PËRMBAJTJA

1. Neoplazitë e stomakut.................................................................................2

2. Adenokarcinoma e stomakut......................................................................2

3. Limfoma e stomakut..................................................................................11

4. Leiomioma dhe tumoret beninje..............................................................12

5. Adenomat....................................................................................................12

6. Referenca.....................................................................................................13

NEOPLAZITË E STOMAKUT
1
PERKUFIZIMI

Neoplazitë e stomakut janë kryesisht malinje dhe afersisht 90-95% janë

adenokarcinoma. Sëmundjet e malinje që vërehen më pak janë: limfomat, vecanerisht
limfoma jo-Hodgkin dhe sarkomat si leiomiosarkoma. Neoplazitë gastrike beninje
përfshijnë: leiomiomat, karcionoidi dhe lipomat.

ADENOKARCINOMA E STOMAKUT
EPIDEMIOLOGJIA

Ndryshimet e mëdha gjeografike në incidenceën e kancerit gastrik, në mbarë botën,

tregojnë se faktorët mjedisorë ndikojnë në patogjenezën e karcinogjenezës gastrike.
Adenokarcinoma gastrike ka qenë sëmundja malinje më e hasur në botë deri në mesin e
viteve 80 të shekullit kaluar, si dhe mbetet sëmundja më shumë e shpesht te meshkujt e
rajoneve të caktuara si Amerika Jugore si dhe Evropen Lindore. Në SHBA ka qenë
kanceri me i zakonshem por incidenca vjetore ka treguar rënie të vogla dhe tani është
më pak se 20 000 raste të reja në vitë. Kanceri gastrik ndodh më shpesh mes moshave
50-70 vjec dhe më rrall në moshën 30 vjec. Më shpesh paraqitet tek meshkujt se sa tek
femrat në raport 2-1. Mbijetesa për 5 vjet ndodh në më pak se në 20% të rasteve.

FAKTORËT E RREZIKUT

Faktorët e rrezikut për zhvillimin e adenokarcionomës gastrike mund të ndahen në

faktorë gjenetik dhe në ato mjedisor si dhe gjendjet predispozuese. Tabela.1
2
Faktorët mjedisor Faktorët gjenetik Kushtet favorizuese

- infeksioni nga Helicobakter - kanceri gastrik familjar - gastriti kronik, vecanërisht

Pylori
- dieta: kripa e tepërt, nitratet,
KH, mungesa e frutave të
freskëta, e perimeve, e Vit A
dhe C, ushqimet e ngrira.
- statusi i ulët socio-ekonomik
- pirja e duhanit
- i shoqëruar me kancerin
kolorektal jopolipoz të
trashëguar
- grupi i gjakut A
gastriti atrofik, me ose pa
metaplazi intestinale
- anemia pernicioze
- metaplazia intestinale
- polipet adenomatoze
gastrike (>2cm)
- displazia gastrike epiteliale
- gastropatia hipertrofike
- ulcera peptike kronike

Tabela 1 Faktorët e Rrezikut

PATOBIOLOGJIA

Adenokarcinoma ndahet në 2 forma: intestinale dhe difuze. Forma intestinale është

tipike në pjesën distale të stomakut dhe shoqërohet me ulceracione. Shpesh paraprihet
nga lezionet premalinje, ndryshe nga forma intestinale, ajo difuze prek shtresat në
thellësi të stomakut, vecanërisht në kardian e stomakut, si dhe shpesh prek pacientët në
moshë të re. Në përgjithsi prognoza është më e keqe në formën difuze.

Tiparet histopatologjike kryesore të kancerit gastrik përfshijnë shkallën e diferencimit,

invadimit përmes mureve gastrike, përfshirjen e nyjeve limfatike, si dhe praninë ose
mungesën e qelizave në formën e unazës me gurë brenda vetë tumorit. Të tjera
manifestime patologjike përfshijnë praninë e një mase polipoide, e cila mund të dallohet
me vështirsi nga një polip beninjë. Kanceri gastrik i hershëm përbëhet nga lezione
sipërfaqësore me ose pa përfshirjen e limfonoduleve.

Hipoteza kryesore që shpjegojnë mënyrën me të cilën Helicobakter Pylori i cili

favorizon rriskun ndaj kancerit gastrik është nxitje e një përgjigje inflamatore, ku
interleukina -1Beta mund të jetë kryesore. Infeksioni kronik nga H. Pylori sjell
gjithashtu gastritin atrofik kronik, i cili shkakton aklorhidri. Aklorhidria nga ana e saj
favorizon rritjen e baktereve që shëndrrojnë intratet në nitrite. Këto nitrate në
bashkveprim me faktorë gjenetik, nxisin proliferimin e crregullt të qelizave mutacionet
gjentike dhe përfundimisht formimin e kancerit.

MANIFESTIMET KLINIKE

SIMPTOMET DHE SHENJAT

Në stadet e tij të para, kanceri gastrik mund të jetë shpesh asimptomatik ose mund të
paraqesë vetëm simptoma jo specifike të cilat e vështirsojnë vendosjen e diagnozës në

3
stadin e fillimit. Simptomet e mëvonshme përfshijnë: fryerje, disfagi, dhimbje
epigastrike apo ngopje të parakohshme. Ngopja e parakohshme ose të vjellat mund të
tregojnë për një bllokim të pjesshëm të pjesës dalëse të stomakut; megjithatë, mungesa e
levizhshmerisë së stomakut mund të ndikojnë në të vjellat e pacientëve që nuk e
paraqesin këtë bllokiim. Dhimbjet epigastrike që të kujton atë që lidhet me ulceren
peptike ndodh në rreth një të katërtën e pacientëve por në shumicën e pacientëve me
kancer gastrik dhimbja nuk qetsohet nga ushqimet ose nga antacidet. Dhimbja që
irradiohet në korriz mund të tregoj se tumori ka penetruar në pankreas. Disfagia që
shoqërohet me kancer gastrik është një simptomë që tregon për një tumor gastrik më
proximal i vendosur në lidhjen gastro ezofageale ose në fundus.

Shenjat në kancerin gastrik përfshijnë hemoragji e cila mund të cojë në anemi, kjo e
fundit sjell shenja dobsie, lodhje, pafuqi si dhe pasoja më serioze kardiovaskulare dhe
cerebrale. Perforimi në kancerin gastrik është i pazakontë. Kanceri gastrik që jep
metastaza në mëlci mund të japë dhimbje të kuadratit të djathtë, ikter dhe ose
temperaturë. Metastazat në mushkri shkaktojnë kollë, lemzë dhe hemoptizi.
Karcinomatozat peritoneale mund të cojnë në ascit malinjë të cilat nuk përgjigjen ndaj
diuretikëve. Kanceri gastrik mund të japë gjithashtu metastaza në kocka.

EKZAMINIMI FIZIK

Në stadet më të hershme të kancerit gastrik, ekzaminimi fizik mund të jetë shumë i

rëndësishëm. Në stadet e mëvonshme pacienti bëhet kahektik dhe mund të palpohet një
mase epigastrike. Nëse tumori ka metastazuar në mëlci mund të jenë të pranishme
hepatomegalia me ikter dhe ascitet. Përfshirja e venë porta ose e saj splenike mund të
shkaktoj splenomegali. Testi për gjak okult në feces mund të jetë pozitiv. Metastazimi
në ovare quhet tumori Krukenberg. Sindromat paraneoplazike mund të paraprijnë ose
mund të ndodhin në të njëjtën kohë me kancerin gastrik, psh: sindroma Trousseau i cili
është tromboflebiti rekurent migrues sipërfaqësor, që nxitë një gjendje të mundshme
hiperkoaguluese, akantoza nigra e cila shfaqet në zonat e perkulura, që karakterizohet
nga lezione të ngritura në lëkurë dhe të hiperpigmentuara; neuropatia me perfshirjen të
rrugëve senzore dhe motore si dhe përfshirja e SNQ me ndryshime të gjendjes mendore
dhe ataksi.

STUDIMET LABORATORIKE

Nga studimet laboratorike mund të rezultojë anemi ferrodeficitare. Anemia pernicioze

favorizuese mund të shkojë drejt anemisë megaloblastike. Është raportuar anemi
hemolitike mikroangiopatike. Anomalitë në analizat e mëlcisë, në përgjithsi tregojnë për
prani të sëmundjeve metastatike. Hipoalbuminemia është një tregues i kequshqyerjes.
Enteropatia që shoqërohet me humbje proteinash është e rrallë, por mund të haset në
4
sëmundjen Menetrier, e cila është nja tjeter gjendje predispozuese. Rezultatet e analizës
serologjike, si ato për antigjenin karcino-embrinonik dhe CA 72.4 mund të jenë
jonormale. Megjithse këto teste nuk janë të rekomanduara për diagnozën e fillimit ato
mund të jenë të vlefshme për monitorimin e sëmundjes pas rezeksionit kirurgjikal.

DIAGNOZA

Saktësia e diagnozës së endoskopisë së sipërme (Figura 1 & 2), me biopsi dhe

ekzaminim citologjik, afrohet 95-99% për të dyja llojet e kancerit gastrik, Kanceri mund
të duket si një ulceracion mukozal i vogël, një polip ose një mase. Te disa pacientë,
ulceracionet gastrike fillimisht mund të vihen re në një ekzaminim me kontrast bariumi,
në pjesën e sipërme gastrointestinale. Një ulcerë gastrike malinje manifestohet me një
masë të rrethuar, fletëza të parregullta dhe një bazë të parregullt. Megjithatë këto si dhe
karakteristikat e tjera radiografike kanë ndihmuar për të parashikuar sëmundjet beninje
kundrejt atyre malinje, endoskopia e rrugëve të sipërme gastrointestiname me biopsi
dhe ekzaminim citologjik është e detyrueshme nëse në studim radiologjik është zbuluar
një ulcerë gastrike edhe nësë ulcera ka karakteristika beninje.

Përcaktimi i fazave të kancerit gastrik (Tabela 2) dhe me kohën vendosja e diagnozës

janë përmirsuar ndjeshëm me avansimin e ultrasonografisë endoskopike. Shtrirja e
tumorit, ku bën pjesë invadimi i mureve dhe përfshirja e nyjeve limfatike, mund të
vlersohet nëpërmjet ultrasonografisë endoskopike, e cila mund të ndihmojë në
orientimin e biopsisë aspiratore të nyjeve limfatike, për të përcaktuar tiparet e tyre
malinje. Tomografia kompjuterike e kraharorit dhe e abdomenit duhet të interpretohet,
për të përcaktuar limfadenopatinë dhe përfshirjen e organeve jasht stomakut
(vecanerisht, mushkritë dhe mëlcinë). Në disa qendra, për përcaktimin e fazës së
kancerit gastrik është i detyruesheëm skaneri i konckave, për shkak të prirjes së tij, për
të dhënë metastaza në kocka.

5
 Figura 1. A PATIENT WITH GASTRIC CANCER DETECTED THROUGH THE ULTRATHIN
ENDOSCOPE. IIa lesion in the vicinity of previous endoscopic submucosal dissection scar on the
anterior wall of the antrum. Results of endoscopic submucosal dissection: 10 mm × 10 mm, tubular
adenocarcinoma, well-differentiated type, pT1a (M)

Figura 2. A PATIENT WITH GASTRIC CANCER DETECTED THROUGH THE CONVENTIONAL

ENDOSCOPE. Endoscopic submucosal dissection scar on the anterior ëall of the antrum and IIc lesion
on the posterior wall. Results of endoscopic submucosal dissection: 5 mm × 5 mm, tubular
adenocarcinoma, well-differentiated type, pT1a (M)

6
KATEGORIA KRITERET
Tumori Parësor (T)

TX Tumori parësor nuk mund të vlersohet

T0 Nuk ka dëshmi të tumorit parësor
Tis Karcinoma in situ: tumor intraepitelial pa invadim të
lamina propria
T1 Tumori invadon lamina propria apo submukozën
T2 Tumori invadon muskularis propria apo subserozën
T2a Tumori invadon muskularis propria
T2b Tumori invadon subserozën
T3 Tumori penetron serozën (peritoneumi visceral) pa
invadim të strukturave fqinje
T4 Tumori invadon strukturat fqinje
Nyjat limfatike rajonale (N)

NX Nyja limfatike rajonale nuk mund të vlersohet

N0 Nuk ka metastaza në nyjet limfatike rajonale
N1 Metastaza në 1 deri 6 nyje limfatike rajonale
N2 Metastaza në 7 deri 15 nyje limfatike rajonale
N3 Metastaza në më shum se 15 nyje limfatike rajonale
Metastazat e largëta (M)

MX Metastazat e largta nuk mund të vlersohen

M0 Nuk ka metastaza të largëta
M1 Metastaza të largëta
Grupimi në stade

Stadi 0 Tis N0 M0
Stadi IA T1 N0 M0
Stadi IB T1 N1 M0
Stadi II T1 N2 M0
T2a/b N1 M0
T3 N0 M0
Stadi IIIA T2a/b N2 M0
T3 N1 M0
T4 N0 M0
Stadi IIIB T3 N2 M0
Stadi IV T4 N1-3 M0
T1-3 N3 M0
Cdo T Cdo N M1
Tabela 2. Klasifikimi TNM i karcinomës së stomakut

TRAJTIMI

7
 1. TERAPIA KIRUGJIKALE

Mënyra e vetme, për mjekimin e kancerit të stomakut, mbetet rezeksioni kirurgjikal me

metodat Gasrektomia subtotale me anastomozë Billroth II (Figura 3) dhe Gasrektomia
totale me anastomozë Roux-en-Y (Figura 4). Nëse tumori është i kufizuar në pjesën
distale të stomakut, bëhet gastroektomi i stomakut, bashkë me rezeksionin e nyjeve
limfatike në porta hepatis dhe në kokën e pankreasit. Ndërsa për tumoret e pjesës
proximale të stomakut nevojitet një ektomi totale e stomakut, për të siguruar një kufi të
përshtatshëm, si dhe duhet të bëhet heqja e nyjeve limfatike. Në këtë ndërhyrje
kirurgjikale zakonisht bëhet edhe ektomia e pjesës distale të pankreasit dhe ektomi e
shpretkës, të cilat mbartin një % të lartë mortaliteti dhe morbiditeti. Për pacientët me
hemoragji të tepërt dhe obstruksion, është e nevojshme rezeksion i kufizuar i stomakut.
Në qoftë se kanceri përsëritet në pjesët e mbetura të stomakut, për qetësim mund të jetë
përsëri i nevojshëm një rezeksion i kufizuar i stomakut. Rishfaqjet, në të dyja format e
kancerit gastrik, janë të shumta në zonat lokale ose regjionale të tumorit fillestar.

Figura 3. Gasrektomia subtotale me anastomozë Billroth II

2. TERAPIA MJEKËSORE

Kanceri i stomakut është një nga të paktat forma të kancerit gastrointestinal, që reagon

8
disi ndaj kimioterapisë. Kimioterapia me kombinim të epirubicinës, cisplatinës dhe
fluorouracilit, të dhënat para dhe pas operacionit, përmirsojnë në mënyra të ndjeshme 5
vite jetë mbijetësë, nga 23% deri në 36% të pacientëve me kancer gastroezofageal të
operueshëm.

Në mënyrë të ngjajshme, kombinim i kimioterapisë (fliorouracili dhe leucovorin) me

terapinë me rreze, ka treguar që përmirson mbijetesën mesatare, nga 27 deri në 36 muaj,
në krahasim me pacientët me adenokarcinomë të stomakut, ose të lidhjes
gastroezofageale të trajtuar vetëm me kirurgji.

Trajtimi kimioterapeutik, me një bar të vetëm, i cili siguron një reagim të pjessshëm 20-
30% dhe përdoret te pacientët me një gjendje të dobët trupore, mund të jepet si më
poshtë: 5-fluorouracili (një infuzion i vazhdueshëm prej 200 deri në 250mg/ditë)
mitomicin C ose cisplatina.

Përdorimi i vëtëm i terapisë me rreze është i paefektshëm dhe në përgjithësi përdoret

vetëm për efekt qetësues, në kuadrin e hemoragjisë, obstruksionit dhe dhimbjes.
Aktualisht, terapia me gjene, si dhe ajo e bazuar në sistemin imunitar, janë shqyrtuar
vetëm në modele të kafshëve.

Figura 4. Gasrektomia totale me anastomozë Roux-en-Y

METODAT E PËRGJITHSHME

Është e qartë që në menaxhimin e pacientëve me kancer të stomakut duhet një

vëmendje e kujdesshme ndaj ushqimit, përmirsimi i crregullimeve metabolike që mund
9
të vijnë si rezultat i të vjellave ose i diaresë, si dhe trajtimi i infeksioneve të marra
nëpërmjet frymëmarrjes ose peritonitit bakterial spontan. Në mënyrë që lumeni të
mbetet i qartë mund të bëhet në një mënyrë të lehtë, trajtimi endoskopik me laser ose
vendosja e një proteze.

PROGNOZA

Përafërsisht një e treta e pacientëve që i nënshtrohen operacioni kurues jetojnë më tepër

se 5 vjet. Në total përqindja e përgjithshme e të mbijetuarve për mbi 5 vjet te pacientët
me kancer të stomakut është më pak se 10%.

LIMFOMA E STOMAKUT
EPIDEMIOLOGJIA

Limfoma e stomakut përfaqëson rreth 5% e tumoreve malinje të stomakut dhe ka një

10
rritje të incidencës. Shumica e limfomave të stomakut janë limfoma jo-Hodgkin, ndërsa
stomaku është vendi më i zakonshëm, përvec nyjeve limfatike për limfomën jo-
Hodgkin. Pacientët me limfoma të stomakut janë në përgjithsi më të rinjë se ata me
adenokarcinoma të stomakut por me një predominim te meshkujt.

MANIFESTIMET KLINIKE

Zakonisht pacientët paraqesin simptoma dhe shenja të ngjajshme me ato të

adenokarcinomës gastrike. Limfoma në stomak mund të jetë një tumor fillestar, ose
mund të jetë dytësore, si rezultat i përhapjes së tumorit në nyjat limfatike.

Limfomat B-qelizore të stomakut janë zakonisht qeliza të mëdha me një tip të gradës së
lartë. Variantë më pak të diferencuara janë vënë re në kuadrin e gastritit kronik, dhe
janë quajtur limfomat e indit limfoid të mukozave (MALT). Lezionet e MALT-it janë
shumë të lidhura me infeksionet nga H.Pylori.

DIAGNOZA

Radiografisht, limfomat e stomakut zakonisht duken si një ulcerë ose si masa ekzofite;
limfoma e infiltruar në mënyrë të përhapur tregon më tepër për një limfomë dytësore.
Kështu, studimet me barium të rrugëve të sipërme të aparatit gastrointestinal, zakonisht
tregojnë nyje të shumta dhe ulcera për një limfomë gastrike primare, ndërsa në mënyrë
tipike kanë pamjen e linitis plastika me limfoma dytësore. Megjithatë, ashtu si edhe për
adenokarcinomën e stomakut, për vënies e diagnozës janë të nevojshme endoskopia e
pjesës së sipërme me biopsi dhe ekzaminim citologjik, të cilat kanë një saktësi prej
afërsisht 90%. Pavarsisht nga analizat histopatologjike, cngjyrosja me
imunoperoksidazë për markuesit e limfociteve ndihmon në vendosjen e diagnozës.
Ashtu si me adenokarcinomën e stomakut, përcaktimi i përshtatshëm i stadeve të
limfomës së stomakut kërkon ultrasonografinë, skanerin e kraharorit dhe të barkut, si
dhe biopsinë e palces së kockave, duke qenë se është e nevojshme.

TRAJTIMI

Trajtimi i limfomës B-qelizore difuze të stomakut realizohet më mirë me kombinimin e

kimioterapisë, me ose pa radioterapi. Në këtë kontekst, është raportuar një zgjatje e jetës
prej 5 vitesh, për 40-60% e rasteve.

Për lezionet MALT, duhet mjekohet infeksioni nga H.Pylori, nëpërmjet antibiotikëve,
por për pacientët me lezione të pashërueshme kërkohet trajtimi i njëjtë me anë të
pacientëve me limfomën jo-Hodgkin.

LEIOMIOMAT DHE TUMORET BENINJE

11
Leiomiomat të cilat janë tumore të muskulaturës së lëmuar me origjinë beninje, ndodhin
me të njëjtën frekuencë, si te meshkujt edhe te femrat dhe janë vecanërisht të lokalizuara
në pjësën distale e të mesme të stomakut. Leiomiomat mund të rriten brenda lumenit
me ulcerime dytësore dhe pasoja hemoragjike. Në disa raste ato mund të shtrihen në
shtresën seroze, duke ushtruar shtypje në pjesën e jashtme. Endoskopia mund të
zbulojë një mase që është shtrirë mbi mukozë ose mukoza është e zëvendësuar me
ulceracione. Në pjesët e sipërme gastrointestinale, leiomiomat zakonisht janë të sheshta,
në formën e defekteve të vendosura në brendësi të mureve, me ose pa ulcerime
qendrore. Megjithatë, leiomiomat beninje mund të jenë të vështira për tu dalluar nga
format e tyre malinje, nëpërmjet radiografisë ose endoskopisë, ndaj është e
domosdoshme diagnoza e indeve. Leiomiomat simptomatike duhet të hiqen por ato pa
simptome nuk kërkojnë terapi.

Tumoret tjera beninje të stomakut janë: lipoma, neuofibroma, limfangioma,

ganglioneuroma dhe hamartoma, kjo e fundit shoqërohet me Sindromën Peutz-Jeghers
ose me polipozën e të rinjëve.

ADENOMAT
Adenomat e stomakut dhe polipet hiperplazike janë të pazakonta, por mund të hasen te
pacientët me moshë mesatara dhe të moshuar. Polipet mund të jenë të mbështetura
direkt në bazë ose nëpërmjetë një pedunkuli si dhe janë hasur gjithashtu në 50% të
pacientëve me polipozë adenomatoze familjare. Te këta pacientë është vënë re
adenokarcinoma e stomakut që vendoset në antrum. Megjithse të vecuar, polipet
adenomatoze gastrike janë në përgjithsi pa simptoma; disa pacientë mund të kenë
dispepti, nauze ose hemoragji. Adenomat e stomakut dhe polipet hiperpastik janë të
sheshta e të rregullta dhe vendosen në pjesën e sipërme gastrointestinale, por diagnoza
mund të vërtetohet nëpërmjet endoskopisë së sipërme me biopsi. Polipet me pedunkul,
që janë më të mëdha se 2 cm ose që shoqërohen me simptoma, duhet të hiqen
nëpërmjetë polipektomisë endoskopike me kauterizim me lak, ndërsa polipet e mëdha
adenomatoze gastrike, që janë pa pedunkul, mund të duan rezeksion kirurgjikal
segmentar. Nëse polipi përparon drejt një stadi të ndërmjetëm të displazisë së rëndë ose
deri në kancer, trajtimi është i njëjtë me adenokarciomat e stomakut.

REFERENCA
1. Townsend • Beauchamp •Evers • Mattox – TRAKTATI I KIRURGJISË
SABISTON 18th Edition

2. Goldman • Ausiello - TRAKTAT MJEKSOR I CECIL-it 23rd Edition

12
3. John Noble – TRAKTAT I MJEKËSISË SË KUJDESIT PARËSOR 3rd Edition

4. Fauci • Braunwald • Kasper • Hauser • Longo • Jameson • Loscalzo –

PARIMET E MJEKËSISË INTERNE HARRISON 20TH Edition

5. www.wikipedia.com

6. www.google.com/images/gastrictumors

13