Professional Documents
Culture Documents
Φ 93 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 PDF
Φ 93 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 PDF
Φ 93 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 PDF
Έτος 23ο • Αριθµ. Φύλλου 93 • ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 • Τιµή φύλλου 0,10 ¤ • ∆/νση: Ρ. Φερραίου 96, τηλ. - fax: 2610/222.488, Τ.Κ. 262 21 - ΠΑΤΡΑ • e-mail: nafpatras1892@gmail.com
2020
l ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ ΩΡΑ 6.00΄µ.µ.
Χρόνια Πολλά µε Υγεία, Ευτυχία το Νέο ΄Ετος ∆’ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ
2 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
Ένας ακόµη από τους βετεράνους της Ναυπακτιακής Κοι- Σπυριδούλα Πια
Πρόσωπο της χρονιάς για το 2019,
νότητας και του Συνδέσµου στην Πάτρα έφυγε. Ο Θεοφάνης Βέρ- ∆ικός µας άνθρωπος η Σπυρι- αναδείχθηκε η αρχιτέκτων Αλεξάν-
γος ήταν παιδάκι ακόµη όταν το 1939 έφυγε από το χωριό του δούλα Πια, έφυγε αιφνιδιαστικά δρα Τηλιγάδη, κόρη του τ. Προέδρου
Κάτω Χώρα και πέρασε στην Πάτρα για εργασία. και πρόωρα θα λέγαµε. Καταγό- του Συνδέσµου Ευάγγελου, στο δια-
Εργάστηκε σκληρά δηµιούργησε εξαίρετη οικογένεια και ταν από την Ελατόβρυση Ναυ- γωνισµό που οργάνωσε η εφηµερίδα
πάντα βρέθηκε στο πλευρό του Ναυπακτιακού Συνδέσµου. πακτίας και ζούσε περισσότερο «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ» Πάτρας.
Άφησε τα εγκόσµια, πλήρης ηµερών, σε ηλικία 96 ετών και στην Αθήνα. Η αγαπητή Αλεξάνδρα ηγούταν της κίνησης «Αστικά Κενά»
η εξόδιος ακολουθία του τελέστηκε στον Ι.Ν. της Αγίας Σοφίας Άνθρωπος της προσφοράς η και στο πλαίσιο αυτό, αξιοποίησε την Πλατεία «Επτανησίων»
Πατρών, την Παρασκευή 15 Νοεµβρίου 2019, παρουσία του Σε- Σπυριδούλα, τακτικός αναγνώ- στη γειτονία µεταξύ Αγίας Σοφίας και κόµβου Κουρτέση (Κε-
βασµιοτάτου Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσοστόµου και του στης της εφηµερίδας µας και φίλη φαλληνίας- Μολάων).
Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Κερνίτσης κ. Χρύσανθου και δέκα του Συνδέσµου, διέγραψε µια σπουδαία πνευµατική πορεία Θερµά συγχαρητήρια στην Αλεξάνδρα και ευχόµαστε καλή
ιερέων. προσφοράς. συνέχεια.
Άφησε πίσω στη ζωή τα παιδιά του Γεώργιο ιατρό και Χαρί- Τελείωσε τη βασική και µέση εκπαίδευση στην Πάτρα. Σπού-
δηµο καθηγητή Πανεπιστηµίου Πατρών και εγγόνια.
Εκ µέρους του Συνδέσµου παρέστη ο Πρόεδρος Νικόλαος
δασε Παιδαγωγικά και Καλές Τέχνες µε υποτροφία του ελλη-
νικού κράτους στην Αγγλία, στο Κολλέγιο Medway. Εργάστηκε Βιολέττα Μπουτοπούλου
Ζωγράφος που κατέθεσε συµβολικό χρηµατικό ποσόν στη ως δασκάλα για αρκετά χρόνια στο Κέντρο Κοινωνικής Επι-
µνήµη του εκ µέρους του Συνδέσµου, καθώς το µέλος του ∆.Σ. µόρφωσης στη Θράκη και Μακεδονία. Ακόµα εργάστηκε ως
Λιλή Σκούρα, ο Επίτιµος Πρόεδρος Κώστας Κονίδας και ο ∆ντής Νηπιαγωγός στη ∆ηµόσια Εκπαίδευση για πολλά χρόνια στην
της Ν.Φ. Ηλίας ∆ηµητρόπουλος. Αθήνα και στην επαρχία.
Αυτοδιοικητό ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
Έ
να τετράµηνο συµπλήρωσαν οι νέες ναι υπό έλεγχο µε συνεργασία δήµου και Πε- έργου των πεζοδροµίων από κάτω Λυγιά προς που εποπτεύει δήµος, όπως ΚΕ∆Ν, πρόεδρος
αυτοδιοικητικές αρχές και ήδη σε εξέ- ριφέρειας δυτικής Ελλάδας το Ξηροπήγαδο. στην οποία τοποθετήθηκε η Μαρία Ζιαµπάρα µε
λιξη βρίσκονται έργα και δράσεις, εκ Η προµήθεια νέων απορριµµατοφόρων βρήκε Το θέµα του λεγόµενου «Πανωπροίκι» της αναπληρωτή τον Κώστα Σταυρόπουλο.
των οποίων τα περισσότερα είχαν δροµολογη- τη λύση του αφού το αρµόδιο Υπουργείο χρη- ∆ΕΥΑΝ, εκεί που θεωρούταν λυµένο µε από- Όπως ξαναγράψαµε το κυκλοφοριακό στην
θεί από τις προηγούµενες αρχές. µατοδότησε τους δήµους γι’ αυτό το σκοπό, φαση του υπουργού της προηγούµενης Κυβέρ- πόλη επιδεινώνεται συνεχώς. Η διάνοιξη τούνελ
Στο δήµο ναυπακτίας κάτω από την ηγεσία του οπότε ξεπεράστηκε και το θέµα που είχε δη- νησης, έχει «κολλήσει» στην Αποκεντρωµένη δι- στο κάστρο είναι ίσως το πρώτο θέµα από πλευ-
δηµάρχου Βασίλη Γκίζα οι κυριότερες δράσεις µιουργηθεί και αποτέλεσε έντονης αντιπαρά- οίκηση, δηµιουργώντας ανάλογες ανησυχίες. ράς προτεραιότητας.
εντοπίζονται : θεσης από την µαταίωση της επέκτασης των Το πρώτο τεστ της νέας δηµοτικής αρχής Η έλλειψη ενός συστηµατικού Μουσείου, έρ-
Στο µεγάλο έργο της ανάπλασης του ιστορι- πεζοδροµίων προς το Ξηροπήγαδο µε σκοπό να µπορούµε να πούµε ότι έγινε µε τον εορτασµό χεται σε αντίφαση µε την ιστορία και την οµορ-
κού κέντρου της Ναυπάκτου, έργο που θα προ- εξευρεθούν (τότε) χρήµατα για την προµήθεια της Ναυµαχίας της Ναυπάκτου, όπου και πήρε φιά της Ναυπάκτου.
σφέρει πολλά στην ταυτότητα της Καστρούπο- απορριµµατοφόρων. Εξάλλου το Πρόγραµµα άριστα. Το ίδιο ισχύει και για τα παζάρια του Η διεκδίκηση αντισταθµιστικών ωφεληµάτων
λης. ΦΙΛΩ∆ΗΜΟΣ, στο οποίο είχε ενταχθεί και το Αγίου ∆ηµητρίου για φράγµατα Ευήνου και Μόρνου πρέπει να εν-
Οι εργασίες του ΞΕΝΙΑ, αφού ξεπεράστηκαν έργο των πεζοδροµίων καταργήθηκε όπως δή- Ο δήµαρχος εγκαινίασε σειρά επαφών τόσο τατικοποιηθεί.
κάποιες δυσκολίες που ανέκυψαν στην πορεία, λωσε ο αρµόδιος υπουργός. µε θεσµικούς παράγοντες όσο και µε τους προ- Τέλος η προσοµοίωση της δυτικής Πύλης
συνεχίζονται κανονικά µε καλές προοπτικές. Στην κατάρτιση του Τεχνικού προγράµµατος έδρους τοπικών κοινοτήτων όσο και µε πολιτι- στο ιστορικό κέντρο της πόλης θα προσθέσει
Τα θέµατα των κατολισθήσεων – καταπτώ- 2020, µε πρόταση του δηµάρχου συµπεριλή- στικούς Συλλόγους και την Ο.ΣΥ.Ν πόντους στην ταυτότητα της πόλης ως πραγ-
σεων στην Κλεπά και Περίστα φαίνονται να εί- φθηκε ποσό 400 χιλ. ευρώ για συνέχιση του Συµπληρώθηκαν οι διοικήσεις των φορέων µατικής Καστρούπολης.
Α ΕΡΟΠΟΡΙΚΑ
«Νετρίνο»
δει µπροστά στα µάτια του την ανατίναξη του οµόσταυλου σικος, έπιασε φωτιά και κοπριά και έπλασε το Ρωµιό, µα ευτύς,
αεροσκάφους, το ηθικό του τσάκισε. Το σοκ του Αντισµήναρχου ως τον είδε, το µετάνοιωσε, είχε µια µατιά ο αφιλότιµος που τρυ-
Σαγίφ Βασίν ήταν τέτοιο που τράπηκε άµεσα σε φυγή, πούσε ατσάλι. ‘‘Τι να γίνει τώρα’’, µουρµούρισε ο Αλλάχ, ‘‘την
ακολουθώντας ωστόσο µια αλόγιστη πορεία. Ο τρόπος έπαθα, ας πιάσω να κάµω τώρα τον Τούρκο, να σφάξει το Ρωµιό,
περιπλάνησης του στο Αιγαίο µόνο σε ισχυρό κλονισµό θα να βρεί ο κόσµος την ησυχία του’’. Έπιασε, λοιπόν, µέλι και µπα-
Κανακάρη 184, 6ος όροφος µπορούσε να αποδοθεί. Αντί να κατευθυνθεί ανατολικά προς την ρούτι, τα µάλαξε καλά καλά, έφτιασε τον Τούρκο. Κι ευτύς, χωρίς
Τηλ. 2610 277187 Ιωνία, διατήρησε αντίθετη πορεία και σε κάποια στιγµή φάνηκε να να χασοµεράει, βάνει σ’ ένα ταψί τον Τούρκο και τον Ρωµιό να
φθάνει στο ύψος της… Τανάγρας. παλέψουν.
Η άσκοπη περιπλάνηση στο Αιγαίο, σε συνδυασµό µε την Πάλευαν, πάλευαν από το πρωί ως το βράδυ, κανένας δεν έρι-
υπερβολική χρήση του µετακαυστήρα, τον οδήγησαν µοιραία χνε κάτω τον άλλον. Μα ευτύς, ως σκοτείνιασε, βάνει ο άτιµος ο
στην εξάντληση των καυσίµων του, πριν προλάβει να επιστρέψει Ρωµιός τρικλοποδιά, κάτω ο Τούρκος. ‘‘Ο διάολος να µε πάρει’’,
στη βάση του. Κάπου στα παράλια της Σµύρνης πραγµατοποίησε µουρµούρισε ο Αλλάχ, ‘‘την έπαθα πάλι, τούτοι οι Ρωµιοί θα φάνε
αναγκαστική προσγείωση σε έναν… αυτοκινητόδροµο, µε τον κόσµο, πάνε οι κόποι µου χαµένοι . . . τι να κάµω’’; Όληνύκτα
αποτέλεσµα το F-102 να καταστραφεί και αυτός να υποστεί δεν έκλεισε µάτι ο κακοµοίρης. Μα το πρωί, πετάχτηκε απάνω και
σοβαρά τραύµατα. Λίγο αργότερα, µεταφερόµενος στο Στρατιωτικό χτύπησε τις χερούκλες του: ‘‘Βρήκα! Βρήκα!’’ φώναξε. Έπιασε
Νοσοκοµείο της Σµύρνης, ξεψύχησε. πάλι φωτιά και κοπριά, κι έφτιασε έναν άλλο Ρωµιό, και τους έβαλε
Ο Γιάννης ∆ινόπουλος αποστρατεύθηκε από την Πολεµική στο ταψί να παλέψουν. Άρχισε το πάλεµα, τρικλοποδιά ο ένας, τρι-
Αεροπορία µε το βαθµό του σµηνάρχου, ενώ ο Θωµάς κλοποδιά κι ο άλλος, µπαµπεσιά ο ένας, µπαµπεσιά κι ο άλλος . .
Σκαµπαρδώνης µε το βαθµό του ταξιάρχου. Αρκετά χρόνια µετά . Πάλευαν, πάλευαν, έπεφταν, σηκώνονταν, πάλευαν πάλι, ξανά-
την αεροµαχία, όταν ο Σκαµπαρδώνης υπηρετούσε στο «Air- πεφταν, ξανασηκώνονταν, πάλευαν . . . Και ακόµα παλεύουν! Κι έτσι
South Command» του ΝΑΤΟ στη Νάπολη, ένας Τούρκος ο κόσµος, Μπραϊµάκι µου, βρήκε την ησυχία του»!
αξιωµατικός της αεροπορίας που συζητούσε µαζί του, ισχυρίστηκε Και χωρίς καµία ιεραποστολική διάθεση, λιγότερη χολή, λοιπόν,
ότι δύο τουρκικά F-102 είχαν καταρρίψει δύο ελληνικά F-5. Όταν ένθεν κακείθεν. Και να γνωρίζοµε όλοι, ιθύνοντες και κοινή γνώµη,
ο Σκαµπαρδώνης τον ρώτησε «µοιάζω µε φάντασµα;», ο Τούρκος «Τι µπορεί να κάνει, πως µπορεί να προκόψει η δικαιοσύνη σ’ έναν
έχασε τα λόγια του, συνειδητοποιώντας λίγο αργότερα ότι η κόσµο άδικο κι άτιµο, αν δεν είναι αρµατωµένη»; Ο ίδιος, ο αφο-
πολεµική προπαγάνδα είχε µετατρέψει την πρώτη και τελευταία ρεσµένος συγγραφέας το έγραψε.
µεγάλη ήττα των Τούρκων στο Αιγαίο σε µια περιφανή νίκη. 5 ∆εκεµβρίου 2019
*∆ιατέλεσε µεταξύ άλλων, ∆κτής της 116 Π.Μ και ∆κτής ∆ΑΥ
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η 5
Έγραφα στο προηγούµενο φύλλο, για την ολοκλήρωση της ∆ι- εγώ δεν µπορώ να κάνω αυτά και δεν θα σταυρώσω γυναίκα.
δασκαλικής και Καθηγητικής υπηρεσίας, στο Πειραµατικό Γυµνάσιο Τον πρώτο καιρό έτρωγα στο εστιατόριο, δεν είχα παρέα και δεν
του Πανεπιστηµίου Πατρών, λόγω τριακονταετούς Υπηρεσίας και το ευχαριστιόµουν. Λέω στη Γιώτα, που µαγείρευε για τ’ αδέλφια
συµπλήρωσης του 60ου έτους. της να µε γράψει κι εµένα στη ∆ύναµη, γιατί µετά το θάνατο του Παπα-
Θεώρησα σκόπιµο όµως, να µην παραλείψω τη διδασκαλική Υπη- Κώστα Κονίδα, ο µεγαλύτερος αδελφός, ο Βασίλης, που δούλευε
ρεσία, πριν το διορισµό µου στο ∆ηµόσιο, ως Αναπληρωτής ∆ά- στα καταστήµατα Ντάβαρη, έφερε τ’ αδέλφια του στην Αθήνα, για
σκαλος σε ∆ηµόσιο Σχολείο Αθηνών 1957-58 και το 1958-59 σε σπουδές και εργασία.
Ιδιωτικό Σχολείο των Αθηνών. Η Γιώτα ήταν εκλεκτή και άριστη µαγείρισσα εκτός από το φα-
Τον Οκτώβριο του 1957 έληξε η Στρατιωτική µου θητεία, ως Γρα- γητό νοιαζόταν για την καθαριότητα, το πλύσιµο και το σιδέρωµα,
φεύς Πεζικού µε τον επίζηλο βαθµό του Υποδεκανέως, κατόπιν, ώστε να κυκλοφορούν όλοι ατσαλάκωτοι.
«αποκηρύξεως µετά βδελυγµίας τον Κοµµουνισµό και τις παρα- Το µεσηµέρι την ώρα του φαγητού, ήταν η καλύτερη απόλαυση.
φυάδες». Στη φωτογραφία, που εικονίζοµαι µαζί µε τους µαθητές, είναι από το Το περιβάλλον γνώριµο. Ο Βασίλης ο µεγαλύτερος, ήταν εκείνος,
Τον Νοέµβριο του 1957, µετά τα «Παζάρια» του Οκτωβρίου της Ναυ- µάθηµα, που κάναµε στην Πνύκα, κοντά στην Ακρόπολη. που συντόνιζε και βοήθησε την οικογένεια να συνέλθει και να ανα-
πάκτου, ανέβηκα στο «κλεινόν Άστυ» για ανεύρεση εργασίας, µέ- πτυχθεί.
χρι να γίνει ο διορισµός µου στο ∆ηµόσιο, που αργούσε. να µε γνωρίζει, αλλά διαπιστώθηκε, επειδή ήταν γεροντοκόρη, δεν Προσωπικά διακατέχοµαι και σήµερα από µια λαιµαργία, ίσως
Ευτυχώς για µένα, το έχω γράψει και άλλη φορά, στην Αθήνα έµεινε ήθελε να κυκλοφορούν εµφανίσιµες νεαρές ∆ασκάλες, για να απο- είναι κατάλοιπο της Κατοχής. Όταν γινόταν η διανοµή του φαγη-
ο αδελφός µου Χρήστος, που είχε τελειώσει τη Νοµική και υπήρχε φεύγει τη σύγκριση. τού, το πιάτο το δικό µου για αρκετή ώρα ήταν γεµάτο, γιατί ασυ-
δωµάτιο, που µέναµε, όταν φοιτούσα στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Την 1η ∆εκεµβρίου αναλαµβάνω Υπηρεσία στο 70ο ∆ηµ. Σχο- ναίσθητα έτρωγα τη σαλάτα, τη φέτα και ό,τι άλλο ήταν κοινόχρη-
Ακαδηµία Αθηνών 1953-1955. λείο. ∆εν είχα καθόλου διδακτική πείρα, εκτός από τις υποδειγµα- στο. Αυτό σταδιακά έγινε αντιληπτό και από τους άλλους και επι-
Στην Αθήνα έµειναν και άλλα παιδιά από τη Σκάλα, αλλά στην τικές διδασκαλίες, που κάναµε κατά τη φοίτησή µου στη Μαράσλειο. κράτησε το σλόγκαν: χτυπάτε το κοινόχρηστο, κατά Κώστα. Είχαµε
ίδια γειτονιά έµειναν τα παιδιά του Παπα-Κώστα Κονίδα, µε τα οποία Παρακάλεσα το ∆άσκαλο Κορδή Νικόλαο να παρακολουθήσω, µεγάλη οικειότητα, ώστε αργότερα, τρώγαµε και από το πιάτο, όποιου
είχαµε οικογενειακές σχέσεις και βλεπόµασταν σε καθηµερινή βάση. για µία εβδοµάδα τον τρόπο που διδάσκει και την επόµενη εβδοµάδα δεν είχε τελειώσει.
Άρχισε η αναζήτηση εργασίας, µε επίσκεψη στο Γραφείο Νόβα, να γίνει ο χωρισµός της ∆΄ τάξης, που είχε πάνω από 60 µαθητές. Το σύνδροµο µε κυνηγάει ακόµα, ευτυχώς έχω τον φύλακα Άγ-
βρίσκοντας το Γιάννη Σισµάνη, αλλά ήταν δύσκολα τα πράγµατα, γιατί, Μου εξήγησε, ότι πιέζεται, από τους γονείς να γίνει άµεσα, ο χω- γελο τη γυναίκα µου και µε συγκρατεί.
η Κυβέρνηση ήταν του Κων. Καραµανλή. ρισµός των τµηµάτων και αύριο, θα διδάξεις στο τµήµα σου. Το Μάρτιο του 1958, το Σχολείο µας έπρεπε να παρελάσει, για την
∆ιαβάζαµε τις «Αγγελίες»: Ζητούνται νέοι και νέες ευπαρουσία- Πήρα και το Αναγνωστικό και τα άλλα βιβλία και ετοιµάστηκα, επέτειο της 25ης Μαρτίου, ενώπιον του Υπουργού, µπροστά στη
στοι, για αξιοπρεπή εργασία». για την άλλη µέρα. Μάθηµα στο Αναγνωστικό είχαν για το «Μετα- πλατεία Αγνώστου Στρατιώτη.
Πολλές φορές πριν προλάβουν να δηµοσιευτούν οι Αγγελίες, αν ξουργείο». ∆εν γνώριζα πολλά πράγµατα για τον µεταξοσκώληκα και Στη Συνεδρίαση του Συλλόγου, προτείνει ποιός ∆άσκαλος θα συ-
άξιζαν οι θέσεις δεσµεύονταν από τους πολιτικούς. την επεξεργασία του µεταξιού και έκανα την πρώτη γκάφα. νοδεύσει τους µαθητές. Οι παλιότεροι πρόβαλαν κάποιες δικαιο-
Εµείς τρέχαµε να προλάβουµε και κάποιοι ιδιαίτερα κοπέλες, Όταν µε ρώτησε κάποιος µαθητής να τους πω για το Μεταξουρ- λογίες και ο κλήρος έπεσε σ’ εµένα. Μου λέει ο ∆/ντής θα συνοδεύσεις
αστειευόµενες µας έλεγαν: γείο, του απάντησα: τους µαθητές στην παρέλαση. Την ηµέρα αυτή θα φορέσεις το µπλε
«Νοµίζετε ότι είστε αξιοπρεπείς και µε καλούς τρόπους»; «Είναι σπουδαία πλατεία, λίγο πιο κάτω από την Οµόνοια, που κουστούµι, θα είσαι προσεκτικός, ώστε το Σχολείο να αποσπάσει ευ-
Αρκετοί Ναυπάκτιοι ιδιαίτερα Σπουδαστές στην Ακαδηµία, περ- περνάει το Τραµ που διασχίζει την Αθήνα. Όταν πήγαινα στην Αθήνα µενή σχόλια.
νούσαµε συχνά από την «Στοά Νικολούδη» κοντά στην πλατεία έπαιρνα το Τραµ και κατέβαινα στο τέρµα Ιπποκράτους, κοντά στη Του απάντησα, ότι δεν έχω µπλε κουστούµι, οπότε, άρχισαν οι
Κλαυθµώνος, όπου υπήρχε το Βιβλιοχαρτοπωλείο και τυπογραφείο λεωφόρο Αλεξάνδρας». διαβουλεύσεις, ποιος θα συνοδέψει τους µαθητές. Στην άρνηση
των Αδελφών ∆ιονυσίου και Βασιλείου Λουκοπούλου, Ναυπακτια- Ευτυχώς ο ίδιος ο µαθητής µου είπε: Κύριε απαντήσατε µε χιού- των άλλων, πάλι ο κλήρος έπεσε σ’ εµένα. Τότε πήγαινε µε το γιορ-
κής καταγωγής από την Αναβρυτή (Βιτοψίστα), οι οποίοι ήταν πολ- µορ, για την πλατεία Μεταξουργείου και όχι για το εργοστάσιο επε- τινό σου κουστούµι. Εγώ διέθετα ένα και µοναδικό γιορτινή και κα-
λοί εξυπηρετικοί. Μια συγγενής τους είχε παντρευτεί Κονίδα από τη ξεργασίας του µεταξιού και µε επανέφερε στην τάξη. θηµερινή, αν και βρισκόµουν σε δύσκολη θέση ενώπιον του Συλλόγου,
Σκάλα και είχαµε ιδιαίτερη γνωριµία. Είναι αλήθεια ότι ήταν µαθητές από καλές οικογένειες, κατά κα- λέω στο ∆/ντή: Στο χωριό µου λένε «απ’ ότι φορώ κλέφτη δεν φο-
Οι Αφοί Λουκόπουλοι είχαν διασυνδέσεις µε τους Επιθεωρητές νόνα έξυπνα και ευγενικά κι εγώ προσπαθούσα να προσφέρω πολλά, βάµαι». Εσύ µου λέει θα είσαι στην παρέλαση και πράγµατι ένιωθα
και της Επαρχίας, γιατί τα έντυπά τους χρησιµοποιούνταν από τα Σχο- για να ικανοποιήσω και τους γονείς. τιµή και υπερηφάνεια, που συνόδευα ένα από τα καλύτερα Σχολεία
λεία, όπως Προϋπολογισµοί – Απολογισµοί µε οδηγίες. Έκαναν Πλησίαζαν οι εορτές των Χριστουγέννων και θα κάναµε διακοπές των Αθηνών ενώπιον των Επισήµων».
χάρτες για την Ελλάδα, αλλά και όλων των Ηπείρων, γιατί διδα- τις παραµονές. Μία παλιά ∆ασκάλα η κ. Ρώρη, µου είπε: Τις παρα- ∆έχτηκα τα χειροκροτήµατα στο πέρασµα, αλλά και τα συγχα-
σκόταν Γεωγραφία στο ∆ηµοτικό, όλων των Ηπείρων. µονές των Χριστουγέννων, να ’ρθεις µε αυτοκίνητο στο Σχολείο, ρητήρια του ∆/ντή και των συναδέλφων. Επίσης έκανε εντύπωση
Έδειξαν ενδιαφέρον και µου πρότειναν, να γίνω πλασιέ βιβλίων γιατί οι γονείς συνηθίζουν να φέρνουν δώρα στους ∆ασκάλους. στις ∆ασκάλες, που κυκλοφορούσα ατσαλάκωτος, ενώ αυτές ήταν
και θα είχα ικανοποιητικό µεροκάµατο. Ήµουν επιφυλακτικός και λίγο πονηρός και δεν την πίστευα, αλλά µε το σίδερο στο χέρι. Εκείνο το κουστούµι το ευχαριστήθηκα και
Εγώ όµως ήθελα να εργαστώ σε Σχολείο, ώστε, όταν διοριστώ στο διαψεύστηκα. Έφεραν αρκετά δώρα και αξίας, όπως γραβάτες που- µου ’δωσε µεγάλη χαρά. Αργότερα αγόρασα ανοιξιάτικα, θερινά
∆ηµόσιο να έχω εµπειρία. λόβερ, πουκάµισα, βιβλία, γλυκά και µία µητέρα έφερε µια πλούσια και χειµωνιάτικα, δεν ένιωσα τέτοια χαρά.
Κοντά στη Σχολή Χωροφυλακής Μακρυγιάννη και κοντά στο ση- ανθοδέσµη. Εργαζόµουν µε όρεξη και ήµουν αποδεκτός και από τους µαθη-
µερινό Μουσείο της Ακροπόλεως, υπήρχε το 70ο ∆ηµοτικό Σχο- Το δωµάτιο που µέναµε ήταν στενό, τι να κάνω τα λουλούδια, θα τές, τους γονείς και από τους συναδέλφους. Μάλιστα είχα
λείο Αθηνών. προτιµούσα φαγώσιµα. και µια ευχάριστη έκπληξη. Ο ∆άσκαλός µου στην Κατοχή, Ανδρέας
Ήταν «Πρότυπο» πολυθέσιο, έδρα Επιθεωρητού και µάλιστα Επι- ∆εύτερη και σηµαντική έκπληξη ήταν η πληρωµή, για 23 ηµέρες Θωµόπουλος, από τη Στύλια Ναυπακτίας όταν ήρθε στην Επιθεώ-
θεωρητής ήταν ο Βλάχος Γεώργιος από την Τερψιθέα. Ήταν όµως µισθός 1.300 δρχ. και 1.300 δρχ. δώρο, που δεν δικαιούµαστε, αλλά ρηση, που στεγαζόταν στο Σχολείο, µε βρήκε στο διάλειµµα και ευ-
κλειστός τύπος, σοβαρός και δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. το πρόσφεραν οι γονείς, για να µας ευχαριστήσουν. Για µένα το χαριστήθηκε. Μάλιστα είπε στον Επιθεωρητή Βλάχο, το ∆/ντή και τους
∆/ντής στο Σχολείο ήταν ένας θαυµάσιος ∆άσκαλος µε µετεκ- ποσό ήταν µεγάλο, γιατί σπάνια είχα 50 δραχµές µαζί µου. Τότε άλλους συναδέλφους, ότι ήµουν καλό παιδί και καλός µαθητής.
παίδευση, ο Καρλής Κων/νος από την Αρκαδία, κουµπάρος των αγόρασα σεντόνια και άλλα είδη, γιατί τα σκεπάσµατα ήταν οι βε- Επειδή είχα δυνατή φωνή, για να καλύπτω τυχόν θορύβους µα-
Λουκοπουλαίων. λέντζες από το χωριό. θητών, ύψωνα τη φωνή µου. Ο ∆/ντής που περνούσε στους δια-
Μάλιστα αργότερα έγινε Επιθεωρητής Σιάτιστας. Με προέτρεψε Είχα ένα κουστούµι, που ήταν αγορασµένο µε δόσεις, από το κα- δρόµους και ήλεγχε κατά κάποιο τρόπο την κατάσταση που επι-
να κάνω αίτηση για Αναπληρωτής ∆άσκαλος, γιατί υπήρχε αξιόλο- τάστηµα αδελφών Παϊσίου στη Ναύπακτο και ραµµένο, από το Γ. Βελή κρατούσε µου είπε συµβουλευτικά: Όπως ανεβάζεις τον τόνο της
γος Σύλλογος Γονέων και Κηδεµόνων και ήθελαν να πάρουν Ανα- σπουδαίο ράπτη της Ναυπάκτου. Όταν πήγα στα Παπαδόπουλα φωνής σου, γρήγορα θα αποκτήσεις φαρυγγίτιδα. Αν θέλεις ν’ απο-
πληρωτές, γιατί µερικά τµήµατα ήταν πληθωρικά, ξεπερνούσαν τους είπα στη Γιώτα τι θα τα κάνω τόσα χρήµατα. φύγεις τους θορύβους θα µιλάς σιγά, για να σε παρακολουθούν και
60 µαθητές το Τµήµα. Η Αθήνα χαρακτηρίζεται για το δριµύ ψύχος κι εγώ, όπως ήµουν κάπου-κάπου θα σιωπάς, οπότε θα προσαρµοστούν και θα προσέ-
Θα προσλάµβαναν τρεις ∆ασκάλους, δύο Γυµνάστριες και µία λεπτός και αδύνατος µε ένα κουστούµι, µε ρωτούσε ένας παλιός ∆ά- χουν. Εντύπωση, µου έκανε το γεγονός, ότι έρχονταν Μητέρες στα
Καθηγήτρια Μουσικής. σκαλος Παπαχρήστου ντυµένος µε βαρύ παλτό, ρεπούµπλικα και βα- διαλείµµατα και παρακαλούσαν κάποιους µαθητές να φάνε κάτι,
Η περιοχή ήταν κοντά στην Πλάκα και στην Ακρόπολη και υπήρ- ριά πουλόβερ, καλά εσύ δεν το νιώθεις αυτό το κρύο; που τους έδιναν.
χαν κατά κανόνα πλούσιες οικογένειες και ο Σύλλογος είχε αξιώ- Είναι αλήθεια, ότι το ένιωθα, αλλά ήµουν υπερκινητικός, αλλά Συµβουλεύονταν κι εµένα, γιατί δεν έχουν όρεξη. Τους εξήγησα
σεις, γιατί ήταν υπεύθυνοι για τη µισθοδοσία. και να δικαιολογηθώ του έλεγα, ότι υπηρετούσα στα σύνορα και εί- όσο τα παρακαλείτε θ’ αρνούνται. Εµάς όταν ήµασταν µικρά µας µά-
Ήµουν υποψήφιος µαζί µε 7 ∆ασκάλες. Πριν µας προσλάβουν, γι- µαι συνηθισµένος. λωναν γιατί παίρναµε κρυφά το ψωµί.
νόταν εξέταση από Επιτροπή του Συλλόγου Γονέων, του ∆/ντή και Οι αναπληρώτριες ∆ασκάλες η µία ήταν από την Αρκαδία, αλλά Το Σχολείο διέθετε έµπειρους και πρακτικούς ∆ασκάλους και
∆ασκάλων του Σχολείου, για ιδιαίτερα προσόντα, ήθελαν να µπει νέο ήταν ψηλή και ευτραφής. Πήγαµε στον κινηµατογράφο και µια σκηνή πρωτοτυπούσε σε πολλά θέµατα. Το µάθηµα της Γεωγραφίας, της
αίµα εκπαιδευτικών, γιατί την εποχή εκείνη κατά κανόνα, πήγαιναν του έργου, µια ανδρογυναίκα χαστούκισε τον άνδρα και τον ακι- Φυσικής Ιστορίας, όταν ο καιρός το επέτρεπε το κάναµε στην ύπαι-
στην Αθήνα ηλικιωµένοι και οι περισσότεροι, όχι µε πολλά εφόδια. νητοποίησε. θρο.
Ήµουν ευσταλής νέος µε υψηλή βαθµολογία από τη Μαράσλειο, Έκανα τη σκέψη αν και ήµουν πολύ νέος, δεν κάνει για µένα, Πηγαίναµε στο Λόφο του Φιλοππάπου, στα Προπύλαια, στην
δεν είχα όµως επίδοση στη Μουσική, ζωγραφική και γενικά στα γιατί αν θυµώσει και µου δώσει καµιά ανάποδη τι θα κάνω; Πνύκα ώστε οι µαθητές να αποκτούν και εµπειρίες.
καλλιτεχνικά που κάποιες υποψήφιες διέθεταν. Πλησίασα την άλλη που ήταν από τη Νάξο από καλή οικογένεια.
Μου λέει ο ∆/ντής Καρλής, θα ασκήσω την επιρροή µου, αλλά πιάσε Όταν βγαίναµε τα έξοδα ήταν µισά-µισά, γιατί οι γυναίκες συνήθως
και τον πατριώτη σου τον Επιθεωρητή, αλλά δεν έδειξε ενδιαφέρον. δεν πλήρωναν.
Με ιδιαίτερη χαρά, πληροφορήθηκα ότι είχα προσληφθεί µε δύο Αλλά µην νοµίζετε ότι οι σχέσεις ήταν όπως σήµερα, περιοριζό-
∆ασκάλες, 2 Γυµνάστριες και µία καθηγήτρια Μουσικής. µασταν στον πλατωνικό έρωτα. Κάποτε είχε φέρει και µια φίλη της
Για την πρόσληψή σου, µου λέει ο ∆/ντής, καθοριστικό ρόλο και εγώ είχα παρέα τον Τάκη Βασιλόπουλο, που φοιτούσε στη Στρα-
έπαιξε µία ηλικιωµένη ∆ασκάλα η κ. Καραµάνου, την οποία πρέπει τιωτική Ιατρική µε ειδικότητα Μαιευτήρα στο Ναυτικό.
να την ευχαριστήσεις. Όταν πήγαµε για φαγητό, βλέπω τον Τάκη να πιάνει την καρέκλα
Τόνισε µέσα στην Επιτροπή, πρέπει να προσληφθεί ο νεαρός ∆ά- για να καθίσει η Ντάµα και όταν µας έφεραν το φαγητό µπριζόλες
σκαλος, γιατί φαίνεται καλό παιδί, υπηρέτησε και την Πατρίδα, αλλά πρόσφερε µια ευγενικό τρόπο µεζέ.
έχει και περισσότερες ανάγκες, γιατί οι ∆ασκάλες µπορούν να µα- Όταν έφυγαν οι κοπέλες του λέω: γιατρέ γιατί, δεν µπορούσε να
γειρέψουν, να πλύνουν και να σιδερώσουν τα ρούχα τους, πράγµατα, καθίσει µόνη της στη καρέκλα, ήταν ανάγκη να της προσφέρεις και
που δεν µπορεί να τα κάνει ένας άνδρας. µεζέ, αφού είχαµε το ίδιο φαγητό, αν είχαµε διαφορετικό ίσως πρό-
Την ευχαρίστησα, για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που έδειξε, χωρίς σφερα να δοκιµάσει. Αυτό επιβάλλει, µου λέει, ο κανονισµός. Τότε
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η 7
Β΄Μέρος τας το κοµποσκοίνι του. Στην Μονή της Αγίας Αι- Αγίας Αυλής είναι το µετόχι της Γεθσηµανής µε
Αγαπηµένοι µου συµπατριώτες, σήµερα θα ολοκληρώσω το κατερίνης του Σινά φιλοξενηθήκαµε από τους την εικόνα, επιταφίου της Θεοτόκου. Η Αγία Πόρτα,
οδοιπορικό µου στην Αγία Γη και στα Αγιοταφικά προσκυνήµατα. µοναχούς για 2 βράδια. Το δεύτερο βράδυ της η µοναδική είσοδος από την οποία µπορεί κανείς
Την πέµπτη ηµέρα λοιπόν του οδοιπορικού µας στους Αγίους αφίξεώς µας και περί ώρα 21.30 µε 22.00 συγ- να µπει στο Ναό της Αναστάσεως, κατασκευα-
Τόπους, ξεκινήσαµε σχεδόν νύχτα για την παραλιακή πόλη της κεντρωθήκαµε περί τα 20 άτοµα και µε την βοή- σµένη από ξύλο κυπαρισσιού και καρυδιάς, έχει
Εϊλάτ, στα Ισραηλινο-Αιγυπτιακά σύνορα. Προορισµός µας, η θεια ¨µπαστουνιών¨ που εφοδιαστήκαµε από ύψος 6 µέτρα και πλάτος 4 µέτρα. Μεταξύ της
Ι. Μ. Αγίας Αικατερίνης, στο Θεοβάδιστο όρος Σινά. Η δια- τους βεδουίνους του Σινά και µε φακούς στα χέ- Αγίας Πόρτας και της κλειστής πύλης υπάρχουν
δροµή κουραστική, αφού περιελάµβανε αρκετούς ελέγχους ρια και οδηγό µας τον πρωτοπρεσβύτερο και πέντε µαρµάρινες κολώνες και δεξιά και αριστερά
από τους ¨φύλακες της Μονής. Πλην όµως η άφιξή µας στο προϊστάµενο του Ι. Ν. Αγίας Τριάδος Πατρών, άλλες τρεις από µάρµαρο και γρανίτη. Περνών-
Σινά, το οποίο είναι συνδεδεµένο µε την βιβλική έξοδο, µε την αιδεσιµολογιώτατο πατ. Ανδρέα Γεωργακόπουλο, τας την Αγία Πόρτα µπήκαµε µέσα στο ναό και
ξεκινήσαµε την ανάβαση του Θεοβάδιστου Όρους Tης βρεθήκαµε µπροστά στο µάρµαρο της Αγίας Απο-
περιπλάνηση των υιών του Ισραήλ, µε τις ∆έκα Εντολές, τους Ευστρατίας ( Έφη) καθήλωσης. Είναι ο τόπος όπου ο Ευσχήµων Ιω-
Νόµους που ο Θεός έδωσε στον Μωυσή για τον λαό του Ισ- Σινά, το οποίο βρίσκεται νότια του µοναστηριού
και υψώνεται στα 2285 µέτρα. Εκεί που ο Θεός Μπούµπουλας σήφ και ο Νικόδηµος, τοποθέτησαν το Σώµα του
ραήλ, το γεγονός της φλεγόµενης βάτου, ως αυτό µε το µάννα, δικηγόρος, Γραµµατέας
η θερµή όµως υποδοχή από τους µοναχούς, η ευγένεια, η παρέδωσε στον Μωυσή τους Νόµους µε τις ∆έκα Χριστού που κατέβασαν από το Σταυρό για να το
Εντολές. Η ανάβασή µας µέσα από τα µονοπά- του Συνδέσµου αλείψουν µε µύρα και στην συνέχεια να το τυλί-
καλοσύνη, το φιλόξενο πνεύµα µε το οποίο µας περιέβαλαν, µας
έκανε να αισθανθούµε απέραντη ευγνωµοσύνη που µας αξίωσε τια και 3700 σκαλοπάτια, διήρκησε περί τις τρεις ξουν µε καθαρό σινδόνι για να το ενταφιάσουν.
ο Θεός να φθάσουµε µέχρι εκεί. Το Ιερό Μοναστήρι του όρους µε τρεισήµισι ώρες και µας οδήγησε στην Αγία Κο- ∆υτικά του καθολικού της Αναστάσεως, σε κυκλικό
Σινά, η Αγία Αικατερίνη, χτίστηκε από τα θεµέλια από τον Ρω- ρυφή, όπου βρίσκεται το παρεκκλήσι της Αγίας Τριάδος από χώρο, που είναι σκεπασµένος µε τεράστιο τρούλο βρίσκεται το
µαίο αυτοκράτορα Ιουστινιανό, για την αιώνια µνήµη της συ- το έτος 1934. Εκεί τελέστηκε θεία αγρυπνία από τον αιδεσι- Άγιο Κουβούκλιο, όπου και ο Πανάγιος Τάφος, µέσα στον
ζύγου του Θεοδώρας. Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης είναι κτι- µολογιώτατο πατέρα Ανδρέα Γεωργακόπουλο µέσα σε κλίµα οποίο φιλοξενήθηκε ο Κύριος. Από αυτόν ο Χριστός ¨αληθινά
σµένη σε υψόµετρο 1570 µέτρων, στο τέλος µιας στενής κοι- κατάνυξης και βαθιάς συγκίνησης, ενώ πριν ακόµα φωτίσουν ανέστη εκ νεκρών¨. Ακριβώς απέναντι από το Άγιο Κουβούκλιο,
λάδας που µοιάζει ακόµα µικρότερη εξαιτίας των ψηλών βου- οι ακτίνες του ήλιου, ευλογηµένοι και φωτισµένοι, είχαµε πά- βρίσκεται το καθολικό του ναού της Αναστάσεως, δεξιά του
νών που υψώνονται δίπλα της και εντυπωσιάζει µε τα τείχη ρει τον δρόµο της επιστροφής µας για την Ι.Μ. της Αγίας Αι- το παρεκκλήσι ¨Μη µου Άπτου¨, δίπλα του συναντούµε το πα-
από τον κόκκινο γρανίτη που το περιτριγυρίζουν. Το µοναστήρι κατερίνης. ρεκκλήσι των Λατίνων όπου φυλάσσεται κοµµάτι της κολώνας
ανήκει σήµερα στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία και οι πε- Την επόµενη ηµέρα αναχωρήσαµε για την Αγία πόλη της Ιε- πάνω στην οποία οι Ιουδαίοι έδεσαν τον Κύριο. Στο χώρο που
ρισσότεροι µοναχοί είναι Έλληνες που προσεύχονται και µο- ρουσαλήµ. Νωρίς το ξηµέρωµα, περί ώρα 04.00 ακολουθή- ανήκει στους Ορθόδοξους, υπάρχει µικρή Αγία Τράπεζα και κάτω
νάζουν σύµφωνα µε την διδασκαλία του Βασιλείου από την σαµε την λιτανεία για την µεταφορά της Εικόνας της Πανα- από αυτή µια πλάκα µε δυο τρύπες. Στις τρύπες αυτές κατά την
Καισαρεία που ήταν µοναχός, θεολόγος και επίσκοπος και γίας από το Μετόχιον στο Ναό του Θεοµητορικού Μνήµατος παράδοση έβαλαν τα πόδια του Χριστού για να τον βασανί-
έζησε από το 329 µέχρι το 379. Το µοναστήρι εφοδιάζεται µε στη Γεθσηµανή (η κοιλάδα µεταξύ του όρους των Ελαιών και σουν λίγο πριν από την Σταύρωση και ακριβώς πίσω του βρί-
νερό από διάφορα πηγάδια, πλην όµως το πιο σπουδαίο, βρί- του λόφου Μορία των Ιεροσολύµων, όπου σύµφωνα µε την σκεται άλλο παρεκκλήσι, το παρεκκλήσι της θλιµµένης (πεν-
σκεται δεξιά, µετά την είσοδο, το οποίο είναι γνωστό ως Πηγάδι παράδοση στην κοιλάδα αυτή θα γίνει η Β΄ Παρουσία και η κρίση θούσας) Παναγίας, η προσωρινή φυλακή του Χριστού, λίγο
του Μωυσή. Ο Ναός της Αγίας Αικατερίνης είναι ένα πραγµα- του κόσµου), ψάλλοντας τα εγκώµια της Θεοτόκου. Στην συ- πιο πέρα το παρεκκλήσι του Αδάµ που βρίσκεται κάτω από το
τικό µουσείο, αφού διασώζονται έργα τέχνης. Το εσωτερικό νέχεια και αφού κατεβήκαµε τα 48 σκαλοπάτια, προσκυνή- Γολγοθά και συγκεκριµένα κάτω από το σηµείο που στήθηκε
της έχει µήκος 40 µέτρα και πλάτος 20µ., είναι τρίκλιτο και τα σαµε τον Ναό της Κοίµησης της Θεοτόκου, που κτίστηκε από ο Σταυρός του Χριστού και λίγο πιο πέρα, αµέσως µετά 27
κλίτη χωρίζονται µεταξύ τους µε δώδεκα µονολιθικές κολόνες την Αγία Ελένη το 326µΧ. ∆εξιά και αριστερά, στη µέση της σκαλοπάτια µας οδηγούν στο Γολγοθά, στον πιο φρικτό βράχο
από γρανίτη. Η καθεµία αντιστοιχεί σε έναν από τους µήνες του σκάλας, συναντήσαµε δύο παρεκκλήσια. Το αριστερό που πε- της γης. Με ρίγη συγκίνησης αποχωρήσαµε από τον Ναό της
χρόνου και είναι διακοσµηµένη µε τον Άγιο που εορτάζεται ριλαµβάνει τον τάφο του Ιωσήφ και το δεξιό τους τάφους των Αναστάσεως και κατευθυνθήκαµε στο Μοναστήρι της Μεγάλης
τον µήνα αυτό. Η κάθε κολόνα έχει ένα σκαλισµένο κιονό- γονέων της Παναγίας, Ιωακείµ και Άννας. Πίσω από τον τάφο Παναγίας, που βρίσκεται πολύ κοντά στον Πανάγιο Τάφο, σε
κρανο, διαφορετικά από τα άλλα. Τα στασίδια ανάµεσα στις κο- της Παναγίας βρίσκεται η θαυµατουργή εικόνα της Παναγίας µικρό ύψωµα. Από εκεί η Παναγία µαζί µε τις µυροφόρες γυ-
λόνες είναι πλούσια σκαλισµένα, ο άµβωνας είναι διακοσµη- της Ιεροσολυµίτισσας. Μετά το πέρας των θρησκευτικών εκ- ναίκες έβλεπε την Σταύρωση του Υιού της. Το ίδιο βράδυ µε-
µένος µε µινιατούρες και ο επισκοπικός θρόνος είναι έργο του δηλώσεων, επισκεφτήκαµε την Εκκλησία των Εθνών που ανή- τείχαµε στην ιερή αγρυπνία που τελέστηκε στην Μονή της Πα-
19ου αιώνα. Πάνω του είναι ζωγραφισµένο το αρχικό µονα- κει στους καθολικούς και είναι ο χώρος της Τελευταίας Προ- ναγίας Σεϊδανάγιας, µέσα στο οποίο υπάρχει η θαυµατουργή
στήρι που το σηκώνουν στα χέρια τους ο Μωυσής και η Αγία σευχής και της Αγωνίας του Χριστού. Στο εσωτερικό της Εκ- εικόνα, η οποία κατά την παράδοση έφτασε µόνη της από την
Αικατερίνη. Η οροφή είναι ξύλινη, µε χρυσά αστέρια σε πρά- κλησίας αυτής υπάρχει βράχος που κατά την παράδοση προ- ∆αµασκό της Συρίας. Την επόµενη ηµέρα ακολουθώντας την
σινο φόντο, απ’ όπου κρέµονται περίπου 50 καντήλια και πο- σευχήθηκε ο Χριστός πριν το Πάθος. Ακριβώς δίπλα από την πορεία της οδούς του µαρτυρίου που ακολούθησε ο Χριστός
λυέλαιοι, τα περισσότερα φτιαγµένα από αυγά στρουθοκαµή- Εκκλησία των καθολικών της Τελευταίας Προσευχής και της µας, γνωστή ως VIA DOLOROSA, προσκυνήσαµε την Μονή
λου. Το ιερό βρίσκεται πίσω από το εικονοστάσι, το οποίο απο- Αγωνίας, υπάρχει ο κήπος µε τα ελαιόδεντρα, όπου κατά την του Αγίου Χαραλάµπους, του Τιµίου Προδρόµου, επισκεφτή-
τελείται από τέσσερα ξύλινα κοµµάτια, σκαλισµένα και επι- παράδοση έφερε ο Ιούδας τους γραµµατείς και τους Φαρισ- καµε την µονή του Πραιτωρίου και λίγο πιο πέρα την φυλακή
χρυσωµένα, µε τις εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, της σαίους και µε το φιλί πρόδωσε τον διδάσκαλό Του. Την τρίτη του Απ. Πέτρου, το Λιθόστρωτο, την Προβατική Κολυµβήθρα,
Αγίας Αικατερίνης και του Ιωάννη του Βαπτιστή. Από πάνω βρί- ηµέρα πριν την ολοκλήρωση του οδοιπορικού µας στους Αγί- τον Λόφο Σιών, τον Τάφο του ∆αυίδ, στο δωµάτιο όπου έγραψε
σκεται ένας επιβλητικός Εσταυρωµένος. Πίσω από το εικονο- ους Τόπους, επισκεφτήκαµε την πόλη Ιεριχώ και ενδιάµεσα τον πεντηκοστό ψαλµό ¨Ελέησόν µε ο Θεός…¨. Στην συνέχεια
στάσι, πάνω από την Ιερά Τράπεζα, βλέπουµε τον πιο πολύ- της διαδροµής µας, προσκυνήσαµε το µοναστήρι του Αγίου επισκεφτήκαµε το σπίτι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, κα-
τιµο θησαυρό της Εκκλησίας, το υπέροχο µωσαϊκό της Μετα- Γεωργίου του Χοτζεβίτου, κτισµένο σε µια πλαγιά και άγρια χα- θώς και το ναό της Αγίας Τριάδος. Στο Ιερό του Ναού, φυλά-
µόρφωσης, το οποίο φιλοτεχνήθηκε τον 6ο αιώνα. Απ’ όλα τα ράδρα και το οποίο αποτελεί σήµερα µια όαση πνευµατική γεται σε λάρνακα το Ιερό Σκήνωµα του Αγίου Φιλουµένου, Κύ-
παρεκκλήσια του µοναστηριού, αυτό που λατρεύεται περισ- στην καρδιά της ερήµου. Στην πόλη της Ιεριχούς επισκεφτήκαµε πριου Αγιοταφίτη, ο οποίος µαρτύρησε στο Φρέαρ του Ιακώβ.
σότερο, είναι το Ιερό της Φλεγόµενης Βάτου. Μπήκαµε ξυπό- την Μονή του Προφήτη Ελυσσαίου, που µεταποίησε τα νερά Την τελευταία ηµέρα, παίρνοντας το δρόµο για την επιστροφή,
λυτοι, όπως είχε κάνει ο Μωυσής σύµφωνα µε την εντολή του της πηγής της πόλης σε πόσιµα και δίπλα από αυτή βρίσκεται σταµατήσαµε στην αρχαία πόλη την Λύδδα και επισκεφτήκαµε
Θεού, λόγω της ιερότητας του χώρου. ¨Λύσαι το υπόδηµα εκ η συκοµορέα η οποία είναι παραφυάδα εκείνης που ανέβηκε τον τάφο του Αγίου Γεωργίου πάνω από τον οποίο η Αγία Ελένη
των ποδών σου. Ο γαρ τόπος, εν ω συ έστηκας, γη αγία εστί¨. ο Ζακχαίος για να δει τον Χριστό. Στην συνέχεια κατευθυνθή- έκτισε µεγαλοπρεπή ναό.
Το παρεκκλήσι είναι πολύ µικρό, 3µ.Χ5µ., διακοσµηµένο µε καµε δυτικά της Ιεριχούς, όπου πάνω σε απότοµη πλαγιά είναι Μέσα σε βαθιά συγκίνηση, έχοντας πάρει µεγάλη ευλογία
µπλε κεραµικά. Μια Αγία Τράπεζα που στηρίζεται πάνω σε 4 µαρ- κτισµένο το µοναστήρι του Σαραντάριου Όρους ή του Πειρα- από την επίσκεψή µας στην Αγία Γη, έχοντας προσκυνήσει το
µάρινες κολόνες είναι τοποθετηµένη στο σηµείο, όπου λέγεται σµού. Εδώ νήστεψε ο Χριστός σαράντα µέρες και σαράντα ναό της χριστιανοσύνης και της ανθρωπότητας, όπου µέσα σ’
πως υπάρχουν οι ρίζες της βάτου. Η βάτος έχει µεταφυτευτεί νύχτες πειραζόµενος από τον διάβολο τρεις φορές. Νοτιανα- αυτόν ο Σωτήρας του κόσµου Σταυρώθηκε, Τάφηκε και Ανα-
έξω και προστατεύεται σήµερα από έναν χαµηλό τοίχο. Κατά τολικά της πόλης της Ιεριχούς είδαµε την Νεκρά Θάλασσα, η στήθηκε εκ νεκρών, µε την ελπίδα της επιστροφής µας, έχον-
την παραµονή µας στο Σινά, επισκεφτήκαµε την βιβλιοθήκη οποία απλώνεται σε 77 χιλιόµετρα µήκος και 16 χιλιόµετρα τας λάβει ¨πνευµατική χαρά¨, ¨φως¨, ολοκληρώσαµε το τα-
της Αγίας Αικατερίνης, όπου οι ανεκτίµητοι θησαυροί της την πλάτος. Η επιφάνειά της δε είναι 392 µ. κάτω από την Μεσό- ξίδι µας, ένα ταξίδι ζωής.
καθιστούν δεύτερη σε σπουδαιότητα του κόσµου, µετά από γειο. Ακολούθησε προσκύνηµα στην Μονή του Τιµίου Προ-
την βιβλιοθήκη του Βατικανού. Φυλάσσονται περισσότερα από δρόµου, στο Μοναστήρι του Αγίου Γερασίµου Ιορδανίτου, όπου Βιβλιογραφία: Το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, κείµενο
3.000 χειρόγραφα, τα περισσότερα στην ελληνική γλώσσα. στην σπηλιά του φιλοξενήθηκε η Αγία Οικογένεια κατά την της Giovanna Magi, Οδοιπορικό των Πανάγιων Προσκυνηµά-
Μεταξύ αυτών οι δύο από τους αρχαιότερους κώδικες του αρ- φυγή της στην Αίγυπτο για να αποφύγει τη σφαγή που διέταξε των, Ανδρέας Γεωργίου (Ιεροσόλυµα 2009).
χαίου κόσµου, ο Συριακός και ο Σιναϊτικός. Επίσης στο µονα- ο Ηρώδης. Συνεχίσαµε την διαδροµή µας προσκυνώντας το µο- Προσωπική εµπειρία από την προσκυνηµατική εκδροµή της
στήρι βρίσκεται η σπουδαιότερη συλλογή εικόνων του κόσµου, ναστήρι του Αγίου Ιωάννη Προδρόµου και κάτω από αυτό κυλά 18ης/8-29ης/8/2019 µε το ταξιδιωτικό πρακτορείο Υφήλιος,
όπου εκτίθενται για τους προσκυνητές σε ένα µικρό µουσείο, ο Ιορδάνης Ποταµός που χύνεται στην Νεκρά Θάλασσα. Εκεί Θεόδωρος Βαράκλας το οποίο διοργάνωσε ο Ιερός Ναός
που ονοµάζεται ’’Άγιο Ιερό’’. Αργότερα ξεναγηθήκαµε στο τελέστηκε αγιασµός από τον αιδεσιµολογιώτατο πατέρα Αν- Αγίας Τριάδας και µας συνόδευσε ο πρωτοπρεσβύτερος και προ-
¨οστεοφυλάκιο¨ του µοναστηριού, όπου βρίσκονται εκατον- δρέα. Το απόγευµα της ίδιας ηµέρας επιστρέφοντας στην Αγία
ϊστάµενος αυτού, αιδεσιµολογιώτατος πατ. Ανδρέας Γεωργα-
τάδες κρανία και οστά των µοναχών που έζησαν, προσευχή- Ιερουσαλήµ επισκεφτήκαµε το Ναό της Αναστάσεως ή Πανά-
κόπουλος.
θηκαν και κοιµήθηκαν εκεί. Μάλιστα ένας σκελετός είναι ντυ- γιο Τάφο. Προσκυνήσαµε την Αγία Αυλή και ανατολικά αυτής
µένος µε ράσα και φοράει ένα µωβ κάλυµµα στο κεφάλι: είναι το µοναστήρι του Αβραάµ. Στην βορειοανατολική γωνιά της
ο σκελετός του Αγίου Στεφάνου που πέθανε το 580, κρατών- Αγίας Αυλής υπάρχει σκάλα που οδηγεί στον Γολγοθά, ενώ
στα δυτικά της Αγίας Αυλής είναι ο Ναός του Αγίου Ιακώβου
του Αδελφοθέου, όπου εκεί εκκλησιάζονται οι Άραβες ορθό-
δοξοι χριστιανοί. Συνέχεια του ναού του Αγίου Ιακώβου υπάρ-
χει το παρεκκλήσι των Μυροφόρων γυναικών, ενώ βορειότερα
του παρεκκλησίου των Αγίων Μυροφόρων, υπάρχει το πα-
ρεκκλήσι των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και νότια της
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η 9
ΣΤΑΜΑΤΕΛΑΤΟΣ Κ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ
ΣΚΑΛΟΤΕΧΝΙΚΗ
Κορίνθου 10, Πάτρα
τηλ.: 2610 426863 - κιν.: 6945 174889
skalesstamatelatos@gmail.com
10 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
Η Σίβυλλα η Κυµαία
Του Κώστα ∆. Παπαδηµητρίου σοκοµείο. Η απάντηση από παντού ήταν αρνητική «∆εν επιτρέ- και οι Προφητείες της
Ήρθαν και τα γεράµατα, αναθεµάτα µε όλα τα παρεπόµενα. Το πει η αρρώστια αυτή να πετάξει ο άρρωστος σε µεγάλα ύψη». Τέ-
λος µετά από δυσκολίες ένα µουλάρι έφερε το γιατρό από την ∆εν το κρύβω, ότι στο άκουσµα του ονόµατος Σίβυλλα, συ-
φως των µατιών λιγόστεψε δεν φτάνει ούτε για διάβασµα. Το νήθως, οι συνειρµοί προστρέχουν σε κάποια ειδωλολατρική
ίδιο και η ακοή δεν µπορείς να παρακολουθήσεις τις συζητήσεις Τερψιθέα. Όλοι οι κάτοικοι του χωριού µέσα κι έξω από το σπίτι.
Ο γιατρός έκανε τη διάγνωση. Η κατάσταση του αρρώστου είναι θεότητα της Αιγύπτου και γενικότερα στον παγανισµό.
στο σπίτι. Τα χέρια τρέµουν και µε δυσκολία φτάνει το κουτάλι µε Μια τυχαία αναζήτηση στο διαδίκτυο µε έφερε µπροστά στην
το φαγητό από το πιάτο στο στόµα. Και τα πόδια δεν υπακούνε βαριά πρέπει να φύγει για νοσοκοµείο. Άφησε µερικά φάρµακα
και συµβούλεψε πώς να τα παίρνει ο ασθενής. Η γυναίκα του Σίβυλλα της Κυµαίας, που έζησε τον 7ο π.Χ. αιώνα, την εποχή
πάντα στις εντολές του εγκεφάλου. του Ταρκυνίου του Πρίσκου.
ήταν αγράµµατη. Τη δουλειά αυτή τη ανέλαβε να την κάνει µια
Το χειρότερο όµως απ’ όλα νεκρώθηκε και η φαντασία, που «Σκαλίζοντας» πάρα πέρα το θέµα, διαπίστωσα έκπληκτος ότι
νεαρή δασκάλα παρά τον κίνδυνο. Στο διάλειµµα του σχολείου
µας τα παρείχε όλα έστω και ψεύτικα. Με αυτή αγόραζες λα- γινόταν αυτή η δουλειά. Περνούσαν οι µέρες και ο άρρωστος η Σίβυλλα ήταν φυσικό πρόσωπο και µάλιστα διανοούµενη µε
χεία, έπαιρνες προαγωγές στην υπηρεσία σου, ζούσες ψευτο- χειροτέρευε. προφητικά χαρίσµατα.
χαρές, έπλεκες σχέδια για το µέλλον. Τώρα, χωρίς τη φαντασία Ξανά απελπισία στο χωριό. Σε µια συγκέντρωση µερικοί ηλι- Είχε συγγράψει εννέα χειρόγραφα βιβλία µε σιβυλλικούς
όλα τα παραπάνω ανύπαρκτα. Ζούµε µε τις καλές και κακές ανα- κιωµένοι πήραν την απόφαση. Επειδή ο ασθενής δεν στέριωνε χρησµούς, εκ των οποίων διασώθηκαν τρία τα οποία ο Ταρ-
µνήσεις από τα παλιά σκληρά δύσκολα χρόνια. σε ζώο κατασκεύασαν ένα ξύλινο φορείο και οι πιο δυνατό άν- κύνιος τα κατέθεσε στο Καπιτώλιο της Ρώµης, όπως και των λοι-
Μια παρέα γερόντων καθισµένη στο καφενείο «Παϊδάρα» γυ- δρες τον µετέφεραν ανατολικά της Ελευθέριανης στο µεγάλο πών σιβυλλών, µε τη διαφορά ότι ενώ τα βιβλία των άλλων σι-
ρίζει την κουβέντα στα παλιά και σε µερικά θλιβερά γεγονότα. ρέµα όπου έφτασε το αυτοκίνητο του Χρυσανθόπουλου, τον πα- βυλλών, που προηγήθησαν της Κυµαίας, όπως για παράδειγµα
Ήταν χειµώνας του 1964. Οι βροχές ασταµάτητα για νυχτώµερα ρέλαβε και τον πήγε στο νοσοκοµείο. της Ερυθραίας, ετέθησαν υπ’ όψιν των πολιτών, τα βιβλία της
έδερναν το χωριό και τα ξερορέµατα είχαν γίνει αδιάβατα. Τότε Σε λίγες µέρες, πήρε µετατροπή η αρρώστια και ο ασθενής Σίβυλλας της Κυµαίας απεκρύβησαν για να µην πληροφορη-
έφτασε και το κακό χαµπέρι και περπάτησε σ’ όλο το χωριό. Ο έγινε καλά. Έζησε µεγάλωσε τα παιδιά του, είδε και εγγόνια. θεί ο κόσµος τα τεκταινόµενα στην Ιταλία.
∆ηµήτρης Κανέλος ένας καλοπροαίρετος άνθρωπος, καλός και Η παραπάνω περιπέτεια όσα χρόνια κι αν περάσουν δεν ξεχνιέται. Απ αυτό το «απαγορευµένο» έργο εντυπωσιακή είναι η ακρο-
τίµιος τεχνίτης τον φέρανε βαριά άρρωστο µε πλευρίτιδα. Κε- Το σπουδαιότερο απ’ όλα όµως θαυµάζεται η αξιέπαινη διαγωγή στιχίδα µε τα αρχικά «Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ Σταυ-
ραυνός έπεσε σ’ όλο το χωριό. Ήταν ένας καλός οικογενειάρ- των συγχωριανών του που τόλµησαν µέσα σ’ εκείνη τη φοβερή ρός» και για το τέλος του κόσµου, που διέσωσε ο Ευσέβιος Και-
χης που απ’ τα χέρια του εξαρτιόταν η πιστή συντρόφισσά του και καιρική κοσµοθαλασσιά να τον µεταφέρουν 4 ώρες µακριά ως σαρείας, και η οποία παρατίθενται σε νεοελληνική απόδοση:
τα πέντε κουτσούβελα παιδιά του όλα σχολικής περιόδου. το αυτοκίνητο. l ∆ηµοσιεύεται µε επιφύλαξη από τον κίνδυνο τυχόν αι-
Γιατρός ούτε στην Άνω- Χώρα υπήρχε. Κάποιος έµαθε πως Μακάρι τέτοιες ενέργειες συµπαράστασης και φιλανθρωπίας ρετικών θέσεων
υπήρχε ένας νεαρός γιατρός στην Τερψιθέα, 4 ώρες µακριά. Αυ- να µη λείψουν ποτέ από το χωριό. Κάτι που συµβαίνει σήµερα στο Ηλίας ∆ηµητρόπουλος
τοκίνητο δεν κυκλοφορούσε ούτε ο τακτικός Κώστας Χρυσαν- γείτονα κακό αύριο µπορεί να είναι η σειρά σου.
θόπουλος µε το ορεινό σαραβαλάκι του κατέβαινε στο χωριό. Η νεκρώσιµη καµπάνα δεν κάνει χατίρι σε κανέναν. Η συµ- ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΕΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ ΣΤΑΥΡΟΣ.
Απελπισµένοι οι κάτοικοι αποφάσισαν να ζητήσουν βοήθεια από παράσταση µπορεί να ανακουφίσει λίγο τον πόνο. Ας την προ- Νεοελληνική απόδοση του κειµένου
το κράτος. Έκαµαν τηλεγραφήµατα στη Νοµαρχία και στο Υπουρ- σφέρουµε όσο µπορούµε σ’ όλους τους χωριανούς µας και γε- Ι δρώσει δε χθων, κρίσεως σηµείον ότ’ έσται.
γείο, να έρθει ένα ελικόπτερο να µεταφέρει τον άρρωστο σε νο- νικά στους συνανθρώπους µας. Η ξει δ’ ουρανόθεν βασιλεύς αιώσιν ο µέλλων,
Σ άρκα παρών πάσαν κρίναι και κόσµον άπαντα.
Ο ψονται δε θεόν µέροπες πιστοί και άπιστοι
Άγνωστες πτυχές της σύγχρονης Ιστορίας Υ ψιστον µετά των αγίων επί τέρµα χρόνοιο.
Σ αρκοφόρων δ’ ανδρών ψυχάς επί βήµατι κρίνει,
Όταν πέφτει ένα δέντρο, ψεων - ξετρύπωναν τους τρο- λιτικής Αγωγής, απεκάλυψε Χ έρσος όταν ποτέ κόσµος όλος και άκανθα γένηται. Ρίψου-
τρέχουν όλοι να πάρουν ξύλα. µαγµένους, τσέπωναν και τον ρόλο των δύο αδελφών, σιν δ’ είδωλα βροτοί και πλούτον άπαντα.
Όταν οι δυνατοί επιβάλλονται ύστερα τους οδηγούσαν στη τις κλοπές και τις φρικαλεό- Ε κκαύσει δε το πυρ γην ουρανόν ηδέ θάλασσαν
στους άοπλους και απροστά- Γκεστάπο. τητες που διέπραξαν εις βά- Ι χνεύον, ρήξει τε πύλας ειρκτής Αίδαο.
τευτους, τους κλέβουν, τους Ήταν όµως και άλλοι. ρος των συµπολιτών τους, Σ άρξ τότε πάσα νεκρών ες ελευθέριον φάος ήξει
εκτοπίζουν ή τους σκοτώνουν. Ο Μέρτεν στρατιωτικός δι- πράγµα σπάνιο στην κοινή
∆ικαιολογίες υπάρχουν και οικητής Θεσσαλονίκης. Έκανε σύµπνοια των Ισραηλιτών. Από Τ ών αγίων• ανόµους δε το πυρ αιώσιν ελέγξει.
κατασκευάζονται. Εχθροί του το φίλο των διωκοµένων (µην τους Ρεκανάτι ο ένας κατα- Ο ππόσα τις πράξας έλαθεν, τότε πάντα λαλήσει
συνόλου, κατώτεροι, αµελη- ανησυχείτε όσο είµαι εγώ εδώ) δικάστηκε σε θάνατο ενώ ο Σ τήθεα γαρ ζοφόεντα θεός φωστήρσιν ανοίξει.
τέοι… µέχρι να τελειοποιηθούν τα άλλος σε ισόβια µαζί µε τον Θ ρήνος δ’ εκ πάντων έσται και βρυγµός οδόντων.
Ο καυγάς για το πάπλωµα! στρατόπεδα. Κοέν.
Ο Βενέζια εκτελέσθηκε απ’ Του Κώστα Στυλιαρά Ε κλείψει σέλας ηελίου άστρων τε χορείαι.
Εκεί λοιπόν στη Θεσσαλο- Κι όταν ήρθε η ώρα της
νίκη από το 1941 στήνεται στην αναχώρησης, ζήτησε τρία εκα- τους Γερµανούς. ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ Ο υρανόν ειλίξει µήνης δέ τε φέγγος ολείται.
οδό Βελισαρίου από τους ει- τοµµύρια προπολεµικές δραχ- Ο Αλµπάλα, ο Τοπούζ και Υ ψώσει δε φάραγγας, ολεί δ’ υψώµατα βουνών,
σβολείς επιχείρηση κλοπής. µές, δήθεν για τη σωτηρία οι σύντροφοί τους συνελή- σκληρότητα κακοποιούσε γυ- Υ ψος δ’ ουκέτι λυγρόν εν ανθρώποισι φανείται.
Υπάρχει µια βίλα διώροφη. τους. (Η υπόθεση Μέρτεν απα- φθησαν στη Θεσσαλονίκη και ναίκες, παιδιά, λεηλατούσε
πλούσια εβραϊκά σπίτια, τσέ- Ι σα δ’ όρη πεδίοις εσται και πάσα θάλασσα
Στο κάτω πάτωµα µεταφέ- σχόλησε την ελληνική δι- έλαβαν την ποινή που τους
καιοσύνη, όπως θυµούνται οι άξιζε. πωνε λίρες κ.ά. Φορούσε γερ- Ο υκέτι πλουν έξει. γη γαρ φρυχθείσα τότ’ έσται
ρονται πιάνα, έπιπλα, χαλιά, Σ υν πηγαίς, ποταµοί τε καχλάζοντες λείψουσιν.
χρυσαφικά, πίνακες, αρπαγ- παλαιότεροι. Παρά την αρχική Άµστερ, Μπουντουριάν εις µανική στολή και µαζί µε τον
µένα απ’ τους Εβραίους. του καταδίκη σε 25 χρόνια, θάνατον, ερήµην. Ο Παπανα- παλαιστή Τοπούζ και τον Άµ- Σ άλπιγξ δ’ ουρανόθεν φωνήν πολύθρηνον αφήσει
Στον απάνω όροφο δια- αφέθηκε ελεύθερος, εκτο- ούµ φρόντισε να εξαφανισθεί στερ «εποίουν τέρατα και ση- Ω ρύουσα µύσος µελέων και πήµατα κόσµου.
σκεδάσεις αξιωµατικών, πιοτά, ξεύοντας ύβρεις και ειρωνεία νωρίς. ( Έζη στη Γερµανία έως µεία». Τ αρτάρεον δε χάος δείξει τότε γαία χανούσα.
πλούσια γεύµατα και πολλές κατά των ελευθερωτών του. εσχάτως). Με απόφαση του δικαστη-
Μπορεί κανείς, αν θέλει, να *** ρίου Θεσσαλονίκης καταδι- Η ξουσιν δ’ επί βήµα θεού βασιλήος άπαντες.
γυναίκες. Στον κάτω όροφο Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πα- Ρ εύσει δ’ ουρανόθεν ποταµός πυρός ηδέ θείου.
ακούγονται κραυγές πόνου, ψάξει τα αρχεία για περισσό- κάσθηκε σε θάνατο. Μετα-
βουρδουλιές και πρόσωπα τερα). ρουσιάζει ο Χασόν. Με συνο- φέρθηκε στις φυλακές Κέρ- Σ ήµα δε τοι τότε πάσι βροτοίς, σφρηγίς επίσηµος
Ο Βισλιτσέννι, πληρεξού- δεία τη γυναίκα του, τη φίλη κυρας. Στις 4 Μαρτίου 1948, Τ ο ξύλον εν πιστοίς, το κέρας το ποθούµενον έσται,
πληµµυρισµένα στο αίµα. Γιατί του και το παιδί του, φοβού-
τους χτυπούν; Να µαρτυρή- σιος της ναζιστικής Αστυνο- αφού εξοµολογήθηκε, κι αφού Α νδρών ευσεβέων ζωή, πρόσκοµµα δε κόσµου,
µίας, πρωτεργάτης του Εβραϊ- µενος µην τον εκτελέσουν οι δικαιολογήθηκε ότι ως αρχη-
σουν πού έχουν κρύψει θη- Γερµανοί κι έχοντας ιταλικά Υ δασι φωτίζον κλητούς εν δώδεκα πηγαίς•
σαυρούς «ίνα τις τι άρη». κού ολοκαυτώµατος. Συνε- γός στρατοπέδου έκανε ό,τι
λήφθη στη Γερµανία. Κρεµά- διαβατήρια πέρασε τα σύνορα έκανε κατόπιν διαταγών. Ρ άβδος ποιµαίνουσα σιδηρείη γε κρατήσει.
Οι ναζί έχουν επιλέξει τα µε την πολυτελή λιµουζίνα του.
πρόσωπα. Είναι από τη συ- στηκε στην Πράγα. Κοντά στο λιµάνι της Κέρκυ- Ο ύτος ο νυν προγραφείς εν ακροστιχίοις θεός ηµών
Φτάνοντας στην Κορυτσά, Σ ωτήρ αθάνατος βασιλεύς, ο παθών ένεχ’ ηµών.» (2)
ναγωγή! Αυτοί ξέρουν καλύ- Ο Αλόις Μπρούνο, συνερ- τους έκλεισαν σε αλβανικό ρας εκτελέστηκε µαζί µε άλ-
τερα τους οµοφύλους τους. γάτης του παραπάνω, όταν στρατόπεδο. Έµειναν εκεί µέ- λους, «ίνα ίδωσι του λοιπού
Χασόν - τελείωσαν οι αποστολές στην χρι 8 Σεπτεµβρίου 1943. Με ένθεν το κέρδος οιστέον» (Για
Άµστερ - Λεών Σιών, Ρεκανάτι, Πολωνία, πήγε στο Πιτιβί και τις συνθηκολόγηση της Ιτα- να ξέρουν από δω και πέρα
∆αϋίδ Βενέζια, Κοέν (Χρ. Μι- το Ντρανσύ της Γαλλίας και λίας, από το Μπάρι έφτασαν από πού πρέπει να κερδίζουν).
χαηλίδης), Ρεκανάτι, Παπα- έστειλε 2.500 παιδιά στο Άου- στην Αίγυπτο. Εκεί περνού- **
ναούµ, Μπατουριάν. Οπωσ- σβιτς. (Στο αρχείο του στρα- σαν χίλιες και µια νύχτες, Πάντως προβληµατίζει το
δήποτε «τον ονειδισµόν αυ- τοπέδου είδα χιλιάδες παιδικά αφού είχαν µαζί τους τέσσε- µέγεθος τόσης µεγάλης ατι-
τών φέροντες» είναι το στίγµα παπούτσια). Συνελήφθη από ρις βαλίτσες µε λίρες και χρυ- µίας. Οι Γερµανοί χρησιµο-
της ισραηλινής φυλής. τους συµµάχους. Τους ξεγέ- σαφικά από τα κλοπιµαία. Τον
Αλλά γιατί το έκαναν; ποιούσαν τους Εβραίους
Από αγάπη στο χρήµα που λασε και είπε ότι είναι ένας γνώρισε κάποιος απ’ τη Θεσ- εναντίον των ιδίων, ώστε να
είναι ο θεός τους; άλλος Αλόις, όχι αυτός. Μέχρι σαλονίκη που βρέθηκε εκεί. φαίνεται ότι αυτοί δεν κατα-
Από εκβιασµό εν όψει θα- τώρα τελευταία ζούσε στον Τον συνέλαβε η αγγλική Αστυ- δέχονται κλοπές και βιαιότη-
Λίβανο. νοµία. Όταν ήρθε στην Αθήνα τες.
νάτου; Καιροσκοπικά, για να τον άφησαν ελεύθερο γιατί
µην τους ενοχλεί κανείς, δεν Οι αδελφοί Ρεκανάτι και ο Αν σκεφτούµε ότι στο Άου-
Κοέν κάθισαν στο σκαµνί στις κανείς δεν ενδιαφέρθηκε γι’ σβιτς ήταν µόνο 80 Γερµανοί,
ξέρω. αυτόν. Έκανε το λάθος ο
Πήγαιναν στα σπίτια των 26 Ιουνίου 1947. Κατέθεσαν µπροστά σε χιλιάδες κρατου-
πολλοί µάρτυρες. Ο δικηγό- άθλιος να πάει στη Θεσσα- µένους και ότι οι αιχµάλωτοι
πλουσίων - χωρίς ίχνος τύ- ρος Ιωάννης Λαδάς, της Πο- λονίκη. Εκεί τον γνώρισαν
Εβραίοι. αφού τον έσπασαν κατασκεύαζαν τα κτήρια, κα-
στο ξύλο τον παρέδωσαν στην θάριζαν τα κρεµατόρια, µετέ-
Αστυνοµία κι από ’κει στις φυ- φεραν τα πτώµατα, είχαν µια
λακές. Τις κατηγορίες τις µαν- ψεύτικη αυτονοµία, γιατί να
τεύετε. µην έκαναν το ίδιο και στη
Όταν είχε εξουσία, µε µα- Θεσσαλονίκη επί ποινή θα-
στίγιο στο χέρι, µε αφάνταστη νάτου.
12 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019
Ήταν της µοίρας θέληµα απτό Κανένας δεν ήξερε και δεν διαισθάνονταν τι θα τους έβαζε σε δυσµένεια και σε δυσαρέσκεια. ραν µαζί τους τις πι-
και της ανάγκης γραπτό, δεινά και συµφορές θα φέραν για τα χωριά µας, Τίποτα δεν τους κρατούσε στη γενέθλια γη κρόγλυκες θύµησές
να ξετοπίζονται και να φεύγουν, τα ξενητέµατα ετούτα. Οι γέροι όµως δείχναν του. Αδιαφορούσαν αν το «αύριο» στο χωριό τους, τα έθιµα στις γιορ-
οι γηγενείς κάτοικοι, οψιµάθεια και αρνητισµό για το φευγιό ετούτο, τους δεν θα τους θέλει για κουβέντα και θα ‘ναι τές τα τοπικά τραγούδια,
απ’ τους άγονους τόπους, σαν επιδηµία. Θυµάµαι που λέγανε : ανεπιθύµητα πρόσωπα. Φεύγανε ασταµάτητα τις συνήθειες της µάνας τους και
που ευδοκιµούν µόνο - Γιατί φεύγετε ; Που θα πάτε ; Ποιος θα σας για τα ξένα και οι συµβουλές των µεγαλωµένων τις παροιµίες του τόπου τους για παρέα και νο-
οι σιωπηροφιλείς πέτρες. καρτερεί στα ξένα, σαν στα χρόνια τους φαινόταν αυτοσχεδιασµένα και σταλγικά αγκαλιάσµατα.
η πόρτα από το πατρικό σας σπιτάκι; Ποιος αηδιασµένο ψέµα. Βοήθησαν τους γονείς µε εµβάσµατα… επι-
Στα χρόνια της ξενητιάς µε γυρίζουν αδικαίωτα θα γίνει για σας πόρτα για το χειµώνα, κερα- Αλήθεια. Οι στιγµές του στερνοαποχωρισµού ταγές. Πάντρεψαν µε παράδες τις αδερφές τους,
καρδιοχτύπια, σταθµοί υπεραστικών λεωφορείων µίδι για τη βροχή και ψαθάκι για το θέρο ; Που εκείνων για τα ξένα ήταν πικρόστοµες και φαρ- που στείλαν.
µε ανορθόγραφες ταµπέλες, ακούσµατα από θα βρείτε στρωµένο τραπέζι στα ξένα για σας ; µακωµένες. Κι εµείς τα δασκαλόπαιδα σκού- Αναδείχτηκαν πολλοί δωρητές κι ευεργέτες
τραγούδια πονεµένα, λέξεις αγύριστες από ‘κείνα Θα αφήσετε τα ψωµοχώραφά σας τα καρπερά, ζαµε, κλαίγαµε µε αναφιλητά, σάµπως να νιώθαµε στη γενέθλια γη τους. Παραγγέλαν και αφιερώ-
τα χρόνια και τόποι που δάκρυσαν, σαν δακρυ- τα γιδοπροβατά µας τα ντελικάτα, τους µαχα- τι θλιβερά γεγονότα του τόπου µας θα τον βρούνε. ναν τραγούδια τις χρονιάρες µέρες στο Ράδιο-
σπάταλοι, στο φευγιό των ταξιδεµένων. λάδες του χωριού µας και τα ψηλά κι έµορφα Κλαίγαµε σαν τα δίγνωµα βλέµµατα που στο Σταθµό για τους γονείς, τ’ αδέρφια, τα πρωτο-
Σηµείωσε ακµή και στα χωριά µας η ξενητιά βουνά µας και θα φύγατε; Εµάς πού µας αφή- «πριν» πέσαν και στο «µετά» είναι βέβαιο, ότι θα ξαδέρφια, τους συγγενείς και τους χωριανούς
µε τους µεγαλόστοµους και ηχηρούς ευαγγελι- νετε ; Σε ποιανών χέρια; Μας αφήνετε σαν τις κό- πονέσουν. τους. Ήταν παινέµατα και όχι παιδέµατα για τον
σµούς στις υποσχέσεις της. τες στα χέρια της αλεπούς να τις αλεποτινάζει; -Ποιος θα µε διαβάζει εµένα στα µαθήµατα τόπο µας, εκείνοι οι ταξιδευµένοι.
Αλήθεια. Αρχές του εξήντα και στον τόπο µας ∆εν σας έρχεται κρίµα γι’ αυτόν τον τόπο, που τα βράδια, έλεγε το µαθητοπαιδάκι στον αδερφό
τα δελεάσµατα της ξενητιάς είχαν πέραση και θα τον αφήσετε και θα φύγετε σαν να ‘ναι κα- του. Ποιος θα µε χειροκροτήσει εµένα του Ευαγ-
πιάσαν τόπο. Υιοθέτησε και ασπάστηκε τις αγ- ταραµένος; Μακάρι να σας κλείσουν το δρόµο γελισµού και στις εξετάσεις όταν θα πω µεράκι
γελίες και τα κηρύγµατά τους ο φτωχόκοσµος. οι πέτρες και τις στράτες σας τ’ αγκαθωτά βάτα το ποίηµά µου ; Γιατί φεύγεις έλεγε και µαταέλεγε
Πήρε µετά τα µάτια του… των οµµάτων του κι και να µη φύγετε και να γυρίστε πίσω σαν ζη- το σχολαροπαίδι στον αδερφό του, που θα ‘φευγε
έφυγε σαν διψασµένος για καλύτερη ζωή και µιωµένοι µπακάληδες παλιού καιρού. για µετανάστης στα ξένα.
για αξιοπρεπές µεροκάµατο. Γιατί φεύγετε; Ποιος σας έδιωξε; Πήρατε άδεια Ας έφυγαν. Σαν οι οικιστές µε την ιερή δάδα
Άδειαζε κι ερήµωνε η ύπαιθρος. Έκλειναν και απ’ τους πεθαµένους στους τάφους τους για να στα χρόνια των αποικιών, δεν λησµόνησαν την
µανταλώνονταν οι πόρτες από σπίτια ευφήµα σε φύγετε; Παίξε- γέλασε νοµίζετε, ότι είναι το ξε- πατρίδα. ∆εν ξέχασαν τη σπιτική τους φτώχεια,
παραγωγή γεωργικών προϊόντων και προκοπή νικό ψωµί στα ξένα; Ποιο χώµα στην ξενητιά θα την εκκλησία που κοινώναγαν, το Σχολείο που ‘µα-
σε κτηνοτροφικό βιός. δεχτεί και θα καταλάβει το πεσµένο δάκρυ σας; θαν γράµµατα, τα βοσκοτόπια που φύλαξαν τα
Από τότε αρχίνησαν να κλίνουν τα µονοθέσια Τ’ άκουγε και τ’ αφουγκράζονταν αυτά ο πα- δυσήνια και απειθάρχητα γίδια, τις πηγές στο
και διθέσια σχολεία στην επαρχία και οι σχολι- ληκαρόκοσµος, οι µεσόκοποι και οι νιες και δεν χωριό που ξεδίψασαν, τα χωράφια που τους δί-
κές αυλόπορτες να µελαγχολούν και να µοιρο- συγκινούνταν. Ο πυρετός τους για να φύγουν, δεν νανε γεννήµατα κι αισιοδοξία και τα σοκάκια
λογάνε ακατάπαυστα και γοερά σαν τα γερα- έπεφτε µε καµιά ορµήνια και εκ µυχίων ευχή, που παίζανε ως παιδιά. Λάτρεψαν πιότερο στα
κοκυνηγηµένα νυχτοπούλια τη νύχτα. σαν να µη τους ένοιαζε αν ο γενέθλιος τόπος ξένα την πατρίδα και το γλυκό χωριό τους. Πή-
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η 13
Π ΝΕΥΜΑΤΙΚΟ Π ΕΡΙΣΚΟΠΙΟ
ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΙΤΩΝ ΜΑΧΗΤΩΝ Με γλαφυρό, στέρεο και τεκµηριωµένο λόγο ο Ντίνος Μα- θήκηςΝαυπαάκτου για την διάθεση του κειµένου.
Εισαγωγή- Σχόλια- Επιµέλεια κρυγιάννης έφερε στο φως της δηµοσιότητας στοιχεία µέσα από H
Χαράλαµπος ∆. Χαραλαµπόπουλος, Αθήνα 2019 τα οποία ζωντάνεψαν ξεχασµένες φιγούρες οι οποίες έπαιξαν
σηµαντικό ρόλο στις κοινωνίες, τη ζωή, τα δρώµενα και την ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΟΥ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΠΟΥΣ 1940
ΦΩΤΟ
∆εκανέας, Λύτρας Χρήστος (1912- 1922) ∆ορβιτσά καθηµερινότητα των ∆ήµων και των Κοινοτήτων που υπηρέ- Σελίδες από το πολεµικό Ηµερολόγιο του στρατεύσιµου Λο-
Στρατιώτης Παναγόπουλος Παν. Νικόλαος (19176- 1922) τησαν. χία Αθανασίου Σπ. ∆ηµητρόπουλου (Παπαρούνα)
Στράνωµα Ενδεικτικά στον πρόλογό του, ο συγγραφέας κάνει αναφορά Ο Θανάσης Σπ. ∆ηµητρόπουλος καταγόταν από
Λοχίας Αναστασόπουλος ∆ηµήτριος (1940- 1941) Τερψιθέα στον ∆ήµαρχο Πυλλήνης Νικολάκη Ιωάννου Μακρυγιάννη, ο το Παλαιοχωράκι Ναυπακτίας,
Το βιβλίο είναι το τρίτο µιας οποίος εκλέχτηκε το 1869 για πολλά χρόνια, τον γνωστο στις ενώ ο πατέρας του Σπύρος ∆η-
τριλογίας που περιλαµβάνει µέρες µας µπάρµπα - Κώστα Λεων. Μακρυγιάννη ∆ήµαρχο µητρόπουλος ήταν από το Νιό-
συνολικά 14 Ηµερολόγια Ναυ- Ναυπάκτου ο οποίος εκλέχτηκε το 1951 και το δραστήριο Κώ- καστρο και παντρεύτηκε στο
πακτίων µαχητών, κατά περί- στα (Κωστάκη) Γ. Μακρυγιάννη, ο οποίος εκλέχτηκε ∆ήµαρ- Παλαιοχωράκι (σώγαµπρος).
πτωση από τους πολέµους Βαλ- χος Ναυπάκτου το 1979 και µε τις παραινέσεις του κατά τη Στρατεύθηκε τον Αύγουστο
κανικούς 1912-1913, την Μι- διάρκεια της θητείας του σε Συνέδρια, Τοπικές Ηµερίδες, Σε- του 1940 στο 39ο Σύνταγµα Με-
κρασιατική εκστρατεία 1917 - µινάρια κλπ. άνοιξε δρόµους στη µετέπειτα διοικητική διαδροµή σολογγίου µε το οποίο έλαβε µέ-
1922 και τον Ελληνοϊταλικό πό- του ∆ήµου Ναυπακτίας. ρος σε όλες τις µάχες- αρχοµέ-
λεµο του 1940. Όσοι από τους Μακρυγιανναίους υπηρέτησαν την Τοπική νης από τη σκληρή µάχη της
Η αρχή έγινε µε την έκδοση Αυτοδιοίκηση, είχαν ανεπτυγµένο αίσθηµα ευθύνης, ηθικό- Γκραµπάλα- µέχρι την κατάρ-
του πολεµικού Ηµερολογίου του τητα, εντιµότητα και µε το έργο τους καταξιώθηκαν και αγα- ρευση. Κατά διασταυρωµένες
Ναυπάκτιου Σπύρου Τσέλιου και πήθηκαν. µαρτυρίες διακρίθηκε ιδιαίτερα κι
ακολούθησε η έκδοση του βι- Τέλος, διατυπώνει την ευχή να ξεπεταχθούν στο µέλλον κι ανέπτυξε σπουδαίες πρωτοβου-
βλίου µε τα ηµερολόγια δέκα ναυ- άλλοι απόγονοι µέσα από τους κόλπους της οικογένειας οι λίες. Εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση (Εφεδρικός ΕΛΑΣ) και
οποίοι θα συνεχίσουν την ωραία παράδοση της οικογένειας. στα µετεµφυλιακά υπέστη τις ανάλογες διώξεις.
πακτίων µαχητών
H Πολλές φορές έπεσε στα µαλακά γιατί παντού ήταν γνω-
Η παρούσα έκδοση κλείνει τον κύκλο των 14 πολεµικών ηµε- στός ως "Παπαρούνας", ενώ ο ίδιος ισχυριζόταν το επίθετό
ρολογίων, ένα είδος τριλογίας. Στην παρούσα έκδοση παρου- Ένας Ναυπάκτιος ποιητής, µελετητής και κριτικός της του ∆ηµητρόπουλος, άρα δεν είµαι ο Παπαρούνας που ψά-
σιάζονται τα ηµερολόγια του ∆ορβιτσιώτη ∆εκανέα Χρήστου Ευθ. Αφρικάνικης Λογοτεχνίας χνετε !!!
Λύτρα, του Στρανωµίτη Στρατιώτη Νικολάου Παν. Παναγό- Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Πάτρα, πάντα διακρινόταν
πουλου και του Τερψιθεάτη Λοχία ∆ηµητρίου Αναστασόπου- Αθανάσιος Β. Νταουσάνης (Ναύπακτος 1934 – Αθήνα 2019)
Ο Αθανάσιος Β. Νταουσάνης ήταν συγγραφέας, ποιητής, για την ισχυρή προσωπικότητά του, τις προοδευτικές ιδέες και
λου. στάθηκε υπέρµαχος των δικαιωµάτων των γυναικών..
Πολύτιµη είναι η ιστορική προσφορά των πολεµικών ηµε- µεταφραστής και µελετητής της πνευ-
µατικής και πολιτιστικής παράδοσης Στην Πάτρα έγραψε το βιβλιαράκι- Ηµερολόγιο των 30 σελίδων
ρολογίων από απλούς µαχητές, παρ’ όλες τις τυχόν υποκει- δακτυλογραφηµένο που κοµίζει αρκετά ενδιαφέροντα στοι-
µενικές κρίσεις. της Μαύρης Αφρικής. ∆ιακρίθηκε για
την έρευνά του στην προφορική ποί- χεία. Επέλεξα δυο (2) σελίδες απ' αυτό (PDF) τις οποίες πα-
Και βέβαια µέγιστη είναι η προσφορά του ακαταπόνητου ραθέτω µε επίκεντρο τον πεσόντα Ήρωα Λοχαγό Παπακώστα
ιστορικού της Ναυπακτίας του Χαράλαµπου ( Μπάµπη) ∆. Χα- ηση φυλών της αφρικανικής ηπείρου.
Γεννήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 1934 στη µνήµη του οποίου έκτοτε ονοµάζεται ''Ύψωµα Παπακώ-
ραλαµπόπουλου που εντόπισε τα ηµερολόγια, επιµελήθηκε στα''.
την έκδοσή τους και εµπλούτισε την έκδοση µε µεστά και δια- στο Ξηροπήγαδο Ναυπάκτου, όπου
πέρασε τα παιδικά κι εφηβικά του χρό- Με την ευκαιρία να σηµειώσω ότι µέχρι τώρα έχουν εκδοθεί
φωτιστικά σχόλια. σε δύο ξεχωριστά βιβλία 13 Πολεµικά Ηµερολόγια Ναυπακτι-
Η έκδοση εντάσσεται στην Επιστηµονική Βιβλιοθήκη της νια. Τελειώνοντας το τοπικό Γυµνά-
σιο, µετέβη σε ηλικία 17 ετών στην τών µαχητών 1912-13-1919-1922 και 1940-41, µε επιµέλεια και
Εταιρείας Ναυπακτιακών Μελετών (Ε.ΝΑ.Μ.) σχολιασµό από τον Ναυπάκτιο ιστορικό, Χαράλαµπο ∆.. Χα-
Αθήνα, όπου φοίτησε στη Μαράσλειο
H Παιδαγωγική Ακαδηµία. Καταλυτική
ραλαµπόπουλο.
Σε επόµενη έκδοση θα συµπεριληφθεί και το παρουσιαζό-
ΝΤΙΝΟΣ Ν. ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ για τη µετέπειτα πορεία του υπήρξε µενο.
εξάλλου η περίοδος που εργάστηκε κοντά στη «θεία Λένα»
ΟΙ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ (Αντιγόνη Μεταξά-Κροντηρά), σηµαντική Ελληνίδα παιδαγωγό, H
Αυτοέκδοση, Αθήνα 2019 συγγραφέα παιδικών βιβλίων και δηµιουργό του πρώτου παι- ∆ηµήτριος Αδάµ Σκουζής
Το βιβλίο παρουσιάστηκε το Σάβ- δικού θεάτρου. Το Άγιον Πνεύµα
βατο 3 Αυγούστου 2019, στην ετή- Εργάστηκε σε διάφορα σχολεία Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης
σια γιορτή βιβλίου που διοργανώ- Υµνολόγιον Της ορθόδοξης Εκκλησίας
στην ελληνική επικράτεια, ακολούθησε σύντοµη παραµονή του
νει η Παπαχαραλάµπειος Βιβλιο- Έκδοση Α΄2018, σελ. 318
στο Λονδίνο προς τελειοποίηση της αγγλικής γλώσσας. Στη
θήκη σε σενεργασία µε το δήµο Ο ∆ηµήτριος Σκουζής του Αδάµ είναι τακτικός αναγνώστης
συνέχεια έζησε µεγάλο µέρος της ζωής του στην Αφρική όπου
Ναυπακτίας, µε τα παράκάτω λόγια της Ν.Φ. και κατάγεται από το Παλαιοχωράκι Ναυπακτίας,
εργάστηκε ως εκπαιδευτικός. Συγκεκριµένα έζησε στη Λιβύη,
: όπου και ζει. Σταδιοδρόµησε στην ∆ΕΗ και είναι γνωστή η ευ-
την Αιθιοπία και τη Νιγηρία.
Η διαδροµή του Ντίνου Μακρυ- σέβειά του και η προσφορά του στην ορθόδοξη εκκλησία.
Την πρώτη του επίσηµη εµφάνιση στον ελληνόφωνο ποι-
γιάννη στα Ελληνικά Γράµµατα είναι Πρόσφατα µας έκανε την ιδιαίτερη τιµή µε την πρόσφορά του
ητικό χώρο πραγµατοποίησε µε µεταφράσεις αξιόλογων ποι-
πλούσια και του χαρίζει µια επίζηλη νέου πονήµατός του- µια ακόµη προσφορά στην εκκλησια-
ηµάτων εξεχόντων Αφρικανών ποιητών στη «Νέα Εστία» και
θέση στα νεοεληνικά γράµµατα. Εάν στική ζωή- το ΥΜΝΟΛΟΓΙΟ, έγχρωµο, ιδιαίτερα καλαίσθητο και
άλλα λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ το 1977 κυκλοφόρησε η
αθροίσουµε όλες τις εργασίες (εκ- στο πολυτονικό σύστηµα γραµµένο, το οποίο εξέδωσε πάντα
πρώτη συλλογή πρωτότυπων ποιηµάτων του µε τίτλο Ισηµερι-
δόσεις, µελέτες, εισηγήσεις, οµιλίες «ιδίοις εξόδοις».
νός και το φιλολογικό ψευδώνυµο Όµηρος Σανς. Ακολούθη-
και άρθρα) του Ντίνου Μακρυγιάννη Εξειδικευµένο έργο και µαζί µε τις ευχαριστίες µας και τα συγ-
σαν κι άλλες, όλες εκδοθείσες στην Αθήνα κατά τη δεκαετία
θα διαπιστώσουµε ότι έχει προσφέρει πολλά στο χώρο της χαρητήριά µας, παραθέτουµε, εν είδη προλόγου το εισαγω-
του 1980: Βαθύ του Έβενου, Στέππες, Βουβοί Τροπικοί, Γυ-
επαρχίας Ναυπακτίας και όχι µόνο και δικαίως θα οδηγηθούµε γικό σηµείωµα του Επιµελητή ∆ηµητρίου Σκουζή
µνό Παρόν, Χρώµα Μαύρο. Η ποίησή του, έντονα επηρεα-
στο συµπέρασµα ότι χαρακτηρίζεται και είναι ένας από τους ξε- «Μία πνευµατική ανθοδέσµη µε γλυκύτητα και πανευφρό-
σµένη από τη ζωή του στη Μαύρη Ήπειρο, χαρακτηρίστηκε
χωριστούς συγγραφείς, ποιητές και λογοτέχνες µε εξαιρετική συνα υµνολογικά τροπάρια και κείµενα, σταχυολογηµένα µέσα
ως ποίηση πρωτότυπη, βιωµατική, εικονοπλαστική, χωρίς τεχνικές
προβολή και ορθό λόγο. από τον ποικιλόχρωµο, αµάραντο και ευωδιαστό ανθόκηπο
εκζητήσεις ή φραστικούς ακροβατισµούς αλλά µε βαθύ λυ-
Ο πολυγραφότατος Ντίνος Μακρυγιάννης φέτος µας πα- των µεγάλων εορτών της ορθόδοξης Εκκλησίας, προσφέρεται
ρικό στοχασµό, υποβλητική, µα προπάντων πληµµυρισµένη
ρέδωσε για παρουσίαση ένα οικογενειακό βιβλίο µε τίτλο «ΟΙ ως δώρον, στο ανθοδοχείο της ψυχής των ευσεβών χριστιανών
από ανθρωπιά και θέρµη, ζεστασιά και αγάπη για την πυρα-
ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ». Στο βι- που τιµούν τους αγίους υµνούν και αγαπούν την Παναγία, και
κτωµένη Αφρική και τους µαρτυρικούς λαούς της.
βλίο αυτό προβάλλεται το γεγονός ότι οι ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΑΙΟΙ δοξάζουν τον Ένα και Τριαδικό µας Θεό».
Επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα το 1980 και εργάστηκε συ-
της Επαρχίας Ναυπακτίας εκτός από τις στρατιωτικές υπηρε- στηµατικά επί σειρά ετών µε στόχο την ανάδειξη τόσο της γρα-
σίες που προσέφεραν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του πτής αφρικανικής ποίησης, όσο και της ανώνυµης, προφορι-
1821, υπηρέτησαν και την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην οποία κής ποιητικής παραγωγής των φυλών της Αφρικής (και του γε-
κατά κοινή οµολογία άφησαν χρυσή εποχή. νικότερου χώρου της, όπως της Μαδαγασκάρης, των Νησιών
του Πράσινου Ακρωτηρίου, του Μαυρικίου, των Σεϋχελών,
κ.λπ). Το 1992 βραβεύτηκε από την Ελληνική Εταιρεία Μετα-
φραστών Λογοτεχνίας για το βιβλίο του Η Ποίηση της Μαύ-
ρης Αφρικής: Νέγροι Ποιητές – Παραδοσιακή Ποίηση. Υπήρξε,
εξάλλου, ο πρώτος που µύησε το ελληνικό αναγνωστικό κοινό
στο έργο του Wole Soyinka, (Ουόλε Σογίνκα, Νιγηριανός δρα-
µατουργός, ποιητής, µυθιστοριογράφος και κριτικός) έχοντας
διαγνώσει την αξία του έγχρωµου Αφρικανού ποιητή που τι-
µήθηκε µε το Νόµπελ Λογοτεχνίας το 1986.
Άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα στις 27 Οκτω-
βρίου 2019, σε ηλικία 85 ετών.
Ευχαριστούµε την κόρη του συγγραφέα Έλια Νταουσάνη
ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ Λ. ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΑ
και τον ∆ιευθυντή της ∆ηµόσιας Παπαχαραλαµπείου Βιβλιο- ∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ
∆ΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΗ
∆ΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΡΙΑ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΕΓ∆ΙΧ
Μαιζώνος 130,
2ος όροφος, Πάτρα
Tηλ: 2610/322.548
Fax: 2610/362.022
Κιν:6937.41.41.67
e-mail:6937414167@mycosmos.gr
∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 Ν ΑΥ Π Α Κ Τ Ι Α Κ Η Φ Ω Ν Η 15