FILAMER CHRISTIAN UNIVERSITY

COLLEGE OF TEACHER EDUCATION

Accredited Level IV – ACSCU-ACI
Roxas City, Capiz

Banghay sa Araling Panlipunan 4

I. Layunin:Pagkatapos ng aralin,ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Naipapaliwanag ang kahulugan ng Neokolonyalismo at ang mga anyo at epekto

nito.
2. Nakakapagbigay ng sariling opinyon sa kung ano ang mga anyo at epekto ng
Neokolonyalismo.
3. Nakakagawa ng isang kartong pang-editoryal tungkol sa mga epekto ng
Neokolonyalismo.
( kulang affective imo objectives ) put 4. “Napapahalagahan”

II.Nilalaman: (PREFERABLY- BULLET FORM)

A. Aralin: Ang Neokolonyalismo

B. Reperensiya:Soriano, et.al (2014) Kayaman,Kasaysayan ng Mundo Workteks sa
Araling Panlipunan, REX Book Store, pp 322-327.
C. Instructional Materials: Laptop, Projector, Cartolina, Marker, Scotch Tape, Brown
Envelop, Pencil, Marker.
D. Values: Pagpapahalaga sa Kalayaan (if this is the main values, ensure that you will
hihghlight this in your discussion)

III. Pamamaraan

A. Panimulang Gawain (INCLUDE SOME INTRODUCTION, (GREET FIRST BUT

THIS OPTIONAL KUNG IBUTANG MO PA SA LESSON PLAN ANG SENTENCE PWEDE
MAN NI MA ADLIB. GOOD BECAUSE YOU HAVE QUESTIONS NA, YOU CAN MAKE 2
QUESTIONS LANG TO SAVE TIME– BAGO TAYO TUMUNGO SA ATING
PANIBAGONG LEKSYON NGAYONG ARAW AY MAGBABALIK TANAW TAYO SA
ATING HULING PINAG-ARALAN KAHAPON, AT ITO AY ANG _________?(EXPECTED
ANSWER- 1.Balik Aral
SA INYONG PALAGAY
 Ano-ano ang mga sektor ng agrikultura?
PAANO NAKAKATULONG
ANG AGRIKULTURA SA  Bakit mahalaga ang sektor ng agrikultura sa ekonomiya ng ating
PANGANGAILANGAN NG bansa?
MAMAMAYAN AT SA
 Sa iyong palagay,gaano kahalaga ang mga sektor na ito upang
PAGUSBONG NG ATING
EKONOMIYA? matugunan ang pangangailangan ng bawat isa?

2. Pagganyak

Hahatiin ang klase sa dalawang grupo. Bibigyan ang bawat grupo ng tig-
iisang kahon. Ang bawat kahon ay naglalaman ng nga larawan ng mga sikat na produkto sa
Pilipinas. Kailangan nilang tukoyin ang bawat produkto kung ito ba ay galing sa Pilipinas o
“Tatak Pinoy” o galing sa ibang bansa o “Gawang Banyaga”. Bibigyan ang bawat grupo ng
dalawang minuto upang gawin ito. Ang grupong may pinaka-maraming tamang nahulaan ang
siyang panalo. (AYUSA IMO INSTRUCTION- BETTER 1ST PERSON VIEWPOINT. PARA
KUNG MAGLAGPAT KA MADALI NA)

kinakailangan niyong tukoyin ang bawat produkto kung saan ito ginawa, banggitin ang “tatak
Pinoy” kung ito ay galing sa Pilipinas at “Gawang Banyaga” naman kung ito ay galing sa ibang
bansa.

1.)Naging mahirap bas a inyo ang pagtukoy kung ang isang produkto ay
“Tatak Pinoy” o “Gawang Banyaga”?Bakit?

2.)May mga produkto bang inakala nyong “Gawang Banyaga” ngunit

“Tatak Pinoy”?Ano-ano ang mga produktong ito?

3.)Sa inyong palagay,bakit kaya mas popular ang mga produktong

“Gawang Banyaga” kaysa sa mga produktong “Tatak Pinoy”?

4.)Sa inyong palagay,kailangan ba nating tangkilikin ang mga produktong

“Tatak Pinoy”?Bakit?

B.Paglinang ng Aralin

1. Paglalahad
 Pamprosesong Tanong:

 Ano-anu ang mga makikita (nahihinuha ) sa larawan?

 Sa inyong palagay, ano ang mensaheng nais ipabatid ng larawan?
 May mga pangyayari ba sa kasalukuyang panahon na maaaring ihambing sa larawan?
Ano-anu ang mga pangyayaring ito?

Introduce first the main topic which is the neokolonyalismo. It seems that you haven’t included it
earlier, make simple statement of it after the students have answered all the questions sa
paglalahad since it is where the main topic should be presented

2. Pagtatalakay

A.Brainstorming

 Anyo o dahilan ng Neokolonyalismo

I. Neokolonyalismong Politikal

 Batay sa larawan, ano ang unang anyo

o dahilan ng Neokolonyalismo

 Sa paanong paraan
naiimpluwensyahan ng isang
mananakop na bansa ang aspetong
politikal ng dati nitong kolonya?

The picture is more on international relations, find something else maybe a collage with
include politicians and election.

II. Neokolonyalismong Pangmilitar

 Batay sa larawan, ano ang isa pang anyo

o dahilan ng Neokolonyalismo?
  Paano nga ba nagagamit ng isang bansa ang kanilang sandatahang-lakas upang patuloy na
maimpluwensyahan ang dati nitong kolonya?

III. Neokolonyalismong Pangkabuhayan

 Batay sa larawan, ano ang huling

anyo o dahilan ng Neokolonyalismo?

 Sa paanong paraan nga ba

nakokontrol ng isang bansa ang ekomomiya
ng dati nitong kolonya?

Not totally refined, please include pangkabuhayan pictures like market, factories, yung
madali I interpret sang students. Your choice of picture may depict globalization and
investments only.

 Epekto ng Neokolonyalismo

1.Overdependence(Labis na Pagpapakandili)

 Batay sa larawan, ano ang unang epekto ng Neokolonyalismo?

 Bakit nga ba nangyayari ang Overdependenceo labis na pagpapakandili ng isang bansa sa

dati nitong mananakop na bansa?

2.Loss of Identity(Kawalan ng Pagkakakilanlan)

  Batay sa larawan, ano ang isa pang epekto ng Neokolonyalismo?
 Ano-ano nga ba ang mga dahilan kung bakit nagkakaroon ng loss of identity o kawalan
ng pagkakakilanlan ang isang bansa?

3.Continued Enslavement(Patuloy na Pagkakaalipin)

 Batay sa huling larawan, ano ang isa pang epekto ng Neokolonyalismo?


 Ano-ano nga ba ang mga dahilan kung bakit ang isang bansa ay patuloy na inaalipin ng dati
nitong mananakop?

B.Collaborative Activity (pangkatang-gawain)

Hahatiin ang klase sa dalawang pangkat. Ang bawat pangkay ay

aatasang gumuhit ng isang kartong pang-editoryal batay sa saliri nilang interpretasyon tungkol
sa epekto ng neokolonyalismo. Kailangan nila itong matapos sa loob ng apat na minuto.Ang
bawat pangkat ay pipili ng isang membro upang ipaliwanag ang mensahe ng kanilang ginuhit.

C.Reflective Learning (Pagpapahalaga)

-Bilang isang mamamayang Pilipino, paano mo ipaglalaban

at pangangalagaan ang kalayaan ng ating bansa?

C.Pangwakas na Gawain

1.)Paglalahat

-Ano ang Neokolonyalismo?Paano ito nangyayari?

-Ano-ano ang anyo ng Neokolonyalismo at ang mga epekto nito?Ano-ano namn

ang mga epekto nito?
 -Paano nakakaapekto ang Neokolonyalismo sa kalayaan at pag-unlad ng isang
bansa?

2.)Paglalapat (preferably-group activity)

Sasagutin ng mga mag-aaral ng pasalita.

Panuto:Tukuyin kung anong anyo ng Neokolonyalismo ang ipinapahiwatig ng

sumusunod na mga sitwasyon.

1.)Ang pagdikta ng Istados Unidos sa patakaran ng Pilipinas laban sa komunismo

na sinunod naman ng ating bansa.

2.) Ang pagpapatayo ng Base Militar ng dating mananakop na bansa sa dati

nitong kolonya.

3.)Ang sapilitang pagsunod ng isang bansa sa posisyon ng dati nitong mananakop

sa mga isyung pandaigdig tulad ng pagboto sa mga resolusyon.

4.)Ang hindi pagpataw ng buwis sa mga produkto ng dating mananakop na bansa

at pagpapahintulot ng malayang kalakalan sa dating kolonya.

5.) Sa pamamagitan ng pagpapautang, nagkakaroon ng pagkakataong magdikta

ang dating mananakop sa patakarang pang-ekonomiya ng dati nitong kolonya.

IV.Pagtataya

Panuto: (?) is this a true or false questionnaire? Better make it an identification

questionnaire and make sure that everything you will include as questions are mentioned in
your discussion

________1.)Ang Neokolonyalismong Pangkabuhayan ay ang pagpapahintulot sa mga

mamamayan ng dating mananakop na ipagpatuloy ang kanilang negosyo lalong-lalo na sa sector
ng agrikultura at pagmimina.

________2.) Ang Military Defence Agreement ng Pilipinas at Amerika ay isang halimbawa ng

Neokolonyalismong Politikal.

________3.)Ang Neokolonyalismo ay lumitaw pagkatapos ng Unang Digmaang Pandaigdig.

_______4.)Ang mga bansa sa Asya at Aprika ang madaling mabiktima ng Neokolonyalismo

sapagkat narito sa mga kontinenteng ito ang mga bansang tinatawag na underdeveloped.
_______5.)Dulot ng mga impluwensiyang dayuhan,nabuo sa isipan ng mga tao ang kaisipang
kolonyal o mas tinatawag na Colonial-mentality.

______6.)Ang Neokolonyalismo ay maaaring manggaling din sa mga pandaigdigang institusyon

tulad ng International Monetary Fund (IMF) at World Bank (WB) sa paraan ng pagpapautang sa
mga mahihirap at bagong layang mga bansa.

_______7.)Ang Continued Enslavement ay ang sobra-sobrang pag-asa ng isang mahirap na

bansa sa mga mayayamang bansa kagaya ng Istados Unidos.

_______8.)Ang pagtangkilik sa mga produkto at awiting banyaga ay isa sa mga dahilan upang
magkaroon ng Loss of Identity o kawalan ng Pagkakakilanlan ang isang bansa.

_______9.)Ang Neokolonyalismo ay tumutukoy sa patuloy na impluwensiya ng mga mananakop

sa mga bansang dati na nilang nasakop.

_______10.)Ang Neokolonyalismong Politikal ay tinatawag ding Lihim na Pagkilos o Covert

Operation.

V.Takdang Aralin

Sumulat ng isang sanaysay gamit ang tanong na “Sa iyong palagay, paano makakaalis sa
pagkakatali sa impluwensiya ng Neokolonyalismo ang isang bansa?”