PANG-ABAY- Bahagi ng pananalitang nagbibigay-turing sa pandiwa, pang-uri, o kapwa pang-abay.
 Pang-abay na nagbibigay-turing sa Pandiwa.
Halimbawa:
pang-abay pandiwa
Maingat na pinatakbo ni Mario ang sasakyan.
 Pang-abay na nagbibigay-turing sa pang-uri
Halimbawa:
Pang-abay pang-uri
Totoong masipag ang ating Mayor.
 Pang-abay na nagbibigay-turing sa kapwa pang-abay.
Halimbawa:
Pang-abay pang-abay pandiwa
Talagang masakit sa kaawa-awang si Mario ang mahugashan nang mali.
MGA URI NG PANG-ABAY
1.       Pang-abay na Pamanahon – nagsasaad kung kailan naganap o
magaganap ang kilos na taglay ng pandiwa.
 May pananda
Nang, sa, noon, kung, kapag, tuwing, buhat, mula, umpisa, hanggang
Hal.      1. Kailangan mo bang pumasok nang araw-araw?
            2. Tuwing pasko ay nagtitipon silang mag-anak.
            3. Umpisa bukas ay dito ka na manunuluyan.
 Walang pananda
Kahapon, kangina, ngayon, mamaya, bukas, sandali,atb.
Hal.        1. Manonood kami bukas ng pambansang pagtatanghal
ng dulang Pilipino.
              2. Ipagdiriwang ngayon ng ating pangulo ang kanyang ika
– 40  na kaarawan.
 Nagsasaad ng dalas
Araw-araw, tuwing umaga,taun-taon atb.
Hal.      1. Tuwing Mayo ay nagdaraos kami sa aming pook ng
              santakrusan.
            2. Nag-eehersiyo siya tuwing umaga upang mapanatili ang
              kanyang kalusugan.
2. Pang-abay na panlunan – tumutukoy sa pook na pinangyarihan,
o pangyayarihan ng kilos sa pandiwa. Karaniwang ginagamit ang
pariralang sa/kay .
Sa – ginagamit kapag ang kasunod ay pangngalang pambalana o
panghalip.
Kay /kina – ginagamit kapag ang kasunod ay pangngalang
pantanging ngalan ng tao.
Hal.      1. Maraming masasarap na ulam
ang itinitinda sa kantina.
            2. Nagpaluto ako kina aling Ingga ng masarap
ng keyk  para sa iyong kaarawan.
  3. Pang-abay na panggaano o pampanukat – nagsasaad ng
timbang o sukat. Sumasagot sa tanong na  gaano o magkano.
Hal.      1. Tumaba ako nang  limang libra  .
            2. Tumagal nang isang oras ang operasyon.
4. Ang pang-abay na panulad ay ginagamit sa
paghahambing ng dalawang mga bagay sa pangungusap.
Halimbawa:
 Mas marami siyang alam kaysa sa akin.
 Higit na magaling umawit si Erik kaysa kay Mark.
 Mas maingay ang bapor kaysa sa tren.
5. Pananong - ginagamit sa pagtatanong ukol sa panahon,
lunan, bilang o halaga.
Halimbawa :
 Ano ang iyong nakitang mali?
 Bakit ka umalis ng walang paalam?
6. Pang-abay na pang-agam – nagbabadya ng di-katiyakan
sa pagganap sa kilos ng pandiwa. Mga halimbawa: marahil,
siguro, tila, baka, wari, atb.
      Hal.      1. Marami na marahil ang nakabalita
tungkol sa desisyon ng Sandiganbayan.
                  2. Higit  sigurong marami ang dadalo
ngayon sa Ateneo Home Coming kaysa
nakaraang taon.
 7. Pang-abay na panang-ayon – nagsasaad ng pagsang-
ayon. Hal. Oo, opo, tunay, sadya, talaga, atb.
            Hal.      1. Oo,asahan mo ang aking tulong.
                        2. Talagang mabilis ang pag-unlad ng bayan.
8. Pang-abay na pananggi – nag-sasaad ng pagtanggi, tulad
ng hindi/di at ayaw.
Hal.      1. Hindi pa lubusang nagagamot ang kanser.
             2. Ayaw nyang sumama.
9. Pang-abay na pamitagan – nagsasad ng paggalang.
Hal.      1. Kailan po kayo uuwi?
            2. Opo, aakyat na po ako.
10. Pang-abay na pamaraan – naglalarawan kung paano
naganap,
nagaganap, o magaganap ang kilos na ipinahahayag ng
pandiwa.Ginagamit ang panandang nang o na/-ng.
            Hal.      1. Kinamayan niya ako nang mahigpit.
                        2. Bakit siya umalis na umiiyak?