Kapitulli 6 Kapaciteti Mbajtes Anesor-2020

Universiteti Politeknik i Tiranes
Fakulteti i Inxhinierise se Ndertimit

Departamenti i Konstruksioneve dhe Infrastruktures
N
ITA
Themelet e Thella
ER
IN
Neritan SHKODRANI, Prof. asoc.
AN
1
DR
KO
SH
Universiteti Politeknik i Tiranes

Fakulteti i Inxhinierise se Ndertimit
Departamenti i Konstruksioneve dhe Infrastruktures
AN
Kapitulli 6:
RIT
Kapaciteti Mbajtes Anesor.

NE
Neritan SHKODRANI, Prof. asoc.
1
Themelet e Thella
N
• Kapitulli 1: Themelet e Thella. 
ITA
• Kapitulli 2: Integriteti Strukturor i Themeleve te Thella.
• Kapitulli 3: Provat e Ngarkimit Statik ne Shkalle Reale. 
ER
• Kapitulli 4: Metodat Analitike – Bazuar ne te dhenat e
Provave ne Laborator dhe ne Vend. 
• Kapitulli 5: Metodat Dinamike – Bazuar ne Dinamiken e

Nguljes se Pilotes ose Ekuacionin e Perhapjes se Valeve. 
IN
• Kapitulli 6: Kapaciteti Mbajtes Anesor. 
• Kapitulli 7: Sinteze e Projektimit te Themeleve te Thella. 

AN
3
DR
KO
SH
Themelet e Thella – Kapaciteti

Mbajtes Anesor
Ngarkesat anesore shkaktohen nga:
AN
• Presionet e tokes mbi murret mbajtese.

• Forcat e eres dhe forcat sizmike.
• Forcat e ankorimit nga anijet mbi strukturat portuale.
RIT
• Rreshqitjet e pjerresive te tokes.

• Forcat e levizshme dhe forcat goditese mbi urat.
• Forcat vertikale jashteqendrore mbi kolonat.
• Forcat goditese te valeve mbi strukturat detare.
NE
• Forcat gerryese te lumenjve mbi themelet e urave.

• Forcat mbi shpatullat e urave hark ose te varura.
• Forcat kabllore nga shtyllat e transmetimit elektrik ose
nga linjat elektrike te hekurrudhave.
2
Themelet e Thella – Kapaciteti
Mbajtes Anesor
N
• Transferimi i
Ngarkesave.
ITA
• Themelet e thella i
transferojne ngarkesat
anesore ne toke permes
ER
kapacitetit mbajtes
anesor, qe eshte krejt i
ndryshem nga ai aksial.
• Vleresimi i kapaciteteve
IN
mbajtese aksiale dhe
anesore kerkojne dy
analiza te vecanta.
AN
5
DR
KO
SH
Veshtrim i Pergjithshem
AN
• Pilotat e Pjerreta.
• Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore.
• Metodat e Vleresimit te Kapacitetit
RIT
Mbajtes Anesor.
• Metoda p-y.
NE
• Grafiket e Evans dhe Duncan.

• Efektet e Grupit.
• Permiresimi i Kapacitetit Anesor.
3
Pilotat e Pjerreta
N
 Deri ne mesin e shekullit te njezete
pranohej qe themelet e thella mund te
ITA
perballonin vetem ngarkesa aksiale dhe
per te perballuar ngarkesat horizontale
vendoseshin disa themele te pjerreta.
ER
 Te gjitha themelet e thella mund te
pjerresohen, por me shpesh si themele te
pjerreta perdoren pilotat.
IN
 Me mjete te pershtatshme, pilotat mund te
pjerresohen deri ne nje kend 15° nga
vertikalja, por ngulja nuk eshte aq efektive
sa ne rastin e pilotave vertikale.
AN
7
DR
KO
SH
Pilotat e Pjerreta
• Perdorimi i Pilotave
AN
te Pjerreta.
• Pilotat e pjerreta
RIT
perdoren per t’iu

rezistuar ngarkesave
vertikale dhe atyre
horizontale.
NE
• Pilotat instalohen me
pjerresi deri ne 4:1
(vertikal:horizontal).
4
Pilotat e Pjerreta
N
• Situatat ne te cilat Pilotat e Pjerreta
shkaktojne Probleme.
ITA
• Ne strukturat e medha detare te tilla si
platformat e naftes, qe i nenshtrohen
forcave te medha anesore nga korrentet
ER
ujore, era dhe sizmika, pilotat nuk mund te
pjerresohen me kende te medha.
• Pilotat e pjerreta formojne themele shume
IN
te shtanget qe jane te pershtatshem per
ngarkesa statike, por mund te shkaktoje
probleme kur mbi to aplikohen ngarkesa
dinamike, te tilla si ato nga termetet.
AN
9
DR
KO
SH
Pilotat e Pjerreta
• Sjellja e Themeleve te Shtangeta.
AN
RIT
NE
10
5
Pilotat e Pjerreta
N
• Situatat kur Forcat Prerese dhe
Momentet jane prezente.
ITA
• Vetem kombinime te caktuara te forcave te
aplikuara vertikale dhe horizontale japin
vetem forca aksiale ne pilotat. Ngarkesat e
ER
shfrytezimit shpesh s’kombinohen drejt,
pasi forcat horizontale jane te perkohshme.
• Dherat konsolidohen mbas nguljes se
pilotave dhe japin forca anesore mbi pilotat
IN
e pjerreta, qe shkaktojne shkaterrimin e
tyre ne perkulje. Nje shkaterrim i tille
shpesh shfaqet vetem pas nje termeti.
AN
11
DR
KO
SH
Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

 Per shkak te veshtiresive me pilotat e
AN
pjerreta dhe nevojes per te realizuar

projekte ekonomike dhe te besueshme,
perseri konsiderohet hipoteza qe themelet
RIT
e thella mbajne vetem forca aksiale.

 Nese themeli i thelle do te projektohet per
t’iu rezistuar forcave aksiale dhe atyre
horizontale, atehere ai mund te ndertohet
NE
vetem me elemente vertikale, te cilat jane

me ekonomike dhe me fleksibel.
 Keto karakteristika jane vecanerisht te
rendesishme ne strukturat detare.
12
6
N
• Themelet e Shkurtera vs. te Gjata.
ITA
• Kur duhet te vleresojme forcat anesore, ne
i ndajme themelet e thella ne dy kategori:
te shkurtera dhe te gjata.
ER
• Themelet e shkurtera jane ato qe nuk kane
nje thellesi instalimi te mjaftueshme per te
siguruar ankorimin e fundit te themelit
kundrejt rrotullimit.
IN
• Themelet e gjata jane ato qe pergjithesisht
e kane fundin te inkastruar.
AN
13
DR
KO
SH

AN
RIT
NE
14
7
N
ITA
• Gjatesia minimale per t’u konsideruar "i
gjate" varet nga shtangesia e themelit dhe
rezistenca anesore e siguruar nga dheu.
• Themelet fleksibel konsiderohen te gjata
ER
nese D/B>20, ndersa themelet e shtangeta
pergjithesisht kerkojne D/B>35.
• Kapaciteti anesor kufitar i themeleve te
IN
shkurtera kontrollohet kryesisht nga dheu,
ndersa ne themelet e gjata kapaciteti
anesor kufitar kontrollohet kryesisht nga
rezistenca ne perkulje e themelit.
AN
15
DR
KO
SH

• Bashkeveprimi Truall-Strukture.
AN
• Transferimi i ngarkesave anesore nga

themelet e thella ne toke eshte nje problem
i bashkeveprimit truall-strukture.
RIT
• Me fjale te tjera, zhvendosjet dhe sforcimet

nga perkulja ne themel varen nga
rezistenca e dheut, ndersa vete rezistenca
e dheut varet nga zhvendosjet e themelit.
NE
• Gjate analizes nuk mund te ndahen

artificialisht aspektet gjeoteknike nga ato
strukturore, por te dyja ato duhet te
vleresohen njekohesisht.
16
8
N
• Themel i Gjate nen Forca Anesore.
ITA
ER
IN
AN
17
DR
KO
SH

AN
• Perkulja anesore, pjerresia, momenti, forca

prerese dhe reaksioni i dheut ne themelet e
RIT
gjata jane te gjitha funksion i thellesise.

• Forca horizontale e aplikuar dhe/ose
momenti shkaktojne nje perkulje anesore
ne pjesen e siperme te themelit.
NE
• Perkulja shkakton nje rezistence anesore

ne masen e dheut, dhe kjo rezistence eshte
ne funksion te kesaj perkuljeje.
18
9
N
• Rezistenca e Dheut ne Funksion te
Perkuljes Anesore.
ITA
Kjo kurbe njihet
si kurba p - y
ER
IN
AN
19
DR
KO
SH

AN
• Afer siperfaqes se tokes, rezistenca e dheut

kundershton forcat e aplikuara, keshtu qe
perkulja zvogelohet me rritjen e thellesise,
RIT
dhe behet zero ne nje thellesi te caktuar.

• Megjithate, momenti dhe forca prerese ne
kete thellesi nuk jane zero, keshtu qe
themeli perkulet ne drejtim te kundert dhe
NE
shkakton reaksione dheu qe gjithashtu jane

ne drejtim te kundert.
• Ky bashkeveprim vazhdon me thellesine
deri sa te gjithe parametrat behen zero.
20
10
N
ITA
Forma dhe madhesia e ketyre grafikeve
varet nga shume faktore, duke perfshire:
• Llojin dhe madhesine e forcave te aplikuara
(forca horizontale dhe/ose momenti).
ER
• Formen e kurbes se njohur si kurba p – y, e
cila shpreh marredhenien rezistence –
perkulje ne dherat.
IN
• Shtangesine ne perkulje te themelit, e cila
eshte produkt i modulit te elasticitetit, E,
dhe momentit te inercise, I.
AN
21
DR
KO
SH

AN
Vlerat e ketyre parametrave ne funksion te

thellesise gjenden duke perdorur parimet e
mekanikes se strukturave, si me poshte:
RIT
dy dS d2y
S M  EI  EI 2
dz dz dz
NE
dM d3y dV d4y
V  EI 3 p  EI 4
dz dz dz dz
22
11
N
ITA
Ne formula jane perdorur keto simbole:
S – pjerresia e themelit.
M – momenti perkules ne themel.
V – forca prerese ne themel.
ER
p – rezistenca anesore per njesi gjatesie te themelit.
E – moduli i elasticitetit te themelit.
IN
I – momenti i inercise te themelit ne drejtim te perkuljes.
y – perkulja anesore.
AN
z – thellesia nen siperfaqen e tokes.
23
DR
KO
SH

AN
Midis themelit dhe struktures mbizoteron

nje nga lidhjet e meposhtme:
RIT
• Skaj i lire ne koke, pra koka e pilotes mund

te zhvendoset dhe rrotullohet lirisht nga
forcat horizontale dhe/ose momentet.
• Inkastrim ne koke, pra koka e pilotes mund
NE
te zhvendoset anash, por nuk rrotullohet.

• Vetem moment ne koke, pra koka e pilotes
mund te rrotullohet por nuk zhvendoset
anash. Kjo ndodh kur ka vetem moment.
24
12
N
• Kushtet e lidhjes Pilote - Strukture.
ITA
ER
IN
Skaj i lire
AN
Inkastrim Moment i paster
25
DR
KO
SH
Metodat e Vleresimit te
Kapacitetit Mbajtes Anesor.
Metodat e vleresimit te kapacitetit mbajtes
AN
anesor perfshijne metodat eksperimentale

dhe ato analitike. Objektivat e ketyre
analizave jane:
RIT
• Percaktimi i thellesise minimale te instalimit

qe kerkohet per te transferuar forcat
anesore ne toke.
• Percaktimi i perkuljes anesore nen veprimin
NE
e forcave anesore te projektimit.

• Percaktimi i forcave prerese dhe
momenteve te shkaktuara ne themel nga
veprimi i forcave anesore.
26
13
N
• Provat e Ngarkimit ne Shkalle Reale.
ITA
Keto prova konsistojne ne instalimin e nje
apo me shume themeleve prototipe ne
vendin e ndertimit, aplikimin e nje serie
forcash anesore, dhe matjen e deformimit
ER
anesor dhe pjerresimit ne koken e themelit.
Pra, direkt percaktohen karakteristikat
ngarkim-deformim. Nese ne themel jane
instaluar edhe mates deformimesh, pra
IN
maten deformimet ne thellesi te ndryshme,
atehere mund te llogarriten forcat prerese
dhe momentet ne themel duke perdorur
ekuacionet e prezantuara me siper.
AN
27
DR
KO
SH
AN
Prove e Ngarkimit
RIT ne Shkalle Reale

Anesor
NE
28
14
N
ITA
Provat e ngarkimit anesor ne shkallle reale
nuk jane aq te zakonshme sa provat e
ngarkimit aksial ne shkalle reale dhe
kryhen ne projektet e medha ose kur
ER
kushtet e dherave nuk jane te zakonshme.
Shumica e provave kryhen per pilota me
skaj te lire dhe forca prerese te aplikuara.
Rezultatet mund te perdoren direkt ne
IN
projektimin e themeleve ose per ndertimin
e kurbes p-y, qe mund te perdoret pastaj
ne analizat p-y. Disavontazhi kryesor i
ketyre provave eshte kostoja e larte.
AN
29
DR
KO
SH
• Provat e Ngarkimit me Model.
AN
Kostoja e provave te ngarkimit anesor

mund te reduktohet duke perdorur modele
me shkalle te reduktuar, qe provohen ne
RIT
laborator. Pervec kostos se ulet, keto prova

kane avontazhin e fleksibilitetit ne ngarkim,
realizimit te kushteve te lidhjeve ne koke si
dhe te kushteve te dherave. Veshtiresia
NE
qendron tek pergatitja e modeleve, sepse

parametra te ndryshem kane shkalle te
ndryshme modelimi. Ky problem mund te
tejkalohet vetem nese provat kryhen
brenda nje centrifuge.
30
15
N
ITA
ER
IN
AN
31
DR
KO
SH
AN
"Graviteti" shtese ne modelet me centrifuge

ndihmon modelimin per masen si dhe per
sforcimet duke i sjelle ato afer me
RIT
dimensionet lineare. Megjithate, provat me

centrifuge paraqesin probleme te tjera dhe
kufizohen ne modele me shkalle shume te
vogel. Provat e ngarkimit me model jane
NE
me efektive kur vleresohen kushtet e

ngarkimit pa drenim ne argjilat, sepse
rezistenca pa drenim, su, nuk varet nga
sforcimet efektive dhe keshtu nuk ndikohet
nga shkalla e modelimit.
32
16
N
• Provat Anesore Statnamic.
ITA
Nje tjeter opsion eshte realizimi i provave
anesore statnamic. Kjo teknike perdor te
njejtat principe si edhe prova vertikale
ER
statnanic, pervec faktit se forca aplikohet
horizontalisht. Ne dallim nga provat
konvencionale te ngarkimit anesor, provat
IN
statnamic kerkojne vetem nje themel
prove, sepse pajisja statnamic e siguron
vete kunderveprimin.
AN
33
DR
KO
SH
• Analizat Rigjide.
AN
Zgjidhjet e hershme analitike e pranonin

themelin absolutisht rigjid. Kjo hipoteze
eshte perdorur dhe ne analizat e themeleve
RIT
pllake per te thjeshtuar llogarritjen e

reaksioneve te dheut. Broms e perdori kete
metode per te vleresuar kapacitetin
mbajtes anesor. Analizat rigjide vleresojne
NE
thellesine e kerkuar te instalimit dhe

momentin maksimal, por neglizhojne
rrotullimet dhe perdorin thjeshtime per
rezistencen e dheut, prandaj nuk jane aq te
sakta sa metodat jorigjide.
34
17
N
ITA
Analizat rigjide perdoren per themelet e
"shkurtera" te ngarkuara horizontalisht.
• Skaj i lire ne koke:
A 4.36h 
ER
2.34V
Dmin 
 1   A
2 A  S1 B
IN
• Inkastrim ne koke:
 4.25Vh 
Dmin   
 S3 B 
AN
35
DR
KO
SH
AN
Me siper jane perdorur keto simbole:

Dmin – thellesia minimale e kerkuar e instalimit.
RIT
V – forca prerese e aplikuar.

h – distanca vertikale nga siperfaqia e tokes deri tek pika
e aplikimit te V (m).
B – diametri i themelit (m).
NE
S1– presioni i lejuar anesor i dheut ne z=Dmin /3 (kPa).

S3– presioni i lejuar anesor i dheut ne z=Dmin (kPa).
z – thellesia nen siperfaqen e tokes (m).
36
18
N
• Presionet e Lejuara Anesore te Dheut
ITA
(sipas ICBO, 1997 dhe ICC, 2000).
ER
IN
z = thellesia nen siperfaqen e tokes deri ne nje
AN
maksimum prej 4.6m.
37
DR
KO
SH
• Analizat me Thellesi Inkastrimi.
AN
Ne vitet 1960-1970, rezultatet e analizave

per forca anesore nxirreshin ne funksion te
nje thellesie inkastrimi. Kjo metode
RIT
injoronte dheun ndermjet siperfaqes se

tokes dhe thellesise se inkastrimit, dhe
dheun poshte kesaj thellesie e konsideronte
forte dhe absolutisht rigjid. Sforcimet dhe
NE
deformimet ne themel gjendeshin si per nje

element te inkastruar, pa konsideruar
rezistencen e dheut siper kesaj pike.
Megjithate, kjo metode konsideron edhe
shtangesine ne perkulje te themelit.
38
19
N
• Analizat me Thellesi Inkastrimi.
ITA
Sjellja e Themelit
te Ngarkuar me
Forca Anesore.
ER
IN
AN
39
DR
KO
SH
• Analizat Jorigjide (Bashkeveprimi Truall
AN
Strukture - SIS).
Per shkak te te metave te metodave te
pershkruara me siper, u zhvilluan metoda
RIT
me te plota analize per forcat anesore qe

konsideronin shtangesine ne perkulje te
themelit, reagimin e dheut kundrejt forcave
anesore dhe efektet e bashkeveprimit truall
NE
strukture. Kjo behet duke perdorur:

• Metoden e elementeve te fundem.
• Metoden p-y.
40
20
N
• Metoda e Elementeve te Fundem.
ITA
Metoda e elementeve te fundem (FEM)
konsiston ne ndarjen e themelit dhe dheut
ne nje seri elementesh te vegjel dhe
percaktimin e vetive te pershtatshme
ER
sforcim-deformim per cdo element. Pastaj,
analizat konsiderojne reagimin e ketyre
elementeve ndaj forcave te aplikuara dhe i
perdorin keto reagime per te vleresuar
IN
forcat prerese, momentet dhe deformimet
anesore ne themel. Analizat me elemente
te fundem mund te realizohen duke
perdorur elemente dy ose tre dimensionale.
AN
41
DR
KO
SH
• Metoda e Elementeve te Fundem.
AN
Saktesia e metodave me elemente te

fundem varet nga percaktimi me saktesi i
vetite inxhinierike te elementeve. Kjo eshte
RIT
e lehte te behet per themelin sepse vetite e

materialeve ndertimore jane te njohura,
por shume e veshtire te behet per dheun
sepse ai eshte shume kompleks. Per
NE
shembull, marredheniet sforcim-deformim

ne dhera jane jolineare. Per me teper,
analizat FEM tre-dimensionale, te cilat jane
me te sakta, kerkojne mbeshtetje me te
fuqishme kompjuterike.
42
21
N
• Metoda p-y.
ITA
Metoda p-y perdor nje seri "sustash“
jolineare per te modeluar bashkeveprimin
truall-strukture. Ajo ngjan me metoden e
perdorur per te analizuar themelet pllake
ER
dhe eshte me e thjeshte se metoda e
elementeve te fundem. Metoda p-y nuk
eshte aq rigoroze sa MEF, por eshte
kalibruar me rezultatet e provave te
IN
ngarkimit statik dhe perdoret lehtesisht me
programet kompjuterike qe jane ne
dispozicion. Ajo preferohet sidomos ne
projektimin e themeleve te "gjata".
AN
43
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Modeli Numerik.
AN
Metoda p-y e modelon themelin duke

perdorur nje analize dy-dimensionale me
diferenca te fundme. Ajo e ndan themelin
RIT
ne n intervale me nyje ne fund te cdo

intervali dhe dheun e zevendeson me nje
seri "sustash" te vendosura neper keto
nyje. Shtangesia ne perkulje e cdo intervali
NE
percaktohet nga nje vlere e pershtatshme

EI, ndersa vetite deformuese te cdo suste
percaktohen nga kurba p-y. Gjithashtu
duhet te aplikohen kushte te pershtatshme
kufitare, sic do te pershkruhen me vone.
44
22
Metoda p-y.
N
• Modeli Numerik.
ITA
Duke perdorur kete
informacion dhe duke
aplikuar me rritje
ngarkesat nga struktura,
ER
software percakton nje
kondite ekuilibri statik
dhe llogarrit forcen
prerese, momentin dhe
IN
perkuljen anesore ne cdo
interval. Keto software
jane kalibruar me provat
e ngarkimit statik.
AN
45
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Kurbat p-y.
AN
Thelbi i metodes p-y qendron ne

percaktimin e nje marredhenie force-
perkulje anesore ndermjet themelit dhe
RIT
dheut. Kjo marredhenie shprehet ne

formen e kurbave p-y, ku p eshte
rezistenca anesore e dheut per njesi
gjatesie te themelit (njesi force/njesi
NE
gjatesie) dhe y eshte perkulja anesore.

Marredhenia p-y duket e ngjashme me
konceptin e njohur te traut Winkler ne
bazament elastik, por ndermjet tyre ka nje
diference shume te rendesishme.
46
23
Metoda p-y.
N
• Kurbat p-y.
ITA
Disa Kurba tipike
ER
p-y.
IN
AN
47
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Kurbat p-y.
AN
Diferencat ndermjet modelit Winkler dhe

metodes p-y jane: Modeli Winkler
konsideron vetem forcat ngjeshese
RIT
ndermjet themelit dhe dheut, ndersa forca

anesore e dheut, qe vepron mbi themelin e
thelle, eshte rezultat i ngjeshjes ne anen e
perparme, ferkimit ne dy faqet anesore dhe
NE
ndoshta i nje ngjeshjeje te vogel ne anen e

pasme. Keshtu qe eshte nje keqkuptim
nese e mendojme kurben p-y vetem si nje
fenomen ngjeshes, edhe pse modeli
numerik tenton t’a trajtoje si te tille.
48
24
Metoda p-y.
N
• Kurbat p-y.
ITA
Shperndarja e
presionit p ne
themel.
ER
IN
AN
49
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Kurbat p-y.
AN
Rezistenca kufitare ne ngjeshje ndoshta

eshte shume me e madhe se rezistenca
RIT
kufitare ne ferkim ne dy faqet anesore.

Megjithate, mobilizimi i rezistences kufitare
ne ferkim anesor kerkon shume me pak
perkulje te themelit, keshtu qe ajo mund te
NE
jete nje pjese e rendesishme e rezistences

totale per perkulje te vogla, qe
pergjithesisht shoqerojne veprimin e
ngarkesave te shfrytezimit.
50
25
Metoda p-y.
N
• Kurbat p-y.
ITA
Kurba p-y per nje pike te caktuar ne
themel varet nga shume faktore:
• Lloji i dheut.
ER
• Lloji i ngarkeses (p.sh., statike, dinamike, etj).
• Diametri i themelit dhe forma e seksionit terthor.
• Koeficienti i ferkimit ndermjet themelit dhe dheut.
IN
• Thellesia nen siperfaqen e tokes.
• Metoda e ndertimit te themelit.
• Efektet e bashkeveprimit ne grup.
AN
51
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Kurbat p-y.
AN
Influenca e ketyre faktoreve nuk njihet

mire, keshtu qe eshte e nevojshme te
ndertohen kurba p-y ne menyre empirike
RIT
duke bere rillogarritje ne baze te provave

te ngarkimit statik ne shkalle reale.
Shumica e te dhenave u perftuan nga pilota
me diameter 25-60 cm, sepse ato mund te
NE
instrumentoheshin me lehtesi. Keto prova u

kryen ne lloje te ndryshme dherash dhe
rezultatet u korreluan me vetite standarte
te dherave, te tilla si kendi i ferkimit ose
rezistenca pa drenim ne prerje.
52
26
Metoda p-y.
N
• Kurbat p-y.
ITA
Reese analizoi provat dhe rekomandoi
kurba p-y per analiza. Keto kurba dhe
korrelime u perfshine ne software-t p-y.
Kurbat duktile kane rezistence maksimale,
ER
pmax, per perkulje te caktuar dhe e ruajne
ate per deformime me te medha. Argjilat e
buta nen ngarkim statik dhe rerat kane
kurba duktile. Kurbat e thyeshme kane
IN
renie per perkulje te medha dhe shfaqen
ne disa argjila te ngurta ose per ngarkesa
dinamike. Ato jane problematike, pasi
shkaktojne levizje te medha te themelit.
AN
53
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Kurbat p-y.
AN
Megjithese te dhenat e mbledhura p-y kane

qene pjese e rendesishme e shnderrimit te
metodes p-y ne nje mjet praktik per
RIT
zgjidhje inxhinierike, sot perseri vazhdohet

te mblidhen te dhena te tjera. Prova te
tjera te instrumentuara do te sqaronin me
teper marredhenien p-y, duke siguruar te
NE
dhena edhe me te sakta per analiza dhe

projektime. Per projekte shume te medha,
ndoshta eshte me e pershtatshme te
kryhen prova ne vend dhe te zhvillohen
kurba specifike p-y per sheshin e ndertimit.
54
27
Metoda p-y.
N
• Software.
ITA
Software i pare, i cili perdori gjeresisht
analizat mbi bazen e kurbave p-y, ishte
programi i quajtur COMP624, qe u zhvillua
ER
ne Universitetin e Texas-it, ne Austin. Ky
program sot eshte zevendesuar me
programe te tjera, te cilat jane me te lehta
IN
per t'u perdorur. Nje program komercial
me baze Windows dhe shume i perdorshem
ne ditet tona eshte programi LPILE.
AN
55
DR
KO
SH
Metoda p-y.
• Saktesia e Rezultateve.
AN
Reese dhe Wang krahasuan rezulatet e

njezet e dy provave te ngarkimit statik
RIT
anesor ne shkalle reale me perkuljet e

predikuara. Gjithashtu ata krahasuan
momentet maksimale te matura me ato te
predikuara per njezet nga keto prova.
NE
Krahasimet treguan se metodat siguronin

predikime te mira te perkuljeve dhe
predikime shume te mire te momenteve.
56
28
Grafiket e Evans dhe Duncan.
N
 Evans dhe Duncan zhvilluan nje metode
per te shprehur sjelljen ne perkulje nga
ITA
forcat anesore ne menyre grafike. Grafiket
u ndertuan nga analizat me metoden p-y,
me ane te programit kompjuterik COM624.
ER
Grafiket kane avontazhet e meposhtme:
• Analizat mund te kryhen shume shpejt dhe nuk
kerkojne perdorimin e kompjuterave.
• Ngarkesat per nje perkulje te caktuar te pilotes
IN
percaktohen direkt, dhe jo me tentativa.
• Ngarkesat per nje moment te caktuar maksimal ne
pilote percaktohen direkt, dhe jo me tentativa.
AN
57
DR
KO
SH

 Grafike perdoren edhe per te kontolluar
AN
rezultatet nga analiza me te sofistikuara.

Keto grafike aplikohen vetem per themelet
e thella qe plotesojne keto kritere:
RIT
• Shtangesia, EI, eshte konstante ne te gjithe

gjatesine e themelit.
• Rezistenca ne prerje dhe pesha volumore e dheut
jane konstante me thellesine.
NE
• Themeli eshte mjaftueshem i gjate per t’u

konsideruar si i inkastruar ne fund. Per themelet
elastike, kjo gjatesi eshte te pakten 20B, ndersa
per themelet e shtanget, gjatesia korresponduese
duhet te jete te pakten 35B.
58
29
N
• Forca dhe Momenti Karakteristik.
ITA
Evans dhe Duncan percaktuan forcen
prerese karakteristike, Vc, dhe momentin
karakteristik, Mc, si me poshte vijon:
m
 p 
ER
Vc  B 2 ERI   ( 50 ) n
 ERI 
IN
m
  
M c  B 3 ERI   ( 50 ) n
p
 ERI 
AN
59
DR
KO
SH

AN
Ne ekuacionet e mesiperme kemi:

I = 1.00 per seksione rrethore
RI 
RIT
B 4 / 64 = 1.70 per seksione katrore

Per argjila plastike dhe rera:   1.00
Per argjila te thyeshme:   (0.14) n
NE
Per argjila:  p  4.2su

Per rera:  p  2C p Btg 2 (45   ' / 2)
60
30
N
• Simbole te Perdorura:
Vc – forca prerese karakteristike.
ITA
Mc– momenti karakteristik.
λ – parameter pa permasa qe varet nga marredhenia
sforcim-deformim e dherave.
ER
B – diametri i themelit.
E – moduli i elasticitetit te themelit.
IN
f'c – rezistenca 28-ditore ne ngjeshje e betonit.
RI– momenti i shkalles se inercise (pa dimensione).
σp – sforcimi pasiv perfaqesues i dheut.
AN
61
DR
KO
SH

• Simbole te Perdorura:
AN
ε50– deformimi relativ aksial per te cilin mobilizohet 50%

e rezistences se dheut (vlerat merren ne tabele).
m, n – eksponente qe merren ne tabele.
RIT
I – momenti i inercise te themelit.

su – rezistenca ne prerje pa drenim e dheut nga siperfaqia
e tokes deri ne thellesine 8B.
NE
φ' – kendi efektiv i ferkimit te dheut (ne grade) nga

siperfaqia e tokes deri ne thellesine 8B.
cpφ – faktori i presionit pasiv = φ'/10.
γ – pesha volumore e dheut deri ne thellesine 8B.
62
31
Rezistenca Mbajtese Njesi ne
Maje, q´t, ne Rerat
N
ITA
Vlerat tipike te ε50 (Reese dhe Wang, 1997):
ER
IN
AN
63
DR
KO
SH
Rezistenca Mbajtese Njesi ne

Maje, q´t, ne Rerat
AN
Vlerat e eksponenteve m dhe n (Evans dhe

Duncan, 1982):
RIT
NE
64
32
N
• Perdorimi i Grafikeve.
ITA
Grafiket qe do te paraqiten me poshte
shprehin marredheniet ndermjet forces
prerese, momentit dhe perkuljes, ku:
V = forca prerese e aplikuar ne koken e themelit.
ER
M = momenti i aplikuar ne koken e themelit.
Mmax = momenti maksimal ne themel.
IN
yt = perkulja anesore ne koken e themelit.
Kur aplikohet force prerese dhe moment,
fillimisht llogarriten perkuljet anesore dhe
momentet me vete, dhe pastaj mblidhen.
AN
65
DR
KO
SH

• Kurbat per Skaj te Lire ne Argjila.
AN
RIT
NE
66
33
N
• Kurbat per Inkastrim ne Argjila.
ITA
ER
IN
AN
67
DR
KO
SH

AN
RIT
NE
68
34
N
ITA
ER
IN
AN
69
DR
KO
SH

• Kurbat per Inkastrim ne Argjila.
AN
RIT
NE
70
35
N
• Kurbat per Skaj te Lire ne Rera.
ITA
ER
IN
AN
71
DR
KO
SH

• Kurbat per Inkastrim ne Rera.
AN
RIT
NE
72
36
N
• Kurbat per Skaj te Lire ne Rera.
ITA
ER
IN
AN
73
DR
KO
SH

AN
RIT
NE
74
37
N
ITA
ER
IN
AN
75
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
Analiza nen veprimin e forcave anesore
AN
behet me komplekse kur konsiderohen

themele te thella te instaluara ne grup. Dy
jane problemet themelore qe hasen:
RIT
1. Si shperndahen forcat e aplikuara ne cdo themel

te vendosur ne grup?
2. Si eshte kapaciteti kufitar dhe sjellja ngarkim-
zhvendosje e grupit krahasuar me ate te nje
themeli te vecuar?
NE
Forcat prerese shperndahen ne nje ane,

ndersa momentet shperndahen ndryshe,
keshtu qe secila prej ketyre ngarkesave
duhet konsideruar me vete.
76
38
Efektet e Grupit
N
• Reagimi ndaj Forcave te Aplikuara.
ITA
Forcat prerese vleresohen me veshtiresi,
kryesisht per shkak te faktoreve qe ndikojne
ne sjelljen e grupit.
ER
Disa faktore renditen me poshte:
• Numri, permasa, hapesira, orientimi dhe vendosja
e elementeve te themelit.
IN
• Lloji i dheut.
• Menyra e lidhjes ne koke.
• Bashkeveprimi midis jastekut dhe cdo themeli.
AN
77
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
• Forca e kontaktit midis jastekut dhe dheut.

• Rezistenca anesore e zhvilluar ndermjet faqes
RIT
anesore te jastekut dhe dheut.

• Ndryshimi ndermjet kurbave p-y per elementet
ne brendesi te themelit dhe atyre ne rreshtat e
jashtem te themelit.
NE
• Metoda dhe rradha e instalimit.

• Inklinimi i themelit te ndertuar, qe mund te jete i
ndryshem nga ai i parashikuar ne projekt.
78
39
Efektet e Grupit
N
ITA
Vleresimi i forcave prerese ne themelet e
thella duhet te konsideroje bashkeveprimin
pilote-dhe-pilote (PSPI). PSPI ndodh per
shkak se zhvendosja anesore e pilotes (ose
ER
tipeve te tjera te themeleve te thella)
zvogelon nje pjese te sforcimeve te
transmetuara ne masen e dheut. Masa e
dheut siguron me pak rezistence ndaj
IN
zhvendosjes anesore te pilotes me te afert.
Keshtu, pilota te ndryshme mund te kene
kurba te ndryshme p-y. Ky efekt shpesh
njihet me emrin efekti hije.
AN
79
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
PSPI eshte me e theksuar atehere kur

pilotat (themelet) jane shume afer njeri
tjetrit. Per shkak te ketij efekti, rreshtat e
RIT
pare te themelit mbajne me teper se sa

mesatarja proporcionale e ngarkeses. Te
dhena nga provat e ngarkimit e konfirmojne
kete sjellje. Perfundimi i nxjerre eshte se
perkulja anesore e nje grupi do te jete me e
NE
madhe se sa ajo e nje themeli te vecuar qe i

nenshtrohet ngarkeses mesatare. Per grupe
me largesi te zakonshme ndermjet pilotave,
ndryshimi mund te jete ne rendin 2 deri 3.
80
40
Efektet e Grupit
N
ITA
Nje menyre e vleresimit te reagimit te grupit
ndaj forcave te aplikuara eshte modifikimi i
kurbes p-y per te reflektuar efektet PSPI,
duke aplikuar koeficientet-p si me poshte:
ER
1. Zhvillohen kurbat p-y per nje themel te vecuar
duke perdorur teknikat e pershkruara me siper.
2. Aplikohen koeficientet-p ndaj vlerave te p-se ne
kurbat p-y, per cdo rresht pilotash ne grup.
IN
Rreshti i pare: 0.8
Rreshti i dyte: 0.4
Rreshti i trete dhe ne vazhdim: 0.3
AN
81
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
3. Duke perdorur metoden p-y, me kurbat e

modifikuara ne Hapin 2, percaktohet varesia
force prerese vs. perkulje anesore per nje nga
RIT
pilotat ne secilin rresht.

4. Konsiderohet nje perkulje e vogel anesore (p.sh.
5 mm) e aplikuar ne grup, dhe me varesite e
zhvilluara ne Hapin 3 percaktohen forcat prerese
NE
korresponduese per secilen pilote ne grup. Keto

forca mblidhen per te gjetur forcen prerese totale
qe vepron ne grup. Analiza perseritet me vlera te
tjera te perkuljes anesore per te zhvilluar nje
varesi force prerese-perkulje anesore per grupin.
82
41
Efektet e Grupit
N
ITA
5. Me grafiket nga Hapi 4 dhe forcat prerese te
projektimit, percaktohet perkulja anesore. Nese
ajo nuk eshte e pranueshme, rikthehemi ne
Hapin 1. Perndryshe, kalohet ne Hapin 6.
6. Me nje seri analizash p-y me kurbat p-y te
ER
zhvilluara ne Hapin 2, ndertohen varesite
moment maksimal vs. perkulje anesore per nje
nga pilotat e secilit rresht.
7. Me grafiket nga Hapi 4, gjendet perkulja anesore
IN
e grupit nga forcat prerese te projektimit.
8. Me perkuljen nga Hapi 7 dhe grafikun nga Hapi
6, gjendet momenti maksimal ne cdo themel.
AN
83
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
Normalisht, e njejta menyre projektimi

strukturor perdoret per te gjithe themelet ne
nje grup. Prandaj, ky projektim duhet te
RIT
bazohet ne forcat prerese dhe momentet ne

rreshtin e pare, sepse aty jane edhe vlerat
me te medha te ketyre forcave.
Metoda e koeficienteve-p eshte me e
NE
pershtatshme per themelet e thella te

strukturave te medha. Per struktura me te
vogla mund te perdoret nje metode me e
thjeshte por me pak e sakte.
84
42
Efektet e Grupit
N
ITA
Kjo metode alternative percakton dy pjese
te forces prerese per cdo themel ne rreshtin
e pare dhe nje pjese per te gjitha themelet e
tjera. Forca anesore e projektimit per te
ER
gjitha themelet e tjera pastaj bazohet ne
forcen vepruese ne rreshtin e pare.
Nje analize e kompletuar duhet te
konsideroje edhe rezistencen anesore ne
IN
faqet e jastekut te pilotave. Forca e ferkimit
ne tabanin e jastekut neglizhohet, sepse
forca normale nuk shkarkon ne taban.
AN
85
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
Rezistenca anesore ne faqet e jastekut te

pilotave, Vaf, llogarritet si me poshte:
Vaf  0.5a BD 2
RIT
 tg 2 45   / 2   tg 2 45   / 2 

a 
F
NE
B – gjeresia e jastekut.
D – thellesia e instalimit te jastekut.
F – faktor sigurie qe merret 2 deri ne 3.
86
43
Efektet e Grupit
N
• Reagimi ndaj Momenteve te Aplikuara.
ITA
Kur nje moment aplikohet ne nje grup
themelesh te thella, jasteku i pilotave sillet
si nje tra, sikurse tregohet ne figure.
Themelet e thella reagojne me ane te
ER
reaksioneve me drejtim per siper apo per
poshte. Per te llogarritur keto reaksione,
pranojme qe ndermjet themelit dhe jastekut
ekziston nje lidhje e tipit sharniere, dhe
IN
reaksioni ne cdo themel eshte proporcional
me distancen e tij nga qendra e jastekut.
Reaksionet pastaj i mblidhen ose i zbriten
forces se jashtme te aplikuar.
AN
87
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
RIT
NE
88
44
Efektet e Grupit
N
ITA
Keshtu:
 r 
M g   Pi ri Pi  Pmax  i 
 rmax 
ER
Mg – momenti i aplikuar mbi grupin e pilotave.
Pi – forca aksiale ne piloten i nga momenti i aplikuar.
ri – distanca nga qendra e jastekut deri tek pilota i.
IN
Pmax – forca aksiale ne nje nga pilotat me te larguara.
rmax – distanca nga qendra e jastekut deri tek pilota
AN me e
larguar.
89
DR
KO
SH
Efektet e Grupit
AN
Jasteket e pilotave qe i nenshtrohen

momenteve te aplikuara pesojne shume pak
rrotullim, dhe per pasoje nuk shkaktojne
RIT
momente te rendesishme ne themele. Me

fjale te tjera, nese struktura jep vetem forca
me drejtim per poshte dhe momente ne
jastek, (d.m.th., jo forca prerese), atehere
NE
themelet i nenshtrohen vetem forcave

aksiale. Nese mbi jastek aplikohen forca
normale, prerese dhe momente, atehere
secila mund te vleresohet me vete dhe
forcat e brendshme rezultuese mblidhen.
90
45
Permiresimi Kapacitetit Anesor
N
Nese rezistenca e llogarritur anesore e nje
themeli te thelle nuk eshte e mjaftueshme,
ITA
atehere ajo duhet te permiresohet. Ky
permiresim mund te realizohet duke
nderhyre pikerisht tek ata faktore qe jane
ER
pershkruar me heret (p.sh., diametri,
momenti i inercise, numri i themeleve ne
grup, largesia e themeleve ne grup, etj.).
Gjithashtu, mund te perdoren edhe menyra
IN
te tjera, sic jane metodat e treguara ne
figuren e meposhtme per rritjen e
rezistences anesore ne nje themel te thelle.
AN
91
DR
KO
SH
Permiresimi Kapacitetit Anesor

• Permiresimi i Rezistences Anesore.
AN
RIT
NE
92
46

Kapitulli 6 Kapaciteti Mbajtes Anesor-2020

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kapitulli 6 Kapaciteti Mbajtes Anesor-2020

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Universiteti Politeknik i Tiranes

Fakulteti i Inxhinierise se Ndertimit

Universiteti Politeknik i Tiranes

Kapaciteti Mbajtes Anesor.

Neritan SHKODRANI, Prof. asoc.

• Kapitulli 3: Provat e Ngarkimit Statik ne Shkalle Reale. 

• Kapitulli 5: Metodat Dinamike – Bazuar ne Dinamiken e

• Kapitulli 7: Sinteze e Projektimit te Themeleve te Thella. 

Themelet e Thella – Kapaciteti

• Presionet e tokes mbi murret mbajtese.

• Rreshqitjet e pjerresive te tokes.

• Forcat gerryese te lumenjve mbi themelet e urave.

• Grafiket e Evans dhe Duncan.

perdoren per t’iu

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

pjerreta dhe nevojes per te realizuar

e thella mbajne vetem forca aksiale.

vetem me elemente vertikale, te cilat jane

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

• Transferimi i ngarkesave anesore nga

• Me fjale te tjera, zhvendosjet dhe sforcimet

• Gjate analizes nuk mund te ndahen

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

• Perkulja anesore, pjerresia, momenti, forca

gjata jane te gjitha funksion i thellesise.

• Perkulja shkakton nje rezistence anesore

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

• Afer siperfaqes se tokes, rezistenca e dheut

dhe behet zero ne nje thellesi te caktuar.

shkakton reaksione dheu qe gjithashtu jane

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

Vlerat e ketyre parametrave ne funksion te

Reagimi ndaj Ngarkesave Anesore

Midis themelit dhe struktures mbizoteron

• Skaj i lire ne koke, pra koka e pilotes mund

te zhvendoset anash, por nuk rrotullohet.

anesor perfshijne metodat eksperimentale

• Percaktimi i thellesise minimale te instalimit

e forcave anesore te projektimit.

RIT ne Shkalle Reale

Kostoja e provave te ngarkimit anesor

laborator. Pervec kostos se ulet, keto prova

qendron tek pergatitja e modeleve, sepse

"Graviteti" shtese ne modelet me centrifuge

dimensionet lineare. Megjithate, provat me

me efektive kur vleresohen kushtet e

Zgjidhjet e hershme analitike e pranonin

pllake per te thjeshtuar llogarritjen e

thellesine e kerkuar te instalimit dhe

Me siper jane perdorur keto simbole:

V – forca prerese e aplikuar.

S1– presioni i lejuar anesor i dheut ne z=Dmin /3 (kPa).

Ne vitet 1960-1970, rezultatet e analizave

injoronte dheun ndermjet siperfaqes se

deformimet ne themel gjendeshin si per nje

me te plota analize per forcat anesore qe

strukture. Kjo behet duke perdorur:

Saktesia e metodave me elemente te

e lehte te behet per themelin sepse vetite e

shembull, marredheniet sforcim-deformim

Metoda p-y e modelon themelin duke

ne n intervale me nyje ne fund te cdo