Professional Documents
Culture Documents
نظارت برق
نظارت برق
-1-1هدف :هدف از تدوین این دستورالعمل ،نظارت براساس ضوابط و مقررات ملی ساختمانی ایران و سایر مقررات مرتبط و مصوبات سازمان نظام
مهندسی ساختمان استان آذربایجانشرقی و یکسانسازی وظایف ناظرین تأسیسات الکتریکی ساختمانها و همچنین باال بردن کیفیت اجرایی و ارتقاء سطح
علمی و بروز رساندن اطالعات مهندسین برق اعضاء سازمان نظام مهندسی ساختمان استان میباشد.
-2-1دامنه کاربرد :این دستورالعمل در ساختمانهائی که تحت نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اجرا میگردد ،به کار برده میشود.
-3-1مسئولیت :مسئولیت اجرایی این دستورالعمل بعهده ناظرین الکتریکی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان میباشد.
-4-1گردش کار :بررسی پروژههای اجرایی در ساختمانها و تطبیق کارهای اجرایی با نقشهها و مدارک تأیید شده براساس مراحل ذیل:
-1-4-1دریافت پرونده نظارت که از طرف سازمان تحویل ناظر یا هماهنگکننده میگردد که این پرونده شامل نقشههای تأیید شده ،دفترچه و
-2-4-1صورتجلسه شروع بکار تنظیم گردد :در این صورتجلسه توضیحات الزم اجرایی ،تفهیم نکات الزم فنی تحویل نقشههای تأیید شده ،تأکید بر
موجود بودن همواره نقشههای معماری ،سازه ،برق و مکانیک در سایت و توصیه انتخاب مجری تأسیسات الکتریکی (پیمانکار) صالحیتدار.
-3-4-1تأیید محل حفر چاه ارت برای سیستمهای (ارت عمومی ،نقطه ستاره دیزل ژنراتور ،برقگیر در صورت وجود ،جریان ضعیف ،شبکه کامپیوتر) با
امضاء مجری ساختمان ،مجری برق و مالک و چگونگی هم بندی میلگردهای ستونها و اتصال به سیستم ارت (اتصال زمین)
در صورتجلسهای که با کسب مجوز از اداره برق برای تأمین برق اصلی ساختمان بعمل آمده است محل عبور کابلهای تأمین نیروی برق مشخص و
«تفاهمنامه در این زمینه کمک خواهد کرد» برای ساختمانهائی که تابلوی اصلی در حیاط گذاشته میشود چگونگی انتقال کابلها به داخل ساختمان و نحوه
-5-4-1محل داکت الکتریکی که در نقشهها مشخص شده است آیا در اجرا مشکلساز است مسأله بررسی و حل نموده و صورتجلسه گردد.
در زمینه داکت الکتریکی معلومات فنی مورد نیاز در این قسمت آورده میشود که به پیوست شماره 1همین دستورالعمل میباشد.
توجه :در هر صورت موقع اجرا در صورتیکه مواردی در نقشهها مشاهده شد که نیاز به بررسی دارد یا با طراح مطرح شود و توسط ایشان اصالح گردد و یا
چنانکه خود ناظر قطعاً به این مسأله رسیده است که حتماً بایستی اصالح شود اصالح و صورتجلسه نماید.
1
-6-4-1در رابطه با لولهگذاری :مسائلی نظیر کندهکاری عمق کندهکاری ،مسیرهای کندهکاری ،استانداردهای لولهها ،تعداد مجاز عبور سیمها از لولهها،
جنس لولهها و توصیههای الزم جهت استفاده نکردن از لولههای خرطومی در مسیرها داده شود.
تعریف اتاق از نظر سازه و معماری (ابعاد اتاق ،چگونگی عایقبندی دیوارها از نظر صدا ،ورودی هوای تازه ،خروج هوای کثیف اجرای فونداسیون دیزل
ژنراتور ،بررسی ورود و خروج دیزل بطور کامل و یا قطعاتی از دیزل ژنراتور در مواقع تعمیرات
تعریف از نظر تأسیسات مکانیکی هوادهی تازه ،هواکش ،اگزوز ،تعمیرات بعدی ،تعویض روغن ،آب و ضدیخ رادیاتور
تعریف از نظر الکتریکی چراغ شارژی ،شارژ اتوماتیک باطری ،اعالن حریق ،دستورالعمل راهاندازی و نگهداری ،بهرهبرداری ،اجرای تابلوی A.C.Sیا
M.C.S
-8-4-1لولهگذاری مجزا برای تأسیسات مختلف (روشنایی ،پریز ،تلفن ،دربازکن ،آنتن )... ،و همچنین لزوم جدا بودن محل عبور لولههای تأسیسات
الکتریکی با لولههای مکانیکی لذا نقشهها با مجری در این موارد بررسی و صورتجلسه گردد.
-9-4-1بررسی محل نصب تجهیزات الکتریکی و تأسیسات و تجهیزات مکانیکی با در نظر گرفتن کاربریهای مختلف تعریف شده با مجری هماهنگ
-11-4-1این صورتجلسه جزو اسناد و مدارک اجرائی نقشهها با پیمانکاران ذیربط در میان گذاشته شود.
-1-1-2لولههای P.V.Cاز نوع سخت و سایز لولهها بازدید میشود و مسیر لولهگذاریها طوری باید باشد که پس از پوشیده شدن ،امکان تغییرات
-3-1-2لولهگذاریها در دیوارها بطور عمودی کار گذاشته میشود و از ارتباطات افقی در دیوارها اجتناب شود.
-4-1-2عمق کندهکاری در لولهگذاریها حداقل باندازه 2برابر قطر لوله در دیوارها باشد تا پس از پوشش چاک برندارد.
-5-1-2مدارهای روشنایی ،پریز برق ،تلفن ،آنتن ،دربازکن ،زنگ اخبار و مدارات شبکه و سیستمهای دیگر (در صورت وجود) بطور مجزا و مستقل لوله-
گذاری شود.
-6-1-2در محلهائی که لولهگذاری با سایر لولهگذاریهای تأسیسات تقاطع داشته است بطور کامل عایقکاری شود.
-7-1-2در صورتیکه لولهگذاری از کف انجام میشود ضمن سعی در اجتناب از تقاطع لولهها سعی شود از افزایش ضخامت کفسازی جلوگیری شود.
2
-2-2در مورد سیماندازی و کابلکشی موارد زیر مدنظر قرار میگیرد.
-1-3-2-2در اتصال خطوط اصلی فازها به همدیگر سعی شود با سرسیم و ترمینال مناسب سیمها انجام شود و چون اکثراً سیمها بصورت افشان میباشند
-4-2-2تعداد سیمهای عبوری از لولهها براساس جداول استاندارد باشد ،بطوریکه امکان اصالحات و تعمیرات بعدی فراهم باشد.
-5-2-2برای روشنایی (فیوز )11Aحداقل از مقاطع 1/5میلیمترمربع و برای پریزها (فیوز )16Aحداقل از مقاطع 2/5میلیمترمربع استفاده شود.
-3-2در رابطه با محل نصب تجهیزات مکانیکی و چگونگی نیرورسانی به آنها ،بررسی و در صورت تغییرات اصالحی در نقشهها اعمال و تغییرات اصالح
-3-3-2ارتفاع و محل نصب تجهی زات الکتریکی یادآور و کنترل شود و هماهنگی الزم برای تجهیزات مختلف الکتریکی و مکانیکی انجام شود.
-1-3کنترل سیمکشیهای روشنایی و پریزهای برق طبق نقشههای تأیید شده و انتخاب رنگهای مناسب برای مدارها و با مجری هماهنگ نماید.
-2-3کابلکشی تلفن با قطر 1/6میلیمتر باشد ،و در صورتیکه تعداد واحدهای طبقات بیشتر باشد و نیاز به جعبه تقسیمهای طبقات در مشاع طبقات باشد به قفلدار
-3-3مدارات دربازکن و زنگ اخبار کنترل شوند و محل نصب گوشی و زنگ اخبار قطعی شود و برای گوشیها اوالً یک تغذیه 6A ، 221vآورده شود و
رنگ سیمهای گوشیهای طبقات مشخص شود و برچسب مناسب جهت مشخص شدن کابل واحدها زده شود.
-4-3در مدارات آنتن سعی شود کابلها قطع نشود و طبق نقشههای تأیید شده در هر خط اسپلیتر بیش از 3پریز نباشد.
-5-3برای سیمکشی مدارات اع الم حریق سعی شود از سیمهای نسوز استفاده شود و برای دتکتورهای گاز مدار تغذیه آورده شود و همینطور طبق نقشه-
-6-3مدارات شبکه کامپیوتر (در صورت وجود) هرگز قطع نمیشود و طبق نقشهها کنترل شود.
-7-3کابلها نیز از نوع استاندارد و مسیرهای عبوری دارای موقعیتی قابل تعویض یا تعمیر باشد و در داکت الکتریکی طوری نصب شوند که بصورت
ردیف شده و منظم باشد بطوریکه از طبقه اول شروع و به طبقه آخر ختم شود ،در داخل داکت با بستهای کابل نصب شوند.
-8-3برای تهیه تجهیزات الکتریکی یادآوری استاندارد بودن و استفاده از برندهای خوب ،توصیههای الزم به مجری برق داده شود.
3
-9-3در صورت وجود صاعقهگیر در رابطه با سیماندازی آن و چگونگی اجرا و پیشبینی استراکچر محل نصب آن هماهنگیهای الزم صورت پذیرد و
همچنین محل نصب تجهیزات جانبی از قبیل کنتور – جعبه تست چاه ارت و ...بررسی و یادآور شود.
-11-3در مورد انتخاب دیزل ژنراتور و تابلوها و رعایت پیشنیازها با مجری برق و مالک (یا مجری ساختمان) هماهنگی شود.
-1-4تجهیزات روشنایی
-1-1-4کلیدهای روکار و توکار بایستی از کلیدهای با عالمت استاندارد و 11آمپر مجاز استفاده شود و در مورد خطوط تغذیه باالتر از کلیدهای با آمپر و جریان عبوری
-2-1-4نحوه اتصال سیمها به کلیدها :مقطع سیمها طوری است که بیش از دو سیم نمیتوان به ترمینال کلید وصل شده باشد و در اینصورت به نکات زیرتوجه شود.
-چون اغلب از سیمهای افشان استفاده میشود استفاده از سرسیمهای سوزنی یا میخی و لولهای (رایرشو) ضروری است.
-3-1-4اتصاالت در قوطی کلیدها کامالً سفت باشد و از نوار چسبها استفاده نگردد( .از ترمینال استفاده شود)
-4-1-4اتصاالت به چراغها از ترمینال استفاده شود و در همان ترمینال هم از سرسیمهای مناسب استفاده گردد.
-1-2-4پریزها همگی ارتدار و حتماً نقطه ارت آنها اتصال به سیستم زمین شده باشد.
-3-1تجهیزات تلفن
-1-3-4پریزهای تلفن طوری باشند که از پریزهای برق راحتتر تشخیص داده شود.
-3-3-4کابلهای تلفن از محلهائی که جریان برق نزدیک باشد عایقبندی شده باشد.
-4-3-4نحوة اتصال سعی شود با دستگاه و طبق استاندارد باشد و از اتصاالت بیمورد جلوگیری شود.
-5-3-4جعبه تلفنهائی که مخصوص برای واحد ساختمان است در داخل واحد وجعبههای عمومی تلفن ازمحلهای عمومی مشاع و قفلدار استفاده گردد.
-6-3-4اتصال در داخل جعبهها از ترمینالهای استاندارد استفاده گردد و کدگذاری شوند بطوریکه شمارههای تلفن قابل تعقیب باشند.
-7-3-4سایر تجهیزات از قبیل مرکز تلفنها و ....طبق دستورالعمل کارخانه سازنده باشد.
4
-4-4تجهیزات دربازگن و زنگ اخبار
-1-4-4تجهیزات دربازکنها و زنگ اخبارها نیز استاندارد باشد و طبق کاتالوگ تجهیزات نصب شوند.
-3-4-4اتصاالت سیمها ب ا کدبندی مشخص انجام شود بطوریکه بتوان مسیر کابلهای واحدها را پیگیری و رفع اشکال شود.
-5-4تجهیزات آنتن
-3-5-4جعبه تقسیمهای آنتن در محلهای مشاع نصب میشوند و اتصالها از طریق SPو یا TOP OFFخواهد بود و در داخل واحدها از پریزهای
-5-6-4نصب تجهیزات با توجه به کاتالوگهای تجهیزات و در نهایت عملکرد صحیح آنها باشد.
-6-6-4تست زونها
-7-6-4پیشبینی هواکش معکوس( فشار مثبت ) در مواقع آتشسوزی در راهپله که کنترل این هواکش با سیستم اعالم حریق میباشد و تغذیه آن از
تابلوی مشترکات
-7-4سیستم ارت
-3-7-4تست و گواهی تست مقاومت چاه ارت برقگیر (در صورت وجود)
-2-8-4سیستم بالک آوت آسانسور تست شود و توصیههای الزم برای استفاده صحیح و نگهداری انجام شود.
-3-8-4نصب دیزل ژنراتور و موقعیت آن بطور صحیح انجام شده باشد و در این خصوص موارد زیر کنترل شوند:
5
-1-3-8-4فضای نصب متناسب با قدرت دیزل ژنراتور باشد( .به پیوست ابعاد اتاق آورده شده است) و عایقکاری صدای آن در دیوارها رعایت شود.
-4-3-8-4کنترل سیستمهای ایمنی از قبیل دتکتورهای الزم ،ارت مجزا ،تابلوی تعویض وضعیت و چراغ شارژی
-1-9-4بررسی نصب صحیح و کامل صاعقهگیر طبق نقشه (براساس استاندارد بینالمللی موارد الزم خواسته شود – گواهینامه و تست شیت های
-3-11-4کنترل تعادل فازها در تابلوی عمومی ساختمان و تابلوی اصلی و کلیه تابلوهای سه فاز
-5-11-4کنترل حفاظتهای الزم در مورد محلهای اتصال که بایستی با کاور مناسب پوشیده باشد.
-8-11-4لیبلزنی مدارها
-11-4آسانسور
-4-11-4وجود هواکش تخلیه هوای کثیف در اتاق فنی آسانسور با سیستم اتوماتیک (ترموستات)
6
-5-11-4وجود سنسورهای ایمنی در اتاق آسانسور
-12-4تست برق ساختمان پس از اطمینان از نصب کلیه تجهیزات الکتریکی ساختمان مدارات زیر تست میگردد:
-3-12-4مصارف عمومی
-4-12-4سیستمهای تأسیسات
-5-12-4برق اضطراری
7
پیوست شماره 1
داکت الکتریکی در ساختمانها
-1کلیات :داکت الکتریکی در ساختمانها عبارت است از مسیر عبور کابلهای ارتباطی و یا باس داکت از پایین ترین طبقه
تا باال ترین طبقه ساختمان با در نظر گرفتن موارد ذیل :
-1-2فضای الزم :چون فضای داکت بستگی به نوع و کاربری ساختمانها دارد لذا برای عملی تر شدن فضای الزم به شرح
ذیل تخصیص داده می شود :
-1-1-2برای ساختمانهای تا 8طبقه ی مسکونی کابلهای مورد نیاز عبارتنداز :
کابلهای نیرورسانی
کابلها یا لوله های روشنائی راه پله ها
کابلهای روشنائی اظطراری (شارژی)
کابلهای روشنائی فیلتر جلوی آسانسورها
کابل و یا کابلهای تغذیه ی آسانسور و تاسیسات پشت بام
کابلهای جریان ضعیف (اعالن حریق ،آنتن ،تلفن ،دربازکن و)........
فضای الزم برای عبور دادن این کابلها در ساختمانهای معمولی حد اقل 18سانتی متر عرض برای هر واحد می باشد
-2-1-2عمق داکت الکتریکی :عمق داکت الکتریکی برای ساختمانهای معمولی تا 8طبقه طوری تعریف می شود که
کابلهای مذکور در آن به صورت یک ردیفه و قابل دسترسی نصب شوند و اجازه کار کردن کارگر با آچار هارا بدهد .
بنابراین حداقل عمق تمام شده 22سانتی متر باید باشد
– 3-1-2می توانیم جهت حفظ فضا از فریم استفاده کنیم بطوریکه از آهن حلقه و یا حلقه هایی درست نشود که دراین
صورت با عبور جریان از کابله ا موجب ایجاد جریانهای القایی شده و باعث مصرف اضافی می شود.
8
نمونه ای از طرح فریم در اینجا آورده می شود
022
00 نبشی 6یا 5
نبشی
6یا5
نبشی
ناودانی از
6یا5 ورق گالوانیزه
مشبک
18*N
.
-4-1-2دریچه ی بازدید :جهت دسترسی به کابلها و تجهیزات داخل داکتها نیاز به تعبیه ی دریچه
می باشد .این دریچه ها را بس ته به نوع کابلها می شود طرحهای مختلف داد بطوریکه بتوان کابلهایی را اضافه و یا تعویض نمود
در ساختمانهای معمولی دریچه به عرض داکت و به ارتفاع 62سانتی متر کافی است ولی در ساختمانهای بلند مرتبه و مجتمع ،این
دریچه ها به عرض داکت و تمام قد خواهد بود .
9