Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 23

HOLY TRINITY SCHOOL: CCENTER OF CATHOLIC EDUCATION INC.

Manibaug Paralaya Porac, Pampanga


JUNIOR HIGH SCHOOL DEPARTMENT
Academic Year 2020– 2021

Araling Panlipunan 9
EKONOMIKS
MODYUL NG PAGKATUTO

PANGALAN:
PANGKAT at SEKSYON:
PANGALAN NG GURO SA ASIGNATURA:

Our Vision Our Mission


Holy Trinity School: Center of Catholic Educ. Inc. is a To adopt and implement Philippine Catholic Schools
Catholic Archdiocesan Educational Community centered Standards.
in the person and message of Jesus Christ, animated by Core Values
gospel values and guided by church teachings and Faith – Service - Excellence
practices.
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

MODYUL SA ARALING PANLIPUNAN GRADE 9


UNANG MARKAHAN – MGA PANGUNAHING KONSEPTO NG EKONOMIKS:
BATAYAN NG MATALINONG PAGGAMIT NG PINAGKUKUNANG YAMAN TUNGO
SA PAGKAMIT NG KAUNLARAN
PANGKAHALATANG NILALAMAN

Ang Modyul na ito ay magbibigay ng mas malalim na pang-unawa sa mga mag-aaral ukol sa
mga konsepto at prinsipyo ng ekonomiks. Lubos nilang mababatid ang epekto ng mga nasabing
konsepto sa pangkabuhayang kaunlaran ng bansa sa patuloy at mabilis na pagbabago sa daigdig.
Maiuugnay nila ang mga konsepto ng ekonomiks sa kaganapan sa kanilang buhay sa araw-araw.
Matututuhan nila ang kahalagahan ng ekonomiks, kung ano ngaba ang kahalagahan ng pagkonsumo
at poduksiyon at ano ano ngaba ang sistemang pangekonomiya.
Inaasahan ng modyul na ito na nauunawaan ang mga pangunahing konsepto ng ekonomiks
bilang batayan ng matalino at maunlad na pang-araw-araw na pamumuhay. Inaasahan din na
naisasabuhay ang pang-unawa sa mga pangunahing konsepto ng ekonomiks bilang btayan ngg
matalino at maunlad na pang-araw-araw na pamumuhay. At inaasahan, din na naipapamalas ang
iyong malalim na pangunawa sa mga pangunahing kaisipan at napapanahong isyu sa ekonomiks.

Talaan ng mga Aralin

Aralin Bilang Pamagat Bilang ng Araw


1 Ang Ekonomiks Bilang Isang Agham Lima
2 Ang Alokasyon at mga Sistemang Pang- Lima
Ekonomiya
3 Ang Kahalagahan ng Pagkonsumo at Sampu
Produksiyon

KABANATA 1
MGA PANGUNAHING KONSEPTO NG EKONOMIKS: BATAYAN NG
MATALINONG PAGGAMIT NG PINAGKUKUNANG YAMAN TUNGO
SA PAGKAMIT NG KAUNLARAN

ARALIN 3
ARALIN 1 ARALIN 2 Ang Kahalagahan ng
Ang Ekonomiks Bilang Ang Alokasyon at mga Pagkonsumo at
isang Agham Sistemang Pang Ekonomiya Produksiyon

Paglalagom
G- Ikaw ay inaasahang makabubo ng isang tula na makakapagpakita ng kahalagahan ng ekonomiks
1
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

sa ating pang-araw araw na pamumuhay.


R- Sa gawaing ito ikaw ay kikilalanin bilang isang makata
A- Ika- siyam na baitang
S- Ipapakita mo dito ang iyong natutunan sa konsepto ng ekonomiks ano nga ba ang kahalagahan
nito sa pang-araw-araw nating pamumuhay.
P- ikaw ay kailangang makabuo ng isang tula na naglalamano nagpapakita ng epekto ng agham ng
ekonomiks sa pang –araw-araw mong buhay.
S- Narito ang magiging pamantayan sa iyong presentasyon.

PAMANTAYAN LUBHANG KASIYA-SIYA HINDI KASIYA-


KASIYA-SIYA SIYA
TINIG May angkop na May pababago-bago Hindi naipakita ang
paglakas at paghina ng paglakas at pagbabago-pago ng
ng tinig na naaayon paghina ng tinig, paglakas at paghina
sa diwa at damdamin ngunit katamtaman ng tinig. Hindi
ng tula lamang na naipadama gaanong naipadama
ang damdamin ng ang damdamin ng
tula tula.
KILOS GALAW Angkop ang bawat May ilang kilos na Kakaunti ang kilos na
kilos sa nilalaman ng hindi naaangkop sa ginawa. Hindi
tula. Nabigyang diin nilalaman ng tula nabigyang-buhay ang
nito ang diwa at tula.
damdaming
napapaloob sa tula
BIGKAS Maliwanag ang Malinaw ang Hindi gaanong
pagbigkas ng tula pagbigkas ng tula malinaw ang
May paglalapt ng ngunit hindi gaanong pagbigkas ng tula
wastong himig sa tula wastong himig ito.

Mahalagang Panuto para sa Mag-aaral


Sa Aming Mag-aaral ito ay sadyang inihanda para saiyo. Maingat itong sinulat para matulungan
kang matutuhan ang mga bagay na dapat mong malaman, maunawaan, at pahalagahan, ikaw ay
ang resoponsable sayong sariling pagkatuto, iwasan ang mga hindi inaaasahang pandaraya dahil
ito ay hindi makatutulong sayong pagkatuto. Basahin at unawaing mabuti ang bawat aralin lalong
lalo na ang mga panuto sa bawat aktibidad. Dahil ito ay lubos na makakatulong para saiyo.

Mahalagang Paalala para sa mga Magulang


Sa mga magulang ang papel na inyong gagampanan ay maging gabay ng mga mag-aaral sa bawat
aktibidad na kanilang gagawin. Mas mainam na pagkatiwalaan ang ating mga mag-aaral upang
lubos nilang maunawaan kung ano nga ba ang kanilang pinag-aaralan. Maging positibo sa
maaaring itulong na ating paaaralan para sakanilang pagkatuto.

LAYUNIN / MAHAHALAGANG MGA KASANAYAN


Matapos ang unang markahan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Nailalapat ang kahulugan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay bilang isang mag-


aaral, at kasapi ng pamilya at lipunan.
2. Natataya ang kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay ng bawat pamilya ng
lipunan.
3. Nasusuri ang iba’t-ibang sistemang pang-ekonomiya.
4. Natatalakay ang mga salik ng produksyon at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
5. Nasusuri ang mga salik na nakaapekto sa pagkonsumo.
2
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

6. Naipagtatanggol ang mga karapatan.


7. Nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang mamimili.

Kahulugan ng Ekonomiks

Ang Paglaganap ng kaisipang ekonomiks


ARALIN 1
ANG EKONOMIKS
BILANG ISANG AGHAM Pagpili at Pagdedesisyon

Ekonomiks Bilang Agham

PANIMULANG PAGTATAYA

Bago talakayin ang mga aralin, alamin muna ang iyong kaalaman sa paksa. Basahin at unawaing
mabuti ang mga katanungan. Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Ito ay ang salitang pinagmulan ng ekonomiks


a. ekonomos
b. oikonomia
c. oikonomics
d. aikonomos
2. Ito ay ekonomiks na nag-uugnay sa iba’t-ibang agham ng pag-aaral kaya malawak ang saklaw ng
pag-aaral nito.
a. abstract sciences
b. natural sciences
c. physical sciences
d. social sciences
3. Ito ay may kinalaman sa desisyon ukol sa iba’t-ibang gamit ng limitadong pinagkukunang yaman.
a. economic choice
b. opportunity cost
c. social choice
d. trade off
4. Ito ay ang pag-aaral sa katangiang pisikal ng isang lugar
a. Agham Pampolitika
b. Biyolohiya
c. Etika
d. Heograpiya
5. Ito ay ang tawag sa patuloy na paggamit ng tao sa mga likas na yaman na nagiging dahilan ng
pagliit ng nakukuha mula sa mga ito.
a. Law of comparative advantage
b. law of diminishing marginal returns
c. Malthusian theory
d. theory of employment
6. Ito ay ang pagbibigay ng mga paraan upang maging mabisa ang paglutas sa suliraning pinag-
aaralan.
a. Hypothesis
b. Matematika
c. Rekomendasyon
d. Sosyolohiya
7. Ito ay may kinalaman sa moralidad at paggawa ng tama o mali.
3
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

a. Agham Pampolitika
b. Biyolohiya
c. Etika
d. Heograpiya
8. Ito ay pag-aaral ukol sa tsart, graph at numero o datos.
a. Hypothesis
b. Matematika
c. Rekomendasyon
d. Sosyolohiya
9. Siya ay ang kinikilalang ama ng makabagong ekonomiks.
a. Adam Smith
b. David Ricardo
c. Thomas Robert Malthus
d. Karl Marx
10. Siya ay ang kinikilalang ama ng Komunismo
a. Adam Smith
b. David Ricardo
c. Thomas Robert Malthus
d. Karl Marx

ARALIN BILANG 1 – Ang Ekonomiks Bilang isang Agham


LAYUNIN NG ARALIN BILANG 1
Matapos ang isang araw na talakayan at mga kasanayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Maiisip ang mga kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay.


2. Masabi ang kahulugan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay bilang isang mag-aaral
at kasapi ng pamilya at lipunan
3. Mapapahalagahan ang kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay.

MGA KAGAMITAN

1. My Distance Learning Module Grade 9, Sibs Publishing House Inc.


2. Zoom Application
3. Power Point Presentation
4. Laptop/Destop/ Smart Phone
5. Mga Larawan

MGA GAWAIN / PAGSASANAY SA PAGKATUTO

(Pagtuklas)
GAWAIN 1: Evaluation Decisions
Araw-araw ay gumagawa ng desisyon ang tao mula sa simple hanggang sa pinakakumplikado.
Nagpapasya siya kung ano at alin ang higit na mahalaga sa marami niyang pamimilian. Bata man o
may edad, basta’t may pangangailangan at kagustuhan na kailangang mapunan, ay masasabing
maiuugnay ang kanyang sarili sa ekonomiks. Suriin ang bawat aytem sa una at ikalawang kolum.
Pagpasyahan kung ano ang pipiliin mo sa Option A at B. Isulat sa ikatlong kolum ang iyong
desisyon at sa ikaapat na kolum ang dahilan ng iyong naging pasya.

OPTION A OPTION B DESISYON DAHILAN


Pagpapatuloy ng Pagtatrabaho
pag-aaral SA pagkatapos ng high
KOLEHIYO school

4
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

Paglalakad papunta Pagsakay ng jeep o


sa paaralan tricycle papunta sa
paaralan
Paglalaro sa parke Pagpasok sa klase

Pananaliksik sa PAGLALARO NG
aklatan ONLINE GAMES

Pakikipagkwentuha Paggawa ng
n sa BARKADA takdang-aralin

Pamprosesong Tanong:

1. Bakit kailangang isaalang-alang ang mga pagpipilian sa paggawa ng desisyon?

2. Ano ang naging batayan mo sa iyong ginawang desisyon? Naging makatuwiran ka ba sa iyong
pasya?

GAWAIN 2: Colume Notes


Ano sa palagay mo ang kahalagahan ng ekokonomiks? Ano kaya ang maitutulong nito sa pang
araw-araw mong pamumuhay? Paano mo kaya mapapahalagahan ang iyong mga matutunan rito?
Isulat sa kahon ang iyong sagot.

Naibahagi mo kanina ang iyong paunang ideya ukol sa kahalagahan ng


ekonomiks sa ating pang-araw-araw na buhay. Aalamin mo ngayon kung ano
ngaba ang pinagmulan nito, at paano ito lumaganap.

Tandaan na ang tao sa bawat araw ay nahaharap sa paggawa ng pagpili kaya marapat lamang na pag-
aralan ang EKONOMIKS upang makatulong ito sa tao kung paano pumili at gumamit ng matalinong
pagdedesisyon. Matapos mong maorganisa ang iyong mga paunang kaalaman tungkol sa kahulugan
at kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na buhay, ihanda ang iyong sarili sa susunod na
bahagi ng aralin upang higit mong maunawaan ng mas malalim ang konsepto ng ekonomiks.

Paglinang (Firm-up)

5
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

Matapos mong malaman ang mga paunang impormasyon tungkol sa aralin, ngayon naman ay
iyong lilinangin ang mga kaalamang ito sa tulong ng mga teksto at mga gawain na inihanda
upang maging batayan mo ng impormasyon. Ang pinakatiyak na layunin ng bahaging ito ay
matutuhan mo bilang mag-aaral ang mahahalagang ideya tungkol sa ekonomiks. Mula sa mga
inihandang gawain at teksto ay inaasahang gagabay ito sa iyo upang masagot kung ano ang
kahulugan at kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na buhay bilang isang mag-aaral
at kasapi ng pamilya at lipunan. Halina’t umpisahan mo na.

Gawain 3: Close Reading

Basahin ang batayang aklat sa pahina 260-261 para malaman ang kahulugan, pinagmulan,
kahalagahan ng ekonomiks pagkatapos basahin ay sagutin ay sagutin ang graphic organizer sa ibaba.

EKONOMIKS

KAHULUGAN
SAGOT:

MGA EKONOMISTA NA NAGPALAGANAP KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL


SA KAISIPAN NG EKONOMIKS NG EKONOMIKS
SAGOT: SAGOT:

Pagkatapos sagutin ang graphic organizer ay sagutin ang mga sumusunod na Gawain na mas
magbibigay linaw sa iyong mga naging paunang kaalaman.

A. Isulat sa patlang ang titik ng tamang sagot na tutugon sa bawat pahayag.

a. Adam Smith f. Karl Marx


b. Aristotle g. Mercantilist
c. David Ricardo h. Plato
d. Francis Quesnay i. Thomas Robert Malthus
e. John Maynard Keynes j. Xenophon

____________1. Siya ay ang ama ng makabagong Ekonomiks.


____________2. Siya ay ang sumulat ng “Das Capital”.
____________3. Siya ay ang nagpaliwanag ng Law of Comparative Advantage.
____________4. Siya ay ang nagpahayag ng Malthusian Theory.
____________5. Siya ay ang kinilalang Father of Modern Employment Theory.
____________6. Siya ay ang may akda ng “The Republic”.
____________7. Siya ay ang nagpaliwanag ng “Tableau Economique”.
____________8. Siya ay ang nagbigay pansin sa pribadong pagmamay-ari
____________9. Siya ay ang nagbigay halaga sa mabuting pamamahala at pamumuno
____________10. Sila ay ang pangkat na nabigay-halaga sa kalikasan at wastong paggamit ng likas
na yaman.

6
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

B. Hanapin sa loob ng kahon ang terminolohiya na tinutukoy sa bawat pahayag. Isulat sa patlang ang
tamang sagot.
AGHAM PAMPOLITIKA HEOGRAPIYA OIKONOMIA
BIYOLOHIYA HYPOTHESIS PISIKA
ECONOMIC GOODS KEMISTRI REKOMENDASYON
EKONOMIKS LAW OF COMPARATIVE ADVANTAGE SOSYOLOHIYA

________________1. Ito ay isang agham panlipunan na mayroong layunin na pag-aralan ang mga
kilos ng tao at paraan ng paggamit ng mga limitadong pinagkukunang yaman.
________________2. Ito ay salitang Griyego na ang ibig sabihin ay pamamahala ng sambahayan
________________3. Ito ay ang pagbibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pinag-aralan.
________________4. Ito ay ang tawag sa sitwasyon kung saan ang lahat ng bagay ay may halaga o
presyo.
________________5. Ito ay ang tawag sa sitwasyon na kung saan ang mga bagay na nakakamit ng
tao ay walang bayad.
________________6. Ito ay ang pag-aaral sa mga bagay na may buhay man o wala.
________________7. Ito ay tumutukoy sa katangiang pisikal ng isang lugar
________________8. Ito ay ang pag-aaral ng estruktura ng ating lipunan.
________________9. Ito ay pag-aaral sa moralidad at paggawa ng tama at mali ng tao.
_______________10. Ito ay pansamantalang kasagutan o paliwanag.
_______________11. Ito ay ang pag-bibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pang-ekonomiya.
_______________12. Ito ay ang pag-aaral ukol sa iba’t-ibang kemikal na kailangan sa paglikha ng
isang bagay.
_______________13. Ito ay ang pag-aaral sa tsart, graph, at numero o datos.
_______________14. Ito ay pag-aaral ukol sa mga bagay at enerhiya na ginamit sa produksyon.
_______________15. Ito at tumutukoy sa paggamit ng tao sa mga likas na yaman na nagiging
dahilan ng pagliit ng nakukuha mula sa mga ito.

C.Gamit ang batayang aklat ay sagutin ang Tiyakin sa pahina 19-20

GAWAIN 4: Making Generalizations


Upang mas maintindihang mabuti ay ating lilinangin ang iyong mga natutunan sa pamamagitan ng
isang Gawain sa ibaba.

1. Bakit malaki ang kaugnayan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na buhay ng tao?


Sagot:

7 2. Bakit Kailangan pag-aralan ang ekonomiks?


Sagot: Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

3. Paano mo maipapakita ang paggawa ng matalinong desisyon sa buhay?


Sagot:

4. Paano mabibigyang-halaga ang pagpili ng isang tao?


Sagot:

DEEPEN (PAGPAPALALIM)

GAWAIN 5: Self Talk


Pagkatapos mong basahin ang batayang aklat at masagutan ang naunang aktibidad ay mas nagkaroon
ka ng kaalaman kung ano nga ba ang ekonomiks at kahalagahan nito sa pang-araw-araw nating
pamumuhay. Upang mas maging malinaw ang iyong natuklasan sa pagaaral sa aralin na ito Gamit
ang isang malinis na papel ikaw ay gagawa ng kontrata sa iyong sarili tungkol sa mga pagbabagong
nais mong Gawain sa iyong buhay. Maaaring ito’y tungkol sa pagkakaroon ng isang bagong bagay,
pagtigil ng isang lumang bagay, o pagbabago sa isang aspekto ng iyong buhay. Pagkatapos ng isang
linggo, magbabahaginan sa klase at tatalakayin kung napagtagumpayan ng bawat isa ang pagtupad
ng kontrata.

TRANSFER (PAGLILIPAT)

GAWAIN 6: Ito ang tugon ko


Sa Ngayon ay natutuhan mo ang ekonomiks bilang isang agham kaya nauunawaan mo ang
mahahalagang gampanin ng bawat isa upang mapaunlad an gating ekonomiya.

1. Kung ikaw ay papipiliin, sino ang may


pinakamalaking kontribusyon sa pagpapaunlad ng
ekonomiya at bakit?
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________
____________________________________________

8
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling
2. Ano ang papel na gusto mong gampanan sa Panlipunan Teacher
pagpapaunlad ng ekonomiya? Pumili ng isa at
pangatwiranan ang sagot.
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

TAKDANG ARALIN

Sa isang Malinis na papel ikaw ay gagawa ng isang tula na naglalaman at naggpapakita ng epekto ng
agham ng ekonomiks sa pang-araw-araw mong buhay. Ito ay maglalaman ng hindi lalagpas sa 4 na
talata.

PANAPOS NA PAGTATAYA

Tukuyin ang termenolohiya na tintukoy sa bawat pangungusap. Isulat ang kasagutan sa patlang bago
ang bilang.
________________1. Ito ay salitang Griyego na ang ibig sabihin ay pamamahala ng sambahayan.
________________2. Ito ay isang agham panlipunan na mayroong layunin na pag-aralan ang mga
kilos ng tao at paraan ng paggamit ng mga limitadong pinagkukunang yaman.
________________3. Ito ay ekonomiks na nag-uugnay sa iba’t-ibang agham ng pag-aaral kaya
malawak ang saklaw ng pag-aaral nito.
________________4. Ito ay tumutukoy sa katangiang pisikal ng isang lugar.
________________5. Ito ay pag-aaral ukol sa mga bagay at enerhiya na ginamit sa produksyon.
________________6. Ito ay ang pag-bibigay ng paraan upang maging mabisa ang paglutas sa
suliraning pang-ekonomiya.
________________7. Ito ay pag-aaral ukol sa tsart, graph at numero o datos.
________________8.Ito ay pansamantalang kasagutan o paliwanag.
________________9. Ito at tumutukoy sa paggamit ng tao sa mga likas na yaman na nagiging
dahilan ng pagliit ng nakukuha mula sa mga ito.
______________10. Ito ay may kinalaman sa desisyon ukol sa iba’t-ibang gamit ng limitadong
pinagkukunang yaman.
______________11. Ito ay ang tawag sa sitwasyon kung saan ang lahat ng bagay ay may halaga o
presyo.
______________12. Ito ay pag-aaral sa moralidad at paggawa ng tama at mali ng tao.
_________________13. Ito ay ang tawag sa sitwasyon na kung saan ang mga bagay na nakakamit
ng tao ay walang bayad.
9
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

_________________14. Ito ay ang pag-aaral ng estruktura ng ating lipunan.


_________________15. Ito ay ang pag-aaral ukol sa iba’t-ibang kemikal na kailangan sa paglikha
ng isang bagay.

Komunismo Tradisyonal Pyudalismo

ALOKASYON SAIBA’T-IBANG
Command Market
SISTEMANG PANG EKONOMIYA

Sosyolismo Pinaghalo Kapitalismo

PANIMULANG PAGTATAYA

Bago talakayin ang mga aralin, alamin muna ang iyong kaalaman sa paksa. Basahin at unawaing
mabuti ang bawat pahayag. Punan ang kahon ng titik upang maibigay ang tamang kasagutan.

1. Ito ay ang nagpapakita kung paano isinasagawa ang alokasyon.

P M I H A

2. Ito ay ang nagsisilbing sagot sa kakapusan.

L K Y O

3. Ito ay ang sistema na ang batayan ng kapangyarihan ay dami ng ginto at pilak.

M K N L M

4. Ito ay uri ng ekonomiya na ang pagsagot sa pangunahing suliranin ng ekonomiya ay batay sa gawi
at kinagisnan.

R D S O
5. Ito ay ang tawag sa lupa na ipinagkakaloob sa mga naglilingkod sa mga feudal lord bilang
kabayaran.

I F

6. Ito ay ang tawag sa alipin na nagbubungkal ng lupa.

S R

7. Ito ay ang metal na batayan ng kapangyarihan sa sistema ng merkantelismo.

I T

8. Ito ay ang tawag sa mga nagkakaloob ng serbisyo at proteksiyon sa mga feudal lord.

10
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

V S L
ARALIN 2 Ang Alokasyon at mga Sistemang Pang-Ekonomiya
LAYUNIN NG ARALIN BILANG 2

Matapos ang isang araw na talakayan at mga kasanayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. Masusuri ang kaugnayan ng alokasyon sa kakapusan at pangangailangan at kagustuhan.


2. Masasabi ang mekanismo ng alokasyon sa iba’t-ibang sistemang pang ekonomiya.
3. Mapaghahambing ang mga sistemang pang-ekonomiya.
MGA KAGAMITAN

1. My Distance Learning Module Grade 9, Sibs Publishing House Inc.


2. Zoom Application
3. Power Point Presentation
4. Laptop/Destop/ Smart Phone
5. Mga Larawan

EXPLORE(Pagtuklas)

GAWAIN 1: Larawan Suri


Suriin ang mga larawan at sagutin ang bawat pahayag sa ibaba.

1. Paano mo maiuugnay ang mga larawan sa ating pamumuhay?

2. Ano ang kahalagahan ng mga larawan sa ating ekonomiya?

GAWAIN 2: Colume Notes

Ano ang ideya mo sa alokasyon? Paano ka makatutulong upang maipatupad ang alokasyon ng
mga pinagkukunang yaman bilang sagot sa kakapusan?

11
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

FIRM UP (Paglinang)

GAWAIN 3: Column Notes

Base sa iyong naging kaalaman at natutuhan ay ipaliwanag ang mga sumusunod na tanong. Isulat sa
kahon ang iyong magiging kasagutan.

1. Bakit may mga komunistang bansa ang lumipat sa sistemang kapitalismo?

2. Paano napasusunod ang mga mamamayan sa ilalim ng komunismo kahit limitado ang kanilang
kalayaan?

3. Bakit sinasabing walang perpektong sistemang pang-ekonomiya?

4. Bakit may mga bansa na ipinatutupad ang pinaghalong ekonomiya?

DEEPEN (PAGPAPALALIM)

GAWAIN 4: Scenario Building

Ang paglikha ng isang scenario ay isa sa mga estratehiyang nagpapaunlad sa kakayanan mo sa


analitikong pag-iisip ng mga suliranin at paghihinuha tungkol sa hinaharap. Tumukoy ng isang
scenario upang maipatupad ang alokasyon ng mga pinagkukunang yaman.

1. Tukuyin ang scenario na maipatutupad ang alokasyon


2. Mag sagawa ng survey sa mga kasalukuyang kalagayan na may kinalaman sa senaryong ninanais
na maipatupad ang alokasyon
3. Maglahad ng isang situartioner; pagsusuri ng situationer, at mga implikasyon nito sa vision.
4. Suriin ang mga positibo at negatibong punto sa scenario
5. Maghanda ng planong ipatutupad upang makamit ang scenario.
12
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

TRANSFER (PAGLILIPAT)

GAWAIN 5: IBA’T-IBANG GAWAIN


Ang mga sistemang pang-ekonomiya ay mahalaga sa bansa. Upang higit na mapalalim ang pang-
unawa sa paksa, pumili ng isang gawain na mamarkahan ayon sa pamantayan sa ibaba.

GAWAIN 5.1 GAWAIN 5.2 GAWAIN 5.3


Gumawa ng isang awit ukol sa Gumawa ng isang poster na Sumulat ng sanaysay upang
mga paraan upang maipatupad magpapakita ng mga paraan ilahad kung ano ang gagawin
mo ang alokasyon ng mga upang maipatupad mo ang upang maipatupad ang
pinagkukunang yaman bilang alokasyon ng mga alokasyon ng mga
sagot sa kakapusan pinagkukunang yaman bilang pinagkukunang yaman bilang
sagot sa kakapusan. sagot sa kakapusan.

PAMANTAYAN
Mga Gawain Katangi-tangi Mahusay Katamtaman Kailangan pa ng
4 3 2 dagdag na
pagsasanay
1
Angkop ang
temang ginapit sa
output
Maliwanag ang
mensaheng nais
iparating ng
output
Makabuluhan
ang mensaheng
nais iparating ng
output
Kakaiba at
kawili-wili ang
ginawang output

PANAPOS NA PAGTATAYA

Isulat ang T sa patlang bago ang bilang kung ang pahayag ay tama at bilugan naman ang mali at
isulat ang tamang sagot.

________________1.Ang Pamilihan ay nagpapakita ng organisasyong transaksiyon ng mamimili at


bumibili.

________________2. Ang kayamanan ay nagsisilbing sagot sa kakapusan.

________________3. Ang konserbasyon ay isang matalinong paggamit ng mga likas na yaman.

________________4. Ang pamumuhunan ay isinasagawa upang higit na pakinabangan ang mga


pinagkukunang yaman.

________________5. Fief ang tawag sa nagkakaloob ng serbisyo at proteksiyon sa mga feudal lord.

________________6. Pyudalismo ang tawag sa sistema na ang batayan ng kapangyarihan ay dami


13
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

ng ginto at pilak.
________________7. Invisible hand ang tawag sa puwersa na nagsasaayos ng pamilihan.

________________8. Ang komunismo ay ang sistemang pang-ekonomiya na kung saan ang estado
ang humahawak at kumokontrol sa mga pangunahing industriya at ang mga mamamayan ay
pinapayagan na mag-may-ari ng maliit na negosyo na maaaring pakialaman ng estado.

________________9. Ang Pasismo ay isang sistemang pang ekonomiya kung saan ang estado ang
nagmamay-ari at kumokontrol sa yaman ng bansa at produksiyon.

________________10. Ang Merkantilismo ay ang spangunahing sistemang pang-ekonomiya sa


Europe at United States mula 1800.

PAGKONSUMO

Mga kaugalian Mga uri ng Mga batas ng Klasipikas-yon


Salik na
nakakaapek-to at kulturang pagkonsumo pagkonsumo ng Standard of
sa Pilipino na Living
Pagkonsumo nakakaimpluwe
nsiya sa
pagkonsumo

PRODUKSIYON

Mga salik ng produksiyon Mga paraan ng Mga gastusin sa


produksiyon produksiyon

PANIMULANG PAGTATAYA

Alamin natin ngayon kung may kaalaman ka sa araling tatalakayin sa pamamagitan ng KWL Chart
sa panimulang pagtataya. Sa aktibidad na ito, layunin nitong mataya ang pang-unawa ng mag-aaral
tungkol sa kahalagahan ng pagkonsumo at produksiyon. Isulat sa kanang bahagi o sa Know (alam
ko) ang iyong kaalaman o ideya ukol sa paksang tatalakayin, Sa gitna naman o sa Want (Nais kong
malaman) ang iyong nais malaman sa paksang tatalakayin, at matapos ang pagtalakay ay isusulat sa
kaliwang bahagi o Learn ang iyong natutuhan sa ating paksang pag-aaralan.

KAHALAGAHAN NG PAGKONSUMO AT PRODUKSIYON

Know Want Learn

(Alam Ko) (Nais kong Malaman) (Natutuhan ko)

14
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

(Pagkonsumo)

(Produksyon)

ARALIN 3

ANG KAHALAGAHAN NG PAGKONSUMO AT PRODUKSIYON

LAYUNIN NG ARALIN BILANG 3

Matapos ang dalawang araw na talakayan na talakayan at mga kasanayan, ang mga mag-aaral ay
inaasahang:

1. Maipapaliwanag ang konsepto ng pagkonsumo.


2. Masusuri ang mga salik na nakaapekto sa pagkonsumo
3. Maipagtatanggol ang mga karapatan at nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang mamimili
4. Maibibigay ang kahulugan ng produksiyon
5. Mapahahalagahan ang mga salik ng produksiyon at implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
6. Masusuri ang mga tungkulin ng iba’t-ibang organisasyon ng negosyo.
MGA KAGAMITAN

1. My Distance Learning Module Grade 9, Sibs Publishing House Inc.


3. Power Point Presentation
4. Laptop/Destop/ Smart Phone
5.MgaLarawan
6. Calculator

(EXPLORE) (Pagtuklas)

GAWAIN 1: Larawan Suri


Suriin ang mga larawan at sagutin ang bawat pahayag sa ibaba. Isulat ang kasagutan sa loob ng
kahon

EKONOMIYA

PAMILIHAN

1. Ano ang ipinahihiwatig ng mga larawan?

15
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

2. Bakit mahalaga ang ipinakikita ng mga larawan?

GAWAIN 2: Colume Notes


Ano ang ideya mo sa Pagkonsumo at produksyon? Ano satingin mo ang ugnayan ng dalawa?
Ano kaya ang kahalagahan ng mga ito sa ating ekonomiya?

Naibahagi mo kanina ang iyong paunang ideya ukol sa kahalagahan ng Pagkonsumo at


produksiyon sa ating pang-araw-araw na buhay. Palalalimin mo ngayon ang iyong
kaalaman ukol sa paksang ito .

FIRM UP (Paglinang)

GAWAIN 3: Iba’t-ibang Gawain

A. Basahin at unawain ang bawat pahayag. Pumili at Isulat ang titik ng tamang kasagutan sa patlang
bago ang bilang. (Gumamit ng malaking titik sa pagsagot)

A-kung ang mamimili ay gumagamit ng tuwirang pagkonsumo;


B-kung ang mamimili ay gumagamit ng hindi tuwirang pagkonsumo o produktibo;
C-kung ang mamimili ay gumagamit ng maaksayang pagkonsumo;
D-kung ang mamimili ay gumagamit ng mapanganib na pagkonsumo.
_______1. Natutulog si Mariel habang nakabukas ang kanilang telebisyon.
_______2. Bumili ng makakain para sa tanghalian si Eunice kina Aling Manda.
_______3. Bumili ng tela at sinulid si Rea kay kazsandra upang gawing damit.
_______4. Si Janicka ay pumunta ng palengke upang mamili ng mga sangkap na kanyang gagamitin
sa paggawa ng yema cake para sa kanyang negosyo.
_______5. Iniwan ni Edzel ang bukas na gripo kahit alam niyang puno na ang balde.
_______6. Ang tiyuhin ni kevin ay nagkaroon ng cancer dahil sa labis na paninigarilyo.
_______7. Ang tatay ni Nikaela ay nakita nina Jasmine at Nathalie na gumagamit at nagbebenta ng
droga.
_______8. Pumunta si Janelle sa kanilang kanto upang bumili ng almusal kina Mang teryo.
_______9. Binilhan ni Jesha ang kanyang mga kapatid ng meryenda sa Jollibee.
_______10. Ang mga pagkain sa bahay nina Mayeth at Glydel ay napapanis lamang dahil sa hindi
nila ito pansin.

B. Isulat ang patlang ang ( ) kung wasto ang tinutukoy ng bawat pahayag. Iwasto naman at
BILUGAN ang salita na nagpamali sa bawat bilang.
________________1. Ang mga tao na kabilang sa bare living standard ay umaasa sa mga tulong,
donasyon, at limos mula sa iba’t-ibang institusyon upang matugunan ang kanilang pangangailangan.
16
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

_________________2. Ang mga tao na kabilang sa luxury standard ay sapat lamang upang
matugunan ang kanilang pangangailangan
_________________3. Ang mga tao na kabilang sa comfort standard ay kumportable ang
pamumuhay.
_________________4. Ang mga tao na kabilang sa decency standard ay sinasabing namumuhay ng
may dignidad at nasusunod ang mga bagay na kanilang magugustuhan.
_________________5. Ang mga tao na kabilang sa poverty standard ay tinatawag na rich and
famous, walang limitasyon ang dami ng produkto na maaari nilang bilhin upang matugunan ang
kanilang pangangailangan at luho.

C. Tukiyin ang batas ng pagkonsumo sa bawat pahayag. Isulat ang kasagutan sa patlang bago ang
bilang.

________________________1. Ito ay ang batas ng pagkonsumo na nagsasaad na higit ang


kasiyahan ng tao sa pagkonsumo ng iba’t-ibang klase ng produkto kaysa sa paggamit ng iisang uri
ng produkto.

________________________2. Ito ay ang batas ng pagkonsumo na ang kasiyahan ng tao ay


nabibigyan ng halaga ang mga pangunahing pangangailangan kaysa sa mga luho.

________________________3. Ito ay ang batas ng pagkonsumo na nasisiyahan ang tao kapag


nagagaya nila ang ibang tao.

________________________4. Ito ay ang batas ng pagkonsumo na nagpapaliwanag na unti-unting


bumababa ang kasiyahan na natatamo ng tao sa pagkonsumo ng sunod-sunod na iisang produkto.

________________________5. Ito ay ang batas ng pagkonsumo na ang tao ay kumokonsumo ng


magkakomplementaryong produkto upang higit na matamo ng kasiyahan.

GAWAIN 4: GRAPHIC ORGANIZER

Alamin kung ano ang mga katangian bilang isang matalinong mamimili, mga tungkulin at karapatan
mo bilang isang mamimili. Sagutan ang graphic organizer sa ibaba.

MAMIMILI

KAHULUGAN

KATANGIAN NG MGA KARAPATAN


MATALINONG NG MAMIMILI
TUNGKULIN NG
MAMIMILI 1.
17 MAMIMILI
1. 2.
1. Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
2. 3.
Araling Panlipunan Teacher
2.
3. 4.
3.
4. 5.
4.
7.

ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM


Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

GAWAIN 5: Iba’t-ibang Gawain

B.Base sa paksang iyong narinig sagutin ang Gawain sa ibaba. Basahin at unawain ang bawat
pahayag. Tukuyin kung anong katangian ng mabuting mamimili ang tinutukoy sa bawat pahayag.
Pumili at Isulat ang titik ng tamang kasagutan sa patlang bago ang bilang. (Gumamit ng malaking
titik sa pagsagot)

A- Mapanuri
B- Hindi nagpapadala sa anunsyo
C- Umiiwas sa pandaraya
D- Humahanap ng alternatibo
E- Sumusunod sa badyet
F- Hindi nagpapadala sa panic buying

________________________1. Hindi agad naniniwala si Jaydee sa komersiyal o patalastas.

________________________2. Sinuri muna ni Aling Grace ang mga bag na bibilhin niya para sa
kanyang mga anak.

________________________3. Binadyet ni Aling Mercy ang perang binigay ng kanyang asawa para
sa isang buong linggo nilang gastusin.

________________________4. Pinagkakasya ni Aling Rose ang kinita niya para sa kaniyang


pangangailangan sa loob ng isang buwan.

________________________5. Hinidi bumili ng sibuyas si Aling Cely kahit na nakita niyang halos
lahat ng kapit bahay niya ay bumili na nito.

________________________6. Tinignan muna ni Mang Seb ang mga isda kung ito ay sariwa pa
bago bilhin.
18
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

________________________7. Sinisigurado muna ni Mang Wendel kung sapat ang timbang ng


bigas na kanyang nabili.

________________________8. Bumili ng dishwashing liquid si Maribel dahil ito ay kailangan niya


at pumasa sa kanyang pamantayan at hindi dahil sa napanood niya lang.

________________________9. Inobserbahan muna ni Tikboy ang karne ng baboy kung ito ay


sariwa bago bilhin.

________________________10. Dahil sa hindi Makita ni Mang Temong ang sangkap sa lulutuin ng


kaniyang asawa sa pamilihan ay bumili nalamang ito ng maaaring pamalit dito.

GAWAIN 8: Close Reading

Tukuyin ang termenolohiya na tintukoy sa bawat pangungusap. Isulat ang kasagutan sa patlang bago
ang bilang.

______________________1. Ito ay paglikha ng produkto na isinasagawa sa pamamagitan ng mga


makina kaysa sa tao.

______________________2. Ito ay sistema na ang isang convoyer belt ay ginagamit sa paglikas ng


produkto. Ang nalikhang produkto ay lumilipat sa mga kagamitan na dadaan sa mga manggagawa na
nagsasama ng kanya-kanyang Gawain sa pagbuo ng isang produkto.

______________________3. Ito ay ang sistema na bawat manggagawa ay may Gawain na


nakatakdang gawin.

______________________4. Ito ay ang Gawain na ginagamitan ng makinarya at teknolohiya na


walang manggagawa na kumokontrol.

______________________5. Ito ay sistema ng produksiyon na mataas na uri at dekalidad na robots


na kontrolado ng computer ang makina ang ginamit sa paglikha ng mga produkto at serbisyo.

GAWAIN 9: Computation

Alamin ang paraan ng pagkuha ng mga gastusin sa produksiyon sa website na ito:


https://www.youtube.com/watch?v=98DcdXiNu4E&fbclid=IwAR1_U5Mfv-
VnjIirP7tVlwBL50vZWheRZ3kO28TThidRY2CFyLSUs74Py6I&app=desktop pagkatapos ay
buuin ang chart sa ibaba

Total Total Total Total Average Average Average Marginal


Product Fixed Variable Cost Fixed Variable Total Cost
Cost Cost Cost Cost Cost

0 40 0 0 0 0 -

1 40 60 40 60 20

19
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

2 31 20 15.5 11

3 83 14.33 12

4 58 10 24.5

5 40 116 15.2

6 40 136 16 20

7 121 5.71 23

DEEPEN (PAGPAPALALIM)

GAWAIN: Interbyu

Magsagawa ng isang interbyu sa mga mamimili kung ano ang epekto ng pagkonsumo sa kanilang
buhay at pagkatapos ay magbigay ng iyong opinion ukol sa panayam na ginawa.

TRANSFER (PAGLILIPAT)

G- Ikaw ay inaasahang makabubo ng isang vlog na makakapagpakita ng kahalagahan ng


pagkonsumo at produksyon
R- Sa gawaing ito ikaw ay kikilalanin bilang isang vlogger
A- Ika- siyam na baitang
S- Ipapakita mo dito ang iyong natutunan sa pagkonsumo at produksyon ano nga ba ang kahalagahan
ng mga ito sa pang-araw-araw nating pamumuhay.
P- Ikaw ay kailangang makabuo ng isang vlog na naglalaman o nagpapakita ng mga halimbawa ng
pagkonsumo at pagiging isang matalinong mamimili.
S- Narito ang magiging pamantayan sa iyong presentasyon.

Pamantayan Napakahusay Mahusay Mahusay-husay Di gaanong


Mahusay
4 3 2
1

Paglalahad Malinaw at Maliwanag Nahihirapang Nauutal ang-mag-


tama ang ang ilahad ang mga aaral sa pagsasalita
paglalahad paglalahad ideya
ngunit may
iilang
kamalian

20
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher
ARCHDIOCESE OF SAN FERNANDO EDUCATIONAL SYSTEM
Holy Trinity School: Center of Catholic Education Inc.
Manibaug Paralaya, Porac Pampanga

Kaangkupan Angkop na Angkop sa Hindi gaanong Hindi angkop sa


ng estilo angkop sa paksa paksa ang mga angkop sa paksa paksa ang mga
ang mga ginamit ang mga ginamit ginamit na estilo at
ginamit naestilo naestilo at na estilo at materyales
at materyales materyales materyales

Kalidad ng Wastong lahat May isa o May ilang mali sa Karamihan sa


impormasyon ang mga dalawang mali mga ibinigay na impormasyon ay
ibinigay na sa mga impormasyon mali
impormasyon ibinigay na
impormasyon

PANAPOS NA PAGTATAYA

Alamin natin ngayon kung ano ang nadagdag sa iyong kaalaman ukol sa paksang natalakay. Isulat
ang iyong mga natutunan sa kaliwang bahagi ng kahon.

KAHALAGAHAN NG PAGKONSUMO AT PRODUKSIYON

Know Want Learn

(Alam Ko) (Nais kong Malaman) (Natutuhan ko)

(Pagkonsumo)

(Produksyon)

21
Revised and Edited By: Sir. Christian Arby M. Bantan
Araling Panlipunan Teacher

You might also like