รูป ๒๘

นิปผันนรูป๑๘ อนิปผันนรูป ๑๐
ปถวี รูปแข็งและอ่อน ปริจเฉทรูป อากาสรูปที�คั�นระหว่างรูปกลาปต่อรูป
อาโป รูปที�ไหลหรือเกาะกุม กลาป
เตโช รูปที�เย็น ร้อน กายวิญญัติ การเคลื�อนไหวต่างๆ ของรูปกาย
วาโย รูปที�หย่อน ตึง วจีวิญญัติ การเคลื�อนไหวต่างๆของรูปวาจา
จักขุปสาท ความใสที�สามารถรับรูปารมณ์ได้ ลหุตา ความเบาของนิปผันนรูป
โสตปสาท ความใสที�สามารถรับสัททารมณ์ได้ มุทุตา ความอ่อนของนิปผันนรูป
ฆานปสาท ความใสที�สามารถรับคันธารมณ์ได้ กัมมัญญตา ความควรแก่การงานของนิปผันนรูป
ชิวหาปสาท ความใสที�สามารถรับรสารมณ์ได้ อุปจยะ ความเกิดขึ�นครั�งแรกและครั�งหลังๆจน
กายปสาท ความใสที�สามารถรับโผฏฐัพพารมณ์ได้ ครบรูปที�ควรเกิดขึ�นได้ของนิปผันนรูป
รูปารมณ์ สีต่างๆ สันตติ ความเกิดขึ�นสืบต่อกันของนิปผันนรูป
สัททารมณ์ เสียงต่างๆ จนถึงตาย
คันธารมณ์ กลิ�นต่างๆ ชรตา ความแก่ของนิปผันนรูป
รสารมณ์ รสต่างๆ อนิจจตา ความดับของนิปผันนรูป
โผฏฐัพพารมณ์ เย็น ร้อน อ่อน แข็ง หย่อน ตึง
อิตถีภาวะ รูปที�เป็นเหตุแห่งความเป็นหญิง
ปุริสภาวะ รูปที�เป็นเหตุแห่งความเป็นชาย
หทยะ รูปที�เกิดอยู่ในหัวใจ และเป็นที�อาศัยเกิด
ของจิต เจตสิกทั�งหลาย
ชีวิตะ รูปที�รักษากัมมชรูปทั�งหลาย
อาหาระ รูปที�นําให้อาหารชรูปเกิด
รูปกลาปนัย
การแสดงรูปที�เกิดขึ�นเป็นหมวดๆ มี ๒๓ กลาป คือ

กัมมชกลาป ๙ จิตตชกลาป ๘ อุตุชกลาป ๔ อาหารชกลาป ๒

๑. จักขุทสกกลาป ๑๐ ๑. สุทธัฎฐกกลาป ๘ ๑. สุทธัฎฐกกลาป ๘ ๑. สุทธัฎฐกกลาป ๘
๒. โสตทสกกลาป ๑๐ ๒. สัททนวกกลาป ๙ ๒. สัททนวกกลาป ๙ ๒. ลหุตาทิเอกาทสก
๓. ฆานทสกกลาป ๑๐ ๓. กายวิญญัตตินวกกลาป ๙ ๓. ลหุตาทิเอกาทสกกลาป ๑๑ กลาป ๑๑
๔.ชิวหาทสกกลาป ๑๐ ๔. วจีวิญญัตติสัททนวกกลาป ๑๐ ๔. สัททลหุตาทิทวาทสกกลาป ๑๒
๕. กายทสกกลาป ๑๐ ๕. ลหุตาทิเอกาทสกกลาป ๑๑
๖. อิตถีทสกกลาป ๑๐ ๖. สัททลหุตาทิทวาทสกกลาป ๑๒
๗. ปุริสทสกกลาป ๑๐ ๗. กายวิญญัตติลหุตาทิทวาทสกกลาป ๑๒
๘. วัตถุทสกกลาป ๑๐ ๘. วจีวิญญัตติสัททลหุตาทิเตรสกกลาป ๑๓
๙. ชีวิตทสกกลาป ๙