I.

PAKSANG-ARALIN

Masining na Pagpapahayag( Retorika)

II. LAGOM-PANANAW/INTRODUKSYON:
“ Sa Masining na Pagpapahayag,
ang pipi ay nakakapagsalita;
ang bulag ay nakakakita;
ang pilay ay nakakalakad;
ang bingi ay nakakarinig ; at
ang walang pakiramdam ay nakadarama!

III. LAYUNIN: Pagkatapos ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay

inaasahang;

1.Natutukoy ang mga kahulugan,salik,tungkulin at kasaysayan ng retorika.

2. Naisasapuso ang kahalagahan ng masining na pagpapahayag, kung bakit ito
ginagamit at kung paano ito gagamitin.
3. Nakapagsusulat ng mga paglalarawan sa pinagdaanan sa buhay kasama rito ang
mga bagay na natutunan sa mga karanasan.
4. Nakagagawa ng isang tula tungkol sa napiling paksa upang maipakita ang
kasiningan sa pagpapahayag ng damdamin.
IV. PAGLALAHAD
a. PAGGANYAK
 Larawan ng mga sangkap o rekado sa pagluluto

Alam nyo ba kung ano ang mga yan? Tama! Iyan ay mga sangkap o rekado sa
pagluluto. Alam ninyo ba ang kaugnayan ng larawan na iyan sa Retorika?
Mahusay!, dahil ang Retorika ay para ding sangkap sa ating pakikipagtalastasan.
Retorika ang nagsisilbing pampasarap ng ating mga ginagamit na wika. Ginagamit
ito upang maging makulay at masining ang ating mga gustong ipahayag at
ipabatid.

b. AKTIBITI 1(PANIMULANG GAWAIN)

Gaano mo pinapahalagahan ang pamamaraan ng pagsasalita ng iyong guro sa
klase? Kung ikaw ay dumadalo sa mga seminar/panayam o simposyum, paano ka
nahihikayat na makinig? Isa isahin ang iyong mga sagot sa ibaba.
 Tagapa
gsalita

v. PAGTALAKAY( LEARNING EXPERIENCE@SAA)

Ano nga ba ang retorika? Ano ang kahalagahan nito sa ating buhay? Alam ninyo
ba ang kasaysayan nito at ang kanyang mga nasasaklawan?
Isa sa pinakapayak na yunit ng komunikasyon ang pagpapahayag. Sa
pagpapahayag may naipababatid tayo sa ating kausap. Kung ang layunin ng
kumunikasyon ay maging malinaw at madaling maunawaan, sapat ang tahas o
direktang pagpapahayag.
Ngunit ang wikang Filipino ay mayaman at dinamiko, may kakayanan itong
maging bulaklakin. Dito pumapasok ang pagpapahayag na malikhain o
makasining.

Pansinin ang tatlong halimbawa ng pagpapahayag;

1. Ang ganda mo.
2. Kamukha mo si Paraluman noong tayo ay bata pa.
3. Damdamin sayo’y litaw
O, paru-parung ligaw:
Paraluman ko’y ikaw
(David 2008)
 Kung susuriin ang tatlong pahayag, makikita na iisa ang nais ng mga
itong ibatid; na kung sinuman ang kausap nila, may pisikal na
kagandahan ito. Ngunit ang pagkakaiba ng tatlong pahayag ay nasa
paraan ng pagsasabi. Ang una ay direkta at tahas, walang paligoy-
ligoy. Ang ikalawa ay gumamit ng metapora at ikinumpara ang
itsura ng kausap sa diwatang si paraluman. Ang ikatlo ay ganoon
din, ngunit ipinahayag sa pormang patula.
Sa tatlong pahayag na ito, alin ang mas kaakit-akit? Alin ang mas
nanaisin mong masabi sa iyo/ sabihin sa sinisinta mo?

Ano ang Retorika?

Tumutukoy sa masining na pagpapahayag na ginagamitan ng maayos,
malinaw,mabisa at kaakit akit na mga pananalita upang maunawaan at
makahikayat sa mga nakikinig at bumabasa.

RETORIKA

RHETOR

GURO

MAHUSAY NA
MANANALUMPATI
Klasikong Kahulugan ng Retorika
‘’ Ang retorika ay Siyensya o Agham ng Paghimok o Pagpapasang-
ayon (Socrates).

‘’ Ito ay kakayahang maanino, mawari, o makilala sa bawat kaso

ang makukuha o magagamit ng mga paraan ng paghimok.
(ARISTOTLE)

‘’ Ang retorika ay ang sining ng paghikayat na katuwang ng

diyalekta (PLATO)

‘’ Ang kakayahan ng isang tao na makapagsalita nang mahusay ay

kasinghalaga ng pagkakaroon nito ng mabuting reputasyon.
(ISOCRATES)

ANG RETORIKA BILANG SINING

Ang retorika ay isang sining ng pagsasalita at pagsulat.
Nagkakaroon ng mabuti at mabisang komunikasyon kapag maayos
ang daloy ng talamitam o pagpapahayag at pagtanggap.
Katulad ng ibang anyo ng panitikan, may mga partikular na uri ng
sining ang retorika tulad ng;
1. BUKLURING SINING- sa pamamagitan ng sining na ito,
makikita ang pagbubuklod o pagkakaisa sa diwa ng
naghahatid ng mensahe sa tumatanggap tulad ng isang pulong
para sa isang proyekto o programa.
2. PANTAONG SINING- dahil ang tao ang may katangiang
magsalita at ipahayag ang kanyang sariling at isip.
3. PANSAMANTALANG SINING- walang permanente sa
mundong ating kinalalagyan. Ang sining at retorika ay
gayundin.ang mga salita na ginagamit noon ay hindi sa mga
salita at kahulugan na ginagamit ngayon at sa darating na
panahon.
4. MAY HANGGANANAG SINING- hindi lamang
pansamanatala ang sining, kundi may hangganan rin tulad ng
karaniwang bagay sa mundo.
5. SINING NA MAY KABIGUAN- bagaman mabuti at
nakakahalina ang sining sa retorika, may pagkakataon din na
ito ay nagdudulot ng kabiguan sa ilang pagkakataon told ng
maling paggamit ng parirala at pangungusap.
6. SINING NA LUMALALANG- ang retorika ay tulad ng batis
na patuloy na bumubukal at dumadaloy sa kabundukan,mga
burol at kaparangan. Gayundin ang retorika na dumadaloy sa
at nagbibigay sigla sa makatatangap nito.

AKTIBITI 2

 Siguro napansin nyo, na madalas ihambing ang

retorika sa ibang bagay dahil sa kanyang angking
kahulugan. Ngayon, gumuhit o gumupit kayo ng isang
larawan na sa tingin ninyo ay pwedeng ihambing sa
retorika. Pakilagyan ng inyong naisip na kapsyon para
sa paghahambing.
Inaplod na larawan 
KAPSYON DITO!

KASAYSAYAN NG RETORIKA
Pinaniniwalaang ang retorika ay nagsimula pa noong ikalimang
siglo bago dumating si Kristo. Ito ay nabuo bilang isang paraan ng
pakikipagtalo sa isang Sicity ng Syracuse. Nang bumagsak ang
pamahalaang diktaturya sa islang ito , binigyan ng pagkakataon ang
mamamayang dumulog sa hukuman at ipagtanggol ang kanilang mga
karapatan sa mga lupang inikit ng nakaraang rehimen. Nagpanukala si
corax, isang iskolar ng tagaroon ng mga tuntuning kailangang sundin ng
mga maglalahad sa gagagawing argumento. Ayon sa kanya mahalagang
magkaroon ng maayos na pamamaraan sa paglalahad ng mga argumento
upang makuha ang simpatiya ng mga nakikinig. Batay sa kanyang
inihandang pamamaraan, ang lahat ng argumento ay kailangang
nakasentro sa talumpati na kakikitaan ng limang mahalagang elemento.
Bunga nito nilikha ang retorika upang makahikayat at mapunuan ang
pagkukulang sa mga nasususlat na mga katibayan. Bagaman masasalim
ng isang tagamatyag na ang nalikhang konseptong ito ay nakapokus sa
mga nararamdaman ng tagapagsalita at hindi sa kawastuhan at galling ng
argumentong ipinapahayag.Ayon sa mga Sophist(mga iskolar), ang
retorika ay mahalaga upang makamtan ang makapangyarihang political
sa panahong iyon. Gayunpaman, hindi ito sinang-ayon ni Socrates at
tahasang tinuran ang mga Sophist ay naghahangad ng kabayaran sa
kanilang pagtuturo at pagpapataas ng kalidad ng retorika bilang isang
sining ng pagtatalo at hindi isang paalam sa isang talumpati. Ayon pa
kay Socrates ang gawaing ito ay naghihikayat lamang sa mga mag-aaral
na palabasin ang kasamaan ng isang mabuti at busilak adhikain.
 AKTIBITI 3

Sumulat ng paglalarawan ng iyong pinagdaaanan sa buhay.

Ilahad ang mga mahalagang pangyayari at mga bagay na
iyong natutunan sa mga karanasang ito.

SALIK NG RETORIKA
Ang retorika ay tuwiran na naiuugnay ng mga salik na siyang bumubuhay at
nagpapakilos dito upang maging mabisa ang pagamit nito.

1. TAMANG GAMIT NG BALARILA. Nawawala ang sining ng retorika

kapag mali ang gamit ng balarila.
2. LIPUNAN. Dahil ang lipunan ang nagpapabago sa buhay ng mga
mamamayan. Malki ang kaugnayan nito sa retorika. Nangangailangan ng
mabuting mangusap sa pagpapakikos ng mamamayan sa isang lipunan.
3. PAGMAMATWID. Naipaglalaban ang isang isyu ayon sa isang paniniwala
gamit ang retorika.
4. KATOTOHANAN. Malaki ang kinalaman ng retorika sa pagsasabi ng
katotohanan. Ang gumagamit ng ng retorika hindi nararapat na
magsinungaling.

MGA TUNGKULIN NG RETORIKA

1.PARAAN NG TALAMITAM- Napakahalaga ng retorika sa pang araw-
araw na pakikipag-usap o talamitam ng tao sa kanyang kapwa. Gumagamit tayo ng
retorika upang mapadali at mapagaan ang mga bagay na nasa isip na nais iparating
pasalita man o pasulat.
2. NAKAKUKUHA NG ATENSYON- Bunga ng mga nababasa at
naririnig sa mga telenobela, pagbabalita, pagkukwento ng mga
pangyayari, naaagaw nito an gating atensyon ,anuman ang ating
ginagawa. Ang ganitong dulot ng retorika ang magpapagaan sa
ating mga alalahanin at pangamba.
3. NAGNGANGALAN- Dahil sa retorika ay sumisikat ang isang
produkto o lugar dahil sa ngalang ibinigay nito tulad ng ‘’
dampa( restawrant ng mga paluto) Jollibee, starbucks at iba pa..
4. NAGBIBIGAY NG KAPANGYARIHAN- Maraming kilalang tao
sa mundo ang nakilala at nagging tanyag dahil sa galling nilang
magsalita at maglahad tulad nina DR. Jose Rizal, Pang. Ferdinand
Marcos, US Pres. Abraham Lincoln, Adolf Hitler, Martin Luther
King at iba pa. Bunga ng talino nila sa pagsalita, maraming tao ang
sa kanila’y nakinig at napaniwala na ngaluklok sa kanila sa
kapangyarihan.
5. NAGPAPALAWAK NG PANANAW- Sa pamamagitan ng
retorika na ginagamit sa mga maikling kwento, tula,sanaysay at iba
pa ay napalawak nito ang kaalaman ng taong bumabasa.

AKTIBITI 4
Ngayon nalaman ninyo na ang mga kahalagahan at tungkulin ng
retorika, halina’t gumawa ng sariling tula gamit ang iyong angking
retorika. Maaari kang mamimili ng kahit anong paksa depende sa
nais mo.
PAALALA: Iwasang kumuha ng tula sa internet o sa kahit anong
sanggunian. Gumawa ng tula na bokal sa iyong puso( ‘’Dahil minsan
ang tao ay nadarapa, dahil sinubukang gayahin ang iba.’

VI.LAGOM NG MODYUL
 Ang retorika ay tumutukoy sa masining na
pagpapahayag na ginagamitan ng mabisa, malinaw,
maayos at kaakit-akit na mga pananalita upang
maunawaan at makahikayat sa mga nakikinig at
bumabasa.
 Saklaw ng retorika ang wika, sining,pilosopiya at iba
pang larangan.
 May mga salik ng retorika na siyang bumubuhay at
nagpapakilos dito upang maging mabisa ang paggamit
nito, tulad ng tamang paggamit ng balarila,lipunan,
pagmamatwid at katotohanan.
 Mayroon ding tiyak na kasaysayan ang retorika at mga
tungkulin nito at kaniyang mga kahalagahan.
VII. HULING PAGTASA SA MODYUL

1. ANO ANG RETORIKA?

 2. ANU-ANO ANG MGA TUNGKULIN AT MGA SALIK NG RETORIKA?
3. PAANO NAGSIMULA ANG RETORIKA AT PAANO ITO
NAKAIMPLUWENSYA SA KASALUKUYANG PAMAMARAAN NG
PAGTATALUMPATI?

VIII. PAGMIMITHI (LOOKING AHEAD)

Masayang pagbati sa iyo, dahil napagtagumpayan mong

matapos ang modyul na ito. Nawa’y ipagpatuloy mo ang iyong
nasimulan tungo sa makabuluhang kaalaman! Mahusay!
 IX. PAGSUSURI SA SARILI AT SA MODYUL

 Lagyan ng Tsek, ang katumbas na kapasyahan sa

mga pahayag ayon sa natutunang aralin.

PANUNTUNAN 4 3 2 1

Natukoy ang mga kahulugan ng

retorika
Nailahad ang kasaysayan ng
retorika
Bahagi ng pang araw-araw na
pamumuhay ang retorika
Nakalikha ng sariling tula sa
tulong ng retorika
Masining ang paglalarawan ng
pinagdaanang buhay.
KABUUAN

PAGPAPAKAHULUGAN:

13 - 16 NAPAKAHUSAY
9 - 12 MAHUSAY
5 - 8 KATAMTAMAN
1 - 4 NANGANGAILANGAN NG PAGSASANAY

X. SANGGUNIAN
Aklat ng Masining na Pagpapahayag, Google
Scribd.com@slideshare.net.com