1

1. Mengetahui perkembangan parti politik di Malaysia.

2. Menghuraikan usaha yang diambil untuk mengukuhkan

kesepaduan sosial melalui politik.

3. Mengenal pasti cabaran yang dihadapi dalam memupuk

integrasi etnik di negara ini dalam konteks politik.

2
 Politik Di Malaysia
1) Politik Tradisi

2) Implikasi
Penjajahan British

3)Kesedaran Politik

4) Pembangunan Politik
dan Modenisasi

3
 Pentadbiran feudalisme -
Kesultanan Melayu Melaka
• Sultan dibantu oleh 4 pembesar
Melayu.
• Kerajaan Melayu Melaka memiliki
undang-undang kanun Melaka.
• Sistem politik tidak
membenarkan persaingan kuasa
secara bebas.
• Sultan mempunyai kuasa mutlak
dan kesetiaan rakyat dan
kedaulatan raja sentiasa
dijunjung.
British di Tanah Melayu
• Pengenalan sistem residen
melalui perjanjian Pangkor 1874
dan negeri-negeri Melayu
dipaksa menerima residen.
• Implikasi pelaksanaan sistem
residen menghakiskan kuasa
institusi kesultanan Melayu.
• British meneruskan usaha
menguasai negeri-negeri Melayu
dengan memperkenalkan unit
pentadbiran NNMB (1896) dan
NNMBTB (1909).
• Kemuncak penguasaan British -
Malayan Union (1946)
Kesedaran Politik
• UMNO (Mei 1946) – reaksi
penentangan terhadap Malayan
Union sehingga diganti dengan
Persekutuan Tanah Melayu,
1948
• Parti Perikatan (1952)- UMNO +
MCA [mewujudkan perkongsian
kuasa / pakatan politik]
• demokrasi permuafakatan – asas
kerjasama pemimpin2 parti
pelbagai kaum
• Kini, di peringkat kerajaan
persekutuan,
• BN dianggotai oleh 14 buah
parti (UMNO, MCA, MIC,
GERAKAN, PPP, PBB, SUPP, PBS,
LDP, PBRS, UPKO, SPDP dan
PRS), dan
• Pakatan Rakyat dianggotai 8
buah parti (PKR, DAP, PAS,
SNAP, PRM, PSM, MDP dan
4
SAPP)
 Pembinaan negara bangsa merupakan matlamat utama
pembangunan politik.

 Pembinaan negara bangsa dapat dicapai melalui pelbagai

pendekatan.Penerapan dasar awam yang digubal oleh
kerajaan dan pemupukan semangat nasionalisme.

 Usaha mewujudkan negara bangsa bukan suatu yang mudah

kerana terdapat pelbagai faktor perlu diambil kira.

5
Malayan Union pada tahun 1946
• Pihak British ingin memperkenalkan corak pemerintahan unitari yang
berasaskan penguasaan majoriti oleh pihak British dan rakyat pula ditadbir
sebagai satu bangsa.
Parti Perikatan
• Mengamalkan konsep perkongsian kuasa atau pakatan politik

1960-an - National Convention Party (NCP) & Parti Gerakan Rakyat M’sia
• NCP - Sebuah parti berbilang etnik yang wujud dipimpinan Abdul Aziz Ishak,
namun gagal.
• GERAKAN - majoriti etnik Cina , cuba raih pengundi Melayu.

1972, Perikatan telah bertambah besar

• Parti Islam Se-Malaysia (PAS) dan Gerakan dari Semenanjung dan parti politik
lain dari Sabah dan Sarawak. Pengabungan ini bagi kestabilan politik bagi
mengelak tragedi 13 Mei berulang kembali. Pada tahun 1974, BN diwujudkan
dgn 9 parti komponen [PAS keluar].
6
 Demografi dan Politik

Bilangan pengundi merupakan faktor penting dalam politik dan pilihan raya. Contoh: Kesimpulan
Pilihanraya 1995,1999, 2004

Peranan dan kedudukan etnik Melayu dalam politik negara adalah jelas. Di Semenanjung, Sabah dan
Sarawak, etnik Melayu atau Bumiputera mempunyai 125 kerusi, iaitu etnik Melayu merupakan pengundi
majoriti di kawasan parlimen berkenaan.

Di Sabah dan Sarawak pula terdapat 31 kerusi majoriti peribumi. Secara keseluruhan, kerusi Melayu atau
bumiputera dalam politik negara adalah 156 atau bersamaan 71.2 peratus kerusi. (Analisa Pilihan raya
1995, 1999 dan 2004

Etnik Cina di Semenanjung, majoriti pengundi di 23 kawasan parlimen, Sabah (1) , Sarawak (6).

Etnik India – Tiada satu kerusi pun yang mempunyai majoriti pengundi India.

Bilangan kerusi yang punyai pengundi majoriti tidak dapat dielakkan oleh sebab faktor sejarah &
ekonomi.

BN berjaya mencipta formula agar agihan kerusi parlimen mencerminkan kompossisi penduduk sebenar
[perkongsian kuasa].

Kesedaran tentang keperluan mengundi parti politik bersifat multietnik – trend politik integrasi
berbilang etnik

7
 Kejayaan BN di Semenanjung, Sabah dan Sarawak untuk terus
mengekalkan kuasa membuktikan kejayaan konsep dan
amalan pakatan dan kerjasama politik antara pelbagai etnik.

 Formula perkongsian kuasa membolehkan pemimpin yang

mewakili pelbagai etnik bekerjasama menentukan dasar dan
hala tuju dan masa depan negara.

8
 Di Sabah dan Sarawak - banyak parti politik yang
mewakili etnik masing-masing, terutamanya
menjelang pembentukan Persekutuan Malaysia.

 Politik Sabah dan Sarawak lebih kompleks daripada di

Semenanjung.

 Gabungan sedemikian penting untuk menjamin

kestabilan dan memastikan suara semua etnik
diwakili.

9
 i. Pakatan Politik di Sabah

Di Sabah, tidak terdapat kelompok dominan dari segi saiz penduduk.

Perkembangan politik di Sabah dan Sarawak memperlihatkan pola yang hampir

sama.

Ilham daripada model kerjasama UMNO-MCA-MIC, UNKO, USNO dan SCA di

Sabah bergabung untuk menubuhkan parti Perikatan.

Selepas pilihan raya negeri 1967, Perikatan Sabah terdiri daripada USNO dan
SCA setelah UPKO dibubarkan dan majoriti ahlinya menyertai USNO.

Parti Berjaya yang memerintah Sabah dari tahun 1976 sehingga tahun 1985
merupakan sebuah parti berbilang etnik dianggotai oleh bumiputera Islam dan
bukan Islam yang ditubuhkan pada Julai 1975 meskipun pucuk pimpinannya
dimonopoli oleh bumiputera Islam.

10
Samb…

Sabah di bawah PBS (1985), krisis dan ketegangan berlaku antara kerajaan negeri
dengan kerajaan pusat.

PBS yang merupakan sebuah parti pelbagai etnik dimonopoli bumiputera bukan Islam
dari segi kepemimpinan.

Memerintah selama +- 10 tahun (1985-1994)

Kejatuhan PBS membawa perubahan besar seperti berikut dalam politik di Sabah:

1. UMNO berjanji sekiranya parti tersebut berjaya merampas pemerintahan

negeri, jawatan Ketua Menteri akan mengikut giliran.

2. UMNO berjaya menyatukan pelbagai etnik.

3. Lahirkan beberapa buah parti baru.

11
 ii. Pakatan Politik di Sarawak

Di Sarawak, komposisi penduduk turut memperlihatkan wujudnya pluraliti,

malah lebih kompleks daripada di Semenanjung dengan jumlah sekitar 30 suku
kaumnya.

Di Sarawak, pelbagai parti politik ditubuhkan menjelang penubuhan

Persekutuan Malaysia pada tahun 1963.

Cadangan penubuhan Persekutuan Malaysia turut menggerakkan penubuhan

beberapa parti etnik [PANAS & Barjasa (Melayu-Melanau), SNAP (Iban)

Bagi etnik Melayu dan Melanau, dua parti ditubuhkan berasaskan etnik dan
kawasan [Pesaka & Barjasa (Parti Bumiputera)]

Menjelang P/R 1963, Barjasa, PANAS, Pesaka & SCA bergabung menjadi Parti
Perikatan sarawak

12
Samb…
Dalam konteks etnik Cina pula, SUPP telah diundang menyertai kerajaan
campuran BN selepas pilihan raya umum pada tahun 1969 hingga tahun 1971.

Selama lebih 30 tahun selepas penubuhan Parti Bumiputera, kemunculan

beberapa parti baharu Melayu dan Melanau tidak berjaya menggugat kedudukan
politik Melayu dan Melanau.

Sebelum tahun 1963, etnik Dayak sering berpecah antara SNAP dan Pesaka
sebelum penubuhan Malaysia, namun kini etnik terbabit menyertai semua parti
politik, sama ada BN atau parti pembangkang.

PBDS (1983), perpaduan etnik Dayak terpecah (SNAP). Krisis dalaman berlaku,
membawa kpd pembatalan pendaftarannya pd 5/12/2003

Parti Rakyat Sarawak (PRS- 2004) dan SNAP mengalami masalah dalaman.

13
 Pilihan raya umum ke-12 pada 8 Mac 2008 disertai lebih daripada 20 parti
politik yang menyaksikan BN gagal mengekalkan majoriti dua pertiga di
Dewan Rakyat.

 Dalam pilihan raya tahun 2008, BN hanya menguasai 140 atau memperoleh
63 peratus kerusi termasuk lapan kerusi dimenangi tanpa dicabar, manakala
pembangkang memenangi 82 kerusi bersamaan 37 peratus daripada 222
kerusi Parlimen yang dipertandingkan.

 Dalam pilihan raya 2004, BN memperoleh 24 daripada 25 kerusi di Sabah

manakala di Sarawak 27 daripada 28 kerusi.

 Menyaksikan juga Kuala Lumpur , Perak, P.Pinang, Kedah, Selangor &

Kelantan dikuasai pembangkang, tetapi Perak kemudiannya dikuasai semula
oleh BN.

14
 Keputusan pilihan raya 2008 memperlihatkan trend dan corak pengundian
yang berbeza daripada pilihan raya sebelumnya, iaitu BN menguasai majoriti
kerusi tanpa banyak cabaran, kecuali bagi pilihan raya 1969.

 Terdapat pemimpin dan parti politik yang memanipulasi isu perkauman

untuk meraih undi kerana strategi sedemikian mudah memancing emosi
pengundi kaum terbabit, apatah lagi jika yang disentuh itu membabitkan hak
dan kepentingan kaum berkenaan seperti agama, bahasa, ekonomi dan
pendidikan.

 Pengundi lebih berminat dengan isu yang lebih besar dan utama
membabitkan tadbir urus yang baik, ketelusan, akauntabiliti, kebebasan
bersuara, keadilan dan seumpamanya.

 Perubahan tersebut sedikit sebanyak menggambarkan perubahan dari segi

kematangan demokrasi dan berpolitik dalam kalangan rakyat.

15
 Dalam pilihan raya 2008, di luar daripada jangkaan ramai,
rakyat lebih memihak kepada pembangkang dan menolak BN
yang disifatkan sebagai tsunami politik.

 Untuk pertama kali BN kehilangan sokongan masyarakat

pelbagai kaum.

 Persaingan sengit begitu ketara bagi kawasan bercampur,

yang satu satu etnik bukan majoriti menyaksikan calon BN
mengalami kekalahan sedangkan sebelumnya kawasan
sedemikian merupakan kubu kuat BN.

16
 Bagi kawasan yang didominasi kaum Cina pula, sokongan terhadap BN
adalah rendah.

 Untuk pertama kali BN kehilangan sokongan masyarakat pelbagai kaum.

 Semakin ramai orang Cina dan India di sesuatu kawasan, semakin rendah
pula sokongan mereka terhadap BN.

 Sokongan orang Melayu terhadap PKR kian meningkat di kawasan yang

mempunyai ramai pengundi Melayu.

 Kegagalan BN mengekalkan majoriti dua pertiga dan kejayaan Sarawak dan

Sabah menjadi kubu kuat.

◦ Pemimpin politik Sabah & Sarawak diberi peranan lebih dominan

17
 Pengalaman lalu membuktikan bahawa negara kita berjaya mengukir
kejayaan dalam pelbagai bidang dan mencapai perpaduan kerana rakyat
pelbagai kaum bersedia untuk menjalin kerjasama, berkongsi kuasa dan
permuafakatan dari segi politik.

 Parti politik yang mewakili pelbagai kaum membentuk kesepakatan, baik di

pihak parti kerajaan mahupun pembangkang.

 Prinsip perkongsian kuasa dan permuafakatan serta akomodasi antara kaum

dan pelbagai parti politik merupakan tonggak keutuhan dan survival negara
ini.

18