ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ

ΣΤΗΝ ΤΕΤΡΑΦΩΝΗ ΧΟΡΩΔΙΑΚΗ ΓΡΑΦΗ

1. Περιορισμοί στη μελωδική κίνηση μίας φωνής

Κατά την κίνηση κάθε μίας ξεχωριστής φωνής να αποφεύγονται:
1.1. τα αυξημένα μελωδικά διαστήματα (ΠΑΡ. 1)
Ωστόσο, μια φωνή μπορεί να σχηματίσει ελαττωμένο μελωδικό διάστημα, αρκεί να ακολουθεί


       5ε    5ε  
βήμα (2μ, 2Μ) προς την αντίθετη κατεύθυνση (ΠΑΡ. 2).

 
Β
1. 4Α 2Α 2. Β

   
1.2. το μελωδικό διάστημα 7μ, 7Μ (ΠΑΡ. 3)

    
7Μ
3.
7μ 7μ 7Μ

 
1.3. τα σύνθετα μελωδικά διαστήματα (δηλαδή διαστήματα μεγαλύτερα της 8ης) (ΠΑΡ. 4)

4.   
1.4. η μελωδική κίνηση κατά δύο (ή περισσότερες) διαδοχικές 4ες ή 5ες προς την ίδια κατεύθυνση

     
  
(ΠΑΡ. 5)

5.    

2. Περιορισμοί στην ταυτόχρονη μελωδική κίνηση δύο φωνών

Κατά την κίνηση οποιουδήποτε συνδυασμού δύο φωνών δεν επιτρέπονται:
2.1. Παράλληλες 1ες, 5ες και 8ες
Όταν ένα οποιοδήποτε ζεύγος φωνών σχηματίζει διαδοχικά αρμονικά διαστήματα 1ης, 5ης ή 8ης

       
    
με παράλληλη κίνηση (ΠΑΡ. 6)

6.
   
[1] [1] [1] [1] [5] [5] [5] [5] [8] [8] [8] [8]

2.2. Αντιπαράλληλες 5ες και 8ες

Όταν ένα οποιοδήποτε ζεύγος φωνών σχηματίζει διαδοχικά αρμονικά διαστήματα 5ης ή 8ης
με αντίθετη κίνηση (ΠΑΡ. 7)
    
  
    
   
7.

[5] [5] [5] [5] [8] [8] [8] [8]

ες η η
Στις αντιπαράλληλες 8 περιλαμβάνεται και η αντίθετη κίνηση από 1 σε 8 και το

 
αντίστροφο (ΠΑΡ. 8)

   

8.

[1] [8] [8] [1]

2.3. Ευθείες 5ες και 8ες

Όταν μια αρμονική 5η ή 8η:
(i) σχηματίζεται με ευθεία κίνηση των δύο εξωτερικών φωνών (Soprano - Basso)
και
(ii) η Soprano κινείται με πήδημα (δηλαδή με διάστημα μεγαλύτερο από 2η),
τότε ονομάζεται ευθεία ή κρυμμένη 5η ή 8η και απαγορεύεται (ΠΑΡ. 9).

     
          
Επιτρέπεται αν δεν ισχύει το παραπάνω (i) ή το (ii) ή και το (i) και το (ii) (ΠΑΡ. 10)


Π Π Π β β β
Π β

          
     

9. 10.

[5] [5] [8] [8] [5] [5] [8]

2.4. Τονισμένες 5ες και 8ες

Έστω ότι ένα ζεύγος φωνών, κατά την κίνησή του, σχηματίζει τρία διαδοχικά αρμονικά
διαστήματα. Εάν:
(i) το 1ο και το 3ο διάστημα είναι 5ες (ή 8ες),
(ii) βρίσκονται σε ισχυρό ή σχετικά ισχυρό μέρος του μέτρου και
(iii) το ενδιάμεσο 2ο αρμονικό διάστημα έχει αξία μικρότερη του μισού,
τότε ονομάζονται τονισμένες 5ες ή 8ες και απαγορεύονται (ΠΑΡ. 11).
Ο περιορισμός αυτός ακυρώνεται αν δε ισχύει το (i) ή το (ii) ή το (iii) ή οποιοσδήποτε

  
           
συνδυασμός τους (ΠΑΡ. 12).

  

ισχ. ισχ. ισχ. ισχ. ασθ. ασθ.

11. 12.

[5] [5] [8] [8] [5] [5]

Μια παραλλαγή στις τονισμένες 5ες και 8ες είναι οι αποκαλούμενες "σπασμένες" 5ες και 8ες.
Χαρακτηριστικό τους είναι ότι η μετάβαση από το 1ο στο 2ο, όπως και από το 2ο στο 3ο
αρμονικό διάστημα γίνεται με πλάγια κίνηση. Κατά τα άλλα, ισχύει γι' αυτές ό,τι και για τις
τονισμένες 5ες και 8ες (ΠΑΡ. 13).

2
  
      
   
OXI ισχ. ισχ. NAI ασθ. ασθ.

13.

[5] [5] [5] [5]

3. Περιορισμοί σε ζεύγη γειτονικών φωνών

Όσον αφορά τα ζεύγη γειτονικών φωνών της τετράφωνης χορωδίας (π.χ. B-T, T-A, A-S) να
αποφεύγονται τα παρακάτω:
3.1. Υπερπήδηση
Όταν η επάνω γειτονική φωνή κινείται σε φθόγγο χαμηλότερο από αυτόν που τραγουδούσε

  
προηγουμένως η κάτω γειτονική φωνή ή το αντίστροφο (ΠΑΡ. 14)

14.
 
3.2. Διασταύρωση
Όταν η επάνω γειτονική φωνή τραγουδά τη βάση και η κάτω την κορυφή του αρμονικού

  
μεταξύ τους διαστήματος (ΠΑΡ. 15)

15.

διασταύρωση
φωνών
3.3. Υπέρβαση 8ης
Όταν σε ένα αρμονικό διάστημα οι δύο γειτονικές φωνές απέχουν μεταξύ τους διάστημα
μεγαλύτερο της 8ης.

 
Εξαίρεση στον κανόνα αποτελεί το ζεύγος μπάσου - τενόρου, οι οποίοι πάρα πολύ συχνά


 
σχηματίζουν σύνθετο αρμονικό διάστημα (ΠΑΡ. 16)


 
όχι


 
όχι
16.
ναι

3.4. Προσέγγιση της ταυτοφωνίας με βήμα

Όταν κατά την παράλληλη κίνηση δύο γειτονικών φωνών αυτές καταλήγουν σε ταυτοφωνία,
με βηματική κίνηση της μίας από τις φωνές (ΠΑΡ. 17).

            
Το ανάποδο, η απομάκρυνση δηλαδή από την ταυτοφωνία με βήμα, επιτρέπεται (ΠΑΡ. 18).

17. 18. 
[3] [2] [1] [3] [2] [1] [1] [2] [3] [1] [2] [3]