4.3.

§iÒu ¸p xoay chiÒu ba pha

• I. S¬ ®å ®éng lùc.
• II. Nguyªn lÝ ho¹t ®éng
 4.3. §iÒu ¸p xoay chiÒu ba pha
• I. S¬ ®å ®éng lùc.
• S¬ ®å ®iÒu khiÓn b»ng cÆp tiristor song song ngîc

∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼

a b c

∼ ~ ∼
∼ ~ ∼

d
e
• S¬ ®å ®iÒu ¸p xoay chiÒu b»ng triac

∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼

a b c
H×nh 3.25: §iÒu ¸p ba pha b»ng Triac
• S¬ ®å ®iÒu ¸p cã ®¶o chiÒu

∼ B1 ∼ C1 ∼
A1

T3 T7
T1 T4 T5 T6 T8 T9 T10
T2

A B C

H×nh 3.27: S¬ ®å ®iÒu ¸p ba pha cã ®æi thø tù pha

• S¬ ®å ®éng lùc ®iÓn h×nh thêng gÆp

A1 B1 C1

T3 T5
T1 T2 T4 T6

A B C

ZA ZB ZC

0
 II. Nguyªn lÝ ho¹t ®éng
• Nguyªn t¾c dÉn dßng trong s¬ ®å ®iÒu ¸p ba pha
• Ba pha cã van dÉn: UfT = UfL
• Hai pha cã van dÉn: UfT =(1/2)Ud©y
• Trªn pha ®ang xÐt kh«ng van dÉn UfT = 0
 1. Nguyªn t¾c dÉn dßng trong s¬ ®å ®iÒu ¸p
ba pha
• Ba pha cã van dÉn: UfT = UfL

A1 B1 C1 B1
A1 C1 A1 B1 C1
T3 T5 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6
A B C A C
B A B C
ZA ZB ZC ZA ZB ZC ZA ZB ZC
0 0
A1 B1 C1 A1 B1 A1 B1 C1
T3 T5 T3 T5 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6
A B C A B C A B C
ZA ZB ZC ZA ZB ZC ZA ZB ZC
0
 Hai pha cã van dÉn UfT =(1/2)Ud©y

A1 B1 C1 B1
A1 C1 A1 B1 C1
T3 T5 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6
A B C A C
B A B C
ZA ZB ZC ZA ZB ZC ZA ZB ZC
0 0 0

A1 B1 C1 A1 B1 A1 B1 C1
T3 T5 T3 T5 T3 T5
T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6 T1 T2 T4 T6
A B C A B C A B C
ZA ZB ZC ZA ZB ZC ZA ZB ZC
0 0 0
• 2. Gi¶i thÝch ho¹t ®éng cña s¬ ®å (vÝ dô α = 300)
T1 T3 T5
A B C T2 T4 T6

t
α π/2 π

XT1 X1 X61 T1 X3
t
XT2 X2 X52 T2

XT3 X3 X23 T3
t
XT4 X14 T4 X4 X14 t
XT5 X5 X45 T5 t

XT6 X6 X36 T6 t

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
 Mét sè nhËn xÐt vÒ ho¹t ®éng cña s¬ ®å trªn
• §iÖn ¸p t¶i cã d¹ng ®Ëp m¹ch
• Ho¹t ®éng cña s¬ ®å khi gãc më lín (vÝ dô α = 1200)
A 1/2UAB B 1/2UAC C T1 T3 T5
T2 T4 T6

t1 t5 t6
0 tf t
o' t2 t!22' t3 t3' t4 t5' t6'

X1
XT1 X6-1
t

XT2 X5-2 X2 X5-2

t
X3 X2-3
XT3 t

XT4 X4 X1-4 X4
t
XT5 X5 X4-5 X5 X4-5 t

XT6 X6 X3-6 t
• III. §Æc ®iÓm ®iÒu khiÓn ®iÒu ¸p ba pha
• §iÒu khiÓn ®iÒu ¸p ba pha cã thÓ coi nh chØnh lu cÇu ba ph

T1 T3 T5
T2 T4 T6
T1 T3 T5
T2 T4 T6

a) b)

T2 T1

T4
T6 T5

c)
H×nh 3.30 C¸c c¸ch nèi d©y cña ®iÒu ¸p xoay chiÒu
ba pha t¶i nèi Y kh«ng d©y trung tÝnh
• §iÒu khiÓn b»ng biÕn ¸p xung hai cuén d©y

T4
T6 T1

tíi T5

M§K M§K M§K

T6 T1 T4

H×nh 3.33 §Öm xung b»ng biÕn ¸p.

• §Öm xung tríc tÇng khuÕch ®¹i
+15V
T1

tíi T4

M§KT1
H
M§KT6

H×nh 3.34 §Öm xung tríc tÇng khuÕch ®¹i

• §iÒu khiÓn b»ng xung ®¬n
A B C

t
α π/2 π

XT1 X1 X61 T1 X3
t
XT2 X2 X52 T2

XT3 X3 X23 T3
t
XT4 X14 T4 X4 X14 t
XT5 X5 X45 T5 t

XT6 X6 X36 T6 t

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
 +15V
• M¹ch ®iÒu khiÓn R3
Tr1
D4
-12V
R4 R5
VR1 R1 - A D
D1 +12V 3
V1 T1
A R2 D3 R6 +
+A B R4 - C H1
1 A2 U ®k
- +
U®f1
UA
U®f2
D2
T2
A5 H2
A4 V2

+15V
Tr1
-12V R3
R4 R5
VR1 R1 - A D
D1 +12V 3
V3 T3
A R2 D3 R6 +
+A B R4 - C H3
1 A2 U ®k
- +
U®f1
UB
U®f2
D2
T4
A5 H4
A4 V4

+15V
Tr1
-12V R3
R4 R5
VR1 R1 - A D
D1 +12V 3
V5 T5
A R2 D3 R6 +
+A B R4 - C H5
1 A2 U ®k
- +
U®f1
UC
U®f2
D2
-12V Udk
T6
A5 H6
A4 V6
 §iÒu khiÓn ®iÒu ¸p ba pha khi van lµ triac +15V D5 TA
UA

R5
D4 X
Tr1 +12V
-12V R3
R4 R5 DA
VR1 R1 -A3 R7
D1 R6 HA Tr2
A R2 D3 +
+A1 B R4 - U®k
A2 Tr3
U®f1 - + C UB
UA TB
U®f2 D5
D2
R5
+12V D4 X
Tr1
-12V R3
R4 R5 DA
VR1 R1 -A3 R7
R6 HB Tr2
D1 R2 +
A B D3 R4
+A - U®k Tr3
1 A2
U®f1 - + C
UB UC
U®f2 D TC
5
D2
R5
+12V D4 X
Tr1
-12V R3
R4 R5 DA
VR1 R1 -A3 R7
D1 R6 HC Tr2
A R2 D3 +
+A1 B R4 - U®k
A2 Tr3
U®f1 - + C
UC
U®f2
-12V
D2
• §iÒu khiÓn b»ng chïm xung
A B C

t
α

X1
t
X2
t
X3
t
X4
t
X5
t
X6
t

H×nh 3.39 §iÒu khiÓn ba pha b»ng chïm xung

 Tr
R3 1
R5 D4 +15V
C1 D
-A
3
R2 D3 + AND T2
+A B R4 - C
∼
A
U ®f
1
-
1
+ 2 ∼ ∼
Uv - +
U R R4
A A
®f 2 1 2
+ -
B C
2 D3 +
R3 R5 A D AND
3
-
Tr
1 C1 D4
-
Tr A6 +15V
1 +
R3 T4
R5 D4
C1 D
-A T3
3
R2 D3 + AND
+A B R4 - C T6
U ®f 1 A
- + 2 T5
1
Uv - +
U R R4
A A
®f 2 1 2
+ -
B C
2 D3 +
R3 R5 A D AND
3
-
Tr
1 C1
Tr +15V
1 D4
R3
R5 D4
C1 D
-A
3
R2 D3 + AND
+A B R4 - C
U ®f 1 A
- + 2
1
Uv - +
U R R4
A A
®f 2 1 2
+ -
B C
2 D3 +
R3 R5 A D AND
3
-
Tr
1 C1 D4 +15V