functies bij de Rabo-
bank. Negen jaar was hij lid van de hoofddi-
rectie en de laatste jaren werkte hij als chief
financial office en plaatsvervangend voorzit-
ter van de raad van bestuur van de bank.
De Academie voor Algemeen en Finan-
cieel Management in Breda organiseert
dit extra college voor studenten van de oplei-
dingen Accountancy, Bedrijfseconomie en
Management, Economie & Recht.
Gezamenlijk bedrijfsbezoek
dinsdag 24 maart - Twaalf economiestuden-
ten uit Breda en zes technische studenten
uit Den Bosch gingen deze maand op be-
drijfsbezoek bij Miele in Vianen. Het was een
idee van Collin Prumpeler, adjunct-direc-
teur van de Academie voor Industrie &
Informatica in Den Bosch. Het bezoek was
een experiment van het Meerjarenbeleids-
plan: de Horizontale Dialoog, met als bedoe-
ling dat de Avansacademies elkaar verster-
ken.
In Vianen kreeg de groep een rondleiding.
Alle producten van Miele werden gedemon-
streerd. In de middag was er met de studen-
ten een brainstormsessie over wat zij in de
toekomst van Miele verwachten.
Grenzen onderzocht
maandag 23 maart - De kern én de grenzen
van het vak grafisch ontwerp onderzoeken.
Feitelijk is dat de taak van het Avanslecto-
raat Visuele Retorica. Lector Karel van der
Waarde gaf afgelopen vrijdag in zijn lecto-
rale rede een overzicht van de conclusies tot
dusver.
Voor het onderzoek heeft het lectoraat een
bestand aangemaakt van alle Bredase bedrij-
ven die zich bezighouden met grafisch ont-
werp. ‘Hieruit blijkt dat 1 op de 200 inwo-
ners van Breda grafisch ontwerper is, erg
veel.’
Deze bedrijven hebben allemaal een vragen-
lijst ontvangen over het werk dat zij doen.
Twaalf bedrijven zijn uitgebreid geïnter-
viewd. De resultaten van dit onderzoek lei-
den tot een overzicht van de kernactiviteiten
van grafisch ontwerp.
Leraar maakt het verschil
vrijdag 20 maart - Niet smartboards, ruime
klaslokalen en lesmethodes zijn doorslagge-
vend voor de kwaliteit van onderwijs. Lera-
ren maken het verschil. Dat is de boodschap
van het symposium over interactief onder-
wijs, dat de Pabo woensdag houdt.
Het symposium in Breda bestaat grotendeels
uit zestien verschillende workshops over ac-
tuele ontwikkelingen op het gebied van in-
teractief onderwijs. Naast interactie in de
klas tussen leraar en kind komt ook de inter-
actie van de Pabo Breda met haar partners in
het veld aan bod. Academiedirecteur Nicole
van Son vertelt over de opleiding als partner
in kennis. Hierbij staat de samenwerking op
het gebied van kennis- en beroepsontwikke-
ling tussen de praktijk en de opleiding cen-
traal.
 Human
or Computer?

Master’s programme Human Aspects

of Information Technology
Unique programme focused on the dialogue
between humans and computers,
through language, images and games.

All those who have completed an ICT programme

in Higher Professional Education (HBO)
can be admitted to the programme.

For more information:

- hands-on experience: 20 April
- master’s programmes information day: 16 May
www.uvt.nl/hait - 013-4662614

VR 10.04
ONOPVALLEND VET: O.A.
GRIJZE MASSA + TJERKOVARA
ZO 12.04
MONSTERS OF COCK ROCK: O.A.
OTTO VON SCHIRACH
MA 13.04
HARDCORE VS. THRASH METAL: O.A.
HARD RESISTANCE Van 1 tot en met 12 april 2009
dinsdag
+ DEW-SCENTED 50% last minute CJP-korting!* 21 april

DO 16.04 * Korting geldt alleen op de dag zelf en uitsluitend op

vertoon van je CJP pas.
Martijn Oosterhuis
KUBUS & BANGBANG + LIPS Smile
Kijk voor meer info op:

VEEMARKTSTRAAT 44 / TILBURG / T 013 460 95 00 / WWW.013.NL www.theateraandeparade.nl Bekend van De Lama’s tot Comedyclubs in Londen

PARADE 23 - ‘S-HERTOGENBOSCH www.koningstheater.nl

theaters tilburg
AUDAX TEXTIELMUSEUM TILBURG
New Cool Collective

voor een
beetje Featuring Jules Deelder
gewoon
geluk
KNIT
TED
14 MAART
T/M 14 JUNI
(bijvoorbeeld een bal, de contributie van 2009

WORLDS
een sportclub of een weekje kamperen)

Kinderhulp geeft een beetje gewoon geluk aan kinderen

Gratis entree
in moeilijke of bijzondere thuissituaties. Steunt u op vertoon van
Kinderhulp daarbij?
do 16 april 09 | Concertzaal Tilburg ov-studentenkaart
giro 404040 www.theaterstilburg.nl | 013 543 2220
tel 0570-611899, www.kinderhulp.nl
WWW.TEXTIELMUSEUM.NL
jongeren € 10,- + € 2,15 servicetoeslag
www.noordbrabantsmuseum.nl
9 april 2009
extra
Pagina 11 - 18
Speciale bijlage
Doorstuderen is een goede optie als je bang
bent na je studie geen werk te vinden. Een
master volgen, is dan een logische stap. Deze
masterbijlage is een samenwerking tussen
zeventien kranten van hogescholen en uni-
versiteiten in Nederland. Speciaal voor de
leergierige student, voor wie een bachelor
niet genoeg is.
masterspecial
Pagina 13
Hbo-masters
Er zijn ongeveer duizend universitaire mas-
ters, maar nog geen honderd hbo-masters. Is
dat jammer? Of is het voor een hbo’er eigen-
lijk overbodig om na een bachelor nog verder
te studeren? De meningen zijn verdeeld. Plus
informatie over de masters die Avans aan-
biedt.
Pagina 15
Doorstroomminor
Voor hbo’ers die een master aan de univer-
siteit willen volgen, is dat nog niet zo van-
zelfsprekend. Ze moeten eerst bijgespijkerd
worden om het universitaire niveau aan
te kunnen. Daarvoor zijn ‘pre-masters’ in
het leven geroepen en ‘doorstroomminors’,
waarmee hbo-studenten die verder willen
studeren tijd besparen en alvast kunnen pro-
even van het universitaire onderwijs.
Punt. 10 11
illustratie: Barbara stok
Pagina 18
Eindelijk op kamers
Grote kans dat je voor je masteropleiding naar
een andere stad moet. Een goede reden om
eindelijk eens het ouderlijk huis te verlaten
en op kamers te gaan. Maar hoe zit het met de
kamermarkt in de belangrijkste universitaire
steden? Een overzicht én tips om snel aan een
geschikte woonruimte te komen.
12 Punt. 10 masterspecial 9 april 2009

Enquête: hbo’ers twijfelen over dure vervolgstudie advertenties

De meeste hbo-studenten twijfe- ren de master als een logische ten hebben daar minder moeite De inhoud is voor studenten het
len of ze na hun opleiding nog vervolgstap op hun bachelor. Hun mee (dezelfde enquête is door uni- belangrijkste criterium bij het
een master gaan volgen. Dat ze bachelor duurt meestal drie jaar, versiteitsbladen gehouden onder kiezen van een master. De mas-
die zelf moeten financieren, is dus ze hebben nog een jaar stu- zevenhonderd universitaire stu- ter moet interessant en goed zijn,
een grote drempel. Dat blijkt uit diefinanciering tegoed. Hbo-stu- denten). goed aansluiten bij de bachelorop-
een enquête onder vijfhonderd denten moeten vaak, voorafgaand leiding en een goed beroepsper-
hbo-studenten uitgevoerd door aan de master, ook nog een pre- Hbo-masters spectief bieden.
de hogeschoolbladen in Neder- master volgen om te worden toe- De HBO-raad pleit voor meer be-
land. gelaten op een universitaire mas- kostigde hbo-masters (zie pagina Voorlichting
ter. In sommige gevallen kunnen 12). Onder hbo-studenten zou dat Voorlichting speelt een belang-
Omdat ze hun recht op vier jaar studenten hier al mee beginnen zeker aanslaan, bijna de helft van rijke rol. Studenten hebben daar
basisbeurs vaak al hebben opge- tijdens hun hbo-opleiding (zie pa- de ondervraagden zou er dan een behoefte aan. Veel studenten ge-
bruikt, krijgen studenten als ze gina 15). gaan volgen. Nu kiest 5 procent ven aan dat ze de onduidelijkheid
een (pre-)master gaan volgen, in voor een hbo-master, waarschijn- van het beroepsperspectief als
de meeste gevallen (er zijn uit- Verhuizen lijk vanwege de zeer beperkte keu- een drempel ervaren. Wat kun je
zonderingen) geen beurs meer. Ze Verhuizen wordt door de hbo-stu- ze. Onderwijsminister Plasterk eigenlijk met die studie? Op dat
kunnen nog wel lenen en daar- denten ook als drempel genoemd vindt dat voorzichtig moet wor- punt blijft de voorlichting in ge-
mee een ov-kaart bemachtigen. om een master te gaan volgen (zie den omgegaan met hbo-masters breke. [Ries Agterberg, Tom van Al bezig of
De universitaire studenten erva- pagina18). Universitaire studen- (zie pagina 16). Nuenen/Univers]
nog beginnen?
Wil jij een master volgen en zo ja, waar? Drempels bij keuze master Met een bachelor ben ik voldoende
Op het hbo 5% Geen studiefinanciering voor (pre)master voorbereid op de arbeidsmarkt
Op de universiteit 16% (53%) Wo: eens 38% oneens 62% De SeR-ScRiptieSeRvice
In het buitenland 2% Verhuizing (46%) Hbo: eens 83% oneens 17% helpt je op weg
Geen master 25% Onduidelijk beroepsperspectief (45%)
Weet nog niet 52% Geen aansluiting op bachelor (42%) Mijn master doe ik het liefst op een hbo
eens 43% oneens 57% WWW.SER.NL
Redenen om een master te kiezen Een master hoort bij mijn opleiding
Inhoudelijk interessant (75%) Wo: eens 93% oneens 7% Een premaster moet gefinancierd worden
Kwaliteit van de opleiding (68%) Hbo: eens 42% oneens 58% eens 92% oneens 8%
Het beroepsperspectief (65%)
Goede aansluiting op bachelor (62%) Een masteropleiding geeft mij meer status Mastervoorlichting is weggegooid geld
Wo: eens 71% oneens 29% Wo: eens 8 % oneens 92%
Hbo: eens 53% oneens 47% Hbo: eens 8% oneens 92%

“ Na de crisis en mijn studie aan

de TU/e kon ik als ingenieur
overal aan de slag” Thom de Kort MSc, 2015

technietofwel.nl
Ervaar het zelf: kom naar onze Masteravond op 11 mei a.s. Meld je aan op
www.tue.nl/masterdag. Wie nog twijfelt of techniek gezien de huidige crisis
wel de juiste studiekeuze is, kijkt op www.technietofwel.nl
9 april 2009
hbo-raad
De roep om meer bekostigde
masters op het hbo
Aan hogescholen
bestaan veel minder
masters dan bij de
universiteiten.
Afgestudeerde hbo’ers
nemen daarom mas-
saal hun toevlucht tot
universitaire vervolg-
studies. Een ongewens-
te ontwikkeling, stelt
de HBO-raad. Die strijdt
voor meer professione-
le masters, maar lijkt
daarin alleen te staan.
Gerard Rutten/Trajectum
‘H
et is wel heel veel geld. Ik
heb niet zomaar tiendui-
zend euro klaarliggen’,
reageert Sabine Eysink geschrok-
ken als ze hoort dat het collegegeld
van een hbo-master kan oplopen
tot vijftienduizend euro. De der-
dejaarsstudent International Busi-
ness and Languages in Zwolle vroeg
bij drie hogescholen informatie op
over een vervolgstudie. ‘Misschien
moet ik dan maar een master gaan
volgen op een universiteit, maar
dat betekent dat ik een schakeljaar
moet volgen. Of ik ga eerst een paar
jaar werken.’
Dilemma
Ziedaar het dilemma waar hbo’ers
in toenemende mate mee kampen.
Velen willen na hun bachelorstudie
- al dan niet met enkele jaren werk-
ervaring - een passende vervolgstu-
die doen om hun positie op de ar-
beidsmarkt te verbeteren. Maar zij
komen van een koude kermis thuis.
Het aantal hbo-masters is zeer be-
perkt en het collegegeld vaak toren-
hoog. Terwijl bij de universiteiten
elke bacheloropleiding een mas-
ter kent, tegen het normale tarief.
masterspecial Punt. 10 13
‘Werken aan je carrière’
‘Een echte master kweek je in het werk en daar speelt het hbo op in’, is
de overtuiging van Lia Geerts, coördinator van de twee masters die bij de
Academie voor Deeltijd (ADT) in Breda zijn ondergebracht: Strategic Ma-
nagement en Marketing.
Wie een van deze masters wil volgen, moet minstens drie jaar relevante
werkervaring hebben én een bachelordiploma op zak. ‘Het is belangrijk
dat de studenten de theorie die ze krijgen direct kunnen toepassen in hun
werk’, geeft Geerts als verklaring.
De coördinator vindt dat wordt onderschat wat de toegevoegde waarde
kan zijn van een hbo-master. ‘Voor mensen in bijvoorbeeld een leiding-
gevende functie is de praktijkgerichte aanpak van het hbo veel relevanter
dan een wetenschappelijke master.’
38 Mensen volgen op dit moment één van de twee masters. ‘Het zijn
vooral mensen die bewust werken aan hun carrière. Nu er ontslagen val-
len vanwege de kredietcrisis, speelt mee dat mensen hun marktwaarde
willen behouden.’
De masters van de ADT worden niet door de overheid bekostigd, wat be-
tekent dat studenten het volle pond moeten betalen: 9.250 euro voor de
hele master, inclusief materiaal. De masters duren anderhalf jaar. Juridisch
zijn ze ondergebracht bij de commerciële tak van Avans: Avans+. De uit-
voering vindt plaats bij de ADT.
De ADT houdt op zaterdag 18 april van 10.00 tot 14.00 uur open dag voor
de hbo-masters Strategic Management en Marketing.[PM]
tieprocedures voor lief nemen. En zul je zien dat iedereen het master-
ze worden tegen wil en dank in het niveau wil halen om de positie op
keurslijf geperst van de universitai- de arbeidsmarkt zeker te stellen.
Foto: Bert Spiertz/Hollandse Hoogte
re vervolgstudie. De bachelors komen dan in dienst
Leraren, verpleegkundigen en in- van de doorstroming te staan in
genieurs maken zo vaak een carriè- plaats van het opleiden van gekwa-
reswitch richting beleids-, manage- lificeerde professionals voor de ar-
ment- of wetenschappelijke func- beidsmarkt’, stelt Van Braam.
ties. Ze zijn dan verloren voor het Maar de HBO-raad lijkt vooralsnog
vakgebied waarvoor ze bij de ho- een roepende in de woestijn. Werk-
gescholen zijn opgeleid. Een onge- geversorganisaties VNO-NCW en
wenste ontwikkeling, stelt de HBO- MKB Nederland steunen de minis-
raad. ‘Want de samenleving staat te ter bij zijn weigering massaal de be-
springen om goed opgeleide profes- kostiging van hbo-masters op zich
Daarmee lijkt de hbo-sector een sionals’, zegt Erwin van Braam van te nemen. De arbeidsmarkt heeft
groot onrecht aangedaan. Schande? de hogescholenkoepel. vooral behoefte aan afgestudeerde
Dat valt nog te bezien. Bij de invoe- De HBO-raad vreest bovendien dat hbo-bachelors die gekwalificeerd
ring in 2002 van het bachelor-mas- het beroepsgerichte karakter van zijn voor een baan in de bedrijven,
terstelsel werden universitaire op- hbo’s verloren gaat als er teveel vinden zij.
leidingen in twee stukken geknipt: aandacht is voor de schakelpro-
een driejarige bachelor en daar bo- gramma’s die hbo’ers voorbereiden Financiering
venop een - doorgaans - eenjarige op een universitaire studie. An- Ook studentenorganisatie ISO be-
master. Het ministerie bleef deze derzijds zorgt de toenemende in- pleit om die redenen terughou-
opleidingen bekostigen, waardoor stroom van hbo’ers ervoor dat uni- dendheid ten aanzien van over-
de hoogte van het collegegeld be- versiteiten rekening gaan houden heidsfinanciering van hbo-masters.
perkt bleef. De opleidingen in het met de achtergrond van deze stu- En nee, het is niet oneerlijk dat uni-
hbo handhaafden het vierjarig cur- denten. ‘De facto zal dat ertoe lei- versitaire studenten wel allemaal
riculum en sindsdien gaan de stu- den dat de universiteiten beroeps- een master kunnen volgen, zegt
dies als bachelor door het leven. Be- gerichte masters zullen gaan ver- bestuurslid Marlies Wesdorp. Want
staande voortgezette opleidingen bij zorgen’, schrijft de HBO-raad in het hun opleiding is ten slotte dan pas
hogescholen (eerstegraads leraren, discussiestuk Green Paper dat begin afgerond. ‘Aan de ene kant kun je
kunst en zorg) werden omgedoopt dit jaar verscheen. zeggen dat het niet fair is dat stu-
tot hbo-masters. Die bleef de over- De universiteitenkoepel VSNU be- denten van hogescholen niet alle-
heid ook betalen. Bijna alle andere strijdt dat water bij de wijn wordt maal een eigen master kunnen vol-
hbo-masters zijn niet-bekostigd en gedaan. ‘Universiteiten bieden mas- gen. Maar aan de andere kant krij-
daardoor duur voor studenten. ters aan vanuit een wetenschappe- gen alle studenten vier jaar hoger
Deze herstructurering leidde tot lijke identiteit, ongeacht de groep onderwijs. Als de hbo-studenten
bijna duizend masters aan de uni- die instroomt’, zegt woordvoerder dan nog een jaar langer profiteren
versiteiten, terwijl de hogescholen Aly Oldersma. door een master is dat onrechtvaar-
het moesten doen met iets meer dig ten opzichte van de universitai-
dan honderd. Arbeidsmarkt re studenten.’
Toch wil de HBO-raad niet aan alle
Carrièreswitch hbo-opleidingen een professionele Overzicht van masters per plaats en per
Dat is de HBO-raad een doorn in master koppelen. Dat is politiek, studierichting:
het oog. Hbo-studenten die willen maatschappelijk en financieel niet www.studiekeuze123.nl
doorstuderen moeten noodzake- haalbaar. ‘Als alle hbo-opleidingen Overzicht van masters in Europa:
lijke schakelprogramma’s en selec- over een master beschikken dan www.masterportal.eu
 Kies je Boost your Career in Less Than 1 Year

master
Kom op 23 april naar de voorlichtingsavond
Don’t miss the train.
Take the Shanghai Express @ MSM

If you already have your Bachelor’s degree, and want to

gain an international outlook, you should discover MSM’s
Master of Science in Management in International Business.
You can complete it in one year, with a one month
attachment in Shanghai, China.

Get a taste of MSM and join us on Saturday, 9 May for

one-full-day free immersion in International Business.

For more information please contact admissions@msm.nl

Locatie: campus Universiteit Twente, Enschede
Aanvang: 18.15 uur
Meer info: master.utwente.nl the globally networked management school www.msm.nl

Voorlichtingsdag
Masters
16 mei 2009

Ontdek, Leer, Begrijp

uvt.nl/masterkiezers
studievoorlichting@uvt.nl
9 april 2009
doorstromen
De hbo-student die een
vervolgstudie wil gaan
doen op de universiteit,
moet eerst nog bijgespij-
kerd worden. Daarvoor
zijn er pre-masters. Bij
Avans kun je daar vaak al
tijdens je studie mee be-
ginnen, bijvoorbeeld door
een ‘doorstroomminor’ te
volgen. Dat scheelt tijd.
Petra Merkx
W
ie na zijn hbo-opleiding
nog een universitaire
master wil halen, moet
vaak eerst een eenjarige pre-mas-
ter volgen op de universiteit. Avans
Hogeschool maakt het studenten
een beetje makkelijker door hen
de kans te bieden al tijdens de hbo-
opleiding aan de pre-master te be-
ginnen, via de ‘doorstroomminor’.
Avans werkt daarvoor samen met
de Universiteit van Tilburg (UvT) en
de Technische Universiteit Eindho-
ven (TU/e).
In de extra lessen - die op de uni-
versiteit plaatsvinden - wordt ont-
brekende kennis bijgebracht, zoals
wetenschappelijke onderzoeksvaar-
digheden.
Theoretischer
‘Wiskunde wordt op de universiteit
veel theoretischer gegeven dan op
het hbo’, vertelt Johan Cuppen, der-
dejaarsstudent Elektrotechniek in
Hbo’ers opkrikken naar een
universitaire opleiding
Den Bosch, die deelneemt aan het
doorstroomtraject dat zijn academie
aanbiedt in samenwerking met de
TU/e. Hij krijgt op het moment extra
wiskundeles. Daarvoor gaat hij op
woensdagavond naar Eindhoven.
Cuppen wil na zijn hbo-opleiding
‘Embedded Systems’ gaan studeren.
‘De opleiding die ik nu doe, vind ik
niet heel moeilijk. Ik wil er nog iets
bij doen. Bovendien is Elektrotech-
niek vooral gericht op het bouwen
van hardware en ik wil me meer
gaan bezighouden met de software.
Dat kan bij Embedded Systems.’
Als hij het traject met succes door-
loopt, kan Cuppen beginnen aan de
master. Die duurt in principe twee
jaar. Hij komt dan nog een paar stu-
diepunten tekort, maar die kan hij
tijdens de masteropleiding inhalen.
In de praktijk duurt de master voor
de meeste hbo’ers daardoor wat
langer dan twee jaar, zegt Martin
Rodenburg, docent en coördinator
van verschillende opleidingen van
de Academie voor Industrie & Infor-
masterspecial
matica (AI&I) in Den Bosch.
Doorstroomminor
Alle technische academies van
Avans werken samen met de TU/e.
Studenten kunnen een ‘door-
stroomminor’ volgen. Die kunnen
ze doen in hun vrije studieruimte,
tussen stage en afstuderen, als stu-
denten zich voor een minor naar
keuze kunnen inschrijven. Om
te worden toegelaten tot de door-
stroomminor moeten de studenten
wel voor de meeste vakken een ze-
ven of hoger staan.
Voorafgaand aan de doorstroommi-
nor volgen ze alvast het vak basis-
wiskunde aan de TU/e, waar Cuppen
nu mee bezig is. Ze krijgen daarbij
ondersteuning van docenten van
AI&I. ‘Door hen dit vak te laten vol-
gen, kunnen wij zien of de student
het niveau aankan. Voordeel is ook
dat de student alvast kennismaakt
met het universitaire onderwijs en
te weten komt of die manier van
studeren hem bevalt’, vertelt Roden-
Punt. 10 15
hij na deze opleiding nog een mas-
ter kan halen. ‘De mogelijkheid is
er, daarom wil ik het proberen.’
Inmiddels volgen 22 techniekstu-
denten van Avans dit traject. Of zij
straks betere kansen hebben op de
arbeidsmarkt, kan Rodenburg niet
zeggen. ‘Het is vooral een persoon-
lijke keuze. Werkgevers uit de re-
gio staan nog steeds te springen om
onze hbo’ers. Maar er is een groep
studenten die graag meer kennis
vergaart. Het gaat dan echt om
“kennis om de kennis”. En met een
master maak je meer kans bij gro-
te multinationals, die hebben vaak
functies voor afgestudeerden met
een mastertitel. Ook op een afde-
ling research & development kom
je dan eerder terecht.’
Andere academies
Ook veel andere academies van
Avans werken samen met een uni-
versiteit om studenten makkelijker
te laten doorstromen naar een uni-
versitaire master. Studenten Be-
stuurskunde in Den Bosch kunnen
bijvoorbeeld ook in hun derde jaar
beginnen met de doorstroomminor
die hen toegang biedt tot de eenja-
rige master Bestuurskunde aan de
UvT. Alleen de beste studenten, met
gemiddeld een 7, mogen hieraan
meedoen. Als ze hun bachelor af-
ronden hebben ze, net als de tech-
niekstudenten, de pre-master bijna
op zak.
Jaarlijks maken hier drie tot vier
studenten gebruik van, meldt op-
leidingscoördinator Wim Dankers.
Volgens Dankers hebben hbo-stu-
Illustratie: marthe kalkhoven
denten die een master aan hun
bachelor plakken een voordeel op
de arbeidsmarkt. ‘Ze combineren
de praktijkervaring door hun sta-
ges en opdrachten bij bedrijven
met de analytische kant van een
academische master.’
Ook onder meer de opleidingen
Personeelmanagement, Manage-
burg. Studeren op de universiteit ment, Economie & Recht en HBO-
vergt meer discipline en zelfstudie. Rechten hebben doorstroomtrajc-
De doorstroomminor duurt een ten voor studenten.
half jaar. Als studenten die halen,
kunnen ze meteen een tweejarige Trajecten opzetten
master gaan volgen aan de TU/e. Waar nog geen trajecten zijn die
studenten helpen door te stromen
Universitaire omgeving naar de universiteit, blijkt dat op-
Bram Starink, tweedejaars Elektro- leidingen en academies vaak al wel
techniek in Den Bosch, wil ook aan bezig zijn om iets op te zetten. Zo-
de doorstroomminor beginnen en als bij de Academie voor Marketing
volgt op het moment net als Cuppen in Den Bosch en de Academie voor
de lessen basiswiskunde in Eindho- Marketing en Business Management
ven. In zijn geval niet om erachter te in Breda, die in samenwerking met
komen of hij de universitaire omge- de UvT in september met een door-
ving wel leuk vindt, want hij heeft stroomminor willen starten.
al een jaar aan de TU/e gestudeerd. Bij enkele opleidingen blijkt een
‘Ik struikelde er over wiskunde. Ik schakelprogramma niet nodig. Stu-
vond het heel theoretisch en moei- denten kunnen meteen doorstro-
lijk’, vertelt de voormalige vwo’er. men, zoals bij Architectuur.
‘Ik wilde ook meer de praktijk in.’
Het bevalt hem goed bij Avans. ‘Het Het zijn geen grote aantallen stu-
was een goede stap. De manier van denten die nu gebruikmaken van
lesgeven is hier veel fijner. De docen- de doorstroommogelijkheden. En-
ten zijn meer persoonlijk betrokken kelen per opleiding, tot nu toe. Het
en de vakken zijn op de praktijk ge- is dan ook bedoeld voor de ‘top van
richt.’ Maar hij wil toch proberen of de studenten’.
16 Punt. 10
i nterview
Minister Plasterk vindt
het prachtig dat in tien
jaar tijd de invoering van
het bachelor-masterstel-
sel in Europa zo ver is ge-
vorderd. Ook hbo’ers stu-
deren steeds vaker door.
Dat ze dit op de universi-
teit moeten doen, omdat
het hbo nauwelijks mas-
ters kent, vindt Plasterk
geen probleem.
Geschiedenis bama
Met het doel het Europese hoger
onderwijs één gezicht te geven,
zetten 29 ministers van onderwijs
in 1999 hun handtekening onder de
verklaring van Bologna. Het geza-
menlijke Europese onderwijsbestel
kreeg twee cycli: een bachelorfase
en een masterfase. In 2003 kwam
daar met de promotie een derde
cyclus bij. De bachelorfase moest
minstens drie jaar duren, de master
zeker één jaar.
Intussen onderschrijven 45 landen
de principes van Bologna. In Ne-
derland ging de ministerraad in
2001 akkoord met het wetsvoorstel
voor de invoering van de bachelor-
master-structuur. Hbo-opleidingen
werden omgezet in vier jaar du-
rende professionele bachelors en
in het wo verving het bama-stelsel
het oude kandidaats-doctoraalsy-
steem. Er ontstonden bachelorop-
leidingen van drie jaar, en master-
opleidingen van één of twee jaar.
Harde knip
Toch is volgens sommigen het Ne-
derlandse bama-stelsel nog niet
het systeem waar in Bologna voor
werd getekend. Want een harde
knip tussen bachelor en master is
er aan de meeste universiteiten
niet. Volgens Bologna mag een
student pas na afronding van een
bacheloropleiding aan een master
beginnen, maar veel Nederland-
se instellingen houden het bij een
‘zachte knip’: ze laten hun studen-
ten al aan de doorstroommaster
beginnen voordat ze hun bachelor-
opleiding hebben voltooid. Ook de
hbo-masters blijven een knelpunt.
In principe mag het hbo haar eigen
masterdiploma’s afleveren. Maar
omdat deze - op wat uitzonderin-
gen na - niet door de overheid be-
kostigd worden, komt de hbo-mas-
ter nog niet van de grond. [IB/HOP]
Plasterk: ‘Hbo’ers zonder
master niet minder stoer’
Onderwijsminister Ronald Plasterk: ‘Ik weet niet of het verstandig is om ongebreideld overal hbo-master-
opleidingen bovenop te zetten.’
Bas Belleman/HOP
M
et enige bewondering
spreekt minister Ronald
Plasterk van OCW over de
onderwijsrevolutie die zijn Europe-
se voorgangers tien jaar geleden in
gang zetten: de invoering van het ba-
chelor-masterstelsel (zie kader). ‘Ver-
geet niet dat vroeger alleen de doc-
torstitel internationaal vergelijkbaar
was. Zelfs de doctorandus en de ‘ing’
bestonden alleen in Nederland. Ieder
land verzon zelf namen voor zijn di-
ploma’s.’
‘In principe kun je nu naar Rome om
een masteropleiding te volgen’, spie-
gelt hij voor. ‘In heel Europa is ge-
keken of de instellingen niet alleen
maar een nieuw bordje op de deur
hebben geplakt, maar of ze werkelijk
bachelor- en masteropleidingen aan-
bieden.’
En nu moet Europa stapje voor stapje
masterspecial
voorwaarts. Binnenkort spreekt hij
zijn collega’s op een internationale
conferentie in Leuven en dan hoopt
hij samen weer iets verder te komen.
‘Nederlandse studenten kunnen hun
studiefinanciering tegenwoordig
meenemen naar het buitenland. We
lopen daarmee al een tijdje voorop.
Ik zou het op prijs stellen als andere
landen dat ook mogelijk gaan ma-
ken. Kijk, zoiets zou je Europees kun-
nen afspreken.’
Het bama-stelsel is wat hem betreft
vooral ingevoerd om de mobiliteit
van studenten te vergroten. Tegen-
woordig stapt één op de negen Ne-
derlandse studenten over van de ene
naar de andere universiteit; dat mo-
gen er best iets meer worden, vindt
hij, maar vraag niet of dat aantal
misschien moet verdubbelen of ver-
drievoudigen. ‘Zolang studenten
maar een bewuste keuze maken’,
antwoordt hij.
Foto: Hans Stakelbeek/FMAX
Plasterk wil ook geen streefcijfers
hangen aan studeren in het buiten-
land. ‘Wel raad ik het iedereen aan.
Een jaar of een half jaar in het bui-
tenland is een verrijking van je le-
ven.’ Maar hoopt hij dan ook dat ie-
dereen zijn raad zal opvolgen? ‘Stu-
denten zijn volwassen mensen. Als
ze, om wat voor reden ook, besluiten
dat ze niet naar het buitenland wil-
len of kunnen, moeten ze dat zelf
weten. Wel wil ik er van mijn kant
alles aan bijdragen om het mogelijk
te maken.’
De minister vindt dat het niet meer
mogelijk moet zijn om een master te
gaan volgen als je je je bachelor nog
niet helemaal af hebt. Hij is voor een
‘harde knip’ tussen de opleidingen.
Anders blijven volgens hem studen-
ten te gemakkelijk hangen op één
universiteit, omdat ze daar tijdens de
bachelor al beginnen aan de master.
Zo heb je nog geen mobiliteit.
9 april 2009
De hardste knip in het bachelor-mas-
tersysteem zit vooralsnog tussen hbo
en universiteit, zou je kunnen zeg-
gen. Maar hbo’ers laten zich bepaald
niet afschrikken. Nu al komt meer
dan een kwart van de masterstuden-
ten van het hbo. Doekle Terpstra,
voorzitter van de HBO-raad, voor-
spelt dat in de toekomst de helft van
de universitaire masterstudenten
bestaat uit hbo’ers die een academi-
sche kroon op hun studie willen zet-
ten. Ook als ze daar eerst een inten-
sief schakelprogramma voor moeten
volgen.
Veel hogescholen vinden dat eigen-
lijk verspilling: zou je hen niet beter
beroepsgerichte masters in het hbo
kunnen aanbieden? Nee, zegt Plas-
terk. ‘We hebben nu eenmaal be-
roepsgericht onderwijs aan de ene
kant en academisch onderwijs aan
de andere kant. Daar moet je niet
aan tornen. En op wat uitzonderin-
gen na horen de meeste masters bij
het universitaire onderwijs. We hech-
ten allemaal aan het binaire stelsel.
Daarin spelen universiteiten en hoge-
scholen ieder hun eigen rol.’
Plasterk vindt het ‘op zichzelf prima’
als hbo’ers voor een masteropleiding
kiezen. ‘Ik zou alleen willen voor-
komen dat er een misplaatst auto-
matisme ontstaat. Hbo’ers moeten
niet denken dat ze zonder master
‘minder stoer’ zijn, laat staan ‘min-
der afgestudeerd’. Ze volgen vier jaar
lang een serieuze hogeronderwijs-
opleiding en hebben als ze zijn af-
gestudeerd een prima positie op de
arbeidsmarkt. Ze hebben zelfs een
grotere kans om snel aan een goede
baan te komen dan wo-afgestudeer-
den. Waar zijn we dan mee bezig als
we het hbo per se willen optuigen
met masteropleidingen?’
Wie weet raken perfectionistische
hbo’ers dan beter geschoold in hun
vakgebied? Plasterk is niet overtuigd.
‘Ik weet niet of hbo-masters daar-
aan bijdragen’, antwoordt hij. Dus
hbo-masters dragen niet bij aan be-
tere scholing? De minister glimlacht:
‘Nee, u probeert me dingen in de
mond te leggen. Ik weet niet of het
verstandig is om ongebreideld overal
hbo-masteropleidingen bovenop te
zetten. Want nogmaals, die hbo-ba-
cheloropleidingen doen het perfect.’
De minister vindt het ‘binaire stelsel’
belangrijk, maar is het dan niet raar
dat hbo-bachelors die een master wil-
len volgen een ‘anti-binair’ bochtje
moeten nemen door over te stappen
naar de universiteit? Plasterk zit er
niet mee. ‘Dat heet stapelen, daar
zijn we tegenwoordig weer helemaal
voor. In het verleden is het stapelen
als ‘inefficiënt bochtje’ weggezet en
afgeschaft.’ Dat gebeurde overigens
door zijn partijgenoot, de voorma-
lige PvdA-minister Ritzen, die tegen-
woordig de Universiteit Maastricht
bestiert. ‘Wij vinden dat achteraf
niet verstandig en proberen het nu te
herstellen.’
9 april 2009
ja
nee
Charlie Nettekoven
eerstejaars Communication
and Multimedia Design Breda
‘Ik houd het nog open, maar
ik denk het wel. Na de havo
heb ik een jaar gewerkt als
technisch tekenaar. Dat be-
viel me erg goed, maar een
diploma had ik niet. Toen
ben ik me gaan oriënteren
op een opleiding. Ik kon
naar de Design Academy in
Eindhoven maar daar leer
je alleen maar tekenen en
kleien.
Nieuwe media en de toepas-
singen ervan spreken mij
aan, dus heb ik gekozen voor
CMD. Je kunt hier creatief
zijn, maar wordt breder op-
geleid dan bij een kunstop-
leiding. Ik zit hier om een
richting te zoeken, een speci-
alisatie. Als ik ga doorstude-
ren, zal het dus wel een spe-
cialistische master worden.
Vooral een betere positie op
de arbeidsmarkt zal voor
mij de doorslag geven of ik
wel of niet verder studeer.
Niet dat ik een topfunctie
ambieer, maar wel een leu-
ke baan.’ [AR]
Heeft doorstuderen zin voor jou?
Na je hbo-opleiding kun je ervoor kiezen om te gaan werken. Met zo’n praktijkgerichte studie kom je prima
aan de bak. Of je gaat verder studeren en volgt een master aan de universiteit. Dan ben je niet de enige, want
een kwart van de masterstudenten komt van het hbo.
nee
Danny Booij Lieuwes
derdejaars Small Business en
Retail Management
Den Bosch
‘Ik ben al zeker van een
baan. Ik volg een duale op-
leiding en ben nu bezig met
een tweejarige stage bij Para-
digit Groep. Onlangs heb ik
hen gevraagd wat hun plan-
nen voor de toekomst zijn.
Ze hebben aangegeven dat ze
als bedrijf willen groeien en
dat ik na mijn stage daar aan
de slag kan. Maar goed, er
kan nog van alles gebeuren.
Ik moet eerst mijn studie af-
ronden.
Ik heb hiervoor twee jaar
Commerciële Economie ge-
studeerd. Na die twee jaar
vond ik het tijd worden om
een baan te zoeken, om
werkervaring op te doen.
Misschien dat ik later nog
wel aanvullende cursussen
ga doen binnen het bedrijf
waar ik werk. Ik zie daar wel
de meerwaarde van in.’ [CT]
rondvraag
masterspecial
ja
Hanane Elbariri
tweedejaars Personeels­
management Breda
‘Deze studie is voor mij al
doorstuderen. Ik begon op
het mbo, maar wist dat ik in
het werk dat ik daarna zou
gaan doen mijn ei niet kwijt
kon. Mijn vervolgstudie hier
heeft dus niets te maken met
de arbeidsmarkt die nu na-
tuurlijk niet geweldig is. Met
deze opleiding kan ik gaan
doen wat ik echt wil. In de
toekomst wil ik een aan-
spreekpunt zijn binnen een
bedrijf.
Het heeft voor iedereen voor-
delen om door te studeren.
Verbreding en verdieping
van je kennis is altijd goed.
Het is tegenwoordig een
stuk makkelijker en gebrui-
kelijker geworden om ver-
der te studeren. De arbeids-
markt stelt nu ook hogere
eisen. Na deze opleiding ga
ik niet door naar de universi-
teit. Dan heb ik genoeg ge-
studeerd en kan ik eindelijk
werkervaring opdoen.’ [MK]
nee ja
nee
Jeffrey Verharen
eerstejaars Bouwkunde
Tilburg
‘Ik volg een duale opleiding
en werk drie dagen in de
praktijk. Dat bevalt me be-
ter dan leren. Ik weet dus
zeker dat ik niet verder ga
studeren. Als ik hier klaar
ben, heb ik al zoveel werker-
varing opgedaan, daar kan
doorstuderen niet tegenop.
Voor deze studie heb ik vier
jaar mbo gedaan. Ik ben
doorgegaan naar het hbo om
later een betere functie te
krijgen. Ik wil geen architect
worden, maar wel leiding ge-
ven aan een bouwploeg en
stagiairs begeleiden, daar
heb je geen universiteit voor
nodig.
Eerlijk gezegd heb ik ook wel
een beetje genoeg van le-
ren. De basis en theorie leer
je wel op school, maar in de
praktijk leer je hoe je dat al-
les moet toepassen. En daar
gaat het uiteindelijk om.’
[AR]
Lisanne van Rooij
tweedejaars Commerciële
Economie Den Bosch
‘Ik heb er al een jaar op de
universiteit op zitten. Dat
was niks voor mij. Ik deed
bedrijfswetenschappen en
vond het erg theoretisch. Nu
doe ik hier Commerciële Eco-
nomie en dat is ongeveer het-
zelfde, maar veel praktischer
allemaal. Dat vind ik leuker.
Ik overweeg om nog door te
studeren. Misschien is het zo
dat ik na het hbo wel klaar
ben voor de universiteit en
meer toe ben aan de theo-
rie. Maar niet als het nog
twee jaar duurt. We hebben
nu een minor, waarin je een
halfjaar op de universiteit
kan studeren. Daarna kun
je in een jaar je master ha-
len. Als dat werkt, dan zou
ik dat nog wel willen. Maar
het hoeft niet. Volgens mij
zijn er banen genoeg, ook als
je alleen hbo hebt gedaan.’
[EvG]
Punt. 10 17
ja
Sebastiaan Han
eerstejaars Management, Eco-
nomie & Recht Breda
‘Als ik klaar ben met mijn
hbo-opleiding ben ik 21 of
22. Zelf vind ik dat nog te
jong om te gaan werken. Dus
ik denk dat ik ga doorstude-
ren. Dat is ook beter voor je
arbeidsperspectief. Twee di-
ploma’s zijn beter dan één.
Bovendien doe je weer extra
kennis op.
Waarschijnlijk ga ik de stu-
die Bedrijfseconomie doen.
Ik weet alleen nog niet waar.
Daar heb ik mij eerlijk ge-
zegd nog niet op georiën-
teerd. Mijn ouders staan vol-
ledig achter mijn keuze om
door te studeren. Eerst maar
eens deze opleiding afron-
den. Misschien heb ik na vier
jaar hbo helemaal geen zin
in nog een lange studie. De
tijd zal het leren.’ [AR]
18 Punt. 10 masterspecial
Verkassen voor je tweede studie
Wie een master in een andere stad gaat doen, heeft ook een nieuwe kamer nodig. In Amsterdam kost een kamer zoeken veel tijd,
in Tilburg neemt het aanbod toe en studenten in Maastricht gaan goedkoop ‘op kot’. De kamermarkt in de twaalf Nederlandse
universiteitssteden verschilt behoorlijk. Alles wat je moet weten per stad.
Floor Bal en Maren Groven/Ad Valvas
Amsterdam
Staat van de kamermarkt: heel
erg slecht, iedereen wil wel een ka-
mer in Amsterdam. De meeste kans
maak je nog op een kamer bij een
hospita.
Inschrijven? Op www.studentenwo-
ningweb.nl schrijf je je in voor de
meeste studentencomplexen in de
stad. Let op: voor veel kamers krijg
je een campuscontract, zes maan-
den nadat je uitgeschreven bent bij
Foto: Vestide
een onderwijsinstelling, moet je
verhuisd zijn. De studentenvakbon-
den Asva (www.asva.nl) en SRVU
In Eindhoven heb je zo een kamer.
(www.srvu.org) bemiddelen ook bij
kamerverhuur.
Wie helpt je bij problemen? de
SRVU, studentenvakbond van de
VU, geeft advies bij huurconflicten.
Bijzonderheden: in Amstelveen
ligt de studentencampus Uilen-
stede waar 3200 mensen wonen.
Het complex heeft een eigen eet-
café, cursuscentrum en theater. In
de rest van de stad wonen studen-
ten ook in containerwoningen, een
oud-asielzoekerscentrum en op een
voormalig cruiseschip.
Utrecht
Staat van de kamermarkt: sluit
maar achteraan in de rij. Een ka-
mer zoeken in Utrecht is een dra-
ma, een leuke kamer vinden hele-
maal. Utrecht heeft de duurste ka-
Foto: ad bervoets
mers van Nederland.
Inschrijven? SSH Utrecht (www.
sshu.nl) heeft tienduizend studen-
tenhuurders.
De kamerprijs in Tilburg is aan het stijgen. Wie helpt je bij problemen? Stu-
dentenvakbond USF studentenbe-
langen (www.usfstudentenbelan-
gen.nl) biedt juridische hulp.
Bijzonderheden: het nieuwe ge-
bouw Casa Confetti op universi-
teitscampus De Uithof kwam in
2008 in het nieuws vanwege de
doorzichtige plafonds in de gangen.
Studentes met een rokje aan, krij-
gen zo ongevraagd inkijk.
Rotterdam
Staat van de kamermarkt: de helft
van de Rotterdamse studenten
blijft lekker thuis wonen, dus er is
geen groot gebrek aan kamers.
Inschrijven? Bij studentenhuis-
vester Stadswonen is de wachttijd
afhankelijk van je eisen tussen de
vier en acht maanden. Wie langer
dan anderhalf uur moet reizen,
kan een urgentieverklaring krijgen
Foto: kamerburo
via www.stadswonen.nl.
Wie helpt je bij problemen? Wie
een particuliere verhuurder heeft,
kan terecht bij het huurteam Rotter-
dam (www.huurteamrotterdam.nl).
In stijl wonen in sfeervol Maastricht. Bijzonderheden: nette en flexibele
studenten tussen de 19 en 26 jaar
kunnen ook antikraak wonen via
Alvast (www.alvast.nl). De huurprijs
ligt rond de honderdvijftig euro, de
opzegtermijn is twee weken.
Delft
Staat van de kamermarkt: niet zo
erg als in andere steden, maar het
vinden van een kamer is zeker niet
makkelijk.
Inschrijven? Bij studentenhuisves-
ter Duwo: www.duwo.nl.
Wie helpt je bij problemen? Het
VSSD Studenten Steunpunt (www.
vssd.nl) geeft juridisch advies en
organiseert elk jaar de Kamerzoek-
dagen.
Bijzonderheden: huurders van
huisvester Duwo mogen zelf hun
huisgenoten uitzoeken. Dat gaat via
het instemmingensysteem. Op de
Duwo Kamerwinkel op de TU Delft
kun je uitnodigingen voor deze zo-
geheten instemmingen vinden.
Leiden
Staat van de kamermarkt: het is
moeilijk om in deze stad een kamer
te vinden, bijna overal moet gehos-
piteerd worden. Tegelijkertijd ko-
men particuliere verenigingshui-
zen minder snel vol. De bewoners
delen liever de huur van de leeg-
staande kamers dan dat ze het huis-
karakter aantasten door een niet-
corpslid aan een kamer te helpen.
Inschrijven? Niet nodig, je kunt re-
ageren op de site van woningbouw-
vereniging SLS Wonen: www.slswo-
nen.nl. Let op: in de periode van 1
juli tot 1 november krijgen alleen
eerstejaars een kamer via SLS Wo-
nen. Masterstudenten die nieuw in
Leiden zijn, hebben dan pech.
Wie helpt je bij problemen? De
Leidse rechtswinkel: www.leidse-
rechtswinkel.nl.
Bijzonderheden: de flats Pelikaan-
hof, de Klikspaanweg en De Barak-
ken zijn berucht. Omdat ze voor tij-
delijk gebruik gebouwd zijn, wordt
er weinig onderhoud gepleegd zo-
dat de boel vervalt.
Tilburg
Staat van de kamermarkt: het aan-
bod in Tilburg neemt toe, maar de
gemiddelde huurprijs is sinds vorig
jaar wel met vijftien procent toe-
genomen, blijkt uit onderzoek van
Kamernet. Die prijs ligt nog steeds
54 euro onder het landelijk gemid-
delde van 345 euro.
Inschrijven? Woningcorporatie Wo-
nenBreburg verhuurt via kamer-
punt.nl studentenkamers.
Wie helpt je bij problemen? Bij de
Rechtswinkel Tilburg (www.rechts-
winkeltilburg.nl) geven rechtenstu-
denten gratis advies over huurrecht.
9 april 2009
Bijzonderheden: voormalige hou-
ten barakken waar asielzoekers
woonden, vormen nu Campus Stap-
pegoor. Hier wonen vierhonderd
Nederlandse en internationale stu-
denten.
Eindhoven
Staat van de kamermarkt: Eindho-
ven heeft geen kwantitatief kamer-
tekort, er is eerder een overschot.
Wie op tijd begint met zoeken en
niet al te hoge eisen heeft, kan in
het nieuwe studiejaar daarheen ver-
huizen.
Inschrijven? Bij studentenhuisves-
ter Vestide is inschrijven gratis.
Wie hemelsbreed verder dan 35 ki-
lometer van de stad afwoont, kan
voorrang krijgen: www.vestide.nl.
Wie helpt je bij problemen? Het
advocatencollectief Trias heeft een
vestiging in Eindhoven: www.advo-
catencollectieftrias.nl.
Bijzonderheden: Aangezien er geen
kamergebrek is, zijn de studenten
in Eindhoven veeleisend. Zeventien
procent van de studenten zoekt een
grotere, mooiere en zelfstandige
woonruimte. Bij voorkeur in het
centrum.
Maastricht
Staat van de kamermarkt: op ka-
mers in Maastricht is geen pro-
bleem. Al kan natuurlijk niet ie-
dereen in het centrum van de stad
wonen en verhuizen sommige stu-
denten naar goedkopere Belgische
grensgemeenten.
Inschrijven? Bij Kamerburo (www.
kamerburo.net), een initiatief van
de Universiteit Maastricht.
Wie helpt je bij problemen? Het
Studenten rechtsbureau Maastricht
(www.studentenrechtshulp.nl).
Bijzonderheden: veel studenten
die in Maastricht studeren, wonen
in België ‘op kot’. Veel Belgen bou-
wen een woning om tot een stu-
dentenhuis. Qua afstand maakt
het niets uit of je in een buitenwijk
van Maastricht of in Kanne, Vroen-
hoven, Smeermaas of Veldwezelt
woont. Deze kamers worden per 1
augustus verhuurd en de verhuur-
ders werken met jaarcontracten. In
het voorjaar vraagt de huisbaas of
je nog een jaar wilt blijven.
advertentie
9 april 2009
in memoriam
Mirjam de Bruijn Mirjam voelde zich snel thuis
binnen de academie, was breed
binnen het onderwijs actief, bracht
op haar eigen wijze sfeer binnen
de club. De invulling van haar
taak als docent en coach werd
zeer gewaardeerd door collega’s en
vooral door de studenten.
Mirjam genoot van het leven, haar
gezin, het werk, ze was iemand
die ook veel belangstelling toonde
voor het wel en wee van haar om-
geving.
In september kwam plotseling het
nieuws dat ze ernstig ziek was.
Met groot optimisme en energie
is ze de strijd aangegaan. Begin
maart 2009 werd helaas duidelijk
dat de strijd niet meer te winnen
was.
Met Mirjam verliezen we een hele
fijne collega, die we niet snel zul-
Maandag 23 maart 2009 is len vergeten.
Mirjam de Bruijn (49) overleden.
Mirjam was sinds 19 april 2004 in
dienst bij de Academie voor Bouw
en Infra.
Medewerkers van de Academie voor
Bouw en Infra
in memoriam
Olaf van Nimwegen doen was de keuze snel gemaakt.
Student Associate Degree Small
Hij moest wel een half jaartje
wachten en kon pas in februari
Business en Retail Management met de opleiding beginnen. Maar
dat vond hij niet erg. Zo had hij
1986-2009
meer tijd voor andere dingen.
Voor motorrijden, maar vooral
voor al die mensen, vrienden om
hem heen.
Een mailtje, of laat op de avond
nog een sms’je. En msn-gesprek-
ken. Hij hield dat allemaal bij.
Ook is hij gaan voetballen. Het elf-
tal had een coördinator nodig. Hij
zei geen nee. Hij wist dat voetbal-
elftal te inspireren en te managen.
Ook al won zijn team niet, ze had-
den het altijd goed gedaan. Ook in
onze opleiding was hij een vrolijke
en fanatieke student.
Voor altijd een speciale plek in
ons hart.
Toen Olaf de mogelijkheid kreeg Het SBRM-team en de overige
om de opleiding Small Business studenten, docenten en medewerkers
en Retail Management te gaan van de Academie voor Marketing
Punt.
Punt is een uitgave van Avans Hogeschool en wordt gratis aan studenten en mede-
werkers ter beschikking gesteld. Het blad verschijnt driewekelijks met uitzondering
van de hogeschoolvakanties. De redactie werkt volgens beginselen van onafhanke-
lijke journalistiek, zoals vastgelegd in het redactiestatuut. De redactie wordt terzijde
gestaan door een Raad van Advies, die toeziet op de naleving van het redactiestatuut,
en fungeert als klachteninstantie.
Petra Merkx 076-5250171, pha.merkx@avans.nl........................................hoofdredacteur
Suzanne Wolters 073-6295657, sm.wolters@avans.nl................................eindredacteur
Deelredactie Breda:
Arold Roestenburg 076-5250906, aa.roestenburg@avans.nl
Martje Kuijpers, 076-5250233, mc.kuijpers@avans.nl
Deelredactie Den Bosch/Tilburg:
Eric van Gennip, 076-5250922, hjim.vangennip@avans.nl (di in Breda)
Chiel Timmermans, 073-6295719, m.timmermans1@avans.nl
Punt. 10 19
in andere hogeschool- en universiteitsbladen
Bouwen aan een revolutie
Hogeschool van Amsterdam - Communisten, bestaan die nog? Ja, zo blijkt uit een interview met
Jordy Klabbers, tweedejaarsstudent Sociaal Juridische Dienstverlening in Amsterdam. In hoge-
schoolmagazine Havana vertelt hij over zijn werkzaamheden voor de Nieuwe Communistische
Partij Nederland. ‘De grootste mislukking is het kapitalisme. Het volk moet de macht grijpen.
Een revolutie is het toppunt van democratie.’
Studentenmail via Google
Universiteit Utrecht - De ICT-directie van de Universiteit Utrecht vindt dat alle studenten moe-
ten overstappen op Gmail, de gratis mailservice van Google. ‘Als wij studenten een gigabyte op
een andere manier moeten aanbieden kost dat ons 20 tot 30 euro per jaar. Gmail is financieel
erg voordelig’, zegt ICT-medewerker Kees van Eijden in het Ublad. Nadelen kleven er ook aan: er
is binnen Gmail geen adresboek van medestudenten en docenten. In het contract met Google
wordt in ieder geval een verbod op adverteren opgenomen.
Van internet leer je meer dan op de universiteit
Universiteit van Amsterdam - Niet tevreden met je docent of je opleiding? Dat het nog veel erger
kan bewijst het verhaal van Jelena Pesic en Milos Golubovic, twee Servische studenten uit Ko-
sovo, in universiteitsblad Folia. Zij delen op de universiteit hun toilet met dertig andere studen-
ten, de elektriciteit valt regelmatig uit en docenten komen niet opdagen omdat hun salaris niet
wordt uitbetaald. ‘Via internet leer ik meer dan op de universiteit’, zegt Milos, die zich gelukkig
prijst met een eigen laptop en niet als medestudenten hoeft te werken op een Pentium 1.
Hollywood lonkt
Radboud Universiteit Nijmegen - Misschien heb je hem gezien bij De Wereld Draait Door: de Nij-
meegse student Natuurwetenschappen Tim Smit was even wereldnieuws. Zijn science fiction-
filmje What’s In The Box? groeide binnen enkele dagen uit tot een hype op internet. Smit werd
gebeld door diverse Amerikaanse filmstudio’s die interesse hadden. ‘Ik baal ervan dat het alle-
maal zo snel is gegaan’, zegt Smit in universiteitsmagazine Vox. ‘De website is nog niet af en het
echte filmpje wordt veel mooier.’
Hond met zeven lullen
Hogeschool Windesheim - Kluun heeft er spijt van dat hij nooit op kamers is gegaan. Maar het
uitgaan in Breda was prima. En op zichzelf is hij zo trots als een hond met zeven lullen. De
oud-Avanstsudent hoopt in hogeschoolblad hskwin wel dat hij ook dit jaar weer op Lowlands
mag komen optreden. ‘Het is enorm kicken als je op zaterdagmiddag een tent met zevenhon-
derd man kunt vullen, terwijl het buiten lekker weer is.’ [AR]
advertentie
Raad van Advies: Henk van Opstal, Rik van der Zee, Jan Breugelmans De masterspecial, op pagina 11 tot en met 18, is een
Redactie-adres: Hogeschoollaan 1, Breda, kamer HA007/Onderwijsboulevard 215, ‘s- gezamenlijke productie van verschillende hoge-
Hertogenbosch, kamer OG210. school- en universiteitsbladen, verenigd in de Kring
Postadres: Postbus 90116, 4800 RA Breda/Postbus 732, 5201 AS ‘s-Hertogenbosch. van Hoofdredacteuren. Deelnemende bladen zijn: Ad
E-mail: punt@avans.nl. Valvas (Vrije Universiteit Amsterdam), Cursor (Tech-
Fax: 076-5250399/073-6295200. nische Universiteit Eindhoven), EM (Erasmus Univer-
Advertenties: Bureau Nassau 020-6230905. siteit Rotterdam), Folia (Universiteit van Amsterdam),
Landelijke nieuwsdienst: Hoger Onderwijs Persbureau. Havana (Hogeschool van Amsterdam), Mare (Univer-
Layout: Elsa Zijlmans en Yvonne Keurentjes. siteit Leiden), Observant (Universiteit Maastricht),
Fotografie: Piet den Blanken, Beeldveld/Wilfried Scholtes, Nathaniel Welch/Redux, Profielen (Hogeschool Rotterdam), Sax (Saxion Hoge-
ANP Photo Ruud Verhalle, Bert Spiertz/Hollandse Hoogte, Hans Stakelbeek/FMAX, scholen), Sensor (Hogeschool van Arnhem Nijmegen),
Vestide, Ad Bervoets, Kamerburo, Arjan Benning, Roy Beusker. Trajectum (Hogeschool Utrecht), Ublad (Universiteit
Aan dit nummer werkten verder mee: Christel Bos, Paul Vereijken, Barbara Stok, Mar- Utrecht), Univers (Universiteit van Tilburg), UK Gro-
the Kalkhoven, Ruiterpuzzel ningen (Rijksuniversiteit Groningen), UT Nieuws
Druk: Em. de Jong b.v. Baarle-Nassau. (Universiteit Twente),Vox (Radboud Universiteit Nij-
megen) en Punt (Avans Hogeschool).
Sluitingsdatum kopij volgend nummer: donderdag 23 april 9.00 u.
 20 Punt. 10
Rijden op biogas: van koeien
oud-student
Wouter van der Laak,
oud-student Werktuig-
bouwkunde in Tilburg,
werkt als projectmana-
ger biogas bij Ballast
Nedam IPM. Zijn missie
is om iedere automobi-
list aan betaalbare bio-
gas te krijgen. ‘We zijn
verantwoordelijk voor
de wereld die we achter-
laten.’
Christel Bos
N
et als zijn baas bij Ballast
Nedam IPM rijdt Wouter
van der Laak in een aard-
gasauto. De oud-student Werktuig-
bouwkunde in Tilburg is er lyrisch
over. Het voertuig stoot veel min-
der vervuilende stoffen uit dan
auto’s die op benzine, diesel of lpg
rijden, bovendien is hij stiller én
goedkoper. Nadelen zijn wel dat de
tank iets sneller leeg is en dat de
voorzieningen om aardgas te tan-
ken nog niet optimaal zijn.
Zo keek hij vanochtend met een
ietwat jaloerse blik naar automo-
bilisten die tijdens het tanken een
dak boven hun hoofd hadden, ter-
wijl hij bij de aardgaspomp nat
werd van de regen. ‘Hoe verwend
ben je als je het erg vindt om even
in de regen te staan’, relativeert
Wouter. ‘Bovendien kan ons bedrijf
daar wat aan doen.’
Als het aan Wouter ligt, rijdt
straks heel Nederland op aardgas,
maar dan moeten er eerst meer
tankstations komen die deze al-
ternatieve brandstof aanbieden.
Zijn werkgever Ballast Nedam is
daar volop mee bezig. Die ziet een
markt in aardgas en steekt 75 mil-
joen euro in de ontwikkeling er-
van. Dit jaar moeten de achttien
vulstations uitgebreid worden met
‘Ik was het beu om
alleen met techniek
bezig te zijn’
veertig. In 2012 moeten dat er 250
zijn.
Hij vindt het hoog tijd dat meer
mensen gebruikmaken van duur-
zame brandstof. ‘De druk op fossie-
le brandstoffen neemt nog steeds
toe. Het welvaartsniveau stijgt, ook
in andere werelddelen. Elk huis-
houden in Nederland krijgt meer
machines, denk aan de beertender
en de brood- en ijsmachine, maar
ook meer kunststofproducten die
van aardolie zijn gemaakt.’
Er moet een transitie op gang ko-
men naar een duurzame en ener-
giezuinige huishouding, vindt
Wouter. ‘We mogen onze kinde-
ren straks niet opzadelen met een
energieprobleem. In honderd jaar
tijd zijn er heel veel grondstoffen
uit de aarde gehaald, waarover de
aarde honderden miljoenen ja-
ren heeft gedaan om ze te maken.
Over vijftig jaar verwacht ik dat de
fossiele brandstoffen beginnen op
te raken. Als je dat beseft, wil je
graag een bijdrage leveren aan een
duurzame energiehuishouding.’
Wouter ziet het als een uitdaging
om zo min mogelijk grondstoffen
uit de aarde te gebruiken. Daar
moet de overheid wel een handje
bij helpen door bedrijven te stimu-
leren om milieuvriendelijke pro-
ducten te gebruiken en om te in-
vesteren in innovatie. Hij noemt
het voorbeeld van de waterkoker.
‘Daar komt zoveel warmte van-
9 april 2009
daan, die zou je kunnen gebruiken
voor andere apparaten.’
Zijn missie voor een energiezuini-
ge maatschappij beperkt zich niet
alleen tot zijn werk. Ook in zijn
eigen huishouding probeert hij zo
duurzaam mogelijk te zijn. Elke
zondag bekijkt hij de meterstand.
Als hij het energieverbruik van
die week te hoog vindt, overlegt
hij met zijn vrouw wat ze eraan
kunnen doen om hem te verlagen.
‘Misschien kunnen er meer lam-
pen uit.’
Naar aanleiding van een gratis ad-
vies van de gemeente Tilburg over
energiebesparing isoleerde Wou-
ter alle leidingen op zolder. ‘Het is
toch zonde als al die warmte uit
het dak naar buiten gaat.’ Tijdens
de verbouwing van zijn huis liet
hij dubbelglas en nieuwe kozijnen
plaatsen. Ook verving hij een aan-
tal gloeilampen door spaarlampen.
Zijn interesse voor duurzame ener-
gie begon tijdens zijn opleiding
 9 april 2009 Punt. 10 21

nmest tot pompstation

Campagnes moeten de aanschaf
van aardgasvoertuigen stimuleren.
Maar aardgas is nog niet duur-
zaam genoeg. Het is nog steeds een
fossiele brandstof. Het kan veel be-
ter, zegt Ballast Nedam. Daarom
is deze multinational bezig met de
ontwikkeling van biogas, dat ge-
wonnen wordt uit mest, rioolslib,
planten- en groenafval en de res-
ten van de voedingsindustrie. Dat
moet op den duur aardgas vervan-
gen.
Om het hele proces van afval tot
biogas in het pompstation rond te
krijgen, is Wouter een paar maan-
den geleden begonnen als project-
manager bij Ballast Nedam IPM.
Daarvoor moet hij met verschillen-
de partijen, zoals agrariërs, olie-
maatschappijen en eigenaren van
tankstations om de tafel.
Op een whiteboard tekent hij het
proces in een schema en legt uit.
‘Alle afvalproducten gaan naar een
vergister. Die installatie werkt het-
zelfde als een koeienmaag. De bac-
Foto: piet den blanken
drijf in een energieboerderij.’ De
oud-student benadrukt dat uitslui-
tend gebruik wordt gemaakt van
reststromen. ‘We gaan niet meer
mest produceren omwille van de
energie. We moeten ook rekening
houden met de zogenoemde duur-
zaamheidscriteria.’
Bij het aan de man brengen van
aardgas en biogas zijn particu-
lieren niet de belangrijkste doel-
groep waarop Wouter mikt. ‘Con-
sumenten maken andere keuzes.
Ze doen gemiddeld een jaar of tien
met dezelfde auto. Ze zijn nu nog
huiverig voor nieuwe brandstof-
fen, omdat er te weinig tankstati-
ons zijn. En iedereen weet dat on-
bekend onbemind maakt.’
Bedrijven zijn aantrekkelijker. Zij
schrijven hun auto’s en vrachtwa-
gens in vier of vijf jaar af. Wouter
mikt op bedrijven die rondom tank-
stations met alternatieve brandstof-
fen gevestigd zijn, zodat ze daar
makkelijk naar toe kunnen rijden.
In zijn eigen vriendenkring pro-
beert hij de aardgasauto te promo-
ten. Dat is niet gemakkelijk. Tot nu
toe heeft hij er nog geen een ‘ver-
kocht’. ‘Mijn vrienden gaan met de
auto op vakantie naar het buiten-
land en daar zijn aardgastankstati-
ons vaak een zeldzaamheid. Behalve
in Duitsland en Italië, die tellen er
al ruim zevenhonderd, maar België
is bijvoorbeeld nog niet zo ver. Bal-
last Nedam is daar nu ook actief.’
De consument is volgens Wouter
pas bereid om de nieuwe techniek
te omarmen als in de behoefte
voorzien is. ‘Belangrijk is dat hij
zonder ongemakken en zo goed-
koop mogelijk van punt A naar B
kan rijden. De consument mag er
niet ongelukkig van worden. Zijn
welvaartsniveau mag niet dalen.
Zo werkt dat met nieuwe technie-
ken.’

teriën uit het afval leven het liefst

zonder zuurstof. Ze eten organi-
sche stoffen en laten kleine scheet-
jes. Dat biogas stijgt op en gaat
door een pijp naar de opslag voor
verdere bewerking.’

Biogas bestaat uit ongeveer 60 pro-

Werktuigbouwkunde. ‘Op school
hadden we het wel eens over het
energieprobleem. Dat de fossiele
brandstoffen in de toekomst wel
eens op konden raken, daar zag ik
een toekomst voor mij in. Een pro-
bleem levert werk op.’
Hij wilde na zijn afstuderen in
‘De consument mag
er niet ongelukkig
van worden’
2002 graag verder studeren aan de
Technische Universiteit Eindho-
ven. Daar volgde hij de opleiding
techniek en maatschappij. ‘Ik was
het beu om alleen met techniek
bezig te zijn. Ik wilde weten wat de
gevolgen zijn van technische ont-
wikkelingen voor de maatschap-
pij. Hoe maak je mensen bewust?
Hoe reageren mensen op een an-
der energiesysteem? Als je groene
stroom op de markt brengt, moet
je maatschappelijke veranderingen
in het energiesysteem doorvoeren.
Als groene stroom duurder is, ac-
cepteren mensen dat niet.’
Binnen de opleiding koos hij bio-
brandstof als specialisatie. Als af-
studeerproject zette hij voor de
provincie Noord-Brabant de kan-
sen van biotransportbrandstof
voor de economie op een rijtje. Het
belangrijkste doel was de reductie
van broeikasgassen, het verbeteren
van de luchtkwaliteit en het sti-
muleren van de economie in Bra-
bant.
Na zijn afstuderen kon Wouter
meteen aan de slag bij de provin-
cie. Hij schreef een strategisch
plan om de ontwikkeling van bio-
transportbrandstoffen op gang te
brengen. Dat heeft geleid tot een
aantal projecten. Zo zijn er ge-
meenten die voorbereidingen heb-
ben getroffen voor tankstations
waar ook aardgas, biogas en bio-
diesel te krijgen is. Ook is er geld
gereserveerd voor de vraagkant.
cent methaan en 40 procent CO2.
‘CO2 wordt er uitgehaald, omdat
auto’s daar niet van houden. Er
ontstaat dan biomethaan waaruit
meer energie te halen is en waar-
op auto’s langer kunnen rijden. Dit
gas mag niet door de reguliere gas-
leidingen. Het is daarom de bedoe-
ling deze brandstof in vloeibare
vorm met tankwagens te vervoe-
ren naar de pompstations.’
De energie die nodig is voor het
gistingsproces van de bacteriën,
wil Wouter zoveel mogelijk gebrui-
Biogas wordt gewonnen in een installatie. Die werkt hetzelfde als een koeienmaag.
ken van bedrijven die energie over
hebben. Door de installatie bijvoor-
beeld in de buurt van een elek-
triciteitscentrale te vestigen. ‘Die
heeft veel warmte over waar we
gebruik van kunnen maken. Het Curriculum Vitae Wouter van der Laak
wordt dan nog goedkoper en duur-
zamer.’ Het restproduct kan, als Geboortedatum : 6 juni 1978
het aan bepaalde condities voldoet, Geboorteplaats : Tilburg
weer als vervanger van kunstmest Opleiding : Werktuigbouwkunde in Tilburg
over het land worden gestrooid. Functie : Projectmanager biogas Ballast Nedam IPM Leerdam
Wouter beseft dat het opwekken Beroep vader : Voorheen productiechef meubelbedrijf
van biogas grote gevolgen heeft Beroep moeder : Thuiszorg
voor de maatschappij. ‘Traditionele Burgerlijke staat : Getrouwd
agrariërs transformeren hun be-
22 Punt. 10
pu n t u i t
û
Û vanaf 30 april - film
Wolverine
In de vierde filmvariant van de po-
pulaire stripreeks X-Men worden de
metalen klauwen opnieuw geslepen.
X-Men Origins: Wolverine is een
prequel op de eerder verschenen
X-Men-films en duikt in het duistere
verleden van de mutant Wolverine
(Hugh Jackman). In de Koude Oorlog
worstelt Wolverine met aartsvijand
Sabretooth (Liev Schreiber) en de ex-
perimentele wetenschapper William
Stryker (Danny Huston).
Te zien in de grote bioscopen
10 april - cabaret
Cameretten
De voorstellingen van cabarethel-
den als Theo Maassen en Jochem
Meyer zijn in Breda al maanden stijf
uitverkocht. Om toch je dijen blauw
te kletsen kun je terecht bij Cameret-
ten. Het cabaretfestival tourt door
heel Nederland met de finalisten van
2008. Getalenteerde cabaretiers die
in de voetsporen willen treden van
voormalige Cameretten-finalisten
als Theo Maassen, Hans Teeuwen en
Bert Visscher.
Chassé Theater Breda, 20.30 uur, 11/15
euro
Foto: Arjan Benning
9 april - cabaret/toneel
Schudden
Schudden, zo heten ze. Dat brengen
ze ook bij je teweeg. Zo ging het bij
hun voorgaande zeven voorstellin-
gen en zo zal ook Ruis de ledematen
laten wapperen. Het komische duo
Emiel de Jong en Noël van Santen
raast over het podium met een cock-
tail van cabaret, mime en toneel. Het
zijn mannen van weinig woorden
die absurde situaties liever hilarisch
uitbeelden.
Koningstheater Den Bosch, 20.15 uur,
16 euro
12 april - dance
In Vuur & Vlam
Eerste Paasdag staat in het teken
van de allerlaatste In Vuur & Vlam.
Meer dan vijf jaar lang kreeg In Vuur
& Vlam op diverse locaties de voetjes
van de vloer. Maar anno 2009 gaat
de stekker eruit. Voor de afscheids-
editie heeft de organisatie een blik
dj’s opengetrokken met nationale
toppers als dj’s Roog en Funkerman.
Een volledig omgebouwde Mezz
vormt het hete decor.
Mezz Breda, 21.00 uur, 16,50 euro
11, 12 april - festival
Paaspop
Wat Pinkpop voor Pinksteren is, is
Paaspop voor Pasen. Op 11 en 12 april
barst Schijndel weer uit zijn voegen
tijdens het jaarlijkse festival. De vijf
circustenten herbergen in 2009 een
verzameling bezienswaardige arties-
ten. Van Guus Meeuwis, Alain Clark,
en Kane tot Epica, Peter Pan Speed-
rock en De Jeugd van Tegenwoordig.
Daarnaast heeft Extrema haar eigen
dance-area en geven Freek de Jonge
en Dolf Janssen een optreden in het
theater.
De Molenheide Schijndel, v.a. 52 euro
(weekendkaart 74 euro)
Foto: roy beusker
26 april - musical
Footloose
In de jaren tachtig glibberden alle
tienermeisjes van hun kruk bij de
gedachte aan Kevin Bacon, hun
swingende idool uit de film
Footloose. Albert Verlinde haalde de
musicalvariant vorig jaar naar Neder-
land, verzamelde een sterrencast en
swingt sinds februari door de vader-
landse theaters. En dus kunnen we
ons vergapen aan de dansmoves van
onder andere Kim-Lian van der Meij
en William Spaaij.
Schouwburg Tilburg, 20.15 uur, 28,15
euro. Ook nog te zien op 12 en 13 juni in
Chassé Theater Breda en 3 t/m 5 juli in
Theater aan de Parade Den Bosch.
Snuffelen op de vrijmarkt.
Oranje, meer oranje, meest oranje
Om een leuke Koninginnedag te
hebben, hoef je echt niet naar
Amsterdam. De programma’s in
de Avanssteden zitten ook dit
jaar weer bomvol.
Den Bosch heeft een waslijst aan
activiteiten op het programma
staan. Daarbij vooral veel muziek.
De aftrap wordt gegeven tijdens
BeA-Live op 29 april in de feest-
tent op de Parade. Verschillende
bands treden live op: smartlap-
pen van Trane met Tuite, poprock
van pEter en feestmuziek van Lit-
tle Sister.
Lief hebbers van nog meer mu-
ziek komen in de hoofdstad van de
provincie ook op de ‘verjaardag’
van de koningin aan hun trek-
ken. Vanaf 11.30 uur wordt de bin-
Goed(koop) happen
STUDIO DEPENDANCE
Vismarktstraat 2, Breda
T: 076-5210167
Wie? Marjolein Dingemanse, eer-
stejaars Commerciële Economie in
Breda en huisgenoot Elin Sleebos.
Wat gegeten? Kipsaté met sla en
friet.
Prijs? 10,20 euro. Ook dagelijks een
daghap van vijf euro.
Was het lekker? Marjolein: ‘De kip-
saté smaakte goed. Samen met de
friet en salade hadden we genoeg.
Alleen de dressing over de sla was
vies. Daar heb ik niet zoveel van ge-
nomen.’
Sfeer? Marjolein: ‘Het was mooi
weer dus behalve ons terras, za-
ten ook de stoelen aan de overkant
nenstad overspoeld met muzikale
klanken. Van pop tot rock en van
tranentrekker tot jazz. Op de ver-
schillende podia in het centrum
laten allerlei bandjes van zich ho-
ren. De tent op de Parade staat in
het teken van Locals Only, met
Kernkoppen, poprockformatie Air-
bag en The Exictors.
In het Tilburgse kunnen ze er ook
wat van. Het stof wordt van de
oud-Hollandse klassiekers gebla-
zen en de kelen worden schor ge-
zongen tijdens de zesde editie van
Tilburg Zingt op 29 april. Op Ko-
ninginnedag zelf is het Leijpark
decor van alle koninginnepret. Je
kunt op een kleedje in het park
genieten van de talentenjacht of
kuieren over de Oranje Franje Kin-
dermarkt. Op het Piusplein en de
vol. Er was nog net een tafeltje vrij
bij Dependance. Heel gezellig hoor
met al die mensen, maar we zijn
wel vroeg weggegaan omdat het
wat koud werd en de warmtelamp
niet aan stond.’
Bediening? Marjolein: ‘Er waren
twee jongens die de bediening ver-
zorgden. Ze waren erg vrolijk en
hielden goed in de gaten of je glas
al leeg was.’
Muziek? Marjolein: ‘Binnen stond
de muziek wel aan, maar die was
buiten niet te horen. Dat was niet
erg, doordat er zoveel mensen wa-
ren was het toch erg gezellig.’
Aanrader? Marjolein: ‘Als student
9 april 2009
Heuvel kunnen studenten terecht
voor nog meer muzikale noten.
Na een knetterende Koninginne-
nacht in de verschillende Bredase
cafés, gaat de dag erna stipt om
09.40 uur van start met de tradi-
tionele Vlaggenparade op de Pa-
rade van de KMA. Op de kinder-
vrijmarkt in het Valkenbergpark
vind je tussen de afdankertjes van
anderen vast dat prachtige kin-
derboek of een bordspel voor een
prikkie. Mocht je zin hebben in
een nieuwe hobby, dan is de hob-
bymarkt ideaal. Van glasblazen tot
goudsmeden. Alles is hier te vin-
den.
Al met al volop keus als je de ver-
jaardag van de koningin in Bra-
bant wil vieren. Het is alleen nog
hopen op goed weer. [MK]
moet je eigenlijk op vrijdag gaan.
Dan is kipsaté de daghap en kost
het maar vijf euro. De kaart is niet
echt uitgebreid, maar elke dag
heeft Dependance een andere dag-
hap voor deze prijs. Alleen op de
dag dat wij gingen eten, dinsdag,
was dat sla. Voortaan even vooraf
kijken wat er die dag op het menu
staat!’ [MK]
Wil jij op kosten van Punt met een me-
destudent het goedkoopste gerecht van
een eetgelegenheid testen, mail dan
naar punt@avans.nl
9 april 2009
pu n t t h u i s
û
DVD RocknRolla
ÏÏÏÏÏ
Tijdens het huwelijk met popdiva
Madonna brokkelde zijn reputatie als
regisseur van keiharde gangsterfilms in
sneltreinvaart af. Na de meesterwerken
Lock, Stock and Two Smoking Barrels en
Snatch kwam Guy Ritchie namelijk op
de proppen met het zoetsappige Swept
Away. Eenmaal verlost van Madonna
slaat de Britse regisseur hard terug met
RocknRolla.
Hierin wordt de Londense onderwereld
gedomineerd door Lenny Cole. Die sluit
een megadeal met de Russische miljar-
dair Uri. In ruil voor enkele bouwvergun-
ningen strijkt Lenny zeven miljoen euro
op. Bovendien krijgt hij als onderpand
het geluksschilderij van zijn zakenpart-
ner. De zak geld en het schilderij worden
echter gejat en binnen no-time staat de
Londense onderwereld op stelten.
RocknRolla is typisch Ritchie. De film is
alleen weinig origineel als je Snatch en
Lock, Stock al kent. [CT]
site Website A Lego A Day
ÏÏÏÏÏ
Eigenlijk is het jammer dat je op een
gegeven moment ‘te oud’ bent om nog
met Lego te spelen. Wat is het toch leuk
om hele steden te bouwen en dan weer
af te breken. Om de meest bizarre voer-
tuigen in elkaar te zetten of oorlogen te
voeren met die kleine gele mannetjes.
Ridders tegen astronauten. Niets is te
gek.
Wie zijn legoblokjes mist, kan dagelijks
zijn hart ophalen op internet. De site A
Lego A Day brengt elke dag een nieuwe
foto met avonturen van de gele poppe-
tjes. De ene dag absurd. De andere dag
droogkomisch. Een goed alternatief voor
de bak met stoffige blokjes die op zolder
staat. Te vinden via http://legomyphoto.
wordpress.com. [AR]
31 maart 2009
Boek k Carmen Reid -
De personal shopper
ÏÏÏÏÏ
pe r so o n l i j k
Chicklit is niet aan te slepen. De schap-
pen in de boekwinkels staan er vol mee.
De Personal Shopper is weer een heerlijk
zoetsappig verhaaltje over de liefde
en hoofdbestanddeel: shoppen. Annie
Valentine is stylist in een luxe warenhuis
en op zoek naar een man, een rijke man
welteverstaan. Zodat ze zich geen zor-
gen hoeft te maken over haar financiële
situatie en die van haar twee kinderen.
Een scenario dat gedoemd is te misluk-
ken. Dat merkt de lezer namelijk al als
Annie de shabby muziekleraar van haar
zoontje tegenkomt. Het duurt nog ruim
driehonderd pagina’s tot duidelijk wordt
wat de lezer op pagina 33 eigenlijk al
weet. Puur vrouwenleesvoer met hier en
daar een genante passage, zoals wan-
neer de blauwe pilletjes van potentiële
echtgenoot tandarts Gray ter sprake
komen. De Personal Shopper is kortom
ideaal voor vluchtige leesneigingen op
het strand, het terras of in de trein. [MK]
Punt. 10 23
Tom van der
Hulsbeek
eerstejaars
Bedrijfseconomie
Den Bosch
Wat voor 1 aprilgrappen haal jij uit?
‘Ik denk er nooit aan. Maar ik heb wel een goede grap gehoord die
ik ook wel zou willen uithalen. Een groep leerlingen had hun do-
cent geïnterviewd en gevraagd waarvoor ze hem konden wakker
maken. De conrector zei toen voor een potje Kolonisten van Catan.
Toen zijn ze ’s nachts om vijf uur bij hem langsgegaan om dat te
spelen. Briljant!’
Picknicken of Nordic Walking?
‘Picknicken. Nordic Walking is te belachelijk voor woorden. Dat ziet
er echt zwakzinnig uit. Ik doe in de lente verder niks bijzonders. Ik
ga naar school en bereid me voor op mijn vakantie. In de zomer-
maanden ga ik als dj namelijk draaien in het Hof van Holland in
Chersonissos.’
Bier, borrels of baco’s?
‘Ik drink altijd bier. Als ik op een avond los ga, drink ik maximaal vijf-
tien glazen. Maar als ik in het buitenland ben, komt het bier al gauw
mijn neus uit en schakel ik over op wodka met Red Bull.’
Als ik een miljoen zou winnen…
‘…dan zou ik een horecagelegenheid bouwen of overnemen. Een
discotheek of club in een warm oord als Ibiza lijkt me wel wat. Maar
of je dat met een miljoen gaat redden weet ik niet.’
Aan welke superheld heb jij een hekel?
‘Mega Mindy. Ik was met carnaval aan het draaien. Voor me ston-
den dertig kinderen van wie de helft verkleed was als Mega Mindy.
Toen vroeg één van de moeders of ik het nummer van Mega Mindy
wilde draaien. Ik had er meteen een hekel aan.’
Wat is je grootste blunder op liefdesgebied?
‘Ik wilde in Spanje een meisje uitzwaaien met wie ik had gekust.
Maar ik was eerst flink gaan zuipen en had me daardoor verslapen.
Ik heb haar nooit meer gezien, ze was echt boos. Ik kreeg nog wel
een sms’je dat ik een lul was.’
Wat is je bijnaam?
‘Die heb ik niet. Zelfs niet als dj. Mijn moeder en peettante hebben
trouwens wel een bijnaam voor me, maar die is te erg voor woor-
den.’
Wat mag niemand van je weten?
‘Mijn bijnaam, haha.’ [CT]
24 Punt. 10
Kikkertjesjurken
Eric van Gennip
‘M
et Hemelvaart gingen we jarenlang met de hele familie naar de
camping in Dishoek. Met alle ooms en tantes stonden we dan
tent aan tent. Eerst met z’n allen ontbijten en daarna met het
windscherm naar het strand. Ik heb heel wat jongere neefjes en nichtjes.
Het was dus altijd leuk om daar samen te spelen. We hebben er veel gevoet-
Met haar zusjes op bald en zandkastelen gebouwd. Tot een paar jaar geleden zijn we dat met
de familie blijven doen.
de camping in het Op de foto sta ik samen met mijn oudere zus, Anneke. Ik ben een jaar of
zes en we gingen vanuit Vlijmen op weg naar Dishoek. De foto is genomen
Zeeuwse Dishoek. bij het hek van onze tuin, naast de carport. Inmiddels kijk ik daar gemak-
kelijk overheen als ik er langs loop. Kun je nagaan hoe klein ik toen nog
Dat was voor do- was!
We hebben onze kikkertjesjurken aan. De mijne was blauw, die van An-
cent Integrale Vei- neke roze. We waren er heel blij mee. Ik wilde altijd prinsessenjurken met
veel tule als we kleren gingen kopen. Die kreeg ik natuurlijk niet en mijn
ligheid Maartje moeder zei dan tegen me: “Later begrijp je wel waarom ik ze niet koop.”
Ik heb nog een zusje dat drie jaar jonger is, Hilke. Ze staat jammer genoeg
Frankemolle uit niet op de foto. We zijn goede vriendinnen en doen veel samen. Vroeger
gingen we naar de stad, maakten we samen huiswerk op een kleed in de
Den Bosch altijd tuin of gingen we samen op hockeykamp. Op de middelbare school kregen
we ieder onze eigen vrienden. Maar sinds we zijn gaan studeren, zijn we
het begin van de weer erg close.
We zijn al een paar keer met z’n drieën op vakantie geweest, naar Italië en
zomer. Mallorca. Deze winter was ik met Anneke op wintersport. Zij woont sinds
een jaar in Amerika. Ze studeert Biomedical Engineering in Cleveland. Dat
is hét instituut om dat te doen en ze hoopt er te promoveren.
Afgelopen zomer heb ik haar samen met Hilke opgezocht. Dat is zo goed
bevallen, dat ik eind deze maand terugga met een vriendin. Dan reizen we
vanuit Chicago naar New York. Dat is wel wat anders dan op de camping in
Zeeland staan in het voorjaar.’
t a f e l m a n i e r e n
Burritotaart
6 wraps 1 rode paprika
zakje burritokruiden 3 tomaten
300 g gehakt 250 g champignons
blik kidneybonen bol mozzarella
klein blikje mais geraspte kaas
Gehakt rul bakken. Half kopje water erbij en kruiden toevoegen. Op laag
vuur zetten. Paprika, tomaten en champignons in stukjes snijden. Samen
met de kidneybonen en de mais toevoegen aan het gehakt en verder
verwarmen. Snijd de mozzarella in plakjes. Leg een beetje van het gehakt-
mengsel op de bodem van een schaal. Daar op de eerste wrap. Leg er een
paar plakjes mozzarella op en wat van het mengsel. Ga zo door. Eindig met
een laagje van het mengsel en strooi heel veel kaas erover. De taart moet
ongeveer 15 minuten in de oven, op 220 graden. Serveren met salade en
crème fraîche.
Kosten: ca. 10 euro voor 4 personen
Anne
Lentekriebels
Vandaag scheen de zon. Voor degenen die zijn vergeten wat
dat is zal ik een kleine omschrijving geven. Dat is als de lucht
boven je niet grijs maar helder blauw is. Zonder wolken dus.
De zon is (en nu citeer ik): ‘De ster die zich het dichtst bij de
aarde bevindt en het helderste object aan onze hemel. Het is
een gele dwerg, een ster uit de middelgrote klasse.’
Het lijkt alsof Moeder Natuur de term ‘zomertijd’ eindelijk
goed heeft begrepen. Met het vooruit zetten van de klok
schoot de barometer omhoog.
Twee dagen later was het zover en kreeg de barometer gelijk.
Ik opende ’s ochtends de gordijnen en zag niks anders dan de
gele dwerg die zich een weg mijn kamer in baande. ‘De beste
tijd van het jaar is weer begonnen’, dacht ik vrolijk. Na een
opfrissende douche maakte ik voor mijzelf een typisch lente-
ontbijt. Een heerlijk bakje kwark met peer en een grote kop
20-kruidenthee. Met mijn zonnebril al op mijn hoofd liep ik de
tuin in, want zo’n ontbijt kan en mag alleen buiten opgegeten
worden. Daar vond ik mijn ouders. Moeders aan de koffie en
vader tussen de planten, waarschijnlijk op zoek naar nieuwe
stekjes.
Ik klikte de wereldomroeper aan en alsof het nog niet beter
kon worden, hoorde ik de intro van de mooiste lenteplaat aller
tijden: ‘’t Is altijd lente in de ogen van de tandartsassistente’ van
Peter de Koning.
Genietend van deze hele setting kwam ook mijn vader aan
onze oude picknicktafel zitten. Niet om koffie te drinken, want
al snel ontdekte hij iets tussen de planken van de tafel. Met
een theelepeltje begon hij onmiddellijk te porren en haalde
van alles letterlijk boven tafel. ‘Bedankt pa, ik zit te ontbijten’,
probeerde ik hem nog te ontmoedigen. Maar de lentekriebels
hadden de overmacht.
Na wat muizenkeutels en insecten kwam er iets naar boven wat
zijn ogen deed glinsteren: Een vers groen stekje! Voordat we het
wisten was hij alweer tussen de planten verdwenen, op zoek
naar een potje om het stekje in te planten. ‘Fijn’, dacht ik. ‘Kan ik
weer verder met mijn ontbijt.’ Maar niets bleek minder waar.
‘Ooh, kijk hier eens Anne’, hoorde ik. Toen ik opkeek, keek ik
recht in het potje dat hij zojuist had gevonden. ‘Heerlijk zo’n
vader’, dacht ik, terwijl zes slakken nog geen 10 cm boven mijn
bakje kwark hingen. De lente is begonnen!
Anne van Dam
tweedejaarsstudent Fysiotherapie in Breda
Pauline van Lintel
sudoku
www.ruiterpuzzel.nl