düşünülüp sözcüklerle söylenebilen ne varsa tek taraflıdır, hepsi tek taraflı,

hepsi yarım, hepsi bütünlükten, mükemmellikten ve birlikten yoksun. Ulu

Gotama öğrencilerine dünyadan söz açarken, çile ve esenlik diye ikiye ayırdı.
Başka türlüsü olanaksızdır, öğretmek isteyen birinin izleyeceği başka yol
yoktur. Ancak dünyanın kendisi, gerek çevremizdeki, gerek içimizdeki varlık
asla tek taraflı değildir. Asla bir insan ya da bir eylem tümüyle Sansara,
tümüyle Nirvana değildir, asla bir insan tümüyle kutsal ya da tümüyle
günahkâr olamaz. Böyle gibi görünmesi yanılmamızdan, zamana gerçek bir
nesne gibi bakmamızdandır. Zaman gerçek değildir, Govinda, ben sık sık
yaşadım bunu. Zaman da gerçek değilse, dünya ile sonsuzluk, acı ile
mutluluk, kötü ile iyi arasında var gibi görünen çizgi de bir yanılgıdan başka
şey değildir.”

“Nasıl yani?” diye sordu Govinda telaşla.

“Beni iyi dinle, dostum, iyi dinle! Benim gibi, senin gibi bir günahkâr,
günahkârdır; ama bir gün yine Brahman olacak, Nirvana’ya ulaşacaktır, bir
gün yine Buddha olacaktır. İşte bu ‘bir gün’ yanılgıdır, bir benzetmedir
yalnızca! Günahkâr dediğimiz kimse, Buddha yolunda ilerleyen biri değildir:
her ne kadar biz düşüncelerimizde nesneleri başka türlü tasarlayamazsak da,
günahkâr bir kimse bir gelişim sürecini yaşamaz. Hayır, gelecekteki Buddha
günahkâr kişinin içinde şimdiden, bugünden vardır, geleceği içindedir onun,
onda, sende, herkeste oluşan, olası, gizli Buddha’ya tapmak gerekir. Dünya,
dostum Govinda, mükemmellikten yoksun ya da mükemmellik yolunda ağır
ağır ilerliyor değildir; hayır, her an mükemmeldir o, tüm günahlar
bağışlanmayı, tüm küçük çocuklar yaşlıyı, tüm bebekler ölümü, tüm ölenler
sonsuz yaşamı kendi içinde taşır. Hiç kimse bir başkasının yürüdüğü yolda ne
kadar ilerlemiş olduğunu göremez, haydutların ve zar atıp kumar
oynayanların içinde bekleyen bir Buddha, Brahmanların içinde bekleyen bir
haydut vardır. Yoğun bir meditasyonla zamanı yok etme, var olmuş olan, var
olan, var olacak olan tüm yaşamı bir eşzamanlılık içinde görme olanağı ele
geçirilir, böyle bir durumda her şey iyidir, her şey mükemmel, her şey
Brahman’dır. Bu yüzden, var olan her yel iyi görünüyor bana, ölüm yaşam
gibi, günah kutsallık gibi, akıllılık aptallık gibi görünüyor, her şeyin öyle
olması gerekir, her şey benim onayımı, benim istekliliğimi, benim sevecen
rızamı beklemektedir, benim için iyidir o zaman, bana zararı dokunamaz.
Günaha pek çok gereksinim olduğunu kendi bedeninde ve kendi ruhunda