Ang mag-aaral ay naipamamalas ng mag-aaral ang

pagunawa sa ugnayan ng kapaligiran at tao sa paghubog

ng sinaunang kabihasnang Asyano.
Ang mag-aaral ay matukoy ang malalim na
nakapaguugnay-ugnay sa bahaging ginampanan ng
kapaligiran at tao sa paghubog ng sinaunang
kabihasnang Asyano

Matatalakay ang limang rehiyon ng Asya;

Pag masdan ang
mapa ng Asya.
 Binubuo ng anyong –
tubig at
Anyong – lupa.

Napapaligiran ng
anyong- tubig

48 na bansa

44,339,000
Kilometrong kwadrado
 Hilagang Asya
Silangang Asya

Kanlurang asya Timog Asya

Timog - Silangang
Asya
 Gitnang O
hilagang Asya
Ang Hilagang Asya ay binubuo ng
mga bansang dating Soviet
Central Asia (Kazakhstan,
Kyrgyzstan, Tajikistan, Azerbaijan,
Turkmenistan, Uzbekistan,
Georgia, Armenia) Mongolia at
Siberia. Kilala ang rehiyong ito sa
katawagang Central Asia o Inner
Asia.
Ang Kabundukang Ural na nasa
rehiyong ito ang humahati sa mga
kontinente ng Europe at Asya. Ang
Bering Sea ang nag-uugnay sa
Hilagang Asya at Alaska. Dahil
ang rehiyong ito ay may pinaka-
mahabang panahon ng taglamig
at napakaikling tag-init, hindi
kayang
tumubo sa kalakhang bahagi nito
ang anumang punongkahoy.
 Mga bansa

Bahagi ng rehiyong ito ay

ang
mga bansang
Armenia, Georgia,
Kazakhstan,
Kyrgyzstan, Mongolia,
Tajikistan,
Turkmenistan,
at Uzbekistan.
Silangang
Asya
Malaking bahagi ng kalupaan ng
Asya ay sakop ng rehiyong
Silangang Asya particular na ang
China na sumasakop sa 20% sukat
ng kontinente. Ang mga bansang
Japan at Korea ay halos 5% ng
lupain
ng Silangang Asya. Ang rehiyong
ito ay may mga pisikal na
hangganan tulad ng Gobi Desert,
Mongolian-Tibetan Plateaus, at
ang Himalayas. Nasa silangan
naman nito sng Pacific Ocean.
Ang mga ilog ng
Huang Ho, Yangtze, at Xi Jiang ay
ang tatlong pinakamahalagang
ilog
sa pamumuhay ng mga Tsino dahil
sa nagpapataba ito ng lupain at
ginagamit ng ruta para sa
pakikipagkalakalan.
Sa pangkalahatan, matataba ang
mga kapatagan ditto, malalalim
ang mga lambak at matataas ang
mga bundok. Bagama’t malawak
ang
China, ang mga naninirahan ditto
ay nagsisiksikan sa silangang
bahagi ng bansa na isang
kapatagan hindi tulad ng
kanlurang bahagi
nito na binubuo ng mga
kabundukan at talampas.
Timog - Silangang
Asya
May matabang lupa ang mga
kapatagan habang ang ibang
lugar naman ay karaniwang
latian at matubig. Nauuri sa
dalawa ang Timog-Silangang
Asya: ang Pangkontinenteng
Timog-Silangang Asya o Mainland
Southeast Asia, isang tangway na
nasa pagitan ng South China Sea
at Indian Ocean. Ang malaking
bahagi ng lupain ay kabundukan
at manaka-nakang nagtataasang
talampas mula sa Himalayas
hanggang sa katimugang bahagi
ng China.
Ang lupaing ito ay dinadaluyan ng mga ilog ng
Irrawaddy, Salween, Chao Phraya, Mekong, at
Red River. Ang Pangkapuluang Timog-Silangang
Asya o Insular Southeast Asia naman ay binubuo
ng mga kapuluang nakalatag sa karagatan
kabilang ang mga isla ng Pilipinas, Indonesia, at
East Timor.
Kanlurang Asya
Timog Asya
Klima– ang kabuuang kalagayan ng panahon. Ito
ang paglalagom ng araw-araw na kondisyon ng
panahong nakukuha sa loob ng mahabang
panahon.
Klima– kainaman o average na kondisyon ng
atmospera sa loob ng mahabang panahon..

Disyembre - Mayo

Hunyo – Nobyembre
Klima– kainaman o average na kondisyon ng
atmospera sa loob ng mahabang panahon..

Karaniwang nang-yayari
Taon- taon
Panahon–ang kondisyon ng atmospera sa isang
lugar at panahon..
Panahon- kalagayan ng atmospera sa isang araw

Mas maikli ang oras sa isang araw

Ito ang pabago-bago

bawat oras o minuto.
 Sentral Kontinental. Mahaba
hilagang Asya ang taglamig na karaniwang
tumatagal ng anim na buwan,
at maigsi ang tag-init, ngunit
may ilang mga lugar na
nagtataglay ng matabang
lupa. Gayunpaman, malaking
bahagi ng rehiyon ay hindi
kayang panirahan ng tao dahil
sa sobrang lamig.
 Hindi palagian ang klima.
Kanlurang Asya Maaaring magkaroon ng labis
o di kaya’y katamtamang init
o lamig ang lugar na ito.
Bihira at halos hindi
nakakaranas ng ulan ang
malaking bahagi ng rehiyon.
Kung umulan man, ito’y
kadalasang bumabagsak
lamang sa mga pook na
malapit sa dagat.
 Iba-iba ang klima sa loob ng
Timog Asya
isang taon. Mahalumigmig
kung Hunyo hanggang
Setyembre, taglamig kung
buwan ng Disyembre
hanggang Pebrero, at kung
Marso hanggang Mayo, tag-
init at tagtuyot. Nananatiling
malamig dahil sa niyebe o
yelo ang Himalayas at ibang
bahagi ng rehiyon.
 Monsoon Climate ang uri ng
klima ng rehiyon. Dahil sa
Silangang lawak ng rehiyong ito, ang
Asya mga bansa rito ay Silangang
Asyanakakaranas ng iba-
ibang panahon: mainit na
panahon para sa mga bansang
nasa mababang latitude,
malamig at nababalutan
naman ng yelo ang ilang
bahagi ng rehiyon.
 Halos lahat ng bansa
Timog - Silangang sa rehiyon ay may
Asya
klimang tropical.
Nakararanas ang mga
ito ng tag-init,
taglamig, tag-araw at
tag-ulan.
 Ang vegetation o uri o dami ng mga
halaman sa isang lugar tulad ng
pagkakaroon ng kagubatan o damuhan
ay epekto ng klima nito. Sa Hilagang
Asya, katangiang pisikal ng
kapaligiran nito ay ang pagkakaroon
ng malawak na damuhan o grasslands
na nahahati sa tatlong uri: ang steppe,
prairie, at savanna.
Ang steppe ay uri ng
damuhang may ugat na
mabababaw o shallow-rooted
short grasses. Maliliit lamang
ang damuhansa lupaing ito
dahil tumatanggap lamang ito
ng 10-13 pulgada ng ulan.
Mayroong mga steppe sa
Mongolia gayundin sa
Manchuria at Ordos Desert sa
Silangang Asya.
Ang boreal forest o taiga (rocky
mountainous terrain) ay
matatagpuan din sa Hilagang
Asya partikular na sa Siberia.
Coniferous ang mga
kagubatang ito bunsod ng
malamig na klima dahil sa
presipitasyon na maaaring nasa
anyong yelo o ulan.
Sa bahagi ng Russia at sa
Siberia matatagpuan ang
tundra o treeless mountain
tract. Kakaunti ang mga
halamang tumatakip at halos
walang puno sa lupaing ito
dahil sa malamig na klima.
Ang lupaing malapit sa
baybayin ng Arctic Ocean ang
saklaw ng behetasyong ito.
Sa Timog-Silangang Asya at
sa mga bansang nasa torrid
zone ang biniyayaan ng
tropical rainforest- dahil sa
mainam na klima nito na
halos may pantay na
panahon ng tag-ulan at tag-
araw.
Lupain ng pinagsamang
damuhan at kagubatan.
Ang uri ng kapaligirang pisikal ng isang
lugar ay epekto ng uri ng klima nito. Ito’y
bunsod rin ng mga pangyayaring likas na
hindi natin maiiwasan tulad ng paggalaw
ng lupa at pagputok ng mga bulkan, at ang
pag-ihip ng monsoon o hanging nagtataglay
ng ulan na maaaring humantong sa bagyo.
 Ano kaya ang mga pagbabagong naidudulot ng mga
ito sa kapaligirang likas ng isang bansa?

Paano ito naghahatid ng mahahalagang salik sa

pamumuhay ng mga tao?
Sangunian sa talakayan!

Ma. Corazon V. Adriano, Marain A. Caampued, Charity A. Capunitan, Walter F. Galarosa, Noel P.
Miranda, Emily R. Quintos. 2015. Araling Panlipunan, Kagamitan ng Mag- aaral. Pasig, City:
Kagawaran ng Edukasyon.

Most essential learning competencies (MELCs); Pasig, City: Kagawaran ng Edukasyon.