Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 1

Oświecenie(oświecać, światło)-XVIIIw.

rozum-naturalne światło oświecające drogi ludzkiego


poznania racjonalizm-główny prąd filozoficzny epoki
racjonalizm to pogląd filozoficzny zakładający że głów
źródłem wiedzy o świecie jest rozum
sensualizm- pogląd filozoficzny zakładający, że główn
źródłem wiedzy o świecie są zmysły.
empiryzm- pogląd filozoficzny zakładający, że głównym
źródłem wiedzy o świecie jest doświadczenie
OŚWIECENIOWA WIZJA ŚWIATA: istnieje tylko to co można:
-postrzegac zmysłowo(sensualizm)-poznawać rozumowo
(racjonalizm) -sprawdzać empirycznie(empiryzm)
ROMANTYZM
1.Nowa romantyczna wizja świata opiera:
-irracjonalizm- założenie, ze istnieje obszar ducha
-mistycyzm- założenie, ze można się kontaktować ze świat
ducha
2 Nowe kategorie poznawcze:uczucie wiara wyobraź intuicja
„czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko
i oko”- „romantyczność”
„tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga, łam, czego rozum nie
złamie”- „oda do młodości” 1)polem z oś sensual,2)racjon.
3Nowi bohaterowie(mają możliwość bezpośredniego
kontaktu ze światem ducha):romantyczny lud, romantyczny
poeta, romantyczny szaleniec
KIERUNKI ARTYSTYCZNE: w oś-klasycyzm, w rom- romantyzm
4Nowa poetyka(zasady tworzenia sztuki)a) nowe gatunki
gatunki klasyczne podzielone na 3 rodzaje: -epika(epos,nowela,
opowiadanie) -liryka(hymn, oda, tren) -dramat(trage, komedia)
gatunki romantyczne wyst w nich synkretyzm rodzajowy ballada,
powieść poetycka, dramat romantyczny
b) nowa kompozycja k. klasyczna: zamknięta, ciągła, spójna
k. romantyczna: otwarta, fragmentaryczna, luźna
c) nowe źródła inspiracji klasyczne:Biblia, mitologia, antyk
romant: średniowiecze(mediewizm), orient/kultura wschodu
(orientalizm), kultura ludu(ludowość romantyczna)
„Romantyczność” jako utwór programowy:-jego gatunek to
ballada, -tytuł, -występuje mistycyzm, -występuje irracjon
-występują nowi bohaterowie romantyczni, -występuje
polemika z oświeceniowymi poglądami, -występują nowe
kategorie poznawcze, -występuje synkretyzm rodzajowy,
-inspiracja nowym źródłem(kultura ludu), -romantyczna
wizja świata w tekście, -motyw miłości romantycznej,
- romantyczna opozycja: prawdy żywe vs prawdy martwe
ROMANTYCZNE OPOZYCJE:-duch vs materia -metafizyka vs fizyka
-irracjonalizm vs racjonalizm -wiara vs wiedza -intuicja vs zmysły
-wyobraźnia vs doświadczenie -serce vs rozum -uczucia vs myśli
-prawdy żywe vs prawdy martwe.

Oświecenie(oświecać, światło)-XVIIIw.
rozum-naturalne światło oświecające drogi ludzkiego
poznania racjonalizm-główny prąd filozoficzny epoki
racjonalizm to pogląd filozoficzny zakładający że głów
źródłem wiedzy o świecie jest rozum
sensualizm- pogląd filozoficzny zakładający, że główn
źródłem wiedzy o świecie są zmysły.
empiryzm- pogląd filozoficzny zakładający, że głównym
źródłem wiedzy o świecie jest doświadczenie
OŚWIECENIOWA WIZJA ŚWIATA: istnieje tylko to co można:
-postrzegac zmysłowo(sensualizm)-poznawać rozumowo
(racjonalizm) -sprawdzać empirycznie(empiryzm)
ROMANTYZM
1.Nowa romantyczna wizja świata opiera:
-irracjonalizm- założenie, ze istnieje obszar ducha
-mistycyzm- założenie, ze można się kontaktować ze świat
ducha
2 Nowe kategorie poznawcze:uczucie wiara wyobraź intuicja
„czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko
i oko”- „romantyczność”
„tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga, łam, czego rozum nie
złamie”- „oda do młodości” 1)polem z oś sensual,2)racjon.
3Nowi bohaterowie(mają możliwość bezpośredniego
kontaktu ze światem ducha):romantyczny lud, romantyczny
poeta, romantyczny szaleniec
KIERUNKI ARTYSTYCZNE: w oś-klasycyzm, w rom- romantyzm
4Nowa poetyka(zasady tworzenia sztuki)a) nowe gatunki
gatunki klasyczne podzielone na 3 rodzaje: -epika(epos,nowela,
opowiadanie) -liryka(hymn, oda, tren) -dramat(trage, komedia)
gatunki romantyczne wyst w nich synkretyzm rodzajowy ballada,
powieść poetycka, dramat romantyczny
b) nowa kompozycja k. klasyczna: zamknięta, ciągła, spójna
k. romantyczna: otwarta, fragmentaryczna, luźna
c) nowe źródła inspiracji klasyczne:Biblia, mitologia, antyk
romant: średniowiecze(mediewizm), orient/kultura wschodu
(orientalizm), kultura ludu(ludowość romantyczna)
„Romantyczność” jako utwór programowy:-jego gatunek to
ballada, -tytuł, -występuje mistycyzm, -występuje irracjon
-występują nowi bohaterowie romantyczni, -występuje
polemika z oświeceniowymi poglądami, -występują nowe
kategorie poznawcze, -występuje synkretyzm rodzajowy,
-inspiracja nowym źródłem(kultura ludu), -romantyczna
wizja świata w tekście, -motyw miłości romantycznej,
- romantyczna opozycja: prawdy żywe vs prawdy martwe
ROMANTYCZNE OPOZYCJE:-duch vs materia -metafizyka vs fizyka
-irracjonalizm vs racjonalizm -wiara vs wiedza -intuicja vs zmysły
-wyobraźnia vs doświadczenie -serce vs rozum -uczucia vs myśli
-prawdy żywe vs prawdy martwe.

You might also like