 Ano ang fEDERALISMO?

o Ito ay isang sistema ng gobyerno kung saan ang kapangyarihan, pondo, at

programa ay ibinabahagi sa mga pamahalaang pang rehiyon at panlokal
o Mas malawak ang kapangyarihan at mas malaki ang pondo ng mga rehiyon at
lokal na pamahalaan
 Ano ang anyo ng fEDERALISMO sa Pilipinas?
o Ang pamamahala ng bansa ay hahatiin sa pamahalaang pambansa at
panrehiyon.
o Magkakaroon ng mga rehiyon na may kaniya-kaniyang ehekutibo, lehislatibo, at
hudikatura.
o Lahat ng pamahalaang lokal (lalawigan, lungsod at bayan) ay mananatili, pero
sila ay magiging kabilang na sa regional, o state, government.
 Ano ang mangyayari sa pambansang pamahalaan?
o Mananatili ang pambansang pamahalaan subalit ang ilan sa mga kapangyarihan
nito ay ibabahagi sa mga rehiyon sang-ayon sa iisang Konstitusyon.
 Ano ang mangyayari sa mga rehiyon?
o Habang magkakaroon pa ng mas malalim na diskusyon tungkol sa paghahatian
ng mga kapangyarihan at pondo at ito’y pagdedesisyonan pa ng lilikha ng
bagong konstitusyon, maaari silang magpatupad ng sarili nilang mga programa
at lumikha ng sarili nilang kita.
o Ang mga mas mahirap na rehiyon at lokal na pamahalaan ay makakakuha ng
karagdagang pondo mula sa pamahalaang pambansa, sa pamamagitan ng isang
“equalization fund” o subsidy program, para makatulong sa kanila.
 Ano ang mangyayari sa mga pamahalaang lokal?
o Ang mga pamahalaang lokal ay mananatili sa anyong nakasaad sa Local
Government Code, ngunit may karagdagang tungkulin at pondo.
o Sa kasalukuyang sistema, kinokontrol ng pambansang pamahalaan ang
karamihan sa mga pondo. Kapag lumipat sa federalismo, humigit-kumulang 70-
80% ng mga nalikom ay mananatili sa mga pamahalaang lokal, depende sa
magiging kalabasan ng mga pananaliksik at nilalaman ng bagong Konstitusyon.
o Dahil sa ganitong istruktura, mas marami ang pera ng mga pamahalaang lokal
para ipatupad ang kanilang mga plano.
 Ano ang kabutihang idudulot nito sa mamamayang Pilipino?
o Mas magiging epektibo ang pamamahala dahil mas mailalapit ang pamahalaan
sa mga mamamayan.
o Dadali ang proseso sa pagpapatupad ng mga programa at proyekto dahil hindi
na mangangailangan ng pag-aproba ng national government.
o Mababawasan ang kahirapan sa bansa dahil mas maraming pondo ang
mapupunta sa mga pamahalaang lokal.
o Magkakaroon ng kapangyarihan ang mga rehiyon para magpataw ng sarili nilang
buwis kaya magkakaroon ng competitive tax rates.
o Sa ilalim ng federalismo, mahihikayat ang mga tao na makilahok sa proseso ng
pagdedesisyon. Pananagutin ng mga mamamayan ang kanilang mga inihalal at
itinalagang opisyal para sa mga polisiyang huhubog sa komunidad.
o Dahil dito, ang mga lokal na pamahalaan ay tunay na kumakatawan sa mga tao
at lumilikha ng puwang para sa pagkakaunawaan ng iba’t ibang paniniwala.
o Mabibigyan ng permanenteng solusyon ang kaguluhan sa Mindanao at mapabilis
ang pag-unlad nito.

 Anong mga bansa ang naisasailalim na sa Federalismo?

o Mayroong dalawampu’t pitong (27) federasyon sa buong mundo, na bumubuo sa

higit na 40 bahagdan ng kabuoang populasyon nito.
 o Ilan sa mga kilalang bansang federal ay ang Estados Unidos (mula 1789), Kanada
(1867), Alemanya (1948), Suwisa (1848), Arhentina (1853), Rusya (1993),
Australya (1901), Indiya (1950), at Malaysia (1963).

Paunang Salita

Hindi tamang sabihin na walang alam ang Simbahan sa mga problema at isyu na nakaka-apekto
sa ating bansa. Ang totoo, marami ng pagkakataon na mismong mga politiko, lipunang sibil at
iba pang mga pampubliko at pribadong grupo ang kumonsulta at humingi na ng payo sa mga
obispo at pari kung paano bibigyan ng solusyon ang napakaraming suliranin ng ating bayan.

Sa kabila nito, inaamin din naman ng Simbahan na hindi siya eksperto sa lahat ng bagay at hindi
ito makakapagbigay ng lunas sa lahat ng suliranin sa lipunan. Ang isa sa maaari nitong gawin ay
turuan ang taong-bayan na maging matatag sa kanilang moral na paninindigan at bigyan sila ng
katiyakan na ang pakikisangkot ng Simbahan ay bunsod lamang ng kanyang hangaring
makamtan ang panlahatang kabutihan.

Kung nangangaral at may mga pagkilos man ang Simbahan, lagi nitong isinasa-alang-alang ang
interes ng taong-bayan. Ang kanyang pakikilahok sa mga usaping pang-lipunan ay hindi upang
isulong ang anumang balakin nito bilang isang institusyon o di kaya’y ito’y bunsod ng mga
pansariling hangarin lamang.

Napaka-kitid naman ng ating pang-unawa kung ang mga isyu, sabihin pang ang mga ito ay
politikal, ay titingnan at uunawain lamang natin sa aspetong pang-politika. Ang pangunahing
tanong ayon kay Papa Benito XVI ay, “Paano nga ba magiging positibong impluwensiya ang
Kristiyanismo sa mundo ng politika na hindi naman ito magiging instrumentong pang-politikal at
hindi rin nito panghihimasukan ang mundo ng politika para sa kanyang pansariling kapakanan’’?

Sa paggawa ng “primer” na ito tungkol sa Pederalismo, ang Arkidiyosesis ng Manila ay hindi

namumulitika o uma-aktong parang politiko na ang tanging hangad lamang ay malagpasan ang
mga politikal na hamon at iba pang mga masalimuot na sitwasyon ng partido, bagkus
ginagampanan ng Simbahan ang pagiging boses ng konsensiya na ang tanging hangad lamang ay
mag-alok o magbigay ng mga moral na argumento o pananaw tungkol sa ikabubuti o (di-
ikabubuti) ng Pederalismo.

Ang papel ng Simbahan sa gawaing ito ay malinaw na isinalarawan ni Papa Benito XVI ng
kanyang sinabi, “Ang konsensiya ay talaga namang walang kapangyarihan, subalit sa ganyan
mismong kadahilanan, nililimitahan niya ang kapangyahiran at ipinagtatanggol ang mga walang
kapangyarihan”.

Ano ang Federalismo?

Ang federalismo ay isang anyo ng pamahalaan kung saan nagbabahagi ang Sentral na
Pamahalaan (Central Government) ng makabuluhang kapangyarihan, tungkulin, at mga
responsibilidad sa mga yunit ng Lokal na Pamahalan (Local Government Units). Sa sistemang
ito, tinatawag na Federal o Pambansang Pamahalaan ang Sentral na Pamahalaan samantalang
tinatawag namang Mga Estado o Rehiyon ang mga yunit ng Lokal na Pamahalaan, sa anyong ito,
ang mga Estado at Rehiyon ay may sapat na awtonomya at kalayaan sa sariling pamamahala.
Maaari silang magkaroon ng sariling batasan at mataas na hukuman. Ngunit may mga
pangkalahatang kapangyarihang tanging ang Federal na Pamahalaan lamang ang maaaring
gumamit tulad ng pambansang seguridad at pambanyagang diplomasya. Maaaring ihalintulad ito
sa isang asosasyong pampurok tulad ng homeowners association kung saan independiyente ang
bawat pamilya at kabahayan ngunit bumubuo sila ng isang malaking grupo upang tugunan ang
pangkalahatang suliranin tulad ng seguridad at pagtatapon ng basura. Bilang buod, ang
Federalismo ay tungkol sa pagsasalo sa kapangyarihan ng Sentral na Pamahalaan at mga
awtonomo o independiyenteng Rehiyon o Estado: “kalayaan sa sariling pamamahala at
magkasalong pamamahala.”
Paano ito naiiba sa kung anong mayroon tayo ngayon?

Sa paglipas ng mga dantaon, naisailalim ang Filipinas sa unitaryong anyo ng pamahalaan. Sa

sistemang ito, ang buong bansa ay tinitingnan bilang isa, nagkakaisa, at di-mapaghihiwalay na
politikal na yunit.

Ang pangunahing nagpapatakbo sa bansa ay ang Pambansang Pamahalaan kung saan

konsentrado ang malaking kapangyarihan, tungkulin at mga responsibilidad.

Gayunpaman, ibinababa o ihinihirang ang ilang kapangyarihang pampolitika at pang-ekonomiya

sa mabababang nibel ng pamahalaan o mga yunit ng Lokal na Pamahalaan – mga Lalawigan,
Lungsod, Munisipalidad, at Barangay. Ang mga yunit na ito ay nananagutan pa rin sa
Pambansang Pamahalaan, na maitutulad sa isang lokal na sangay o prangkisa ng isang kompanya
sa pambansang tanggapan nito.

May iba-ibang uri o anyo ba ng Federalismo?

Ang mga Federasyon o Federal na Bansa ay nagkakaiba-iba ayon sa layon ng pagsasama-sama

ng mga Estado.

 Ang layon ay maaaring kultural, kung saan ang mga estado o lalawigan ay nabubuo ayon
sa kanilang pangkat etniko, relihiyon, o wika, tulad ng sa kaso ng Kanada, Espanya, at
Belhika. O ang layon ay maaaring ayon sa teritoryo, kung magkakadikit o magkakasunod
lamang ang mga estado, tulad ng sa kaso ng Estados Unidos.
 Ikalawa, nagkakaiba-iba rin ang federalismo ayon sa anyo ng pamahalaan kung saan
maaari itong umusbong. Maaari itong maging Pampanguluhan kung saan inihahalal ang
Pangulo bilang puno ng pamahalaan, o Parlyamentaryo kung saan pinipili ng Batasan
(ang Kongreso o ang Parlamento) ang Punong Ministro bilang puno ng pamahalaan.
 Ikatlo, nagkakaiba-iba ang federalismo ayon sa uri ng kapangyarihan na pinagsasaluhan
ng Federal na Pamahalaan at mga Estado at Rehiyon. Sa ibang modelo ng federalismo,
may kapangyarihan sa paggawa ng batas ang mga Estado na maaari din nilang
isakatuparan, samantalang sa ibang federasyon, may administratibong tungkulin lamang
ang mga Estado, kung saan maaari lamang silang magpatupad ng batas.

Anong mga bansa ang naisasailalim na sa Federalismo?

Mayroong dalawampu’t pitong (27) federasyon sa buong mundo, na bumubuo sa higit na 40

bahagdan ng kabuoang populasyon nito.

Ilan sa mga kilalang bansang federal ay ang Estados Unidos (mula 1789), Kanada (1867),
Alemanya (1948), Suwisa (1848), Arhentina (1853), Rusya (1993), Australya (1901), Indiya
(1950), at Malaysia (1963).

Anong uri ng Federalismo ang ipinapanukala ng kasalukuyang pamahalaan?

Ipinapanukala ng Consultative Committee, komiteng binuo ng Pangulo upang pag-aralan ang

Konstitusyon at magmungkahi ng mga pagbabagong kinakailangan upang maisulong ang federal
na anyo ng pamahalaan, ang Modelong Federal-Pampanguluhan (Federal-Presidential Model).

Sa ilalim ng modelong itong itinulad sa Sistemang Federal ng Estados Unidos, maghahalal pa rin
ang bansa ng Pangulo at Pangalawang Pangulo, at ng dalawang kamarang pambatasan
(Kongreso at Senado).

Ang isang paksa ng debate ay kung paano bubuoin ang mga Estado o Rehiyon base sa
kasalukuyang ayos ng mga politikal na teritoryo. Sa isang dulo ng talakayan, iminumungkahi ng
ilan ang pagkakaroon lamang ng tatlong Estado (Luzon, Visayas, at Mindanao), at sa kabilang
dulo naman ay 81 Estado mula sa 81 kasalukuyang lalawigan.
Bakit ipinapanukala ng kasalukuyang pamahalaan ang pagtulak sa Federalismo?

Sa kaniyang mga talumpati, nagbanggit si Pangulong Rodrigo Duterte ng iba’t ibang dahilan ng
agarang pagtulak sa Federalismo sa bansa.

Una, “katiting” lamang ang nakukuhang halaga o yamang pinansiyal ng mga yunit ng Lokal na
Pamahalaan (LGUs) mula sa Pambansang Pamahalaan sa Maynila kumpara sa ibinibigay ng una
sa huli. Bilang halimbawa, aniya, ang Davao ay nagbibigay ng P5 bilyon kada buwan ngunit
nakatatanggap lamang ng P2 bilyon pabalik. Sa katunayan, binibigyan lamang ang mga LGU ng
40 bahagdan ng kabuoang buwis na kinokolekta ng Kawanihan ng Rentas Internas. Kung
isusulong ang Federalismo, aniya, ang lahat ng ito ay mababaligtad –makagagamit ang bawat
LGU ng 70 bahagdan ng kita nito at kailangan lamang nilang magbigay ng 30 bahagdan sa
Federal na Pamahalaan.

Ikalawa, sinasabi din ni Pangulong Duterte na ang Sistemang Unitaryo, kung saan ang mga
kapangyarihan ay napupunta lamang sa Pambansang Pamahalaan sa Maynila, ay malapit sa
katiwalian. Tanging ang Pangulo lamang sa Malacañang at ang mga kaalyado nito sa Kongreso
ang nakapagpapasya kung paano naipamamahagi ang badget at ang ilang bahagi nito ay
napupunta lamang sa kanilang mga bulsa at pansariling proyekto, wika niya.

Ikatlo, mabibigyan ng Federalismo, ani Duterte, ng lakas ang mga LGU na isakatuparan ang
kanilang sariling direksiyong pang-ekonomiya. “Maaari nilang imbitahan nang direkta ang mga
namumuhunang dayuhan. Mapupuksa nito ang pagkagahaman ng burukrasya. Nakukuha ng
Maynila ang lahat kaya’t napipilitan ang mga rehiyon na manlimos. Ang benepisyo ng
federalismo, ikaw na ang direktang pupunta. Hindi na kailangang dumaan pa sa DOTC at
NEDA.”

Ikahuli, para sa Pangulo, ang makabuluhang awtonomya na ipagkakaloob ng Federalismo sa mga

LGU ang sagot sa separatistang hangarin ng mga grupong Muslim sa Mindanao. Madalas niyang
nababanggit sa kampanya, “Tiyak na makapagdadala ang federalismo ng kapayapaan sa
Mindanao.”

Bakit tinututulan ng ilang sektor ang federal na anyo ng pamahalaan?

Bagaman ang Administrasyong Duterte ay kumbinsido sa mga benepisyo ng Federalismo para sa

Filipinas, nagpahayag ang ibang mga sektor sa akademya at lipunang sibil ng pagtutol sa
planong paglipat dito. Mismong ang dating Chief Justice Hilario Davide ang tumawag dito
bilang “paglukso sa impyerno”.

Ang mga dahilang sinasabi ng mga tutol sa paglipat sa Federalismo ay ang mga sumusunod:

Una, ang desentralisasyon, na pinaniniwalaang pangunahing benepisyo ng federalismo, ay hindi

ginagarantiya ng federalism.

Sinulat ni Dr. Cielito Habito, dating puno ng NEDA: “Ang pangunahing punto ay hindi
nangangahulugan ng mas malawig na desentralisasyon ang federalismo. May mga federal na
pamahalaan na mas hindi desentralisado kumpara sa mga sistemang unitaryo, at katabi lamang
ng bansa ang mga pangunahing halimbawa. Inilalarawan ang Malaysia bilang isang
sentralisadong federal na sistema kung saan ang mga kasaping estado nito ay may maliit lamang
na papel kumpara sa sentro. Sa isang banda, ang Indonesiya ay may mataas na nibel ng
desentralisasyon kahit na ito ay naisasailalim sa unitaryo at pampanguluhang sistema. Naglalaro
ang saklaw ng mga federal na sistema mula sa labis na sentralisado (tulad ng Beneswela)
hanggang sa labis na desentralisado (Noruwega). Kung mas malakas na desentralisasyon ang
hangad, hindi kinakailangang federalismo ang paraan.”

Ikalawa, may malaking pagkabahala na magdudulot ang federalismo ng mas malawak na

dibisyon at kaguluhan sa Filipinas. Kinatatakutan na mas mapagtitibay ang mga dinastiyang
politikal at mga pinunong may armadong grupo sa itatayong mga bagong Estado o Rehiyon.
Tinataya ng Ateneo School of Government na apat sa limang kasapi ng Kongreso ang kabilang
sa mga pamilya o dinastiyang politikal. Ayon kay Propesor Roland Simbulan ng Center for
People Empowerment in Governance, “may 178 na dominanteng dinastiyang politikal sa
Filipinas, kung saan 94 na bahagdan ng ating mga lalawigan ang may dinastiyang politikal (73 sa
kabuoang 80 lalawigan).” Kinatatakutan na ang makakapangyarihang dinastiya ay maghahari pa
rin kahit sa bagong sistema.

Ikatlo, ang paghahati ng bansa sa iba’t ibang estado ay maaaring magdulot ng kaguluhan. Ang
mas mayayamang lalawigan ay hindi hahangaring sumama sa mga mas mahihirap na lalawigan.
Habang ang mga Estado o Rehiyon ay may kapangyarihang mamahala sa kani-kanilang sarili,
maaaring hindi pantay-pantay pa rin ang pag-unlad ng mga ito. Patuloy na yayaman ang ilan at
lalong hihirap pa ang iba.

Ikaapat, higit na lalaki ang burukrasya ng pamahalaan dahil ang bawat Estado o Rehiyon ay
mayroong kani-kaniyang kagawarang pang-ehekutibo, mataas ng hukuman, at batasan. * Lolobo
ang bilang ng mga bagong mambabatas sa libo-libo, idagdag pa ang kanilang mga kawani. At
natural na ang lumalaking burukrasya ay mangangailangan ng gahiganteng gastos. Tinataya ng
Philippine Institute for Development Studies na ang halaga ng gagastusin ay P44 hanggang P72
bilyon, hindi pa kasama ang para sa mga kawani ng sangay ng hudikatura. Puna ni Habito,
“Hindi ba lilikha lamang tayo ng pamahalaan ng mga politiko, ayon sa mga politiko, at para sa
mga politiko?”

Ikahuli, kahit pa ibinabandera ng pamahalaan ang Federalismo bilang pangunahing lunas sa

separatistang hangarin ng ilang Muslim sa Mindanao, hindi ito ganoon kasimple. Ebidensiya dito
ang palpak na eksperimento ng Autonomous Region for Muslim Mindanao (ARMM). Pumalpak
rin ang panukalang pagbuo ng Estadong Muslim sa pag-unawa na walang iisa lamang na
bansang Muslim kundi marahil ay “mga bansa”.

Paano tayo lilipat sa anyong ito ng pamahalaan?

Ang kinakailangan sa paglipat tungong Federalismo ay walang iba kundi ang pagbabago ng
Konstitusyon (Constitutional/Charter Change o Cha-Cha), dahil ang paglipat na ito ay
nangangailangan ng masaklaw, radikal, at malawakang pagbabago sa sistemang politikal ng
bansa.

May tatlong paraan upang baguhin ang Konstitusyon.

Una, maaaring magtawag ng kapulungan (Constitutional Convention) ang Kongreso; o ikalawa,

ang dalawang kamara ay maaaring bumuo ng isang Constitutional Assembly; ikahuli, maaaring
magpanukala ang mga mamamayan sa pamamagitan ng tinatawag na “People’s Initiative”.

Sa anumang paraang pipiliin, kinakailangang dumaan ang mga panukalang susog sa isang
Plebisito. Sa kasalukuyan, naghirang ang Administrasyon ng isang Consultative Committee
upang magmungkahi ng mga pagsusog sa Konstitusyon na kinakailangan sa paglipat tungong
Federalismo.

Bagaman hindi magkasundo ang Kamara de Representante at ang Senado kung magtatawag ba
ng Constitutional Convention o magbubuo sila ng Constitutional Assembly, inaasahan na ang
mga panukala ng Komite ay ipepresinta sa isang plebisito sa darating na Oktubre.

Ano ang posisyon ng simbahan ukol sa federalismo?

Una, bilang pangunahing gabay, base sa makasaysayang tradisyon ng Catholic Social Teaching,
walang kinikilingang sistemang politikal ang Simbahan. Nagpapahayag lamang ito ng suporta sa
Demokrasya sapagkat tinatatag at pinangangalagaan nito ang kalayaan at dangal ng tao, na
siyang mga prinsipyong pinahahalagahan din ng Simbahan.
Ikalawa, sa isyu ng Charter Change, naglabas ng pahayag ang Catholic Bishops Conference of
the Philippines noong Enero na nagpapahayag ng kanilang suporta sa 1987 Konstitusyon, at
nagsasabing kung matutuloy ang Charter Change, kinakailangang siguraduhing lehitimo ang
buong proseso at humihikayat ito sa aktibong pakikisangkot ng mga mamamayan.

Ikatlo, sa parehong pahayag, nakikita ng mga Obispo na hindi kailangan ang mga pagkilos
tungong Federalismo sa panahong ito. Ayon sa kanilang sinulat: “Ang tanong namin: kailangan
bang baguhin ang Konstitusyon upang makapagbahagi ng kapangyarihan? Maraming eksperto sa
konstitusyon at batas ang nagsasabing hindi. Ang kinakailangan sa tunay na pagbabahagi ng
kapangyarihan, ayon sa kanila, ay ang ganap na pagsasakatuparan ng Konstitusyon, ang paglikha
ng mga nakapangyayaring batas, at ilang rebisyon sa Local Government Code, at mas
mapagpasyang pagpapatupad ng Indigenous Peoples’ Rights Act. Ang mga ito lamang, ayon sa
kanilang paniniwala, ang makapaninigurado na ang kalayaan sa pagpapasya sa sarili at
desentralisasyon ng kapangyarihang politikal at pinansiyal ay tunay na maisasakatuparan.”

Ikahuli, anila, hindi ito tungkol lamang sa mga estruktura kundi sa mga taong nagpapatakbo ng
mga estrukturang ito. “Napakinggan din namin ang palagay ng mga taong naniniwala na ang
ganap na lunas sa hinahanap natin ay pagbabagong-anyo ng ating kulturang pampolitika, ang
pagbuwag sa mga kaisipang politikal tulad ng pagkiling sa mga personalidad, pamemera, at
palakasan – isang kulturang namalagi na sa kasalukuyang estruktura at mga nakasanayang gawi.
Kung walang pagbabagong-loob, ang bagong politikal na daloy ng Charter Change ay mananatili
lamang sa parehong daluyan, at sa huli’y lulunod lamang sa pag-asang magkaroon ng
panibagong kulturang pampolitika.”

Ano ang maaari nating gawin bilang mamamayan sa debateng ito?

Kinakailangang makialam ng bawat Pilipino sa debateng ito dahil malaki ang nakataya. Kagaya
ng babala ni Attorney Christian Monsod, kasapi ng 1986 Constitutional Commission, kung
magpatuloy ang pagbabago sa Konstitusyon upang maging daan para sa Federalismo, magiging
mahirap ang pagbalik sa dati ng mga radikal na pagbabago. Anuman ang posisyon ng bawat isa
sa isyung ito, kinakailangang tiyakin na siya ay may sapat na kaalaman sa pagiging komplikado
ng isyu.

Isa pa, bilang apela, iminumungkahi sa mga mamamayan ng mga Obispo sa kanilang Pastoral
Statement na “bumuo o buhaying muli ang mga grupo ng pagninilay (circles of discernment) at
gamitin ang kalayaan bilang mga anak ng Diyos na magnilay, makialam, makipagtalakyan, at
makipagdebate. Magkaroon ng malay ng konsiyensiya at magpasya ayon sa liwanag ng turo ng
Ebanghelyo. Gawin ang dapat. Himukin ang mga mambabatas na gawin lamang ang tunay na
para sa ikabubuti ng lahat.”

Ano ang mga Disadvantages ng Pag-shift sa Federalism

 Mas hahatiin ang mga Pilipino

Marami pa ring mga Pilipino ang hindi nag-iisip at umaakto bilang isang bansa. Marami pa rin
ang mas kumikiling sa kanilang pagiging regionalistic. Kaya nga, imbes na magkaroon ng
national unity, patuloy pa rin ang pagkakahati-hati.

Gaya ng sabi ni dating Chief Justice Hilario Davide, mas hahatiin ng Federalism ang taumbayan.
Magkakaroon ng double loyalties. Mas mahirap tanggalin ang regional factions kung ang bawat
rehiyon o probinsya ay magkakaroon ng sariling batas o Constitution. Eventually, magkakaroon
na rin ng sariling watawat at anthem ang mga lugar na ‘to.
Mahirap makintal sa mga Pilipino ang patriotism o pagiging makabayan kung ang unang una
nilang naiisip ay ang pagiging Ilocano, Cebuano, Bicolano, etc nila. Mas magiging mahirap ang
nation building kung ipipilit ang Federalismo dahil nga hindi maisasapuso at isasabuhay ang
pagiging Pilipino.

 Mas lolobo ang bureaucracy

Sa ngayon, mababa ang ranking ng Pilipinas sa ease of doing business. Masyadong maraming
red tape at bureaucracy. Matagal bago makagpa-register ng new business, makakuha ng mga
licenses, at makasunod sa iba’t ibang regulasyon ng pamahalaan.

Ayon kay Davide, mas lalala ito kung ipapatupad ang Federalismo dahil mas lolobo ang
bureaucracy. Sa isang Federal form of government, magkakaroon ng maraming government
authorities o seats of power.

Ang isang Federal government ay magkakaroon ng maraming States o Regions. Kailangan ding
i-reorganize ang Judiciary at Constitutional Commissions. Isang malagim na  bangungot para sa
mga private businesses ang pagtatayo at pag-operate ng kani-kanilang mga negosyo.

 Magpapatuloy pa rin ang Political Dynasties

Hindi madaling tanggaling ang feudalism sa Pilipinas. Pinanatili ito ng mga elitista sa ating
kultura. Kung ipapatupad ang Federalism, patuloy na mamayagpag ang political dynasties. Ayon
nga sa isang speech ng dating Constitutional Commissioner Christian Monsod, ang Philippine
society ay “still feudalistic dominated by a ruling class that rotates among themselves the levers
of power through changes in administration. The fact is that 1% of the families make the laws,
dispense justice, implement programs, and control media.”

Magiging weak ang demokrasya kung patuloy na palalakasin ng Federalismo ang mga political
dynasties at feudal societies.

Masyadong toxic para sa bansa pag pinagsama ang feudalism at political dynasties sa ilalim ng
Federalismo. Posibleng ang elite ay bumalik ulit sa pagkakaroon ng private armies para lamang
magkaroon ng kasiguruhan ang kanilang pamamayagpag sa rehiyon. Magiging warlords na sila.

Posibleng isang malagim na panaginip ang pagkakaroon ng elections. Hindi na ito magiging
honest at credible at lalong hindi na rin ito magiging orderly at peaceful. Magsa-suffer ang rule
of law kung ang power ay nasa feudal at war lords.

Sa kasalukuyang estado ng Pilipinas, ang pag-shift sa federal form of government ay hindi

magiging sustainable at exclusive. Kung babaguhin ang sistema ng pamahalaan, siguraduhin
munang in place ang lahat ng safeguards para matanggal ang mga challenges dulot ng political
dynasties, feudalism, at regionalism.

Hilaw ang pagsusulong ng Federalismo. Pinagpipilitan sa sambayanan PERO hindi naman

sinasagot ang mga issues na kaakibat nito.

POSITIBONG EPEKTO

 Nagiging madali ang pamamahala.

 Ang mga lokal na isyu ay binibigyan ng mas maraming oras.
  Hinihikayat ang pagkakaiba-iba sa loob ng isang bansa.
 Ang mga tao ay mayroong higit na kapangyarihan.
 Ang mga pederal na gobernador ay may mas mahusay na pag-unawa sa kanilang rehiyon.

NEGATIBONG EPEKTO

 Mga kontrahan sa awtoridad.

 Kakulangan ng pagkakaisa.
 Potensyal para sa kontrahan sa pagitan ng mga pederasyon.
 Kumplikado
 Pagkakalito at pagkakaiba-iba. Ibat-ibang mga batas para sa ibat-ibang mga estado ay
maaaring nakalilito

Ang pederalismo ay maaaring maging isang napaka-kapaki-pakinabang na solusyon sa isyu ng

namamahala sa isang malaking bansa. Ito ay isang paraan ng pagtugon sa bawat rehiyon ng mga
pangangailangan ng bansa nang hindi pinapayagan ang mga rehiyon na mawalan ng ugnayan sa
gitnang gobyerno. Gayunpaman, maaaring dalhin ng pederalismo ang potensyal para sa
salungatan at pagkalito kung hindi ito maayos na hawakan.

Federalismo at demokrasya
Ang Federalism ay isang uri ng pamahalaan kung saan ang kapangyarihan ay nahahati sa pagitan ng
pambansang pamahalaan at iba pang mga yunit ng pamahalaan.

Ang pamahalaan naman ng demokrasya ay kapag ang kapangyarihan ng pamamahala ay nasa kamay ng
mga tao o sambayanan. Ito rin ay nangangahulugan na nasa taong bayan ang kapangyarihan ang
kapangyarihan ng pagpili ng lider na gusto mamuno sa isang lugar o bansa.

pederaliso- ang federalismo ay isang sistema ng pamamahala kung saan ang bawat estado ay may
sariling pamahalaan na may kalayaan mula sa central o yung federal na pamahalaan.

Habang ang demokrasya ay..

demokrasya- ang demokrasya, sa literal na kahulugan ay ang pamamahala ng mga tao.