Test 87

Grupa B

Prawo i prawa człowieka

imię i nazwisko
Test podsumowujący rozdział II
klasa data

1 Przeczytaj zamieszczony fragment i wykonaj polecenia. 0–2 p.

Deklaracja praw człowieka i obywatela, 26 sierpnia 1789 r. (fragment)

W związku z tym Zgromadzenie Narodowe uznaje i ogłasza […]:
Art. I. Ludzie rodzą się i pozostają wolnymi i równymi w prawach. Podstawą różnic społecznych może być tylko
wzgląd na pożytek ogółu.
Art. II. Celem wszelkiego zrzeszenia politycznego jest utrzymanie przyrodzonych i niezbywalnych praw
człowieka. […]
Art. X. Nikt nie powinien być niepokojony z powodu swych przekonań, nawet religijnych, byleby tylko ich obja-
wienie nie zakłócało ustawą zakreślonego porządku publicznego.
Źródło: https://pl.wikisource.org/.

1.1. Wymień dwa prawa człowieka wspomniane w przytoczonym tekście.

1.2. Podaj jedną cechę praw człowieka, którą wskazano we fragmencie Deklaracji...

2 Przyporządkuj do każdego z podanych przepisów Konstytucji RP właściwą generację praw człowieka. 0–1 p.
Wybierz ją spośród odpowiedzi oznaczonych literami A–C. W każdym wierszu tabeli zaznacz jedną literę.

1. Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. A B C

2. Każdemu zapewnia się nietykalność osobistą i wolność osobistą. A B C

A. prawa człowieka pierwszej generacji B. prawa człowieka drugiej generacji C. prawa człowieka trzeciej generacji

3 Przeczytaj tekst i zaznacz właściwe dokończenie zdania. 0–1 p.

Apel UNICEF (fragment)

W Sudanie Południowym* niemal milion dzieci poniżej piątego roku życia jest niedożywionych. Śmierć głodowa
grozi 50 tysiącom z nich. Dlatego konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań. Dramatyczna walka z cza-
sem trwa! Ale nie myśl teraz o tej przerażającej liczbie, pomyśl o tym jednym głodującym dziecku, które czeka
na Twoje wsparcie. Za pomocą tej strony przekaż darowiznę, która uratuje mu życie.
* Sudan Południowy – państwo położone w środkowo-wschodniej Afryce.
Źródło: https://www.unicef.pl/.

Życie tysięcy dzieci w Sudanie jest zagrożone, ponieważ nie są tam realizowane ich prawa

A. polityczne. C. socjalne.

B. kulturalne. D. osobiste.
88 Test
Grupa B

4 Uzupełnij zdanie dotyczące Konwencji praw dziecka, wpisując brakujące informacje. 0–2 p.

Dokument został uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne ,

[nazwa organizacji międzynarodowej]

w roku .

5 Określ, jakie prawo człowieka zostało naruszone w sytuacji opisanej w tekście. 0–1 p.

Amnesty International o łamaniu praw człowieka w Iranie

22 lipca policja tymczasowo aresztowała dziesiątki protestujących i rozproszyła tłum tysięcy nauczycieli, którzy
zebrali się naprzeciwko parlamentu w stolicy Iranu, Teheranie, w celu zaprotestowania przeciwko prześladowa-
niu nauczycieli uczestniczących w działaniach związków zawodowych.
Źródło: Raport roczny Amnesty International 2015/2016. Sytuacja praw człowieka na świecie, s. 42.

6 Podaj nazwę organu państwowego, którego dotyczy przytoczony fragment Konstytucji RP. 0–1 p.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. (fragment)

Art. 208.1. […] stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych
aktach normatywnych.
Art. 209.1. […] jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu na 5 lat.

7 Przyjrzyj się ilustracji i wykonaj polecenie. 0–2 p.

Uzasadnij, że działania, o których informuje zamiesz-

czony plakat, przyczyniają się do ochrony praw człowie-
ka. Odwołaj się do właściwego prawa i podaj, do której
generacji ono należy.

22 września bez biletu komunikacją miejską w Tomaszowie Maz.

będą mogli pojechać właściciele samochodów osobowych oraz
osoby im towarzyszące – łącznie w  liczbie zgodnej z  wpisem
określającym liczbę miejsc siedzących w samochodzie, na podstawie
dowodu rejestracyjnego samochodu osobowego wystawionego na
jednego z pasażerów.
 Test 89
Grupa B

8 Zapoznaj się z danymi przedstawionymi na wykresie i wykonaj polecenie. 0–1 p.

Internauci udostępniający w sieci informacje na swój temat

Ogółem 40% 40% 20%
2%
18−24 lat 66% 32%
25−34 45% 41% 14%
35−44 31% 45% 24%
Wiek 45−54 27% 42% 31%
55−64 30% 40% 30%
65 lat i więcej 31% 31% 38%

podstawowe 43% 18% 39%

Wykształcenie

gimnazjalne 76% 24%

średnie 34% 34% 32%
wyższe 42% 47% 11%

Udostępniający Udostępniający wybranym

Nieudostępniający
wszystkim osobom lub firmom (instytucjom)

Źródło: www.cbos.pl.

Oceń, czy podane stwierdzenia dotyczące przedstawionych wyników badań opinii społecznej są prawdziwe.
Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Ponad połowa badanych internautów udostępniała w sieci informacje na swój temat. P F

Wśród najmłodszych internautów przeważają ci, którzy udostępniali prywatne informacje wyłącznie wybranym osobom
P F
lub firmom.

9 Wyjaśnij, dlaczego świadome zarządzanie swoją prywatnością w internecie, np. przez rozważne 0–1 p.
udostępnianie informacji o sobie, pozwala chronić własne bezpieczeństwo. Podaj jeden argument.

10 Przeczytaj tekst, a następnie zaznacz właściwe dokończenie zdania. 0–1 p.

Maraton Pisania Listów wymyślono w Polsce. Jak to często bywa, wielkie pomysły mają bardzo zaskakujące
początki. Dzisiaj Maraton Pisania Listów (zwany po angielsku również Write for Rights) to największa między-
narodowa impreza poświęcona ochronie praw człowieka. Tysiące ludzi z całego świata piszą listy przez 24 go-
dziny w obronie osób, których prawa zostały złamane.
Źródło: serwis internetowy organizacji.

Opisaną akcję organizuje i propaguje

A. Human Rights Watch. C. Polski Czerwony Krzyż.

B. Amnesty International. D. Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

11 Podaj dwa prawa przysługujące świadkowi w sądzie. 0–2 p.