Pap Loos

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 23

AGRADESEMENTU

Ba dahuluk ami la haluha agradese ba Aman Maromak tanba Aman Maromak mak
matenek no siensia nia hun, Nai Ami hakarak husu nafatin ita nia tulun atu haraik espiritu
matenek nian mai ami atu bele hakerek ami nia traballu final ba Prova de Aptidaun
Professional (PAP) ho nia titulu Kria Kontrola Anti Naokteen, lao ho diak no prepara ona ba
aprezentasaun ne’e hanesan projetu final atu finaliza estudu iha nivel ensinu Sekundariu
Teknika Vokasional 28 de Novembro Becora Dili, ho tempu ne’ebe mak determinadu.
Nune’e mós Ami lahaluha hato’o agradese wain ba parte hotu neebe mak durante nee
ami halo koperasaun no servisu hamutuk husi parte oi-oin neebe mak hanesan :
1. Sr. Pedro da S.ximenes, M.Ed hanesan Director da Eskola (ESTV-IT) 28 de
Novembro Bekora BECORA DILI.
2. Sr. Antonio pinto B.ETT nu’udar Chefi Departamentu Electricidade Eskola 28 de
Novembro Becora, ho nia estrutura tomak.
3. Sr. Apolinario da C. freitas. St. nu’udar orientador Prinsipal ne’ebé mak fo ona
sujestaun no orienta hakerek nain durante hakerek trabállu final ba PAP ne’e ho di’ak.
4. Professores/as sira hotu-hotu iha Escola (ESTV-IT)28 de Novembro Becora Dili, liuliu
bá Professores sira iha Departamentu Electricidade, ne’ebé mak fahe sira nia matenek
durante hakerek nain hala’o estudu iha fatin fatin no fo sujestaun bárak bá hakerek
na’in durante hakerek trabállu final ida ne’e.
5. Kolega sira husi 100 Ano, 110 no mos 120 iha Departamentu Electricidade tomak, no
mos ami nia Kolega sira hotu mak durante ami halo traballu PAP hamutuk iha Eskola
(ESTV-IT) 28 de Novembro Bekora Dili, Timor-Leste.
6. No mos ba Ami nia familia sira hotu ne’ebe mak suporta finanseiru no moral durante
ami halo Estudu iha Eskola refere.

Iha parte ida ne’e mós hakerek na’in espera katak trabállu final ba PAP ida ne’e bele fó
benefisiu, no haklean liu tan iha siensia ba iha ami Estudante Departamentu Electricidade nian
bá Ami hakerek na’in nomós bá lee na’in sira hotu.
Durante prosesu hakerek trabállu final ba PAP ne’e hakerek nain hetan ajuda husi parte
barak mos tanba ne’e ho haraik an la haluha hakarak hato’o obrigadu wain ba parte sira hotu
husi korajen no ajuda nain sira hotu.

Dili, loron__________fulan____________tinan 2019


Autór Sira.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade i
ÍNDISE

AGRADESEMENTU...................................................................................................................i

INDICE.......................................................................................................................................iii

KAPITOLU I

INTRODUSAUN.........................................................................................................................1

1.1. ANTENSENDETE..........................................................................................................1
1.2. FORMULASAUN PROBLEMA....................................................................................1
1.3. LIMITASAUN PROBLEMA..........................................................................................2
1.4. OBJETIVO......................................................................................................................2
1.5. BENEFISIU.....................................................................................................................2
1.6. VANTAGEN...................................................................................................................2

KAPITULU II

2.1. BUZER.................................................................................................................................4

2.2. RELEY..................................................................................................................................5

2.3. MCB.....................................................................................................................................6

2.4. INTERUPTOR.....................................................................................................................7

2.5. TOMADA.............................................................................................................................7

2.6. FIU.......................................................................................................................................8

2.7. LAMPADA..........................................................................................................................9

KAPITULU III

3.1. DIAGRAMA PESKISA.....................................................................................................10

3.2. SURVEY.............................................................................................................................11

3.3. REKOIHA DADUS............................................................................................................12

3.4. KRIA PROJETU.................................................................................................................13

3.5. REZULTADU.....................................................................................................................13

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade ii
KAPITULU IV

4.1. KONKLUZAUN................................................................................................................14

4.2. SUJESTASAUN.................................................................................................................15

BIBLIOGRAFIA/REFERENSIA..............................................................................................16

ANEXU.....................................................................................................................................17

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade iii


KAPITULU I

INTRUDUSAUN

1.1.ANTENSENDENTE

Atu dezemvolve siênsia no Teknolojia no industria iha futuru, Eskola Teknika sai
hanesan parametru ida hodi sai hanesan sasukat matenek nian. Hanesan departamentu
Eletrisidade nia laran iha buat barak mak seidauk dezemvolve diak iha Nasaun Timor-Leste
nia laran, maske Nasaun Timor-Leste foin mak Restaura nia Independensia ba dala Sanulu
resin hitu (17), maibe agora dau-daun iha faze konstrusaun nian iha seitor hotu-hotu. Linha
Eletrisidade Sai hanesan seitor ne’ebe importante iha Nasaun ne’e Governu seidauk tau
atensaun maximu ba prestasaun servisu iha Linha electrisidade nain, hanesan passu primeiru
atu hari nasaun foun ida ne’e, presija servisu makas atu atinji objetivu ba dezemvolvimentu
nasional ne’ebe sai hanesan prioridade uluk ne’ebe presija servisu makas no mos kualidade
rekursu humanu ne’ebe diak no iha benefisiu ba prosessu dezemvolvimentu ba Nasaun Timor
Leste.
Eletrisidade sai hanesan infraestrutra importante iha nasaun ne’e tanba agora iha era
globalizasaun nia laran buat barak maka uza eletrisidade, iha edifisiu, armajen no uma privadu
sira presija kria kontrola anti naokteen, tanba iha ema ne’ebe mak tama ba edifisiu, Loja no
armajen sira sem autorizasaun hosi nain rasik. Ho ida ami husi grupu ida halo ona peskiza kiik
ida hodi hare no kontrola ba alarma ne’ebe atu halo instalasaun ba iha fatin refere.
Ho traballu finan ba PAP nian ida ne’e sai hanesan Parametru ida hodi sai hanesan
sasukat ida ba ami estudane sira ne’ebe maka Eskola iha Nivel Ensiku tekniku vokasional atu
implementa iha terrenu, oinsa mak atu kontrola ba anti Naokteen no ema ne’ebe tama uma
ema nian sem autorizasaun. Bazeia ba Peskiza ne’e ami halo hodi aprezenta ba Professores/as
sira atu bele finaliza ami nia estudu iha nivel Sekundariu hodi kontinua ba banku
Universitariu.

1.2. Formulasaun Problema

Ba parte traballu final ba prova Aptidaun Professional ida ne’e ami hakerek nain hakarak
halo limitasaun ba prolema mak hanesan tuir mai ne’e :

1. Prossesu instalasaun ba alarma atu kontrola naokteen ba edifisiu sira


2. Métodu planeamentu ba instalasaun liña ne’ebe mak atu monta lampada ba iha
edifisu ou armajen sira ne’e maka iha risku no fasil ba ema atu tama.
3. No oinsa mak kria “rangkaian ba alarma anti naokteen nian.
Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 1
1.3.OBJETIVU
Objetivu husi traballu final ba PAP nian ne’e sei fahe ba parte rua (2) mak hanesan:
 Objetivu Jeral
Objetivu Jeral husi traballu ne’e mak hansan, parte ida hodi priense kriteria hodi
finaliza ami nia estudu iha nivel Ensinu Sekundariu nian iha Eskola ESTV-IT 28 de
Novembro Becora.

 Objetivu Espesifiku
Atu hasa’e no aumenta ami estudante ida-idak nia koñesimentu iha area Eletrisidade
nian kona ba, oinsa mak atu halo instalasaun ba kria Alarma atu kontrola ema ne’ebe
mak tama ema nia uma la ho autorizasaun.

1.4. BENEFISIO:
Bénefisiu husi traballu PAP ida ne’e mak hanesan tuir mai ne’e :

 Atu halo komparasaun ba teoria iha prosesu aprendizajen iha nivel Ensinu Sekundariu
ou banku Ensinu Tekniku nian no mos atu halo aplikasaun iha Proto tipu ne’e ami
halo hodi aplika ba iha edifisiu sira.
 Atu aumenta koñesimentu ba ami estudante ida-idak nian, atu nune’e direitamente ba
implementasaun iha área servisu oinsa maka atu halo instalasaun, ida ne’e hanesan
bukae ida ba ami atu aplika iha tempu tuir mai.

1.5. Vantazen:

Vantazen husi traballu final ba Prova de Aptidaun Professional ida ne’e mak hanesan,
parte ida tau aumenta ami nia koñesimentu iha area Elitrisidade nian atu halo instalasaun no
oinsa atu kria krontola ba anti naokteen nian iha terrenu, ba edifisiu , armajen no uma Privadiu
sira.

1.6. Dezvantazen

Dezvantazen husi traballu final ba PAP nia hanesan buat foun ida mai ami, oinsa atu
relatoriu tuir formatu, bazeia ba ho topiku relevante ne’ebe mak orientador fo mai ami atu halo
maibe, ho ami nia esforsu tomak ami bele konklui duni traballu PAP ne’e.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 2
KAPITULU II

ENKUADRAMENU TÉORIA

2.1. Buzzer 220 Vac

Buzzer eletric mak eletronik nia komponen ida nebe’e bele muda sinal eletrica sai lian
nebe’e nakdedar. Ba ingeral buzzer hanesan sasan audio ida nebe’e uza hela deit ba sirkuito
anti malin, alarma ba horas, bell uma, no seluk tan.
Modelu buzzer nebe’e uza no hetan hela deit mak modelu buzzer piozoeletric, tan buat
ne’e buzzer piozoeletric iha buat ruma nebe’e liu, hanesan baratu no reletif kaman liu no fasil
demais hatama iha sirkuito eletronik nia laran no seluk tan.
Buzzer nebe’e tama hotu iha familia tranduser nia laran, no ida ne’e mos hanaran
BEEPER.Efek piozoeletric primeira vez hetan husi fisikawan nain rua husi Nasaun peransis
nebe’e hanaran : PIERRE CURIE no JACQUES CURIE husi tinan 1880.
Deskobrimentu ida ne’e depois halao husi kompania jepan sai hanesan PIOZELETRIC
BUZZER no popular ona komesa iha tinan 1970.

 Lalaok Servisu Piozoeletric Buzzer


Hanesan nia naran, piozoeletric buzzer mak modelu buzzer nebe’e uza efec piozoeletric
atu hamosu (menhasilkan) lian. Korente eletrik nebe’e fo ba sasan (bahan) piozoeletric
mekanik sei hamosu bok-aan (getaran), bok-aan ida ne’e sei muda aan sai lian ho uza
diafragma no resonator nebe’e bele rona ho ema nia tilun.
Tuirmai ne’e mak modelu grafiku da strutura basiku husi piozoeletric ida.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 3
Figura 2.1- Piezo Electrikc Buzzer

Se kompara ho speaker, PIEZO BUZZER relatif fasil liu hodi bok-aan.


Sai hanesan exemplo, piezo buzzer bele bok-aan uza OUTPUT ho deit IC TTL ida, buat ne’e
diferente ho speaker nebe’e tenke uza HAFORTI PRIVADO hodi halo speaker bok-aan atu
hetan intensita lian nebe ema hodi rona.

2.2. Relay

Relay mak komponente eletriku nebe’e servisu tuir prinsipiu induksi medan
electromagnetis. Se korente eletriku lao, mak husi sorin-sorin ne sei mosu medan magnetiku.
Medan magnetiku nebe hamosu husi korente eletrikuida ne’e tuir mai ba induksaun LOGAM
FERROMAGNETIS.

a. Logam ferromagnetis
Mak logan nebe’e fasil terinduksi medan eletromagnetis. Momentu iha induksi
magnetiku husi lilitan nebe’e membelit logam, logam ida ne’e mak sai nudar ‘ magnet
(buatan) manual ‘ no jestu nebe’e lakleur. Ho jestu ne’e uza atu halo magnet non premanen.
Lalaok magnet ida ne’e iha LOGAM FERROMAGNETIS sei nafatin iha kumparan nebe’e
vento ho korente eletriku. I nune mos, hahalok magnet ida ne’e sei lakon se karik hamate
korente eletriku enrolamentu ne’e.

b. Funsaun no aplikasi relay

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 4
Funsaun relay nebe’e mak ingeral tama iha aplikasaun sasan (peralatan) eletronika husi
sira mak hanesan tuir mai ne’e :
1. Relay uza atu halao funsaun logika ( Logic Functin )
2. Reley uza atu fo funsaun atraso oras ( Time Delay Function )
3. Reley uza atu kontrola cirkuito voltagen bot ho ajuda husi signal voltagen ki’ik
4. Iha mos relay nebe’e funsaun ba proteje Motor i mos komponen sira-seluk ho ninia
korente as e mos tutan sinkat ( short )

c. Prisipiu servisu relay nian


Husi bazikamente, relay hari husi base komponente ha’at (4) mak hanesan :
1.electromagnet (coil)
2.armature
3.switch contact point (saklar)
4.spring.

Figura2.2 - Estrutura basica relay

Figura2.3 - relay Automatiku


Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 5
2.3. Difinesaun Ekipamentu

 FUNSAUN MCB

MCB (Miniature Circuit Breaker) ou miniature hakotu cirkuito mak dispositivus ida
Elektromekanikal funsaun nebe’e hanesan siguransa husi serie listrik korente nebe’e makas.
Ho liafuan seluk MCB bele hakotu otomatiku korente eletriku, momentu korente eletriku
nebe’e mak liu husi MCB ida ne’e liu ona valor nebe’e preparado. Maibe momentu korente ho
kondisaun normal, MCB bele funsiona hanesan saklar nebe’e bele kontaktu ou hakotu korente
eletriku ho manual.
MCB husi base iha funsaun nebe’e atu hanesan sekering (fuse) nebe’e hamate korente eletriku
serie semomentu akontese problema korente eletriku nebe forte.
Akontesimentu korente eletriku nebe’e forte ida ne’e bele, tamba bele ligasaun naton
(short circuit) sekarik iha ligasaun nebe’e mak forte (overload). Maibe MCB be ON fila fali
sekarik serie listrik lao normal, se (fuse) sekering nebe’e mak kotu tamba problema, korente
aas ida ne’e sei la uza tan.

Figura 2.4 – MCB (Miniature Circuit Breaker)

 Prinsipiu Servisu Mcb Nian


Ho kondisaun normal, MCB ho funsaun hanesan saklar manual nebe’e bele kontaktu
(ON) no hakotu (OFF) korente eletriku iha momentu akontese korente forte (OVERLOAD) i
mos ligasaun serie badak (short circuit), MCB sei halo operasaun otomatikamente ho hakotu
korente eletriku nebe’e liu husi dalan MCB. Ho visual, ita bele hare mudansa KNOB ou
butaun husi kondisaun ON sai fali ho kondisaun OFF.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 6
2.4. Interruptor/ Saklar

Interruptor mak despositivu simples ida ne’ebe mak atu uja loke no taka sirkuitu eletrika.
Atu utiliza bainhira atu loke rede iha tomada no tama iha aparelho eletroniku sira seluk,
bazikamente iha situasaun barak ne’ebe envolve,bainhira loke no taka iha energia eletrika.
Medico Gulding Bird (1814-1854)nia kria primeiro interroptor hanesan mos ba nia a’an,nia
utiliza atu aplika eletrochoques hahu husi selula voltaica ba bobina indusaun.

Figura 2.5 – Interruptor/ Saklar


 Interruptor De Limite
Interroptor de limite mak karinho atu transforma eletriku mak ita hanaran mos funsaun
interruptor,ne’ebe mak ho posisaun naton atu muda sai ki’ik liu tan.

Figura 2.5 – Limete Interruptor/ Saklar batas

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 7
2.5. Tomada/Stop Kontak

Tomada mak hanesan pontu koneksaun ida ne’ebe mak bele fornese eletricidade prinsipal
ba plugue[Pt. BR] ka taka [P t] ne’ebe mak liga tiha tona,atu transforma ba energia eletrika ba
iha sasan eletronika sira seluk.

Ezenplu hanesan: jelera,telivisaun,reskuker,nst.

Figura 2.6– Tomada/Stop Kontak


2.6. Kompresaun Fiu
maibSurvey/Lokalisaun Peskiza

e sasan sira ne’e ladun uza tan deit ho nia folin nebe’e karun/aas. Maibe isolator ou sasan
nebe’e la difisil atu transfer korente eletric nebe’e uza ho fiu eletriku mak material
THERMOPLASTIK no THERMOSETTING nemak POLYMER (Plastiku no Rubber/karet)
nebe’e halo ho dala ida ou dala barak hamanas no hamalirin.
Fiu eletricku husi base mak hanesan totalmente WIRE(kawat) terisolator nebe’e futu
hamutuk no hari dalan transmisi Multikonduktor, iha fiu eletrik nia laran ita presija atensaun
ba factor balun nebe’e importante nee mak fiu nia kor,table informasaun no aplikasi net
informasaun nebe’e marka iha fiu hanesan informasaun inportante konaba fiu eletrik, nebe’e
respolsalve mak ita hetan adaptasaun fiu eletrik nebe’e ho ita nia uzadu.

Figura 2.7– Fiu/Cable


Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 8
2.7. Lampada
Lampada ulun mak sasan electricidade ida nebe’e nia funsaun hanesan fatin hodi hatur
Lampada,/ampolas pijar, neon, TL, down light no ampolas modelu sira seluk.
No mos hanesan sasan nebe’e atu fahe korente electricidade husi serie eletrik bah lampu
hanesan :
Lampu pijar, neon, Tl, down light no modelu lampu sira-seluk.
Modelu Ampolas Ulun :
o Ampolas Ulun pijar
o Ampolas ulun TL
o Ampolas ulun neon
o Ampolas ulun donw light
o Ampolas ulun stop kontak

Figura 2.8– Fiting/Lampada ulun

 Modelu Ampolas Eletrik


Lampu eletriku maka sasan nebe’e bele fo naroman iha momentu korenti eletriku moris.
Korente eletriku nebe’e mosu husi forte eletriku nebe’e ho resultado husi central
(CENTRALLY GENERATED ELETRIC POWER) hanesan PLN no genser ou korente
eletriku nebe’e mosu husi aki no batrea.
Iha tempu modernu ne’e, lampu elettriku sai hanesan sasan nebe’e importante liu ba ema
nia moris. Ho lampu eletriku ne’e, ita bele halo buat hotu ou aktividade hotu iha tempu kalan

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 9
no hafurak interior ou exterior uma, fo naroman ba salas nebe’e nakukun ou sai mos hanesan
simbol indikator ba perigosu.
Antes hetan lampu eletriku, iha momentu neba’a ema hotu sei uza lilin, lampurina no ai-
sunu fo namoran iha tempu kalan.

Figura 2.9– Fiting/Lampada.


 Historia Ampolas
Dezemvolvimentu ampolas pijar hahu halao ona komesa husi sekulo XIX.
Historia ampolas pijar bele dehan komesa hahu hetan ona pilha volta husi ALESSANDRO
VOLTA, iha tinan 1802, sr.HUMPHRY DAVY hatudu katak korente eletricidade bele
hamanas seuntai metal(logam) mihis nune’e nia bele naroman ho mutin, depois iha tinan 1820,
WARREN DE LA RUE inventa ampolas ida ho maneira koloka pilha ida metal(logam) mulia
platina iha tubo ida nia laran no drenar via ho korente eletricidade.
Ho deit folin metal (logam) platina nebe’e aas liu impede deskrobe(Iventor) ida ne’e
hodi bele lao ba oin.
Elementu karbonu mos uza maibe karbono ho lalais hetan oxidavel iha anin, ho
resposta ida ne’e mak koloka hamutuk ho elementu iha vakun nia laran.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 10
KAPITLU III

METODOLOGIA PESKIZA

3.1 Daigrama Peskiza

HAHU

SURVEY

REKOLHA/E

EKIPAMENTO
S

KRIA

PROJEITU

RESULTADU

REMATA

Figura 3.1- Daigrama Peskiza

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 11
3.2. Survey/Lokalisaun Peskiza

Iha peskiza ne’e Ami hakerek nain iha planu ona,hakarak bá peskiza iha Eskola Secundario
Tecnico Vocasional Industria e Tecnologia 28 De Novenbro, ne’ebe Lokaliza iha Munisipiu
Dili, Postu Administrativu Cristo Rei, Suku Becora mak hanesan fatin ba Lokalizasaun
peskiza refere. Ami Survey Hodi Halo Instalasaun Kona-ba Kria Kontrolo Anti Naokten.

Fatin Survey/Peskiza (Bekora Dili)

Figura 3.2- Fatin Peskiza (Bekora Dili)


Fonte : ( Google Maps )

Fatin Survey/Peskiza (Eskola


Secundario,Tecnico,Vocasiona
l Industria e Tecnologia 28 De
Novenbro Becora)

Figura 3.3- Fatin Peskiza (Eskola Secundario Tecnico Vocasional Industria e Tecnologia 28 De
Novenbro Becora)
Fonte : ( Google Maps )

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 12
3.3. Tempu
Tabela ba Kalendariu Planeamentu Aktividade

No Aktividade Setembro Outubro

1 2 3 4 1 2 3 4

1 Hetan Komfirmasaun husi


Professor sira no hili topiku
ba aktividade PAP nia

2 Hahu hakerek relatoriu husi


kapitulu I to kapitulu III

3 Avaliasaun intermedia ba
dahuluk nia husi Konsilleiro
interno

4 Pratika halo instalasaun


Alarma anti naokteen

5 Hakerek relatoriu ba kapitulu


ikus nian

6 Avaliasaun intermediu ba
daruak nian husi Konsilleiru
interno

7 Tempu ikus hadia Relatoriu

8 Entrega relatori ba Professor


sira.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 13
3.4. Rekolha Dadus/Ekipamentu
Ekipamenntu ne’e utiliza ba kria kontrola anti naokteen ne’ebe maka prepara ona husi ami
grupu ne’ebe iha, hodi utiliza ba halo Sekuensia “rangkaian” ekipamentu sira mak hansesan
tuir mai ne’e:
1. M.C.B(Miniature Circuit Breaker)
2. Saklar (Interruptor)
3. Saklar Batas (Interruptor De Limite)
4. Relay
5. Buzzer
6. Tomada
7. Fiu
8. Lampo

3.5. Kria Projeitu


Ami kria projeto halo simulasaun uma ki’ik ida hodi fo ezemplo/proto tipu ne’ebe mak ami
planu hodi bele halo kona ba kria kontrolo anti naokteen. Bazeia ba Dezeñu sirkuitus nebe iha
ami nia prosessu servisu maka hanesan tuir mai ne’e:
Desenho sircuitos /Rangkaian;

Mak hanesan Planu no dezeñu ba sekuensia/rangkaian ba instalasaun ne’e maka ami prepara
hodi kria kontrola anti naok teen. Bazeia ba ida ne’e maka tuir mai halo nia ligasaun ba iha
ezemplu ou Proto tipu ne’ebe maka halo husi ami grupu ne’e rasik.

Figura 3.4– Rangkaian/Sekuensia ba instalasaun kria kontrola anti naokteen.


Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 14
Prosessu dada no intalasaun ba fiu

Bazeia ba sirkuitu Sekuensia /rangkaian ne’ebe maka tuir mai halo instalasaun fiu ba iha
ezemplu ou proto tipu ba uma ne’ebe maka halo husi ami grupu, mak hanesan figura tuir mai
ne’e:

Figura 3.5 –Prosessu dada no instalasaun fiu ba uma Ezemplu/proto tipu.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 15
Dada fiu tuir desenho sircuitos

Bazeia ba Sekuensia/rangkaian ne’ebe iha mak tuir mai halo instalasaun ba Ezemplu proto
tipu uma simples ne’ebe mak uza alarma ba kontrola anti naokteen nian.

Figura 3.6–ezemplu/proto tipu ne’ebe maka halo instalasaun ba kria kontrola anti naokteen.

3.6. REZULTADU

Husi Rezultadu ba projetu ida ne’e, Ami analiza ho rezultadu husi obra ida ne’e hahu
husi rekolla dadus to’o remata ami finaliza duni projetu ida ne’e to’o nia rohan.
Ami Utiliza ekipamentu elektroniku sira ne’ebe mensiona iha leten hodi halo ami nia survey
/peskiza ba projetu ida ne’ebe kria kontrolu anti naokteen .
Bazeia ba rezultadu ne’ebe iha ami sente katak, bele ajuda konsumidor sira ne’ebe
presija halo instalasaun ba alarma anti naokteen, atu nune’e bele kontrola ba edifisiu sira no
loja sira ne’ebe maka eziste iha ita nia Rai laran.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 16
KAPITULO IV
MAKTAKA

4.1 Konkluzaun
Bazeia ba Survey ou peskiza ne’ebé mak ami grupu halo durante prosessu instalasaun ba kria
kontrola anti naokteen, diskusaun rezultadu peskiza nian, ho nia konkluzaun mak hanesan tuir
mai ne’e:
 Ho peskiza ida ne’e ami grupu halo tuir sekuensia/rangkaian ne’ebe ami planu antes,
atu halo instalasaun ba ezemplu Proto tipu uma ne’ebe ami planea ona.

 Utiliza ekipamentu buzzer hanesan alarma ne’ebe mak diak tebes hodi kontrola ba
ema ne’ebe mak tama uma sem autorizasaun, ho ida ne’e fasil tebes ba uma nain atu
kontrola ba ema deskoñesidu ne’ebe maka tama no sai ba uma refere.

 Bazeia ba sirkuitu sekuensia / rangkaian ne’ebe planea ona mak halo simulasaun ba
ezemplu ou proto tipu uma simples ne’e mak iha, hodi halo instalasaun kria kontrola
anti naokteen.

4.2 Sujestaun

Atu sujere deit ba ba Governu ba Ministeriu Relevante katak bainhira iha planu atu loke
Eskola EnsinuTekniku Vokasional ida presija iha planu ne’ebe adekuadu tuir kurrikulum
ne’ebe mak iha, atu prepara ekipamentu pratika nia ne’ebe sufisiente mai ami atu bele kaer no
pratika direitamente atu nune’e ami finaliza ami nia estudu iha nivel sekundariu iha Ensinu
Tekniku Vokasional, ami bele aprende buat ruma sai hanesan bukae ba ami atu aplika iha
terrenu no mos prepara ami atu bele kompete iha Merkadoria ba servisu Tekniku nian . No
mos prepara Rekursu Humanu ne’ebe kualifikadu iha departamentu ne’ebe mak eziste iha
Eskola Refere.

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 17
Bibliografia/Referensia

1. GuiadoHarware net-discionario tecniko: rele (relay)

2. Carlos E.morimoto: disconariotecniko informatika 3 ed.

3. Infoeskola: funcionamentu de rele.

4. https m. Portugues alibada. com/p

5. http://id.wikihow.com/ Infoeskola: funcionamentu de rele

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 18
Anexu sira

Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 19
Eskola Secundaria Tecnika Vocacional de Industria e Tecnologia 28 de Novenbro – ESTVIT

Departamentu Electricidade 20

You might also like