Uw 'Pan Galactic Roadie' ik vaststellen dat zij dit soms
stapt elke avond naar zijn brie-
venbus. Met de regelmaat van
een klok stromen korte en lange
verhalen, van die briljante on-
bekenden, bij de redactie bin-
nen. Ik mag dus niet klagen.
Ik ben zelfs blij met de posi-
tieve reaktie op de oproep van
81/2 en 81/3 !
Daarom wil ik graag even
stil staan bij het jong/nieuw
talent dat in mijn lade verbor-
gen ligt om te ontluiken in de
nabije toekomst.
Zij krijgen hun kans om
bekend-berucht-of-beroemd te
worden bij het fandom. Nou,
soms blijven ze ook wel onbekend
(grijns, grijns ...) als het
materiaal niet door de beugel
kan.
Andere verhalen worden te-
ruggestuurd met een gedeeltelij-
ke aanvaarding. De jonge aspi-
rant auteur wordt gevraagd om
zijn verhaal te verbeteren.
Tot mijn groot spijt moet
niet nemen (lange tenen of
zoiets ...) en verdwijnen zij
van de scène. Niet opgeven,
jongens !
Jullie vergeten één zaak :
auteurs zoals Patrick Bernauw,
C. J. Moon, Caren E. Peeters en
Gerben Hellinga zijn op dezelfde
plaats als jullie vertrokken.
Zij hebben ook geleerd met op-
bouwende kritiek te leven van
een sowieso beterwetend redac-
teur.
Wees gerust ! Ik zit in
hetzelfde schuitje. Ik wacht
nog steeds op de aanvaarding
van mijn verhalen bij ORBIT en
GANYMEDES. So always keep your
fingers crossed !
Nu terug naar dit nummer
81/4. We hopen dat we weer een
verantwoorde mengeling van ver-
halen en artikels hebben gevon-
den voor onze lezers. Ik ver-
noem slechts één primeur : de
bijzonder mooie strip van Marva-
no. 'de schaduw van 'Darth Va-
der' slaat weer toe ...
1
 Even stak ik mijn hoofd
boven het vat uit en ik voelde
hoe de vloeistof over mijn ge-
zicht rolde en mijn ogen deed
prikken.
"Klootzakken !" snoof ik
en sloeg mijn handen om de
rand van het vat. Een brede
kop boog zich naar me toe.
Een oude man keek me verbaasd
aan en zwaaide paniekerig met
zijn magere armen.
"Nee nee ... " proestte
hij en liep op me af. Ik
klauterde uit het vat en
sprong op de vloer. Ik stond
spiernaakt voor hem en druipte
op het malse vasttapijt.
"Je tapijt gaat eraan als
je nog lang naar me staat te
staren," merkte ik geamuseerd
op en zocht naar kleding.
"Geeft niets," mompelde de
oude man en keek me aan met
ogen als door waanzin gegrepen.
"Verrekt, een cliché !"
vloekte ik.
"Wat ?" De oude man ont-
waakte uit zijn verbijstering.
"Ik zei : een cliché."
"Oh, hoezo ?" Hij keek me
verbaasd aan.
"Die sufferd springt weer
met stoffige vooroorlogse taal
om en dat verveelt me." zei ik.
"Wie dan ?" vroeg de oude.
"Je snapt het niet," zei ik
"geef me wat kleren, wil je ?
Dan neem ik die pulpschrijver
wel even aan."
"Welke pulpschrij ... ?"
blaakte de oude man en deinsde
achteruit. Misschien was hij
werkelijk uit zijn lood gesla-
gen ofwel wilde hij me alleen
maar op de proef stellen. Ik
kwam net uit zijn vat gekropen,
zie je, en het kon de oude man
wel om het hart geslagen zijn
dat ik niet helemaal aan zijn
edele verwachtingen had voldaan.
Later vernam ik dat ik er pre-
matuur uit gekropen was.
"Je bent zo anders !"
fluisterde hij zwakjes en keek
me met die grote onbegrijpende
ogen van 'm aan. "Je bent zo
anders ... "
Intussen had ik alle
kasten van het labo op konfek-
tie onderzocht maar die zoek-
tocht was vruchteloos geweest.
"Kan jij eigenlijk wel
schrijven ?" vroeg ik en staarde
naar de zoldering. Geen
antwoord.
3
 Ik draaide me om naar mijn
schepper en schalde door het
lege labo : "Luister ouwe, als
ik binnen enige ogenblikken
geen broek om mijn piezel hangen
heb, loop ik in mijn blote
donder de straat op !"
"Nee nee," reageerde hij,
"hiernaast, ik wed dat de ande-
re je wel wat kan in de kleding
steken."
"Mooi zo," bromde ik en
beende naakt doch fier (verdomm-
me weer zo'n rot bestofte taal-
wending, ik wurg die kerel !)
het labo uit en zwaaide de deur
open die toegang gaf tot een
kleine gezellige kamer. In het
midden van het vertrek stond een
bed. Er was niemand. De oude
volgde me en bleef achter me
staan.
"Nou ?" vroeg ik.
"O ho, ik hoor hier eigen-
lijk niet meer ... " antwoordde
de oude man en verdween moppe-
rend.
ALLES is Geschapen en Schept.
Eerste wet van Milchour
de Lenstin.
De deur vloog achter hem
dicht en ik voelde de lucht-
verplaatsing in mijn nek keilen.
"Dat kereltje kan nog
aardig wat kracht ontwikkelen
voor zijn leeftijd," dacht ik.
Een bevallige jonge vrouw
wandelde onbezonnen de kamer in.
"Oh !" schrikte ze toen ze
me opmerkte.
Ik vloekte en schreeuwde :
"Nee geilaard, dat zal ik be-
slist niet voor je doen,. reken
daar maar niet op ! Ik beval je
me kleren te geven !" Ik had
4
naar het plafond gebruld en het
meisje begreep me niet, ook
niet door naar het plafond te
kijken. Visueel was er uiter-
aard niets.
"Wat moet dat ?" kraaide
het oude mannetje en stormde de
kamer binnen.
"Ouwe bok !" beet ik en
greep hem bij zijn slordige
kraag. "Ik ga geen smerige
grapjes uithalen voor mijn
scheppend publiek. Zeg maar
tegen die knul aan zijn schrijf-
machine dat hij een obscene loe-
der is en dat hij zijn perversi-
teiten best in daarvoor geschik-
te blaadjes kwijt kan."
"Je weet werkelijk teveel."
hijgde de oude man en tastte
naar zijn bloeddoorlopen keel.
"Ik wist dat er iets. mis met
je was."
Droombeelden bewegen zich langs
extradimensionale ondulerende
kanalen.
Sir Geoffry deLavall.
"Maak ik je af of hoe zit
dat nou ?" dreigde ik maar het
kleine oude kereltje haastte
zich weg.
"Je behandelt hem ruw,"
merkte het meisje op. Ze had
zich op het voeteinde van het
bed neergezet en leunde met
haar ellebogen op haar knie-
en. Ze had slanke benen en
een knap glimlachend gezicht
met prettige ogen.
"Waarom kan je mij niet zo
anatomisch beschrijven ?" vroeg
ik. Het meisje scheen helemaal
niet meer op mijn woorden te
reageren. Ze was geleid door
de onzichtbare hand van de
tegenpartij. Ik liep op de
deur af, trok ze open en riep
in het labo : "En zeg hem dat
ik er genoeg van heb in cliché-
beschreven scenes te vervallen!"
Ik smakte de deur terug toe en
inspekteerde de kamer. Het
meisje borduurde verder terwijl
ze dromerig naar de vloer
staarde. Plots keek ze me geil
aan en wilde haar filterdunne
jurk eraf halen.
"Hier kan ik niet langer
blijven !" schreeuwde ik en
trok aan de rotsvaste deur.
"De smeerlap !" knarste ik en
liep het vertrek door in de
hoop de ingang te vinden waar-
langs het meisje de kamer had
betreden. Er zat een deur in
de muur. Het meisje was half-
naakt en liep op me af. Ik
verdween en zag nog net door
een spleet van de dichtvallen-
de deur hoe ze me had willen
omarmen.
"Ben je vlugger af geweest,
mooie fee !" grijnsde ik en
volgde de gang waarin ik beland
was. "Weg van hier, zo ver
mogelijk van de bende immorele
droomscheppers vandaan !"
Irrealiteit is even wezenlijk
als realiteit.
Paul Perkeson.
De gang gaf uit op een volgen-
de deur. Vuil, smerig en donker.
Er hing een toiletgeur, maar dan
van een stevig verwaarloosd toilet.
Ik trok de deur open en een ver-
stikkende walm van sigaretterook
en biergeur sloeg me in het gezicht.
Mijn onaangepaste ogen konden net
een aantal ronde bartafeltjes op-
merken waaraan guur uitschot zat.
Rode lampen en dansende roterende
spiegelreflekties waren de enige
verlichting. Aan de toog hingen
zeelui en gozers van het milieu.
Ik sloeg de deurspleet, waardoor
ik had staan kijken, terug dicht
want de aanzittenden van het
dichts-
bijzijnde tafeltje hadden me in de
gaten gekregen, ondanks het spek-
takel dat vooraan op een podium
aan de gang was en de hele keet
de adem benam. Eén van de guards,
een zware man in een spannende
leren jekker en een grote pet op
zijn hoofd, liep onderzoekend op
de deur af. Ik zocht naar de ver-
grendeling die er niet was. Plots
zei iemand achter me : "Oh, sloten
worden niet meer gedacht, hij
vindt dat zo'n ergerlijke details
die zijn fantasieën alleen maar
verderven." Ik draaide me onver-
schrokken om. Het meisje stond
achter me, ditmaal in geruit
hemd en jeansbroek gekleed. Aan
de andere kant van de deur werd
onhandig gewrongen.
"Ziet u, hij kan ze toch
gesloten denken," zei het meisje
fier. Ik knikte onbegrijpend
en hield de deur argwanend in de
gaten. "Geef me kleren," zei ik
ernstig. "Ik voel me belachelijk."
Ze barstte uit in een debiele lach.
Ik snapte het plots niet meer.
Zijn jouw kleren dan niet goed ge-
noeg ?" gilde ze schokkend. Ik
keek naar mijn armen en de rest
van mijn lichaam en merkte dat
ik inderdaad gekleed was. Ik
sprong paniekerig naar de deur,
zocht naar een deurkruk die in-
tussen verdwenen was en beukte
er met mijn schouders krachtig
tegenaan.
Droompatronen zijn niet rationeel
gebonden, ze staan alleen symbo-
lisch tot elkaar in relatie.
Hervey Dracheimer.
Ik struikelde over een on-
merkbaar uitstekende drempel en
verloor even mijn evenwicht.
"Oh sorry," mompelde ik en
keek verveeld naar de arduinen
drempelsteen. Lady Preston, die
aan mijn zijde liep glimlachte
naar me en schudde begrijpend haar
hoofd. Ik schikte mijn vleugeldas
in één van de met krullen en lijnen
beschilderde spiegels aan de enorme
wand en knikte voldaan. Ik hief
mijn geplooide rechterarm omhoog
en Lady Preston gaf me de arm.
5
 Arm in arm wandelden we de
Penelope Balzaal binnen.
Een jongeman in een keurige
smoking beende op ons af en lachte
dat zijn gezicht bijna spleet.
Een band schalde door de zaal, dankte ik en nam twee glazen cham-
rijkelijk geklede paren bewogen
zwierig over de dansvloer. Geroe-
zemoes van champagne-drinkende high
society-members en gelach en geschet- "vrienden van mij !"
ter om diplomatengrappen. De jonge-
man strekte zijn rechterarm en
schudde me krachtig de hand.
'Paul Perkeson !' sprak Lady
Preston in mijn hoofd.
Ze was in een drukke konver-
satie met de jongeman Perkeson ver- We schudden vluchtig handen en
wikkeld. Ik luisterde niet maar
keek de balzaal rond naar bekende
gezichten. Er was niemand die me
opmerkte.
'Wees aandachtig, knik be-
leefd als Perkeson iets opmerkt,
je gedraagt je als een slum !'
knarste ze in mijn verwarde hoofd.
De band was overgegaan op een
slome melodie, Moonlight Serenade,
en de dansende koppels gleden
licht door elkaar. De verlichting
boven het danspodium zwakte af en
een trechter van glinsterend dia-
manten licht zwaaide spetters
blauw en wit licht rond. We wan-
delden glimlachend langs de tafel-
tjes en Lady Preston instrueerde
wie en waar te buigen en te groeten. mij zat. "Uw lady is magnifique
Een zwaarlijvige man met een rood
papieren vouwhoedje op sprak me
enthousiast aan.
"Danny, wel almachtig, wat
een verrassing jou hier te zien !"
Hij schudde me krachtig de hand.
"Zoals je ziet is alles hier
in een prachtige sfeer !"
'Sir Geoffry delavall,' waar-
schuwde Preston me.
"Dankzij uw geestdrift en
organisatiezin slaagt elk bal,
sir deLavall. Ik verheug met
inderdaad op deze avond. Mijn
eerste aanblik is uitermate gun-
stig.
'Hou op met je guttertaal,
6
arrogantie kan alles om zeep helpen!
"Neem toch een drink, Lady
Preston," gebood sir deLavall.
"Dank u vriend, ik hoop U nog
te ontmoeten later deze avond," be-
pagne van een volgeladen zilveren
dienblad.
"Hoho !" riep een hese stem,
"Speciaal voor mijn invités,
deux places reservées à ma table !
Kom U zetten en accompagner de
magnifique ambiance !"
'Milchour de Lenstin' Lady
Preston keek me glimlachend aan.
namen plaats aan een tien meter
lange feesttafel waarop kristallen
bekers, wijnglazen en kunstig ver-
sierde fruitmanden prijkten.
"Comment trouvez-vous la
musique, mon cher ?"
Milchour de Lenstin boog met
zijn vossengezicht naar me toe en
zette een smalende grimas op.
Missouri Waltz, Sun Valley
Jump schetterden door de enorme
balzaal. "Aanbiddelijk, monsieur
deLenstin,Sir deLavall heeft een
excellente smaak."
Hij knikte beleefd en keek
naar Lady Preston die rechtover
ce soir, mes compliments mon
cher !"
"Dat is ze steeds, monsieur."
Ik lachte, pikte een druif van de
fruitschotel en wachtte op Preston's
telepatische wenken. Die bleven
uit. Aan het andere eind van de
tafel werd hartelijk gelachen.
Een aristocratische buitensporig-
heid. Een eerder slordig geklede
man zat in het centrum van de
aandacht.
'Hervey Dracheimer, Duits
immigrant en lolbroek van de high
society, nieuwe rijkaard.' bracht
Preston me op de hoogte terwijl ze
aandachtig trachttte flarden van
het gesprek op te vangen.
 Sir Geoffry deLavall gleed
naast me aan de tafel neer.
"De band kweekt een aardig
amusante sfeer," merkte ik op.
"Inderdaad," antwoordde hij
"ik neem alleen de beste orkesten
om mijn bekende bals te begeleiden.
Dit is het Glenn Miller orchestra,"
mompelde hij terwijl hij een
amandelnoot kauwde. "Ik haalde die
jongens uit de slome hoteloptre-
dens."
"Oh, ... " knikte ik en staarde
verdwaast naar Lady Preston.
'Vraag me voor een dans,'
stelde ze voor. Ze had het met de
Lenstin over een of andere ekono-
mische kwestie in Frankrijk.
"Lady Preston ?" onderbrak ik
hun, "mag ik deze dans van U ?"
"Prachtig idee, Danny, laten
we gaan."
'Waarom noemt die teef me
Danny in de aanwezigheid van al die
diplomaten met astronomische aan-
sprekingen ?' dacht ik maar ze
antwoordde me onmiddellijk : "We
worden verondersteld amants te
zijn, mon cher."
"Waar in Godsnaam, bemoei ..."
'Oh Danny, relax, laat je
zweven op de muziek.'
Ze dwarsboomde mijn denken.
Ik kon er niet aan ontsnappen.
Ik gleed tegen haar aan en nam
haar fijne Hand.
We dansten lichtvoetig en
stijlvol. Ze had die ondermijnen-
de glimlach van haar opgezet.
Ik kookte.
'Hoe laat zijn we ?' dacht ik.
'Iets na elven.'
'Nee, jaartal.'
'Waarom wil je dat weten,
Danny, vind je het hier niet
prettig ?'
'Of ik het prettig vind ?
Wil je verdomme ... ' Ik wilde
loshaken er vandoor gaan maar ze
knarste in mijn hoofd dat ik er
van duizelde : 'Jij blijft hier,
stuk venijn, en als je één stap
buiten de lijntjes zet, vernietig
ik je !'
Ik zuchtte. 'Welk jaartal
zijn we ?'
'1937, het jubileumbal van de
delavall's in de Penelope Balzaal
van het Adelphis Hotel.'
'Waar ?' vroeg ik.
'New York. Hou je bijna op
met je lastige vragen, Danny ?
Vergeet niet dat we tot de
aristokratische klasse behoren.'
"Wat wil je van me ?" kerfde
ik en keek over haar schouder naar
de tafel waar we aangezeten hadden,
"ik ken niemand van de aanwezigen
... "
'Komaan Danny ... '
"Noem me niet steeds Danny !"
Het danspodium ontwaakte uit
de duisternis en het orkest zette
een levendig ritmisch stuk in. We
wandelden terug naar de feesttafel.
'Luister,' dacht ik tot Lady
Preston, 'als u mij even wilt ver-
ontschuldigen, ik moet naar het
toilet.'
Ze aarzelde.
'Natuurlijk' zei ze maar iets
in haar telepatische stem klonk
niet vertrouwd. Ik liep de bal-
zaal door een haastte me tussen de
feestvierders door naar de receptie.
Ik nam niet de moeite nog een blik
achter mij te werpen toen ik de
zaal verliet maar liep snel de
marmeren trappen op. Ik liet
mijn cape over mijn schouders
werpen en nam mijn hoed in ont-
vangst.
De deur werd voor me geopend
en ik wandelde opgewekter langs de
loper tot het voetpad. Ik hoorde
nog hoe de muziek vaag tot de
straat doordrong. Ik sloeg de hoek
om en de bandmuziek werd gewurgd.
Het was een donkere straat
waarin ik beland was en een schame-
le gaslantaarn wierp vuil licht
over het trottoir.
"Een muntje voor een ouwe
kreupele, mijnheer ?" kuchte een
dorre stem naast me. Ik hield
halt en zwaaide mijn cape adelijk
recht. "Hoezo ?" "Juist een
klein muntje voor een ongelukkige
bedelaar ..." kreunde de stem weer.
7
ik kwam naderbij en keek tevergeefs
in de zwarte ruimte tussen twee
huisgevels.
"Laat u zien, parasiet !"
beval ik. De oude man kwam kor-
terbij en in de plas licht van de
lantaarn herkende ik het gezicht
van mijn schepper, de ouwe debiel.
"Jij hier !" schrok ik en
deinsde een stap achteruit.
"Jij bent verderf, proestte
het mannetje, "je liep buiten de
lijnen van mijn experiment !"
"Ik zweer dat ik daar geen
flauw benul van heb," prevelde ik
en bemerkte twee schaduwen die
achter mij in de lichtbundel
gleden.
"Je maakt het de man daarboven
niet gemakkelijk, uitschot !" zei
de ouwe.
"Ik heb met die smeerlap daar-
boven niets te maken, ik besef
amper zijn bestaan,"zei ik en
slikte nerveus.
Realiteit en irrealiteit bestaan
uit waarden, gedragen door symbolen.
Sir Geoffry deLavall.
"Je verstrikt zijn gesponnen
draden, je brengt zijn beelden uit
evenwicht, je bent het verderf !"
"Dat vind ik dan erg jammer
voor die man." zei ik en draaide
me om naar de gorilla's achter mij.
Eén van hen haalde een ruig pistool
tevoorschijn en richtte het naar
mijn hoofd.
"Nee !" riep ik. Ik gooide
mijn cape over hun vatsige hoofden.
Een blauwe lichtstraal ketste op
de grond af en verblindde me even.
Ik trapte het oude mannetje van
mijn nek en keilde hem terug in
zijn steeg. Hij kwam kreunend
tussen de vuilbakken terecht. Ik
liep het trottoir af, de straat
over. Een flikkerende politie-
wagen gilde de straat in en ik

Een rubriek met vragen en antwoorden.

Een samenwerking van lezers, auteurs
en de redactie.
Wij verwachten uw reactie op elke
probleem stelling.
Gelieve uitvoerig te antwoorden !!
Eén à twee bladzijden.

a - SF in Vlaanderen en Nederland is dood!!!

Er wordt te veel horror en fantastiek geschreven
i.p.v. essef!!
b - De verhalen in "Progressef" vallen in de categories fan-
tastiek en New-wave. Recht voor de raapse SF is de laatste
tijd zelden aan bod gekomen!
c - Bij de meeste verhalen hoort eigenlijk een verklarend
woordenboek tegenwoordig! Is dat wel nodig.

REACTIES !! REACTIES !! REACTIES !!

Antwoorden opsturen naar

G. Tuffin, A.Vermeylenlaan 5/53, 2000 Antwerpen

8
merkte nog net hoe de grote ronde
koplampen op me af raasden. Even
kon ik een lachje niet bedwingen
en het volgende ogenblik ...

Niet alle individuen zijn onderhevig

aan droomrealiteiten.

Milchor de Lenstin.

"Ik kan niet begrijpen hoe de

schok hem niet deerlijker toetakelde."
zei de tengere man met het fijne
snorretje en het luitenantembleem
op zijn witte doktersjas.

"Wat u me zegt, luitenant

Lenger." Een zwaargebouwde man in
een recht gesneden uniform en een
majestueuze kepi op zijn breed
hoofd boog over het hospitaalbed en
staarde naar het verbonden hoofd.
"Ben je zeker dat hij het is ?"
vroeg hij en richtte zich terug op.
"We kregen een oproep tot
hulpverlening van een oude zwerver
die hem in de ghetto's had gevonden."
legde de luitenant uit. "Geef toe,
kolonel, zo'n voorval is toch vreemd
geworden. Ik was echt verbaasd."

"Zeg dat wel, luitenant Lenger.

De gangbare mentaliteit is toch
gewoon laten liggen en laten ster-
ven. Ni vu, ni connu. Dat zou
tenminste én minder uit onze
paniekerige bevolkingsregisters
zijn.

"Juis, juist !" stemde luitenant

Lenger in.
"'n oude man, zei u ?" vroeg
kolonel Steiner.
"Zeker kolonel, ik schatte hem
tachtig."
Kolonel Steiner knikte en
beende langs het bed naar het raam
van de ziekenhuiskamer.

"De kostbaarste man van onze

eeuw, zomaar verpletterd door onze
eigen overheidsdiensten. Kom dat
even tegen !"
Hij zuchtte zwaar.
"Zijn de tests al volbracht ?"

9
gromde hij.
"Tuurlijk kolonel. Alle re-
sultaten stemmen met onze verwach-
tingen overeen. Hij is waarlijk
waarachtig de enige potente vi-
riele kerel die in ons edele jaar
2443 rondloopt !"
"Zondig" bromde kolonel Stei-
ner en nam naarstig aantekeningen
op een blad met Top Secret-hoofding.
De kamerdeur knalde open en een op-
gewonden man van middelbare leef-
tijd stormde de kamer binnen.
"Professor delavall", groette
kolonel Steiner en salueerde vlug.
"Kan de patient in het pro
gramme opgenomen worden ?" hijgde
hij en keek hoopvol naar de man
in het bed.
"Onmogelijk !" antwoordde
luitenant Lenger. "Deze man be-
hoort tot de militaire strijd-
krachten. Hij is het belangrijk-
ste wapen in onze koude oorlog.
Met hem leggen we alle naties
aan onze voeten. Ik zou zelfs
durven zeggen : met hem roeien
we alle naties uit.
"Overbodig te zeggen dat
deze man volledig en uitsluitend
ter beschikking staat van de
strijdkrachten", voegde Steiner
eraan toe.
"Maar, maar ... " stamelde de
professor panisch, " de bevolkings-
cijfers dalen angstwekkend !" Hij
graaide een slorig mapje tevoor-
schijn. "De recentste cijfers van
anderhalf uur geleden : de wereld-
bevolking sterft per uur 0,45 per-
cent af. Begrijpen jullie dat dan
niet ? Er sterven alleen maar
mensen !" Hij kon zich de haren
uit het hoofd rukken.
"Die omstandigheden hebben
geen militaire gronden en behoren
bijgevolg niet tot onze taktieken."
antwoordde Steiner nuchter.
"Stilte !" kreet de luitenant
"onze patient tracht iets te zeg-
gen !" Op de gang ging een alarm-
bel schellen. Voetengeroffel en
naarstig gepraat, Danny de enige
echte man wou het woord nemen !
10
"Wat wil hij zeggen ?" vroeg
kolonel Steiner ongeduldig "stemt
hij toe in het niet verwekken van
Sowjet-Russische nakomelingen ?
Ja of neen ?"
deLavall lag met zijn brede
transpirerende kop op mijn hoofd-
kussen. Ik hoorde zijn schurende
ademhaling.
"Haal me hieruit !" wou ik
vloeken maar een gesnoerd verband
belette me te spreken. Toen het
volgende ogenblik het verband van
mijn hoofd gehaald werd en ik even
mijn stijve gelaatsspieren masseer-
de, was er slechts één persoon in
de kamer. Het was een knappe meid
van rond de dertig en ze keek me
bedrukt aan.
"He Danny", groette ze en
streelde mijn knie.
"Oh ?"
"Hoe voel je je ?" vroeg ze
en glimlachte. Alsof dat belang-
rijk was.
"Luister," dreigde ik "ik wil
hier helemaal niets mee te maken
hebben. Ik weet niet welke dwaas
dit allemaal tegen met opzet maar
het raakt mijn kouwe kleren niet."
"Waarom trek je ze niet uit,
mooie jongen ?" mompelde ze.
"Verrek !" Ik sprong uit het
bed maar voelde hoe mijn benen af-
knapten en ging tegen de vloer.
"Oh !" schrok het meisje en
gilde angstig : "Hij wil er van-
door gaan !" Een bende witjassen
dook de kamer in en tilde me op.
deLaval1 keek me woedend aan.
"Je wou er vandoor gaan, he
stuk onbenul ?" Hij zwaaide ner-
veus met het mapje alsof hij me
er een klap mee wou verkopen.
"Ik weet niet eens ... of ...
IK ... WEET ... " Er zwol een
lila getint heelal rond me op en
ik zag onduidelijke stippen en
hoofden rondspartelen.
IK "Het is jouw gezicht !" spuugde
WEET de oude.
NIET "Mijn gezicht !"
EENS
OF IK BEN ZO ANDERS IK BEN ZO ANDERS
IK IK BEN ZO ANDERS IK BEN ZO ANDERS
IK WEET NIET EENS OF IK LEEF IK BEN ZO ANDERS
IK
OF
EENS "Een Bloody Mary", bestelde
NIET ik en leunde tegen de toog. De
WEET zware jongen achter de bar klin-
IK gelde met flessen en mixte mijn
drink. Op het podium aan de
andere kant van de tent was een
"Ha", spotte een vrouwenstem erotische show aan de gang. Ik
"wie vindt het onbegrijpelijk in nipte aan mijn glas en keek aan-
1937 te leven? Dans liever Danny, dachtiger naar het schouwspel.
de band is exquis vanavond.
"Het lokt aardig wat volk",
Dat was die hoer, de vrouw van merkte ik op.
de Lenstin, de filosoof. En dat ra- De barkeeper knikte terwijl
zend knappe wijf sleurde me over de hij glazen spoelde.
dansvloer als een stuk vuil en pa- "Da's geen gewone waar", mommel-
laverde over haar jarenlang succes de hij "we hebbe achter een ka-
in diplomatische kringen. Ik keek mer me blinde oge en verborge
bedenkelijk, duwde een druif in haar ore. Da komt Lili en de andere
kraag en klopte vriendschappelijk meiden me der kliënteel, snap
op haar schouder. je ?"
Niet leuk voor de heren in
kwestie, dacht ik.
Ik had eigenlijk niet gemerkt
dat het podium alleen maar door
1937 1937 1937 een scherm werd ingenomen waarop
1937 1937 1937 de aktiviteiten van de bewuste
1937 1937 1937 kamer door middel van een ge-
1937 1937 1937 raffineerde techniek wenden weer-
gegeven. Er was een bed te
Ik wandelde de straat over en zien, zoals ik mij uit een plot-
voelde hoe opspattend water van een se 'déjà vu' herinnerde. Langs
langsrijdende Lincoln mijn broeks- beide zijden van de kamer be-
pijpen doopte. vonden zich twee deuren. Een
luchtig gekleed meisje stapte
Ik draaide me om en zag een binnen en uit de andere deur
bloedend gezicht. Zijn rechteroog stormde een naakte man. Het
hing als een doffe koplamp op zijn meisje schrok even; de man
hevig bebloede wang. Ik schatte hem reageerde nors en gilde boeven-
tachtig. Zijn lichaamsgeur deed taal.
drie blokken walgen en zijn kin was
grijs van de baardstoppels en het "Nee, geilaard ! ... " De
stof. klankband werd stop gezet en
het beeld ging over in een spet-
"Waarom val je me steeds lastig" terende lawine van witte spatten
vroeg ik beduusd. en vlekken. Ik werd lijkbleek
en liet mijn glas vallen.
"Je bent zo anders ... " mompel-
de hij afwezig. Maar, dat was ik ! Ik
"Juist", zuchtte ik "anders ... wilde de barkeeper te lijf gaan
En laat je gezicht verzorgen, je maar die was verdwenen in de
bent wel aardig toegetakeld." woeste en schreeuwende menigte.

11
"We zijn erg geboeid door uw
vorserswerk betreffende het
droomsyndroom."
"Het droomsyndroom ?"
"Ja, de droomrealiteiten en de
theorieën ..."
"Oh ja," merkte ik droogjes op.
"Zeker, barones de Courtil."
"Wat ik vragen wou," kuchte de
oude vrouw. "U beweert dat
personen onder invloed kunnen
geraken van droompatronen ?
Is dat gevaarlijk ?"
"Dat is een puike vraag, barones,
maar daar kan ik U helaas niet
meteen op antwoorden. Dat kost-
te me zes boekdelen, ziet U ..."
"Natuurlijk, maar die snap ik
als tachtigjarige vrouw niet
meer."
"Nou," begon ik "realiteiten
worden door kanalen omvat en
meestal lopen die parallel aan
elkaar. Soms, door een niet te
achterhalen faktor, splitsen
twee kanalen en vormden een
nieuw derde kanaal."
De band ving aan met een
speels melodietje en de orkest-
leider sprak kwakend het publiek
toe.
"Zo kunnen bijvoorbeeld de
droom en de realiteit in mekaar
overvloeien en een derde onaf-
hankelijk kanaal verwekken."
"Het is dus niet ondenkbaar",
concludeerde de vrouw en glim-
lachte vals.
"Helemaal niet, barones de
Courtil."
"Dank U wel, Danny." Ze knikte
beleefd en kuierde verder.
DDDDRRRROOOOMMMMRRRREEEEAAAALLL
DROOMREALITEITEN DROOMREALITEITEN
DROOMREALITEITEN DROOMREALITEITEN
DROOMREALITEITEN DROOMREALITEITEN
DROOMREALITEITEN DROOMREALITEITEN
DROOMREALITEITEN DROOMREALITEITEN
"Het is niet belangrijk te
weten of je al of niet een deel
bent van zo'n in de geest gescha-
pen realiteit", oreerde deLavall
plechtig "het is wel van uiterst
belang te weten waar en in welke
kontekst men verzeild is geraakt."
12
Hij speelde met zijn metalen
pen en hield ze tussen zijn lip-
pen. Ik knikte begrijpend en
staarde naar zijn strakke denken-
de gezicht.
"In feite", sprak hij "isiedereen
wel al eens bewust of onbewust
in een kanaal verstrikt geraakt.
Maar meestal merk je het niet of
als het te laat is."
Buiten begon het te stort-
regenen en dat gaf een gezellig
gevoel van veiligheid in de
knusse studeerkamer.
"En sommige personen die
steeds terugkeren ?" vroeg ik.
"Oh", zei hij "hun funktie kan
symbolisch of reëel zijn. Dat
hangt van je individuele bele-
venissen en je omgeving af."
"Het is een zeer interessant
onderwerp, Geoffry," merkte ik
op en speelde met het idee mijn
ervaringen en kennis neer te
schrijven. Ik nam afscheid en
verliet het huis. Buiten stoot-
te ik op de ouwe.
Rauwe stemmen brulden om spek-
takel, er werden glazen en
stoelen rond geslingerd en alles
zag er naar uit dat het levens-
loze scherm weldra het doelwit
van de agressie zou worden. Ik
zakte geschokt neer op de vloer
en leunde tegen de toog.
JE WEET TEVEEL ZEI HET OUDE MANNETJE
JE WEET TEVEEL ZEI HET OUDE
JE WEET TEVEEL ZEI
JE WEET
Een dame van hoge leeftijd
wankelde op me af en zwaaide
enthousiast met haar wandelstok.
"Oh, oh meneer ... " Ze gistte
naar mijn naam.
"Zeg maar Danny", lachte ik maar
ik wist voor de duivel niet
waarom ik dat uitgekraamd had.
Schandalig, zo je kansen verspil-
len om je eigen, onbekende achter-
naam te vernemen uit iemand anders
mond!
"Tuurlijk", grijnsde ze. "Dit
is mijn dochter." Ze wenkte een
bevallig meisje.
 "Het is allemaal manipula-
tie !" knorde hij. "Hij smeert
je mooie theorieën aan en hoopt
al je verderf te kunnen verijde-
len."
Ik kreeg ferm het lazer
van die oude schooier en balde
mijn vuist.
"Ik wil dat je je niet
meer met mijn zaken bemoeit,
ouwe leur !"
"O, o, hou je fatsoen, mooie
jongen ! Je weet niet tegen wie
je praat."
"Laat me met rust !" beet ik en
stapte verder.
"Oh Danny jongen, wacht even ..."
Hij sjokte achter me aan.
"Ik haalde je uit het vat",
brabbelde hij "heus, je moet me
vertrouwen !"
"Vertrouwen ? Na al die verwij-
ten die je me naar het hoofd
slingerde ? En die zware jon-
gens die je op mijn kop plofte ?
Ik begrijp je niet oude, eerst
scheldt je me uit en daarna
hang je als een smekeling aan
mijn hielen."
"Je begrijpt het helemaal niet",
kreunde hij.
"Dat pluis ik zelf wel allemaal
uit !"
"Dat kan je niet, probeer me te
begrijpen !"
"Hoezo, dat kan ik niet?" Het
regenen hield op. Ik keek even
naar de loodzware hemel.
"Vermijdt mannen als deLavall en
de Lenstin, Danny, ze bezorgen
je alleen maar meer moeilijkhe-
den."
"En jij dan ?"
"Ik probeer je te helpen, echt
waar. Luister, het is een veel
te grote kracht waar je tegen
oprecht, je haalt het nooit !"
"Hoe weet jij dat, ouwe ?"
"Ik ben er niet vatbaar voor,
dat verklaart mijn aanwezig-
heid in de beide kanalen. Ik
ontglip de dans wanneer ik wil."
"Nee", zei hij "ze proberen je
te manipuleren, te misbruiken.
Je bent een pion in hun handen
en je beseft het niet, Danny."
M A
N I
P U
L A A M
T I I N
U P
A L
I T
E
"Wat weet ik van mezelf ?
riep ik. "Dat ik Danny heet en
dat ik voortdurend gemanipuleerd
word. Of is er nog meer ?"
Ik sloeg met mijn vuist op het
tafelblad en het meisje schrok.
Ze keek me getroffen aan.
"Je gelooft jezelf niet", zei ze
stil.
Ik stond op en staarde door het
raam. Een paar kinderen speel-
den in de sneeuw buiten op het
pleintje.
"Ik heb geen enkele band
meer met mezelf, met de tijd of
met de omgeving, met mijn echte
ik. Ik word van kanaal in ka-
naal gesleurd zonder dat ik nog
mijn realiteit herken."
"Danny", zeurde ze ongedul-
dig "dit is je realiteit. Ik ...
ik weet niet wat jij de hele
dag steeds jammert over die
verdomde kanalen, je ... je bent
zo anders sinds je over die on-
zin praat."
"Nee !" beet ik, "ik voel
het : ze manipuleren me, ze
lichten me op. Ik voel het !
Alleen kan ik niet achterhalen
wie en waarom. Het is alle-
maal zo verdomd onbegrijpelijk !"
Ik wendde me af van het raam en
gleed naast haar neer in de
zetel.
"Alles zit bij me door
elkaar. Bepaalde personen glij-
den steeds terug. Het zijn een
stel geleerden die krankzinnige
theorieën over dromen en reali-
teiten hebben opgesteld en een
meisje dat voortdurend op me
uit is. Kon ik maar achterhalen
... " Ik blikte haar aan en
schrok.
13
 "Jij ?" merkte ik verbaasd
op. "Wat in hemelsnaam ?"
Ze boog zich naar me toe en
sprak kalm : "Danny, ik ben je
vrouw, herinner je nog, je
liefhebbende vrouw Diane ... "
"Je raaskalt !"
"Nee !"
Ik veerde recht en beende
de kamer door. In de hoek van
het vertrek stond een elektri-
sche schrijfmachine die vredig
zoemde. Er stak een half be-
schreven blad uit de wagen.
"He", zei ik "heb jij mijn
schrijfmachine gebruikt ?"
"Ben je zeker dat het jouw ma-
chine is ?" vroeg ze.
"Eh nee ... " gaf ik toe. Ik
twijfelde.
"Omdat jij de schrijver bent !"
schreeuwde ze en ze stommelde
nog wat binnenmondse vloeken.
"Oh" mompelde ik. Ik trok
het blad uit de machine en
haalde de schakelaar over. Op
het blad stond een onsamenhan-
gende tekst geschreven, losse
zinnen en flarden die uit lui-
heid aan elkaar gehaakt waren.
MIJN LEVEN ALS SPION IN DE
VOOROORLOGSE PERIODE. HET VER-
RAAD EN DE HARTSTOCHTEN, HET
LEVEN EN DE ACHTERGRONDEN IN DE
DERTIGERJAREN. DANNY MULLEM
WAS EEN HARTSTIKKE JONGEN EN
AAN TWEE DINGEN ONTBAK HET HEM
NOOIT : WIJVEN EN POEN. HIJ
VERSLINDDE VROUWEN ALS SLIJK EN
RAAPTE ER KRUIWAGENS GELD MEE OP.
DANNY WAS EEN PINGELMANNETJE IN
DE RODE BAR. OPTREDENS VANAF
23 UUR/VERBODEN ONDER DE 18.
HIJ WAS DE ENIGE ECHTE KEREL EN
IEDEREEN LAG AAN ZIJN STINKENDE
VOETEN. ER STAAT EEN OUDE
VUILE VENT OP DE HOEK VAN DE
STEEG EN HIJ HAALT EEN VUILNIS-
EMMER LEEG OP ZOEK NAAR IETS
WAARDEVoLS. NEE, EEN VUILNIS-
VAT.
"Dit is waanzin !"zei ik
"Als je dat maar weet", antwoord-
de mijn vrouw.
"Heb ik dat geschreven ?"
14
"Hoe raadt je het ... " zuchtte
ze.
"Wel verdorie", gromde ik "die
kerel had gelijk."
"Welke kerel ?"
"Een vent die zei dat ik niet
kon schrijven. Hij verweet me
dat ik clichétaal hanteerde.
Wie was dat nou weer ?"
"Heeft dat belang ?" vroeg ze.
"Misschien wel", zei ik "ik denk
dat hij deLava of zo iets noemde.
'n Zwaargebouwde man met een
grote kop en een hijgende stem.
Een iets wat zuiders type, ge-
loof ik."
"Oh" schrok Diane en keek me
aan. "Dat is precies het type
dat daarstraks aanbelde. Juist,
nu je het zegt. Hij praatte
erg verward en wou je spreken.
Ik zei dat dat niet mogelijk was
omdat je schreef. Hij smeekte
me je te verhinderen nog één
letter op papier te zetten omdat
je zijn kanalen stoorde."
"Zei hij dat ?"
"Ja. Dat kan ik wel begrijpen.
Waarschijnlijk is die man uit
de omgeving en stoor je met je
elektrische machine zijn CB-
aktiviteiten."
"Eh ?"
"Zo'n bakje om in de ether te
zijn ... "
"Zei hij dat ook ?"
"Nee, maar dat veronderstel ik."
Ik keek nog een paar ogen-
blikken verbouwereerd naar de
beschreven vellen en mompelde :
"Nou ja, wat heeft het voor be-
lang, ik verscheur die onzin
toch ... Het is niet precies
iets waar een uitgever als Her-
vey Dracheimer voor te vinden
is." Ik scheurde de papieren
en gooide ze door het raam.
"De waarheid is misschien van
een heel ander kaliber." zei
ik en keek naar de neerdwarre-
lende snippers. Ik sloot het
raam en draaide me om.
"Wat biedt het tv-programma
ons vanavond ?" vroeg ik enthou-
siast.
"Om vijf voor half negen is er
een niet te missen praatshow."
zei Diane "Paul Perkeson praat
met professor Milchour de
Lenstin over dromen en hun aan-
verwante onbewuste symboliek.
Dat belooft wat te worden !"
"Vast en zeker !" zei ik en
gleed naast haar neer in de
zetel.
"Oh", zei ze geschrokken. "Ik
herinner me : onze vrienden Sam
en Jin zonden een uitnodiging
voor hun verkleed jubileumfeest-
je op zaterdag."
Ze overhandigde me een rood
bedrukt kaartje.
'Mijnheer en mevrouw Sam
en Jin Baden-Helmont hebben
het genoegen de Heer en Mevrouw
Danny en Diane Preston uit te
nodigen in de Penelope Balzaal
van het oude Adelphis Hotel.
Vergeet vooral jullie verkle-
ding niet, beste vrienden !'
"Jammer genoeg kan jij die
mensen geen wederdaad stellen
met je inkomen van journalist,
Danny."
Ik antwoordde niet maar
staarde naar het stomme tv-beeld.
"Lady Preston ... " zei ik
dromerig. "U was Lady Preston !"
Diane keek me enkele ogen-
blikken vreemd aan en schoot in
een zwalpende lach. "Lady ?"
"Ja." zei ik ernstig. "1937,
ik en Lady Preston gaan naar
een Bal Masquée ... "
"Oh Danny, wat ben je origineel,
ik bel meteen de verkleedcentra-
le. Twee avondpakken anno 1937 !"
Ze huppelde naar de inter-
foon. Ik keek naar het wervelen-
de scherm. Er was een uitzending
over proefbuisbaby's en kunstma-
tige genenoverdracht aan de
gang. (Ma, mag ik ook even mee-
kiezen ?) Beelden van verwilder-
de apparatuur en zwetende maka-
ber uitziende labo~assistenten.
Diane kwam opgewekt naast
me zitten. Ik keek haar geamu-
seerd aan en blikte nog even
vlug naar het scherm.
"Als ik mezelf kon herbou-
wen," zuchtte ik "zou ik me be-
tere hersenen aanschaffen; alles
bruist door elkaar in mijn hoofd."
Op het scherm kroop de
eerste androïde-chimpansee uit
een ingewikkelde machine.
15
Het verstaan der wijsheid Gods.
(I Cor.2:S-16)
Met mijn Technicolor Time
Machine belandde ik in Neder-
land om van Hill-Con 81 te gaan
snoepen.
In het kritisch geladen
werk, over film en sf, van Tho-
mas Leeflang : "Robots naar
studio 3", las ik dat Nederland
geplaagd wordt door pseudoweten-
schappelijke en pseudoreligieu-
ze instellingen. Deze mensen
verkondigen een moderne bood-
schap vol levensgeluk. Bij hen
kun je studeren voor UFO-loog
of je specialiseren als Outer
Space Consultant. Maar o wee...
houd de deur maar dicht. Je-
hova, Boeddha, Hara Krishna en
mijn Mormoonse collega's hebben
er concurrentie bij.
Voor de dwalende mens zijn
eeuwenoude doctrines vervangen
door meer van deze tijd zijnde
SF-denkbeelden. De Von Däniken
rage duikt weer op. Anderen
vertellen dat Scientology werke-
lijk "de steen der wijzen"
brengt.
16
Werkelijkheid en Fictie
worden opnieuw vermengd. "Het
draait allemaal om de POEN !"
zou Luk de Vos verklaren. In
zijn inleiding van "Science
Fiction : Status of status Quo"
(1977) schrijft hij het volgen-
de :
"Wanneer de SF zich opwierp als
leidend, spitsafbijtend medium
in de literaire produksie, dan
nam het Image of the Beast de
vorm van haar leidmotief : de
wetenschap is als de boom van
kennis van goed en kwaad, zij
heeft het onderscheidend ver-
mogen van de mens gestimuleerd.
Naast haar groeide haar tweeling-
broer op, het teken van Kain op
het voorhoofd : de pseudoweten-
schappen. Astrologie vergezelt
astronomie, alchemie scheikunde,
kwakzalverij geneeskunde. De
fantastiek is de Kain van de
wetenschap, de utopie de Kain
van de politiek. In een po-
ging die broederhaat te over-
meesteren schept de mens een
nieuwe draak : de transcenden-
sie als tegenhanger van de re-
aliteit.
De religieus-teologiese onder-
grond, onmiskenbaar als hij is
in de SF, kan een niet minder
logies verschijnsel genoemd
worden."
Met het woordje theologie
zitten we weer op de juiste
frequentie. Maar ik ontvang
direkt kritiek uit verschille-
nde tijdsspiralen.
Op Losse Schroeven : Menig
SF/Fantasy auteur tracht via zijn
persoonlijk gezichtspunt bestaan-
de dogma's en leerstellingen te
verklaren, te verbeteren, aan te
vullen of te verwerpen. Meestal
gebruikt men de logica en de we-
tenschap om de godsdienst een
prik te geven.
Robert Smets vertelde mij
het volgende :
“Misschien een foute indruk,
maar veel SF leek me agnostisch,
soms zelfs iets agressiefs.
Zeker niet "christelijk", maar
natuurlijk is het zo dat vele
amerikaanse auteurs van joodse
origine zijn, om te beginnen.
Ik bedoel maar, het is typerend
dat taboes op dat vlak sneller
werden doorbroken dan bv. inza-
ke sex. En dat iemand als Mil-
ler Jr. (Leibowitz) ook echt
als een uitzondering aanvoelde/
overkwam."
In Coney las Robert Smets
over 'Brontomek' (De stalen
Beesten, van A. Coney bij Bru-
na). Daarin stelt een soort
priester het zo dat godsdienst
de taak is toebedeeld ons voor
te bereiden op een komst van
'God' in de vorm van een supe-
rieure alienbeschaving/vorm,
waar we noodzakelijk respekt-
vol en zachtmoedig zullen moe-
ten op reageren.
Om even op dat agnostisch
aspekt terug te komen : zie e-
ven de klassieke voorlopers.
De eerste ruimtereizen van Kep-
ler en Cyrano, bv. die mensen
zaten duidelijk in een opposi-
tionele sfeer, t.o.v. de leer
van hun dagen. Fontenelle bv.
ook, en Voltaire (Micromegas)
en noem maar op.
Ook met dé klassieker, nl.
Frankenstein associeren we so-
wieso (en waarom tenslotte ?)
dat idee van 'wetenschapper'
in opstand tegen/competitie met
de 'Schepper'. Babel en zo ...
Er is die oude tegenstel-
ling wetenschap-geloof, en waar
SF ,in theorie althans) de we-
tenschap verder extrapoleert,
ligt het ergens logisch dat die
opposi tie aanwezig blijft,
resp. aangescherpt wordt. SF
zet nu eenmaal gevestigde idee-
en op losse schroeven, en als
er één gevestigd idee is, dat
inconsequentie vertoont ...
Ook John Brunner neemt een
zeer persoonlijke houding aan.
Dit wordt de stelling van de
Scheppende auteur. Hij is het
universum-centrum. Want hij
ontvangt de poen voor zijn
creaties.
"Ik heb vele pogingen tot syste-
matische beschrijving van het
heelal gehoord en gelezen,
van materialisme tot teosofie,
van het kristelijk standpunt
tot de theorie van Kant, en
telkens leken mij de verkla-
ringen te eenvoudig. Ik geloof
dat er meer zaken in de hemel
en op de aarde zijn dan we dro-
men of zouden kunnen dromen,
vanuit welke filozofie dan ook.
En het is daarom dat ik geen
enkele filozofie aanhang, en
dat is meteen ook mijn ekskuus
voor mijn dromerij."
Dan is er nog de vleselijke
Philip José Farmer die graag
iets terzake vertels :
"My basic education was in the
church of Christ, Scientist...
many SF writers write stories
which combine science (or
pseudoscience) with saviorism.
That is, an SF writer often
tells you how humanity can be
saved if it follows the right
17
path or how it will go to hell
if it doesn't. As l grew older,
I became an agnostic, then an
atheist. But I was fooling my-
self when I thought that I was
truly indifferent to religion."
Dit blijkt ook duidelijk
uit zijn werken : Flesh (1960)/
de god van het vlees (Born 1969),
Fire and the Night (1961),
Night of Light (1966)/Nacht van
het Licht (Born 1968) en de Ri-
vierplaneet (Scala 1978).
Bij Farmer blijft het on-
derwerp 'onsterfelijkheid' op-
duiken. "It may seem idiotic
or naive to express belief in
the attainement of immortality
of everybody who has existed
or will exist. But without im-
mortality, there is no meaning
in life."
Deze uitspraak kan ik zonder
schroom beamen. Maar dat wilt
niet zeggen dat ik Farmer's
werk ga prijzen ...
Kerkgeschiedenis en Mythologie:
Bepaalde SF romans staan
vol met de avonturen van mytho-
logische figuren, helden, hei-
ligen, priesters, bovennatuurlij-
ke wezens en heilige voorwerpen.
Het gebruik van deze elementen
in een fantastisch kader geeft
hen een nieuw karakter of een
alternatieve dimensie. Naarge-
lang de auteur worden zaken uit
de Westers of Oosterse godsdien-
sten gebruikt. Maar daar blijft
het niet bij. Combinaties zijn
ook mogelijk en men streeft er
zelfs naar om futuristische re-
ligies te bedenken.
Hebreeuws-Kristelijke ideeën :
Dit zijn de werkjes waarin God,
Jehova, Christus, profeten en
engelen gebruikt worden. Dan
is er nog de tegenpartij : de
Duivel en zijn bondgenoten.
Verder denken we aan de vol-
gende heilige voorwerpen : de
Ark van Noach, de Ark des Ver-
bonds, heilige kronieken en
tempels.
18
Even mijn Technicolor Time
Machine door de koepel van de
St-Pietersbasiliek maneuvreren
en Eddy C Bertin aanhalen :
Membraankerk : In 2019 ge-
sticht op Aarde door de membraan-
theologen. Onder invloed van de-
ze kerk ontstond de Nieuwe Ro-
mantische Beweging op de Aarde.
(uit 'De Sluimerende Stranden
van de Geest.)
Ook duiken bekende namen
van plaatsen of steden op : het
hof van Eden, Zion, Jeruzalem en
Babel ...
Deze figuren, voorwerpen
en plaatsen worden omgevormd
tot een moderne versie van het
oorspronkelijke. De Ark van
Noach wordt een "uittochtschip"
die het heelal doorkruist. Na-
men van heilige steden en godde-
loze plaatsen worden aan volle-
dige planeten toevertrouwd.
Mijn Technicolor Time Ma-
chine heeft een Vuurkolom ont-
dekt en ik land op de set van
"Raiders of the Lost Ark". Zo
kan ik een oud Joods voorwerp
aan jullie voorstellen. Het
wordt gebruikt in de recente
aktiefilm van Steven Spielberg
en George Lucas. Deze kassakra-
ker handelt over de speurtocht
naar de Ark des Verbonds. Dit
is een historisch feit, want
archeologen en avonturiers
gaven jaren van hun leven en
vaak hun gehele vermogen aan
dit zoeken.
Dit vergulde draagbare ceder-
houten schrijn waarin de Tafe-
len van Mozes werden bewaard,
was het heiligste onderdeel
van de draagbare tempel van de
Israelieten. Het was de plaats
waar Jehova zijn bovennatuur-
lijke macht ten toon spreidde.
In "Raiders" ontstaat een
wedloop tussen de nazis en de
amerikanen om de ark te vinden.
De avonturier/archeoloog "Indi-
ana" Jones zal de schrijn ont-
dekken, maar zal ze aan de nazis
moeten afstaan. De slotscène
toont ons de ark in werking.
De heiligdomschenners worden
vernietigd door de Hebreeuwse
pandora-doos ...
Andere religies :
Natuurlijk zijn er héél
wat andere godsdiensten waaruit
men kan putten. De auteurs ge-
bruiken dan Germaanse, Griekse
en Oosterse elementen zoals :
goden, halfgoden, supermensen,
monsters en gigantische werken/
opdrachten die via orakels aan
hen worden overgedragen.
Verwarring :
Men dient wel te vermelden
dat de auteurs soms alle gren-
zen overschreiden. De godsdien-
sten worden met elkaar vermengd.
Zo'n modern fantast is de kunst-
schilder en esotericus Benjamin
Creme. Hij vertelt over de "we-
derverschijning van de Christus
en de Meesters van Wijsheid".
Een samensmelting van kristelij-
ke ideeën met die van de boedis-
ten, alsmede het gebruik van
UFO's, telepatie en andere spe-
ciale verschijnselen om zijn
nieuwe leer te verspreiden.
Dan lees ik liever de avon-
turen van Duncan Standish en
zijn strijdmakkers. Dit is ook
een metafysisch broeiproces !
In het boek van Clifford D. Si
mak nl. "Fellowship of the Ta-
lisman", vermengt de auteur spo-
ken, een Banshee, een Keltische
strijdgod (The Wild Huntsman),
een hermiet, een Valkyriaanse
schoonheid met de heilboodschap
van Christus om te strijden te-
gen de Horde uit de Duisternis.
Het ontwerpen van nieuwe
religies :
Mijn Technicolor Time Ma-
chine heeft het jaar 1930 ge-
vonden. Na deze tijdsperiode
duiken enkele nieuwe SF ideeën
op.
Samen met de maatschappij-
kritische roman, die later tot
zijn recht komt, waagt men zich
26
aan religieuze thema's. Er
ontstaan twee grote richtingen :
a) De Aarde in de toekomst.
b) Nieuwe werelden met nieuwe
godsdiensten.
The Future Earth.
In de samenleving van mor-
gen, de anti Utopia, het ver-
wachte Millenium of een moderne
Hel, doet men de mens bezinnen
over zijn handelswijze die een
spiegelbeeld vormt voor het he-
den. Ook wordt men als het wa-
re voorbereid op de nakende ont-
wikkelingen van de wetenschap en
de komende apocalypse. Het
"future-shock" syndroom wordt
voorkomen of ingedijkt !?
Een chaotische opsomming :
Gedurende de Middeleeuwen
die volgden op de Val van het
Romeinse Rijk werd de weten-
schappelijke kennis bewaard
door de Islamitische/Christe-
lijke Cultuur.
De parallel werd getrokken
door Walter M. Milier Jr. (1960)
in zijn novelle "A canticle for
Leibowitz". Hier speelt de Al-
bertijnse Orde van St. Leibowitz
een voorname rol.
Ook Robert Heinlein schetst
met "If this goes on ..." (1940)
een parallel met George Orwell
"1984". Het verhaal van een toe-
komstiqe diktatuur gevormd onder
het mom van een religieuze sekte
(De Profeten) en de strenge poli-
tiemacht (de Engelen van de Heer).
Heinlein onderlijnt zijn angst
voor het optreden van godsdienst-
fanatici (leest ayatollahs) en
hun wrede theocratie waarin al-
le ketters vervolgd worden.
Iets leuker is het miskende
werkje van Heinlein (1941) "De
Zesde Kolonne" (Bruna). Hij
vertelt daar het verhaal van het
verslagen Amerika. Het Gele Ge-
vaar, hier de Pan Aziaten, grij-
pen naar de wereldmacht. Toch
zal het Ondergrondse Leger te-
rugslaan via een combinatie van
wetenschap en godsdienst. Dit
daar de Pan Aziaten de godsdienst
vrijheid blijven huldigen. En
Robert laat natuurlijk zijn eer-
ste rekruten uit Salt Lake City
komen ...
Via New Wave en het princi-
pe van de Tijdreis flitsen we
terug naar het middens des tijds
... De Kruisiging wordt terug
bezocht door : Silverberg, Bor-
ges en de cynische Moorcock.
A.C. Clarke, I. Asimov
voelen zich academisch gebonden
om geen duidelijke keuze te ma-
ken tussen de wetenschap en de
godsdienst. Maar zij blijven
spelen met het metafysisch ge-
beuren. Clarke laat de Tibe-
taanse monikken een computer-
systeem afhuren om verschillende
'namen van god' (1954) te ont-
cijferen. En het licht gaat
uit !
Dat men God uiteindelijk
in de vorm van de cybernetische
machine ging ontdekken, werd
bewezen met "Answer" van Frede-
rick Brown (1954). De klassie-
ke vraag "bestaat God" werd
weer kort en bondig beantwoord.
New worlds and New religions.
In 1951 komt Ray Bradbury
met de "Vuurballons" een onder-
deel van de Marsiaanse Kronieken.
Daarna stuurt hij zijn priesters
het heelal in. James Blish
volgt Ray achterna en laat een
groep katholieke priesters
een wereld zonder zonde ontdek-
ken (Case of conscience 1953).
Sommige/auteurs zijn bijzon-
der handig in het scheppen van
nieuwe godsdiensten die samen-
gaan met de vreemde beschavingen
van verre werelden. Hier zijn
de schrijvers meesters van hun
domein. Ze maken zich vrij van
de bestaande taboes van de Aar-
de.
Frank Herbert schetst zeer
nauwkeurig zijn universum en de
DUIN-planeet. Deze reeks van
boeken behandelen de geschiede-
nis van de mensen van Duin, hun
politieke en sociale strijd om
te overleven in de Planeten fe-
deratie. Paul Atreides wordt te-
gen wil en dank de religieuze
leider Muad'dib, de profeet en
hun krijgsheer. Door een over-
dosis aan 'spice' wordt zijn
geest permanent geopend voor de
toekomst. Het is ons meteen
duidelijk dat een drug-profeet
geen goddelijk ziener kan blij-
ven. Toch zal de genetische
lijn van Muad'dib bewaard blij-
ven. Ook het vierde boek is
reeds verschenen in de Engelse
Taal ...
Andere auteurs zullen hun
held uit zijn buitenaardse om-
geving halen en hem terug naar
de Aarde brengen. Deze zonder-
ling zal dan op zijn beurt zijn
boodschap uitdragen. Robert
Heinlein en "Vreemdeling uit een
vreemd land" (1961) laat Michael
Valentine Smith opvoeden door
de Marsianen. Na een jeugd vol
indoctrinatie wordt hij door een
nieuwe expeditie van de Aarde
terug thuis gebracht. Smith
predikt zijn GROK-levenswijze
en hij wordt beschermd door een
rijk en machtig zonderling.
Een schitterende commentaar ge-
geven door Robert Scholes en
Eric S. Rabkin in SF, history,
science, vision (1977) luidt als
volgt :
"Like the rock opera Jesus
Christ Superstar, it blends
contemporary materials with the
story of Christ ... Valentine
Smith is a combination of Cpt.
Marvel and Christ-a Jesus
Christ Superman who builds a
commune into a great religious
cult. Heinlein's Smith is as
American as the Mormon Joseph
Smith, and Heinlein knows it."
Valentine offert zich op en
als geest zal hij terugkeren.
Om daarna als Engel de andere
kerken te beinvloeden.
Ook Clifford D. Simak greep
naar de theologie en zag een per-
fekte "Paus-figuur" naar voor
27
komen. In zijn boek : PROJECT
POPE" vindt men Vaticaanstad-17
van de planeet "End of Nothing"
als de ultieme pleisterplaats
voor religieuze pelgrims.
De robots en de mensen van
deze wereld sleutelen reeds dui-
zenden jaren aan de perfekte
godsdienst. Via een groep esp-
ers/priesters verzamelen zij
uit de ruimte en de tijd alle
godsdienstgegevens uit het heel-
al. Deze informatie wordt ge
bruikt om een computer te voe-
den. Deze machine zal oneindi-
ge kennis en oneindige wijsheid
bezitten. Ook zal deze Data-
bank onfaalbaar worden. Een
situatie die wij dadelijk her-
kennen ! Nietwaar !?
IN TRANSIT :
Zoals je gemerkt hebt, zijn
er bijna zoveel SF werkjes met
godsdienstige thema's als er
kerken en sekten zijn. Die ver-
vloekte variaties toch !? De
theologen en de wijsgeren hebben
eens gepoogd een logisch be-
wijs te formuleren voor het be-
staan van God. Eén van de com-
mentaren op hun werk is dat zij
zich verlaagden naar het domein
van de logica en de wetenschap.
Een plaats waar zijn niet thuis-
hoorden !?
Eenmaal in dit domein, waar
zij hun stellingen formuleerden,
kwamen zij onder spervuur van
gelijkwaardige stellingen die
het tegengestelde bewezen.
Het 'geloven' stond toch
op een hoger peil dan het men-
selijke 'weten'. Ze hadden het
kunnen vermoeden. Helaas, het
werd hun struikelblok.
Nu spelen SF-auteurs met
deze onderwerpen. Ze hopen dat
zij ons zullen kunnen vrijwaren
tegen de 'future-shock' ver-
schijnselen : angst, onzeker-
heid, en onmenselijkheid, wan-
neer het einde der tijden wordt
aangekondigd en God zijn heilig
aangezicht ontsluierd.
28
Nochtans de mens heeft
zijn vrije wil en wandelt op
het pad dat hij zelf kiest.
Het blijft een feit dat 'geloven'
een persoonlijke ervaring is.
Een gave van de Heer.
Het op losse schroeven
zetten van vastgegroeide dogma's
is soms nodig. Maar men hoeft
geen parels voor de moderne
zwijnen te werpen.
Sommige gevestigde gods-
diensten denken dat zij kleine
en jonge kerken als 'sekten'
kunnen bestempelen. Alhoewel
het sektarisme overal woedt.
Dit euvel bestaat binnen elke
grote en kleine kerkgemeenschap.
De dagen der verkoeling
van het mensenhart zijn meer-
maals aangekondigd. Maar laat
ons steeds streven de liefde
terug te vinden in al onze woor-
den en daden. Want de liefde
transendeert ! Ook in de betere
Essef wordt de betere zijde van
de mens belicht.
Voor Asimov was de 'Founda-
tion Trilogie' toentertijd zijn
perfekte wereld. Een universum
waar in mensen begrip voor elkaar
opbrengen. Een plaats zonder
nationaliteiten, één grote broe-
derschap, kortom Utopia onder
een andere naam. Indien men
daar aan toevoegt de godsdienst
zonder sektarisme en hedendaag-
se openbaring, dan zou de Aarde
reeds het Millenium bereikt heb-
ben.
Wat betreft SF en Fantasy
zal ik ook deze speurtocht met
de glimlach verder zetten. Ik
achterhaal zo graag wat een
auteur er toe aanzet om een be-
paald godsdienstig principe in
de verf te zetten. Hopelijk
kruisigen mijn kritische lezers
mij niet voor deze uitspraak.
Mijn Kroniek loopt stilaan vast
in een zeer persoonlijke Galac-
tische (geen Babylonische ??)
spraakverwarring.
TRANSENDATIE.
 Benny Suykerbuyk schreef
'de Tijdlozen', waarin de wijze
mannen van het verhaal hun ver-
worven orden samensmelten tot
een kollektief metaleven. Op
het moment van hun verhoging
roepen zij de Oud Indische
woorden : "Shiva Pasupatie Yo-
ghishvara !" De leerlingen
zijn op hun beurt meesters ge-
worden.
Hier toont de auteur zijn
interesse voor de Oud Indische
Cultuur en zijn heilige boeken.
Het Boedhistische boek 'Saddhar-
ma-Pundarika' (Lotus of the true
Law). In deze kroniek verschijnt
de Heer aan een schare Bodhisa-
tivas (wijze mannen) die verza-
meld zijn uit de ontelbare we-
relden van het heelal. De over-
levering vertelt dat het aantal
van deze werelden gelijk is aan
acht maal de zandkorrels van de
Ganges-rivier.
Een méér Westers uitspraak
vinden wij terug in de moderne
openbaring gegeven aan de pro-
feet Joseph Smith. Deze kro-
niek vinden we bij de kerk van
Jezus Christus van de Heiligen
der Laatste Dagen, beter bekend
als de Mormoonse kerk. We lezen
het volgende in de 'Parel van
Grote Waarde', Mozes 1 :
"En ontelbare werelden heb
Ik geschapen ... Maar ik geef
u slechts een verslag van deze
aarde en van de bewoners ervan.
Want zie, er zijn vele werelden,
die door het woord Mijner Macht
zijn voorbijgegaan. En er
zijn werelden die nu bestaan,
en voor de mens zijn ze ontell-
baar; maar bij Mij zijn alle
dingen geteld, want ze zijn de
Mijne en Ik ken ze ... En
zoals de éne aarde met haar
hemelen zal voorbijgaan, zo
zal er een andere komen; en er
is geen einde aan Mijn werken,
evenmin aan Mijn woorden."
Walter Sullivan in zijn boek :
"We are not alone" (1964) geeft
in dit wetenschappelijk werkje
een commentaar op de zojuist aan-
gehaalde schriftuur. Hij zegt :
"de uitspraak gelijkt sterk op
het 'steady state' concept voor
het universum naar het model van
de theologen Tillich en Macqua-
rie.
Spijtig genoeg zijn SF-
auteurs geen spreekbuizen van de
Heer, maar dit wilt niet zeggen
dat zij het wel eens proberen
... met alle moeilijkheden en
vergissingen vandien. Helaas
Abraham, Henoch en Mozes hadden
de informatie uit de eerste
hand. De essef-auteurs moeten
zelfs nog de vorm van deze hand
beschrijven ...
Over dat gespeel met 'het
Metafysische der dingen' zei
Hubert Lampo tijdens een inter-
view voor Progressef, het vol-
gende :
"Ik heb de indruk een
beeld te hebben gegeven van
deze tijd, wat betreft het
streven wat er achter de din-
gen zit, wat betreft naar an-
dere oplossingen zoeken dan de
louter realistische oplossingen,
wat betreft het open laten van
de mogelijkheid dat we niet
stomweg in een driedimensionele
wereld leven maar dat er ele-
menten zijn, zowel wat ruimte
als tijd betreft, die anders
liggen dan wij door gewone
zintuigelijke waarnemingen
voorstellen."
HOMEWARD BOUND :
Mijn Technicolor Time Ma-
chine doet het weer en wij zijn
bijna terug thuis om deze kro-
niek af te ronden.
Het nieuwe werk van Frank
Herbert in samenwerking met Bill
luidt : "Heiland" (Bruna). Het
hoofdthema is het ingewikkeld
spel tussen "vrije wil" en "lots-
bestemming". Het genesisprinci-
pe wordt herspeeld en gemanipul-
leerd op de gevaarlijke planeet
Pandora.
Een reusachtig ruimteschip
(SHIP) bereikt het Tau Ceti stel-
29
sel. Het Schip transformeert
zich tot baarmoeder, opvoeder,
kerk en god van de laatste kolo-
nie aardbewoners. Het werk is
een mengelmoes van technologi-
sche plots. Herbert gebruikt
elementen van het Nieuwe Testa-
ment. Ship waakt over de waken-
de mens, de klonen en de slapen-
de mens.
De planeet Pandora zal de
nieuwe Aarde worden. Maar deze
wereld is bevolkt met giftige
en dodelijke levensvormen. Een
zeewierachtig wezen AVATA regelt
het leven op deze planeet.
SHIP verwekt enkele mensen
die een bepalende rol zullen spe-
len in de kolonisatie van Pando-
ra. Morgan Oakes, de Ceepee,
wordt geconfronteerd met Raja
Thomas (chaplain/psychiatrist),
Kerro Panille (de dichter) en
Hekel Hali (de speciale getui-
ge).
De dichter Panille ervaart
het telepatisch contact met de
kelp AVATA. Even wordt de vraag
gesteld : "is er veel verschil
tussen SHIP en AVATA ?"
Een korte oorlog ontstaat
tussen de planeetgebonden kolo-
nisten en de scheepsgebonden
mensen. Thomas wordt dodelijk
gewond in de strijd. Ook de klo-
nen vechten mee. Een discussie
ontstaat over wie tot het oor-
spronkelijk genetisch materiaal
behoort. Wie is nog een echt
mens ?
Panille en de wezens van
Pandora zullen tussen beide komen.
Thomas wordt op wonderlijke wij-
ze genezen. Hij zal de trancen-
dente Kelp aanvaarden. De onge-
lovige Thomas is gered. SHIP
vertelt over zijn dubbele iden-
titeit :
"You needed a devil, Jesus
Lewis, the other half of Me.
The real devil always goes with
Me. Thomas remained his own
devil ..."
SHIP geeft de homo sapiens
30
hun vrijheid terug. Zij hebben
hun vorm van Aanbidding gevon-
den. Hekel Hali zal dan van Je-
zus Kruisdood getuigen. Het of-
fer van Christus is en blijft
het symbool van de verlossing
en de verzoening. "He was the
ultimate essence of goodness."
SHIP verlaat de kolonie.
De mensen leven nu in vrede sa-
men met de wezens van Pandora.
Het Schip neemt Ceepee Oakes mee
als zijn nieuwe persoonlijke
duivel. Het Tuig roept :
"Surprise Me ! Holy Void !"
Een machtig boek met veel
stof tot nadenken. Maar soms
lijkt het of Frank Herbert en
Bill Ransom bij Baghwan in In-
dië op bezoek zijn geweest.
Zij prediken een dubbele moraal.
Want het is vrij moeilijk de
psychiater/kameel door het oog
van de naald te trekken.
Het laatste werk dat ik
aanhaal is ook vrij recent ver-
schenen : "You must remember us
..." van Leonard Daventry. Het
boek leunt aan bij "Franken-
stein" en onze moderne technolo-
gie. Het pevat enkele utopische
elementen. Het grote ruimteschip
heet "NEW WORLD". Het boek
worstelt met Erich von Däniken
en het menselijk bewustzijn
groeit naar het ongrijpbare ...
De wereld gaat in de vlam-
men op door de langverwachte
kernoorlog. Uit de heuvels van
Wales duikt de New World op.
Aan boord bevinden zich 52 vol-
wassenen en enkele kinderen.
De leider van de bemanning
is kapitein Saunders. Alhoewel
hij het goed bedoelt ontpopt hij
zich langzaam maar zeker tot een
dictator.
De New World loopt volle-
dig automatisch door de Master :
de grote boordcomputer. Ook
zijn er een aantal robots. De
kapitein wordt bijgestaan door
sergeant Hawkins. De verteller
van het verhaal is Harry Weiner.
Deze psychiater is verantwoor-
delijk voor het moreel van de
bemanning. Zij gaan op zoek naar
een nieuwe Aarde.
Een helderziende dame voor-
spelt de dood van de bemanning.
Zij heeft vreselijke visioenen
en pleegt zelfmoord. Men ont-
dekt een reusachtig wrak in de
ruimte. Het tuig is beschil-
derd met een aantal symbolen.
Weer een waarschuwing voor het
naderende onheil ?
Het noodlot slaat toe.
Iedereen wordt getroffen door
een vreemsoortige snelgroeiende
kanker. De dokters beginnen een
wedloop tegen de dood. Saunders
beveelt de uitvoering van een
wanhopig experiment. De herse-
nen van de stervende bemanning
zullen overgeplant worden in de
lichamen van robotten.
Lorraine, de verloofde van
Harry, weigert deel te nemen aan
dit experiment. Zij wilt als
mens sterven. Harry besluit,
tegen zijn oude principes in,
samen met zijn geliefde zelf-
moord te plegen. Maar daar
krijgen zij de kans niet toe.
Hawkins verdooft de gehele
crew en brengt ze naar de o-
peratiezaal. De automatische
chirurgen wachten. Iedereen
wordt herboren in een lichaam
van plastic en staal.
Door de lange slaapperiode
na de transplantatie zullen de
breinen evolueren. Een onge-
bruikt gedeelte van de cortex
wordt geaktiveerd. De nieuwe
mensen ervaren verschillende
vormen van bewustzijn.
a) Hun nieuw lichaam (de
robot) wordt ontsluierd door de
herinnering van de mooiheid
van hun vroeger fysiek uiterlijk.
b) Tijdens hun nachtrust
ontdekken zij dat hun dromen als
een bestaande wereld overkomen.
Een nieuwe realiteit. Zij ont-
moeten daar elkaar onder para-
dijselijke en perfekte condities.
De New World landt uitein-
delijk op een jonge Aarde. Deze
planeet is bevolkt met primitie-
ve stammen. De goden uit de
hemel (of noem ze robotmensen)
zullen de inboorlingen ontmoeten,
onderwijzen en zelfs bevruchten
via kunstmatige inseminatie.
Maar kapt. Saunders wilt nog
verder gaan. Hij stelt een twee-
de hersentransplantatie voor.
Deze keer van robotmens naar in-
boorling. De bemanning neemt
dit niet. En zelfs Hawkins re-
volteert en schakelt de kapitein
uit.
Na een lange periode van
hulpverlening aan de inboorlingen
besluiten de halfgoden de stam
te verlaten. Zij willen in af-
zondering en vrede sterven. De
New World blijft achter als een
tempel van kennis. Een geschenk
voor de nieuwe generatie. De
genetische schakel van de homo
sapiens is niet verbroken. Zij
zullen niet vergeten worden.
Harry en Lorraine zoeken
een mooie pleisterplaats om hun
laatste levensjaren door te bren-
gen. Zij beklimmen een heuvel
en ontdekken het goeden strand
uit hun dromen. De utopie is
werkelijkheid geworden.
Dit boek is veel eenvoudiger
dan de "Jesus Incident/Heiland"
van Frank Herbert. Het leest
ook veel vlotter. De MASTER
computer is hier geen inspire-
rende eenheid, maar enkel een
bereidwillige databank. Het
kwaad uit zich hier onder de
vorm van Saunders. Nochtans
zal zijn strenge hand hen tot
halfgoden maken. Wanneer de
groep tot het besef komt dat
het tweede experiment van de
kapiteit onmenselijk is, zul-
len zij op onverwachte, maar na-
tuurlijke wijze goden worden.
BESLUIT : u hebt wel gemerkt
dat doorheen de hele serie "mo-
derne mythologie" de moralist in
mij bleef leven. We dienen el-
ke dag beslissingen te treffen.
Zowel in de kleine en de grote
dingen van het leven. Gelukkig
31
is onze persoonlijkheid niet ge-
netisch vastgelegd. Ook zijn
we van hogerhand niet in een
dwangbuis gestopt. Wij staan
aan het roer van ons leven.
Wij sleutelen aan de maatschap-
pij van morgen.
Maar alles is niet zo een-
voudiq gebleven. Velen zijn ver-
leid door onze gouden eeuw met
veel hardware, luxe en andere
zoethoudertjes. De Oorspronke-
lijke Levensfilosofie is zoek
geraakt. We zijn pseudo-intel-
lectuelen en vak-idioten gewor-
den. We worden volgepropt met
logica en agressie. Ons ver-
waand intellekt geraakt niet
door het oog van de naald.
De angst voor de dood en een
mogelijk leven in het hierna-
maals bijt zich bewust of onbe-
wust in onze geest. Voor sommi-
gen onder ons het schrijven van
een Utopische roman dan een kort-
stondige uitweg naar het betere.
Het utopisch denken vormt een
alternatieve en futuristische
moraal. Misschien reikt deze
vorm van de literatuur wel naar
de werkelijkheid van het metafy-
sische. Het doorbreken van de
sluier is voor mij zeer eenvou-
dig en vrij conventioneel.
32
Christus heeft het kruis achter
zich gelaten. Hij heeft de
dood overwonnen. Hij is opge-
staan en naar de Vader terugge-
keerd. Ik (en iedereen) kan met
een gerust geweten (?) op het be-
loofde Millenium wachten.
DON'T PANIC !
Ik hoop dat niet iedereen
door het raam gesprongen is bij
het lezen van deze woorden.
Men hoeft zich nu ook niet elke
microseconde van zijn leven
zijn hoofd te breken. De mens
is hier om vreugde te kennen.
Er is ook tijd voor ontspanning!
Neem een leuk boek en laat je
wegglijden ... Essef is er
meestal om gewoon gelezen te
worden. Ik hoop dat je dan
"als ware op arendvleugels ge-
dragen wordt" naar de goddelij-
ke continenten van de geest.
"Infinite imagination has
infinite horrors, too. Poets
turn their nightmares to words.
With gods, dreams take on sub-
stance and live on their own."
Frank Herbert/Bill Ransom
"The Jesus Incident." (Berkley
SF Berkley Books, New York.)
of "Helland." (BRUNA).
George Tuffin (C) 1981.

Deze lieve Britse dame
vormt een onderdeel van het Jong
Talent in Engeland. Onze Pro-
gressef redacteur reisde naar
Faringdon (nabij Oxford) om eens
met Dorothy te praten.
Samen met Vic, haar
echtgenoot en hun dochtertje Anna
Marie wonen zij in een klein maar
knus honderdjarig oud huisje in
"Cadels Row"; een smal steegje.
Dorothy is zesendertig
jaar oud en heeft zich enkele
jaren geleden aan het schrijven
gezet. De familie Davies kwam
oorspronkelijk uit het drukke
Londen. Door omstandigheden
brachten zij enkele jaren in
Spanje door. Daar leerden zij
het rustige leven van het platte-
land kennen. Maar ook ontdekten
zij de Spaanse wijn en de Europe-
se keuken.
Nu zijn ze terug in
Engeland en zochten een rustig
huis buiten de grote stad. Zij
vonden hun nieuwe woonst in
Faringdon. Een dorpje dat bekend
is om zijn grote markt.
Dorothy leest al twintig
jaar Essef. Twee jaar geleden
begon ze aan haar eerste SF-ver-
haal. Ze bleef hard doorwerken.
Via de BSFA kreeg ze adressen
los van SF fans in Nederland en
België. Ze onderhield een cryp-
tische briefwisseling met Guido
Eekhaut en met Roelof Goudriaan.
Ze stuurde haar verhalen naar
Progressef en Orbit. Ze schreef
sprookjes voor kinderen en fanta-
sy/SF voor volwassenen. Meestal
schrijft zij zeer zwarte verhalen
over mistoestanden in de nabije
toekomst, W.O.-3 en de laatste
mensen die er dan zullen rond-
lopen.
George aanvaardde twee
verhalen van haar : SANCTUARY en
THE KILLING.
Dorothy wordt ook mede-
werkster van het nieuwe (piepjonge)
Britse SF-blad "EXTRO".
Maar zij houdt er ook
andere hobbies op na : muziek,
vooral popmuziek o.a. "Dire
Straits"., boetseren en doodge-
woon huisvrouw en moeder spelen.
Duidelijk een jonge kracht waar
we nog meer van zullen horen !
De vertaling is van Paul
Torfs.
Heiligdom, toevluchtsoord,
asiel : deze termen zijn van
belang in dit kort verhaal.
Het deed mij even terugdenken
aan de oude zwart/wit film
"I Confess". Hier speelt
Montgommery Clift de rol van
een katholiek priester. Men
wordt geconfronteerd met het
biechtgeheim en het recht tot
asiel.
Een priester blijft een
mens. En iedere mens heeft
zijn onvolmaaktheden.
Welke onvolmaaktheden ?
Dat is nu de sleutel van
dit verhaal. Je moet het
zelf maar eens lezen ...
33
 "Daar gaat hij !"
De kreet ontsnapte uit een
honderdtal keelgaten en versmolt
in een lange samengebalde echo
die de oren pijnigde en het
hart verlamde van angst.
daar gaat hij
daar gaat hij
daar gaat hij
daar gaat hij
daar gaat
Darn rende.
Hoofd gebogen, zijn armen
gingen op en neer en zijn voeten
ploften over de nutteloze rol-
paden zo snel als zijn angst
het toeliet. Bonzend dreunde
zijn hart tegen zijn ribben en
probeerde alzo de allesover-
heersende angst te bedwingen
die door zijn lichaam raasde
en die elke cel in zijn spier-
weefsels aanzette tot een uiter-
ste krachtinspanning om te ont-
snappen. De menigte en de Be-
wakers naderden zo dicht dat
hij bijna de verschroeiende
hitte kon voelen van de laser-
stralen die tot op het merg
door zijn vlees zouden branden
en hem de dood brachten temid-
den een schreeuwende razernij.
Darn liep.
Blindelings door een steeg
van keten met plastic muren
naar het Kwartier der Armen
waar de bewoners de Bewakers
haatten en wisten hoe zich er-
voor te verbergen. Hij rende
34
als een opgejaagd dier, openge-
sperde ogen wanhopig zoekend
naar een krot, een hol of enig
ander toevluchtsoord.
"Hier !"
Een arm remde Darn in zijn
ren en ramde hem tegen een plas-
tic muur van een vuile keet,
waardoor hij bijna zijn even-
wicht verloor, waarna hij bedol-
ven werd onder een onvoorstelba-
re troep vuilnis. Hij stond
bevend naar adem te snakken die
hortend in zijnlongen schoot
terwijl hij probeerde het klop-
pen van zijn bloed in zijn her-
senen te stillen.
"Bedankt vriend."
Darn bekeek de man die hem
tegenhield en hem enige momenten
respijt bezorgde. Hij staarde
in het pafferige gelaat bezaaid
met gebarsten bloedvaatjes als-
of het een wegenkaart betrof.
Merkte de door alcohol geteis-
terde ogen en zag daarin hoe
schraapzucht medelijden overwon.
"Heb je geld bij?" blafte
de stem hem toe met een rauw-
heid die bij het geschonden ge-
laat paste terwijl de ogen be-
geerte vlamden.
Darn dacht lang na over de
kristallen armband die hij on-
der zijn mouw verborgen hield.
Buiten stopten de rennende voe-
ten en verwijderden zich. De
Bewakers wachtten, speurden in
het rond; men beweerde dat ze
nog nooit een slachtoffer ver-
speeld hadden.
Darn was daarvan overtuigd.
De man lachte. "Hun belo-
ning is meer nabij dan de jouwe,
vriend." Hij wou de toets in-
drukken die de sirene deed loei-
en maar Darn besprong hem en
wierp hem tegen de grond. Darn
beukte met zijn hoofd in een
glazen beeldhouwwerk. Hij bloed-
de uit verscheidene wonden. Hij
wierp een hopeloze blik achterom
en baande zich een weg door de
ingedeukte wanden in een andere
steeg. Een ogenblik bleef hij
aarzelend staan, wasde man dood ?
Wat maakte het ook uit, één of
twee moorden, zijn lot bleef
ongewijzigd tenzij hij kon ont-
snappen. Deze ruwe, enge stra-
ten leken identiek, de plastic
wanden slorpten alle geluid op
en brachten zijn gevoel van
richting de war. Waarheen ?
"Wat doe jij hier, lieverd ?"
De stem was ruw en diep. Een
walm van parfum veroorzaakte
een onbedwingbare aantrekkings-
kracht. Darn draaide zich om
en staarde in wereldmoede ogen
van de vrouw die in de deurope-
ning stond. Hij tastte haar
vluchtig af met zijn ogen en
nam haar donkerrode haar in
zich op, haar opgelapte kleren
en afwachtende doch uitnodigende
houding.
"Ik zoek ... zoek een
schuilplaats." Het had geen zin
te liegen want het lag er vin-
gerdik op dat hij niet tot dit
Kwartier behoorde. Zijn onbe-
rispelijk pak en de overdadige
juwelen verraaddenzijn afkomst.
"Kom binnen." Kort, bruusk,
een stem die geen tegenspraak
duldde.
Een laatste blik achterom
en Darn volgde haar in de keet.
Ze sloot de deur en ertegen leu-
nend bekeek ze hem onderzoekend.
"Zo ... jij bent er de oor-
zaak van dat ons Kwartier verge-
ven is van Bewakers."
"Ja,het spijt me moest ik
iemand ongemak hebben bezorgd.
Voor mij is het helemaal onaan-
genaam."
"Dat geloof ik. Wat bracht
al die Bewakers op de been voor
een massale jacht ?"
"Ik doodde mijn vrouw."
Met opgetrokken wenkbrau-
wen keek ze hem verbaasd aan,
haar diep-paarse ogen drukten
angst en shock uit. Darn her-
kende deze uitdrukking en hield
zijn afstand.
"Ik zal je niet kwetsen.
Ik ben geen doder. Ze was ...
met een ander."
Pijn, leed, angst en ver-
moeidheid overmanden hem en
deden hem neerzijgen op de
vloer. Hij hield zijn hoofd
tussen zijn handen. Ontroerd
knielde ze naast hem.
"Hier ben je veilig voor
enkele minuten want je kwam
langs een achtersteeg. Ze ver-
loren je spoor even, laat me
kijken of ik je kan helpen."
"Waarom zou je me helpen ?"
"Ik zou alles doen om ie-
mand uit de klauwen van de Be-
wakers te redden." Afkeer
klonk in haar diepe stem. "Ze
zijn zo geprogrammeerd dat ze
eerst doden en daarna pas vra-
gen stellen."
"Robotten," mompelde Darn
en hij rilde bij de herinnering
aan het moment waarop de Bewa-
kers zijn misdaad gewaar werden
en de achtervolging inzetten.
In zijn verbeelding zag hij
terug zijn gevaarlijke vlucht
lans de buitenkant van zijn
flatgebouw, grijpend en klauwend
naar elke voet- of handsteun
langs de bijna spiegelgladde
muur naar beneden. Een afschu-
welijk verminkte en dode Dar-
leen op de kristallen mozaïek-
vloer achterlatend, zich zorgen
35
makend of haar bloed het inge-
wikkelde mechanisme, dat de
kristallen mozaïek bewoog, zou
beschadigen. Die vloer had een
maandloon gekost.
"Ik weet niet hoe ik hier
terechtkwam," zei hij, haar be-
kijkend en zich afvragend wat
een verwaarloosde vrouw zo aan-
trekkelijk maakte.
"Blind toeval, denk ik".
Ze draaide zich om en drukte op
een knop. Een paneel gleed ge-
luidsloos weg en bracht een ver-
zameling lompen en hoeden te
voorschijn, opgehangen aan zelf-
gemaakte haken. "Hier." Ze
greep naar een gescheurde en be-
schimmelde mantel. "Verberg dat
mooie pak van je, ik zal je hel-
pen wandelen in plaats van te
rennen."
"Bedankt." Darn stond
langzaam recht terwijl alle
spieren in zijn lichaam protes-
teerden. Met moeite kon hij
zijn ogen openhouden en hij ver-
langde ernaar enkele uren, da-
gen, weken te slapen om daarna
te ontwaken, bevrijd uit deze
nachtmerrie. Hij schudde wild
het hoofd, Darleen was dood,
hij moest zo snel mogelijk uit
het volle daglicht verdwijnen.
De jas voelde groezelig aan tus-
sen zijn vingers, hij walgde
maar het kledingstuk kamoefleer-
de hem uitstekend.
"Dank je voor je vriende-
lijkheid."
"Ik zou hetzelfde doen voor
iedereen." Haar lange rode haren
zwaaiden rond haar hoofd toen ze
zich omdraaide. "Het is een
schande dat ik je niet beter tot
ontspanning kan brengen, de
zaak is kalm vannacht. Waarschijn-
lijk door al die Bewakers."
Darn aarzelde maar nam toen
toch de kristallen armband van
zijn pols en gaf hem haar.
"Dit zal je vergoeden voor de
jas en het klantenverlies."
"Dank je!" Ze nam de
armband en leidde hem naar de
achterzijde van de hut. De
panelen gaven vlot mee, deze
uitgang werd meer gebruikt dacht
hij terwijl hij de braakgrond
betrad bezaaid met afval.
"Ga," maande ze hem aan
"rechtdoor, niet stoppen en
met niemand praten, kijk voor.
je uit, in dit Kwartier loopt
men niet, stap behoedzaam en
gedraag je zoals wij." De pa-
nelen sloten zich terug en Darn
keek misprijzend naar de beschim-
melde jas en kale pols. Hij
zuchtte. Misschien loonde het
de moeite want zijn zilverige
pak weerkaatste elk straaltje
licht en dat zou de Bewakers
zeker aantrekken.
Hij overschouwde opnieuw
de braakliggende grond die er
verlaten en vernield bij lag;
een stortplaats van het Kwartier
voor al wat ongewenst, gebroken,
besmet of vernield was. Zijn
voorbijgaan joeg wolken insekten
op. Hij wist niet dat zulke
plaatsen bestonden, hij die o-
verdaad en luxe had gekend in
de Bovenstad. Hij haastte zich
voorbij deze plek, bang mensen
te ontmoeten in deze smeltkroes
van menselijke wrakken en mis-
lukkelingen, waar iedereen en
alles aanvaard werd. Behalve
een doder, dacht Darn, woedend,
een vluchtende doder achtervolgd
door Bewakers. Onderduiken be-
tekende een zekere dood voor hem
en zijn beschermeling. Hoe
bleek het bestaan ook was, ge-
vuld met wanhoop en eenzaamheid,
vol armoede en honger, niemand
wou afstand doen van dit leven.
Een doder werd geholpen om hem
zo vlug mogelijk te vergeten.
Aan de rand van de vuilnisbelt
aarzelde Darn om de weg rechts
of links in te slaan. Hier
heerste duisternis, dreigend be-
wegende schaduwen, hier kon hij
verkwanselen wat hij trachtte te
redden : zijn leven. Hij trok
de mantel nauwer om zich om
zijn juwelen en opvallend pak
te verbergen en koos kordaat
37
links, de ogen neergeslagen,
uitkijkend voor gaten, afgesle-
ten voetpaden, elke hindernis
die hem zou kunnen doen vallen
en blootstellen.
Alles was stil.
De drukte die hem in het e-
legante Stadskwartier had achter-
volgd was verdwenen zoals krin-
gen op het water. De nachtrust
was volledig, afwachtend, blijk-
baar onbewoond hoewel vol van
verwittigingen, vermeende ritse-
lingen en bewegingen.
Verder, dacht hij steeds
maar opnieuw, altijd verder. De
herinnering aan de moord, de
vlucht, het rennen, zwakte af en
hij wenste zichzelf geluk omdat
hij tot dusver de Bewakers had
weten te verschalken. Bewakers
die geprogrammeerd waren om te
doden. Elke mens kon een robot
misleiden.
Hij kon zich nog net be-
dwingen om niet in lachten uit
te barsten terwijl hij besefte
dat verborgen oren het minste
geluid opvingen, de minste be-
weging werd geregistreerd in
duistere schaduwen. De paniek
maakte plaats voor zijn weerge-
vonden vertrouwen.
Een schuiloord, een toe-
vluchtsoord moest hij vinden.
In vergeten hoeken van zijn ge-
heugen zocht een oude herinne-
ring de oppervlakte van zijn
bewustzijn. De gedachte ver-
dween weer terwijl hij zich
concentreerde op zijn einde-
loze zwerftocht. Opnieuw werd
hij geplaagd door de gedachte
die zijn volle aandacht opeis-
te, plukte aan zijn hersenen,
verdween weer, stoorde hem.
Asiel.
Ergens moest er een plaats
zijn waar men hem niet kon,
mocht weigeren waar hij onschen-
dbaar was voor alles en iedereen,
zelfs voor de Bewakers.
De koele nachtluchtjes
trokken aan de slippen van zijn
38
jas net of men wou hem bloot-
stellen aan de Argus-ogen van
de onverbiddelijke jagers.
Darn greep de jas met beide
handen krampachtig om zich heen,
alsof het kledingstuk zijn enige
bescherming was.
Asiel !
Een kerk moest hem asiel
toestaan. Maar waar in dit
godverlaten oord vond hij een
kerk ? Hij stopte, luisterde,
keek, onwennige ogen doorboor-
den de allesomringende duister-
nis op zoek naar een toren, een
portaal, enig teken dat de na-
bijheid van een gastvrije kerk
verried.
Niets.
Hij verloor zich terug in
het donker en zette vermoeid
zijn weg verder. Uitputting
nam de overhand, gebood hem te
rusten. Een stem verzekerde
hem dat het geen kwaad kon als
hij enkele ogenblikken tegen
een muur rustte. Daar, dat
portaal bood voldoende bescher-
ming om zijn lichaam wat rust
te gunnen.
Stenen portaal !
Een kerk.
Enkel een kerk bezat een
portaal in deze plastic-wereld.
Per toeval had hij zijn bevrij-
ding bereikt. Opluchting bewelm-
de hem. Zijn lichaam verdroeg
het rechtopstaan moeilijk na
zoveel paniek, rennen, vluchten
en schuilen. De kerk was er om
hem te ontvangen. Hij strompelde
tot de zware poort en begon deze
met zijn vuisten te bewerken.
Iets vertelde hem dat iemand er
was om hem binnen te laten, een
priester, een vluchteling zoals
hij, eender wie of wat. De
vormeloze schaduwen die de kerk
omhulden maakten zich los van
hun omgeving en namen de vorm
aan van de gevreesde Bewakers.
"Coan Darn."
De stem van de Bewaker was
koud en onpersoonlijk zoals de
materie waaruit deze was opge-
bouwd.
"Je bent schuldig aan de
moorden op Darleen Darn en Hugo
Crysan. Op het vernietigen van
leven staat de doodstraf."
Sterven moest hij dus toch,
dacht Darn terwijl hij harder
op de deur bonsde met zijn be-
bloede vuisten. Iemand, eender
wie moest opendoen voor de lasers
vuur spuwden. Hier moest men
hem asiel verlenen.
Niemand kwam.
Hij draaide zijn rug naar
de deur, hulpeloos, hopeloos.
"Hoe wisten jullie me hier
te vinden," fluisterde hij; de
handen nauwlettend gadeslaan.
In stilte bad hij dat iemand hem
toch nog gehoord had en de deur
opende terwijl hij achterover in
de stenen koelte kon tuimelen.
"Alle vluchtelingen zoeken
hier een schuilplaats."
"Ik dacht jullie te kunnen
misleiden."
Darn verloor de zwarte
hand niet uit het oog, zag hoe
ze zich opende zoals een dode-
lijke bloem in de morgenzon,
een cirkel van bederf.
"Iedereen denkt dat."
De hand opende zich, de
vlam ontstak en hij viel,
schreeuwend,op de uitgesleten
treden.
De Bewakers draaiden zich
om, hun taak was volbracht.
De kerkdeuropende zich
kreunend op een kier. De oude
priester keek bedroefd naar het
lichaam. Weer iemand die asiel
zocht en weer hadden zijn oude
benen hem niet vlug genoeg ge-
dragen om op tijd de deur te
openen. Vermoeid, gepijnigd,
hij trok het lichaam binnen en
liet het zacht op de stenen
rusten. De gapende wonde scheen
hem obsceen toe te lachen. Een
traan viel op het verschroeide
vlees.
"Het spijt me vriend,"
mompelde de oude man, "het spijt
me dat ik niet op tijd kwam. Ik
kom nooit op tijd."
Hij sloot Darn's ogen met
verrimpelde, teder vingers.
Hij draaide zich om en
wendde zich naar het altaar om
te bidden.
39
 Producer Ivan Reitman
(Animal House, Meatballs),
director Jerry Totterton en
Columbia Pictures wagen zich
in het domein van "Heavy Metal".
De tekenfilm wordt eind augustus
gelanceerd in de USA.
De cartoon bevat verschil-
lende korte verhalen
(1) TAARNA (Michael Gross)
sword and sorcery
(2) Harry Canyon (Dan
O'Bannon) detective à la "Mall-
tese Falcon", maar in het jaar
2035.
(3) B17 (Dan O'Bannon)
horror comic-strip-style.
auteur : Peter Hyans (Capricorn
I, Hannover Street, Busting)
regisseur : Peter Hyans
acteurs : Sean Connery (Federal
Marshall O'Niel), Peter Boyle
(General Manager Boyle), Fran-
ces Sternhagen (dokter Lazarus)
editing : Stuart Baird (Super-
man, Omen, Altered states)
SFX : Roy Field en het Intro-
vision proces
40
(4) Captain Sternn (Berni
Wrightson) met MAD allures
Richard Corben verzorgde de ont-
werpen voor de verschillende hel-
den. Terwijl Angus McKie de
achtergrondscenes schilderde.
(5) Self landinq (o'Bannon
- T. Warkentin).
Ongeveer 18 landen hebben
samengewerkt aan het projekt.
De animatie geschiedde in
studios te Canada en Ergeland.
De soundtrack album zal
Heavy Metal en New Wave groepen
bevatten, o.a. : The Who, Dero,
Stevie Nicks en Tom Petty, Blue
Oyster Cult, Cheap Trick en
Black Sabbath.
muziek: Jerry Goldsmith (Alien)
produktie : Alan Ladd Jr.
Sean Connery, de Schotse
akteur, bekend voor zijn karak-
terrollen, is ook de eerste ak-
teur die met succes James Bond
(007) uitbeeldde. Nu speelt hij
de hoofdrol in "Outland". Het
verhaal lijk sterk op "High
Noon", een klassieke western uit
de vijftiger jaren. Toch is
"Outland" geen Western. De
aktie is verlegd naar een mijnwer-
kerskamp op Io, één van de manen
van Jupiter. De rokende Colt
is vervangen door een automa-
tisch geweer met afgezaagde
loop. CON-AM-27 is een heksen-
ketel voor keiharde kerels en
koelbloedige meiden. Men gaat
op Io enkel werken voor de poen.
Het is een extrapolatie van het
soort avonturiers die op drij-
vende boortorens samenhokken.
Deze plaats wordt beheerd door
de corrupte General Manager
Sheppard. De politie eet uit
zijn hand. Maar dan komt de
nieuwe Marshall. Een harde
rechtvaardige vent. Het wordt
een volwassen SF-geschiedenis
van de nabije toekomst. O'Niel
ontdekt dat de arbeiders over-
spoeld worden door drugs en
corruptie. Sheppard besluit om
de politiecommissaris uit te
schakelen. Maar de eigenzinnige,
koppige speurder gebruikt het
geautomatiseerd informatie-net
om op zijn vijanden te spionne-
ren. O'Niel wordt bij zijn
speurwerk geholpen door de vrou-
welijke arts van CON-AM-27.
Dokter Lazarus ontdekt de samen-
stelling van de verslavende sub-
stantie die de arbeiders tot
"overwerk" aanzet en als neven-
verschijnsel hen waanzinnig of
dood achterlaat. Ook zal ze de
harde "cop" behulpzaam zijn bij
de "showdown". Want de huurdo-
ders zitten O'Niel op de hielen.
De marshall gebruikt al de ge-
varen van de onmenselijke ruimte
om zijn vijanden in de val te
lokken.
Connery is geen nieuweling
in de SF en Fantasy prenten.
Van "James Bond","Zardoz" en
dan naar "Meteor". Sean legt
zich geen grenzen op wat be-
treft het film-materiaal dat
hem aangeboden wordt. Zijn
enige richtlijn is de volgende :
"Als het stuk dramatisch geladen
is, dan trekt het mij aan."
Over de film vertelt hij : "Out-
land is fundamenteel een pla-
neetgebonden Space-opera.
O'Niel staat op de voorgrond en
maakt gebruik van computers en
andere hardware om zijn recher-
che-werk af te handelen. De
marshall is een toffe kerel.
Ongelukkig heeft hij een grote
mond.
Wat hem meestal in benarde si-
tuaties brengt."
In "Outland" werden kleur-
eneffekten bereikt door roze en
blauwe gels samen te voegen met
fluorescerend licht. Een nieuw
filmprocédé INTROVISION werd ont-
worpen door John Eppolite. Het
proces voegt akteurs samen met
fotomateriaal, schetsen en mini-
atuurtjes.
De schaalmodellen : de
kolonie en de ruimteschepen zijn
op een schaal 1:200 gemaakt.
Op het witte scherm lopen ac-
teurs langsheen deze modellen
alsof het reële bouwwerken
waren.
De vrouwelijk hoofdrol
wordt gespeeld door Frances
Sternhagen. Zij is een bekende
toneelactrice in New York. Zij
speelt de rol van Dr. Lazarus.
De arts is een cynische en com-
plexe figuur. Zij probeert
haar oorspronkelijke zeer men-
selijke gevoelens weg te bergen
in een harde bolster. Het is de
vrouw die het klaarspeelt om te
overleven in het harde benauwde
klimaat van Io.
41
Eddy C. BERTIN. De sluimerende
stranden van de geest; verha-
len uit het membraan-universum
1985-2300; omslagill. Chris
Foss, omslagontw. Paul Groenen-
daal. Utrecht; Aartselaar,
Bruna, 1981.
Eindelijk een verzameling van
de korte verhalen die we kennen
uit de periode 1973-1980 en die
we gelezen hetben in magazines
en pockets, zoals : Marabout,
Progressef, SF Magazine, Gany-
medes en Rigel.
Het is een eerste supplement
op de metageschiedenis van de
mens in de membranen. Andere
periodes van deze historiek
beschrijft ECB in 'Eenzame
bloedvogel' (Bruna, 1976) en
in 'Het blind doofstomme beest
op de Kale Berg' (in voorberei-
ding). Er zijn natuurlijk wel
wat overlappingen maar dat
schaadt niet aan deze verhalen-
bundel. De gehele geschiedenis
zou tot 3666 moeten reiken.
Ieder verhaal is best afzonder-
lijk te lezen. 'Short stories'
dus, zoals ik reeds zei ...
maar toch veel meer.
ECB waagt zich op het terrein
van de imperiumbouwers. Hij
schept zijn persoonlijk uni-
versum steunend op de klassieke
feiten/veronderstellingen ...
42
die hij duchtig op eigen crea-
tieve wijze extrapoleert.
De ontmenselijking van de mens
door de wetenschap en de tech-
niek. Het gebrek aan een heil-
brengende sleutel. De wreedheid
van de oneindige ruimte en de
nietigheid van het schepsel dat
wij mens noemen. Hij rekent af
met de kernwapens en de che-
mische oorlogvoering, beschrijft
de post-Holocaust periode, duikt
in de geestverruimende LSD-ex-
perimenten die de mens vermin-
ken. Ook zinsspeelt hij op de
wrange evolutie van de K. gods-
dienst. Iets dat hij vast van
Heinlein en Bradbury heeft op-
gepikt. Dun pakt ECB ook nog
uit met een historisch over-
zicht en een verklarend woord-
register à la Frank Herbert.
Om samen te vatten : de bundel
bevat vier soorten gegevens :
(1) historische documenten en
wetenschappelijke verhandelin-
gen;
(2) harde spannende verhalen met
ECB erotisme op de achtergrond;
(3) space opera's met de nodige
cynische en ontnuchterende op-
merkingen;
(4) gedichten of ballades.
Niet dat alle verhalen hoogvlie-
gers zijn. Maar er is voor iede-
reen wat. Een aanrader voor het
Vlaamse en Nederlandstalig ge-
bied. Deze sf blauwdruk van ECB
biedt echter geen kantklare of
geruststellende oplossing voor
de toekomst van de mens.
Chelsea Quinn YARBRO. Hazegrauw
(False Dawn); vert. Ingrid Toth
en Nan Lenders; omslag Poen de
Wijs. Amsterdam, De Arbeiders-
pers, 1980. 268 p., 385 F.
De beschaving is in elkaar ge-
klapt, niet door een plotse
catastrofe zoals de bom of een
exploderende kerncentrale, maar
door een geleidelijke vergifti-
ging van het ecosysteem, tot
een dramatische grens overschre-
den is. Twee mensen trekken door
het puin van een wereld op zoek
naar een mogelijk niet meer be-
staande veilige plaats. Alweer
een na-de-ramp-roman met een
odyssee van de overlevenden ?
Ja, maar toch wel meer. Aller-
eerst knap geschreven en boei-
end van begin tot einde. Ten
tweede een sublieme tekening
van de verhouding tussen twee
mensen, die zeker niet onmid-
dellijk egaal verloopt (en niet
naar een happy-end wegglijdt).
Gewoon een keigoed boek, wat
mij betreft het beste dat de
SFem-reeks ons gebracht heeft.
Julien C. Raasveld
0ctavia E. BUTLER. De patroon-
meester (Patternmaster); vert.
Jean Schalekamp; omslag Poen
de Wijs. Amsterdam, De Arbei-
derspers, 1980. 188p., 340 F.
Of misschien wel ... in het
volgende deel ...
Een nogal klassieke roman over
superieure mutanten, gewone
mensen en Clayarks, tot beest-
mensen gedegenereerde mutanten,
die echter de Patronisten veel
moeilijkheden bezorgen met her-
ontdekte technologie.
Het verhaal gaat over de strijd
tussen broers om de opvolging
van hun vader, Patroonmeester
Rayal. Ik heb een beetje ge-
huiverd bij de lezing. Opper-
machtige Übermenschen, die door
hun mentale krachten in één
klap honderden andere wezens
kunnen doden; het idee dat macht
de sterkste moet toekomen (ten
koste van zijn eigen broer als
het moet) ... Ik kleef niet
graag etiketten, maar ... Over-
igens is het geheel nogal vlak
en voorspelbaar, degelijk maar
zonder hoogtepunten. Niet zo'n
uitschieter dus, maar het is ook
slechts de eerste roman van Oc-
tavia Butler.
Julien C. Raasveld
Christopher PRIEST. Een zomer
van altijd (An Infinite Summer)
vert. Annemarie Kindt, omslag
Dicky Groenendijk-Grimme.
Bussum, Centripress BV, 1980.
168 p., fl 15,90 / 245 F.
Christopher Priest is sedert
43
1966, toen hij in IMPULSE de-
buteerde, constant doorgegaan
met het brengen van oerdegelijke
hoewel niet altijd tot de hoog-
ste regionen behorende SF.
Een enkele maal benadert hij
die wel, zoals met zijn roman
'Omgekeerde wereld', waarvoor
hij in 1975 de British Science
Fiction Award kreeg, en ook
sporadisch in zijn korte verha-
len. Ook in deze bundel is
afwisselend briljant en alleen
maar stevig leesbaar werk te
vinden.
Het titelverhaal (Een zomer van
altijd) behoort tot de eerste
categorie - naast de bestaande
werkelijkheid zijn er de ta-
bleaux van bevroren tijd, men-
sen en dingen die om niet nader
genoemd redenen door de hallu-
cinante 'bevriezers' uit de
tijdstroom gehaald worden en
bevroren (maar onzichtbaar voor
de werkelijke wereld) wachten
op een mogelijk ontwaken.
In 'De hoeren' verschijnt de
'Droomarchipel', een eilanden-
reeks in een door oorlog ver-
scheurde wereld, die min of
meer buiten de werkelijke
strijd blijft (hoewel ?). Het
verhaal zelf is een ware nacht-
merrie, die herinneringen op-
roept aan de surreële denkwe-
relden van een Kafka of een
Gombrovic.
'Van vandaag en morgen' behoort
tot het leesbare maar minder
werk van Priest. Het is een
cliché-verhaaltje over een man
die door de tijd springt en
zijn jongere ik een zetje in de
goede richting geeft.
Alleen het idee van 'Fluxkanaal'
waardoor men in een park naar
vandaag en morgen kan gaan,
heeft een zekere originaliteit,
maar voor de rest is het alleen
maar een herkauwen van wat bv.
Heinlein dertig jaar geleden
reeds deed.
44
'De ontkenning' brengt weer de
wereld van de Droomarchipel,
maar ditmaal speelt de hande-
ling zich in het oorlogsgebied
af, waar een tot dienstplicht
gedwongen dichter zijn lieve-
lingsschrijfster ontmoet en in
opstand komt tegen de oorlog-
voerende gevestigde orde.
'De beloerden' speelt zich dan
weer op de Droomarchipel zelf
af en is voor mij het beste ver-
haal van de bundel. Door de oor-
logvoerende partijen zijn minus-
cule spionageapparaatjes ontwik-
keld. De ontdekker daarvan
heeft zich teruggetrokken op
een eiland, waar zich ook een
ontheemd volk bevind, dat een
opmerkelijke manier heeft om
pottenkijkers de moed te ont-
nemen. Maar als het hoofdperso-
nage via een geheime uitkijk-
plaats een van hun rituelen be-
spiedt komen er verrassende re-
sultaten.
Een aanbevolen bundel.
Julien C. Raasveld
Harlan Ellison
Het nieuwe boek : "Blood's
a rover" van Ellison wordt met
vertraging afgeleverd. De au-
teur had er veel aan verandert.
Hij introduceerde een nieuw
vrouwelijk hoofdpersonage. Ze
heet "Spike" en lijkt een beetje
op Han Solo. Ellison hoopt dat
niemand hem nog een "vrouwenha-
ter" zal noemen, nu hij deze
heldin er in gestopt heeft.
De cover wordt verzorgd door
Michael Whelan. De pocket moet
in september verschijnen bij
ACE boeken.