4

Filipino
Unang Markahan – Modyul 2:
Pagbibigay ng Kahulugan ng
mga Salita sa Pamamagitan ng
Pormal na Depinisyon
Filipino – Ikaapat na Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 2: Pagbibigay ng Kahulugan ng Salita sa Pamamagitan
ng Pormal na Depinisyon
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna
ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay
pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak
o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay
ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang
pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda
ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng
pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Ma. Lucille B. Beran
Editor: Ryan C. Atezora, Maria Fe V. Robles, Gerry F. Isip, Jocelyn A. Lopez
Tagasuri: Rodolfo F. De Jesus, Marcelino B. Galman Jr.
Tagaguhit: Leilanie S. Yutiampo
Tagalapat: Brian Spencer Reyes
Tagapamahala: JENILYN ROSE B. CORPUZ, CESO VI, Tagapamanihala
FREDIE V. AVENDANO, Pangalawang Tagapamanihala
JUAN C. OBIERNA, Puno, CID
HEIDEE F. FERRER, Tagamasid Pansangay-LRMS
RODOLFO F. DE JESUS, Tagamasid Pansangay-FILIPINO

Inilimbag sa Pilipinas ng Sangay ng mga Paaralang Panlungsod, Lunsod Quezon

Kagawaran ng Edukasyon, Pambansang Punong Rehiyon
Office Address: Nueva Ecija St., Bago Bantay, Quezon City
Telefax: 3456-0343

1
 Alamin

Ang modyul na ito ay ginawa para sa katulad mong mag-aaral sa

Ikaapat na Baitang. Layunin ng modyul na ito ang maipamalas ang iba’t
ibang kasanayan sa pag-unawa ng iba’t ibang teksto at mapalawak ang
iyong talasalitaan.
Sa pag-aaral sa modyul na ito, matututuhan mo ang:
➢ Nabibigyang kahulugan ang salita sa pamamagitan ng pormal
na depinisyon.
➢ Naisasagawa nang may kawilihan ang mga gawain sa pagsagot
ng modyul.
➢ Nakasusulat ng pangungusap gamit ang salitang binigyang
kahulugan.

2
 Subukin

Gumuhit ng linya mula sa salita sa kaliwa hanggang sa kahulugan nito sa

kanan.

1. Naghalungkat ● Sisidlan ng kandila

2. Baul ● Naghanap
3. Parasiyut ● Lalagyan
4. Hawla ● kulungan ng hayop
5. Kandelabra ● Aparatong ginagamit upang makatalon
ng di nasasaktan

Aralin Pagbibigay ng Kahulugan ng

3 Salita sa Pamamagitan ng
Pormal na Depinisyon

Ang kahulugan ng salita ay makukuha mo sa pagkakagamit nito sa

pangungusap. Ang ibang salita sa pangungusap maibibigay ang
kahulugan sa pamamagitan ng pormal na depinisyon.
➢ Sa Pagbabasa dapat unawain nang lubos ang nilalaman ng
bawat pangungusap upang maunawaan at malaman ang
kahulugan nito.

➢ Sa pagbabasa higit na mauunawaan ang mga salita kung ito ay

ginagamitan ng depinbisyon sa pamamagitan ng katuturan nito.

➢ Malalaman ang kahulugan ng isang salita sa pamamagitan ng

pag-unawa nang mabuti sa bawat salitang nasa loob ng
pangungusap at paggamit ng diksyunaryo upang mahanap ang
depinisyon nito.

❖
3
 Balikan

Basahin ang buong sanaysay. Piliin sa loob ng kahon ang pangngalang

ginamit upang makumpleto ang diwa ng talata.

Bata pa lamang ako ay mahilig na akong magbasa ng mga

_________ tungkol sa mga modernong __________ na halos
buwan buwan ay bago at uso. Minsan dinarayo ako ni ______
ang matalik kong kaibigan. Sabay kaming nagbabasa.Sa
tuwing nakikita ako ni Mommy na nagbabasa ay hinahandaan
niya ako ng meryenda tulad ng ________ at ________.
Nakakatuwa talagang magbasa lalo na kung may mga paborito
akong pagkaing binibigay ni Mommy.

Hamburger at fries AJ
Libro Luzon kagamitan

B. Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na pangngalan.

1. Pangulong Rodrigo Duterte
2. Araw ng Kalayaan
3. Kambing
4. Covid 19
5. Sm Megamall

4
 Tuklasin

A. Hanapin sa hanay B ang pormal na depinisyon o kahulugan ng salitang

may salungguhit sa pangungusap mula sa hanay A. Isulat sa patlang ang
letra ng tamang sagot.
A B
_____1. Naaaliw sila samagagandang tanawin A magdidilim na
sa bukid
_____2. Malamig ang simoy ng hangin sa bukid. B. nalibang
_____3. Takipsilim na nang magsiuwi C. hangganan
ang magkakasama
_____4. Malugod silang sinalubong ng D. ihip
mga magulang ni Luis.
_____5. Nagpunta sila sa duluhan ng kanilang E. tuwang-tuwa
bakuran.

B. Tukuyin ang kahulugan ng salitang nakasalangguhit batay sa gamit nito

sa pangungusap. Bilugan ang kahulugan ng salita.
1. Nagkatipon-tipon ang mga tao sa liwasan ng bayan. Puno na ang plasa
nang sila ay dumating.
2. May mga batang sumilong sa mayabong na puno ng pili. Ang malagong
puno ay nagbibigay ng lilim sa sinumang sumilong dito.
3. Masayang ipinagbunyi ng mga tao ang nanalong kalahok. Pinapurihan
nila ang husay ng nanalo.
4. Isang binata ang bantulot na sumali sa patimpalak. Ayaw sana niyang
lumahok sa labanan sa pagsayaw.
5. Buong pananabik nilang hinintay ang pagsisimula ng paligsahan. Hindi
naman nagtagal ang kanilang pag-asam dahil ibinagay na ang hudyat sa
pagsisimula.

5
 Suriin

A. PIliin sa kahon ang kahulugan ng salitang may salungguhit

sa pangungusap.
pigaiin makapit imprenta
itali masaya maraming dahon

__________1. Umupo kami sa ilalim ng mayabong na punongkahoy.

__________2. Maganit ang ubo ni Carlos.
__________3. Maaaring kapirasong tela ang ibigkis sa baywang
ng sanggol
__________4. Katasin mo ang dahon ng oregano.
__________5. Maraming aklat ang nalilimbag araw-araw sa
iba’t ibang limbagan.

B. Basahing mabuti ang mga depinisyon ng bawat salita. Mula sa

mga ito,ibigay ang kasingkahulugan ng salitang may salungguhit sa
pangungusap.

.A. Batya – isang gamit na pinagbabaran o pinaglalabahan ng damit.

B. Ingkong – matandang lalaki.
C. Maburak – tubig na marumi at maputik.
D. Panatag – isang kalagayang walang gulo o tahimik.
E. regalo – ibinibigay kapag gumawa ng kabutihan
__________1. Dati’y maraming puno ang nakatanim sa lupang katabi
ng ilog Pasig.
__________2. Isang lolo ang nagkukuwento ng mga pangyayari.
__________3. Sana’y manumbalik ang payapang kalagayan
ng kawawang barangay.
__________4. Dapat bigyan ng gantimpala ang taong mabuti.
__________5. Madalas din dito ang mga ina dala ang mga palanggana
ng mga labada..

6
 Pagyamanin

A. Basahin at unawain ang mga sumusunod na pangungusap. Piliin ang

kahulugan ng salitang may salungguhit sa pangungusap. Isulat sa patlang
ang letra ng tamang sagot.
____ 1. Naalimpungatang sumunod si Luigi sa paglabas ng kanyang ina.
____ 2. Matigas ang tiyan ni Joanne. Naimpatso ito.
____ 3. Maganit ang ubo ni Luigi.
____ 4. Katasin mo ang dahon ng oregano.
____ 5. Maaring kapirasong tela ang ibigkis sa baywang ng sanggol.

hindi makadumi makapit

pigain itali naiinis

B. Bilugan sa loob ng panaklong ang salitang binibigyang pormal na

depinisyon sa pangungusap.
1. Tagapagsanay ang (umpire, coach, judge) sa mga
larong pampalakasan.
2. Maaring magbasa ng iba’t ibang uri ng mga aklat sa
(silid-tulugan, palikuran, aklatan)
3. Isang makinang nakagagawa ng kopya ng mismong nakasulat
o nakaguhit sa papel o aklat ang (calculator, makinilya,photocopier).

4. Matatagpuan sa kagubatan ang (leon, kalabaw, balyena) na

tinaguriang “hari” nito.
5. Isang hagdang pinatatakbo ng kuryente ang (escalator, elevator,
regulator) na nakatutulong sa pagakyat at pagbaba ng mga tao sa mataas
na gusali.

7
 Isaisip
Bawat pinag-aaralan natin ay
mayroon tayong dapat tandaan.
Kaya isaisip natin ito.

➢ Sa Pagbabasa ay dapat unawain nang lubos ang nilalaman ng bawat

pangungusap upang maunawaan at malaman ang kahulugan nito.

➢ Sapagbabasa higit na mauunawaan ang mga salita kung ito ay

ginagamitan ng depinbisyon sa pamamagitan ng katuturan nito.

➢ Malalaman ang kahulugan ng isang salita sa pamamagitan ng pag-

unawa nang mabuti sa bawat salitang nasa loob ng pangungusap at
paggamit ng diksyunaryo upang mahanap ang depinisyon nito.

➢ Makakabuo din kayo ng pangungusap gamit ang salitang inyong

naintindihan at nabigyan ng kahulugan ayon sa pormal na depinisyon.

Isagawa

A.Hanapin sa hanay B ang kahulugan ng salita sa hanay A.

A B
1. kawani A. sumali sa paligsahan
2. Kalahok B. bagay na natanggap
3. Umaapaw C. pinaghandaa,pinapaganda
4. Biyaya D. punong-puno
5. Magarbo E. tauhan sa pamahalaan

8
B. Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salita ayon sa binigay
na kahulugan.
1. Puhunan- pera o salaping ginagamit sa pagsisimula ng anumang
negosyo.

2. Pabuya – ibinigay bilang gantimpala sa isang taong nakagawa ng

kabutihan.

3. Salop - takal o dami na katumbas ng walong gatang.

4. Gahaman – taong sakim o mapag-imbot.

5. Kinupkop – inalagaan

Tayahin

A. Hanapin sa Hanay A ang salitang nasa Hanay B batay sa pormal na

depinisyon. Isulat sa patlang ang letra ng tamang sagot.
A B
___ 1. Anahaw A. tagamasa o tagagawa ng tinapay
___ 2. Kaminero B. tagalinis ng kalsada
___ 3. Abaniko C. Pambansang dahon ng Pilipinas
___ 4. Panadero D. dinaraanan ng tao sa tabi ng lansangan
___ 5. Bangketa E. ginagamit kapag tag-init

9
 B. Tukuyin sa loob ng ulap ang depinisyon sa mga salitang may
salungguhit sa sumusunod na pangungusap.

1. Kumulimlim ang langit habang nagbabasa ng pahayagan si Tita.

2. Lawit na ang dila nila sa paghahakot ng maraming lumang aklat na
ipinamigay
3. Bigla na lamang kumunot ang noo ng tagapamahala ng silid-aklatan
dahil sa pag-iingay ng mga bata.
4. Inalay ni Thod ang kanyang busilak na puso kay Manel.
5. Taas noo siya sa katapangan ng ating mga sundalo.

Karagdagang Gawain

A. Ibigay ang kahulugan ng salitang may salungguhit sa pangungusap

ayon sa pormal na depinisyon. Isulat sa patlang ang letra ng tamang sagot.

_____1. Magaling ang batang si Carlos. Palagi siyang nangunguna

sa kanilang klase
A. mayabang C. matalino
B. mabilis D. mahina
_____2. Ibig ng tatay na magluto ng pansit sa mga bisita. Kinaugalian
na kasi ng pamilya na magpakain tuwing kaarawan niya.
A. maghanda C. magpadasal
B. magpabongga D. mag-alay
_____3. Hindi maipinta ang mukha ni Carille pagdating niya buhat sa
trabaho. Halos ibalibag niy ang pintuan pagdating sa bahay.
A. malungkot C. natutuwa
B. galit D. nagmamaktol

10
_____4. Tiklop-tuhod na nakiusap ang mama upang di siya ikulong.
A. nagbibiro C. pakunwari
B. nagmakaawa D. tahimik
_____5. Maykaya ang pamilya ni Michael Palagi silang nagbibigay-tulong
sa mga mahihirap
A. mayaman C. mayabang
B. dukha D. pakitang- tao
B. Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salita ayon sa binigay
na kahulugan.
1.mag-ipon - mag-impok ng pagkain
_________________________________________________

2. pasan – kalong kalong sa likod

_________________________________________________

3. sako – kaban ng damo

_________________________________________________

4. kumakalabog – dumadagundong ang paligid

_________________________________________________

5.palo – hampas ng hangin

_________________________________________________

11
 Susi sa Pagwawasto

Sanggunian

Ailene Baisa-Julian 2012 Pinagyamang Pluma 5.Wika at pagbasa Phoenix Publishing

Corporation
Pinagyamang Banghay Aralin sa Filipino 2010- Division of Quezon City
K to 12 Banghay Aralin Filipino 5 (Campued,Junio,BeranAlmojano)
Division of Quezon City
Iba pang sanggunian
https://www.scribd.com/doc/317022408/Pagbibigay-Kahulugan-Ayon-sa-Pangungusap
https://www.google.com/search?source=univ&tbm=isch&q=kahulugan+ng+salita+ayon+sa+por
mal+na+depinisyon&sa=X&ved=2ahUKEwiXufjg8KnqAhWBbN4KHcGbBAsQsAR6BAgKEAE&b
iw=1366&bih=657
sariling likahang larawan

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – SDO-Quezon City

Schools Division Office-Quezon City

Telephone No.8352-6806/6809; Telefax-3456-0343

Email Address: sdoqcactioncenter@gmail.com

12