M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com) SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.

2020

SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETMEK. bilir. Bu da, helâkine sebep olur.

SUİZANNIN DİNDEKİ YERİ (İhya)
Suizan: Bir konuda kötü niyet olduğunu
düşünmek, hoş olmayan duygular “Müslümanın bir işinde veya sözünde
beslemektir, birinin kötü bir iş yaptığını birçok küfür alameti ile bir iman
zannetmektir. Kalbe gelen kötü
alameti bulunsa, hüsnü zan edip
düşünce, o hâliyle suizan olmaz. Kalbin
buna kâfir dememelidir. Ama küfrü
o tarafa kayması suizan olur. Mesela
birisinde bir kalem görünce, (acaba bu açıksa kâfir olur, tevil fayda
kalemi çalmış olabilir mi) diye sadece vermez.” (Bezzâziyye)
düşünmek suizan olmaz. Ama (çalmış
Konuyla alakalı menkibe şöyledir:
olabilir) diye zannetmek suizan
Bir âlim talebelerine (Şafii
olur.
mezhebinde alametlere bakarak
Kuran-ı Kerimde bu konu şöyle kesin karar verilmez. Mesela bir
geçer; “EY MÜ’MİNLER! ZANNIN BİR köpeğin burnunda yoğurt bulaşığı
ÇOĞUNDAN SAKININ ÇÜNKÜ varken evden çıktığı görülse, eve
ZANNIN BAZISI GÜNAHTIR” girince yoğurt çanağında köpeğin
(Hucûrât, 49/12). Bu nedenle zan işin burnu kadar iz görülse, kesin olarak
aslını bilmeden yorum yapmaktır ve bu yoğurdu köpek yedi denemez)
bu, Kuran’da şöyle yorumlanır; der. Talebenin birisi, içinden (Bu
“AHİRETE İMAN ETMEYENLER kadarı olmaz) diye hocasına itiraz
MELEKLERE DİŞİ İSİMLER eder. Hocası, o gence, bir koyun
VERİYORLAR ONLARIN BU HUSUSTA kesip getirmesini söyler. O da
BİR BİLGİLERİ YOKTUR, SADECE koyunu keser. O arada tuvalete
ZANNA UYUYORLAR, ZAN İSE sıkışır, evin kenarındaki ormanlığa
HAKİKAT NAMINA HİÇBİR ŞEY kolları sıvalı ve kanlı bıçakla gidip
İFADE ETMEZ”.(Necm,53/27-28)
hacetini def eder. Zaptiyeler, yeni
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: öldürülmüş bir adamın katilini
ararken bunun eli kanlı bıçakla
“SUİZAN ETMEYİN. SUİZAN, YANLIŞ ormana kaçtığını görürler. Hemen
KARAR VERMEYE SEBEP OLUR. bunu yakalayıp getirirler. O gece
İNSANLARIN GİZLİ ŞEYLERİNİ karakolda kalır. Sabah mahkemeye
ARAŞTIRMAYIN, KUSURLARINI çıkınca, hakim, (Bu genç, eli kanlı
GÖRMEYİN, MÜNAKAŞA, HASET VE
bıçakla kaçarken görülmüşse de,
DÜŞMANLIK ETMEYİN, BİRBİRİNİZİ
Şafii’de alametlere bakarak kesin
KARDEŞ GİBİ SEVİN,
ÇEKİŞTİRMEYİN. MÜSLÜMAN
hüküm verilmez. Bu genci serbest
MÜSLÜMANIN KARDEŞİDİR, ONA bırakın) diye karar verir. Genç,
ZULMETMEZ, YARDIM EDER. ONU, hocasına yaptığı suizannın cezasını
KENDİNDEN AŞAĞI GÖRMEZ.” çektiğini anlar.
[Buhari, Müslim]
Diğer bir hikaye şöyledir: Dağ
İmam Gazzali şöyle demiştir: ”Zan evinde, kocası yeni ölmüş tek başına
ile, başkasının kötü olduğunu yaşayan hamile bir kadın,
kabul eden, onu gıybet eder, ona kendisine arkadaş olması için dağda
dil uzatır. Onu kötü, kendini iyi yaralı olarak bulduğu bir gelinciği
evinde beslemeye başlar. Gelincik

1
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com) SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.2020

kadının yanından bir an bile ayrılmaz. buna kâfir denir. Müslüman

Evcil bir hayvan haline gelir. Bir süre olduğunu söyler, namaz kılar, hacca
sonra kadının çocuğu doğar. gitse de buna, (Zındık) denir.
Gelincik zarar vermesin diye çok Müslümanları aldatan böyle iki
dikkat eder. Bir gün birkaç yüzlüleri Müslüman sanmak,
dakikalığına da olsa evden ayrılmak ahmaklık olur.
zorunda kalır. Gelincikle bebek evde
GÜNAHININ AFFOLUNMAYACAĞINI
yalnız kalmışlardır. Aradan biraz
ZANNETMEK
zaman geçer ve anne eve koşarak
gelir. Gelinciği kanlı ağzındaki kanları Günahının affolunmayacağını
yalarken görür. Anne çıldırmışçasına zannetmek yanlıştır.
gelinciğe saldırır, hemen öldürür. O
sırada içerden bebeğin ağlaması Allahü teâlâya da suizan
duyulur. Anne odaya girer. Odada etmemelidir. Günahının
beşiğin içindeki bebeğin yanında affolunmayacağını zannetmek, Ona
duran parçalanmış bir yılanı görür. suizan olur.

Suizannını gerçek gibi başkasına Cenab-ı Allah, şartlarına uygun

söylemek de, yani söz taşımak da tevbe yapılınca, her türlü günahı
daha kötüdür. muhakkak affeder. Dilerse, ahirette
küfürden başka günahları tevbesiz de
KÖTÜ KİMSEYE HÜSN-Ü ZAN affeder.
BESLEME
Hadis-i kudside şöyle
Bu yanlıştır. Kötü kimseye hüsnü buyurulmuştur: (KULUM BENİ NASIL
zan edilmez. İçki içene veya başka ZANNEDERSE, ONA ZANNETTİĞİ
günahı işleyene suizan edilmez mi? GİBİ MUAMELE EDERİM)
Suizan etmemeli demek de yanlış.
Cenab-ı Allah, kabul edeceğini ümit
Tam İlmihal’de diyor ki: ederek tevbe edeni affeder. Hadis-i
şeriflerde buyuruldu ki:
(Kimseye suizan etmemeli) sözü
yanlıştır. Bunun doğrusu (Müslümana (ALLAHÜ TEÂLÂYA HÜSNÜ ZAN
suizan etmemeli)dir. Yani, Müslüman EDİNİZ!) [Müslim]
olduğunu söyleyen ve küfre sebep
olan bir sözde ve işte bulunmayan (ALLAHÜ TEÂLÂYA HÜSNÜ ZAN
kimsenin bir sözünden veya işinden ETMEK, İBADETTİR.) [Ebu Davud]
hem imanı olduğu, hem de imansız
(ALLAH’A YEMİN EDERİM Kİ,
olduğu anlaşılırsa, imanı olduğunu
ALLAHÜ TEÂLÂ KENDİSİNE HÜSNÜ
anlamalı, (dinden çıktı) dememelidir. ZAN EDEREK YAPILAN DUAYI,

Fakat bir kimse, dini yıkmaya, ELBETTE KABUL EDER.) [Berika]

gençleri kâfir yapmaya uğraşır veya (KIYAMET GÜNÜ, ALLAHÜ TEÂLÂ BİR
haramlardan birinin iyi olduğunu KULUNUN CEHENNEME ATILMASINI
söyleyerek bunun yayılması, herkesin EMREDER. CEHENNEME
yapması için uğraşırsa, yahut GÖTÜRÜLÜRKEN ARKASINA
Allahü teâlânın emirlerinden birinin DÖNEREK, "YA RABBİ! DÜNYADA
gericilik, zararlı olduğunu söylerse, SANA HEP HÜSNÜ ZAN ETTİM"

2
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com) SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.2020

DEYİNCE, "ONU CEHENNEME bildirmediler" dedim. (Ne bildirdiler?)

GÖTÜRMEYİNİZ! KULUMU BANA buyurdu. Ben de râvilerin ismini
OLAN ZANNI GİBİ KARŞILARIM") sayarak, (Ben azimüşşan müslüman
[Beyheki] olarak saçı sakalı ağaran kuluma
azap etmekten hayâ ederim)
PEYGAMBER EFENDİMİZ, ÖLÜM
HALİNDEKİ BİR GENCE SORAR: buyurduğunu bildirdiler, dedim. (Sen
ve râviler sadıksınız. Ben de seni
- KENDİNİ NASIL BULUYORSUN? mağfiret ettim) buyurdu.

- GÜNAHLARIMDAN KORKUYOR; Bir kişi, insanları Allah’ın

FAKAT ALLAH’TAN ÜMİT rahmetinden ümitsizliğe düşürür,
KESMİYORUM.
onlara hep zorluk gösterirdi.
- BU KORKU İLE ÜMİT, ŞU ÖLÜM Kıyamette Allahü teâlâ buna, (Sen
ANINDA KİMDE BULUNURSA, kullarıma rahmetimden ümit
ALLAHÜ TEÂLÂ ONA UMDUĞUNU kestirdin. Bugün sen de rahmetimden
VERİR VE ONU KORKTUĞUMDAN mahrum kaldın) buyuracaktır.
EMİN KILAR. (İ. Gazali, Tirmizi)
O halde her mümin, Allahü
Allahü teâlânın rahmetinden ümidini teâlânın azabından korkmakla
kesmek çok tehlikelidir. Kur'an-ı beraber, rahmetinden de ümidini
kerimde mealen buyuruluyor ki: kesmemelidir! (İ.Gazali)

(KÖTÜ ZANDA BULUNDUNUZ. BU ÖLÜRKEN MUTLAKA HÜSNÜ ZAN

YÜZDEN HELAKE MAHKUM KAVİM ÜZERE OLUNMALI
OLDUNUZ.) [Feth 12]
Müslüman ömrünün sonuna doğru,
(RABBİNİZE OLAN öleceği zaman daha çok Allahü
[ÜMİTSİZLİĞİNİZ, KÖTÜ] ZANNINIZ teâlâya hüsnü zan etmelidir. Yani
SİZİ HELAK ETTİ.) [Fussilet 23] (Ben çok günahkâr isem de Allahü
teâlâ beni affeder) diye ümit
ALLAHÜ TEÂLÂ, HAZRET-İ DAVUD’A
etmelidir! Hadis-i şeriflerde
VAHYETTİ Kİ:
buyuruldu ki:
- BENİ SEV, BENİ SEVENİ SEV VE
BENİ KULLARIMA SEVDİR! BENİ (ÖLÜRKEN MUTLAKA ALLAHÜ
SEVSİNLER. TEÂLÂYA HÜSNÜ ZAN EDİN.)
[Müslim]
- YA RABBİ BUNU NASIL YAPAYIM?
(ALLAHÜ TEÂLÂ BUYURDU Kİ:
- NİMET VE İHSANLARIMI ONLARA
KULUM BENİ NASIL ZANNEDERSE,
HATIRLAT, ONLAR BENDEN ANCAK
ONA ZANNETTİĞİ GİBİ MUAMELE
İYİLİK BEKLESİNLER.
EDERİM.) [İ.Ahmed, İbni Hibban] (Yani
Kadi Yahya bin Eksem hazretleri Allah beni affeder diye ümit ediyorsa
vefat edince, rüyada görüp halini onu affeder. Allah’tan ümidini
sordular. O da, (Allahü teâlâ bana, kesmişse, ben mutlaka
(Ey kötü ihtiyar, şunları niçin Cehennemliğim diyorsa Cehenneme
yaptın?) diye beni azarlayınca beni gider.)
büyük bir korku kapladı. Ben de, "Ya
GÜNAH OLAN ZAN
Rabbi, böyle sorguya çekileceğimi
3
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com)
Suizan, bir kimseyi kötü
zannetmektir. Kur'an-ı kerimde
mealen buyuruluyor ki:
(EY İMAN EDENLER, SUİZAN
ETMEKTEN KENDİNİZİ KORUYUN!
ZANNETMENİN BAZISI GÜNAHTIR.)
[Hucurat 12]
Günah olan zan, iyi kimseyi kötü
zannetmektir. Günahının
affolunmayacağını sanmak, Allahü
teâlâya suizan olur. Müslümanı
fasık zannetmek suizan olur. Suizan
haramdır. Haram işleyen kimseyi bilir
ve onu sevmezse, suizan olmaz,
buğd-i fillah(Allah için buğz
etmek) olur, sevap olur.
Müslümanın bir ayıbını görünce, ona
hüsnü zan etmeli, teviline
çalışmalıdır! Kalbe gelen bir düşünce,
suizan olmaz. Kalbin o tarafa
kayması, meyletmesi suizan olur.
Hadis-i şerifte, (SUİZAN, YANLIŞ
KARAR VERMEYE SEBEP OLUR)
buyuruldu. (Müslim)
Salih veya fasık olduğu bilinmeyen
müslümana hüsnü zan etmelidir!
Hüsnü zan, suizannın tersidir. Bir
kimseyi iyi zannetmektir. Hüsnü zan
edileceklerin başında Allahü teâlâ
gelir. Hadis-i şerifte, (ALLAHÜ
TEÂLÂYA HÜSNÜ ZAN ETMEK
İBADETTİR) buyuruldu. Allah’ın
rahmetinin, affının bol olduğunu
bilmelidir. Günahlarımız çok olsa da
Allahü teâlânın affedebileceğini
düşünmek hüsnü zan olur. Kur'an-ı
kerimde mealen buyuruluyor ki:
(EY GÜNAHI ÇOK OLAN KULLARIM,
ALLAH’IN RAHMETİNDEN ÜMİDİNİZİ
KESMEYİN! ALLAHÜ TEÂLÂ, BÜTÜN
GÜNAHLARI AFFEDER. O SONSUZ
MAĞFİRET VE NİHAYETSİZ
MERHAMET SAHİBİDİR.) [Zümer 53]
SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.2020
Elbette bu günahların içinde şirk,
küfür yoktur. Ahirette Allahü teâlâ
dilerse her günahı affedeceğini fakat
şirki, küfrü asla affetmeyeceğini
bildiriyor. Dünyada iken şirkten,
küfürden tevbe edeni de affeder.
İmansız olarak öleni ise asla
affetmez.
Müslümanın hüsnü zannı şöyle
olmalıdır: Bir çocuk görünce, bunun
günahı yoktur, benim günahım
vardır. O halde bu çocuk benden
daha faziletlidir. Bir yaşlı müslüman
görünce, bunun ibadeti benden daha
fazladır, o halde benden daha
faziletlidir. Bir İslam âlimi görünce,
ben cahilim, bu benden ziyade
âlimdir, öyle ise, benden daha
faziletlidir. Bir cahil görünce, bu
bilmeden günah işler. Ama ben
bilerek işlerim, öyle ise, bu benden
efdaldir. Bir kâfir görünce, olur ki,
dünyadan iman ile gider. Benim
imanla gidip gitmeyeceğim ise, belli
değildir. Şu halde, benden daha
faziletli olabilir diye düşünmeli!
(İslam Ahlakı)
SUİZAN VE MÜNAFIKLIK
İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor
ki: Kim, zan ile, başkasının kötü
olduğunu kabul ederse, onu gıybet
eder, ona dil uzatır. Onu kötü,
kendini iyi bilir. Bu da, helakine
sebep olur.
Günah işleyen müslümana kâfir
denmez. Çünkü Ehl-i sünnete göre,
bir insan günah işlemekle kâfir
olmaz. Bid'at fırkaları, günah
işleyene, kendileri gibi düşünmeyen
müslümanlara kâfir demek
sapıklığında bulunmuşlardır. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki:
4
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com)
(MÜMİNE KÂFİR DİYENİN, KENDİSİ
KÂFİR OLUR.) [Buhari]
Bir savaşta, kelime-i şehadet getiren
birisini öldüren kimseye, Resulullah
efendimiz, (Kelime-i şehadet
söyleyen kimseyi niçin öldürdün?)
buyurdu. O kimse de, (Dili ile
söylüyordu ama kalbi ile inkâr
ediyordu) dedi. (Kalbini yarıp da
baktın mı?) diyerek onu tekdir
buyurdu.
Onun için mümine kâfir demekten,
ona lanet etmekten sakınmalıdır!
Lanet, sahibine döner. Hadis-i
şerifte, (KUL, LANET EDİNCE, LANET
EDİLEN BUNA MÜSTAHAK DEĞİLSE,
KENDİNE DÖNER) buyuruldu.
(Beyhaki)
Hadis-i şerifte, (İNSANLARIN
KALBLERİNİ YARMAK, GİZLİ
ŞEYLERİNİ ANLAMAK İÇİN
EMROLUNMADIM) buyuruldu. (M.
Kâinat)
Zan ile hareket etmek yanlıştır. Zan
kesin bilgi değildir. Kur'an-ı
kerimde de mealen buyuruldu ki:
(ZAN, HAKTAN [İLİMDEN] HİÇBİR
ŞEYİN YERİNİ TUTMAZ.) [Yunus 36]
(EY İMAN EDENLER! SUİZAN
ETMEKTEN KENDİNİZİ KORUYUN!)
[Hucurat 12]
M. Hadimi hazretleri buyuruyor ki:
Bir müslümanın bir işinde veya
sözünde 99 küfür ihtimali olsa, bir
iman ihtimali olsa, bu kimseye kâfir
denilmez. Müslümana hüsnü zan
etmek gerekir. Sözlerini, işlerini
mümkün olduğu kadar iyiye
yormalıdır. Müslümanın hayırlı ve
salih olduğuna inanmak, ibadet olur.
SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.2020
Bir müslümana suizan ederek ona
inanmamak, kötü huylu olmayı
gösterir. İşittiğini sormalıdır. Söz
sahibine hemen suizan etmemelidir.
Şeytanın kalbe getirdiği
vesveselerden en çok başardığı,
suizan vesvesesidir. Suizan etmek
haramdır. Bir sözden iyi mana
çıkarmaya imkan bulunamazsa,
bunun yanlışlıkla veya unutarak
söylenebileceği düşünülmelidir.
(Berika)
İmam-ı Rabbani hazretleri de
buyuruyor ki:
Bir müslümanı suçlu sanarak,
dedikodu yapmak, çok çirkindir. Zan
ile, bir müslümana sapık demek,
münafık demek, kincilik olur. Bu
iftiralar doğru değilse, söyleyen sapık
ve kâfir olur. Hadis-i şerifte
(Müslümana kâfir diyenin kendisi
kâfir olur) buyuruldu. (Buhari)
Münafık, müslüman görünen
kâfirdir. Fakat, günah işleyen
müslümana kâfir denmez. Hadis-i
şeriflerde buyuruldu ki:
(MÜMİN, GIPTA EDER, İMRENİR
MÜNAFIK İSE, HASET EDER.) [İ.
Maverdi]
(MÜSLÜMAN HAYIRLI OLUR. HASET
EDİNCE HAYIR KALMAZ.) [Taberani]
hile değil miydi demek ister. O halde
müslümana suizandan sakınmalıdır!
DİNİMİZ ZAHİRE GÖRE HÜKÜM
VERİR
İçki içene hüsnü zan edilmez.
Dinimiz zahire göre hüküm verir. Bir
kâfir müslüman olsa, müslüman
olduğunu kimseye söylemese, iman
ile ölse, bizim ona kâfir dememizde
5
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com) SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ)
hiç mahzur yoktur. Çünkü biz onun
müslüman olduğunu bilemeyiz.
Tersine, bir müslüman da kâfir olsa,
fakat küfrünü gizlese, camiye gelse,
ona müslüman nazarı ile bakarız,
ölürse namazını kılar, ona dua ederiz.
Bundan mesul olmayız.
Hallacı Mansur hazretleri (Enel
Hak) dedi. Devrin müftüsü küfrüne
fetva verdi. Çünkü din zahire göre
hüküm verir. Ama o tasavvuf
sarhoşluğu ile öyle söyledi, o
sözünde mazur idi, ama o müftünün
nazarında kendini ilah sayan
birisiydi. Onun için müftü fetvasından
mesul değildir. Öteki de mazurdur.
Böyle sözler pek az kimsede
olmuştur. Şimdi enel hak diyeni
evliya sanmamız yanlış olur. İçki
içene belki evliyadır diye hüsnü zan
etmek yanlış olur.
ZAN İLE HÜKÜM VERİLMEZ
Zan ile hüküm verilmez. Bütün
alametler onun üstünde toplansa, %
99.9 onun hırsız olduğu sanılsa yine
ona hırsız vs. damgası vurulamaz.
Dinimiz işaretlere göre karar vermez.
Yapılacak en iyi iyilik, en iyi yardım
ona dua etmektir. Müminin silahı
duadır. Dua sayesinde düzelebilir.
SUİZAN VE TÖHMET
Suizan, bir kimseyi kötü zannetmek,
onun günah işlediğine inanmak
demektir. Hadis-i şeriflerde
buyuruldu ki:
(SUİZAN ETMEYİN. SUİZAN, YANLIŞ
KARAR VERMEYE SEBEP OLUR.)
[Buhari, Müslim]
(SUİZAN ETTİĞİNİZ ZAMAN,
GERÇEKTEN ÖYLE Mİ DİYE
ARAŞTIRMAYIN.) [İbni Adiy]
6
4.9.2020
(TÖHMETE SEBEP OLACAK
YERLERDEN KAÇININ!) [İ.Gazali]
(HÜSNÜ ZAN SAHİBİ OLMASI,
KİŞİNİN KULLUĞUNUN
GÜZELLİĞİNDENDİR.) [Hatib]
Bir müminin günah işlediğini
zannetmek, suizan olur. Kalbe gelen
düşünce, suizan olmaz. Eğer kalb o
tarafa meylederse, suizan olur.
Kâfire değil, Müslümana suizan
edilmez. Yani, müslüman olduğunu
söyleyen ve küfre sebep olan bir
sözde ve işte bulunmayan kimsenin
bir sözünden veya bir işinden hem
imanı olduğu, hem de imansız olduğu
anlaşılırsa, küfre düştü dememelidir.
Kâfir zaten kâfirdir. Bu kâfir galiba
içki içiyor diye düşünmek suizan
olmaz. Dini bozanlara, bid’at ehline
de böyle hüsnü zan edilmez. Bunların
yanlışlarını açıklamak da gıybet
olmaz, dinin emrini yerine getirmek
olur.
Müslümana suizan etmemek
gerektiği gibi, başka Müslümanların
da bizim hakkımızda suizan
etmelerine sebep olabilecek
durumlardan sakınmak gerekir.
İnsanları suizandan kurtarmak için,
töhmet yerlerinden uzak durmalıdır.
Onların dedikodularına kendisi sebep
olduğu için işleyecekleri günaha ortak
olur.
Peygamber efendimiz, hanımı ile
konuşurken, oradan geçenlere
buyurdu ki:
- BU BENİM ZEVCEMDİR.
M.TALHA CAN (can3791@hotmail.com)
- YA RESULALLAH, SİZDEN DE Mİ
ŞÜPHE EDİLİR DEDİLER. BUYURDU
Kİ:
- KAN, İNSANIN DAMARLARINDA
DOLAŞTIĞI GİBİ, ŞEYTAN DA
İNSANA NÜFUZ EDER, KALBİNE
ŞÜPHE SOKAR. (Buhari)
Başkalarının suizannına sebep
olacak hareketlerden kaçmalıdır.
Salih bir kimse, şişe ile evine bir şey
getirirken şişeyi kapalı bir torba içine
koymalıdır. Böyle yapmayıp da bir
gazete kağıdına sararak açıktan
getirirse, suizanna sebep olabilir.
"Acaba içki mi?" diyenler çıkabilir.
Böyle, şüphe uyandıracak
hareketlerden uzak durmalı,
başkalarının kendi hakkında dedikodu
etmesine sebep olmamalı.
Bir kişi, bir kadınla şüphe
uyandıracak şekilde konuşuyordu.
Hazret-i Ömer, onun yanına varıp,
öfkeli şekilde bakınca o kişi, (Bu
benim hanımım) dedi. Hazret-i
Ömer o zaman buyurdu ki:
(Peki hanımın ise, ne diye üzerinize
şüphe çekecek şekilde
konuşuyorsunuz?)
Bu olaylar da, Müslümanın,
suizanna sebep olacak, töhmet
altında bıraktıracak söz ve işlerden
kaçması gerektiğini göstermektedir.
MÜRTEDE HÜSNÜ ZAN ETMEK
Her fırsatta Müslümanlığın aleyhine
konuşanlar, İslamiyet’e düşmanlığı
ile ün kazananlar, ölünce, (Belki
tevbe etmiştir, tevbesini gizlemiştir)
diyerek onları rahmetle anmak asla
caiz değildir. Dinimiz zahire
[görünüşe] göre hükmeder. Belki ile
SUİZAN VE HÜSNÜ ZAN ETME (B.HAL CAMİ) 4.9.2020
olmaz. Açıkça işlenen günahların
tevbesi de açık olmalıdır. (Ben
senelerce İslam’a düşmanlık ettim,
ama şimdi tevbe ediyorum) demesi
gerekir. Kalbden tevbe etmese bile,
böyle söylediği kesin ise, artık ona
hüsnü zan edilir.
KÖTÜ DÜŞÜNMEMEK İÇİN
İmam-ı Rabbani hazretleri
buyuruyor ki:
Bu zamanda, doğru ile yanlış, iyi ile
kötü birbirleriyle karışıktır. Salih
kimsenin ara sıra, İslamiyet’e
uymayan bir şey yaptığını görürse,
kendisi bunu yapmamalı, iyi gözle
bakarak, İslamiyet’e uygun
görmeğe çalışmalı, iyi tarafını
aramalıdır. İyi ve uygun yerini
bulamazsa, bu beladan kurtulmak
için, Allahü teâlâya yalvarmalıdır.
Mubah olan bir şeyi yapmasından
şüpheye düşerse, bu şüpheye kıymet
vermemelidir. Her şeyin sahibi olan
Allahü teâlâ, mubah şeyleri yasak
etmemiş, beğenmemezlik
etmemişken, başkası, kendiliğinden
nasıl karşı gelebilir? Çok yer vardır
ki, bir şeyin daha iyisini yapmamak,
yapmaktan daha iyi olur. Hadis-i
şerifte, (Allahü teâlâ, azimetle iş
yapmayı sevdiği gibi, ruhsatla
yapmayı da sever) buyuruldu.
(1/313)
SUİZAN ZARARLIDIR ÇARESİ
TEVBEDİR,HELALLİKTİR
Tevbe etmek, bir daha, kesin bilmedikçe
suizandan sakınmak ve o arkadaşla
helalleşmek gerekir.