Professional Documents
Culture Documents
ASFES APGrade9 Module
ASFES APGrade9 Module
Araling Panlipunan 9
EKONOMIKS
MODYUL NG PAGKATUTO
PANGALAN:
PANGKAT at SEKSYON:
PANGALAN NG GURO SA ASIGNATURA:
Ang Modyul na ito ay magbibigay ng mas malalim na pang-unawa sa mga mag-aaral ukol sa
mga konsepto at prinsipyo ng ekonomiks. Lubos nilang mababatid ang epekto ng mga nasabing
konsepto sa pangkabuhayang kaunlaran ng bansa sa patuloy at mabilis na pagbabago sa daigdig.
Maiuugnay nila ang mga konsepto ng ekonomiks sa kaganapan sa kanilang buhay sa araw-araw.
Matututuhan nila ang kahalagahan ng ekonomiks, kung ano ngaba ang kahalagahan ng pagkonsumo
at poduksiyon at ano ano ngaba ang sistemang pangekonomiya.
Inaasahan ng modyul na ito na nauunawaan ang mga pangunahing konsepto ng ekonomiks
bilang batayan ng matalino at maunlad na pang-araw-araw na pamumuhay. Inaasahan din na
naisasabuhay ang pang-unawa sa mga pangunahing konsepto ng ekonomiks bilang btayan ngg
matalino at maunlad na pang-araw-araw na pamumuhay. At inaasahan, din na naipapamalas ang
iyong malalim na pangunawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks.
KABANATA 1
MGA PANGUNAHING KONSEPTO NG EKONOMIKS: BATAYAN NG
MATALINONG PAGGAMIT NG PINAGKUKUNANG YAMAN TUNGO
SA PAGKAMIT NG KAUNLARAN
ARALIN 3
ARALIN 1 ARALIN 2 Ang Kahalagahan ng
Ang Ekonomiks Bilang Ang Alokasyon at mga Pagkonsumo at
isang Agham Sistemang Pang Ekonomiya Produksiyon
Paglalagom
G- Ikaw ay inaasahang makabubo ng isang tula na makakapagpakita ng kahalagahan ng ekonomiks
1
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
Kahulugan ng Ekonomiks
PANIMULANG PAGTATAYA
Bago talakayin ang mga aralin, alamin muna ang iyong kaalaman sa paksa. Basahin at unawaing
mabuti ang mga katanungan. Bilugan ang titik ng tamang sagot.
a. Agham Pampolitika
b. Biyolohiya
c. Etika
d. Heograpiya
8. Ito ay pag-aaral ukol sa tsart, graph at numero o datos.
a. Hypothesis
b. Matematika
c. Rekomendasyon
d. Sosyolohiya
9. Siya ay ang kinikilalang ama ng makabagong ekonomiks.
a. Adam Smith
b. David Ricardo
c. Thomas Robert Malthus
d. Karl Marx
10. Siya ay ang kinikilalang ama ng Komunismo
a. Adam Smith
b. David Ricardo
c. Thomas Robert Malthus
d. Karl Marx
MGA KAGAMITAN
(Pagtuklas)
GAWAIN 1: Evaluation Decisions
Araw-araw ay gumagawa ng desisyon ang tao mula sa simple hanggang sa pinakakumplikado.
Nagpapasya siya kung ano at alin ang higit na mahalaga sa marami niyang pamimilian. Bata man o
may edad, basta’t may pangangailangan at kagustuhan na kailangang mapunan, ay masasabing
maiuugnay ang kanyang sarili sa ekonomiks. Suriin ang bawat aytem sa una at ikalawang kolum.
Pagpasyahan kung ano ang pipiliin mo sa Option A at B. Isulat sa ikatlong kolum ang iyong
desisyon at sa ikaapat na kolum ang dahilan ng iyong naging pasya.
4
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
Pananaliksik sa PAGLALARO NG
aklatan ONLINE GAMES
Pakikipagkwentuha Paggawa ng
n sa BARKADA takdang-aralin
Pamprosesong Tanong:
2. Ano ang naging batayan mo sa iyong ginawang desisyon? Naging makatuwiran ka ba sa iyong
pasya?
Tandaan na ang tao sa bawat araw ay nahaharap sa paggawa ng pagpili kaya marapat lamang na pag-
aralan ang EKONOMIKS upang makatulong ito sa tao kung paano pumili at gumamit ng matalinong
pagdedesisyon. Matapos mong maorganisa ang iyong mga paunang kaalaman tungkol sa kahulugan
at kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na buhay, ihanda ang iyong sarili sa susunod na
bahagi ng aralin upang higit mong maunawaan ng mas malalim ang konsepto ng ekonomiks.
Paglinang (Firm-up)
5
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
Matapos mong malaman ang mga paunang impormasyon tungkol sa aralin, ngayon naman ay
iyong lilinangin ang mga kaalamang ito sa tulong ng mga teksto at mga gawain na inihanda
upang maging batayan mo ng impormasyon. Ang pinakatiyak na layunin ng bahaging ito ay
matutuhan mo bilang mag-aaral ang mahahalagang ideya tungkol sa ekonomiks. Mula sa mga
inihandang gawain at teksto ay inaasahang gagabay ito sa iyo upang masagot kung ano ang
kahulugan at kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na buhay bilang isang mag-aaral
at kasapi ng pamilya at lipunan. Halina’t umpisahan mo na.
Basahin ang batayang aklat sa pahina 260-261 para malaman ang kahulugan, pinagmulan,
kahalagahan ng ekonomiks pagkatapos basahin ay sagutin ay sagutin ang graphic organizer sa ibaba.
EKONOMIKS
KAHULUGAN
SAGOT:
Pagkatapos sagutin ang graphic organizer ay sagutin ang mga sumusunod na Gawain na mas
magbibigay linaw sa iyong mga naging paunang kaalaman.
6
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
B. Hanapin sa loob ng kahon ang terminolohiya na tinutukoy sa bawat pahayag. Isulat sa patlang ang
tamang sagot.
AGHAM PAMPOLITIKA HEOGRAPIYA OIKONOMIA
BIYOLOHIYA HYPOTHESIS PISIKA
ECONOMIC GOODS KEMISTRI REKOMENDASYON
EKONOMIKS LAW OF COMPARATIVE ADVANTAGE SOSYOLOHIYA
________________1. Ito ay isang agham panlipunan na mayroong layunin na pag-aralan ang mga
kilos ng tao at paraan ng paggamit ng mga limitadong pinagkukunang yaman.
________________2. Ito ay salitang Griyego na ang ibig sabihin ay pamamahala ng sambahayan
________________3. Ito ay ang pagbibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pinag-aralan.
________________4. Ito ay ang tawag sa sitwasyon kung saan ang lahat ng bagay ay may halaga o
presyo.
________________5. Ito ay ang tawag sa sitwasyon na kung saan ang mga bagay na nakakamit ng
tao ay walang bayad.
________________6. Ito ay ang pag-aaral sa mga bagay na may buhay man o wala.
________________7. Ito ay tumutukoy sa katangiang pisikal ng isang lugar
________________8. Ito ay ang pag-aaral ng estruktura ng ating lipunan.
________________9. Ito ay pag-aaral sa moralidad at paggawa ng tama at mali ng tao.
_______________10. Ito ay pansamantalang kasagutan o paliwanag.
_______________11. Ito ay ang pag-bibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pang-ekonomiya.
_______________12. Ito ay ang pag-aaral ukol sa iba’t-ibang kemikal na kailangan sa paglikha ng
isang bagay.
_______________13. Ito ay ang pag-aaral sa tsart, graph, at numero o datos.
_______________14. Ito ay pag-aaral ukol sa mga bagay at enerhiya na ginamit sa produksyon.
_______________15. Ito at tumutukoy sa paggamit ng tao sa mga likas na yaman na nagiging
dahilan ng pagliit ng nakukuha mula sa mga ito.
DEEPEN (PAGPAPALALIM)
TRANSFER (PAGLILIPAT)
8
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling
2. Ano ang papel na gusto mong gampanan sa Panlipunan Teacher
pagpapaunlad ng ekonomiya? Pumili ng isa at
pangatwiranan ang sagot.
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
TAKDANG ARALIN
Sa isang Malinis na papel ikaw ay gagawa ng isang tula na naglalaman at naggpapakita ng epekto ng
agham ng ekonomiks sa pang-araw-araw mong buhay. Ito ay maglalaman ng hindi lalagpas sa 4 na
talata.
PANAPOS NA PAGTATAYA
Tukuyin ang termenolohiya na tintukoy sa bawat pangungusap. Isulat ang kasagutan sa patlang bago
ang bilang.
________________1. Ito ay salitang Griyego na ang ibig sabihin ay pamamahala ng sambahayan.
________________2. Ito ay isang agham panlipunan na mayroong layunin na pag-aralan ang mga
kilos ng tao at paraan ng paggamit ng mga limitadong pinagkukunang yaman.
________________3. Ito ay ekonomiks na nag-uugnay sa iba’t-ibang agham ng pag-aaral kaya
malawak ang saklaw ng pag-aaral nito.
________________4. Ito ay tumutukoy sa katangiang pisikal ng isang lugar.
________________5. Ito ay pag-aaral ukol sa mga bagay at enerhiya na ginamit sa produksyon.
________________6. Ito ay ang pag-bibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pang-ekonomiya.
________________7. Ito ay pag-aaral ukol sa tsart, graph at numero o datos.
________________8.Ito ay pansamantalang kasagutan o paliwanag.
________________9. Ito at tumutukoy sa paggamit ng tao sa mga likas na yaman na nagiging
dahilan ng pagliit ng nakukuha mula sa mga ito.
______________10. Ito ay may kinalaman sa desisyon ukol sa iba’t-ibang gamit ng limitadong
pinagkukunang yaman.
______________11. Ito ay ang tawag sa sitwasyon kung saan ang lahat ng bagay ay may halaga o
presyo.
______________12. Ito ay pag-aaral sa moralidad at paggawa ng tama at mali ng tao.
_________________13. Ito ay ang tawag sa sitwasyon na kung saan ang mga bagay na nakakamit
ng tao ay walang bayad.
9
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
ALOKASYON SAIBA’T-IBANG
Command Market
SISTEMANG PANG EKONOMIYA
PANIMULANG PAGTATAYA
Bago talakayin ang mga aralin, alamin muna ang iyong kaalaman sa paksa. Basahin at unawaing
mabuti ang bawat pahayag. Punan ang kahon ng titik upang maibigay ang tamang kasagutan.
P M I H A
L K Y O
M K N L M
4. Ito ay uri ng ekonomiya na ang pagsagot sa pangunahing suliranin ng ekonomiya ay batay sa gawi
at kinagisnan.
R D S O
5. Ito ay ang tawag sa lupa na ipinagkakaloob sa mga naglilingkod sa mga feudal lord bilang
kabayaran.
I F
S R
I T
8. Ito ay ang tawag sa mga nagkakaloob ng serbisyo at proteksiyon sa mga feudal lord.
10
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
V S L
ARALIN 2 Ang Alokasyon at mga Sistemang Pang-Ekonomiya
LAYUNIN NG ARALIN BILANG 2
Matapos ang isang araw na talakayan at mga kasanayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
EXPLORE(Pagtuklas)
Ano ang ideya mo sa alokasyon? Paano ka makatutulong upang maipatupad ang alokasyon ng
mga pinagkukunang yaman bilang sagot sa kakapusan?
11
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
FIRM UP (Paglinang)
Base sa iyong naging kaalaman at natutuhan ay ipaliwanag ang mga sumusunod na tanong. Isulat sa
kahon ang iyong magiging kasagutan.
2. Paano napasusunod ang mga mamamayan sa ilalim ng komunismo kahit limitado ang kanilang
kalayaan?
DEEPEN (PAGPAPALALIM)
TRANSFER (PAGLILIPAT)
PAMANTAYAN
Mga Gawain Katangi-tangi Mahusay Katamtaman Kailangan pa ng
4 3 2 dagdag na
pagsasanay
1
Angkop ang
temang ginapit sa
output
Maliwanag ang
mensaheng nais
iparating ng
output
Makabuluhan
ang mensaheng
nais iparating ng
output
Kakaiba at
kawili-wili ang
ginawang output
PANAPOS NA PAGTATAYA
Isulat ang T sa patlang bago ang bilang kung ang pahayag ay tama at bilugan naman ang mali at
isulat ang tamang sagot.
________________5. Fief ang tawag sa nagkakaloob ng serbisyo at proteksiyon sa mga feudal lord.
ng ginto at pilak.
________________7. Invisible hand ang tawag sa puwersa na nagsasaayos ng pamilihan.
________________8. Ang komunismo ay ang sistemang pang-ekonomiya na kung saan ang estado
ang humahawak at kumokontrol sa mga pangunahing industriya at ang mga mamamayan ay
pinapayagan na mag-may-ari ng maliit na negosyo na maaaring pakialaman ng estado.
________________9. Ang Pasismo ay isang sistemang pang ekonomiya kung saan ang estado ang
nagmamay-ari at kumokontrol sa yaman ng bansa at produksiyon.
PAGKONSUMO
PRODUKSIYON
PANIMULANG PAGTATAYA
Alamin natin ngayon kung may kaalaman ka sa araling tatalakayin sa pamamagitan ng KWL Chart
sa panimulang pagtataya. Sa aktibidad na ito, layunin nitong mataya ang pang-unawa ng mag-aaral
tungkol sa kahalagahan ng pagkonsumo at produksiyon. Isulat sa kanang bahagi o sa Know (alam
ko) ang iyong kaalaman o ideya ukol sa paksang tatalakayin, Sa gitna naman o sa Want (Nais kong
malaman) ang iyong nais malaman sa paksang tatalakayin, at matapos ang pagtalakay ay isusulat sa
kaliwang bahagi o Learn ang iyong natutuhan sa ating paksang pag-aaralan.
14
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
(Pagkonsumo)
(Produksyon)
ARALIN 3
Matapos ang dalawang araw na talakayan na talakayan at mga kasanayan, ang mga mag-aaral ay
inaasahang:
(EXPLORE) (Pagtuklas)
EKONOMIYA
PAMILIHAN
15
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
FIRM UP (Paglinang)
A. Basahin at unawain ang bawat pahayag. Pumili at Isulat ang titik ng tamang kasagutan sa patlang
bago ang bilang. (Gumamit ng malaking titik sa pagsagot)
B. Isulat ang patlang ang ( ) kung wasto ang tinutukoy ng bawat pahayag. Iwasto naman at
BILUGAN ang salita na nagpamali sa bawat bilang.
________________1. Ang mga tao na kabilang sa bare living standard ay umaasa sa mga tulong,
donasyon, at limos mula sa iba’t-ibang institusyon upang matugunan ang kanilang pangangailangan.
16
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
_________________2. Ang mga tao na kabilang sa luxury standard ay sapat lamang upang
matugunan ang kanilang pangangailangan
_________________3. Ang mga tao na kabilang sa comfort standard ay kumportable ang
pamumuhay.
_________________4. Ang mga tao na kabilang sa decency standard ay sinasabing namumuhay ng
may dignidad at nasusunod ang mga bagay na kanilang magugustuhan.
_________________5. Ang mga tao na kabilang sa poverty standard ay tinatawag na rich and
famous, walang limitasyon ang dami ng produkto na maaari nilang bilhin upang matugunan ang
kanilang pangangailangan at luho.
C. Tukiyin ang batas ng pagkonsumo sa bawat pahayag. Isulat ang kasagutan sa patlang bago ang
bilang.
Alamin kung ano ang mga katangian bilang isang matalinong mamimili, mga tungkulin at karapatan
mo bilang isang mamimili. Sagutan ang graphic organizer sa ibaba.
MAMIMILI
KAHULUGAN
B.Base sa paksang iyong narinig sagutin ang Gawain sa ibaba. Basahin at unawain ang bawat
pahayag. Tukuyin kung anong katangian ng mabuting mamimili ang tinutukoy sa bawat pahayag.
Pumili at Isulat ang titik ng tamang kasagutan sa patlang bago ang bilang. (Gumamit ng malaking
titik sa pagsagot)
A- Mapanuri
B- Hindi nagpapadala sa anunsyo
C- Umiiwas sa pandaraya
D- Humahanap ng alternatibo
E- Sumusunod sa badyet
F- Hindi nagpapadala sa panic buying
________________________2. Sinuri muna ni Aling Grace ang mga bag na bibilhin niya para sa
kanyang mga anak.
________________________3. Binadyet ni Aling Mercy ang perang binigay ng kanyang asawa para
sa isang buong linggo nilang gastusin.
________________________5. Hinidi bumili ng sibuyas si Aling Cely kahit na nakita niyang halos
lahat ng kapit bahay niya ay bumili na nito.
________________________6. Tinignan muna ni Mang Seb ang mga isda kung ito ay sariwa pa
bago bilhin.
18
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
Tukuyin ang termenolohiya na tintukoy sa bawat pangungusap. Isulat ang kasagutan sa patlang bago
ang bilang.
GAWAIN 9: Computation
0 40 0 0 0 0 -
1 40 60 40 60 20
19
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
2 31 20 15.5 11
3 83 14.33 12
4 58 10 24.5
5 40 116 15.2
6 40 136 16 20
7 121 5.71 23
DEEPEN (PAGPAPALALIM)
GAWAIN: Interbyu
Magsagawa ng isang interbyu sa mga mamimili kung ano ang epekto ng pagkonsumo sa kanilang
buhay at pagkatapos ay magbigay ng iyong opinion ukol sa panayam na ginawa.
TRANSFER (PAGLILIPAT)
20
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga
PANAPOS NA PAGTATAYA
Alamin natin ngayon kung ano ang nadagdag sa iyong kaalaman ukol sa paksang natalakay. Isulat
ang iyong mga natutunan sa kaliwang bahagi ng kahon.
(Pagkonsumo)
(Produksyon)
21
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher