1.2.1.

Nhà nước dân chủ

1.2.1.1. Bản chất giai cấp của nhà nước
Nhà nước Việt Nam là nhà nước dân
chủ, của dân, do dân, vì dân nhưng
không phải là nhà nước toàn dân
theo nghĩa phi giai cấp mà nó mang
bản chất của giai cấp công nhân với
những đặc trưng sau:

 Nhà nước Việt Nam do Đảng

Cộng sản lãnh đạo với
phương thức thích hợp.
 Tính định hướng xã hội chủ
nghĩa trong sự phát triển của
đất nước.
 Nhà nước lấy nguyên tắc tập
trung dân chủ làm nguyên tắc hoạt động.
Sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và tính dân tộc của Nhà
nước trong tư tưởng của Người được biểu hiện ở những quan điểm sau:
1. Nhà nước Việt Nam muốn ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ
của rất nhiều thế hệ người Việt Nam trong quá trình đấu tranh dựng nước và giữ
nước trong suốt hàng nghìn năm của dân tộc.
2. Nhà nước ta bảo vệ lợi ích của nhân dân, lấy lợi ích của dân tộc làm cơ bản.
3. Nhà nước ta đã đứng ra làm nhiệm vụ của dân tộc giao phó,
1.2.1.2 Nhà nước của dân
Theo Hồ Chí Minh, nhà nước của dân là nhà
nước mà mọi quyền lực của nhà nước và trong
xã hội thuộc về nhân dân.
Trong nhà nước dân chủ, nhân dân thực thi
quyền lực thông qua hai hình thức dân chủ trực
tiếp và dân chủ gián tiếp:
Dân chủ trực tiếp là người dân trực tiếp quyết
định mọi vấn đề liên quan đến vận mệnh quốc
gia dân tộc và quyền lợi của nhân dân.
Dân chủ gián tiếp là hình thức dân chủ được
sử dụng một cách rộng rãi nhằm thực thi quyền
lực của nhân dân thông qua các đại diện được
người dân chọn lựa, bầu ra và những thiết chế
quyền lực mà họ lập nên.
Trong hình thức dân chủ gián tiếp:
  Quyền lực nhà nước là thừa ủy quyền của nhân dân, do đó, các cơ quan nhà nước,
cán bộ, công chức từ cấp thấp nhất đến cấp cao nhất đều là đầy tớ, công bộc của dân,
“gánh vác việc chung cho dân chứ không phải đè đầu cưỡi cổ nhân dân, không phải
làm quan cách mạng”.
 Nhân dân có quyền kiểm soát, phê bình nhà nước, có quyền bãi miễn những đại biểu
mà họ lựa chọn, bầu ra và có quyền giải tán những thiết chế quyền lực mà họ đã lập
nên
 Luật pháp dân chủ là công cụ quyền lực của nhân dân, là phương tiện để kiểm soát
quyền lực của nhà nước, phản sánh ý chí nguyện vọng của nhân dân và bảo vệ quyền
lợi của dân chúng.
1.2.1.3 Nhà nước do dân
Đó là nhà nước do
nhân dân lập nên sau
thắng lợi của sự ngiệp
cách mạng của toàn
dân tộc, nhân dân tổ
chức nên, cử ra nhà
nước trên nền tảng
pháp lý của chế độ
dân chủ.
Nhà nước do dân còn
là nhà nước do nhân
dân làm chủ.
Nhà nước tạo mọi điều
kiện để người dân
thực thi quyền theo
Hiến pháp và pháp
luật quy định, hướng đầy đủ nghĩa vụ và làm tròn nghĩa vụ của người chủ.
Nhà nước phải coi trọng giáo dục nhân dân, nhân dân tự giác phấn đấu để có đủ năng lực thực
hiện quyền làm chủ của mình.
1.2.1.4 Nhà nước vì dân
Nhà nước phục vụ lợi ích và
nguyện vọng của nhân dân,
không có đặc quyền đặc lợi,
thực sự trong sạch, cần kiệm,
liêm, chính; cán bộ, công chức
phải vì dân mà phục vụ, phải
đặt quyền lợi của dân lên trên
hết, việc gì có lợi cho dân thì cố
gắng làm, việc gì có hại cho
dân thì phải cố gắng tránh.
Theo Hồ Chí Minh, thước đo của nhà nước vì dân là phải được lòng dân.
Cán bộ, công chức phải vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân,