เกสา ผม โลมา ขน นขา เล็บ ทนฺตา ฟัน ตโจ หนัง

มํสํ เนือ้ นฺหารู เอ็น อฏฺฐิ กระดูก อฏฐิ ม�

ิ ฺชํ เยือ่ ในกระดูก วกฺกํ ไต
หทยํ หัวใจ ยกนํ ตับ กิโลมกํ พังผืด ปิ หกํ ม้ าม ปปฺผาสํ ปอด
อนฺตํ ไส้ ใหญ่ อนฺตคุณํ ไส้ น้อย อุทฺริยํ อาหารใหม่ กรีสํ อาหารเก่ า มตฺถลุคํ มันสมอง
ปิ ตตํ ดี เสมหํ เสลด ปุพโพ หนอง โลหิตํ เลือด เสโท เหงือ่ เมโท มันข้ น
อสฺ สุ นํา้ ตา วสา มันเหลว เขโฬ นํา้ ลาย สิ งฆาณิกา นํา้ มูก ลสิ กา ไขข้ อ มุตตํ นํา้ มูตร

อุสฺมาเตโช เตโชธาตุที่มปี ระจําอยู่ในร่ างกายสัตว์ สนฺตปฺปนเตโช เตโชธาตุที่มคี วามร้ อนมาก

ทหนเตโช เตโชธาตุที่มคี วามร้ อนสู งจัดสามารถเผาผลาญร่ างกายให้ วปิ ริตได้
ชิรณเตโช เตโชธาตุที่ทําให้ ร่างกายทรุดโทรมแก่ลง ปาจกเตโช เตโชธาตุที่ทําหน้ าที่ย่อยอาหาร

อุทฺธังคมวาโย ลมที่พดั ขึน้ เบือ้ งบน การเรอ หาว ไอ จาม อโธคมวาโย ลมที่พดั ลงสู่ เบือ้ งตํา่ ซึ่งยังอุจจาระปัสสาวะให้
ไหลออกเป็ นต้ นกุจฺฉิสยวาโย ลมที่พดั อยู่ในช่ วงท้ องคืออยู่นอกลําไล้ ใหญ่ ทําให้ ปวดท้ อง เสี ยดท้ องเป็ นต้ น
โกฏฐาสยวาโย ลมที่อยู่ภายในลําไส้ ใหญ่ ทําให้ เกิดท้ องร้ อง เป็ นต้น
องฺคมงฺคานุสารีวาโย ลมที่พดั ไปตามสรีระน้ อยใหญ่ ในสรีระทั้งสิ้น
พัดไปตามช่ องของเส้ นเอ็นทําให้ เกิดงอมือและเหยียดมือ เป็ นต้ น
อสฺ สาสปสฺ สาสวาโย ลมหายใจเข้ า ลมหายใจออก