kasiyahan at katatagan. Ito ay matatamo sa Lecture #3 (Second Grading) pamamagitan ng soul searching at kung may tamang persepsyon o pananaw sa A. MAPANURING PAG-IISIP buhay. 1. Kadalasang nagiging bunga ng hindi 6. Mahalaga ang pagpapaliban ng pasya upang pagsusuri a padalus-dalus na pagpapasya di pagsisihan ang anumang gagawin sa ang pagsisisi. panahon ng kalituhan. 2. Mga Katangian ng taong may mapanuring 7. Mula sa “Peace in the Midst of Despair” ni pag-iisip. Alix Lozano may tatlong aral tungkol sa a. Isinasaalang-alang ang ibang inner peace alternatibo. a. Resistance- tumutukoy sa kakayahang b. Bukas ang isip sa posibleng pagbabago paglabanan ang takot na dulot ng at pag-unlad ng sarili. pangamba sa buhay. c. Marunong gumalang sa kultura at b. Quest for Peace- tumutukoy sa kayariang panlipunan. paghanap ng kapayapaan. d. May kakayahang magtimpi. Shalom – salitang Hebreo na e. May matatag na prinsipyong mabuti rin ang ibig sabihin ay para sa iba. “kapanatagang sumasaklaw sa f. Mapagmasid sa mga bagay na nakikita pisikal at ispiritwal na bunga ng at nararanasan. mabuting ugnayan ng tao at g. Nagpapasya batay sa katotohanan at Diyos”. katarungan. Eirene – salitang Griyego na ang 3. Ang konsensya ay maliit na tinig na ibig sabihin ay “kawalan ng nagsasabi o humahatol sa pasya. tunggalian” 4. Si Cristina “Tinay” R. Bugayong ay huwaran Pax – salitang Latin na ang ibig ng katapatan nang isauli niya ang napulot sabihin ay “kawalan ng digmaan na pera. Siya ay binigyan ng parangal ng o gulo”. DOVE(Division Organization of Values c. Community- tumutukoy sa tulong na Educators). bigay ng pamayanan upang matamo B. KAPANATAGAN SA GITNA NG PAGSUBOK ang kapayapaan at kapanatagan ng 1. Likas sa tao ang maghangad ng kapayapaan, loob. Nawawala ang pagkakanya- kanya katahimikan, kaligayahan at kapanatagan ng sa halip ay naghahari ang loob. pagmamalasakitan. 2. Ang kapaligiran ay nakatutulong sa pagkakakroon ng kapanatagan ng tao. May mga tao rin namang nakapagpapanatili ng Lecture #4 (Second Grading) katatagan sa gitna ng magulong kapaligiran. 3. Ang kawalan ng kapayapaan at kapanatagan A. PANANAGUTAN SA KILOS AT PASYA ng loob ay nagdudulot ng depresyon, 1. Bilang miyembro ng lipunan, at insomnia, suicidal tendency, at spiritual nilalang ng Diyos, ang tao ay may vacuum. pananagutan sa kilos at pasya. 4. Ang labis na pagkabagabag ay nagaganap 2. Dahil sa pakikipag-ugnayan kapag may tunggaliang sikolohikal sa umuunlad ang ating pagkatao, kung pagitan ng isipan at kalooban. Ito ay isang kaya’t may tungkulin tayo na kalagayang emosyonal at pisikal na maging huwaran sa iba at itaas ang pagkabalisa. ating dignnidad. 3. Ayon kay Twila Punzalan, may tatlong hakbang upang maging matatag ang moralidad ng lipunan. a. Pagtanggap sa sariling limitasyon b. Pagkakaroon ng paninindigan o prinsipyong isinasabuhay c. Pagtawag sa moral na tagapayo o patnubay ng nakatatanda 4. Ang moralidad ay tumutukoy sa pagsunod sa batas at alituntunin at 3. Ang mabuting ugnayan ay may ang ating pagtuklas o paghahanap tatlong elemento: sa tunay at pangmatagalang a. Pagmamahal – tumutukoy sa kasiyahan sa buhay. pag-ibig o pagkilalang inilalaan 5. Ang kaligayahan ay isang emosyong sa iba. nararamdaman na dulot ng mga b. Panahon – tumutukoy sa oras bagay, tao, o pangyayari na na handang ilaan sa iba. nakatutulong upang maging ganap c. Asal – tumutukoy sa pag- ang ating pagkatao. uugaling ipinapakita sa iba. 6. Ang kilos o pasya ay madalas na 4. Ang asal ay may tatlong elemento: hindi mapanagutan dahil ang tao ay a. Kapwa – tumutukoy sa mga nakokontrol ng problema, takot, taong ating pinakikisamahan at karanasan, pagkabigo, galit o pinakikitunguhan. kahihiyan. b. Damdamin – tumutukoy sa mga 7. Ayon kay Rick Warren ang mga saloobing ipinapahayagsa sumusunod ay makatutulong upang pakikitungo sa iba. ang pasya ay maging mapanagutan. c. Dangal – katumbas ng dignidad a. Magkaroon ng direksyon o na basehan ng ating pakikipag- layunin sa buhay. ugnayan. b. Pagsasabuhay ng aral ng pag- 5. Ang mga sumusunod ay ang mga ibig ni Hesus. katangian ng taong may asal. c. Paggalang sa karapatan, a. Nakakakilos nang may karangalan at dignidad ng tao. kawastuhan at disiplina. d. Pagbibigay-tuon sa kabutihang b. Maingat sa pananalita. asal at paghubog sa c. May panindigan at moral na pagpapahalaga. pananagutan sa kilos. e. Pagsunod sa Golden Rule. 6. Pagsasabuhay ng Golden Rule, ang pagpapatawad o LETTING GO ay B. PAMANTAYANG MORAL NG makatutulong sa pagpapaunlad ng PAKIKIPAGKAPWA samahan. 1. Mahalaga sa tao ang makipag- ugnayan dahil dito tayo natututo. 2. Ayon kay Abraham Maslow, ang makilala at mahalin ay isa sa mga pangangailangan ng tao.