pagsasalita at pagbabasa. o Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel Iyan ang ilan sa mga kahulugan ng pagsulat. o anumang kasangkapan ng mga nabuong salita at Ngayon, dumako naman tayo sa iba’t ibang simbolo na may layuning magpahayag. pananaw sa gawaing pagsulat. Malalaman natin dito kung ano ang nangyayari sa tuwing tayo o Ang pagsulat ay isang pisikal at ay nagsusulat. mental na aktibiti. MGA PANANAW SA PAGSULAT
Maliban sa mga kahulugang naibigay, may ilang
mga makata ring nakapagbigay ng kanilang Sosyo-Kognitibong Pananaw pagpapakahulugan sa gawaing pagsulat. Narito Ang pananaw na ito ay naniniwalang ang pagsulat sila at ang kanilang mga pagpapakahulugan: ay kapwa isang Sosyal at Mental na aktibiti. Ito ay isang Sosyal na gawain sapagkat XING AT JIN naniniwala na habang tayo ay nagsusulat, Ayon kina Xing at Jin, ang pagsulat ay isang isinasaalang-alang din natin ang ating mga komprehensibong kakayahang naglalaman mambabasa at kung ano ang kanilang magiging ng wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng reaksyon sa ating binabasa. Mental na gawain kaisipan, retorika at iba pang elemento. naman ito sapagkat habang tayo ay nagsusulat, ipinagagana natin ang ating isip. Ginagamit natin ang ating isipan sa BADAYOS pagsusulat. Ayon naman kay Badayos, ang pagsulat ay isang kasanayang pangwika na mahirap matamo. Tunay namang ang pagsulat ay hindi Komunikasyong Intrapersonal At basta-basta. Upang makabuo ng isang Interpersonal epektibong sulatin, nangangailangang pag-aralan Unahin natin ang Komunikasyong Intrapersonal. munang mabuti ang iba’t ibang mga Ito ay Komunikasyong Intrapersonal pamamaraan sa pagsasagawa ng gawaing ito. sapagkat habang tayo ay nagsusulat, may mga pagkakataon na tila kinakausap natin ang ating sarili. Halimbawa na lamang, ang KELLER pagtatanong natin sa ating sarili kung ano ang Ayon naman kay Keller, ang pagsulat ay isang magiging pamagat ng ating isinusulat na sanaysay. Biyaya, Pangangailangan at Kaligayahan ng Tinatanong natin ang ating sarili kung sinumang nagsasagawa nito. Masasabing ito ay paano natin sisimulan ang pagsusulat at iba pa. isang Biyaya sapagkat hindi lahat ng tao ay ipinanganak na may taglay na husay sa pagsusulat. Halimbawa na lamang, may mga tao na Komunikasyong Interpersonal naman sapagkat sa kapag naatasang magsulat ng isang sanaysay hindi pamamagitan ng pagsulat, nagagawa sila gaanong nakararanas ng hirap sa nating makipag-usap sa ating mga mambabasa. pag-iisip ng kanilang mga isusulat. May mga tao Naibabahagi natin ang ating kaalaman o din naman na napakadali lamang sa kanila emosyon sa pamamagitan ng pagsusulat. ang mag-isip ng mga bagay na kanilang isusulat. Multi-Dimensiyonal Masasabi namang ito ay isang Pangangailangan sapagkat may mga taong ginagamit ang Sinasabi sa pananaw na ito na ang gawaing pagsulat upang matustusan ang kanilang mga pagsulat ay kapwa personal at sosyal na pang-araw-araw na pangangailangan. gawain. Personal na gawain sapagkat Ginagamit natin ang pagsulat upang magkaroon ng nakatutulong ito sa pag-unawa ng ating sariling trabaho. Ginagamit natin ang pagsulat pananaw maging ng ating emosyon. Sosyal naman upang tayo ay mabuhay. sapagkat nakatutulong ang pagsulat upang ating magampanan ang ating mga tungkulin sa lipunan, nagagawa nating Panghuli, masasabing ang pagsulat ay Kaligayahan makisalamuha sa pamamagitan ng pagsulat. ng sinumang nagsasagawa nito sapagkat mayroong mga tao na kapag nagsusulat. Nagsusulat sila sapagkat sa tuwing Maliban sa pagiging personal at sosyal na gawain ginagawa nito ito, gumagaan ang kanilang ng pagsulat, pinaniniwalaan din na ang pakiramdam. pagsulat ay mayroong dalawang dimensyon: Ang Biswal at ang Oral na Dimensyon. PECK AT BUCKINGHAM Ayon naman kina Peck at Buckingham, ang Oral na dimensyon – sa dimensyong ito, pagsulat ay ekstensyon ng wika at karanasang pinaniniwalaang sa pamamagitan ng pagsulat, nalalaman natin ang pagkatao ng isang tao. Kahit hindi pa man natin kilala sa isang sulatin ay hindi magiging epektibo kung personal ang manunulat ng isang akda, malalaman hindi ito dadaan sa rebisyon. natin kung anong klaseng tao siya sa pamamagitan ng kanyang emosyon sa akda, Kapag naisagawa nang maayos ang mga hakbang pamamaraan ng pagsulat na kanyang na ito, hindi lamang tayo makagagawa ng isang ginawa at iba pa. Halimbawa, hindi natin nakilala maganda at maayos na sulatin, masisiguro rin ng personal si Dr. Jose Rizal ngunit natin ang pagiging epektibo nito. Sunod naman ay malalaman nating mahal niya ang bansang dumako na tayo sa ating sunod na paksa. Ito Pilipinas sa pamamagitan ng mga akdang naman ang Layunin ng pagsulat. kanyang isinulat. Makikita sa mga akdang isinulat ni Rizal ang pagmamahal niya sa LAYUNIN NG PAGSULAT kanyang bansa gaya na lamang ng kanyang mga nobela na El Filibusterismo at Noli Me Bakit ba tayo nagsusulat? Napakaraming dahilan Tangere. kung bakit nagsusulat ang isang tao at madalas ang mga dahilan na ito ang nagiging gabay natin kung anong uri ng sulatin ang ating isusulat. Biswal na Dimensyon – sa dimensyon naman Narito ang iba’t ibang layunin sa pagsulat. na ito, pinaniniwalaan na habang tayo ay nagsusulat nakabubuo tayo ng mga larawan sa • Layuning Ekspresibo ating isipan sa pamamagitan ng - Kung ang iyong isinusulat ay isang personal na imahinasyon. Dito ay nakabubuo tayo ng mga sulatin, ito ay may layuning mag-ekspres o imahe tungkol sa ating mga binabasa. magpahayag. Halimbawa, nabasa mo sa isang aklat ang katagang Sa layuning ekspresibo, sinasabing tayo “Nasusunog ang bahay!”, nang atin ay nagsusulat upang ipahayag ang ating itong nabasa ay otomatik tayong nakalikha ng sarili. Tayo ay nagsusulat upang imahe ng isang nasusunog na bahay sa ipahayag ang ating damdamin at ating isipan gamit ang ating imahinasyon. maging ang ating iniisip. PROSESO NG PAGSULAT • Layuning Transaksyunal Tayo ay mayroon ng kaalaman sa kahulugan at - Kung ang tao naman ay nagsusulat upang makipag- iba’t ibang pananaw tungkol sa pagsulat. Ngayon ugnay sa iba pang mga tao sa kanyang lipunan, ito naman ay dumako na tayo sa Proseso ng pagsulat. ang layunin ng kanyang pagsulat. Mailalarawan sa Ang proseso ng pagsulat ay binubuo ng apat na layuning ito ang pagiging sosyal na gawain ng hakbang. Ito ay ang mga: pagsulat sapagkat dito, tayo ay nagsusulat upang makipag-ugnayan sa ating kapwa. 1. Pre-writing Ito ang unang hakbang sa pagsulat. Maliban sa naunang dalawang layunin sa pagsulat - Sa hakbang na ito nagaganap ang paghahanda para na nasa itaas, mayroon ding mga ibinigay na sa pagsusulat. Dito ay nagaganap ang pagpili ng layunin ng pagsulat sina Bernales,et al. (2001); ating paksa, pagkuha ng mga datos na kailangan Impormatibo, Mapanghikayat at Malikhain. para sa ating napiling paksang isusulat. Tandaan na sa hakbang na ito, wala pang pagsulat na • Impormatibong pagsulat nagaganap, tanging paghahanda pa lamang sa - Ito ang pagsulat na naglalayong magbahagi, pagsulat. magpaliwanag at maghayag o maglahad ng mga impormasyon. 2. Actual Writing Naglalayon itong palawakin ang Ito ang ikalawang hakbang sa pagsulat. kaalaman ng manunulat at maging ng Dito ay mayroon nang aktwal na mambabasa. Ito ang pagsulat na pagsusulat. nagbibigay ng kalinawan sa ating mga - Sa madaling salita, nagsisimula ng magsulat sa agam-agam. hakbang na ito ang manunulat. Nakapaloob din sa hakbang na ito ang paggawa ng burador o yung • Mapanghikayat na pagsulat tinatawag nating draft o mas kilala sa atin bilang - Ito naman ang pagsulat na naglalayong “Scratch Paper”. mangumbinsi ng mga mambabasa. Naglalayon itong paniwalain ang mga mambabasa sa mga 3. Rewriting bagay na isinusulat o ibinabahagi ng manunulat. Ito naman ang huling hakbang sa Ang pangunahing pokus nito ay ang proseso ng gawaing pagsulat. Dito maimpluwensyahan ang mga mambabasa. nakapaloob ang pagrerebisa ng ating ginawang burador o draft. • Malikhaing Pagsulat - Sa hakbang na ito, iwinawasto na natin lahat ng mga - Ito naman ang pagsulat na naglalayong magpahayag pagkakamali na nagawa natin sa Actual Writing. Sa ng mga kathang-isip, imahinasyon, ideya o madaling salita, sa hakbang na ito, mag-eedit na damdamin ng isang manunulat. tayo ng ating isinulat batay sa wastong grammar, Ito ang pagsulat na ginagawa ng mga bokabulari at iba pa. Mahalagang tandaan na ang manunulat sa mga akdang- pampanitikan gaya ng mga Alamat, tula, nobela at iba pa. Tandaan, malalaman natin kung anong uri ng sulatin ang ating isusulat kung atin munang Tandaan, malalaman natin kung anong uri ng aalamin ang dahilan kung bakit tayo nagsusulat. sulatin ang ating isusulat kung atin munang Ngayon ay dumako na tayo sa ating huling paksa aalamin ang dahilan kung bakit tayo nagsusulat. tungkol sa mga kaligirang kaalaman tungkol sa Ngayon ay dumako na tayo sa ating huling paksa pagsulat, ang mga Uri ng pagsulat. tungkol sa mga kaligirang kaalaman tungkol sa PAGPAPAHALAGA pagsulat, ang mga Uri ng pagsulat. LAYUNIN NG PAGSULAT Napakadaming gamit ng pagsulat. Nakatutulong ito sa tao batay sa kanyang pangangailangan. Bakit ba tayo nagsusulat? Napakaraming dahilan Ginagamit natin ang pagsulat upang ipahayag ang kung bakit nagsusulat ang isang tao at madalas ating mga ideya at mgadamdamin na hindi natin ang mga dahilan na ito ang nagiging gabay natin kayang ilahad ng pasalita. Nakatutulong din ito sa kung anong uri ng sulatin ang ating isusulat. Narito ang iba’t ibang layunin sa pagsulat. mga taong ito ang pinagkakakitaan. Sa pamamagitan din ng pagsusulat, nakalilikha tayo • Layuning Ekspresibo ng mgaobra na nakapagbibigay ng gakak sa ating - Kung ang iyong isinusulat ay isang personal na mga puso. sulatin, ito ay may layuning mag-ekspres o magpahayag. Sa layuning ekspresibo, sinasabing tayo ay nagsusulat upang ipahayag ang ating sarili. Tayo ay nagsusulat upang ipahayag ang ating damdamin at maging ang ating iniisip.
• Layuning Transaksyunal - Kung ang tao naman ay nagsusulat upang makipag- ugnay sa iba pang mga tao sa kanyang lipunan, ito ang layunin ng kanyang pagsulat. Mailalarawan sa layuning ito ang pagiging sosyal na gawain ng pagsulat sapagkat dito, tayo ay nagsusulat upang makipag-ugnayan sa ating kapwa.
Maliban sa naunang dalawang layunin sa pagsulat na nasa itaas, mayroon ding mga ibinigay na layunin ng pagsulat sina Bernales,et al. (2001); Impormatibo, Mapanghikayat at Malikhain.
• Impormatibong pagsulat - Ito ang pagsulat na naglalayong magbahagi, magpaliwanag at maghayag o maglahad ng mga impormasyon. Naglalayon itong palawakin ang kaalaman ng manunulat at maging ng mambabasa. Ito ang pagsulat na nagbibigay ng kalinawan sa ating mga agam-agam.
• Mapanghikayat na pagsulat - Ito naman ang pagsulat na naglalayong mangumbinsi ng mga mambabasa. Naglalayon itong paniwalain ang mga mambabasa sa mga bagay na isinusulat o ibinabahagi ng manunulat. Ang pangunahing pokus nito ay ang maimpluwensyahan ang mga mambabasa.
• Malikhaing Pagsulat - Ito naman ang pagsulat na naglalayong magpahayag ng mga kathang-isip, imahinasyon, ideya o damdamin ng isang manunulat. Ito ang pagsulat na ginagawa ng mga manunulat sa mga akdang- pampanitikan gaya ng mga Alamat, tula, nobela at iba pa.