UNIVERSITY OF TORONTO

LIBRARY

WILLIAM H. DONNER
COLLECTION

purchased from
a gift hy

THE DONNER CANADIAN

FOUNDATION
 / A^ ^
^l> ^-j
/'

JIHCT
3A

HAyKy, KB)]I;KERH0CT lUPyillTBEHlI HBOT

-^ OCAMHAECTA KH>

-H-®4^-

BEOrPA/I,
HAPHA PA;tHKAJIHA inTAMnAPHJA
'"'S'^TC^-c^

A 1-'

V: ' -.

\2
 ca/;f&kaj xyiii khdHfe

1 3a6aBa: ctpaha
y caMpmnoM 3aHocy, neciia S.Hajeea 3-

flpuMopcHa oSnuHJa: ^p. llao.io. O4 Cujue Maraey^a 4

Jadoene necMO HMere
o,\ 23
Tpmutume A>ydcHux mawmuna, poMaH 603 jyuaKa, naniicao Biuhe.H Men-
nuc Tenepe (HacTaBaK) 46 262 4U2
,H/ion^oeafbe'^ (nucaHO caMO 3a oaieftene Jby;[fi) oj\ II. M. . . . 98.

y npoyjeie,necMa Mu.^. J. MuTpoeuKa 177

Ajiu, (iio HCMaHKOM opiiniHa^v) 04 B. Kpcruf^a — iT, 178
flpe Soja, necMa o^ jI>. H. CuMu^a 185^
y HeapHepy, iiecMa oa Jynuja . , 223
JyHUH Haiuux dana, — /^pyniTBeHii poMan, — (HaciaBaK) 04 JauKa M. Be-
ceAUHoeufxa 225
Saeem^ iiecMa c^ jI>. H. CuMuKa 243
Moj omau, u moj cuh, nauucao Jauoa TomuK 353
CumHu nu cy.., necMa 04 <5 363
lUrnaMucnu Sana Had joj ce He cnaea, (ILeKpacoe) 04 OKUVfi . . . 400
/ Su/!aHC^ npunoBeiKa EAyapAa PoAa, npeBeo M. M. 11. . . . . . 446

II HayKa:
MaHujaee/ioeu cmpamezujcHU npuHu,unu 04 B. H. (cBpmeTaK) .... 28
i Eepaa 04 M. Be6epa, y npeB04y fljp. JI. Uanya '^^ 63 187
'^ueom ce/bana y Jleefy, Haniicao Joean JI. CpeKKoeuK yqnie.i. . . 105 278
fieoJHu u mpoJHu caeea nnme JI,-p Aabkc. ^. Murpoeufv (nacTaBaK) 247 417
Jedna nauia nompeSa, 04 Tux. F. 'Eop^eeuKa 294^

Fpa^ Andpauiu noeodSu usMeijy yeapcne u Aycmpuje (04 r04. 1867) 04

J^p. M. 7d. MujioeauoeuKa
364
npoytaeaH>e ce/ia y houium seM/taMa 04 Joeana EpA^.^anoeu^a , . . 43t>
 :

CTPAHA
Jedna Hayiua Hoeuna, Jlnnuje ctiAa t( eKeunoTewUiiijaAne , uoepumne y
npiiiJOM 04 S. M. CTanojeeutla npoo-. B. IIlKOJie, Haniicao

S. Auf^eAKoeuK npo4>ecop 460

III ^pyniTBCHH 5KHB0T

JlayiHa u npoceemHa dpywmea. CpucKci KThuoweana Sa4pyia ..... 479

IT KaHSKCBHOCT :

JifbumeeHOcm: Cpucna KthKofceeua SuApyia (noBo;i,OM V 11 ^'I KO.ia iBe-

Hux KiBiira) 04 jh. Joeanoenfia (cBprneiaK) 310

y XpoHUKa
JUpyuimeena XpoHunav ^Miieor na AJ>y^OM ceexy'- 04 iipo*. JeAenna Mu-
xaJAoeuRa 128
HayHHa xpoHuna: Cj^ucko leoAOuiKO Apy^ureo LXII LXIII 36op ^paiai 11

10. anp. II 10. Maja 310 469

OaiUTU peayATOTU pycne nayuHe eKcneAuv,uje y MpaMopnoM Mopy 04 H.
AH4pycoBa, npeeeo B. E. IleTKosiii (cBpuiexaK) 304 ....
'VlKpaxiiKa n 6H6.TiHorpa<J>HJa:
.HpumuHQ u 6u6jiuoBpa^uja : 0uHaHCUJe u ycranoee o6HoeA,ene Cpdiije

AO 1842 lOA. Kaiira I, BeorpaA 1897. Haniicao M. IleTpoBnli.

Pea.epaT C. M. U 139
PobedouostzefF C. P. Questions religieuses, sociales et politiques, Pensees
d' uu homme d' Etat, Ttadnit du russe, Paris, 1897. Pe
a.epaT J^p. M. R B 153
CraTucTUHKu FoAuiuthaK Kpa^eeune Cp6uje, II, 1894-5. Beorpa^, 1897
nena 8 411H. Pe-sepaT C. M. U. 156
TpHKu u AaxuncKu nucVfU y apeeoAy. 1. KopHe./iiije HenoT. utKiibot c.iaB-

Hiix EOJCKOBOJ^a. IIpeBeo u o6jacHiio Cniipa Ka.aiiK npo^ecop

Beorpa^, 1897. pe^epai B. ByAuKa 166
Ueher die Grimdthatsachen des socialen Lebens, von Dr. F. Tonnies,
Professor an der Universitat in Kiel. Bern 1897. pe^. B. M. 160
KritidJci priegled dosadanjih teorija atmosfersJcoj eledrini, napisao
Stanko Plivelic, profesor realne gimazije u Zemunu; Sarajevo
1897. pe^epai JeAenna MuxaJAoeuKa 169
Les Tiircs d'aujourd'hui par Edmond Fazy. Paul Olleudorf, editeur, 1898.
Pe«i>epaT 04 J. 329
Die Wahrheit iiher 5???^anewdargestellt von Josef Beckmann Leipzig, bei
Georg- H. Meyer 1898. Pe<i>epaT OA JlpaioJbyda Apan^eAoeuKa 333
M. Hajunskoga , JucjoslovensTco imQcmje Kndjevitu Marhu u svezi s
narodnom ruskom epikom. Ocijenio Dr. T. Maretic. Pe<i>epaT 04 11. 336
 CTPAHA
MuTOAOiu'ja crapiix Fpna u PuMJbana. Tlo J. Hiimbert-y iispa^iio A.
opHiife. IloajapeBau, 1898. Pe*epaT o^ ;B 337
Ueher ein Torfager im dlteren Diluvium des sdchsisehen Erzgehirges. —
Von Herrn R. Beck in Freiberg unci C. A. Weber in Bremen.
Crp. 12., c je^HOM npo<i>UJiOM. OniTaMnaHO ii3 Zeitschr. d. Deulsch.
geolog, Gesellschaft, Jahrg. 1897. Pe<i>epaT Ce. Muxau/ioeuKa. 339
Ueher eine omorikaartige Fichte aus einer deni dltern Quartdre Sachsens
angehurenden Moorhildung. von Dr. C. A. Weber. Crp. 32 ii
3 Ti»6jliiii,e ca CJiiKaiia. Separat-Abdruck aus Englers botani-
schen Jahrbiicheru, 1898. r. Pe«5epaT Ce. MuxaiiJioeu^a. . 340
JBosnische Sfreiflichter, eiue patriotische Warming. Ziinch 1898. Yerlags-
Magazin. Pe<&epaT o^ C. M. II. 342
R}hUDKeeHu pa^oeu apxiiM. H. ^yniha, kh.. 5. Beorpa,^. 1898 Pe't. C. M. H. 344
rpviU u Cp6v, naniicao Baca Byjiih. ITpemTaMnaHO ii3 .lexoniica „Ma-
Time CpncKe". Hoiui Ca,;. 1897. Pe-tepaT 04 Ct, CraHojeaufva 482
Charles Loiseati: Le Bcdl'an Slave et la Crise autrichienne. Paris, Librai-
rie academique Perin et C-ie. 1898. pe'i>epaT 0^ ^. J. . . 487
Tacuna aucMa. Beorpa;; 1898. pe<i>epaT o;; Jlpat. Ap 490
J(ee neAejbe y Ciapoj Cp6uju IIvthuhkii ^^neBHiiK c je4ne GKCKvpcnje
OA iTpo<i». A.i. CTaHOJeBiiha. Beorpa^. Pe-fepai o^ II. . . 492
OecHHuaio II. Cepdia. u Cep6a, C. HeTep^ypn). 1898. Pe-tepaT 04 B. 492
BeAUKopyccma napoAHun n'hcmi. Ila^aHLi iipO'i-ecopOM A. H. Co6o.ieB-
CKiiM'L. ToMb IV. —
C.-IIeTep6ypri>, 1898. pe<i>.epaT 04 493 II.

SeneiuHe: Jlpymrea 1 494

64, 346,
KwicHceeHocT . 169, 346, 4 94
Upoceera 175, 351, 498
HoeunapcTSO 174, 351, 499
y.Mer«ocr 175, 352, 499
PasAimHOCTu . 50(»

JIunnu lAttcoeu 176, 352, 500

Henponosu :
f fl,p. TaopijQ C. "Bopi^eeui. I

f By^oeuK
Caerucjiae 501
f Vic^eM FAeACTH 504
 y CAJIPTHOM 3AH0Cy

CyHij;e c.iasH. ^bohii ^Bone.

ITo ne.ioM ce mcctv ^lyjy '-

ISio'AiXd Her;^e cy:se pone,

Jep TO HCKor caxpan,yjy.
3B0Ha 3B0He, 3RyK n>r jeii,a,

Pas.ie^Ke ce no iipocxopy —
A ja ce.iH.M KOTi; KpeBeii,a
Bona CTa})n,a Ha yMopy.

Jl^oopa eTapii,a, Bepna ;^pyra.

CaBecHHKa, no6opHHKa,
nepjaHHij,e CBora Kpyra.
CTpa;i;a.iHHKa. noGoiKHHKa.

H)eroBe ce rpyT^ii niupe,

Oooje CMC Kao neMH. —
r.ieTi,aM KaKO c' to yMHpe,

Tl^a HayqHM, xpeoahe mh.

ThXO OJ^HUieM 3H0JH0 qc.TO

CTapij,a ooHa ii iipeooHa;
y^iThe My ce Beh sane.TO.
A.T OH HnaK qyje SBOHa.
Ha o^H My c TaMa xBaTa,
y rp.To My c' neniTO neae,
Oc.TyniKyje — ua npomanTa:
„Aj;tMo — - 3B0HH na jyTpeae."
Smajoba
 nPllMOPCKA 0BM1JA

^p. llaojio

Jeceitera jj^slkh iipea ne^e CTii/Ke Te.TierpaM y PosoneK o ho-

BOM ycnjeniHOM jypnuiy pycKC BojcKe na II.ieBHy. BHaTHHJH iipa-
BOC.^aBHH Po3oneqaHH iioxHTame y ^iHTaoHHii,y. KaTO.iH^KH MJe-
uiTaHH noBpBJeme k ii,pKBH na Be^epite, —
npBo HOBeM6apcKo
Beqepite sa npeMHny.Tie. Y hcth Max j^oimobh h8 Tpcxa iiapHM
6poA H npol)e neonayKeH. Bpo^i, ce, Kao yBHJeK, saycxaBH na 6obh,
no.ia KH.ioMGTpa ;na.ieKO 03; o6a.ie, HCKpi],a y 6apKe H.eniTO po6e
H TpH nyTHHKa, na oxn.iOBH ;:i,a:rje k jyry.
0;a, TpoJHLi,e nyTHHKa, /i,Bojmj,a OHJaxy MJiaT^n Jbyji,H, xproBa-

MKH areHTH, t^oGj^o HOsnaTH BOsapHMa. Tpehn nnje oho nosnaT

HH areHTHMa, hh BoaapHMa. On npBH yi)e y oapicy, na ce pacKO-
pa^H na Kji:.yHy, OKpenyB Jie])a BosapHMa. ArenxH cje^ome na
KpMy, na, Hajj,pH-ji,yxoBHTH h Gpo.i.HBH, Kao niTO je CBa H>HX0Ba
BpcTa, CTa;ii;onie pacnHTHBaTH napyn-HnKa, CTapnjer Bosapa, sa
poaone^me hobocth, 3a^iHH>ajyhH nHTama KOJeKaKBHM Ti;ocjeTKaMa.
Bhjig je roBopa h o r.iacoBHMa ca 5oJHniTa, a.iH 3HajyhH j^a cy
B03apH npaBoc.iaBHH, arenTH ojexy ;ii;ocTa onpesHH, xe je hboh-
ja.ro MajionaKOCHHx npHMJej^aoa.
IlyTHHK na K^x^yny 6apKe nocMaxpao je A^BHy OKO.iHHy po-
3oneqKy. F.ho je hobhcok, cpej],0BJe^iaH h ejieraHTan uoBJeK, rp-
oacTa Hoca, 6.TiHJe3,Hx o6pa3a, n,pHe, tck nporpymaHe 6paTi,e. IIo-
rriGA My ii,pHHX o^HJy 6ho je MJiHTaB h /Ka.iocxHB. Y oamiTe na
H>eroBy *hhom .TiHTi,y or:ieii,anie ce cycTa.iocT h ;i,y6oKa cjexa.
 : ! ?

IIPMMOPCKA OBjnq.TA 5

^Ihm ce HCKpij,ame na ooa.iy, arcHTH vKypHO OTHji;ome a xpehn

nyTHHK ocxaAe na ooajiH, iioj^e;]; CBOJa ^Ba KOB^era, ne oGsHpykH
ce Ha rpajy *aKHHa (HOcan;a). Oh je Kpo3 cyTOH nocMaxpao Aipne
Ky.ie H 6eTi;eMe T^peBHO^ posone^Kora rpa^a, kojh ce narnyo k Mopy;

^JIe/^ao je npej^r^iabe, Koje ce oje.iaca Met)y bjc^hthm 3e.1eHH.10M, nop;

op^HMa. niTO na.iBHcyjy je;iiHO apyro ^o xepH,eroBaiiKHx nianHHa.
CBe je HOCMaTpao ca bcikkom na/KHjOM, 6am Kao KaKBa yxo^a.
Koja He CMHJe ;^a c.iHKa H>eKO mjccto, na xohe ^a sanaMTH CBe 110-
TaHKocTH H>eroBe, Koje he noc.iHJe h3 naMern chhmhth. A $aKHH-
CKa rpaja oko H>era jei^naKO xpajame.
Hajnoc.iHJe, napyH-HnKO pc^ie riacno :

— Ma. xajine hito je oBaj ^OBJeiv .lyj^. to ce bhti;h, a.iH h3

Kora je l)aBo.ber ;^OMa, Ka:i HHJe hh nani. hh Ta.iHJan, hh Ty-
nemaK ! V

— Mo'/Ke 6hth ;i;a je <I>paHu;y3! ona3H napynoB j^pyr, na ce

iipHMa^ie K CTpaHU,y. CKH^e Kany h sannxa ra : — Momy, Ke
By.ie By ?

IIvTHHK My oKpexe .leha, a to nsasoBe Bece.iocT ocTa.mx.

— Ma oani cxe hh .lyjiiH. Ka,i ne BH;^HTe ,^a je ^lOBJeK r.iyx
H HHJeM ! ona3H h^ckh *aKHH,., BH;:^HTe .in, 3a oora. 3;a ce ^iobjck
i/.mj6no ! Iloinao je. movkc ohxh. y ^y5poBHHK, h.ih y Koxop, na
ce HCKpu,ao oB^enaK. a ca^ ne 3Ha he je! BnjtHxe .ih e ne M07Ke

Jin ce Hci^el
Ha xo ce rynihe na'^iexame oko aera h no^ieuie noKpexHMa
pyKy my ^ajy 3HaKe. a.in noBJeny
/ta :NLia3Hy KpB y 6.iHJe;iie

o6pa3e, xe nsMaxny nixanoM h BHKHy iihcxhm po3oneqKHM aK-

H^enxoM
— Mapm. 6e3o6pa3Ha $yKapo
-
— O, 0, o, yqHHHUie napyHH, B03apH h *aKHHH o;i,MHqyhH
ce... Obo je nam! Ko je obo. 3a CBexora IIInHpH^OHa !

nocxapnjn nocan, cxojao je Mnpno, npHCioaen y3 Ka-

Je;a;aH

MCHH cxyo, sa koJh ce Be3yjy 6po3;oBH. IteMy nyxHHK Many nixa-

noM H ita^e 3HaK 3;a hoch 3a H)Hm KOB^ere.
Oa po3oneqKnx Kyha cnynixa ce k Mopy 3eM-
Haj6.in/Ke Bpcxe
.TbHHa na;i;HHa, nyna jaMa n poBHHa. Henoysjtana 3a rpai)eBHHe

3axo H nycxa. Oji, H3H;i;aHe o5a.ie na y3 xy cxpMen neme ce h

.lOMH ce niHpoK nyx, ;i,yra^iaK, Ba.ijT^a, xncyhy KopaKa. BiHJe,i;H
6 ,\ E .1

iiyTHHK cTaBH iTiTan in)eKO .ie})a h ooyxBaxH ra MnmHij,aMa, KaKO

he cc ,io6po HcnpcHTH, na .laranHM KopaKOM nohe v36p;nHn,OM.
HaKOH Ma.io, ycTaBH ce h OKpexe ce k Mopy, ce H3?i,yHa. ;[3,

TaKO je ^iHHHO HaH3MJeHHii,e, Cxapii Hocaii, nocTaTpao ra je CBe

BehoM na/is:H>OM. Hajsa^, Ka;i, ce irpHMaKoine iipBHM KyhaMa. CTaji;e

iiVTHHK H saiiHTa:
— Ko HMa 5KHB o;!i, Ko.iHapa ?

<I>aKHH ce y^apH no ^e.iy h RHKHy:

— JecT, OH je!,.. TaKo BaM CBexor niiiHpH;T,OHa, jecTe .ih

Bii mjop-lTao.io !?

— O^roBopH MH Ha HHTame! manny qoBJeK.

— ITa jki/lb je h oxau, Ba^i Tiijop-IlBO Sap ne ! .snaTe ?!

— Ba ! pene iiyTHHK ca H3pa30M, kojh je Morao 3HaqHTH h

Mytjefte h neMapnocT, a.iH HHKaKO pa^ocT.
— Ila VKHB je H mjop-Kap.io, opax BaM, , HacTaBii Hocaii,...

Oh ce O/KCHHO no^iiaBHO, HMa cnna M.iaanhKa o;i nexnaecT me-

cnaecx ron;HHa. A.ih mije HMao BHine 3,jeu,e. A mjop-HBO jom je
Kao ByK, Oh h caA, Kao h npnje ne,T,ecex ro3;HHa, ^aopHKyje Ma-
cxHKy! yBHJeK ycxaje npnje 3ope! yBHJeK ce 6ory mo.xh h
3rphe nape.
— Ba! yqHHH onex nyxHHK... To je p;o6po ! A inxo pa;nH
K'ap.'io ?

H Kap.no HMa cboj ;:i;yhaH. Ilpoinaje oji; CBanera noMa.TO a

VKHBH c oH,eM, y Banio] cxapoj Kyhn?
^I^aKHH Mpji;Hy r.xaBOM na je;:tHy ::^BOKaxHHn,y ca no Hex npo-
3opa na .'rHH,y, Kojy je iiyxHHK joni o^ npnje nocMaxpao. Je^ian
e;i,HHH Hpo3op Ha Kpajy ropaera Kaxa ojeme ocBHJex.^eH.
— ITt^h npej^a mhom! Hape;ui nyxHHK.

— Ky,^aV
— y K-yhy! ITpaBO y Kyhy !

— ]\[a... OBaj... 8ap nnjecy sna.in ;j,a hexe john? ^Iyji,HM

ce mxo B'lC HHJe hhko j^o^icKao!

— Hji;h h hyxn! pe^e Mp30B0.'BH0 nyxHHK.
A.xH HHJe .xaKO yhyxKaxn nppiMopcKor *aKHHa Kaji; ce je^HOM
.,nycxH oji, Kpaja". ^lenyKajyliH noa opeMenoM, onaj nacxaBH xo-
poKafte HCHo^ r.xaca:
 nPflMOPCKA OIUIiqjA '

-- BaniH cy, op,ncTa, cbh y i],pkbh! Cbh, cbh, cbh ! H nijop-

Hbo h mjopa AMa.inja! He3,a, oorMe, CTapn ;i,a
lujop-Kap.io h
ce y TOMe Bp;i,a A npaBo iiMa, aKO heMO npaBo Tpeoa ce oory
! I

mo:ihth! HnjecMO 6ecTHJe, nero .tyja.n! Ako 3a^0Bnje^aTe, ja hy

3a nac oTpqaxH 3:0 ij,pKBe. 3,a hm jaBHM!
— TvYTH 11 y.ia3H ! pe^e nyxHHK, nap; cxynnme y Mpa^mn,
IipH3eMHH XO;^HHK.
— KaKo ro,T, bh 3aiiOBnje,i,aTe ! Ja HHJecaM Kao ohh 6e3o-
r)pa3HHij,H ;i,o.T:jeHaK na Mopy Ja, ^a mii ca:i; 3anoBJep,HTe
! .,cko^iii :

y Bo^y!'" o^Max 6h cko^hoI A.th, bii cxe mchc, Moace ohth, 3a-
oopaBH.in! Ja caM Khko, 3HaTe. oiiaj H>eKa;^a Ma.iH ra.iiijoT Khko!
Bora MH ca.M cxapuJH o^ Bac, cxapnjn h 03; injop-Kap.ia, a.xn
cxe Me Biinie op; je;nHOM KaMeHHu,aMa raba.iH, na;; ohcmo ce Ky-
iia.xH, 3Haxe! Ej, ro;^HHe npo.xase! Ulxa je .-Ly^CKii yKiiBox! Hh-
iiixa BnaM eac Kao ^njexe, 3HaM Bac Kao nixypteHxa. Una .xh p,Ba-
!

;teceT rop,ima o^ Ka;^ cxe h3 Po30iieKa?

Ca ;^Ha xo^HHKa noiieme ce V3 ^psene cxyGe. Ha 3apaBHH,
cy ce cxyoe npe.xoMH.xe, BH,ijeme ce y npoo.xnjecKy cxaK-xena
r;j,je

Bpaxa.
— CnycxH XV ! pe^e nyxHHK.
Khko xyKHy h pe^ie
noc.xynia, Obo je KaMapa o^; pn- :
—
jj,eBep (cooa 3a npnMaae), na cxpyrny KpecaBHU,0M cxerno. Y
BpaxHMa He 6jeme K.T>yqa. rocno3,HH yxBaxn 3a KBaKv h cxa^e
xpecKaxH H>0M. Hajnoc.xHJe .x,yxHxo 3axpece BpaxHMa n oncoBa.
—
^eKajxe! HeMojxe ce rtyxnxn Be.xn Khko... !

H OH ce n3;3;epa ns CBera M03ra:

— Mapnja I

Tope saxyxHjHHie xeniKH KopaH,H n ^y ce yKencKH r.xac:

— Ko 30Be'?
— HaniH CMo! Be.xn Khko... Bp30 ;^o.-Le! Jl,omao je M.xasH
rocHO^ap...
A.xh ra .,M.xa;iH rocHo;];ap" ymxHHy 3a MHmnii,y n rp3,H0 ra
OHcoBa xannjaHCKH.
H)eKa Kpynna n 3;iienaHa vKencKa, nocehn CBHJehy. xpoMO
cnhe HHsa cxyoe. Ca H3pa30M 3.xoBo.T.e h HenoBJepeH>a, ona ce
saycxaBH h sannxa:
—
nixa xohexe?
 ! ! ! !

>o 4 E A

— OTK.T>ygaj OBa BpaTa, oaMax! pe^e uyTHHK.

— Bor c BaMa! noBpny ona... Khko !

—
OTKjLyqaj o^Max, njim hy pasGnTH epaxa BHKny ^lOBJeK, !

caB ^pnikyhH, neMH.io npeoSpajKen, Te h Khko ycxyKHy. A.11H ce

OH iipH6pa. Te npoiiianTa aeniTO c.iyinKHH>ii, na niTO ce ona
BpaxH, ocTaBHBnm hx oneT y MpaKy.
— Caj[ he OHa oj^Max j^ohhjcth Erty^i, pe^e Khko mcko, mcko.
JI^o Ma.Tio Hocehn KJ^y^i. IlyTHHK joj ra HCTpvKe,
iKena cmhe
yse H CBHJeTftaK, a h>oj Maxny, j^a o^^iasn. <l>aKHH ynece 06a
KOBqera, a onaj, CBHJehoM sa h>hm, noqe pa3rjieji;aTH CTHJene,
-KyTOBe, TaBaHHii,y, Kao ^a Tpancame ifceniTo. Hajsa?; CTa.BH cbh-
jehy Ha cto h pe^ie:
— HeMa HHhe!BJiare

— HeMa, nijop Khko hohhsho.

! Be.TiH

— Co6a je cyxa h npocTpana! j^ocTa

— JecT, nijop.
— A.iH HeMa KpeBexa. H npexpnaHa je!
— JecT, nijop, CBe Kao niTO bh sanoEHJenaTe
— Ba! KpeBCT he ce ynnjeTH, a nsHHJehe ce one ^panry-
jiHJe, saBpniH oh noKasyjyhn pyKOM cnjine c.iHKe, *OTorpa$nje,
or.Tie3;a.ia, CTO.TiHEi,e, j];Ba KanaGexa.
— Ajih HMa j^pyrnx KaMapa ! ycy^n ce pehn Khko... Obo
je, snaxe, KaMapa 03 pHii,eBep
— Ba! ^pcKHy qoBJCK... Mapm! OxBopn xaj nposop, na
Mapni ! HeKa xe Hcn.iaxH Kap.iro
— Bor BH jtao Khko oxBopajyhn cxaK.io...
sapaBJLe! bc^h
A.iH uijop-Kapjio nehe mh HHnixa j^axn! SnaM ja aera
CnpoMax Khko nsroBopno je xo 6.iaro, oo.iehHBHM rjiacoM
H norae^OM, ajm qyj^Hor qoBJcKa ooyse onex CH.ma, neoj^O-itHB-a
cpi,i5a. y xoMe oxnj^e My nor-^eA na H>eKH upHH yraaqann cxo, koJh

ce HecnpexHO HcnpHJeqno y Kyxy, xe cnonajie CBHJehy n oxH^e

OHaMO. xV.iH KSiji, BHflje ji;a je xo Ma.in, cTieraHXHH KJiaBHp, Ka^ no-
aHiKe saKJionan, h yr.^ie^a Gnjejie h i],pHe 3ynu,e, OHora ce xpenyxKa
H>eroBO .iHn,e pasBejtpn h oh roxoBO Bece.xo sannxa :

— ^Inje je xo:
 III'IIMOPCKA OBylll'lJA 9

— Tla CHivpHO... OBaj... Giihe tbHxoHo'I rc.ih Khko iieuiKa-

jyhH ce... A ja op;ox ! A injop-Kap.TO ducxa nehe mh ^axw hii
AHHajia (hh je^He nape).
— Ha. GEO TH ! peqe h 6au,H mv *opHHTy, na Haj-
iivthiik

.laraHHJe noqe Kyij,aTH npcxoM no 3yiiiJ,nMa K.iaBHpa h navKJLHBo

c.'iymaTH iviacoBe.
— <I>a.ia BH. Moj .iiijerrii rociio;i;apy ! Bor bii ;a;ao 3;i,paB.-Be h
CBaKO ;:;oopo!... A.ih, laKO BaM oora n CBexora IIInHpH^OHa. Ka-
vKiixe MH. jecxe .xn bii uijop-IIao.xo? Ja ohx peKao .la jecxe. a.xn...

oiiex... KO sua?
OHaj CK]ieHy r.xaBy Ka CBHJehH ii ^avKMypii. Ha .xiiuy My ce

ywa^a n^pa^ naJBehe iiavKhbe. jep je or.xeAao aKop;^. ^Ba xpn nyxa
KyuHy CBiiMa n]3CXHMa ii o^Maxny ivuibom.
— A, mjop-Hao.xo I ^ano^ie Khko.
^loBJeK ce xpvKe. H caB ce onex HaKocxpHJemii.
— Hlxa xoheui? i^ap xii je Ma.ioV... Byi],ii ce na no.Le I

Ha roi)H>eM iipe.xoMy cxyoa cxoja.xa je r.xoMasHa c.xymKHH>a

ca ,7})yroM CBHJehoM y pyii,n ii CRa ycn.xaxHpena. OqeBH;i,HO. ona
je oucKHBa.xa Hoci;a. ,ia joj oojacHH, KaKBO je xo ^yp;o y Kyhn.
y co5h aaopyJH Me.xo^nja. Khko joj ;5a,xe snaK ;:ia ne CH.xayn.
na ne y.xasii y cooy, jep j\a. onaj imje n})H CBujecxH . xe oii je
Morao 3a;i;aBHxii. Oh je xo Ka^ao noKpexHMa npcxiijy. Bp.xo vkhbo.
a.xH joni vKHB.x>e KasHBauie xo iteroBO ymxanieno .iHii,e. H ocxa-
BHB c.xyuiKHity BehMa iipenepavKeHy. cxp^ia HH3a cxyoe. Kpos MpaK.
Hpeji; KyhoM ce ycxaBii h cxa:ie ce oosnpaxH. Haj6.xHVKH $eH,e})
nKHn^Ho je npe,x ^mxaoHHt^OM. na qexBpxoj Kyhn o;]; Ko.xHapeBe.
np,yKH Ka rpa;i;CKHM BpaxHMa. 113 iiHxaoHHii,e HSH.^e iteKH qoBJcK.
PiHKO ra iipexe^e. a.xii, BH^xjeBniii ;i;a je M.xa.iHh, iij^onycxH ra, na
ca^iCKa npyrora, koJh y xaj Max H3H;i,e Kpo3 ncxa Bpaxa. To je
6ho cxapiiJH xproBau,. Baco Kopennh. 3a BacoM ce HH3anie ^m-
xaBa iiOBopKa. Crh he xooovKe y niexH>y, y cxBapii. H;^y y cycpex
Kaxo.xHi],HMa. na he. Kao MiiMorpexKe. a r.iacno, roBopnxH o H.xeBHH.

o nooje^aMa n,pHoropcKHM h cp(5HJaHCKHM. To H3a3HBaH>e n o:i-

jeii,H H>eroBH ojexy na :^HeBHOMe pe;^y cBe BehMa, o;i, Ka;i, ce pax
npHMnii;ao Kpajy. Ivhko cxa;^e npe;t npB0ra,
— JI,o6ap Be^ie. lujop-Baco! Snaxe inxa je hobo V

— Ulxa je ? HHxa mobjck.

 !

10 ^^ E .1

— ^oiiiao je Majio npnje BanopoM mjom-IIao.io Ko.mapo,

::5HaTe, Ilao.io Hbob !

—
-
Ilao.TO IIbob ! noHOBH Baco, ^OMHin.i^ajyhH ce.
— Je .m TO ;],OKTop riaoao? iiiixa ;^pyrH.
— Ja He
3HaM je :ra ,T,OKTop, a.iH, aa 6ora, llao.io Ko.iHapo,
CHH cxapor Hea, M.iai)H 6paT Kap.iOB, onaj niTO je oxHinao h3
PosoneKa HMa Bnnie oji; T^Ba^ecex ro;:^HHa iiixo ce 3a H>era ro- ,

Bopn.xo aa ce iiOTypqno !

— JTa OH je OTi;aBHO jMpo ! pene iteKO.

— KaKO je VMpo, Ka^; eno ra y Kyhn, y KaMapn o^ pHii,e-

Bep ! BHKHy Khko totobo jByxHTO... Eho ra na nposopy ,

nyinw
n,Hrapy, MO/Kexe ra cbh BH^jexn
roMH.xa ce 03;Maqe k cpen;HHH Ma.xora xpra, o^aK.xe ce bh;hho
'lOBJcK Ha cpeT];fLeM nposopy ;i;oH>era Kaxa KyKe Ko.xHapoBe, Ha
xo ce ;;n)Ke rpaja, Majio Mama nero ^a je Khko r.xacHHK iia;i,a

n.xeBHe. Khko hm na npexpr ncnpH^a noHauiaH.e Ilao.iOBo a h

paaroBope H3Mel)y k.hx ;i;B0JHii,e, na, Haj6p'/KHM KopaKOM. oxn;ie

HH3 noarpa})e, y cycpex KoJinapHMa.

y ro^rH.XH y3eme pHJe^^i BpmH>an,H Ilao.xoBH. ToBopmH cy
CBH y jep;aH Max, ;;onyffcyjyhH je;i;aH ;q)yrora. Y r.xaBHOMC, bh-
;ye.xo ce ;i;a ra ce cjehajy Kao Kpo3 Mar.xy. Bho je, Be.ie, BeoMa

HCCxaniHO HH>Ky rHMHasnjy H3yqH0 je K03, mjcckhx -i-pa-

;i;HJexe.

H>eBati,a, BHUiy y TI^yopoBHHKy ko^ jesynxa, na je oxnmao y Beq

;i;a yqn MeTi;Hu;HHy h xy 3aqaMao H>eKHx aecex, T^Banaecx ro,T,HHa,

;^o.xa3ehH j^HJexKo Ka,i o <5epHJaMa y Posohck. Hajnoc.xnje nonixo
ce 3aji,OKxopH, c H>eKOM njeBaT^niD;oM, c KojoMJe acKO
cnan^a ce
p.pHJeMe .xyxao no Hxajinjn. FoBopHJio ce p;a je h caM njcBao na
no3opHH[i,aMa, jep je HMao BaHpe;3;H0 .injen r.xac, a ochobho My-
3HqK0 3HaH3e cxeKao je ko,t; je3yHxa, IIoc.iHJe je oho boJhh .i,eKap
y CpoHJH, noc.xHJe je op,6jerao y TypcKy h roBopn.xo ce, ;ta ce
HOxypqHo H3 TLyoaBH npcMa KhepH ibeKora name. Hajnoc.xH ce
])aniqy.io ;^a je yMpo. To HHJecy 6am xBp^n.xH OTan, My h opax,
a.iH HHJecy oa.xytmo hh o;i,pHu,a.iH.

KaKBo ,
T;aK.xe ,
H3HeHal)eH3e h 3a Po3oneK ,
a KaMO .xh 3a
J^^ormape !

Kaxo.iHn,H ce Bpahaxy ca Kpaja no,irpal)a, h3 MaHacxnpa.

I lpeAK>an,H, BH,T,ehH roMH.xy na cpe^, xpra, noMHCinme 3a ce cnpeisia
 :

ni'lJMOPCKA OIUU'IJA

KHKBa oohKh, a.iH Tiyp,Ha hoboct

;i;eMOHCTpaij,H]a. xe je xTJe;^ome

o^Max najte h Mehy h>hx, xe pacna.xH paAOSHa.iocT. 3a6opaBH ee

II.ieBHa II CBe sa.ijeBime H iipiije nero uito Khko cpexe Ko.i-
!

nape, T})r je oho iivh CBiijeTa h cbh iior.ie^n ojexy yiipTH na vKHmKy
llao.iOBe i],Hrape, ko ,T,a he o;i,aHp;e iipacHyxH KaKaB
BaxpoMex.
H>eKO — Gain Kao y xeaxpy — peqe .xarano. na iiohobh jaue
^Oojoa e.x TypKo!'' (iis.xaaH TypqHne!) a^ ra BehHHa yhyxka.
Bece.iH Khko, xpqehH y cycpex KonnapHMa . je.^Ba ce ca-
B.ialiHBao ^a y:^rpe;^ He jaBH join KOMe ;^orah)aj, a.xn ce oojao .i,a

I'ay OHoj MUMOHby ohh, koJhx ce HaJBHiiie xnwe.

HeBHj^je.iHij,!! He
Hajnocanje, cpexe hx Met)y iiom:i,e.i,H>HM upKBapHMa h cxa,ie iipe;ta
jbHx. ^aviHxaH.
—
-
Ke HoBa? iiHxa ra l\a]);io ^a'lyben.
- — Eor.Me, Be.xHKa HoBa. in jop-K'ap.io ! ^ouiao Ba.M je opax
Hijop-Hao-io. Baiiopo.M H3 Tpujeniha.
— IllxalV BHKHyme y je^aH iviac Kap.io, AMa.iHJa vi Sanexo,
iipeHcpa'/KeHH, na h ycxyKHynie Hcnpe^
ce 3ar.ie;name *aKHHa.
CxapH IIbo ])a3JanH ycxa h ocxavT,e o68HpyhH ce.
Khko cierny paMeHHMa:
— CBaK ce ^y.T;H. h.xh...

— JecH .XH XH iiiijan. h.xh ch no.xypiHO ! ? \)eHe Kap.xo h npyvicH

pyKy, '^a ra o^rypne. aKO oh Hacpnyo.
— HnjecaM, hh ;^pyro, nero BaM KavKeM:
*a.ia 6ory, hh je;:;HO

;toniao je Baui opax uijop-IIao.xo ^oniao je Ma.xo iq^nje „Ay- !

cxpa.THJoM," H ja caM My oji;hho iipx-i^ar y KyKy !

— %e y Kyhy? BHKny cxapn, xaKHM H^pasoM Kao ,ia ce .

xprnyo ii^a cna h yr.ieji,ao Baxpy-OKO ceoe, iia BHKnyo: iiovKap I

— BorMe. y Bamy! o;];roBopH Khko hhvkhm r.xacoM... Eho

ra y KaMapn o;i, pHn,eBep Eho cas ce PosoncK CKynno nom
I .

npo3ope !

— O, Ilcyce! ysBiiKHy AMa.mja a ii Sanexo Bpncny Kao ,

;ui ra meKO o^ienn.

— Ma... saiio^e Kai).io, a.in ra oxau, op,rypHy ii i^aMaxny

iiecHHu,aMa na KnKa.
— Th, ro.xHJaxe!... Th, .iyne/Ky je;^aH, a!... KaKO xHCMHJeiu!?...
KaKO y Kyhy!?... Pvo je xeon peKao?... 3obh l)eH,iape, Kap:io!...

Bp3o ]^eHn;ape!... ^en... l)eH...

12 ^\ E .a

Cxapau, ce 3a.i.y:La, a:m ra cnaxa h ynyK opao npHxeaTHme.

— Taxa Moj BpHcny Kap.io... O, 6o>Ke CBexH, niTa
! je ca;^
H>eMy ! IIlTa je obo Beqepac !

IIbo je caB T];pxTao, a.in ce ne 6jeiire ooecBHJecTHO. Oh 3;a;i,e

3HaK, j^a ra cnycTe na riepBas o^ nyxa. IIoiiito ra nocaAHine.

xyKHy H>eKOJiHKO iiyTa h none inariaTOM :

— CHHKO, Hj^H oji,Max y oriiuTHHy, h.xh Hai)H cysHJy.

Kap.Tio,
HCKa TH aaay l)eH;:i,api&, na Huihepaj OHora 3.iHK0BD,a !,,. KavKn:
TO je HacHibe !... KavKH: to je pasooJHHK Pei],H: oh neMa npaBa...
!...

— Xohy, Taxa! Oji;Max hy to y^HHHTH! PaayMnje ce, ^a to

Tpe6a ypa^HTH. a.iii ca^, 3a hmc 6o>KJe. CMHpnTe ce!
— VLj[ii ! Mj^H ! HacTaB.ta CTapn... Mh heMO tc OB^^je ^lenaTH !

Ja y Kyhy nehy Kpo^HTH, ji,OK.Te...

— HeMoJTe TaKO Be.TH Kapjio. Mpi heMO najiipHJe cbh y Bam

!

3,yhaH, na heMO ce ^oroBopHTH uiTa j^a paj^HMO a ja Bac ne ,

Mory ocTaBHTH na nyxy. Je .th TaKO, AMa.iHJa?

OH;^a ona none 3aroBapaTH CBCKpa. a My/K yxBa^HB IvHKa
3a pyKaB, norae^a 3Ha^iaJH0 CBJe3.0Ke Tora npH3opa, kojh oTH;];ome.
— 3a HMe ooHcje, inTa caM ja KpHBl? bc.th Khko... JecaM
.ni ja Morao...?
— He Bw^H ! npeKH3;e ra Kap.io. IIpHsnaj mh CBe !

Khko Hcnpn'ia CBe niTO 3HaM0. On^ia My Kap.io ^aji;e na-

noJHHu,y, peKaBiiiH ^a ce Topaa.
— 3a CBexora IIInHpH^OHa, sap cano niecTHii,y (rpom) 3a
oBO.THKy MyKy pene r.Te^ajyhn cpeopn-aK na ji,.iaHy.
—
!

Ebo th jom! npHXBaxH onaj, camftyhn ce ^a y3Me 6y-

6y.'L... ^leKaj, 3,a th npH3,aM A.^h Khko ji,iij{e Maxa noraMa.!

— Xaj^eMO Bejin Kap.io... Ca^i, can cacBHM nanHCTO

! !

Hbo ycTaT],e, on ra yse no,T, pyKy, na uo^onie naejiaK, je-

qehn nanopejijo.
— caM cacBHM nanncTO h 3Ha:M niTa mh Tpe6a pa^HTH,
CaTi;

Ti;03,a Kap.TO naKon noji,y:^Ker hyTaaa... Ilao.io je 3,oniao, o TOMe

HCMa cyMfte ajiH neMa cyMfte j];a je h noTuyno .lyji;! CaMO

,

ciymaJTe !

Oh kohobh CBe hito 6jeme njo 03, KnKa, ji,OMehyhH no Ma;ro

3HanaJHHJHM noTaHKOCTHMa, na np. T^a je CJiyniKHH.y y';KacHO h3-
rp^HO, ji;a je no K.iaBHpy .lynao Kao oHJecan h t. ji,.
 ! !

IiniMOPCKA 0B./111UJA 13

— Jaoj! 3aiia.iHhe Kvhy! jeKHy cxapH.

— IIocTapaheMO ce ;ia to ne v^ihhh ! o.^roBopH Kap.io c He-
KHM noy3;;aH>eM.
— h to o;^Max O^Max
fla, ;^a, ! !

— He MO/Ke TO ohth o;i;Max

— Hero niTa? dhkhj HlTa mhcihuiV OTaii,... 8ap ^a iipe-
hoKh HaMa
c ?
— AMa, HCMOJTC bh^igmo ^a ryoHMO ;^a ii cuiijecT y oboJ TeiiiKoj

iq3H.THii,nI... Be^epac ce HHuiTa He MO/Ke, jep hhth oh cy^, hh oii-

niTHHa Mor.iH iiOMohn. CyTpa je ;tpyro. Cyxpa hy paHHJe AOSBaTH
;i,Ba .hCKapa, neKa KOHCTaTvjy iiixa je c it.HM. na hy, na ocHOBy
H.HXOBe H3JaBe, OTnpaBHTii ra y .Ty,iHHij,y, y flyopoBHHK.
Kap.io rypny ^Keny. Te h OHa ii])HiioMOvKe pa3.i03HMa. CTa])H
ce Beh HHJe Morao oimpaTH, nero je caMO je^ao h saJKao ce:
— Jao. cMpTH Moja I .laKO je pehn ,,cyTpa", a:iH ja
Baisia

cyrpa nehy 3;oqeKaTii ! He, He, o^HCTa! Ja hy joui nohac ynpH-

jeTH !... Jao, Ka3He &0}KJe ! /^Ba;^eceT ro;iiHHa oho mh je k'pbhhk !

Cse MH je nojeo h ynponacTHo mc ! 3.iaT0M oh ra npcTerao hjto

Me je CTao CyBHJcM s.iaTOM
! !

— SnaMO, TaTa, a.iH HHiuTa ne iroMavKe to TJemn ra chh, !

— Jao, CMpTH Moja Ca,T,a 3;oi)e ;;a mh ,T,ymy ysMe! JecaM

!

riVL ja TO 3ac.iy>KH0 ? HiTa caM ja to.thko oory srpHJeinno? Ebo

ce HC^OB^je;^aM CBanora MJeceij,a. CBaKor jvTpa H3,eM na MHcy,
CBaKor Be^epa na Be^epH^e, CBaKe cyooTe AHJe.iHM cnpoMacHMa
4>H0pHH, liyH *HOpHH.
— TaKO je, TJeniH ra cnaxa, yscBuiH cnna no;i, pyKy, h cth-
CHyB My ^iBpcTO MHniHU,y Kao npHByqe navKH>y na aene pn- ;i,a

je^iH.... CaB CBHJeT to sna. annoor uia.'be HCKynieH,a 6am OHHJeMa,

Koje MH.iyje!
SaHCTO CTHuiTe pyKy MaTcpn, Kao ;^a bcth: pa3yMnjeMO ce.
— Th je.T;HO mhcthhi, a 3;pyro roBopnin pe^ie joj CTapn c !

ropqHHOM. SnaM ja Bac CBe JIaKO je BaMa! Bh Ty^HM 3y<5Ma !

je;^eTe Ha, ko 3Ha MovKe

! ohth /^a cbc y ;;oroBopy c OHHJeM...
!

c OHHJeM pa3r)0JHHK0M. ^;a MH ^yniy y3MeTe

— 0,0,0! yqHHH Kap.TO h sacTa^e... KaKBe cy to mhc.th?
— HnniTa. nnniTa, xaj^eMO ^j.a.te, xaj;],eMo y ;tyhaH! HMaM
H ja CBoj ii.iaH ! Mory h ja HMaTH CBoj nnan.
14 ,\ E .1

MyjK H :^KeHa iioMeiiie ra opasyMjLHHaTH h CMHpHBaTii, a.in

je OH ynopHO noHaBJi.ao ;^a HMa CBOJ ii.raH.
3a CBe TO BpMJcMe SaneTO hhjc pHjeqn nporoBopno.
,

Ha Tpry He ojeuie Bch HHKora, jep o^aBHO 6jenie T^o6a Be-

tiepH. 3"r.TC,T;aBum cBJeT.iocT y .,KaMapH o,t, pHi],eBep'*, ohh sacxa-

flouie ^acKOM h AMa.inja yyBHKHy: „0, MapHJo, CMH.iyj ce!" OHji;a

npHcjeHKOM, HcnpeA HH3a ^yhaHa, niTO nepBase xpr npoi)ome .

Ti;o porjta, rTi;je je HBOBa qyeeHa ,,4>a6pHKa" MacTHKe. Hbo ws-

Ba;iH H3 mnaroBa ,^Ba ro.ieMa KVBy^ia OTKJby^a c naTeroM ybe,
,

ca.M, H3Hece npe;n Bpaxa CBHJehy y CBHJeTH^aKy ca ^yry.^acxHM

CTaK.]ieHHM 3B0H0M, Te je 3ana:iH. JJ,o Bpaxa ojexy j[BVije CTO.iHii,e.
Cxapn cje^ie Ha jeTi,Hy, AMa.xnja Ha ,ipyry. Kap.xo cjeji;e na bhcokv
xesry, chh ce nac.xoHH t^o H>era.

y xoj npocxanoj, Mpa^iHoj hsoh, ocjehaxy ce omxpn MnpncH

on niHHpHxyca, arnnca, ne.iHna, MexBHii,e, na Kao h 03; xaMJana.
o,T, MHpe H oor 3Ha ^lera jom ! lIpaumHa je npocxo rymn.xa. Bjih-

jeAH n.iaMHqaK ocBJex.^aBao je KoJinape, xy ny^ny MCHBy c.iHKy

y Myi],HHJeM OKBHpy. no.xHH,e ojexy nyne bcxiikhx ,
qexBpxacxiix
CK.xeHHu,a ^lyBene Hbobc MacxHKe, Koja je, no yBJepeay ne caMO
Po3one^iaHa, nero 11 ocxa.xnx npHMOpCKHX MJecxa 5HJia mhoto ,

oo;Ba oji, npaBe rpHKe. cii,HJaHCKe. Y jihj ojeme nperpaTi,aK, r;i,je

cy ce BH/];je;iH koxjiobh, pexopxe ,

H>eKaKBe ncKpHBjbeHe u,HJeBH.
Konma u,pHJeBa, KOBqeHvHhH h KyxHJe 6e3 6poja — npaBa pa^tio-
HHim cpe;^H,eBJeKOBHor a.ixeMHHapa. To je on.xa IlBOBa ,,CBJaxaja
CBJaxHx'', Tjije ce BpniH.x^ Be.xHKa xajna *a6pHK0BaH>a MacxHice,
r^ije .T>y/i;cKa ochm Hbobc, HHKaTi,a nnje
cxona, Kponn.xa, r;i,je hh-
HHJe OKO, OCHM H>eroBa, ne 6jeme 3aBHpHjio. H xa je xajna sa
mesjtecex ro^Hna j^OHHJe.Tia HBy bc.xhko HMaH>e, xpn, qexHpn Kyhe
y Po3oneKy h roxoBnne, roBopnjio ce, npcKO cxo xncyha xajiHJepa.
Kapjio He caMo mxo nnje 3Hao oqcBy xajny, nero y jyxpemHM
^acoBHMa, OT^ qexHpn ]io ocaM, Ka^ je cxapn *a6pHKOBaoMacxHKy,
CHH HHJe HMao npHcxyna y paAHOHHU,y Snajio ce caMO a^ Ji^
My oxan; ocxaBHXH peu,enx, jua noc.xHJe aeroBe CMpxH nacxaBH ,

6oraxH 3aHax.
Hbo je oho OManen, oGpHJane 6paji,e h opKOBa; HHa^e.
n.^iehax,

r])r)acxH HOC, ocHOBne i],pxe .TiHH,a, pa3Bpaxacxa ycxa Sjexy Baje^- —

HH^Ke o/j;.xHKe H>eroBe, cnnoBa h ynyKa. Jcahho, cxapn je HMao
 iiruMOiMi.-A or..iii4jA 15

?,;tpaBy oojy .iHn,a, ii y oHHjeM ro^HHaMa. y ocaM^eceTOJ, ojeme

HeoomHO '/ivHHO.iaisaH. Kap.io je oho cymxa cjiiiKa 6paTa IlaoiLa.
TaKohe r).iiije;n. TaKo})e iiporpyurano i\pue 6pap;e,"M.XHTaBa h TyjKHa
iior.iej^a. caMO ;iHH,a iteiiiTO iiiHper h Taifcirx ycaea. Sanexo y ,

luecHaecToj ro::;iiHH, oiijaiue Bniiin oj; oii,a, a cjeM KojmapoBHx

TJe.iecHHx o^JiHKa. HMao je y :iHLi,y ir>enjTO na .Maxep, oco6hto
Hxpa:^ ,lo5pohy;iHOCTH. AMa.inja, 2^o;!I,om h3 Ceoii,a, Gjeine cxacHxa
•A-eHa y Tpnaeeex inecToj ro3,HHH je^pa h riHJeno cpasMJepna. .

^yry.T.acTHX. pyMeHHx oopaaa. BaH23e,T,HO iipaBH;iHHx ycxa h 3,T,pa-

Tl^yro cy hyxKe cje;^e.xn. ca.Mo luxo je cxapH y ceon MpMJtao.

Hajrioc.iHJe oh ycxa,ie ii no^re xon,axH ;iyiK ^yra^iKe xecre. 0,t, jeji;H0M
ycxaBir ee iipe;i, Kap.ioM ii aano^e .T^yxnxo :

— TIa ;^o6po. iiixa je. xoKcmo .xh hoKhxh 0Bl)eHaK , OBaKo.

a. je :in. oiicxpa iviano. yMJeuiHH ^lOBJe^ie, .lOMahnne ?
-la ii;i,eM I })eue Kap.xo ca itemxo yKyuH, ciiycxHB ce Hiiy
xe^ry...
— II,iem. arm iie sH'dui ^e. pa;i,Hni a.xii He 3Ham mxa. Kao
YBHJeK, o;; nocxaHKa cboiI... Pen;H mh, i^e H;^em?
Ila y Kyhy I o.^^OBopn chh cxerHyu paMeHHMa...
— A XH. AMa.xHJa ?
— Ha nixa Mory V pe^e ona ycxaBnm.
— A XII, 3aHexo ?
— - TuiKo BH 3anoBJe;;Hxe ! op;roBopH jtjc^iKO, a.iH ce npaGn
y3 Maxep ii yxBaxn je sa pyKy.
Cxapii Hx r.iepiauie ca npe3peH,eM h 3.iohoM. Ha H>eroBHM
KpesyOHM ycxHMa pa3Byqe ce nop;pyr.bHBH ocMejaK ,
a o^ra My
cHJeBaxy M.xa;a,HhcKHM VKapoM.
— Hj^Hxe II ypa;i,Hxe cbc Kaivo Ba^T^a ! H3rp.iHxe ce c Jhim
II onpaB;i,ajxe ce inxo HHJecxe oji;Max 3,oxp^a.iH ! 3roxoBHxe roc-
noTi;cKy Be^iepy ! J],030BHxe My3HKy !... SourbSi, Kapjiexo Moj, KaKo
OH 6h.io :i;a iioxpa/KHM MysHKanxe V He ma.xH:^i ce! Th snaui, KaKO
OH .T>y6H MysHKy !... Ajih, soii.x^a. He xpe6a xo ,
Sanexo he o;\-

CBHpaxH /i,o5po;n;oni.xnLi,y !

Kap.iy 3aTi;pxxame ycne h Kanii,H saxpenxauie, a Kao 3a H3

;i,Ha MpxBa^Kor o.iHJep;H.ia h36h ja^ie G.T^ej^H.io. Sanexo rypny
Maxep. xe- ona 03,roBopH cxapoM :
 ! !

16 A E Ji

— Bam cmo mh kphbh uito je ^omao, Kao ^a cmo

Kao j^a

ra MH 3Ba.iH H caMH ne 3HaTe mxa xoheTe

! 3ap je 6o:be /na !

ce 6e3 Kpaja iipeAOMHUL^aMO, a oh ,T,a 3aiia.Tn Kyhy ?

—
Kyha je Beh Baiia.i^eHa! pene cxapw saK.iHMaBmH r.iaBOM,
iia yse lueTaxH, a ohh OTn;i,ome.

Hvena y3e iio;^ pyKe My;Ka h CHHa. Ilpe;^ KyxitHM y.iacKOM

s'dCTSiji,om.e.

— TeoH .lyiia cpii,e ! nHxa ona Kap.xa,

— YsKacHO !

— 'H MeHH ! A03,a SaneTo.

— H MeHH ! pene ona. . . . y^HMO, na npn^ieKaJMo, ;^a ce
CMHpHMO
yi)ouie y Mpa^HH xo.ihhk.
— BovKe Moj KaA homhc.ihm ^a h ne no3HajeM je;;HHor AJe-
Bepa, Aa caM o^aBHO MHCJin.ia e je MpxaB ! H BC^epac caM ra
iiOMenyjia y MO-unTBaMa nianny AMa.iHJa. !

— A MeHH ra je /Kao ! manHy BaneTo... Menn cBe ;],o.ia3H

;;a n.ianeM. Je an 6am HCXHHa, ;^a je .iy;i,, a, xaxa ?

Kap.xo He OAroBopn.
AMa:iHJa Ao;],aTi,e :

.
He qyje ce ! Mo^Ke ohth ;^a je 3acHao !... XoKcmo .in cbc

Tpoje K H.eMy ?

— o^BpaxH Kapao h Hot;e npe^ H>HMa, ysa cxyoe.

He 3HaM !

Hpea CTaKJiCHHM BpaxHMa onex sacxaj^ome. C.iymKHH>a, ^y-

jykn ftHxoBe KopaKe, ^oxp^ia ca CBHJehoM, na hm cxa^e ^aBaxH
3HaKe ;^a ne yjiase, aJiH cy ohjih xo.ihko 36yH>eHn, ^a He pasa-
opame. Kapjio 3aKy^a, na oxBopn Bpaxa ,
Kpoqw jc^hom h o-

cxa;i,e xaKO.
Hao.io je cje;^HO na Kanaoexy ca npeKprnxenHM pyKaMa.
CBHJeha Ha K.iaBnpy j;oropHJeBame. Ilpe^ h,hm na no^y 6jexy
])acxBopeHa ooa KOB^era, xa.iLHHe n ^pyre cxBapn ojexy pac5a-
H,aHe no Kanaoexy.
Kap.xo npoMpM.ba H>emxo nejacHO, T^pvKehn cbc je^naKO 3a

i^BaKy.
Ba ! yqHHH llaojio ycxajyhn c naxeroM... H.ih nanpHJej^,

H.xH naxpar ! Ocxapno ch h xh upH.Hi^HiO

 ! : !

IIPHMOPCKA OL.IHHJA 17

— Fo^HHe cy, Gpaxe ! pe^e Kap.io h iioK-yma x^ ce HacMHJe.

Ohh ce ^oxBaTHine npcTHMa.
— Jl,Ba;3,eceT h je^na 03; Ka^ ce ne BH,^jecMo ! pe^e Ilao.io,
na ce npone Ha npexe, iio;iii6o^iH ce, H3BpaTn r.iaBy h casn pxe-
itaqy, ;];a ce rHMHacxn^iKH npoxerne. A:ivi ce opso ncnpaBH yr.xe-
3;aBfflH x\Ma.xHJy.

— Obo je Moja vKeHa AMa.xnja! pe^e Kap.xo.

Ona. BeoMa sGyiteHa, vkhbo ce npHMa^e n p;o6po cxHmxe
pyKy Ilao.xoBy.
— A OBO je Moj je;3,HHai; Banexo! nacxaBn Kap.xo ii;epeMo-
HHJa.xHHM noKpexoM pyKe.
/l^jeqKO Goja'yK.tHBO npncxynn, oCopene r.iaBC, noB.xaqehir
O'lHMa. Cxpnu, ^ry no-xoHcn je;5Hy pyny na paMe, a ^pyroM nc-
iipaBii My r.xaBy. roBopehii
— r.xe! Obo je Beh M.xa;i,Hh! Sanexo je Beh M.ia;nHk!
3aHexo xxje;];e ;5a ra no.tyoH y pyKy, a.xn cxpHu; npeK.xoini

r.TaBy, xe ce no.7:.y6nnie 11 je;7;aHaK 06a iioii,pBeH>enie.

^[ync H /KCHa HSMHJeHHiire nor.ie;^e, kojh nspa'vKaBaxy bcxiiko

^lyh^eTte. Kap.xo no^e VMHBaxii pyne „Ha cyxo" h sano^e:
-
— E, na ;5o6po Ha.M ,T,ouiao
— Ba, xo Beh... ITao.xo iie ^iOBpum nero p;o^a3,e : — Ila xo-
tiexe .XH H8B0.xnxH cjecxii

Cbc xpoje cje;i,oiiie na Kanaoe. Haiipe.Ma Ilao.xa. a.xH ncxora

Maxa AMa.xiija cko^ih h H3ii;i,e roBopehii:
— Ax, xa r.xyna Mappija. Mor.xa je 6ap n,HJe.xy CBnjehy
;i,0Hiijexii!

^OK.ie ce :av-eHa ne BpaxH, liHx xpojnu,a pnjeqn ne nporo-

BopHLTie. Ona T^onece ;3,BHJe CBHJehe y cpe6pHHM CBHJexH>an,HMa,
na Hx cxaBH na K.xaBnp 3:0 p;jeBepa, a xpehy yracn. IIpeMa bc-
hoj CBex.xocxn h cneGnBaae nocxa;3e Behe. IIor.xe^H cy ce .xexn-
MHqno H oojaiK.'LHBO yKpmxaBa.xH. caMO je Sanexo Mnpno nocMa-
xpao cxpHn,a, ca pasjan.teHHM ycxHMa, ca nspasoM cavKa.tema.
— Ha mxa pa^in xaj M.xapinh? sannxa najnoc.xnje Ilao.xo.
— y^H K03 *paxapa, Kao mxo cxe h bii H>eKap, yqn.xn! cx-

roBopn AMa.xnja Mn.xyjyhn cnna no r.xaBH.

—A yqn .in ^oopo?
'^
Aejio XVIII
 !

18 A E ^

— IIpH.iHqHO OT^roBopn ! Ca^ BeK y nexoM pa-

Kap.io... je
3peJ^y rHMHasHJe, a CBaKe nciaiKe Hcnnxe y flySpoBHHKy.
roj;HHe
— Ba TO HHJe ^o6po
!

— 3amT0 He? nnxa Anajinja.

— Txe, niTa he ^paxapa? Ha koji; HHJe ao5po nixo oiijs,a^

je caM, mxo ce He MHJenia ca ^jeii,OM. IIocTahe Kao ^jeBOJKa!

Hacxa^e xajan,.
— A MysHKy y^HHi .in?sannxa ra cxpnu,.
— y^HM CBaKH ji;aH, o^roBopn Sanexo. y^Hxejb mh je je^an
Ta.iHJaHaii, mxo ce OB.ije HacxanHO. Oh je Hany.xHTaHCKH n.ueMHh.
Bho je Bpjio oorax, Bp.io 6orax, na je, 36or 6yHe, Mopao noojefen,
na My je B.ia^a xannjaHCKa CBa ao6pa oayse.ia. HMa Be.iHKy, pnby
6paTiy. He nymn, nero niMp^ie. HMa nca je^Hor Be.'iHKor. HnKafl,

He Hocn 3HMH>er Kanyxa, a VBHJeK na jinjeBoj pyii,H pyKaBnu,y...

H Sanexo oxH/i;e 6e3 Kpaja y Ti;jexHH>acxe noxaHKOCxn o

CBOMe Ta.iHJaHn;y, a Hao.TO ra c.iymauie h nocMaxpame CBe ca
BekHM HHxepecoBaH>eM, ^0K.ie Kapjio ne npcKH^e xo chjiho 6p6-
JBaH>e. Oh ycxa,ne n sannxa 6paxa:
— Ha, xokeni .xh Be^iepaxH?
Hao.io ce xp^ce Kao iisa cna, Kao h3 npHJaxna cna y ne-
MH.Tiy jaBy. fteroBO ce pa3,iparaH0 .inij,e naMpaqw. H oh pe^e:
— He ! xBa.xa ! HomajbH mh no.ia .inxpa .M.xHJeKa. To je Moja
o6HqHa Be^epa.
y xaj Max 3atiyme ce cnopn h xeniKH Kopau,H Hbobh. Cbh
npeKH^ome ^Hxafte h CKpeHyme r.xaBy k BpaxHMa, a.iH ce ko-
pau,H HacxaBHme ys apyrn xpeM cxy6a. CaMO mxo ce 3aqy Kao
noxMy.xo pe^Kaibe.
— Ba! y^HHn nao.io h oj^MaxHy pyKOM... Hpot^e n obo.
— Mnciirai: oxau,'? manny Kap-^io.
— Mhc.ihm: CBe! Hpoi^e OBaj j^an, pcKOx, npohn he
•
cbc!
*

A caa je r.TiaBHO ^a ce H3Hece obo KanaGe h ^a ce OB^je CMje-

cxH KpcBcx! A Beh cyxpa HSHHJeKe ce cse ocxa.no, mxo je cy-

BHraHO.
Kap.io H AMa.iHJa 3r.TieAame ce. Kap.xo noKyma ^a ce na-

cCMHJe :

— 3a 6ora, Hao.xo, obo je KaMapa o?^ pH^eBep! Mh HMaMO

H Ti;pyrnx Kanapa 3a cnaBaH>e.
 IIPHMOPCKA OBjinqjA 19

— JI,o6po CH peKao Bece.io... PHti,eBep snaqH

! oj5BpaTH nacio
iipHxMHTH npHMa. Ona je 3;o6pa! CynqaHa je h cyxa,
H OHa iMG

H ja hy y H>oj ocTaxH! CBe cy ocxajie B.iaiKHe, HHJecaM hx sa-

oopaBHo. A H OBO AHJeTe cnaBa y B.iaJivHoj co6h, bhp;hm ja na
ftGMy, a TO He CMHJe 5htm! E, cafl, zaKy Hoh! IIouiajLHTe mh
M-UHJeKa, a.iH Hajnpnje KpeBex!

H OH ce yqxHBO hokmohh cnacn, a CHHOBii,a npHJaxejECKH

no3;;paBii pyKOM. A.xh Ka;^ MaxH h chh Hsni^onie, oh noBy^e
6paxa 3a i:)yKaB :

— SnaM aa he ropje ohxh

.lOMa, a.in H3Beji;HM0 o^nax cxBap Ha
MHcxo, Ja hy ocxaxH 0B3,je. Ja hy jecxn cSm, x. j. pyqaBaxn, jep
sa AopyqaK h Be^epy xpeoa mh caMO MJiHJcKa, a.iH o6HJiaxo MJinjeKa
H AoGpa M.iHJeKa. li xaKO. ^OK.ie ne pacnpaBHMo name cxBapn...
— KaKBC name cxBapn? ^auHxa Kap.io HaiNiprnxen, rTie;[];ajyhH
fipaxa npaBO y o^ni.
— Ba! yqHHM ra xaKoi)e y 3ieHHu,e h na-
Ilao.io r.ie;i,ajyhxT
cxaBu MHpHO — Ja : HHJecaM, hh ycMeno hh nncMeno
ce, Ba.T>^a.

OT^peKao MaxepHHCTBa. hh Hauj.be;ncxBa oqesa!

— Th ch noxpouiHo xpn nyxa BHuie nero uixo 6h xh npH-
najio peqe Kap.io sarymeno. ea H3pa30M JLyxa
! 5yjiii,ora.

— MovKe H xo 5hxh. xo he pacnpaBHXH a.in :E>yj;H oji; sa-

KOHa! He.Moj ce jbyxHxn! Hpinixa HHJe HesApaBHJe, nero .lehn
ihjT. A ca^, .xaKy noh!
11 OH My OKpexe .leba.

Mapnja 6ojaiK.T>HBO ybe a ;iOHece 3aje.xy M.injeKa, HHTajyhn:

— T)e 3anoBHJe,T;axe ?
-
— Ha cxo, Mpara Moja, pe^e Ilao.xo. niexajyhH ce... Ca
ce yBHJeK je.ie!
cxo.Tia ITa OH^a. ^para Moja, H3HHJehem KanaGe.
a YHHJehem KpeBex! Jej;aH ByHCHH noKpHBaq. na CBaKH Ha^HH!
A H yMHBaoHHK; pa3yMHJe ce. E. ca;t. h^h!
Tope n bhkc ao noHohn. a.iH je Kpeaex iiimK
je 6njio .^OMa
ynecen, xe ce cxapocjiaBna ..KaMapa o^ pnscBep" HeHa^HO npe-
TBopn y Ji03KHHn,y neoGnqnora rocxa, a-pa Ilao.ia.

Cyxpa^aH cxapn Hbo ycxa^e y 3opy n oxH^e na pany mhcv

y xanacxnp, na ce BpaxH h saxBopn ce y ^aCpHKy. flaK.ie, cbc
 :

20 A, E Ji

Kao oonqHO, caMO Be.iHKa je pa3.iHKa 6H.ia y meroBy H3r.ieji,y h

xo3;y, —
qnHHO ce ;neceT ro^nna CTapnJH.
Kao ooH^HO H Kapjio H3H;ne oko mecT h OTuj^e y csoj ^y-
han. Oh ojeme caB iioji;aTi,yo.

Majio KacHHJe H3H3,ouie rocnoi)a h Mapnja, ji,a Kyiie acHTaK.

Hajnoc.iHJe n 3aHeT0 ca opeMenoM Kmnra oth^g y ManacTHp.
C o6je CTpane Tpra, TproBij,H h 3aHaT.mje CTajaxy npej^
BpaxHMa H ynopHO mej^axy na KojiHa23eBe iipo3ope. Pvhko ce
myH>ao 03, Bpaxa 30 Bpaxa h noHaBjtao cboj chhoIihh ;no>KHBJLaj.
^Ihhobhhii,h KOJH cxaHOBaxy y noarpai)y, ypaHHine ^a ce iiponie-
Tajy xpoToapHMa. HcirpeTj, 06a HHsa ;a;yhaHa. IIoBe.xHKa roMHjia
ajei],e uixo Hl)axy y niKo.iy, 3aji;p"/Kaiue ce na cpe,T;HHH Ma.xora xpra.

y ocaM qacoBa xa^HO, Hbo oxBopn *a6pHKy H3Hyxpa. JI,o-

Hcxa ce OH jkjro muHBtao, ^a .xh j\c\ npoMo.xn r.xaBy, hjih hc. na
HaJ3aji, H3BHpH H 6p30 cc iiOBy^e. Haj6.xH7KH My cycjeji;, xproBau,

MaHH4>axypa (rajianxepHCxa), 'Bypa Paji,HHOBHh, jf,ohe npeji, Bpaxa,

Ha3Ba 6ora h 3ano^e
—
Ko^ Bac HOBocx Be.xHKa, a mjop-IiBO?
— Exo. Moj CHHKO, ooiKJa KauixHra! OTi;roBopH cxapH, ;ro-

Mehn iipcxe... Jlyji;! CacBHM .xyji,! yMa.x nnje

CHHoh yj^aBHo 4>a-
KHHa, na OHji;a je uixanoM yTi;apao no nnjano^opxy?
—
-
O, ooiKe ca^iyBaj AMa o;!i,aK.xe ;i,0Jia3H necpehHHK?
!

— A 6or 3Ha. moj chhko! 3ap oh yMHJe Ka3axH?

— Ana, KaKO je yMno /i,ohH? KaKO ra nycxnme?
— E, KaKo! Mo'yKe ohxh aa ra je Koncy.xax oxnpaBHo!
I^ypo ce BpaxH, Tj;a npn^a ^ajte.
Kapjio je y cbom T^yhany ,T^aBao ncxa oSaBJemxema.
HaJ3aji„ pacxBopn ce cpe^mn npo3op KaMape oa pHn,eBep n
Ilao.xo ce yKa3a ca n,HrapoM y ycxHMa n ca KH>Hro:M y pyipi^
^yro je xaKO ocxao, ^oncxa naMJepno, 3;a nHJan,a Hanapn onn
H.eroBHM .XHKOM. Tla ce yK.xonn n t^o Ma.io H3HTi,e ca mxanoM no^;

MHnmn,aMa, Kao CHHoh, 3;o(5po Hcnpnien. Hajnpnje ce ynyxn. ^a

he HcnpeA ;a,yhaHa Kap.iOBa, na .lecno, y rpaji,; a.in ce npeji,o-

MHc:iH H not)e npaBo k *a6pHu,H, na ce ycxaBH npe^, BpaxiiMa,

60KOM H,HMa OKpenyx, a ncKoca na apyry cxpany, TaKO
r.xe3,ame
je ocxao naJMaite nex Mnnyxa, na yse mxan y pyKy n .larano
not)e ^.a.Tie. 'Bypa Pa7i;HH0BHha, koJh je oho M.xaii; ^iobjck, hpijc
 !

nPIIMOPCKA OB^HIJA 21

no3HaBao. a.iH nos^paBH KaiioM, oh My y^THBo ot-

Ka^ ra OBaj
no^apaBH. ^o T)ypa je HMao onanqapcKy paji;H.y Baco KopenHh,
cxapn Po3oneiiaHHH. ITao.io CTa;3ie npe^ HjHM h nacMnja ce.
— - Ba! Th ch ce. Baco. yroJHO, a HHJecn mhofo hh ocxapHo!
Baco. KOJH ra ji,OHeKa saG.ieHyx, nopyMenn h Bece.io My
npyvKH pyh-y.
— IIosHaAOCTe Me. lujop-IIao.io
— Ba! HacTaBH Ilao.io... KaKo je c onaHi],HMa! Je .ih BHme
60CHX, Hero o6yBeHHx ?

H ^apel^ta xaKO. vcxaB.'bajyliPi ce ^ecxo, npe^ycpexajyhn iio-

3HaHHKe HajooH^HiiJH.M oHacKaMa Kao ^a cy ce jy^e pacxa.xH.

,

Je,^HOM Be.iH: „r.ie. xh oopa^axHO Kao KaKaB Ka.xyl)ep !'' JI^pyroMe

KavKe: _IIIxa Ke xh, oo.xan. xa xpoyuiHUa!'" H nnxao je MHore
aa riopo3Hn,y, 3a cpo;j,HHKe. Je^HOM, kojh My ce xyacHO na ynopne
6ojioBe y ij,pHJeBHMa u nnxao caBJexa . o^roBopn :
— Ba ,
h ja
caM ;[^ot)Ox j],a ce .inje^HM y saBH^aj ! BH3;Hm .xh KaKaB caM? He
xvrory ja ,iaxH oho mxo caM xpaacHM !

Ha nHJaij,H ce o;i,Max cxBopn je^HO MHm.T>eH>e, ^a Hao.xo nnje

eyrpanyx. Kao nixo oh H>eroBH xxje.xH. Houixo My naK pnje^ .,&a"
&jeuie HajooHMHHJH H3pa3 sa ^ytjeite ii ca'yKa.T>eH>e n ma.xy h cpv5y,
sa CBe, xo My ona o.iMax npnony Kao na^HMaK, — npo3Banie ra
^OKxop Ba. A rpaja ce 3aHHxa npoxHB HBa h Kaii.xa.
y rpa^^y ce Hao.xo xaKO^e jasH MHorHMa na y})e y KaBany
Ko;^ „HpHMopcKe Py'yKe'* h y3e qnxaxH mcMa^Ke hobkhc. ^yro je
^Hxao. na ce o;i je;;HOM cxponomxa ca cxo.xHii,e njenehH h xp- ,

sajyhn ce.

3a xpenyxaK o^.xexH r.xac no Po3oneKy:

—
OxpoBan je Hao.xo Hbob !

3a xpenyTaK cxeqe ce caB Po3oneK y rpa;^^. Jona^ome n .^e-

KapH. Ohh KavKy: .,HajtaBHH,a je!" Hapo;]; BH^e. „OxpoBaH je! JBe-
Kapn cy no,T,MHheHH OaKHHH ra OTtnecome y Kyky. Hbo h Kap.xo
! ''

aaxBopHHie ce y pa;ii;H.e. CBJexHna saryuiH xpr. jKaninapH c My-

KOM opaaaxy OH;a h cnna.
y36y^eH>e ce cxnnia xck oko sapanaKa, Ka-i, Hao.xo H3H;],e H3
Kyhe ca 3aHexoM.
Ha OHji,a CBaKO h\:s,o sa xpn ^ana h y PosoneKy! Hao.xo je
ysHJCK mexao ca cHHOBn,eM, naJBHrne no oko.xhhh. Oqnr.xei^HO je
oo 4 E ^

oii.-To T^a cy ce ohh ^BpcTO uiJLy6H.iH h to je 6.ia/KH.io HeMH.ie oji,-

Hoce H3Mel)y ojj,pac.iHx, jep ITaono hhjg roBopno hh c oii,eM hh c

opaTOM, ca CHaxoM Majio. ycaMjbeHOCT h Hecpehy CBojy Ba je
:^ar.iyniaBao MysHKOM. IIo qHTaBe ^acoBe hs KaMape o^ pHii,HBep
])a3.iHJeBaxy ce raaeoBH, qac yMHJBaTH, cjeTHH, itevKHH, qac ono-
piiTH, rpoMKH, —
r.iacoBH ce nsBHJaxy, npeimexaxy ce, cinjeBaxj
ce. npnqajyhH ;i;o6pohyT];HHM TproBii,nMa h 3aHaT.TiHJaMa y cycjea-
CTBy qyTi;He CTBapn, iipHBHt)eH.a c HcTOKa, Jby6aB y E[Ta.iHJH, /i;je-

THH>CTBO y PosoneKy, oqajaifce 6e36o';KHe ji;yine.

J ep je Ba 6ho 6e36o>KHnK. CyMitajio ce ^a CHMnaTHiue Typ-

HiiMa, 3aT0 niTO cy iiaTpnoTe „ko,t, Py>Ke'' qecTO oiia,>Ka.iH j^a ce
iio^pyr.TiHBo ocMHJexHC Kaji; 6h ocTa.iH ^^HJe.in.iH TypcKO HaniJbe^e.
A.iH uiTO.HHJe KpHo, TO ojcme H>eroBa HeHCKasana Mp>KH>a npcMa
HpKBH. HapaBHO, CBOje ^ocjcTKe o Toj CTBapH H36aij,HBao je caMO
Ka;i, OH 6ho saqHKaH. Jc^hom ra JIojuoB arenaT 3anHTa 3aiDT0
HHKaji, He VLji,e y ii,pKBy, a oh o^roBopH:
— BaCnpcMHTe onaMO 3o5ap pyqaK, oflnecriTe h iuaMnaH>-
!

CKor, na hcTe BHjgeTn xohy .th paj^o othKh.

— A
y i^aMHJy oncTe hih.ih ? bcth onaj naKocHO.
—
Ba, y i^aMHJH je jbcth .thjcho 06HqH0 je xjiainoBHHa h !

qiiCTOTa, na ce cJct^h komotho na hH.iHMy, npeKpniTeHHX nory, h

KOMOTHO ce pa3MHnijf,a o raynocTHMa CBaKOJaKHM , aKO xoheTe,
H KaTO.lH^KHM !

Mapnja ce K.TCJia ;a,a" Ba K-Taaa CBaKor jyTpa h Bcqepa, caMO

HHJe Morjia pa3yMJeTH , saniTO K.TaH>ajyhH ,i,p/KH TeuiKe tbg-
3;teHe jaGyKe !

Jl^pyrH HacTyn ;\ol)e 3;oKTopy na cpe^ Tpra, je^HOM npea no^ne,

KaA je, Kao oSh^ho, mnao ca SancTOM y meTmy. To je oh.to, 03;
npH.iHKe, 3,eceTH j^au. Taj je Tpajao mhopo ^yme oji; npBora, h Ba
ce npH,T,H>Ke cacBHM HcnHJen.
On^a OTHpaBHUie BancTa y Jl^ySpoBHHK, 3;a onaMO yqn rHMnasHJy.
TpH HJiH qcTHpH ^ana naKOH Tora na7i,e TI-ieBHa, h ji;HyKe ce
oypHO Bccejfce y PosoneKy. y Be^e je 5HJia qHTaoHHU,a ocBHJe-
T.T>eH.a, :\i.iaAe7K y roMH.iaMa Hi)ame y.THu,aMa njeBajyliH. Ilao.TOBH
Hpo3opM ojexy saTBopenn, a cyTpa;naH H>era necTa^e h3 Po3oneKa.
roBopH:ro ce, Ti;a ce Hbo najnocTHJe ck.tohho, j^sl My jt^a ^eccT
THCyKa *OpHHTH.
ChMO /VlATABy</E>
 JAJIOBHE OECME

MOJE HECME.
CvaaMa uac, iiecMe, niiineM,

ya^HcajeM ropKiiM xpaHUM,

6o.ioBnMa Ayme CBOje

OA noMe^a Tyt>ux 6paH[iM.

Ha rpyAMa Bac cbojum hochm,

rpy^u Moje Baipa aiUBa...
,;a .1' join Koro^ necsie CBOJe

TaKO na3H, laKO cKpoBa '?

Bii cxe MGHii CBG^OK 6o.ia,

BH CTe CBe^OK ja^a MHora,
a TGK^e cxe, necMe Maae,
H3 Ay^HHe cpu;a Mora.

cpity.

0;^ po^eaa Mora, 04 M.iiiAOCTii npBe

Tn y rpy^Ma mojiim Bas^a KVAaoi jaKO,
—
cpi],eM Te6e 30By. —
Peun cpAe MOJe,
je .1' y rpy^Ma 6ypHUM avHBOBasie yiaso ?

A.i' Tii feyinni caMO. Ox, paaysieM 4o6po :

feyxafte je obo Te6e MHoro cia^o.

A Menu je ^aKuie. — Aox, cpi^e Moje,
/l,a a' AO BGKa He 6a TaKO tyiaT' aeaAO.
 ; :

24 fl,
E A

Ml A m T A H> E.
Ka/; ce jiaxop M^a^iu Kpeee
myniTeli' tho —
saiyje ce Tnu,a luapsHX
MacaK mho;

Ka4 Ha rpann saipenepu

^iHCTaK Ma.iH;
Ka4 3aje»ie Kpaj o6a^e
6ypHH Bajiu, —
ja Ta^ .ie6AHM VKpaj aera,
manytyii' tho...
Ox, KaKO Te chaho ^y6HM,
u,BeTe MHO !

TA nECMy KAAA XQ-REUJ...

Ta necMy Ka^a xohem, y one BncHHe miaee

TH M^a^HM CpUeM CBOJUM ys^LGTH 6ypHo, CMe^o :

caMo tern laMO nahn Be.aHKo, uhctu uito je

caMO tern TaMO caaBOM, yBen'iai' hohocho mgjio.

Tope, Ky4 nor^e^ aiy^HU ynpaB^am laKO lecTO,

CKpHBene n^axe ate^e a 6o.ie cBoje lajne.
HatH tern HSBop npaBH, CBeTiiH>y BeqHTor paja, -
TaMO, r^e jacHHM 6;iecK0M ipenepe SBea^e cjajne.

Ta necMy Ka^a xofeem, y thxoj 6.iaroj Hotu,

Ka^ Apyre caeaK CB.aa4a, hck 4yma TBOJa O^HJe
y TOMG MHpy CBeTOM, y 6^aroj Tuxoj HofeH
qy^Ha ce, TajaHCTBena, ^iiBOTua necMa Kpnje !

n 3 H B.

r^e en MH 3^aT0?
Ox, Ao^H, 40^u!
Ha peu,u yena
Bek qyHHfe Ma^H;
He6o je H^iaBO,
 ,

JA40BHE IIECME 25

cyHii,e je jacuo;
.lacKaBo Miijio
rp^e ce Ba^H.

Ka OHOJ uBeiHOJ,
^IHBOTHOJ CTpaUII,
Bece^ie ^yme,
npenvHux rpy,;n,
KpenHMO 'lyHiiK
Xaj^GMO 6p30
TaMo i^e 6ypuo
cpue Mu rpe,;H.

Ha OHOJ cTpaaii
BIJAHUI .in, Ayiiio,
TO nojbe iiHexHo,
TO He6o n.iaBo?
3ap MO/Ke oirrii

O4 Tora 4UBHiije,
^y6aBH Hamoj
MeCTO ^lllHHJe ?

M yi B A.

II3 TBor una pa^ocT S.iHCTa.

a y MOM je cyaa Moora...
0, Ta xoAH, xo^ir 6.an/Ke,
Aa c' Har.ie,?iaM .iiiii,a TBora.

3arp.iii Me, a.'iu ciliho,

4a ce CKpuie 60.111 Mojii!
no./by6ii Me, a,iu jKapKO
4a ce Ayiiia c tbojom ciiojh !

Ja ue TpaHviiM 4a oceTifiu
ja^e niTO mii cpue nam,

a.iH MacaK aaCopana...

To^iiKO Mil MO'/Keiu ^axn I

y HO-RM
TmuHHa je. HeMa r.aaca, mi iiiqima uspKyiaBnx,
4a necMime CBoje uii;Ky.
 !

26 4 E "1

Ayi' ivie, ycpe^ uolm mxe hgku 'iv^hii, ceiHH Macii,

Cpuy MOMe 680 ctiukv.

HosHajeM To cy riacu mxo pasAupy, mio

iix. cajKH/Kv,
iiiTo jom HeKO cpue ryiuel
Kpo3 TiimnHy niTO ce bhjg, to je o^jgk leuiKa 6oasl.
paCTVaCGHe CGTHB .^VUIG.

Ka,; CBG cHGBa; Ka^ cbg ciiaBa; jKarop <1ypHii, aiUBor M/ia^ii
y u,BeTnii cg canaK CKpiiJG:
caMO cpi],y pacnjiaKaHOM, hii y thxoj 6.iaroj hoKh,
H)6My JG^HOM CaHKa HIIJG !

YTEXA nOSHAHHKA
Cbg JG TpGHyiaii JG^an! II npom.iocT h 6y4yliHOCT
xBxajy, .iGTG, iKypG...
A Tii, una xotiGiu caMO '? LUxa ipa-iKniu o^ /KiiBOxa?
Ky4a xii mejbQ jypG?

y rpy^'Ma tbojiim mhoio cpyinGunx Ha^a iiMa,

y cpu,y 00.1 cg KpuJG;

a y XHHiiiHii HohHOJ 113 XBora OKa cjajea^
MHora CG cysa jiiijg.

A.l' yXGUlH CG CaMO, HillBOX IiG OBaj 6ypHH

6p30 XII, BGpyj, npofcii,
a 3a H)HM O^MOp A'dRE, XUIUHHa CBGXa, BGHHa,
Mopa XH, Mopa 4otin

TEUJKM JAAH
Mory a' pctn: hg .i>y6nM xg, Ka^ mh cpii,G jom 3a4pxliG
npii iioMGHy XBor iiMGna?
Mory .i' pGtH Aa JG Mpatita, OBa xyra XHxa, xpajea,
y 4Hy cpu,a caKpuBGHa?

Hhjg .?by6aB, hhjg Mp-<KH)a, bgIi cy oojii to OGCKpajeu

mxo pas^iipy rpy^n mojg,
a xu 6oAu XBOj cy nor^G^, ja^ii xguikii .ig^hg pciH,
HGMIMOCHO CpiI,G XBOJG.
 !

JA,l,OBnE nECME 27

H ja 36opnM cgthji, xyvKHa : „He, Biime ra .tyoirr' nety

ysajLy^HU Ha dito 60^11 V

Yryiuiity .iyCac -iKapKy, iimqyiialiy cpue 6ypH0,

mro ra laKO ciLiao 60.111!"

A.1U xa^a, ja ce cetaM ohhx milihx jieiiiix ^ana,

uiTO HX TaMHa npouiiiocT Kpnje,
II ycHe MH cane luanty ,3a6opaBa Te6ii HeMa,
:
—
Jby6'dii TBOJa MpiBa niije !

II npoljome Apyrn ^aHii, a.an cpue yeeK crpenu

npii noMeny TBor nMeea,
a aiUBOT Mil ucnyiiaBa xyra Tiixa, ryra ipaJHa,
y AHy cpua caKpiiBeaa.

MHyi H

Mhoi'O je ro^HHa irpom.io, in cii y rpo6y ca^a,

a Ta,i,a ce^uie ca mhom Bece.ia, qu.ia, Myia^a.

Tajac npcKao cune cTeee,

je jypiio 6ecHe,
a Tu ce^ame, Mn.ia, Ha (5pery noKpaj Mene.
OcMex je Kpacuo 6.iaru .lenoiy .anna iBora,
II TH ce npu6.-iHatu Menu —
cehaii ce qaca Tora.
H pe^ie la^a He/KHo: „3Ham mia Me xaJHO 60A11:
mxo cpue Moje 6ypH0 je^imy xeoe bo.iii, —
a TO joui Hnje kojom m.huoct Hcy^ii,
.'byoaB, sa

jbyoaB mxo
seiHO sarpeBa Hame rpy^H."
xiixo,

H lawiac onex iLtycHy n pa36n 6ejiy neny

OHaj KaMOH XBp^ii II ciiBy oHy cxeny.
Ja xe nor.ie^ax, MuAa, a.i' xBoje oko cjaJHO
He 6euie Banie pa^ocx, Bet xyroBaae xajeo.
H TH ce OKpexe mchh h Mojy pyKy yae,
II Ha fty na^axy xa^a cp^aqne XBOJe cyae.

j^META
 MAKBJABEJBH (TPATEniCElI nPHHUHflH

HeMa HayKe xeiKe oj; nayite bojhc. — .lojJ^.

CxpaTeraja je iicKycxBO vnpaB.iaTH BojcKaMa-

Phctob.

CrpaTcrHJa HMa ^bojhh KapaKxep, upe;tcxaB-

*
jBajyKa y cefia je^HOBpeMeHO a iiCKycxBO h
Haysy. — JIcboji.

Cxpaxeruji je a HayKa h HCKycxBO. ^omhhh.

Cxpaxeraja HHJe hh HayKa hh acKycxBo. —
KjiayscBHu.

IIpH^HKe Ha BOJHH rocHO^^ape CBeMy. —

HanojieoH I.

Cbh cy cxpaxemcKH ManeBpH ceM cy-

;no(5pH
BHUie MyJtpHX (ClOJKeHHX), KOJH HH 3a uiio He
Bpe;ie. — Mapuiaji CaKcoHCKH.
CBe HayKe nuajy cBoje npuHUHne, caMo hi
'-'
BOJHa HBHa. — M. CaKCOHCKH.
(CBPIUEXAK)

OcHOBHa Haqe.ia (maximes) MaKHJaBe.iOBa CBO^e ce na obo:

1). „Ka;; ce jbyfl}i peme, fl,a sia mTO 6hj[o y^nne, npsa je

noroA^a Aa pacnojiasKy ^obojlhhm cpe^CTBHMa, Te ^a 6h mofjih

OAMax y sroAHoj npnjiHi^H OTno^eTH HaMHinjLeHu nocao. TaKO je
KO/i. paxa. IIpBO Tpe6a npnnpeMHTii ce h 6hth noTnyno totob
3a paT. Tpe6a o^peAHTH cnary CBOjy, a A-O^po ynosnaTH npo-
THBHiiKOBy. Tpe6a H3a6paTii speMe, Ka^, ke ce CTynHTH y aK-
i^HJy. PIcTO TaKO H3a6paTH npaBan,, y kom he ce aKi],nja
Ba.i>a

HSBOAHTii. Je^HOM pe^H, Tpe6a cse niTO je Moryke cnpeMHTH h

paciiojiaraTH aobojbhjim cpeACTSHMa, na TeK ce oH^a pemnTH sa
paT. Hy HaJ3Ha'qaJHuje je CTBopirrn noBOJLHe npnjiiiKe sa ce h
H>HMa ce KOpHCTHTU".
 MAKiiJAnEJOBii CTPATErnjcKU npimii,rin[i 29

OBaKO Hac HCTO caseTyje ii HanojieoH I „npe csera Tpe6a :

Ao6po Aa ynosHaTe CBora npoTHBHUKa, c kojhm fee Te nocaa HMa-

TH''; a Ha ApyroM MecTy sejiH: ,,OHaj he Bo^a no6e;i,nTu, kojh
Ao6po no3Haje Ao6pe n aome oco6i]He CBOje n npoTiiBHH^Ke
BOJCKe". —
2). IIpeTXOAHe npiinpeMe sa paT Tpe6a ^a ce HSBpme ca
036ii.i>HOM CTyAnjoM II ^a He ^yAJ nosnaTe npoTHBHUKv. Hy n
nopeA CBera Tora, ycnex ce iinaK ycjiOB.T>aBa noro^HiiM c^iyya-
jeM n nosHaBaiteM npenona n CMeTita, Koje ycnex cnpe^aBajy.
Ko nponycTH sro^an MOMenaT — cay^aj — Taj ra neke Apv-
riinyT Ao^ieKaTii , h H>eMy HuuiTa ^pyro ne ocxaje ao ropKO
KajaH>e".
3). ,,BojcKOBO^a — rjiaBHii KOiiaHAaHT — ii cbu ocTaviu 3)6-

Hepajin, Kojii ynpaB^T^ajy BekaM rpynaMa bojckc, Tpe6a ^a cy ^vo-

/^P7l/l CUHOan OTCll.lOUHC.''' —
4). „lJ,u.T> je CBaKOM paxy o^aJHa 6op6a npoTUB cbiix npo-
TiiBHHKa. Aa ce cbii no6eAe na ji9ii 6HTKe".
Obo MaKHJaBe.ioBo nanejio npeBeACHo na CTpaxerncKii jeaiiK
3Ha^H: 4(1 ce noiwpii uporueHUKoea cn.ia — oicuea cuma — u eo.ba.

06jeKT onepncaifca Tpe6a Aa 6yAe caMo BOJCKa npoTHBHn^Ka. a

He TepencKe xa^Ke. BnTKa je BO^a ycnexy,a oh a ce iisboau caMO
npoTiiBy sKHBe ciiJie npoTUBHiiKOBe.

5.). „no6eAa noHiiniTaBa CBe

noc.ieAHLi,e aoninx onepaLi,iija:

a iiopas iiaE o6paTHO yTn^e. oh npeTBapa HaJMyApnje onepa]i,uje

y 6ecnjiOAaH TpyA".
Hs oBora ce jacHo biiah, kojihko MaKujaBe^o Li,eHn sna^aj
6oja. Oh CMaxpa, Aa je caMO 6oj Bo^^a ycnexy. Pemeite MOSKe
6uTH caMO TaAa, KaA ce sKHBa cnjia npoTnannKOBa caoMuje. A
Be.iOB, MHoro Aou,HHJe, CMaxpa 6oj sa 6ecu,e.T>aH. Oh ce crapa
Aa AOKaa:e, Aa ke y 6yAytiHM dnTKaivia pemeite ycnexa 6nTn y
AeMOHCTpaLi,iijaMa h ManeBpiiMa n Aa ce ne Mopa nnrAe nsBecTii
o36HJbaH cyKo6 skhbux cnjia. Oh xofee no6eAy ^©3 6op^e, 6e3
KpBii. MaKHJasejio naK Be.iii, Aa 6e3 KpBH ne moskc 6hth no6eAe.
IIpBH n naj 03011 jhHuju oojeKaT je eojcKa. H)y Tpe6a ymimTiiTH,
na je ycnex nocTHrnyT. Bhjiob npnnncyje CBy Moh CTpaTenije
3arpo'/ivaBaifcy nosaA^He n KOMyniiKai^nja npoTiiBHHqKnx. Bii-
aoB je y oninTe pe^eno yronucTa, a MaKuaBeao je pecuucTa. Be3
Kpnu HCMa peniema, to je Aanac npn3HaTa iiCTuna.
30 J\, E A

FoBopeiiH o sHanajy Mace y paTy, a ocjiaHjajyiiH ce npii

oij,eHH BHine Ha KaKBoiiy ho na KOJiH^nny, na Mopajine a He
Ha 6poJHe ^HH>eHHii,e, MaKHJaiiejio Bejin:
6). ,,npBa noroA^a h npsa noTpe6a sa paT jecTe ckjioh 6o-
pa^Ke BojcKe o^ Hajxpa6pHJHX 6opai:i,a. Knp je saxTeBao, Aa H>e-
roBH BOJHH]j,H ^y^y bhcokof pacTa, aok je Il^ecap npcTnocTaBjbao
jiaKohy H XHTpHHy 6opai],a; „Hy no momc —
nejin MaKHJasejio —
6opai; Tpe6a ^a je nope^ Tora joui n CMHui.TbeH m pa36opHT a
norjiaBUTO ^cctht hobck. He Bpe^H 6opai], 6e3 ^lacTH, deui^acTan
je 6opaH, caMO niTeTan, a HHKa^ KopHCTan''.
7). xpa6pHJy h noys^a-
„Bojbe je HMaTH MaHie BojcKe, ajiH
Hujy. Hhm Tpe6a CKynnTH cey veojy cnaiy^ kojom
ce orjiacH paT,
pacHOJiasKeMO." He Tpe6a 6araTejincaTH npoTHBHUKa. h Tpe(>a
CBy CHary Ha h. ynpasHTH ^a ce uito 6pyKe h cnrypnoje no6e;iH.
Kao lUTO ce hs OBora bh^h, MaKHJaBejio je npHBifceHHK ohiix
CTpaTcra, Koju xofee ^a ca caoM cnmoM kojom pacnojiaa^eMo oa-
JCAHOM CTynHMo y aKu,HJy. Obo hcto npenopy^iyje h KjiayscBHij,,
a no OBOM je cipaTerncKOM npHHLi,Hny yBCK pa^HO Bcjihkh Ha-
noJieoH. MaKHJaBCJio je ^aKJie o^cyTHo npoTHBan nocTencHOM
payGHJaay na BojaiuTy.
cn.ia

8). ce6e ynanpe^ o6eB6eAHTH h ca^iynaTH oa

„Ba5KHHJe je
npoTHBHHHKHX y^apa, ho iipoTBBHHKa no6eAHTn".
Ha npBH iiorjieA obo HBrjiCAa Aa je napa^OKC. Moryhe je

noMHHiJbaTH, Aa MaicnjaBeji o^^pany —

Ae(|)aHCiiBy — npeTno-
CTaBjta nana^y —
0(j)aHCHBn. Hy, Ka/i, ce ca obhm Hanpe^. pene-
HHM ynopcAH ^a.^be h Aoi],HHJe yMOBaH>e MaKHJaBCJiOBo, r^e oh,
anajiHsyjyiiii 6HTKy, bcjih: „Ako npoTHBHH^Ka apTHjiepnja Ty^e
Hauiy BojcKy, Koja je saysejia KaKaa nojiojKaj u na H>eMy ctojh,
Ta/i,a ce nama BojcKa caMo na Tpn na^Hna moskc H36aBHTH oa OBe

CMproHocne BaTpe", —
OH^a ke ce Apyi'a^ie npoTyMa^iiTH ropaH
HaBOA MaKHJaBCJioB. AnajiHsyjyfeii 6nTKy, MaKHJaBCJio, Kao niTO
HaeeAO'CMo, npenopynyje TpH na^mna, ^a ce nama BojcKa, KOJa
jo ii3.?io5KeHa jaKoj apTnjiepncKOJ Barpn, H36aBH oa obc CMpTo-
HOCHe BaTpe. Oh Bejin: „npBH je nannn, ^a ce nama BojcKa h3-
jiosKena saTpn ?/^r/v??< ca nojiojKaja nan C(|)epe apTHjiepncKe BaTpe;
Apyrn je, ^a ce na caMOM noji05Kajy sa^Aonu yTBpl^eHiHMa oa
BaTpe. Hy, nomTO je npBU na^HH niTeTan no nac, bcjih MaKii-
jaBe^io, jep npoTHBmiK moskc 6jiH:^Ke ^oiiii ca cbojom apxnjiepHJoM,
 :

MAKH.TABE.10BII CTPATErilJCKII nPUnUHnil 31

a Apyrii je oiict ^ocTa HenoBOJEan, jep oKHBa onepaniBHy Mok

name BojcKe saK^ifev^ane ii saTBopene y uiaH^eBHivia, Te joj one-
MorykaBa runKocT n npHJiaro^HOCT sa ManeBpoBaite na cjio6o;i,-
HOM Tepeny u npuMopaBa je na uacuimy oAopany, kojom ce HHKaA
npoTiiBHiiK HO M02Ke HOTykH, lUTO je rjiaBHn Ti^aci, paTa to —
HaM ocTaje Tpekii HaniiH: ^a npoTiiBHHKOBy apTuaepiijy eHepiu-
HHo Haiia^HeMO. n to niTo 6p5Ke. 3a oBaj je nana^i; Haj6ojba ko-
H>uij,a, aau Aa ona ne Hana;i,a iviacoM ycKynHO n o/i,MepeHnM ko-

paKOM (d'un pas im sure) nero pacunno ca naJBekoM upanHoai".

OsaKO anajiusyje MaKiijaBeao oHTKy y obom HaBo;i,eHOM cviy-
fiajy, KaA nauia BOJCKa Tpnii seke ry6iiTKe oa BaTpe.

Hs OBora MaKHJaBe.ioBa TyMa^iema jacHo ce Bn/i,ii, ^a oh

CMaTpa 3a Haj6o.T>H ii HaJKopncHiijii na^^iuH onepiicaifca, Ka^ ce
o^opana ciiojii ca HciuajoM, o6paTHO, HanayO; ca OA^panoM. Ho acMy
cy AaKeie Ae<|)aHCHBHo-o4)aHCH4)He onepaij,HJe HaKopacHiije. A OBaKo
cy iiCTo pa^u^ie CBe A^> ca^a nosnaTe Haj6o.i>e BojcKosol^e, a obo
H cvBpeMeHa CTpaTenija iipenopy^iyje. TaKO je pa^no Tupen na
PaJHii n HanojieoH y HTajiHJH, ii mhofh ^pyrn. na5Ke^.iiBHJe boj-
CKOBO^e, uejiu MaKHJanejio, CMaxpaae cv sa KopiiCHiije, Aa e«ve-
Koji/ naaa^ npoTUBHUKOB na iiecTv nero Aa ra nanaAajy oAMax

y no^ieTKY 6uTKe". (Icecap je fotobo vBeK TaKO paAHO ccm 6HTKe

KOA MvHAG, y Kojoj je uuTri,ii H>eroBa BOJCKa 6e3 iteroBor nape-
^eita caaia nonijia y HanaA).
Obo HanpeA iisjioaceHo MaKiijaeejiOBO rjieAHiuTe oahocii ce
Bnine na TaKTii^Ke onepannje a He na CTparerncKe. y TaKTH'^i-
HKOM noFeicA}^ MaKiijaBejio TaKo^e ushoch TaKOBe 3aK\i,yHKe, Kojn
ce Aan Aaau C3iaTpajy Kao Haj6o.i>n. TaKo oh na jcahom MecTy
II

npenopynyje
9). „PacnopeA npoTHBHiiKOB sa 6uTKy ii K0H(|)HrypanHJa —
CKJion — 3eM.T>nmTa Tpe6a yBeK Aa saivi 6yAy Mepnjia sa pac-
nopeA Baine BojcKe. KaA je Bama cnara c.zia6HJa oa npoTHBHii-
Kose, HaAOKHaAHTe OBaj neAocTaTaK pasHHM Ha^nnHMa pacno-
peAa Baine bojckc, H.np. nac.ioHHTe jeAHO Baine Kpnjio na ne-
npoxoAHy npenony, Kao 6jiaTO peKy n t.a-*, a.iii ce yTBpAHTe
,

H oinaHq:HTe, na thm oja^aJTe Bain noaojKaj, onaKO Kao niTO je

Icecap paAno y Fa^inju.'-
10). „Ako je npoTnBHHK 6poJHO HaAMokniijn oa ^ac naj- ,

sroAHHJe ]e, KaA My sarposiiTC nanaAOM na jeAan 6ok H>eroB."

 "

32 r\ E .1

MaKHJaseJio npH HSBpineity OBor Manenpa npenopy^yje bg-

jiHKy BeniTHHy, roBopekn: „Aa ra Tpe6a hsbgcth caMO 0H/i,a, Ka^
npoTHBHHK HHinTa He 3Ha o TOMe." 3aT0 oh h npenopy^yje, Aa
ce y no^eTKy pa3BHJaH>a sa 6uTKy ynoTpe6H AeMOHCTpai],HJa y
TOMe, Aa ce 6oJHHij;a nama no (|)poHTy tojihko npysKa kojiuko h
npoTHBHHKOBa. /[n 6ii ce iiSBpmHO HanaA iiSHenaAHO na jeAan
OA 6oKOBa npoTHBHHKOBHx. Tpe6a nocTeneno ii neoccTHO c.iia6HTH
ij,eHTap name 6oJHHi;e h Tpyne noB.ia^iHTH Ka Kpnjiy, Koje fee
HanaA Aa nsBpniH. y speMe KaA ce 6HTKa pemaBa nam fee u,eH-
Tap OACTynHTH. IIpoTHBHHK fee iiSBecHO CMaTpaTH Aa je na i^en-
Tpy pemeH>e, na fee cbom cnaroM nanacTn Li,eHTap name 6oJHni],e.
Obhm ManeBpoM oh fee CBoje 6oKOBe naMa hs^io'/Khth 6Hfee ot-
,

KpHBen, o6H^eH pi pa36HJeH.''

Obo AOKasyje KaKo je Ay^oKO MaKHJaBejio noH,ao Ayniy
,

HOBeKOBy, na HaM caBCTyje Aa ce KopncTHMo cj[a6ocTHMa hobc-

KOBHM paAH noCTurnyfea ycnexa. Oh naivi nCHXojiouiKii pasjia^Ke
KaKO Tpe6a npoTHBHHKa o6MaH>HBaTn h aobbcth ra y 3a6jiyAy
pa3HHM TaKTHHKHM AeMOHCTpoBaH>eM. Hy 3a OBO Tpe6a Ao6po
3HaTH oco6HHe Hauler npoTHBHHKa. FjiaBHO je hito nan oh npe-
nopyqyje, Aa paAHMO npoTHBHO nocTynii,HMa hpothbhhkobhm. Hy
aivO npoTHBHHK 3a BpeMena A03Ha nauie Haiviepe, MaKHJasejio npe-

nopy^yje, Aa „TaAa Tpe6a y 6p3o Apv'^e h3mhcjihth h to cacBHM

o6paTHe npBO HaMiimjbeHHM.
IIpHMep 3a OBaKaB nocTynaK H3Hocn naM MaKHaBejio ana-
jTHHiyfeH 6HTKe CUjHniioH'a ca Xa3Apy6ajiOM y UlnaHwJH.
Ci],HnHOH je o6Ht[HO y pacnopeAy sa 6HTKe pasMcniTao naj-
6ojLe jierHone y u,eHTap 6oJHnLi,e. Ose je jiernoHe oh nyinTao y
6op6y npoTHB L],eHTpa npoTPiBHHKOBe 6oJHHij,e. KaA I'OA cy i],eH-
TpajiHH .TiernoHH CunnHOHOBH cjiomhjih OTnop ij,eHTpa npoTHBHH-
KOBor, Cn,HnHOH je yseK 6ho nodeAHJiau,.
Hy OBaj BeniTaHKH Manesap npHMeTn Xa3Apy6aji h pacnopeAn
ucTO TaKo CBOJy BojcKy, Kao hito je Ci],HnHOH pacnopcAHO csojy.
Xa3Apy^aji Haj6ojbe CBOje Tpyne OApeAH y i^enTap rjiasHe 6oj-
HHi^e, a Ha Kpnjia 6poJHo cjia^nje n aoninje. ^03HaBniH obo,
Oii,HnHOH, n TO KaA ce Bcfe 6op6a OTno^ejia, OAMax H3MeHii cboj
AOcaAaHDti pacnopeA 6ojhh h na Kpnjia pa3MecTn Haj6ojbe h naj-
xi3a6pHJe a y ij,eHTap najjiomnje h cjiaoHJe .lernone. Oh AaKJie
caBpnieno o6paTHO ypaAH CBone npoTiiBHHKy. CunnnoH 3a thm
 :

MAKH.IABEJrOBH CTPATEPHCKH IIPITHUHnH 33

Hape^H, i^eHTap ocTane na aiecTy, a ^a Kpiijine jiernje 6p3o

fl,&,

npe^y y nana^, Aa onepniny o6paTHO Aoca^aifceM yodn^ajeHOM

HaHHHy. PesyjiTaT je 6110 Taj, ji,a cy Xa3Apy<^ajiOBa Kpnjia 6Hjra
y TpenyTKy yHiimTena h pacTpojena, a ij,eHTap iteroB o6yxBa-
hen H caBpniGHO noTygen.
OBaj (^SLKRT jaciao ;i;oKa3yje, o^ KOJiHKor je sna^aja snaTH
Ha^iiH oiiepticaita CBora npoTiiBHUKa, Te npena H>eMy ynnHHTii
pacnope/i; sa CBOJy BojcKy.

Hy CBaKaA HHJe TaKo. HeKa^a Tpe6a 6am o6paTHO pa-

AHTH OBOM ropH>eM caBeTy. HeKa^a Tpeoa paj,nTU onaKO KaKo ,

TO npoTHBHHK xoke h mejiu ^a mh pa^HMo, caMO aKO je osaKaB

Ham nocTynaK iiiTeTan sa H>era. HaBOAehn obo, MaKiijaBejio naw
roBope:
11). KopncHo no nac, ^a 6am onaKo pa^HMO Kaico
„HeKa/], je
iipoTHBHHK ^ejiu H HeMy Hac OH Byqe ^a yHiiHHMO. obo je H
KopncHO 3a TO, uiTo, nocTynajykH no sKejbH npoTHBHHKa samer,
npcTxo^Ho H Ha BpeMe npeAysHAiaTe Mepe sa sac Kopiicne, tg
TaKO CTBopiiTe noBOJBHe npujiiiKe, a obo Bam npoTiiBHHK nefee
Mofeii /i,a npeABH;i,n h fl,a 6yAe npnnpeMaH ;i,a Baiue naiviepe ocy-

jeTH." PoBopefen o oboj opnruHaanoj onepaii,HJn, MaKiijaBejio naivi

Aa Jbe pa3 jia^Ke
„ Ja caM Bpao qeCTO npnMGTHo, CTy^yjykn paTHy xHCTopnjy.

Aa cy ^eHiija.7iHe BojcKOBo^e CTapora Ao6a ;i,03HaBmH Ta^Ho k

,

noy3AaHO, r^e ce najiasH rjiaBna ciijia npoTHBHHKOBa totobo ,

ncKJby^nBo yBeK npoTHB oBe rjiaBHane npoTiiBHHKOBe CBOJe Haj-

caa6HJe Tpyne nyniTajiH, a CBOjy rjiaBny CHjiy okomhjih npoTHB
Hajcvia6HJnx Ta^aKa npoTHBHHKOBe 6oJHHi],e."
„no^eBmn 6HTKy ohh cy nape^HsajiH cbojhm rjiaBHHM ch-
,

.laMa, A3i caMO sa^psKaBajy npoAHpaae cjia6or npoTHBHHKa, ajm

HUKaKO Aa ce c HjHM ne ynymTajy y OACy^sy 6op6y h ^a ra npa-
Mopajy Ha o^CTynaH-e. HanpoTHB, necTO cy nape^HBa.iH, ;i;a cjia6e
CTpane h>hxobhx o^CTyne. OsaKBHM ManeBpoM BejiHKe bojckobo^c
CTapora Ao6a ^OBO^njie cy CBOje npoTHBHHKe y ^Bory6y onac-
HocT. IIpoTHBHHKOBe TJiaBHe CHJie o6yxBaTajiH cy cbojhm cjia6iiM
CHJiaivia, Koje cy oACTynnjie nocjie npBor Ao^iipa, a obhm cy ce
ooManyjie rjiasHe CHJie npoTiiBHHKOBe, na, sanecene npHBii;i,HoivL

noue^oM, roHHJie cjia6HJe mnxose. Obhm cy ManeBpoM ocTajie y

HBpcTHHH H pe/i.y roTOBO He/i,apHyTe rjiaBHe CHJie HjUxobc/ c ko-
;i,Ejio xvm 3
 :

34 ;^ E .1

JHMa cy BOJCKOBO^e CTapora fl,o6a ycnex peinaBajie CHa^KHHivi y^a"

poM Ha 6oKOBe rjiaBHe 6oJHHLi,e cbojhx npoTHBHiiKa. TaKO je Ci;n-
Li,HOH pa^Ho ca XaHn6ajiOM."

„XaHH6aji je TesKiio, fl,a npo6iije ij,eHTap Ci^nniioHOB. Oh je sa

OBO Ha cynpoT CTaBHO iviacy cjioHOBa, kojh cy Tpe6a.in ;i,a npo6HJy
Ci^nnHHOB i],eHTap n ^a TaKO npniipeMe iviaBHii nana^. Obo Cti,H-
nnoH npHMCTH h Hape;i,n CBojoj bojci],h, ^a ce pasMaKHe h ;i,a oa-
CTynn. Obo oh nape^n ohom A^^^y CBoje BojcKe Kojn je 6uo ,

oApei^en y ij,eHTap r.7[aBHe 6oJHnij,e, tc ^a ce nponycTe ciohobu.

BojcKa ca ij,eHTpa, Koja ce yK.ioHHJia o^ c.ioHOBa, npiiKynii ce
Ha KpHJia 6oJHHii,e. Cjiohobii jypHy na i],eHTap Ci],iinnoHOB, OBaj
ce pa3MaKHe h npiiKynn Ka KpiiJiHMa, a c.iohobii npo^y^Ke CBOJy
6ecKopHCHy ineTH.y h ^ajte TaKO, ^a ce Hncy Biiuie CBOjiiMa hh
BpaTHJiii. Ci^nnnoH y^apn na 6oKOBe XanHoa.ioBe n caBpineno
ra pasunje. OTy^a pesoHyjyhn MaKHJaBCJio AOJiasn ^o OBor sa-
KJby^Ka
„3ajiora ycnexa yBeie 6hth na CTpann OHora, kojh je
fee

pa36opnT n npHce6aH h kojh yivie ^a y^euiaBa CBoje nocTynKe

npoTHB CBaKe HBHenaAHe npoTHBHHKOBe onepaLi,nje."
AHaausyjyiiH OBa pesoHOBama MaKujaBejioBa ^ojiasHMo ^o
saKJbyHKa, ^a je CBe oho h ^an ii,aH,H onaKo, KaKO je oh cxBaTao.
SHajykn Ao6po naMepe Hanier npoTHBHHKa, a yMejyhH ^a ra
o6MaHeMO u ^a ra yBepHMo ^a cmo npHHyi^enn ^a pa^HMO no
meroBOJ acejbH, h to on^a Ka^ My npiinpenaMo naJBehe saMKe,
,

Koje OH HH y CHy ne 6fi BepoBao —

mh sancxa naJBeke KopncTn
Ao6iijaMo. Ilpn OBOM inaneBpy HSHena^eae je r./iaBHn (j)aKTop a ,

OBO ce MOSKe nocTnkn caMO Ta^a aKO yneMo ;i,a caKpnjeMO oa

,

npoTHBHHKa name naMepe, na ^a eneprn^HO n Cirso npiiCTynHMO

nsBoi^efty anxoBy.

Cbc obc npHHi^nne MaKHJaBCJioBe ^anac TaKTHKa n CTpa-

TerHJa CMaxpajy Kao ocnoBne h iicthhckc.
CKynHTH BCJinKy cnary, na je okomhth Ha cjia6e Ta^Ke npo-
THBHUKOBO 6oJHHLi,e, Te ra OBHM ManeBpoM npuMopaTH, Aa TaKo
pekH nana/T,a y BeTap; pa^iynaTH Ta^no Bpeme Ka^ Tpe6a npekn ,

Y rjiaBHii nana^: KopncTHTH ce seM.^nniHHM saKJionnMa; BeniTO

npuKpHTH CBOJe rjiaBne CHJie; MacKnpaTH CBOJe CMepoBe, apaspe-
HIHTH H CXBaTHTIl Ao6pO npOTHBHHKOBe — OCTajy n OCTake BCHHO
HenpoMeHjBHBH npHHu,HnH paTOBaH>a.
 ,

wAKiijABi:.aoBii cTPATEriic'Kii iipiiuii,iinii 35

„CBe OHO niTo Bam npoTUBHHK Huje npeABiiAeo cj:yacn saMa

Kao sa.iora 3a ycnex" —
Be.iii MaKiijaBejio.

12). „3ajiora je ycnexa na CTpanii OHora, Kojii je jmgo CBe

Aa npe;i,BiiAn." Ho tom ji^ajbe roBopii MaKujaBejio:

13). „HiiKa/i, He Tpe6a Aa cxynaivio y 6iiTKy, aKo hhcmo noT-

nyno y6e^eHn ^a keMO iiooeAHTn. Caaio aKo 6yAy TaKose npnjinKe

Kao niTo je nnp. rjia/i,, hjih KaA npoTHBHUKy ^oJiase noTnope, Mory
nac npHMopaTH, ^a CTynnMO y 6nTKy h aKO cyMH>aMO y ycnex
,

jep je KopiiCHnje n noKymaTii cpeky, nero oCTaTH neaKTHBan n

He peimiTii ce hh na mTa, neKajyiin nsBecny nponacT." Hy Aa^e
naM MaKujaBejio n obo KasKe:
14). „He MOJKeMO ii36eiin 6iiTKy caMO Ka^ ce npoTHBHHK xofte
no iHTo no TO ^a 6opii. 3aT0 y obum cjiy^iajeBHMa, a napo^iiTO
aKO je npoTiiBHUK ja^n 6poJHO oa nac, Tpe6a Aa ce c h>iim no-
Ty^eMO Hoky, Te Aa noA saKpiiJbeM TaMHiine jiaKine hsap^kiimo
H>erOBe yAape. Ilocjie npsor OKpmaja Tpe6a Aa OACTynaiwo n to y
pasHiiM npaBLi;nMa. ^a ne ^ii obo hoKho oACTyname npeuijio y
pacTpojcTBo, Tpe6a y nanpeA n sa panuje Ta^no OApeAHTn csa-
KOM fl,ejiy 6oJHnue KyAa fee n na Koje Ta^Ke Aa OACTynu. Ha
obhm Ta^KaMa Tpe6a npiiKynuTn csy Macy niTO OACTyna." (OBaEO
je paAHO u HanoaeoH I)-

15). „y paTy Tijiii Ty^ieMO nau nac TyKy. y npBOM cjiyqajy

BpjIO je KOpUCHO CHaJKHO H eHepPH^HO rOH,eH>e npOTHBHHKa H
TO yrjieAajyhii ce na LI,ecapa a ne na XaHH6ajia, kojh ce, noniTo
je no6eAiio Pinvubane. saycTaBjba n ApeMa koa Kane, a c THMJe
nponycTHO npiiJiiiKy, Aa OB.iaAa Pumom. IIpoTnBHo obomo paAno
je Icecap: y Tajiiijn ii csyrAe noc.ie OAp'/Kane no6eAe oh ce hh
MHHyT HHJe saApJKaBao paAu OAMopa, nero je jom ja-^e nanaAao
H roHHO npoTiiBHHKe HO niTO je TO paAuo y caMOJ 6hti;h."
H OBaj caBeT n Aan Aaan y nynoj CBOJoj
MaKnjaBeaoB je

BasKHOCTH. roH>eH>e je Kpyna no6eAH, no6eAa 6e3 itera mije mi

nojia ycnexa. Fohhth AeMopaaiicanor npoTHBHiiKa cbojom bojckom
onHJenoM cjiaBOM h MopajiHO ysBHrnenoM, cnrypaH je caBprnenu
nopa3 npoTiiBHiiKOB. Obo je jeAima npnjiHKa, KaA ra MOSKeMO ao
Hore noTyhu.
TaKTHKe y o6.iacT CTpaTenije, Ma-
Ilpejiaseiiii iis o6jiacTn
KnjaBe.no n OBAe npnnncyje naJBeku sna^aj MopajiHOM eaeivieHTy
 :

86 4 E .1

BOJCKe n Ta^iHoj oi],eHii CTBapnnx npnjiHKa. obom oh ;i,ajbe

roBopn
16). „rjiaBHa je 3a,7i;aka bojckobo^ii ,
^a H3a6epe sa CBOJy
Hai6jmacy oko.ihhv .i^y^e BejiiiKor yaia ,
jaKe BO.?be n ;],y6oKor
iiCKycTBa. Ca oBaKBHM oh 6h ce Morao caBeTOBaTH. Oh
jby;i,Ma

ca HiHMa 036ii.T>H0 nperpeca pasna niiTaHja nnp. na ^HJoj je

,

CTpaHH 6poJHa HaAMofenocT, na ^njoj Mopajina; KaKBO je naopy-

iKaH>e, KaKBa AHCi],iinjiima Koje cy Tpyne Hajxpaopnje n najno-
;

YBAaHHJe; KaKBe cy oco6nHe 3eM.i>nmTa; KaKBa je ncxpana koa

Hac H KOA npoTHBHHKa; Tpe6a .in ^a ce yiiyniTaiio y 6HTKy,
KaKBe cy noc.ieAnij,e oa Ayror ^aMOBaH>a 6e3 ^ejCTBa, ^a obo ^"iii

yTHHe Ha Mopaji koa Tpyna, ht.a. ht.a- Ajih norjraBHTO niTOJe

npoTHBHn^Kn Bo^a. Tpe6a 3HaTH ^a Jinje
je 3a npeTpec, to je
BO^ npoTHBHH^KH o^Ba^KaH ^OBCK, Av6oKor HCKyCTBa, Aa .in je y
onuiTe AopacTao 3a OBaj no3iiB. Oa Bo^e totobo CBe 3aBHCH, na,
npeivia TOne, oh n 6nTn npeA^eT Haj6ojbe ou,eHe. Jl^ajbe Tpe6a
fee

3HaTn n OKOJinny npoTHBHHHKor Bo^e. jep n ona ^ecTO HMa sna-

THor yTHn^aja na nsBo^eH^e onepau^nja."
BnAHTe, KaKO Ay^oKO pe30Hyje MaKnjaBejio. Obo ihto je ,

OH OBaKo y KpaTKo n3JiOiKno, saucTa cy naJBa'/Knnjn (|)aKTopu y

CTpaTernjn.
Ja.T>e Bemi:
17).llpn KpeTaH^uMa BOJCKe na npoTHBHn^KOM 3eM.T>HmTy,
a KaA o npoTPiBHUKOBOj Bojcii,n HmuTa He 3HaTe rAe je bh ce ,

MHoro Bnme H3Jia5KeTe onacHOCTUiia, ho Aa CTe c h^hm na 6oj-

hom no^i>y. 3aT0 cy Kopncne Ao6pe n Ta^ne KapTe npoTHBHTi-
KOBe Ap^vaBe. Ha obhim KapTaMa Tpe6a Aa cy Ta^iHO OBHanena
raaBHHJa aiecTa n pacTojama n3Me^y h»hx, Aa cy Ao6po OApei^ene
peKe, njiannne, nyroBH ut.a-"
„KaA ca BojcKOM Mapniyjexey npoTHBHHKOBoj 3eM.i>H, 6y-
AHTe uiTO onpe3Hnjn n 'lysaJTe ce Aa ne naAneTe y aeroBe 3aMKe.
Ja OBO n36erHeTe H3anin.7bnTe y nanpeA jaKe KOEbPi^Ke OApeAe
ca cnoco6HnM o(|)nti,npnMa. OsHMa je li,h.i. ne caaio Aa AOsnaAy
rAe je n KOjinKa je npoTHBHHKOTa cnara, nero n Aa nonpaB.i.ajy
KapTe, yiJ^ope^yjykn nx ca TepenoM n MecTnaia y npoTHBHHKOBOJ
Ap'/KaBu. 0({)ni],Hpn n3acjiaTn y nanpeA Tpe6a Aa J^mj sa nyTO-
Bo^e McuiTane, TiyBaJ3^fen nx noA CTpaiKOM. Ebnaia rpe6a o6eiiaTn
 MAKiiJABE.iOBii CTPATErucKii npnHU,iinn 37

Be.iHKy HarpaAy, aKo 6y;i;y Bepnu, a KaanuTii iix najrposHHJoM

CMphy. aKo cy HesepHH."
Cee OBO. niTO je osaKo jesrpoBHTo ^aBHO iispeKao MaKHJa-
BGJio, MOMve H ^aH ^aiBH nocjiysKHTH sa ochobg CTpaTerncice y

o^Hocy Ha no3HaBaH>e ii pasdiiCTpaBaHDe CHTvannje na BoJHinTy

H c.iy5K6y ^eHepajiinTa6a.
18). „HeMa Beke n sna^aJHHJe onepai^nje y paTy o/i; Beiu-
THHG npiIKpiITII CBOJe HaMCpG, HX npOTHBHHK HG JI,OSH.SL. CbG
fl,B,

OHO KiTO je y HanpeA npe;i,Bii^eHo Huje onacHo. ^^a nac ne 6u

npoTiiBHHK nsHGHaAHO u oAJeAHOM HGcnpGMHG Hanao TpG6a Aa ,

CMO yBGK roTOBH sa OTHOp."

„KaA JGnpoTHBHHK 6poJHO jaiii na ce pemno na o^CTy-
,

naH.G, a bii ra tohhtg BamuM caa6nM cnjiaMa, 6yfl,uTe o6aBpHBH

H hg miicjiutg HHKa^ Aa Bam npoTUBHHK hg 3Ha niTa pa^ii: snaJTG Aa
BaM OH TGK Ta^a npaBH hobg h onacnnJG saMKG. 3aTO, ^a 6iiCTe
CG ca^yBajiH oa CBaivG onaCHOCTn, o6a3pHBHJH oa BaniGr
6yfl,iiTe
npoTUBHHKa. OBa onpGSHocT TpG6a Aa 6yAG ao iisbgghhx Me^a,
JGp aKO JG cyBiiHiHa, Ta^a keTG koa Bamiix BOJHUKa CTBopnTii
CTpax. I\iG/i,aJTG Aa hx TaKO o^rajiiTG, Aa npGsnpy npoTHBHiiKa
II Aa ra cg hg n.iaiHG, a.iu Aa 6yAy ysGK onpGSHH ii 6yAHH ?.a
CBaKy cjiynaJHocT."
^a.^G MaKHJaBGJio roBopii o jgahom BaacHOM ({)aKTopy sa BpGMG
MapinoBaifca bojckg, a Taj Jg: o^^pjHiaThe eese nsMG^y Ae-^o^a hito
Mapmyjy.
19). „^o6po nasHTG, ^a Baai ce noJGAHHH agjiobh apMiiJG npii
MapmoBaifcy hg pasAsajajy AaaGKo JGAan oa Apyrora. Hg 3;aJTe,
Aa HGKH Ae.ztOBn 6yAy MHoro ncTypGHii y nanpGA 7 a Apyrit Aa
HSocTajy. Hc.ia TpG6a Aa cg paBnajy, aKo cg buhig nyTOBa yno-
Tpe6.^aBajy. KaA ce 6yAG pacTpoJGHo aiapmoBajio hgIig cg no- ,

CTHku JGAiiHCTBO y ynpaBH."

MaKHJaBGJio OBAG hgKg Aa roBopH n Aa npenopyqyJG, Aa cbii
AGJioBH apMHJG TpG6a Aa Maprayiy jgahhm ApyMOM n yKynno,
HG, HanpoTUB, oh xoke, paAii JiaKinGr MapmoBatfca, Aa ce apMHJa
AG".nn, ajiH Aa hojgahhii aS'^iobii ocTany HGnpGKHAHO y MG^yco6-

HOJ BG3H, H Aa r.iaBHH KOMaHAaHT M05KG KaA 3a nOTpG6HO,

Ha^G, Aa y3MG HSBGCTan ago paAn nsBol^Gifca hgkg cbojg cnGLi,ii-

ja.lHG HaMGpG.
38 4 E .1

Kao Haj6ojLH npiinep MapnioBaiba apMiije MaKHJaBejio hshocii

L^ecapesy y rajinjii npoTiiB MHoro Ha;],Mo}5HHJer iteroBor
aKi^iijy
npoTHBHiiKa BepUjHHreTopnra. OBaj Ll,ecapeB Mapin sariCTa je u
KHTepecaHTaH, a h moskg naM nocjiyjKHTH sa mo^gji. 3a to je
ibera ^o6po h yo^no MaKHJaBejio.
n^ecap je naMepaBao ^a ca cbojiix ineCT jienija npe^e peKy
Ejiasep (Allier)y ^orjie^y npoTHBHiiKa, Kojii ce najiasiio cnpaM
ifceroBG BojcKena cynpoTHOJ o6ajin. IJ,ecap je obo Mopao npe^y-
3eTH, TB AS- ce npn6jiH5KH FeproBHJH (Clermont-y). Hy I],ecap
HHJe Morao tojiiiko posiiKosaTH, ;i,a npei^e peKy npe^ OHiiMa CBora
npoTHBHiiKa. Oh npe;i;y3Me AeMOHCTpati,iijy, ^a 6ii o6MaHyo Bep-
HHHreTopnra, niTO h nocTHrne.
D,ecap ce Kpene ca i],ejiOM cbojom bojckom — inecT ^lerHJa
— Ay^ AecHe penne o6ajie hii3 Bo^y h to Kpehykii ce
nenpe-
KH^HO 6ani ysa caMy o6ajiy, ;i,a ra npoTiiBHHK Ao6po bh;i,h. IJ^ecap
je HaMepaBao, ^a na ApyroM kom MecTy npe^e na jieB}^ o6ajiy peKe.

Bepi^nHreTopHr BH^e, ^a ce IJ^ecap Kpeny ca cbom bojckoai,

na ce h oh Kpene ^y^K jieBe o6ajie napajiejiHO ca D^ecapeivi. He-
KOJiHKO ;i;aHa npoTHBHH^Ke BojcKe Ay^ penne
KpeTajie cy ce o6e
o6ajie H HenpeCTaHo MOTpefen je^na na ^pyry. IJ,ecap npii6erHe
HanocjieTKy jiyKaBCTBy, h to osaKOBOM.
JifiuiaB AO je^He nosefee inyMe, oh sa^p^n CBy CBojy BOJCKy,
Aa y inyMii npenoiin. CyTpa a^h oh ocTaBH osy myaiy h npo-
Ay^KH Aa.zLe KpeTame j^yai ^ecne pe^ne o6ajie, ajni ne ca L^ejioM
BojcKOM Hero ca neTHpn jiernje, a ^Be je Jiernje caKpno y hij^mh. Hy ^a
Cm o6MaHyo Bepi^HHreTopura ^a HMa mecT jierHJa y aiapmy, Te
,

Aa OBaj He nocynma nnniTa, Ll^ecap je h3 csaKe jiernje y3eo no

^leTHpn KOxopTe h TaKO o6pa30Bao A^e nose jiernje. Bepi^HHreTopnr
HHJe npHMeTHO HHUiTa o npoMeHH y MapmeBOJ kojiohh Il^ecape-
Boj. Oh je BH^eo niecT jiernja, na 3aA0B0JLaH npo^ysKH h ^ajbe
napajiejiHo MapnioBaae ca IJ,ecapeM.
IJ,ecap, noHiTO ce npoTHBnnK y^ajiiio oa myaie, y Kojoj je

ocTaBno ABe CBOJe .lernje, KOJHMa je H3,zi;ao najior, ^a npe^y na Jiesy

pe^Hy o6ajiy h ^a ce yTBp^e, oKpene ce na jieBOKpyr h nonne inap-
inoBaTH ynasa^. Bp3nM MapnioM CTiirne npe Bepi^HHreTopnra
na npejiasHo MecTO n TaKo ca cbojom bojckom npe^e 6e3 6op6e
peKy. BepujnreTopnr je Mopao ^a o^CTynn.
 !

M \Kii.)Ai!K.ioi!n (TPATKriK'Kii niMinnnnii 39

IIpHnHCyjyhii naJBeku sna'iaj 6p30M KOHi^eHxpoBafby Boj-

CKG Ha Aan 6nTKe, MaKiijaBejio AaJte o obom roBopn:
„BeoMa je KopucHO y paxy, ;i,a npiiMopaMo npoTHBHiiKa
20).
Aa OH CBOjy CHary noi^ena;" iia ji^Si.'he no obomg egjili:
„MHore cy napoHHTO AOSBoa^aBa.ie npo-
Bejinrce BojcKOBoi^e
THBHHKy, ce orpaun^n
;i,a na o^6paHy Tup^iima. a to cbg saTO,
Aa npoTHBHUK pa36aD;a CBOJe cujie no pasHiiM tbpaiih>ckhm rap-
HiiHOHHMa. BejiHKG cy Bo^e OBO pa^iijie h saTO. Aa ^h Morjie jiaK-
uie pa36HTn onepaTHBHy BOJCKy Koja je Ban TBpAMifca, a Koja
,

je H HajsHa'iaJHHJa." OBaKo My^ap caBCT ^aje MaicnjaBeao npe

TOJiHKO BCKOBa, ajiH la je peTKO ko noc^ymao cgm sejiHKnx Ta-
jienaTa, Kao niTo cy ^^pn^pHx Be.TiHKH n KjiayseBiiu,. Ona 060-
JHi^a TO iiCTo caBBTyjy, a OBaj je caBeT npaBa n nCTUHCKa CTpa-
TerncKa onepai:^HJa.
„yMeTn npHHyAHTH npoTUBBHica ^a c^ojy cnary noi^ena,
je^aH je oa najnehiix oco^nna sejinKox hojhh^khx TajienaTa" —
BGJiH ^pHApnx BeJIIIKH.
npoMeHH onepat^iiCKor npaBij,a MaKHJanejio naM Aaje Ta-
Ko^e iispeAHe caBeTe.
.,HeKaA cy, Bejiii oh, i^eHnja.ine Bo^e y noneTKy onepncaH,a
oTnoqHH>a.je one]jaLi,iije nanaAne — 0({)aHCUBHe —
y jeAHOM
npaBij,y, ano tom Bpjio 6i)3o h BeniTO npoMennjin onepaD,noHii
npaBau, cacBUM na Apyry CTpan}^ 11 ycTpeMH./iH ce onaMO, tag
HX HHKO HHJe o^eKHBao.
KaKO je BeniTO oko MaKHJase^ioBO cxBaTajio oBy AyxoBHTy
n AejniKaTHY CTpaTerncicy onepanHJy u Kaao je oh KapaKTepnnie
OBaKo cy, no H>eroBOM caBGTy, AOi^Hiije na npaKCn h3boahjih
npoMGHe onepaLi,HCKux npasai^a HanoaeoH 1800. r. y HTa.injn n
1805. OA ByjioHa Ka yjimy.
npejia3ekH na CTpaTcrncKo HacTynaH>e, MaKHJaBejio naM
Aaje OBe caBete:
22). „^a saAp'/i^HMO npoTHBHnKy nacTynaHje, nopeA ocTa-
jiora, roTOBO je Haj6o^T>H na^HH, aKO npeneceivio name onepau,iije
Ha H>eroBy TepnTopHJ}^" OBaKO cy pn/^i^Jii HeMLi,u 1870. roAHne
y noneTKy aEu,HJe.
KopncHo je, Aa nopeA obhx ao caAa H3JiovKeHnx CTpaTcrn-
CKUX npHHu,Hna MaKnjaBCJiOBHX, hshcccmo h HjCFObo cxBaTaHjC h
racAHHiTe o H3B0^eH>y paTa y CMHC^iy xyMannTapnoM.
40 4 E ^

MaKHJaBejio je ^khbgo y oho Ao6a, Ka^ ce Majio snajio o xy-

ManoCTH. 3aT0 je join sHanaJHHJe iteroBo xyManiiTapHo cxBaTaite,
H join My ce BHuie MopaMO ;i,hbhth.
Oh npenopyqyje, ^a ce y paTy CTaHOBHHii,H inTe^e n a^ ce
He ^HHe HacH.Tja cjia6HM h neMoliHHM. Ca 6opaHKHM ejieMeHTOM
npoTHBHHKOBHM Tpe6a 6hth OAcy^HO aKTHBan h itera HHinTiiTii.
a HeMoiiHe ii neaKTiiBHe CTanoBHHKe noniTe^eTii o;i, naCHJba. Hnje
w^o, iHTO je OBaKO MyApe n xyMaHHTapne caBeTe Aoii,Hiije no-
cjiyniao FycTaB AaojkJ), kojh ce o^jiHKOBao o/i, cbhx Bol^a Kao
HajxyMaHHTapiiiiju hobok.
23). Haj6ojbii na^iHH ^a npHBOJieno ce6n nacejBe npoTHBHii-
KOBO, BejiH MaKHJaBejio, Taj je, ;i,a 6yAeM0 cnpaM H>era yMepenii

H cnpaBeA-^HBH."
Icecap, onepHHiykn y rajinii,HJH, njiaTHO je CTaHOBHHLi,HMa
noce^iena ApBa, yseTa oa ^^hx sa na.JiMcaAHpaibe man^eBa n Ta-
6opa. Hy Ll^ecap je HCTiina OBaKO pa^no caMo ca CTaHOBHiiniTBOM
Koje je H>eMy 6hjio naKJioifceHO. Ka/i, je onepaLi,uje paxne hsbo-
AHo y Fp^Koj H IIInaHHJH, oh je npeivra CBHMa BapoiiiHMa ii rpa-
AOBHMa Kojii cy My ce OAyniipajiH 6ho h cyBHine CTpor.
FycTaB Aaoji(|) 6ho je, Kao iuto peKocMO, spjio xyMannTa-
pan HOBeK. Oh je CBe njiakao totobhm HOBLi,eM, hito roA je oa
noKopeniix CTanoBHHKa ysHMao. JeAHOM je njiaTiio ii sa co, Kojy
je yseo sa cboj Aopy^aic.
„HHuiTa HHJe onacHHJe oa siiMCKor paTa. 3riMa je se-
24).
JIHKH npOTHBHHK, THM BciiH, HITO Ce BHHie yBJia^HMO y npOTIIB-
HHKOBy ApsKaBy. 3iimh je neMoryfee Ap^KaTH KOHij,eHTpoBaHy
BojcKy, a AeJiHTH je h ij,enaTH na AejiOBe paAn CTaHOBaita Bp.io
je onacHo ii nepasjiosKHo. IIpoTHBHHK, kojh Ao6po nosnaje seM-

./BHiHTe, Tykn fee je no AejiOBHMa, na fee je na Taj na^nn ca-

TpTH ca MaH>e MyKe ii iKpTaBa."
HanOcieoH je TaKo^e roBopiio „Aa je CTynaifee y paT npe
Meceu^a jyna (tj. npe ho hito yceBii ca.spjO Bpjio nepasJiovKHO n
onacHO." Oh je to Haj6o./be nCKycno y 1812. toahhu.
FoBopefeii Aa.T>e o ynpaBii apMiijaMa, MaKHJaBCJio bcjiu:
25), „Ko ne o6pafea
aobo.i>ho na^cite na Bojne ycTanoBe
(inTa6oBe n ynpaBe), Taj je paBHOAymae cnpaM 6jiara CBOje ao-
MOBune." —OnoMeHiiMO ce aAMHHncTpamije «i>paHi],ycKe BOJCKe
y 1870. — 71. roAHHH.
 MAKIIJAHE.IOBII (TPATEniCKlI II I'll 1111,11111! 41

26). „nponacT Bojne CTapora PuMa

BeuiTiiHe ii iicicycTBa
AaTHpa ce oa A^sa, Ka^ cy PiiM.TbaHH nonejin npeanpaTH TajieHTe
II HayKy, a caaio one BOJieJiri ii ij,eHHJin, kojh cy ce yMejiii fl,o-
na;i,aTn nojeAiiHiiM Bjia^aMa."

y OBOM y KpaTKO iisJiO'/KGHOM nperjie^y MaKiijaBejiOBHx CTpa-

TerucKiix MaKCiiMa, iissal^eHiix ws iterOBor ^ejia „Del arte della
gTierra," jaCHO ce biiah. '

kojiuko cy iberoBe miicjiii npaBiijine y

oi],eHH BOJHor iiCKycTBa — CxpaTeroje.
Cbii obii MaKiijaBe^iOBii iTpiiHij,HnH npiiSHaTii cy AOi^Hiije o^
avTopiiTBTa Kao in)aBHjiHn ii ocHOBanii.
Obo HaM jacHo AOKaayje, a^ j^ paTiio hckyctbo n y enocii
MaKiijaBejiOBOJ ii enocii HanojieoHOBOJ , na ii y namoj, crajiHO ii
HeH3MeH.i>HB0. AKCiiOMe ocTajy iiCTe, CTaJine ii nenpoMeH.i»HB e.
^a OBO join 6oei>e noTBp;i,uMO, iisjiosKuKeMO join neKe MaKii-
jaBejiOBe iipimi^nne, no3aJ3i.T.eHe ns ce^^e KiBiire meroBe o bojhii.

1). ,,CBe OHO lUTO c.iy7KH sa KopiiCT BaineM npoTHBHiiKy

BaMa jiimHo cjiy^Kii Ha lUTCTy ii nponacT, ii, o6paTHO, hito je
3a H>era niTeTHO, 3a Bac je Kopncno."
2). ,,OHaj KoJH 6o,i>e n Ta^Hiije npospe y Haaiepe CBora npo-
THBHiiKa MHoro ce MaH>e ii3JiajKeonacHOCTiiMa h iiivia aobojeho
iiianca 3a ycnex." Obo ce A^inac y CTpaTenijii 30Be noJMiiTii inro
6oji>e CTBapne npnjiiiKe.

3). ,,HiiKaA He cxynaJTe ca cbojom bojckom y 6op6y, aok

HHCTe noTnvHo yBepenir, je ona oAynieBJbeHa 3a 6oj h ^a je
ji^b,

CHrypna y ycnex. TIcto TaKO ne boautb BOJCKy y 6op6y, aok

HHCTe noTnyno yBepenii, ^a Bania BojcKa Bac nouiTyje 11 ysa-
sKasa u Aa saM Bepyje." —
To ce ^anac 30Be noroA^a Mopa.,i-
HHX CH.ia.

4). Kao Hc.j6o.i>a ojs, cbhx npeTXOAHiix onepaij,iija jecTe Be-

lUTiiHa caKpiiTii OA npoTiiBHiiKa CBoje naiwepe ao MOMCHTa ii3Bp-

lueita. Obo 3iLa^iii, ^a ne aosbojiiiimo ^a naM iipoTHBHiiK Ta^iiio

ii03Ha CTBapne npHjiiiKe.

T)). ^.3a.iora 3a ycnex y paTy Haj6o.zbe je yjaM^iena, auo
yneMO na Bpeaie ^a yno3HaMo 11 ^a ce KopncTHMo 3a nac najno-
Bo.T>HiijuM cJiynajiiMa." Ob^c MaicnjaBejio ii3nocH BavKH03T Bpe-
Mena, y kom ke ce rjiaBHa aKLi,nja ii3BecTii.
42 A E A

6). „npiipo;i,a Hiijo CTBopii.ia hiitii he CTBopirni mhofo xpa-

6pnx .T>y;iiii. Xpa6pocT je npo^yKT BacmiTaaa ii Bei^6aifea."

7). „y paTy ;i,iiCLi,HnjmHa mhofo Biiuie BpeAn ho CBaKa xn-

TpocT II BeniTHHa."
8). „npii pacnopeAy bojckg sa 6nTKy Haj6o.T>e jt^^a ocTa-

BHMO HSBeCTan /i,eo bojckg y no3a;i,HHH sa ;i,oi:^HiijanoTnoMaraH>a

npe;i,H>iix 6oJHiiu,a, a hg ^a csy BOJCKy niTO je naiaMO na pacno-
jiosKeHDy joni y npBO.^ no^eTKy pacnope^HMO y npe;i,H>y 6oj-
Hmi,y." IIojaM o yjiosH pesepBe.

9). „TemKo
oHora no(1e/i,iiTii, Kojn Ao6po nosnaje CBoje
je

conCTBene n CBora npoTHBHiiKa cnare." SnaHie npiijinKa.

10). „y paTy xpa6poCT Biinie Bpe^n ^A 6poJHe HaAMohno-
CTH." Maca, noroA^e jviace, npHJiiiKe.

11). ,,CBe inTO je hobo n HenpeABn])eHO to njiamn BOJCKy,

Hy AV^KOM HaBHKOM CTpax ce yryinyje. 3aTO npe ho hito CTy-
iiHTe y 6HTKy ca npoTHBHHKOM, Hiijy BojcKy cjia6o nosnajeTe,
Tpe6a Aa HMa're npe rjiaBHe 6iitkg neicojinKo oMaH^iix HapKama
u cyKooa, Te ^a ^hctg ra 6o..i,e ynosnajin."
12) „roHnTn nocjie oAp'^Kane noue^e pacTpojeno u 6e3peAHO
3Ha^iH npeTBopHTii no6eAy y nopas." — Mejiac koa Mapenra
1800. roA-

13). „BojcKOBo^a, Kojn ce ne nocTapa Aa CBOjy BojcKy cna-

OAe AOBOJbHiiM npoc|)HJaHTCKHM cpeACTBHMa, 6Hlie no6e^eH npe
6HTKe." HanojieoH y 1812. r.

14). „OAMax npoMeHHTe onepaL],uje, ^hm ce yBepuTe, Aa je

npoTHBHHK casnao sa Banie naiviepe."

„roBopnTe ca MHornna paAu o6jamft,eHia pasHHX niiTaH>a,

15).
Koje Tpe6a Aa npeAysneTe y nsBo^emy onepaqrija; ajiH ro-
BopiiTe caMo Haj6jiH2K0J CBojoj OKOJiHHH, na Kojy ctg ce one-
pai;ojy peniHjiH. y onniTe, CBOje concTsene naMepe BeniTo ca-
KpnsaJTe h caonuiTHTe nx cano najnoBepjbHBHJoj okojihhh."
16). „HHKaA npaBH n ncKycan BO^a nelie CTynriTH y 6HTKy,
aKO TO npnjiHKe cane ne HsasoBy." TaKo je roBopno h xepi^er
Aji6a: „B'3jihkh bo^ HHKaA ce neke peniHTH Aa 6nje 6HTKy, aok
ce HHJe yBepHo, Aa Ke hs H>e nsBykH naJBeke KopncTn".
17), ,,IIpoTHBHHK Hapo^^HTo He CMC Aa 3Ha o BauieM pacno-
peAy BojcKe na Aan 6HTKe " —
 MAKHJABE^ORll CTPATEniCKII nPHHUHnu 43

18). „npoTHB HenpeABH^enor Majio ce niTO MO/ive yquHiiTii,

a CBG OHO niTO je Befe y nanpe^ npe^Bn^eno moskg ce na spe^re
cnpeMiiTH sa ocurypaite ycnexa."
19.) ,,BoJHHi;ii, opy:avje, HOBai; n xjie6 — to cy nepBH bojckg.
Oa OBa qeTupii Hepsa naJBajKHuja cy npBa A^a, saxo ihto ce ca
HaopyjKaHHM BOJHH[;HMa Mo:;Ke yBeK nahii h xjie6a ii HOBai^a,
na II TaAa, KaA ce HOBi^eM ii xJie6oM ne ivio:ave nakii BOJHiiKa ii
opysKJa." Obo je, ncTHHa, je^an a(J)opii3aM, Kojii Hiije xncTopucKii
yBGK HCTHHiiT, jep Hnp. HanojieoH je 1812. r. wMao ii BOJHuica
u opysivja, ajiH Hiije iiMao xjie6a.

20). „Hay^iiiTe CBOje bojhiikg, a^ npesiipy Ae^iiiKaTCce y je.iy

11 KHuouiJiyK y OAejiy-"

21).„Be3 TBopa^Kor ^eniija BO^a neke HuniTa y^iiHUTii,

HeKaAa caMO aiajiena ii CKopo HenpHMCTHa HOBuna y paTy npo-
CJiaBjba ce bc^iho xHCTopujoM. AjieKcaHAap BejiiiKH y Jcahoj 6hti],ii
HapeAiio je cbojiim BoJHiimiaia, a^j paAii Beker npoTHBjbe&a ii
ynopHOCTii npoTiiB npoAnpaifea npoTHBHUKOBor, KjieKuy na jeAHO
Kojieno. no6eAa je OAp^Kana, ii na cnoMeHiimiMa o oboj oAp'^-a-
Hoj no6eAn y c^iaBy AjieKcaHApa Be./iiiKor npeACTaB,/i>eH je oh
KJie^ekn na jeAHOM jieBOM, KOJieny."
22). ,,Ko roA xoke ihto Aa npeAysiie, Bajba Ao6po Aa ce
ociirypa cpeACTBiina paAu iiSBpineiBa CBOje naMepe." Obo ce Aa-
Hac soBe y CTpaTenijii caMocTajiHOCT y iisBo^eity onepai],iija noA
noroA^OM npu^iuKa. 3a iisBpineifee je noTpe6Ha ciLia^ Koja he Aa
iiSBpmyje, epe.ve, Koje je hobojeho sa nsBpnieiie, h MecTO^ na KOMe
je HajnoBo.iiHiije.
23). „Be^iHKe Bo^e npocjiaBiiJie cy ce na A^a na^iiHa. Jcahh
cy CTeKjin c.iaB}' c noMoky Ao6pe ii cnpcMHe BojcKe, Ao6po na-
opysKane ii AHCii,TinjiHHOBaHe a Apyrn cy Mopajin caMH Aa boj-
;

CKy CK3me, opranHsyjy, o6y^e sa ocTBapeae cbojhx i^H./i>eBa.

PasyMe ce, Aa cy ose nocjiCAifce BO^e Aa^eKo TajieHTOBanHJe oa
npBnx n Aa hm npiinaAa iviHoro Beka cjiaBa y XHCTopujii.'"' —
MaKHJasejio npnnHCyje sejiiiKH sna^aj JiopajinoM ejieMCHTy
BOJCKe. Hy oh ne naAa y KpaJHOCT, Hero nan caBeTyje, Aa ihto
je Moryke Behy cnary HCTaKHCMO npoTiiBHHKy. Oh naM npeno-
py^yje, Aa, ne ysHMajykn y oi],eHy Mopajinn eaeMenaT, kojii je
HajsHaqaJHHJH Tpe6a Aa cmo h 6poJHO HaAMoknujii oa npoTHB-
,

Hiiica. Bpojna je naAMoknocT jeAna oa BejinKHx noroAa6a sa yc-

44 A K .1

nex. — Oh, ^aKjie, na npBOM jviecTy i;eHH MopajiHii ejieivieHaT,

ajiu He o^pHq;e hh snanaj 6poJHOj Ha^MoknocTH.
Obo cy y rjiasHOM TpaKTaTH soJHor HCKycTBa, Koje je na-
nncao HOBeK TajieHTOBan ajiii ne BOJHHHKor pe^a. Oh nam je
ii3Heo iipnHLi,Eine paTOBaaa, Koje je Aosnao cbojom TeopncKOM
CTy;],iijoM paTOBa CTapora Ao6a.
Taj BejiHKH TajienaT — bojhhk kojh je
rpai^aniiH a He —
SKiiBeo y XVI BeKy, Ka^, no yBepemy MHornx, CTpaTenije HHJe
Hii 6njio, H3JI05KHO je CTpaTeniCKe npiiHij,Hne TaKBe, Kojii cy tck
jviHoro ^ODjHiije npii3HaTH sa CTsapne n iiCTiiHCKe. SpejiOM jiorn-
KOM OH je Aoinao ao saKJby^Ka, ^a je TaJHa no6eAe y TOMe, fla
ce y ;i,aTOM cjiy^ajy yMejy Ta^iHO okojihocth nosnaTH h npeMa
H>HMa y;i,ocHTii Haj6ojbn nyT no6eAH.
MaKHJasejio ce ynyuiTa n ^i.a.'E.e, ii oh o^pe^yje npasy
yjiory CTpaTernje n H>eH sna^iaj Kao HayKe.
„CBaKa HayKa, bcjih MaKujaBejio, nna neKHx CBOJnx upaenjia
H no KojiiMa ce Tpe6a ynpaBjBaTH y ;i,aT0M cjiy^ajy y
naHejia^
npaKTHUH."
Oh
OBa npaBHjia ne soBe aaiwHUMa^ nero hm npnnHcyje caMo
uoto^6f'mL 3Hcmaj^ h no tomc oh hx ne CMaTpa sa Be^ne h ne-
npoMeHJBHBe. Oh hm orpann^iaBa npHMeny no^ noro^^aMa A^Tora
cjiynaja t.j. no^ npnjiuKaMa no;; KoJHMa ce Hsspmyjy.
Sap OBO jacHO ne AOKasyje, ^a cxBakena yje CTpaTcrnja,
CMHCJiy yMeH>a ctboj)hth^ noH^aTH, oUjChhth npnjiHKe n KopncTHTH
ce K.HMa CBaKaA 6njia jecTe h 6Hiie ochobho nanejio
, ,
aK- —
ciioM —
BOJHor HCKycTBa, H ^a Apyra^iera noHMaita ne Moace hh
6iiTn, jep npuAUKe u okoahoctu ca^po/ee y ce6u cee.

CTpaTernja o6yxBaTa: n36op 6a3Hca, onepai^ncKor npaBu,a,

o6jeKTa onepanHJa, 4)HCHtiKy h Mopajiny cnary 6opa'iKor ejieneHTa,
TajienaT BojcKOBol^e iht.^. Cbc ce obo yoKBHpnjio y Teopnjy
CTpaTerHJe a pa3HHM nasHBHMa, npHHi],HnHMa, MaKCHMHMa,
uofl,

npaBHJiHMa, HopMana, THnoBHMa, nia6ji0HHMa, o6jiHn^HMa ht.^.

Hy CBe ce obo M02Ke nasBaTH je^HHM onniTiiM nasHBOM: CTpare-
nicKu (qmHKjUuu. Ajih CBa OBa 'na^ejia npHHu,HnH CTporo — —
cy saBHCHH o^ CTBapHiix npiijiHKa. FjiaBHH ii^iijh no6e;i,a — —
nocTnkii ke ce TeK Ta^a, aKO ce yMejy ^a npnMene OBa na^e^ia
npeMa CTBapHHM npHjiHKaMa.
 MAKUJAT5EJ10BH UTPATEriiCKII nrilHUUIlH -io

OBOJ npuMeH»eHOJ CTpaTenijn mh cmo uoji,yjKe roBopnaii

y ;,/^ejiy" a y njianKy „HeKOJiiiKO HanoMena o CTpaTenijn" (Bu^ii

,,/^ejio" 1895. r., ceecKa sa anpiiji).
OsaKaB nojaM o CTpaTernjii, kojii je MaKiijaseao hsjiojkiio,

MH Bii;i,HMO ^oi],Hiije 11 KO^ AOca;i,ai£>er HaJBeiier soJHor TajieHTa,

HanojiooHa I,
OBaj je paTHH ^enaje npoBeo bcIih ^eo CBora 'AiiiBOTa y pa-
TOBiBia, Te ce npeMa obom caBpineno pas.iHKyje o^ MaKiijasejia,
^OBeKa KOJH HiiKaA Hiije 6ho y paTy. Hy OBa ce ;i,Ba TajienTa
He pasjiiiKyjy y cbojum rjieAnniTiiMa Ha paTHO HCKycTBO. Oho
iHTo je ^aBHO MaKHJaBCJio cbojom ;i,y6oKOM CTy^njOM o paTy hs-
ao'/ji:HO.TO je HanojieoH y npaKTHun hsboaho.
KaA ce Ao6po npoy^e cbc HanojieoHOBe KaMnafte n Aoopo
cxBaTo npHHi^HHH HO KOJHMa jc OH yCHCxe nocTHsaBao, ;i,ohH fee
ce ;i,o 3aK.i>yqKa, ao Kora je n HanojieoH ^ouiao: r^ri upiLiuKe y
paTij cee peiaaeajy,
PaTHHHKH je ^eHHJe y Tone, ^a y^e sa ce CTBopnTn noBOJb-
He npujiuKe n ^a ce yaie Hajo6H.iaTnje K.HMa KopncTHTn.
„A la guerre ce sont les circonstances qui co an dent'" mm
— BejiH HanoaeoH I.

j3. Jl.
 TPIHTE hUmi TAUITHHA
POMAH BE3 jyHAKA

HAnilCAO

Bht/IdEM Mekohc Tekepe

iiPEBO;!, CA EHraECKOr

— HACTABAK —

XIT r^ABA
CKpo3 ceHTHMCHTa^Ha rjiaBa

CiU HaM ce Ba./ba pacTaiii ca ApKa,^iijoM ii ohom jhyoasEmi .iimiiMa,

Koja neryjy y he>oj nacTiipcKe Bp^iiiee, na OTiiiiii ,^o c/loH^oua, 4a bii^iimo:
mia je ca Miic Aftia^ujoM.

HenosHaia /;oniicHiiii,a ca ^eniiM pyKonucoM y KOBepin sane-

ciithiim
MateHoj ij,pBeHiiM iieqaxoM Be.iii: „He Tuie Me ce oHa en ko^iuko iipHO iicno;i
" Ona
HOKia; OHa je fade h 40ca/i,Ha A^A^i^ jom HBKe ^y6a3He saiiepKe y obom
^yxy, Koje jasa aiuBy oasy He 5hx hohobiio, 4a ohc Hncy (5ani najdo^M kom-
n^iuMenaT MJia^oj ^^bbojuu, Kojoj je pei.

4a jih je JbY6si3EU iiiTa^iau. UKa^a y cbojcm BCKy c^iyuiao cinqne na-

noMene o^ Ao6pHx CBOjnx npiijaTe^nu,a TaKO uiToro^ 0^^ OBe Bpcxe: mia
TO OH Mnc CfiniTOBe
BH411 y ^^paacacne u.ih mia je to momo naBecTn;

Majopa sanpocn r.iyny n nesHaqaJHy Haciviejymy Muc ToMcenoBy,

I,IoHt\ja ;a
y Koje cuMu ispu^ii jiime Kao y jiyTKe o^; BocKa! Ila mxa to Tano npaB^a^io
noBeKa pyMCHii o6pa3H n njiaBe oqii ? Obh muah Mopa^iicin n HHTajy h caMH
VKaayjy na to ^a cy ^yxoBHH ^apoBH, yMnn npoii3EOAH, noauaBaae IIcto-
:

piije ,
nosnaBaae BoTannKe 11 Feoyionije
^BBOJaqKO nncaTte CTnxoBa n ,

KpeKaTaae noje^nniix coHaTa na no^o6uje Herz, n t. a- mhofo npiijaxHuju

4ap aiencKOMy, nero Te npo.iasne ^paaai, Kojiix sa KpaTKO BpeMe necTaHe.
 TPiKimiTE ./by^CKUX TAIUTIIHA 47

Bp.io je noyiiTO c.iyiuaTii Ka^ jKeHCKiiite cxaHe pas.iaraTu o cjia6oM SHaqajy

II HexpajamHOCTii ^enoxe. Liii ii aKO je Bp.iiina cxBap seoMa <i>niia, ii aKO
ce OHHM HecpeliHiiM cxBopeiBiiMa, Koja naxe oa ee^ahe mxo cy Muoro ^ena,
Ba.Tia nenpecxaHO ^paiaxn Ha onpeay o^ cyA<5nHe, KOJa iix otieKyje, ii aKO je
iWyjKacxBeHocx y HiBHCKiiBa, kojgmy ce ^aiie aiibg, ii cAasHiija ii ^lennia
Hero xapaKxep 6jiar, CBeiK, nacMejan, 6e3 .lyKaBCXBa, y ueyme Ma./ie, ^OMafee
^oriiae, Kojiicy oiiex .i)y,],ii ck.iohii ,],a xBajie, unaK ce obr noc^e^ita, n neiuxo
nii/Ka, Bpcxa aceHCKiiaa, Moaie xeiuiixn xhm: luxo nx .I)y/^u npu CBesi tom 060-
;ivaBajy, mxo mh yanpKOC CBiiMnanoMeHaaia 11 npoxecxoBaiBy Hamiix npiija.xe^uu,a

ocxajesio npu CBOJoj Kpajitoj HaO.iy^n 11 .ly;^opIIjll, 11 xaKBiiMa IveMO ce 11

^oxepaxH. UJxo ce JieHe xiiqe, u aKO Miije xo^hko nyxa roBopiMa 6am .ium-

hocx, Kojy ja Beojta neniiM: Kano je Miic RpayaoBa HesHaqaJHO ^epiimxe, u

^a XyajxOBa Hesia numxa Apyro j\o ono H>eHO petit minois chffonne', a
r-t)a

T-i)i\ K.ieKOBa hc yjie qecxiixo hh ycxa^a oxBopii: iiiiaK caM ce ja Bp^o iipii

jaxHO pasroBapao ca rtjOM B.ieK0B0M (paayivie ce, rocno Apara, ^a je pasro-

Bop 6110 ugbiih). Ilocjie xora, oko r-l)e XyajxoBe ce Kynn Maca ^y^n a ca ;

Miic BpaynoBOM jKe.ie ,T,a iirpajy cbii M.ia^iiliii, xe can cxora ckjioh Mum-
.i>eH.y: 4a je Be.iiiKa cpeha ;m iKCHCKO, Ka^ ra aeroB cynoA OMpaue.
M.ia,^e AGHOJKe 113 AMa.iiijiiHa ApvinxBa y'liiHii.ie cy ftoj xy yc^yry
Ha noxnvHO fteno 3aA0B0.i>crB0. Ha npiiMep: cecxpe Taopl/a OaSepna 11 roc-
noljiiue /I,o6eHone ceoMa cy ce cjiarajie y ouchh aeniix nnrnxaBHHx cBojcxacii,
n Raje^uo cy ce qy^n-ie: KaKO xo /T,a aiixosa 6paha na^y aia 'lera ApaJKC-

CHOia y H)0J.
Mn
CMO .i.y6a3He npeiia T&oj —
roBopnjie cy j[Be ixpHnypacxe, rapaBiix
o6pBa Miic OaoepHOBe, Koje cy nnayie Haj6oji.e ryBepHanxe, Haj6o^i)e npo^e-
cope, II MOAHCKume. One cy ce sancxa nonama^e npeaia H.oj xo^iiko
naj6o.i.e
npexepano chhcxoa^lubo n necHocHO noKpoBHxe^BCKH,
.i)y6a3H0, u xaKjO je fl,i\

ciipoxo ACBOJqe y ituxoBy ^pyiuTBy npocxo 6njio uaiydujio je3iiK, n no CBeM

cno.ibiteM u3rjieAy 6u^o onaKO HCAOxynaBHo, KaKBUM cy ra ohc saMiim^a^ie.
Oua ce ycn.i)aBa.ia ^a nx Bo.in, EaKO je n pe^ 6110, Kao cecxpe CBOJera 6y-
Aytera Myaia. IIo nnxaBO 6n npe no^He npoBOAn.ia c aiiMa Bp.io ^oca^HO
H cyxonapHO. IIsBOAu.ia ce cBeqano y aiixoEHM napa^HiiM KO.inivia, 3aje4uo
ca Mnc BopxoBOM. anxoBOM ryBepnanxoM, KomxyaaBOM One cy Becxa.iKOM,
je BOAii-Tte xpomny na ^yxoBHe Konnepxe, y Opaxopiijy, ^o 3aB0Aa
CBOjesiy
3a HanymxcHy 11 cnpoxuv A^ny, y Cb. IlaB.iy, r4e ce ona npe^ cbojiim npii-
jaxe.'BuuaMa xojIhko cne6nBaAa, .T,a ce nrije caie.ia noKasaxn AnpnyxoM uii
OH^a, KaA cy 4eu.a neBa.ia xnMuy.
Kyba je 036epH0Ba 6u.ia npocxpana. 3a cxo^om aeroBiiM 6iMoje CBera
y n3o6niBy n no nsuopy. cjaJHO n 0Aa6paH0. CaMe cy ce Mnc OsScp-
^PY^tbo
HOBe Ap;Ka.ie Ha Bp.io biicokoj H03n. Y upicBii hm je on.io naj^eiime ceAnmxe.
CfiaKH HM je noKpex 5no noMnesan u no nponncy, a cBaKa 3a6aBa Aoca^na
n no mao.ioHV.

1) Petit minois chffonne — Maao, HenpaBu:iHO jienyiuKacxo Jiuue. Up.

48 4 E A

IIoc^c cBiiKe nocexe ona 6u ,T,aHyjia ^yniOM sa^ ^^ hm

AiviaiiiijnHe (a

ueti je4H0M ^oiuao Kpaj), Miic 036epHOBa, Miic Mapiija OsSepnoBa ii Mnc

Bopxoca, ryBepnaHTa cse 6h ce sanyljeHiije nirra^e: niia je to ^toiao Taopiie —

npoHaLii y obom ciBopeay r*

Illia je ca^ to ? Moaie saiiiiTaTii KaiiaB qiiTa^an KpiiTiiKaTep. KaKO je

TO ucna^io ^a 6am Koja je y iuko^ii iiMa.ia tojiiiko npiijaTe^nua,
Ajiajinjy,
ca,^, qHM y^e y cbbt, xepajy ii3 aera aene ne^KHe cynciHiiue. E, npiija-
xe^^ty Moj , y saBO^y Hiije oii.io mi je^He iiyiuKe r.iaBe cgm cTapora
,

yqHTe./ba iirpaaa; ii Ba^^a tii neheui saMiic^irni : /\a te ^eBOJKe 36or »>eia
'i-p^aTii je^Ha na Apyry ?

Ka^ je iDopt^e , o^Max no AO-

^enii 6paT Miic 036epHOBiix , o4jia3no
pyqKy, ii mecx nyxa ne^e^HO pyqao n3BaH CBoje Kyte, naje HiiKaKBO ly^o
mxo je TO Myqa^o saneMapeee cecTpe. Ka^ je Mia;i,ii Bo.iok (oa 4>upMe Xoa-
liep, BojiOM Ii KoMn. 6aiiKapii ^loMoap,], CxpiiT), kojii ce ivia^iio 3a Mhc
Mapnjy 3a noc^e4fte ^Be cesone, aera/KOBao AinajiHJy 3a koxii.^oh, 3ap bii
MoaieTe oe,;a iiomiicjiiitii, 4a je pnoj npBoj 611J10 to iipaBO ? Ha iinaK ona
peie 4a joj je 611^0 npaso, Kao cBaKo cxBopeae, Koje je 6e3 .lynaBCTBa 11

Koje onpauiTa.
— TaKO Mil je MD./10 lUTO Bain ce ^ona^a nauia ^para AMaviiija — pe-
iiiite cKopo pa^ocHO ona r. Bo^OKy, Ka^ ce iirpa CBpraiiJia. IBy he 4a y3Me
aam Taopl^e; ncTima niije 6o3Ha uiTa y ae, ajiu je npeKO Mepe 4o6pe na-
paBii II 6e3a3^eHa; mii je y Kyhii cbii ruKo bo.iiimo.

Ja^HO ^GBOJqe! Ko 611 Morao iipoMepiiTii 4y6iiny o^anocTii, ii3pa:KeHy

y OHOM OAymeJ&eHOM raKo!

Miic BopTOBa, rysepnaHTa, 11 one ^Be a<i'eKTiipaHe M^a^e ^eBOJKe TaKO
cy 036ii^HO II T<MiiKO qecTO nyeiijie rjiaBe T)op^y 036epHy c thm: KaKO oh
qiiHH npeTepany atpTsy, KaKO ce npocTO, ca poMaHTinKOM Be.iiiKO^yniHomiiy
3aii,onao y Anaaiijy, 4a ja t^ucTO cyMaaai, 4a niije 11 oh can yo6pa3iio: KaKO
je y ne.aoj 6pnTaHCKoj bojcii,ii Haj6o^ii no xapaKTepy, n 4a je 4onycTno ca
BejinKOM nopii,iijoM caMonperopcBaaa, 4a ra ona boau.
IT aKO je CBaKO jyTpo 04ja3H0 04 Kyte, u na pyiaK nnje 4o^a3no no

HnTaBnx uiecx 4aHa, Ka4 cy aeroBe cexpe MnciiMe 4a km ja4Hn 6paT caMO
Kan.i)e K04 Mnc Ce4.aejeBe, oneT on nnje 6ho Keapecxano K04 AMa^inje, n
aKO je CBex mhc^ho 4a on caMO npe4 aoM K.aeqn.
04ucTa 4ecii^o ce ne je4noM, Ka4 611 Kanexan /[o6en noTpaaino cBOJera
npnjaTeiba, 4a Mnc OsdepnoBa, KOJa je npnjinqno r.ae4aiia y KancTana, 60-
jaac^uBo cjiyina.aa aeroBiiM BojnnqKiiM 4oraljajnMa, n pacnuTnBa.ia ra
34paB/By aeroBe 4pare MaMe, 4a je ona CMejytu ce noKa3nBa.aa na cynpoTny
cTpany KBapxa, 11 pcKia: —
Ako xpaJKnxe 'Bopl^a, xo BaM ra sajba xpaatuTn
K04 Ce4.;ejeBiix; Mn ra ne BntjaMO 04 jyTpa 40 MpaKa. Ha Tauan 6n ce 04-
roBop Kanexan nacMejao ncKaKO Hepa3^o:Kno ycujbeno, n OKpenyo 6n pa3-
roBop, Kao 'lOBCK Kojn no3naje CBeT, na nociie4ae 3HaqaJHe 4oral)aje, Kao
na Onepy, nocyie4ay nrpanKy K04npiiHU,a y Kep-iTony, njin na speMe, Taj
:

<MarocjiOB Boaijn 3a CBaKO 4pyuiXB0.

 TPJKHmTE Jby/i,CKl\X TAUITIIHA 49

KaKO je HauBaH OBaj tboj y^Bapa^o — peqe Mnc Mapiija Muc I^eHii,
Ka4 Kanexae o;^e.

— Jecii .in caMO Bii^e^ia KaKO je noij,pBeHeo, Ka^ My ce noMeHyjio, KaKO

je ciipoMax T>op^e Ha CBOjoj ^yjKHOcxn ?

— niTexa je uixo y r. ByjioBa Heiaa Ma^io aerose CKpoMnocxn, Mapnja

— 04roBopii joj cxapiija cecxpa, a oaBy Maao 3a6au,H.
—
CKpoMHOcxn Ba./b;^a cii Miicm^a o6a3piiBOCxn, JJ[eHO. Taja ne xpa-
!

:kiim4a MH CBe yaa ckvx ce^ii <J>pii4puK Bo.iok, Kao mxo ch xh sesajia Ka-
nexana J[o6eEii ko;i IlapKnnca.
— 3a cKyT\ Xa! Xa! Ila KaKO 6n ii Morao, nrpao je ca AiiaiujoM ?

y cxBapii je 6n.io obo. Ka^

onaKO noitpBeneo n nyia-
je oho Kanexan
ni.,i.iiBO norje4ao, Beaiy je na.ia na uanex ^pyra je^sa cxBap, o Kojoj Hiije

ApJKao 3a yMCCHO o6aBemxaBaxii Mja^e rocno^ime, a xo je: 4a je oh 6110

K04 Kyhe r. Ce^iiea, y naMepu 4a xaMO saxeie T>op^a, h 4a T>opl)a, paayivie
ce, xaMO Huje 611.10, nero je cajio ja^na AMa.iuja xyaiaa .iuu,a ce4e.ia icpaj
nposopa, n ,^a ce, iiocjie HumxaBHora npaxKora pasroBopa, yey^n^a 3annxaxii:
Aa Jin je iicxiiaa, KaFo Be^e, 4a je 'Bopi/CB 6axa.i)0H o^pej^en ^a ce Kpete,
II ,=;a .111 je Kanexan /l,o6eH Bn4eo 'Bopt>a xora ^ana ?

4ox.ie joui nnje 6uo 6axa.i>on 406UO Hape46e 3a no.ia3aK; Kanexan 40-
6eH xora ^ana nnje Bnl/ao "Boptja.
—
Mopa 4a je K04 cBOJux cecxapa peKao je Kanexan. — ^a^n^a —
u^e xe 4a 40Be4e CKUxaqa ?
3axBa.ino n .i)ynK0 mv npyaiu AMa.inja CBOJy pyKy, n ynpe oin y y.iHuy,.
a.iH 'Boptia nn c Koje cxpane.
Ono ce caMO n na^a n Kyna n Hty^n n Be-
Be^no, neavHO cp4anin,e ! ,

pyje Bu^nxe, xy oejia onora avUBOxa, KaKO ce oh o6nqno onncyje. Heaia

!

OHora mxo bh naannaxe neo6nqHn>f. IIpeKO n,e.iora ^ana imcao xote ah :

4ohu y Ha Aefen y uoc/rejby n onex ce npo6y4nxu. Ja MncjinM 4a je Taop^e

nrpao 6njinjapa ca KanexanoM KanonoM y Cyo^io Cxpuxy y onoM xpenyxKy,
Ka4 je AMa.iuja nnxa.ia Kanexana 4o6eHa sa aera. 'Bop^e je 6no Bp.io 4pyHie-
Ban 4eqK0, a neqen y cbum BpcxaMa 3a6aBUUx urapa.
Ka4 ra je4H0M laKO xpn 4ana nnje 6n.io 4a 40^0, naxaqe AMa.inja
CBojy Kany n 04Max 04e OsdepnoBOJ KyKn.
—
3ap cu ocxasn.ia namera 6paxa, a k naMa 4oni.ia?
Illxa ? ynn- —
xajy je o6e cecxpe. — /l,a ce Hncxe 3aBa4n.iu ? Ilpnqaj naM !

CBa^e sancxa nnje 6n.io.

—
Ko 6u ce c anM cBa4uo — peie AMa.inja, a oqn joj ce HaB04-
Huuie cy3aMa. Ta u ona je caMa 4onr.ia 4a Bn4n CBOJe 4pare npnjaxe.te.
Hncy ce xojinKO BpeMena Bn4e.ie. A xora je 4aHa ona 04ncxa 6n.ia xojinKO
aovBena n uAumjbUBa., 4a ce rocnol)nn,e 036epHOBe n auxoBa ryBepnanxa,
KOJe je o^enytn oxnpaxnme xyainy 3ancxa naljonie y qy4y y mxa ce xo
,
:

K04 AMa.anjc Morao iDop^e 3aivie4axn.

PasyMe ce4a cy ce 3aqy4njie. Kano 6n ona oxKpn.ia ono Ma.ieno cxpam-
.i.nB0 cpu,e 4a ra nper.ie4ajy one 4eB0JKe ca 4pcKnM npnnM oqnMa ? BoJbe
 50 A E A

je 611A0 4a ce oHa npecTpasu ii y ce nonyqe. Sea ce /i,a cy Miic O36epH0Be

6aAR BaHpe^nn KpnTKiapu KaniMHpcKora ma^a, hau Maniu.ia 04 pyiKU'iacie
CBHjie, II Ka4 je Mnc TypuepoBa CBOJ npenpasiua n nypnypno o6oJH^a;
II Ka4 je Mnc nnK<i>op40Ba CBOJy ne^epney 04 epMe^ima npeKpojnjia y mv*
li iiocTaBV. YsepaBaM Bac 4a cbb le iipoMeiie Hiicy Morjie yjiaJiii OHUMa one
4Be HHie^ureHTue 4aMe, Kojc Beh ciiOMCuycMO. A^n, BU4HTe, iiiwa cTBapii
MHoro ^DHHJnx 04 nocTane u caiHHa, u 04 cee cjiaBe CojiOMynoBe, 11 py6^a
Kpa^Hii,e 04 Ille6a, CTsapii quja ce .lenoxa HSMuqe OKy MHorora BemiaKa.
IlMa MH^ux a n^am^HBUx 4yiuuii,a, Koje Ban i^Beiajy, Miipe h oko yc^at>aBajy
Her4e y saKyxKy; a ana iix bc^iikiix Kao ohii pe<i>AeKTopii 04 MecnHra,
KOJH H caMO cyHii,e saMeayjy. Mnc Ce4AejeBa Hnje 6H./ia 04 OBe noc.ae4H>e
Bpcie, H ja Be.aHM 4a ce npcKopa^yje CBaKa pasMepa, aKO ce ^y6iiinua
ii,pTa y Be.iiniiHu ^op^HHe.
3ancTa He. JKhbot Mjia4e 4eB0JKe y po4iiTe.zbCKOM rue34y ne MOiiie 4a
UMa OHaKBa npiiKibyieaa, na Koja iio^aaie npaso o6uiho jynaKuiLa KaKBora
poMana. 3aMKa uAii MeiaK nocTiia;y MaiopKy BaH rHe34a, K^iyce Mory 6iiTn
Ban ftera, h OHa to Moaie eau iiGoehu H.in 04 Tora nponacTH a.111 M.ia4yH- ;

ii,OMa je BeoMa yro4HO y HepoMaHTimHy i'He34y na c^iaMii 11 nanepjy, 40K 11

H.HXOBOM jieiy He 4ot)e pe4.

^OK ce BeKa UlapnoBa Hociiyia na cbojhm concTBeniiM Kpu^iiMa no
npoBHUu,nJH, npoB.ia^eiiu ce Kpo3 CBaKOJaKe saMKC n ^leciape Kyi.yu,ajyLii
ycneuiHO n HeBpe4H0 CBOjy xpaey, Ana^iija ce niKyliypiLia y cbojcm Pace.i
CKBepy. Ka4 6u y cbct H3umja, to 6h inHu^a no4 bo^ctbom CTapnjera. Hnjc
ce HH Mor^o 3aMnc^nTH 4a KaKBO 3.10 MOHce cnafen n.an onaj nynn Ton^an ay
40M, KOJH je H>y TaKO 04aH0 hitutuo, MaTn npe H04He nMa^ia cbojhx
joj je
nocJiOBa, a nocie nsviasn^aa Ky4a, n MUHUJia upujaxue noceTe n nasape^a,
niTO je 3a6aBa, n^in 6ojbe petin 3aHnMaH.e 6oraTux Ji0H40HCKnx rocnotja. TaTa je
ynpaB^ao cbojhm MncTepuosnuM onepau,ujaMa y Chth, Koje je mccto Ta4a
6h^o BeoMa ainso, 40K je y n,eiL0J Esponn 6ecHeo paT, Ka4 cy HOBune
Courier niwa^e 4eceT Tncyfea npeTn.iaTHHKa, Ka4 saM je je4aH 4aH 40Heo
6HTEy K04 BnTopnje, 4pyrH najiejK Mockbc, u^n 4o6oniapeBO 4o6oBaH.e, ko-
JHM ce o6jaB^nBa^a TaKBa CTsap icao „Boj K04 .InnncKC, r4e cy4e.ayje mecT
<CT0TnHa Tucyfea ^y4u, TOTa^an nopa3 <J>paHi;y3a, 4Be CTOTune Tncyta na^nx"-
^Ba H^n Tpn nyTa je CTapn Ce4jie 4omao 6ho Kytn BeoMa 036n./&Ha
H3r^e4a. Hnje HnnaKBO qy40 : TaKBe cy hoboctu noTpeca^ie CBa cpna n cBe
6ep3e y EBponn.
^OTJie je y Pace.i CKBepy n B.ayMc5epHJy YimAO cse Kao 4a y EBponn
uHJe HuiuTa HopeMefceHO. HoB^aqeBe 04 ^unncKe nnje ho 3a 4JaKy yina-
;H,H.io o6]jOKe y Tpne3apHJH 3a jMaJt/e, h y neT ^acoBa je sbohimo 3boho
.3a py^aK, Kao u yBSK. He iinc^nM 4a cy AMa^injn n ua yM na4ajin Bpnje^
u MoHMiipa.i,, H^n 4a ce Ma ko^hko nnTepecoBajia 3a paT 40 caMe a64u-
Kaiiuje liapeBe, Ka4 je cKpcxn^a pyKe h TaKO ce tohjio h TaKO saxBa^ipo
MOAUJia Bory, n 6ai|njia ce y napy^ja T^opj^y 036epHy xano ncKpeno 4a cy ce cbh
.3aqy4u.in TO^nnoMy H3JiuBy ocefcaja. CBpmeHo je 4aK.ie, o63HaH)en je Map,
 TPiKIIUITE ^y^CKUX TAHITHHA 51

H Eepona he ^laHyin ;i,ymoM. KopciiKanan je 35aqen ii nopyiHK 036epH nete

uhn ca CBOJOM ^aia^uHOM. TaKO je pasMumj^a^a AaiaAiija. 3a ay je cy4-
6uE'd EBpone 6u.ia y cy^^HHii 'Boplja Osdepna. Ka^ je H>era Miiny^a onac-
HOCT, OHa je 3aneBa;ia „Te6e Bora xBajiUM*. Oh je aoj 6uo EBpona ftena,
Ren uap, H>eH caBeauii jyionapx ii aBrycTJejniii iipimai^ — pereHT. YfiepeH
caM 4a OHa MHCiujia: e ce Be^oKa u.iyMiiHau.nja ji iirpaHKa y na^ain
je
iLop^a Mepa y ^acT cje^ufteHnx cyBepeHa, —
^asa.ia 6ain y MacT 'Boplia
036epHa.
^0 ca^ CMC roBopii/iii yoomTBy ii uop()H 3a caMOOApavaae rao ne-
cpeliHiiM yquxeyiiHMa 6e4He Miic PeBCKe lIIapnoBe. Ca^ iby6aB nocia^e no-
c.ieABa HacTaBHHua Miic Asia.iiiJH Ce4J.ejeB0J, n qucxo je neBepima ^lOBeKy:
KaiiaB je yciiex ona nocxur.ia no4 tiim oniiixe npiiMJbeHiiM yqnxeiheM. 3a
HCKiix caMO nexHaecx ujui ocajinaecx Meceu,ii HenpeKiUHora 11 CBaKO^HeB-
Hora y^caa kg^iiko je xajana npoyiiiJia Miic AsiaAuja, Koje ne nosna^ome
HM Mhc Boi)XOBa, Hu one ,i,Be upHOKe npeKO nyxa, na hii caMa Miic IIiih-
KepxoHOBa y ^iKSBiiKy! Ila saue^o Kaivo 611 Mor.ia Koja 0,^ obiix ynpaBuxe^riua
H ^eBojaKa 0,^ 4o6pora rjiaca? ^NIiic IIiiHKcpxoHOBe u BopxoBe osa ce neiKHa
cxpacx HH ^oxafeii Hiije Mor.ia. TaKO ncxo ja aiiJia ne cmom hh ^a synneivi.
Hcxima, Mnc Mapiija je 6n^a ,.HHK.iOH.eHa" rocno^iiny tI»pe;^epHKy ABrycxy
Bo^OKy ^^any a>npMe Xo.iKcp BajOK 11 B0./10K; ain je to 6H^a TioxnyHO qa-
CHa HaK.ioHocx. Oea 611 iicxo xaKO iioin^a h 3a caMora BoAOKa Senior-a jep
je OHa 6au,iLia oko Kao mxo 6n CBaKa 4o6po BacnuTana ^OBOJKa yqnnHjia,
Ha Kyhy y ITapK-./leHy, JiexanKOBan y 5^HM6^,^eHy, na ;^HBHa KO^ana ca ^Ba
cKynouena Be.inKa Koaa, Ha .aaKeje n qeTBpxnny ro^HniHiera npiixo^a o^
.ainHe <i>iipMe Xoiiep n Boaok, Koje cy cbo yro^Se 6H.ie npecxaB^ene y ^nu,y
^pe^epiiKa Asrycxa. /I,a ce xa^a 3Haio 3a u,bcx 04 nepanije (xaj 4iip.i.nBH

3HaK jKencKe hcbfihocxii, kojh HaM ,i,0Hemc «I»paHU,y3u, Koju CBOje Khepii npo-
^ajy npn y4a46ii) .leno 6u nama Mnc Mapjija naxaKJia CHCHtHO 6e.iii Benau,
Ha r/iasy, na ce noca^njia y KOJia nope^ Kocxo6oHora, cxapora, te^aBora,
nphoHOCHora Bo^oKa Senior-a, n nocBexn.ia cae cBOJe .lerio diifee aeroBOJ
cpetu y HoxnyHOJ ckpomhocxh. CaMo mxo je cxapn ijeHX^MCH Bet 6ho oace-
aen, xe ona CBOjy M.ia4y o^anocx hoeaohu MiialjeMy opxaKy. mimo, pac-
bh^hm Mhc TpoxepoBy, (6ani je
n,BexaHO u,Belie 04 Hapanije! Ilpe hckii ^an
ona 6u^a), OKiifceny 1060M y KO^nwa 3a C. ],Iopij[ y XanoBep CKBepy, a sa
ftOM y 4pyruMa rejba ./lop^ Maxyea^eM. KaKO je casio cxh^^hbo cnycxnjia
saBece na cbojhm KO./inMa, jajtHO jarae! Ha Benqaay je 3aue.io 6nyio no^o-
BUHa Ko^a ca Tpatiimxa Tamxnna yBy^cKux.
HHJe ^OBpuin^a AMa^mjuHO Bacnnxaae,
6njia xaKBa iby6aB ona, KOJa je
xc 3a ro.viHy ^ana ^eBOJiypKa Haqnnnjia CBpmeny ^CBOJKy, KOJa te na-
oj\,

CKopo 6nxH 4o6pa atena, Ka^ caMO yro^un nac Kyn^ne. Ona je 3aB^aeAa
CBHM cpu,eM cBoJHM M^a^ora o<i>nn,npa y Bojcu,n Ifcena Be^n^aHCXBa, ca
KOJHM CMO ce MH Hemxo Ma^o yno3Ha^u. MoHc^a je o^ .cxpane aennx po-
;i,Hxeyi)a 6njio Bp^o nenaMexno njxo cy joj y xom nuiin na pyKv, xe je xo-
-iHKO 3axyna.in xom n^o^axpncKOM n mynosi ^y6aB^y. Ona je aeaiy npBO
 52 ,; E .1

noMiiMnaa, qiiM 6h ycTa^a, a 3a mera 5ii ce Haj3a4 Bory Mojii^a. HaKa^

Huje Buj\,eAa, ona hh ^enmera hit caBpmennjera lOBeKa. KaKO My caMO .imn
Ha Koay! KaKO caMO urpa! KaKae je CBy4a! Be^e, ne snaM, 4a ce IIpHHii,
ocoouTO yMe 4a hok^ohh. Ulia je CBe to npena Tdopj^cbom noKaony! Ba^eiia
je OHa H Tora xBaj^eHora BpoMe^a ^ly^o, Boate! Bam hh 4a ce cpaBHH ca
Tdop^cm. Hu Meliy npsHM rna^aBmiMa y onepn (a 6uao hx je y to Bpene
ca npasHM manoMaKOBUMa) HHJe 6h^o hh je^Hora, kojh 611 ce c aaar mo-
rao ynope4UTH. Ta oh je 6ho Kao CTBopen aa BH^HHCKora imeaa; n, ax! ko-
^HKa je TO Be.iiiK04yniH0CT y mera, uito ce npH6^iiatH0 TaKO je4Hoj nesnaT-
Hoj Ilene^yau! Bp^o je Moryte 4a 6n Miic IlHHKepTOHOBa noKynia^a 4a ly
c^eny 04aH0CT AMa^nja noBepnjia, a^n, BepyJTe, ca
noKo^e6a, 4a ce H.oj
j5p.io Ma^o ycnexa. To je
y npiipo4ii 11 narony HCKOJera ^KeHCKnaa. HcKe
cy CTBopeae 4a CTBapajy njianoBe, a 4pyre 4a ^y6e. JKe^a 6h mh 6HJia 4a
CBaKH MOMaK, Moj quTa^au, ysMC ouaKy KaKBa My naJBehMa ro4n.
1104 TaKBiiM TepcTOM Mhc Ana^iija 3a6opaBn na cbux CBOjnx 4BaHaocT
4parHX npujaTe^nna y HHSBUKy TaKO rpojHO, KaKO caMO 3a^y6^eH cBeT
o6nqHO gnnu. IBoj je, paayMe ce, Ba./bayio caMO tom mhc^iith. Mhc CVu-
lepoBa 6u^a je h cynnme x^a4Ha 4a joj ce TaKO hito noBepn; a nnjc joj
Morjio nacTH na naMCT 4a noBepn Mhc CBapu,OBoj, pynoiviaBoj Hac^e4nHu,H
H3 C. KnTa. pacnycTy joj je 40yia3u^a Ma^a .daypa MapTHHOBa, h, ho mo-
jeM MHHiAeBy, ona ce ffioj noBepn^a, n jom joj peK.ia: Ka4 ce y4a, 4a
./laypa 4ol)e k aoj h 4a K04 ae ocTane, n 4a je ./laypu noTaHKO oimca^a
KaKBa je cTpacT ^y6aB, hito je OBOJ Ma^ioj 4eBojinii,H Mopa^o 6hth ne-
ooHiHO HOBO H KopHCHO. ABaj! Asaj! Cbo ce 6ojnM 4a y yMy 6e4He EMe
Hehe 6nTu cBe y Haj6o^eM pe4y.
niTa cy to qiiHHyiH aenn po4nTej)n Te HHcy 3a4p/KaBa^u obo na^o
cpu,e, 4a TO^HKO He ^yna? KaH4a CTapii Ce4J.e HHJe CTBap hh yoRHO naKO
Ba^ta. y H0CJ.e4a.e ce BpcMC 'Hemio jaKo Oho jo36h^ho, h caB 3a4ydo y
cBOJe HOCJiOBe y CnTHy. T-^a Ce4^ejeBa 6HJia je to^uko He6pHra h to^hko
Ccia6 HCUHTHBajiau., 4a nnje qaK hu pcBHOBa^a. F. J^oh je 6ho OTHinao; aera
je OKynnpawia 6H^a HeKa npcKa y40BHHa y ^e^TenxaMy a AMaAHJa je ocTa-
ja./ia K04 Kyfce caMa, ax, H0ueKa4 u cyBHUie 4yro! A ona ne 611 hh homh-
m.LaAa tom. Taopije je 3au,eA0 Mopao ntiH y BoJHO MnnncTapcTBO, na ne
MOiKe yBCK HH 4a 4o6nje 40HycT h3 HeTCMa. Uocaq Tora Ba^a^io My je ho-
cefeHBaTU CBoje nosHaHiiKe, CBOje cecTpe h H3^a3HTH y 4pyinTB0 Ka4 je y
rpa4y (oh, yKpac CBaKojera 4pymTBa). A 40K je y 6aTa.zb0Hy, oh je jaKO
yMopaH, TO He MOiKe 4a nnme 4yra nncMa. Ja 3HaM r4e ona 4piKH naKCT
c HucMHMa. Ja yMOM yhn y aeny co6y, h h3 ae HsaLn Kao JaKUMO. JaKHMO?
He: TO je py;KHa y^ora. Ja fcy caMO 4a n3HrpaBaM MeceqnHy h 4a joj Ha«
HRHO y KpdBOT 3aivie4aM, y kojcm HOBepeae, .lenoTa u hcbiihoct .laKH canaK
oopaBe.
A..aH, aKO cy niicMa OsOepnoBa h 6uAii bojuh^kh KpaTKa, Mopa ce npn-
3HaTH 4a cy AMa.iHJnna dnira to^ihko 4yra, 4a 6n caMO 04 anx uiTaMHaHHK
Mor.io iisahn MHoro csesaKa TaKO, 4a hh HajceuTiiMeHTa.aHHJn qHTa.aan ne
 !

TP/KHUITE Jby^CKUX TAUITUHA 53

6a Morao cse npoiuiaTu. He crmo ;^a je nncajia OH^e r^e ce no xapxiijii

nunie, nero n nope^ leKcia, n y koco n y CBaKOM npaBii,y. Iluca^a je ^niaBe
cipaHuiie II no ner^e ncnncyjyhn us nojeKiuKc 6e3 UKaKBora Mn.iocp^a. Peqn n
peieHnu,e je no^B^aqu-ia npexepano OAymeB.ieno, xe xnaie ^asa^a yBepeaa
cBojeM nenopMa^HOM cxamy. Ona nnje 6u^a jynaKnaa. IIucMa cy joj KuureAa
OA noHaB.i)aH>a je^Hora ncxora. IIoBeKa;; je n rpaiwaxnKa jaKO Hacxpa^a-ia;
a y cxnxoBHMa je 6n.ia npexepano He6puat^uBa 3a MexpuKy. A^h^ rocne,
aKO BH HHCxe y cxaay ^ojmhxu ce Ka;],Ka4 cpu,a 11 ya npKOC cnnxaKce, n aKO
Bac qoBGK He MOHce 3aB0Aexn 40K ne anaxe xa^iHO pa3-iHKy nsMei^y xpn n —
TexpaMexpa, on^a 40 l)aB0.ia c noexuKOM, noupKa^n yqHxe./bH

XIII r^ABA
H ccHTHMCHTajiHa H ;i,pyrojaHa.

CBe ce 60JUM ;^a ne 6y4e KaKaB aa^pxn Kpnxiiqap onaj rocno^un, ko

jeM cy a^pecoBana nucMa AMajinjnna. HopyyuHKy 036epHy ^oiasnjia je xo-
AUKa Maca niicaaia y xpnesapujy, 4a ce Bet cxn^co noma^iuua cbojhx Kan-
u,e.iapncKnx 4pyroBa, xe je Hape4H0 cBOJeM nociyaiuxe^y 4a My nncMa nocu
y cxan. Bu^ejiu cy ra KaKO ca je^nnM na^u nurapy, a yBepen
caM 4a (m
Kanexan ^o^en ^ao 3a Bera 6anKH0xy.
HeKO ce BpeMe xpy^uo 'Bop^e 4a ^pjKu ro y xajnocxu. Casio mxo 6h
peKao: xaie ce neKe ^eBOJKe.
— A.iu My 10 nnje npBa —
peKO je 3acxaBnnK Cnynu sacxaBHUKv
Cxeu^y, — Je^nora cy^iije kKh, y 4^-
Be.iiiKH je o6eineH>aK OBaj 036epH.
Mepapy, 4a nojiy^n 3a anM. Ha, snam ony ^eny ^esoJKy, Muc IIojeBy, y C.
Bnheexiijy; a oxKa^ je 6uo koa KyKe nocxao je npocxo npaBU /1,oh TDOBanu,
3eBca mhI
3acxaBHun,n Cxe6^ n Cnynu Mncjin-in 4a je xo xeK nemxo „6nxn
cy:
npasn 4oh ToOBanu'', xe je 036epH 6no y Be^nny yBaajeay y CBOjeM 6axa-
j&ony. C^asan je 6no y ^OBy, y nesamy, na napa^n. HoBai^ je cnnao h ac-
BOM H AecnoM, a cxapn My ra Osoepn ^aBao y H3o6niby. O^e.io My je 6\\ao
y u,e^0M Saxajbony naj.ienrae, a nMao ra naJBunie. BoJHnu,n cy ra npexepano
O4 CBHJy je y xpnesapiijn Morao Bnme nonnxn, na n 04 caMora ny-
B0.ie.in.
KOBHHKa XnBuxona. Morao ce 6oKCOBaxH 6o^e nero n HoK^en,, pe^OB
(Kojn 6n nocxao n KanyiapoM, 4a My nnje CMexa^o nute, n Koju ce 6opuo
sa Harpa4y), a v u,ejiOMJe 6axa^0Hy 6no Haj6o^u Majcxop 3a KpnKex. IlMao
je CBora Koaa, Mys&y, kojhm je 04Heo no6e4y y KseSeKy na xpi^n. CeM
AMa^iije me4a^n cy aera Kao y Bora jom n 4pyrH. Cie6^ n Cnynu cna-
xpa.iu cy ra Kao noKy Bpcxy Ano.iona; ^o^^n je y acMy r.ie4ao HOBora
Kpuinxona, a r-^a Majopa 0'4ay4a npusnajia ra je 3a Bp.io jr^at^ena M^a-
4Hha, Koju je mhofo ouoMuae na $uu;jo.i4a «5orapxHa, 4pyra cuua .lop4a
'

Kecx.i <I>orapxHa.
54 4 E ^

E^e, CieS^ h CnyHii ii ocTa.ia ^pyiKuna nanpaBume cto KOJeKaKBHX

iiaratjaffia o aiencKOM ^oniiciiBaMy ca r. OaSepnoM; le 6iit.e neKa bojbot-
KiiH.a y ./loH^ouy, Koja ce 3a.i.y6ii.'ia y aera, xe fee 6iitii reHepa.ioBa kIih,

Kojy cy o^etajinneKOMy ^pyroMy, a oaa .ly^yje 3a h.iim; tg onfee JKesa ne-

Kojera i^aea nap^aaieHTa, KOJa My ny^ii KO^a 4a ynaKuy; hjih 4a je Ma
KaKBa 4pyra aipxBa aeroBe aac^en.ibeHe 11 poManxiiqHe cxpacHC .i>y6aBn.
CBGM XOM HHJe Hx 036epH xxGO HR HaJMaftG odoBecxuxii, xe je ocxaB^ao
CBOJe M^a4e oSoacaBaoue 11 npiijaxe.i>e, 4a caMu ii3Miiin.(bajy 11 ype^yjy qaxaBe
raxKe.
LQxa je y cxBapn, HnKa4 ne 611 611.10 noseaxo y xom daxa.toHy, 4a je
Kanexae ^o6eH yMeo tyxaxii. Je4H0M je Kanexan 4opyyKOBao y xpne3apnJH,
40K cy ce KeKa.a, jiCKapcKn noMotHiiK 11 eauia 4Ba set nosnaxa ^actiuKa
npeniipa^aii "Bopt^eBim cxsapiiMa. Cxe6.i je XBp4no: 4a je oea 4aMa neKa
BOJBOXKnfta n 4BopKiiH.a Kpa.zbuu;e lUap^ioTe; a KeK^i ce K.ieo cbhm na cbc-
xy,4a je xo He.Ka onepcKa neBaqui];a Bp.ao cyMBiiBe penyxai],nje. To xo^aiiKO
y36yHH /I,o6eHa, 4a je ca nyniiM ycxnMa jaja, Macaa 11 x.ie6a npoMyM.iao:
— KeK^ae, xii en iipaBn 6y4aia. na Jiy4opiijy u cKaH4aji.
Tii cbc OKpehein
Hete OsSepHH hii 6e3{axii ca bojboxkiih>om, huxii ynponacxnxn KaKBy Ma-
inaM04y. Miic Ce4.iejeBa je Haj.tynKiije cxBopeae na obiim CBexy. Oea je
ftCMy join 04 Ma^ieaa HaMeH>eHa, a ko 611 ycxxeo Hama.iiixii ce H>eHiiM iiMe-
HOM, Haj6o.i>e 6rt yinniio 4a xo ne yqimn y mojcm npucycxBy.
Ty 4o6eH npeKn4e roBop, noiipBene u 3aiH ycxa qamoM qaja. 3a no
qaca ueo je 6axa.i.0H, 3Hao. 11 Bet xo Bene r-!^a Majopa 0'^ay4a nannca
nucMO CBOJoj cecxpii rjiopBnmi y 0'/l,aycTayH, 4a ne acypn ns ^e^vinna, jep
je M.aa4n 036epH 04 KaMO Ka4 anraacoBaH,

y je4H0J 34paBnu,n r-l^a MajopoBni^a qecxnxa xo Bene 3a xyncKH-

nynqoM nopyqnnKy, Kojn, no^ecneo 04 .tyxnne, 40^6 y cxan CBuj, 4a ce
CBa4n ca /l,o6eHOM, mxo mv ^o6eH xo Beqe nnje xxeo
je xajny ii34ao.
4ofcH na nocejio K04 r-^e MajopoBuu;e, nero ocxao 40Ma xe cBnpao y <i'.ia-
yxy, n, MnciUM, nncao cxhxobc, Bp.io eyiermne.
— Kojn xe t)aB0 naxenxao 4a xn Moje cxBapn xaMO pacnpe4ani? —
BnKHy orpqeno "Bopi^e. —
IIlxo 4a i^eo 6axa./L0H sea 4a ty ce ja aie-

HHXB? nixo 4a ona 6p6.'!bynia ysuMa MOJe nMe y ycxa na cbojcm ^aB0.i.eM
o6e4y, n 4a pacxpy6.i.yje na qexnpn cxpane CBexa, KaKO ja imaM Bet 46-
BoJKy. Ko je Haj3a4 xe6e 6no no ymnMa 4a o6jaB.i.yjeni KaKO caM ce ja bcK
eepwo, H 4a ce nietem y Moja nocaa, ^o6ene?
— ria Mene ce qunn none ^o6eE. —
— HcKa HOCH ^aBO xo xuoje ^Menn ce nnnn"! npeKn4e ra noxqufte- —
nn. — Ja caM xe6u y o6aBe3n, snaM xo 4o6po, t^aBO neKa mo hocu; a.iu ja
nety 4a Mn yBCK 4p'rfinm npu4HKe 3axo luxo en nex ro4una cxapnjn 04
Mene. Ilpe fey ce o6ecnrn nero Bnme xpnexn 4a Mn xn yBCK ncKaKO c Bnuie
3anoBe4ain, n 4a Me noKpoBnxe.tcxByjeui. Ca'rKa.T>eBaH.e n noKpoBuxe.icxBo-
BaBe! Xxeo 6hx snaxn y qcMy caM ja xo nniKu 04 xe6e.
—
Jecn AE xn 4ao pei npeKn4e ra ^o6eii. —
 TPiKHinTE yLy^CKIIX TAinTUHA 55

— Illxa ce TO Tiiqe Te6e, uau Ma Kojera Apyi'ora, ^ao ja n.iii ne?

— CxDAnni ^H ce th Tora? — ynnia ^o6eH.
— Ac KOJiiM Me npaBOM tq, Cep, o tom nnxam, .Kejieo »5nx SHain! —
pcqe Taop^e.
— Ta Ba^t^a 3a Bora nehein tiimc pehn 4a c h>om KiiAaui? — ynnxa
^o6eH 3iiHyo 04 ly^a. .

— /l,pyrHM Mene nnxam ^a yin caM ja qacxae iobck?

pe^nMa, xii —
peie 03(5epH 0x0.10. Jo .in xn xo naMepa? Tn en y noxoiBe BpeMe npeMa
Menn, OKpenyo xaKBnM xohom, ^^a ja ano xo ,\iiJb(', 6yAeM xpneo.
. . .

— nixa caM ja qnnno? PeKao caM xn ^a en sansMapno Kpacny ^CBoJKy,

'Bop^e. PcKao caM xn: Ka^ o,T,em y rpa^ /^a n^eui k itoj, a ne y KonKap-
Hiiny y C. IJ[eM3y.
— Tn 6h Kao CBOJe H0BH,e naaa/^, ^nnn Mn co — pene Taop^e noji,-

pyr.tnBO.
—
PasvMe ce; Bet caM xn xpaaino — o,i,roBopn ^ooen. — Ajin xn
xoM roBopnm c 6araxe.ancaH.eM
— He, (1axa.in to, yn.?beMe, onpocxn — npeKii^e Taop^e Kajyhn ce. —
Tn CH Mn ono cxoxuny nyxa npiijaxe.i., snajy n Bor n Jby^n. Bap en Me
.^Ba^ecex nyx cnacao 04 Mojnx 6y;^a.iauixnHa. Ka^ mk je Kpo.ae, ouaj us
xe.iecne rap^e npn^nrao one nape, ja 6nx CBpmno, 4a nnje xe6e 6n.io, Elpn-
anajp.M 4a 6nx. A.m hcmoj mc xaKO rpy6o nana^axn. Ja BeoMa BO.inM AMa-
.injy; o6o/KaBaM je, n jom xaKO nernxo. He nor.ie4aj na Mene xaKO .zbyxnxo.

Ona je caBpmcucxBo; anaM 4a je. A.ih mxa tern, hckomc ce ne 4ona4a hh

4o6nxaK, Ka4 ce nnje Ma.io xa3ap4npa.io. TaaBO 4a ra nocn! Tck uixo caM
ce Bpaxno h3 3ana4He Iln^nje ca oaxa.tonoM, na MopaM Ma.10 4a 4axHeM;
Ka4 ce OHxennM, Ta4a hy ce Befe nonpaB.i.axn. XoLy, Bora Mn, H. anam, Jl^o

uene, neMOJ ce Jbyxnxn na Mene, a ja hy xn n4ytiera Mcceua 4axn cxoxnny

<i>yHaxa, jep anaM 4a ty 04 xaxe no4ocxa 4o6nxn. IToxpa/Kutiy cyxpa 04
XnBHXona ocycxBO, oxntnty y rpa^, na npaBO AMa.injn. E, xote .in xe xo
3a40B0.i>Hxn"?

—E ne MO/Ke na xe6e qoBCK 4yro 4a ce .i.yxn, Taoplje ; a mxo ce HOBau,a

xn^e, Maxopo 4epe, n caM snaui, Ka4 6n Menn 3axpe6a.io, xn 6u ca muom
no4e.iuo n noc.ie4H>H mnjiunr — pe^e 4o6poliy4Hn Kanexan.
— Box, oCBca Mn. ,4o6eHe — peqe Be.inK04yuiH0 T^oplje, n aKO My ce
nnKa4 nn napnne nnje momo natn y i?eny.
— Hero 3Hani mxa, 'Eopl/e: ja 6ux ;Ke.ieo 4a xe6n usa^y xe 6y6nu,e h3
r.iaBe. J\,ii en caMO rjie4ao 04 HeKy4a KaKO je n3r.1e4a.1a cupoxa Ma.ia Mnc
EMa, Ka4 Me npe neim 4aH nnxajia sa xe6e, xn 6h h xaj 6n.injap n na acMV
Kyr.ie, cbc 6n xn oxepao 40 t)aBO.ia H4H, Mope .10.10, yxeuin je. Hannmn
joj je4no no4yjKe nncMO. yqnnn Ma mxo, mxo 6n je yepetnjio. Tpeoa xn

caMO Ma.10 4o6pe BO.!&e.

— SnaM ja 4a Me ona npexepano BO.m —
peie nopyqnnK ca 3a40B0JL'
CTBOM, n 04e 4a npoBe4e Be^ie ca hckum cbojdm KpacnnM 4pyrapnMa y
Tpneaapnjn.
56 4 E ^

3a TO je Bpeaie Aauunja U3 Pace^ CKBepa Me^a^a y Meceqany, Koja

je o^acjasa^a obo MiipHO mgcto, Kao n 5apaKe y ^lexeMy, r^e je 6m Aorop
iiopyqeHKa 036epHa, h MiicjiiMa y ce6u mia ;in ca^ pa^u aen bojho. MojK^a
ca4 o6u^a3H cipaace, MucAH.ia je. Moai^a ^oropyje. Moai^a ce^n Kpaj no-
crejbe paftCHora /^pyrapa; uau sa^^a ciy^upa paiHy BeiuTimy y cBojoj iiyc-
Toj co6nu,u. Cbo aene neiKHe mhc^h o^jesAume Kao na Kpii.iuMa nyr He-
Tejia II PoqecTpa, ^a o6u\)Y 6apaKe, y KojiiMa je 'Boplie 6iio.... Okpchii OBaKO
UAR OHaKO, no MojeM Miim^eay Bp^o je 4o6po 6ujio uito cy Kanaje 6n.ie
3aTBopeHe, ii iuto cTpaaie HUKora niicy cjie^e nycTHTii, ^a Ma^u an^ejiaK
y
5e.ioj xa^iiHii niije Morao ^yiu necMe, Koje cy Tpemia^e iis ycxa obiix

xyiicKn-iivHqoM HaTon^tenux jyHaKa.

Cyxpa /V1H no oiiom Ma^OM pasroBopy y ^exeMy M^a^u 036epH, 4a 611
/;oKa3ao KaKO je rocno^ap 0,1, CBOJe peqii, cnpeMame ce 3a o^^asaK y rpa,;,
3a;i,o6HBmii Tiuie ^o6eHOBy iioxBa^iy.
—Bo./ieo 6hx jia joj o^neceM KaKaB 6uao iiokioh, a^n 40K ciapii ne
«oui^e, ja Kpiuene y i^eny HeMaM - pe^e 'Bop^e iiOBep^uBo cbojcmy
4pyrapy.
A^H ^o6eH ne x-re^e ;],onycTiiTii j\,a, ce OBa 4o6pnyima iipeBapu y CBojoj
oi];eHii, Te CHa64e 036epHa ca neKO^iiKO <i>yHaTa y (iaHKaMa, KOJe OBaj yse,
.iioiDTO ce MaJio npeiBopHo npoMHC^H.
Cjio6o4ho CMeM petu (m oh Kynuo 6110 inxoroA 6am ^eno 3a Aaia-
: ji,a.

^njy. A^iii Ka4 ciilje c KO^a y $^ht CipnTy, aeroB noocA npiiByqe na ce
HR/ia 3a Koiny^y y jyBe^upcKOM iis^ory, oh Mopa^e ^a je Kynn. Ka^ je
11

TO n^aTuo MaAO My je join HOBau,a ocTa^io 4a ce 6aAa y ^yKsys ca Apyi'HM

noKAonnMa. A.in ne Mapn nuuiTa. Hiije AiuLinja oieKHBa^a BcroBe noKyione,
6y4nTe yBepenn. Ka^ on ^o^e y Pace./i CKBep, Bbeno ^nue 3acnjo, Kao oa
cyniane cbctjiocth. Ho^ yTHuajeM neo^o^uBora n ncBepjtuBora ocMexa 3a
je^an TpeuyT caMO 3a6opaBn,ce na cbc one cuTee opnre, CTpaxoBaae, cy3e,
n^am^HBO cyMaiiHCBe n ne 3HaM KO-inKO nenpocnaBannx notn n /i,HeBa. On
je o6acja ca ca.aoHCKnx BpaTa, Be./iu»^iaHCTBee, c nanoMal^eunM 6pK0BUMa,
Kao Bor. CanSo, Kojn npiijaBn „KaneTaHa 036una**, BeAnqajytu 3a je^ae
•iiiH BHuie M^a/i,o.'a 0'i>nu,Hpa, nacMemn ce ciiMnain^HO, KaA ce MJia^a ^e-
liOJKa Tp'/Ke, nopyjiene n nocKoqn ca cBOJera CTpa;KapcKora MecTa 04 iipo-
3opa. CaM6o o^e. ^Ihm ce BpaTa saK^oniime, ona no^cTe Toopt/y y napyMJe,
Kao ca cnnM npupo^HOM CBOJeM rHe3,i,y. 0, tu, Ma^a, ycTpenepe^a Tininue I

Bam Haj.aenme 4pB0 y ue.ioj rayMu, ca CTao^oM npaBUM Kao cxpe^a, c rpa-
nana Kao 4e6^o n c najrymbnM ^iiiiifeeM, r^e cu th H36pa^a /;a rHe3A0 cBiijem

u M^a^ynute 4a noAiirnem, MOJKe ce o6eJiea'UTH, a th 4a n casta ne 3eaui,

H o6opuTn ce Bp^o CKopo ca yjKacnoM TpecKoai! KojinKO .in je ^aBHampbe
CJiHiHOCTi' u3Me{)y qoBCKa n ^pBCTa.
T>op^e je neavHO oyu n 6uo je npena aoj
no^y6u y hc^o n cjajne
Bp^o w?by6aK Ii Ao6ap. ona nwa sa Komy^y (pannje
Ona je Miic^iua 4a je

HHJe sna^a 4a je on to UMao) Haj6oibn yKpac na obom 6eA0M cBexy.

 TP/KUniTE ^5VT,CKI1X TAIUTHBA 5/

ILiHv^nij quTajiau,, leoju je yoquo Kauo ce iiopyqHiiK npe nonaniao, a

3anaMTH0 oeaj aeroB pasroBop ca KanexaHOM ^o6eHOM, aaue.io je iisBeo 3a-
K.tyqaK xapaKxepy r. ()36epHOBOM. Jej,aH ii,ifHiiiae <I»pami;y3 iiCKasao je: ^a
y cnaKoj ji.y6aBH0J a<i>epii nsia j\,Be napiiije: je^Ha Koja boaii, ii 4pyra, Koja

AonymTa j[a. je Bo^e. Moat^a je y obom cjiyiajy ji>y6aB na cTpann iteroBOj;

MOiKe .laKO 6qtu na aeHOJ. Moa;e 611T11 4a KaKas ^y6aBHiiK norpeiiiHO y3iiMa
HeocehaJHOCT 3a CKpoMnoci, xynocT aa ^eeojaqKy y34p/K.i,iiB0CT, HiicTy ^y-
uieBHy nycToxy 3a ciaiKy cpaMeav.tiiBOCX, jc^uom peqii rycKy 3a ^a6y;^a.
II.ii! je KaivBa ApJira Moja iipexn^axHiiua y CBojeM yo6pa/KeH.y npnMii./ia
oiipeM.ieHa ivtarapua Mecxo Koaa, aeroBoj xyiiocxu aubii ce Kao npiipo^Hocxii
y Jbyjifl, fteroBO ce6iiqH>amxB0 ys^nate Kao MyniKy y3BiimeHocx na^ co6om.
fteroBv 6jiecaB0cx CMaxpa Kao Be.iiiqaHcxBeHy 036iLi)H0CX, xe c tlum nocxyna
Kao CoHiaHCXBena TuxaHiija ca ii3BeceiiM xKaqeii y AximaMa. Hubu mu ce 4a
caM BH^eo y aiiiBOxy MHoro xanBiix KOMe^nja 04 saS^y^e. A^ii je no34paBo
AMiuiuja AP^Ka.ia Tiop^ 3a Hajra.iauxiiiijera 11 najcjamijera Meij cbiim .Ly-
Aiisia y Kpa.teBiiHU ; a BepoBaxno je xaKO nemxo Macjiiio u oh caM.
Biio je Heiiixo Maj.o nycx : a ko.iiiko iix M^a^iita Hnje ? A aap ^eBOJKe
He BO.ie Bume ;i,u.iKoma, nero MeKymana ? Join My ce Hnje 6h^o ^oca^uAO
xepaxii Bexap KanoM a.iii te CKopo xo 6nTH, a Mohn he ocxaBiiXH BojcKy npe
11

Hero fflxo ce n Mup or.iacn. KopcHKancKO je ^ly^OBumxe na E^oh no^ KaraHU,eM.

xe je no xom cBpuieuo 6n.io 11 ca npoH3Bo,^cxBOM, xe Huje oiijio n3Me^a /^a he oh
Mohu ^a HecyMauBH BoJHHiKH 4ap n xi)a(5pocx,
pasBiije cBoj 11 iteroBa nencHJa
ys npnnowoii AMa.iiijimora Miipa3a noMohuhe My ^a CBHJe CBOJe lon^o rue3-
;^auiJi,e Her^e y npoBnHU,uJH, ^o KaKBora Ba.tana KOMniH.iyKa n 3a cnopxoBe 3roAHa.
Ty te MSiAO y ^ob, Majio ce 6aBnxu eKOHOMHJoM no.i.CKOM, n ohu te oooje 6uxii

Bp.io cpehnn. A y^a ocxane y B0jcu,u Kao oiKeBen qoaeK, xo HHJe 611A0 Morylie.
3aMUCJinxe caMO r. Taoptja Osoepna y Kacapnii KaKBora npoBiiHi^iicKora rpa-
4iiha; uau, mxo je upr^e, r^e My je ApymxBO cbo caM
y Kojoj 04 Iliit^nja,

O'l-Hunp, a noKpoBirre.tKa Majopa 0' ^ay^a. AMajiHJa ce ku-

ApyuiTBy r-^a

^a.ia OA CMexa Ka^ joj je Toopl/e npuiao no mxo-mxa xoj rocnot^u. Oh je

AMa.injy BeoMa Bo.ieo, xe je ne 611 hh 3a mxo na CBexy nox'iuHuo xoj rnycuoj

n By.irapHOJ a:eHn, n rpyooM nocxynaay npeMa aoj, icao npcMa iKonn je^nora
BOJHnKa. 3a ce6e caMora nnje ra hu 6pnra 6njia aju aeroBO mu^o ^eBOJie ;

Ba^a.io 6u ah 3ay3Me oho Mecxo y ApymxBy, sa Koje je OApetieno Kao me-

roBa :KeHa. II na OBaj aeroB npe^^or npucxa;te n oua Bepyjxe, Kao mxo
611 n na csaKn Apvrn oa ucxora npeA-iaraqa.
y
xaKO ciaxKOM pa3roBopy, 3HAajyhn 6e36poJHe Ky.ie y Ba3Ayxy, OBaj
M.iaAu nap npoBe^e je^HO Am qaca mxo Moaie 6nxn npnjaxnuje. AMaiinja
je CBOje Ky.ie orpaI)UBa.ia u,BexHnM rpa^nnaMa, ho.^ckhm cxa3aMa, upKBaMa.
HeAe-'LUHM mKo^aMa, n xoMy c.inqno a Taopl^e onex CBOJe yMHe oqn ynpais-
;

jbno Ha mxa.ie, nexapHHU,e n noApvMe KaKO je nopyqnnK HMao na pacnojio

aiesby caMO je,;ap Aan, a nyne pyKe nociOBa 3a CBprnaBaite, npe4.io>Kn on
4a OHa o6e4yje koa cBOJux3aoBa. ITpei^jior ce npuMa Bp.io pa^ocno. Ou je

OABe^e K CBOJHM cecxpaMa. Ty ce oHa xaKO pa3paKo./bn^a u pacnpnqajia, 4a

58 4 R -I

je sa^y^iua obg M^a^e rocnot)ime, xe cy noMuc.iiiJie ^a fee T>opl)e joni neKO

My^o 04 ae yqimiiTii. Oh o^e 3a cbojhm nociOBUJia y rpa^.
Oh H3a{)e, o^e y AyliaH nociacinqapa y ^lapnur Kpoc, r^e ce npuxeaTH
cia^oie^OM; aaiuM npooa hob Myn^iip y ne.i-IIc.iy; naBpny ce y O14 Cjio-
Tep n noTpa?KH KaneiaHa KaHona, nsnrpa c anM je^anaecT napxuja 6u^apa,
4o6h 04 OBHX ocaM, u BpaiH ce y Pacei Ckbcp ho caia aa^ounno, a^u y
Bp^o 4o6poM pacnojLOHieity.
Ajih uuje TaKO ^omao n ciapn r. OaoepH. Ka^ ce osaj i^eHTejiMCH Bpa-
THO 113 11 cieraHTHa Muc Bop-
Cnxn, H Ka^ cy ra no34paBiue aeroBe Kfeepn
TOBa, no3Ha4ome obc no ^HH,y My, Koje je n y mhoi'O aro^HiiJHM npn./iHKaMa
6uAo CBCMaHO, Ha6paH0 u atyxo npeKO mepe, 11 no caiKHMaay upnnx My
odpBa 4a My neuixo Hnje naJMnpniije y cpuy noj, Ocjihm KanyxoM. Ka^ npHl>e
Anajinja 4a ra nos^paBu, uixo je o6nqnu unHiiiia ^pmtyfen jaKO n ca 306-
aoM, OH npoMpM^a nernxo y o,T,roBop u ncnycxu n3 CBoje pyaaBe pyKe acHy
pyqHu,y hc cxncHyBuiH je, Ka^ My 6u npyiKena. 3axuM nor-ie^a Mpro^HO y
CBOJy cxapnjy ivhep, Koja uoxom xaino paayMC^e 4a je on xxeo pefen: „0xKy4
na tjaBO./ia ohu 064^^" —
xe 04Max pe^o: —
Toop^e je y rpa4y, xaxa. Oxh-
mao je 40 MnnncxapcxBa, a.an Ke 4ohn Ha py^iaK.
— A, oh; oh .in je? Ja nety 4a 04./iaaie]y: CBOJ pyiaK soor theia, I^Icho
—a cnycxn ce OBaj qecxHxu qoBCK y CBOJy naceony nacioaaiy,
y3 xe pe^in
H xa4a 3aB.aa4a anco^iyxna xnmnna y aeroBOM ./lenoM, yKycHO naMemxenoM
ca^aony, a xy xumniiy je4Huo je y3HeMupaBa.io myMHO Kyuaae Be.iiiKora ^a-
coBHUKa H3 *I»panu,ycKe.
— PyqaK ! — rpMHy r. OadepH.
— Joui unje 4omao r. Taopije — 04mBopn c.iyra.

— ^0 %'dBOJiii H c auM, Cep. JecaM .m ja rocno4ap y onoj Kyfen ?

PyHan! — npo4epa ce r. 036epn.
AMa.inja 3a4pxxa. ,4pyre ce xpn .ie4u 6oM6ap40Baxy nor.ie4nMa. Oxnoqe
3B0HnxH nocayuiHO 3boho 40iie n o6jaBJbUBaxH pyqa^. Ka4 sBoaeae npecxa,
cxapeuinHa obc nopo4nH,e cxpna CBOje pyiexnne y ijenoBC CBojera n.aaBora
Kan)xa ca Mexa^anoM 4yrMa4n n He ^leKajytin 4pyrora no3nBa cn^e caM nn3
cxencHHue, 4aBuiH naMpro^ennM onnMa 3HaKa 3a ocxa.ie iiexnpn 4aMe.
— nixa AM My je? — nnxa.ae cy je4Ha 4pyry ycxajyfen n cnaasefen
3a anM.
— Mopa 4a 4p;KaBHn nannpn na4ajy — npouianyxa Muc BopxoBa, u
xaKO cxpenetn n hyxefeu nol)e OBa yMyKyia JsencKa 4py;KnHa aa cbojhm BoljeM
Mpry40M. llyxeliu CBaK ce4e na CBOje mccxo. Oh npoinxa neny MO.iuxBy
xaKO 4a Hcna4e na npoKJinaaae. Kpexome ce Be./iHKe cpe6pHe qimnje. AMa-
.luja ce crpece, jep je (5n.ia 6.an3y cxpamnora Oaoepna, a na xoj cxpann
cxo.aa HHKora ceM ae ; xy je npasnnna 3a "Bopl^a.
— Cyne —
H3roBOpn HCKaKO MpxBa^KH r. Osoepn n Hac.iya:u Be.in-
?

KOM KauiuKOM AMa^wja n ocxa^anMa, n sa hcko BpeMO nn oe.ie 4a npoc^iOBn.

— ,ZI,HrHHxe Mnc Ce4.aejeBoj xaiinp pehn fee Haj3a4. Ona ne — —
 TPJKiiiuTE .i.y;i,cKnx tauitiiha 59

3foaie cyny ; a hii ja. KaKBa je to cyiia, XuKce ? Cyipa ^a oxnycTUM kv-
xapa, I^eno.
CBpmiiBinu HarioMene o cynii, gh yquun HeKo.iiiKO laKBiix ii o
ccoje
piioii. iiCTO TaKO rpy6o u cainpnqHO, u rp;;no je Bii.iuercreT ca xaKBOM
oxojioiiifey, KaKBO to mgcto ii 3ac^yaiyje. 3aTUM oneT ytyia ii iionii HeKO-
AUKO laina Buna, xe je ^o.ia3no CBe CTpaiuHiijiiM n cTpaiuHiijiiM, ;i,ok HvvpHO
Kvi^aEbe na BpaTa ne noKaaa ^a ^ojiaaii 'Bopije, xe cbu xy Ma.io oiKUBeiue.

Hiije Morao paniije ^otii. TaeHepa.! ^^iriije oieKiiBao ra y MnHucxap-

cxey. Cse je^no, a cyna, a pii6a. /I,ajxe My Ma mxo. He Mapii oh. Cbg je
3a aera BaHpe4H0, u jarftetima ii cbo 4pyro.
H)eroBO je pacno^oaieite jaKO o^cKaKa.io 04. oHCBe cypoBocxn ; oh ce
pacnpma py^Ky Ha 3a40B0.i)CXB0 CBiijy, a napoquxo je^ne, Kojy ne xpe6a
HH ^a BaM uMenyjeM, caMii je snaxe.
TeK mro cy M^a^e Jie.^u noje.ie iioMopaHKy noniLie no »iaujy Biina, 11

MHMe ce saHpuiiiBa.ia ocKy,'^Ha ro36a y r. OaGepHa, 3a'iy ce ciirHa^i aa no-

.lasaK y cajioH, n cbo ycxa,^ome n oAome. AMa^auja je Miic.an.aa ;],a tie 'Bopt)e
ca^ o^Max K iLHMa. Ona noie CiMipaxn neKo 04 aeroBux OMn^/Bennx Ba.icoBa
(xeK yiH.mx y Mo^y) Ha Be^iHKOM K.iaBiipy ca pe3aHi]M HoraMa n KoaiHOM
naB^iaKOM. A^u ra Ma.ia BeiuxaKHifca ne npnByqe. Oh ce orjiyinaBao aennM
BajTCOBflMa ohu 6nBaxy CBe Cvia6HJH n cjiaoiijii. IIpcBapena cBiipaqnua ycxa^e
;

Ha nocjiexKy 04 orpoMHora iiHcxpyMenxa u aKO ftCHo ^pyrapane o^CBnpame

;

HeKO.inKO Bpyio SByqHHx n 6pn.LaHXHiix KOMa^a mnxoBa penepxoapa, ona

He ny je^HC je,T,nHt' noxe, Hero ce^ame 3aMnui.i>eHa n ua 3.10 cjiyxetu. Hn-
Ka^ xaKO Mpro^Hu nor.ie^ cxapora 036epHa Huje na ay KpBHiiqKH r.ie^ao.
Oh je xaKO oqiiMa cbojum npaxno no coon, Kao 4a je ona neqcMy Kpusa.
Ka4 joj npuHeme Easy, xaKO ce xprjia, Kao 4a joj je Xiikc ^OHeo oxpoBa.
lllxa SHaqn xa xajna mxo aera neMa? Ox, HieHCKO^ jkchcko Oho xpanu n !

Heryje cBoje c^iyxae n xo.ihko nx bo.iu. Kao ro^ Maxu CBOJy ocaKalieHy ^cuy-
CyMopnocT na o'icbom .inuy ncnynn.ia je 6n.ia hbkhm cxpaxoBaacM
"Bopt^a OsoepHa. KaKO te ca,; npn TaKO Ha6paHnM o6pBaMa 11 xaKO jexKOM
nsr.ie^y 4o6nTH HOBaua 04 aera ? Iloye My xBa.inxn buho. Thm ce y onnixe
Mor.10 Ma^ao no^aacKaxn cxapn,y.
—
HuKa^ ne 4o6nBaMO xaKBO wa^epcKO biiho y 3a/;aoj llnljnjn, Kao
mxo je OBO xBoje, Cep. Ka^ cxe mh npe neKH ^an noc^a^an 04 aera. yaeo
MH je nvKOBHHK Xheiixoh xpn 6ou,e.
— AMa ucxnHa? — peqe cxapu ifenx.iMeH.' — Bou,a Me'Komxa no ocaM
mn.inHra.
— Bn jiH Tu, Cep, yseo mecx rBnnea 3a xyn,e xaKBnx ? — nacMeja ce
T&op^e. — Te^HOM 04 naJKpynHnjux ro.aeMama y OBOJ Kpa.teBHHH xpe6a
xo.anKO.
— Ilcxnna ? JrKe.auM 4a ^ol/e 40 anx.
— Ka,!, je ^enepaji /l,arnje 6no y M;exeMy, ^asao je nvKOBHnK XnBiixon
AopyqaK, xe mh je noxpaaino xora Bnna. IT Ijenepa.iy ce BeoMa ^ona.io, na je no -
 !

CO A K ^

Tpa'rKuo je^HO iiei eKTOAniapa .m upxoBHora KOMaH/^aaia ; a laj je ^ecna

pyKR HjcroBora Kpa.i)eBCKora Bnco^iaHCTBa.
—
To u jecre oco6nTO buho pe«ie — Mpry^, a o6pBe mv ce Ma^o
paaBVKOine. TaMau ce "Bopl/e xxc/^e KopiiCTHTii tiim nonyuixaaeM, ii join nox-
noMohii CTBap xBa^eaeM iteroBa jviaxarona, Ka4 My oraii, yse onex 3Ba.
HiiqHii naoe^, ii aKO neinxo cp^aqHiijn, xe ra saMo^ii 4a aasBOHn 3a 6op-
4OCKO BHHO,
— ^a BI14UMO 4a .111 be II xo 611XH Kao Ma4epcK0, Taoplie, Koje ce H>e-
roBOMy Kpa^/beBCKOMy Biico«iaHCTBy xaKO 4ona/],a. H ^OKJie ra oy^eMO nu^in,
iiMasio A^ pasroBapaMO je^Hoj Beojia SHaqajnoj cxBapii.
Ce^ebn rope qy AMa^iiija 4a ce sbohii sa 6op,/;ocKO. Ona je CBaKojaKO
npeMnui./bavia ,^a je xo SBoaeae xajancxBeso 11 ko6ho. O4 c.iyxH>a, Kojnx no
HCKO HMa xaKO MHoro, uene hm ce Mopajy ncnymixii,
Ka^ nojiaKO ucnn npBy namy noiie cxapn OaSepn :
— Ba^Ba mh snaxn,
'Bop^e, OBaj, saj&a mu snaxii : KaKBH cy o,T,Hocn usMeljy xe6e n one MaAe rope ?

— Ila, MHCiflM, Cep, 4a Hiije xeniKO onaaiixii — pe^ie Taoptje ya 3a-

^OBO./ban ocMejaK. — Bpjio qncxii, Cep ! Ayia je bhho I

— A mxa xu xo snaqn „Bpjio nncxii, Cep"?

— Ulxa, 40 l>aROAa, Cep, ne Byu,uxe Me 3a jeanK. Ja caM cKpoMan lo-
BeK. Ja, onaj, ja, ne Mory 4a 6y/i,eM ,T,eBOJaiKn y6uu,a. A.iu xn ja eso KaaceM:
/la Me ona caBpmeno Bo^in. To n topaB Bn,T,u.
— A, xn?
—
Ila 3ap Mn nncn xn, Cep, naMenno /T,a ay y3MeM? Haap ja uncaM

nociynian cnn? Sap nncy nainii oucBn xo 04 xojihko BpcMena y^emaBa^an?

—
A, sancxa Kpacan cnn. A 3ap ja, Cep, nncaM Hyo cbc mxa en qnnno
ca ylop^OM TapKBunoM, ca KanexanoM KpoieoM 113 rap^e, ca xonopeO./!
r. ^ecHCOM, n ocxa.iOM ^pyiKnHOM. IIa3ii ce, Cep nasn ;

Ona apncxoKpaxcKa uMena nsroBopn cxapn ijeHxe^iMen ca mhoto y;KH-

Baita. r^e 6n 1-04 ^ouiao y'^o^np ca KaKBHM luacnnKOM on 6u npe^ auM
Hy3H0, n xaKO My xuxy^ancao, KaKO xo caMO c.ao6o4oyMHn Bpnxanau, yMe.
KaA 6n ^oniao Kyhn npe^aucxao 6u ncxopnjy aeroBy y n^ieMutcKOJ KH>H3n;
ynocHO My UMe y CBaKO^HeBen pa3roBop: a cBojnM 611 ce KtepuMa xBacxao
611

noauancxBOM lora rocno^nna. On 6n npe^ xaKBnM nao na Koiena, n ncnpy-

iKno ce K0.inK0 je 4yr, Kao nany^zbCKn .aa3apoH npeMa cyHHanuM 3pau,nMa-
'Bop^e ce ysncMnpn ^yBran 3a xa nMena. Bojao ce 4a .in My oxan, niije 40-
3Hao 3a ecKc Ma.iepe y kou,ku. A.iu My Maxopn Mopa^incxa o.iaKma roBO-
petn: —
He Mapn nnmxa; xaKBa je M.ia^ocx 3a Mene je joui yHcnBaae ;

mxo ce xn Kpeheni y npBOM ^pynixBy y EnMecKoj 6ap ce Menn qnnn 4a ;

xn xaKO qnnnin. To xn u .luin npcMa MOJnM cpecxBUMa.

—
XBa.ia xn, Cep —
peie Tiopi>e, npemaBmn na cxBap. Ca xum —
BnuiUM CBexoM ne mojkc ce aiiiBcxn Bas^yxy. A mxo ce Mojera noBqannKa
xnqe, nor-ie^aj !

Ty OH n3Ba4n HOBqannK, Koju My je AMa^inja 6njia ncn.ie.ia, n y kojcm

cy 6n.in xck Kycypn 04 /l,o6eHOBnx 6aHKH0xa.
 !

TPiKHUITE iE)y;!,OKi]X TAIUTIIHA 61

— Hete Te6ii, Cep, He^ocTaxii. Ciihv 6piiTahCKora xproBua He cmg

HeAOCiaxn. 11 Moje cy rBiineje Kao u aiixone, 'Bopi/e, cime Moj nehy th ja
;

c ifcusia CKOMpaiiiTii. noTpa»:ii cyipa, aKO npo^em Kpo3 Cnin , r. ^lynepa.

Bate Koji, aera HeuiTO 3a Te6e. He a;a.iiiM ja HOBU,a, Ka,^ casi yBepen /^a eii

TH y 04a6paHy ,apyinTBy, jep can ysepen c kum cii oaaKu cu. YnoTpeSii
:
—
HOBai; Ha Aoopo, Apy/Ku ce ca M.ia4UM n.ieMn!aiiMa. IlMa Met^y anMa n xaK-
Bux, Kojii He Mory 6auaTii nn ^ojrap OH^e, r^e tii rBimejy. Kojn cy mojh po-
^QTe.ibn, KOJH TBOJn ? A mio ce Time upBennx jkcuckiix memiipa (xy ncno^
rycxnx o6pBa KpecHy .lyKaB ajiH He npujaxan noMe^), M^a/;ocx-^y40cx
CaMo xpa/KHM ^a ce k^ohhui je^Hc cxBapii ; aKO xo ne y^iiHum o^pimytiy xe
o,^ cede ca hutao jcahum luiLiiiHroM, 3eBca mii ! A xo je, Cep, Kon.Ka.
— Ta, paayjie ce — pene 'Bopt^e.
— Hy, 4a ce BpaxuMo na Amajiajy. lllxo xii, T>op^e, ne 6n yseo 3a
iKCHy HCKy n3 BHnie ane Ktep je^nora 6ep3aHu,a? To 6nx xxeo anaxn.
nopo;i,iiu,e,
— To cy nopo^ii^ne cxBapii, Cep —
pene iiy T>opt)e, KpuKajytn .leui-
BHKe. — Tn cii ca r. Ce.viPJeM 6110 HasoAaijEnja 3a xo 04 xojiiiko BpcMcna.
— He Be./iiiM 4a HHcaM. A^h ^By^ii, Cep, ^ac rope, lac jioag. He Mory
petii 4a ce HiicaM noMoty Ce^jiea o6oraxiio, 4a Me uap nnje
UAii tisbco
Ha nyx, caM
kojiim nocj.e cbojom Bpe^HoJiOM h ^apoM ^ornao 40 oBora
saBH^Hora no^OHvaja, Kojn mh, CMeM C.10604HO npnna^a Meljy xpron-
pefcii,

HHMa ca jiojcM y Cuxny. Ja can Ce^^iey Bet noKasao kojuko can My 3a-
xBaaaH, n oh je xo Beh o^aBHO ocexno, Kao raxo Moace noKasaxu moj nopx-
4>e^ 04 'leKOBa. T^opj^e, nena Me^y naMa ocxane, hoc^obh mu ce aeroBH ne-
KaKO He CBH^e. MojeMy ^e^oBo^u ^lonepy He ^ona^ajy ce iteroBn U3rj.e4n,
a OH je cxapii ^nja, h 3Ha xe 6ep3aHCKe cxBapn 6oJbe Hero hkoju APyrn y
.loH^ony. XoKep h Bo^ok xjia^no ra npimajy. BojiiM ce 4a oh He6y/i,e iirpao
Ha CBOJ paHVH. FoBopii ce 4a je Jeune Amalia, Kojy cy aMepiiKancKn rycapn
3apo(5njiu, 6iLianaxoBapena 3a aeroB paqyn. A obo th oxBopeno n3JaB^i.yjeM:
40K He Bn4nM 4a ce 3a AMa^HJy no^ojKe 4ecex xacyha ^ynaxa, xn je ne-
tem y3exn. Hety 6aHKpoxoBy Kfeep y CBOJy -DaMniinjy. Ha^inj Buna, Cep:
H.in 3B0Hn sa Ka<i>y.

Ty cxapn 036epH n3Ba4ii iicno4 na3yxa hobbho, a "Bop^e no xom no3Ha4e:

4a je ca paaroBopoM Kpaj, u 4a iteroB xaxa xote 4a 4peMHe. Oh ce no-
a:ypn rope AMa.iuju Bp.io pacno.iO/KeH. Illxa ^in je xo 6njio xe oh nocxa4e
xo Bene naHx.wiBnJHM npeMa Boj, Hero uixo je iiKa4 40x^0 3a xoJinKO Bpe-
Mena, mxo je BOJbHnje sauaB^tao, 11 6no dpn^anxHnJH y roBopy? /l,a ah ce
BeroBo Be./iuK04ymH0 cpu,e Huje 3arpeja^o ja^e ibomc, mxo'je H>y oieKHnajia
Be^iHKa necpeha; h.ih je ona BCMy nocxa^a 4paainjoM 6am npn homuc^iii .\'i
te je H3ry6nxn?
HeKo.iuKO je 4aHa 3axHM ona yavnBa.ia y ycnoMenaMa xora cpetaera
Beqepa onoMHaytii ce aeroBnx pcni, nor.ie4a, necaMa mxo hx je oh nesao,
aeroBflx nosa, Ka4 611 ear r^e4ao y ay n3 4a^iiHe.
npomao nope4 H.e,

KaKo ce aoj yqimH.io, HnKa4 40x.ie Huje ona npoBcia xaKO Bece^io y Kyhii
036epH0B0J, xe je sp.io cueBece.ino 40^a3aK CaM6oB ca ina.ioM.
 !

62 A E A

Cyrpa ^an ^ol^e "Bop^e xe ce c aoM sp^o neaino onpocTii. OAai^e

y Chth, Tj\,e nocexn r. lonepa, oaBHor KanroBo^y CBOjera oi],a, ly
iiojKypii

AOOH 04 Tora rocno^HHa aKT, Kojii eKCKOHXHpa K04 XoKepa p BojiOKa sa

TiiiaB iiaKei 6aHaKa. Ka^ je'Bop^e ymao, u3^a3uo je I^oh CejiAe 113caaoHa
iJaHKapeBora Beojia HGBece^a jiHKa. A^u je aeroB KyMnk 6uo 11 cyBame pa
cno^ojKeH, Te ne mo^kg onasiixii HeBece.aocx 'lacHora 6ep3aHii,a hiixh oqaj-
Hnju nor.ae4, kojiim ra on noMC4a. M^a^ii Bojiok hg iisalje c H)Hm nacMejan
113 Ka6iiHexa, Kao mxo je ;^ox^e qimiio.
Ka4 ce 3a r. Ce/pejew saxBopiime Bpaxa XoKepa, BoAOua h Komh. OH^a
r. Kiu, 6^araJHiiK (oeaj '^iiije je saniiMaite 4a sa^H Be3aHHii,e 6aHKH0XHe H3
<i)iijoKe a 4a Ba^ii 3JD[axniiKe 113 Me;^H^x qaHiiitia), Ma^ie okom na r. /l,paj-

Bepa, 4e.i0B0^y 3a xesroM c ^ecHe My cxpaee, mxo 11 osaj aeMy yqimn.

— He BpeAii — many r. ^paJBep.
~ Hii nape — o/i,roBopii r. Kii^. — r. TDopl^e, s^axo ii.iii 6anKe?

Pa^ocHO cxpna "Bop^ie Macy 6aHaKa y ijeri, xe n^axn ^o6eHy ne^ecer <i>y-
Haxd xo ncxo Be^e sa cio^om.
uy naniica HaJHe;K[iHJe niiCMO ^o xa^a. Cpi],e joj
Ilcxe BeMepii AMa.iiija
je RjiaKa^o y HeKnocxn, a^a je cBe cjiyxii^o Ha neKy necpehy. Pa^u »iera
je H>y cxapii ouaKO MpKO r^e^ao? —
nnxa^ia je. ^a ce Hiije nopo^no KaKan
ciTop H3Me^y aera 11 ou,a My, Ifeen ce oxaii, Bpaxiio U3 Cnxna jaKO HCBeceo,
xe cy ce y Kyhii cbh y36yHn/iri. Je^HOM peia qexupn nyne cxpaHDue Jbj- :

oaBH, cysa, na^a 11 cjiyxaa.

—
Ciipoxa Ma^ia EMa, /^pa^a Ma^ia EMa Koauko Me caMO bo.iii, ro- ! —
BopHO je "Bopije npe.iiicxaBajytiii niicMO. — II KaKO Me caMo 60.1H maBa 04
OHora MeuioBDXora nyaqa
3aHcxa ciipoxa Ma^a Ena
: !

(HacTaBHhe ce)
 BEP3A
(oA /^-PA M. i!F.r.i-rA. ni'0<i»ErorA .^pikabhiix havka y <i>PAjBypry)

LIha> h cnoybaiuH>a opraHMsai^MJa 6ep3e

Bepsa*) je ycTaHona MO^epnor cao(5pahaja TproBHHe na Kpy-

riHO. H>e3HHa Heoiixo^iHocT 3a Mo;i:epHn oo.ihk TjiroBHHCKora ca-
o6pahaja sacHOBaHa je na hctoj ochobh h3 Koje je y orimxe
HHKao H M03;epHn o6.ihk xproBUHCKora caoopahaja. Bepsa hcto
TaKO HHJe oH.ia Heorixo:^Ha o;^ ;];aBHiiHe. na ^aK mije je HeKap;a
HH Mor.io oiiTii. Kao ro;i; mxo je to c.iy^aj n ca Mo;iepHOM
TproBHHOM Ha Kpynno. 3aiuT0 to? —
ITponpaTiiMO .in ^OBeKa
H H>eroB pa;i; CBe ,t,o Haj,T;aBH0Jer, npacTapora p,o6a. HahnKeMo.
^a je npBO&HTHO h HajnpnpojtHHJe r.ie^HmTe. kojhm ce ^OBeK
pyKOBo;iHO y npon3Bo;i,H.n ;io6apa. obo: no;nMHpHTH B.iacTHTy no-
Tpeoy. ^loBeK ce cxapao pap;oM cbojhx pyKy ;^o6aBHTH op; npn-
po;ii,e OHO. niTO caMOMe oeme noxpeono 3a ncxpany ii
H>eMy
o;];e.io. 3a opopany o,i CTy^enn h nenoro^e. Ho hhokochhk, yny-

Ken Ha caMora ceoe, ne oenie HHKa;:^a y CTaay xBaxaxH ce y

Komxan, c npnpop;oM. Beh h 3a caMo o,T,p';KaBaH.e rojie ersncxen-

*) Paji OBaj 6ep3H nacan 3a ohc, kojh te ce tck obhm ynoSHaxH c npBHM ocHOBHsia
Gepse n H.e3HHa ypeijCita, noxeKao je m
nepa je;tuora o;^ Hajf>o.T>Hx nosnaBajaua Cepse
y oniiixe. Jtanac, Ka^a cy na ^ihcbhom pe;i,y 3aK0H0j,aBHe pe*opMe y ypei)eH,HMa Cepae,
KaKO y BepjHHy xaKO y napH3y, Cmhe OBaj paj^ joui oji. BeLer.i uHxepeca. Y noroBopy
Bpax.iihy ce Ha H3BecHy *yHKixnjy 6ep3e y j^anaraaeM CKJiony ;ipyiiixBa, Koja je y obomc
pajy He dam mhofo Har-iameHa, pasyiie ce, upoia 3a;];axKy, kojh je 6ho o;tpet)eH obomb pajy.
IIpeBOXHJau
64 4 E >i

mije oeuie oh 03, BaJKaTi,a ynyhen na 3;i,py^KeH0CT — 3aje^HHu,y

— c apyi'HMii HCTO TaKO, Kao uiTO je j],eTe ynyheno na rpy3,H
MaJKHHe. Ony 3aje;a,HHi],y, naK, Koja My oeme noTpeona, ne 6eme
OH y CTaH.y oHpaTH caM no CBOJoj ;:^paroj bo.TjH Kao hito hh
:ieTe ne MO^Ke ceoH onpaTH MaJKy. Ty 3ajeTi;HHn,y ^oonjame oh

ca vkhbotom, oh ce po^iio y toj 3ajeji,HHD,H: y ^BpcTOM ca-

3aje;!i,H0

Besy CBOje nopo;i,Hi],e, koJh CTajame noa HeorpanHqenoM B.iamhy

naTpiijapxa. CBaKaKO xa nopo3,Hn,a H3rjieTi;ame ii,pyKqHJe ho osa
nama ^aHamH.a. H^esnno ra3;:i;HHCTB0 oGyxBaxame CBy 6pahy,
opahy 03 CTpH^reBa h cnaxe, h to cbg 3:0 naj^ajtux CTenena cpoji,-
CTBa, na h Hecjio6o3;He cuyre y Kyhn —
one kojh 6exy noKopenH
CHJiOM paxa, H.TIH naK one, kojh jiHuieHH noee;a;a, 3hmom n.xn
noMopoM CTOKe, Mopaji;onie, no HajcxapnjeM npaBnoM npaBH.iy
HcxopHJe, nocxaxH ciyraMa no6ejiiHon,a h.ih noce^nnKa, aKO H>r
je MHJio oHJio JKHBexH, Ta nopo3;Hn,a je najcxapHJa eKonoMna
3ajej^HHn,a. Ona je 3ajeji;HH^n^HM paTi;oM nponsBO^njia 3,o6pa 11

3ajej^HH^iKH Hx je xponinjia. H xo ona je xpomn.xa caMO oho

:

Hixo je caMa on.ia npoH3Be.T:a —

nouixo nnje HMa.xa xponinxn
;i,pyro nixa —a npoH3BOTi;H:ia je caMO oho, nixo je nay.MHJia n
noxpomnxH, nomxo ce BnniaK nnje nisiao na inxo ynoxpeonxn.
ynope^HMO .in c xhm nannnoM ,T,aHauiH>H Ha^iHH ra3,iHH-
CTBa, o;;Max heuo 3ana3HXH ro.ieMy npoxHBHOCx. Ca^a bumvi o6p-
Hyxo npaBH.xo: nojeTtnnaD, He npoH3BO,T,H 0}ia ;^o6pa KOJa mhc.xh
caM noxponiHXH, nero nponsBO^n xaKBa ^ioopa Koja he, npeMa
K.eroBOMe cxBaxaay, xpeoaxn ^pyioMe., a CBaKH noje^HHau, ne
xpoiHH npoHSBOne CBora BJiacxHxora pa;i,a, nero npoH3Boy,e Tij^eia

pa^a. T^o aynie, no ceGn ce pa3yMe ^a xo ne Ba'yKH y onnixe: ne

Ba>KH xo 3a KO.xoHHCxy y npauiyMH h 3a xe:^KaTHHKa y ynyxpa-
mifcocxH neKyjxHBHpaHHX 3eMaji.a, a Ba'>KH xeK y orpannqenoj
Mepn 3a cnxne cejLaKe h. np. y HeMa^KOJ, kojh npe CBera caMH
vKHBe oa /ixexBe ca CBoje 3eM.T,e h kojh npo7i;ajy caMO BHmaK.
Ho xo Ba:^KH 6am 3a one eKOHOMne npoH3BOji;He pa^^me, Koje je,

y npoxHBHOCTH c OHHM cxapHM ;ii,o6oM, cxBopH.xo MO^epHO 3;o6a.

r.xeaHuire, kojhm ce MOT^epnn npe^ysexHHK pyKOBO/^H y npoH3-
Bo^ftH H no KOMe H Mopa npoHSBOAHXH, HHJe rae^Hnixe, aa .in he
H.eMy caMOMe ohxh noxpeona j^oopa, nero T],a jih he 3a ji;o6pa
 B E P 3 A (35

Hahn ,,Kynn,e", t. j. ;5a .in he xa ,^o6pa BepoBaxHO ohth ;tpy-

THMa noTpeGna.
HsMetiy THx oniTppix iipoTHBHOCTH npocTHpe ce nCTOpiljCKH
pasBHxaK Ha xH.T>a;5e rop;HHa, Kojii je pacxoqiio cxaj^e 3ajej];HHii,e.
Taj je pasBHxaK yn.ieo noje;];nHaqHO ras^^nncxBO y aaje^nimiy pas-
Meue, npoMeTCi. c KpyroM ;^pyriix ra3;5HHCxaBa koJh oHBa CRe
Behn. c KpyroM. Kojii Mo;;epHO 306a xe'yKH iipomnpHXH Ha CBe
Kyjixypne Hapo;^e. C ;^pyre cxpane onex xaj pasBHxaK yMHo:«HO
je onaj ;i;eo ;no6apa, Kojn mije xpomH.xo cSmo oho ras^^HHCXBO
Koje ra je nponsBe.io, ho ra je oj^Baja.io 3a ^pyre. Ty nacxaje
pa^; Tpioeuue.

Ilopep; npocxora nponsBo^eaa 3;o6apa h xe.ie-

xe.iecHora
C'Hora pa^a noxpeoHora 3a 3;a oh ce
xaj no^iMnpn.ia no-
u,h.x>,

xpeoa Kojoj c.xy/Ke xa ;a,o6pa. Barba y^iHHHXH joni h j^pyro nenixo:

noxpeoHO je ^a xa ;i,o6pa n Aohy ao OHora, kojh xpeoa n xohe
;i,a nx noxpomn, h xo 3;a ,T;oi)y ;;o H>era 6aui y oho Bpene, Ka^
je xo 3a ftera 3ro;],HO. 3a xaj h,h.-b cpecxBO je y ;i;aHamH>eM
.ipynixBenoM ypeheay pjasMena ^ooapa. a pa;];H>a Koja nocpeji;yje
pasMeny ^.ooapa, jecxe xproEnna. Hajcxapnjoj nopop;HqHOJ naxpn-
japxa.XHOJ 3aje;^Hnu,H nuje 6H.ia noxj^eona xa pa;3;Hba, nonixo je no-
po;5Hii,a naqe.iHO xponin.ia caMO oho nixo je npoH3BOTi,HJia, h o6paxr
HO. TeK Ka;i,a ce npo6y;a,H.ia noxpe6a 3a pacKonine apxHKJie, no-
4eo je npoMexHH caoopahaj. Hajcxapnjn npe3,MexH xproBnne 6exy
opy^a o.t; h rpa/i,HBa oji; Be-
Mcxa.xa. hn.inoap, n.xeMeHHXH Mexa.xH
.iHKe Bpe;];H0cxn. TproBHna oeme y pyKaisia nyxHHKa xproBai^a.
Kao xy^nnan; oecnpaBan. nocMaxpan c npa3H0BepH0M 3e6H>OM, xaj
0Mp3Hyxn a nnaK Heonxo3,HH qoBeK cxajanie ho^t; 3amxnxoM 60-
roBa, o^ npn.iHKe Kao nixo oeme ooH^aj y cxapoMe opnjenxy
ooovKaBaxH oxpoBne 3Mnje. V xoKy Bpoiena nocxa;!i,ome xh 03;hoch
npaBH.iHHJH, nyxHHKa xproBan,a nocxa;nonie Be.xHKa.
H nope^,
HOBpeMena xp-yKHnixa, KaKBHx jom h ca;;a Ha.xa3HM0 y cpe^^iboj
AsHJH. II xy jom Tpryjy Me^y cooom ohh kojh cy Ty^uwuiu no njie-
MCHy. .,Me^yHapoji;HOCx" 6eme ys KO.xcBKy xproBHHCKOMe KanHxa.iy.
Vuf/Tpa y 3aje3,Hnu,H ncxHx can.ieMeHHKa n yie\)j itHMa caMHMa nnje
ce Hcxo xaKO sna.xo 3a xproBHHy, Kao mxo ce HHJe 3Ha.io hh 3a na-
H.iahHBaifce KaMaxe. Hcxo xaKO Kao mxo je jom n j^anac o&n^aj

y ce.xHMa cxapora KOBa y^^a.-benHM o^ rpaj^OBa, no3aJM.T>HBa.io ce

;i,E.io XVI II 5
66 4 E A

6ecn.T[aTH0 h ceMe sa yceB h pa^n.ia 3a hojlckh paii;. II ,,Met)y

opahoM'' He 6eme npeisia noHy3,H h TpayKH>H OTi,pe})HBaHe n,eHe. Ta

iipoTHBHOCT Tpajame h OH^a, Kaj^a cy Be.iHKa nopoT^nqna rasiUHH-
CTBa op^a H po3,oBa (po^, gens), y BpeMe Ka^; je nocxa.^o pe-
i,OBHO o5pat)HBaH>e seMjLe, saMeiteHa rasAHHCTBHMa caMOCTa.iHHx
ce.T^aKa, kojh ynopeji;o 7KHB.^axy no cejiHMa h MajypHMa. — To
ce HBMenH.io c nocTanKOM ipa^oea. Taj nocTanaK snaqn ynomeibe
qncTO noc.^OBHora caoGpahaja y caMe cxape 3aje;[i;HHii,e, npBH
KopaK Ka HbHxoBOMG pacy.iy. Ilope^ Me^yHapo3,HHX Tp>KHmTa, r;ii;e
ce xproBame apTHKJiHMa pacKonin ns HHOCTpancTBa, nocxairome
pe^OBHa Tp^KHniTa no rpa;^0BHMa, r3,e ce na.iaiKaxy ceocKH npo-
HSBotia^JH, KOJH cy npoH3BOji,H.iH cpecTBa 3a Hcxpany, n rpaviiCKH
npoH3Bot)aqH pasHHx npoH3B03;a pa:nHHOCTH, xe H3MeHjHBaxy CBojy
po6y. Taj na^HH ra3^HHC'iBa no3HaBaoje b eh, h 6 erne My noxpe-
6aH, npoMexHH cao6pahaj Kao pe^oeHu cacxaBHH jifio CBOJ. Ho Ba3ji;a

jom 6eme Ma.ien onaj ;i,eo, Kojn je noje/i;HHan, hshocho na xpacn-

mxe 03; onnx ^oGapa Koje je npoH3Beo onaj kojh ce y rpa^y :

6aBno neKOM pa/i,HHomhy oeme nope;a, CBora 3aHaxa BehnnoM n

paxap, (rpai)aHHH KOJn je HMao HiHBe), ce.T>aK xponiame caM bcKh
a;eo CBojnx nponsBO^a, na xp:«Hmxe ji,o.ia3HO je caMO BHinaK. Ho
ysa 3aHaxe, kojh pa3,nme 3a no^MHpeH,e rpa^a h n.eroBe OKO.iHne,
Koja ooyxBaxame Ma.iio npocxopa, nojaBHO ce y rj)a,T;0BHMa y CKopo
jom je^an ^pyrn ejieMenax. HyxmiKa xproBu,a, xproBn,a kojh ne
oeme j^OMopo^an,, noxH(5Hyo je h
saMenno nacxaftCHH ^oMaRn ,

Tpioeaumi CTajieoic, kojh je nyxeM pe^OBHHX hociobkhx Be3a ^o-

oaBjBao c /i;pyre cxpane ony pooy, KOJa ce nnje npoH3Bo;a,H.ia y
j^OMahoj pa;];HH0CXH. TaKO nocxa/i;e, ynpaBO, 3aHHMaHje yeoana Tp-
weuna. C ;n;pyre naK cxpane nocxa^ome ro.ieMC paj^ae y j)a3HHM
pa^HnocxHivra , KOJe BnmaK ^OMaiie npoH3Bo^H>e npo^asaxy na
cxpany — Kao H3B03HHn,H. 3a xaj n,HJb noxpeGno 6eme nosna-
BaH>e xp/KHnixa y HnocxpancxBy h 3HaxHHx cpecxaBa. Sanax.injene
pacno.xaraxy hh jc^hhm oji; xora ji;Bora. Kannxa-xncxa hm ce cxa-
BHo na pacno.xoJKeae Kao ,,H33aBaq'*, .,Verleger", y3HMao je h.h-
xoBC npoH3BOTi,e H npoji;aBao nx. onn 6exy na H>era ynyhenn; n
nomxo je yMeo h CHpoBHne naGaB^^axH jcBXHnnje na Kpynno, on
HM je naGaB.TBao h ji;aBao cnpoBHny h yc.xoBHO je jj;a y nanpe- ,

n,aK paTi;e caMO 3a Kbera. TaKO 03; MajcTopa sanaTJiuje nocxa^e 3a-
 B E P 3 A 67

BHCHH KyKeenn VH^yCTpujcCAaii,: to je npBn KopaK Ka MOji;epHoj

*a6pHU,H. II xaivO 6exy Beh xy cee K.iHi^e Mo;ii;epHora pasBHTKa.
HcTHHa TO 6exy caMO K.imj,e. Join Henpecxano oenie TproBHna
y rjiaBHOMe npoMcxHn caoopaKaj c npeji;MexHMa o^ ocoonxo se-
miKe Bpe;],HOCTH. Ka^ oiicmo xxejin ce6HnpeTtcxaBnxH pasanny nj)eMa
AaHamH>eM cxaay. Barba.io oh saMHcinxH Ti;a ce 3;aHamH,H xpro-
BHHCKH caoopahaj oaBH iiorjiaBHTO maMnaitepoM, CBH.iieHHM Ma-
TepnjaMa h cih^hmm apxnK.xHMa 3a noTpe6y HMyhnnx KJiaca. Y
CTBapii caMO je^aH nor.xe;t na HHOCTpane xproBHHe Koje
nper.xejiie

My ^paro BCinKe ;^p-/KaBe noKasyje, ^a cy Apyi'H apTHK.xii ohh ,

iiiTO ce .vacoM hsbobc. koJh T^ajy Kpynne opojeBe: '/Kiixo Eh- —

r.xecKa ne on HMa.xa x.ieoa ji^a joj HHOCxpaHCXBO ne .^iH^epyje ro-
AHmifce :jKHTa sa jeAHy Mii.iiijap^y —
yrajb h rBO/KJ)e
;
PlTa- —
jiHJa no cpecxBHMa B.iacxiixe seM-te hhxh 6h HMa.ia yrjta y ne-

IiHMa HHXH rB03AeHHx 02)yba —

iiaMyK; —
hh je^no nap^ie oji,ejia
o^ OHora op,eaa mxo ra hoch Mo;i,epHH eBponcKH paj^HHK, ne MOiKe
ce 3roTOBHXH 6e3 npeKOMopcKora npe;;HBa h.xh Henpepai)eHora
naMyKa. — Hn je^HO B.iaKHO naMyna naK He Hcnpe;],a ce h ne
TKa ce y ohomc ras^iHHCTBy Tje je no'/KH>eBeHO, hh jej^ny tbohc-
^any py^y ne Kyje noceannK Majaana, koj'h je T|,ao Baji,HTH rBoact)e
H3 scMjte. xeK He3HaTHH ;[eo KaMCHora yrjBa xponie caMH pyjijapn
KOJH ra Bap,e, na h 3a caMo :rKnxo pa^yna ce j^a bhuic o^ no-
,

.lOBHHC yKynne, ro.ieMC CBexcKe npoH3Bo;a;H.e, xponie Apyrn a ne

ohh, KOJH cy o6paI)HBa:iH seMJby, h CKopo nexH ;neo npoH3Be3;eHora
:acHxa pa3MeH>yje ce H3Mel)y pa3Hnx najjo^a. 3a xaKO orpoAinn iipo-
Mex xaKBHx j^ooapa c.iyvKH 6epsa. OnajeMO^epno Tjyo/cuuiTe, Mecxo.
r;i,e ce. Kao n na caJMy, na pe^OBHiiM —
na Be.xHKHM 6ep3aMa
^HeBHHM — CKynoBHMa 3aK.T>yqyjy hociobh rpioeuHe, Y qeMy ce
pa3JiHKyje 6ep3a 03; OHora nixo ce o&Hqno 30Be cajaM ? Ysmhmo
na OKO naJBchy npoxHBHOCx —
Ma.xeny .iOKa,iHy nHJaii,y sa cpecxBa
3a Hcxpany y najiaHn,H. Ha xoj nHJaii,H cejbaK npo;[];aje po6y Kojy
je caM npoH3Beo h Koja je xy na mccxo h H3HeceHa, n npoTi,aje
je Kynii,y, kojh je 03;Max loaha n kojh je naMepan can pooy
iioxponiHTH: na 6ep3H ce 3aK.T)yMyje nocao 3a po6y KOJe HCMa ,

xy na .iHii,y Mecxa, KOJa je ^ecxo xck na nyxy, qecxo oiiex nnje

join HH npoHSBe^ena. ho xeK HMa ^a ce npoH3BeAe. h nocao xaj
CBpinaBa ce H3Met)y Kyiin,a kojh oohiho ne vKe.xH caM po6y
.
68 4 E .1

saapiKaTH, HO KoJH OH XTBO (aKO je Morjhe H iipe HO niTO npHMH

po6y H Hcn.T[aTH je) ^a je ;3;pyroMe npenpo/];a c 3;o6htkom, h hs-
Meby npo3aBii,a, kojh ooHgno jom neMa po6y, kojh je BehnHOM
H He npoH3BOji,H caM, KOJH TeK xohe Tta je naGaeH a c ti,o6htkom.
^HTO Koje ce jejiHora ;a;aHa Kynyje n npoTi,aje na oepan :ie'yKH
o;ii;^lecTH jom no Marasana CeBepne AMepHKe, ioh h.iobh OKea-
HOM, a y TOKy BpeMena npo^aKe ra Kynau, M.iHHapHMa a obh
onex Ti;a.Tbe x-^oapHMa. Haivianoj nHJaij,n Tpryjy EfCK.T>yqH0 h.ih CKopo
HCKJby^HO npoH3Boi)aqH h noTpoma^ni Me})y cooom. Ha 6ep3H xp-
ryjy caMH n.in CKopo caMH TproBi],H. —
Ho n nopeji, xe pasjiH-
Ke HnaK cy Gepsa n nHJaii,a no cymxHHH jeji;HaKH h xo ,

Beh H no no3Je3,HaKOMe u,H.i>y Oooje cy Mecxa r^e Ba:r>a ^a ce ,

Hal)y „noHyT],a" n .^xpayKfta" 3a HCKy po6y. not)HMo onex oa

Ma.xe nHJau,e: na je3,H0J cxpann cy ce.tau,H, koJh HMajy na npo-
/i,ajy no.TbCKe n.xo^OBe (noHy;3;a) n kojh iKe.ie KynnxH apxHK.xe rpa;i;-

CKHX sanax.xHJa (xpa'/KH.a) —

na ^pyroj cxpann cy naK rpa;i,CKH
noxpoma^H, kojh Kynyjy xpany ('xj^avKHjaj n aanaxrinje kojh h ,

xohe H Mopajy npo;iiaxH CBoje npoH3BO,7e (nony^a). Te npy^Kene

pyKe BajLa ^a ce cpexny. xe c xora je Heonxo;i]iHO noxpeono xp-
vKHmxe. HcxH xaKaB u,h.t, HMa h oepsa. CaMo mxo ona aaxBaxa
3;a.ieK0 ninpe, Be233a je xpacnnixe 3a M03;epHe apxHK.ie kojh cy y
MacaMa noxpeGnn, kojh ce cxa.xHO Hy;i,e y orpoMHOJ KO.xnqHHH, a
Hcxo ce xaKO cxajino h xpavKe. C xhmc je yje^^no y cbcsh h ona
pas.iHKa H3Me})y nocaa na oepsn h na nHJau,H. Kap, xoKy ;a,a Ky-
HHM Kyhy ja ne MHC.xH:Nr caMO KynnxH y onmxe HCKy Kyhy, ho
xohy Ti;a KynHM 6ani HSBecny xa^HO osHa^eny Kyhy, n cxa.xo
,

MH je j[ei 6am xa Kyha nocxane Moja CBoJHna, a ne ^pyra Koja

Kyha, na MaKap h ;^pyra Kyha HMa.ia ncxy Bpe^nocx Ka;:^ Ky- ;

nyjeM pnoy Kojy mhc.xhm caM jecxn, xohy npBO p;a je bh^hm h
on,eHH:M xe c xora ce pnoa Mopa noKaaaxH na nHJan,H. Kaji; naK
HeKa JKHxapCKa $npMa Koja na Kpynno xpryje vkhxom xohe .T,a
Kynn 000 n,eHaxa acnxa nsBecne Bpcxe, 3a KOJe mhc.xh ;n;a he ra
1

Mohn ynoxpeGnxH, nnje necxo Moryhe p,a 6y3;e onaKO hcxo KaKO
je Ma.xo ^ac cnoMenyxo, a nnje xo hh noxpeSno. Toj ^npMH cxa.io
je y onuixe caMO ji;o xora, 3;a npHMH o^petieny KO.iHMnny yKHxa
H3BecHe ynanpcH yroBopene B})cxe h KaKBohe - 6h.xo xo npema
noKa3aHoj Mycxpn , oh.xo npcMa KaKBohn KOJa je yoon^ajena y
 B E P 3 A 69

xproBHHH, xe Koja ce iipeMa tomg h sobg H3BecHHM, 0Ti,pe^eHHM

Ha3HB0M. norai)a ce, j^aK.ie, Bpcxa h KBa.iHxeT, njio^aBaii, ne 3,0-

HOCH nj)60 pooy na Mecxo na aa tum 3,a je iipo;a;aje, Beh peji,OBHo

6HBa cacBHM oopaxHO oh nj^eo npo;3,aje (,,6.xaHKo''" KaKO ce
:

Kame). H xeK no xom cxapa ce naoaBHXH. y xoKy yroBopenora

poKa pooy KOJa My je iioxpeGna ^a 6h Morao Hcnynnxn yro-
.

Bop; o yroBopenoMe poKy oh .xH<&ep}je pooy: ano ona o^roBapa

yroBopenoj KaKBoKii, Kynau,. n.xii onaj KOMe je Kynau, npo^ao xy
po6y, npHMa je, ano nan pooa ne o^roBapa, Kynan, je oj^OHJa c
Tora mxo ne o^^roBapa yroBopy (..HHJe 3a .xH4>epoBaH>e''). TaKO
je ca CBHMa apxHK.xHMa KOJHMa ce xpryje na 6ep3H. Ako je neKoj
HCMa^Koj xproBa^KOJ Kyhn noxpeGna HSBecna CBoxa pycKora na-
niipHora HOBn,a 3a Hcn.xaxy HCKora ^jra y PycnJH, nnje xoj Kyhn
exajio T^a n xe KOMa^e HOBii,a, Kao mxo je xo cxa.io
^ooiije 6ani xe
OHOMe KOJH Kynyje Kyhy h.xh jaxahera KOH>a, ho h>oj he CBaKa
0J^ pe^a HOBiiaHHii,a 03; pyo.^e, caMO aKO HHJe .xa:>KHa
y^iHHHxii ,

Hcxy yc.xyry : koa 6ep3aHCKHX noc.xoBa Bas^a cy y nnxafty —

Kao mxo ce Ka'/Ke — cxBapn ,,3aMeH:bHBe" x. j. xaKBe, rTi;e nnje
cxa.io Ao xora jja ce .iii'i'epyjy oam o;i;peJ)eHH, noceGnu npe;ii;MexH.
Hero je r.xaBHO j^a ce .iii^epyje yroBopena KO.xH^HHa 03 yro-
Bopene Bpcxe ii KaKBohe.
pa3M0xpHM0 npe CBera no^poonnje one i^ooe
Tl^a ,
Koje cy
o6HqHO npe;^Mex 6ep3aHCKora caoopahaja. Oon^mo ce ^e.ie xe

pooe y aBe maBne rpyne: c je^ne cxpane y „npoH3Bo;^e", po6e

Kao h MeHHu,e.
y yvKCM CMHC.xy. c ji;i)yre cxpane y Bpcxe HOBn,a,
^e^cKxe" H _*OH^OBe'^. X. j. xapxnje o-^ Bpe;^H0cxH pasnnx Bpcxa
o TjCMy he op,Max ohxh roBop, xe npe.Ma xoMe ce ti.bojh h .,&ep-

3a 3a npoHSBOjte" o;^ ^oepse sa e$eKxe.'- Ta aeo6a HMa hcxh

xaKaB 3Hanaj, Kao Ka^a 5h ^bojh.xh nnjai^y na nnjaD,y 3a pnoy, sa
Meco, 3a noBphe. Ooe 6ep3e Mory ohxh na je^noMe n hcxomc Mecxy,
H Mory OHXH 3ajeji,HHqKH opraHHSOBane, Kao mxo je xo h. np. y
BepjiHHy n XaMOypry. Hjih one Mory 6hxh n na pasHHM MecxHMa
— Kao mxo je y IlapHsy h JIoHAony. Mory onex h 06a maBna
oj^e.'beaa HMaxH CBOJy pasApeaoy. h. np. 6ep3a 3a e^eKxe mo^^kc
6hxh h 6ep3y 3a Apyre xapxnje
no^e-T^ena y 6ep3y 3a MeHHu,e
oj^ Bpe^tnocxH, Kao mxo je y JIoH;i;oHy a 6ep3a sa nponsBo^e ,

MOiKe ce ABOJHXH y napo^raxa xp7KHmxa sa ^khxo, mehep.rBo^Kbe,

70 4 E .1

MacT H T. 3;., Mecxa y AMepHij,H. Ha

Kao uito je to na mhofo
iiocjieTKy ce y onuiTe na CBaKoj oepsH He Tpryje cbom .,6ep3aH-
ckom" po6oM H xapTHJaMa, nero ce, cacBHM npnpo^HO, qecTO xp-
ryje HCK:iLyqHO h.ih nor.xaBHTO ohhm , niTO npoHSBO^H y
ce Toj
iiOKpaJHHH HJiH niTO ce Kpo3 ;n;oTH^iHO npHCTaHHuiTe yBOSH h.ih

H3B03H. TaKO Ha npHMep y noMopcKHM rpaj],OBHMa TpmHniTe

jc
3a pnoe; TaKO nocTOJn 6ep3a y Eceny y 3ana;nH0 - neMa^KOMe ,

yrjBeHOMe peBnpy, na Kojoj ce Kynyje h npo;],aje caMO yra.i) h y^e-

OHHn,e 3a pyT],HHKe, a y Mar^eGypry, y cpe^Hnn caKConcKe no-
KpaJHHe r^e ce npoH3Bo;a,H mehepna pena, nocTojn 6ep3a sa mehep.
CaMO y Be.iHKHM cpeAHiuHHM 6ep3aMa KOHU,eHTpHcaH je cao6paiiaj
y ceuMci r.iaBHHM apTHK-UHMa TproBHne.
Ha 6ep3u aa npouaeo^e naiiH heMO npe CBera otciiTo ii norbCKC
npoH3Bo;a,e oji; ohhx npoH3BOAa kojh ce ^.ooh-
CBaKe pyKe, nopeji,

jajy Henocpe3,HO 03, h>hx, napo^HTO opamna. HaJBehe je Tp'/KHniTe

3a Ty pooy y HcMaqKOJ nopcTi, 6ep3e y Bep.iHny 6ep3a y Man-
xaJMy, 3,0K.ie j^onnpe y3 Pajny npcKOMopcKO >khto. J^a:Le: 3a uieKpp
— naJBeha cy TpiKHnixa nope;a, Bep.iHHa, Kao niTo je Beh cno-
MenyTO, MarAe6ypr n Xaivioypr (h3bo3ho npHCxaHHUiTe); 3a umti-
P'liTyc ,
— TpiKHHiTe ce ;];e.iH iio;5JeAHaKO na Bep.iHH h Xa.M-
6ypr (h3bo3ho npHCTaHnniTe) ; 3a ueTpojieyM : BpcMCH (yBOSHO
npncTaHHniTe) h Bep.inn no;i,je;i];HaKo cy TpacHniTe hcto xaKO Kao n
3a uaMyK ; 3a eyuena upe^uea^ napo^mTO KaMiapH^ nrpa BaacHy
y.iory JIajnii,Hr (MecTO npoH3B03iBbe) ;
sa uacpy — onex je XaM-
oypr (yBOSHO npncTanHniTe) HaJBa'yKHHJe xproBHHCKO TpvKHmTe;
3a yia.h h leoofe^e: 0]\ npecy^na cy sna^iaja TpjKHniTa y sana^i,-
HHM noKpaJHHaMa npoH3Bo;a,H.e. 3a thm HMa jom h mhofo ^py-
rnx He to.ihko Ba'yKHHx apTHKa.ia, ^HJe 6h nac Ha6pajaH.e o/tBe.io
03,BHme 3,a.ieK0. Y Tptoeuuti c etpcKTUMa ca cbhm npHpo;3,HO cthhc
ce caoopaKaj y ohhm MecTHMa , r;i,e cy ce;i,HniTa bcjimkhx oan-
KapcKHx Kyha: y HeMa^Koj cy 03; Be.iHKora sna^aja oepsancKora
Hope,^ Bep.iHHa caMO ^^panK^ypx na M. h XaM6ypr.
Ba.T>a naM 6.iH:ave pasMOxpHXH npeji,MeTe kojh ce Kynyjy h ,

Hpo;^ajy na 5ep3aMa 3a e^eKxe.

Tpryje ce na 6ep3aMa: 1.) BpcxaMa HOBU,a h xapxHJaMa mxo
Bpeji,eHOBaH, a Koje nauiH HH^ycxpHJa.xD,HHxproBii;H npHMajy h3 hho-
cxpancxBa Kao nan.iaxe, h saxHM xpryje ce ohhm xapxHJaMa, KOJe
 r. E P 3 A 71

cv HM noTpeoHG Aa oh Mor.in iihhhth Hcn.iaTe y HHOCTpaHCTBy.

Ty Hapaimo ^o.iaae npe ccera KOBanH hobii,h h nanapHH HOBau,
crpaHiix ;i,p^aBa (Hapo^nxo pycKii iiannpHH HOBau,). a.in xy ciia^a
II je:naH o;3; HajcTapHjiix oojeKaxa oepaancKe xproBHHe — MeHuu,a.
Jllxa je OHa ynpaBO?
Ho caMOMG oo.iHKy MeHHLi,e He Mo^KeMO HosHaxH, mxa ona
ynpaBO ana^n c npaBne cxpane. HaJBavKHHJH oo.xhk MeHHu,e, xawo
i^nana ..xpaxa" h.tih .^By^ena" MeHHn,a, npe;3,cxaB.T,a ce Kao ynyr-
iiHH,a h. np. xproBH,a niy.xi],e-a y Bep.iHHy, ynyhena h. np. xproBn,y
(
'.MHxy y noHp,OHy, p,a n.xaxH nsBecny CBOxy op;pel)eHora n^ana ne-
KOMe xpeheM .iHH,y, rocno^HHy Mn.xepy y Bep.xHHy h.xh hh,t,o-
eaxapy, x. j. ohomg, na Kora Mn.iep Gy^e HyHOBavKHO npeneo
T^icHHuy'). HpaBHO, HaK, He sna^ra MeHHn,a Apyro ]i,o obo: iny.xu,e
oopfiaea Mn.xepy h OHOMe na Kora r.iacH H>eroBa ,,Hape;],6a"
HocxapaxH ce sa xo. aa he Cmhx n.xaxHXH oji,pe^eHy CBOxy h xo
03,pe^eH0Me poKy, a H>e3HH je HaJBa^/KHHJn npaBHHqKH u,h.x> —
onaj u,HJfc, ;sa pa;]; Kojera ce c.iy:«HMO MeHHii,0M Beh TOO ro;i,HHa
— OBo: lllyjin,e y Bep.xHny je h3B03hhk , oh je neMa^iKy po<5y
Hpop;ao y J1oh;i,oh eHr.xecKOMe yB03HHKy CSmxy, h ca3,a HMa ;;a

Hoxpa';Kyje npo^iajny H,eHy (penHMO 100 *yH. cxep.). Mn.xep y

Rep.iHHy yB03HHK je. Oh je Kynno enr.xecKy pooy o;]; enr-xeCKOra
H3B03HHKa y .loH3,OHy T,ToHeca h yBe3ao je y HeMaqKy, ,iyryje,
aaKJie, H^eMy KynoBny u,eHy pooe (;:;a oh cxBap 6H.xa npocxnja y3H-

-NuiMO T];a My xaKO^ep Ayiyje 100 $yH. cxep.). Me})yco6HH cao-

opahaj H3Met)y HcMa^Ke h Enr.xecKe h3hoch roAHmme Bpe;nH0cx

Ha cxoxHHe Mn.xHJyna MapaKa, nocxoje XH.T^a^e onaKEHx ^exnpn
B])cxe .xnn,a, Koja cmo 03Ha^mjiH HMennMa IIIy.xH,e-a, CMHxa, Mh-

:iei)a h IJLoneca. Kaj^a oh ce cbc KynoBne ii,eHe H.xaha.xe totobhim

HOBn,eM, Mopa.xe oh ce orpoMHC CBOxe HOBLi,a — BHHie xH.T,a3,a

nenaxa y 3.xaxy — c.xaxn h xaMO h aMO uixo , oh npoy3poKO-

Ba.xo HeonpaB^ane h Hs.xHHiHe xpouiKOBe, a HOBau, h3,xo3kh.xo ona-
CHOCXH ;i,a ce hoxohh y Mope, h xaKol)ep oh noBan, ocxao ney-
Hoxpe6.T.eH 3a BpeMC ko.ihko nyx xpaje. C xora ce OBaKO nocxyna:
1 lTy.xu,e y Bep.xHHy, koJh HMa npHMaxn noBau, o^ CMHxa y JIoh-

1) H. np- TocnojiHHy Cmhty y JToH^OHy. 3a OBy MCHHuy njaTuxo 1. jyna 1895. ro-
ciioAHHy Majiepy y Bepjany h.ih komc oh nape^H CBoxy o^ 100 *yHTH CTep.iiiHra. Bep.iuH
1. aiipH.ia 1895. Hlyjiue.
72 ^ E A

jtOHy, ..Bv^e'' MeiiHu,}' 03; 100 ^ynaTa CTepjiHHra „Ha'' CMnxa

y JIoH^OHy, T. j. OH ra ynyhyje jia iiJiaTH Mnjiepy h.ih komc oh na-
pe^OH. Ty
MeHHn,y oh npe^a MH.iepy y Bep.iHHy, kojh HMa miahaxn
HOBau; I^onecy y JIoH^ony, Te ce xaKO ooBesyje ji,a he ce no- ,

CTapaTH 3a Mn.iepa, Aa Cmht njiaxn H>GMy h.ih ohomg, na Kora

he rjiacHTH H.eroBa Hape^^a. Mn^iep My sa to Hcn.iaTH 100 ^yn.
CTepji/) H iioniJLe Menni^y obomg noBepHOii,y T^Onecy y JIoh^oh,
osHaqyjyliii H>era Kao CBora HHT^ocaxapa — xa npHMej^oa na
MeHHD,H 30Be ce .,-/KHpo" H.iH ,,HHj^ocMaH.'' IJoHGC y JToH^OHy Ha-
njiaxH MenmHy CBOxy 03, CMHxa y JIoH^ony, xe xaKO xom Hcn.iaxoM
]i,o%e ji,o CBora H0Bi];a —
iny.xii,e je T^o6HO CBOJ HOBau, Kao KynoBny

HeHy npe^aBaaeM MeHHi],e Mnjiepy: nocao je „pacn.iexeH", okoh-

^laH.') Cbh IIIy."in,e-BH ( noBepHOii;H enrjiecKHx jiyacHHKa, npo3;aBi],H,
;ii;aKJie, MeHHii,a „3a" JIoh^oh), n cbh Mnjiepn (3;y5KHHD,H enrjieCKHx no-
BepHJiau,a, KyHu,H, ji;aKJie, M€HHD;a .,3a'' JIoh^oh) k3 nameranpHMepa,
na Be.TiHKOMe xpacnnixy, rji;e ce y CBaKO ji,o6a
Hajiase ce. cpexajy ce
Mory KynnxH n npo3,axH bcithkh h3hoch ,,3a .TIoh/i;oh" na 6ep3u so —
jfewmije. Ohh ce noy3AaHO Mory caMO xaMO cpecxn. Hcxo ce xaKO

CBpmaBa nocao h c ^pyrnM seM.T^aMa, c KOJHMa HeMa^Ka cxojn

y pa3MeHH Ti,o&apa. HenpecxaHn,e ce Bojfja. xproBHHa c MeHHij,aMa
8a JIoH^OH, sa napH3, 3a Ilexporpa^, 3a Eby-JopK h x. 3. h —
xa je xproBHHa Heonxo;i,HO noxpeGna. Ilope;!!; roxoBO 3 MH.iHJap^e
MapaKa y KOBanoMe HOBn,y h HOBqaHHn,aMa, ko.xhko H,HpKy.xHme

y HeMaMKOJ, ro^Hnifte onxH^ie oko 13 MH.TiHJap3,H y MeHHD;aMa.

2.) Oji,Max apyrn na pejiy no cxapHHH npey;Mex xproBHne na
6ep3H *OHji;oBa jecy ,,*ohti,obh'' y y:^KeM CMHC.iy peqn : apjKaBHe
xapxHJe H c H>HMa cpo;];He 3a;ny:rKHHU,e onmxHna h ;i;pyrHx jaBHHx
KopH,opaD,HJa.
no3Haxo je ^a T^anac CKopo 6e3 H3y3exKa npaBe ;^yroBe n
ap^KaBa H onnixHHa: He^a^iKa n;apeBHHa h HeManKe ^^p-yKaBe CKyna
HMajy ;tp7KaBHHX .T^yrOBa OKpyr.xo i^ h no MHjmjapp^H ,
Enr.xecKa.

i) oji,6Hii,HMa (.AHCKOHTy"), Koja ce odniHO qwHe, h KoaeCaity MCHsqaora xeqaja

fiiifee j],ou,HnjeroBop.
•2) My ;i;paro paajiora hc njiaTu IJonecy MCHHuy, y komc ce cjiy-
OceM aKo Cmht h3 Kojera
qajyoH ^peiyecHpa" oa Majiepa a osaj onei o;; Ulyjme-a. Y TOMe cjiyqajy ^IyJI^e je npnMo-
pau Majiepy HaKHajiHTH TpoiiiKOBe a yquHUTH My Hcujiaxy na h KaMaxy, a oh ce ouex 0,1
cBOje cxpaHC yxBax0 aa CBora AyJKHUKa CMUxa kojh oea pasjiora HHJe usBpuiHO njiitaite.
,

y XOM cnyqajy noKymaj, asl ce uocao OKOH<ia iiyxeM MCHHue, HHje Hcnao 3a pyKOM, a to je,
no ce6H ce pasyne, pcii;aK aayaexaK.
 73

6e3 CBOJHX Ko.roHHJa, 15 MH.iiija.pAH, <I>paHii;ycKa 20 MHJiPijap.in

MapaKa, h na xe j^yroBe Mopa ce iMafiaTii KOMaTCf Txp^aBHHM no-
BepnomiMa. nnje ^^anac. caMO no ce6H, necpeha.
3a.-^y/KeH>e ^tpvKaBe

rjHaK xpbaBe a;;MHHiieTpaii,HJe ii.in ocKyT;Hii,e y 6oracTBy. Ka^ j^p-

3KaBa KynH je3;Hy Be.iiiKy :Ke.ie3HHij,y h.ih rpa::^H peii,HMo 3a — —
50 MH.iHJyHa MapaKa, ne oii 6h.io hh npaBwqHO hh pa3yMH0 Ka;3;a
6h OHa Taj hshoc "Xxe.ia HaiLiaxiiTH h npiiGpaxH iiopesoM, npoce^HO
H.np. y HeMa/qivOJ oji; jejine MapKe c r.iaBe na r.xaBy. }Ke.TC3HHit,0M He
cxyjKH ce caMo iKHBa reHepan,HJa hhth caMo ona HMa KopHCxn o;i, 'jKQ-
.Tie3HHu,e, H npHxoTi; 3Ke.xe3Hiiii,e nehe sGnpaxn caMO caaaraHbH mhhii-
HHCxap •f'HHaHU.HJa. IIpeMa xomg ca cbhm je npaBH.XHO T];a ce 3a
xy CBpxy nope/Ke ii- noxoMCXBO. a xo ce nocxHyKe Ka^; ce HOBaii,
no3aj-MH, HaH>era n.iaha KaMaxa, h Ka^a ce oh nonaj.xaK y Ti;y>KHM po-
KOBHMa H3 nope3e Bpaha naxpar, oxn.xahyje. TaKO ce nope3HH xepex
3a xo noxpe6aH pacnope^ii n Hacap,amH>ocx h Ha6y;i;yhH0Cx. IlpycKa
OH H.np. Mopa.xa 5 MH:iHJap;i;H, ko.xhko je H3;i,a.ia y poKy oji; 10 ro3,HHa
Ha KynoBHHy yKe.ie3HHH,a, ^a Hiije npaBiLxa sajaM. BpaxHXH ca ro;nH-
iUH>e03; npii.iHKe 500 MH.iHJyna napo^HXHx nopesa, a xo oh 6ho

Hepa3yMaH n HCMoryhaH noKymaj. Jl^pyro je nenixo, a xo je

pi;aBo <i>HHaHU,HJCKo ras^HHCXBO, Kaji; Ap^aBa neKa HenpecxaHne
nosaJHMa HOBaii, 3a nox]3e6e Koje ce cxa.xno noHaB.-bajy, h. np.
3a n.xahaH>e cboJhx ^HHOBHHKa h CBOje bojckc : y xoMe cxynajy
vKHBa reHepau,HJa npeBa.T>yje na CBOje hoxomcxbo xepexe, KOJe
Mopa CHOCHXH caMa : ^tpvKaBa ra3ji;yje c ;3,e*Hii,HX0M Kojn na;i,a

Ha noxoMKe. -- Jl,pyKaBa —
a xaKO nocxynajy h OKpysn, onmxHne
H X. j{. —
BpniH no3aJMHu,y HOBH,a 3a noKpnhe ;3,p/KaBHHx no-
xpeoa npo^ajoM o6.xHrai],HJa (3a;nyvKHHD,a), y KOJHMa ^p'/KaBa o6e-
haBa n.xahaxH o.^pebeny KaMaxy 3. 3'|2, 4 h — t. 3;. npo-
u,eHxa 0:1 CBOxe ayra — o yxBpbenHM poKOBHMa 3a n.iahaEbe
(h. janyapa h 1. jy.xa), h to n.xahaxH CBaKOMe, ko ce v
np. 1.

o^peliCHO BpeMe 6y;];e npnjaBHO h noKasao Kao HMa-xan; o6.xHra-

HHJe.^) Ko npaBHO npHSaBH o6:rHrai],HJe KynoBHHOM h x. ;;. —
nocxaje ^p/KaBHH noBepH.xan;. Tl^yr BpaxHxn o6ehaBa 3;yMCHHK (^p-
yKaBa, onnixHHa nx.p,.) h.xh oxn.TahHBaH>e:si no yxBpl^enoMe n-iany.

li BetuHOM ce ;iio;i,ajy y3 oSjiHrauuje sa ojiaKUJiiuy trko ssaHH KynoHH, t. j. Kojia-

jtatiH 3a o^ceuaibe, o;; kojhx ce no je;i;aH KOMa;i,nK ojiceqe o CBaKOMe poKy ucujiaxe ii
ibBMe ce Han-iaxH Kasiaxa, xaKo ji;a HHKaKO naje noTpe(5HO noKasiiBaxii o5.iHraii,ajy.
74 4 E .1

TiiKO 3,a ce ro;a,Hiutt,e oape})eHa K0.iHqnHa <5pojeBa o6.iHraii,HJa

n^Bv^e H ion iiaK 3;yjKHHK caMO 3a-

HCii.iaTH (.,aMopTH3H23aK.e"),
;i,pvKH 3a ce5e apaeo T^y^ OTKa-ace, a.in He npHMa na ceoe hh-
ji,Si

KaKBy TaKBy j^ymHOCx —

xaKaB je, na npHMep, cxy^aj ca neMa^-
KHM U,apeBHHCKHM H npyCKHM 3aJM0BHMa (TaKO 3BaHH ,.koh30.ih"j.
JI,p'/KaBa H T. ;[.) MO>Ke TaKO ^iHHHTH, noniTo
(ojtHOCHO oiiuiTHHa
HMaoii,HMa o6.iHraD,HJa HHKaKO HHJe cxa.io 3,0 Tora ;aa cboj noBau, jxo-
OHJy HaTpar, itHMa je 30 Tora Ti,a bjkj ix-aMaT//, noniTO cy ohh i^ijia-
noBH ooraTHx KJiaca, Koje thm nyxCxM .,y.iavKy CBOJy HMOBHHy," a to
he pehH ocnrypaBajy ceGn iipaBO 3,a Han.Tiahyjy TpiiGyr 03; ohhx,
KOJH cy oiiTcpeheHH tom KaMaxoM, a to cy y obom c.xy^iajy ohh kojh
ii.iahajy iiopese ^.p^KaBne hjih onniTHHCKe, Kojn.Mopajy npHBpe;a;HTH
KOJiHKO je noTpe(5HO 3a iLiahatte KaMaxe na ;:;p';KaBHn h ouiuxhhckh
inyr. HcxH je xaKaB c.xyqaj h c ,,o6.xHrai],HJaMa'' KOJe ns^ajy >Ke:ie3-
Hiiii,e H.1H npe^ysHMa^H $a6pHKa. Kpyii h. np. H3T;ao je xy CKopo 24
6h iiorao KyiiHXH je/i;Hy <E>a6pHKy Koja My
Mii.xHJyna 3a;ii,yiKHHn,a ^a
je KOHKypHca.xa, a BaHpe3,H0 je mhofo o6.XHraLi,HJa yKe.xe3HHqKiix
II aKii,iiOHapcKHx ^pymxaBa. Y obom ciy^ajy KaMaxy TipnKyn.x>ajy

OHH nixo ce cjiy:;Ke ai:ejie3HHii,0M y B03apiiHH, Kynii,H po6e y :

uenaMa 3a pooy; na noc.xexKy jej^an Ti;eo OHora, uixo npe^iysehe

;i,0H0CH, He H;a,e iipe/T,y3iiMaqHMa Kao .^ooiix hhxh paji;HHij,iiMa

Kao Haji,HHij,a, nero hhcxo oji;H.xa3H h xe^e OHHMa kojh iiMajy

iipaBO na nan.xaxy xpnoyxa. Cbh ohh o,t pe^ia ^iiopesanH" cy
;;i,a on ce HMa.xa o^aKJie iiJiahaxH KaMaxa na nauuTfu.
Te MO^epHe xpH(5yxcKe ;a,y'/KH0cxH npoH3B03; cy ;a,yrora pa3-
BHXKa. HeKa;a;a 6euie KaMaxa 3HaK Hec.xoooj];e. .,Mei)y 6pahoM"
inije ce ii03aJM.T,HBa.io na KaMaxy. KaMaxy HaiLxaKiiBauie xyl)H-
Haii; 3aBojeBaq Kao KaMaxy na r.xaBy 03, .xh^ihocxh, Kao KaMaxy Ha
3eM.TBy 03; seMJBHmxa, h.xh Haii.xahHBanie rocno^ap seM.-bHuixa ojt

OHora KOJH je 6e3 noce^ta 11 koJh no xomc h hc oeiue iioxnyHO

c.io6oTi,aH, a komc je Ti;aBao 3eMJby no;i; najaM. Iloce^, 3eM.x>HHixa
Hajcxapiijn je iisBop KaMaxnnx npaBa. IIcxHna oh je xo joni h
;;aHac xo noKasyjy napo^nxo saKynnnHe no rpa^OBiiMa, KHpnje,
:

a:iH je .lanac moIihhJh onaj apyrn rociio^ap xpnoyxa. IteroBa

je oconnna xo, iiixo je .jOes.TinqaH". CejbaK no^JiO'^KaH KaMaxii
n.iahame nope3y CBOMe B.xacHHKy 3eM.x>ninxa, Kojn rrnnHO B.xa-
 B E P 3 A 75

3;aine Ha;i; n Kojera oh nosnaBame, inanac naK HManaii,

ifcHMe

xapxHJa niTO npuHOce KaMaxy ne nosnaje one, ^hJh ce npHxo;^

nopesyje sa iberoB paqyn, a nocep,HHK no.tCKora ^oopa, koJh Ha
3a.iory CBOJera seM.tnniTa 3;o6nja HOBan, o,t, xHnoxeKapHe oanKe
He nosnaje one, koJh 6aHn,H noBepaBajy HOBau, na xaKBy yn©-
xpeoy H KOJH aa xaj HOBan, p,0(5HJajy ,.3a.xo>KHHn,e", x. j. HcnpaBe
Koje npHHOce KaMaxy a 3a Koje cy acnpase 6aHii,H 3a.io'/KeHa
cBa seM.TLHiuxa sa-xO/Kena koti, H>e. m no xomg h no^-xO/KHa nna-
haifcy KaMaxe. Ees.iuHHOcr 03,H0ca nsMe^y rocno^apa KaMaxe h

H.xaxnma, o6Be3HHKa KaMaxe, xo je o5e.xe/KJe xhx ;5aHauiH,Hx xpii-

r)yxHHx o6Be3a, ;iy/KHocxH. OxyTi;a ce h roBopn o B.xa;a;aBHHH ^Ka-
uHxa.xa." a He o B.xa;i,aBHHH KanHxa.xncxa. Ila ko cy nMaoii,H xhx xap-
xHJa, sa KOJe je Be3aH0 npaBO na KaMaxnn xpH<5yx? To 3aBHCH o^ co-
HHJa.xHe cxpyKxype h hmobhc no3,e.xe ynyxpa y noje^HHHM napo-
;iHMa, H Ba:ba ce qyBaxn op; xora, Kao iUja je xo oarn ueusoeiHCHo Bcsano
3a je;^aH xanaK c.ioj ,,.xeH>HBau,a nixo pevKy Kynone/^ Y ^l>paHU,y-

CKOJ H. up. :tp^-aBHe 3a^y>KHHU,e h c.xmme xapxHJe ;^onHpy

;to c.iojcBa y napoay, koJh h. HHKa^a h ne
np. y HeMaHKOJ
BH^ie xaKBe xapxnje. Pasjior je 3a xo je;;HO mxo nocxojn mhofo

HiHpn c.xoj cejbaqKora cxa.xevKa, kojh jejoiHp,OBO.XjHOHMaxaH. houixo

HenaqKOJ, a.in cBaKaKO je pa3.xor ny ohomc kop; ^pan-
je xo c.xyqaj y

uy3a yooHnajenoMe orpannqaBafty 6poja 3eu,e (,,CHCxeM ,iBa ,ie-

xexa" mxo cnpeqaBa pacnap;a&e HMOBsna ;a,eo6oM Hac.xe;],cxBa5
),

ho mxo onex necyMibHBO c ;ipyre cxpane hoch cooom onacnocx

xemKHx Mopa.xHHx mxexa.') 3a HeMaqKy panyna ce, ;ta o^ oko.xo
11 MH.XHJyna nopo;;Hu,a c oko 50 Mn.xHJyHa r.xaBa, o;^ npn.xHKe
10 MH.iHJyHa HMajy mxe;;HOHHqKe Ka,HVKHn,e
.xHn,a 2'!., 4 mh.xh- ,
—
jvna npHMajy KaMaxy na Kannxa.x h xo y komg My p,paro
oo.xHKy a 0,1 obhx onex V .^—2 Mn.xnjyna npHMajy KaMaxy y
oo.xHKy KaMaxe na xapxHJe o;^ Bpe;tHOCXH, h.xh .,p,HBHieHp;e." H xaKo
exo cai^a cmo 6am noMeny.xn ;a;pyrH r.xaBHH oo.xhk xpnoyxa .,Ka-

to
1) n y EHrjecKoj HHJe pexKO ;i;a pajiHiiiui HMajy xapTHJe lUTo ByKy KaMaiy, a
A0ja3H OTyji,a, mTO TaMO Be.iHKa cxpygna y^tpyaten.a (GeAverk-vereine) xaKO ssaHHx Trade
I'nions c Beosia noBO.tHHM ycjioBHJia npou3Bo;;ibe eurJiecKe HHjtycxpHJe h
y csesH
—
na-

poquTO —
y CBesH c nojosajcM jpacaBe Kao cBeicKe chjc aa Mopy, ocarypaBajy
je^Hoii ;i,e^y

pa;iHHKa Ha;iHime xaKBe, ;ta je npeaa npHJiHKaMa Moryhe y HeKoaiiKO a npiiOpaTu hciuto
MMOBHHe.
76 A E ^

imxajiy" — „^HBH;ieH^y." Bajta nan h H>y Majio djih/KG pasMO-

TpHTH. HaHMe, HeniTo ;i,pyrojawiH KapaKxep oji, ^o caTi,a pasMa-
TpaHHx .,o6jiHraii,HJa" Koje nipej{CT£iBJb3,jj noeepiLacmKa npasa, HMajy
amijUJe h H>HMa cjinqne Bpe^HOCTH (MaJAaHCKe yTi,eoHHn,e: xaKo SBanH
KyKCOBH, 6po;a;apcKe y,T,eoHHii,e: TaKO SBann r)po^apCKH napxoBH h
T. a.). One SHa^e y^eonnncqycKa npaBa y neKOMe npe^ysehy (>Ke-

,^e3HHn;H, $a6pHL],H h t. ^.). Ilo HCTopujcKOMe TOKy 6h.iio je c no-

qexKa T];a ey h. up. opTa^Ka y^pysKeita („o-ewerken"), Koja cy
HMajia 3aje,iHHqKH neKH Majji,aH, caMa h KOiia.ia h Ba^n.ia pyj];e
3ajeTi,HHqKHM pa^OM. a GpoTtapn, kojh cy HMa:rH 6ap opoa, hjih cy
CBH H.IH SajejliHHqKH HCKH O;]; fbHX .inqHO H 62)0J1,H.1H .Tia^OM. JI^oij,-
HHJe Ka;ii; je 3a noccTi; BejiHKora 6po^a h.ih pa3,H>y no nuany y
Maj;n;aHy noxpeGno oh.to iipHKynHTH Mnoro cpecxaBa 03,B0JHnie
ce noHaj.7aK iioceT];HHii,H oji; ohhx kojh cy pa;a;HJiH (obh nocxa-
aouie: HaJMJteHH, Ha^nnqHH pa^HHD,H.) CaMO opxa^iKa y3;py:aceifca c
yTi;eoHHqapcKHM iipaBHMa peuiaBajy j^anac o CBeny mxo je y cbcsh
c HaqHHOM paji;a; q.ianoBH y,ipy>KeH>a ;5o6HJajy Kao yj{eo na CBOJ

KyivC OHO mxo npeocxaje npeKO ncri.iaxe pa^nnqKHX Ha3;HHU,a n

apyrnx noxpe6a 3a Boi)eH>e pa^a y Majji;aHHMa, inxo, ji;aKJie, iipexeqe
Kao iipiixoji,, mxo ce Meby itHx ^e.xn Kao .,3;o6hx o^ pyiainnKa'", a
aKO npHxo;i;H ne noKpHsajy pacxo7i,e, Mopa CBaKH qjian npeivia cbo-
joj y3,eoHHii,H j^axH ,,Ti;onjiaxy'' h.xh nanycxHXH CBOJ y^eo y Kopncx
apyrnx mxo ocxajy.')
Hemxo je ^pyK^HJe^ onex c aKu^nouapcKUM T^pyuixBOM, je^-
HHM o6jihkom yapyiKeiba KannxajiHCxa , kojh je y bcuhkom y
HcMaqKOJ npHMeaeH npBO na rpat)epbe h eKcnjioaxai],HJy acejies-
HHti,a, a.xH npe^yseha o^
ce T];ou,HHJe iioqeo iipHMeitHBaxH n na
CBaKC pyKe. ^Ijian ^.pym^xBa. 3a^pyrap, aKD,HOHap na CBOj y3;eo ,,
'*

iLiaha caMO odpe^enn iipuHOc, CBarji;a y toxobom, oh nnje, aaKJie.

Ha cjiyqaj ryGnxKa 0PBe3aH na Ti;onjiahHBaH.e, Kao qjian opxaqKor
cxpyqnor y/i,py:aceH>a (gawerke). CBoxy obhx npHHOca (no npaBHJiy
oj; .,reHej)ajiHora CKyna'' aKu,HOHapa H3a6paHa) ynpaBa ji;pymxBa

ynoxpeGn na np. na rpai)en.e >Ke.ie3HHU,e, h.xh KynoBHHy nene *a-

opHKe H X. rji;e ynpaBa boti;h paji; 3a paqyn aKD;HOHapa, hjih
Ti,.

naK HCKH oji; 3aT^pyrapa npHnece CBojy *a6pm^y Ti,pymxBy Koje

1) HMaTB KyKC —
KoJH ce MOHce ce na jpyrora npenociiTH, exBap je, ;i;aKJie,—
3iiKecy HMaoiia hcto TaKo pHSH^Ha Kao mxo je pn3iiqaH u pa;i; noA scmjEom aa khbot ;;o-
THqHora pa^nHHKa. Bcjihrh ;i,o6HTaK Hoca 3a aiiaoua KyKca h o6aBe3y ;j;a Mopa no neKa;; y
MCCTO ;ia HMa ^^oCaxaK ^onJialiHBaTH.
 B E P 3 A 77

ce TGK HMa .,0CH0BaTH", H TO npHHece $aopHKy rjiie je oh ^OT.ie

pa;i;HO, a npHHOCH je npeMa yroBopeHOJ npon,eHH y HOBij,y Kao CBoj

„y.ior" M ;i,o6HJa 3a ifcy npeMa iioro3,6H nBBecxaH opoj y3,eoHHii,a,
;i;aK.ie, aKii,HJa, ^ok ocTa.iH 3ap;pyrapH Mopajy CBoje y3,e.ne yn.^a-
THTH y HOBn,y. Ako je i^pymxBy iiOTpeono join BHUie aKLi,H0Hapa
a OHO He :^e.iH noBehaTH 6poj aKn,HOHapa nehe 3;a H3;!i,a —
,,M.iaji;e aKi],HJe" — oho ce 3aji,y';K.H, npaBH 3aJM0Be. Oho ce na-
poqHTo MO/Ke 3a^yiKHTH H3aajyhH ,,o6.iHrau,HJe"' — 3a^yiKHHn,e —
Koje Byivy KaMaxy. Heo6aBeuiTeHH Mory .xaKO noopKaxn aKipije
c THM 3a;i,yiicHHU,aMa. HaHMe n .,aKH,HJe" no CBOjoj cno.T>aniH>o-
cxH .xnne na 3a3,yvKHHU,y, jep h je^^na n nipyi^a r.xace na o^ipe^eny
CBOxy HOBu,a na np. na 1000 Mapawa, no to we snami — kao ,

KOT], o6:iHrau,HJa, ^a aKn,HOHap HMa o.t; Kora My /i,paro noxpamn-

BaxH 1000 MapaKa Kao noBepH.iau,, nero 3HaqH caMO xo T];a je oh
xo.xHKO npHHCO ;tpynixBy y HOBii,y h.th j^pyrnM .,yji03HMa'', ^a je,

;taKJie, to.thko yn.xaxno y roxoBOMe HOBU,y, h.xh ;;a :^iy je na np.

o-aopHKa, Kojy je npnHeo Kao y.xor, xo.xhko ypa^ynaxa. On HMa,
•i,OK^pymxBO nocxojn, ,T;a uoTpajieijje caMO CBOj y^eo y ;a,o6HXKy, ,,aH-
BH;;eH;^y, a H>y napaBHO caMO y c.xyqajy aKO je npyiuxBO Ha^nnnao
;^o6HxaK, x.j. aKo ce o;^ nocxaB.-LaH>a noc.^eT^H.e^a oopa^yna ~6h- —
.TaHn,a'' — yMHO/Kii.ia ^pyrnxBenaHMOBKHa. y ocxa.xoM oh HMa cpa3-

Mepan y;iieo y ;^pymxBeHOJ hmobhhh h ;^o6HJa, ^aKJie, Ka^ cej^pynixBo

—
pacxypn— .iMKBH^^npa CBOJ yTi,eo koJh MO'/Ke nanexn Bnrae hjih Mame
o^ OHHX 1000 MapaKa, a.xH Moace h ^a H3al)e na nnnixa, npeMa
xoMe .^a .iH xa^a HMa.io ^oonxKa h.xh ryonxKa, h.th,
je ^pynixBo ;;o

aKO noc.^e ncnnaxe ^yroBa Koje je ;^pyuixBO npaBH.io, nnje nnnixa

iipeocxa.xo h.xh c.xyqajno ocxa.xo n Mame o^ nnnixa Hencn.xa- —
henn ^yroBn. Hcxo xaKO Kao nixo n sa nojeAHH^a KOJHJeBo;tHo
neKy pa^ay, Ka:^ pa;^H>y Hanyuixa, npeocxaje nemxo y hmobhhh
xeK nonixo on Hcn.iaxH CBOje noBepHO^e, Mopa xaKol^ep h aK^n-
onapcKO ApymxBO "npBO no^iMHpnxH CBOJe ^OBepHO^e, na xeK ^a
ocxane 3a ;^pymxBO oho nixo npexeKne. OxyT^a ce 3aT^3KHH^e aKUii-
onapcKHx ^pymxaBa 30By h „npHopHxeTH" t. j. npBencxBena, —
npem npaBa —
noniTO npaea nOBepn.Taivi (ca cbhm npnpojtHo)
;^0Jia3e na npBO MecTO, h tck noc.ie anx iipaBa
aK^HOHapa. ^a
OH ,
6h.to qera h sa noBepHO^e
aaK-ie ,
saopanno je 3aK0H ,

aKL^nonapcKHM ^pyniTBHMa ^en^eibCM neKora 6a,jarH ^ooHTKa Mehy

78 A E ^

aKii,HOHape cbccth cbojv hmobhhy Ha hshoc MaftH oji; ..ocHOBHora

KanHTa-^ia'", t. j. CMaifcHTii je hciio^ OHora nsHoea Bpe;i;HOCTiT, ]j,o

Kojera je oho txoih.io yn.^axaMa h y.iosHMa aKii,HOHapa. Ako je

HBAaHO, nymxeHO. 100 aKii,HJa CBaKa oji, no 1000 MapaKa, to OH^a
SHa^H, je na CBaKy aKu,HJy, y HOBii,y h.ih Ti;pyrHM y.xosHMa,
3,a

HaJMaH.e BpeAHOCT o;[ 1000, CKyna cBera 100.000 MapaKa 6h.xo

npHKymT.eHO. Y ..6H.xaHij,y'' Mopa ce, ^aK.ie, Kaji; ce CBOjnna j^pyniTBa
H. np. seMJBHniTe 3a ^aopHKy h MaxHHe ht.ji;., roTOBa po6a, noxpa^KH-

BaH,a, HOBai; Hx.;n;. j^pynixBa, CBe xo ripoii,eH>eHO y HOBH,y, caGepe —

,,aKXHBa'- — H o;i, xora o^Gnjy .^yroBH — ..nacHBa" — noKasaxn
BHuiaK. BehH H3H0C ..aKXHBe'' o;i, ,.nacHBe" oap sa 100.000 MapaKa.
HHa^e je ^pynixBO npexpne.xo ry^HxaK, a xeK aKO HMa HMOBHne
iipeKO 100.000 MapaKa BpeAHOCxH. mo^kc ce xaj BHiuaK ^e.xnxH
Kao „^HBHJ^,eHTl,a.'' —
Taj nponnc saKOHCKH MO^Ke ce .xaKO oGitKh
.TiaiKHOM (oTtBHHie bhcokom) nponenoM npe^Mexa 03 BpejiiHOCxii

y 6H.xaHu,y, xe xaKO .xa^KHO npe^cxaBHxn Kao ji;a je noKpHBen

..ocHOBHH Kaniixa.!,'" Ti,a 5h ce caMo HHeMajyliH npaBO na xo Mor.xa
j^ermxH ji,HBH3,eHAa. Ma 3a HHJe Ha^mmeH HHKaKaB 3,o6HxaK, xe aa
6h ce xaKO ^ihhh.io Kao ^a cy aKii,HJe on; Be.xHKe BpejtHOCxH, ,xa
oilHx Kyni],H CKyno n.xaha.xH.') ^leuihe jom 6HBaji@ je y .,Bpe-
MeHHMa 0CHHBaH>a'" npe cbojhx 20 roj];HHa, na cy .,0CHHBaqH''.
X. j. iipBH aKii,HOHapH, aKO cy xo Gn.xe Heco.xH3;He GaHKapcKe Kyhe.
Koje cy -yKCxe-xe mxo npe HCxypHxn y nyG.xnKy CBOje aKu,HJe, h
xo KO.XHKO je Moryhe CKynjte 03; irpaBe Bpe^HOCxn, n.xaliaJiH ot;-
BHuie CKyno *a6pHKe n x. ji^. Koje je HMa.xo ji,pymxBO npHMHxn,
a CBe xo y ^oroBopy hchot], pyKe ca T],oxaT];aniitHM noce^HHKOM.
Csa ce xaKBa pa^EBa h y obom c.xy^ajy ojiaKuiaBa ..desjiuHHUM^"

KapaKxepoM Kannxa.xa, IIojeT^HHan, aKn,HOHap ne cmc ce Memaxn

y BO^eite noc.xoBa, oh, aKO ce na aKU,HJe paj^n hckh Maj;],aH h.xh

paa y $a6pHn,H, neMa HHKaKBa noc;ia c pa/i,HHu,HMa, pa,T,HHii,H

Hcxo xaKO He nosnajy H>era Kao nixo ne noanaje hh oh h>hx.

Ij llo TOMe norpeuiHO je mhcjihth, ja Sam aKUHOHapa Mopajy CBar;i,a HwaTa seJiaKif

MHxepec, ^a ce GHJianii, npaBHJiHO ckjiouh. TaKaB HHxepec ana caMO je;i;aH ji,eo aKii;HOHapa:

OHaj ,^eo KOJH aKmije mhcjih Apataxu Hcejieha y aKUHJe TpaJHO nyjiOHCHTa" cboj KanaTaji.
JI^pyroMe ^eay JiawHO BejiuKa ;iHBH;i,eH;i;a ;i,ohocii ;i,Bory6y Kopacx: jeji,no mxo oh ;;o6BJa
Betii y;ii,eo y AofiuxKy o,n OHOra kojh ()h My npHna^ao, h Jtpyro MaMH jom h Kyime, Koj«
Le ycje;^ seJiHKe ;;HBH^eH;i;e Kynnxa cKynjLe aKuuje oji H>era Hero inxo 6h hx HHaie njiaxaaH.
 li E I' ;i A 79

OH He MovKe sameaaTii y KH>Hre, nero My caMO ynpaBa uojinocii

M3BeniTaj na renepa-iHOMe CKyiiy; nonajqemhe BehHna a.Kii,HOHapa
yAmpyje ce Te hhk hh na CKyn.
ne Hae y]],eoiiiiu,e cy (no —
iipaBH.iy) iipenocHe npocTiiM npenocoM xapxHJe faKii,HJe), xe njij
ws pyKe y pyKy hh aKunonapn ce ne nosnajy MehycooHO. Ha
:

iHiaK OHH cy caconcTBeHHD,H HCTora npcAyseha, h 3a aKii,HOHape.

KoJH ce HenpecTaHn,e nsMemyjy, pa^e nj)eMa noro^GaMa pi no xh-

:j>aAe pa^HHKa, Koje ohii HHKa^a y VKHBOxy h ne cpexny 11 3a
MHJH nojioiKaj OHH. Kao HCTHHCKH npejj.ysHMa'ciH. KOJe caMo 3a-
CTyna ynpaBHH ,.,T,HpeKTop'". He Mory ynpaBO HHKaKO ji;03HaTH.
Te he ce. na MaKap to h ne oh.th Gam CKpoB necaBecHH .TLy^H.
noHaJHenihe je^Ba n Mohn ocehaTH oi^roBopHH 3a n.HX0B no.Tio-
'/Kaj. -^- Joni nenpecTano 3HaTH0 ce naMHOvKaBa Taj o6.xhk npe-
:iy3eha, a xaj oo.thk je sa ecMiKe pa;!i;H>e. rji,e cy noTpeGna orpoMna
C})ecTBa, pe^OBHO ,ianac o^ npcKC noTpeGe, nouiTo cy peTKH ii3y-
3eTn,H :3,a nMOBWHa to.ihko 3roMn.TaHa y je3,H0J pyu,H Kao KOfl
je
Kpyna n IIlTyMa. Behnna cpecTaBa 3a. pa;ii;H>e xaKO ro.TicMora
oGnMa Mopa ce Ba3Aa npnGnpaTH 03, y.xora BeoMa BejiHKora Gpoja
.T>yaH, KOJH HHKaKO He Gh hh Gh.ih y CTamy jih^iho cyTi;e.xoBaTH

y pa^mH, KOJH ne Gh nnniTa hh pa3yMe.TiH 03, xora noc^ia, ho

KoJHisia je caivio p,o Tora cxa.xo, jiia ^w^y xpnGyx y oG.iHKy ;],hbh-

;ii;eH;n;e. PI OB^^e ce Ba.'ba y3eTH na yM tc ne mhcjihth, ^a Gh npn-

TeyKaon,e aKn,HJa Honnxo^rio Ba.Tja.io y r.xaBHOMe noTpavKHXH y
Kpyry ..bcthkhx KanHTa.mcTa''. y Enr.iecKoj HMajy aKn,HJe n
paTi;HHn,n. aa HeMa^Ky yc.ieji, H>e3HHora mhofo CKynennjera Gora-
CTBa HaCTaje ynpaBO onacHOCT, ;!;a ce ne cpy^in OT^Bmne MHoro
aKU,HJa y pyKC ohhx. koJh HCMajy mhofo HsryGe, ho kojh ce ,T];a

HaMaisie na no Kap, hito Be-xHKe ji;HBHTi,eH^e, o KOJHMa cy nHTa.TiH

HJiH ti}MH, H.XH KOJH cy HaByqeHH jiipyrHM KaKBHM pcK.TanaMa tc
MHc:ie, Ka^; je na aKn,HJH sanncano h. np. ,,1000 MapaKa," —
GnKe CBaKaKo 3,^ to hcko h jeM^n 3a to, ;na he hm ce thx 1000
MapaKa Ka^ My Ti;paro HaKHa;u,HTH na Ma 0TKy,T;a to Ghjio.
To cy rjiaBHH oG.THn,H ocoGene pooe niTO je npe^MCT Tp-
'yKHHiHora caoGpaliaja na .,Gep3aMa 3a ea>eKTe." Kao hito ce
bhji,h: to cy nncMene ncnpaBc npaajj tia TjniSyr. a MO^epna o])-
raHH3an,HJaeKonoMHJe ^mnn tc nocTaje cbc bcKh h bcKh Gpoj
thx HcnpaBa Kojn ce „nymTa y caoGpahaj." EH->KeH>ep hckc ctck-
80 ;; E JI

TpHqne TBopHHi],e noMaiKe h. nj). cboJiim pa^oM iipHKyiinTH xpii-

ovT y ;i,HBHji,eH;^H, y komg HMa y^e.ra peij,HMO hckh iipoKypucTa

^aopHKe sa xapTHJy, noniTO je aKi^Honap OHe TBopHnii,e ; a
MOyK^a H onaj eH/KeH>ep HMa aKTi,uje oner op, xe $a6piiKe sa
xapxHJy, TaKO :a;a je onex n oopaxHO pa;], npoKypncxe nopesan sa
H>eroB pa^yH, a Moryhe je xaKo^ep j^a h jepan n ,ii,pyrH npHxevKa-
Bajy H ppacaBHe xapxiije, xe xaKO iiopesyjy CBe CKyna nopesa-
HHKe y ,ip"/KaBH —
h xo Me})y xhm nojepHHii,nMa ii one, Kojii
HeMajy y cbojhm pynaMa xaKBiix xpnoyxa, a xo cy ohh mxo HCMajy
HHr^e HHKaKaB iioceq;. II o ;j;aHaHainH>eM ckohomhom ypei^eifcy no-
cxoja.xa oh xaKBa ysajaMna ooaBesa sa xpnoyxa h OH^a, ii.xahaH.e

Ka3;a ohcmo saMHC.xn.iH ^a ceu npnxe/KaBajy je3,HaK0 BCiHKy hmo-

BHHy H.iH6ap npH6.XH'/KH0 je;3;HaKy: y xomc c.iyqajy n.iaha.iH oniiopesy
H.XH xpHoyx CBH o^ pe;i,a CBHMa o;i; pe:3;a; cap;a nan npn Hejep;HaK0J

HMOBHHH njiahajy je cbh op, pep,a jep;H0Mep,e.xy, oHHMa inxo cy HMax-

HHTj,n, Met^ycoona ooaBesa sa naahame xpnGyxa HHJe,
nocep;HHn,H.
caM,a no ceou, noysp,aH snaK, p;a je na jep;HOJ cxpanH Ma.io itnx rociio-
papa TpHoyxa, a c ppyre cxpane mhoxo k.hx nop,.xo'yKHHx xpHr)yxy.
lUxo nocxoJH KaMaxa h jtHBHpenpa, no ceonje xo ynpaBO p,ajta noc.ie-
p,Hii,a Mop,epHora ^caoopahaJHora raspHHCXBa." Koje jesacnoBaHOHa
xoj ocooenocxH, mxo CBaKH op pepa HenpecxaHii,e -/Khbh op, npHHOca
xyl)era pap,a a caM onex papn sa noxpeoe ;ppyrHx. Be.xHKH iio-
cep,HHK no.T)CKora ^oopa y pooy Kapo.iHHra. koJh je cbc op pepa
iiixo My je noxpeoHO 6h«to iTpe;;HBa, xKaHHHe, rBospene a.xaxKe
:

h X. paBao H3pat)HBaxH Ha CBOMe poopy cboJhm nec.iooop,-

p;.

HHM (horigen) saHax.injaMa —

oh n xn aeroBH nop,aHHi],Pi oh.xh
cy y npaBy pehn: ..mh, mh mxo vkhbhmo na OBOMe poopy, 'a-h-
BHMO o;p npHHOca nameia pap;a ca naniera seM.i^nmxa, n caMO op;
xora, h op, xora ne vkhbh hhko ppyrn c naMa sajepno/- MopepHH
iiocep;HHK pHxepcKora p;o6pa ca cbojhm pap;HHij,HMa na h naj- —
KpynnnJH Mel)y HsHJNia —
ne MOVKe Beh BHOie xo ncxo xBppnxH:
mxa.ie h cxanoBe rpa^pn.xn cy xy]^HHn,H xyi)HM MaxepHJa.xoM, no.h-
CKa papH.ia Kynzbena cy, na h caMO 3eM.^Hmxe nnje BHme OHa
op, npHpope p,aHa npBOOHxna seM.Tja, nero je oho oooraheHO Be-

iiixa^KHM THOJeM, Ka.^HJeM, *oc*axHMa h x. p., npoHSBop,HMa xy-

hera papa. Taj xyl)H pap Barta HaKHap,HXH, n.xaxHXH, h oh
ce -njiCMa namoj p;aHamifcoj opraHHsan,nJH h n.xaha y oo.iHKy
 li E P 3 A 81

^peHTe Ha KaiiiiTa.i'" , KaMaxe . Kojy iipnMa xHnoTeKapHH noBc-

pioau, , o;:^ Kojera je ysex na ^ecTO na npHMep
najaM HOBaii,.

iiiTe^HOHHu,a, Koja npHMa HOBan, o;^ chthhx ."lv.t,!! h H>HMe ynpaB-

:ba H 3a kojn HOBaii, ona HbHMa ii.iaha KaMaxy, caMa onex ;i,aje
HOBau; Ha no3aJMHH,y na aanory 3eM.T,Hmxa . xe xaKO rociiop;ap
3eM.bHmxa, oamxiinap, n.iaha KaMaxy npo.xexapy — pa^miKy. H-
cxHHa BehiiM ^e.xoM n.iaha xy KaMaxy rpa^CKHM rpal)aHHMa. — Banr-
xHHap /KaHie Biinie /Kiixa on ne ponxaBa BHme
na cbomg p,o6py, a.in
Ha c.xo6op;HOMe KOMaanhy seM-te oh je 3a H>era npHBe3aH h
,

yn.xexen je y CBCxcKy 3aje;i,HHn,y ra3;:;HHCXBa Ban H>eroBora ;i;o6pa.

To Ba'/KH jom mhofo BHme sa <i>a6pHKaHxa, kojh ,,cbojhm'' pa^HH-
UHMa :i,aje na n3pa;3y CHpoBHHC Kojy cy xyt)HHU,H H3pa;],n.iH, a 3a
KVHoBHHy xe cnpoBHHe qecxo je oh Mopao oap o^ ^ecxH no3aj-
MHXH HOBau,, xe ca;i,a CBe jom saBHcn o^ xora ,ia .xh he H3pa})eBHHe
.ipyrHMa xpeoaxH n xohe .xh hx ohh xxexH :iobo.t,ho CKyno n.xa-
xiixn. Ca CBHM o,iroBapa n])npo:\H HOBe^njoj. ,T,a ^aopHKanax mh-

c.xH, ,ia je Hpon3BO,i hbeioe npoH3BO,T,, ;i;a je p,o6HxaK ibeioe 3,o6h-

xaK, *aopnKa meioea «>a6pHKa: h nomxo je oh c."io6o;:^aH no-
;^a je
HeK, xo ynpaBo hhko. na hh ;tp/KaBa, neMa HHHixa ,T;a ce Mema
y H>eroBO noc.xoBaH:.e. Y cxBapn naK H>eMy je noxpeoan pa^ aa-
je^Huuf^ CKynnocxH CBHJy: y „H>eroBOMe" npoH3Bo;:^y caMo je xeK
cnhymHH Ma.xenn onaj ,T;e.xHK Bpe;nHocxH koJh je oh ..cxBopno";
a xaKo})ep xa ncxa 3aje^HHn,a 03,pe!^yje My no.xoacaj , kojh oh y
])a3y Mopa 3ay3exH nomxo je 3a H>era noxpe6a 3aje;^HHu,e 3a Bpcxe
pooe 3anoBecx: KaKBy pooy ^a H3Hece na xpTKnmxe n oh ce Mopa
Tio xoj noxpe6H ynpaB.TjaxH, aKO My je cxa.xo ^?i mxo „3apaJ^H,"

opraHH3anHJa iipHBe3a.ia oh cBe noje;^nHu,e

Cou,HJa.iHCxiiqKa
ei?aKora 3a ce na BpBH,y, n npH(5pa.xa on CBe xe BpBH;e y pyKe
HCHxpa.XHe ynpaBe. a OBa 6h onex ynyhnBa.^a CBaKora noje;ii,HHn,a
r^e OH ra no Mepn CBora ca3HaK.a npHMennxH. Mor.xa Hajoo.Tae
Jl^anamiba opraHH3an,HJa Besyje CBaKora noje,T;HHU,a c Heopojeno
MHoro BpBaua 3a h>hx neopojeno mhoxo noje3,HHau,a. CBaK naK rpa-
6h h By^ie ceon MpevKy p;a oh ^.ocneo p,o onora Mecxa, r,T,e oh xxeo
:^ocnexH n i^e mhc.xh ;^a My je mccxo; a.xn oam Ka.ia on oh oho
H npaBH i,mH, h Ka^a oh ;toxBaxHO y pyny mhoxo BpBau,a. nnaK
iipe he ce ^oro;^HXH ;^a ra ;^pyrH o^^arnajy onaMO, r:^e y onnixe
HMa npa3H0 mccxo.
JI.EJIO XVI 11 6
82 Ji, E A

Ho ji;a ce BpaTHMO nanioj tgmh.

HeiipecTaHi],e Hacxajy cbg hobg iioxpeGe y Ap:rKaBaMa ,
oii-

niTHHaMa, ko^ 5amTHHapa, jipyuixaBa ^aopn^iKHx h iKe.iesHnnKHx,

ji;a ,,no3aJM.Tiyjy'' HOBau, npo;3;ajoM xapxHJa Koje Hoce KaMaxy h.xm
;i;HBHTjeH;[ty. MebyxHM c Apyre cxpane onex BeoMa je mhoxo jih^-

HocxH y xojsr no.xojKajy. ;a,a Mory cboj HOBaii, ..y.iaraxn" y xaKBC

xapxHJe. Cbg Behn ^eo Hapoane HMOBiine nojaBjbyje ce y xaKBMM
npaBHMa na Haii.xatiHBaite xpnGyxa h nymxa ce y onxHij,aj. Ha-
po^Ha HMOBHHa y HeMa^iKOJ, x. j. sonp cbhx ,io6ap? Koja ;i;ajy
npHHOC Koje My ^paro Bpcxe paqyua ce iipoi],eH>eHO y HOBn,y. ,

Ha 180 .AfH.xHJapjiH MapaKa a no pa^yHMMa 3,0 ca^a o xom h:^-

;

BeaeHHM n3r.xeji;a ^a je 03 xe hmoehhc 3'T y npaBHisia na Ka-

.

Maxy H.XH ji;nBiiTi;eH3y: xHiioxeKaMa, aKii,HJaMa, o6jiHraij,HJaMa CBaKc

Bpcxe. CBaKe rop,HHe hohobo ce yraxe,T,H oko 1 MH.XHJap;ii;e (1000
MH.xHJyHa) MapaKa xe ce MO-/Ke ynoxpe(5HXH Ha .,y.xaraH>e." 3a
BHHie op; no.xoBHHe xiix roriCMux iisHOca — sa cbc one, mxo cv
ji;o6h.ih o6.xhk Hanpe.i omicaHHx xapxnja oa Bpe;^HOCXH — xp-
'yKHinxe je oepsa aa e*eKxe xaMO ce ohh Hy;ne na npoTi;ajy ir
,

Kynyjy . Kao mxo ce KyHvjy mchboxhc HaMHpHHii,e na nHJaD,H.

Bhti;h ce y hcxh Max n ko.xhko je Heonxo;nHO noxpeono h ko.xhko
je ro.xeMO xo xpiKHinxe.
Ila KaKO je, nj)e CBcra. cno:Ba opraHH^OBano xo xp/KHiiixe.
oepsa sa ^poHSBOJ^e, sa MeHHii,e, sa e$eKxe ? Hajcxapnje 6epse.
y HHj];ep.xaH/i;cKOJ y 15. exo.xehy, 6ii.xe cy npocxo Mel)yHapoTi;HH
CKynoBH xproBai],a , koJh cy xy KyiiOBa.xn n npoinaBaaH CBojy
po6y. Ho. nonaj.xaK. ;ia ce ne 6h ryon.io mhofo BpeMe, nso-
cxape nyxoBaite xproBaij,a. xe ohh MeH>axy CBOJe na.xore, sa npo-
aajy H.xH KynoBHHy , hhcmom (Kopecno3;eHu;HOM) na GepsancKo
Mecxo. Kao mxo xo oHBa n ^anac, h nocxa^e je;a;aH pe^ (K.xaca)
xproBau,a, kojh cy Ha^HHH.xn oji, HSBpmaBaaa xhx na.xora CBOJe
saHHMaite n kojh nopep; xora h sa CBOJ B.xacxHxn pa^iyn xproBaxy
Ha ocpsH —
iiocxajie cxajioK CTijyuHvx 6epsancKux rpioeania. To
^

je OH.xo npocxo c xora, mxo caMO ohh noanajy ..xpiKHmxe", mxo

ce CBaKora ;iaHa, hs rojinne y ro^nny, xy 6aBe hocjiom h snajy.
h.xh Gap Mory Haral)axH. Koje Ke ce po6e h.ih xapxnje BepoBaxHo
HapoHHXo xpaiKHXH H.XH MotiH jeBXHHO ao6hxh. He sa xo mxo Gh
-HM saKOH 3;aBao npHBn.iernjy, nero ohh HMajy mohohojickh no-
 i; E 1* 3 A 83

.lovKaj uo TOME. uiTO OH cBaK ;q3yrH. 6am n KaTi,a 6h OTnmao hu

5ep3y H oh my (5h.io ji;onymTeHO y^iecTBOBaH.e y caoopahajy
Kaj^a
(h. up. y Ilapnsy h XaMoypry 6ep3a je npHCTynna 3a cnaKora

o;i, peita) je^Ba HMao KopncTH 03; yMecTBOBama y nocjiy hjih

,

jejiBa (5h ce h ^ihcto eno.TjamH)e yMeo ooaBecTHTH o Ha^mny 3a-

K;r,yqHBaH>a noc.ia, nero oh My ce npHJiH^mo ^ihhhjio Kao T],a ra

je H ..caM Bor naiiycTHo." ITo ceon ce pa3yMe 3a je ro.ieivio
TpVKHIUTe HCTO TOJIHKO H C'lOVKeHUJe, y KO.IHKO jC H BChe OT], OOH^He
He^ejBHC nHJau,e. Y onniTe. onaj ynpaBO kojh nnje no CTpyn^u,

TproBaii, Ha 6ep3H. a :yKe.ieo oh na 6ep3n KynHTH hjih npoj^aTH,

ynyhcH je Ha to, ;i,a ce oopaxn na Kojera 5ep3aHCKora TproBu,a.
jia My OH Kao ^KOMHCHOHap" 3a H>eroB pa^iyn CBprnn nocao; 6ep-
3aHCKH TproBaii, Han.iaTHhe xaj CBOJ xpy^ na OBaj h.ih onaj na-
MHH — a uaKo, o TOMe he Tion,HHJe ohth roBop.
HajcTapHJe 5ep3e oexy CKynoBH na oxBopcHOMe, no Ka?i hito
3arpabeHOMe MecTy. Jl,ou,HHJe oexy bcKhhom a ca^a cy CBaKaKo ,

CHyr;i;e. th CKynoBH y 3aTBopeHHM bc.ihkhm ca.iaMa. CBaKaivO joui

o:\ caMora no'iexKa oeme noxpeoaH opran, koJh je HMao bj^hihxh

HO.iHn,HJy na xp'/KHmxy. Hcxo xaKO je xo h ca^a: csyr^^e cy no-
cxaB.TjCHH KOMecapH, KoJH ojtpvKaBajy h nyBajy pen;. — Ho no-
pe;], xora oeme y cxapHJoj opraHH3au,HJH xp'/KHmne h 6ep3aHCKe
opraHH3aH,HJe jom je^an «i;iaH y Behnnn oepa3a
. — a Meby ,

H.HMa H Ha 6ep3aMa y HcMa^n^oj, nocxoJH oh jom h ca;3;a KOMe je —

3a;i,axaK noMohn
;^a ce ,T;oi)e jyo opAera 3aK.Tby^HBaH>a
uixo noc.xoBa:
xo cy MaKAC'pii^ ceHscuu. Pa3.iHKa H3Mei)y h>hx h KOMHCHOHapa —
,'\oii,HHJe hcMO roBopHXH KaKO je ,iom.io t^o xe H3MeHe OHJia je y —
OBOMe: KOMHCHOHap, nomxo je npHMHO na.ior. caM 3aK«T)ynyje nocao
H nocjie ce oopaqynaBa c ohhm 0,1 Kora je 3,o6ho na.xor, h komc
3a XHM npeji;aje Kyn.teHy pooy no Han.iaxH H3ji,axaKa n .,npoBH-
3HJe'- — CBaKy cxoxHHy o^ H3H0ca,
H. np. 1, ^25 Is sa oh je oho —
.TiHu,e, HHJHM nocpe^OBaaeM h ohh kojh cy loean 6ep3e yuecxByjy

y xproBHHH mxo ce CBpmaBa na 6ep3H. Met^yxHM ceH3a.x je caMo

HOcpep;HHK, HO npaBH.iy caMO vsMe^y noceTUJia%a oepae a y caMOj
oep3H. Oh 6ep3aHCKora xproBH,a
T^oGnja 03 na 6hjio j^a oh ^tKcih —
caM 3a ceoe, h.ih. Kao KOMHCHonap. 3a HCKora cnojba 3aK.myqHXH
Hocao —
Ha.ior, ^a My h. np. Hal)e ncKora, ko iKe.iH Kynnxn 100

aKHHJa H3BecHora ^pymxBa h.ih 100 u,eHaxanieHHH,e h kojh je BO.T>aH

84 ;^ E .i

3a TO n.iaTHTii HajxMaH>eA'MapaKa. CxBap je censajia ji;a Hal)e xaKBora

Kynii,a, h Ka/i, ra je naraao, oh my qHHH noHy3,y („o*epTy") h npnivia
o;ii; H>era nyjaBy, ^a je noHy;na npHMJBeHa. TaKO 3aK.TByqeH0Me no-
CT^y, o KOMe OH npe CBera na^HKH 3a5e.xemKy y cbomc 6e.ievKHHKy,
H33;aje oh ooeMa CTpanaMa paBHor.iacHy noxBpjty, xaKO 3BaHy „3a-
KJtyqHHLi;y,^)'' h hotom j^oonja —
no npaBH.uy oji, CBaKe cxpane
no no.TiOBHHy — yoGn^iajeny .,KypTa/Ky''': h. np. 1, ^jg h t. a. 03,
xHjba^e o^ H3H0ca Kao n.^axy 3a cboj xpy^;. Oh je, 3;aK.xe, npeMa
3aMHC.^H Ha Kojoj je 3acH0BaH H,eroB nojiomaj, opyl)e, Koje ca-
cxaBJi,a HcnpyjKeHe pyKe nony^e h xpavKme, xaKo ji,a ce one Mory

HaKn. Pa3.ior 3a H>eroBy npeny noxpeoy y xoMe je mxo 6h, ho-

mxo je 6poj oepsancKHx noceTH.ian;a BeoMa Be.iHKH na naj- —
BehHM 6ep3aMa CKynjta ce h>hx BHuie xH.ibaTi,a ohjio c.xa6o —
BepoBaxHO oh ce morxh HaMepnxn ohh mxo cy bojbhh Kynnxn
;ii,a

H npoAaxH; CBaKaKO xo 6h oAy3HMajio H3BaHpe;a;HO mhofo BpeMena.

Mei)yxHM y xproBHHH je Beh O/i; HeKo.xHKO cxojieha nsBanpe^no
CKoqn.xa noB^iana Bpe;];H0cx epeMena. — IIojeaHHH censajin —
xo heMO pa3r.xeji;axH joni h y noje^HHOcxHMa — nocpey,yjy no-
CJiOBe 3a jeTi,aH hjih BHUie oji,pe])eHHx npe^Mexa
(h. np. noc.iOBe
y
aKn,HJaMa oepjinncKora ;i;HCKOHxo-3,pynixBa), Kynau, hjih npo^aBau,
no3Haje one censa.ie na KOJe My ce Ba.T>a oopaxHxn, Kaj^ iKe-nn npa-
bhxh nocjiOBe HSBecne Bpcxe, xe no xomc ce y h>hxoboj ;pi^''n,H CKy-
n:i.a CBe nixo ce .,Ha xp'/KHmxy" jaBH.xo Kao nonyj^a hjih xpa^KHja.

TaKO ce 6ep3a cxa-pa, Kao h nHJaii,a, o xoMe, jia oh ce Mor-

jiH Hahn Kynu,H n npo^aBu,H. Ho HHJe xo jeAHHH pa3.ior 3a ite-
3HH 3Ha^aj. IT cejbaK, koJh CBOJe iipoHSBO^e hochna nHJai],y y
Majiy najiaHKy, hoch hx iipaBO na rpt^ a ne u^e.Q- itHMa oji,
Bpaxa T^o Bpaxa nojeAHHHx Kyha najiaHtiaHCKHx, a n pa3Jior sa
xo HHJe caMO y xoMe, luxo 6h xaKO ryGno MHoro Bj3eMeHa. Oh
HOCH npoH3BOTi,e npaBO na Tpi iipe CBexa c xora, mxo ce najiia
^a Ke xaMO 3a npoH3BOAe :MoiiH ji,o6hxh HajnpooHxa^mnjy H,eHy.

1) Yarpe;; hckh je noMeHyTO, ,T,a je nope;i MHoro CTBapa Koje ce, h to o^ qecxa c
upaBOM, npedauyjy SepaancKOJ cneKyjiauHJii, CBaKaKO snaqaJHo, ;a,a ce cne one SesOpoJHe
noro;i,6e y nocuoBHMa oji pe^a CBpmaBajy ycMeno h to na naqaH, ;i;a ce He Sa yBeK Morja.
CTBap noTBpj^HTH CBe;;ouHMa, na nnaK 3a to ho ;i;oro;;H ce CKopo miKa^a ji,a, ma ko, iia mh
TO 6ho MHaqe He Gam ne siiaji kojihko caBecTan cncKyjiaHT, o;;peKHe CBpnieny noroj6y, Ma-
Kap OHa f^iiJia CKori'iaHa h c i'p;i;hum ryuHTKoii. Oeaj kojh 6h TaKo ypa;i;H0 nocTao da we-
Moryhan Ha 6ep3H, nouiTO je ocHosa aa HieaaH oncTanaK fieaycjiOBHa carypnocT 3a;;aHe peia
 B E P 3 A 85

Ty ce Kviiaii, Ha.iaan ca CBUMa h.ih c BehHHOM npo;j,aBaij,a. a

TaKO^ep ce h npoTi,aBan, Ha.iasH c Kyiin,HMa, xe Mory oooje CBaK
3a CBoj paqyH Hajoo.T>e pasMoxpnTH. ^a jih oh hm ko oji, npn-
cyTHHx noHyj^HO iiOBOJtHHJe noroT^oe ho niTO hm nyji,ii onaj, c
KOJHM ey TGK OToo^ie.iH nperoBapaxH. Y oiiniTe yses no;i; xaKO
nocTa;iOM ^yxaKMimoM'" cbhx ohhx kojh ace.xe ji^ohu ;a;o neKe po6e
iipo:^aBahe ce h KynoBaxH na xpry pooa no;5Je'i,HaKe KaKBohe h
ncxe Bpcxe no jeAHaKy ii,eHy c Ma.iiiM o^cxynaitiiMa. Ilcxy xaKBy
y.iory nrpa ii oepaa, CaMo uixo ii;eHa Koja ce xa.MO jaB.-Ba 3a
npe;i,Mex iisBecHe Bpcxe h KaKBoKe — .,6ep3aHCKH Kypc" ;^aHa, o.i,-

HOCHO ^aca — HMa seoMa ro.xeMora

3Ha^iaj op, Y cxynu,e yxHii,aja.

HOBHHa. Koje cBaKora ;^aHa o6jaB.tyjy ii,eHe n.iaheHe na oep.iiiH-

CKoj oepsn 3a npoH3Bo;;e miinpHxyc h x. j^. sar.xejia
: /Khxo,
xproBaii, KOJH pa^H ca skhxom.
uinnpHxycoM h x. 3,., a xaKohep
H CBaKH no.T>onpHBpe;ii,HHK y ii,e.ioj hcxo^hoj HeMa^KOJ. ^Knxap-
CKH xproBaii; paqyHa: u,eHa 3a xony (1000 kh.x.) iKHxa h3hoch x
Mapaiva, 3a xo.ihko o^ npH.iHKC MO"/Ke ce iKHxo npo^axn; y Ma-
paKa KOTiixa yKyriHO no^BOS J^o Bep.iiiHa : ano xohy j^a 3ac.iy'AHM
z MapaKa na xohh. naJBHuie Ky Mokn n.xaxHXH mojpim MymxepnjaMa
X MaH>e y MaH>e z MapaKa. Oh, p;aK.xe, KavKe no.T>onpHBpe;3;HHKy.
KOJH xohe p;a My npo^a CBoje ^khxo BO.T>aH caM n.iaxnxn ,,xo.xhko
:

H XO.IHKO (HaH]\re HaJMame y-^-z) MapaKa ncnop, ;:;aHanjH>e oep.iHH-

CKe saoe.ieniKe KypCHora .incxa sa vkhxo." TaKO ce npo^aje naJBehn
j^eo :acHXHe -/KexBe y Hcxoqnoj HcMaqKoj. xaKO ce hcxo h CKopo caB
xaMO neqcHH mnnpHxyc Kynyje o;i, xaMonimnx npoH3Bo^aqa,
3a KOJe je xaj 6ep3aHCKH xeqaj h H>eroBa Be-xn^nna ^mueoTUo nu-
Tame. ne on oh.xo 6ep3e. ohh HHKaKO ne oh oh.xh y cxaay
Ka;;iia

sa oap npHo.xHiKHO KOHxpo.xnniy ko.xhko ripaBH hapa (npo^nxa)

>KHxapcKn xproBaii, na /KHX}' uixo Kynyje o^i; h>hx h 6h.ih 5h My
ocxaB.T>eHH na mh.xocx h HeMH.xocx. — Y one cxynu,e HOBHna.
r3;e cy 3a6e.xe:«KeHH KypccBH p,p'yKaBHHx
xapxnja, aKU,HJa h x. p.
h upnxeaca.xan, xaKBHx xapxnja, ;^a oh ce ocBe;a,oqno ko-
3ar.xe:3a

;iHKO ce u,eHH na oepsn ona Bpe;a,HOCx. Kojy on HMa y xhm

xapxnjaMa. On najpa^nje Kynyje xapxnje KoJHMa ce „xpryje na
6ep3H" H BehHHOM He no3aJM.T>y]e CBOj noBan, nenocpe^HO ne-
KOMe co.xH^HOMe qoBCKy 03 noc.xa h.xh no.T.onpHBpe3;HHKy, KoJHMa
6h oho 0:1; noxpe5e xaj HOBau;, n Kojn 6h My n.xaha.xH KaMaxy
86 4 E .1

Ha To ne ^hkh Koje niTO oh saBHCH.TO oji; uHCTora c.iy^aja

H>era.
:\<i 6n ce OH naMepno na TaKBora ^OBCKa, a Koje HapoqHTO
.iH

c Tora, niTO ojs, H.era ne 6h Morao CBaKora TpenyTKa ^oGhth

HOBaD, HaTpar, nero oh Mopao qeKaTH na poK sa BpaKaH>e saJMa.
IIcTHHa je 6h OH Morao CBoje noTpavKHBaH>e .,yCTynHTH" (npe-
3,a

hgth) HeKOMe ^pyroMe, kojh 6h ra xxeo npHMHTH h kojh oh

6ho roTOB nojio:iKHTH y tomg c.iyqajy HOBau,, ann je Be.iHKO
HHTafte, Aa .in 6h oh Morao HaKn TaKO neKora, h noc.ie: ko-
.iHKO 6h Taj npncTao njiaTHXH. Me^yTHx\i Kaji, HMa neKy xap-
THJy, Koja ce pe^OBHO Kynyje h npoji;aje na oepan. oh je
CHrypan ji;a he OHora ^laca, Ka3;a My saxpeoa HOBau,, nahn Kym],a
Ha oepsH, KOJH he My 3,aTH 03 npnanKe ony H,eHy, KaKBy je bh-
ji,eo saoe.ie/KeHy y HOBHnaMa. BpojesH Kypcnora .incxa 3a H>era cy

TepMOMeTap no komc oh bh^h CBaKora ;i,aHa, Ha ko.ihko :siovKe

H,eHHTH HMOBHHy KOJy HMa.

IIorjiaBHTO Ha thm noroji,6aMa sacnoBan je ro.ieMH ^na^aj
niTO cy ra 6ep3e sa^ooHJie sa napo^no ra3^;HHCTB0, ^ihjh cy pe-
ryjiaTopn h oprannsaTopH one T^anac Beh OTHoqe.ie OHBaTH n
HOCTajy TO CBe BHme h Bnnie, a to h Mopajy ohth cbc ;i;oK.ie

6y;a;e nocTOJa.T;o Ti;aHaniH>e T^pyniTBeno ypeheme, h:ih y ohihtc ype-

i)eH>e KOJe oh 6h.t;o cnH^He BpcTe. Ho }^*eAHO bh;^h ce h to, KaKO
je oil, ro.ieMe CTBapame h yTBpl)HBaH>e u,eHe
Ba';KHOCTH, j^a ce
(,,Ky2ica," Teqaja) na 6ep3H Bpuin
na co.ini^aH h npaBnaan na-
^HH, CBe cy ce 6ep3e "nocTapa.ie H3BecHHM ycTanoBaMa, ;[^a ce
H3Ha^y n;eHe, KOJe cy y hojc^ihhhm 3,aHHMa n.iahane sa Kyno-
Bany h npo^^aBany po6y h xapTHJe. CKopo cbc 6ep3e, a napo-
qHTO naJBeha 6ep3a y HeMa^KOJ 6ep:iHHCKa, H33;ajy SBann^HH
,

..KypcHH .iHCT,'^ Ba3;a;a y3 capaTi;H>y ceH3a.ia, kojh cy nocpe;i,o-

Ba.iH y 3aKJby^HBaH>y noc.^OBa, xe 3aTHM hobhhc npeniTaMnaBajy
Ty .xHCTy. KaKO nocTajy th .,KypceBH,'" na kojh naqHH h H3Me^y
KOJHx 6HBa Ha 6ep3H hocjiobhh caoopahaj, qnJH cy pecy.iTaT
.TiHu,a

th Te^aJH, o CBCMy tomc 6Hhe p;oii,HHJe OHninpHnje H3n0/KeH0.

^yra^KH hh30bh 6pojeBa na Kpajy HOBHna. Koje ooHqno h
He 3ar.ie3,a HHTajian; kojh hhjc KaHHTa.iHCTa, h.th ce ne oaBH KaKBOM
pa^H>0M, HHcy 3HaqaJHH caMO 3a KaHHxa.THCTe h .T^y^e noc.i:OBHe,

Hero onaj naqnn, KaKO ce MeH>ajy th cyxn (5pojeBH y HH3y ro-

i^HHa, noKasyje H,BeTaH>e h.ih oHa:a,aH>e qHTaBHx rpana npoH3BO^H.e,
 r> E p 3 A 87

:^a qHJH je oncTanaK ,T;aHac Besana cpeha h necpeha itnx mhofo

xiLba^a.
Bii,T,nMO jacHO, 3,a (5nTHa ocHOBa h ycTaHOBc na oepsaMa mo-
])ajy, y r.iaBHOMC, oiith CByr,T,e iio,-ije;],HaKe . iioinxo je CByr;];e h
Hii.T> 6epa3a je;^aH h ncxH.
Ho n nnaK
nope;; xe Ha^e.iHe je;5H0.iHK0CTH 6hthiix ij,iLTieBa

ee y noceoHHM 8eM.T>aMa noKasyjy y opraHH3aij,HJH 6ep3e BeoMa

voqrbHBe pas.iHKe. ^mje heMO r.iaBiie ci-inKe pasMOxpnTH y npaxKO
Ha npioiepHMa.
HaJBehe euiAecue n oMcpuKaHCh-e oepse He 6am cBe, a.iH one —
Hiro cy HaJ3HatiaJHHJe —
^Majy KapaKxej) 3axBopeHiix K.iyooBa
Koje cacxaB.^ajy cxpy^HH 6ep3aHCKH xproBUH. Pe^OBHO cy o^BojeHe
oepse 3a *OH^OBe n oepse 3a npoH3Bo,T,e, a OBe cy onex qecxo
joni iio.iBojene y noceone 6ep3e. CBana o;^ h^hx qnHH yApy:aceH3e
Koje ynpaB.'ba caMo co&om, Koje pe^oBHO, Kao Kopnopau,nja, caMo
(hmocn Kora he npnMiixu y CBoje ^pyuixBo sa^.xaHa. noceSna
o^.iyKi/,

Mecxa na 6ep3H— onaKO Kao mxo xo HeKa;^ oeme onnixe h Kao nixo
je join H n,aHac no r3,e r:ie c.iyiaj ca ceannixHMa y upKBaMa y
HeMa^KOJ —
Hac.ie;HHa cy n Mory ce iipo^aBaxn. ii qecxo cxajy
BeoMa 3HaxHy CBOxy. u caMo ko je cxenao mbcxo h ko je npHM.TieH
Y v;^pymeifce mo'/KC Henocpe;tHO yqecxBOBaxn y xproBHHH na 6ep3H;
CBH apyi'ii ^i^P^jy ce iioc.iy'/KHxn koJhm o:t npnM.TjenHx ko-
MHCHOHapa — broker — aKO vKe.xe npaBHxii KaKBe iiocjiobc

na 6ep3H.^)
^a on ce Mor.xo vhn y H.xaHCXBO xaKBora y;tpy/KeH5a oep-
3aHCKnx xproBan,a, Mopa ce ne caMO cxehn Mecxo nero y3:py- ,

•/KeH>e pe;;oBHO xpavKH n ;;a ce no.xovKH BeoMa snaxna Kayii,HJa, ?^a

6h onaj kojh npaBH noc.xoBe c ohhm kojh je cxynno y y^py^eH>e

HMao H cnrypnocx, ;^a he oh ohxh y cxaay ncnynnxn cbc iipn-
M.hene ooaBe3e.-) Ty je, ;^aK.^e, oepsa oxBopeno opraHHsoBana Kao

1) TaKo M03ce y ItyjopKy ;io ,T,yine CBaKO ytn y 6ep3aHCKy ^tBopany, a.iH
yayxpa y
^BopaHu nocTojn aM*nToaTpajiHa ecTpa;i;a orpai^eHa orpaj^oii r,ne ce Gane caMO ohh 6ep-
,

saHCKu TproBUH KOJH.Ma je to jtonyiuTeno q aaK.iiyqyjy noc.iOBC Mo:Ke npuKu orpa;i,H a

:

OHaj KO y/KHBa Kpe^HT ko;i, Kojeia ox thx TproBaita tc Jioace OBOMe ;];aTa aajor aa KaKaB nocao.
y npocTop jioH;i,OHCKe Sepae 3a <:>OH;toBe nejia npaCTyua hhko ceM ohhx brokers-a, komhcho-
Hapa, H dealers-a, Tprosaua, Kojn Hsiajy ^onyniTeH.'".

2) IT.TH CoraxauiH Mopajy jaMqHXH 3a aera —

TaKO y .iIoH;;oHy aux HBoje ca no 500
i-yH. CTep. (lO.OOO jiapaKa) — h-iu oh Mopa ,T;enoHOBaTH cyjiy y uoBuy ujh sapTujaiia om,
88 4 E .1

MOHono.i Goraxaina. CTpy^iHH x^^roBi^n caMH cy ce ^OKona.in oepae

Kao y HeKY pyKy ecna^a xproBanKor, ohh caMii o;[^pel)yjy h yxBp^yjy
y3aHij,HJe. j.x, KoJHMa ce jej^HOM 3a CBar^a CMaxpajy
norop,6e uojj,

noc.iOBii Kao yaKrbynenH na Gej^SH, xy hm ce hc cmg Meraaxn hhxh

apacaBa hhth ko My ^paro nna^e. Ohh ey iieKa Bpcxa ..HOB^iaHe
apncxoKpaxHJe" 6ep3aHCKe xproBHHe.
^HHH ce Kao ji;a je naJBeha npoxHBuocx CBCMy xomc naJBeha
^paHij,ycKa Sepsa, oepsa sa ^ou^oee y JJapuay. Ty ne nocxojn
3axBopeHO yTi;py'/KeH.e 6ep3aHCKHx xproBaii,a, CBaK nMa Heiiocpe-
;naH n^^HCxyii Kao h na oxBopen xpr h Moace — ciko My ^2i^y

Kpe^Hxa! — ynecxBOBaxH y xproBHun. Ho Ka;ii; mxo Bnt^ajy ce h

pa^HHi^H y ij;iaBH:si o.iysaMa r;a,e npoji,ajy Ha 6ep3H CBOJe cxe^CHe
ynyxHHH,e na 3aT],yiKHHH,e /^p/KaBHora ffyra. TprOBHHa na oepspi
ype^ena je cno,TjaiuH>e T^eMOKpaxcKH Kao h ^p^KaBa. Ho HMa xo
CBOJe rpaHHu,e. Bam *paHn,ycKa 5ep3a 3a «>OHjtOBe Snjia je oj^

BaJKap;a uojiUTUUKa ycxanoBa, kojo:m ce ^pjKaea ciyvKHjia 3a iio-

,^HXH^iKe n,HjLeBeh y ^mjy ce opraHH3aij,HJy iipeMa xomc ona iio

BOJBH Meuia.xa. TaKO na.iaspoio na T naJBehnx *paHi],ycKHx 6epa3a
3a *OH;];oBe, napo^nxo na iiapncKoj, ycxanoBy napnexa (parquet).
X. j. npHBH.ierHcano yp;py^eH>e ceH3a.^a KOHii,ecHOHHpaHHx ojt

MHHHCxapcxBa —
xaKO sBane agents de change." CaMo xh cch-
.,

3a.^H HMajy no saKony npaBo, aa na 6ep3H nocpej^yjy y noc.io-

BHMa a 3a yoGn^ajeny narpa^y (Kypxamy); CBaK. komc je no-
xpe6aH ceH3a:i Ba:ba ^a ce oopaxn na je^Hora o^ h>hx. a nanpe;!
,

je BcK pe^eno, ^a ce y 9 o,^ 10 ciy^ajeBa hcko ko ^ean npaBHxii

KaKaB nocao h kojh :>Ke.xH 6p30 nahn ncKora. c koJhm he npa-
BHXH nocao. Mopa o6paxnxn na ceH3a.ia. Y H.nxoBH]M je pyKana.
Ti,aK.xe. MOHono.T nocpeji.OBaH>a noc.xoBHMa xe cy hm xaKO ocnrypann

orpoMHH T];oxon,H. 3a n,eo ro.icM caoopahaj napncKe 6ep3e nocxo-

je caMo 60 xaKBHx KOHU,ecHOHHpaHHx ceH3a.ia. Ilomxo CBaKH xaKaB
KOHu,ecnoHapHn ceHsa.i HMa npaBO. Ka^ nanymxa nocao c xora mxo
vKe.iH npecxaxH c pa^OM, npeji;.xoiKHXH ceon noc.ie^HHKa. npenexn.
cBojy KOHU,ecHJy (oa npH.iHKe Kao anoxcKapn y HcMa^KOJ).
;i;aK.ie,

xo ce Mecxa y cxBapn npoji,ajy h caji,a ce n.xaha oko 2 mh-

.

Bpe;^HOCTH. Ko HHJe KaA 6uJio Morao o;i,roBopaTU cbojhm oSaBesajia n^ahaiba, 6y;i,e BeiiUHOM
TpajHO HCK.T>yHeH, a jtncxa je cxpora ;tucmin.mHa a iipesia OHSMa, kojh cy ce He 6aui uaj-

"ZHCTuje noHauiajia y rocJiOBHMa.

 i; E p :? A 89

jiHJyHa «i>paHaKa 3a TaKBO MecTO. Occm xora cnaKH ceHsa.i Mopa

jom iio.iOyKHTH H KayiJ,HJy 0,1 250.000 <i>paHaKa. Th ceHsa.iH utto
H.Majy MOHOiio.i — MH.iHJyHapH cy.') Kpo3 itHxoije pywe ripo-

eeoMa SHaTan ,ieo

jiasH. AaK.ie, oko iio.iOBHHe-
—cbhx iioc.roBa Ha —
6ep3H 3a <t>OH^OBe. OiiH HMajy CBOJe Meexo y npocxopy 6ep3e orpa-

^eno orpa^iOM. a pa3:mKa npeMa bg-ikkhm eHr.iecKO-aMepiiKaHCKHM

oepsaMa ea.Mo je, ^aK.ie. y tomc. uito OB;i,e HHJe yKyiiHH Sepsan-
CKH caoopahaj mohoiio.i n})HBH.ieroBaHe rpyne. Hero je MOHono.iH-
cano y neKv pyKy caMO yHyTpamH>e je3rpo Tora cao6pahaja. no-
cie^ftH GeoMvr H3Me^y Kynna h npo,iaBii,a.
HeManwe 6ep3e H3^.Ie;^ajy pa3.iHqHTe je^'ina 03, Aj)yre. YsMeMO
.iHHa OKO npBO HaJBehe oepse oep.iHHCKy. xaMoypuiKy, *paHK-
:

*ypTCKy, HahnheMo, npe CBera, ^a cy oepse 3a CBe BpcTe noc.io-

Ba —
y e^eivTHMa n npoHsno^iH.Ma npnopane na ncTOMeMecry, —
KOHij,eHTpncaHe, Kao nixo to ooh^iho Hiije c.iyqaj y <I>paHH,ycKoj
H EHr.iecKoj. HapaBHo ,ia cy yHyT])a y ca.Moj 3rpa,'tH 6ep3aHCK0J
noABOJenii noceoHH „TproBH". TaKO ce noe.ioBH y npoH3BO^HMa
CBpmyjy y Bep.iHHy y HajcTj)avixH3eM o;; xpH Be.iHKa upocTopa
6ep3aHCKe ,iBopaHe. any
caMoj 6ep3H sa <i>OHp;oBe HMajy oner
CBoje MecTo noceone Be.iHKe xapxnje pycKe HOB^aHHn,e, p,hc- :

KOHTo-KOMaH^nx aKii,nje 11 X. :i.. iTte ce oGh^iho c H>HMa xpryje. —

no3,po6HHJe pasMOxpena H3r:ie;i,a onex xaMoypmKa oepsa Apy-
raqiije ho n])ycKe 6ep3e. XaMoypniKa 6ep3a
je noKpHBen xpr.
.,CBa OA pe,T,a yzLy^Ha MyniKa ny6:iHKa^ MO'/Ke nocehnBaxH oepsy:
KOMe je oHa 6aui na nyxy. npo.ia3ii Kpo3 K.y Kao yjiHUOM. Bpo-
;i;apH 11 xyhimu,!! xproRD,H, koJh ce y3 nyx oaBe, ;i;o.xa3e y oepsy

II xaMO BO/KH>y 6po;^OM h ;5pyre noc.xoBe. 0'^ cxa.xHHx

3aK.'Bvqyjy
nocexH.xaii,a Ha.xa3HM0 nope.i cxpyqnnx 6ep3aHCKHx xproBaii,a;

KOJH npaBe iioc.xoBe h.th caMii 3a ceoe h:ih Kao KOMHCHonapH 3a

apyre ceH3CLU\ X:itt He nocxojii onaKBa Bpcxa nocpejtHHKa koJh
.

OH npBeHCXBena npasa Kao iiapncKH arenxn, c.ioGoaho je

iiMa.xii

CBaKOMe oaBHXH ce MaKJiepcKOM pa;],H>OM. oh ce caMO Mopa no;i-

1) Ma ^a je caoGpafeaj na np. y Ilapasy xaKO orpojiau j,a ra 60 uoB.iauikeHiix

,

ceHsaaa ne Mory caMH caB:IaJ^.tTH, Hero Mopajy n npoTWB Bo.te rpaeTH h ,ipyre hckoh-
UCCHOHiipaHe —
TaKO SBauy Kyjincy (coulisse\ iiuaK Mory ohh Kaj; roji; hm ce npoxxe, iiouito
saKOH He .lonyiuxa KV-THcy, CBaKora HeKuHuecHOHapHcra ccHSa.ia noxKasaxu 3apa;i Kame
M „HajypflTH ra h3 xpaMa." Ohu ce, jtaKje, cBaKaKO Mory noSpHHyxu ;i,a hm Kyjiacapii
,

ocxaBe xojiHKo uoc.xoBa, h to c ^oGpuM AOOHUwiia, ko.thko y onuixe Mory caBjia.'j.axu.

 )

90 ,1, E ^

BprnyTH oimiTHAi ,T,y'/KHOCTHMa CBiiKora ceH3a.ia — Mopa bo-

;i,HTH H3BecHe KitHre, y Koje ynncyje noc.iOBe Tji,e je nocpe-
;^OBao, 3aKjLy^iHHD,e h t. jj,. Ob^^g je, ;^aK.TC, »oc.ieAHO hsbg-
;i;eHO na^eJio „c.Tio6o3,Hora cen^ajia". _CaMO cnojBaniH.a ynpaBa y
pyKaMa je TproBaqKe KOMope, Koja je sacTynHHuiTBO Tproeaq-
Kora pe^a ypet)eHO o^ ^P'^KaBe. — IIpycKe 6ep3e, a Hapo^HTO
oep3a y Bepanny, neKaKO cy ocooena cpe;ii,HHa H3Me})y cxporo
3aTBopeHHx 6ep3aHCKHx KopnopaLi,HJa enraecKHx h aMepn^KHx,
IT OHora cxaita y XaiviGypry. IIpycKe oep3e KOHii,ecHOHiipaHe cy
i);i; ;],j)/KaBe h CTOje TproBa^KHx KOMopa, t. j.
no^; pyKOBOji;cTBOM
H3a6paHHx iiyHOMohHHx opraHa Behera xproBanKor peji,a, y Bep-
.iHHy naK iio;i, Ha.nHK na to „HajcTapHJHMa h3 TproBa^iKora peji,a".
Ohh o^Jiyyyjy y nocie^nifcoj HHCTaHii;HJH o y3aHii,HJaMa dito Bpeji,e
3a 3aK.T>yqHBaifce noc.iOBa h HaMeiuxajy (y r.iaBHOMe) oprane —
ocp3aHCKe KOMecape h ji,enyTHpii,e — kojh ce HMajy CTapaxH 3a
ciiojbainifcH na 6ep3aMa, h nopeji, xora H36opHe cyTi,OBe 3a
pe;i,

iipecyhHBaEbe ohhx cnopoBa, kojh ce npe;i, KbHx Ti,paroBO.T,HO h3-

Hoce — ay iiojeAHHHM cnopHHM imxaitHMa, y Koja HHJe oti, hh-
Tepeca OBTi;e iioT^poGnHJe y.iiasHTH, cTpane cy o6Be3aHe, iipeMa
noroTi,6aMa 3a iiocjiobc, riOKopaBaTH ce o;i,.iyKaMa TaKBHX H36op-
HHX Bep3a nnje 3aTBopeHO y3;py/KeH>e, a.in iinaK 3a to
cyji;oBa.

HHJe CBaKOMe jj^onyuiTeH npncTyn na 6ep3y, eero je noTpeSno

HMaTH Hapo^HTy yjia3HHii,y. Ta KapTa naK j^aje ce 3a He oani
BCTHKy TaKcy CBaKOMe ji;oMopoj];ii,y, kojh Ka'/Ke a ji^a My ce mo'^kc
BepoBaTH: ji;a xoKe 6ep3y ^a noceTH y ii,H:by TproBHHe, h Kora
iiopeii; Tora npenopy^ie 3a npHMaite na 6ep3y n ^JianoBH — iipe-

nopyKa, Koja hh HaJMaite ne o6Be3yje OHora kojh je jtaje xe ce

iijiCMa TOMe Mome h ;ii;o6hth o^ CBaKora tmana 5e3 H3y3eTKa. Ha
H3BecTaH poK HCK.^yqyjy ce ohh, kojh napyme MHp, yBpe^e q.ia-
HOBe oepse, pacnpocTHpy jia'>KHe r.TiacoBe h kojh cy necnocoOHH
3a n.TahaTfce — Me])yTHM na HCMaqKHM 6ep3aMa ne nocxoJH ona
enrjiecKa cxporocx j^Hcn,HnjiHHe. H ohbhih GanKpoxn pe;!]i0BH0 jto-
oHJajy iioc.ie HssecHor BpeneHa hohobo npncxyn na 6ep3y. Bjiacx
oepsancKHx ynpaBa Majiena je. 3a xproBu,e ne nocxoje Apyre
KaKBe Ka3He occm npHBpcMenora ncKJByqeH>a. '

1) Ha ocHOBy qwcTo npueaTHora cuopasyMa, h. np. c aoBetiHM 6pojeM *upaMa, no-

lean cy HajcTapujii y nocjie;;Hie Bpewe KaHcitnBaTH „yKopoM" HaponnTO neiacHO nocJOBaite:
 fi E P 3 A 91

CTpyqmix TproBai],a, sacTynnnKa oanKapcKHx Kyha u

Ilopep;
KOMHCHOHapa, HahnheMO h na iipycKHM oepsaMa ceHaajie. II y no-
r.iej^y na censa.ie npycKe oep^e neKaKo cy y cpe;i;HHiT, n^Mehy
KOHii,ecHOHHpaHHx aTGHaTa y IlapHsy h iioxnyHO c.iooojHe ceH-
aa.iCKe pa;iH>e y XaMoypry. Moace ce CBaK BamiMaTH censajiCKOM
pa;3;H>0M h HMa;5e mhofo ..c.io6op,hhx"' ceHsa.ia, ^mje Bo^eifce
pa^me hcto xaKO :\ia.io ^o;^.^e'yKH KOHTpo.iH Kao h oho y XaMoypry.
MeJ^yTHM aaysHMajy ocooeHH no.iO/Kaj na iTpep,.Tor oepsancKnx
iiHCTaHH,HJa 03; B.ia;j,e noTBpi)eHii .,3aK.ieTH* ceH3a.iH. Ohh ne-
Majy Kao iipBeHCTBena nj^apa n napo^HTO
iiocpep,HHii,ii HHKaKBa
HHcy, Kao napncKH arenxH, HCKM,yqHO OB.iamheHH 3a nocpe-
;:^OBaite, —
noBeK ce Movne no CBOjoj n;paroj bo.t>h oopaTHTii
Ha 3aK.'ieTora ii.in na He3aK.ieTora censana. TIpeHMyhcTBeHH
no.iO'/Kaj —
He y3eB y o63iip He3HaTHa npeHMyhcTBena npaBa
npn npHHy,T,Hn.M npo;^ajaMa 11 t. hoctoJh caMO na 6ep3H ,t;.
—
3a e^eKxe, h to ca.Mo y ko.ihko ee caMO ohh nnxajy npn yxBp-
I)HBaH.y ;:^HeBHO^a Kypca 3a noje.T,HHe xapxnje. Ha^e.xHO — a.xn

He 6ani o;^ pep,a h cxBapno —

-
y3HMa ce o63np caMO na
Hoc.iOBe Koje cy ohh 3ak.T,yqH.iH Ka^a ce HcxpavKyjy h 6e.ie>Ke
uene nOHy^ene, xpavKene n H.xaheHe.^) Mei)yxHM BH;i;eheMO jom,
Ti,a je y mhofo ohomc kojh 3aK.-byqyje nocao cxa.io 3,0
c.-iyqajeBa
Tora, ;:;a ce h xaj nocao y3Me y o63Hp Ka3;a ce yxBpt)yje (5ep-
saHCKa n;eHa. To h. np. Bpe;^H napo^nxo 3a KOMHCHonape, HHJe
MymxepHJe cno^i^a KOHXpo.iHniy KOMHcnonapa noMoky HOBHHa, ;i,a
.iH HM OH o6paqyHaBa npaBH h3hoc u^ene x. j. ony ii,eHy, Koja —
je HBHa^ena na oepsn h saoe.ievKeHa. TaKBH pe*:ieKxaHXH. p;aK,ie,
oomno cy Maae n.iH bhuic ynyhcHH na 3aK.iexe ceHsa.xe 11 —
aKO He 3a cbc Bpcxe nociOBa. Kao mxo heMO ,T,ou,HHJe BH3,eTH.
y ocxa.TOM 3aK.iexH ceH3ajiH paB.iHKyjy ce o^ ocxa.inx ceH3a.ia
caMO j^yacHOCXHMa ohh npe CBera ne xpeoa ;],a
: 3aK.'byqyjy B.iacxHxe
HocjiOBe,HHXH xjDcGa j],a jeM^e 3a HOc.iOBe.'') — Y HeMa^nvOJ HHJe.
;(aK.T>yqQBaH>e nocjiOBa c TproBaiKHM nojiotHuiiuMa h t ;;. a 6e3 3HaH,a npiumnaaaa, mro
one npBe yapaBO HaBo;i,ii Ha HCBepcxBo. MetjyTHM Kajt laKo „yKopeHH" npocTO na npocxo
oj,uHJe yKop — CTBap On ce Ha TOiie h saBpuiHJia, nouiTO TaKo mxa h hhjc ocHOBaHO
Ha npaBy.
1) JI,onHHJe lie 6mth peq o naqiiHy KaKo ce H3HaJia3u xeqaj (Kypc).
•2 BajieheMO xaKo^ep ;i,ouH0Je, ;i;a ce a n 3amxo ce xa Hape;[i;6a oi5;i.ia3n ceaKora jtaua

u iiopejt ccH3ajicKe 3aKJiexBe.

92 A E ^1

^aK:ie, sa ceH3a.iCKy parity iiOTpeona OHO.iHKa HMOBHHa, KaKBy

Mopa HMaxH napHCKH arenax. Ha iipoxHB Gnea He 6am pex-
Ko, ^a xproBii,H KOJH cy iiocxa.iH necnocoGHH sa nJiahaEbe 6y/i;y

nocxaB.TLeHH 3a ceH3a.^e, 6h ce y xoMe no.xoacajy moxjih onex

3;a

„oiropaBHXH". Hcxo xaKO 6hjo 5h norpeniHO mhcjihxh je v ji,si

HeMa^iKoj peji; 5ep3aHCKHx TpioeaHjCi y oiimxe peA 5oraxHx Jty^n.

HaiipoxHB Mo>Ke ce pehn, Ti;a pasjiHKe y hmobhom cxaity Gam
H3Mel)y oepsaHCKHx xproBaij,a T;ojia3e ]Met)y HajoiiixpHJe hmobhc
pa3.^HKe y jeaHOMe exajioKy. y xomc iiorjie^y xo je BaHpe^Ho
.,inapeHo" jipynixBO — xy BaM je qaxaB hh3 ojt 3acxynHHKa Haj-
Bchnx GaHaKa, H3a kojhx cxoje KariHxa.iH o;^ 50 h BHine mhjih-
jyna MapaKa, na ^o Hajjaii;HHJHx cnpoxHHx pH6HD,a, iiixo acHBe h3
j];aHa y ^anxaBopehH c ohhm CHhyniHHM KOMOHHai^njaMa y nenaiNia.

IIo Ka;^ inxo ce Ha 6ep3H ^sacjiy^Ke" rp3,He HMOBHne, ncxHna

BehHHOM Ha na^HH, mxo HMOBnne BeK no ceon Be.inKe H3BaH-
peTi,H(> HaGyjajy h yMHOHce ce, ho xo BehnnoM cxaje xo.iHKor;\
•/KHBqaHora nanopa, 3,a ^khbox jennora cneKyjianxa HHKaKO nnje
xo.iHKo 3a saBHcx, Kao mxo xo no neKO cama. He CMe ce HHKaKo
^rncnnxH, /i;a CBaivH GepsanCKH xproBan, oji; pe^a hoch y cbomc
xopHHCxpy Mapma.iCKy najmn,y ooraxCBa. —
ycjieji; xhx rojieMHx

pas.iHKa pe.T, oepsancKHx xproBai],a y HeMa^Koj HHKaKO He ^hhii

onaKBy (cpa3MepHo) je^HOCxaBHy KJiacy Kao mxo je nnne ^JiaHOBii
BejiHKHx enrjiecKHx Kopnopan,HJa. To je xeniKa Mana hc ca jeji;-

Hora, Hero H3 bhihc oosHpa^^.

Ko cxoJH H3BaH 6ep3e BeoMa je CKJiOH>eH y ou,eHH oepse
y3exH na oko y r.iaBHOMe xy OKo:mocx, mxo ce na 6ep3H ne Gam
pexKO ,^o.ia3H 30 ^oGhxh najiKK na .lyxpHJcKC 3roTtHXKe, 3,0 Koje
ce ^oGhxh cpa3MepH0 Ti;o.ia3H .,Ge3 MyKe",Hmxo ce onex c Apyre
cxpane qecxo H3ry6e y nrpn na Gep3H ymxeji;e ;i],yroroji,HmH>era
xpyji,a, a na Kojy nrpy naBoji^e JBy^e; Kojn nnKaivBa noc.xa h CBe3e
HCMajy c xproBHHOM na Gep3H, pa3HH arenxn h oGjase komh-
CHOHHx Kyha c Aocxa 3.ihm r.iacOM. Hpe^.iosn, KOJe je yMHHH.ia
KOMHCHja (aHKexa 3a Gep3y) 3a ncnnxHEaae npnjiHKa na oep3H,
a Koja je pa^PT.ia nocjeT^me Ti,Be npaBOM xohe j^a ce
ro3;HHe, c
Ho;i,BprHe Ka3HH aaeo^euje na HeeKOHOMny h mxexny nrpy na Gepsn.
onaKo Kao mxo no/i;jie/KH Ka3HH h 3ejieHamxBO, h ^^a ce or.^ace
Aa npaBHO ne Bpe^e cbh xa.KBH hoc.iobh. Y kojihko ce h Hna^ie
 15 E P 3 A 93

pa3HH.M MepaMa — onhe roBOji ;i;oii,Hiije

o HCKOJiiMa movkg —
CTBapHO cnpeqHTH eKcn.ioaTHcame npuBaTHe nyo.iHKe, h y oniiixe
yqemhe y oepsancKHM iioc.ioBHMa HeiiosBanHMa. koJh neMajy hii-
KaKBe CBe^e oepaaHCKOM TproBHHOM. Ba-i^a npej^ysexH xe Mepe.
c

IIcTHHa noTpeoHO je nasHXH Ha to, x^i ce HaJBehn 6yKaqH ne

CMaxpajy h Kao KajGojBH KpHTHqapn, HapoMHxo c xora, iiito h3-
BecHH iio.iHTHqKH KpyroBH Ba33ia npe^BOine CBaKy Bojny npoTHBv
6ep3e. ;i,OK MebyxiiM ohh BeoMa n;o6po snajy KaKO CTBap ctojh
H HH HaJMaH^e ce ne njxjTHBe KpyimiiM p;o6Hn,HMa. He Baa>a —
03;BHme oiiTHMHCTnqKH cxBaxnTH HH xo, p,a he ce nyo.xHKa .xaKO
moKh o^cxpaHHXM o,i yiieniha y cneKy.iaH,HJaMa.
MehyxHM Ba.x^a npe CBera Hcxahn, ;i;a HHKaKO ne mo/KC (5hxh
najouTunje rneji,Hnixe. ca Kojera he ce no.xHXHiiKH h cou,HJa.xHO
HO.iHXHUKH nocMaxpaxH 6ep3a. xo: KaKO :ia ce no^ CBHMa noro;;-
oaMa o^iyBa noce^, okhmh, kojh HHKaKO nehe ;];a ce ji;p7Ke na^e.xa
.,naMex y r.xaBy. ho koJh xohe ;;a na 6ep3H pH3HKyjy CBOjy
HMOBHHy. C nor.xe;3;oM na CKpos Heonxo3,He 4>yHKi],HJe. Koje HMa
oepsa BpniHXH y cKOHOMHOMe /KHBOxy, o^; mhofo Behe, nanpoTHB,
BavKHOCxn je nHxaH>e 1.) ;ta .ih ;^aHac r)ep3a y oniuxe
:
y npKOC —
OHHX H3rpe,T,a nixo joj ce cxaB.-bajy na xepex BpniH one cko- —
HOMHe *yHKn,HJe KOJe joj Ba.x^a Bpuinxn —
o xomc Hnxamy onhe
roBop ;non,HHJe: -Me}^)yxHM jom OB;:;e mo'/Kcmo ce ^o^po6HHje ynycxHxn
y jep,HO npecy^HO npexxo^ino nHxaH>e. na hmc 2) y nnxan^e, 3,a ;ih
ona rpyna .iHH,a. y qnje cy pyKC npcMa p,aHaHiH>oj opraHH3aii,HJH
oep3e no.xo7KeHe one *yHKi];HJe, MoacenpcMa CBOJoj ocoochocxh ;i,axH
H 3a xo noxpeone rapaHxnje. To nnxame BavKHHJe je ho KyKH>aBa.
35or H3BecHHx lUBHHT^.xepcKHx HocxynaKa. Mh hcMO — 3,oii,HHJe —
Bn;3;exH, na oepsn HCMa hh oo.xHKa hoc.xobhhx hh MaHHny.xa-
p,a

ij,HJa, KoJH (5h ho CBOMe oG.xHKy. no ce6u, 6h.xh „noy37],aHH" h.xh

..Henoy3aaHii", Hero HMa,^e caMO noyspjannx h Henoy33,aHHX ."By;i,H

o;; noc.xa, kojh ce cxy^KC ohhm o6.iHU,HMa. .Tuuhoctu cy oho ihxo

je r.xaBHO. Oxyn;a neMa no ccGh onixpnje Mepe npoxHBy s.xoyno-

xpeoa Hero mxo je 3aBoheH>e cy^a uacTU op, ^.xaHOBa cxa.xeniKHx.
Kao Tuxo xo npe^.xavKe oepsancKa aHKenxna KOMHcnja, kojh oh —
nocjiOBHy npaKcy cxa.xeniKHx njianoBa no;i,BprHyo HcnnxHBaH>y,
na Ho;3;HrHyxe kojh 6h y ;3;aH0M cxy^iajy H3pHii,ao Ka3He,
/Ka.xoe.

Hora^ajyhn napo^nxo ^lacx, h kojh oh no noxpeon o,T,.xyiiHBao h o

 :

94 A E A

HCKvLy^HBaity h3 oepse. Ho Ba.T>a HMaTH na jMy obo : ,,cyTi, ^acTn'*

KOJH oil OHO o;]; yxnuaja j^a uocTOJu sajeAHH^KH h
iipeTiiocTaB.T>a

jeaHOCxaBHH nojaM o ^acTH ynyxpa, y caMOMe cxa.ie'/Ky. Hena

cyMH,e jia y HeMa^Koj HHJe xaKO; h ne mo/KG hh ohxh xaKO no
caMOMG ypel)eifcy neMa^iKHx oepasa, ^HJe cy Kaimje oxBopene aa
CBaKora oes pas.iHKe. ITpe CBera He iiocxojii hh npH6.iH'/KH6 je;n-
HaK :rHUHH no.iOyKaj Mehy nocexHOii,HMa 6ep3e. kojh ce CKpos pas-
.iHKyjy hmobhomg cxaH>y h no r.xeTi,Hmxy.
H no .I[oH;iOHCKa —
6ep3a 3a ^oh^obg opraHHaoBana je mhoto bhhig .,n.xyxoKpaxcKH"
(n.iyxoKpaxHJa = B.ia^aBHna 6oraxcBa. KanHxa.ia), nomxo ce xaMO
xpa:rKH, Kao mxo cmo BHj^e.iH. Kao npexxoji,Ha noro,T;6a 3a npn-
cxynaH>e 6ep3aHCK0J xproBHHH. CBaKaKO h BeoMa 3HaxaH hmobhh
yjior h jcMCXBO. Met)yxHM ne CMe ce mhcihxh mxo je y Hena^iKOJ
ji;onynixeH npncxyu na 6ep3e h OHHMa mxo CKopo HHmxa ncMajy,
T^a je xHMe yjej^HO y HeMa^KOJ h CMaitena na 6ep3H B.xaj^aBHna

Be.xHKHx Kannxa.xa. HcMa o;; xora caBpmeno nnnixa, uaupoTue:

xa B;ia^aBHHa Bpmn ce caMO y ^rnoro CKpHBennjeM o5.^HKy xe
no xoMe je h mhofo Maite noA.xO/KHa ocehaiby o^roBopHOCXH
Kpynan KanHxa.iHcxa, Ka3;a ra ysMy na hchhx, yKasyje na
Be.iHKH,
MHoroopojne ..mapene e.xexMenxe". kojh yqecxByjy y x})roBHHH na
6ep3H. Met^yxHM H3BecH0 xh ce e.xeisreHXH ne naaaye HCKJby^no y
MaK.e HMaxHHM c.iojeBHMa 6ep3aHCKHx xproBau,a. nomxo qacnocx
H nomxeH>e je^Ba he ohxh ;i,a H;ty qecxo pyny no^ pyKy ca
T^yoHHOM Kece. Me^yxHM je^o je H3BecH0 : ;a,aHac Moty caMO .,jaKe
pyive'*,X. j, BejiHKH Kannxa.in Bprnnxn ^yHKn,HJe, KOJHMa CJiysKH

xproBHna na oepsH. KoHU,eHxpau,HJa Kpynnnx Kannxajia, na Kojv

ce ^anac mhofo ncajie, y pyKana bc.xhkhx GanaKa npocxo je ne-
onxo^na, y H3BecHHM rpaHHn,aMa, 3a naniy ,^aHamH>y CKOHOMny
opraHH3an,HJy. Ma.xH cneKy.xanx. kojh ce xpyji,H 3ac.iy/KHXH mxo
Ha iNia.iHM ji,H$epeHu,HJaMa y u,eHaMa h kojh je o^ 6ep3e na-
^HHHo nonpHmxe r,^e oh xxeo xck yjiOBHXH HMaoBHny, Kojy ne
noce^yje, xaj — He HHKaKBy CKonoMny 3a;iahy oho mxo
ooaB.i:,a ;

H>eMy n])Hna;iHe Kao 3ac.xyra ca cbhm oes noxpeoe n.ialia na-

po^HO ^a3^HHCXB0 sajinniHOMe napasHxy. Jl^on,HHJe hcMo bh-
ji,exH jom KaKBe ro.xeMe je3HB0CXH Mory Kpynne KannxajiHcxe H3a-

SBaxH na 5ep3H 3a napo^He hmoehhc, a xaKO^ep hcMO BHji,exH, ^a

an ce H mxa oh ce Mor.xo npe;^y3exH xe aa ce orpanH^e xe onac-
 F. E !• ;3 A 95

HOCTH. ITo MebvTiiM ;ioK je fLHxoBa capaji;K.a c ;^pyre CTpane oiiex

ca CBHM neoaxo^Ha h 3;ok oh KOMe on
Haij,HOHa.iHO ra3;nHHCTB0.
He;tocTaja.'[a caMO y sa-
cioa KOHi],eHTpHcaHHx KaiiHTa.ia, ;noni.io

6UCH0CT o;t TybHHCKHx KaiiHTa.iHCTa, Ma.iH je cneKy.'iaHT na GepsH

•loBeK, KoJH OH CBOJ pa.T, Morao KopHCHHJe npHMOHHTH Ha ;i;pyry

KaKBv pa;tH>y. Ho oaiu oh na npBOMe MecTy h cnpeiiaBa xe He MO'/Ke

;ui nocTane K.iaea 6ep:^aHCKnx TproBau,a, Koja oh dw.i-c\ jodHocTaemija
HO CBOMC npexxoAHOMe oopasoBaay, BacHHTaH.y h no.iO/Kajy, KOJa
6h Kartpa oHJia H3a6paTH h3 CBOje cpeinHHe .^cyAOBe ^lacTH," kojh 6h
onex Mor.iH HMaxH ^'^obo.IjHO eneprnje ^^a yxH^iy BacnnxaBajyhH h
MHJe (5h ce ocy;^e Mopa.ie peCHeivXOBaxH. Hehe ce HHKa^a moKh
hocxhKh, 3,a ce yBavKaBajy ocyp,e xaKBora cy^a 'lacxn, kojh oh hohh-
Kao H3 H36opa OHaivBe MeniitBHHe. KaKBa je nanac y ny6.iHH,H na oep-
3aMa y HeMauKoj. —
:ieMa hh 3a xaj h,h.T3 noxpeone npexxo^ne
HoroA6e: ne hocxoJf je^iHocxaBan .,HojaM o qacxn.'' HpeMa xoMe
Moje je nHHHO Mnui.T>eH.e^ Koje OBp,e HCKa3yjeM c noxpeoHOM
)

orpa:noM. Homxc mhc.ihm. ;;a oh Me c npasoM mot.xh 3anHxaxH sa

H>era, obo: nacnocT je ja^HHa CBaKe ;^pymxBeHe opraHH3an,HJe;
Ha HauToj 'X H Ha CBaivOJ 6ep3H B.xa;na CTeapno T];y6rBa Keca c na-
paMa. a ;tpKiiHJe mije hh MoryKe. Ho xoMe Ba.ta xo nojte
H>oj ocxaBHXH H Ha xpa'/KerbeM Be.iHKHX HOBqannx ra-
(JjopMajiHO^
paHi],HJa OTeofcaTu npncxyn na oepsy. TnMe ce Hehe oja^aBaxn
Ho.iO/Kaj KpyHHHx KaHHxa.xa. nero xaKO xeK Hocxaje Moryhna koh-
xpo.ia, H xaKO xck mo/KC HOCxaxH je;i,HOCxaBHO r-ie^nnixe na oho,
HTxa ce y 6ep3aHCKHM noc.xoBHMa HMa CMaxpaxn Kao nacno a
Hixa Kao He^iacHO. Ha obo he K.iHMnyxH HCBepno r.iaBOM onaj,
KOJH je CBHKao CMaxpaxH oepsancKe xproBu,e no ceoH Kao K.xy6
3aBepeHHKa npoxHBy H.xop,OBa xyhera pa^a. TaKBOMC Ba.T>a KasaxH:
He nosnaje hx. Pen je o xomc, KaKO p;a ce e.ieMCHXHMa necyM-
;i>HBe ^acHOCXH, KOJHX CBaKaKO y xomc cxa.ie-yKy nna Kao h y
CBHMa ;i;pyrHM cxa.TC/KHMa, homoxhc T^a Mory bhuic HcxaKnyxn
CBOJe r.xeji,HHixe ho nixo je xo oHBa.io ^o ca^^a; nHxaae je caMO
H.n JiH OH 3a xo 5h.io Horo^HO cpecxBO opraHH3au,HJa 6ep3e BHnie

HO eniMecKOMe na^HHy. 3a ca^^a HarnmeM xoMe MHHi.Xjeay. Bepsa

;ecre mohoho.x ooraxama, h nnrnxa nnje Ma.xo;;yniHnje ho xxexn xy

1) To ce MnmjbeH>e cjiasse c MHiii.ieibeM HajSHaqajnujux cneuiijuJiHCTa y CTP3U,H.

96 4 T-^ -1

MHH>eHHii,y npHKpHBaxH iiynixaKbeM hh oepsy ciieKyriaHaxa oes

yTHi],aja, xe xano 3;aBaxH Be.iHKOMe KanHxa.iy Moryhnocx ;:^a o;;-

roBopHOCx 3a CBe mxo oHBa iipe6an,H na it,Hx.\)

Mor.io on ce Ha3,axH, ;i;a on ce cinqiiH u,H7beBH Mor.xH Jio-

cxhIih eHeprHMHHM ^po/eaemiM na^sopoM. MebyxHM y lIpycKOJ
MO'/Ke Ha OCHOBH iipaBHOJ MHHHCxap xproBHHe ;],ocxa HeorpaHH^ieHO

yxHD,axH. IlHxaii.e oh caMo 6h.xo, uaKo ^a ce bo;i,h na^sop. Y

AycxpiiJH nocxoJH ;qi/KaBHH KOMecap, koJh ti;o caj^a nnje yiipaBO

OHO Kaji,ap HHmxa Ako oh ce ycxanoBHO na oepsH cy^,

y^iHHHXH.
iiacxH 6h:io oh vKCJiexH, ^a ce nocxaBH ap>KaBHH KOMecap 3a xy-
'/KH0H,a Ha Haqnn Kao mxo nocxojn :np'/KaBHH xyvKHJiau, Me^yxHM ;

BepOBaxHO T];a oh 6H.xa norpeniKa caMo cybefte npep;axpi y pyne

.-^pvrHMa a ne cxa.xemKHM ;i,pyrapHMa. He Mooice .ih ce naK Ha
xo pa^ynaxH, ^a he caM cxa.ievK ohxh npo/KMan ko.ihko je BHme
Moryhe bhcokhm ii,eH.eK.eM ^acHOCxH y noc.iOBHMa, ii,e.ia oh xa
vcxaHOBa Gn.ia .laKp^^HJa h oh.io h ne ycxanoBH.
oh oo.te p;a ce
npe;ii,.xo'/KeHO je ^ajte xo, ;^a ce a;i,MHHHCxpaxHBHHM oepsaHCKHM
h
opraHHMa — ,,HajcxapHJHMa." ,,6ep3aHCK0M KOMecapHJaxy" h x. x
— npH,T;ajy ji,p/KaBHH KOMecapn sapaji; npncycxBOBatea npn pa;i,y.

^IaH>e OH XO 6h.io noxpe(5HO 36or KOHxpo.ie, a Bnme c xora, ;ta

OH ce oj cxpane .'^pvEaBe moimh ^hhhxh npe;i,.i03H h ;i;a oh ce o

itHMa Mor.xo nperoBapaxH ca 3acxynHHu,HMa xproBa^Kora pe;5a.
TaKaB paji, hhjc hh caji,a y HcMam^oj HCK.T,yqeH, Ho H3BecH0 ne oh
ce CBHM XHM cxBopHJio -HHnixa o,i iipecy^na /inanaja ; HaJMaH:.e
OH ce iiaiv ycne.xo boti,hxh KOHxpo.xy Ha;ii; caodptafiaje.^i. 3aMHm:ba
ce p;a je xa KOHxpo.ia mhofo
ho hixo je xo y cxBapn.
.xaKuia,

Ha nHJaD,y 3a vkhboxhc HaMHpHHij,e mo'/Kcimo nocxaBHXH hcko.xhko

vKaHTi,apa ;i,a KOHxpo.iHuiy, ^a ce ne *a.xcH*HKyjy HaMHpHHi],e, 3,a.

Mepe npaBe h xaqne n x. y,. TeuiKO je pehn nixa oh ce

oj]i,y

xxe.io nocxHhH na.iHK na xo c o^amnjEaHjeM na 6ep3y p;p/KaB-

HHx Ko:N[ecapa, na Ma ko.ihko h^hx oh.xo, Ma oh.ih ohh ko.xhko

1) Ka,a;a6h cTBap ;i;praqiije ciajajia He Oh y oniuTe 6h.io paajiora Gepay orpaijHBaTH

H He yuHH..TH OHa 6y;i,e ;ja cBe oTBopen xpr ouaKo Kao uito je y XaMuypry. KapaKxep
j,a

xaiiOypuiKora iproBaiKora pe;i,a, kojh HMa CTOXHHajia rojiuHa cxape ^noCipe xpa;;uuHJe, yiH-
Huo je, xe xaMGuijfca cKpo3 cjio6oji,Ha ijepsa He cajio m
ne ena^a y HaJHecojH;i,HHJe, Hero
epa3MepH0 ;^o.la3II Mel^y HajGo.Tie CBOJe spcxe.
 B E P 3 A 97

My j^paro vmhh, Moxpe y ^acoBHMa Ka;i;a je caoopahaj ;^a ce:

a p;a

He ;^orop,H HuniTa iuto ne oh Tpeoa.io ^a 6y;a,e. OnuiTu na^sop

Ha A 6ep30M TO je upaana pen, o tomb ea.bo 6utu ua hucto; i.%aeHa
je CTeap oeo: noje ce o^pe^ene pa^ihe Moiy u xoRe ^a noHTpojium^f
yau 4a ype^e noMoKy aaKOHO^aeuoi Memauia, ujiu uoju ce nocAoeu
H. up. u u3MP^y Kojux Jiuii^a Moiy u xoKe /fa cnpene. RiaBHO je
j^aKJie, npo^pexH p,o ynyTpauiThocTu caoopahaja.

Ca;^a heMo iipehn na to KaKO ce Bpinn cao6pafeaj, ua

H>eroBe oo.iHKe, na naqHH Kano ce o^pe^yje Kypc (Te^aj) h KaKO,
ce CTBapa ij,eHa.

-^=«»-^

JlMO XVIII
 „KJIOnOOBA]-bE"
(n H C A H O C A M O 3A O ^K E Ifc E H E ;i> Y l\ e)

Die Emancipation der Frauen ist die gross

Schmeichelei tiir das mannliclie Geschlecht.
„ri. Bl."

3a OBY xyby pen s^ajy caMO o>KeH>eHH .T>yTi;H a HeJKeH,eHH .

3Hahe 3a my. Ka;i ce O/Kene h.ih Ka;a; 6y^y obo iipo^HTa.m. Ona
oe TO.iHKO o;[iiOMahHJia y opannoM vKHBOTy , ,T,a th Be^HTO syjn y
yiuHMa. n cxpax xe no^yxBaxa 03, Ebenora 3,ejcTBa. CTj)amHa je
H ysKacHa to pen ! Ona noraba xy^ora ciipoMaxa y KO.ieGn h
Mohnora Li,apay najiaxH; ona T^ejcxByje Kao Bopi^nJHH oxpoB: Jia-
rano, ajin noysaano 11 HeiipoManmo. Ko.xhko je ^o ca^a SHano.
join HHJe MaJKa po/i;HJia jyeaKa, kojh je oj^ojieo ch.ih KJioii^oBaiLa

a MHOrH je ^HB-jyHaK y' n.xeMennxoj 6op6H iipoxHBy K.ion^OBaiba

oxHniao ca oojninxa KpBaBe r.xaBe !... Jep,aH naKOCHHK xBp3;H, ^a

acena cbojhm oe.in^r npcxuheM moa'c j[a y.xy6H HajxBpi)H eHr.xecKii

nejiHK. K.ion^ojyhii h3 jjana y ^an CBe na je;i,HO iicxo Mecxo. Ila

Tcaji; xaKO ctojh cxBap, OHji;a nnje ny^o, mxo cbh .^tyjiiH, h cjiaGn
H jaKH. H Be.inKH H Ma.xH. naji,ajy Kao MyBe, h no^.^evKy napoSnoj
Mohii '/KeHHHor K.ion*OBaita.
K.ioii<i'OBaH>e, h. np. sa meiiinp. iionnifce OBaKO. ./Kena bcjth
My»:y :

— Bam je KpaJH>e BpeMe, aa mh Kynnm memnp ca Hoje-

bhm iiepjeM.
— ITa XH HMain .len meiunp; y ocxa.iOM xaKaB je memnp
CKyn, H ja xh ra nopeji; Haj6ojLe BO.^e ne Mory KynnxH. Th Bp.io
 K^0n4>0BABbE 99

^,
^oopo 3Haiu, Ko.iHKn cy mojh npHxo;tH, ii Kaji, bnx th npn cbgm
TOM KynHO TaKO CKyn meiunp. 3HanH.Tio oh, ^a He snaM, niTa pa-
^HM, HJiH na caM ^0 KpaJHOCTH .laKOMiicieH H 6e3 HKaKBa pa^yna.
3aT0 6h Haj6o.T>e y^iinnaa, ^a BHine o TOMCHHe roBopnin, h ^a
ee npe;i, TaKO jaKHM pas.iOHiiMa noK.iOHnin. ynaMxn jejivinm je :

pas.ior. niTO th ne Mory KynHTH xaj nieninp ueMawe. a to je TaKO

jaK pas.Tor. ;na je n^.THniHO CBaKO ^a.Be o6jamH>eH.e.
— T^a, Kaji ro,T, ja houito nniTeM . OH,T;a ch iiyn HeKaKBHX
pas.Tora n .. He.MaiLa". a Ka.'t xeoH niTO ro;i xpeoa , th npocTO
o^eni H KynHiu.
— HMam ripaBo. Ka;i, mh rpeoa. Ii xeoH, Ka^ ro^, uito rpeoa
ja th KyiiHM, a.TH nonixo th TanaB memnp He Tpe6a, on^a th ra
nehy KynnTH.
AMa. MO.THM TO....

— HeMoj HHuiTa ;ui Me Morrnm. th snam Mene, ja Kaji; neuiTo

KavKeM. TO je cbcto.

CvTpa :taH:

— Kynn mh. oo.iaH. uiemnp. HHJe Be.iHKa CTBap.

— • Xn. TO H^i He riOMHHjH. TH 3Ham Mene.
— AMa H Mamer no.iovKaja /Kene. na HMajy TaKBC memnpe.
— Oh hyTH.

npeKOcyTpa:
— Jl,aHac caM on.ia y qapmHJH ca jepiHOM mojom npnjaTe-
:bHii,0M. na caM y3rpe;i; 3anHTa.Ta sa oiiaj meninp... iiomhc.th caMO.

neji,eceT ^HHapa KoniTa.

— To He KoniTa nnniTa. uito ch HHTa.Ta ; nnTaj oneT .
aKO

TH TO npaBH 3ap;0B0.T>CTB0.
— Th Kao p;a xoheni ^a Me je;3Hur V

— Bo'Ae caqyBaj.

^leTBpTor ^ana :

— ,'(,17 .KeHO. Kano oh

^Iviem, oh.to ;;a ce Majio npo^acTHMO ?

0,:^aBHO MH ce je^e hypKa: eBO th ^leinpn ^nnapa 3a

iiypKy, a.TH

caMoj me^iaj, aa je ^eoe.ia. Ha MOiKcm Ma.TO h TecTa

cnpeMHTH.
 ! :

100 A E .1

— Eho th KyBapHii,e, na hck th ona ciipeMa KypKy h TecTo,

3a TO HMaui nap a, a Kap, xe ja mo.ihm Ti;a mh Kynnni nieiunp,

0H;aia BasAan npn^am KaKO ce HGMa h ne Mo:ace.

— <JneT Taj iipOK.ieTH niemnp....?
— OneT, Aa 6oMe.
— yx
— IleTOr 3;aHa
— Ebo TH no3HBHHij,e v CBaTOBe yKenn th ce ; HeKaKae
npHJaTe.Tj.
— A, MopaMO nhn. Ako ne MO/Ke.MO vscth KO.ia ;a,a H;^eMO
Ha CBaTi,6y,othKh KeMO 6ap y ^lecTHTaMO. Li;pKBy, 3;a

— MoiKem oes Mene.

a.TH
— SaniTO 6e3 Te6e ?

— Ha tgk neKeiu TpavKHTH

Bajbjta Mene ojt, ;i;a iv^qm y CTa-
poM memnpy.
Oh HO^e 3;a neBymn neKaKBy necMHH,y.
— To HHJe .leno oji, Te6e, .^a Me TaKO jei^Hui. Bo.te oap ne
roBopH o TOMe memnpy.
— Ila TH roBopHHi, }KeHo: Menn tboj memnp hh na naMex
He Haji;a. To je nHTaH>e jom OHOMa;a, cKHnyTO c ;a,HeBHor pe;a;a, a

aKO Te TO 6am je^n, nonnj na HCKan ^lamy x.ia^ne BO^e, na he

Te 03,Max npohn je^.

Ona ne opH3He y n.iaq

ce caBJiai^yje j\a. , a.iH jeT^Ha joj ce
cy3a OTe h3 .TCBora OKa h CKOTprsa hh3 o6pa3.

UlecTor Aana :

06oje py^ajy h hyTe; caivio ce qyje sbckct Taanpa n ho-

A-eBa. TeK mTO cy npepy^ia.™, y.iaaH cyceTKHaa n c BpaTa jom
HHTa, je :m KynH.ia onaj memnp, mTO joj ce ;a;ona;i;a.

— IlHTaj Mora rocnop,HHa MyiKa.

— E[3BHHHTe, pe^e oh. ce;^HTe Bac p,Be , a ja n^eM y cooy,
HMaM HeniTO noc.ia. .

CyceTKnH>a 6p3o:
— niTa sap jom hhch ^ooH.ia memnp ?
— Ila HHcaM, a;a ooMe.
— A K.ion^yjera .th ?
 : :

K^OII<»OBABE 101

— Te join KaKO.
— CaMO KJion^yj h3 T^ana y ^an. Ta Kynnhe ra , na j^ii je
CTo ^yKaxa.

Ce^Mora T^aHa:
Oh ce pamhepeTao. na H3Mei)y ocxajiora, pehn he:
— SKeno. snam oneT Kpnsa
soH-^^a, ;ta je ?
— A KaKBe TO Bese HMa ca mojhm niemnpoM ?
— Ha Ko roBopii luemnpy Ja roBopHM o KpH3H.
Tii o ?
— Th roBopH o KpHsn. a ja hy o memnpy.
— E. jecpi to.i" ^y.-ia. na
iKeno.
cyBHine. Join je Befe Ma.io,
ce neiie moKh BHine hh roBopnTH c to6om. Bora mh hem Me join
HSBeCTH H3 TaKTa...
— Th ;^a iiMain TaKTa n ,ia en ne/Kan MyvK, ne 6h hh ]i,o-

nycTHO, Aa th to.ihko roBopHM o je;:^HOM Tpn^iaBOM memnpy, H

niTO k"o ji,i\ TH He roBopiiM ? Ako caM th noMenyjia je^an nyT
«Ba HHcaM TH oqn H3BaAHna.
— AMa KaKO jeji,aH h ne npecTajem o
iiyT 3,Ba. Ka;; HHKap;

TOMe roBopHTH. yiiaMTH: Ka:/KeM th noc.Te;a;H>H nyT nehy, nehy, :

Hehy, Hehy, ^a th KynnM memnp. Eto th oji;roBopa sa ^HTaBy

roAHHy 3;aHa y nanpep,.

OcMor ji,aHa

06oje ^o6po pacno-TO/KeHH OHa TpqKapa oko mera, onpena;

ra na iiocao. no.THBa mv h qemKa ra no koch. Oh oji;.Ta3H, ona

ra Hcnpaha j^o na y.iHn,y. Pynyjy ce.
— ^lyjem 3;a th inaneM HeniTO.
Oh ce BpaTH, a ona My many na yBO me mnp. : —
— OneT... T^a hhcmo na y.THi],H, ca^ oiix th nemTO Kasao.

Jl,eBeTor ^^ana
My^v ce namao y Ka^ann ca cbojhm CTapHM mKOJiCKHM ^py-
roM, KOJH je ji;onyTaBao n3 ynyTpamiBOCTH, h Kaji, je npBH nyT
nor.TieTi;ao y caT, 6h^o je npom.TO ^eBeT. PasyMe ce, 3;a ce na

6p3y pyKy onpocTHO ca cbojhm npnjaTejbCM, h 6piKHM Kopan,HMa

ynyTHO ce Kyhn, pa3MHm.^ajyhH y3 nyT, KaKO he ce CBpmHTii
cuena ca /KChom. jep ona ne npnMa HHKaKBa H3BHH>eH>a.
 : : : :

102 4 E -1

Ha Be.iHKO iteroBo HSHena^eifce /Kena ra ^oqeKa rby^ti^HO,

Kao p;a je tgk ceji,aM earn. H eenepa hhth je iipene^ieHa h npe-
cymena, hhth je yBpe.ia, eeh 6am CBe y pe^y. H oh ce, pasyMe
ce.pacnojiosKH h pasroBopn, n ca cbhm saoopaBH, ji;a ce 3a;i;oii,HHO.
JI^OK o;a, jeji;HOM ^ena Bp.io .T>y6a3HO
— Kaji; CH OTHuiao ^anac noc.ie py^Ka y KaHD,e.iapHJy, Menn
ce neniTO n]3H?],peMa, na Ma.io .lerneM, h noro^H mxa can caH>a.Tia?
— 0,t; Kyji;a ja to snaM?

— Caaajia caM, ^a ch Me H3HeHa3,HO ohhm memnpoM.

.

Ax, TO je ! noMHC.iH MyvK, iia oiieT 036n.T>H0

— Th o if>eMy caH>ain n na jaBH... a.iH he npn caH>aH.y h
OCTaTH.

^eceTor ji^'dHa.:

Tpn He3,e.T>e
IIoc.Te
Oh h Ona Hj];y y.Tm],OM Ona Bece.ra, Oh HaTMypen nj^y 6a-
; ;

paoap, ajiH Hsne^y h>hx MOiKe 3;a npo^e *HJaKep. y.iase y no-
M0,T;apcKy pajiay: Ona nanpcTi;, Oh aa h>om. Y ;3;yKaHy nyno ro-
cii()]^a, CBaKOJ na .iHii,y Hcnncana no6eji,a, pa^ocT h 3a3,0B0.T>CTB0.
— MojiHM Bac, noniTO je OBaj memnp?
— ^jHHapa, rocnobo.
ne;!i;eceT
— Mo/Ke 6hth niTO je^THHHJe, nnTa Oh.
.iH

MoTjiHCKHfta ra npespifBO nor.TC^a h o^e MyinTepHJH. p,pyroj

— ^aKjie je tc? nnTa oneT Oh.
neji,eceT ji,HHapa, n'

— fla.
-
— Il3B0JiTe ne;ii;eceT ^nnapa. h mhcicKh ^a je totob nol)e
II ii03Ba H H>y.

— ^yjeni, oo.ian, Kynii mh obom npii.iHKOM ii My*: onaj

Mil ce CTpaniHO OTpu;ao.
Oh TaMaH 3aycTH neniTO 3,a peKne, a.i' ona ce OKpcTC mo-
^.HCKHIfcH
— Mo.iHM Bac, noniTo je OBaj My*?
Oh OiieT saycTH neniTO ^a penne, a Oea ra .laKo „Kyij,Hy'
no pyi],H. H OH miCTO oceTH, KaKO ra neniTO K.T3yi],Hy y Mosaiv.
— ^aK.TieM KO.THKO peKOCTC?
— ^Ba?i;eceT ji,HH9,pa.
 Ii.lOn*OBAH>E 103

— OH;i,a ra noiu.biiTe ca memnpoM.

— AMa... 3aycTH oh.
— Ila Ba.T>;ja .Me nehem o.iaMHpaTH OB;i,e 3a xpiiqaBux 3,Ba-
;ieceT ^nnapa!
Oh n3Ba3,n h thx .iBapieceT ;3HHapa. norrovKH nx na xesry, h
oj];e c H.OM, a .laK y3:tax oTe My ce h3 rpvAW.

HeMOJxe .mhc.ihtii. ^HTaonn. ja je obo Hia.Ta, OcTa.ia K.ion-

*OBaH>a HHcy xaKO HesHHa wao obo. HeheMO nx CBa pebaxH. jep
xo He OH oH.xo HHxepecHO. Homxo ce h ona ocxa.xa Bnme Maae
Ho^HiPfcy H CBpniyjy na je;\aH- hcxh na^HH. A.in mxo xpeoa na-

HOMenyxH h hixo je Bp.xo BavKno, xo je xo: ;^a ona ocxa.ia K.xon-

«&OBaH.a HHcy xaKO oesHa'iaJHa h neBHHa, Kao obo, h 3,a HMa
xaKBHx K.xoii*OBaH)a, Koja cy ^lecxo noc:ie;^Hu,a HajnecpehnHJax
opaKOBa y iKHBOxy. Ko.xhko je cpehnnx opaKOBa hokoch.xo h pa-
3opH:io K.i0H*0BaH>e Txo.ihko je oxMennx h yr.xe^HHx MyaceBa h
!

vKeHa 36or H,Hr:io xaKO 3BaHor K.xoH<i>oBaH.a n.xaxn.io cbojhm on-

cxaHKOM y j^pymxHy ! Je^noM pe^n, He;]ior.iep;He cy 3.ie noc.Tep;HU,e

K.ion^OBaHja...

IIpHMepa pa;^H obo 3ao p,yx mane -yKCHH ;ta K.ion«^yje 3a

:

Kyhy. II OHO aKO ne noc.xe xpn Heji,e:he. Kao 3a meinnp, a oho

iioc.ie xpH Meceii,a, xpn ro;a,HHe.... a.in xck oh o;i je3;H0M cxe^e

Kyhy. Iloc.xe jom xpn ro^inne, na H>oj je BHUie 3,yra, Hero inxo
caMa Bpe^H. ^pyroj oiiex. xpeoa ;ia vkhbh na Be.xHKOJ hosh, h
Ma.xo no Ma.io. Bp.io neocexHO ^iobck occxh :ia 'yKHBH ca cbhm
;a,pyKqHJe nero npe. p,a ce H3p,au,H neity xaKO pehn h3 MeceH,a y
Meceu,. a xhmc jom opiKe pacxe ii H>eroBa nacHBa. Tpehoj ce
iipoxxe Bor xe niixa mxa. iix;^. hx^;. hx;i;. H mxa oHBa OH,T;a.
uixa pa;];e My'^KeBH ? CBaKH ce oopn h ;^OBiija 3a ."LyoaB p,OMaher
MHpa, KaKo yMe n KaKo 3Ha. Ta oopoa orpaniraena je y no^exKy
Ha ^acHa cpecxBa. aKa^ ce ona Hcii,pne. OHp;a ce cp.ija h3 rpexa
y rpex, h —
opa^HH c.xom je xy.
je 3.xo, Koje ce y no^exKy je3,Ba onavKa h
K.ion*OBaH>e
oceha oho ce no.xaKO noMa.x>a h onBa cbc Behe h Behe, 3a xhm
;

xo cxpaxoBHxo qy;i;oBninxe, KOJe ce ns.xer.xo y Kpn.xy .-byoaBH h

104 /I E ^

y cjia6HM TpeHyn,HMa 6e3a3.ieHHx MysKeea, narjio pacxe, h Hajsaji;

nocTane tojihko Be.iHKO, ji;a cbojhm orpoMHHM qejLycxHMa npexn
no KaxKaT]; ^a nporyxa ne caMO noje^HHe 6paK0Be, Beh ^HxaBe
Hapofle, 3eM.T.e h rpaji,OBe! KoMe oji; nac HHJe nosHaxa npn^a o
npycKO-*paHii,ycKOM paxy? Il,ai3Hi];a ^paHHycKa JeBbeHHJa, 36or
je^ne yBpe^e, Kojy cy joj Hane.iH HeMii,H, naroBapajia je nenpe-
cxano Hano.xeoHa, ^a o6jaBH pax. Cbh pa3.i03H h cbg o^ynHpaibe
HHJe My noMorjio. PejtOBHO, noc.xe CBaKor ^opy^ma, o6rpjiH.Tia 6h
ra OHa .neBOM pyKOM, a jiecHOM, MH.xyjyhH ra no 6paT],Hu,H, nn-
xajia on: Qiiand aurai-je ma guerre? To je xaKO nni.xo h3
Ti;aHa y j^an K.xon^OBajia je CBe na jeji,HO ncxo Mecxo, ^ok naj-
:

3aji, HHJe ycne.xa. JI,a, ycne.ia, a.iH ax, KaMo ji,a nnje ycne.ia...
^ene, vKene, CMH;iyjxe ce na ja;ii;He My>KeBe !

Jom 6hx nncao, n Mnoro 6h ce jom HMa.io nncaxH o ne-

Hcu,pnH0J xeMH Kjron<i'OBaH>a, ajin ne 3a6opaBHxe, ^a caM n ja oiKe-
H>eH, H j],a ce h mchh K.xon*yje —
h xo y caM noxHJLaK ji,a —
EHHie xoMe He nuuteM', h ja, Kao n CBaKH b^aa MysK, no- —
KyH>eHa noca n oSopene r.iaBe, saBpmyjeM h npecxajcM ca nn-
caEbeai, xemehn ce je^nno xhmc 3a can yqnnno jyna^KO 3,e.Tio,
:

nixo caM yrpa6H0, ji;a n obo.xhko pe^ieM.

p. fA.
 HBOTCE.I)AEAyjlEBiy
HAnilCAO
JOBaH n. CpetiKOBMti

BaBehii ce, kro vhutg.!*, y ce.iy, no caBexy Mojiix npHJaTe.i.a : r.r. ^I>y6e
KoBa'ieBnlia, Ilepe "Bop^eBiifea u B.iaroja He/^nha, aaniiMao caM ce n cKyn^aaeM
Hapo^Hux yMOTBopiina. Ilope^ xora oSpafeao caM He Ma^y iiaacay u na o6n-
^aje Haiuera Hapo^a oflora Kpaja, jep 40 ca^a, y ko^hko mii ce hhhh, hheo
H3 OBora Kpaja, HDJe mio Hapoinio oSjaB.tuBao.
3axBa.i>yjyliu noMeHyiUM npiijaTe.i)UMa Ha caBCTV h ynyTHJia, ii3Hocum
OB^e o6uqaje Cp6a ce^baKa y ^eBqy no pe^y, Kojera ce ^patao h r. Mn.in-
iieBnii y CBOJoj Kftusn ^/Khbot Cp6a ce.taKa**.
:

OBe caM o6nqaje npnSpao y ce.iiiMa: JIoKuv,u, MeAojeen,y, ToaoAu, Ce

KypuHy, EeoHufiy, ByxManoeiiiy u Jlpaioiue8u,y. -d 6eAexuo can cajio oho, iuto
r. MnyinheBnt nnje aaSe.iejKno.

A. Cejio H cejBainH

Cp6M cejbauM npema nojaeaMa y npMpoAM.

1. Ka^ CBp6e ymu na^afee KHiua.

2. Ako kg roBopehii Knne, Be.in ce, 4a je ucinHHTO oho ^eM
roBopH.
3. HoBy Mece^y, kh^ ra npsn nyx yr^/ie^ajy Be.ie: „Th hob ja s^paB"

a HBEu, „Tn ciap ja M^a^" u nocKone ipn nyia y nanpe^-

4. KaA je Meceu y ymiany Huuixa ne cejy Huxn npecaj^yjy Hero na^
je nyn.
5. Ka^ je Meceu, y mchh jKene ne nepy jep ce ppcna.-iajy K0iuy.i.e.
106 4 K .1

6. KciKO BpcMe oy^e y MAa/i,y Mecen,y onaKO be oiith ii^ejiora Mecei;a.

7. Ka^ BUj[e .laciiny, Be.ie joj : ^aj, Jiaj, jiacutt,e iipere tu nautu muiuu
4a T oAipuay yviv, ho tu ao^u re oA^puau ihuna.^ Ce.i>ai];u Be.ie : ^a he
3aHCTa j\,o)\\\.

8. Ako Ha BojKiifc ceBajy Jiyae luytier .leia 6iitie cKyna xpana.

9. Ako Ha hobv ro/^imy 6yAe ^eno Bpene, xa te ro,zi,[iHa 6htu pi/aBa
c 6epnfeeT0M.
10. Ako Ha KpcTOB ^an ^ysa jyr, xa be ro/i,HHa 6iitu cynina a aKO ^yBa
cesep, KiimeBUTa.
41. Ako na BorojaB^eBe 6y;ie Kuma 6nte 4o6pa cipMHa aiiiia.
12. Ako na qiicTii uoHe^eoHHK 6y4e .aeno Bpeme u,e./iHx be nocxa 6iiTii

.leno; a aKO 6^^q KHUieBnio oH^a be i],e.anx nocia 6nTU KnmeBnTO.

13. Ka^ roBope o hckoj rjapasu, Koja y cyce^noM ce.iy B.aa4a, 0H4a ^a
ce TaKO uiTO ne 6h h ko^ biix ;i,ecn./io Beae: y,xi,peeH aerao v,peeHo jajecneo
ca epx Koy,a uuao ua ce ne pa36uA0."
14. Ka4 ce ko OKpacia cejba.u,ii BBAe 4a je oMpcno cpe^y u.in neiaK.
15. Ka4 ce npsn nyx lyje rpM.i.aBiiHa Tpe6a .aefen na .lel/a, yaexn Hoat

y ycxa h xaKO ce Bai&axu, obo inee 3a xo, ;ta nx npeKO .aexa ne 6n 6o.ie.ie
KocxH H 4a HM He 6ii 3y6n TpyHy.iH.
16. Ka^ npBH iiyx lyjy rpM.iaBimy OKonaBajy KpoMHHpe,
17. Ako sMiija ne yl^e y 3eM.i,y na siimobhhk '^o KpcxoBa A^e 3HaHH
^a je HeKora yjeja, xe 3eM.ZBa nete ^a je npuMii u OH^a OHa caMa nan^e Ha
nyx Aa je y6ujy.

II

Cp6M ceA>auM m npopoKOBaH>e.

1. Ako 3Mnja y^e y Kyby yMpebe hckh.

2. Ako ce komc npii mnBeay 3aBe3yje KOHau;, OH^a fee ce onaj, KOMe
ce mnje, hohocuxh,
3. Ka4 ce KOMe npii o6yBaEby 3aBea{e Kanui snaiH ^a be nyxoBaxii.
4. Ko o6yje je/i,aH onanaK a c ^pyroM HoroM ii^e Hey6yBeH c.iyxH ;^a

^y^e y^OBau.
5. Ka^ noBeKy Kojn nnje BO^y rpryhe ryma bc.ih ce ^a be ce onnxH.
6. Ka4 ce KOMe h3 aqbg pyKe ^aje qama c nubeu, bcjiii ce, ^a be ce
oniixH
7. To ncxo Ka4 ce h npeKO pyKe ciiiia niibe y qaniy.
II

8. Ka^ ce y Kybii uanaxe MHoni Mnmii 3HaHU CKopy ce.iii46y.

9. K^ je^e KonpnBe na ^hcxii noHe^eoHiiK se be ra xBaxiixn rpo3Huii,a.
10. Ko ce Miije na Cb. IIpoKonuja raj be Konnexii Kao KaivieH y bo^h.
12. Ha Bu^OB^^aH ce atcHe He iem.zbajy ^a um ce ne 6u sauin BHAej.e.
12. lIpBor ^ana Ka,^ cejy nmeuni^y ne ^ajy nnnixa n3 Kybe, jep be uic
ce, Be.ie, nmeHima OMaBmiiHiixn.
 iKlIBOT CE.I>AKA Y .lEBiy 107

IB. 4^ on MM KOHOii.Le 6u.ie 6e./ie saKonaeajy y KOHOiutapy jaje.

14. ,il,a He 6u OBuaMa 113.1a311.1e ryne qooaniiH He CMe YcKpcy ysuMaiH
HH HOCDTii jaja.

15. Ako neMii nesajy y npse Beqepu Miic-ie 4a he ko yMpexii. ^a ce

TO He 6u. ^oro^iuo yvi.apaj'i' y Bepiiiy roBopehu: „y nac paataa y Typaica
Meco", ii.iJi: ,y Httc cjiaMa a y (ime neKor ce.ia) earpa
16. KoKomii He Tpe6a naca^iiBaTii y nexaK jep fee ce neT.ioBii h3-
BO^HTU.
17. Ka^ ce kokoui Meie na jaja roBope: ^Cee oy/ie caMo jeAan Typ-
huh'' uito 3Haqii 4a Biimc 6y4y kokouiu ho hbliobh (Jaro^iina)
18. Ka^ ce mhau niijinhii, ryumiiliii, njoB'iiihii 11 feypiiiiii npBii nyr
aaxpaftyjy Tpe6a iix MCTHyTii y ciixa na ke yBCK 6htu chtii.

19. ^a 6u ce nii-infeu mio Biinie iiaTiLiii Tpe6a caqyBaTii MpBHu,e 04

pyqKa na BoacHh ; le MpBime aiemajy c 'rpinuiMa 11 MpuBiiaaKOM iia ^ajy ko-
KomuMa 4a je^y.
20. /l,a kokouiu hc 611 iiociue jaja ^a.ieKO 04 Kyfee pe^apa ce^ue Ha
npar le xpaHii kokouiu, Apyra naK atena ysiie je^uy kokoui n o6uece je oko
Kyte. Ka^ ^ol^e 40 pe^ape OH^a je nuia: ^F^e th uoce KOKomn" ? a OBa
o^roBapa: „y Kyhu 11 oko Kvfce." (laKO xpii nyra)
21. ^a UM ncH He 6h 6ecHe.in, na BoiKufe 6ai];ajy koctii Kpo3 npo3op
OKpeHyBuiu ce iicTOKy a ^ajyKii iix ncuMa 4a je^y.
22. Ha BoHvuh Mety y TpMqaHiiK necaK 4a HMajy Me^a Kao iiecna.
23. Ka^ cTOKa sauofeu y no.i.y ipeoa koa KyKe 3aBe3aTU Bepiiry u.ih no-
K.ioniiTii 6aKpaK na hm SBepa^ nehe CTOKy ^aBUTn.
24. ^n uM He 6u Mnmn 3aTnpa.in yceBe na Cb. HecTopa (27. OKTo6pa)
He y3UMajy nnuiTa n3 Koma.
25. Ha MpcHu neiaK ne Ba.i.a ce qeni.i>aTu huth Kyhy incTnxn.
26. Ako je KO U3 Kyte na nyxy on^a ce aiene ne qeni./i)ajy 40K ue
CTurne Ha iiecTO.

27. Ako Kpi npe^ kvLom piije ne cayxn na 4o6po.

28. Ako ce ceefea na ciaBu n.iaBn 6uKe do.iecx, aKO ce yracn VMpelie
ueKH n3 Kyhe.
29. Ako ^OBCKy ^o^e 6yBa na ^ecHy pyny na^afee Kuma a aKO na .leny
4o6ufee nape.
30. Ka^ KO HCMa npoxxeBa 3a je.io xpe^a 4a noje^e 3a.ioraj onora,
Kojn 4o6po je^e na he n oh 4o6po jecxu.
31. Ka^ ^eBOJKa XKa na joj na^ne uinnKa OH^a xpe6a 4a ce aiMvpefeii
canrne n y3Me ony mnnKy y 3y6e. Ca h.om ^a iisnl^e na nojbQ na na Kora
noMHcan xaj Le joj 6uxn Mya;.
32. ^A OH AeBOJKa 6ujia. 6eAa xpeSa y o^n 'Byp^eBa-^He Aa ocxaBU
qaaaK M.ieKa na Kyky. Y jyxpy 4a ce yMiije xhm m.ickom na he 6uxh 6e.ia
Kao M.ieK0.
108 4 E .1

33. ^,a OH ^eBOJKa caauaia ko he joj 6iitu Myai Tpe6a y onanaK ^a

Meie qemaa. 6e.iora ^lyKa ii napqe x^e6a na Kora n^yte hoKh cama Taj he
joj 6hTII MVIK.

34. /I,a 6h 6H.ia CAora y Kyhii najcxapuja ateacKa (o^h^ho 6a6a) oko
HO Hohii y 0111 'Byp^eBa-^Ee ro^a yajainu Bpaxmio ii xaKO o6E\)e hbko^hko
nyia oko Kvhe ii coKaKOM, na ce Bpaha Kyhii. Ako 6h cilyyaJHO M0Mii;n na-
Hin^ii na ay OH^a 6ii ciipoxa 6aKa cxpa^a^a 04 6oja.

III.

Cp6M ceA>auM npema Bory, ceeuHMa m eepM.

1. CBa xpH ^ana BacKpca oxBopena cy pajcKa spaxa. Ko yiape na Ba-

CKpc aeroBa he 4ynia y paj.
2. He xpe6a ce hukomc no^cMeBaxii jep no^caiexy Bor noMaace-,

3. Ha Bapsapy HHinxa He KyBajy, 4a hm ce 4eu,a ne on naropeia.

4. Ha BcaiiKor AnxoHiija (17. janyapa) JKene He pa,T,e 36or Be.iHKe

6o.iecTH.
5. Ce./bai],u Be.ae 4a niicy 4o6pii hh MHorn 6.iaroc.aoBU a KaMO Aii kab-
TBe H 4a KJiexBa n^e na ^eBexo Koieao.
Hpima ce 4a je iieKii ce.^aK xxeo 4a iipiicBoju xy^y 3eM.zby, na y xy
ttHBy saKonao CBora cnn^nha, KOJie je 6njio nMe 'BoKa, n nayiuo ra Kaito
he o^roBopHXH Ka^ ra aannxajy.
Ka4 cy ^ouijin cy^uje n napHnyapn na onapHmeno Mecxo on^a onaj,
mxo je xxeo 4a npHrpa6n xy^y 3eM.zby ynuxa: „0 3eM.i»o, seMibo, Kaatn HaM
caMa qnja ch"?
3aKonaHO 4exe 04iOBopn: TBOJa caM, xBoja! Ha OBaj Mac cy4HJa n
npaBU ra34a ynponacxe ce KaKO xo 4a .3eM.zba roBopn n npecy4e, 4a npasn
ra34a H3ry6H CBOJy anBy na- mxa n on npncxane.
Hocae oBora cy40ja h npaBn ra34a ce pasn^y a onaj 4pyrH ocxane,
H3roBapajyhn ce 4a naia 4a nocBprnasa neKe uocjiOBe,
Ka4 ce cy4HJe n npasn ra34a pa3n^y 0H4a cxa4e oxKonaBaxn oho Me-
cxo, r4e 6eme cnna 3aKonao, a.in y xaj Max Bor npoKyne u aera n cusa.
Chh ce npexBopn y KpTu%y a oxau, y KyKa8u,a.
3axo H hyKaBaii, Bn^e Hohy: ^ok, f^on! jep xpaatn cnna "BoKy.

TaKO je, Be.ie, nocxa.ia npBa KpTuii,a n npBn KyKaeav,. (Hapo4Ha npuqaj.')
6. Bor He xpaacu 4yry no KpaxKy a.iH ncKpeny MO.iHXBy.

Henn je lOBeK cKaKao c K.ia4e na KJia4y n MO.aHO ce Bory roBopehn:

^He noM03u BojKe"! O4 neKy4a Hanl^e Ha aera CBexau, na ^lyBuiH KaKO ce
OBaj MOJin Bory peqe My: „He mojiu ce Eoiy we uoMoau Bootee, no uomosu
BoD/ce"! a Hecxa4e ra.

ITocie xora Ho^annn ce xaKO mo.iho Bory. A.ih je4H0 3a6opaBn na

1) Osy je npaqy saSejieacHO h r. MH-mheButi ajiH caMo aa KpTimy.

 JKUBOT CE^AKA Y .lEB»iy 109

craHe TpaaiiiTii csei^a 4a ra nnxa. ^yro je nyiOBao u ipaacao CBei],a a.iH ra

He Morame natn. IlyTyjyliu a Tpaatehu CBeii,a ^olje /[O jeji,Ee se^HKe pene.
Ty Ha^e HGKe JbYJi,e u sanHia iix: 4a .ih Hiije nponiao CBeTau a ohh My 04-
roBope 4a je o^aBHO npomao Ha ra^ujn.
HyBHiH TO qo6aHnH 6pa;e 6ojbe 36auH CBOjy Ka6aHHU,y y BO^y, ce^ne
Ha By H cxane Bec^axH cbojum mxaiioM. Ilocjie neKor BpeMena qo6aHHH cxii-
FHe cBeii,a n cxaHe ra mo.ihxu a^ My Kaaie KaKO ce mojih Bory.
Ka^ CBexau, Bii^e KaKO ce qo6aHHH bo3h na Kadannun sa^y^H ce na
My pene: ^Mojiu ce, Kano cu ce u 40 ca4a mo.iuo jep redu Boi aoMaoKe**]
M;o6aHHH ce Bpaxn na ce 11 04 xa^a mo.iiio Bory Kao uixo ce 11 40 xa^a.
(hapoaha HPUqA).

7. Ya Be.aHKe nocxu He Ba.?&a saronexn napoinxo, kojh xofee ^a ce

npHqecxu.

B. FoAHHa y cejiy

I.

MacHM nocTH.

1. Cy^onepy kojom nepy cy^ose na ihcxh noHe4e^i)HnK, aaKonaBajy y

6amTy, 4a hm ne 6a KOKomii no H.oj qenpKa.ie. (Jaro^HHa).
2. Bo^OM, y Kojoj cy jaja 3a noK.ia^e Bapn^n, no.iuBajy nocxe.i>y 4a
He 6a HMa.au 6yBa.
3. Ha qncxn noneAeoHHK ceibau.H ne pa^e nnuixa Beb. ce xora ^ana
uiHinajy n 6pujajy.
4. Ha qucxfl none^eonnK saBeacy CBe KamuKe n BH.tyuiKe h,phhm koh-
u,eM H He je^y xora /;aHa H>uMa. Obo qune 3axo, 4a hm nTflu,e ne 6h yceBe
3aTHpa.in.
5. Ha HHCXH noHe,;eoHHK je^y nocKypune n Kpexyme Koje cy 04 3a-
4ymHuu,a ocxaBn./iu.
6. y^ucTH none^eoHUK je 6eKpHCKu ^an. Ko ce xora ^ana onuje oh je

MaJMap (cxapeniHHa) 6eKpucEH.

7. Ha HUCTH noHeAeoHHK H3jyxpa nnjy bhho namxe cpu,a. Obo ^nne
3aT0, 4a cy 34paBH n pyMenn n 4a XBaxajy KpB, jep kojihko ko nonuje BHHa,
T0.aHK0 lie Bnme HMaxn KpBn ho mxo je HMao npe xora.
8- Ha qncxK noHe4eoHHK npcKajy roBe4a paco^iOM, 4a ce ne oh
mTpK.3ba.aa.

Pana.

y o^iH ToAopu\i,e, (To4opoBa cy6oxa) BAatoeecru n J^eeru y hckhm .ae-

Ba^KHM cdHMa HMa OBaj o6uiaj:
y o^H XHX 4aHa 4eB0JKe h momhh cKynjbajy ce na je4H0 Mecxo. 36op-
Ho je MecTO 40MaliUHCKa Kyta y Kojoj HMa 4eBojaKa. Ako je 40MafeHH ch-
110 4 E .1

poTHor CTaBa OH^fi CBaKa ^esojKa iioHece ii no je^an KOMa^ ^pseia. Ochm
OBora CBaKa ^eBOJna noHece h no neKOinKO Kopena KyKypysa,
Ka4 40^y ^OMahnncKOJ on^a najnpe o^ ohhx ^pBa na^ioate sa-
Kyfen
Tpy H KyKypya OKpyne n y 6aKpaq npecraBe 4a ce KyBa. ^ok ce KyKvpya
Kysa ^eBoJKe pa^e —
npe^y, n^exy, nrpajy n neBajy aaje^no ca M0MU,nMa.
Ka4 ce Kyxypya CKysa OH^a ra je^y u npo^yjKe pa^ h Bece^e 40K 3opa
ne 3apy4H.
Hhm ce nojaBu sopa csaKa ^eBOJKa no je^an yrapan n3 Baxpe u
yaivie

y naJBeiieM ipny ipqe Ka penn n.m noTOKy. Ako y nyxy onase 4a neKa 40-
Malinna nnje ycia^a on^a joj CBe y r.iac OTnesajy:

YcTaj, ycTaj, 6y^oro (iiMepeK)

KoKOiuKe xe npexeK^e.
Ka4 40 peKe n^n noxoKa 0H4a 6p30 no6au,ajy yrapKe y B04y ro-
4oi)y
BopeJiii: „Ko^HKO B04e,
xojinKO aiuxa**. 3a xhm ce yxBaxe y ko^o, 04urpajy
neKV iirpy u oxnesajy necjiy na ce pasu^y Kyliaaia.
10. y Beie Ha To4opnu,y 4eB0JKe, y4aBaqe, Mehy no4 Masy nmeHUny,
Kojy cy Tora 4aHa 4o6aBn.ie ns ^pKBe. Kora caaajy xe Hotn xaj fee hm 6uxii
^yBeiunja. (Jaro4nHa),
11. Ha B^aarouecxu Baj>a ceaKu 4a OKycn Manap Ma.io pu6e.

II.

Oa BacKpca ^o nerposMx noK/iaAa.

1. y qexBpxaK no BacKpcy ne pa4e 4a um rpa4 ne 6u ycese xynao.

Tbyp^ee aslh.

1. y oqn T»ypi)eBa 4He oko hcko 406a nofen momh,h ^at^y no icyimMa
r4e nMa 4eBojaKa na um j^une Ma KaKey mxexy; noqynajy u,Befee, nanoce h3
aB.aHJe mxo ro4 naijy n OTCxase Ban ite. Je4H0M 40MafenHy u3Ba.in.iH cy
BpaxHnny na 04He.iH n ocxaBn.in Ha Kpaj ce.ia.

2. y o^in TDypt^eBa 4He 4eB0JKe aai/y no nequjeM je^My xe ce Ba.zbajy,

no H>eMy. Obo ^iHHe 3axo, 4a 6h momu,u 3a anjia jeHa.in.
3. y o'lH T>yp]^eBa 4ne 6epy xpaBy 4e6ejbaMy naje 4ajy cxoniu 4aje4e
4a 6a hm 6nAa. 4e6ejia.

4. To ncTO iHHe: 6epy xpasy 4e6e./LaHy n MacAethauy, na nx najieci^

y xopy npe4 spaxa c je4He n c 4pyre cxpane na n3Me^y anx npoxepajy

cxoKy. Ka4 cxoKa npo^e, xpaBe 4nrHy n H>nMa naKpMeiciOKy. Obo inne 3aT0,
4a HM M.ieKO 6y4e MacHO a KaJMaK 4e6eo.
5. 4^ ne 6n
HMa.iiH 6yBa npe ncrpcBa cynieBor noiiHBajy Kyfey paco.iOM.
6.3ipa4 6yBa quHC h obo Ka4 npBu nyx nol^y na oparte nonecy u
:

je4aH npyx. Ka4 4o{)y y H.HBy onu o6pa34e npBV 6pa34y na y ay 6au,e onaj
npyx. 3axHM 3aopy 6pa34y roBopelin: ^Ka4 apyr can U3 opan,a uaumao tqa
ja 6yee unao**.
 :

aJHBOT (,;E.I)AKA > .lEBMY 111

7. ^a iiM rpa;i, He 6ii BiiHorpaj,e lyKao mme obo: Oj, oO/Kiifene ciajie
ocraB^tajy no je^an 6aTap. Ty c.iaMy Ha "ByptjeB ,i,aH npe Harpesa cynieBa
ii3Hecy y BimorpaA.3aTUM ynaae BomiaHy CBety a ony ciaMy Tpn nyxa
o6Hecy oko BHBorpa^a h npoipecy je. 3a thm je ynaKpc na neKO^HKO MecTa
paciype u ynaae. Ka^ je yna.ie on^^a ona.ie 113 nyiuKe roBopehn : „J^ok ce
ayiUKa Hyje AOTJie ipuA ao, ne aaACi'^.

8. Ha "Bypl/eB ^an aaxBaiajy Bo^y ca rpii Mecia 11 ^lyBajy je. Ka^ hm

Koja OBua HCMa M.ieKa on^a joj ^ajy ^a je^e japmy y Kojoj iiaia no Majio
OBe Bo^e.
9. Ha TaypljeB ^an jKene 6oAy y ca^i n KaMeH. Obo 4HHe aaio, ^a 3Muje

He 6h Biuejie na ^a um qnne uixeTy.

10* Ha "BypljeB ^an nsjyxpa noMysy 0BU,e. Obo ce M.ieK0 ^aje 4eu,ii ,p

je^y noiHTO um ce najnpe cnna Ma.io Bo^e aa Bpai roBopefcu: „Koa,uko eoA&
TOAUKO M.ieKa'^.

Ka^ Kunn mjicko Tpe6a oAMax y Baipy

11. 6au,uTii Majio co.in H.m cn-
naTH B0,^e 4a hm hc 611 0BU,e nperope.ie.
12. Ka^ UBeia 6pecKBa ce.zbauH Be.ae, 4a je on^^a 4aH paBan HotH.

FpaA
1. /I,a ne 6n rpa^ na^ao nyu,ajy Ha o6jiaK n Bn^y HeKor /i,aB.i>ennKa
no HMeny, jep Bepyjy ^a ;^aB.*eH^K B0/;n o6.iaKe c rpa^OM.
2. Ka^ na/^a rpa^ ^ajy je^no spHO nocje^^iBeM ^exexy /\a noje/'\e.

Cyvia
1. KaA oneqe cyma ce.i>an,u Be^ie ^a cy LepaMHi^nje 3aKona.in aiuBv
MaHKy.
2. ^a 6h na/ia KHma r.ie^ajy 4a ynpa^y LepaMUi^ncKO 6pnca.io n no-

Tone y peKV.

PasHO
1. Kynyey je peieno 4a je na IlexpoB ^an y Kynycapn a na MnipoB
^an y Kau,n.
2. Ha Cb. H.injy K0-i>y cxapora nex.ia jep 04 Ta;^a, Beae, ^a mhcih 3jio

ras^H CBOMe.

in.

Oa Be;iMKe focno^e /to BowMliHMX noMaAa.

1. Easan. Ka^; ast ni.ii>HBe npespy, OH/^a nacxaje neqeae paKuje. Ka^
ce Kaaan narpa^n, OH/^a je xy Kao hcko 36opHO Mecxo 3a ce.zbaKe. Ty ce
^oroBapajy, nia.ie, Becej.e n neBajy. ^lecxo ce Mo;Ke 'lyxn n OBa necMa
Kaaany
Oj Kasane Moj npeMH.in 6paxe
A xa6apK0 Moja cxapa MaJKO !
 : : ! ! :

112 A E ^

Oj ^y^Hn,e npeMH^a cecTpHi],e

A paKime cxapa MyqeHHU,e
A TH 9IIC0, Moj c^aTKH MDpucy

Uoc^lOBHU,e uujaHuuaMa :

yjejia ra nqe^a 3a jesHK.

Sainopiio ra no.zbaK.
HaiOBapiio touiuo.
Ha6pao HaaoiKaaKe.
2. CeABJbKe^) Ka^ jeceae Hotu o^^VJKajy OH^a 4eB0JKe spe^He KtepH

Hamux Cp6a ce^aKa r^e^ajy, ^a h iiope^ TeinKor ^neBHor pa^a yrpa6e h

ypa^e mio ro/^ Hofey. Tora pa^n CKyn^Lajy ce na ce^e^Ke. Hhm na/^ne npBH
MpaK Ha 3eM.i>y oTnoiHe necMa no ce^y Kao 3HaK 3a CKyn.iaite. Ka^ ce
CKyn.iajy nesajy osy necMy;

Ha.ioain, ./leHO ce4e.i)Ky

y ropay Majiy h ^oity
Oa CBaKe Kyte no Majia
Oa nonoBe no 4Be Ma.ie.
MeceiHHa, ^aBnea
Orpej MH npe^ /^BopoBe
^a ja BH4HM mTa .ty^iiM

Baipy Ha^ioace n OBy necsiy nesajy hgkojihko ^esojaKa. Mhm ce qyje

necMa on^a h ocia^e ^eBoJKc noxniajy ca Ky^e^KOM ce^e^uH. HaJBuine ce
Kyne ^eBOJKe a no neKa^a u neKa cpe40BeHHa aiena n^u 6a6a.
/l,o ro^ pa/\e one neBajy, ma;ie ce n secede ce. Boate moj KaKBe ce ly

nia^e h necMe nete lyxn. Bpe^no 6n 6iiA0 ^a qoseK h3 npnKpaJKa nocMaTpa

na 6n ce o obomg yBepno.
Oko Baxpe ce nopet^ajy y ^Ba pe^a na y nniaftHMa h o4roBopHMa ne-
Bajy necMe. Ebo xaKBe je4He necMe:
Upsa cipana nesa
4aJTe naM ^ajxe
Kora ;\a Han ^axe?
/l,pyra cipana o^rosapa
/],alieM0 BaM ^ain
Hamer .lenor MuKy!
Ako je MOMaK .len, ciacHT h yoe^^an Mwia^ufe on^a npsa cipana nesa
y KHiy ra kuthm
i3a o6pa30M hochm.
4^jie naM, ^ajie
Kora ^a nan ^aie ?

1) r-})Hua HacTacHja BaAoJKOBuLeBa HacTaBHHija h3 Jaro;;HHe bbjih ;ta ce OBaj oCaiaJ

y CejeBny sose : „CyapeAaK''. „BHja na cynpeiKy".
 :

JKHBOT CE.i>AKA Y JEB^y I

1 i^

y AyKaT ra ^injeM
3a rpjiOM ra hocum.
^ajie flaM, ^ajxe
Kora ,^a Ham ^a/ie.

Ho aKO je MOMaK caa6 u pyaiaH on^a npoiuBHa cxpana oTnesa

y CTyny ra lyieM
3a HoroM ra ByqeM.
/],aJTe HaM ^ajie

Kora 4a HaM ^axe?

Ka4 oiiaae 4a ACBOjiva boaii seKor MOMKa, 0H/;a je AQP'^^JV' nia.ae ce 11

neBajy obv HecMy :

Ilpea CTpana:
Kpua, Kpua HOBa KOJiim,a,
Ko an Mu ce y ftiix bo3ii?
Jlpyia CTpana
y Biix Mil ce Mii^Ka bo3h,
Dpeu CTpana :

A Kojoj je pa6amija?
Jlpyia CTpana
MiiKa joj je pauai^HJa
Ha BOjOBe noABUKyje,
A ua MiLiKy HuMuryje.
^0 noxoKa pa6ai^iija,
Ojs, noxoKa t)yBer.iiija!

OsaKBa ma^a, necMa h iipe^eae xpaje 40 caMe 3ope, a xa^a ce paaii-

.lase KybaMa.
MyinKu He ^ojiase na ce4eyi>Ky, ho caMO oo.ieliy oko ae 11 113 Mpana
ral)ajy (iajieroM, KpoMncpuMa, a lecxo h chxhhm .iy6eHHii,aMa 6a6e u atene
Koje ce^e c ^eBOJKaMa. Je^noM cy y^apn^H je^ny 6a6y 6ain y MaBy ^yoe-
HHHOM, xe joj ce cBa pacnpcjia rjiaBy. Ciipoxa 6aKa Hnje ce Bnnie cexnjia
ce^e^Ke.
y oqu cpe^e H nexKO ne n^y Ha ce^e.tKe nero nsjyxpa na pauujia.

IV
BOWHiiHH nOCT.

Ceeru HunoAa. —
HaJBiime Cp6a c^asu Cb. HiiK0.iy 3axo ty n AO"y-
HHxn mxo Mu^uteBiib Huje Ka3ao
r. ciaBu Cp6a ce.i.aKa.
C^aBa je je^an 04 najjienmnx o6iniaja Hamux Cp6a ce.i)aKa, c xora ra
OHH ca naJBetuM nornxoBaacM n noSoaiHoiahy ^o^ieKyje. Hnmxa ra ne JiojKe

OMCCXH A^ c.iaBy CBOjy ne /^oieKa onaKO, KaKO caMO xo oh yMe: hh cnpoxiiaa?

;tE;io xvni 8
114 A E ^

HH c^a6ocT, na 'laK ii y caMpinnM c^yqajeenMa oh je c^asn, caiio niTO y

TOM c^yqajy ne mapajy Kojiaq, Hero ra yinece Kao npocT XAe6 n Ka^ nujy y

y ciasy ne rioBajy.
Ha c.iaBy 30By na naeene, Ha cjiaey n na OKpujbe, 06ii'JHO soey y seie
paKHJoM a H3JyTpa bhhom. Y HeKim jiecTaMa onaj, Kojii sose, hocm h u,Behc,
na aKO ne Hai^e HUKora K04 Kyte 04 ohhx Koje 30Be, OH^a ociaBn no Ma^o
n,Belia Kao snaK 3BanHU,e, a aKO nx Hat)e OBaKO nx 30Be: ^LIocAao Me Box u

Ce. HtiKOAa (uau ujne cjiaee) 4a 4of^eTe K04 vac un uaeene [cJiaey uau OKpujbe)
4a MQAo aoce4UMo u 4a ce uopasioeapano. Ca^ OBaj, Kora 30By, yane lyiypy
OKVCH HeKO.inKO ryx^aja anna n.iu paKHJe h o6ebaBa ^a he ^ohn.
Ka^ ji,Q\Q Bpeine ^a ce mo^kb nhn, 0H4a ce ynyie ^OMatuHCKOJ Kyhn.
y.iasefen y Kyhy ^OMahnncKy 3aKyu,ajy na Bpaia n nojiyrjiacHO BUKne: Ej,
40Ma£une, uMaji^ Be!
Ej, o^roBapa^OMatuH, ujia, HMal
3a TiJM rocT y^a3n y co6y ^OMahuny a lecxnia My c^aBy a rocie
nos^paBH ca: ^/I,o6po Bu ce^ete"! Ohh My o^roBapajy: „JI,o6po 4omao cne-
jujy^ul"* 3a tum ce najnpe npcKpcTii n ce^a na MecTO na KOJe My ^OMafenn
OApe^n.
npBO nujy paKHJy u HecTnxajy ^OMafcnHy c^asy ca aie^iOM 4a My CBeia
c^aBa noMorne CBy^a na cyj,y, na nyiy, na MyiHoj bo/^h y qapnoj ropn, 4a
:

ra Bor canysa 6e4e neBntjese ht.^. KaKOKO yMe-ieniue^a HaKHin n iicKaiKe.

IIocAe OBora no^ny jecxn. HajoMn^enuje je.io Cp6a ce^aKa je cap, KaJMaK,
Kynyc n 4pyre jannje, a neieBe ce hshoch xeK nomxo ce nnje y c^asy.
Oko no.ia 4aHa ycxajy n nnjy y c^aBy Kpcno nMe no o6nqajy n pe^y,
11

jtojn je onncao r. Mn^nfeeBufc. Ka^ nnjy y Kpcno nMe neBajy:

Kg bhho nnje sa Kpcno hmc

noM03 My Boate n Kpcno nMe.
Tpeha je lama 3a Cfiexy TpoJHuy a na hckhm MecxnMa nujy u 3a Cbcxv
HexKy n CBexy He^eJby. Ka^ n^njy 3a Csexy HexKy nesajy:
Ko bhho nnje 3a cBexy JlexKy
noM03' My BoiKe n Cfiexa TleiKa!
a 3a Csexy He4e^y:
Ko BHHO nnje 3a CBexy He4e.i>y
noM03 My Bo'Me n CBexa He4e.i)a!

Ilocjie OBora ^onocu ce neqeae n secede xpaje 40 hcko 406a notn.

Focxii ca cxpane pa3H^a3e ce cyxpa npe4 MpaK a xa4a 40Maliun,a hau
4pyrn, CBoj po4 4apyje.
Ilpn 34paB^eH.y HMa .aennx 34paBHn;a. Ebo je4He 34paBnti,e, Koja je
HaMeaena ro4QHH :

„/l,a ni'jeMO qamy Bnna 3a 34paB^e ne.ie ro4nHe. Epso : op^y ryaamy,
.4BaHajecx ro^y6a rpnBama, qeTp4ecex h ocaM rp.inna; xpncia mecex n mecx
Bpanqexa; 6e^nje nmeHnn,e, y 4Hy 6ycaxa, y cpe4H myMaxa, a y Bpxy K.ia-
caxa 6eAe Aose rpo340Be, y 4Hy drnjaxa, y cpe4H po4HaTa a y Bpxy my-
;
 :

"

JKHBOT CEiBAKA J ^EB^y 115

Maia ; m^HBOBe rpaHqHu,e h k . . . . 4eqni;e h najsa^ Motobh.io Motobimu-

pOBHt"!
{ToMa Marejufv U3 Jla^uKe)
y HeKiiM MecTHBia nocAe 3ApaBni;e neBajy OBy necMy
BiiHO cy Biijie nii^e
Kpo3 BUJiHHO 6ejio rp.io.
Ty cy Kyne ii KaeaBH
H nexapa no3^aheeii.
BaA>*>u Aan 1. Tora ^ana Cpoii ce.i.ai],H He mumajy hhth 6pnjajy 4a
HM ce rpoiKlje no po4y ne 60 cMcxajio-
2. Ha Ba^Ebii 4aH iKCHe HnuiTa ne pa^e iir.iOM, 4a hm m^HBe He 6h
HpBJba^e.
3. Ha Ba^itH ^an jkchc npe^y 40K ce ne ynece 6a4H.aK. ^hm ce ynece

^a^aaK o^Max ociaB.iajy Ky^de.

3. Ha Ba4H)ii 4aH He Tpe6a jecni nHpimaq, 4a jim hc 6h CTOKa upB^a^a.

5. Onora, Koju ynece 6a4H.aK iiocun.i>y nmeHnii,OM n KyKypysoM 4a 6n

MM TO P04UAO a II 3a CTOKV roBopehii: Ko.inKo spHa to^hko osaua, CBnaa

H T 4.
6. y Beie Ha Ba4H.n 4aH ceKy Ko^aq 3a 34paB^e ctokc. Ymece ouiiqan ko-

^aq H na aeay Hamapajy: japaM, BOAOBe, OBue, cBHae HT.4.

7. Ha Ba4H)ii 4aH yaiece je4H0 Ma^io KO^aie, Koje 'lyBajy. Ka4 Koja
OBii,a Hehe 4a Ay6u CBOJe jarae, on4a joj 4ajy 04 aera na Ka4 OKycH 04
OBora KO^aqa 04Max npn^y6H jarae.
8. Ha Ba4itn 4aH naMaaty 6a4H)aK Me40M. Je4H0 4eTc c je4ne a 4pyro
c 4pyre CTpaee ^uaiy Me4 c 6a4aaKa na ce npeKO aera Jby6e. Obo qnne
3a TO, 4a 6h CTOKa ^y(5H.ia M^a4nAy.

V
Mecoje^e
(oA Eoofcu£a ao aoKAaAaJ

1. Ony MacT, KOJa Kan^e Ka4 ce neieHnn,a ne^ie xBaTajy xe aoMe Maaty
BO.ioBHMa BpaTOBe Ka4 ce y6iijy.
2* O4 BomnliHe neieHanie ocTaB.i)a ce je4Ha n^eLKa 3a BorojaB^eae.
3. HeKH ceKy na Boacnti 04 c-ianune le 0CTaB./bajyH lyeajy, na aoMC
Ba 10CTH none4e^aK, waaiy BOAOBHMa BpaTOBe.
4. IIpBor 4aHa Boamta Mece qecHni;y npojy. Ka4 je nocny atepa- —
BHn;oM 0H4a ysMy atuBO yr^CB^e 04 6a4aaKa u Mefey la na ony a{epaBnu.y
HeMeayjyliH: je4aH 3a 34paB^e, 4pyrH sa nmenimy, Tpetm 3a Kynypys, qex-
BpTa 3a OBn,e n t. 4, sa BHHorpa4e, jeqaM, OBac, CBnae. Ka4 mhc^c 4a je
^ecHHua ne^ena 0H4a npBO oe4ajy KaKO je oho yr^eB^e. Ako je ce atap
yracHO na ocTao caMo u,pH yr^cH 0H4a oho, mTO je na Taj yr^en naivie-
BeHo Hete 6hth 4o6po. Ako je naK H3ropeo, na ocTao caMO nay^, 0H4a iie
 '

116 4 E .1

OHO, uiTO je Ha meMy naMeiteHO 6hth AO(5po. CeAau,H Bcie, 4a obo Moaie
noysAano npopetn.
5. Ha BojKHt c.e npBO OKycH Apee 11 je^o Koje je ocTaao o^ Ba^
H>er /^aHa.
6. Ha BojKHfe npBO OMpce naJM^atje kchcko qe^a^e, ^a 611 obu,o aiOH,

CKe jaraH.i],e jaiBHie.

7. Cy^oBe, h3 kojhx ce na Boaviik ne iiepy ^o Cb. CieBana.

jejio

8. /],a 6h ce nqejie naiH^e, Ha BoacHti qnne obo: noHecy BoniTany CBeKy,

Ka^iiOHiiuy, CBp^ao 11yrapaK 04 6a4H.aKa. Ka^ ^o^y y TpMqamiK yna^ie CBefey
a KaHAH0HUU,0M OKa^e CBe nqe^e pe^OM 11 6a4H.aK ociaBe y TpMqanHKy.
CBp^ao Hoce aaio ,
4a hm nqe.ae He 6erajy uo 4a ce cnphy oko aeroBora
xpMna.HiiKa.
9. 4^ He 6h Ko6an nii^iifee 04HOCI10, Ha Bo^Kiik ce KOKoniKe KyKypysoM

04 BapBape y Kpyry 04 KOHonu,a Haxpane.

10. Ha BojKHh ce4Hy acene h 4eu.a y ciaMy oKpeny pyne Haxpar u
saBesyjy ciaMKC, thmo, Be^ie, .-taBesyjy oih Konoiy le ne Biue 4a hm nH.iiihe
04HOCH,
11. Ca nocyioM c^aMOM He Ba^a la^iiaiTH3y6e jep he 6oiieTH.
12. Hpu o6yBaH.y na BoajHh Tpe6a Mexyxn no Ma.10 caaiae y oiiaHKe
4a He n3.aa3H Ha6oj.
13. Ha BoiKut He Ba^a cnaBaxn jep fee u.ejior .lexa 4peMaxn.
14. Ka4 no.iaa;aJHnK 4o^e 4a no.ia3n xpe6a 4a y Kyfey ynece n Ma^o
4peHa 4a 611 CBH 6hjih 34paBH Kao 4peH.
15. YrapKOM, kojum je no^aaacaJHiiK qapao Baxpy OKnxe Bepnry.
16. Cp6H ce.i.au;u ca HaJBcfeoM no3iixnBHomfey xpB4e 4a je Bepnra na
BoiKHfe xAa4Ha na Ma Ko^iniio Baxpa Ha4 h.om rope^a.
17. Ce.?bau,n Be.ie: ko KaKBora qoBena najnpe BH4n na Bo;Knfe u oh fee

6uxu onaiaB. Ako je BH4eo 34paBor qoBCKa n oh fee 6Hxn 34paB a aKO 60-
jiecHor 6oyiecxaH xe ro4HHe.
18. Tpefen 4aH BojKnfea coKy 6a4H)aK na 04 Bera npane Kpcxnfee KOJe
Me^y K04 HHe.ia, OBau,a, roBe4ii, cBiiBa n x. 4.
19. CaaMy, Koja je BojKHfey uH.aa pacxypena no Kyfen, no Boainfey
H3H0ce H Mefey na mjbiiBe, ja6yKe h x. 4.
20. llpBH 4aH no BoiKnfey Ka4 jKena oqncxn Kyfey Mexne IjySpe na Me-
x.iy M H3^a3H uanoJbn roRopefeii: „XaJTe, dyee sa muom y peny ujiu na Apy-
10 MeCTO^.

21. H3Mei)y BoiKufea n Ma.aor BosKnfea ue Ba^ba ce Kynaxn nn ns-

MHBaxii-
22. Ha MiiAu. BojKufe Mece qecnnuy — npojy n H36o4y ca n,eBK0M 04
xpcKe. Ka4 ce ncneqe ou4a acene noBa4e chckobc, Hanpase Kpyr 04 cbojhx
XKaHUna n y meMy, obhm cncKOBHMa, naxpane kokouih. Obo mme 3axo, 4a
HM KOKomu He 6h 6era.ae.
23. HeKH obo chckobc 6ai],ajy y xpM'iaHHK 4a um ce n^cie naxe.
 JKllBOT Ce.I.AKA >' .lEBqy 117

24. O4 BoaiHta na 40 KpcTOBa ^He JKene He npc^y ^a mm ce cnp ne

6u upB^ao.
25. 3a KpcTOB ;i,aH ocTSL^jbaJY je^ey qexspTKy KO.iaqa 04 BoiKulia h
HeKO.llIKO COTHHX KOjia^flta.
26. Ha Cb. JoBaHa ysMv KOHonau. le ra HanpaBe oa qeinpii Kaxa, na-
Mecre npe^ Komapy 11 xepajy cxoKy 4a npeKO H.era npe^e. Ka^ cxoKa npe^e,
OH^a nocny oko Koniape npoco. Obo qime saxo, /;a om hg 6u 40.1a3n.iH
3BepOBU.
27. y aa^ymny cy6oxy npe^ 6ejy ne^e^ty a:eHe n^y no Kytasia xe 4e.ie
3a noKOJ Ayme cbojum ysip.inM.

28. UpeKo ue.ie Bejie He4e./i)e ceM cpe^e h nexKa ne pa^e hhxh xBa-
xajy BO.iOBG 4a HM rpa4 ne 6u ycese saxnpao.
29. EeAe He4e.i)e aiene He npe4y 4a hm ce cup ne 6h upB.i»ao.

B. G/; KOJieBKe ao mothkg

I.

CpdH ceA>auH cbom nopoAy m npema nopoAy.

1. Ako M.ia4a xohe 4a 4yro ne pa^a, xpe6a npn Benqaay 4a 6pojH

.lucxoBe H3 CBemxennqKor xpeSnuKa. K0.IHK0 .lucxosa usSpojn xo.iiiko ro4UHa
Be he pal>axu.
2. J\,a He 6a 4en,a naxH.ia 04 euje, xpe6a jiaxu BiixoBa, jom Kao M.ia4a
EGBecxa, Ka4 npsn nyx BH411 SMujy 4a je nexoM ySnje.
3. Tpy4Ha aceHa He ipeoa 4a ce4n Ha cxynn, jep te avOHCKO 4exe
P04HXH.
4. JKena ne sa^ba 4a je4e m.i.nBy, xpemay n.an Bnmmy 4BojaHKy jep
te ce o6.in3Hnxn.
5. /],a 6a iKena aaKUie po4n.aa xpe6a 4a naje B04y ns 4ecHe odyte
Mya;eB.aE>eBe.
6. ^a He 6a 4exe 6oAejia 3y6u KyM nnnixa He je4e hhxu naje 40K
Kyanene KpcxH.
7. Ilpn Kynafty 4exexa xpe6a nasuxn Ka4 ce B04a cana h3 6aKpaqa y
Kopnxo 4a He npo.iasii Kpo3 ymu 04 6aKpaqa jep fee 4eTe 6oAexn ymn.
8. J\,eTajbe ne.ieHe ho4a Bnja Bexap jep fee 4exe naxHxn 04 Bnje
Ba.>?ba

9. Ka4 ce 40Hece noBOJHHii,a He xpe6a 4yro 4a cioJH, nero xpe6a 04-

Max jecxH jep fee ce MOjuaK h 4eB0JKa npn npomeBnHH fey4axu 4a .lu 4a
je4H0 3a 4pyro nol>y.

10. To Hcxo 4a ce He 6a 3a4pa(aBa.iu CBaxoBH.

11. Ka4 ee 4exe y cny 3aniaTie, Be.iH ce, 4a caaa 4a My hckh jypn
MaJKy 4a joj CHcy oxce'ie.
15. Ka4 4exeTy noiny nnuaxu 3y6u xpe6a My xomo Ma3axn Mamfey.
118 A E A

13.Ka4 ce ^eieTy npBH nvT onase 3y6ii ipeoa ra aarano pyKOM yA^-
piiTii npeKO ycTa roBopebu: „04 pyne aaruAo a ue 04 3y6a'^.
nsBa^H 3y6 Tpeoa ra
14. Ka;^ /^eie y \AQi6\ ^axH ncy ^a noje^e na fee

nMaiH jaKe 3y6e Kao y nca.

15. He Baiba ^exeTy ^aBaxii 4a jej,e c.iesuHy 04 saK.iaHor opasa jep
He te A^ pacie.
16. To Hcxo iiMate MO^pe ycne.
17. He xpe6a ^exexy cehn HOKxe npe ro^HHe, jep fee 6nxn .lonoB.
18. Ka^ ce /^exe je^yhii yje,T,e aa je3iiK Bejiii ce ^onefee My xexKa
Kda^e.
19. Ka^ sa ^yro ne roBopii xpe6a oxnfen y BOAeHuu,y h ca leKcxa^ia
Y3exH Maj.0 cxpyroxnae. Ty cxpyroximy saMeciixii ca x.ieOoM na fee npo-
roBopnxH.
20. To ucxo, 4axH My 4a niije BO^y es Ma.ior SBoea.
21. He Ba.i)a ^ynaxn ^exuae qe./io qejio ^pyrora 4'exexa jep Hefee

{•pso nporoBopnxn.
22. Ako cy ^exexy saiBopene H034pBe xpe6a y itiix Mexyxn Ma.ao Ma-
CTU na fee OMeKHyiii.
23. Ako ^exe 6a.iii xpe6a My npecefeii oajiy MaKasaMa na ne fee Bnuie
uaAHXH.
24. To HCXO xexKHH nepinn npeBvfeu npeKO ^exnanx ycana.
25. To HCXO npeByfeu Ma^nju pen npeKO ^exuibnx ycaea.
26. Ako ^exe .laMKa na^ aoJh xpe6a ra npoByfen r^e ce npoe.iaqe ncM
n Ma^Ke na ne fee BHuie .aaMKaxn.
27. ^a 6n 4exe npe npoxo^a.io xpeoa ;;a ce yxsaxn 3a KO.ieHHKy na
4a ra xexKa bo;i,u xpn nyxa oko Kyfee.

28. Ako Majio /^exe ny3n snaqa 4a fee ^ofen rocx.

29. To HCXO Ka^ ^eie mcx.iom qncxu.
30. Ma.i0M ^exexy Ba.Zba Koiiiy.iiy na Bnnie CB./iaqnxn a ne na hh/KC jep
nefee 4a pacxe.
31. He xpe6a 4ei;y na Tyuien ^an xyfen jep fee hm Mnpesn HSiasnxH.
32. He BajBa 4a ^exe n3Met)y po4iixe.i)a cnasa jep fee 406HXH 6y6e
y r.iaBn
33. Ka4 je 4eB0JHuu,n Befen yieBH no ^ecnn nepuim 3Haqn 4a fee cy-

4uin Myaiy.
34. Ka4 4eB0Jtinu,y oqem.i>ajy yxBaxe je sa KHKy 11 noByKy roBopefew:
„Koca 40 aere MOMa 40 jejie.*'
35. Ka4 4eu,a ynnpy, 0H4a ipe6a je4H0 4exe He3a40JeH0 Kpcxiixn na
fee jKHBOxn.
36. To ncxo atene Meaajy Kany. Y .IcB^y Mecxo Koare noce Jiy6uufi

37. To ncxo npeMemxajy Kyfey c je4Hor na 4pyro Mecxo.

— CBPUIHUE CE —
 HAyHHA XPOHHKA

cpucKo TEOJioiiiKo ;i,pymTBo

LXI 3BOP (lO. MAPT).

1. IIpe4ce,^HMK ,i,pyinTBa OTBixpa 36op obum pequMa: ^Focno^o! IIpoui-

.lora Meceu,a CMpi ce 41U1 nyi KOCHV.ia Hauiera ,;pyaiTBa a Hainax Feo^ioiu-
Kux AnaAQ, 11 o^yse.ia nan iipujaTe.te, Koje Han je ^y/KHOcr aaxBa.iHO no-
MeHVTii. ~ Mii^yTHHa rapaniaeHHa aiopaMO noMeHyxii 3a to, inxo ce,
no3HaTiiM npe^-ioroM Hapo.^Hoj CKyniuximn, iioopiiayo 3a no4n3aHie Jecia-
cTBeHuqKor Myseja CpricKe 3eM^e, u luxo je cbojiim 3HaH>eM *paHiiycKora
je3iiKa npuximao y noMoti opunuycKOJ pe^aKunjii /^eo^oniKwa: ^Iwa^ia, Ka^ ro4
CMO ra 3aM0.iujiii, a je^aH je u,eo ^eo noieo 6110 11 npeBOAiixii. Ko ro^ 3Ha
Ko^iuKO je OBaj npeBOAHuqKii 3aAaTaK xero6an 3a peAaKii,njy. xaj te 4y6oKy
saxBa.iHocx ocetaxn cnpaji CBaKor noiiaraia, a rapamaHim je 6uo je^au 113
iipBHx BpeMeea. — Y Taypn
aiueBU Ky ii3ry(5H.iii cmo najcriMna-
Mii.i nj
xiiqHujera Apyra Hauiera. kojii je y eame ApymxBo cBar^a yaociio H3BaH-
pe^Hy AOupy Bo^ty ii iipujaxHy xapMOHOjy. Oh je nameM ^pymxBy r.iacn-
.iiiMa jaBHOCxn ;ifi3ao yr.ie^ w CBaKOM ce aeroBOM pa^eoM a^hv HeoSmeo

pa^OBao, Kao inxo ce CBar^a uCKpeeo paAoaao n eanpexKy .noje^nHaua, u

paBHiix My II Myiatjux My. Oh je MOHv^a HaJBHnie ^oiipnHeo ^a ce name ^py-
mxBo <i>opMa.iHo opraHn3yje, n KOJiiiKa je a:d.a ^a ^y ce iimc mxo Ayate y
HaoieM ApyinxBy noMnae cBeAO'iu 11 cnoHxana iKe.?ba ^pyroBa, ii3JaB.i.eHa na
4aH norpeoa aeroBa: 4a ce Toypa Mu.iiijameBiih ynnine Kao OBora yxeMe^ibati

4pyaixBa. Y niae noKpexaqa OBe miicjh 11 y iiaie ^pyniXBene ynpase ja aac

MO^UM, ^a ca^a o,T,oupuTe: ^a ce y nameM 4pyuiTBy ycxanoBii 11 pe^ 1.1a-
HOBa yTeMejbaHa,\i. ^a npuMiixe npnjiore KOJe cy nbjeAUHij,H Beh ^a^iu y na-
Mepn 4a ce 'Bypa Mu.iujaineBuii yBpcxn y yxeMe^/ta^e. /l,pymTBO ce je^no- —
Ayumo OAa3Baj.o obom npe^Aory, a noKoJHuii,iiMa je o^ana nouixa ycxajaaeii.
2. PemeHO je ^a ce yxeMe.i>a'ieM Feo-iouiKor /l,pyinxBa CMaxpa CBaKu
KOJH My iipiLioacH HaJMaae 50 ^iiaapa.
120 J[ E A

3. PasMOTpeHe cy Kanre, Koje cy CTiir^e npom^or Meceu,a reoioniKOM

3iiB0Ay Be^iiKe IIlKO.ie: a) Kyiivtene (Neues lalirb. fiir Miner, u T. A- nop ran
Eur.iecKor Ila^eoHTO^. ^pymiBa) n 6)^'4o6uBeHe y pasMeHy 3a reojiomm
Ahum (o^ MocKOBCKKor JecacTBeH. ^PyniTBa, <I>paHii,. reo^omKor ^pyniTBa,
BeuKor Feo^omKor SaBO^a n IIpocBeTHii riacHiiK). Ca 3axBa.aHomty npii&i-
jbQWci je pacnpaBa r. C. M. ^loaaHiiiia Izomerije Homologih Vrsta Parafina
Zagreb, 1897.

4. B. I'LiPih H3H0CU pe3y.aTaTe npoyqaBaaa je^ne 36HpKe .iiijacKiix

<i>ocn.aa h3 reo.ioiiJKor 3aBo;^a Be.iHKe UlKOJie ii je^ee Maae r. J. n^Biijiitia.
IlpoyqaBajyliii obg <i>ocii.ie. a odpaTHBuiii naaiity Ha oho uito cy KOHCTaHTO-
Ba.in y ^oth^hiim .lOKa^iHocTUMa Ty.ia, JKyjoButi ii Pa^OBanoBiit, noKasyje: a^v
jeyPocoMaqy ^oau hhbo cpe^fter JiHJaca (lujac y)
paaBiijen
H CKopo n,eo ropftn hhbo cpe^aerAHJaca (jinjac 5); na Bacapii
je Ty.ia yTspAno ropftH .iHJac, a IT.iiitje KOHcraHTOBao h ropan x o-
pH30HaTcpe4aer.anjaca; naMa.ioj ^yKH Biime P p a a m- ,7^

H^^e u Ma.aoMBpxy HSHa^ BepH.iOBua BepoBaxHO je pa3BHJeH

c p e 4 ft H .1 n j a c; koa Bo c m a ha Ha ^Y^aBy Pa^OBaHOBHt je yTBp^iio
4 a n .1 H j a c (.anjac a)nropH)HxopH30HaT cpe^aer .anjaca
(./iHJac 5), a H.dHli obo noTBp^yje h join hbhocii ^a he BeposaiHO, 6ap npeMa
0/i,pe^eHHM a)0Cii.aHMa, 6uTn pasBHJen n 40H)H hhbo cpe^iter jiHJaca
(.iHJac y); na ymty Ilecaqe y ^yeaB JKyjoBnti je KOHcxaHTOBao 4 o h> h
.1 Hj a c (jiHJac a) u ropan xopH30HaT cpe^fter C^iujac S), \l.u\\

je OBO o^pe^^OM <i)0cnAa noTsp^no n ca jom Biiuie no^aTaKa noTKpenuo npex-

HociaBKy 4a te 6htu pa3BnjeH h 40H.H xopnsonaT cpe^er .iHJaca
(.iiijac y). —
Cin'iHOCT neTporpa^cKor KapaKxepa h 6ihckocx siecxa aaBo^e
Ha MHcao 4a ce ca Bacape mojkc noBytii miraBa .aajacKa 30Ha na Ma.ay ^VKy
h Ma.iu Bpx. —
no ()oracxBy 4>ayHe Mory ce PocoMai n Bacapa ynope-
4HXU ca ProxiiHOM, Koja Kao mxo je no3uaxo y obom nor^e^y 3ay3iiMa K04
Hac npBO Mecxo.
5. n C. IIaB.iOBHh caoHuixno je pe3yjixaxe npoyqaBaita Me^uxepau-
CKnx *ocn./ia. kojh cy HaKHa^HO Hat^een n Kao npimoBe npej^amaiix sdupaicu
,d,exepMiiHiicaHn: 1) n3 ciojeBa n^iase nime y BiiuiiBnii,ii, 2) h3 BiMHHor ITo-

xoKa K04 ^losHime, 3) h3 MoKpor ./Lyra 4) 113 Bajane (aohco r. C. Ypouie-

mcBHli) H 5) n3 CyBor IIoxoKa 6.aH3y ce.aa ^OKOBapa (nocaao /i,onncQH q.aaH
r. Mux. PaniKOBofe, nopesHHK). llnxepecBa je nocjie4H.a .aoKa.inocx Pa-
Hiije je nosHaxo oko 20 spcxa MeKymaua, ca,],a ce nan no.ieaxoj
oxy4 6H.ao-
•MyHH HMa 40Aaxn oko 100 BeliHHOM chxhhx o6jinKa (78 Bpcxii M0.ziycaKa
u 21 *opaMUHU'i>epa), a.iu npcMa OBOMe mxo je 40 ca^ oApet^eno h npeMa
OHO Majio 4o6nBeHor Maxepiija./ia (iiciwByqtiBO pa^ii npoyiaBaaa Muicpoopra-
Hirmivja) MOJKe ce OHeKiiBaxii 4a Kb CyBn IIoxok cna^axu y najCioraxnje .ao-

Ka.aHOCxn 4pyie Me^iixepaHCKe exaaie.

6. C. YpomeBufe no^nocii pesiiMHcaH n3Bemxaj rpaHUTOH^HHM
cxcHaMa H KpiiCTa^acTHM mKpH.a»i];uMa H3 PyMCJiuje n By-
rapcKe, Koje je nauiao npoyMaBajyhu 36npKy A. BuKeue.aa, „y OBOJ
 HAY'IHA XPOHHKA 121

36iipu;ii cy aacTyn.teHu npe/^ciaBHimii mhotux njioieua rpanuTOUAHUx CTcea

H KpHCTaj.acTHX mKpii.tana, a cear Tora Be.inKH ;ieo iten caciaB^ajy iiein-

Mapn, KOHrjiOMepaTii, 6peqiije, KBapnimi ii KpenHimii. Obu iiocjieAftii, c

Tora niTO HeMajy HiiMera iiHTepecHor, Hiicy AeTa^T»Hiije hh onHcnBann, a
ocTa.ae cieue MHKpocKoncKii cy npoyqeae, n npii tom cy "pei^cnaTii o;i,pe-

t)iiBaHH no MCTOAH npo*. «f>yKea, t. j. Mepeen cy yrjii noMpaqeaa na

npeceiuiMa, ynpaBHWM ua ng. ii np. — Mel^y rpaHirruMa peiKn cy tiih-
CKa rpaHHTH c je^nuM .incKyHOM (6uotiitom); qeuiKii cy aM«i>ii5o^cKii rpa
HHTH H rpaHiiTii Kojii iio CTpyKTypii npe.iase y rHajcne HapiijeTexe.. — Tpa-
HyjiHTH cy npe^cTaB^LGHii BefeiiM (ipojcM npiiMOpaKa h3 paauiix MecTa. IIo-
pe4 rpaHyjiiiia caMo c Cgjum .iiicKynoM iiMa nx CKopo y paBHoj Mcpii ii c
o6a .iHCKyna. HeKii cy ii c./iojeBnTe MaKpocipyKType, KaKBa ce lecxo Ha.ia3ii
ripH iioBpmuHii rpaHy.iiiTCKnx Maca —
IT e r m a t ii t a iiMa 40CTa ns pasnnx

MecTa, HO MHoni cy xaKBor cicjiona ii caciaBa, 4a rpa^e npe^aae y rpaiiy-

.'iiiTe. —
O4 ,;^iiopnTa iiMa caiio je^aH npimepaK (04 KpmeBUTnx CTeH>a-
Ka K04 CaxepKa.ja). <l>e.i4cnaTU cy y obomc ,i,iiopiiTy MaxoM sonapHe cipyK-
Tvpe II o6pa30BaHii 04 pasHiix n.iariioK.iaca. TaKO Hnp. y jeAHOMe npeccKy
(noqeB 04 nepii'Dcpiije k ueirrpy) nojeAUHC sohc cy 04: o.iHroK.iac-aH4e3nHa,
aH4e3HHa, .ia6pa4opa n .ia6pa4op-6iiTOBHiiTa. Thia 11 opiOK.iaca, u oh je
HaJM.ia^Q. — ,i\uy.i6si3 je 3acTyiiyi>eH c ^eiiipii JiOKa^HOCTii, a ra6po
cawo c je4noM. Y 4iija6a3iiMa 113 OKO.iiiHe CaH-CTe<i>aHa h SjiOKyJia njiariio-
KJiacn cy H3 6acH3ue cepiije: aH4e3iiH, .ia6pa40p 11 6iitobhiit, a y 4nja6a-
3iiMa U3 4pyro 4Be j0Ka.iH0CTii <i>e.i4cnaTii cy H3 KuceAe cepHJe. Y raopy cy
nope4 4iija.iara h 6ii0TiiTa rjasHH cacToji],ii: opxoK^ac, ojnroK.iac-au4e3iiH,
aH403UH II ^ia6pa4op. —
FHajcoBii pa3eiix RapiijexeTa 3acTyn.i.eHn cy y
OROJ 36iipii,ii Bp.io BCAiiKDM SpojcM npuMcpaKa 113 pa3Hiix MCCTa. IIope4 0611-
'iiinx iiMa II TaivBHx, Kojii ce Mopajy cMaxpaxii Kao rpauuxoii4Hii rnajcoBii.
llnxepecan je rnajc 113 OKo.iime Knc-Ky.iecii. jep ce 004 MiiKpocKonoM B11411

4a Hiije npiiMop4iijanor nocxaiiKa, Bet je cxBopeu hhjckuiijom rpany^iirrcKUX

cacxojaKa y npnMop4njajiHn MiiKamiicx. FpaHV^iuxcKor raajca una Bp.io moo-
ro H H3 pa3Biix Mecxa. Cy4ehii no 3acxyii.i.eH0Cxii aeroBoj y OBoj 36np11.11
BH4H ce, 4a cy rpaHy.auxcKe epynnnje y uckohckom pyMC^ncKOM xepeuy 6nAe
jaKO paciipocxpxe. — ^1 e n x n h n x a niia y snaxnoM 6pojy. Cbh cy o6HqHor
cacxasa n cxpyKxype. — MnKaunicxu cy 3acxyn^enu MaiBUM 6pojeM
xMCCxa. H 04 H>HX cy ucKn rpany^inxncann. Hajimxepecnnjn je MHKanincx c

Bpx 6pera Koijia-Jaiua: nMa Bpjio mhofo je4Hor 3e.ieHon.iaBKacxor

y Fbeiiy

cacxoJKa, KOJH je 04pe{)en Kao xjopnxon4 a ccm xora joui n: KBapua, MycKO-
BHxa, OnoxHxa, rpanaxa, pyxn.ia, x.iopnxa, anaxnna, niipKOsa n Marnexuxa.
— A M ^n 6 .1 n X a nMa caMO n3 Mycaptjnsa, enH4 0xnxa n3 neKOAnKO
a cepneHxuna n3 4Be JOKa^nocxn; cepnenxnnii cy y r.iaBHOMe cacxas-
ACHH 04 aHxnropiixa. e x a m —M
p * n n in k p n Jb a je n3 K.incype Cen- 11;

re.i K04 KypnioBe: Maca My je cxBopeua 04 ua6au.aHiix Kpncxa.ia aH4aviy-

snxa, icoJH cy ce y xoKy BpcMeua npexBopu.in y chxho .tycnacxe, 3aMpine-
He, arperaxe MycKOBiixe, xaKO, 4a ccm Kpncraine Konxype n.in niije ocxa.io
122 4 E .a

HM Tpara 04 aeajiysiiTa, hjiu cy ce 04 iicTora o^piKa^ajoui caMO CBeyKa iipnT-

KacTa je4pa c jaKO KopoAiipanuM oSo^om. Bhotht, kojii je ciyjKiio Kao i;e-
MeHai aH4a.ay3HTCKiiM Kpncra^uMa, MaxoM je npcTBopen y x^opnT, Y obom
uiKpH^uy Ha^asu ce 11 je^aa ii^asKacTu Muaepa.!, kojh ce je no cbojum mii-
KpocKoncKQM KapaKTcpiiMa noKaaao Kao X./10PHTOH4. HaJ3a4, iiMajom ^Ba —
nptmepaKa c e p 11 u, ii t c k n x m k p 11 ^ a u, a, 04 Kojux ce je^aH Ha^aaii ea
o6a^aMa IJ,pHora Mopa K04 Mecia .Iiimhiio, a ^pyrii K04 P{|aBiiii,e, ceBepno
04 IvycTeHAHJia."

OnniTH PESyjITATH PyCKE HAYHHE EKCnEflHIlffJE y MPAMOPHOM MOPy

04
M. An^pycoea

y 3HMy 1093|4 ro^Hfle jaBu^a ce y Il^apcKOMe reorpa<i>cKOMe ^pyniTBy

Miicao noTpe6H HcrrnTiiBaiBa Mpainopeora Mopa.
^yoimcKa Mepeaa eKcne^uuiije y LI,pH0Me Mopy y 1890 11 1891 ro-
4neu OTKpHAa cy Bpjio HHTepecna *aKTa, Kao h. ii. npucycTBO cyMnopoBo-
40HiiKa y EberoBHM 4y6HHaMa 11 ociaxaKa npet^auiBbe 6oqaTBe iteroBe «i>ayHe
Koja 40Ka3yjy, 4a je jom y 6.ancK0J naiwa enocii ll,pH0 Mope oiijio BdOKO
3aTBopeHO jesepo, cimHO EaciiujcKOM. llocie OBora jaBii.io ce, HapaBHO,
niiTaite, icaKBe Mopajy 6nTii «i)ii3uqKe, xeMiijcKO 11 6iioyioiiiKe ocodime ua-
.lora cyce4a LI,pHora Mopa — MpanopHora Mopa, ciapora IIponoHTa. Oho
ce Haja3u ii3Met)y 4Ba Be.inKa MOpa, I],pnora 11 Cpe43eMHora, ii y Mop-
«>o.aoinKHM 04HocnMa ne paiynajyliH HesnaTHy BCiiiquHy iiornyHo je cyiiniHO
c ftiiMa. To Mope OKpyaieHo totobo ca cbdx cxpaea koiihom, Bp.io je
4y6oKO y 04Hocy npesia cfiojiiM Ma.iiiM pasMepana (npcKO 760 xBaxji)
II cnojeno je ca cyce4HHM Mopiuia 4BaMa MopeyaimaMa. Ha ceBepy ra
ciiaja Boc<i>op c H,pHnM MopeM, Ha jyro3ana4y ^ap4aHe.iH c JerejcKHM.
MetjyTHM 06a cyce4Ha Mopa tteroBa BeoMa ce pa3.inKyjy je4H0 04 4pyrora.
^OHCTa 6acen Cpe43eMnora Mopa ncnyaeH je Bp.ao caanoM B040M {3nco./be-
HOCT jff 04 cpe4H)e oKeancKej u saco^/tenocT ce Bp.io Maj.o yBehasa
Bella
c 4y6nH0M. Y cbojum u3BeuiTaJHMa HCToqnej ho^lobhhh Cpe43eMHora Mopa,
..lyKH u tPo..!*') mra Biioie Kaacy, 4a B04a Cpe43eMHora Mopa noKasyje
roTOBO ncxy 3aco./i>eHocx 04 Bpxa 40 4Ha. Y onmxe xa 3aco.*eHocx Bapupa
Ha Bpxy 04 3.8"io, 40 3.9" j^ n 40cxuate Ha j\,e)' ^.9S\.
HanpoxHB y II^pnoMe ce Mopy Ha./ia3u omxpa paa.iuKa: MaKCHMnyM 3a-
co./&eHocxH noBpmuucKe B04e y noyiOBnny je Maan 04 Hcxora MaKcnMyMa j

1) Physikalische Untersucliungen im Ostilcheii Mittelmeer, 1890 und 1891, p. 76. Be-

richte der Comission fiir E
Erforschung des ostlihen Mittelmeeres. Erste. Reihe. Denkscliriftend.
Keis. Akad. Wieu. Bd. 59.
 HAyqHA XPOUIIKA 123

Cpe^seMHOMe Mopy {\.72° q), srthm Har.io pacie 40 4y6iiHe oko 100 xBarw
n AOCTHKe y saJBekuM ^ydiiHaMa 2.25"o.')
ycjie4 TaKBG pa3jinKe y aacojfceHOCTU, noro,i6e RepiiiKaiHe uupKy.ia-
Hiije II paciiO/^e.ia Tejieneparype Koja 04 oee
pa3^H4He cy y oCa^BasaBiicii,

Mopa. Yc^e^ CKopo no^je^uaKe rjacoibeHocTii 11 na noBpinimn11

y 4y6iiHaMa
CpeA-'iGMHora Mopa „ 11 neanaTHO vBejiiiqaBaiLe rycTime Ha noBpniiien nox
yxHuajeM x^ia^eita 11 ucnapiiBaaa ii3a3iiBa OB^e jaKe KonReKuuoHe cipyje"
Koje luy 40 4Ha, To je yspoK le 4y6iiHe y ucToqnoMe ^ejiy Cpe43eMHora
Mopa, noqeBDiu 04 500 Meiapa, luiajy fotobo cxa^uy TeainepaTypy 13".6 40
14°. 0Ty4a ce TeMiiepaxypa .leTii pasHOMepHO noBumaBa, 40CTir(Kyhii Ha no-

BpniHHii y aBrycxy u cenTeM6py 25°— 27" C.

HaiipoTiiB 3iiMH,e pacxyiat)eH.e B04e y I],pHOMe Mopy uuje 40bo.I)Ho, 4a
uii yje4Ha'in.io ryciuHV noBpuiiiHCKe u 4y6iiHCKe B04e. Pacx.aat)eHH 4eioiiH
uo4e TOHy caMo 40Tyie, 40K ue 40CTiirny 40 cioja Kojii ii.Aia iictv rycninv,
11 no TOMB BepTiJKa.iHa iuipKy.iai;nja aaxBaxa je4iiH0 ropan HesnaxHii cioj'
na ce aaxuM oopaayje na nsBecHOJ 4yoiiHH^) c.ioj x./ia4He B04e (40 6",9 C.)
H3Ha4 H HC1104 Kojera ce ^lexu uayia3e xon^uje B04eHe Mace'). TaKBa pas-
^uKa y i^upKy.iauiijii noBAa'iii 3a co6om Kaniixa.iny pa3./iiiKy y xbmiijckom
KapaKxepy 4y6uua. y Cpe43eMU0Me Mopy 4y6iiue 4o6iiBajy kiiccohhk noMoKy
KOHBeKU,iioHux cxpyja: Ko.miHHa KuceoHiiKa ce 0B4e cxaAHO o6HaB.i>a, mxo
qHHH xe ce aciiBoxiiBe Mory CBy4a 04p/KaBaxu.
y IJ,pHOMe Mopy KOUBeivU,iiOHe cxpyje n4y caMo 40 cxo xBaxu a ne
4y6^e: iipe4aBaH>e KiiceoHUKa 4y6.i>UM c^ojeBiiMa MOiKe ce Bpmnxii, Bp.io
jiarano, je4iiuo 4H<i>y3iijoM, xe je KO^iiquHa aeroBa BeoMa yMaTtena; opraHCKM
ce cBex CB04U je4UH0 na 6aKxepHJe a 3aje4Ho c xiim ii4y n npoii,ecu kojh
40B04e 40 cxBapaaa H.^ S.

Pa4ii xe pas.iDKe ucKpcAO je HaJ3a4 nnxaae, Ky4a npHna4a MpaMopHo

Mope, o6.aacxfi Cpe43eMHora h^u lI,pHora Mopa. 04Hoceo aeroBUx <i>ii3nqKiix
oco6iiHa Kaiiexan Cn p a x*) je, n3r./ie4a, npBU o6paxiio naajity na xo, 4a
iicno4 CAOJa .laKuie (He3aco^BeHe BeoMa) B04e, na 4y6nHii 04 30 xBaxu, j,exH
aaco.tenuja Maca u xo ncxe 3aco^LeHocxii Kao 11 y Cpe43eMH0Me Mopy (20*
, tested bj^ an hydrometer"
Ka4a je na - 20" y ll,p-
xa4a noBpiuuHU —
HOMe Mopy je 110 Cnpaxy na noBprnunu I3V2, a Hcno4 100 xEaxu —
15"J. Tu cy no4au;u 6u.an uorBp^ean nocMaxpaanivia a4Mnpa.ia MaKa-
p-o B a*i. H113 nocMaxpaaa 40 4yi5nHe 04 30 xBaxn na y.ia3y y Boc-
*op noKa3ao je na. iioBpmnHu rycxuny 1.0160, a na 29 XBaxu 0.0313
(xejinepaxype +
24 5° C. n 17° C, Bpewe nocMaxpaita nenosnaxo). IIoBp-
mnncKa rycxnna no nocMaxpaaiiMa, KOJe je ii3Bpiniio noxnopyqQHK Eb n n n k u

1) HcnHTHBaifca II. B. IIInH^tJiepa.

2) y Majy 1891 r, —
pa 25 -35 xb., y aBrycTy ucTe roAUHe aa 35—50 xb., a y
JyHJ'— jy^y 1890 na 25—35 xBaTH.
r,

3) Ha noBpuiHHH TeMnepaiypa Bapiipa o.n 0—6" ;i;o 23" C. h BHine.

4) On the undercurrent Theory of Ocean. Proceedings of the Royal Soc of the Londoa
Vol. XIX-
5) ObL oSsiiHt, ^epHaro h Cpe^seMnaro Mopefi.
124 ,^ E .1

no Hjuiory MaKapoBJbeBV, yuetaBa ce 04 Boc*opa kk ^•'^p^aHe^iiMa oa 1.0107

AO 1.0186.
llnaK 6jiiihvUx noAaxaKa 4>n3nqKiiM ocoSimaMa Ay6oKiix BOAa Mpasiop-
Hora Mopa niije 6\iao ii Heno3oaT je 6110 yximaj iberoiuix 4>ii3iiqKHX oco6iina
ua onuiiy u,iipKy.iai],njy 11, TaKO npoBeipnBaite aeroBnx Ay6nHa. ^a
pehii,

Huje H Ty TaKae hctii aacxoj Kao 11 y Uphomg Mopy, ,in. ce He CTBapa 11

OB^e HjS, H j[Si HHcy ri iteroBe AY^nne TaKO hcto 6e3 jiaiBoxa? Ako to Hiije
KaKBa je on^a ^ayea, Koja iKHBii na ^sy n>croBy ?

To cy nuTama Koja cy iiHTepecoBa.ia .pii3inapa, xeMU^apa n OnoAoni,

SAE u reo.ior je 6ho hcto xaiio 3auHTepecoBaH. He Ha.aa3e ah ce n y tomg
Mopy cBe^onu aeroBe npouj.iocTH, Kao iuto ux naia y II,pHOMe Mopy ?

Huje HpeMaTOMG 'ly^HO, hito je H^eja ucnuTHBaay MpaMopnora Mopa |

Haui^ia Ton^iH o^^ub y reorpa<i>CKOMe ^pj^^M- ^ snaiy 1893 ro^HHe komu- I
ciija je npeA-iOJKiMa ji,'d ce pa^M Tora ApyuiTBO o6paTu napcKOM nocviaHiiKy
y Il,apHrpaAy, HdHAOBy. ITociaHHK ce o^asBao Bp.ao pa^o. Cy.iTaH je ycxy-
HHO eKcneAHUHJH 6poA „MaKcyce'' — ^Ce^zbaHUK'L."
IlyTOBaae je Tpaja.10 31 j\,a,E. 04 8 cenTesi^pa ^o 8 OKTOMopa 3a-

KvByiHO, H 3a TO BpeMe yTBpt)eHa je 61 cxanuua; totobo Ha CBaKOJ Bpmeiia

cy cBaiiOBpcHa ucHHTHBaaa: •tMsuiKa, xeamcKa h 6iio.ioiuKa.
y OBHM peAOBUMa MU tiCMO ce ocBpnyTH na ohuito pesy^TaTe thx irc-
HHTUBaaa. CacTaB^Zbaae OBora Hperjie^a n3BpmeH0 je npeMa no^aitHMa j[o6n-
BeHHM OA 'i.aaHOBa eKCHeAHU,uje.

Ilpe cBera hchito pe.zbe<i>y ,/i,Ha Mpaaiopnora Mopa. H>eroBe o6a.ie

npaxe Kao i\ y Cpe,T,3eMH0Me h lI,pHOMe Mopy oa o6ajra Koje
nitaT«i)0pMe hh/KC
ce HpyjKajy 60 — 70 xBaTii. To je o6aACKa n.iaT<i>opMa ysaua nopcA ceBcpne
o6a.ae a uinpu ce HopeA jyatee. Ha ttoj jieate ocTpscKe rpyne, HaHiwe rpyna
IlpHHiieBHX OcTpBa y ceBepHOM Ae.iy a ocTpBO MapMapa c okohum y jyaiHOMe. |
Ha Taj HaiHH Ay^OKa KOT.iHHa MpaMopHora Mopa cyjKaBa ce BHine npeivia
ceBepaoj o6a.in. Bbene KOHType (ua 100-xBaTHOj .ihuhju, t. j. Ha Ay^nnn oa
100 xBaTH oa HOBpuiHHe) HpeACTaB./bajy npoTernyTy dnncy (H. 3); ona ao- —
CTHMte Ay^HHe Bete oa 600—700 xBaTH, a.iHJe Bp^o nepaBna: h ca.ManpeA-
CTaB.aja Tpu 3ace6He KOT.inHe, nopet/ane jeAaa 3a apJTom ho Ay^^^oj oca. Oa

H.HX HaJBehy AV^nny AOCTn;Ke HCTogna KOT.ZLHHa, y Kojoj cmo Hani.iH AY^nay
OA 767 XBaTH. Ta KOTJiuna Aeaaii jyiKHo oa OpHHHeBHx OcTpBa n OAC/bena je
OA cpeAH>e nonpeiHOM npeiaroM, Koja HAe oa ByjyK-M^euMeije ica ocxpBy Ka-
.acauMHy (MaKCHMa.ziHe Ay^une 333 xBaTu). CpeAaa KOTjinna .ae^Ku jyjKHO oa
JepeK.in; y aoj je na^ena Ay^uaa oa 688 xb. u pasAcojeaa je oa sanaAHe
HpeqaroM Ay^une 380 xb. HocaeAaa, 3anaAna KOT.iHHa agtku, TaKO petn, y
HOAUOiKJy TeKiip-/l,ara \i AOCTHHte Ay^nny oa 630 xb.
HoBprnHHCKa 3aco.i.eHOCT y MpaMopnoM Mopy Mama je oa HOBpmnHCKe
aaec^CHOCTH y CpeAseMHOMe h j\0Q,TUJKe Hpoceqno 2.4"|„; na hhjkc pacTe 3a-
co.i>eHOCT H Ha Ay<5uHH OA 15 xBaxH AOCTHJKe Beh 3.7'*|,„ totobo Kao h y
CpeA3eMH0Me Mopy (3.8"|oj. OAaT.ae ao AH'I ona ce c.ia6o yBetaBa, a^^cth-
jKytH MaKCHMyji 3.8''|o.
 ilAy'IHA XPOHllKA 125

CpeAita TeMiiepaxypa na noBpniiiBii 3a BpcMe eKcne^imnje 6u.ia lU^S,

I'.,Ha 4y6uHu o^ 50 xBani sunaaceHa je TeMnepaiypa O/^ 15"4 C, na 100
xBaTii 14". 5 C, fla 200 xBaru 14".2 C ii OBa ii^^e CBe 40 ,T,Ha.
IUto ce Time, xgmhckux oco6uHa, cKyu.teeii Marepuja.! join mije pa3-
paljeH.') Ha .iat)H cy M3Bpmeca MHoroopojua iiciniTiiBas.a CI (CI-}- Br) u U3-
Bpmene cy HeKO^diiKe o^pe^Se KuceoHUKa 11 oprancKiix cacxojaKa. 04pej,6e
x./iopa c^aHiy ce y oriuiTe ca caonmieeiiM noAauuMa saco^ienocTn Ho 110-
nsneceHiiM y u3BemTajy A. A. ./Ie6 e h .1,11 ii,eB a, KO.iiiqiiHa
4aii,flMa, x.i .pa^

Koja Ha noBpmiiHii MpaMopHora Mopa hshoch 12.4 40 12.8 rpaiaa Ha .aiiTpy.

40CTn:*:e na 50 xBain 20.1 40 21.6 rp. a ua 200 xBain — 21.88 rp. CyM-
nopoBO^OHUK je 6ph/Kjbubo TpaaieH, ajH Hiije Hat/en. 3aT0 je naK A. A. .1 e-

ueH,^nu,eB HaKynuo c HaJBetiOM ooaspnBomtiy npo6e 4y6uucKora My.Lu 11

KOHCxaTOBao y H>UMa npucycxBO cyMnopoBOAOuu'imix 6aKxepHJa; ^nesia cyMBe,

Be.iu OH, ^a ce y bo^ii h My.LV MpaMopnora Mopa naxo^e cyjinopoBo^o-
UHHHe oaKxepnje.** A. A. .1 e 6 e h 4 u u. c b naji npn xom ne o6jaujH>aBa
3amxo nesia h H.^S y bo^h. Oh caMO HaiioMUEbe, 4a npoyiaBaae «i>h3ii"iko-
xeMUJCKux oco6iiHa Bo^e n 4Ha Mpasiopnora Mopa MOrKe je^iiHO oSjacHuxn
«i'aKX o^cycxBOHaaa H3S y bo^u lora Mopa n ynexH bhuig CBex.iocxu y of»jaui-

fteae Bpeaa HiS**. Ha ocBOBy Tora ja ^oiiymxaM ceoii 4a VKaiKeM ua xo,

4a ce npncycxBo cyMnopoB040HHqHnx 6iiKxepHJa y My./Ly iiope4 HcxoBpesieuora
04cycxBa H^S y bo4u 4ubuo ciaiKe c MucniMa, Koje caM ua.ioiKuo y mojoj
pacnpaBH „K nuiaity nocxaHKy H2S y B04H ll,pHora Mopa."
KojiH'iuua KuceoHHKa y MpasiopHOMe Mopy je, no A. A. Jle6eH4H-
neBy, HoxnyHo HopMa.iHa, 04 4 40 (0—760 m.m ). 5*^'=*

Ha xaj HaiiuH je MpaMopno Mope, no cbojhm *u3HqK.nM n xexMnjcKHM

oco6HHaMa, ciniunje Cpe43ey.H0Me. To ce y na- cpo4CXBO or.ie4a Haj3a4 h
paKxepy opraucKora ;KUBOxa. IIsBecna vMafteHOCX noBpuinHCKora cioja Be-
OMa ce jacHO or.ie4a, Kao mxo ce BH411 n3 nocMaxpama A. A. Ocxpoy-
M Ba Ha KapaKxepy n.iaHKXoHa MpaMopnora Mopa, a napoynxo nopu-
,

muHCKora, Koju ce aiajio pasiiuKyje 04 n,pnoMopcKora (pasjiHKa ce oivie4a y

npncycxBy aKaHX0MepH4a; pasHHx, 3a I],pHO Mope xytjUHCKUx, o6.iuKa nepii-
4HHH4a H 4ujaiOMa, Ma.aux Diphyes-a Dolium-a n 4p.) Hy oc^iat^nBaae ropftHX
CJiojeBa „yxu»ie BeoMa mxexno u Ha KapaKxep 6axuHe./iamKora HjiaHKXoua''
6e3 o63Hpa na Hopjia.iHy 3aco.i)eHocx 4y6uHCKe B04e. Taj yxnuaj oSjamaaBa
A. A. OcxpoyjioBC iipasoM xom oKO^iHomty, mxo BehuHa opraHn-
3aMa 4y6HHCKora n.ziaHKXOHa nepuo4CKH u3nAa3u Ha noBpniuny u mxo, npejia
xoMe, OHH 04 ttux Kojn He Mory no4HOcuxn ciaxKe 8040, ne Mory mnBexii y
4y6HHaMa MpaMopnora Mopa. To saaiH 3a nxepono4e, KOJn Hoty H3yia3e na
noBpniiiHy: 36or xora ce ohu Ha.ia3e y jyjKHOM 4ejiy /],ap4aHeyia, a.iu y caMO
MpaMopHO Mope ne y.ia3e. Baxune.iamKU n.iaHKXOH MpaMopnora Mopa Ka-
paKxepuoie ce, npeMa xomg, iipncycxBOM je4nH0 nocxojaniix oaxune-

1) Bu^H npeTxo;!i,HH HSBf-uixaj A. A. .1 e 5 e h ;i, aueb a. 3an. Om. Ectcctb. Hob.

yHHB. T. XX. 2. 18:'6. 0;i;eca-
126 . A E A

.iaiiiKUX ooAUK'd, 0/^ KOJHX cy HaJMaBHiiju Euphausidae, Phyllostoma, Scope-

lus, Pterotrachea coronata Forks
Me^yae U3 <i>aM. Periphyllidae.
,

,
y
KaKBOM ce CTeneny or^e^a CMaaeHOCT yaco^eHocTii iiOBpuiimcKe BO^e
Ha iKiiBOT nope4 o6a^e Mory o6jacHUT» je^iiHO ^eia^na Boo^omia HcnnTii-
Baita ooa^a. Ca „CeibaHiiKa'' npmeHe cy coH^aaie caMO na ^y6iiHaMa BetHM
OA 10 XB. A. A. c T p y M B je coHAOBao caMO y ^sa Tpii iiaxa Ha ^y-
6HHaMa MaaHM 04 10 xb, HC1104 10 XBaxu AyOime najiasuMO nopMa^ey 3a-
co^LCHOCT n THHCKy cpe^sejiHy «>ayHy, pacnpocTpiy, ycjie;^ BepTimaiiHux iiap-
Ky.iaii,HJaKOJe ce OB^e Bpme, ao aaJBehux Ayouna. PaayMc ce, 4a ce c npone-
HOM Ay6uHe 11 KapaKiep ^ayae y HeKo^uKO Meaa. Ha Majioj ;;y6Hnu (10, 18, 20,
17, 11 XB.) y MpaMopflOMe Mopy Heo6iiqHo doraio paaBiihe npe^CTaB^^ajy
Hac.iare KpenH>aMKHx a^ia 113 po^a Lithothamoion c 6oraTOM ^aynoM KaicBa
061; 4H0 upaxii xaKBe uacjiare.
Ha BehiiM ce Ay6iiHaMa Beh jaB-ZBa M)Jb, kojh je qecTO HecpaBaeno
rpyO.m o^ my^zba y I],pHOMe Mopy 11 ca^patii mhoto iiecKa h hc pexKO ciixHor
iiL/bVHKa. TaKaB necKOBnxn uyjb HajiaauMo MecxHMuu,e y 4y6iiHaMa BehiiM oji,
100 xsaxH, AOK y UpHoaie Mopy My^beno ^ho noqiiae Ha juaoj Ay^nHu —
30 xBaxH a ner^e h na Maitoj. oaxBa.Lyjyhii xoMe, a h ocxa^HM yroAauM
noro/;6aMa (Biima xcMiiepaxypa 11 Betui saccteaocx), mu Hajia3HM0 y Ay^"-
Hajia H3Mel)y Aoae rpauiin,e jinxoxaMnnjoHCKor ji,E-d u cxoxBaxne ^unnje ca-
CBUM ApyK^iiju opraHCKu ikhbox 04 onora mxo ra cpeheMo y hcxhm 4y6H-
uaMa y ll,pH0Me Mopy.. Obac, Kao mxo je noanaxo na ocHOBy ucaHXiiBaaa
n^epHOMopua", flSanopomna" u „^OHu;a" ua roxoBo HCK.i.yiuB0 mhhobhxom
Auy iKUBii BeoMa ciipoMamaa Ma^a <i)ayea, Koja ce cacxojii 04 MaAor 6poja
ueainHx M0AycaK.a chxhhx MopcKHx 3Be34a
, hokojux acu,H4uja 11 hckhx
,

^pyriix.

^pyKquje je y MpaMopnoMe Mopy. 0B4e ihm coH4a 4ol)e y 4y6HHy

H3Mel/y 30 H 100 xBaxu HaHi)e HOBy y
je4H0Me Mecxy cmo H3Ba4u-iii
<i>ayuy.

CHBii My./LeBHXii necaK, bc-Iimm hchihum MeKym-

4eji0M c xaKO ucxo MaAUM,
UHMa, HO KOJH Bet Hpuiia4ajy po40BaMa noxnyHO pa3./iu4HujuM 04 ohux y
M04U0./i0CK0Me Myjby y Il,pH0Me Mopy (Amusium, Pecten, Area, Zucina. Nu-
cula, Neaera, Cryptodon, Corbula, Pleurotoma, Siphonodentaliumj ca chxhum ko-
pa.aHMa (Coryophillia), MacoM u,pBa Asleropecten-oin Spatangus om. y 4py-
roM cAyiajy coH4a je HSHe^ia Eledone, Sepiola, Majie pn6e, y xpefeeM je ro-
MH.iy MopcKHX Funiculina quadrangularis 4ynix nex cxona h BHUie; y lexBp-
xoM je Hal>eH na danaK ocxpeja, Koje npHna4ajy 4y6HHCKOMe xuny Ostrea
cochlear c 6paxHono4aMa npiiHHBeHHM y3 aux (Megeilea h Crania); 4pyru nyx
MHoro u,pBeHnx o^uypuja.
.Tom je HHxepecHHJa 3a Hac <i>ayHa U3 Behux 4y6HHa. Oaa ce naxoAH
y MpaMopHOMe Mopy 40 HaJBeJiHx 4y6HHa. Ho OcxpyMOBy HaJ4y6iba
Mpo6a M3 4y6HHe 04 760 xBaxu a4aAa je acHBHx MO^ycaKa h3 po40Ba Seda,
Pecten, Kellia, Sindesmya, 04 racxepono4a Bullidae, Siphonentolis quinquangu-
laris Jett. h 4pyrux, HeKO.aHKO aHeAU4a u je4Hy Kpa6y gergon tridens
Kr. var. m."
 UAjqHA XPOHnKA 127

Ako coHAti n Hiije ycbrkom ciVMajy pa^n^a ycneniHO, le je HSHOCH^a

CBera 4Ba n./iu ipii opraHHSiiaii.iu cann mv^, nnaK je ii y laKBiiM c.iy^iaje-

BiiMa oBaj 6ho Bp.io imxepecaH.

BeoMa je HBTepecaH 'i>aKT, ^.a ce MHore, a mojkg 6iith ii CBe, 4y6HH-
CKC iKiiBOTiifte MpaMopHora Mopa ua^iase boK na Ma.iuM i,y6HHaMaj o,\

40—50 XH.
c T p y M B je Hamao Meijy xaKBiiM o6.iuii,HMa paKOBa : Peualus u
Pandalus, Synapta cligitata Miill, aHe.lii,; Capitella capitata Van. Ben, Choelia
venusta Ofrf, Melinu adriatica Mor, snaxaH 6poj MeKymaua, cynljep Tnsiphonia.
^Ja 6ux Morao, AOA^je oh, o^eaiiiH y saceSny rpyny xaKBe JKUBOiufte , Koje
y Cpe^aeMHOMO ALopv ;a;HBe nope,^ o6a.ia, a ob^o cy ua^ene caiio na Ay^ii-
Hana, Kao Cerianthus, Balonoglossus, Thodisca, Polyodonta, Siphonostoma, .4a

cc He 6u i]3ry6iiJio n;j Bii^a, 4a te ce u OB^e Mom^a Mohu nahii y ropauM

KaTOBiiMa.**
TaKaB KapaKxep ^yoiiHCKo «i>ayHe o6jamH,aBa ce je^Ho^inKomiiy <i>h3hm-
Kiix noro4a6a; o;^ ^y^nne 50 xb, 40 ^na leMnepaxypa ce Meaa Ma.io, a sa-
co.i.euocx HH Mavio: 4H0 je naK yseK My.i)eBnxo. Meaa ce je^imo npnxucaK
H OH pacxe 04 8 40 15 axMocaepa. A.111 mii 3HaM0 ^a xaj 4>aKX Jirpa Bp.io
Ma.iy y.iory y pacno^ejiii ^yCuHCKiix opraHiisaMa.

— CBPUIHTIE CE —
 ^PyiTBEIIA XPOHMA

^aeiiBOT HA ;i,pyro3i cBETy«

II0B040M KBure iicTora HaTimca, Kojy je miniicao HeKii CieBaH Hii-
KO^nt KyteTDHa, Koja je 3a HeKO./iiiKo Mecenii 4oacuBe./ia 11 4pyro iia^aac
c HeuiTo npoMeaeniiM naxnncoM „lViac H3 Bace.i>eHe"; ima leKCia 158 crpaHa

Ma^ie ocMime (1897. 1898) a npo4aje ce 110 2 ^nHapa.

11

./laKOBepHOCT je ocooima tccho CKoniaaa ca caitoM iipiipo^OM qoue-

miijom; OHa ce pal^a ca qoBeicoM. Ilpeaia tomc ona rociiOAapii K04 .zby^H Haj-
Hii/Ker, Kao roA uito je ima 11 K04 Jby^ii Bnuier Ky^ixypHor o6pa30BaH.a. Hiije
.XHKAQ HHKaKBo qy40, UITO ce ca crnipiiTusMOM, y iteroimj Hajrpy6./i>oj a>opMU
Kao je^noM nojasoM .ty^CKor 4yxa cpeteiio n y K0J.e6aMa 4iiB.i.nx napo^a
Kao n y na.aaTaMa eBponcKe iiHTe.iiireHii,iije. BepoBaae y mat^HJe, ^lapo^iiije,
qfiHu K04 npocTora CBcia, Hiije .111 to iicTa u^eja, 3a kojom ce 3aH0cii u no
Kojii ij,nBiuii30BaHii cniipiiTiicxa? IIo CTapocTii naK CBOJoj, obo BepoBaite
Hiije HOBO, a HeMa cyMite 4a My je KopeH Taino Her^eyxaMHOJ npom^iocTii.

no TOMe je H K04 Hac cniipirnisaM paHiijera ^aiyMa. Hy aeiviy ce Hiije

TO.IHKO B0411.10 paqyea, jep 6eme Besan caMO 3a HajyjKe KpyroBe cse 40 npe
KpaTKor BpeMena, Ka^a ce y Hac, nojasiMa 11 Hapo^iiTa KH.nra, ropaera Hax-
mica, y Kojoj je iipBH nyx noKyuiaHO, 4a ce cucTCMaTnqKU o6pa4U lueja
ciiiipiiTii3My, na 4a ce ynece qaK 11 neKO.iHKO uoeux, namneeux aoiJie4a y
OBaj npe4MeT, 4pyriiM peiMa 4a nocTane Kao npaBH nOnpeoHiiK" iipn CBnuia
ciiiipHTiicTiiqKQM ce4uiinaMa.Can noKper, KOJii je KEbiira nsasBa.ia y nauieM
4pymTBy jacHO CBe4oqn, 4a je aen niicau, 4o6po npou,eHiio y kojii iKiiBau, na-
mera 4pyinTBa Ba./La y4apnTn, na 4a o6e35e4ii ce6ii npnxo4 04 iiOBiimexn.i.a4a
4uuapa. FasroBop npcKO „acTajniifea** ca cTaHOBUimHMa OHor CBeTa, c one CTpaae
rpo6a, iiocTao je 3a je4aH 400 eame nyCjiuKe OHaKO hcto Heonxo4HiiM, Kao
11 „HacymHii xjie6au,". A MaMau, je 36H.i.a TaKO CMiiiu./beno 6a4eH, 4a neo-
611 MHO jaKO npnB./iaqn csaKora cMpTHora qoBeKa, a y CTan>y je 4a 3a lacaK
 ^PyinXBEHA Xl'OHUKA 129

.'jaycxaBii ii caMora CKenrnKa! To nan ii ^aje noBO^a, /^a o loj nojaBii y

HameM ^pyrnxBy, nporoBopniio Kojy pen.

*
* *

HiicMo uacAiiAU Hapo^DTO roBopuTii OBOJ Kftusu n3 npocTora pa3-

.lora, mTO OHa no ca^paiiiiiu CBOJoj ne cna,vi hii y je^Hy Bpciy KH.iiH;eBHUx
pa^OBa, KojiiMa ce ^pyiniBO A^isac aaanMa. Osa enje nn cniipncTunKa, h eko
je HbeH nucaii; Ty y6pojaBa ~ npase cniipiiTiicTiiiKe KBure cy MHoro 036ua^
HHJe. Ofla, HaJBefcoM ropiiiHOM HCKor jeiKor rneBa, cnna Baxpy Ha — npii-
po,;H.aKe, o^pe^yjyhii iim iiecia y naJHH/KOJ c<i>epii OHora CBexa — y naKjiy,
y „ropyheM jesepy", ^aK.ie je ns^iaraBe y aoj no CBe xeHAenuuosno, xe ne
on niia^a npaaa hh oieKnBaxn oojeKxnBHy KpuxifKy. TeaiOHOM naK CBora
Maxepiijajia cnycxH.ia ce n o^Bnnie nncKO, MHoro niiace ho mxo xpe6a, ni
,;a on join n Moraa 6uTn usAOTRQEa. KpHxuu,n.
Hn ca^a nan ne 6a nn na yM na^ajio ^a npsBpteMO MncTepnoane aji-

cxoBe aeae, nnxu ,^a n qacKa c.iooo^Hor Bpeneua xpoiuuMO ua npexpecaBe

nocBe neayxopnxaxnBHor nac na xo ne no3nBa po
ca^p/Kaja iteHor — x-^
,l0ji>y6jbe n oeaj hhs
aca^ocnnx c^inKa, Koje je ona naasBaaa y qnxa.iaqKoj
ny6^nu,H namoj n KOJe ce ca^^a y naJBehoj /Kecxunn n3B0Ae y paannii Apyui-
XBennM KpyroBHMa n y Beorpa^y caMOM h no ynyxpauiaocxn 0TdTf.6\iue. Iln-
xaae ^y^apaay cxo.iOBa" u ^c^aHcaMa" toahko npo^upe y name ,T,pyinxB0,
o
^a ce Ha ^ceaueaMa" OB,:^e, y Beorpa^y, Bnl^ajy qaic u neKa cBemxena j.uu,a

u KaKO y cyjtpaK xajancxBeno cn^a3e nns Knes-Mu-iomeBy yjiuii,y, n^ybn y

xpaM —AyxoBa na Bumnx c<i>epa OHora csexa Ka^a ce y CBex nymxa eso I

sefe H 4pyro je^no nsAaae —

,r.iac h3 Bace-iene" cJiaxpaMO 3a ^yaiHOcx
^a CBojp Huxaou,e u cse sanHxepecoBane ynosnaMO c npasoM Bpe;;Honifey xe
KBHre H xo y HaJKpafeuM npxajia caiio.
IIo^ Bpjio BemxoM MacKOM —
pa3BnjaH.a nooOHinocxn OBa KBnra —
yBo^u CBora qiixaou,a y nene xajancxBene u Mpaine npocxopuje, ra xaMO ji,a.

Hanaja — npa3H0Bepnn,aMa, ouoMe, ^eMy je naina pe.iurnja o^.iy^BO npo-

XDBHa, a 3ApaB norpemnoj ocno
pasysi ne najiaau pas^ora. nocxaB^ieHa na
BHu,u, HCMajyfen OApel^enor Mexo^a, Kaura xa nsBO^u CBOJe yieae caMo na
^inqHDM onaaiaauMa nncii,a, Kojnx y r.iaBHOM uMa 4 (cxp. 9. 17.) a joni —
neK0.inu,nHe (BberoBe Maxepe, xeqe n xamxe, cxp. 11). Ta ce onajKaaa hu-
Ka^ He Mory noHOBnxn onaKO, KaKO ce xo Moate ypa^nxn y eKcnepnMenxnjia
er3aKXHux nayKa, Koju ce ^aK.ie noAau,n ne Mory hh KOHxpo.iucaxn. TaKO
cxoJH cxBap c HaJBajKHnjnM aennM aprvMenxnMa: ohh cy A^K^e sa ny^.mKy,
HaBHKHyxy Ha ncxuHCKy xaqnocx n cxBapnocx, npocxo Henpncxynaqon. Iii-
xaou,n ce xy ynyLyjy npocxo ;\a, eepyjy nncn,y, Kojn ce, 4a on CBOjoj peqn
npuoaBHO ayxopnxexa, neyMecno noanBa na penu XpncxoBe: ^Bjiaro ohom
KOJn Bepyje a BH;i,eo nnje". CacBnM je Apyra npn^iHKa 6n.ia, y Kojoj je
Xpncxoc n3roBopuo OBe peqn, n ona nejia nnKaKBe cinqnocxn ca obhm, mxo
nncau, xohe ^a npoxypu. Ka^ ce anocxoA Tojia xxeo yBepuxn, 4a .lu je '

jtE.io xvm ^
130 A E A

OAHCia XpHCTOC OHO ^Qi],e, Koje hm ce no Bacnpcy jaBH.io, Tpaz/Kno je, 4a

onana pe6pa h pyKe Berose —
cbh ocTa.iu anocro^n UMacn cy tomo yBe
peaa — OH^a je Xpucroc no3Bao ToMy ^a ce yBcpa h iiCKaaao je 3a thm
ropae pe'iH, KOJe ce nocpe^HO 04,Hoce n Ha cBa ocia.ia ;^e.laH,a XpncxoBa,
y Koja HiiKO Hiije cyaiaao, jep cy nocTOJa^a cTBapHO. Onaj je iiapas, ^aKJie
ifCKasao avTopuTex, Kojn je paHHJnM 4e.iHMa cieKao npasa 4a My ce sepyje.
A je ^iH HHcaii, OBe KBare TanaB, 4a ce Moace iicnope/i,iiTn ca ayxopriTexoM
XpncxoBHM, Kao mio 6n xxeo ^a ce 11 aeaiy Bepyje?! Hh je^an npasH
xpiimtaHUH He MOiKe npncxaxn Ha obo, jep ce thmo oMajioeaoicaea Bucnna
XpHcxoBe HayKe, xe 11 nucau, neMa ^aK.ie hh je^Hora pasjiora yaa ce, ,i,a 6h
My Ba^a^o BepoBaxn. Hh mh My He BepyjcMO, Bet xpaacuMO. Kao u 0,1, CBaKor
CMpxHor MOBena, eraaKXHe ^OKaae, x- j. xaKBe, Kao mxo cy eKcnepiiMCHXH y
*H3HU,n, xeMHJH H T. 4-, ^a ce y cBaKo 406a h y CBaKOJ npH.iuun Mory o6ho-
BHXH, KOHxpoAHcaxu u cxy^upaiii. BberoBH .iHMHn npnMepu ne Mory 4otiH
0B4e, jep ce ne Mory o6HaB.Baxu Ka4 ro4 ce xohe, Kao hh 4pyra ciimna
YBepaBaaa aeroBa. II 0H4a mxa wy ocxaje? Hna uekpQxniKHX n neayxopa-
xaiHBHHX npHMepa 6e3 osSu^He Bpe4uocxn, a KOJHMa xpe6a BepoBaxu no
m^jbB. n npeneMaraay jenor o6[iqHor, CMpxHor yoBena koju, npo4ajyiin hx
no 2 4nHapa, oiceAu 4a ce cee pacxype, xe pauiiipn cnnpHXuaaM y3 „CKpoMHy''
Moa6y, 4a ra nyo^HKa y xoMe noxnoMorne 1

Mh heMO joffl 04Max npefeu Ha xo, 4a noKaaceMO qnTaoH,HMa KaKO Ba^a

HCHHXHBaxu HOJaBe y cBojoj OKOyiHHu, a aa xhm, koj.hko Bpe4HocxH nnajy
vBepasaaa nflcu,a OBe KBure.

^OBeKy je, Kao najcaBpuienujeM cxBopy Bojeujom, cxaB.i>eHa Ha pacno-

^ojKeae CBa aerosa OKOJiana —
4aKJLe npnpo4a. Ilcxune KOJe B.ia4ajy y xoj
OKOJHHH, y npnpo4n, TBopau-Huje noKasao MOBeKy, a^n Myje4ao yM, 4aKie
cpe4CXBa n MotH, 4a nx can ncxpaatyje. HaJBnme 6nlie, 4aKAe, Ha./ia3H, 4a
je xo Haj6o^i)e cpe4CXB0, 4a ra ce qoBCK 4a ocetajyliu xeajBHy y ncxpa-
cefea,

;KHBaay xnx HCXDHa, nenn CBeMorytnocx aeroBy n 4a, oxKpnBajytn je4Hy

no je4Hy ncxnny y npHpo4n —
mxo Le pekn 3aK0H npnpo4nH nocreneno —
ce npn6.iUJKaBa caMOMe TBopu;y, x. j. 4a n xhm HecvManBHM h nosnxnBHHM
nyxeM 40.ia3n 40 noJMa npaBOJ Be^inqHHH 4ej.a aeroBux 6ain 0H4a, Ka4a
My o^HiHO BepoBaae nocxane ^a6aB0.
/l,aHac je 406a,Ka4a ce npnpo4a eneprnqHEJe ncnnxyje, mxo je 3HaK,
.4a je oc.ia6uiioBepoBaae 6e3 *aKaxa a^n h nncaii; h CBe aeroBe npucxa-
;

jiHite xpeCia 4a 3Hajy 4a 10 h e 3 h a i h 4a je oc^aSnjia h sepa y Bora,

:

Kao Hixo xo on no4MeIie H3 nepasyMCBaaa. HcnuxnBaaa ersaKxnnx nayKa

.H4y Ha X., 4a oxKpuBajylin je4Hy no je4Hy xaJHy npnp04nHy, npHAa3e 6^HJKe
,AHn,y TBopua BacnoHe" u 4a ra npociaB^ajy, mxo je ^oseKa o64apno no-
4o6Homfey, 4a ce 40 xe BHcnne y34nrHe. IIpupo4He nayKe 4aK^e, ne Bojyjy
jipoiuBy TBopua CBora, one ucnnxyjy npHpo4y 4e.io aeroBo —cpe4cxBnMa —
 :

^PymTBEHA XPOHHKA 131

Eoja je OH ^apoBao. TaKo ^o^aae one 40 HenpoMee^nBHX ncxnaa HpHpo^H-

HHX.Ka4 6e nncau paayMesao <i>n.ioco<6iijy npupo^HHx nayKa, oh He 6h
n^VBao Ha h.hx —
na ^ap caMora Tsopna, — oh ne 6h c^asHora ^apsima
6anao y „ropyhe jeaepo" naK^ia (04 qujiix Kftara caM bqae, 4a neje mh
je^HG BH^eo), He 6a My onaKO .laKOMuc^ieHO noAMeTao 4a oh yqnrKaKO
je lOBeK aocrao 04 MaJMVHa h He 6a nuxao ouaKO jeiKo: ,niTO ce n ^auae
He cTBopii HOBeK 04 MaJMyna"? OB^e 6n ce cacBOM ynecHO o^uocHAe na
nHcn,a one pe^n XpecTOBe: „Oiie, onpociH My, jep ho ana mTa pa^n"!
A KaKO qoBCK, npiipo^aaK, Hcnuxyje npiipo^ne HCTHne, na Koje ra je
Tfiopau ynyTHO, T. j KaKo ^ojiaan 40 npHpo4iiHux saKona? 04roBopje npocT.
HoBeK nocMaipa npupo4y a pa3Mnui.i)a aoj, npaxn nojaBe KOJe My ce y
OKOJiiiHH 36uBajy H cy4u BiiMa. HocMaTpaBe naK Bpmn cbojhm lyjiHMa.
nixo ro4 yxnqe na aeroBa qyjia, iia ce xaj yxiicaK npenece y MosaK, xe ce
4o6uje CBGCX caMOM vxhckv —
xo 3a qoBCKa nocxojn, a y xoMe cy h
nojaBe caMe. HsBecxan hu3 nojasa yxnqe na noje4HHa qy^a jep je CBaKO
qyjio CK.ionw!BeHO na oco6nxn naqnn, xe 4aK^e Moate npnMaxu n npenocnxu
yxncKC 04 u3BCCHnx nojasa caMO, Koje npeMa CK^ony H>eroBy Mory na a
,

yxiinaxH, lUxo oko b u 4 n, xo ne Moate yxo ocexnxn, n^n 4pyrHM pequMa

OKOM BU4flM0 CBex^ocne nojaBe a^n hx qyxn ne MoatOMO, 3ByK qyjeMO,
a^H ra ne Bn4UM0 n je4H0 a 4pyro nocxoju, jep Hac
: xoMe nauia qyjia
jBepaBajy u t 4. Bpoj uaviux uyjia (5) orpannqen je, xe c xora n ne mo-
jKeMo 3uaxu, 4a Aa HMa jom KawBiix 4orat)aja y nanioj oko^hhh, Ka4 naM
ce OHH ne noKa3yjy npoKO nauiux qy^a (3a BH4, c^yx, Mnpnc, yKyc n nn-
naae). cawa ocerjbueocT uaiuvx uyAa je orpanuqena x. j. auMa ne MoaceMO
H
ona;icaxH nn ne^iOKynnocx onnx nojaKa, KOJe 6u na anx yxnua^e, Ka4a 6a
ona 6Hja caBpnieno ocex^nBa. Yxo na np, Moace ocetaxn 3ByKe Bp.io
HUCKe H Bp^o BucoKe. a^u uMa n-iBecxan „nn3 3ByK0Ba'', Kojn cy xaKO
HHCKn, 4a HX HH Hajocex^HBHJe yxo He Moace ocexuxn, Kao mxo ne Moaie
HH cynnme bucokg, Biinie, no mxo nx ono naJBnme Moate ocetaxn. TaKO je
H ca ocxa^HM qy^nMa: 4aK.ie je Mot anxoBor onaataaa orpannqena. lUxo
HaM He 40^e hh npcKO je4Hora qy^a, mxo ne npol/e Kpo3 namy cBecx, x
3a Hac n ne nucxojn. Mu 4aK^e 3naM0 3a u3Becne MexanaqKe, <i'U3nqKe, xe
MHJCKe, 6uo^oniKe nojase —
3a 4pyre ne 3HaM0, jep ncMaMo ncKycxBa anMa,
Ka4 Hac HH yM, nam peaonoBaae na npnpo4Hoj ochobh ne 40B04H 40
j ra H e q e r a. To 3naqn, 4a q b e k no oprann3an;njn CBOJoj, Koja nnje
n4eajiH0 caBpmena, ne mojkg hu npo4pexn y c b e ncxnne npnpo4nHe, 4py-
THM peqMa, 40 caBpraencxBa anco^yxnor H0Ka4a q b e k ne Moate 4ohH, a
caMO My ce Moa;e npn6jiniKHXH, n xo c a m na noKa3aHn naqnn. CBaKu
4 p y r H nyx, 4aKje, ne AQ-Ma y npnpo4n qoBeqnjoj, nnje 4aKyie ncxanux,
jep HUTupupoAHOi Hoee.Ka 3a 4anac neMa HHr4e y caexy !

^a 6h cmo naK je4Hy nojaBy xaqno momh 04pe4nxn, noxpoSno jc

npe CBera, 4a nocnaxpaay npncxynaMO qncxe csecxn, x. j. des uKanevx
w,pe4y6e^en,a ohomc, mxo xck ateyinMO ncnnxaxn n casnaxn. CaMO xaKO te
uaM nocMaxpaae 6uxu ncEpeno n npupo4no — unaqe je ono MacKnpano
132 Ji, E A

npe^y6ei)eH>eM, Koje MO^e HeMaxn, a o6ii'iho h ne-Ma, y CTBapii HHKaKBe seae

ca HCTHHCKOM npiipo,^OM caMG nojaee (Koja ce tbk oieKyje ii tgk hme ;^a

HcnuTa), Ka4 naueTH y nanpe^ cTBopH j6ei)Q&e o npapo^H no-

ce. ^aKJie, y

juBe, OH^a peayiiTaT aeaor nocmaTpaaa ne Mome HHKaA 6hth iicKpes h hc-
THHiiT, Bet fee o^roBapaTii CTBopeeoM sefe npe^y^e^emy o ff-oj. V oay
epcTy caaAajy cea aocMarpaMta y Ktbusu „MueoT na ApyiOMceery'^. Ka^ ce,
4aK.ae, o^ c t o a a y nanpe^ oieKyje 4a npe^CKasKe obo imh oho —
OH^a lOBeK, npiiCTynajytn My c thm yBepemeM, saucia fee y noKpcTHMa ae-
roBUM (3a KOJe TaKol>e Bepyje 4a cy aeroBu) qHiaTH c^nKy CBora po^eHor
npe4y6e^eH.a u iiMaiu yBepesba, 4a My je cto 04roBopuo na nnxaite! ^a je
npii oBOMe naJBa/KHHJa CTBap upeTxoAuo eepoeaH>e, 4aK^e npe4y6e^eH)e„ iBp-
411 n caM nncaii, ropne Kaiire, Ka4 nponucyje 4a „miic.iii Tpe6a 4a cy ynpaB-

^eae Ha caMy CTBap Kojoj TpaatHTe 04roBopa'' (cxp, 143.), 4a ,Tpe6a

y4a.inTn csaKora, Kojii y to ne Bepyje hjih je CKeninK"!..,

A npeMa cseMy obomc, yBepaBaae 4a ce 4yxoBii Ka4Ka4 Mory h bh-

4eTn, HyTH hm Henocpe4aH mac u t. 4. — to cy nojase qnjn ce yapona
neeepuo caoumraeajy Mosiy 113 —
oprancKe HecaBpnienocTii caMora .aiiua,
KOJe TO onaaca uau t. 3b. Me4HJyMa —
Te ce K04 TaKi^or j.nu,a n cbgct
TiiM yTHcn,HMa He CTBapa HCKpena, t. j. onaKBa KaKBa 6h y CTBapii o4ro-
Bapaia hcthhckom yapoKy, Befe H3onaqeHOM. To je ynpaBO oho, hito ce ca-
CBUM c^o6o4HO MO/Ke Ha3BaTH Bn3njoM, xa.iyu,HHau;njoM n t. 4. A HajcBe-
nannJH ysBUK nninqeB, 4a cy 4yxoBH ^aK u <i>OTorpa<i>acaHn - T0JeTeK6ec-
MHC^nua^ Kojy, neMoaie onpaB4aTn hu oho nosHBaae na HoanaTor nayqHHKa
KpyKca, Kojn laj oijiba nuje u3Beo (Bn4n CTy4iijy tom y Zollner, Wissens,
Abhandl. Bd. To ancoiiyTHO Hiije Moryfee hh n3BecTn
3.).') 4aK4e <i>oto- —
rpa«i>iicaTH 4yxoBe —
hu npeMa ouaicoj opranuaanuju itnxoBoj, KaKO hx hh-
cau, onucyje. Jep aKO je 4yx O40CTa ^OTorpa^ncan, 0H4a oho onncHBaae
4yxoBa, niTO ncnyayje n,ejiy Kftnry, Hnje jictehhto, a aKO je ohhc
Bepan h hctuhht, ona ce oHanaB 4yx ne Moaie <i>OTorpa<i>HcaTn.
CBa-
KaKO ocMoewe je4He wewcruwe ima y OBoj Kftiisn, a to naM na^a^Ke, 4a 6y4eMO
eeoMa odaapueu npn pasMaipaity aennx HaB04a je4aH Bp.io jaK pastor: —
4a nHCU,y we cMeMo BepoBaTH.

Ca4a MoaceMo CTynnTH 6A\imQ canoj CTBapn, 4a noTKpenMMo ropme CBoje

peiH II 4a qnTaouHMa yKaa;eMO na najr.iaBHHJe CTBapii, KOJe cy jesrpo
OBO Kfture, nouiTO npeTX04H0 CKuneMo hckojiiiko .i y c a k a KOJe ra saMO-
TaBajy a to Ha naquH —
KaKO je nncai; cBe to npenncao na je4He ——
Kanre, Kojy je KpuTHKa c no4CMexoM nponpaTUJia.
Ilpe CBera, niicau, Huje na ^hcto joui hh c thm: niTa cy 4yxoBu y ca-
Moj CTBapu. Ka4 roBopu CBOJoj yMp^oj 4eHU (Mnp nene^iy anxoBy!), 0H4a

1) !^ejieJiH 6h ;i,a nacau; HaBe;i;e opal^HH. J^eJIO r. Croockes-a, KOJe je iiiiao npu pyu,K
u CTpaHy r;i,e ce obomc roBopa!
 ^ryUITBEHA XPOHHKA 133

cy GHa HCTO uiTO ir aH^e^iH (cxp. 31. u 121.), a Ka^ je peq o ^pyraMa,
OH^a cy OHH caMO 4 y x o b ii, y 4pyroj naK npu^iiii,ii, 4yx je hcto iuto h m h-
cao cip. 81.). Haoia pciiinija yqu, ^a cy aHl/ejin dnta, ^yrae 6e3 Tej.a —
^aKJie HeMaxepuja^HU ciBopoBii; ohii ce thmg n pa3.iHKyjy 04 3eMa.zbCKHX
CTBopoBa, KOJH HMajy TOAO, AUKAe cy MaTepiija.iHH. ITpaBn cnnpiiTHCTH sa-
MHm^ajy ^yxoBe Kao HeMaxepiija^Ha 6nha oco6imaMa cacBim pas^HqHiiM
ca
04 oco6nHa KOJUMa ce o^^iiKyjy Te.iecHii CTBopoBii ('bu^h noMen. pacnpasy
ZoUner-oBy). y OBOJ naK KH.11311, ^yxoBUMa ce npiinncyje 4a cy 11 ohd Maie-
pHJayiHH, 4a ce 6aBe hcthm nociOBima kojom u JbyA^ Ha 3eM./bii (cip. 23. n
28.), 4a TeiKe sa hctiim noHty4aMa kojum h .^by4n na 3eMyi)ii (cTp. 97.), 4a
pacTy TdOM Kao 11 ^y4H .HtaBH (cip. 106.), 4a Hoce ^ucie xa^zsime Koje cy
iiMa.111 n 3a seuBOTa,4a ce obc ^Mexaniiquo" cxBapajy na aujia (cxp. 75.),
11

4a ce H 4a.i.e 6puHy fl34p3vaBaH>y BiixoBe nyte osaMO na 3eM.i.H h cia-

Bby CBOJe nopo4uii,e na OBOMe CBexy (cxp. 83.), 4a cy Baxpene naxpiioxe (cxp.
83.), 4a 4yxoBU „npeMa CBOJoj ck.iohocxii noceiiyjy nosopumxa, KOHu,epxe.
6ajiOBc H ciaqne 3a6aBe. Ako je 6ho rypMaH, nacxojafee 4a ce h xhm 3a4o-
Bo.iii....** (cxp. 91.), 4a noje4UHii 4yx „u3r.ae4a Kao osa imh OHa JKHBoxiiaa...
lind MX Kojii cy nojia nac a no.ia Bexap(!) 11 (cxp. 94.), 4a ce h 4y-
x. 4....-'

xoBH y3 6e.iy He4e.i.y .i>y.i.ajy na .i.y.BamKaMa, xp»ie na Be.iocnne4HMa, a 4eii,a

Hrpajy inani;a-jianii;a.... (cxp. 29.). Je4iiH0 paqynni^a nao 4a He ii4e Hiicixy
04 pyKO, X. j. BeroBiiM 4yxoBnMa, jep My je4aH 04 aiix (Ba./i.4a join He4o-
pacxao) npenopyqyje ,4a ce Moate ncKyniixti MO.aiixBOM 04 130 oqenania CBa-
Ke BeHepii no 7"! (cxp. 123,). A Ka4 ce 130 no4e.an ca 7. 0H4a ce 4o6HJa
4a xo qnxaae nua xpajaxn 18 4aea, a.iH te My xa4a ocxaxu joni 4 oienania
eenpo^Hxana; 4a ux cyxpa 4aH qiixa —
ne CMe, jep Mopa no 7 04 je4aH
nyx, a aKO ux 19. 4aHa oqnxa 7, 0H4a je naK OHuiao Bnme no 130!.... na
luxa 4a ce pa4H? Ta4a te BSiJbA'd ^acxa^i^e** pemnxn 4H.aeMy! 3ap cy 4yxoBH
xaKO npeu,ii3HH y cbojhm caoHiuxaBaauMa? Kmnra Knnxn OBa- u — n^eAH
KUM npnMepnMa, KojuMa ce oqnxo noxBp^yje MaxepnjaiiHOcx 4yxoBa ynpaBo —
4a H HCMa CKopo HHKaKBHX pa3.iHKa H3Me^y oBora n onora CBexa. A tuko
we yuu nama pejiuiuja. Ona yqn, 4a je acHBOX xaMO y 4yxoBHnM Hac.ia4aMa,
a He y xe.iecHHM Kao 0B4e na 3eM.zbH, a nucau, ce y6u 40Ka3yjytiu 4a cy n
xaMO xeaecHe n Maxepnja.iHe Hac.aa4e n caMo mxo jom naje nsneo laM. je-
.lOBHUK H pasne uenoBHUKe. Ty oh ho npe3a miK hh 04 xora, 4a K04 OBe
oqHr.ie4He nencxHHe noxpace n uMe Boacje n iBp4n 4a 4yxoBH „BH4etin na
3eM.*H pa3He nrpa^Ke ncxe h 3aa£e.ie, n sap 6n 4parH Bor j:orao ycKpaxnxn
HM Ma H najcHxnnjy nrpaiKy!*' ('cxp. 29.). Obo 4pyrHM pe^Ma SBaqn: 4a ce
asiiBox na onoMe CBexy ynpaB.ta npeMa OBOMe aiuBoxy na 3eM.i>H, 4a je y
cxBapu OBaj atHBOX MaBuo, jep 04aB4e noxmy H4eje, a ono je xaMO caMO
Konnja OBora aiHBOxa. To je xaKol/e npoxHBHO yieay name pe.inrnje, c xora
je oBaKO nncaae apaea jepec. Exo xaKUM apryMenxHMa nncau; o6MaH.yje CBex
no4 MacKOM yxEpt^HBafta no6oavHOCXH. Mojkc ^in upKBa nama ycBOJnxu OBaKBe
apryMenxe, Koje joj nncau, nocBekyje? HeKa na obo o4roBopu oho CBeuixeno
.iHU,e, Koje nocetyje „ceaHce" niimqeBe! —
Ka4 je, 4aK.ie, noMyteH nojaM
134 ^ E ^

H3r.ieAy h cymTamTBy 4yxoBa —

OH^a h ociaiiH Maiepiijaji, sacHOBaH na
OBaKO noMpaqeHOM npe4y6e]^eH>y, cBaKaKo ^a Mopa 611111 Heo36nAaH. Obhm
je CKiiHyia npBa .!> y c k a ca OBe Kanre.

^pyra rpyna ii3Miini^i.0THHa, Kojima o6iLiyje OBa KftfliKHita, 6aBH ce

eeKiiM iiojaBaMa y ohom ceeTy. Ty ce iipBo roBopa, 4a je paj — KaKO ra
OH saMiini^a — ^leTBopoyiuacT*', na je Ty 11 HCKa peKa ca sjiaTHHM pHOH-
n,aMa, a CBe je to orpa^CHo sii^OBHMa 04 ^paror Kaiaeaa, a na anMa Hcnu
caHa uMCHa anocTO^a (caMO ne peqe KaKBOM aaoyKOM!), t. j. TaKO ra ^yx
ii3BemTaBa, a iiHcan, ii^e u Aajbe, Kaayje 4a 3Ha h Biiine ho h caM ^yx-one-
HH^aii;T. j. an^eo (jep My to npiiqa ACTe aeroBO, cTp, 121), na ^o^aje:
^HCKa HHKO He saMHm^a 4a cy obo 3U40bu Kao y nauier KaKBor rpa4a, u
4a je TO 4paro KaMeae Kao KaMcae, Kojera mh na 3eM^H HMaiwo to je
cacBnM y 4pyroM cMHc^y, ihto acuB iiobck HUKa4HeMoace ceSn AanpecTaBu"
(cTp. 122.) O4 Ky4a oh obo 3Ha, Kao My hh 4yx to He caoniuiaBa?
y
TOM 4pyroM CBCTy ce yBCK BH4n, cyHU,e ne 3a./ia3H, na nnaK ce u
raMo hctok h 3ana4 (<',Tp. 32.); AyxoBH h TaMO 6poje BpeMe no
pa3^HKyje
HameM Ka.aeH4apy h pa3JiHKyjy name He4eibHe 4aHe (crp. 05.) n aKO K04
it>Hx „HHKa4 HeMa Hofen hh Mar^e hh Knme hh x.ia4Holie'' (cTp. 102). Ty ce

laK n o6jauiH)aBa, 3a niTO TaMO HeMa hoIiu Jep HCMa Mar.ie hh ncnapaBaaa
Te 4a 6e Ta Marjia hah to HcnapaBaae npe^ujio cbctjioct cyHU,a Koje yBOK
CTOJH Ha He6y —
h^ih Ha4 h.ih no4 xopusoHTOM!" (cTp 104.) Kao4ajeMa-
r.aa y3poK hoIih h t. 4. Ycbojh jih ce HaJ3a4 h to, 4a TaMo HCMa Mar.ie,
Hcnapaeaaa, Knme, hito 3HaqH: 4a HCMa mt eo4e, jep r4e ae HMa, tv HMa
H Hcnapasaaa u Mar.ie h khhic —
0H4a 3a hito u KaKO mojkc aeroBa Ktep
4yx T. j. an^eo 4a „3ajiuea wiH.iHJy, mTO je Aauac yca4H.ia"? (cTp. 23).
Hh 0B4e hhjc noniTe4HO caasHora ^apBHHa, kojh My je Kao neKQ Tpn
y OKy, u aKO 04 aera nnje HHKa4a n HnmTa qnTao (cTp. 125). Koahko je
y TOMe .laKOMHCJieH Bn4u ce h3 OHora, hito je ocy4HO ^^ipenna na Beune
MyKe 3a to, hito je oh yqHo(!): ^4a cy cyHU,e, 3Be34e n Meceu OTnan,H 04 3eM-
.i.e". ...!.... 3a OHO, qera Hur4e ncMa y cnncnMa aeroBHM. Kojihko je nncan
— 6e3a3.ieH! Ako 6aui xofce 4a bh4h KaKo ce H34Bajajy n pa3BHJajy ne-
6ecHa Tcjia, neKa 4ot)e 4a My noKaaccM <i>n3nqKH eKcnepHMenaT y cpe4 6e.ia
4aHa, a aKO hito y to cyMaa, HCKa nor.ie4a Kpo3 4yp6HH Ha n.iaHeTy Ca-
TypH, aeroBe Meceu,e n npcTonoBe, noKa rjie4a y 4B0JHe u cjioatene 3Be34e
H Marjiuue, na te ce yBcpHTn h tom 4e.iy CBCMoryliera TBopu,a h tck
0H4a BH4eTH y naKBOj ce Mnsepnoj cpe4HHH Kpehe ca4p;Kaj aeroBe Kanre.
0B4e OH He Bepyje teko noysAano, 4a ce Bor Ka4ro4 jaB.i.ao ./by4HMa
jep BdH,,0 TOMe ce npuqa' a BoposaTHO je" (cTp. 138). Ochm Tora, na-
no4n HCKO.IUK 40Ka3a h jacnnx npuMcpa tomc „4a ce Mopa MpcTn" (cTp.
71.) H THM vBepaBaauMa ncnynno je HeKO./inKo iincTOBa obo Kan re. 3a thm
Temn qnTaon,e, 4a na ohom CBeiy tck nacTaje jkhbot ca CBHMa ohhm nacia-
4aMa, Koje 04orae c ohom npBOM ./LycKOM, Kojoj oenie pein Ma.io npe.
 ;^pyniTBEHA xcohuka 135

Met)}' THM, OBaKO onncnB<iH>e paja n oBaKa oco60Ha ajuBoxa na ohom

cBeiy qeaiy nncan, TBp^n — xaKotje je jcperuHuo, jep je cacBflM npoTusHo
y4eH>y Hame pe.iiiruje, Koja o pajy niiia CBoje rjie^uniTe no cb. HncMy u no
OHOMG, lUTo le caM Bor o tom ^ao .ty^Ma na SHame y OxKpoBeiBy JoBanoBV .

Obhm je c.KiiHyxa ii ,^ p y r u .i> y c k a c OBe KH>nre.

„^o6pn ce ^lyxoBn uunaA He oaee naaeM^H," Bemi niicai; (cxp. 99.). na

unaK 3a xo oh o^Max yBepaBa, a^ cy ^yxoBn yMp^e My /^ene (a n ^pym ^yxoBn)
y«eK c H.UM n OKO H.era: je^HOM aiy je xaKaB ^yx ,,oxnMao' Bumae ns ycra oko
no^ne, ;i,aK.ie u A^ay (cxp 37-), Apyi'A^i ce onex Ha^aan Kpaj aux h c.iyiiia
mxa paaroBapajy npo oxau aeroB Uyx) Aoaaau to My
py^Ky (cxp. 1*21.),

'lyea Kyhy (cxp. 36.). A My je avx Kaaao: 4a n ohu 6opaBe

3a6opaB./La ;\ii

na 3eM.j)H a.iH ce OHAa Mopajy y hckoahko noenaaBaxn upupoAHUM aanoHu-

Ma Kojn K04 Hac (x. j. na 3eM.i.n) B./ia^ajy" (cxp. 100.). H ca obhm e.ieMeH-
xapHHM nnxaaeM oh cnnpHXHCx! — —
nnje na qucxo. 3a OBaj ciiyqaj Baseo
je nncan, jeAaH Bp.io noAecan npnMep (cxp. 140). Ty ce npn'ia, KaivO aY-^obiJ
Aonycxnme hckom M^aAuty ^a noKe cinKe npoAaje no 50 Ausapa KOMaA, na
KaA jeAaH nyx on yae 3a jeAHy cyinKV 100 AHHapa npecxao je Cnxn Me —
AujeM! To My je CBa Ka3Ha. JaMa^no ra niicau nnje xxeo 6au,uxH y „ropylie
je3epo'* naKwia —
Kao /l,apBnHa c lora, —
uixo 6n y aeMy noanao ce6e,
KaA onaKO Ma^e KH!niKnn,e npoAaje no 2 ahh. (I n II n.3A-) u ochm xora ko
Mv AO%e Aa npncycxByje flCeancn" xpeda Aa nonece onex 2 3 ji,uE. Aa n^ia-
xn y.ia3Hnny y —
xpaM AyxoBa! 3a xaKe ce rpexose ne ryun npaBO paja,
caMO npHpoAH>an,UMa neMa cneceaa —
ohh Mopajy ropexn y naK.iy n „bh-
.lawa rpxaxH acap" n x. a-

ysepen Beh
oa uejie nyo.inKe cxenao sa ce6e neorpann'ieHe
Aa je
cuMnaxnje (x. j. Hencupnan n3Bop AO^pora npnxoAa), oh Becdo hoabh-
Kyje, KaKO te joui OBaKOBnx cxBapu nncaxn ,3a xo ty ce Be.iu j a — —
no6pHHyxH Aa Hnxaou,UMa Moje Kanre n .i.y6uxe.i)HMa OBaKBiix cxijapn npy-
HtuM H Ha cpncKOM je3nKy najnoBnx Aoraljaja U3 EnoecKe, ^pannycKe,
Hia.inje, HeMa^iKe, Pycnje u x, a* CaMo Boate SApaB.Ba!" AaK^e npuMepe
H3 Aa^eKHX npeAejia n Be.inx napoAa „qaK oa n3 npeKO Mopa".. CpncKO
koa nenoMyteHnx naxpnoxa n unxepecu ipe3BeHe cpcKe Kan-
poAo.i)y6.i.e
;KeBnocxH 3apaA onmxnx cBojnx uAea^ia, cxocxpyKO te xBa.aHXii FocnoAa,
aKO ce OBa npnnpeMa nnmqeBa He ocxBapn !

Oea KThuia U4e na pyny 3aum ^y4VMa oeoia ceera. Ona ux OA^yiHO
y6e^yje, Aa „BeqHor npoK.ieTCXBa aeMa" (cxp. 89.), na xyMa^n jom, KaKO ce
A yX B II —
MaKap u 3,in —
KaA 3 a jk e .1 e n x x e a h y Mory noKajaxn
na OHOM cBexy na oxutu onaMO, tag AO^pu AyxoBu o6nxaBajy- /l,aK./ie ho-
BeK Moace OBAe na 3eM.i)U qnnnxn cBaKojaKa oesaKoaa, 6nxn HajonacnuJHM
no APyiHXBO, na naK n cxpe^an Onxn sa 3.iOHnHa Ae.ia CBOJa KaA My ce —
Ayx OABOjn OA xejia —
jiyxahe no MpaKV MoatAa u Bp^o Ayro, na he ce
unaK Ha Kpajy Kpajeea xaMO noKajaxn u Kano HCMa Beqnora npoK.iex-
 3

136 A E A

CTsa;, OH he ce je^BOM iioqeTH BnljaTH y Kojoj ^Bamoj c^epii' y 6^aro- —

BaFbV. YBiitja ^n iiiicau, ^ewy bo^h OBa 6ecMHc^iiii,a aeroBa, Ka^ oh jom
je^HOM TBp^ii „jKaTe^u humcux c0epa: 6e4e u ueeo^e we ocrajy y tum c^e-
*

paMa Ohu ce caacaeajy u y TOKy epeMeua npuKJbyuyjy ohum Ay-

„eo ejeuoe.^
cuMa, Koju reoKe sa eenuuM Ao6poM, — Eoiom''? (cxp. 89.). ^a OBaKBO jaBHO
TBptiefte pt^aBO yrnMe na ,!i,pymTBeue o^Hoce y nnxaiinMa Mopa^a n 6e36e/],-
HOCTH — Huje noipeoHO 4a ^OKasyjeMO, Ka4 ce thmg n najropnM 3J.HK0BU,HMa,
qHM HM ce Ayma o^BOJn 04 le^a, cxaB^a na BO^y: 4a „Tpe6a ^a ce
04.1 y He KOJHM te nyxeM notu 4a .1' 4o6pnM m
a' sauu jep y TOMe hm

.leiKu CBa BHxoBa dy^yfeHOCT", na My ce ys OBaj H3 6op jom ^aje h Kpajma

Ha^a (sa aiUBOTa joui). ,i.a he ce h oh Haj3a4 npDK^yqnTn 4o6piiM ^yciiMa
H n^uBain y 6./ia:KeHCTBy paja Obhm je naK oqmue^eo ii3onaHeHO
!

yqeae uauie pe.iiirHJe, Koja ysepaBa ^a aocjie cMpru nena noKajarha. Ho

:

TOMe je n obo numqeBO TBpl^eBe jepec^ no^ kojhm bh^om oh npoiypa n OBaKe
ca6.'ia3HH y ^pyuiBo, no^pnBajyhii ochobc name pe^nnije. TnMe je cKnuyia
Hxpeha ^ycKa c ose KBHre.

^a pasBujeMo ca^a ii'iexBpxy, nocjie^fty ./bycKy.na 4a —

saBpmnMO. Oe^e ce yHuo/caea AocTOJancTeo Boofcuje. Ty nucan, yBepaBa qu-
xaoue, KaKO oh —
npeno CBOJe 4eu,e —
neiiocpe^HO cxojn y cnopa3yMy ca
caMHM BoroM, (cxp. 26.). ^0 aera xaKO ^dase 11 peqn BoJKnje „4o6pn 10- :

Beqe, xn en ce noKajao na xn ce onpamxa" (cxp. 28.). Bo^KancxBO H.era.aeiH

He cn.aoM CBora cBeMoryhcxBa, bcK My npocxo nponiicyje: ,Kynn jeqaM na
ra Kysaj n ou,e4a ony BO^y xe npaBU 04 ae Kiice.inn,y na nHJ y mccxo B04e''
(cxp. 33 ), mxo 3HaHH, 4a Moh Hcu,e.i)eH.a ne Aem.E. y pe'iu rocno4H,oj, nero

y KysaHOMe jeqMy. Hcxo xaKO aeroLOM 40My Bor npenopyqyje n ,XHHa Jia
Pom" (cxp. 41) —
6oA>e pejf.iaMe HCMa aa *a6pHKaHxa OBora nnha. Ha
ffieroBO nuxafte ^mxa 4a mu pa4H Hxeua 4a joj npot^e Masa? Bor 04-
: "

roBapa wy: ^neK Mete n ona KpcxoBe" (cxp. 44.) nx.4. Je4H0M pequ mxo :

My ro4 3axpe6a, oh He paaonja MHoro rjiaBy, Beh 04Max nomjbe CBojy 4en,y
— a^R^QAe npaBO Bory, na 3a xH.aH lacaK 4o6HJe o4roBop. Ocxa.iH CMpxHu
.*y4H He yajHBajy xe 6.aaro4exH —
a.an aKO 4ol)y nucuy u n.iaxe My 2 —
4HH. ^3a yjia.3aK% Mofen he n OHH 4o6nxu no Kojy MpBuuy c onora CBexa. Ha-
poqHTO je sa npHpo4H)aKe jiuu,e BojKnje na cBar4a caKpnBeno, rau 3a xo he
ra 6ap „ciinpuxncxH (60 Mnyinjona) r.ie4axn y CBeM cjajy aeroBy, a ocxa.aH
.*.y4H(«a 75^0 .^tM^w/owa) HHcy Boaiiiju cxBopoBu!! ') On onaKO 04.ayHH0 XBp4n

1) To saaqa ;i;a je o;i 100 .tyjiiH, h.hx oko 4 cnwpHTHCTa a 96 HHcy o6ji;apeHH casHaiteM
o BHCOKHM c*epaMa OHora CBexa. Osy paswepy HCXuieMo HapoiHTO c Tora, mxo nacau; seh
^oca.iH qaxaonHMa, ySe^yiyha hx CBaKOM npHJiHKOM jia cniipHXHCxa ana 60 MHJiajoHa a He
3Ha, M OCHM xora UMa Ha seM.ta jom oko 1390 MHJiHJOHa kojh nHcy enapHXHCTH, a ko-
JHMa — KaKO 6h oh xxeo — sap Bor He Boji,a HHKaKsy Spnry H xy rpema
!
,
jep je Bor
j e J a H 3a CBe, oh je Tsopau; c b e r a mxo bh^hmo h ne bh;;hmo. A ochm xora, nacau; mhoio

jacKa ce6a, Ka;n ee<5e onaKO oxo.io CTaB.ia y pe^i npasHX cnapHXHCxa.
 y^ryiuTBEHA tu'Ohiika ]37

A'd flHavKa XpHCTOBa HHJe Hiimia Apyro ^o uuo iuto u cnnpiiTnsaM HciiOBe^a"
(bu,;h „^n. AucT.** 6p. 52), quMe je o6jaBuo je^ny BeiiUKy HeucTHHV. ^
TaMo HCKaaaHa Haqej.a 1104 1, II, III 11 IV jecy XpiicxoBa, aaii iix Heaia
HCKasarfux mu y jeAuoj cniipiiTiicTiiiKOJ kh>h3Ii, npeMa TOMe auMa ce iiiicaii
iiociyacuo Kao cpe^cxBOM /^a HOTaone o6MaHe. Ty oh na je^HOM Meciy nma
H MHKa na o^roBop „3ap Ilcye XpncToc Hiije 6110 'iobgk Kao n mh cbo ?** A.
:

Ha oBOMe ke iiy cBaKu xpiimliaHiiH lucia cpu,a OAroBopiiia: ^a Hcyc Xpnc-

Toc HHJe 6no ^obbk kqo mil J\diJbQ> nncaii, TBp^u; „Aa 4yuie VMp^nx ^o^aae
y 404HP ca Ha aeii^bu aiUBiiM HOBeKOM (a to h cbgto hhcmo ucuoBe^a)**. Obo
je TaKO^e neHCTUHa jep y Cb. niiCMV uuiAe uuje ucKasano oeo nauejio. Ty je
noKasao Be^nny c^o6o^y XTeBuiii neKy cBojy ^KOMSimau.njy" npoxy-
nucaii,

pHTH Kao uanejio HaJTe/Ker ayTopiiTexa, Cb. IIiicMa. TaKBe nociynKe nama
pe.'iHrHJa HasiiBa Hspaaoii: jepeca.
Ca KO.iiiKO Ma.io CTpaxonomioBaiBa nucau, yn.ielio iimg Boa^uje, le OBa-
KUM npuMepuMa vHHacaBa Be.aiiqHHy aeroBy, napoquxo ce bu^h h3 npuMepa
r^e Bor VMecTByje u y lucxo nopo^nqniiM cxBapuwa aeroBHM npn y- —
Aa/;6n H.eroBe Khepn. Eboj 6eiDe naMeften neKu jua^uli, KOMe je cy-
IjCHO ,i,a y CKopo yMpe, u nucaii. nocia CBOjy Aeuy
^a MO^ae Bora, — aul^e^ie
Te ^a oxK^aouu 04 aiixoBc Kvfce, 11 oh hm peqe
xaj ciy^iaj ,Ka4 xo^ihro :

Mo.inxe, Hehe dnxii BeroBa —

•a.iii ob to onex yMpexu nocie 3 Meceu.a",...

MX 4. HXvV
Cbh OBii HaBO^n, Kao u Apvru jout lopu y kh.h;3h ca cbhm cy npo- ,

xjiBHH yqeay name pe.mrnje. Ilucau, je auMa OMa.iOBaaino ony w^ea^iHy bu-
CHHy CBeaioryfeera n no^ xpoHOM HueHa aeroBa, npoxypa onaKBe 6ecMHC^HHe
H sa^OBOJBaBa CBOje map^aaxaHCKe cjviepoBe, nsBUKyjyhu CBaKor qaca HMe Fo-
cno/i,ae, Kao mxo xo qiiHUUie n a-apnceju! OBaKO nncaae oaoj u^ea^anoj Be-^. '.

miuu, Koja u,e.i0M Bace.i>eHOM ynpaB./i>a Kao TBopau cBera xora, xaKO^e je jepec.
Exo CKHHyxa je u h e x b p x a —
noc.ie4ff.a .zb y c k a y Koje 6enie 3a- ,

BHJena OBa Kanra.

A jeaipof... OHa xora u HCMa; OHaje UHaqe caciHM mxypa!

Ca npBHM na^aaeM OBe Kaure mhofo ce xuxa^ao (cxp, 163), KaKO 6n aoMe —
mxo BejiH nncan —
mxo npe 'inxaomiMa ^oxBopno Bpaxa xajancxBenor CBexa
caaeroBHM ^BopiiJia n iKnxe.i.iiMa" (c. 136.). IIocAe 3 MeceiiasanpBHM, nymxa
ce eeo n neKO Apyro u^^aae, —
neKaKaB ^Fjiac us Bace^ene'^ (na te 3a-
3Byqaxii 3a obhm WAJb^a h neKa Jepuxoncna Tpy6a), n to je Haj6o^H 3HaK,
4a je nucaii, HiMao ^ooap nasap, 4a je Bpjio Benixo noro^ao kojhm ce nyxeia
40 noBana, Han.aatajytin
j.aKO ,!i,0Aa3n „oa hckux*^ 3a
napaBHO n y.ia3Hnii,e

4p-,Kaae ^ceaHca**, Koju 6n mv ^oniao 4a ce 6.aiia£e pacnnxa xoj Mncxe-

puo3Hoj MaxuHai],njii, a Ha aeroBy CBeqany peq:„4a cxoju CBaKOM ca casexoM
Ha ycAVSH" (cxp. 154).
Ilpeaia CBGMy peqenoM 40 ca^a, mh cmo Cv1o6o4hh ynpaBnxn je^no hh-
xaae na nani ApxnjepejcKu CaOop, mhcih .ih mxo roA npe^ysuMaxH npo-
138 4 E .1

THBy luupeifca OBaKO jepeiuqKnx Kttura, Koje cbojom ca^pacneoM no;tpHBajy

nocieneHO ocHOBe Hame ^ene pe^iHruje? Y ucto Bpejie ynpaB^taMO na Apx.
Ca6op H M0^6y, ^a nopa^n le ^a ce obg Kftiire KOH<i>HCKyjy h 4a iim ce
raiipeH>e no^HuiijcKii 3a6paHu !

Hama iiaK iioc^e^iba pen no OBOJ 4a no noc^eAHU,aMa

cTBapu jecie:
CBOJnM, OBa He 036H^Ha Kanra, bh^om CKpyny^oanor CiiroTH.'iMa
Koja no^
CKpHBa ca6^a3aH n jepec —
Moace 6uth Bpio mxeTea. Ona MOiKe ocAaSnxn
Bepy y npasy Be^inHHHy CBeMoryhcTBa BoiKHJer; MOiKe ynponacTniu neKO^HKO
CTOTima HecMOTpennx qHTajiau,a n c npasor nyxa CKpenyTH tojihko npo^yK-
THBHux cnara; 4a qaMOxnaoM, Kojy nponoBe^a, pynnupa no./ieT 3a BomuM,
.duqnoM H Hau,noHa^HnM n^ea/iHMa K04 c^aCujnx KapaKxepa h 4a xhmg —
nap no^Hrne ynie^ CpncxBy n ocBexn Kocobo — !

npO(|). JEx/IEHKO fAviXAVlo^OBVL-K

qjian „4>paHix. AcTpoHOM. ^pyuiXBa" h ^BearHCKOr
Jl,pyuiTBa 3a AcTpoHOMHjy"
 All

(DMHaHCMJe H ycraHOBe o6HOBybeHe Cp6Mje, ao 1842. r. kh>h-

ra I. 8" CTp. XXXV h 1030. BeorpaA, 1897. ^psKasHa niTaM-
napHJa. Haniicao M. IltTpoeuK.

IIojaBa one KBure o6ejie/KeHa jaBHocin Kao ^e.io BaaiHO m

je, Bet, y
3HaqaJH0. H oea, 40UCTa, to jecie; no OHOMe niTO je y Boj ^oSpo h no
ii

OHOMe lUTO y ftoj nnje ,;o6po. C Tora te, ap^kumo, 6nTii yMecHO, a^ ce h.om
Ma.io Biiuie no3a6aBiiMO.
Dpe cBera caMa iicropuja ny(linKan,DJe ouora ,^ejia je 04 nesiajioraEH-
repeca KaKO sa KawHieBHy nyoJiuKy laKO 11 3a 4p/KaBHy Kacy, jep je ^ejo
U34aae MUHHcrapcTBa ^iiHaECHJa.
HMa Ty no neuiTO 4a ce Kaaie 11 H3Hece, uito Han r. nncau nnje ua-
uiao aa 40<5po Kasaxn h naneTu, a mio je n 3a caMV cxBap Baacno n 3a r.
nacu,a KapaKTepncTQqno. To, pasyMe ce, ne Mory ona3UTii hh qiiTaonu, na
Hii cBaKQ KpuTuqap n.in pe^epenaT. KaKO je nncan. obhx pe40Ba 6110 y
A.i[i
TOM cpehnoM n.iH necpeliHOM nojioaiajy (KaKo ce xofee) 4a 6y4e ou;eH>HDaq m
cy4uja obom 4e.iy, to je aeny Mopaio 6uTn snano n no ueniTO mxo 4pyiH
He Mory anaxn, a mxo hm, KaKO ce 113 4e.ia BH411, nn r- nncau, ne ateiM
KasHBaxn.

^aK.ie, Hajnpe, uy6AUKaii,u]'u oeoia acau.

04Max na ynyTpauiBoj CTpann naciOBHora .incxa Kaa:e nan ce 4a je
OBO 46.10 MimucxapcKora caBexa" narpat/eno pemeBeM mh-
,yc./ie4 04.iyKe
Hiicxpa 'tHHancuja 04 14. Maja npoin.ie ro4HHe. II na ncxoj cxpann, y ca-
jiOMe 4Hy, 4a.i>e ce Be.iH: „npB0 ii34aH>e Kanre 1, II h III OBora 4e.aa cbo-
jima je MunncxapcxBa ^Hnancnja, ocxa./ia npaBa 3a4pH:aHa cy."
O4 CBera OBora je HCXHHa caMo xo. 4a je obo 4e.ao narpa^eiio peuie-
meacM Munncxpa ^unaHCiija 04 14. waja 1897. ro4nHe!
 :

140 A E .1

UlTOJe iiucuyTpe6a.io AanopeA oee je^He ncTHHe napelja, jom npe npe^-
roBopa. OHO hckojihko neiicTHHa, ja He snaivi, ceM aKO one hhcv nMa^e no-
ciiyavHTn Kao vbo/I, y npe/^roeop, y komg laKolje iiMa u neHCTHHa n nencTH-
HHTora npeocTaB.i.aH)a CTBapn,
y iipe^roBopy naia nucau, Kasyje KaKO je Kyniio MaiepHJa.! u pa/i,H0
^e^o OBO, sa thm KaKO je, Ka^i. ra je ca cbhm ii3pa;i,uo, no;i,Heo i^e^o na npe-
r.aeA n oneny r. /KuBany jKHBanoBiihy, ^pataBHOM caBexHUKy y nencnJH,
Kojii My je TOM ^ao n CBOJe nncMeao Mum.BeiBe, Koje nncau, o^Max H3a
npe^roBopa y ii,e^iiBii caonrnxaBa; j\,a.^e vimo ra je to MHin.i.eH.e r. JrltHBa-
HOBnha oxpa6pii^o u „yTBp4u.io y yBepeay, 4a je ^e^o HspaAHO KaKOsa^a*",
xe ce OH/^a pemno noAnexn neyio 46^0 r. Mimncxpy «i)iiHaHcuja, 4a ra ns^a
Ha CBex ,T,p/KaBH0M xponiKy.
Obo mxo j[,a,Jbe H^e MopaMO caonnixHxn 04 peqn 40 pe^n
,H 27. jauynpa reny^e lOAUue apeAao can 4eJio, c nonyAOM u oy^enoM
I. jKueauoeufvu^ a aocjie rpu u ao Mecev,a, ua Aau 14 Maja, uoc/ie Aouecene
oAJiyne MUMUcrapoKOia caeera, uoa upeAceAuumTSOM ILeioeoi Be.tuHancTea
KpajML u FocaoAapa uamei, AjieKcauApa /, cJieAoeaJio je pemethe raAavi-
MUHucrpa (punancnja locaoAUMa Jlp. MuxaJAa B. ByjuKa, uoa KBp. 1709.
AO. ce ApOKaeuoM rpoviKy mraMua u OAUoTa.uaa AeJio c naJHyoKHUJuM upu-
A03uua y eejiuHUHU 40 180 taraMaanux radaKa, a to je o6um upee rpu kh,u-
le. OcTQAUX aer Kytma ocTa']y koa Mexe acl nenajy epeMe, kua ^e uacTyaMTU
Au u one yiJieAajy ceera.''

^loBCK, KOJH 3Ha TOK u.e.ie CTBapn, aaiiCTa ceMopa ly^nxn h ^pcKOCXii
H naMexn r. nnci;a, kojh xote 4a Han nsnece 40 ca^ nesHaHe Hcxnne h3
Hcxopiije o6HOB./i.eHe Cp^nje, na HaM xaj cBoj pa^ yKpamaBa OBaKO npocxuM
HCHCTiiHaMa H HeBepHUM npeAcxaB./LaBeM cxnapa, na OHHMe^ h xo^iiKora
6poja u xaKo o^^n^nnx iE)y4n!
Hhth je MHHHCxapcKu caBex mxo no OBOJ cxBapn pemaBao, huxh Ka-
KBy OA-iyKy AOHOCiio: hh no^ npe^ceAHnmxBOM H). B. Kpa.i)a hh 6e3 H)eroBa
npe^ce^HiimxBa. xom je peuiaBao 11 pemno caM r. ^P- Mnxaj^o B. Byjnfc,
Kao oH^aniftn Mnnucxap <i>iiHaHCHJa, KOMe je ^e^io h noHy^eno 6n^o.
^njbe, HHJe ncxHHa ^a je r. Byjat pemno, «4a ce ji,eAO mxaMna y Be-
jiHqHHu j\,o 180 Ta6aKa, a xo je o6nM npse xpu Kanre."
r. Byjflt je pemuo 4a ce mxaMna nejio ^e^o, Kao mxo je nncau, n
DOHy^HO, a sa ^e^o je ^ejio pemuo n o^pe/^iio narpa^y y 9000 ^nnapa, pa-
qyHajyfen xy u KopeKxypy. OxKy^a noMena 180 xa6aKa, BH/;ete quxaoD,u
^ouHoje.
HajnocAe cxojn n OBaj BaataH <&aKax, 4a je r. Byjnt npe Hero mxo je
^oneo pemeae mxaMnaay h Harpa^n, ^ao 6uo ^e^o na oneny r. r. Pamii
Mn^omeBuhy naqe^nnKy u.apnucKor o^e^Leaa
,
CBexo3apy Mu-iojeBuhy,
,

Haqe^iiHKy (5jiaraJHn4Kora o^cyteaa, n nncu,y obhx pe^oBa.—

IIIto r. nncau, hg noMnae xaj <i>aKax, u mxo ue mxaMua cayacSeeu pe-
4>epax CBOM uMeuoBann pe<i>epeHxu no^Hejin MUHUcxpy <i>n-
^e^iy, Koju cy
HaHCHJa, a iioMnBe n mxaMna RpnBaxno nncMCHO Mum-teae r. /KuBaHaiKn-
 !

KPUTHKA II lUlB^IIOrrA'I'HJA 141

uaHOBiifea, to hbk iioratjajy caMii 'iiiraomi, Kojii lie 4o6utii iipii.iHKe 4a

TOM cy^e, Ka^ Bii^e KaKO rjiacii h iioey^a riuuneBa, 11 pe*epaT noMenyTe
Tpojime pe«i>epeHaTa, u peuieae MnuiicTpoBO.
IIoTniicaHH ce, uocab iipn.iii4Hora npeMum^Laaa, pemiio 4a cBe to, y
OBOM npiiKaay, usnece He caMo 3aT0, 4a o6e^o4aHii je^Hy Bp^io pyiKHy pa^-
H>y, Kojy 113 KH>ii»;eBH0CTU Tpeoa tohuth, Hero n 3aT0, n nor^aBirro 3aT0, 4a

cnace 4pa;aBHy Kacy 04 je4He oqeBU4He n.iiaqKe. —

Jep no OHOMB niTO je r. niicau y clomb nperoBopy nsneo ne Moaie ohth
cyMH.e, 4a OH, nope4 4o6nBeHe Harpa4e, najiepaBa jom HeKe Harpa4e, h
MHoro Beiie, TpaavHTO, noniTO nasi oh tv ;Ke^in npe4CTaB[iTH 4a je r. By-
JHti, Kao MUHiicTap •timaHciija, oTKynno 3a caMO
MiiHiicTapcTBo a>iiHaHciija
npBe Tpn a ne uejio 4ejo, n nourro oh qaK 04pHqe npaBo
KTtiire, mhhh-
CTapcTBy H Ha noea H34aH>a npBe Tpu Kauie, HeucTiiHiiTO n npoTUBHO cbo-
joj noHy4u nsHocetu 4a je caMO npBO n34aH>e npBe Tpn KH>nre aeroBa 4e.5a

CBOJHHa MHHucTapcTBa, a 4a je oh ,ocTa.ia npasa 3a ce6e 3a4p/Kao''!

y noTnp4y obomb noc^yacHhe n panyu, kojh je oh y noHy4u cBojoj
MHHHCTpy u3Heo: KaKO 4a 4pHvaBa 4e.io lUTaMna, na 4a J6 hb caMO HumTa
HB KOuiTa, HBro 4a, nouiTo ucn.iaTH xoHopap h urraMnapcKe TponiKOBB, join
—
3apa4n je4H0 23 20 000 4nHapa! Ilo tom paqyny nnuiieBy 04 4ejia on ce
OBora 4o6n^o 86.835 ^uMapa, hb y30Majylin y pa'iyn 4o6nTaK 04 npo4aje
OBHX KH)Ura 4pyruM npocBBTHHM n 4p;KaRHUM ycTanoBaMa, n npHBaTHKM jn-
HHMa. H ca4 nncau,, 4a.!b6, paqyna OBaKo: Ka4 ce ucn^aTe uiraMnapcKH Tpo-
mKOBu n xoHopap, 4pHvaBu 6n ocTa.io qucTora 4o6HTKa — 23, 40 26.000
4nHapa
113 OBora HHTaouH Mory jaKO nspaqynaTH niTa J6 r. nncau, no cMcp-
HOCTH CBojoj, 3a c66b 3a4patao Ka4 04 86.835 4nHapa 046nJBTe cbhx 26.000
4nHapa „qncTora npuxo4a*', Kojn 6u nmao 4pavaBn, 0H4a ocTaje paBHO
60.835 4UHapa 4a no4B.ie 4pjKaBHa niTaMnapnja n r. nncan,. 4^ ar 6h ca4
OBa no4e.aa 6n.aa na paBHO, n.in 6u JBsnqau, 04 Tepasuja npBKpenyo Maao
Ha CTpany namera ciiepnora nncua — 4a ocTaBUMO 0B4e 6e3 4HCKycHJB.
IIoniTO r. paqyn nnje ycBOJno, n noniTO r. nncan;, nopcA
Byjnfe OBaj
CBB .in6epajiH0CTU u naKJonocTn r. ByjutcBB npBaia asMy, nnje aiorao 40-
6nTH Kao Harpa4y Bnme 04 9000 4nHapa, oh cb 0H4a, bh4u ce, pcmuo, 4a
CTBap n3Be4B TaKo: 4a je OBa Harpa4a caMO sa npse Tpn KiBure, n caMO sa
npBO u34aH.e anxoBO, a CBe 4pyro ocraje aBsiy 4a n 4a.i.B iipo4aje! —
/l,a nycTHJio ca4 ncKa roBopB cana aKTa:

focnoAMHy MMHMCTpy OMHaHCMJa'

CKopo JB 4Ba4BceT ro4nHa, KaKO cb 6aBnM npuKyn^LaacM crapnx opu-

rnna^mnx 40KyMeHaTa no Cp6njn; a hbt je ro4UHa, KaKO ce 6aBaM nspa^n-
BaaBM BCiEKor 46.1a „0unaHcuje u ycrauoee o6noeA>eibe Cpduje", 40 1842
ro4nHe.
 ;

142 Ji, E A

Obo BaatHO ji,eAO iispa^HO caiw na ocHOBy npHKyn^eHHx opHraHa^HHx

^^OEyMeHaia 40 ca^ HeiiosHaTiix, Koja Haai pacBei^yjy cBaKy BaiKHHJy xeKO-
BHHy, ycnex h npHHoey 04 1804 40 1842, Kao h csaKH neycnex y o6uoBjbe-
Hoj Cp6HJH. y ncTOMG ;i,e^y iisneo caM nocTynHE pasBBiaK CBaKe yciauoBe
M CBaKor BaacHHJer ^ejia, Ha qncTO <i>nHaHcncKOM no^y ca ^innocTiiMa, Koje
cy HMa^e snaTHor y^ejia 11npecy,T,Hor yximaja y npBOMe nameM 4pjKaBH0M
ajUBOTv. y ue^HHii caai hsbgo <i>iiHaHCi!CKii pasBniaK y onniTe, a nopecKH na
no y^aaeiiH y nopecKH jieo o:n 1804. 40 1842. ro^one, iioinao can 04
ce.

pacMapaaa HajciapHJer BpeaieHa, na BpeMe ypeljeaa I],apa 4y™^Ha, speMe

poncTBa, TypcKe h aycipiicKo ynpaBe, a no tom npemao na Bpene oji, 1804
na 40 1842 r. KaKO 611 ce Bn4e.ao, 4a y nopecKOM n <i>HHaBcncKOM ypet^emy
CpSnje HMa KOHinHyHTeia.
y OBOM najiaae ce na 36 Ta6e./iapunx npeMe^a, cjLoateenx no Bpe
fl,eAy

weey n pa.innM cTpynaMa u orpaHn,nMa ^p^KaBHiix ype^aCa, Kao 11 npeKO

1800 naJBajKHHJnx opnrnHa.aHiix <i)nHaHcnjcKiix n nopecKiix AOKyMenaxa, kojh
cy 04 Bp.10 Be.i0Ke Ba;K.HOCTH .3 a namy napo^iiy ncTopujy.
Ka^ caM ca n3pa40M OBor ^qasl 6ho totob, yMo.ino caM r. iKuBana JKh-
BanoBnfea, KH.HjKeBHHKa, 4a uejio 4e.io npeivie^a n 4a mh 4a CBOJ iicKpen
H oTBopeH cy4 H>eMy. IIIto je n36op nao na rocno^nna JKuBanoBnta, py-
KOB04HJ10 MB je join H TO ni'To caM xxeo 4a 'lyjcM HenpncTpacny oneny 04
:

^OBGKa Apyror nojiiiTnqKor y6ei)eH>a. rocno4un iKHBanoBiih, o^asBao ce

c peiEOM roTOBomhy h nocie 4yror naH{.zbHBor npe^e^a, ns^ao mh je nac-
MGHH pe«i>epaT nspaJ^enoM ^ejiy, Kojo OB^e y npniiory no4 V. npHJiaateit.
Ka4 caM ^ciom 6no totob, c.ao6o4aH caM jom HanoMenyTM, 4a mh
ca
je Ta4amH.H npe4ce4HHK AKa4eMnje nayKa rocno4HH ,3,^'Mi'Tpnje Heninfe,
nouiTO je ca naKitoM cacaymao uoie4nHe 04.i0MKe, roBopno Bnme nyxa 4a
4e.io npc4aM AKa4eMnjn nayKa, KOJa he ra, Be.iu ca naJBeliHM 3a40B0.^cTB0M
npQMHTn H ca anMe nonynuTn npa^nney, y namoj naJHOBHJoj ncTopnju 3a-
xBa.iaH rocno4UHy Heiuiiliy, Ba34a na aeroBOM npujaTe.i.cK0M sayanMaay,
HucaM TO Morao ycBOJQTH 113 pa3.iora niTO 4p}KHM, 4a 40.10 obo Kao hhcto
nnancHCKO, Hajnpupo4Hnje je 4a nsn^e Kao H34aH)e MnnucTapcTBa <S>h-
nancHJa.
C Tora qacT mu je noHy4nTH BaM, rocno4HHe MnnucTpe;, obo n3pa-
l>eHO 4eA0 c MO.a6oM, 4a n3B0.anTe 04o6pHTn 4a ce 04niTaMna 3a paiyn Mh-
HHCTapcTBa ^HHancnja. Ako rocno4nHe MnnncTpe ycBojuTe OBaj npe4.ior,
^a ce 46.10 04mTaMna Kao n34aH>e MnnucTapcTBa ^HHancnja, thmg 6a ji,a,Aa
MorytiHocTn 4a obo Be.inKO n Ba^KHo 40.10, Kao naJ4paron,eHnja ncTopticKa rpa^a,
Hsa^e nacBOT, a4a he caH34aBaH)eM OBora 4e.ia MuHuciapcTBO tlMinancHJa,
04HOCHO 4pjKaBHa 6.iaraJHHU,a, HMaTn KopHCTH c-io6o4an caM nsnoTn ciie4elie :

^0.10 OBO Ka4 ce 04mTaMna, nsnelie u,e.io na 450 miaMnanHX Ta6aKa,

no4e.i>eeo y 7 —
8 Kanra. lIlTaMnaae KBura nm^io 611 pe40M, npBO 611 ce
04inTaMna.ia h pa3ac.1a.1a npBa KH>nra, 3a ibom 6u yin^a y niTaMny 4pyra
3a TO BpeMe, 40K 6a 4pyra 6uASi roTosa, cKynno 6a ce cas noBan, 04 npBe
pasaciaTe KH>nre. TaKO 6u noc^ie pe40M umao mxaMnafte u pa3amn.i>aae
 ! :

KPHTIIKA U EUBJIHOrPAc&HJA 143

CBaKG KBHre pe^oM. CfiaKoj oa^a oh nena 5 ^anapa, a to je npeiaa

KBbiiaii

BasKHOCTH H Be^inHHii iia^a uena. Ha OBaj eainn na^aBaiBa

^e^a, sancTa
CBaKH Kojii 6ii ffie.ieo ^a una u.e.10 ^es.o ^omao 6n HeoceiHO ^o ii,e^ora
^ejia 0^ CBHX 7 KBura. Me^y tom y i],e.ioj Kpa^eBUHH UMa 1311 oumTDHa.
1075 ocHOBHiix niKO.ia u 95 nopecKiix o,T,e.ieH>a. Ako 6h ce nape^u^o ^a
noMenvTO ji,oao Mopa yaexii CBana oninxnHa 3a ce6e 11 CBOjy niKo.iy, a csaKH
cpes i( OKpyncna Bapoin 3a cBoje nopecKO oj,e.ieae, oHAa 6n ce ^ouu^o 3a
CBiix 7 Kitura no 35 ^riaapa, caeia 86.83b 4UHapa. OB^e He yaniwaM 4o6nTaK

04 npo^aje obfix KH.nra, ^pyruM npocBeiniiM 11 ^p/KaBHUM ycxanoBaMa 11 npn-

BaTHiiM .iimHMa. UocAe ceujy iicajiafieuux luraMaapcKux rpoiuKoea u xouo-
papa, HucToi AoduTKa uMUAa 6u ^j^Mcaeua 6AaiajHut4,a 04 23.000 40 26 000
Auuapa.
ripeaia cBeMV oBOMe no/;nocetiii Bum, Focno^^uHe MiiHocxpe, iispa^eHO
nejio 4c^o „<I>nHaucnje ri YciaHOBe o6HOB^i)eBe Cpdnje", 11 OBaj yqxHB npe4-
-ior, ysepeH can ;ta aKO OMorytiiie usA^Baae OBor BaaiHor 'PimaHcujcKor
4e.ia, yqimntieTe Be^iiiKecsaKOMe c»Hy OBe aeM^e, napoqiixo ucto-
yc.iyre
piiUQMa II KaiiJKeBennuMa, a iiaJBiime IIcTopujii, Koja he saM Siixn aaxBa-iaa.
Ofi.^e no^ •
|. npii.iajKeM n ca^^p/KiiHv ue^ora ;^e^a, Kao h CBaKS
KH,nre peyi,0M.
Obom iipiuiiKOM lacT Mil je yBepiiTH Bac, Focno^eHe MoHncTpe,
MOMe 4yC)0K0M iioniTOBaBby
26. Jaeyapa 1897 roA. IIoHiisaH
y Beorpa^y. Mura llerpoeuK c- p.
q^aaH nop. jTipase

II.

MuH. tpiiHancnja
KBp. 1709
2 — II — 97
Beorpa^.
3a ou,eHy OBe nony^e o^pe^yjeM Haqe.iHHKe no^pyqnora MHHHCTap-
cTBa r. r. Pamy MujioineBiiIia, CfiBTOsapa MQ.iojeuHta n CTOjana HpoTufea
c THM. 4a Mil npe^AOiKe KaKO cvMy narpa^e xaKO 11 HanHH Hcnjiaxe u
mxaitnaita.
2. $e6pyapa 1897 ro^. Mhh. «I>flH.
Beorpa^. J^-p M. ByjuK c. p.

Ill

TocnoAMHe MMHMCTpe
ITpeMa pemeay BameM KBp. 1709, 04 2. <i>e6pyapa OBe roAiine, kojhm
cxe Hac H3B0.ie.an o^pe^HXH 4aouennMO nony^y r. Mnxe HexpoBnlia ox-
Eyny h mxaMnaay 4e.aa My „<I»iiHaHCHJe h YcTanoBe y ocioool^eHoj Cpuiija",
na o^pe^oMo n cyMy narpa^e n Haqnn ncnjiaxe h mxaMnaaa, qacx HaM —
je no/i,Hexu Ban obo CBOJe MHm./i)eae
144 ^ E ^

He Moryfeii ce, c ocKy^uite BpeaieHa, ynyiuTRTu y noApooHO pasr^eAafte

ue.iora ^ejia, mh cmo ce orpaHnqiLiii na oBJiamaH npeMe4 kojh 4aje on-
,

mTH yxucaK ii cvMapHy oij;eHy ue^une.

Ha TanaB nauHH nperjie^aBniii ^e^o mii cmo nam.iH:
^a ce OHO cacTOJH ii3 leKcra, ya Kojii u,T,y iispat^eHe Ta6e.ie u o6jam-
Ebeae c HeKo^iiKO npii^ora, sa tiim, ii3 npeniica 6^araJHiiqKiix Kifcura, n^ai-
HHX cnucKOBa qiiHOBHiiKa E pacnope/],a ii nan^aie nopeaa, Koje lane APy^
II Tpetii 460 OBora ^e^a. Hajnoc.ie ji,0ASi3G npeniicu pasniix /i,OKyMe-
HaTa, noHaJBiime <i>iiHaHciiCKe npnpo^e, Koje hhcmo mop^h ^a pasMe^aMO no
uiTO iix nncau, jom Huje cpe^no, a hiicmo, uo TpaaxeH>y, 4o6iMn cniicaK
hii

EbuxoB ,
4a 6ucM0 momii Bn^exn 6^ii}Ke KapaKiep h>uxob ii r^e cy opru- ,

Ha^H , noiiiTO iiHcau, ycMCHO usjaB.iyje 4a cy HeKH 04 anx y npuBai-

,

HHM pyiiaMa.
TeKcT paciipaB^a nooaBiiTO <i>JiHaucii;e n ycraHOBe o^aycrpiijcKe okv-
iiaii,HJe 40 1842. roAime, a tomg, Kao yBoz^, c^yiKii n pacnpaB.Lafte «i>i]eaH-

ciija II ycxaeoBa pamijiix BpeMeea, noiuityfeii 04 caMor ^oce^Leaa Cp6a t

oBe KpajeBe. Mii na^asiiMo, 4a Taj yB04, Kojii je o6HiHa KOMniiJiauiija je4-

Hora npe4MeTa komc je xeuiKO niicaiii 11 kojii 3axTeBa jom mhofo moho-
rpa<i'CKora pa4a, nnje na Mecxy y obomc 4e^y. xe Tpe5a 4a 0Tna4He. O4 H.era
oil Morao ocxaxii 400, kojii roBopn <i>nHaHCUjaMa 3a apoMe xypcKe ynpaBe,
xe 6n ce 0H4a 46.10 iioiiiH)a./io 04 1459. ro4iHie.

IIpiiMexu.iii CMO, xaKot/e, 4a ce niicaii. Ha neKiiM MCcxiiMa ynymxa t

Kojux y 4e.iuMa OBe Bpcxe, nixo cy noHajnpc n norjaBuxo rpat)a,
pe«i>jicKciiJ6.

xpe6a 4a 6y4e mxo MaH.e. Mecio xora 4piKHM0 4a xpeoa CBy4a, r4e je xoMe
M6cxa, 03Haquxii r4e je 40 ca4 qeMy 6n.ao 4pyKqHJer XBptjeaa y .inxepa-
xypn cxBapiiMa, <i>aKxiiMa 11Kojii ce y 46iiy obom noMniBy h
4oral)aJHMa.
404npyjy, Kao mxo oh noxpeSno
4a ce CBa xBpl^eBa n HaB04H y X6k-
611.10

cxy BejKy, HanoMCHOM Hcno4 xeKCxa, 3a 40XHqHa 40KyMeHxa, na Koja ce nnui-

qeBa xsptjeita ociaitajy. Y xeKcxy HMa n npennc n3Beinxaja nosnaxor pycKor
renepajia ^u6iifeacxaay y Cp6iijn, kojh je nsBa^cH h3 ^royiySui^e." Mn-
ciHMO 4a 6h ce OH caMO y H3B04y Morao 4axH, a aa ocxajio ynyxHXH ua
U3B0p. —
nixo ce xnqe 4pyrora n xpeter 4eiia OBor cnnca, r4e cy npenncu 6.1a-
raJHHqKHX nanra u x. 4. nanasHMO, 4a ne 6h flMa.ao CMHCia inxaMoaxn ra.
Ko xxe4He iHxy4iije qnHnxu oh te xpaatHXH oprnnayie, a mumo to xy UMa
B Bp.ao MHoro cxBapn, KOJe cy oes Hayqnor HHxepeca. OprnHa.ie 6u cBaKO-
jano Ba.?bajLo CKynnTn, cpe4nTH n Ha je4H0M MecTy, h. np. y AKa4eMUJH ear

Hapo4HO) Bii6.iH0TeH,H, Kao pyKonnc qyBaxu, a npennc 6h ce Morao oxKy-

HHXH 3a MUHHCxapcxBO <i>HHaHciije, 3a 6H6jinoxeKy aeroBy. Oho mxo 6a 04
opurnnaia 6iuo y npuBaxHHM pynaMa, a HMa.io 611 Bpe4H0Cxn, xpe6a.io 6u
OTKyHHTH. Ka4 6h y nac 6h.io, 4a je cpete, 4p/KaBHe apxnBe, on4a 6h cbcmj
-oBOMe xy 6h.io Mecxa,
O4 OBora 4e.ia cniica (H n HI) Morao 611 ce uixaMnaxn nao oGpaaav,
HO je4aH .incx CBaKe 6.iarajuuqKe Kanre, h.iu nopecKor pacnope4a, a xpe-
 Ki'iiTUKA II r.iii].iiiorrA<i'iijA : i

ua^o on uiiaMnaTii ii cimcnK apaiKHX ii nopecKiix Aiim, uapouuTo sdot uMeua

ctJia u aAMUHUCTpaTiiene 4<io6e uo KHeofcuuaMa.
Taoe^ie u npii^ioie miixoBe Ba.i.ayio on y3 ;;e.io inxaMnaTii, a Tano iicxo
II ocTa.aa /^oKyMeaTa, Koja hiicmo iior^n Bii^eTii, iiouito ce nper.ie^^ajy n u36op
y^niHtf ,
jep ii3Me,;a ^a he ii Jiet/y miiMa 6iith iipnMcpaKa Kojii nncy 3a
oojan.'LiiBaTBe.

Ilpe Hero niTO npe^esio Ha Apyro neKa je ob,^6 join cnoMenyTo: x^i cy
Tade.ie nsByioie cKopo cbc iuto je Ba/KHUje U3 II ii III A^Ma OBor cniu-n,

Kao n TO 4a 611 Ba.M.ao noje^Hue Tepjinne y Ta6ejiaMa 11 leKCxy o6jacHiirii

u. up. TcpMiiHO : uapo4MU u ApoKaenu Cviy/KoGHHUU uavoAua u ApoKoeHa ,

djiatajun u t. ,T,.

IIpcMa CBCMV oBOMe, name je Miim./i.eH>e:

/l,a ^ejio OBO Ba.i.a oxKyiiiiTii 11 inxaMHaxii, ya rope noMenyxe orpa,i,u 11

iipeiipiiBKo, a M0/K,^a 11 noxpeoue Aonyne c xhm, ,i,a, aKO-Bn ii3B0.aiixe ycBO-

jiixii OKO name Miiiii./i.eifcc, 611^10 je4aH 0^11 noxnncaHHx ou.io ,T,pyrH, Kojcra
IJii oj,pe4uxe, caaio mxajvinafte na,i,Me4a 11 ,vipeKXHBy A'^je, y cnopa3yMy c

riiici],eM, nixa 611 ce n r^e MocxiiMriu,e noupaBiiJio, HsocxaBH^o, y],onyHii.io ii.iiL

oojacHiLio, Kaiio co n rji,e mxo c 'iiim Be3a.io 11 uixaima^io. Ha xaj Haqiiii 611
ce KopiiroBaja u OBa naiua cywapua ouona, a to 611 ou.io caMO y nnxepecy
cxBapn, KOJa saxxesa ic^^u snaxuH H3,vvraK ^pvKaBuii.
IlJxo ce uarpa^e xnne mii ^piiuiMO, 4a iiiicuy i;a.i.a o^cckom nyiarirni
3a neio 46.10 c iipn.i03i!Ma, xaoe.iaMa n 40KyMCHXHMa, laecr xuA>aAa AUHopa,
KOJa 611 ce cvMa, npnBpeMeHO, Mopa.ia n34aTii n3 Kanue^iapiijcKux xponiKOBa
a nociie 11 ona u xpouiaK oko mxaiinaaa no4MupHTu U3 napoiuxor Kpe4iiTa.
Kojii 3a OBaKO H OBiFMa C/iiFiHe cTBapu cnpora 3a hob 6yi?ex ii,apnHCK0
04ej)eH>e.

31. Mapxa 1897. ro4. Pama Mujioiaeeu£ c, p.

y Beorpa4y Haqe.i. u,ap, 04e.i>eH>a

Ctojuh M. UpoTuii c. p.
npe4. nop. ynpaBe
CetT. MuAojeeu£ c. p.
naiejinnK u luaB. 4p;KaB. ^.laraJHriK

IV
MnHHCxapcTBO •I'HHaHcuja
BjiaraJHHq. 04ejieH.e
KBp. 5818.
31. — 111 — 1897.
y Beorpa4y.
OBy oi],eHy ynytyjeM nnci^y rocn. M. IlexpoBnfey ,
4a ce npeina n:.oj

ii.3JacHn.

8. >iaja 1897. r. Mimncxap <i>iJHaHcnje

Beorpa4. ^p M. ByjuR, c. p.
jliEjio xvm . 10
146 Jl, E A

V
3a uauvcaHo ca npiina^ajytim Ta6e.iaMa ii HaJHV/KHiijiiM no/^a-
Aejio ,

UUMa, Tpe6a ^a nsa^y, narpa^a je Ma.ia o^pet^eHa. C Tora lacT

Kojii ys ^e^io

MH je saMOJinTu rocnoAiina MimiicTpa, 4a ii3boaii OApe^nTii Behy narpa^y,

iia Kojy 611 Morao npiiCTaiu.
IUto ce, naK, Tiiie ^OKyMGHaxa 11 npeniica ne npiiciajeM na OTKyn,
Kao u 4a 4pyrrt Apy^n KopeKiypy 11 Ha^r^e^a inxaMny.
12. Maja 1897. ro^.

y Beorpa^y. Mura Uerpoeu^ c. p.

VI
YseB y ooaiip c je^He cTpane iiaRopny Bpe^Hoci a c ,i,pyre onex 11 ouii.a-
HOCT OBora cnaca ^uHaucuje u ycruHoee odnoe^ene Cpduje (40 1842. r.) 04
r. Miixe IlexpoBiifea ^A. nop. ynpase peuiaBaM 4a My ce na ujne ynyane :

uaipuAe, KttKO sa uy6jiuKoeuH>e reKcra u apuAOia tciko u 3a pemm^ujy u ko-

penrypy^usAa us KaHv^ejiayujcKuxTpoiuKoea (npiiBpeMeHo) iiOBcpcHora mh mii-
HHCxapcxBa cyMa 04 Aeeer {9000i xuthUAa Aunapa y cpe6py, 11 to xano 4a ,

npBy xpetuny OBe cyivie (y 3000 ^im.) MO/Ke niicaii; npuMiixu Bet npii npe-
^aJH pyiconiica ^pjKaBHOJ uixaMnapujii Ha inxaMnaite, Apyty y aoAoeuHu uiraM-
aaH>a vfijioia Aejia, a uocjieA^i'y ^J^u usepvieuoj iiy6jiUKaii,uju ii,ejiOKyu.Moia a^au
ca upuAOSUMa sajeAno.
14. Maja 1897. r. Mimiicxap «>iiHaHciije
y Beorpa^y. Jl-p M. ByjuK c, p.

1. Upejua U3jaeu uumueeoj xokcx lie ii.3HexH oko 80 inxaMnannx xa6aKa

II npuji03ii OKO 100.
P. S. IIo Bek ycBOJenoj npaKcn sa ^pjKaBHa iis^aaa, ^afee ce h niicu,y
OBora j\,eA'd 50 (ii,e4ecex) KaMa4a Ha C./10604HO pacno.iaraH>e.

14. Maja 1897. r.

Beorpa^. Mimucxap ^nnaacnja

JI^-p M. ByjuK c. p.

Ca^ ce iHxaou;n Mory canu yBepnxn, h.^^ obhx aKaxa, ceeMy ohom,
mTO CMO MH Hanpe^ roBopujin. Kao mxo ce h3 h>hx bh^u, neMa y BbHMa hh
pe^H: HI! sa^pacaBaBy KaKBnx 6ii.ao npasa, hh mxaMnaay caMo npBe
xpu KBure, nn KaKBHM 0/i,.iyKaMa MunucxapcKora caBexa, HX4. mj\,.
Ca4 'inxau,u BH^e n
xo, KaKBy cy OH,eHy 4e.iy obom 4a.iH 04pet)eHii
pei'epeH'^ii, 6y4eMO roBopH.in, OB^e,
a na^ caMOM 4e.iy, Bii^elie ce ko-
jiHKO je xa ou,efla 6jiara n ko^iheo je r. Byjnli, y 4o6poj HaMepn, norpemno,
Hixo je Ha HaBa.*UBaH.a HHui^eBa nonycxHO h BeMy caMOM ocxaBno ,,4a ko-
peKxypy /i,P/Kh h mxaMny na^Me^a."
 KPIITIIKA II BIIBJlI10rPA«I)UJA 147

Iloc.ie OBora quTaomma he, «5e3 cysiae, 6nTii n to jacHO, sarnxo nii-
cau, iniaMna, ys 4e.io, Miim^eHbe r. JK. iKnBaHOBnfea, a oi^eny MimncipoM
04pet)eHiix pe«i>epeHaTa ii ne noMiiae.
Ca;i HacTaje niiiaBe: otkv^ iioMena o ohux 180 Ta6aKa, n mxa nna
4a y^e y II 11 III Kaiiry?
Obo je BaaiHO seam, npeaia paciiojioaieaiiMa iiiimqeBnM y npe/i,roBopy
noKasaHDM, jep ce to He bii,t,ii 40BOJbHo jacHO 113 MHnncTpoBa pemeiBa, 11
aKO TO ri niicau; 11 r. Byjiife, Kao 11 o^petjeHii pe^epeHTn, Baajy Bp^io 4o6po.
3a TaqHOCT, ^aK^e, OHora, inio tom oB/^e caonniTaBaMO, ivin ce nosiisaMo
Ha iiMenoBaBy rocno^^y.
Byjnk je noTnvHO ycBOJiio Mnm^Leae o^peJ/eniix pe«i>epeHaTa ^a neMa
r.
CMHMa niTaMnaTH oHe npennce 6^araJHmKnx Kanra, n.iaTHnx cnncKOBa qn-
HOBHHKa, pacnope^a n Han.iaxe nopeaa, Kojii H3H0ce laMan 4Ba nyTa oho-
AUKO KcanKO je saxBaxu^a npsa Kftura. Aau mhmo to nncan, je nsjaBHO, 4a
iiMa join npHviora, 4pyriixpasunx ^OKyjienaTa, noHaJBHine <i>nHaHciicKe npii-
po^e, ajiH Koje nnje Ha 6ho no^Heo, no/^ usroBopoM 4a My joui
nper^e/i,
HHcy cpet^eHii, na 4a ce neKH h y npuBaTHHM pyKaaia Ha.aa3e. 3a Te npii-
^ore pe<i)epeHTu cy peK^iu 4a ce mTaainajy, uoiuto ce upeiAeAajy u u36op
Mef)y ThUHa ynunu.
36or cBera Tora je r. Byjiit n CTaBuo niicay nuTame: K0J.nK0 6u 4ejio
CBcra nane.io, Ka^ ce inTaMna „TeKCT c najnyiKHnjiiM npiMOSHMa:" n OH^a
[ipejiaaeroBy OAi'OBopy 3a6e/ieHiiio y penieay: upeina usjaeu uuviueeoj reKcr
^e uaneru oko 80 mraMuaHux Tadana u apu^osu oko 100

OB^e ysrpe^ ^a noMeneMO KaKO r. niicau paqyna y ^OKyMeHTa n 06-

jaB^Bene CTBapii no FoAyduii^u, OpacKUM HoeuuaMa u t. j\., iuto 611 CBe, pa-
3yMe ce, UMa^o OTnacTii, a iuto oh qecTO in extenso caoninTaBa h ^npHyLajKe"
ys 46^0. TaKBHX npuaiepa BiueteMO 11 y oboj ,,1 KH)n3n,*' Ka^ npetjeiio na
Bbeny ca^pHvHHy
nivia n Bpjio AH5epaAH0
Joni 4a saSe.iejKHMO OB^e, KaKO ys OBy I KH.ury
niTaMnaH peincxap, Kojn n3H0CU CKopo nynnx 4eeeT mraMaauux raSaKa! A
c THM CBiiM, u npe^roBopoM H Muui.i)eEbeM r. jK. iKuBanoBuIia, ncHocn I
Ki&nra 65 mTaMnanux Ta6aKa. Bes Tora ona te HMaTn 54 HiTaMnana
Ta6aKa.
Jom HemTO. OApetjenii pe^epeHTu cy npe4.10Hvn.aH 4a n3 4e.ia 0Tna4He
H yB04, n.an I q^aanaK „o najcTapnjeM «3&nHaHcucK0M ypei^eay y Cp6njn,"
H TO je Tpe6avio 4a 0Tna4He, jep je r. Byjnh, npoTHBHO ou,eHn 04pel)eHHx
cy4nja, caMo Harpa4y 04pe4H0 n ocTaBuo canor nncn,a 4a mTaiany Ha4M34a
H nociie4H>y pe4aKU,njy naBpnin. Ocxaiio je CBe ycBojno KaKO cy ohh npe4-
^oatnan. 3a hito je r. nncan npoTHBHO ypa4uo, to te oh can SHain, aKo nnje.

noqcM, c Tora, iuto My je to 04o6pno — r.jKnEan JKHBanoBnli! C ko.ihko je,

naK, cpete yinnno to h sa ce6e n aa r. jKnBaHOButa —
Bn4eLeM0 y 4py-
roM 4eAy OBora npuKa3a.
us A E .1

II

/l,a npet^eMO ca^ «« caApowimy ^saci.

U-peAiideiiu Ha cmmv ca;i,pjKiiHy OBora ^ejia, npBO iinTaBbe Koje Mopaiio
craBiiTu GEO je: je .iii obo 4e./io cncTeMCKu iispaijeua IIcTopiija Cp6i]je o^
noqeiKa OBora Bena ^o 1842, ro.i.iiHe, ii to IlcTopuja Ky^TvpHa, n^iii je to
TGK ipa^a 3a IIcTopiijy? Oho je y fo.anKO VMecHiije, idto, KaKO ce qimii, o
TOM Henajy jacne noJMOBe hji niicaij, ^ejia hii r. HtuBaH /KiiBaHOBHhj Kojri
je aeiiy ^aBao iiiicii,y cBOJe niicMeiio Miiui^Lefte.
TocnoAUH niicau,, na je;i,H0M aiecTy y cbom npe^roBopy, Be./iii ,...to caM
ce peuiiio ^a ii3HeceM nopecKO CTaEbe n paseuraK aopesa upos cea epeMena
y Cp6uju. Obiim can Ha upBOM jiecTy JKeJieo, ;^a ynosnaM eauie no-
peamiKe n nopecKe oprase ^a je nopecKo CTaite u ypet)eHje nocTO-
:

jajio npe nac, npe Bnnie v^eueniija n cTO^ieba, oiuo 4o6po u naMCTHO ii

ype^eno... a^n Ka^ caM y nspaijiiBaay OBora nopecKor /],ejia 'npn^iHiiHO :ia-
uiao, yBH4eo can /^a mu ne on Tpeoa.io mhofo na 4a o6yxBaTii'\t 11 yKyano
0uHaHCucKO CTUfhe, u cee ycianoee pe40M, y eoziiko je Morytie.... nocjie Tora
o^Max caM uanpaBHO n^iae u pacnope4. na ocHOsy Kora Ly Hpe^yseTU vapa-
^u'eau>e oeoi ee^unoi 4ejia. ...''
Ha Kpajy CBor npe^roBOpa nucan, oneT, Be.in obo:.... „obo caai 4,6.10 ua-
pa^no y Haj6oibOJ naiviepn 4a nocyiy;Kn nao ipaija huiuoj 6y4y^oj uapoAuoj
u (fmnanciicKoj ncTopuju.... na iiocieTKy HanoMnaeM 4a, pa4ebii na obom
4e.'iy,... uucaM ce uui^e yuyiurao y u3piiii,an>e cyAci".
OBaKO ucTO HejacHO u ynpaBO 4B0CTpyK0 cxBaxaiBe noKasyje r. iiiicau,
II y noHy4n CBOJoj MnHHCxpy <i)iiHacnja, Kao uixo cy ce quTaou;H Mor.in
yBepuTii.
A CBe onoT obo bh4umo n y niiCMenoM MuuL/beay r. HinsaHa VKuBano-
BHfea. K04 H>era je, Ha npBOM MecTy, obo 40.10 :„ CBecxpaHo n Map.iUBO ns-
paiiGHO 4eiio cpuHaHcnjaMTi' n ycTanoBaMa oSnoBybeue Cpunje*^^ w j\,Ajb(i: „y
4e.iy BameM, ocHOBanoM Ha opHrHHa.iHnM, 40 ca4 MaxoM nenosHaTHM no4aii,HMa
H 40KyMeHTHMa Bn4H ce cTBapaae opraHnsoBane 4pjKaBe ca CBHMa aenuM
YCTaHOBaMa.... y tomc je orpoMua BajKHocT Bamera 4e.ia n Baniera Tpy4a 4a
cxe n3Be.iu y je4Hy 40 naJMaanx cuTHHi^a CHCxeMaTCKU cpe{>eHy u,e.inuy-
TaKO CTe cpeiiHO ycnejin 4a 4aTfc ciuKy pasBUTKa nanier 4paiaBHor ;kh-
**
BOTa
3a TUM r. ^KuBanoBuli, nornxo je 6au,H0 je4aH nor.ie4 CBOJ na Bpeivie
cxBapaaa cpnci;e 4p}KaBe, nomxo je namao 4a je 4e.io obo „y Hajr.iaBHiijeM
CBOM 4e.iy noxBa.ia Miijiomy OdpeHOBiihy P, 4a je nncaii, cpyio 4o6po ypa
4110, mxo je nmao „y pacMaxpaay 4ayi>e, y BpeMona HansMeHnqne TypcKe
BJia4aBHHe h aycxpujcKC OKynaunje, n 4aj&e 40 ype4a6a u,apa ,Ll,ymaHa, :i
cxapnJHX BpeMGHa, KaKO 6n ce 61146.10, aci y (puHaucycKOM ype{)eH>y Cp6uje umci
KauTUHyuTera, 11 mxo je „Kao sa to crpyHuo Miue^ xaiHO MOrao cxBaxuxH,
o6pa4nTn n y ii,ejiuHy nsBecxu ^nuancncKH yonmxe, a nopecKH paanxai: ua
no ce, Kpo3 CBa xa, napo^uxo nocyie4H.a BpeMena" HacxaB.sa oBaiio — :

^Bavia y34po/cjbueocT 04 Aaean>a cyAo. Aom^ajuMa, ycTanoeaMa u Jiun-

 KPllTilKA II ]iUB.llIOrrA«I'II.JA * l49

HocTUMa, apoeeAena Kpo3 v,ejio At^o. ca.MO je oeoMe canyeciAa uapaKTep ucto-
imjcKe ipaije, n onpaBAaBa Bamy iiciipaBHy naiiepy, 4a xotiexe ncTopimiuia oa
cxpvKe.... Ad Aare cumo uosuTuany ucxuny, como (fiauTa. To je 11 6nj.o, ^oncia.
]i liajijcie"!!

Kao lUTO uuTaouii Bn;^e, nn niicau;, hii r. JKuBaHOBiili, nncy Ha '^ncio

c THM, niTa jo OBo ,],e.io:. :xa .111 iicropuja, 4a .111 rpat^a sa ucxopnjy. Oho
iiM je qac je^HO, qac Apyi'o, a hii oho nuje hh
je^an hu ^pyrn He Bu^e: ;;a

ncTopnja, hh rpaj^a 3a iicTopiijy, nero je^na Meniafinna n 04 je^Hora n oa

,"i,pyrora; jiemaBHua, Koja je nciia.ia y TO.inKo ropa, y koauko cy je pa^n.ie

HeBemTe n H03Ha.inqKC pyKe. Ko.iuko je, n ;^a jiii je niTO aa obo KpnB n r.
WviiBaHOButi, uiTO je OBUM HeBeoiTiiM pyKaiia u OBOMe Hesnaay HS^ao CBOje
Ma.io 3Ha.iaqK0 cBe^oiiancTBO CTpyMuocrn n noTnynoj iicupaBHOcrn, neKa
lU'He caMU HHTaoHii.
Ca CBOJe crpaHc, M0-iKeM0 Climo iKa.iHTH xaj iiojaB, r^e je,3,aH qoseK c

Tuxy.iOM ,^p/KaBHora caBexHuna OBaKO ^aKOiiuc.ieHO yAa3n y je^ny cxBap,

Eojy, Kao mxo caaio H>eroBO MHiu^eae inxaMnano ya ^e.io CBe^oiu, He pa-
syMe, na join 11 cy^ CBOj U3pnqe; u xaj nojab, r^teje^aH 036uyi>aH qoBCK ca
CBiiM 6e36pu:Kfiopet|a pequ u <i'pa3e, iiijeM 3HaqeH>y n CMnc^y ne cyM-
H)iiB0 He ^aje ce6ii nuiaiKBa pa'iyna. Ilnaqe, KaKO ce Mo;Ke pa3yMeTH Ka^ r.
/KiJBaHOBiiii y cbom M0iu.i.eH.y je^HO nope^ ^pyrora niime je^HOM ncxoj cxBapu
Kao cucxeMCKH ii3patjeH0M ^ejiy, Koje^aje c.iuKy pa3BiixKa cpncKe 4p;KaBe 11
y
ue.inHu naBCAen <i>UHaHCHCKU n nopecKH pa3BuxaK, u Kao HciopucEoj rpa^n ^e i

iiejui ouena hu vcxaHOBaMa, hii .iHiHOCxaMa, Ma ^a ^e.io, Kao mxo tcMO

^a.Le BHAexu, Kunxn xhm octenaira Ka^a, iiope^ lora, oiuaniaBa nucu,a Kao
;

cxpvHHa He caMO y nopecKUM ho u y ttuHaHCHCKUM cxBapusia, u nonaBiba 3a

HLJCueM <i>pa3e KOHXHHynxexy o-nuaHcncKor ypetjema y Cp6nJH, m.i\,.

Time, 4aKJie, mxo je obo ;^eylO xxe.io ^a 6yAe n je^HO n APyro oho ,

je ycne.io ^,?i He6yAeHn je^HO hh Apyro. 3a HcxopocKa HcniixHsaBa h ncxpa-

iKiiiuifta y nucua neiia noxpeone cnpesie , xe Ka^ na xo no^i.e 3a^e oh ca
CBUM n3.ia3n h3 y.iore CBOje. 4^ je ocxao caMO y y^osn CEyn^iaiia ncxo-
pucKora Maxepnjaaa, na xaj Maxepuja.i noBepHO je;],HOMe 3Hajiii,y, ^a ra cpe^n
II aa mxaMny npnpeAH, o^eBUAHO 6u cxBap 6n.ia o;i, Be.iuKe Kopncxu. Jep
ii r. nncai; n r. /KnBaHOBnfe xpeoa ;],a 3Hajy 4a n 3a ns^aite cKyn.i>eHor ,

HcxopocKor Maxepuja.ia xpe6a n Beuixnx n 3Ha./iaqKux pyKy. Y nucnia oBora

^e.iaHeMa hh xora.
CBe je TO But^eHO, u cbo je xo, y BaHpe;;HO diaroM n 3a niicii,a Heo-
ceiHOM oo.iuKy, Kaaano ri y pe«tepaxy MUHncxpy obom ^e.iy noAHeceHOM,
xe je 3axo u npeA^arano ^a ce OApe^n n napo^nxn ype^HUK oBOJie cnyn-
.tenoM ucxopucKOM Maxepiija^y. A.in ce nncan,, 6e3 cyjiae ocioaeH na r.
VtuiBaHOBHteBo MHm.iese, y ^ujoj je xnxyiin oh Me^ao cxpyiHOCX, Kojy My
je OBaj onex KaBa.tepcKu upao spaxno, jaKo onpo xomc n ycneo koa r. By-
jntia Aa xaj ^eo pe'tepaia na^He. Caj, ce bu^h. Ka^ ce KH>nra OBa y3Me y
pyKe, K0.1UK0 6h ^QjbQ oii.io n ^a je imcan, ouo CMepnnjn n ^a je r. Byjiili

6no Ma.io — cxpoiKn....

150 •
4 E .1

He MorytH, na obom Meciy, y^asHTU onmiipno y npeipec CBera o ^gm

46^10 roBopii, Mu feeMO ^o^iipHyTn caMO neKo^iiiKe CTBapii iiorjiaBiiTO saio,
,

^a onpaB^aMO ono niTO cmo Beh. ^OB^e o ^e^y y onuiTe peKAii.

y upeoM 4ejii/ cBOJe Kiture r. nncau, roBopu o HajciapnjeM 4>nHaucuj-
CKOM ypet^eay y CpGnju, na nac o/i,Max na cTp. 4. ysepaBa, KaKO je noA He-
ManutiiMa „CBaKO imaae ii cBaKii cxaHOBHiiK 6e3 pas^iUKe Mopao n.iaiiaTii

iiopes", II KaKO je y OH^amitoj Cpuiijii ,nope3 nocxao onuiTa,i,ya;HocT CBiijy

CTaHOBHIIKa"!
MojKAii jer. niicii,y obo TBptjeae 6imo noTpeoHO 3a to, ^a, n no o,j,o-

upeay jKuBana /EnBanoBufea, ^OKaaie: ^a je 611.10 KOHTnHynieTa y «5UHaH-

r.

ciiCKOM ypet^eay Cp6iije, a Moai^a. onei, u 3aT0, ,],a ynoana name nopesniiKe
n nopecKG oprane ^a je nopecKO ypet)eH>e n CTaae n npe eac, npe Burae
CTOjieJia... 6ujio /i,o6po n naMexno ypetieno".

A.AE r. nncaii; hh obhm; nnje sa^OBO^ian, on je y cpe4H.eBeK0BHy HeMa-

ftuny, MniiyTHHOBy n ^yinanoBy Cp6njy npeneo ca CBnivi npocTO ueo OBaj nam
ca^anian naquH nope3UBaH)a, na u Han^atnBafta iiopeaa, n laKO ca cbum
iiaKO AOKa3ao h KOHTnnyuTeT u najneTuocT ciapiix ypetjeita. Os^a je y cpe-
^aeBeKOBHOj Cpouju 6njio, nao uito nac r. nncau, yBepana, n nenocpe^nor
nope3a, n jinqnora nopesa, n nopesa na nmaae; 0H4a cy oiLie ca CBnM ype-
i)eue u <i>nnaHcncKe ynpaBe, uenTpa^ine u od^acne, na cy 6imh u HapoHiiTn
'i-nnancncKU oprann, Kojn cy ce joni n ^e^uiin na oprane 3a Henocpe^ny
nope3y u na oprane 3a nocpe^ny nopesy; ou^a je 6ii.io n iinnncTpa <i>nnaH-
ciija, Kojy je 4y/KH0CT Bpmno can iua4aAau, „npeKO CBor r.aaBHor ceKpeiapa.'^
Ha He caMo nero cy cTapn Cp6n sna^in no Ma./io u TypcKn, Te cy naia-in
to,
n xapaH J.nqHn nope3 cy n^aka^u n aieponcn, 3a tiim oipomi n y oniuTe
!

.lima, Koja nucy uMajia coucreeHOi ueuoKpeTHOi ujnatba, u Koja uucy ajiakajia.
aopes na seMJby'^. A pa4n 6o^era odjauiaeaa r. nncaii; 404aje: „40/],yiuaHa
OBaj HecAo6o4HH cxa^ejK Hnje'4aBao yinqnu nope3, a.in nouiTO nai je /l,ymaH
ojiaKinao CTaite, yBpcTUO nx y pe4 rpa4CKUX vi>y4n, u aosbojiuo 4a Moiy ujtuiru
ceoje seMJbe re ux apuOjiuotcuo ceocKOM CTauoeuuiaTey, oe uxJQ onTepeTUO uo-
pe30M na jm^mocT" !

KoMe je Hjo^e no3HaT KapaKOTp cpe4H>eBeK0BHe, naTpniionnjajiHe, 4p-

;KaBe, H KO 3Ha 4a cy Typun cpymH.an cpncKy cpeAfteBCKOBny 4p;d{aBy, 4a
je ii,eo ropan c^oj cTapora cpncKora 4pyniTBa, Koje yxaMaaee, Koje pace-
jhQR, a KOJe onex ncTypien, y neKHM KpajeBnivia, n 4a je noiexaK oBora
BGKa saxeKao y llIyMa4nJH caMora npocxor ce.i)aKa y onanKy: xomg nete
nacxH na yM hh 4a roBopu KOHTHHynxexy 6n.ao a-iinaHcncKor 5n.io KaKBor
4pyror ypetieita y Cpoiiju, nn 4a npona.iasn y cpe4H.eBeKOBnoj Cpoiijn He-
nocpe4He nope3e, xapaqe, n .anine nopese, uenxpa^ne n o6^iacHe <i>nHaHCiij-
KC ynpaBu, nonncne KBnre n nope3HnKe!!
To caMO Mory na^asnxn u xomg npn^iaxn xaKBo „cxpyqH>an,n" Kao
mxo je nncan, OBe Kanre, n xaKBe cxpyqne cy4iije Kao mxo je r. /KuBan
orKuBaHOBiiii, 4p;KaBHn caBeinnK y neucnjn.
 :

KPIITIIKA 11 mil.lIIOrPAa'IIJA 151

JbyAii Kojn ce ko.iiiko TOiiuKO pasyMejy y obdm CTBapiuia Mory cawo

ca/Ka^eBaxii, iuto ce laKBc oynocni Mory HaiiaaiiTii ii y KanraMa, Koje u:?-
Aaje .^pmaBa...
Ha CTpaHii 24„ roBopetii o uupuju, ^uapcKOJi ./inqnoM nopeay", KaKO-

r. niicaij; bg.id, 3a TypaKa, najiasiiMO 11 oBano je^HO Mecio

OBaJ nopes 36or CBOJe Be^miiHe 6110 je Bp^o xe/KaK Aa ra je cpncKii ,

HapOA je^Ba tio^hocho. iTb 4a 6u ce6u y 080MUAa^an>y OAanmao, onceyApyoicu

eao n creapao eejiune uopo4ui(,e u 3a4pyie.... usa/jpyie cy pacjie naiJio... OryAa
u euAUMo one eeAuna crape uopoAxmne sajeAHime KOJe cy dpojajie no 80 u 100
HAauoea." Kao iuto HiiTaonn Bii^e, Ham je r. iincaii; npoHamao, 4a cy Typ-
mi CBOJOM MujmjoM — 0CH0Ba.iii II 3aBe.in cpncKe 3a,T,pyre!

Ha cTpanii 45. luiaMO npenpiiqany no noKOJHOM Kapiiliy 11 APyrniaa

ucTopujy EeoipaAa , Koja ce na cipann 51. saBpmyje obiim npiiK.ia.i.HUM'
peqiijia:

„ycjie4 OBora u obojuikof ry6nTKa, aycxpiiCKii uap Kap.ao VI yiipo je

20. OKTo6pa 1740. ro^ime, h, Ha H>eroBO aiecTO, na uapcKii npecTO, ,T,oin^a

je BcroBa Khu Map 11 j a Tepe.inja"!!

Ha CTpann 56. "iiiTaMO, ohbt, obo: ,CpncKii iiapo,!, Hiije Morao tioaho-
CHTM H.HXOBO 3BepcK0 nouamaae, n 1799. ro,T,une nojaBno ce upeu napoAHu
opyo/cauu ycrauaK, n03HaT no;i HMeaoM Kouuna Kpajuna^l
C ^onyniTeAieM 11 rocn. /KnBaHa /KnBaHOBiiha n r. inicua obo eiije

HCTHHa.
4a BH^CMO caA Ma.io 6Aux,e Kaico r. nncau. Apaai pe^, Kojy n r. 3K.
./luiBaHOBnl) noTBp^yje, ^a oh nHr^e HHJe ^aBao onene hh iispnuao cy^ hh O'

ycTaHOBaivia, hh .iimHOCTiiMa.

Ha cxp. 365. qnxaMO obo: „u3 ue.ie pa^ae KHe3a Mn.aoina 04 npBora
Aana, na cbo a^) Kpaja CBOje B.ia4a.iaqKe yiipase, noKa3yje ce ^a je 6110 Bp.,10

AapoBHT, OABajKan, AOcex^nB h Bp.io 6ucTpa aKO HenncMOH nnaK je yivia. II

61m Bemx y Bol^eay no.inxiiKe. 3a aera ce c npaBOM MoiKe pefen, ^a je 6no
HajcjaJHiijn n3pa3 napoAHe cpncKe najiexH, ^a cy y iteMy 6HJie ycpe^cpe-
i)CH.e CBe H^eje, npeApacy^e n xe/KH.e aeroBa napo^a, mxo ra je n qnnn.io

OMiLteenM y u,e.ioji CpncxBy Yc.ieA xora nojaB.i.yje ce join npBnx Aana

no oc.ao6o^eBy 3aBncx n noAiiyK.io poBeae oa cxpane nojeAnenx cxape-
mnna....''
IIoiDTo je ncnputiao KaKO je 1816 roAnne 30. anpn./ia HapoAHa Ckyh-
rnxuna xpa;KiLia 5eorpaACKor
oa Be3npa Aa joj n3Aa Ilexpa HuKO.iajeBnta
Mo./iepa, can xaj AOKyMenax Kojn ce ^yna y AKaAeMiijn HavKa,
na n.^neo 11

u KaKO je Besnp y OAiOBop na OBaj aKax APyrora Aana H36aiJ,no 11 Mojiepa

n aeroBor npiijaxe^zba PaAQia nexpoBulia, nosnaxor jynaKa U3 BopKa, Mpxse
Ha Ka.iHMerAaH; nonixo je Aaibe n3Heo, KaKO je mecx neAe.ta sa obhm no-
rnnyo y niann,y n B./iaAQKa Meyienruje HnKUinh, a 13. jy./ia 1817. roAnne y
cdy PaAOBaay, naxujn CMeAepeBCKOJ, n uiiBnin BpxoBun bo/KA Kapa-lDop^e
— r. niican, osano Aa^i>e HacxaB.i.a:
 ! !

152 A E A

„JI,a 6u upeKUHyo 4o.'be oeana K'peoupoAuRa,^) ii ciao Ha nyT He3a,T,o-

iicLiHiiM CTapemiiHaMa ii3 npBor ycraHKa, KHea Miuoin kojm je caqyiuio

iipocTOTV ooiniaja, pe^, nyieMeHiiTOCT ii Miipo.i.y6jLe ii3 cBor 3a/i,py;KHor xw-

lioia, 0/;Ba/KHO je cxao npe^ napo^, kojii ra je 6. H0BeM6pa ucxe 1817. lo-

Aiiue npii3Eao 3a je.viHor nacie/^Hor BpxoBHor KHe3a Cp6iije, na to ii no

HORiio 14 janyapa 1837. ro/i,nHe. LLocjie oeoia apusnarha, KHe3 Miijioui, Kao
ispe^aH H cnoco6aii y CBeMy, 4a pa4u na ceo'yuM.
apoAy^fcuo je u 4ciJbe —
upueaTHUM 40MafiUM uoc/ioeuMa u rpioeuHu^ c KynoBimoM H npenpo^acaaei^
Ha Be.iHK0: xpaee co./ih h ^OMahnx cBnaa"!!
,

Ha Kpajy KH^nre r. nucau, je cTasno Ha apinjy obc ceoje pe<ivieKCUje.

„Il3 oBor Ma.101' nper„]e,i,a MOiKe ce jacHo m\j\fi'n\, /i,a je ho-ihtiiiho CTaae
Y Cp6njn hocjic 1842. ro/i,Hne y^apHAO ca cbhm ,3ipyrHM npaBU,eM. Hobhm
ynpaB.taaeM 3eM„i)8, y KOiie je npeB.ial)UBao cipan yximaj, no./iaKO cy ce
pyinn.ie no.iHTuqKe ycTanoBe n 3eMa./i>CKn 3aK0HH. Ycie^ OBaKO Boljeue no-
.iHTUKe ca CBHM HpHpo7i,HO, eiiOHOMCKO H «i?HHancHCKo CTaftc Koje CTOjii y
HaJTemaoj Be3H c H0.iHTnMEUM ciaaeM, Mopa.5 je y^apuxn y Hasa^"-
Cbc to, h joui MHoro /i,pyro hito OBe BpcTe hh 3a r. JK. jKiiBanoBiiha,
nu 3a r. nncua, nnje ^aBaae oi^CHa, un nspnuaae cy/i,a hh ycTanoBaMa
111! ./iMqHOCTHMa Cbo cy to caino ro./in n no3HTHBHH
! 4>aKTH —
HcTO TaKO r. niicau, nocTyna qy^HOBaxo c npHiosHMa, c ^OKyMeHTUMa.
Oh npe CBera ne o^Baja uosuara OA Heno3HaTHX AOKVMeHaTa, hhth hx 04Baja
0,; caMora xeKCTa CBe to ko^ aera H,'^e y je^ny Top6y, sajeAuo c ohiim uu-
:

TaxHMa OA no je^Hora, ^Ba n ipn .ancTa h3 CpacKux Hoeuua n inTaMHaaeM

y Hcanmi noaHaxHX xaTuuiepH<i>a

BeK no tomc MHora 40KyMeHTa h npnyiore, Koju ce 3Hajy n no

nrro jc
,],p;KaBnnM Ha/i,jiemTBnMa h yAKa^eMuJH IlayKa na^aase, ne caMO ynoTpeoiio
HO n E,e.aHMHH,e hshocho, uito je h3 ^oca^a odjaBJ^enHx ^oKyMenaTa no na-
coHHCHiia H HapoqHTHM 3a To^.^dHMa npenuce caonuiTaiiao bhaq ce 4a —
HHcan; cam Huje na ^ihcto ca cbojhm 3a4aTK0M, hhth 3Ha niTa xoKe. Oh ne
3Ha HH 4a 04Bojn Ba/KHO 04 FCBaiKHora, nero Tpna cBe na roMH.iy KaKO mv
iHTO no4 pyKy 4ot)e. Tpeoa caaio npo^niTaTH oho uito je nncau 4ao H04 na-
c.iOBOM HerepTa Oyua, u ono mTO je nsneo iipoMeHH ype4HumTBa CpacKux
Hoeuna, na 4a ce mobck tom yBcpn. Cbc uito nncau, nasyje „qeTBpToj
oyHH*^, TO cy npcHHCH MeTHpn nncMa Koja ce Ha.aase y AKa4eMnJH HayEa!
Ako je TO rpat^a HeMa joj 0B4e Mecxa, jep to tie, oes cymibe, AKa4eMnja

1)OsoMe HacynpoT cbo mxa npa^a khcs Majiom caM :

iiosestoM hmbhom Tomom By-

„M TaKO ca^i; noiujteM hctof Anxy, join c je;i,HiiM mojhm
'fiiifeeM, c nosipaBOM obhm Ka ByJHU,H T|,a uko ce rjiaBa Kapa-'Bopi)eBa ca.n y Beorpai ne
:

^loiiece, TO HCKa snaTe ^a lie h Moja n Bama Hsryd-i^eHa Ciith, k u,ejior Hapo;i,a nponacT iin
Tora cjie^iOBaTu !

„OBe Moje pemi 11 Byjauy noOTasKe, KOJe u oh cy;ii,eKn j;a 3a cnaeeibe ijejiora Hapo.a,a
cpijcKor, je;^HO^ Ma m HajiMiaBHujer qoBCKa a;pTBOBaTH norpeiiiKa HHJe, laKO h yinHH Kapa- :

'Boplja norydii, ii r.iiaBy My Beaiipy .y Beorpa;i, nom.-be. Beqaa My oy^nu naMCT (Ciiomchuk !

Cpnci:e Kpa^OBCKe AKa;i,eMnje XXI. Khcs Mmoui npnua cedu, CTp. 15.),
 KPIITIIKA IJ i;ilBjII]OrPA<l>ilJA 1
."
,

HUMeTHiije II uu.i.e iiaAaxii, ,J,a to iiiije, oiiei, ucTopiija . jacHO jc ija.i,,4a 3a

ciiaKora
4-1 ce OBa KH>i!ra KopiiCHO ynoxpeoii, oaa ipeoa 4a ce pejtiiijje u —
uoHoeo U34a! To i-.e, iiapaBHO, KomxaTii hobiix ii3,i,aTaKa, a.in je 11 to 6o.I)C
Hero OBaKO ocxaBiiTii.
Kaiio he, iiaK, 113- H.e MHoro inxa iiMaxii a^i siciiaAae Kao Henoxpe6H()
11 HeKopiicno, KaKo fee hcko xpc6axii 4a pe^nryje 11 3a inxaMny cnpcMii, jep
je ea^ oqurjieAHO ,T.a niican 3a xo Hejia no^o()HOCTii, oho luxo join o,; OBora

ACJia Hiije raxajinano — 0Hj,a ce oua o5a noc^a Mory ypa^nxu 3aje4H0. 0;i,
iiiicuaxpooa (-imo o,pfax OAysexii caB 0CTa.iii pyKonuc, npeiia MnHiicxpoBy
peuieay, 11 ne Aonycxnxii My \,ii iipaBii cneEv.aamije iia pa^iye ,^p-.KaBHe Kace.
Oiia je BoK ,3,ocTa cxpa^^a.-ia — !

C. M. n.

Pobedonstzeff Questions religieuses sociales et politi-

C. P.
ques, Pensees cV im homme d' Etat. Tradait dn russe. Paris (Baiidiy
et Cie.) 1897. b\8. II. 283
Ilaie nncua oBe Kftiiie Hiije nenoseaxo Hamini imxaoniiMa. C xora uii
MOiKe 611T11 nyjuo. uiTO mii aeroBOM ,;e.iy roBopiiMO no npeBO^y, Ka^ 611

onjo MHoro npnpo,],H[ije, x<-^ H>eMy roBopiiMO no caMOM pycKOM n3AaH.y.

Me})yTiiM MH na CBOJy ^Ka.iocx, ii na ;Ka.iocx onraxe ciaBOHCKe ysajajmocxii,
Mopajio 0B,;e ncxahn, 4a je y Beorpa;iy xeiKe ,T,ohn ,;o pycKe KH.ure Hero
Ao UHiviecKe u miUHCKe, ,i,a Bet o uTa.iiijancKOJ, ^pani^ycKOJ u neaiaqKOJ 11

He roBopiiwo. To je nixexa 11 sa cpucKe qiixaoue, oj\, Eojux MHorn 3najy n

:\ior.iii on ^laKO nayqnxn pycKU, a to je y ncxo Bpeiie uixexa n 3a pycKv
KH,nry, Koja npeneoperaua je^aH xpr. Ha KOMe 6n 3a ay 6n.io ^obo^bho npo-
o^ito. ,zI,oncTa je qy^HOBaxo, —n
noMeneMO 6ain npii-Haaia je sro^no ^a obo
.inKOM roBopa Kttii3u KoncxaHxnna IlexpoBntia nooe^oHCueBa, 4a y Be- —
.iHEoj Pycnjn hhko hb noMnm.zba Ha mnpeiBe pycKe KH>nre (5ap Me^y npano-
c.iaBHHjr CjiOHeHRMa. He 611 .in CjaBencKO ,J,o6poxBopHo /l,PyuiTBo aKo —
HHKO Apyru — xpedajio 4a obomg Ma.ao pasMHcm ? He 6n am caai nncaij;
,T,e.]a Koje je npe^ Hajia Morao obom npn.iuKOM yinrnixn Ao5py yciyry on-
mxoj C'lOBGHCKOJ CTBapn, KOJa 6h 6n./ia sajiauiHnja nero uixo ce na npBU no-
r.ae3, u aaMncanxn mo^kg ?

Ho
KpaxKOii npe4roBO])y <i>pau!!ycKor npeBOj,nona obo je 40^0 nsnm.io
n])!iiinyx ro^. 1896, n 40H;nBe.io je y 6p30 HeKo.iHKo ns^aaa. OBaj €<paH-
u,ycrai npeBO^ npHBynao je na ce nawtfty Hajyr.ie4Hiijnx ^aHaiuaiix muciii-

.laua y <l»pauuycKOJ : can jfftu.i .lejiexp Hanncao je H.eMy y napucKOM 0a-

lapy npe 4Ba Meceu,a jc^an Bp.io ^yxoBnx q.ianaK, 4a 4pyrnM npiiKasiiMa
n ne roBopnMO. ]\reHn je cspaxno ocoonxy na5KH.y na obo 4e.io. noc.iaBiun
MH aeroBO <i)paHu,ycK0 n34aH>e,caM rocno4iiH Bornmuh, na ^eMv f;nr mv. 3a-
je4H0 c JlejioM n aeroBHM quxaxe-zbHivia, 04 cpn,a saxiuLian.
Ose ro4nHe n3nni..!io je u nejiaqKO n34aiBe no6i!40HOcueB.i)eBe Kanre
 !

154 4 E .1

no,; HcICjiobom: Sfreiffragen der Gegenwart, y npeBO/;y K. Borchardt-a u L.

Kelchner-a ko^ ABrycTa /],aj6Hepa y Bep.iimy, a ona fee no CBOJ npH.nmu
y6p30 6nTD npeBe^ena ii na Apyre jesnKe.

npu3Hahy o^Max, ^a o^aBHa necaM Haiimao na Kaiiry, ^iija 6ii cBaKa

cTpana laKo Bepno laKo jaKO o.-mqaBa.ia CBora niicn,a, Kao uito je cAy^aj
ii

OB^e. Hmg no6e,T,OHoci];eByi)eBo je laKO noanaTO y 4aHauiEbeM eBponcKOM 4pytu-

TBy; He caMO y meroBoj 0Taij6imii Befe n y ne^iOM oopasoBanoM cBeiy aeroBe
cy Mncaii, 6ap y MaBHOMC; xaKO BU^He, 4a je ^obg^ho iiOMeeyTii caMO ae-
roBO DMG, na 4a ce o^Max npe^i co6om nivia ^yxoBHa c^HKa u BepcKor h no-
.inxfREor MOBeKa, ^njn je yTn^aj npecy^an y nocAOBniia Pycnje BeK Bnme
0,1, ^Ba^ecei roAnna, n Kojn ce niTO je joni Baainnje, nefee ^aBprnuxn H>ero-
BOM CMptiy. LUto je ,t,o ^anac usBan Pycnje 6njia Tajna. to cy ITo6eAOHOC-
u,eB.i)eBe Kau/KeBnnqKP Bp./inHe, Koje cy, cy/T,etin no OBnM cTy,i,njaMa, Bp.ia
jaKe, u Koje o.iaKmaBajy pasyjieBaae aeroBora yinuaja y Pycnjn, jep cy
naj/ienma CBe/i,oij[6a jaTinne y .lornun, se^pune y Mnm^eay, .lenoie y CTaay
(Koja je H y npcBo^y caiyBana), 6oracTBa y KanffieBnoM o6pa30Baay, inn-
poKor n 4y6oKor noanaBaaa cTBapn n o^uoca y eBponcKOM ,T,pymTBy na ,

qaK u Jiennx nc^Knnx ocetiaja, Koju 0B,3,e-0H,;;e o,,;ajy nnmqeBy necnuiKV

npnpo^y
Bh.io 4a nncaii, pacnpaB^La o^nocuMa nsMct/y upKBG u ,],p;KaBe, 6n./io

;^a roBopu hoboj ^esioKpannjn, 6njio ^a ce 6opn c no.ininHKnM ooManaiia

H c 6o^iecTUMa nauinx ^ana, Hana,;ajytin nopoiy, uiiaMny, n KpnTnKyjyliH
caBpcMeny janny nacTasy; 6n.io Aa, roBopu anaanjia n pa,],y, Bepu n
HOBnnaMa y aoj; 5n.io 4a npoyiaBa ^^ynieBnn jkhbot n KapaKxepe, mh 4a
ce 6aBn pacnpaB.i.aaeM nniaaa upKBn n pasenar
cn.in n Byiacin, n.in
BepoucnoBe;],nMa, —
on ce CBy/i,a jaB^i.a Kao yoetjenn no6opHUK aincjin KOJe
aacTyna, on nx cBv^a uanocn c M^a^a-ia^KOM lurrpeHomfcy n c rBOS^enoM
^ornKOM 3pejia ^lOBeKa, oce^e^a- y pa^y n ncKycTBv, n Bn ce Mopaie noKiu-
HUTH npe^ aeroB'jM paa^iaraaeM n on^^a, Ka^ ne MO/Keie ,4a npnMnie nn cee
nocxaBKe nn CBe n;eyiy Kaury npoBiaqn ce Kao u;p'
:5aKJbyTiKe aerose. Kpo3
Bena hut npeKaibeno y6ei)eae ysBmnenocTn napo^ne npaBOC.iaBne i^pKBe,
u TejKaa ce n no.aHTmKn u ,i,pymTBeHn nnTepecn y ^anamacM u no3-
ji,a.

nnjcM 4pyniTBy nacjipne na XpncTOBe pe^n „Bo.inTe je^an ^pyrora^ Kao :

UITO caM Bac ja boago". Hnje c Tora ny^o, uito je u Hanpe;^Hnja KpnTnKa
y Pycnjn, Koja, Kao idto ce 3na, no6e/],oHocneBa ne BO^n oco6uto, ^oyena^ia
n npuMuaa oBy aeroBV Kanry c 4nB./beaeM, odeiiejiuiBuin je Kao ^e.io KOJe
qnnn enoKy y caBpcMenoM pycKOM ^yxoBHOM vKUBOTy.
nncau; npcTpeca pasna iniTaaa n npoy^aBa pa3He o^^noce; ^OK.ie
^OKAe
Baai ce jaB^a n Kao 6oroc^OB n Kao npaBunK, n Kao ncTopnK n Kao no.in-
Tmap, n hlo ny6.ini;ncTa, n Kao Kau/KCBnnK y yaieM cMHCAy OBe pein, —
AOT.ie jeAHa ochobhr, r^aBna iincao n^e Kpo3 CBe jincTOBe n Kpo3 CBe pe-
,T,OBe aeroBe Kan re, to je Mucao saMamnoMe n nenpoueanBOM yTHuajy n
ina^ajy Bepe y ^bv/^ckom ^pyniTBy, y3BnineH0CTn n Heo^xo;^HOCTn aenoj,
 Kl'IITIIKA II BIIB.aiIOrPA'1'IIJA 155

aeHoj HiicTOTn ii qe^HOcxii, ii o orpoMHOJ y.i03n Kojy je OHaBprniMii y npo-

m.iocTii, II Kojy lie HeMimoBHo iiMaxii jom 4a Bpmii y 6yAyiiB0CTn. He Tpe6a
3;iMepoTn ^aHamaeM saciaBniiKy ripaBoc^aB.ta inxo oh dam y OBOMe riic^a
yaop Bepe 11 cnac CBCxa. j],y6oKa cy saucxa 11 osoii.^&nor npoyqaBaaa ,\o-

cxoJHa ynopel)eHa, 3a siene ca cbiim HOBa, Koja nomxoBaHu niicaii, qnnii 113-

Jiel>y Kaxo.iuiaHCXBa npaBooas^a 11 npoxecxaHCXBa.

Ja Hcty OB^e y^a3uxii y npexpecaite nn je^Hor 04 niixama KojiiMa Kimxii
OBO ^eiio, H KOJHMa 6u ce /^aio MHoro, Bp.ao sruoro, niicaxn; n aKo 6iix
y nojeAnHima, y MHoniMa 0,^ tbiix ja 6no c.i06oAiiH Miic.iHxn ^pyrojaqe, np 11
3kajeM o^Max, ^a iix una 11 xaKBiix y Kojiiaia 6iix Mopao'cacBim liyxaxii,,jep
Ao H.11X Moja Ha,T,.ie}KHOCT II Moje najcKpoMniije pasyMeeaite HiiKaKO iie ;\o-
iiiipy. Ila iinaK cy Muc.in no6e40Hocii,eBji.eBe ytriiuii.ie na jiene ciuaii yxii-

caK c nooe^OM iia caMo sepcKo cxaae y HaincM uapo^y. /],a ocxaRUMO 3a
caj, Cp<5e Kaxo.iiiKe 11 MyxaMe,i,aHu,e, ko,^ npaBoc^iaBuiix Cpoa cbiix iiOKpa-
jima Mil cxojiiMo ^aeac y BepcKOM nor.ie,T,y Bp.i() xpl^aBO. Ii aKO naina 6paha
y Aycxpiijii, y Mat^apcKOJ, y Bochii 11 XepneroBiiuii, y MaKeAOHiijn 11 Cxapoj
Cpuiijii, Mory Hatii ii3Bime 3a 3Jio cxaae y obom noMe,T,y, jep aymMaHii
11

CpncxBa noxKonaBajy seM^Liimxe npaBoc.iaB.i>y, lue^ajytiii y H,eMy jaK na-

poAiiii 6e,T,eM, —
y Kpa^eBimn Cpoiijii 611 3a 3^0 BepcKO cxaite 6iijlo Bp.io
xeniKO Hahii o.iaKuiaBHiix oko^lrocxii, npaB^aity OAroBopHiix Beh 11 hb
,i,ii

roBopnMO. HapaBCXBeHOCxii, nomxeiBy u qecxiixocxii Bepa te joiu sa Ayro, aKO

He yBBK, 6nxii r.iaBHa 11 Hajnoy3,T,aHuja no^iyra. Bcpa c xora BaJba ne cajio
4a ce qyBa 11 o^piKaBa; ona xpe6a ^a ce ne.yje, pa3B!ija n ycaspinaBa y Ha-
meji Hapo^y 6e3 npecxaniia. Mn Met>yxiiM y^iayuMO y /Kiiboxhv oopoy 6e3
xora noys^anor OK^ona, n noc.ie4uu,e cy xora cxama cxpamne. Y nac pacxe
KpiiBmHocx U3 ^ana y ^an; /lynieBea o6o.ieBaiBa cy nocxa.ia Hajo6iiqHiija
nojaBa, nopo^inHii /Kiibox je pacK.iHMaxan 40 3acxpain.i)UB0cxii; y cbiim rpa-
Hasia Hamera ainBOxa iiMa MHoro, sp.io mhoxo oo.iecHora. Bn hexe pefciu 4a je
xo 4oniiLO oxy4a, mxo cmo mh sp.io 6p30, 6e3 04MopaKa ynLiii y cBponcKy uh-
Bii.iu3ai;iijy,3aK0Jy cbhijcmo Mor.iu 40bo^I)HO cnpeMuxu, h xparKukexe o6jainH.e-
fta xoMe H y namoj iicxopiijii nexcio.iexHor poooBaaa. Illxa naai je jiet/yxiiM
CMeTa.io 4a yscK hocomo Koimac ca co6om? 3amxo 4a cmo n cy4njy 11 Ha-
cxaBHHKa, n BoJHiiKa n cbc ocra.ie 'mnoEHnKe BeK naopyavajn cxpy^HOM
cnpcMOM, 40K.ie HaM CBemxeHimn hii 4aHac Kao hii npe ne4ecex n cxo ro-
4nua He 3Haiy roxoBO Huinxa Biime 04 nacioBna?! Illxa Bepyjy 4aHac y Cp-
<5iijii JbYAu, inxa sepyjy rKeHe, a mxa ke Beposaxii aiixoBa 4ei];a? KaKBy ycxery

4ajeM0 Mu hobhm HapamxajuMa npoxiiB iicKymeaa, Kojnx fee jaMa^HO 113 4aea
y 4aH 6nBaxu cbc Biime u BiimePMucAii .ih ko ro4 Aanac cBCMy OBOMe y
Cp6iiju, Ka4 ce xo 40 4aHac Huje qiiHn.io??.... A.ih oh Hac obo pa3Mnin.i,aH,e
04Be.io Ha cy4 ^i.y4UMa quja je ycnoMena na je4Hoj cxpanu jom Bp.io

CBejKa, a 4a uu ce auMa momo x.ia4H0 roBopnxu; mh 6u c 4pyre cxpane

Mopain roBopnxn n OHHMa, Koju 4aHac Hoce Be^HKy o4roBopQocx 3a OBaj
Hocao, a XO 6u Bet 6ii.ia napo^nxa 3a4alia Kojoj Hiije 0B40 mccxo-
 !

i^h . ^ E .1

IIo6e40HOcii,eB.?beBa KFhura iisasBahe ko,i, cuaKor qiiiaona MHora pasMU-

ui.Lafta, II c Tora Mil je 6iiiia /i,y;KHOCT iicTalii je OB^e. OSpasoBaniijii '^iii-

Taou,!! Moliii he je Kopncao MiixaTn seh ua Tpii je.iiiKa, a 6ap noje,i,nHe r.iaBo
ii;5 H>e Ba.i.a.10 6ii npeBecTU ii na naui jesiiK.

;i,p M. p. BecHnk.

CiaTMCTHHKH ro/\MUj^baK Kpa;beB:i;ie CpdMJe, II, 1894-5. S-na

CTp. G05. BeorpaA- ^psKasHa mTamnapHJa. IJ,eHa 8 Ansapa.

Ilocie Ma.io Buiiie o^i, ^Be roAime gbo ^ooiicmo u apyH Kmiiry Cra-
TucTUHKoia ro4uucn>aKa, Koju H34aje name CTaxiiCTii'iKO 04e./beH)e MimiiCTap-

cnui npiiBpe^e. IlpBa je icitiira on^a 3a 1893. ro^iiHy. Y OBOJ Apyi'oj cy

KFtiisH 466 ro^iiHe, Te xpehoM KitnroM Ha Kojy ce He 6h
aKO xaKO uy^e ii c

4eKa.io OHO.OHKo K0.1HK0 Ha OBy 4pyry, OH^a ohcmo 6p3o ^ouiiiH y Moryfe-
Hocx 4a y HO'iexKy cBaKe ro4ime HMaMO ro4umn>aK CraTucTUHKu 3a iipoui.iy
ro^uHy. To 6n 6ii.ao Bpjo ^oopo u mhoto 611 Bpc^ejio. Ha.pJMo ce 4a te
HaM xo Haul Bpe4HH uaHaAHiiK 4p3KaBHe cxaxucxuKe r. BoroAyo JoBanoBnt
4axii —
aito ce oboji noc^y h 4pyrn 6y4y 04a3Ba^H 40 Kojux aeroBo ype-

4H0 jaByiaae cxojii, 11 ano ce, y onuixe /I,p?KaBaoj Cxaxncxumi 6y4e Beta
,

riaiKaa iioK.iaH.a.aa, xe ce oHa Cflau4e.aa 6y4e u c 40bo./i>ho pa4He cnare u

40i!0JbH0 MaxepiijaAHUx cpe4CxaBa.

y
npe4roBopy naai r. JoBanoBflh Kaate, 4a je pyKOHUc 3a OBaj ro4iiui-
K.aK 4ao 6no y mxaMny joui 25. cenxeMopa npom.ie ro4iiHe, a 4p;KaBHa je
mxMMnapiija cxiir.ia u3pa4Hxu ra xeii KpajeM •i-eopyapa OBe ro4UHe
OBa 4pyia KE)Hra ro4uuin>aKa je CKopo 4Ba nyxa Betia 04 npBe, uixo
ce o5jamH>aBa <i>aKXOM 4a ona ooyxBaxa 486 ro4nHe. A^u je yBekanocx,
.'laKo

MUMO xo, 4oui.aa 04 naiima o6pa4e n 04 yiiomeaa u hckhx no4axaKa kojhx

11

npej^e Huje 6njio. Taivie je aefifa ca4p/KnBa nocxa.aa pasHOBpcniija^ 6oraxnja

II 4paroH,eHnja. •

/],a CBy H,eHy 6oraxy ca4painHy 0B4e h3hocumo ne 6n, pa3yMe ce, iiMaAO
c.Mh'c.ia, Hiixn je je4aH littH/KeBaH npHKas 3a xo ; a./iu npenopygyjytn cbum
HHxe^iureHXHiTM Cp6HMa oey KBiiry naJBetoj na/K&ii \i upoyMaeayhy ^ mii feeMO

6nxn, nnaii, cyio6o4HHj 4a no neKC no4axKe H3aeceMo 11 na no HCKe cxBapn

npcxoM yKaaieMO.

Cpouja je no CK.iony cBora cxaHOBHiiiuxBa joiu je4aaK0 CKopo ca cbum

M.'ia4a,ce./La'iKa 4piKaBa. Bpoj BapouiKora cxaaoBHuuixBa je joui je4HaK0
cpa3MepHo Ma.in. O4 2,312.484 cTaHoeuuKa y oninxe, Bapouiaaa uMa CBera,
paqyHajylau xy u cae oae name MHoro5pojae ,Bapoiuuuie", 04 Kojnx MHore
Hucy Huuixa 4pyro 40 npocxa na joiu u Majia cejia, — 319.375 cTaHoeuuKa
OBaj Kpynaa -taKax kojh 40MnHnpa n npnBpe4HUM n nojiaxu^iKHM /KH-
BOXOM HauiuM, n 6e3 Kora ce MHore nojaBe y nac ne 6u Mor.ie h ne Mory
 ErnTiJKA EnB.iriorrA<i>i]jA 157

KHKO HiLta iiMii CBOJ u3Bop HG caMo

oojjiCHiiTii, y Mja^ocTii Hiiuie ApiKai^e
Hero MHoro y ucropnju uaiabj. CaB roppbn cMoj j,pymTBa mi cmo U3ry6ii-
ii

.in: y peBo.iyii,ujaMa n uopuaMa HaiunM npoxnBy TypaKa, II to ce Mopa nsiaTii

y Bii;iy aKO ce OBaj oaKar xofee ripaBiLiuo ,T,a cxBaxii ii oii,eHU. A mro Cpoii
nnaK noKa3yjy MHoro Biiffle CK^OHOCTii u Bo.i)e 3a xproBiiey na up. ii nocjOBe
c TtoM y B03II, Hcro m-TO 6n ce to moimo oneKiiBaxu no CKioiry caMoracTa-
noBHjiuiTRa CpuiijiiHa. TaKO ;;a cy Beli up iLiuynoAaBHO ^lecTU ce.*a^it rpioei^",
TO CBeaoHii 4a Cp6iin Jiiia Ayxa TproBnHCKor n uH^ycTpucKor, a na-
fiy.ia 11

poqiiTo TproBiiHCKor. II xa iipTa ce onaiKa He casio y Cp6a y Cpoiijii nero

H Ban H>e, r^e iix ro^ HMa: u y Bochh ii XepueroBiiHii n y XpnaxcKoj 11 ,

C./ianoHiijii, H y BaqKOJ n BaHaxy, 11 y — AMepimii.

Ona Ha cBaKH Haqnn iicxopnjoM n reorpa^tcicnM no.iOHvaje.M pa3BiijeHa

Kaj)aKTepHa ii,pTa namora napo^a Beoiia je BawvaH ciCMeHax y uauioj Ky.i-
xypuoj n Hapo^nocuoj oopuii, Kao mxo je. c Apyre cxpaae, OHa ncxo xaKO
:!HaK Biiiuera Ky^ixypnora cxynaa. Bp.io je na np. liapaKxepHcxiiqaii «i>aKax
,VT. ce Cp6ii HiirAe hg xyaie xaKO mhoto ua Jenpeje, hutii ohgt obu Mel)y
Mel)y H>[iMa xaKo iiuoro nanpe^yjy — Kao iieljy ^pyrnai Hapo/;iiMa I

KpajeM 1890. ro^uue 6poj BapomaHa je iishocho 286.466 cxanoBenKa

— Maae, ^aKJie, nero 1895. ro^HHe sa 32.90.) cxaHOBHUKa.
Upe uero mxo no^evo ,vi.bg Aa luxaKHeiio ob^g ii xycTuny uacejbeno-
I.TU. Ofla je 6n./ia, 3a uc.iy 3eM.i.y, Kpajeai 1895. roAune 47-9 cxanoBHiiKa Ha
je^aH KBaApaxHH KiLiosieTap, ^ok je roAime 1890. H3H0CH.ia 44*5.
IIpeKo iuM>pG oninxe rycxnne Hace./tGHOCTM ninajy obh 0Kpy3n: Ba.teB-
CKH (68*2), BpaibCL-.ii KparyjoBaiKH (61*7), KpajiiHCKii
(64-4), (57'6), Kpyme-
BaMKU (53-4^, MopaBCKH (52.5) n huuikh (49-5).
HaJMaay rycTriny naceyLeuocTH niia y/KiiiiKii oKpyr (28-8).

Kao mxo ce 3Ha, CpSnja HGMa HHAycxpuje Be.iiiKe: ona je y Hac xgk y
noBOJy. A.in je Bpe^Ho nnaK 4a pasr.ieAaiio no nernxo o^ onora mxo ona
inia:HHAycxpHJy nnBa, opauma 11 py^nnKe. tom OBaj roAumitaK n roBopn.
^ly^o HHM JG Aa r. JoBauoBut nuje ^ao no^aTKe joni nennM uHAycTpnjcKnjt
rpaaaMa: na np. <t>a5puKan,njn XKaHuna y IlapafenHy («j>a6pnKa 6pahe MuHxa
ca CBiiM MOj,epflo ypeJ^enaj , <i>a6pnKau,njn Koaia y Beorpa^y Kparyje- ,

BaqKOJ «i>a5pnu,u bojhoj, •i-aopnii.u 3a KJiaiBe u npepa^y cxokg n join ne-

KHM MaffiUM rpanaMa nuAycxpujcKUM.
npou3eo4M>a auea y Cpoiijn 3aA0B0.i.aBa noxayno csy VHyxpamH^y no-
xpomay, jep je yBe3GHora ca cxpasG nnsa 6u.io csera 1437 xeKxojaxapa y
1895. roAHHn, n 1557 xeKxo.inxpa y 1894. ro^HHU A npon3BG4eHora naK y
3eM.i>u nnBa ou.io je 1895. roAuse 61.372 xaKTO.inxpa, a 1894. roAUHe 5ii.io
ra je jom n Ma.io Bnme —
65.701 xeKXoauxap.
Kaa ynopGAUMO roj,nHe oa 1888. na osaMO ,\o Kpaja 1895. roAnne ,
158 A E A

OH^a euAUMo Aci apouseoA^a auea y Cp6vju pacre: 0/\ 42.055 xeKTOJiiiipa y
1888. ro^uHH OHa je nopaciia na 65.701 y 1894. ro/],iiHH.

Ha CTpany ce Hame ^OMatie nHBO ii3I503h mhao: HaJBehii je ii3B03 6iio

y 1890. ro^nnij — 1471 xeKTO.iiiTap. O4 Tora ^ooa cse Biiuie ona^a 40K
Hiije y 1895. ro/i,DHe ciiao Ha caMo 86 xeKidiiiapa!
y.aoacenora Kaniiiaja y cBe niiBape (10 na 6pojy) 6iiyio je 2,400.000
^imapa y OKpyMoj ii,ii<J>pii.

MjiuHoea aapuux u eeuiTauKux m\AO je y 1894. ro^iiHii 114, a y 1895

— 131. H OB^e ce onaata Hanpe^OBaite, u aKO 6u oho Tpe6aio .^a je n 6p/Ke
Majio, aapoqiiTO c noMe^OM Ha mTexe Koje naM ^ime peqne Bo^ennue n
TaEO SBane noTonape ! ro^nHe 1888. 6\\aq je napnux h Beiu'raqKiix M.in-
HOBa 96.
y 106 M.innoBa je noKpeina ciiara napa, a y 27 BO^a. Kai[HTa.ia yjio-
atenora y ULiuHOBe obc, y 3rpa/^e n cnpaBe, ima 5.600.000 ^iinapa y OKpy-
jvioj uiM-pii, II nope,3, Tora join KaniiTa.ia y pa^Bii 538 000 ^iiHapa.

Koyiu^HHa caMJieBeuora 6painiia 11 4pyrnx npousBO^a y obum M.anH0-

BHMa H3H0CH.ia je 1895. ro,/;uHe 55,064.717 Ku/ioipaMa. ro^uHe 1888. ca-
MAeBena 6painHa y napniiM n BeiuTaqKiiM MAUHOBima 6u.ao je 30.559.750
KiMorpaMa.
PyAapcKa uHAycrpuja join BpAO M.ia4a: una 6 py4HiiKa Meiajia h 9
je
Ijy^HiiKa yr.zba, a ys to join .^Ba KaMeHO.iOMa, us Kojiix ce Ba^u KBapmix 3a
Bo^eHuqHO KaMeae.
Bpoj pa^HiiKa H3H0CU yKynno na 700 y py4Hni;uMa MeTa.aa, a na 650
y pyAHnii,nMa yr.zba (1895. ro^.). Y KaMeHO./ioMUMa dnao je pa;i,HHKa 1895.
ro^nne 1391.
Py^e KOJe ce Ba^e obo cy: 6aKap, 0.10B0, iiiihk, aHTimoH. One ce ne
npepal/yjy ^a^Le y Cp6njii nero.. ce nseose.
OB^e 6htu mccto a^ noMCHeMO n name EpoAapcno JUpyviTeo., KOJe
fee

je y 1895, ro^. uMa.,10 4opo^a n 30 uMenoBa. /l,Ba HOBa nopy^ena 6po/i,a

ApyniTBO fee ^oQnxn y jecen OBe roAnne, n aKO r. MnHuciap napo^ne npn-
Bpe^e KaKBEM necpefeHUM cay^iajeM ne nopeaieTn o^'^ayKy 14. 36opa aKi],no-
Hapa HapoAHe BaHKe, Te Hapo^na BaHKa ynnnie H0Bii,eM cBora pesepBHor
<E'OH/i,a 1000 aKuiija Bpo^apcKor /l,pymTBa , OHAa fee ce necyM.MBO oceiuTu
ja^u n aiUB.zbH pa^ OBe name jua/^e n Baame npuBpe^no - TproBuncKe
ycTanoBe.
CpncKO Bpo^apcKO /I,PyuiTBo je npeBe3iio hii3 nyTHnna y 1895.
BO^y
ro^HHn 25.047, a y3 BO^y 24.081 — npena 17 u 16 nyiHUKa y 1894
xni&a;;a
ro^nnn. Pasne po6e oho je npeHe.ao hu3 B0,4y y 1895. ro^nnu 40.436 to-
Bapa (1 Topap 100 KHiiorpaMa), a ys BO^y 40.869 TOBapa npeiaa 36 n —
24.000 y 1894. ro^nnn.
R3 nemre je Bpo^apcKO /l,pymTBO cpncKO ^oneio 1359 TOBapa pasne
po6e 1895. ro^HHe; a y UeviTy je oAHe.10 aviiTa ncTe ^o;^IIHe 157.636 xo-
Bapa —
npeiia 113.701 y 1894. ro^nHn.
 KPUTIIEA II Lllf..lIIOrPA<l>IIJA 159

OcHoeua nacraea y 1895. ro,T,iieii A=ijfc OBe CTaTiicxniiKe noj,aTKe. lIlKO.ia

ocHOBHHx je 611./10: MyiuKiix 847, /KGHCKIix 130; BapouiKiix 156, ceocKUX 821
— y oriaiTe, csera 977 uiKOJia.
ro^ime 1890., naK, Gpoj inKO.ia ochobhiix ono ;e oBanaB: mviukux 651,
;KeHCKiix 62; BapouiKux 137, ceocKiix 576 — y oninre csera: 713.

Ka4 OBG opoJGBe ynope^nMO, OH^ia buaumo ^a je 3a neT ro^ima nopacxao

u,e.iOKynHn 6poj ochobhiix uikojir sa 264 niKO.ic, mio ^ojiasti npoce^HO na
je/i,Hy ro^imy no 52 hobo uiKO^ie. CeocKHx niK0./ia je Biirae 245, a BapouiKiix
19 3a OBUx 5 ro^uHa. jKeHCKHx iUKO.aa je Bnme uau n>ux Tpe6a Aa je
68,
joia AajiBKo euiue, jep mh cmo y tom npu.iiiqHO aaocrajiii. HapaBHO aa mii
0B4e AuiciiiJio ceocKC iKencKe lUKo.ie, a He BapouiKe.
OB^e he 6iiTU mgcto 4a noMeHeaio 11 aucMeuocr ciaHoeuumTea — no
nonucy 04 1895. ro^nne.
IlncMeHux je on.io CBera: 321.222 cxaHOBnnKa, iuto npeiia u,e.i0KynH0M
6pojy 4a je upov,enaT aucMenocTu 17'29.
y
Bapomnsia je npou,euaT nucMCHocTn 51.75, a y ceiinMa 11.57 pa3- —
.iHKa sHaxna, n OHa A0Jia3u ko./1uko 04 jom Ma.iora 6poja mKO.aa no ce.iUMa,
HapoquTO 04 ocKy.anue iKencKnx lUKO.ia, to.ihko n o^, neAasHora jaieryBe-
haaa uiKO.ia ceocKux.

IlpouenaT nncMenocxn Mymnnx je 28.05, a aiencKHX 5.83.

IIo noHHcy OA 1890. ro^nne npou,eHax nncivieHocxH 6ho je OBaKaB:
OnuiXH npouenax: 14.17; Bapoinana:" 45.79; ce.Zba5a 8.95; MyuiKUX 23.02;
jiieHCKUx 4.74.

Bpoj ynnxeiba n yqnTe.zbnii,a y ocHOBnnM niKo.iaMa je 6uo 1895. ro^nHC

1816. 0,\ xora 6poja ygnxeyta: 1059, yqnxe.i>uu,a: 757.
FoAUHe 1890. 6n.io je yqnxe.*a n yquxe.!bQn,a CBera 1334. O4 xora
6poja yqnTe.*a: 793, y^uxe./i.nu,a 551.

OnmxH 6poj nacxaBHHKa y ochobhum H)K0.aaMa nopacxao je, 4aKie, 3a

472 HacxaBHUKa; yTinxe.zba 3a 266, yquxe.i,Hi;a sa 206.
Ha u34poKaea}he ocnoenux mKO,ia y 1895. r. ^a.ia je ^paiaBa 1,965.902
^nnapa, a onraxnHe 1,233.454 — cBera je hsaexo 3,179.356 ^nnapa.
'Eana je 6uao ceeta, Dcxe ro^nHe, y no^exny 90.004 , a na Kpajy ro-
Anne - 73.522
^lemte ce, n y Hac h y Byrapa, npaBe ynope^eBba u3Met>y Cp6nje n
ByrapcKe 6am na ocHOBy cxaxucxHKe ochobhux uiKOjia, n 0H/i,a ce ncxu4e
^-aKax KaKO Byrapn ujiajy n Bume niKOJia n Bnme yinxe./Ba.

Mn CMO n casin xom, npe ^Be ro^HHe, roBopn.au 6ani y A^-^y , ^e

ce OB^e Ha xo HetoMO BpafeaxH. Ajh hoMO ncxahn KaKo ce n OB^e bh^h
je^Ha pa3.inKa, peEyiH 6ncM0. KapaKiepna. aKO He 6h 6\iM\ h Ky.axypHa, 113-

Mel)y Hac n Byrapa.

4oK.ie je y anx o6paiieHa 4a./ieK0 Beta naJKaa na eKCxencuBaH pa^ y
160' 4 E .a

OBOM npaBuy, oh je y nac uuuie uHxeHCiiBaii: jep ae Mo;Ke dirrii cnopa o lOJie,
Aa je II cnpeaia Haiuiix yqiiTe.i.a ^aaeKO jaqa ii Hauia mKCiCKa HacxaBa 6o.i>a
u je^piija HO y h.hx.

Ila ircia xa upxa pa3./iHEC bu,i,h ce ii y%'ipyriiM nojaBlii.ia napoAHor u

ApJKaBHor aiiiBOxa.

II aKO 6ncM0 xxe^ii Aa xpaiKHMO c^inqHocTii Hauieiiy n ffiuxosy pa^v ii

KapaKxepy y Apyi'nx Hapo^a, OH^a on, no HauieM Muui.i.eH>y, Byrapu npe na-
^iHKOBajin Ha Maijape Hero na Enrjiese, KaKo je xy- cKopo hcko xxeo 4a fix
ynope^L'. II ohh Cm xxe.aH Ma.io BHine Hapo^a, n ohu aiype sa cjajeM n cho-
^LamBbomfey, u ohh ce MHoro cxapajy npeACxaenxH ce6e mxo 6o.i.e n ^enme
— Jesponu !

CsaKO ynopetjeite paM^Le, na he xaixo, 6e:i cyjiae, 6hxu h c obhm, a.iu

OHCMO pcKMii jX^ je OHO y ocHoeu xa^Ho jep 11 Ha je^HOJ n na 4pyroj
,

cxpaDH cxoje CKopo hcxh y3pou,H sa xy cihihocx y pa4y n KapaKxepy na —

uiHx cyce^a Mai,iapa n name opahe Byrapa...
C. M. II.

rpHKu u AUTuHCKii iiuci(,u 1/ upeso^^f. \, HopHe/iHje HsnoT.

HCmBOT C/iaBHHX BOJCKOBO'^a. ripeBeo n o6jaCHiio Caupa KaAuK
npo({)ecop. BeorpaA- IIlTaMnapiija ^paro.i>y6a MnpocaB.i>eBHiia.
1897. I],eHa 2 aiih. 8". III-V n 1—160.
C OBUM npeBO^OM r. Cn. KayiHK noHnite npHBO^nxn y ^e.io cBOJe npc-
Ajsebe: ^a y KO./ia6opaii,HJii c ehhio naiunx 3Ha./iaij,a K.-iacni[HUX jesuKa (?

Bo/KHAap HnKOJiajeBiih) ^OHece na cpncKOM je;3HKy „najnpn3Haxiija KibHiKeB-

ua Ae^a FpKa h PHMiLaHa." Ha Kojnx ce paa.aora oh peniuo Jia xo npeAy-
3elie, HuxaMO y nosHBy na fl^^exnyiaxy: r, ype^uHKy Buo^inoxeKe IIpeB0,T,a
./laxHHCKHx n Tp'iKHx IIncau;a „HeocnopHa jo ncTHHa, 4a cy ^e^ia KJiacugHux
nncaua .laxuHCKe 11 rpiKe KitniKeBHOCXH najdojbe mxHBO y pyKasia MJia^eiKn
Koja ce yiii, jep ohh ]aHUHOM u rauHoiu/iy ucKaaueatha mucjiu, aqko^om crujia,
OAMepeuouifiy y pemiMa u CHJia/fHUJn u JieauM jesuxoM saysHiiajy na.jeu4uuj&
jiecxo y cBexcKOJ jinxepaxypn" h ho aewy ocKy4nu,a y npeBOAHMa rp^Ko-
piiMCKiix K./iacnKa koa nac „mK04n odpaaoea^by 4yxa onAeMenjueowy cpu,a 11
RpoHumfiaea'hby a c.Tu%a>by wbuoKeenoi ynyca." IIosHaxo je, ^a xo HHJc O^ii-
rnna^an aasop ocoSHHaiia n noAOoHocxn cxapnx KEbUiKesHnx npoAVKaxa
u 4a xaKo Miiciie Bp./io mhoxh. HnaK nninxa ne r. Ka^anKa 6yAyciviexa 4a peqn
HO CBe norpemne H./in npa3He *pa3e 4a ^Heocnopna
ncxnna" 6yAe „hc-
11

ocHopnoM HencxnnoM". IIpeAysete r. Ka.aHKa He caMO 4a nete ^axn hh je4'

Hor pe3y.iTaxa mxo nx o6eliaBa, nero je oho join n mxexHO. M./ia4e:K lie
KynoBaxn Henoxa, II,e3apa, yluBHJa n x. 4., a.in hx nete inxaxii, 401: je 3a
xaj noBai^ yBeK Morybe npejaxny n Kopncny .leKxnpy 4o6hxh; a aKO nx ko
 KrnTOKA II CUB^H0rPA4>HJA 1(51

oy^e 'jiiTao, qHTahe ux c MyKOM, 6e3 UHiepeca Ji — KBapiite yKyc u na

'I'opiay u 3a ca^pHiimy. Petn fee neKO, ja ne apryMennipaM obo laKO anxu-
KMacuHHO pe30H0BaH.e; rora MO.inM y mgcto o^roBopa 4a npo^iiTa je^HOM,
Ai\6ovMe UKO Moijce, iiiicii,e Kojniaa je pen; OH^a fcesio ce, mhc^um, ciio-
HviiTn, 4a oBa qyBeHa ^ejia (nsyaeiKe, kojjix je Bp^o jiajo, u3y3UMaM)
y oaBHOM imajy Bpe^HOCxii cajio 3a cnen,iija.incTe na K^aciiqHOM no.i.y.
Ho uKa^ 611 oiiao oiiaKO, Kaico ^K.iaciiqapii" Kaaiy, oBaj npeB04 r.
Ka^HKa 6u je^ea 04 Hajropiix Kanra, mxo ce riiMHa3iij>.KiiM yHeenutCMa
6110
4aHac Mory ^axn y pyne. JesiiK je xaMo pljaB, KaKaB ce ^hhii mu ce Bp^o
pexKO Ha.ia3n; npeBo,^ Kimxii norpemKaMa, 'lecxo oco6nxo KpynniiM; ooja-
maeaa cy He/^OBO^Ha, c^a6a u nyna Hexaqnocxu 11 x. 4., a cse je iipoxKaHo
xaKOM ayLKaBoinliy, 4a je npocxo 3a HesepoBaae.
A^ii xoiie onraupunje roBopnxu niije OB^e Mecxo; aa xo cy ^HacxaB-
hjik" II ^ripocB. r^acHiiK". MiixaoniiMa jt^eAH" oiiLe j^obojleo ;;a ii3HeceM0
no Kojii 4pacxnqHiiju npiniep 3a noiieiiyxe Mane 11 HaraacuMO ocxajie
ji,a.

pljaBe cxpane; aKo iiiiaK He 6y4eM cacBiiM KpaxaK, KpuBima nefee oirni
Ao Meee.
FjiaBea Mana jeauny r. Ka^nKa y xoiie je^ mxo oh Bp^o lecxo npeBO,;ii
XBKCX 04 peqii 40 peqii. 3a4p;KaBajyhii xaKO .laxiiHiiaMe; ys xo nuta 11 cBaKO-
jaKiix ,^pyriix. Ebo HeKO.iiiKO iipiiMepa. „He cyMftaM hu HaJMaite Axuqe')
;ia fee 511X11 Bpjio MHoro ouux^) koju he... CMaxpaxii" (cxp. 6). — ^hiikomc
ce... Hiije yniiciiBa^o y cpaMOxy, mxo je... cjiyncuo Hapo^y sa uipuKm* (x.

j. aKO 6u iirpao npe^ Hapo^OM Kao r.iyMau,; 6) — „/;oAaBinn: 4a awo

xo yqiiHu , uiihe im npeAy3ete ycneniHO** (8 , a xaKaB je pe^ peqii
Blip. II Ha cxpann 10.5.: aera ce6u npHByqe,
„6effle y(5e^eH, 4a, aKO
diifee My 0,1 BeiiiiKe Kopucxii")- — ,Jep... yaciiBame Kpa.i.eBCKO ^ocxo-
jaHcxBO, Ma ^a HeMatjaiue xaj (kojh? Xxe.10 ce peiiii ^Kpa.;i>eBCKii") nacAoe"
(x. j. xiixy.iy Kpa./L. cxp. 9). — „<I>iijinna uoeeKa one epcve koju ce naau-
eaxy XeMepo;^poM^'' —
„JeAUHu Mnjixiija^ uajee^Ma HaBa./i)nBame" (12
(12).
u qemlie). —
„mxo ce je y xpeMy... iicxaK.ia aeroBa c.iHKa ncnpe^ one iipe-
xopa" (13) n „k oh..., nomxo My hohi 6exy oxejin, luqeiia onaj ncno^ na-
3yxa CBora npHJaTe.^a" (48). —
^nsjaBu (x. j. TeMncxoKJie)... ^a fee 6nxn..
Haj6oj)e 4a nom.(By... -?by4e... xhm 4a 3aApa;e
4a xy cxsap H3BnAe, a Me^y
ce6e (!! m. aera —
TeMncxoK.ia, npeMa .lax. se, Koje ce o^hoch na cy6je-
Kax MaBHe peqeH^^e) sa xao^a•' (21). „A ca^a npn6erox xe6n... xpaH^efeii—
XBOJe npnjaxe.i.cxB0, noje ano 3a4o6ujeM., ucto ^eni xano na^u y Menu ao-
opa upujare^ha, Kao wlto je onaj ucKycuo y Menu jaKOi neapujaxeyba" (24). —
^Ko4 oeux ce AOKasaAo KO.111KO je peqiixocx Mofennja 04 nomxeH.a'^ (26). —
Jlayaannja... cpo^niiKe... ina^e Ha ^ap, a;e.iefeii 4a ce c xo6om onpnjaxcjbii:

h cbc ocia.io y uaTaTHSia 3a;ipHcaBal.y ^aGorMe ne;iaHTHO KaKO je

1) I'lHTepnyKUHiy
y r. npeBo;i;Hoi;a.

2) Cne iHTO je no;i,ByHeHo ja noAB.iaiuM

162 A E ^

c Tora, oKo Tu ve huhu (I si tibi videtur), a tii My ^aj XBOJy tepKV sa :aieny''

(29). — ^He Tpe6a iipetyTaxH Ha obomg Mecxy 036ilI)HOct (gravitas snami

OB;],e, Kao fce ce o^Max bhacth ii3 CMiicyia, odaspueocj, Besonnenheir)

lUTO
.laKe/i,eMOHau,a.Jep hiith ux je aoTKasoM oBora naxepao /i,a IlaysaHujy yxBa-
Te..." (31). — flUiiMOH... uMa^avie epAO reoKaK aoueraK mauaoctu^ (32).
—
„Hiije nocTaB.i.ao cjiyre 4a 'lyfiajy Bolie, 4a we 6u komb cMerajio ^a, ysne 04
OHora uiTO My cpii,e saateAii" (35). —
^Jyniiiap... je laKO^ep usAaeao npo-
pui(,an>a'^ (37). — ,11 iioiiiTO CKynii lexy, apeu {AAKii6aiiiji,) 04 ip^Kiix Ap:>tca-
exLti,a^ (!) y})e y Tpai],HJy" (45). — ^npet^e cujiy aAUMeMa" (48). — „c.ao-

xmAn cy ce... y xeajneThy »>eia jeAHot" (49). — ^IIpBO y IIe.aoiiOHecKOM paiy,

MHoro je iHTO mia 6e3 A.ai],n6nja;ia ypa,i,iio, a osaj HiiniTa 6erj itera; a

oHoj (\!) je MeljyTiiM cBe to hbkiim iipHpo^HiiM ,T,apoM ynoTpe6i]o y CBOJy ko-
pncT" (50_, ... multa hie sine Alcibiade gessit, ille nullam rem sine hoc: quae
ille (t. j. A.iKn6uja4) universa... iecit lucri). — „A.aii iinaK oho je saje^HU-
qKO BojcKOBol)aMa u BoJHni^nMa ca cpehoM, niTO y OoJHOj BpeBH ycnex npe-
.la.-^n ca caseia Ha cnary u iia xpadpocT 6opaua'' (50). ^aatje. kojs My —
6eme sauoee^eno 4a o^Be^e" (lo5). —
^nnrnxa Hiije y aeMy (niiCMy) Hamao-
oceM onoia vjlto ce ru^ajio Theioea ucMeea^ba" (x. j. ocnM no^CMeBaKa 137)'
— nHeMOJ mOjIiim xe r.ie4axii /^a Me Bo^um oeiiMa, c KojuMa 4a ne 6u
opyoKJe upoTve rede uo4uiao. HauycTuo caM Hrajiujy^ (144). — 11x4. iix^i,

OfiAe Mory noMeHyxii, 11 OBe norpeniKe: (mhmo c genit. 9., cxp ne.aonoHeuiKii

{16j H CHpaKymKH (58) hx^.) ^^oroBopa ttoia je Kpa./b... bo^ho" (31) n „TeonoMii
Koju ce je po^no Ma.10 nociiije (?) n TnMej. OBa noc/ie^aa 4eojuv,a, nnaMe
B^AQ sjiodna, Hoeena'^ (! 49).

IIIto ce xnqe uoipevinoi npeso^eTha n xy ty ja caMO neK0.aiiK0 ^pa-

cxnqnnjnx npunepa HaBecxu. HanoMnacM npii xom 4a can c opnriiHa.ioM
ynope/^no caMO je^ny 6iiorpa<i>njy, AxuKa. Quam vere de eo foret iudica- —
tum, oratio indicio fuit npefieo je r. K. Ha cxp. 38. OBaKo: „^a je (?) acMy
apaeo cyt)eflo, B11411 ce h3 Secede", a oho 3HaHii Ha npoxnB: KaKO je cy^
ptjaBO upecy^HO (vere je npoHmno 3a falso). „/],axaM je po^ee 04... Maxepe
CKuRaHKe'^ (74) npeBO^H r. K. Datames... matre Scythissa natus", a Scythissa
je OB^e nomen proprium. — Hephaestio, quem uuum Alexander, quod facile
intellegi posset He SHa'in ,...Xe<i>ecxuye (?) onaj, Kora je je^iiHora A.aeKcaH4ap
HaJBHino {taro ce Mootce jioko pasyMeruJ", KaKO r. K. npeBO^ii (105).
u,eHiio
HHTH npcBOA HMa cMucjia; xpe6ajio je pehn: ... (mxo ce .laKO Mor.10
xaK^-B
ona3uxn). —
Ha cxp. 111. r. K. Be.in: ,Jep he oh ypa;i,i]xn ^a ce Heiipn-
jaxe.j> sa^patn 3a nex ^ana, sa Koje je ucto epene 6uo upeviao ceoj uyr**.

EyMen je iicxiiHa 6no ^oxjie yxpomiio na nyx xo.anKO, nex ^ana, a.aii Nam
quod diebns quiuque hostis transisse posset, se effecturum ut non minus totidem
dierum spatio ritardaretur 3HaHn Apyro Hcraxo ocxaxaK nyxa je Henpujaxc.i. :

Morao 3a nex ^ana npehn, hatl EyMen he ra 3a4pjKaxu 6apeM3ajoni nex. —

II3 caMora CMHcaa jacno je A^,Jbe, ,\ii je norpenino npeBe^CHO obo mbcxo :

,Ako je ncxiiHa, y mxo hhko ne cyMaa, 4a je napo^ phmckh CBa mieMcna

 KPHTIIKA II BIIBJinorPA^HJA 163

xpaopouity HaAMamiio, ne ipeSa nopnuaTH, 4a hii XaHH^a^ia Hnje^an Apyru

Bol^a y MyApocTH Hiije xo.inKO Ha;i,Mainiio, koahko pimcKn napo;!, na^Mainyje

y xpa6pocTii cBe ocxa^e HapoAe** (128). Henox xofee 4a Kaaie, 4a je X. xo-

311 KO fla^MamiiO ocxa.ie Boi>e MyApomky, ko.ihko je piiMCKii napo^ npeBasninao
ocxajie Hapo^e xpa6poiijiiy. — Qua ex re in pueritia nobilis inter aequales fereba-
tur dariusque exsplendescebat, quam generosi condiscipuli animo aequo feiTe possent
r. K. npeBO^D: „36or qera je joui y M^aa^ocxa naamao na r^iac Mel^y cbo-
jiiM BpfflBbauiiJia, u xaiio ce o^.iiiKOBao, 4a xo aeroBn Apyioeu us ujie-
MuKcKux nopo4uy,a{\) Hucy Mor.iu paBH04ymH0 r.ie4axii'' (141); Msl^yiiiM
generosi 0B4e, Kao mxo ce n 11.3 cmiicar B114U, 3Hain „aM6Hij;ii03iin''. — Join
je MHoro rope npeBe4eH0 obo Mecxo: Neque multo post superior esse coepit

Antonius, ita ut Brutus et Cassius omissa cura pi'ovinciarum, quae iis dicis
causa data erant a consule, desperatis rebus in exsilinm pi-oficisrerentur. CxBap
je y ouGMe. Ka4 je Ahxohiijp pa34pa;Kuo cBeximy Ha Bpyxa n Kaciija;, ohu
ce yiv.iOHe 113 Puaia. Ho iiomxo iipexopii Hiicy cMdu npoBecxu ii3Ban rpa4a
Biime 04 4ecex 4aea, xo AHXOiiiije, 4a 611 iix 4a.ieK0 04 Pima 3a4pa{ao join
HCKO BpeMe 1104 3i04Hi)M n3roBopoM (dicis causa), ii3pa4ii 4a hm cenax cxasii
y 4yHvB0cx 4a 113 Asiije 11 Cimiiiiiije CHa64eBajy Piim jkiixom. Bpyx 11
KacHJe He xxe4ome Ha xo iipiicxaxii n nsjaBiime 4a ii4y y iiporoHcxBO.
II3 xora he 6nxH jacno, kdko je r. K. opiiriiHa.i CKpo3 norpemno pa3yMeo:
,HacKopo noc.ie xora noqe Anxomije 6nBaTn jaqii xaKO, 4a Bpyx h Kaciije
ii3ry6nui9 cnaKy Ha4y y aode^y, xe oxn4ome (?) Kao H3acnamin,H (?) y npo
BUHunje, Koje iim je K0H3y.i tbk pa^u y6ucTea{\) 6ho uokaohuo'^ (143). —
Quod in praesenti utrum ei laboriosius an gloriosms fuerit, difficile est iudicare
He 3HaMii ,TemKo je cy4nxii, uixa je (?) us oeoia 4eoia sa AxnKa 6njio xeiKe
UAU cjiaBuiije" (152), mxo y ocxa^aoM nn CMnr^ia ne 6n HMa./LO, nero: TeniKO
je peKn, 4a ^n je obo (mxo je 6110 yKa3ao noMob Cay<i>ejy 11 Mapnjy) 6uao
xeaje u.iu cJiaBHiije. — Pueri (litteratissimi) SHaqii podoea a uiiKaKO a&u,cl

(153). — Supellex modica; non multa, ut in nentram partem conspici poterat

r. K. je npeBeo: ^IIoKyiiaHcxBO My 6eme CKpoMHO, a^n ne npexpnano, tqko

4a ce Mui4e ne Motavie euAeru npaauo mscto (I! 153), a Henox je Time xxeo
cacBOM 4pyro 4a KaiKe: 4a je Axiik uaiao noKyhaHcxBa hh cyBnme Majio hh
cyBHme CKpoMHO. — u x. 4. n x. 4.
3a o6jaut}heH>a Koja je r. Ka.iuK 404ao npeB04y (xy paiynasi u yB0 4
„HeK0JiiiK0 peqii ^^c^y•') Ka3a.in cmo Hanpe4 4a cy Henoxnyna, c.ia6a n
nyna nexaquocxn. Bute, Ha4aM ce, 40B0.?bH0, aKO HaBe4eM 11 caMO neKo^iiiKO
Hexaqnocxn. y yB04y ce Kaxeropnqno XBp4a, 4a je HenoxoBO 46.10 caaBHiiM
ji,y4nMa HMa.io 16 KH>nra, a curypHO je caMO xo, 4a je oho iiMa.io HaJMawe
TOJinKO. J^slAjQ xy ce na ncxoj cxpann Hajnpe Kaaje, 4a je 12 KBnra xor 4e.ia
roBopiLia pHMCKHM ncxopH^apiiMa, a na neiiOJ-UKO pe4a noc.ie cxojn, 4a
cy iKUBOXonncu ncxopmapa Kaxona 11 AxiiKa onjiu y 4. KE.H3n. Met^y 4e-
.laMa HenoxoBUMa r. Ka.aHK noMiiae ueny Kaiiry y Kojoj ce H3Hocn.ia pas-
jiHKa u3Me^y KBUiKeBHUKa n o6pa30BaHor qoBCKa, a xaKBe KBnre niije Henox
nncao; Met^yxnM usocxasno jo onmnpny 6norpa4«HJy II,iJi];tpoHOBy. 3a /l,nMn-
 :

164 ;; E .1

Tppija ce na cip. 14,, ^a je 6no vnpaBHHK y Athhii

<E>a^epoH)aHima Kaace
ro^HHV 4aHa u to no/i TlHsaH^poM; y CTBapii oh je B^a^ao HeKiix ^ecex ro-
^HHa a Ha to ra je MecTO nocTaBno Kacan^ap. Ha cTp. 30. cTojn qaK, 4a
ce y 5. BCKy npe Xp. y CnapTii nHca.ao n Ha xapruju. /l,eKe^eja je r. K.
6)iJid, Ha rpaHHi],H BeoTHJe (42) a O.ihht je^HOM aa rpaHHu;u Mafee^o
HHJe (70). 11 T. A-

He Mory a 4a ne noMeneM. KaKO je y r. K. h TpaHCKpn6oBaH)e rpqKUX

peMii nocBe pi^aBO. Oh k npe^ e h m — riiacoM qaTa no npaBiuy Kao t^:

I],Hnce.i, LI,HM0H, Ayiij,u6iija4, Tpannja. IIpH Tone a n nnaqe qecTO je He^o-

cjie^aH nnnie nnp. Tyu,UAnA u TyKH^n^ (24), HaKuuja (— e ?) h EaKTHJa
:

IlayaaHHJa h llaysaniije (37, 104 ya to IlaysaniijeB 32) Demetrius Phalereus,

T. j. /],nMHTpHJa 113 Phaleron-a, 30Be ce y obom npeBO^y ^. ^?(.:i.epuje (14)
II 4- ^a^ep (117), a Histiaeos Milesius XncTw/e Mu.ie3M/e m. XncTnej Mn./ie-
liaHHH. H T. j\,. H T. 4.

Ha nocJieTKy a.zbKaBOCT ce OMe^a y He6pojeHnM uiTaMnapcKiiM no-

rpemKaMa, 04 Kojnx cy neKe 0C0611T0 nearoAHe. TaKO y noansy na npeT-
n./iaTy CTOJn, 4a rpqKH jesHK y namnM ruMHa^iijaMa nuje <t>aKy.iTaTnBaH, 4a.i.e

na ncTOM ce MecTy O^nnTCKe Bece^e /l,eMOCTeHOBe 30By OjiuMaujcKe, y 110-

qeTKy yBo^a inTaMnano je npesniie m. npe^niyie, ocTpBO. Ty n^y n norpeniKe
Kao lUTO cy 4a je Hap na CTp. 14. Ha ncTOKy a ne na sana^y 04 HaKca,
4a Hnpej AQ-^w jyroncTOHHO (m. J.3.) 04 Ainne (20) n t. 4.
H. Byauh.

Ueber die grundthatsachen des socialen Lebens, von Dr F.

Tonnies, Professor an der Universitot in Kiel. BepH 1897.
Obo cacTaB^gHo n3 luecT npe4aBaH)a u y.ia3n y Kypc npe4a-
je 4e^ii;e
Baita, Koja npnpetiyjy eTHMKa 4pymTBa y HeMa^Koj AycTpnjn n lIlBajiiap- ;

CKOJ. Il,n.aE> OBHX 4pyinTaBa je ^eTiiHKaa Ky^Typa". Oho xofee 4a na ochobu

EOBHX aiHBOTHnx noro4a6a, y ce6u acniyniJiyjy, imh, npewa hobiim npiuuKaMa,
h HSMene exnqKy cp'/K pdnrnje, 4a nocTaHy 4pymTBa 4yxa n ncTUHe, 4a y
TOM npaBU,y 3aMeHe upKBy, KOJa CBOJ eTnqKH snaiaj cbc Biime u Bnme 17611,

npii HaiuoM KopaqaiBy 4aHamH)e Ky.iType. Obo caMO y3rpe4 .

y npBOM 04e./i>Ky nocMaTpa Tenuc couHJa./iun atuBOT -i.y4u ca coii,iijo-

.louiEor n 6Ho.iomKor cTanoBHiiiTa, yTBpljyjytin tiim nyTeM r.aaBHe ^inHnoue
H.eroBe.
O4HOC HSMe^y opraucKor ^KHBOTa y onuiTC, n cou,nja^Hor noce6iii];e
TaKO je jaK, 4a HHJe Heo6nMHO, 4a ce opraHn3aM y3HMa Kao BpcTa onniTime
H.1H 4pjvaBe, oco6nTO y noBiije Bpeaie Ka4 je 6no^oruja KopaKiiy^aa Ha ocHOBy
Teopiije iiciumn Kao e^eMeHTapHOM oprannsMy, ca3HaBinn 4a ce opraHii3]yin
cacTOJe n3 yjo4iiH)eH)a fce.iiiii,a. Bp.ao je nojaMHO, 4a ce OBana je4iiH>eHa
nope4e ca y4pyaieftOMa ./i)y4n, 4a ce ona OBUMa o6jamH)aBajy. 06paTH0 iuik,
o6jamH.aBaTn .i>y4CKa y4pyaieH)a oprancKHM Tejinna, imoro je CTapnje yqeH>(',
 KPIITIIKA H BUB.inOrPA<I«IIJA 165

Koje TeHuc OAcy^HO o;i,6auyje, jep ce ne ciaaie ca npiipo^OM ^y^CKe 3a-

je4Hni];e,hutu 3a sa^aTKOM ii no.aoa{ajeM qoBeKa y ^pyinxBy, APJKaBii. Oua
je xeopHJa join y HBeiy, aenn ^pe;^CTaBHII^II, X. Cnencep n ine3>ie joiu
cy ;kqbh.
Hy OBa Teopnja o ^pyniTBeeoM opraniiaMy ima aaa^aja y ^pyroM cmu-
c^iy. Taj H>eH ocoonxu .'ma^aj y tomg je, mxo o^roBapa npii.inKaMa, 04H0-
cima y KOJuMa im^iiBiiAye CTOje npeiia cbojiim y^pyiKeanMa, niTo ona ^aK.ie
KopecnoH.^iipa Mmu.i,eH)y 11 ocefcaity iiH^iiBn^ya. Tana y^pyneaa cy nopo-
;;ni],e, h «>aMiijiiijapHe aajeAHime,
o-aMUjiiije y KOJUMa ce hobck UH^HBH^ya
oceLa h saMum^a Kao npiipo^Hii ^eo itejinne, Koja aciiBii 11 HeaaBiicHO o^
H>era. Pa^u jacHohe oh iiOKasyje na oco^HTe 04Hoce, y KOJiiMa ^i>y4CKa
Belie
y^pyaiefta cxoje ca cxBapnMa, Kao h>iixobom CBOJnnoM. Bn.io je n una .i.yA-
CKDX aaje^HDua, Koje iiMajy 3ajeAHiiiKy, He^e.tnBy CBOJimy, oco6uxo cBOJimy
seMJbiimxa. Saje^nniKa u.in 6oJbe KOMymicximKa CBOjima xo je oho, mxo
noje^iiHuuMa npexxo^n, mxo ce o^p^xasa Kao o6jeKX 3aje4HniKe no^te, Ma 4a
ce uH^nBu^iyajiHu hocuouh xe Bo'jbe Mcitajy 11 iipojiase, „IIcxopncKU Bn4UM0,
KaKO ce onmxe CBojime pasBiLia iiHAiiBii^ya^Ha CBOJHHa.** To je oOpaxHD
113

04HOC OHOMe Kojn HayKa , comija.iHOM KOHxpaKxy npexiiocxaB^a Kao ,

4a cy.ce JbjA^ ca cbojom cbojiihom y^pyacii.iii y ^pa^aBy, ca ixu^eM 4a

o^pate u aanixuxe obv npiiBaxny CBOJimy.
,/l,Ba, 4aK.ie, iviaBHa <i>aKxopa ApyrnxBenor JKiiBOxa jecy: nopoAnita, Kao
4onyH>eHa ^iiihhocx 06a no^a, 11 cBojnHa. Ohii cy npe^aiex nocMaxpaita
OBor 4e.'ia,

Ca 6no,iomKor oe^umxa nocMaxpa oh ^y^CKe 3aje4Huu,e Kao je^nuKe,

na u n,ejo ^OBeqaHcxso Kao xaKy je^ny je^iiHKy Ca OBor r^e^amxa nocMa-
xpa OH ;kubox ./sy^CKe 3aje4Hi;e Kao npupojuy nojasy aiuBOxa, ancxpaxyjyliii
counja.ine o^noce iiSMel/y .tvAU. OBa mesia n xaiKa no Maxpaaa Bp^o cy hh-
cxpyKXHBHii. Oh no.iaan 04 [TacKajiOBUx iisBo^eaa, komc npunncyjy npBy
MHcao OBaKor ono.iomKor nooiaxpaaa, na 404npyje KoHxa ca aeroBUM no-
KvmajnMa oOnoB^teBa pe^inrnje, Kojn je OBy IlacKayiOBy nncao npnxBaxno
npe4cxaB^i.ajylin CKynnocx qoBeiancKor unha, „le grand Etre," Kao nemxo mxo
je 40Cxojno nomxoBaaa, KOJie xpe6a nocBexuxn napoqaxn Ky^xyc.

nocBetenn cy iicKyiyqHBO npoyqaBaay o6a

Ocxa.in 04ej&u,H OBe Kitnre
rope peqena <i.aKXopa 4pymxBeHor ^KiiBoxa nopo4uu;u n cbojuhh. Tpe5a anaxn.
:

4a je Tennc npe4cxaBHnK M^alje rpyne con,uja^no^nxugapa, ^njn je iien-

xpa.iHn opran „Archiv fur socialegesetzgebung nnd statLstik,** qnja je 4eBH3a
„4a, na nnaK". To je hob npaBau, y cou;njajiHOJ no.iiixnu,u, Kojn je nomao
nyTCM pe<i>opaMa Ka nsMnpeay 4pymxBeHnx npoxnenocxu, ne o63npyJiu ce
Ha cxapHJe coi],nja./inoiinxniape, Koju 04 CBOJe 4eBn3e ,4a, ajin" ne xxe4onie
HH Ma.io nonycxHxn, 6opeiiu ce 3a 04p/KaH>eM OHor Ha^iuHa no4e^e 4pyui-
TBene uMaoBnne, KOJe je Be.iuKa nH4ycxpnja 3axeKiia n y KOJie ce 40 ca4
pa3Bnja.ia.

TeK noc.ie xora Moaie ce pa3yMexn y kom npai;y Tennc n^e4upa 3a

04pavaaeM MOHoraMor Opana n npnBaxne CBOJune. npnanajytn, 4a4pyniXBeHe
166 A E .1

ycTanoBe Hiicy BeqiiTe, m ce one Jieitajy ca Ha^imoM ;],pyniTBeHe npoH3-

B04H.e, OH iipeABiilja Aa fee y 6yAytH0CTii ^pyuiTBo oiitii npriBaTHii concxBe-

HUK opy^a 3a nponsBOAfty a HHAHBii^ye npiiBaiHii concTBGHimn OHora, mio

Ta opyi^a sa H>HX0By noxpeSy 6y4y iipoiuiBeaa. Ila imaK, hhkom Huje na^o
Ha yM HaaBaTH ra c Tora counjaAiiCTOM, mxe oh y tom npaBii,y TpaatH n
6paHH HpHBaTHy cBojimy.
MOHoraMii 6paK on opanii ii ipa/Kti, 4a ce o^pacH c Tora,
/],aHaniH)H
lUTO 611 6no y CBOJoj noxnynoj iiictotii, tgk OH^a Ka^a 6h n no^e.ia
OH
CBOJnne 6u^a onaKa 3a KaKy oh n^e,T,npa. Bam /T,aHac ce osaj 6paK u3Mefee
u nocTOJn caMo npnBH^HO Kao yciaHOBa, Kojy y c11p0TnH.11 04p;KaBajy ,?KeH-
CKe, pa^n lora ^a cbomg ^eieiy cieKV npeporaTiiBO 6paqHor Aeieia saji,
BaH6paiHHM u ca^iysajy ce6e u H.era 0,^ 6emqamlia y 6oraToj K^acu 6paK ;

o^p^Kasa qoBCK pa^n penpeaeHTHpatta cBora cia^eaca n cbojhx uHxepeca.

linage je y MacH MO^epnor ^pyuiTBa cHomaj ^aBHO n3iiinao Ban rpaHiina
3aKOHor 6paKa.
KH>ujKHHii,a A^je Meny n^eja
I],e.ia ApyuiTBOHOM HciiHOxy. Koje cy le-
KOBHHa MO^epHor npaBua ApyniTBene nayKe. Ca CBOje npeoeAHOCTii u npa-
BiiJCHOCTii MHornx nor.ae/i,a sa ApyniTBO, 3acyiyaiyje naaifty.

B. M.

Kriticki priegled dosadanjih teorija o atmosferskoj elektrini,

napisao Stanko Pliveli^^', proiesor realne gimnazije u Zemunii;
BejiHKa 8-Ha; CTp. 38, — Sarajevo 1897. IJ,eHa ?

no3HaBaH.e npnjiHKa n nojasa BpeMena cna4a y rpyny HajonniTujiix

niiiaaa. Tora ce nniaaa ^OTnqy cajin cTpyHH>ai],n —
MeTeopoii03H, kojh nc-
nuiyjytn Bpene „par excellence" xe/Ke ^a npoHatjy saKone rnxo Biia^ajy y
xiiM HOJaBaMa; na a HaH.ia3e ^ecxo n ohm, kojh ce He 6aBe cxpyiHO Mexe-
opoiLornjoM; Ha a noMnui^ajy n ohii, kojh ce HHKaKBOM najKOM ne 6aBe,
Ka^ roA noMe^ajy na se^po u^n o6^ianHO He6o 04aK^ie hm A0iia3u h 6.aaro-
Aaxna Knumu,a n nycxomna non^aBa. Ha penieae xora nnxaaa oqeKyje 11
arpHKy^xypa u y onmxe ^OMate ras^uncxBO. A Ka^ ce jom ceximo ^a je ,

caMO ona seM^ba 6iiaroc^OBeHa u cpehna, Koja y npsoM pe^y noAuoice ceoje
AOMaRe ta34UMCTeo, ceojy aipuKyArypy ni. 4. OH^a he CBaKU noJMUxn KO.inKO
3eMibopaAHumxBO oiOKyje 04 npaKxniHe Mexeopo^onije u ko^hko je OBa
HayKa Bamna h 04 onraxer snaqaja no ApymxBenn HxUBOx.
Ila mxa je ^aoe ynpaso xo, rnxo ^aje KapaKXcp Bpeneny y onmxe,
luxo OA^HKyje K./inMaxcKO cxaae je^Hor Mecxa maw OKO^HHe — mxajeynpaBO
OHO, rnxo namnapoA jeAHOM pein naanBa: ^HOAne^nje" ?

Una MHoro x. 3b. Mexeopo^omKUx unHiLiana, kojh oApet^yjy Bpene. Y

OBe ce y6pojaBajy: xeMHcpaxypa, npnxncaK, noKpexn Ba3Ayxa:BexpoBH h o^yje,
cxaBe B.iare y Ba3Ayxy, Ko.inquHa naAeiKa (Kiime, cnera, rpa^a HT.4.), paann
 KPHTIIKA H BriB.lHOrPA't-lIJA 167

xuApoMexeopii (poca, ciiiHa, iiite u x. 4.) ii3BecHe CBei.iocHe nojase y Ba3-

Ayxy II GJieKTpiiqno cxaae y Bas^yxy. A y3 obo jom n no.io-.Kaj caMora laecxa,
.VJ'^iT- ro,T,iiHe, Mecena, arhii 11 x. 4. Cbb no(5pojaHe nojaBe cKyna, qnue 11

Meitajy BpeMe. Koja 04 itiix iiMa rjiaBey yjiory, He moikg ce o^pe^uxn, a.iii

je noya^aHO, 4a ce en je4Ha nojaBa HiiKa4 ne jaB.ta caMa, Beh yneK y npaxau

CBiix 4pyriix H.111 caMO neKiix
BpiiJK^BUBUJa nocMaxpaiBa HOBiijera BpeMeea, 04 Ka4 ce Mexeopoioruja
opraHii30BaAa Kao HayqHa 4iicminjiiiHa a MexeopciouiKa cjiyiKoa 3aBe4eHa y
CBUMa Ky.ixypHiiM :!eMibaMa — noKa3aiia cy, 4a e.ieKxpiiqno cxaae Ba34yxa
u.iH X. 3B. aTMoc^epcKu ejieKipuviUTeT y nojasaMa BpeMena UMa mhofo snaMe-
uiixiijy y^ory, ho mxo
ce 40 CKopa npnniicnBa^a. IIpBO ce nojaBn^ia caMO
Jiy

ciyxaa, a no xom je MHoro6poJHnM npoSaiia iioxBpl>eHO

11 4a ejieKxpnu,n- ,

xexa yBCK nMa y axMOc«i'epH, 4a on aKXUBHO cy4eAyje npn CBaKOJ nojaBU

BpeMeHa, 4a je aeroB yxnuaj CKOpo npecy4aH y Bp.io mhofo npn^nKa. II
04Hcxa, 04 KaivO ce noye^a no Ma.io oxKpuBaxn aeroBa npupo4a n y.iora
— MHore HojaBG Hatjome CBora onpaB4aH.a, mxo 6e3 H>era ne 6enie ciy^aj.
A Ka4 xaKO cxBap cxoju ca obhm HnnnoueM, 0H4a niije HnnaKBO ny40, mxo
CO HayqHiiu,n cbiim cbojhm cu.iaiia cxapajy 4a xaj xajaHcxBCHii MCxeopojioniKH
e.aeMeHax ucnnxajy mxo xainnje n 04pe4e ny y.iory y nrpu Bpenena mxo
no4po6uiije. Hamn ce »inxaou,u CBaKaKO Hehe n3HeHa4nxn , Ka4 hm nanoMe-
HeMO 4a 4piKaBe, Koje Mupno Moiy paAuru na ycaepmaeayhy ceoia KyjiTypuoi
uaajyeTKa, xpomc rp4He cysie HOBana na OBaKa ncnnxHBaiBa. II nayimnun
ftnxoBU, AoeeA&HU y tuko uoioAne apujiune, npimoce na HcpiBy CBe CBOJe cn.ie
4a 4ol>y 40 iicxnne, cxaB.tajytu na KOUKy n CBOJ a:uBOX nyxyjyfen na 6a.io-
Hima y Be^uKe Bncnne no oeaKO iiy4.i)nB0M nyxy Kpo3 axM0c<i>epy, caMO 4a
xaqno 04pe4e pacnope4 n Be^inqnny axMOC'i'epcKor e^ieKxpunnxexa. A cbo-
KCinKa xa ncnnxuBaaa na xo cy, 4a ce 04pe4n yapoK nocxajaay xora e.ieK-
xpnu,uxexa y namoj axMOC<i>epn.
y OBOMe .lenoMe KO^y HayqnnKa , npBy nrpy 4aHac B04e <i'paHn;ycKn,

HesiaHKH u pycKu HayiHnu,n, na je K04 anx u .inxepaxypa obg Bpcxe n naj-

pasBiijenuja: ona ce ceaKun acihom cBe Betaia npomnpyjo n 4o6nja npeii,n-

3Hnjn 06.1UK, Obhh ce ne 04pnRe nn EHr.ie3nMa nn Ta.iujannMa ouh.iho cy-

4e.iOBaH.e na xoMe noc.iy. A K04 xaKO pa3H0BpcHnx nayqapa, npnpo4HO je
4a nocxoje n pa3H0BpcHa r.ie4nmxa MaBHOM y3poKy axMoc^^epcKor e.ieK-
xpnAHxexa 11 seroBoj Be^uKoj y.i03n — mxo ce 4pyKqnje Kaaie, 4a uocxoje
pasHe reopuje utmoc. ejieKTpuv,uTeTy . A KaKO ce na pemasaBy OBora npo-
o.ieaa pa4H jom 04 1752- mo/KC ce 0H4a .laKO pasynexn, 4a Me^y xeopiijawa
OBOJ cxBctpn — 3a speite 04 CKopo 150 ro4nHa njia MHornx Koje cy —
3acxapeje n ycxynn.ie Mecxa HOBujuwa ca Bnme nayqne Bpe4Hocxn cBaKaiio

U3 Behe KO^nqHHe ncKycxaBa.

Ilponenuxu naK KpnxnqKn cee xexeopnje, ncnnxaxn um npasy Bpe4H0cx
u 40Becxn cee xo y ckaua ca najnoBuJHM Haqe.anMa a?n3nKe n 3axxeBUMa mc-
xeopo.iornje —
nocao je BeoMa xepexan. Oh je y xo.iuko xepexniijn, mxo cy
168 4 E ^

^jiaHu;H II HOTiiue o TOJie paciypeHn no Hajpas^n^imijiiM laconriCHMa, na^a-

ftiiJia ii yqeHiix ^pymiaBa, opomypaMa u t. 4. ^ajesek
pa3Hiix AKa^eMiija
caMO npH6iipaH,e MaxepHJa^a jaKO OTeacano. Hy Taj laKO Tea;aK nocao ca-
6Jia4ao je nncaii, Kftnre injn naTniic HcniicacMo, noinTOBanii KO^ei'a r. C.
ILiuBe^iifc. Kao usBopHa rpa^a sa OBy pacnpasy nooyaiiuo My je 107 pasniix
cnaca H3 eBponcKe jiHiepaType 11 to cnnca TaKBUx, 4a ce biixobii avTopil
CMaTpajy Kao iipaBii nayiiHimii TaKO BejiiiKH u TaKO ^en n36op ^uxepaTvpe
I

— KOJHM ra je y MHoroMe noc.iy/Kii.ia uama OncepBaTopuja —

Beh jeje^pa
v^o6pa rapaHTHJa 4a pacupaea uMa upaee, uayHxe epeAHocru, a o6pa;^a r.
niicij,a onpaB/i,a^a je cbrko oqeKiiBaifce.

y pacnpaBii je ns^araite naaiJBiiBo, iispaiKaBaae npeii,ii3no a aaK^yqmi

cy 4o6po cMiim^eHii. C Tora Moa^eMO c^o6oaho npenopyiiiTU CBaiiOMe mii

Taon,y, Kora obo iiuTaH>e riHTepecyje y Betoj Mepii, obo ^eno asao h3 Aiixe
paType 6paTCKor hrm napo^a xpBaxcKor.
IIpo*. Je.iCHKO MHxaHJioBiih
 B E Jl E III K E
APymTBA
CpiiCKa Ru>HSKeBHa Saj^pyra- y Bean —
ca HSMCHOM y 3a;ipyriiHoj ynpaBii, Kojy cmo
jOHejiH y npoui.io.i CBecmi, iiSBpiiieH je h cii-
CTaB ypetjHBaMKor O;if)opa 3axpyrnHa SaGan-
HUKu. y TOM cy canopy 113 ynpaBe .l>yu. Cto-
jaHOBtth u Jby6- JoBaHOBiih, a cesi ibHx ii obh.-
X. JiHJiep npooecop, M. K. ^paryTHHOBuL npo-
*ecop, Cjiof)0,naH .ToBanoBHii, BanpejiHii iipo-
*ecop Beji- IIlKojie, P. KoiuyxiiK joueHaT Be.i-
IIlKOJie H CBeTHCJiaB JaKiiiah, nucap KOHcyjiaxa
cpncKor y BuTo.-by.
kh,hvki:bhoct
n,pTHi^e. —
Dr. phil. KajieHKO CyGoTat
H3jiao je KifcHry ca HaxaHcoM: n,pTmt,e us Aeae
KH>uMceeH0CT2(, nayKe u yMernocTu. KK.11311 y
KOJH je ii3paj,Ho JI,paraH MejiKyc, npo<i>ecnp
i;pxaH.a y MHxpoBaqKOJ peajiHOj raMHaaaJH, cxjii
HaxiiHc; Veritas ac iustitia. Kftwra je uixaMnaHa
y luxaMnapaJH JoBe KapaMaxa y ScMyny, uwa
187 cxp. Ha 8", a ueaa joj je 1 'i>opnHxa ii.iii
^.40 j;nH.
CnHCii o CB. TaBii. —nixaMnaHa cy jiBa
CHHca CB. CaBH. IIpBii je roBop B. Byjaka
O ce. Caen, luxaMnan y KapjioBUHMa y cpncKOJ
ManacxHpcKoj mxajinapujM. - JI,pyrH je ro-
Bop Ilexpa CxoKHlia, HacxaBHHKa Kpar. raMiia-
HHJe, ^o;^ naxnacoM Ce. Caea u mauaj eepe y
cpiicKoj vcTopuju. KparyjeBau. nixaMuapiija
AHjipe JoBaHOBuha, uena 0*50 ahh., Hjia -JU
cxpana na bcj. 8^
0;i,mTaMnaBaif.e. — II3 ^Jl|ejia" cy o^nnixaM
nane pacnpaBe: ;i.p. Av^^- M. IlaBJioBaKa Hero-

cy OBH ojiP.Lnii.- I FjiaBHa KapaKTepiicTUKa pu.sa.M n paii,uoHaAU3aM, npcjiaBaibe Koje je

MCTopworpa^HJe PaJuKeBC (O ucxopiiJH. E- — .ipacao iipn cxynaii.y y Beji. IIlKojiyj sa Ban-
noxa JoBana Pajuha. — .ToBan Pajiih. — pe,iHor npo*ecopa acxopaje HOBora seKa u
rjaBHOj KapaKxepHCTuuH PajuKeBe iicxopuD- 02>oH. u Eyiapu oj, ^-p Ma-iOBana 'B. Mh-
rpa*HJe). - II II.iapuoHy PyBapuy (Cpn- .noEanoBnIia. Mcxo ce xan.) 0ji,ujxaMnaBa h3
CKa noBecHa iincao HOBor ;to6a. OM.Tia;i;nHa ^OjijeKa" Jlee ueAe.he y Crapoj CpQuju, nyx-
Kao cpe^HHa. — Kjihuc pea.iH3Ma y nauieM HHHKH jiHeBHHK c je;i,He eKCtiypciije ox npo*e-
.noBecHOM Mnm.i,eH>y. — KpuxiiKa. Ppre- — copa A.ieKce CxaHOJeBalia.
xeoiKH MOHax). — III Be;ieuiKe rjiaBHHM h3-
BOpHMa 3a IipBH BCK HOBC
CpnCKC UOBeCTH ^leiuKa eTHorpa(J)CKa HSJiosK^a. —
Mama
(Mhc.ih.o iipepajtaiia asBopa. - H3BopuMa).— llexpoBafi, npotecop, uixaMnau je KH,aH;auy
IV Aji.iMOBy (Tia-iKa u KftwaceBHa ycno- no.T: Haxnacoji: ^leiuKa eTMoiparficKa u3A0Mc6a
Meua Ha AjiajiOBa. —
KitviaveBHH yxnu.aj ne- 18D5 io4UHe. npemxaMnaHO a3 „npocBexHora
jiaqKii. - ^Cjiuice 11 iipn.iHKe U3 cpncKura rjiacHHKa." Beorpaa;. JtpjKaBHa uixaianapaja
:KUB0xa" 1883).
( —
Hapo;iHU h ctmuhh yiAe- 1896. II,eHa 050 ji,aH. KH,Bra ana 61. cxp. Ha
ajiHSiiJi). —
V „Satir iliti divji csovik'* (0 8". y OBOj je KII.B3B onacana qeuiKa H3.iioacoa
nporpecy. —
KaKo je nocxao ^Satir" »Sa- — y Ilpary 1895 ro,T,.
tir" je i;pnxHKa jipyiuxBena). - VI cniipa-
xn3My y „Maliui pripoviestima" T>ajiCKora IIponoBe;i,H- — IIpoTojepej JoBaH Jepejiah
(Fbo^I — HayiHH MHCTwuHsaM. — „j\[ale pri- mx.iMnao je CBOJe IIjjoaooeAu. Obo je ,ipy-
poviesti"). —
VII Ko3epHJa JbyoHlI. HeHa^o- ra cBecKa, nocBeiieHa naxpajapxy Feopnijy
Bttby (nopo;i;ana. II3 a;HBoxa .'Lyile II. BpaHKOBuKy, a Harpal^eHa o;i; apxaj. caOopa
HeHa;i;oBulia. —
O aeroBoj nojeauju). VIII y Beorpajty. Kifcara je luxaiinaHa Ha Bp.io .le-
„CH0XBarHue,* jecenCKO .umiihe SMajcBe no- noj 11 ^iiHOJ xapxHJa y ManacxapcKoj iiixaM-
jesHje (yBii;i;- —
ncnxo.iiornja „CHOXBax0na." napajii y Kap>iOBmtMa-, UMa 158 cxpaHa Ha
— Ca,npH:aj. — KoHau). Ha naxnacHOJi .iiicxy, BC.T. 8",
 170 A E A

/I,o5poMHpoB«) jcBaHi^ejbe.
TIo^ HaT- — noieo je a:i;i;aBaTa JI,e,%jij 6u5.iuoTeKy, y Kojoj
nucoM „Evaiige]iiim Dobromiri
Ein altmacedo- cy npHUOBeTKe 3a ;i,i'n;y. Ilsanijia je npBa cce-
nisches Denkmal der kirchenslavischen Sprache CKa, y Kojoj cy j;Be npaqe: je^na npeBo;i c
des XII. Jahrhundert" o;i;iuraMnaHa.je pacupa- qeiHKor, a xpyra je, He;i;oBpuieHa, npeBo;i c
Ba (rpaMaxHiKH ;^eo) aacJiyacHora jyroc.iiOBeH- nojbCKor, Hena je csaKoj csecua 10 n. j;hh.
CKor *njiojiura B. JaiuKa o hobom, ,t;o caji;a
Hen03HaT0M, hHpH.lOBCKOM CIIOMCHUKy CTRpora PanyHima. — HaKOJia BpcaaoBah, npo*e-
CJioBCHCKor je3HKa, nHcaaon, KaKo ce Bejiw cop HHUiKe raMHaSBJe, Hanacao je Panynnuiy
Ha npBOJ CTpaHH 121. .racTa. pyKOM neKora aa Vu VI 2}(''3pe4 apo/tyjK-He ocHoeue luKOAe,
„;to6poMiipa nona rpimtHUKaeace u sa ceaKoia. Hsjtajia je KH.aatapHHua Jt K.
npinHcaHHe;i;oKOHi,qa Majio.'Ha JoBanoBHta y Hamy- Y KH.H3a je jiocTa na-
ocHOBy MHomx na.T[eorpa*. KHx snaKOBa Jarah jKibe oilpaheHO a npaKxanH a Teopaja.
CTaB.ta OBaj criOMeHHK y XII. eeu (jep Ha
uuMenyxoM saniicy neMa ;i,aTyMa), h to upe d'aTHCTHHivH ro^nmibaK. — I'l3amao je n3
iUTaMn(! CraTUCTUHKU to^umthUK Kpa.heeune
y paHHJe Hero y nocjie;iH,e jteneHwje iteroBe.
A no peiH K ui y ji ia MecTO c p a i h a ;^py- ii;
C'p6iije Kao aajtaae CTaTwcTaqKor o^ejbeita
riix cnoMeHHKa h no o6jiuu,HMa: MaH. Hap. npiiBpejie. Obo je KH.ara jipyra 3a
e ;^ b r a, k o-
b r a, b b c e
b r a (m, i-e r i> j; a, k o r b
1894 a 1895. r. l^ena je KH,a3a y rBp;i;o>i noBesy
j; a,
;i, ji,

B b c e r nocTOJ5HHy My najiasn y MaKe-

'i, .H a) 8 ;i,aHapa. Kniara HMa 6"0 cxp. BCJiaKe 8**.
40HUJI/, o;iaK.ie je obo jeBanljCte BpeMCHOM ro/tauiH,aK je ypeniio Boro.i.yd JoBanoBah, na-
0THU1.II0 Ha HCTOK w ;i,ocnejio qait y cuhcijcku qejiHBK cTax. ojtejbPHja Man npHspeae.
MaHucTup. Ty ra je BH;i;eo a na ;ipyroj CTpana
183- ancTa CBOje Hue aanucao r 1568. neKH
Hobo H3,T,aH>e Onmxer Hmobiihckoi' 3a-
non lleiap as HaKonojia na JI,yHaBy, a na
KOHHKa 3a I^pny Fopy. —
KneaceBaM yKa-
30M, .KOja je noTHBcan Ha Cb. CaBy obc rojiane,
npBOJ CTpaHH HCTora JiHCTa maa h sanac des
CTahe Ha cnary 1 anpwjia obp ro;i;aHe hobo
;iaTyMa (no cboj npHJiHua H3 XVfl. hjik XVIII.
visji,tiit.e nosnaTor SaKonaKa, Koja je upe ji;e-
BCKa), nucan TaKol^e y CHHajcKOM ManacTHpy
ccT roj,HHa a3pajiHo ;ia ripaTCKy naM KH(\jKe-
pyKOM CB«ToropcKorKajiyl^,epaCo4.poHHJa, „oqe- BBny no3HaTH a npocjiaB-TjenB naui HayqnaK
BH^tHO," KaKo BCHM Jamh, ^MahejtoHCKor Cp-
B. Boraniali. y obom cy usj^aay yqBH.eHe
GwHa.- — CcM KpaxKora upiicTynaa hckhx j;o-
Jll)

B3BecHe H3Me.He (nnpeaHaKe"), Te oho ca cr.aM

Mt:?lka na Kpajy, pacnpaBa uMa <Ha 80 cTpana
saMeayje npBO. EpauuH jioHOca, y cBecnw oj;
. ooaqne 8») OBe o^te.tKe: 1. onac cnoMeHHKa; 1 anpa.Tia obp roji;aHe, o tomb hobom asjtaiby
2. uiicau h uocTOJuHHa cnO'inenHKa; ;iou;HHJe BaKOHHKa HapoqMTw qjianaK b3 nepa naiuer
nonpaBKC; 3.-6. r.iracoBHe ocoSaHe (norjia-
capajtHHKa, ,T;-pa M. P. Becnaha.
BHTO e a o HasajinMa a o no.jyrjiacHMa);
'].,

7, HeKe ocooaTOCTH y jieK.iiaHau;Hja; 8, y ko- KoMaH;i,OBaH.e n npnpo^a uberoBa. -

H.yrau,aja; 9. neuiTo h3 canTaKce. Ha Kpajy Hs ojiuiTaMnana KH,Hra noj HaT-
„0;i.ieKa'' je
cy Tpa Ta5.iiHU,e, na Kojajia cy *OTOTancKu nacoM: KoMau^oeahbe u npupo^a wezoea ca npu-
Bepno penpoAyicoBane Tpa cTpane ose, 3a MepuMa U3 Haiwtix paroea ojs, Paji;. MajreTB^a,
MOBCHCKy *ajiOjiorHJy anaiaJHe, hobc CTapune. ;ipK. caBBTHaKa y iiencHJa a npfl). nyKOBHBKa.
II,eHa je Kibata 1 ;i;aHap. Y oboj cy kh,h3h ns-
KibiiSKeBHa 3pHH,a. — y SarpeCy je uiTaii- Hecena hckb saKOHH KOMaH;i;onaH.a a o6jani-
nana Ktbara ca naTnacoM: IiH>ujfceeHa__dpmi,a H,eHH CTpaTeracKa paxHH nojtoacaja nauiax pa-
Mapna OaauitAa, OKpyacHora npoTonpecBa- TOBa, a HapoqaTO je oqwrjiejino a .leno npe;;-
Tepa BOJHahcK 'T. CKynao Mojo Me^tah. Obo cy CTaBjiiCHO 3ay3ehe Haiua a BpaH,e.
3pHLta oua ;i;aHauiHjera Bjia;i;aKe oaiKor Tep-
Mana Ona^iaKa, Koja je ciapa Onaqah punaje iia, napncKy HSJiosKSy, —
Ha hbjiojkCb
lUTaMnao y oprany „XpBaTCKO-CJiaBOHCKOr ro- Koja ho 6aTH y Ilapasy 1900 roj^ane, yMecTBO-
cuojtapcKor ;;pyuiTBa." Osa ce 3pHU,a xaqy Bahe a Kpa^eBana CpOaja. Tora pajta cacxaB-
•rOviKJiope a napo^iHe CKOHOMaje. .iben je o,ii;6op, KOja he awaxa ,i,a cnpeMa cse
uiTo Tpef>a 3a asjioacfJy. MaHHCTapcTBo npa-
Dperjieji, ochobhof 6orocjiOB./ha. — IIoji; Bpejie aajtajio je UpotpaM u upaeuAHUK sa
OBBM aMCHOM H3p;i,]i,ao je cnac jK. itparoBat apuMarbe usAooK^emix npCf^Mera us Cp6uje sa
no ji,fJiY apx. AsrycTaHa. IJ,eTaibe. 18y7, IJ,eHa ceercKy u3.i0M€f\y y Ilapusy. Ty cy o;i;eJbii;a:
60 HOBiniia. npocBBTa a yMexHocT, ;!i;oMalia pajtaHocx, my.
MapcxBo, 3eM.i>opa;i,H.a, cxoqapcxBO, py;tapcTBo
Kibiire 3a napoii,. — Hs 3a;i;yHcoHHe lle-
Tpa KoiheBHta y Hobom Cajiy a3amae cy KaKaB ce ko p<»ji,uo. —
lI,pHoropeKH Knea
Tpa KH.Hre nKitara sa napo^t." Y 73 a 74 cy HaKOJia nanacao je iuai.aBy nosopauiny arpy
TI])vuoeeTKe aa ^emj jipaact^aHCKor yqaTeJba H3 upHoropcKor JKHBOTa noji, HaTnaeoM Kauas
BH;],eMaHa, upcBCo "Boplje rjta6oH>CKa, cb. II a ce KO poAiio. Jlo cajin je KHe3 HaKOJia nacao
in, a y 75 je iZ-J ^aeue npomjiocru II, Hpaqe y CTaxoBBMa, a obo My je npBa npo3Ha pa;;.
a3 EraoTa. Hanacao Maia HeuiKOBafe. H^CHa
je KitH/KHuaMa no 10 noBqata. TpH MycKCTapa- — Ilsanua je b3 uixaMne
a II CBecKa poMana Tpu MycKerapa ojt Ajbk-
^enja oiioaiioxeKa. — Be.i^Ko .Ta. Pana- caH;;pa /l,aMe — Oua y npesojiy Jtymana .1.
,T,aH0Bai), y'lHTP.i. r.!iyBO-He.MBx y HojKapeBu;y, "BoKaha. OBaje CBecKa o^tuixaMnana as »Cpn-
 B E J. E in K E i(

xpujapxa. —
Ha necHHKOBOM rpooy. —
II. <I'py-
cKor SaBCTa." llpsa cBCCKa H3Hm.ia je npe
ro-
uiKa Topa u Maaacxapu f)e3 Monaxa. Kpy-
AHHy Aana. onei o;i. ucTor npeBOAHoua.
me;to.x. — Fprexer. —
OpurHHa.iHH uryMan.
— — XonoBO- —
PaBaHuua- —
IlecHHK Hacxoj-
1898. KpaTaK kphthhrh iiorae;!,. flaja
HHK. - HI- EIoc.iHjH,!! iiaHacxupH. Uyx JO —
IlyTHHK, noxnyKOBHHK y neHcnJH. Haniicao je
CapajeBa. — BpujKbiiBa u ycayacHa aycxpiiCKa
KH>HiKUuy ca HainucoM: JS9S. h'paraK Kpti- uoauUHJa, —
IV. CapajeBO. —
KaKO ko hchbh.
TUHttH aoiAeA na Ae-ia: i. Jleoedeea „B/epojaT- — y. ItpKBa, iuK0.ia u mxanna y Bochu. —
Huja oaepamijoHa .lumtja u t. 4."; Or Eep- VI. CapajeBO. - Ilyx ao cpncKe rpaHuue. Ily-
Aima K BJeHu u t. a. a c o6.3upoM mo ceercKy xoHHc je HaniicaH .xaKo u 3aHHM.-bHB0, a npox-
cuTyaviHJy." IIpeuiTaMnaHa je h3 „BocaHCKO- KaH je xaiHiiM oncepsauujaMa pa3HUM hh-
xepMcronaqKor TjacHiiKa." Ueua je 30 n. ,ihh. xaitujia, Koja ce xiiqy naine seM.be 11 namer
HJH 12 HoBqutia- napoAa, xe Ke npunoMoLu ;^a GpaxcKu pycKii
napoj \ BcKa CBOje 3HaH>e HaiUHM npa.iiiKaMa-
O pe;i,y penii y cpiicKOM jeaiiKV — lis
53 r.iaca* CpncKe Kpa.ieBCKe AKa^eMHJe o;t-
"
TopcKH - FopcKOMe ii,apy, npH-
nap.
luxaMnaHa .je aKa^ieiicKa (id e;ia Ilepe 11. Taop- noBeuii Cb. P.iHKOBHha, Kojy je Q3.ja.Ta C|iii-
^,eBiita: O pe^y petu y cpacKO.n jesuKy- roBO-
fKa KtbUHj. 3a,TpyrayVI cbomc Ko.iy, On.io je
pewa 4 *eOpyapa 1896. KH,u»uua HMa 64 cip.
JO caja XDH KpuxHKe: y „IIcKpii», .,Bp:HKOBy
Ha oGhihoj 8-iiu. Kosy" H „Viencu'*. Haj6o.T,e ce ii3pa3Ho Kpii-
Xlliap „IICKpHH.« OhOJ JBOJHUH HC CBllJH Ce,
0,T,roBop. - y „CpncKoj SacxaBu" uJxaM- mxo cy y iipiinoBemi iiSHeceHU caMO p})aBu
nao je Ilexap ITpoxitK OAioeop na KpuTUKy xapaKxepn, aKo iipHsnajy ja cy .leno oup-
ti

Moje KH>uie (/fvuxuja cpiicKiix csexaua Kao xaau, ja je npiiHaibc saHiiM.-buno 11 npapojuo.
n3Bop HcxopucKa). Osa jf KpuxiiKa H3nm.ia
y npouiJioj CBecmi ^Je.ia a HanHcao je j;p. Ci.
O;; 3arpe6a j,o Co(I)HJe. - y„BpaHKOBy
CxaHojeBuli. Epoxiiti He ojroBapa na KpiixiiKy,
Ko.iy noieo je ii3ja3nxii 3aHHM.T>HB nyxoniic
Beh ce CiiMo iioaiiBa na pycKe npo*ecope Ba-
Oa SaipeGa ao Cutjhije b:i Be.iiiKora nyxoniica
CHJiija Ma.iiiHHHa u HuKOJy IIonoBi, Kojn cy
HjeroBOJ khjU^h .leno u3pa3n.iH Kaj cy je
„IIexHaecx ;iaHa y iipecxoHUUH uyrapcKoj."
ce
oueHjUBa.nu Kao i)aqKy xeay. Ilpoxiiti Q ;t,ajhe
ocxaje npii xoMe, aa cy ^Htaxuja CBeTaua" EHre.ioBa iioBJecx jyoposaHKe periy-
noxnywH HCxopiicKU usBopu. Biiuie Cu nan jo- 6aiiKe. —y „Dubrovniku'* n.3.xa3H y noj.XH-
jHKOBajo o3oii.T>Hocxu jej,Hora npo<i'ecopa, KOJu CKy Ehie.ioea noejecr Ayopoeaune peayOAitKe,
npexPHJiyje Ha uMe KauaceBHUKa, jia HHJe na Kojy je ,npeBen, jonyniio a npaMJejfie uajo-
ype,THiiiuxBO ,JI,e.ia" ynyxHO onaKo neonpaB- jao* IlBan KanoHUK CxojaHOBHt EHxejijeoBy
jawy cpyOy CBojy. Kojhko je ncxiiHe 11 y-i^yj.- CBOJy iicxopajy Hanucao jom Kpajesi npoui.iora
Hocxu y OHOj HanoMCHH IIpoxuKeBoj (y o;i.ro- BCKa Ha nejiauKoM jeSHKy.
Bopy H.eroBy, a wa ajpecy ^Jte.iy") ocxaB.T>aMo
quxaouHMa ,";a ouene, npoqiixaBum a KpuxHKy
CiaHOJesHfea a o;iroBcp IIpoxuheB. CiiTHe on.T>einKe y cpiiCKOM jesHKV —
IIoj CBHM HaxiiiicoM Huuie y „Bp. Ko.iy" no-
3Haxu cxpyqibaK <t-H.io.xor Joaan SKuBaHORiiJi,
nmaae o KaaeH^apy. —
y 39 fipojy npo*ecop y Kap.ioBUHMa, o nojejiiHuii *u.io-
y,CpncKe 3i>cxare* rnxawnaH je OAroBop Jb. V- .xoujkum cuxHHuaMa y cpncKoM je3HKy. Jta
3yH-MBpB0Bnha. nens. nyKOBHHKa, y ojfipaBy caja je uucao: saKOHv ana-ioruje y jeSHKy,
CBora ,IIpeaJora &a H3paBHaH>e Kaaeaiapa", pequ ocTUHnu KOJa ce norpeuiHO ynoxpe«^-
o KojeM je raxaMnan pei-epax y r,Ji,ejiy*, cee- yaoxpeua r.iaro.ia h.mu-
.T,aBa jiecxo ocTaii,u,
cna 3a .peOpyap —wapx, oa Hunier cspajHHKa Til, peqa epcKunyr (ropH,n Kanyx), npej-
Je^aenKa MaxaHjOBHta npo*ecopa. OaroBOp ne jory no.
noOwja HH je^Hy ox HanoMCn pe^epeaxoBBX.
i

y ocnyAHUH cxBapBHx nanosieHa, r.OAroBop"

noAJiehe pp'i'epenxy laK h iiujuxHMKy xeaxe-
AennHjy pe4>ppoBaH.a. ^a obo oaje HCXHHa,
Haj6o.Be iioKasyje caM pe^epax yiiope^en ca
peneBBM „ojroBopOM", hhjh naeau hh ca^a ae
Hsaocii pa.^Jiore 3a ORasaB CBOJ iipea^aora aso
j'e pe*epaioM yiiaxaa xosie.
Kpo3 4»pymKy Fopy y Bocny. —
T r.M-
.iHCxy" H3nm.ie cy nyxHe GeaemKe juajoraPyca
BacH.xuja Kopa6.T.OBa: Kpoa ^pyiuKy Fopy y
Bocuy. Kapa6.i.0B je (ino a y CpCiija, a npo-
nyxoBao je 11 ocxaae cpncKe sesi.te, na je xo
uixaMuao y TpyAy, pycKoiie Kypaaay, o,T,aK.ie
ce npeBo;];H obo y ^TI;h- .lucxy.^ Ty cy
H3iiuiaii oBd oje.ma: I Kap.ioBUH. —
Ko;; na-
Baax n nioKau,. - y capajeacKoj nHaja"
no3Haxu KaaaceBHUK J[-p Tpyxe.xKa oGjauiitaBa
n3B0p H 3HaqeH.e pequ B:iax a UIoKaii,- Oh
Be.iH, ja cy xe peqti nocxa.xe jom y Bpewe
joce.x.eH.a ClioBena na Ba.xKaHCKo Hciyocxpao,
Kaj cy ce cxapocejeomi, Il-iupa n Tpaqami,
noqeau aeiuaxa c ibUMa. Pajeq B.iax a.iu B.ia
Be.xa Tpyxe.iKa, je acxoBexHa ca apnayxcKOM
peqjy (s.ia, mxo 3HaqB oj^ar, a Apnayxa cy,
Kao mxo ce 3h;i, ocxaiui cxapax Il.iiipa. Peq
IIIoKaiij ana ocHoay moK, mxo y apaayxcKOM
3»aqn Apyi, a ati, je jeMaayxuBHii jojaxaK
c.ioBeHCKB, IIpeMa xosie 6a UIoKau anaqujio
Apyiomfx. ^taHac Batu- 03HaqaBa n|iaBoc.iaBH
UioKaii, KaTOAKne y Hamesi Hapojy. e
172
OcHOBH eMnnpHHKe
IIpo*. L'BeT. K
MiiTHh odjaB.-byje, ;;a je y.npe-
Rco ca HCMaqKor, a aiecTHMime h paspa^^ao h
^OJ^ecHO 3a Haine npu.iHKe h noTpefie", no-
3HaT0 ,T;ejio ;i-pa Jepyaajieiaa: „OcHOBe eMaa-
paiKe ncuxoJiorHJe." JI,ejio ji;-pa Jepyaa.iCMa
cxpY^Ha KpHTHKa oueHHjia je Kao jio6])o, u npe-
BO,T,H.iau. je, 6e;i cyMite, \qHHHO ,no6ap iisSop
Kaj, je xTeo jia. noMorne Hauioj nejaKoj nayq-
Hoj KifcHHceBHOcTH, Koja 6aut ocicyjeBa y pa-
jlOBHivia oBe BpcTe- Cawo Ga oo.be, mok-
ja, OHJio, ;;a HHJe MecTHMuue paspat^HBao
H no;i;euiaBao, jep ce y onuiTe OHji,a rySn opH-
THHaJHocT HSJiarauba, xe He 3HaMo y ko.ihko
je una
HHUiqeBO, a y kojihko npeBO;^HoqeBO.
Jtejio he H3HeTH OKO I't TaRaKa, cTaKe 2 ah-
Hapa, a npeTnjiaxa ce npiiMa ji.o TiypJ^eBa xana
Ha a;i,pecy npeBOji,HOU,a: CBex. K. MaTat, npo*.
jaro^HH. rHMHasHJe. — MHoro pacxypn.ia, uixo je ;i;oKa3 ji,a una joiu
IIanpe;i,aK. —
J^anah, npejasaq y
5K. 0.
JaroaHHM, jaB.iba jia, he
TiypijeBa ji,He H3ji;aTH
;;o
Kifcary Eaape^oK^ y Kojoj ,Ke Ohth. no Mece-
UHwa H JiaHHMa, noGejiesKeHH ^oratjaJH h3 name
IICTOpaje H nOMCHH O SHaMCHUTHM .-byjiHMa,
Cpf5HMa H CTpaHUHMa, 3a cefeaifce OMJiaji;HHH."
CeM Tora he 6hth h hh3 3a6aBHux ii uoyiaax
qaanaKa. KiftHra he HiaaTw oko ocaM luxaiyin i-
HHx TaGaKa, 6vihe vKpameHaH ciHKaMa, a cTahe
80 n. ,^HH. ripeTHJiaTHHUH he je ,nof)HTii 3a 50
n. ,i,HH. UpeTajiaTy Tpe6a CjiaTu najji.a.'be ;i,o
15 anpiijia obc roji;HHe.
JloKpexaHH HCTOHHor
rvTHH J. IIJiHJh jaB-ta, j;a
cje;i,H)H poK npeTD.iaTe na iteroBy Kibary, Kojy
je ji,ao y uiTaMny no;; ropibHM HiieHOM. KitHra
he ii3HeTii mecT uit Mnanax TaGasa, a CTuhe
3a npcTOJiaTHHKe je;i;Hy npyny. IIpeTn^aTa ce
iiia.i.e: ypejiHwuiTBy „3acTaBe" y Hobom Cajty,
^BocancKe Bhjic" y CupajcBy u „3ope" y Mo-
cTapy. y oBOj je kh,h3h CTyjinja IlJiwjheBa o
MCTDiiHOM HHTaiby: Ka.KO ce oho pasBHjajio u
y KaKBOM je cxaiby ji;aHac. C HecTpn.TjeiteM
oqeKyjeMO OBaj cirac HjiHjheB, kojh HHKaKO
He cna^a y Kpyr pa;];a JteroBa.
Ep<J)ypTCKH iiporpaM. — JI,aTajey uiTaM-
ny KHjwra EiJffiypTCKu upoipaM y ceo/eM ocnoe-
HOM Ae~iy^ oojacHHO ra Kap.io KayuKH, a npe-
Bco c HeMaiKor Ma.iaH AH^jejiKOBah. Il3aaH.e
je rpyne BejiaKouiKOJiaua couHJajHCxa- KH.nra
he HSHCTH OKO neTHac'CT TaSaKa, a irpeTn-iaxa
je 1,5 jiHH. y nosHBy na npexnjiaTy Kaace
1
ce. ^a "OBa KH^ira ca;i,pHCH nonyjiapno hsjio-
aiene CBe npHHixwiie, n;i,eje Kao UH.T>eBe mo-
jiepHor coii,HJajiu3Ma."
CKyiKi>eHH oniicH. —
CreBaH J. JeBTuh
onCT ce HaKanno ji.^ iisjia CBOJe Cnya-'beHe
cazice, uiTO je joiu panHJe 6ho oGjaBHO ^.a. he
u3ji,aTH. IberoBH cnnca H3Hehe ocaM KH.iira
y e.ieraHTHOM nOBesy, a y CBaKOJ he (5hth no
'20 lUTaMiiaHiix xaGana. „iI,o5poTOM je;tHor ob-
ji;auiiter iiiTajinapa — bcih JeBTah
4 E .1
ncHxojioruje — capahe ce npBa Kifcara qaai ce Moje CTpaueo;ii;
y Hanpe,'i caMO jejtna
noJioHCH qeTspTHna oji;
ueJiOKynHor KouiTaHja." A j!,n 6h to Morao
yqHHHTH, no3HBa npHJaxe.'be cBora nncaaa, jia.
iiy no 1 aiipHJia noui.ty no 3 aanapa na umb
npeTHJiaxe 3a npsy KH.Kry.
Fjiac if3 Bace.i,eHe- - HeKH CieBaH Hu-
KOJiwh —
KytiexHHa o6jaB.]byje, ;i;a he H3AaTn
H Jtpyry cBOJy Kfbwry no;; obhm opnraHajiHHM
HaxnHCOM: Fauc 11.3 eace.hene vmi y itfapcrey
eeuHocTu. Tpe6a npoqaxaxH no3HB na upexnjia-
xy 3a OBy Kibury, na he ce Bna,extt ji,a je koji
H>eHora nticua pasEHJena hjih h cyBaiue ;tpcKa
uineKyjiauHJa hjih b'Jihko yo6|)aaceH.e Hmhq])}'
ocxajora, oh je HaBeo h hckc cxHxoBe, Ko.ie
je, io6o5K, BpaHKO Kp' 3 Mej;HJyM, na cb- CaBV,
McneBao. Ila nnaK ce npsa CBecK obc Kftare 1
CBexa, KoJH H OBO Moace qaxaxii!
—
PoMaHjejune CHpoTHi],e. JI,par. J. Ile-
xpoBwh llynpHJe o6jaB.tyje, ji,a he noqexa
113
H8ji,aBaxH y cBecKaMa poMan h3 caji;amH>ocxu
no^ ropHiHM HaxHHCOM. IljeHa he CBaKoj cse-
CL1.M 6hXH 10 n- flUH.
tI>paHU,ycKa 6H6jiHori)a<J)HJa o Cp6nMa
H XpeaTHJia. —
HaKo.ia HexpoBah h3 iKe-
HCBe pasacjiao je iioje;i;nHuaMa nncMa, y ko-
jajia jaE.T,a jia. cnpesia rpaijy aa ^panu^ycKy
6u6.iuoipa(fmjy o CpCuMa u XpeaxuMa^ .r;te
6h Oajia saCejieaceHH xaqHa naxnaca cbhx ji,ejia,
Spouiapa, cxyjiHJa a qjianaKa, KOJa cy uixaM-
iiiixaaa. -- Jtpa-
uaHH y pasHBM qaconacajia Ha *paHnycK0M
je 15 anpii.T no-
nauieM napojiy,
jeSHKy, a rj,e ce roBopa
H,eroBBM xBopeBaHaMa u acaBoxy My y CBHMa
HjeroBHM MHoroSpoJHHM Mana'i'PCxauHJaMa.'* Ele-
xpoBah ce oSpaha cBMMa HainiiM HayqHanasia,
KHjaaceBHauHMa a ocxajiaM jaBHHM paji;Huu;MMa,
KoJH cy nacajia CpGiraa h XpBaxHMa na
^paHU) CKOM HJiu 3Hajy mxa je ibaiaa nacaHO,
xoaie na Ha-
II MOJia Hx ;i,a ra H3Becxe
Csa caoniuxeiba
qnn Koja HaV,v sa najsrojiHaJH.
xpe6a cjiaxa Hajja.te ji,o Kpaja anpaja y Jile-
HCBv Ha CKynJbaqa Geneve Rne dn Conseil
general 6. : iiJia XenpaKy JIajiepy irpo I'ecopy
II 6eorpa;i,CKe raMnasaje.
HeniTO rpat^e cxapoj xpsaTCKOJ kh.h-
5KeBHO-Ky.iiTypHOJ noBJecxii. XpeaxcKa —
KibaaceBHBK MupKO Bpajep Hanacao je KH>n-
acuny noji naxnacoM: „Ne5to gradje staroj lirvat-
skoj knjizevno-kulturnoj povjesti." y OBoj kh>h-
3B. Koja HMa 7(i cxp. Ha K, nacau je oj,uixaM-
nao HCKe CBOJe qjianKc h3 „Yieuca". „ProsA'jc-
te" a T.()bzora". „Vienac" bcjih, jta OBa qjianua
HMajy BpejiHocT 3a icpaxaMHy Jiuxepapny h
Ky.ixypny acxopajj', „jep ce nncau yBajeK xpy-
;iao, ,na us CBOje Goraxe nufijiuoxeKe cxapuHa
npuKajKe y npBOM pejiy oho, iuto ce xaqe 3a-
ciyacHHx XpBaxa." TaKO je xy qjiauaK np-
BOM luxaMuapy JtyGpoBqanuHy JI,oGpuhy, Ce-
Bepaxauy UIuGeHaqaHimy, ntciiy XVI b.,
A. FBiuauepajy KoxopauuHy, cinnn «l>paibe
— *HHaH- ^yH;^yJIBha, cxapajera caHa HsaHa ryH;i,y.iHha.
 B E .1 E m K E 173

Povjesni spoiueiiici slob, kralj. g-rada Hobo o Cjiobchckom Ba.iKany.

3,e.io —
Zagreba prijestolnice kraljevine daliuatin- no3HaTH i-paHuycKH nyOjiHUHCxa Illapji .lo-
sko-hrvatsko-slavonske. —
Uoji, obhm jy- a3o, Kora qaxaouii Jle.ia Bck noanajy, Hanncao
raiKHM HaTnucoM y 3arpe(5y Kibiiry,
u3;iao je je ,ie.io noj Hac.iOBOM Le Balkan slave, Koje
Kpajesi npouuie roAiiHe, IlBan KpcT. TKa.iMati. fee ycKopo HSutiH y Tlapnay. Jej;aH o;i; HauiHx

Obo je CBecKa lexEpia thx cnoMCHHKa, y ko- capa.iHHKa npiiMHo je KopcKxypHe xaGase xora
JHua cy cnojieHHUH o cy;i,CKHM noSHSHMa h ;iejia H3 KoJHx ce bh;ih iberoBa Be.iHKa aanaM-
npecy^aMa o,t; ro;taHe 1355 — 1365. jbUBOCX. Mh heMO H>eMy nporoBopHXH on-
mapHHJe, mum yr.ie;ia CBCxa. Caj Beh cspaha-
CpiiCKH cnncH hh Tyt)HM je3Hn,H.>ia. — MO najKH.y Haiuax quxajiaua na aeroBy nojaBy.
y Harodnie Noviny y Cpojy 40—42 HSiiiuao je
y npeBojty na cjiOBaqKH cn-iosiaK hj pojiana Kpaj CHH>er Mopa. —
Il3Hiu.ia je na py-
„Ha3apeHH*: Ko je npiie HasapencTet/? Y — cKOM je3HKy Kibura KHe3a ra.iHUHHa no^ nax-
68 11 69 Spojy ucthx HOBiiHa iipeBe;;eHa je nucoM J^paj cumei Mopa. Y OBOJ je kh.h8w
H npHiiOBexKa Mhtc lKMBKOBnha: S.iarKa. — oniicaH nyx Kpo3 npuMopje y Ltpuy Fopy.
Ta.iiijaH<*Kii KH,H;KeBHiiK J^p. .1. naBiiiiiHK iipe-
Beo je HeKO.iHKo ojt.ioMaKa U3 Ea.iKaHCKe IJ,a- Jan Ko.iap. —
Ma „Slovenske Matice" 3 i

puvfi KHesaHiiKo.ie IleTpoBHtia iioj HaxiincoM: r. 1897 OAiiiTaMnHHa je y ajiceCny KitHaiHiiy

nSaggio di raffronti e demostrazioni concernenti pacnpaaa Jan KoUar, Kojy je Hanacao ji,p. M.
la Balkanska Carica (Jruperatrice dei Balcani) MypKo, .loueHax OeqKora ynHBepcMTexa. KuiHra
die Sua Altezza Nikolo I Principe del Monte- HMa 04 cxp. na 8". Y OBoj je kibmhchuh jpyrw
negro. —
Del Dottor L. C. de Pavissicli — jeo, y KOMe ce roBopa o ;;ejiHMa KojiapeBiiji.
Treiste —
1897. VII h 43. Obo je Beh jipyr-i IlpBu jeo acHBOxy KoJiapesoM Hsauiao je y
npeBo;i; Ha Ta.iiijancKii „Ba.iKaH('Ke Uaiime", „Letopisu" 3a ro.i. 1894- Y obom ce ;ipyruM
iiouiTo cy iLy bcIi jejHOM npeBe.iii yMOepTO ii ;ie.iy roBopn o n.eroBHM necnaqKHM ji,e.JHMa,
lIneTpo Ba.'ie, a.3u je iliixob iipeBo;i HexaiaH ciiHCHMa c.iOBCHCKOM jcjiiHCXBy, u3;i;arbHMa
H npocxa je napa^paca npai.ora ;ie.ia. Y .Du- Hapo;iHux necajia h o npuji,iiKaMa, a aa xhm o
brovniku" je uiTaianano hcko-iiiko CTpo<i>a h3 Ciiorpa<i>CKUM, nyxonacHiiM, *H.io.iouiKaM a ap-
opiiriiiiajia, h3 npeBO^a Ba.ieoBa ii n3 npeBo;ia xecioiUKHM ;te.iaMa.
naBiimnKeBa, ii3 qera ce biuu ,ia IlaBimiHt
npesojin n xaqno h Bp.io je3rpoBHxo. — 4)p,iH- Missouri Botanical drardeii. — Seventh
uycKH qacoiiHC Le Monde Moderne ;i,OHeo annual report. St. Louis, 189(3. 209. cxp. 8».
je y iipouMoj rojiHHU y npeBo.iy iipniiOBexKy Bpjio .leiia CoxanaqKa Oamxa y St. Lonis-y
Ssiaja .loBana JoBaHOBuha iioj; naxnncoM „Yi- ocHOBana je 3aBemxaH,eM HCKora Coraxaiua
di'sava Brankoviteh, lonte serbe. Adapte duserbe Henry Shawa. Cxapaoua xora 3aBeuixaH.a h3-
par E. Halperine Kamiusky" (npeBeo E. Aji- o,t^ 189
;i,ajy r. HSBemxaje o cxaH>y h naape-
)

nepHH-KaMHHCKuj. Y upeBo;i;y Hjia h xpw c.iHKe, jOBaujy xe Cauixe- IIo ;ioca;^amH>HM a3Beiuxa-
Koje je uspajH-ia r-u.a .leKOHT. jn>ia bh;i,h ce, ,ia fiauixa qana Bpjio jiene na-
npeiKe, le fee iiewa cyMH.e nocxata aKo —
CjipT CMana-are MeHniha. - MyBCHii en- Befe a HHJe —
je,naH o;i; HaiMo;iepHHJax saBojia
CKu cues IIsaHa MajsypaHiiha upeBeo je Ha c.io- xe Bpcxe. Hy obh ce aSBemxaja oj;jiaKyjy a
BaqKu Dr. HBaH BpaHiicJiar Sox, paBHaxe-i uex- .lenoM HayqHOM cajipacaHOM. JJo ca;;a cy .loneja
pHH>CKe pea.iHe msiHaSHJe, noj, umchom: Smrt' .xen Hn:i cxy;iHJa o 6H.T>KaMM nor.iaBaxo \\:\
Smail-agy Cengijica. .Piesen od Jvana Mazura- CJe;i;aH,eHHx JtpjKasa. ^.laHKe ^onyibyje bcuhku
nica. Tlacou i nakladom Karla Salvu 1<998. ijpoj c.iaKa ocofjaxe .lenoxe.
l!|eHa je 20 iiOBquha. JI,o cuja je osaj cnes
MaacypaHuheB ujiao na cpncKOM ocaji H3j;aH)a yMETHOCT
KOJe hapHJiHuoM Koje .iaxuHuu,0M, a npeBe-
jen je na qeniKH, no.-bCKii, pycKU, HCJiaqKH, Hapo;i,Ho noaopHmxe y Beorpa;i,y. — Y
Ta.iHJaHCKii, MayapcKH (npeBoo He;i,aBHO jip. E. jaHjjaptj Meceuy obc ro;i,aHe Qhjio je y HapoA-
Mapra.iHh npo*ecop cJOBeHCKux jesHKa Ha (5y- Hosie no3opauixy 28 npencxasa. 0;i, OBax je
;i;uMnemxaHCKOM yHHBipciiTexy) h cajia eBO n oajio Jejna BaHpe;i,Ha ("KOHuepax), 7 jiHeBHax, a
Ha cjiOBaqKH. Ilpe^a. eaJioM necMOM je Kpaxan ocxa.ie cy Bcqepibe npejicxaBC. KoHU,epax je
YBOji, y KojcM ce, no KaSHBaay ByKa Cx. jiasao ^paHxameK Ohaphick, uap. Kp. ji,Bop-
Kapai^nfea, roBopH o ncxopHCKOM ;iorai)ajy obo- CKa Bapxyo3, y3 cy;i;e.TOBaHje K. JIa*axa, Bap-
ra cnesa, a aa xum HeKoJiHKo peqn o Maacy- Tyo3a na KJiaBapy. Ha ;tHeBHBM npeji,cxaBaMa
pannKy h iteroBy necnaqKOM pajy. Ilocjie;;- jiasana cy: ;;Ba oparHHa.ia {^Kpemc Mup a Mu-
fta ;;Ba Jincxa cy nPoznamky" (^6e.TieuiKe) y kg- .loui OopenoeiiK), qexapa npeBo;i;a c *paHuyc-
JHJia ce oSjaraftaBa oho uixo je nejacHO. Kora (MaM3e.i Hutijui., IIlTeAuomiii,a^ Kpeua
oceera, A^pujana JleKyepepoea), je;i;aH c He-
SlOA'iiik Naucuy. — y ni)amKOMSlov- je jiaqKora {KyUna uanuna). Ha BeqepftHM npe^-
nik-y naucny cb. 281 h 282 HSHUiao q-ianaK o cxaBajia ;;aBaHU cy ji;Ba opuraHa.ia {M&Kota
:

jyacHHM CioBCHiiMa. Ty cy ojte.ijUH reorpa*cKH, caaeaj KOMa;i; B3 HniuKor acHBoxa y qexHpii

eXHorpatCKH, ckohomhh, .mxepapHU, yMeTHiiqKH qaaa, c neBatt.eM, no npanoBexKa Cx. CpcMua
II HCXopHCKo-Ky.iTvpHu. .iHiepapHH je ;i,eo h3- y;i,ecao Be.ija M. Ma-tKOBafe, jasaH iipBa nyx
pa,iuo AP. la- UlypMUH. 8. janyapa, arpan G nyxa, —
IXap>uit,a MiiA2iii,a,
 174 A E .1

HCTopucKa jipajia y neT qiiHOBa, nanucao ^*, jecKoaa 3aeepa, Par y Mupy, ITaAara n .lyA-
(^HMHxpiije Jl,yKH}i ;],npeKTop rHMHa3HJe), MysHKa Hmi,a), jsfia, c HHrjinniKora (Mactomku TjJtoeau

o;i; IloKopHora, jtaBaH npBii nyx 14 Jan., HrpaH H Otcao), jiBa c qeuiKora (Joeau Xyc a TKuiuKa,
jBa n.Nxa), ocaM npcBO^ia c ^panuy^TTwra (JlyT no jejian upeBO^i, ca pycKora [^umina nyfia),
OKO acMjbe, MaucM, Taxa-ToTO, Ce.haKu aaeMufi, MaijapcKora {Ainewa) a ca umaHCKora \^on
SajeAHiiMKu McneoT, JlpaMCKe .iy;\02Juje, Tpu.iou^ A-teajJO, jipasia y nex qanoBa, nanHcao Jloa
Boa 3a weTwj), jifi?i npeBojia CHesiaqKora (C'e- Anije-io ji,e CaBeji,pa BOJBOji,a oj^ PaBaca, npe-
-bcw Kao Mu.iuonap u Yptijeji AnocTa)^ jej;iH Beo ca lunaifcOJiCKora X. C, Jtasaqo, ;i,aBaH
c iHirjiuiuKor [Pimapa III, xpare^inja y nex npBH nyx 21 aiapxa nrpan ;tBa nyxa
,
. —
Ha
uHHOBa, Hanucao B. IIIeKcnup, ripcBeo c ch- npe.icxaBaMa oBor M'ecen.a najo je CBcra 6876,7"
r-iecKor Dr, JIasa KocxnK, jiaRaH iipBH nyx 30 ji,UH. Cajio na ^^hcbhum npejcxaBaiaa Ohjio je
j anyap a, urpan ;i;Ba uyxa). Ha iipcjicxaBaMa OBor npHxojci 1880,50 ji,kh. HaJBuuie je najio na
Meceua najio je cBera 13658, 3i> ;i,hh. Ha Ban- „CeocKOM Jioan" (568 ;;hh.), 3a xhm na „npe-
))CMHOJ iipejtcxaBH (KOHU,epxy) najio je 842,70 n,H03H" (411 JIHH.^, a najjiaite na „CpncKHM
;],HH. Ha .iHeBHHSi npe;i,cxaBaMa iig,Jio je 3404 H,BexnMa" (262,50 ,Ti,aHapa), APyre cy^Beno^-
,iuH. HaJBume je na.io Ha „MaM3eJi Huxyiuy" je,T,HaKe (318,50 n 314,50 j^viH.) Oji BCMepaux
(ii80,50 AWH.), 3a THM Ha „Aj,pHjaHH JeKyBpe- ^pe7^cxaBa naJBHUie je najio na ^Jlymany"
poBOJ" (651, 'lO ;i;nH.), a HaJMaiue na „Mi'iJiouiy (615,.'>0), a sa xhm h.) „;ioH-AjiBapy" Ka;i je
OflpeHOBiiJiy'* (3'JO ;ihh.) h na „KpBHOM impy" npBU nyx jiaBan (498,10). HaJM!tH>eje npnxoj,a
1 355,50 ;iiiHapa). 0;i; Be^epibux iipejicxaBa ^nonejia „na.iiaxa a JlyjiHuna" (86 ;i,hh; a „3a
HaJBHme je na „IIbkoboj ciaBii" (1041,40
najio Kpyny" (94,10 ;i,hh.), a o;; ocxajiHx hu naje;;-
;tuHapa', Ka;i; ce xpeta nyx ,iaBaJia (npBH Hdj HHJe Ohjio Buine oa 400 jiHHapa. na;ia y
iryx 33,50 j^uh.), sa xum na „IIyxy oko aeM-te"
1 oqu ^a je, npcMa ocxajiHM Mecen;HMa, oBora
(967,40 AiiH.) H „PHqapj;y III" (7(35,30 ;i;iih.) Meceua Ohjio Bpjio Majio npHxo^a na npej;cxa-
Ka,T, je npBu nyx HaJMaibe je iiajio na
ji,aBaH' BaMa. To ce mojkc jiaKO pa3yMexH, Ka i ce ana
,.Ce.TjaKy a iijieMaiiv" (149,40 ,t,mh.), 3a xhm na ;ia je xora Meceii,a ^nBao CBOje npaji;cxaBe n
„3aje,T,HMqK0M acHBoxy" (15., 60 ;i,uhJ h na unpKyc „XeHpn", qnJH cy npHxojtn, Oes cyMH>e,
„JI,paMCKHM Ji\'Aopuja>ia" flG'? ,t;bh.). MHoro upeMauiHJiH no3opHmHe upaxojie. II y
— y ifiedpijapy weceuy ohjio je 14 npe^cxaBa o;i; jipyroM cBexy HMa nope;i no3opHiuxa h Jipy-
KoJHx cy 3 j;HeBHe, a oci xajie Beiepite. Ha Aueo- rux pa3HHx 3aOaBa, ajin ^a uosopHuixa Oyjy
HII.H npejicxaBaMa .naBana cy : ;iBa oiuirHnaJia xaKO Majio uoxoijena — caMo ce y nac Moace
(IXapima MuMiua ii MapKoea ca6.ha) a je;taH ;iecuxH.
npeBO,'; c HesiiiKora (<l>paHii,y3ii y IiiiHu<. Ha
BeqepitHM npe;i;(xaBaMa JiaBann cy: je;i;aH opn- Kazalisni godisnjak. — ynpasa xpsaxcKor
rtiHaji \HeMaH,a), ce;iaM iipeBoj,a c *paHU,yc- 3eMa.i.cKor Ka3ajiHmxa H3ji,ajia je Kazalisni go-
Kora {TaraToTo, Epuanu, Focao^a c uciMeMi- disnjak 3a roj^HHy 1898 na Jienoj caxHHHpa-
juMa, EHeiuwjm,a Mu-iena, llyKDeHUK PouBpuH, Hoj xapxHJH- KH>H3KHU.a HMa 66 cxpana na Ma-
.^ipaMa y nex qnnoBa m mecx cjimca, naniicao Jioj f". y OBOj je KibHJKHUH HiHeceH neo paj;
JKopjK One, npeBeo c <i>paHu;ycKor JI,yuiaH A. sarpeOauKor unaopHiuxa o^ 1. janyapa 1897.
T>OKMb, ;i,aBaH 24 a-eSpya pa. - Pootce Jlapou -
,T,o 1. janyapa 1898. rojinne. 3a ji,eBex Meceua
u JlpaMCKe .lyAopuje), ieji,aH npeBOji; c neMay- no3opnniHora pa^a ;i,aBa;io ce '-!80 ujte;i,cxaBa,
Kora (Hmue wcewe) ii je;;aH npcBDj; c jmr.XHUi- Me})y KOJUMa je OiiJio 56 noBiixexa xpsaxcKHx
.•

Kora (Pwiap;; III —

nrpan ,T,Ba nyxa/ Ha
npe;i;cxaBaMa oBora sieccua naJio je CBera
4(594,05 Ti}itt. Ha ;i,HeBnHM npej,cxaBaMa Gn.io
je npHxo;ta 977,75 j;uh. HaJBunie je najio na
„<I>paHny3HMa y Khhh" (50-> ^wh.), aa xhm na
„U,apwuK Mh.ihuh" (333,25 jhh.), a HaJMau,e
na „MapKOBOJ caCtw" (13H,50 jihh.;. O^ Be-
qepibHx npejtcxaBa najfiojbe je npouiao „Ph-
qapj III" (800,50 ,HHH.), 3a xhm ,IIyKOBHHK
PoKfjpUH" (474,30 m'a.), a naJHaite cy npn-
xo;i;a jajie „Hauie acene" (89,40
x) " ?,JIipaM-
CKe jiy,T,opHje" (101,90 ;t ), a ocxa.ie cy CKopo
uojtje^nHaKe.
—y Meceu,y .uapry 6njo je 22 npeji-
cxase, oji kojhx je nex jtHCBnax, a ocxaJie
BeqepHje. Ha AHeeHUM npe;i,cxaBaMa ;i,aBaHH cy:
JlBa opHrHHajta (Jlodpujia u M^MeuKo n Cpucne
II,eeTU), je.T;aH npcBoji; c *paHuycKor (^ee cu-
jJOTiiii.e), }eji,a.H c HenaqKora {npeii,uo3a) n je-
jian c MayapcKora npepa},eH (CeocKa aoao).
Ha eeneprbUM ^pe;^cxaBaMa jtaBann cy ABa
opHi'HHajia (M'ueoT aa Aunapi H JI,yiuaH), Hd-
xnpn npcBO^a c ^pannycKora (^loeen ciooaAe-
HoM o6pa3unoM, Tpimom u IxuKo.ie, 3a KpyHy.-
CeeitJbCKu 6ep6epuH)^ xpa c nesiaqKora (^u-
— 11 (acbcx ;i,paMaxa a ji.Be onep"), pycKux 4,
qeniKHx 2, cJioBenaqKHx 1, <i>paHuycKHx 18,
HHi'JiHuiKBx 6, neMaMKHx 9, xajiHJaHCKux 2 u
ca nopBeiuKor, rpqKor h iiHAHCKor no 1 ho-
BHxex. — 0;i, 280 npejicxaEa jtasajio ce 94 Apa-
Maxa, 29 onepa, 10 onepexa, 7 Oajiexa h 4 chm-
<i>OHHCKa KOHuepxa. CpasMepno en CBaKH ko-
Ma;i, ;i,aBao ;i,Ba nyxa. 3a xhm je y oBoj KibHJKH-
UH usjiojKCH penepxoap 3a 1897. r. pe.a,OM no
MeceuHMa. Y npoiujioj ro^nnn y sarpeOaqKOM
Kasa.TOiuxy Ohjio je o;;280 npeacxaBa 32 npe;i-
cxaBe, Koje cy jiaBane nocjie nojne ca cnyuixe-
HHM nenaMa, Mel,y KoJHJia cy Oh.ic h ;i,Be Oec-
njiaxne 3a yqennKe cpeaitux uiKO.ia. Com xora
Oh.io je uyuKux npeAcraea, KOJe cy jiaBane ;ia
Oh ce npocx Hapo;^ ynosnao c najOo-tHM flCJiHMa
jlpaMaxcKe jinxepaxype- OsaKBHX je iipe;i;cxaBa
Ohjio 18. —
rocxoEajiH cy y nponiJioj ro;i;nHH
na sarpeOaqKoj noaopHHun: A^a A^hhh onep-
CKa nesaqHua n3 Ilapnaa, Ayj3a nji. Epen-
: luxaJH, neBaqnua OeqKC ;i,BopeKe onepe, Teja
HeniHlieBa neBaquua ;iBopcKor nosopHinxa y
Ulxyxrapxy, JIhjih Jlejo neBaqiiua h3 Maaa-
na, TeMa BeJiHHunoua neBaqnua; EpMCX 3a-
kohh, xaJiHJancKH r.iiyMau ca cbojom ^pyaca-
 ]; E .1 E m K E 17^

HOM, MiJxaH.10 IIcaH.iOBuK pejiixe.i, 3eMa.i,CKor UHMa, MH ryGuMO je^Hor oj. BpcHHx HauiHx
iiosopHuiTa y IlHcCpyKy, JleoH <I>yMara.Tji onep- KitHaceBHaKa y Beqy 13 25 ob. Mcceua acny-
CKH neBaq- 3a thji je y oboj KibU/Kuuu cuucaK cxuo je CBOJy .vyiuy JI,p. Hexap MaxKOBuh,
npcTn.iatieHux .lojKa, na HMeHa yiipase a ujia- npo*ei;op aarpeOaqKor yHHBepsHxexa y nen-
HOBa xpsaTcKor KaaajiHuixa (r.iyMuu. sOopHO 31IJH a jyror'ojumHjH qjan ii xaJHHK jyrocxoB.
ocoG.te, UHBH.THH opKccxap, yqeHuuii
oa.ieT, aKa;t'Muje SHaHOCxa u yMjexHocxH. noKoJHii
xpsaicKe ;i;pa>iaTCKe uiKO.ie). Ha Kpajy cy ueHC MaxKOBuK pojtuo ce y Ceiby ISxO ro;i;. ii 6co
jtHCBHiiM a BeqepHjHMnpe,ncT,iBaMa 3a .T,paMaTe je ciiH ciipOMaiuHiix pciaxe.ta- IIoiuxo CBpuin
H 3a onepy, HOBiiHe Ko.j<; ^OHOce pe<i>epaTe o rnMHasHJy y Mecxy pol,efta, oh ce ynrnue y
KasajiuniTy, a wa iioc^iexKy npaBH.ia xpBaxcKe Ooroc.xoBujy^ npu ceibCKOj uiicKynuJH. ¥ uiko-
jipaMaxcKe lUKO.ie. .xu je Hajpajtnje yqiio reorpa*HJy ii iicxopnjy,
u Befe je Kao oorociOB IV roAHHc xe npe;i-
Hejia cyjiite ja je oBa KftHHCHua rioxpeuHa
Mexe upe;iaBao y ceibCKoj riiMH.i3uju. Ho CBp-
H KOpHCHa CBaKOM OHOM KOJU CC OpHHe O CBO-
uieHOj Goroc.iOBiiJH upMMu MOHaiuKuqHH H noJ^e
Me nosopuaixy —
obomc iipejcxaBHUKy napo;];-
Hora jyxoBHor /KHBOxa —
a Hapouiixo Kaja je
y ofi.iuHCiby riapoxujy 3a Kone.iaHa.
uaB Ka reorpa-mja a ucxopiiJH Hiije My ja.ia
A.ih ."by-

OBaKO xa4H0 H jeno cacxaB.^eH. He Hh finjo

Miipa Kao CBeiuxeHiiKy, Beh ra je cse no,T,''xu-
p},aBO, Kaa 6n ii Haiue HapojHO norjopmjixe
u.a.ia ;i,A xpaacii cpt-TcxBa ,^a xe nayKe npojyHcii.
uiTajiiia.io npH Kpajy CBaKe roAUHe nper-ie^
3a xo My ce vKaace ,ioGpa npu.iuKa, jep Gaui
cBora paja.
y TO aoOa B.xa,T;a je cnpeMajia pe*opMy cpej
n.Hx uiKO-ia, na KaKO Hnjf iiMa.iia ciipeMHiix
nPOCBETA HacxaBHHKa 3a reorpa<i>ujy, ona je pa^^o j,a-
Ba,ia cxHiieH,inje 3a H3yq .Baae xe HayK". Ta-
JaBua npe;i,aBaH.a. —>' oun IXbcxh 5:8
KO Ham noKojHUK. Kao .tyGHxe.'b reorpaonje. ao-
Mapxa y rpa},aHCKOj KaciiHH jpacao je ni)e,ia-
Guje noMOti, xe je npBO cxymao reorpa*HJy j
Baite JI,-p Mn.iuBDJ JoBaHOBiili iip(j<i'ecop mo-
paAy y i/MeTHocru. Be.iHKoiuKo.icKo ,T;py-
•
Beqy ha 3a xum y Ilpary. CBy;ia ce y mKo.iu
uoKa3UBao Kao BpejaH ii oj,.iuqaH pajtHUK, ii
mxBO „noopaxnMCXBo" npiipel)yje y aiipmiy
xoM je CBOJOM Map-tHBomhy cxcKao ,T,oKxopax
jaBHO npej^aBan>e y jiBopHuuu Be.i. HlKo-ie, na,
i>HJioco*nje Ha npamKOM yHUBep3uxeTy.
Koiie he npo*. Be.i. niKo.ie Jl,-p MiuaH Joaa-
HOBuh —
Baxyx roBopiiTU Tojie: KaKO ce Haui
y TO je ,io6a reorpa-t-iija Gii.ia y npeoGpa-
Hcaj\: cxapuju npapiui reorpa<i>nje nanymxajy
Hapo;t xpaHii. —
Jl-p CxeB. M. OKaHOBHh iipn-
ce n CBaKO tc/Kh 3a XyMOo.xx PiixepoBHM —
pe})yje y Be.i. IQko.iu HeK'MUhO npe;iaBaiLa
xeopHJaMa. Saxo aycxpiicKa B-xaja noiu-Tje hc-
U3 HayqHP nejaroruKe oj 7 no 1'2 anpiina y
KO.iiiKO M.i .Ijiix .T>y;iu y Bep.xuH ja c.iymajy
KopHCT yqnxe.x.eKor YjipyHceita.
PHxepa, xora cjaBHor reorpa*a. Met^y xhm hu-
xoMUUMa Guo je ii Ham MaxKOBnK, Koju ce
MopaaHO-novMHe 6ece,T,e. — 22. ob. m. ue.xora acuBoxa rioHOCHO mxo je Guo yqewiiK
Mopa.iHo-noyqua Oeceja y fiorocioBiiju,
<jM.xa je
xaKO c.iaBHOx nayqeibaKa. Ho noBpaxKv h3
Ha Kojoj je Haja ToAopoBuii, xoHopapau Ha- Bep.iHHa j;or)iije 3a npo*ecopa y npBOj raMHa-
cxaBHHK CorocJiuBHJe, roBopuo o noeoM HaMuny 31IJU y Tpauy. Ojaxjie ce xaGu.iuxupao 3a jio-
ao^usahja eimotpaja. ueHxa reorpa<i>uje na CBeyqH.iiiraxy. A.xh npe
HO mxo je xo nocxiirao Ujcra npenecxe 3a npo-
JlpnciaBa. — y Koxopy je cacxaBJben na *ecopa Bapaa:,iuHCKe rHMHa3nje, na sa thm 3a
poqiiiH OA'lop, KOJH fee 6 anp iijia obc ro;inHe npo*ecopa pe;iJiKe y 3arpeCy, y KOjoj je ocxao
npoc.iaBQxu nejeceiorojuuiibHU)* KH>uaceBHora j,o 1884 ro;],HHe. Te rojHHe oiBopn ce npBU
pajta cpncKora necHHKa npoxe JoBaHa CyHji;e- nyx Kaxejpa reoipii*HJe na 3arpeGaqK0M CBe-
laKa. yqu.xHmTy, Kojy hokojhh MaxKOBnti 3ay3Me h
;;ocxoJHO je Jto CBora oj;cxynaH,a 1892 roj;HHe
.IH^HH rJIACOBH npej;cxaB.T>ao.
noKOJHor MaxKOBiifca ncnyiteH
H,eo atuBox
IIoHacHH MnaH. — PycKH apxeo.iouiKu hh- je HcnpecxaHUM pajoM. IIpBe CBOje KUjiiaceBne
CTHxyx y U^apurpajy ciaBao je o Mapxa xpo- panose MaiKOBHK je Kao PuxepoB l)aK h3 ;i,oGa
roxHinifcHny CBora nociaHKa. Tom je npu.iHKOM repMaHH3auHJe oxnoqeo na HCMaqKOM je-
,

HsaGpaH 3a noqacHor q.iana xora HHCxaxyxa saKy. HpBH je HjcroB pa „Topogra))Msclie

i :

CxojaH HoBaKOBnfe, nam uoc.iaHHK y U,apB-
ypajkY-
DoJiosKno AOKTopaT. — Ham capaAHHK
JoBaH Xai^H-BacH.ieBHh no.xojKuo je joKxopax
U3 *HJioco*CKnx HayKa Ha GeqKOM yHUBepcu-
xexy. Xai,iH-BacB.T:.eBHk je cBpuiHo n Cieorpaji;-
CKy BeanKy HIko^v ncxopncKO-^H.xo.ioiiiKii
o;;ceK. ^ecxHxaMo.
Karte des Gebiete.s S. Michel di Semmo in
Yien, gezeichnet von Fra Maro dem beruhmtes-
ten Cosm'ographen des XV
Jalirlmnderns," mxaM-
uan y „Mith. geogr. Ges." "Wien 1859 rojinne.
y HCxoMe aGopHBKy npaonrnxno je jom Hene pa-
;i,OBe, U3 Kojax ce buju ja ce napoquxo Ga-
BHO HCXopajoM reorpa*uie. Paj,0Be na nameM
je3nKy hokojhuk je OTnoqeo y „Knjizevniku" Dra
PaqKora. Ty cy My HaJBaacHHJa pa^roBu „Geo- :

grafska obelezja Balkanskoga poluotoka" a

•f*
Uexap MaxKOBnt..
Jl,p. y jtanaMa — „Marko Polo starinom Dalmatinac". Hope,-]; obhx
Hiima cnpoMaraHa KH>H3;eBH0cx jaKo oce-
Kaji,a pa^oBa OH je MHoro pajuo na cxaiucxnun xpo-
TH Ma n HaJMaHjH rvGaxaK y cbojum pa^HH- je;tHe Kpa.T>eBBHe, a jejnoM je 6uo nacan mKo.i-
17t) ,1,
CKHx reorpa'tcKHx yijiCeHHKa. Ajih npase a seLe
ciioje pa3,0Be MaxKOBuK je OTnoqeo y jyro-
cjaB. aKa;i;eMHJH, y KojoJ je oh je;;uHH, Moace ce
petiH, OA noqcTKa ;io cBOje CMpxii npe;iCTaB.tao
re6rpa*cKy HayKy. Y npsuM cbojhm aKaji,eM-
CKHM pa;i,ifcaMa hokojuhk je pacBexjiHO h o6-
jacHHO MHora xaMna Mecxa ii3 xproBauKo-no-
.iHTHiKe HCTopiije ;i;y6poBaM. peny5jinKe (uixaM-
iraHO y nRadu" VII h „Starinama'* 11) ca cyce;i;-
HHM,T;pataBaMa, AocoCuTOje OBaj pa;i;, jio^aBUiu
Kao ;],onyHy: „TproBaiKH o;i;Hoiuajn Jl,yupoB-
HHKa ca cpe;i,. HTaJiHJOM" (Rad XV), nocxao
npaBH HayiHH pa;t, Kojn ce h ji,aHac CBy;i;a
BCOMa UCHU.
Kyji. H KaMo cy BcKy c;iaBy ii HayiHHiKH
r.iac Hauiejiy MaxKOBuhy npnOaBHJie aeroBe
pacupase : „Putovanje po Balkanskom polu-
otoku" mxajinaHe y „Radu" XLII, XLVI, XLIX,
LXII, LXXI, LXXXIV, C, CVI, CXII, CXVI,
CXXIV H GXXIX. Te cy pacnpaBC ynpaBO
CJiuKe. Koje HaM MaxKOBati npy»a 3a nosHaB iH.e
cpe;i,HjeBeKOBHHX npHJiHKa na BajKaHCKOM IIo-
ayoCTpBV. One cy xaKO xeiie^bHO a uayqnHUKH
K3pa})eHe, Jta hm Hesia HUKaKBnx saMepaKa,
Koje uu HM yGajaae Bpe^tnocx. CBy^ia cy xe
pacnpaBe npn3Haxe Kao npasK Hayian pajioBH.
Hopej jyrociOBeHCKe aKa;i,eMnje, Koja mx je
H3;i,aB.i.ia, npH3Ha.Tia Hxje h nexporpajlCKa aKa-
;teMHja KOja je noK. MaxKOBwiia noiacxBO-
Ba.ia H36opoM 3a CBora qaana.
KaKo KH>u3KeBHHM pa;i,oBHMa xaKO h pojto-
.byu.T>eM, Koje je y CBaKoj npujiauH noKa3HBao,
jep je CBe ."byoHO cpncKO h xpBaxcKO, noK.
MaxKOBHh 3ac.iyHcyje xpuJHO cehaite u bcihxu
cnoMCH. Oh je Oho HCKpen npHjaxe.i, Dra
Jl,aHHMntia H ,1,0 rpoOa ra je Hcripaxuo.
yPE^tHHK
^p. Jl^par.M. Ilas^oBnt
E J.
IfceroBC cy 3acjiyre KaeaceBHC xojiHKe ji,a 3a
H>HM Mopa ceaKo 3a3Ka;iuxH, kojh .Tjy6H jyjKHo
C.lOBeHCXBO.
HeKa je cjiasa cejoM HaiueM reorpa4«y ii
BeqaH cuoMen !
t Be;i,eoHOBh lUnniKHH. —
Pycn cy aary-
6bjih aks.Be^HKa HOBCRa. 2i a>e6pyapa yMpo
Je iipo*ecop xapKOBCKor ynHBepsHTeTa n. A.
Be^eoiiOH. On je 6no iipHJaxe^ caoiteHCKHX aa-
po^a, a Ba yHHaepcuxexy npeAaaao je ciOBea-
CRe jesHKe. Kao npeAceauHK h haub MnirHx
cjOBCHCKHx AoCpoTBopuHx ApyuiTada MBoro ce
6pnHyo 3a ocjo(5ot)eH>e iio.ijapM^seHax CjoseHa.
— ^pyra je ryOHxaK PycHJa npexpneAa cwphy
H. lilMUiKHBa, HyBeaor pycKor c.iHKapa- Oh
je pobeH 183 ro/i. h Kao
1 yMeieHE paAao je
iiyHHX 40 roiHBa. IjaBBo noibe aeroBa paAa
6aA0 J3 cdHKaae nejsaiua h y lOMe je iipeaa-
DHuiao CRe AocaAainae nejsauiHCTe. KojIbko je
OB 6ho yMCTHHK BUAB CO H laxjc iiifo cy My
CBe cJHKe OTKynAene H CMeuiTeue y pajne 60-
raxe rajepwje- Haj6o^e ce najaae y itocKOb-
CKOJ raaepBJH TpebaaoBa. Cbojhm paAOM ohh
cy ocianH.iH BeTHTH cnoMCH y cbomc Hapo;ty.
HcnpaBKe. — Y npouiJioj cBecun „JI,eja''
noxKpaJie cy ce aeKe norpeniKe y EeMuinaMa.
TaKO Ha cxpaHH 526 y pyGpHua YMeTuocT xpeSa
^a cxoJH HaxnHC: „Hapo;i,HO nosopuuixe y Be-
orpajiy " Ha cxpann 527 y oejeuiun O^miko-
euH HSocxaB.-beHa je peq: „;i,-p TepxHcp." Ha
cxpaHH 530 y neKpojiory BeJiHMnpa Toflopo-
BHfea Ha Kpajy M3ociaB.'beHe cy one peia: „no
HeKo.xHKO CHpoMauiHHx J^aKa, Koja ce xaMO
niKO.iyjy."
B.IACHHK
Ct. M. IIpOTHt
I 1
rOBOP nPO$ECOPA MBOMHPA JOBAHOBHTiA

HAJi; MPTBIIM TE.IOM nOKOJHOrA

^OPI&A C. 'BOP^EBHUA
Ha 6eorpa;icKoj ace-ieSHimKoj CTaHHuu, 29 anpnjia 1898.*

3ap ]\[{ Te, 'loOKo opaTG, xaivo r.ie;!;aM? hoti; tiim

eeuK^ejH ea MpTBa'iKOM KOR'rery tbomg? — Kaji, cmo ce
Ha,najiPT, ja h ocTajiH tmoJu :q)yr()Hn. j^a heMO tg r.Te-

;;aTH no;i, M.iaAeHa'iKUM HciineM, KaivO neeeo c BepeHii-

Li,oM H,T;eiii Meby cjuixoBHxMa. Ajih, kixji, 6hx cxao MCKa-
liHBaxH CBoje 6o:ioBe. name oo.iOBe sa tooom, Tpeoa.io on
,T;a iipecTaHeM caM ceoe caB.iabuBaTH, nycTHM Max na- j^a

Bpe.iHM cysaMa, Koje on ooii.iaTO noTGK.ie, Aa caMO one ro-

Rope, OHe —
pe^HTiije oji, CBaKe pe^n Moje. HnaK ji;y>K-
HOCT saxTGBa o,'^ Mene —
;[i,y7KH0CT h npeMa Te6ii, j^parn

T>ypo, — ji,a ceojc epue ch.iom yTHniaBaM ii na iiporo-

BopuM y HMe ;i;pyroBa Hainux na noc.iOBHMa Koje cm

:jaje;i,HHqKii c H>HMa pan,Ho: y HMe ^maHOBa .leKCHKorpa*-

CKora op,ceKa cpncKe KparheBCKe aKa;i,eMHJe Hayna, y
HMe ^i.ianoBa ByKOBa o;^&opa (sa H3^aBaH>e H>eroBHx
;^e.^a). y hmg ocxajiHx ;i,pyroBa tboj'hx na HayqnoM h
KH>Hax-eBHOM nojty. Jep >KajiocT hii tooom nnje .inqna;
He ocxajy caMo cbojh 6e3 CBojera, Beh MHorn cpnCKH
paTi,HHi],H oes capa3,HHKa, MHore cpncKe ycxanoBe — ca,i.

oes T>opba loopbeBHha — 5er5 noc.ienHKa.

*) Ho SeaemKajia yxBaheHHM na npaTH>H. Fobopkhk je 6ho yMO-teH 0,1,

ype^HauiTBa „Ji,ejia.'* j;a ce h y iteroBO mue onpocTH c noKOJHHKOM,

I i
II

C Tora MO.TTHM Bauie ItpeocBeuiTeHCtBO, mojihm caB OBaj

TyvKHH 36op opahe h cecxapa T)YpHHHx, ;T;onyeTHTe mh ,T,a npeA
BaMa oii,pTaM caB paji; noKOJHHKOB na thm iio:i,HMa. SaAOBO-
;r.iihy ce iipn tom HaJKpyiiHHJnM h HajnoTpe6HHJHM noTesiiMa.
ira oneT he ce uMaTH ^tocxa pebaxH, jep je OBaj M.iaTi,H mm-
BOT, 3a CBera HeKo.iHKO paAHiix roTi,HHa. to.ihko ypasHo, 3;^ je
MHoro ocTaBHo, no Heny heno ra cnoMHitaTH. A y TOMe penalty,
aivO r/nero,^ Hsoiije 11 Moja .inqna Tyra, nehe hh ona 6hth Tyi)a
H ycaMjLena. 3ap h nayKa h cpncKa KH.Hra ji;a ce .iH6e rjiacHO
3a'/Ka.lHTH 3a IKHBOTOM KOJH je H>HMa H HaHXOBHM nOC.lOBHMa iipH-
CTHrao OHaKO yivie^an, cnpenaH KaKo HajcnpeMHHJn MovKe 6htit?
Bhbuih 3a npeMe CBera CBora y Beorpaay, Bpe/^an
niKOJiOBaifca,
Kao HaJBpeAHHJH. oj],.iHqaH ycnexoM Kao HajoTi,.TiHqHPiJM. y ochobhoj
Kao H y Be.iHKOJ hikojih, y rHMHacHJn Kao h Ha npo^ecopcKOM
HcnuTy, /KejLaH yBeK HayKe, :/KyTi,aH ^a^ He oTpnn occTHe npas-
HHHe y CBOM 3HaH>y, noKoJHiiK je oxHniao pi y Be^, ,T,a h xaMO
imcTaBH CTpynno oopasoBaibe. TIa h xaMO je, Kao ro.i OB^^e y
oxaTj[6HHn, iioiKeo HCXH OTi;jiHqHH yciicx. jej],HaK0 cxeKao upH3HaTte
H caMy .^,y6aB cbojhx nacxaBHHKa.
Ajth, hh
ce niKOjroBao, T>opl)e loopbeBHh nnje 6ho caMo
;a,OK

y^eHHK KOJH npuMa, Beh je jora 0H,i,a noqHH>ao CBOjy po;iHy

aKXHBHOCx. >' Hamoi Be.iHKoi HiKo.iH OHO ie Mei)y OHHMa kojh
ocHOBanre npBo cxpyqno y,pymxBO 0M.ia/i,HHCK0. ncxopncKO-.iHxe-
l)apHy ;[i,py:^K.HHy, Kojy oh, c 3,pyroBHMa, Ha3Ba hmchom Be.iHKora
yr.ie,T,HHKa : ,,^aHHqHK". Ty ce 03;Max noqHH>e H>eroB cxpyqaH
pa^,. Oh, H3Mei)y CHXHHJera, npcBO^n, HcnpaBjba rTi,e xpe6a, j^o-

nyn.yje cxy^HJy yHHBepcHxexCKora npo*ecopa pycKora. TI.iaxoHa

PvyjiaKOBCKora. o nauieM qyBCHOM necHHKy h BjiaAHii,H JlyKujauy
MyuiuiijKOM. 'JoypHH pan hiko.ickh y cennnapy y BejiHKoj ihko.ih,
CBexocaBCKH xeMax narpa^en npBOiM Harpa^oM, o;i,.TiHqHO H3pal)eHH
npo^ecopcKH xeMax Mory npecKO^HXH, jep jom HMaM ^^ocxa cno-
MHftaxH. Ha npBOM My je Mecxy, sa xo, npoyqaBaHjC c.iaBHora
cpncKora necHHKa CnMe Mn.xyxHHOBHha Capaj.iHJe. Ha xomc
je HeKo.iHKC ro,T,HHe pajiiHO, luxaMnao h onex ce na hcxh npe^-
Mex Bpahao. xaKO T^a je T)opt)eBHheBa pacnpaBa —o Capaj.iHJn
HajnoxnyHHJa h HajxeMe;r>HXHJa y nanioj KfT>HVKeBHOCXH. A Hcxa
je xaKa. no Ba;r,aHocxH Hspajjie h SHaqajy y Fuuiroj HCxopnJH kh>h-
 Ill

AeBHoCTH 11 paciipaBa o ;;pyro>je cpiiCKOM imcij,y 113 Bochg, ]\Ia-

THJH ^HBKOBHhy Je:iamaHHHy. Taj

ryH;:;y;iHKeBy caBpeMenHKy.
My cnnc cxeKao He ca.MO npaBo Ha ;^OKTopcivy ;tHn.iOMy nero
je
H Ha luxaMny y ,,r.iacy'' nanie aKaAeMHJe HayKa. ILeroBa 6ho-
rpai'uja HacxaBHHKa namera iia Be.iHKoj niKO.in, noKOJHora Jo-
Bana BoniKOBHha, H3pai)eHa je TaKO iicto 6pH5K.T>HB0 h ca uyno
nHJexexa.
0;i, THX orimnpHHx cnHca neivrajy .AiaH>H snaiiaj hh noKOJHH-
ivOBH KpahH n.iaHH,H. Hapo^iHTo KH>H/KeBHe oii,eHe, npiiKasH H 6e-
.'leiuKe no ee.xnKOM opojy naiuHx KH>H/KeRHHX h CTpy^inHx :ih-

CTOBa: .,BocaHCKOJ Bioii," „Ko.iy." ..JaBopy," ,,HapHHHKy,"

,,CTpayKHJioBy," ..BpaHKOBy Ko.iy,'* JarnKeBy ,,ApxHBy," „npo-'
CBGTHOM r.TiacHHKy," „HacTaBHiiKy, " .,Jl^ejiy" h t. ji. Ko.ihko je.

Ty caMo pa^a HesHanora, pabenora 6e3 cjiaBe HMeny pa^HH-

KOBy, a.iH c nyHo K(3pHCTH 3a caBpeMGHHKe name! IlyHO iiMa
noc.ioBa KH>H'/KeBHHx. npeivO noTpeoHHx n KopncHiix, Koje Ma:io
Ko xohe ;i,a pa;^i. jep cy TeuiKH a n.io;a;oBH hm HenyJHn 11,
BehHHOM, He3HaHH. Arm hokoJhhk HPije na c.iaBy mhc.iho, Kaji, je
MHoro H MHoro CHare y Tane pa;;oBe y.iarao, hhth Ka^ ce Kao
KopeKTop je3HKa h c.iora y ..PaxHMKy" h.ih iiOMohnnK ype;nHHKy
opHHyo ;;a y thm .incTOBMMa oqyBa CBojeM Maxep-
..lI,ai)HHHKa''

HSeM je3HKy. cpncKOM je3HKy, cnasH namoj na ciOBenCKOM jyry,

CBy ooraxy qncxoxy, ocxane y ooH.xaxocxH CBOJoj Sricxap Kao
jj^a

cy3a, Kao njianHHCKH hoxok. Ha^ie.xa, Koja je Kao cxpyqan *h-

.lo.ior HcnoBej^ao o cpncKOM je3HKy, HHJe Morao xjonexn p,a ce
u y -/KHBOx He yBo;i;e. xe hx je xaKo HpHMeH>HBao. '/KpxByjytiH
xoMe xo.iHKO ;iparou,eHO BpeMC.
Ta xe'/KH>a npaKxn^KH no;:(M>Ke nauiy KH>H5KeBH0cx, H,e-
j^a

roBa .TbyoaB npcMa H>eHy naupexKy MHHH.ie cy xe je y^ecxBOBao

y pa/i,y oko BHuie naninx .incxoBa. Jom Kao Be.xHKoniKOJiau, oho
je y Kpyry M.iai^nhcKOM Koje je c ^anH.xoM }KHBa:LeBHh.eM, Kao f

ypeji,HHKOM, noKpeny.xo ..Ko-xo,"* na je noc.xe c hcxhm ypeflHHKOM

HacxaBHO pa^ Ha „JaBopy." Iloc.xe je, xpH ro^tHne, 6ho iJian ypebH-
BaqKor o^oopa „HacxaBHHKOBa.'' Bho jeje:i,aH oji, noKpexaqa naxpH-
oxcKora .xHCxa „ycKOKa." A ^JI,e.iy" je (5ho xaKoi)e, c ^pyroBiiMa, no-
Kpexay, xe My ocxao aq CMpxH je3;aH 03; Hajnpe3;aHHJHX h Hajr.xaBHH-
JHx capaj^HHKa. ^yro 5h oh.xo pe^)axII mxa je cbc hokoJhhk y xhm
IV

pe;;aKiJ,njaMa ypa;];uo, a ;i,a caM y ii)HMa imcao

neh oho iuto je
lie ('noMHH,eMo! T[^ocTa je pehn ji,a je HeKe o;^ thx rmcTOBa oe's

Ijype H TjypHHa ypehHuaqKora capaji,HHmTBa tcuiko m saMHCJiHTH.

To.iHKO je oh oho snaxaH ^eo y ft>HMa.
TaKaB, ^a ce noTnyHU,e npeji,a ohom ^lera ce njmxBaTH. oho
je, y ocTajioM, oh y CBa^eivi j^pyroM h y CBaKOJ hph.t:hu,h. y H.era
je cpu,e KyH,ajio c.iojkho c yMOM HjeroBHM. ^Ihm 6h yM.7:)e aeroBO na-
uijio niToroA 3a npaBe^no, sa nouiTeno, — ocehame ra je H^eroBo o;a,-

Max Ha xy cxpany HarHftajio, xe ce sa xo h Morao sajiaraxH sa H;i;eje

CBoje CBOM ^yniOM, cbhm GnheM cbojhm. IIocBexHB ce Hayu,H, aG.iare

HapaBH H nnxoMa BacnHxaita, oh y namoj oyqnoj oopon, uynoj 6e3-
o63HpHHXHenpHJaxe:BCxaBa, HHJe HMaoBH^nnjera yijemha; ajin, KaKO
HO CBOjoj HHxen:HreHu,HJH nuje Morao ne cxBaxaxH h ne npaxHXH na-
poAHH :.KHBox OKO ce5e, H^ao je o;[^peheHO no.inxnqKo MHm.TbeH>e, KOMe
je, Kao H CBaKOM cbom na^ejiy, oho npeaan cbom T^yuioM cbojom. Y

HoriHXHHKHM Ha^e.iHMa cxajian, cxajao je yBeK roxoB aa npHism CBe

HOC.ieAHH.e xora, a.in HHKajii HHJe noyMHO ji,a ys h>hx BevKe wmxa .xh^i-

Hora HHXH HKaKe CBOJe Kopncxn. Ta Ha^ejiHOCx HonnxH^Kora yse-

peH>a HajiasH.xa je HpHSHaaa koji, cbhx, na oh.xh h.ih ne ohjih
H>eroBH jeAHOMHC.xeHHij;H. TaKa npHpo^ta h xapaKxep oxBopH.xM
cy My npncxyn y nmpoKHM KpyroBHMa nosnaHHiiKHM. a CHOjenH
c BaHpeji;HHM xaKxo:si y^mnPLXH cy 6h ce Ma.io ko, a cbo nac
]\ix

HHa^e OBae HMa ji,ocxa caKyn.TbCHHx, Morao uixo na T>0Ky nosKa-

.xHxn, a 6ani ce hhko HHKa?], nnje Morao noxyiKHXH ji,a je oji; H>era
OHO HenpaBe^HO HanaTi;Hyx.
^loBCK xaKora onxohema, xaKora Mopana, xaKe cnpeMe oho
mhoxhm sGopoBHMa h yjipy^KemnMa. Hapo^Hxo
je T^paroH,eH g.ian
xpe6a CHOMenyxH y xom nor.xeay H>eroBO ^iJiancxBO y ynpaBH
.,IIpo*ecopcKora JI,pyHixBa" h y nameM naJBHrncM cxpy^moM na-
cxaBHOM xe.iy, T.xaBHOM IIpocBexHOM CaBexy, h n^eroBO ho-
BepeHHHixBO y .,CpHCK0J EttHaceBHOJ 3anpy3H," Kojoj je oh oho
H ;a,o6poxBO]).

HoKOJHHKOBa 3ay3HM;BHBOCX, Bpe^HOha, Ha/KJLHBOCX XO.IHKO

je BH^na oH.xa, :i,a, Ka^ je Kapai^HheBa nocMpxHHna npemjia y ;np-

iKaBHe pyKe, h Ka^ cy ce ;],p/KaBHH Hpe^icxaBHHH.H naniH bhachi

HpcA je^KHM ro.ieMHM MHOuixBOM pyKOHHca H CBaKOJaKHx xap-
xnja, KO.xHKO ce Mor.xo HaKynnxn caMO ko^ onaKora reHHJa.iHor yMa
H oHciKe iiuc.ioHMtiKe iicTpajiiocTii c KaKHMa je Be.iHKH ByK cpii-

CKOJ KibH3H c.iyvKHo Aix iiyHo iiG CTO.ieha. wa;i, ce n])e]x TcXKom ro-
MH.iOM, Kojoj caMo jej^aH incu opoJH iipeKo 4000 K0Ma7i,a, cxa.To
c oueBH;i,HOM ayjKHomhy j[,'a cbg to Tpe(5a iiper.ieTi,aTH, o^aopaTH,
cpej^HTH H iionncaxH, — iih Ha Kora ce ;i;pyrora HHJe moiviu iipn-

po;a,HHJe iiomhcjihth, hhth ce iiomhc.ih.io ;i,a M07Ke cue to ypa-

^HTH, Hero Ha OBora noKoJHHKa. Ta;i,a je ynyhen. ca CBora na-
CTaBHH^H^ora noc.ia y hiko.ih. na Taj ])a^. H Taji;a ce nop; me-
roBOM pyKOM ona roMH.ia. npHMrbena onawo KaKO ce cjiy^iajno
BaxeK.Tia y Bpe^ie CMpTH Bc.iHKora Kapai,iHKa h H>eroBe Hacjiep,-

HHij,e, cxa^e npeoopa/KaBaTH y cpel)eHy aoiipKy. no^iecny ;sa HB^aBa-

K>e H npoy^aBaae, nopeA cbc ;;y6ime h Be:rH»iHHe ^OTa-
TaivO ;i,a

J^a^IHJe^ nanier nouiTOBaHja iipe.Ma on,y hobc cpncKe KH>HVKeBHOCTM,

TCK op cap MovKCMO yn])aBo i^naTH ko.ihivO je bcimkh oh oho,

Ko;mKo H>eroB pap miipoK n TCMCJbaH.
IIoKOJHHK je napo^HTy iiamay hok.iohho ByKOBoj npenHCu,!!,
HHCMUMa Koja cy H>eMy nncana h o,proBopnMa H.eroBHM. Oh je

H>y He caMO cj)epH0 h noimcao. Hero ce ^ao na KynjbeH>e By-

KOBHx HHcaMa KOJa cy ce ca^yBa.ia Kop; noTOMaKa ByKOBHx npn-
jaTC.Taa. 3a to je nncao hoshbc npcKo HOBnna, nacTajaBao ycMCHO h

upcKO HHcaMa, na ce ^nrao h oonniao bcKh peo MecTa no Aycxpo-

yrapcKoj: Hobh Cap, Kap.ioBii,e, Bpop, 3arpe6, Be»i. Ilpar, Byp,HM-
IleuiTy y KOJHMa cy vKHBe.in Kapai^nheBH ponncHHU,!!.
HTp;.

3a THM je TV orpoMHy rpal)y CTao cnpcMaTH sa niTaMny n

Beh je OHO cnpeMHo jep,aH peo. ^eKajyhn pa h Ta BpcTa ji,oi)e

na pep,, sa H3p,aBaH>e na cbct, noMarao je ocTa.iHM H.ianoBHMa

ByKOBa opoopa y ohom uito cy ohh Hapo^mTO ypep,miKy
pap,H.T[n,

,,rpaMaTHgKHx H no.ieMHHKHx cnnca" ByKOBnx, a caM je H3p,ao

jepny KH>Hry: .,CpncKe Hapop,He IIpnHOBeTKe n 3aroHeTKe", KOJa je
yr.iepa.ia cBCTa npe hcko.ihko MeceH,a.
A.iH, npeKo CBera Tora, noKOJHHKa je o^ieKHBajo hobo no-
Bepen^e. CpncKa aKap;eMHJa nayKa oeme op,.iytiH.ia nspajpixH hob
cpncKH pe^iHHK, pe^HHE naniera KitH'/KeBHora jeBHKa paHaniH,era.
CpncKa je .ieKCHKorpa*Pija h p,o xora 3ay3e:ia HaJBnpHHJe mccto
y ciOBCHCKOM CBeTy. ByKOB ,,CpncKH Pje^nnK", T^ann^HheB ,,Pje^-
HHK H3 KH>H:>KeBHHx cxapHHa cpncKHx" ^aHHqnheB n Byp;MaHOB,

,,Pje^iHHK cpncKora h.ih xpBaTCKora jesHKa" ^hhc pa Ham napop;

 !

VI

Mehv CBOM c.ioBeHCKOM upahoAi HMa Ha :ieKCHKorpa*CKOM iio;i.y

MwcTO ncnpeji; cbhx 0CTa;iHx, ii MohnHJHx h oopa^oeaHHJHx oti, nac.
Ivai; je, hobom TeKOBHHOM h ycnexoM na tom nojLy, xTe.ia aKaji,e-

MHJa yMH6:>KHTH Ty, ^laK TaKO Be.iHKy, ciaBy h oGHJiaTOCT Haiuc

KfbHre H HayKe, Ka;a; je Tpeoa.iio noTpa^KHTH el Hab.H qoBeKa
KOJH he HacTaBaHTH na.^ie 071; onaKHX BejmKana, KaKH oexy ByK m
Jl^aHH^mh H KaKH je Byji,MaHH, fiena ce iia/KH>'a oKpehe na BOJty,
Bpe^Hohy H ciipeMy namera H36op
noKOJHHKa, xe na itera naj^a
iiyH qacTH H noBepeita, h OHnocxaje ceKpeTap .leKCHKorpa^CKora
()ii,ceKa aKa3,eMHJHHa, kojh ce o i],ejioMe tom nocny h 6aBH. Pa-
;j,ehH Ha tomc saji^aTKy, hoiuto je oc.io6ol)eH 071, niKO.iCKora pa;i,a.

HOKOJHHK je nocTao r.iaBHH pa^HMK h noKpexaq CBeny : oh je

npuKym^ao onG.iHOTeKy sa 03,ceK; oh cacTaBJtao cnHcaK KH.Hra
Koje he OHTH rpal)a h TeMejtH HOBOMe pe^HHKy; oh 0CTa.nHM ca-
pa;i];HHi],HMa pasjuaBao nojeji,HHe cnnce Koje Tpe6a ^mTaTH h y
H>HMa o6ejiejKaBaTH pe^n 3a HcnHCHBame ; oh cacTaBHO ynyx-
,
CTBa 3a CKynjbaffie pe^ra no HapoTi,y: oh oj^p:>KaBao Be3e h npe-
imcKy ca cbhm CKynjta^HMa, c B.iacTHMa h ca capaTi;HHixHMa; oh
HansHpaBao KaHU,e:iapHJy o^ceKOBy; oh caM 6e.ie'/KH0 pe^m 3a hc-
HHCHBafte na neuiTO h HcnncHBao; oh Ha;i,rjieji,ao CBe ocxajio nc-
nHCHBaH.e, Koje ca^a, ji,ok mh
ncnpahaMO, h3hoch y
H>era OBaKO
aKaAeMHJH npeKO. 150.000 KapTona, meroBOM pyKOM cpet)eHHx no
a3oy^HOM peity h pacnopei)eHHX no KyxnjaMa
H niTO BaM ]\o caji;
OBO CBe ,
Ty"/KHH soope H3Hecox ne
, , ,

ocxaB.Tja 3a cooom KaKaB cxapan, nero TpHTi,eceToroAHraH>H M.ia^nh,

KOAie HCMa HH nex roji,HHa 071; Kaji, ce Bpaxno ns Beqa ca niKOJie.
Obo.ihko je, 3a oBaKo Majio BpeMena, Mor.xa napajtHXH caMo me-
roBa Bpeji,Hoha. ysivinxe y3 xo: ji,a on CBOJe panose nnje :Nrorao
6p30 paanxn, jep hx nnje .Morao caMO h3 rjiase nncaxn, Beh 7i,a
cy, occM ji,pyrora, saxxeBa.m yBCK BejiHKy n onuinpny .inxepa-
xypy, ,T,y6oKO HcnHXHBaH>e, CBecxpano npoyqaBaae, MHoroopojna
H navKJijHBa ynopel)HBaH.a, — na he Be.miiHHa H>eroBa pa3,a ohxh
o^iHxa xcK K'dji ce cuopocx, Kojy xaKH hoc.iobh 3axxeBajy, o)\MepH
c KpaxKohoM Bpe-MCMa, 3a Koje nx je on caBJia^ao.
A navKJLHBOCT je H.eroBa npn xom on.ia neooH^na. TpavKehn
yBCK iHCxy MCXHHy, He 3a30BOJbaBajyhH ce HHKa^ KaKHM 6h,io npBHM
 VII

pecy.tTaTOM, nero kphth^kh ce .ipvKeKn npeMa CBeMy, jiok ce ro^i, ne

OH yBepH© ^a ce y nocTHrnyTy Ta^iHOCT h HayqHy hcthhhtoct BHiiie
He MOyKe nocyMH.aTH, HHJe HMao Mnpa. ILeroBa nan xeMejLHa CTpyi-
HOCT H Ta H>eroBa 5Kyji;K.a sa casnaifceM h hcthhom minvLJie cy ra
aiiocTOJiOM OMHJLene My HayKe. Tora je, c pa;j,ouihy ii03,T,paB.r.a-
jyhH CBaKH Tyi) ycnex na tom no-i^y, 5ho ii omxap cy;i;HJa w oii,e-

itHBaH CBaHHJera pa;ta. omxap onaKO hcto, K.ao uito je oho npeMa
caMOM ceoH. Y xaKHM npH.iHKaMa , Kao h Kap, ro.i, 6h xpeoa.xo
HCKaaaxH CBoje MPiin.TjeH.e, oho je o;nJiy^iaH h oji,ceiiaH. Hnje raejtao
je .iH Tora qaca sro^Ho piKh oaiu npaBn,e h.iit oh 6o.T3e oh.xo oko-
.iHuiHXH H H:-5BHJaxH; OH 6h nomao na ony cxpany, Ky;iia on mv
naMex KasHBa.ia xd xi)e6a hKh, na Gn.xa xo cpe;i,nHa h.xh ,'\ecHO
H.iH .leBO, H nponiyvKiio ne CBphyhn h ne Mapehn xohe .in xH.>r rpe-

,l()M narasHXH na npenpewe, sa^p^aBa^a n :^aMepaH.a. TaivO je mo-

rao pa^inxH caMo qoBCK kojh nnje ivie.iao iia CHxne oGsnpe .inqne.
HH TipeMa ceoH hh npeMa ^pyrHMa. A ji^n je xaKaB oho ,^o cp'/KH
KocxHJy CBOJHx. noKa3HBao je napo^inxo cboJhm ^p^KaaeM npeMa
naMepKaMa Koje cy ftCMy tinftene. To snaMO mh n.e-
Haj6o.7>e .

roBH npHJaxe.i)H. Bh.io KaKO on.xo oho mxo ohcmo, no cpn,y h no

Ay'/KHOCXH, CMaxpa.xH ,ia My xpeoa Kasaxn — 5.iaro h.xh onopo.
yMecHO H.xH uaK HcnpaBe.iHO, — HHKa;ii naina saMepKa nnje y
n.eroBy cpny ocxaBH.xa xpara kojh 6h — ne o;^H)HBHO nepacno-
;iO/KeHjeh ^.lOBO.ijy y H>era, nero hh yMa.ino cxapo npHJaxe.ijCXBO
H HCKpeny .T>y6aB ,T,pyrapcKy.
Ako xaKH nocxynn,H nocBep,o^iaBajy H>eroBo nonixoBaae xy-
hera yBepeH>a h MHni.T>en>a, meroBy rbyoaB k hcxhhh h k npnja-
xen.HMa, ohh oxKjiHBajy joni je;i;Hy n.ieMennxy n,pxy — caMonpe- •

ropeBaae. Koje ra je n,e.xor npoviYHMa-io. Y aaoopaB.ijamy na ce6e

H na CBOJe yro.tHOCxn nraao je ;i,o Kpajn^Hx rpaHHU,a. IIjDeAaHOCx
je noc.xoBHMa, kojhx 6h ce npHMHO, OH.ia xonHKa, .fl,a ce6e, CBOJe
33;paB.7ie nnje HHKa^; mxe;3;eo. Pa,T;ehn hx. nnje mhc.xho na Kopncx
Kojy HiCMy xpeoa hh na mxexe Koje soor h>hx movkc
pia pionecy,
ilo^eKaxH. Ka,i je jecenacaKaneMHJnn o;i;6op c.iao HsaciannKa kojh
he V Beqy npnnpeMHXH cbc mxo xpeoa Ti;a ce ByKOBe kocxh npene-
cy. H H3a6pao 3a xo noKOJHora "Bypy, on (5e3 npeMHraji.aH>a o,t;-
.lavKe OHaj xpenyxaK kojh je CBaKOM ^OBeKy y CMpxHo:sr Bewy naj-

cpehHHJH. xpenyxaK Ka;n; he c BepeHHii;oM cxaxii npe.^^ o.rxap n

VIll

CBeiiiTeHiiKa, o,i;.iavKe ra, — ax, Tj;a ra Bnme nocie h ne T];o^eKa !

— caMO ,T,a OH ce Morao o.^asBaTH aKaTi,eMiiJHHy uosHBy, riynoM

MacTH H iioBepeita. H no TOMe nosHBy, oh iio Be^iy, 3,a CBy,T,a h
CBe CTHPHe, TO.iHKO ooHJa H HaBa.-byje, a TaivO Ma.TO na ceoe nasn,
,T;a (Mil c.iyTHMO, a Bor 3Ha kojihko je cjiyTfta onpaBTi,aHa) sajKi-
l)yje oo.iecT Koja ce noc.ie nsBpse y apyry niTO ra gbo y OBaj
KOB^er no.TO'/KH.

IBeroBO je 3;qiaBJLe h ;];0T.ie oh.io nevKHO, noj^pHBeno eenpe-

KHAHHM pa3;0M H HaiiopHMa. CBaKOM ^oopy H HanpeTKy pa,!, HPije
Morao o^oHJaxH no3HBe ca/i; na OBaj ca;i^ na onaj nocao. A ji;a oh hx
Morao cepiuHBaTH, h iiopej^ pe;tOBHHx, OTKH^ao je o;; o;^Mopa h g^
CHa. /I^aH>y h noKy iio^ijeAHaKO je pa;i,H0. TaKO je Morao jta nocjiOBe,
npnxBaheHe, nspa^yje ne caMO KaKO xpeoa nero h Kap, Tpe6a. Hnje
6h.io c.iy^aja 3;a je ooehao ;3,0HeTH uito HanHcaHO na ;\a He ,t;o-
Hece jj,o ooehaHora poKa. ILeroBa je pen on.ia noya^^ana ,
yBei:

o,ip-/KaHa, H aKO no i],eHy OHora hito neMa i\eHe — s.ipaB.T^a

n VKHBOTa.
TaKO je nocTynao uito sa H>era ^.yvKHOCx nnje (5H.ia npa^na
l)eH. BeK je yseK ity ;ny6oKO ocehao. HnKa;!, ce oh Hpe.i; ;i;y:rKHonrhy

HHJe yK.iOHHO, HHKap; ce y aera HHJe noKasa-ia paBHO.iyniHocT,

K.iOHy:iocT, Tytjeae 03; Be.iHKHX 3a;i,aTaKa oopasoBana CpoHna. C

THM npe^aHHM yBepemeM H>eroBHM Mor-ia ce y H>era MepnTu caMO

;(;y6HHa .T>y6aBH npena Hapoji,y, mnpHna cxBaxama oxai^oHHe. Oh,

KOJH je Kao npe,T,MeT CBora,-npoyqaBaH>a HMao cpncKH jesHK y

CBCMy npocxpancTBy cpncKHx noKpaJHHa, OHaj .lenn jesHK kojh
HaM caMO H3 ;^yme K^eAoia Hapop,a Moronie hshcth h onaKO npn-
Ka3aTH y nay^iHOM BH;:te.iy ByK h T^annqwh, oh je Kao ^ocTOJan ,

HjHxob yqeHHK. c noAJe^naKOM .T^yoaBrty npaino p,pymTBeMe no-

jaBe mnpoM D,e:ie name oxa^ioHHe. TJ^a H>eroBH naxpnoxcKH no-
r.ie^H 6y/i,yTaK0 mnpoKH, oppe^HJio ra je y Haupe;i, H>eroBO po-
^eae. T^ok My jej^an po^Hxeji, 6enie hchoa PyanHKa kojh ce no-
HOCH xaKOBCKHM IJ,BexHMa, ApyrH My oerae ns IIIexep-CapajeBa,
HOHOCHxe r.xaBe GccanCKe, a oh caM oh pohen y OBOJ npecxo-
HHU,H oOHOBrbene KpajteBHHe.
ITpeMa BocHH npeMa HjChhm cxapnM pa;^HHu,HMa (Mn.Ty-
je,

THHOBHhy n TI,HBK0BHhy), npeMa caBpeMCHHM Tpyni6eHHii,HMa xa-

^roulH.HM c HapoMHXoM xon.iHHOM ;i,Hcao. Ko.ihko je caMo na3Ho
 TX

,,BocaHCKy Bn.i} '"

it sa H>y pa;3;Ho, TeniKo on oii.io ncKasaTii, ii

y OBO^r he Be.iHKOM yij,Be:BeHOM CKyny Ma.io ko necTaHaK iteroB

OCeTHTIl OHO.IHKO, KO.IHKO Bh.ihh" iipe^icxaBHHK, kojh je Ha liiypiiH
.,

nycTH r.iac OBaMO noxHxao.

TaKor eTO CjjOHna ;i,aHa(' eaxi)aH.yif.'MO ,

TaKora 6opii,a h;^-

rvoHc.MO ca;i. Ka;i Ha.M jo HajiiHiiie oiio iioTpeoan. Hame KO.ieno

TG-Jcaw ooj oHJe. bcihiimhom He MaH.n o^ oHora koJh ce no^ier-

KOM oBura BCKa oho na Mriuiapy h na ^^J,y6.i.y. na Ma.iaJHHii,H h

iia/byonhy. JecT h oho oh.ki HecpaisMepna 5op6a — Ma.iene maKe
ea cii.iOM o:\ CBera; ajiH hh ^aHauiH^a 6op6a, Y;ie ce GpaHHMo o:\

HpocBOTHe H Ky.iTvpHO-Tio.iHTHMKe xytjHHCKe Haje3;i,e H Tji,e BojyjeMo

c MpaKOM He3HaH>a hh jc AraH.e y namoj je 6opr)H
Hecpa;^Mepna. A
MHoro xe'/Ke 5opH,y BOJenaxH. H)era He oHHJa, Kao na JtyTOivi orpa-
Hijy, HOKjiHu ;npyroBa n npHCKa xaTOBa , SBeKex caoarha , pHKa
TOHOBa; OH HCMa Kon,a •/Ke|)aBHii,y, ;ui ]"a i^anece na HenpHJaTerr.-
CKe ])e,iOBe; ne r.ie;i,a ra Bejtpo neoo u japKO eyHH,e.- Oh y co-
oHii,H, qecTo pacxjiatjeHoj. y :ia,T,HM:beHOM Ba^^yxy npn c.iaooj ,

CBeT.iocTH, caM, oes pe'ui K(^ja xpaopn h.ih ynyhyje, npHHocn

•/KpTB-y 3a '/KpTBOM. 0,1, CBora y.Ma. o;^ CBora 3J^paBJba. Te cy vKpTBc

CJiaoo snane. jep hhcv MyJHO h mvMHe. a CTpanme cy, jep mhofo
/KHBOTa Koce, jom CTpaninnje, ihto vKpTBa. aa CBe BpeMe 6op5e —
pa,ia, me^^a KaKO joj ce oTiaiAa KOMa^ ho KOMa;; •>KHBOTa. Cbcct je y
H>e oopoH He sarayinn
H>eHOJ HorHOHJH To.iHKo ja'ia, IHTO ce y OBOJ
yM:i>e y 6opau,a, y h.hx hh uaca ne npeoo.iahyje CH:ia npocxora

Harona koJh c.ieno jypH ^arse, ovlro ^a ceoe ca^ysa ohjio j^a ne-
TipHJaTe;ta npeyxHTpn ;ta oh H^eMy npe maBe ne ;^o})e. To me-
,iaH,e CMpxH y o^h ys^nvKe, bhcoko, ;tynieBHO jynaniTBO pa;^HHKa
KaKH je noKOJHHK OHO. Jep OH oeme oopau, cp^an h .lOCTHVKan,
CHy.-^a na 6e.ie3H.

Ca.MO je:^HOM nac cbc H3;ui^e, 'Boko: Bcpa ce y neBopy npe-

TBopn: TH —
^ocTH/KaH —
He CTHVKe Ha CBoje MecTO. HsHe-
BejiH nac, jep nac ocTaBH HaJMaae na^a-
oH^a Ka;^a ce tomc
CMO ocTaBH MaJKy
: Koja je caMO 3a xeoe /KHBe.ia h He>KHy
,
,

3apyHHHH,y; ocxaBH po^oHHy h npHJaxerbe h ;;pyroBe h no3HaHHKe

H HOuixoBaone. cbc KOJHMa CH OHO .T,y6aB, hohoc, HOXHopa. 3a-
HixHxa. noMHm.i,ajyhH uixa Ch mui cbc 6ho cbc naM je xevKc .
 !

X
noMHiujbaTH Ha OHo.uHKe Haji,e Koje nanac caxpaityjeMO c to6om.
Ty pe^i Moja eso Beh npecTaje , h oo.iy xpeoa ^oirycTHxii cjio-

6o3;hhjh hs.tihb; Tpe6a mh ce y HMe tbojhx

capaAHHKa pac-
TajaTH c T060M... Hh mh, Kao hh th, HeheMo, T)Oko, ohth Be'iiin,
ajH. AOKJie Hac xpaje, TBora ciioMena y nac h c eaMa y HapoTi,a,
,

He MO'/Ke HecTaTH. A h MHoro h MHoro aon,HHJe Kaji; roji,

, kojh
no3HH HayiiHHK 6y/T;e npeBpTao jihctobg HCTopnje cpncKe nayKe.
Hahii he, Mehy OHHMa kojii cy 3rpaTi,y, BaCHOBany ByKOM h J\a-
HH^mheM, HacTaBJBa.iH y obom nameM Ko.ieny, HMe M.ia^a h pano
upeMHHy.ia paj^HHKa, Te he ce h c iteroBHX yeana, jaMa^mo, ,^yro
irocie Hac OTHMaTH rjuac, Kao h mchh caj^a: —
Bor Ti;a npocTH T)()])},a
'^^BopheBnha
I I

t
4p. 'B01»'BE C. 'BOP^EBHH
riPO<Mi:coi' TPETvE r>Kuri\\3;cKK thmhach.ik
pol,eH o. HOBCMOpa 1867., yMpo 26. anpaaa 1898. ro,i,HHe.

Bh.io je jom npn.iHKa ;vd ce „^e:io'' vbhJc y i;pH()

H DVKa.iH Kora iiecTHTora ii ciipcMHora pa^nHKa na c.ia-

oaHKoj Join cpiiCKOJ kh^hhu. a.in ra ce xa vKa.TioCT HHKajta

iiHJo TaKo neirocpe;^HO koihko y oro npii.iHn,n,
^tOTaiv.ia j

Knji,-d je e.Mphy M.'ia;u)ra h BaHpej^no Map.i,HBora khjH-

•;KeBHOi\i iioc:ieHHKa ..JI,e.iy''^ oxprayTa ^ecHa pvKa , sa-
;uiHa Mv paHa. Kojy Mopa BXi,iaTn . a.iH Kojy Ke Tew c
-MyivOM npeoo.ieTii. jep je CMpT OTpr.ia je^Hora oji, naj-
Map.'bHBiijux H3 oHora Ma.iora a.iH oayiueB.T>eHora Ko.ia,
Kojeje .,3,e.io" ocHOBa.io H^anac joiu ctoJh qBpcTO ysa Hb.

OcBHT 26. anpH.Tia obc ro^uHe OTprao je MaxepH

npMMepHora CHHa. BepeHHii,H HevKHora eepenHKa, Apyro-
BHMa H3 ;i,na ;i,yuie HcnpeHora apyra, iipHJaTe.^nMa iipa-
Bora iipMJaTe.ba. cpncKOJ kh>h3h cnpeMHora paji,HHKa,
iiyHora .tyoaBH h o;i;aHOCTH nocjiy KOMe ce nocBexHo, ,

..^e.iy'- OHy HevMopny pyny Koja sa iieTiipn rojtnne

.

H>eroBa H3.ia>KeH>a HHJe nponycxH.Tia 3a6e.ie7KHTH totobo

HH je;tHV KH>H'/KeBHy nojaBy y nac . xe je cxBopn.ia y
„Jl,e:iy" ony Baa^a iiyny ii iicD,piiHy py6pHKy „Be.ie-
>KaKa''.Koje je ^Hxao CBaK, ^hm ce MaiuH CBecKe h Koja

I je YiipaBO H uMH.ie.ia
HO.ie MapH
..^e.io''

aa KH.H>KeBHH yKHBOX Haul.

cBaKOMe y Cp6HJH. kojh

I
 Xll

^a ceM oBMx oe.ievKciKa iiokoJhm 'BoKa HHJe ypa3,iio nHKa;^a

HHTUTa ;i,pyro, ;i,a ko;:; itera HeMa HH^iera o;i; cnera Ma:io ^lac iio-

MciiyTora, iiyno oh oh.io paa.iora sa „Jl,eao", j^a ce yBHJe y xeniKy

HpiiHHy II ;ui /Ka.'iH aa xaivOHM capa^HMKOM. A.^ih ra oho, npaxehii
H neiiehH Kao ^laconwe cbc liito aaxnaxa ji;i)yuiTBeHH /Khbot. Mopa
:;Ka.iHTii join h bhuig h xe/Ke, Mopa h xohe ra :.KajiHTH, a HiiKa;u,a

He npeJiavKHTH.
IIoKOJHHK T)OKa poT^Ho CG y Beorpa;i,y 3. HOBeMopa 1867.
ro^HHe, oani na ^an CBora KpcHora HMCHa. OcxaBiuH jeji,HHaii, h
je^HHa iia^a h yxexa T],o6poMe oii,y h ^o iiovKpxBOBaHja ne/KHoj Ma-
xepH, pacxao je h o;:i,pacxao y Hen])eKH;a,H0J JtyoaBH, na'/KH>H, 5pH3M
H nesw, pasBHO ce qoBCK. kojh je snao caMo sa ji,o6\)o. 3a HCKpe-
Hocx. 3a n])HJaxe;BCXBo, 3a ne^KHocx; xyh CBaKOJ npHXBopHOCxw.
naKOCXH, 3.xo6n, HenpaB;3,H: cxao je na cnary noBeK KaKBHx je- ,

Ha vKa.xocx, BeoMa Ma.xo y Ti,aHamH>eM ;i,pymxBy pa3BH0 ce Ka- ;

])aivxep, KoJH 3ac.iy:rKyje ji,a My ce cBaK t],hbh h ,^a ra CBaiv n,eHM

M Houixyje. H xy je naJBeha luxexa y OBOMe ryoHXKy; xo je ohu

HO Hemy he ji,0BeK :^KHBexH ycnoMena na itera ^laK h OH^a Ka^a ,

necxane cbhx nac, 6jih/Khx hjih ;i,a:bHx, kojh /i,aHac naancMO naj,

H>eroBHM joui HeiiooycaHHM rpoooM h kojh Kcmo :/Ka.xHxn 3a h.hm

3a CBe BpcMe OBora KpaxKora naM 3eMarBCKora :rKHBoxa.

j
OcHOBHe uiKO.ie, rHMHacHiy h <i>Hjio.xomKn 03;ceK Be.iHKe
> .
. .

';
IIlKo.^e y^mo hokoJhhk y Beorpa^y h CBpniHO niKo.iOBaH.e o
je
IlexpoB-i^aHy 1889. ro^HRe. 3a cbc xo npeMe oho je Mel)y naj-
oo.'bHM yiieHHU,HMa, a neMa roxoBO npHMepa, 3,a ce ^aK joui
xaKO paHO oA-'iy^H na j],a.TBH no3HB y /KHBOxy. Join y ho.iobhhh
THMHacHCKora HiKO.iOBaH.a OHO je hokojhh T)0Ka na qncxo c xhmc.
jj,a he caB cboj paA hocbcxhxh cpncKOM jesHKy h cpncKOJ kh>h-
iKeBHocxH, xe HM je Beh OHTi;a noK.iaibao napo^nxo navKfty, ne
3aHeMapyjyhH HHKaKo ocxa.ie Hpe;nMexe. OMH.^beH ko;^ cbhx ;^py-
roBa ca CBoje p,o5poxe h BaHpe;i,Ho o.xare HpHpo;i,e, Besao je y
xo BpeMC Beh ca yacHM KpyroM xaKBO o.xhcko h xecHO npHJa-
xe.TbCXBO, Koje HHiva;3,a HHUixa hhJc Morjio noMyxHXH. Oh, komc
Bor HHje ;i,ao ^a OKycH JBy5aB ])ol)eHora opaxa. Hamao je na-
KHaj;e 3a H.y y .x^yGaBH obhx HpHJaxe;r,a, Koje cy h ilcfobh po-
;i,HxejtH oh.xh npHrp.TiH.iH ceon Kao pobene, 6aM0 hm T)OKa ji^ii

He OH ocexHO npa3HHHy opaxcKe JT,yoaBH. HeKH o^ h>hx Ham.iH

 XllI

cy y KvliH "K)OKHiinx ])u;i,iiTc.ha oiio. iino ii.m jih [)ohoim iie on mo-
viur yiMHUTH. ;ui cy ra M.Ma.iH, xe iix iiMa kojh cy ciioje iuko-
J[OBaH>e iVIOlMM ^OBpurilTM CaMO TUM lIOTlIOpOM. A T)OKMHO jc

cpij,e H ;ion,HHJe yneiv HMa.io cay^iemha iij)eMa ciipoxiifbH, oco-

OHTo ha'oxoj, H imKa;t Hiije ibcroBa i)yKa iipecTaja:ra ripy:;KaTM
iiOTiiope H yxexe. 11 aa to juiHac, iiopen HjcroBHx pohennx, ii.naMy
:^a ihnM m H.eroBa no jiyuiH h ocehajwMa r)])aiia. /Kane aa h.iim bhhic
uoro iJiTo ce mccto /Ka.Tc poljciia r)))aha. PeuuTujc iiero cbc jqjyro
roBOj)H HaM OBO. Kora cmo h KaivBora cmo noBeica. na /Ka.rocT, h
cyBHuie iipe])aHo H^ryoH.iii.
y CBGMy iiiKo.roiuiPby iiokoJhh 'K)()Ka Hniva-i;a HHJe vino 3a
oueny Ji [Vd CBe;i,(jiiaHCTBo. Beh je ymo ;i,a 6y;;c ciipcMaH aa iio-

Toiwi pa;i,. 3aT0 je n y;ia3H(j y iipeAMerc Miioro ;i,y6;Le Hero ujto

cy TO ihcroBH iipo<i'ecoj)H :jaxTeBa.TM : ^aTo ce join pano ynv-
I-
niTao H y K>bM>KeBHe iioc;ioBe. I la Bcthkoj JIlKo.ni ono je Bpe-
j
;^aH 'i.ian KHinvKeBne .ipy/j^HHC .. IIoopaTn.MCTBa". n Mel^y ;i,])yro-

;
BHMa y ii.oj to.tiiko je uoBepeiba n yivie'^a CTCKao. ;i,a cy ra w
\Mi ApyvKHHCKora IIpe;^ceJ^HHKa H^aopaJin ; a c HeivO.THKo m)yroBa
ncTopHCKO-*H.io.iouiKora ojtccKa *H:ioco*CKora *aivy.TTeTa ocnoBao
je CTpy4no ba'iKo :q)yinTBo .,Jl^aHHqnK" n ono .My je. n xy o^jim-
KOBan iioBepeH^eiM, npBH npe,T;ceAHMK.
IIpBn cy My iioc.tobh yr.ie;],a.™ cuexa y ,,BocaHCKOJ Bh.th'^,
3a Kojy je ono Besan n Kao vKapKH po;io:by6, n no xomg nixo
ce ona KpeHy.ia y po;i,HOMe Mecxy n.eroBe Maxepe, soor 'lera je
Bocny .i^yoHo na^a cbc. Ha ]^e.iHKoj JIIko.th pa;iH (c nepa3;i;Boj-
< iniM ;q)yroM X. .FH.Tepo.M) cBexocaBCKn xcMax, koJh je ;j,o5ho npBy
Har]ia;i,y, ..O .lexonncHMa n ponoc.TOBHMa cpncKHM". Ta3,a cxyna
H y oho Ma.TO ko.to M.ia^nx .ByAH, kojh ocHOBame h ;;Be roanne
I fl889. h 1890.) H3^aBanie oeorpa^cKo ^fvono" no^ ypeanHiuxBOM
Jl,aH. A. /K.HBa:heBHha. Ty ce noKOJnHK iioKasao Bp.xo Bpej3;aH

H o6e.To;taHH(,> CBOjy napo'inxy .byoaB npeMa chthhm KibHVKeBHHM

6e.TemKaMa, Koje, Ba.'baHO ypel^ene, ^nvKy bj^c^hoct CBaKOMe .iHCTy.
Ty, y mxaMiiao je h CBOJy iipepa^y n ;i,onyny Ky-
.,Ko.xy'^

.'uiKOBCKora pacnpase
..JlyKHJan MyniHn,KH npH.ior noBOJ hcxo- •
—
pnJH cpiiCKe KH>H/KeBiiocxH", Kojy o^Max o;i,mxaMiia n y noceony
KHjHrV.
XIV

y no^ieTKy 1890. roomie. Beh Ha ucaM h.ih ;^eBeT Meoeiv'i

no CBpmeTKy iiiKOJioBaifca, iiokoj'hh looKa iio.'ia/Ke upo4»ecc)pcKii
iicriHT H3 CTapocjiOBeHCKora h cpncKora jesHKa c .iHTepaxypoM,
HCTopnje cpncKora Hapo3,a h seMJbOiiHca n iieMaqKora je3HKa, m
nojiOTKH ra 0Ti,:mnH0, TaKO opso h xaKo uecTHTO Morao ce oboJ
jtysKHOCTH oAaaBaxH caMO qoBeK, kojh ce ws pannje h jbqk tg-
MGJLHO 6aBH0 CBOjHM HOCJIOM.
y TO BpeMe pa^H iiokojhhk Kao KopeKTop jesHKa y J],HpeK-
HiiJH cpncKHx 3,pin:aBHHx '/Ke.Tie3HHij,a, Koje cy HCKaKO 6am y to
Aooa npeui.ie y cpiiCKe pyKe h no^e.^e ce cjiymnTH HCK.TbyqnBo
cpiiCKHM jesHKOM. Ty OH y^apH ;5o6ap TeMe.T> .lenoj cpncKoj Tep-
MHHO.^orHJH y OBoj CTpyLi,H y caMOM HjGHy no^exKy, tg h neMa
y :ave.T[e3HHqKoj TepMHHO.iornJH ohhx HaKapaji,HHx pe^H, KaKBHx,
Ha :acajiocT, HMaivio y apyi'HM CTpyKana.
Ajih M.Traji,ora T)OKy ByK.xa je yBeiv }Ke:La HayD,H npo^pe ]i,'<x

y R)eHe naJBehe J^y6HHe, Te ceynyTH y Beq, cuaBHOMe cjiobgh-

CKOMe HayqHHKy ji,p- BaTpocnaBy Jarnhy. H nocie Tpn roj^HHO
ueyMopHora pa^a, KaKO ra je yivieo paAHTn caMO hokojhhk, h3
Aana y j^an, oa 3ope ao noHohn h ji,yMe. c ^HeBHHM oji,MopoM o^j,
u,Hr.TiHx 6 —
7 qacoBa. H36eraBajyhH CBaKO y3a.Tiy3,HO Tpomefte
BpeMena y KaBanaMa h ^pyrHM 6ecnoc.TiHi;aMa hokojhh l')OKa —
HpaTH ce H3 Be^a Ca ^OKTOpCKOM J^Hn.UOiMOM H3 ClOBCHCKe *H.T10-
jiorHJe, a c tcmom ^octojhom aKaTi,eMHJe nayKa. H cbc to oh hhjc
yqHHHo pa;n,H cnoJLmera cjaja h S.iecKa, Beh ho yoGnqajenoMe
pe^y 3a osGajtHora paAHHKa. HnKa^a ce oh 36or Te ;nHH:i0Me
jiHJe 5aH,ao y npca, HHr^e H>y HHJe HCTHn,ao, HHuiTa HHJe Tpa-
/KHO Ha OCHOBy H>e.

Joui 3a BpeMe H>eroBa yiieH>a y Be^iy, aa oh noMorao iie-

yiMopmi Tpya hokojhhkob, nocTaBH ra MHHHCTap iipoceeTe 1.
anpiTjia 1891. roanne 3a npeAaBa^a Tpehe oeorpaACKe rHMHacHJe, a
Beh 1. jy.ia hctc ro^HHe sa npo^ecopa, Te je }\o CBpmeTKa CTy.
^HJa y/KHBaO 0T^CyCTB0 c ay'^KHOCTH.
Ho HOBpaxKy cbomg h3 Be^a, hoiyOJhh ce T»OKa nnje mo-
rao Ayro 3aApMvyTH na cbomc hikojickomc pa^y, 3a kojh je Hjyiao
.i^yoaBH H iioao5hocth Kao JNia.io ko H>era 0Aa3Baiue ca Tora no-
:

c.iaApyrn hoc.iobm tg/KH h KoJHMa cy pan,HHu,H, KaKas je oh oho,

npcMH, jep TaKHx Bp.io Ma.T0 HMa. Iva^a nocMpTHnna ByKOBa
 XV
npebe y CBojany CjoncKe ^Hp^KaBe. Ka;:i,a on npeHecena y Beorpa^n;
H Ka^a je Barbauie cpeaHTii, nsoop iiaj;e na T)OKy, h y chthii-
U,aMa Ta^ma, yBeK MapjhHBa h sa xaicaB nocao Bp.io ciipeMHa.
Oh 5h ca niKo.iCKe .ly-yKHOCxii yiiyheH y ByK-OB 0,i6op, ;ia cpe;i,H

(•By riocMpTHHHy. IT soH.ija je cpe^^n, KaKO He oh hhko. IIo Bac

;taH ce;!^eo je y ohoj Ma.ioj co<5pi CpncKora Kpa.T)eBCKora Myceja.
y KOJH je CAremxeHa nocMpTHiina ii iipcTypao ro.iHnaMa ii])aTnii-

noM nona.io o.iaro Bykobo. ne Mapehn hh .Ma.io htto ryxa OHy

CH.rHy npaiuHHy ii cxapH 3ayiax, Beh yyKHBajyhn uito no ohmaf
pyKonncHMa Kynn c.iacT. 3HaH>e komc je yBeK xeAHO. ^"I,a oh xo
o.raro Gh.xo joui noxnyHHJe. hokojhh T)0Ka nyxoBao je y II}):ir
HoBH Ca,!, 3arpe6. Be»i Hx;^., T^a xy noKynn no oHo.xHOxeKaMa
h TipenHHie CBy ByKOBy iipenHCKy, Kojy je Hocne no^ieo cpebn-
BaxH H 3a uixaMny, xe je, no CBOJ n])H.iHu,H, y cbojhm xapxHJaMa
ocxaBHO aoexa npnnpeM.x^eHe rj^aht' -i'd noiiexaK xora nocxa. Joui
HHJe xaj nocao hh ,^0BpinH0. a T)OKy ^ekaine ^pyra no^acx. Kiij{-d

CpncKa Kpa.T>eBC'Ka AKa;ieMHJa, no npe;j,.xory Cx.-> HoBaKOBnlm.

npncxynn npnonpafty rpabe 3a pe^iHUK KH>HVKeBHora cpncKora
je3nKa. 3Ha.io ce ^a 3a xaj pa^i xpeoa nahn MOBewa cnpeMHa n
npe^iana. na jta ra oh na ceoe npnMH. TaKH nsoop najie na
T)OKy, H OH OH op,pei)eH sa ceKpexapa .leKCHKorpa^CKOMe o;iceKy
AKa^eMMJe. Ty je Map.T>HBomhy cbojom soH.x^a nocxao ^jurd CBeMy
KpexaH>y. Pe^iHHK xaj, ca^ joui CBaKaKO y saqexKy. Ka;i;a je,iHo:sf
H3H})e, 5Hhe Be^inxn n.xo,i n "Bokhhc oaBecHocxH h .tyoaBH n])e-
MH noc.xy.
Ila H npom.xe rOAHHe, Kaji,a CpncKa T]^p/KaBa 0/i;.xygH npenexn
H3 Be^^ia nocMpxHH npax on,a cpncKe KJtH/KeBHOCXH, ByKa Cxe*.
PvapayHha. noKOJHH T)OKa oh o^.xHKOBan ii.xaHCXBOM y ojiioopy
3a npenoc. a Kao H3acjaHHK xora o^toopa o^-^ey ho.xobhhh cen-
xeMopa y Beq. ;na npHnpeMH CBe mxo jom xpeoa 3a xaj npenoc.
II T)0Ka ce c xaKBHM o;nymeB.^eH>eM Kpenyo na nyx, KaKO ra
MO/Ke HMaxHcaMO qoBeK. KOJH Hp,e ;ta pa3,H oecMpxan nocao.
Ha /Ka.xocx. KaKO cxBapn y nac H;i;y. h aKO ce p,ox.xe HMa.xo Ha
pacno.xovKeH>y qnxaBHX Mecen,a 3a paji,. T)OKa je y Beqy Mopao pa-
3,HXH 3a HeKO.xHKO ^^ana CBe h3 noqexKa: jep nnnixa HHJe oh.io
ypaheno. ./KypehH ce ^a cue xo ypa^H onaKo caBecHo, KaKO je
caMO OH xo yMeo, ^a My ne oh Mor.xo ohxh nperoBopa hh c Koje
 !

XVI

CTjniHe. OH je, 6e3 oosHpa na CBoje sApaB.i^e h cboj o^Mop, jy-

])M0 ()^ 3ope j\o M])aKa oho HeKO.iHKO ji,aHa, Ka;ia — y iio.iobhhh
ecHTeMopa — - H:^HeHa;a,a y Be^^iy HacTa^ieshmcko BpeMe, a oh ne
iroHeBO,"; Kyhe shmcko o,i,e.io. ne oopaTii na/KH>y, iia ji;a ra TaMo
;raK() FiaoaBH. Tl CHpinno je CBe mgcthto, h n})eHeceH je ByK
,T,oeTOJHo: a.iH T)OKa ce BpaxHO oo.iecTaH. HcTora ."^ana no iio-
BpaTKy TyvKHO HaM ce, Kaico My nnje ,T,o6po h KaKO je 3.io npo-
nrao. A.ih, ndHecen 3.iom cyji,6oM, ne ^rovKe ce hh 0B3,e join 03,-

.MopHTH. TTocioBH OKO CBeiiaHOCTH y Beorpa,T,y. cacxanaK h mho

])a3roBop ca CpoHMa h3 cbhx KpajcBa CpncTBa saneme ra. re
3aoopaBH Ha CBOjy 6o.BKy, Koja ce y noTaJH pasBHJa.ia. TTa
oh;uv. vKe;r>a ;;a joui y npncycTBy cbojhx capajeBCKHx pobaKa.

rocTHJy ByKOBe npoc.iaBe, HSBpmn hchht ca mh.iom My BepeHH-

n,oM H ;i,a HiTO npe ceoH CBHJe oiThnniTe ;i,0Mahe cpehe, kojc je
mcMy, nynoM Ti,o6poTe, o.iarocTH. .T,y6aBH h MH-nouiTe oh.io no-
TpeoHO Kao pcTKo KOMe.na HoraMa join HeivO.iHKo
o;q3'/T:a ra
,T,aHa H ytiHHH ^a 3a6opaBH na ce5e. A.ih o,T;Max no CBpmenoMe

ncHHTy, ja,Ti,HH loOKa, CKpxaH oo.iemhy, Kojy je Beh ;i,aHHMa no-

CHO y ceoH, noTxpaHjeny jom cypoBH.M n Mar.TOBHTHM ^.annMa
oKTOoapcKHM, .iC/KC y nocTC^y ii;a —
ce, 3.ie cyaonne, HHKavia

BHHie ca H>e hc ^o;^H^He. Ako uMa xparnqne cpeke h.ih, oo.i.e,

Hecpehe, T)OKHHa je sancxa Tparnqna

0,1, CBpniexKa mKOJiOBaH>a y Beorpa^y, na totobo a<> no-
c.Tie3,n.nx ^acoBa CBOjiix, ;^ok neh nnje cacBHM K.xoHyo, T)OKa
HHJe roTOBo ocxaBHo nejja H3 pyKy h cxBopno je hh3 pa;noBa.
KOJH OH Morao c.iy:HiHXH n na ^acx KH^HyKeBHHKy, kojh ^ovkhbh
H 3y6oKy cxapocx. noxnyn cnncaK xhx pavT,OBa, naMa HHJe
TI^axH

HaMepa hh npn.'iHKa na obomc Mecxy. To heMO y^nnnxH y Kojoj

3,ajBoj CBecii,H oBora naconnca. 3a ca^ia HCKa je ,t,obo:bho yKa-
3axH Ha noceoHO inxaMnane pa^oBe.
Hope,! BcK HOMenyxe pacnpaBHu;e ,,]IyKHJaH Myuimi,Kn", no-
KOJHHK je ro;],nHe 1890 y ji,pynixBy ca TlaB.iOM JIIap^eBHheM C
; Hspa^HO ..SeMJBOHHc 3a III paspeji; ochobhc niKO.ie'' ca onorpa-
'T'HJaMa C.XaBHHX CHHOBa CpOHJHHHX H3 oBora BCKa.
y Beny je Map.T>HBO paspa^HO ;i;aBH0 npHOHpany r])al)y 3a
xeisie.iiHy pacnpaBy „CHMa MHJiyxHHOBHh Oapaj.iHJa (1791- 1 847 ).

IIpH.ior HOBoj HCxo])HJH cpncKC KiLH^eBHOCXH'' KOJa jc yr.ie;^a.ia ,

 ;'

XVJl

CBera lSij3. rumuie ( o:uiiTaMiiaHa na ^IlpocneTHora r.iacHiiKa" j.

Ilcxe ro^iiHe u;i.mTaMna n^ iiCTora .incTa pacnpaBv JoBany Boui-

..

KORnKy". y Kojoj je oiminpHO hb.iovkho /Khbot ii pa^ OBora na-

v'lHMKa II ;^y^o^()^,HIlIH>e^a npo*ecopa ciOBencKe ^H.io.iorHJe, CBiiMa
Ha.Ma ;q)ar()ra y»iHTe.T:)a. HacKopo saxnM H3^ap,e ^Joni HCKa o
C'h.mh ]\[H.ivTHHOBHhy Ca])aj.inJH" ' (iK^ „CTpavKH.iOBa'"). a ro;^HHe
181)0. uiTaMiia mv CpiicKa Kpan,eBCKa AKa:],eMHJa npeBe;teHy n ^o-
iivn.eHy ,^OKTopcKy ;tHcepTaii,rijy ..^raTHJa ^HBKOBnh. IIpH.ior hcto-
j)njii cpiiCKe Kn>H',KeBHOCTH"" (hh r.iaca LII H LIII), ])ap;, KaKBiix je
-Ma.io V Haiiioj HayiiHOJ KH>nvKeBH()CTH. a nocao, koJh ^mnn ^acT aoop-
^'
iiiiKy. V Ko.M je yr.iep,ao CBexa. iij)i!() j ho.iobhhh npom.ie ro3,iiHe

iii^Hui.ie cy uoii, H>eroBo.M pe,iaKi],MJo.M ^CpncKe lIapo;i,He Ilpiuio-

BGTKe H 3aroHeTKe" ByKOBe.

Hh3 H>eroBHx khjHvkbbhhx iipH-iora h imcaMa, ou,eHa, iipiiKa^a
H oe.ie/KaKa y r)OcaHCKOJ Bh.ih" (.taohmhuh jieroBOJ)
.. -Ko.iy"^. ,

„JaBopy" (oeorpa^CKOM) CTi)avKH.ioBy " „BpaHKOBy Ko.iy",

. .,
,

..lIpocBeTHOM r.iacHHKy", .,HacTaBHnKy^, >T^e:iy" h ^ycKOKy*

i{aHpe;tHO je BerrnKH. ii iiobck npe^ cbh.m thm cxaHe h ny;i,m ce
KaKO je TO Morao, iiopen, ciy^KoeHnx noc.ioBa, ypap,HTH M.ia;^ no-
BCK :vd nenyHiix seceT ro.iima. A xeK Kaj^a ce HMa na yMy , ji,a,

je iioKoJHiiKy rpeoa.io caMO join HeKo.'iiiKO p,aHa 33,paB.T>a, na na

j.oBpmH II onmnpiiy pacnpaBy o IIIa*apHKy 8a jy- IlaB.iy Joe.

on.iejny CBecKy „JIeTonHca*' MaTHij,e CpncKe ^a HMa h ;^py^Hx ,

.Maifciix CTBapn fotobo cnpe^.^jenHx sa inTaMny h ^a HMa oec-

K[)aJHe rpabe. Kojy oh — naBHKao p;a CBe 3a6e.ieA-n ,

ruTO My
iiKa3.a MO/Ke TpeoaTH — MOVK^a TeK noc.ie HHsa ^o;^HHa yno-
xpeoHo: ^lOBeKy cxane naMex npep; cnoMennKOM xaKBe Bpe:^Hohe h
HeyMOpHOCXH.
„^e.xy" je oho hokoJhh T>ypa BeaHKa noMoh o;a; nocxanKa
fteroBa, na ;i,o Ty cy iteroBn MHoroopoJHH pe^e-
CMpxn CBoje.
paxH H npHKa3H; xy cy meroBe CH.xne oe.xeniKe h cxapaH>e o cboj
xoj py6pHn,H: xy je aeroBa opnra 3a neKo BpeMe o CBCMy mxaM-
naay; xy je na ^oc.^exKy H>eroBO pe^0BH0 yqenihe na cbhm ype-
t)HBaHKHM cacxaHn,HMa h cBaKojaKO 'vKhbo cxapaite o nanpexKy
namera ^aconnca. TaKBHx npHJaxe.-ba ^^eao" MHoro BHUie HHJe
uMa.xo. HHXH Ke .xaKO onex ;io6nxH,
ITa Kao nixo je uoMarao KitnvKeBHe h nay^iHe .xHCXOBe npn-
xvni
;i03iiMa cBora iiepa. TaKO je noMarao h Ky.iTypue ycTaHOBC Hamc
CBO]'ii.M ])a;i;c)M ii HOB^iaHOM noMohn. Bho je aa Bpene CBora 6a-
BJfceHMi y Beiiy BaHpeAHO Bpe^an iiOBepeHHK CpncKC KH,ii/KeBHC

3a;q)yre ii y;i;apHO je Ty 3Ti,pai? TeMe:b. xe ce y Beny roTOBO CBaKC

ro;tHiie irpHJann hcth 6poj Ha;^pyrapa. Kao ^.lan yripaBC Tlpu-
<i'ecopcKora ^pyniTBa 6ito je je;i,aH o^ iiOKpexaiia Bp.io Kopiicne
..T)anKe KFF>n-/KHTi,e'". Koja je noc.ie itera. na /Ka.iocT saneMapeHa.
yrnHy.ia. Biio je vi.iaH VTeMe-T^a^i IIpo^ecopcKora T^pyuixBa h Ba-
;ipyre y^ieHHKa ;i;pyre 6eorpa;i;cR'e rnMHacnje h q.iaH ;i,of)poTi?0])

C])iiCKe KiBH/KeBHe 3aA])yre.

TaKBOMe noBeR-y moimo HSOCTaTii hh 3ac:iy-
h jiai^HHKy Hiije
•/KeHO npnsHaiLe. HsoopoM CBojnx Ko.iera 6no je Tpn ro;i,HHe qnan
yupaBe TIpo^ecopeKora Jl^pyuixBa ii ypei)HBanKora o;i;6opa ..Ha-
CTaBHTiKa''. Ha Kojiir^i ce iio'iacTHMa iioc.ie saxBajino 1103 yxnc-
uiiMa HeKiix iiojaBa. Koje cy ra THiuTa.ie h upoTHB Kojnxje yp,a-
.lYA iipoxecTOBao ws ;3,Ha ayme. ^bc rojj,i^ne oiio je iioqaCTBOBaH
0]i MHHHCTpa npdOBeTe M36opoM 3a BaHpe;i,Hora ^Liana BraBHOia
npoc'BeTHora CaBexa a ;nBe ^0T^H.He aa HassopHHKa ochobhhx
,

iHKO.ia, Kojii je nocao napoqiiTO c o.iynieBJteiteM Bpmiio jipyre

ro^HHe, Ka3;a je iioejiax y KpajeBe .rji,e ce cpncKii :av-HBa7B oopii
.

aa Tyi)HHCKHM e.ieisreHTOM. Ha iioc.ieTKy na caMOJ GciecHH^Koj

iiocTejbH VKaaano My je iipH3Haii.e n c HaJBHiiiera zvrecTa oji,.iri-

KOBaEbCM o]),ieHa Cb. CaBe IV CTenena.

A.iii Kpyna cbhx thx 'iipnaHaiba jecTC cBeqana h Heiiper.ie-

7i;Ha ripaTPBa o H>eroBy iiorpeov. Ty ce cxeKJia cn.ia iteroBHx iipii-

jaTe.i^a. iroaHaHiiKa n noinTOBa;iaii,a. ne cboJhm npncycxBOM

ji,^

yBeniiiia oiuij xyvKini iioxo;i;, Beh ;i,a yiiemheM

.xhijhhm y ibcm ojiavKii
CBoj 60.1 aa oi5orfiiuinr ^v^)TlXKo:^r. Tparn^na cyj;6HHa OBora M.xa-

:\(>Ti\. iiecxiixora iioBCKa iioxpecjia je na ^na ;iyiue CBaKora. h pexKo

Kas iia;i,a xcuhko iiCKpeHHx cyaa na oTi;ap hokoJuh^kii, ko.ihko hx
je iia.io o iiorpeoy nauiera MH.xora ;i,pyra.

A KaixO II He OH CBaK xyvKno n iLxaKao, KavT,a biiah HeyxemHy

MaJKy. yn,Be;LeHy BepcHHuy, ovKa.xomheHe ;q)yroBe pi iipiijaxe.T>e.

Ka^a HMa na yMy j\-d obhm ry6HXK0]M cpncKa nejaKa jom kebh-
•/KeBHOCx caxpan>yje pa^iHHKa. kojh je ooehaBao jom MHoriix 11
xeM0.i>i!Hx paju)Ba. ^\a.iocx ojiiHCxa sejiHKa 11 HenaMepHa, a yxexa.
aKO xy y oiniiTc .mc/Ko ('.htit yxexe. c.xaf)a ii HiTinTaBHa, jep:
 XIX

HeyTeniHOJ :Majii,ii. caMoj. caMOxpanoj. yxexe HCMa, hhth ce

Hahii MOVKe; »

yi],Be.T>eHoj yTexanixo je 5ioa uepeHHua

Bepc^HHij,H c.iaoa je

BO jna, c KOJHM Ma.io riMa je;iHaKMx h iio cpij,y. h no KapaKxepy,

IT no cnpeMii, h no yr.ie^y Mel)y 6.ih/Kh>hm;
OvKa.iouiheHHM ;i,pyroBHMa h npnjaTe.bHMa nnuiTaBHa je yxexa.
nno cy caMo on.m xaKO cpehnn y/KHBaxn y ji;pyrapcxBy n npn-
jaxe^bCXBy xaKRora noneKa n nixo he on ;tOBeK ,
30 noc.xe;nH5era
»iaca H>HX0Ba, vkhbcxh y Beimoj ycnoMenH ttHxCBOJ;
A nejaKOJ CpnCKOJ KH>HiKeBHOCXH, KOJOJ je nOKOJHHK ocxaBHo.
iiixo oojaB-teHe nixo joui Heo6jaBrr>eHe, neKo.xHKe ysop-jia^OBe.
HCMa yxexe aa oho, mxo on oh ^leexnxo jom ypainHO.
joj
HeyxeuiHH.Ma ;i,o]jeKa. ocxaje naM caMO Ti;a ce nenpeKH^Ho
:>KHBo cehaMO noKojnora T>OKe. }\'d ce pyKOBOj^HAio n o.iymeB.'ha-
BaMO y pajty H>eroBnM H;;ejaMa h i^a My, na xy^KHOM pacTaHKv.
ca Kora neMa noBpaxwa, ;i,o BHl)eH>a Ha oo.x.e-M CBexy peqeMo:
JIaKa xn u,]iHa i^CM.T^a. jio6})ii 'Iooko !
 y npojiETiE
IleBahy th o .T>y6aBH necMe,
H iipHqaTH 3aHom.T>HBe CHoee, —
^Ir^ mh pvKv, Moje Mn.io unehe,
JJ,a H;];eMO r;i;e npo.iehe 30Be;
y BpTOBe MiipiicaHHx pv'vKa,
y .iHBa;^e :jby6iiiinn,a n.iaBii',

Xaj;i;'Mo TaMO, raMo M.ia^ocT ii,BeTa,

A .^yoaB ce Be.-iHiia h c.iaBH.

Th Ha Mene naciOHH ce, ^para,.

A ja CTpyK TBoj uorp.inhy bhth,
Ha;a; naMa he c.iaByj 3aK.iHKTaTn,
PI xa iiecMa pa;in nac he 6hth;
3a THM heMO neuo ufiehe opaxH,
II IfcHM TBOJe OKHTHhy B.iacH ;

H ciymaxH myMop ca n.iaHHHa,

IIIto inyMopn k'o .T>y6aBHH r.iacH^

A Ka^; Bene h3 ^a.ieKa 3;ot)e,

H 3acHJa Be^iepitana MH.ia,

TTpHnahy th je^ny npnqy xyiKHy
3a 3iBa ij,BeTa mxo cy HCKa?, on.ia ;:

y npo.xehe Bece.xo cy u,Ba.xa,

A y .xexo pajcKy .T^yoaB cnnme,

A.x' CBe npoljc Ka^,a jecen ?i,ol)e

II CBenyme, ca^ nx neMa BHUie.

18V>fi r.

JtElo XVIU 13
 AJIH....
(no HEMA^KOM OPHrHHA:iy)

—
Ho, uiTa je, npHJaTe.T>y'? Jom niiKaKO ji;a ce no<i>a.iHm
ca 6ypM0M na iipcTy ? TTa th ch 5ap jBeK npeysHOCHO 6paK ii

hberoBe cJiacTn!... Hjih ch ce Hs.ie^Ho 03; xe 6o7hKe?

—
yBeK caM OHaj CTapn, h Kao hcthhckh npHJaxcTb 6paKa
He iiponyniTaM hh je^Hy npH.iHKy, Koja oh Me :>Ke:beHO]Me u^why
npHo.iHvKH.ia. Morykne nrpanKe. oa.iOBe n sa-
IIocehyjeM CBe
oaBe yrymyjcM y ceGn CBe ^oceTKe
; MaMHU,aMa h nyHHi];aMa:
ii.xahaM ro;i;HmH>e ^HTas nopen na H,Behe h Apyre CHXHapHJe. Koje
cy M.xaji,HM 3,eB0JKaMa Heonxo;iHO nyacne mxa BHiiie, ^aK ce h
;

He CMejeM, aKo ce y ApymxBy noBe^e cxy^iajno pe^i o opa^mnM

BepnraMa.
— H joni HCKaKO ^a cxHrnem t^o iKejBeHe Mexe? 3ap koti,

xojiHKor 5poja yTi,aBa^ia, uixo vkctlho Hsrjieiiiajy na cBora -oy^y-

Ker" jom hh je^Hy aa ne yneu,am? Tora 3e.T>a6ap HMa. y kojh
roji; Kpaj CBexa Kpeneni. IIpyHxH caMO pyKy. h ysoepn ii,BexaK.
TbOJ je H CpH,eM H Jj^yniOM.

— IIpyiKn p3'Ky! Ty h .ie:*ii u,ejia norpeuiKa. 0,t; Kyj^a to-

.iHKoHecpexHHX GpaKOBa y CBexy? Oji; Tyx nixo ce pyna npe
BpeMena npyaca. Hal)y ce aBOJe M.ia^iHx iipBH nyx na 5a.Tiy, y
HCKOJ 6aH)H H.iH Ha ^•e.^e3HHi],H. H Ti,OK cy ^Be xpn nporoBopnjiH
nocxany BepeHHD,H. H npe nero nixo cy ce qecxnxo h ynosna.iH,
BcK je H cnpeMa ji;eBoja^iKa roxoBa, nopy^en je BeHMann npcxen,
H nona ca cbhm osoh.TjHO xpa/KH oji;cy;:^HH npncxanaK na saje^-
HH^iKH 5KHB0X Kpo3 ii;eo BeK. TcK 30u,HHJe Hsoiijajy norj)eniKe Ha
 AAU.... . 179

bh;^hk. IIIto ce uene ra^e. ja caM ^ioegk CMOxpcH, te xohy naj-

npe CBe HcnHTaM h npoy^HM, npe Hero niTo ce BesKeM sa
ji,a,

11,80 iKHBOT. Ja ce Ty ^psKHM HSBecne MeTo;a;e. IIor.ieTiiaj oBy Ma.iy

KH>H:*:Hi];y y scienHM KopHi],aMa. Hac.TOB joj je aAu..,. :

— IIpHSHajeM. ;^a xe He pasyMCM.

— mc caMO y OBoj KH>HiKHii,H
JIaKO je TO pasyMCTH. ^yj :

nocBeheH je CBanoj .lenoj y;^aBaqH Hame OKO.iHne no je;a;aH ;sa-

ce6aH .iHCTHh. Ha je^Hoj crpann xora .iHCia saGe.ie/Kene cy CBe
Ao6pe ocoonne ^othiihc JienoTUii.e, a na ji,pyroj OBCKOBe^aBaM
CBaKo: ,^a.'^^^..,'' Koje o H,oj ^lyo 6y^,eyi. II npBa y;],aBaMa. Kpaj
iiHJer HMCHa y xoKy o^ roAime ^ana HHKaKBo .mjiu....'" ne no-
pacTe, nocxahe, aKO joj Bo.ta 6y3;e, r-ba ^OKXopKa.
— Ila 0^ bo^hhi xe xBOJe *aM03He npnGcxeniKe?
Kaj^a xii

— je nexa
Cap; rorinna.
— H HHKaKo iipoHaheui ,ia BpxyHaii, acencKa caBp-
xaj
mcHCXBa ?
— ^o A.ih ja ne ryouM
;taHac He. Tpa/Knhy h Ha;ie. ji;a.T,e.

— BorMe CH xn HCKn My^ian Hy, h aKO hh noJMa

CBexao,.
HCMaM o KO.xnqHHH Bp.xHHa: Koje xn cbc noxpa-yKyjem oj^ naniMx
:ienHx ypaBa^a. ^P^khm. ,7a 6ani OBi^e y nameM rpa^y, HMa Kpa-
CHHX ;aieBojaKa. Koje 611 T^ocxojHe Gn.ie nasBaxn ce rocno^OM 3,ok-
xopKOM H Koje 6h h Hajonixpnjy KpnxHKy chokojho nsapacaxH
Mor.xe.
— Mnc.xHni?
— Ebo tH Ha npHMcp rocnoI)Hii,e Jlene AruKeee. Illxa 5h xh
H>oj saMepnxn Morao ?
— Jlena AruReeaf... HapaBHO, jia je h ona y Mojoj kh,h-
^Hii,H npHoe.ieyKena... ^ckhh Ma.xo... axa... Jleua ATuKeea^ cxpana
16: BHxaK cxac, .xeno .xHniu,e. n.xaBe o^m, 6e.xiT (npHpo;i,HH) syon,

npHJaxHa nojaBa, ji,obo.t>ho Bacnnxana a.iii....

—
Ho, ClMl....'?
—
A.n(, HHJe 3a Mene... Ebo xh ^pH0 na 6e.xo: Je^umiyia

je y Majne.
— Ho, na?
—Xm, aparn npHJaxe.x>y. bhjih ce aa ce y xoj paGoxn ne
pasyMeBani. Je^nnnuy hepny, Kojoj je caMO MaJKa y ^HBOxy,
xh
He CMe naMexan ^OBeK sa :^<eHy vsexn. ItevKna Maj^H^a nehe
180 4 E ^

OH;na HH HsoHBciTH H3 KyKe. Ty he koti, CBOje jeaHHHD,e h ji;aK.H-

BRTH H HoJiHBaTH ; ca ffcOM ce ij,eo aaH paaroBapaTH n j];oroBa-

paTH: na, no hckh iiyx, ii Myaca, 03,hocho sexa, oroBapaTH. Ty

o6HnHo ^eBCTa pyua na CBHpa.in h nrpa BeoAia (yejmy
je My"/K
y.iory.
-
— A, TaKO ji;aKJie? Y hgkojihko, iipHSHajeM, HMaheui h th
iipaBa. A.iH, HHJe ona je3,HHa y obomg Aiecxy, HMa Ty h ^.pyrnx
iipH.iHKa. Ulxa OH Kao Morao saMepnTH Anmt Mumifieeoj'^ Ta
Gap HMa Be.iHKy nopoj],Hu,y. Mhc.ihm, joui hgt h.ih niecT cecTapa.
— CaM CH je ocyj],HO. A gbo h moJ sanHCHHK Be.in: eejiuKa
po^ouna a Majiu Mupas.
— A, TH ^aK.ie mneKy.i[Hmeni na Be.iHKH MHpas ? Th Ti,aK.ie

He r.Te^ani to.ihko na y^aBa^y, ko.ihko na aene nape ? ^lyBaj ce,

MHorn ce na Taj na^HH '/KecTOKo — onapno.
— He pasyiviem Me, npHJaTe.Tiy. Ja HHcaM hh cpe6po- hh
y.iaTO.TiyGau,. A.ih, Kaji, ce Beh :*:eHHM, ne ace.iiHM ^khbcth rope
Hero 3;aHac. 3a ca^a p3^MaBaM ja y rocTHOHHu,H, HonnjcM ^auiy
^oopa BHHn,a, nonymHM CBOJy *HHy D,Hrapy h yjKHBaM, jaxajyhH
Mora ^opaTa. Ka^ oh ce oikchho, Tpeoajio oh, ne to.ihko mchh.
Ko.iHKO Mojoj "^eHH, Ba3;[],aH neKHx Hs^aTaKa, kojh ce ca moJhm
i^enoM He oh mofjih cjiO/Khth. BajLa.io oh, j^aiuie, tc, 3a Mene ;[i,a

nenoTpeone H3ji,aTKe, noKpnje MHpa3, koJh 6h iKena y Kyhy jijo-

He.ia. Bap to nnje h npaBO h Bory ^paro?

— KaTi; TaKO pesonyjem, totobo ^a th o^oGpHM. A.th cto

th MujiKe 'BypuReee. Ta 5ap HMa Ti;yKaTa, ko.thko je TeniKa. IIIto
xy ne OKymam cpehy V
— MuMxCi loypufieea/ CTpana 21: e.TeranTHa ^nrypa, o.ie-

:;o:iHKa, ;i,HBHa ycTa, *a.iH joj 3,0 Aynie jeTi,aH o^ftaK 3y6,
— H TO je CBe, uito HMam ji;a joj 3aMepHni?
—
-
^TeKaj Mario. Ebo nnuie: a.iu.... ne sua upaeouuc. IlHuie,
Kao ;;a je ca HjChom MaJKOM saje^HO y niKO.Ty nnura, CaTi, h.th
je to y HCTHHH TaKO, a to 6h 3Ha^iH.iio, jta je no OTi,aBHO y
UIKO.iy HTHZEa.
-
— Ta th ;i,oceTKa nnje yHa.iH.ia.
— Il.iH HHJe y niKOJiH nnniTa y^m.Ta.
 A.III... 181

—JecH qyo npnjaTe.^y. To ce sobg npexepHBaxH. Menu ce

tiHHH, ^a hem th h.ih ocTaxn Be^HTH M.ia;^o'/KeH>a, n.iH he ce Ha

TeoH ooHOBHTH OHa Hapo;tHa: npooupcm na^e OTupau!.... Ila nnaK

He Mory, a «a th ne CKpeneM ^ome;^ jom h na oho ^hbho an^e.iqe,
Ha Sopmj n.iaeufieey. IT.ih M0-.KT^a n Kpaj rbena HMCHa ctojh Ka-
KBO MyqKO ajiu...'}
:

— ^a BHi^HMo. '3opKa njiaeufveHci. Cxpana 26.: .ienoTHU,a,

M.ia^a. ooraxa. Hsoopa/KeHa, MH.ia h .tyuKa. Aau....
— E, 6am caM .^byoonnxaH na to necpeTHO : ami.
— Ajw.... xpne ijMcacHo y cny.
— Th ch HCKa 6y;;a.Ta 0:\ Ky^a th MovKem snaTH, aa jih

;i,eBOJKa y cny xpqe h.th hc ?

— Mo.iHM Te, to je jejina Kpyuna CTBap. H jijOHHao caM je

oji; je^ne co6apHH,e, Koja je y k.hxoboj Kyhn c.Ty'/KH.ia.

— Ka'yKCM ja ;na ch th Heica oy^a.ia.

— H3BHHH TH HpHJaTe.T>y, a.iH ja He oh Morao sacnaTH, Ka;n

OH HCKO Kpaj Mene xpKao Kao aa apsa xecTepn. Eto th.

,

— ITpHJaHe Moj, TH ocTaj^e M.ia;:to*/KeHja h bo BJeKH BJeKOB,

aMtm...
— Ha He 6h hh to oH.ia Hena necpeha. Ja -/Khehm cacBHM
3aji.0B0.T.H0. uoc.ia HMaM ;50CTa. naJBHrne .le^HM oqeBe , kojh cy
o.iaroc.iOBeHH ca y;i;aBa^iaMa, h kojh oh ce na Taj na^nn Kao 6y-
T^yhn TacTOBH npenopy^HTH '/Ke.ie.iH. Bepyj... CBaKH Ti,aH Me SHBKajy

y Kyhe, y KoJHMa neMa osoh.TjHHx oo.iecHHKa a.in HMa o.3oh.t>- ,

HHX KaHAHTi,aTKHH>a 3a npeses h BenqaHH npcTen... H MopaM npn-

3HaTH. ^,a OH BeKHJa Hce.iHo, ;a;a CTeqeM ceon cBora /i;pyra, a.TH
Kao mTO BH;a,Hm ——
— T^a, Kao mTo bh^hm.
p;a, ja hy jom ;tyro qeKaTH na no-
3HB y TBOJe CBaxoBe.
— Txe. KO he to y nanpeji; 3HaTH?... Sap ce ne MOVKejeji-
Hora nahn H;nea.T, KaKaB caM ja ceon saMHC.iHO
T^ana ;
na onjia

eTO TH no3HBa H3HeHa^a.

— Ho, H caM caM .TjySonnTan T],a .ih hy ja to ,
ji;o>KHBeTH.

CaMO He 3a6opaBH na Mene.

^ He 6pHHH. Ja h TaKO xohy, ^a OH;^a o Toj Mojoj cpehn
caB CBeT 3Ha h npnqa... Y cbc hy hobhhc or.iacHTH... n,eo cbct
y CBaTOBe HosBaTH... Ca;t je to 6ap h .laKO nyMO^H... Hosobcm
182 4 E .1

M po;^OBe n Hepoj],OBe, h npHJaxerbe h HenpnjaTe.Tje, h iiosnaHHKe

H Heno3HaHHKe... Ha Kaa ce OTerne ^iHTaB hhs Ko.ieca ucnpe^,
UpKBe, OH;na ce bc.ih, xd cy to rocnoACKH CBaTOBH... Mel)y thm
iipHMa M.^aT^oMceIfca ca M.'ia/i;oM qecTHxarfca y caMoj i],pKBH, j^a ce
Aparn tocth hc oh Mopa.in h ji;o Kyhe M.ia3,eHaLi,a noTpy3,HTH...
Ako 6ani h to nehe 3,a nponycTe, 0H3;a hm ce na caMHM Bpa-
THMa KasKe je;ii,HO cpji;aqHO xBa.ia h cpcTan BaM ajjijan,, 3,ok Mel)y-
THM M.ia;a;a h MJiaAo:aceH>a ceji;ajy Ha KO.ia, 3;a ce cnycTe jj,o ^kc-
jie3HHii,e, a oji,aT.^e y 6e.TH cbct, no;:^BHKyjyhH:

OcxaJTe nau 34paB0, bh KnheHii CBaxii,

Ocxajie HaM s^paBO, ii o^e ii Maiu.
He 6pHUiiTe 3a nac,cmo ce6a ^ocia,
mii

MnoufcieMo Ha Bac cbg ji,o caBCKa irocia, —

— na th ce caB sanece. HcKa 6y3,e h TaKO, a.^in
r.ie, r.ie,

jipe Hero niTo tc ca tbojom 6y;i,yhoM HcnpaTHM ji,o vKe.T>e3HHLi,e,

MopaheMo ce Ma.io h na npocTuJH na^inn npoBece.iHTH h je;;Ho:
^oj,6u ce oucep ipana.'"'' ^o BHi)eH>a !

* *

— A, na^ox h Teoe bcK je,T,ape,T, ?.., KyTi,a ch ce caKpno,

.th

aa ce o;a; Teoe He qyje hh rnaca hh Tpara ?... HMa Bch hcko-thko

Meceii,H ji;aHa, KaKO tc hhthc ne BH;tox, n totobo, ,T,a h ja noBe-
pyjeM HCBepoBaTHoj 6ajij,H, Kojy hckh npoHoce, Kao j],a ch h th
xarpHsao y EBHny ja6yKy, xe ?

— Ako thm xoKe 3,a Ka-^Ke, j^a caM nocTao cpeTan Myac,
ce
0H3,a TO HHJe HHKaKBa oaJKa, nero xBana npoBH^eay, ii,e.Ta i],e.T-
naTa HCTHHa.
— H th mchc hc
IIlTa, 36H.T3a '? no3Ba y CBaTOBe ?... 3ap
CH 3a6opaBHO, uiTa ch o6ehao ?

— OnpocTH, ;^parH npnjaTe.by, a.TH Moje Benqafte CBpnieno

je y HaJBehoj thhihhh, 6e3 .lapMC h apeKe, 5e3 3BaHHU,a h rocTHJy.
Hac HBoje cpeTHHx, nona, KyM, CTapoJKO h ,^eBep. Hhko BHnie.
Ha 6ap nocjie Benqafta ;^a Hat)e 3a Bpe^no CBora npHJaTciLa
nOTpa'/KHTH —
—
Bepyj MH, 3,a caM to to.thko nyTa xtco y^nnHTH , a.TH

caM ca^ y TaKOM HenpeKHji;HOM noc.iy, A;a hc ^ocneBaM —

 A.1U 183-

— ^aK.ie joui yBGK mhofo oo.iecHHKa '? CaMO cyMH>aM ,

^a
he TH KaH,iH^aTn 3a xacTOBe h caj onaKO ,T;ocal)HBaTE[ Kao npe
TBora Benqaifca ?
— Ha vKa.iocT, xaKu je. Cbh 03;q)aBniue Kao na KOMaH;5y, h
ca THM ce opoj mojhx naLi,HJeHaTa snaTHO cMaHjH.
— A.TH 6ap TBOJ ;iiaHainH>H xacT opHne ce, ^la c.iaBj cBora
sera Kpo3 CBex riponece h ;a;a ^ry HOBe 6o.TiecHHKe iipnoaBH ?
— - O, TO lie MOiKe HH OHTH ,
jep je oTau, Moje /KeHe BeK
;^aBHo MpxaB. Ha
Kano je oho y6or cnpoMamaK, to HHJe CBOjoj
Khepn Morao hh Mnpasa cnpeMHTH, Te TaKo cum ea;i ja npHny-
^en, ji,n y c.io6o;a;HiiM qacoBHMa, a itHx ;iocTa HMaM, iinnieM Me-
;nenHHCKe pacnpaBe, Koje mh ce j^oopo xoHopHiny.
— ILlTa, TH ce opHHeni o HacyuiHOM x.ieov ?

— Jl^a, AaH>y sac.iyvKyjeM na xaj na^jHR oho iiito je Hamoj

CKpoMHOJ KviiH HajnoTpeoHHJe. A y se^e, e, OH;a;a iioy^iaBaM je^,-
Hor yyeHHKa, h.ih oo.te peMH je;;Hy yqenni^y, Mojy MH.iy vKeHHu,y.
— TBojy vKeHHuy ? IIoyqaBam ?
— > JecT, iioyqaBaM je y rpaMaTHu,H, npaBoiiHcy, reorpa^HJn
H npoqeM, jep KaKO cy joj po;i,HTe.-i,H oh.ih h cyBHnie cnpoMauiRH,
TO je Bp.io Ma.io y niKO.iy hKh Mor.Ta. A TaKO :^o6po y^H, ^a mh
je TO iipaBo 3a3;oBO.^CTBo, Ka?t qac y^eity ji,o})e. Iloc.ie Tora Be-
tiepaMo Hac Tpoje —
— niTa Bac Tpoje ?
— Jl^a, ja H HjHx 3,Be —
— Th h ifcHx p;Be ? KaKBe ^bc ?

— A, ;5a, 36H.-La, th to joni h He3Ham... Moja nyHHi],a jkhbh

c HaMa UeAua je Jtena jeAHHHii,a, Me3HMHi],a, na KaKae
3ajeji;H0...

6h i^HB.-baK ja Mopao ohth, ^a ioj Khep OTprneM h3 iBena na-

pyqja... H, Kao niTo peKox, noc.ie Be^epaMo, a sa thm ce jaoneT
;taM Ha nocao h imnieM ^o neKO 3;o6a Hohn... MebyTHM Moja
3.iaTHa iKeHHii;a eeh xpqe y mecnajecT —
— TIlTa. TBoja r/Kena xp^e ?
— O ,
jom KaKO c.iaTKO. TaKO Me.io;i,HqHO, Aa. je to c.iacT
c.iyiuaTH.
— E, na MH.io MH je ^th, ^a ch TaKO cpeTan, npecpeTan.
CaMO MH peD,H, MO.THM Te: niTa yqHHH ca ohhm tbojhm oe.Tem-
184 A E Ji

KHMa y :^e.ieHnM KopHH,aMa ? Snam ony KH,H>KHti,y mhc.tihm, ca

OHHM My^tHOBaTHM HaTHHCOM: .^QJlu"'
—
Xm, otj; Te caM 6ojiecTH ca cbhm HS-ie^ieH... CiviejeM ce,

Ha Ty r.iynocT noMHCJiHM... Illxa caM ca tom KH>HiKHu,OM yMH-

Kaji;

HHO, nHTaui Me ? IIokjiohho can joj Mojoj mhjioj :iKeHHij,H Kao

ys^apje o nanieM BeH^aifcy.... ycjiOBH... IIorpeniKe... cbc KOJeniTa!...
Th ce CMeniKam ?... Bepyj mh, ji;a 6h h th hcto TaKO pa^no ji;a

Te c.iy^aj ^oBe^e iipeji, TaKO Kpacny ,

yMHjbaTy , cuaxKy iKeHHu,y,
Kao Moja UcfiKa niTO je !...

— To CBe MOSKe 6hth HCTHna. A.ih nnje hh ona napoAHa

j^a.ieKO oa HCTHHe. Ka^ Ka';Ke. aa ooh^iho :

.^npo6upaH, na^e yTiipan''^!

Beorpa^.
 ! ,

nPE BOJA
Mece^HHa p;hbho cnja;
Iloh je 6.iara. Be;tpa. THJa, —
Jouixe je;taH can;
Jep Kap; cyxpa sopa chhc
H pyMena KpBi],a .iHHe,
Biihe CTpaiiiHH ,iaH.

^';sMH nexap. ,7py'/Ke mh.ih,

Baje^HO CMO ;\o ca^ oh.ih,
A.i" evTpa KO :^Ha?
HeK ce opn necMa Hauia,
HeK ce uyie SBeKex qaiiia.
^OK HaM Mcceij, cja !

— Jl,aj Mil nexap, an' qyj penn

Ila Mil TeuiKv xyry Jieim,
PyKy CBOjy ,T;aj !

Ta o^iaBHO ;i,yuia Moja

II cpe;[^ cxpaniHor rtyxor ooja
Sna^e h na Baj.

MaJKa MIX je. ^pyvKe. exapa

JJ,a.xa caMO Ma.xo ^apa
Ma^i jep;HHO xaj
Ila MH pe^e: cxy'^KH Kpan^a,
Jl,OMOBiiHy KaKO BajBa,
BopnxH ce SHaj!
 !

186 A E ^

Beh je npom.io mhofo ;!i,aHa,

CxeKOx ;tocTa .^jthx pana,
Ys Kpa.^a, 3a ji;om.
Bor 3Ha, ;^a hy HKau moKh
.i'

Ca DojuniTa Bec'o nohn

Toii.ioM Kyxy cbom !

Ila Te M0.1HM, aKO cyTpa

y pana jyxpa
iipo3opje
T^ax HcnycTHM CBoj,
YsMH Ma^a, AO^iy hoch
HcK ce MaJKa h,hm hohoch, —
^lyBaj saBGT Moj

— To He Mory. Ha^ Te 3rpeBa,

Cpehna MaJKa Teoe cneBa,
O cpehaH ch th !

A:m Moje cpij,e 6e;a,H0

3Ha,ie ca;3,a caMo je3,H0 —

A.iH xajji;e, iin!

JI^yiiiMaHHH MH OTe ?tpary,

AHi)eocKy ^.yniy o.iary,
JlenH ii,BeT je CTpx;

Ja can je^an, itnx je mhofo,

IIlTa Gnx'Apyro vKejiex Mor'o
^o .iH cyxpa CMpx!
i/fcyBOMMP H. ^HMHIV.
 BEP3A HAYKA y ^PAJliyiTy)
(04 rVi'A M. BEBEPA, lir04>EC0PA APJ«A11[I11X

II

EepaaHCKM cao6pa1iaj

Bepsa je xpr rp,e TproBLi,H o,i, expyKe Kynyjy n npoAajy pooy

KOJOM ce Tpryje na KpyiiHO, r3,e xaKO^ep saKjtyqyjy nocjiOBe y
copxaMa HOBii,a, MeHHu,aMa h xapxHJaMa o:n Bpe^HocxH. Cbh kojh
vKe.ie KyiiHXH h.ih npo;i;axH ,,6ep3aHCKy" po6y h.xh xapxHJe oa,
Bpe^HOcxH, H. np. nojLonpHBpe;a;HHii,H kojh npo^ajy iKHxo, iio-

ce;;Hnij,H Be.iHKPix M.xHHOBa kojh Kynyjy xo :rKHX0, Kannxa.iHCxe,

KOJH, ;^a OH y.xo'/KH:iH na npnn.xo^, Kynyjy xapxnje oj;
CBoj HOBaii,
BpepiHocxH, a xaKO hcxo h ohh onex nixo TKe.xe npo^axn xaKBe
xapxHJe, —
CBH OHH oji, pe3;a najcHrypHHJH cy, ^a he ce na xoMe
ro.xcMOMe xpry HaaiepHXH na npo;naBn,e hjih Kynn,e a no najno-
BO.'bHHJy n,eHy y xaj Max. Ohh ji;ajy cBOJe Ha.xore KOMe komucuo-
uapy KOJH je 3acxyn.T,eH na oepsH. Y xoMe c.xy^ajy Hape;a;6oaaBU,H
H.iH saKa'yKy no Kojy KpaJH>y n,eHy Ba.^a Kynnxn h.xh npo;^axH,
OHH ...iHMHxnpajy'^ CBoj Ha.xor (h. np. Kynnxn 10.000 py6a.i.a
y pycKHM HOBqaHHn,aMa no n,eHy ne CKymi^y a paayMe ce —
aKO je Moryhe h je^xnnnjy oji; —
210 MapaKa sa 100 pyoa-i^a)
H.iH naK, aKO cy pemenn Kynnxn hjih npo3,axH no KOJy 5h.xo
n,eHy, p;ajy „He.xHMHXHpaHH" Ha.ior (h. np. Kynnxn 10.000 py-
6a.T>a HajnoBO.TbHHJe x. no u,eHy mxo jeBxnnnjy, ^o Koje y on-
j.

mxe MOiKe KOMncnonap ycnexn na xpry). Ko.xhko he ce y h3-

BecHO BpeMe o;a; Hapeji,5oji.aBaii;a Hy;ii,HXH hjih xpamnxn po6e h.ih
188 A K A

xapTMJa HSBecHe Bpcxe Kao h Koje he ce ij,eHe ny^HTH h.tih xpa-

.aCHTH, CBe TO, HapaBHO, 3aBHCH OJJ, BaHpe^HO MHOrO paSHHX YTH-
naja, KOJH oji;peh)yjy BOJby y^iecHHKa ji;a Kyne h.ih npo^ajy. tc" c
Tora He MO^KeMO hh iiOKvmaTH j\i\ noTaite hsjiovkhmo cbc xe yxH-
ii,aje. — KoMHCHOHapH o^.iase na oep^y c ao6nBeHHM najiOBHMa
y veiiy xe xaMO hjih caMH iioxpaiKeOHora c kojhm 6h Mor;tH
3aKjLytmxH nocao no ,>Keji.H CBora napeAr)03,aBij,a, n xo no naj-
iioBOJbHHJy ii,eHy sa H>era a y rpaHHLi,aMa OB.iamheH>a, h.xh ce iiaK
o6paxe Ha HCKora oji; ohhx censajia^ kojh ce 6am Hapo^iiixo 6aBe
Hocpe^OBaifceM y nocjiOBHMa KynoBHHe h npoj^aje npejiiMexa Koje
OH xpaiKH (copxoM 3KHxa, aKij,iijaMa H3BecHora jipymxBa). Y py-
KaMa XHx jiiaK.ie, HaJBehn Ti;eo nonyj^a sa Ky-
censajia CKynjta ce,
noBHHy H npoTi;ajy hx ce jaBH.io xora ^ana na 6e])3H
y ko.ihko
3a KOJH OA 6ep3aHCKHx apxHKa.ia, —
censa.iH npnGepy ,,noHyity
H xpa5KH>y" —
Hajsaji, ohh ce cxapajy npcMa na.TiosHMa sa Kyno-

BHHy H npo/i,ajy saKJLy^iHXH mxo bhuic noc.iOBa h to Bo;^ehH cxj)or

panyn o ,..iHMHxy'' D,eHa, a pasyMe ce ^a 6h xaKO 3apaT];H.iH nixo
BHiue ,,Ky23xavKe", Harpa^ie.
IIpeMa xoMe ^a :m je na oepsancKOMe xpry MHoro Ha.iora
3a npojtajy hjih sa KynoBMHy nsBecnnx copaxa jioGe hjih xapxnja
o;i; Bpeji,H0CXH —
oj\ mhovkhhc xaKBHx najiora saBHCH KaKBO he
6hxh h .,cxaH>e ipra'' —
M0]3?he ce ohh koJh 6h SKCJiejiH Kynnxn
no HSBecHy OTtpel)eHy neny, a ho Kojy u,eHy He Mory j^a Hai)y
Hpo;iiaBn,a, pemnxn ^a iiOHyjte Behy u,eHy, ^a 6h HpoAaBu,e nsas-
BajiH Ha iipoji,ajy ho xy Behy iiOHybeny u,eHy, hjih he, oGpaxno,
OHH KOJH 6h :iKejieJiH H})o;i,axH, Mopaxn iviajio iioiiycxHxn o^ CBoje
uene. ]\,^ 6h xaKO KynH,e jcbxhhhjom H,eHo:M Ha;a,pa"/KHJiH na k\-
HOBHHy. IJ,eo caoGpahaj, ^aKJie, HMa HeHpecxaHU,e o6ejie'yKJe ysa-
jaMHor Haji,MexaH>a : KOMHCHonapH h censajin ca cbojhm najiosHMa
sa KyiioBHHy y i^eiiy Hen23ecxaHH,e ny^e cbc Behe H,eHe, ohh iiaK

KOJH HMajy Hajiore sa cnymxajy i],eHe;

npo^ajy HeiipecxaHi^^
xaKO ce iiony^e cbc bhihc 6jiH:*:e je^na Apyroj 3,ok ce na ho-
CJiexKy Mel)y HHxepecoBanHMa h nocao ne saKjLy^H. F nponiJio-
CTH a II ji,aHac jejoni na mhofo Mecxa y Enr.iecKoj h AMepHH,H
caoopahaj h no odjiimy na^AMexaite GepsancKH qHHOBHHK c :

Mecxa. KOJe je HS^inrnyxo o6jaB.T,yje iviacno nojenHHa^He po6e h

xapxHJe y iiinpoKOM Kpyry oko H.era CKym^^eiia nnxepecoBana
;
 r. E 1' 3 A 189

:iHU,a ;i,OBnKyjy mv cbojv iioHy;;y, ^ihhobhhk rjiacHO iiOHaB.T>a

Ty noHy3,y, xaKO to n^ie ^ok ce npncyTHHx ne pemn

neKO op,

,ia iipnMH noHy3;y; noc.ie Tora no^iHite to hcto h3 HOBa. Behn-

HOM ce caoopahaj BpiiiH oe^ xaKBora sBaHPnmora Te.iajia, a.ipi
no cyniTHHii CBojoj Ha hcth na^HH. TproBu,H koJh Tpryjy n.sBe-

CHOM xapxHJOM H.iH Hapo^HTOM copTOM pooe MMajy iipn Ho.ie

vKHB.-beM caoppaliajy CBOJe o;i;pebeHo. ormiTe iiosHaxo CTa.iHO mc"

CTo Ha 6ep3H, Te onaMO h o;^.ia3H onaj koJh xohe J^a Kynn h.-ih
npopa, Te ce tv CTBopn npasa ryvKBa op .i^ypn, kojh ysajaMHo
poBiiK-yjy CBoje nonype 3a npopajy h.ih KynoBHHy, necTO ynpaso
H He poBHKyjy ho CKopo pH^^ry, ciy/Kehn ce y TOMe ypneoecy
n3BecHHM KpaTKHM H3pa3HMa yooHqajeHHMa na 6ep3H. HasopHMo
jepan npHMep: ceH3a:i. 3a pyo.i^e. ^laje]), poGno je Ha.ior sa
K'ynoBHHy 30.000 jiyoa.ta y pycKHM HOBuaHMn,aMa, a pa hx
He n.iaTH CKyn;f>e op 211 Mapana 3a 100 pyoa.ba. Oh op-
.ia3H Ha .,Tpr" 3a pyo.i.e. t. j. y.ia3H y OHy 3r)HB'eHy roMH.iy
I'pe ce Tpryje y HOBqaHHn,aMa h bhivHC
py6.T>aMa :>,210 xpa- :

vkhm!" (,,210 Geld") —

to y 6ep3aHCKOM HapeuHJy 3HaqH obo:
T])a/KHM. pajeM 210 Mapana 3a CBannx 100 pyoa.T>a. ^pyrH
oneT opBH^e: .211 HypHM!" (..211 Ur'iei") — a to he peliH;

npncTajeM upopaTH cBaKHx 100 pyoa.-La 3a 211 :MapaKa. to Ha

oproBapa h. np. Majep: .,210 Tpa'/KHM.'". t. j. jane paM Bnnie op.
210. Ha TO he hcko TpehH: „210"^{4 nypHM!" t. j. npopahy pyS.T^e
y HOBTiaHHu,aMa no 210% MapaKa 3a 100 pyoarha. Capa Majep,
nouiTO ce bhuic ne napa i^a he Mohn KynHTH pyo.Tje no 210 Ma-
pana, no.iaKO paje Behy u,eHy n Bnqe n. np. c uoqeTKa: ,,210^J4
TpavKHM!" T. j. npncTajcM n.iaTHTH 210^14 Mapaica sa CBaKHx 100
na niTO he oneT hcko hob BHKnyTH: .,210''|8 nypnM!" a
pyoa.'ba,
Majep, neifcyhn oneT CBojy n,eHy, BHKne „210'|v TpavKHM!" na :

KaKBy nonypy poBHKVje My neKO qcTBpTn: ,,ko.thko nyTa?" a to —

3HaqH: Ko.iHKO nyTa TaKo 3BaHy ,,jepHHHn,y saK.^yqKa" t. j. ko.ihko
nyTa ony jepnoM 3a CBarpa 6ep3aHCKHM y3aHn,HJaMa yTBpl)eHy naj-
Maay KO.TnqHHy 3a 3aK.T>yqH;BaH.e noc.ia, (niTo je Hapanno yqn-
H>eH0 3apap o.TaKniHn,e cnopasyMeBaaa, n. np. y Bep-Tnny je 3a
pyo.T^e Ta KO.THqHna yTBpl)eHa na 10000 py6a.T>a) xoheTe pa —
KynnTC no Ty n,eHy? Ha to oproBapa Majep: ..3 nyTa" (t. j. Ky-
nnhy 3 X 10000= 30000 py6a:i>a), h na to H>eroB nonybaq, aKO
190 Ji, E A

pa^iyHa npo,T,aTH 30000 pyoa.i^a a no i],eHy 03; 210'i2 Map ana aa

100 py6ajba, ojiroBapa: „BaMa!'' (..an Sie") a to SHaqn: npo^a-
jeM BaM jtOTH^Hy KO.uH^HHy a sa noHyi)eHy mh ij;eHy; Kynau, 611
y TOM 6h ce iipBH nsjacnno: „OABac!'* („von
CTiyqajy Kasao Ka^a
Jhnen'"). Ivaji; je aoT.ie nasap ^ocneo o6oJHii,a 6p30 y6e;iejKe y
CBoje 6ejie">KHHKe h Kypc n KO.iH^Hny tg ce o;nMax Aajy na CBp-
uiaBaifce 3;pyrHx najiora. ^lecTO ce y mccto pe^HAia cnjjKvi 3a 06-
jainH,aBaH>e npcTHMa, o^iHMa h y onniTe iiOKpcTHMa. OrpoMan
opoj TaMo aMO oa^iCHHx r.iacHHx noHy;],a h Tpa>KHE.a ^ihhh Te ce
;ii;HrHe iipaBa ynpaBO ^OBeK sar.TyHe,
yprieGecna rpaja, TaKO 3,a

H oji;HCTa OHOMe koJh yniaB iipBH nyT y oepBaHCKH iipocTop no-

CMaTpa ca ra.TepHJe ony ryacBy op,03ro: one kojh ce ritaBe, pnqy
H M.iaTajy pyKaisia —
Aiopa Taj npH3op 6hth h qy;i,HOBaT h oji,-
BpaTaH. —
HapaBHO je na ce noceonn 3aK:Bymj,H na Gejisn CBpniaBajy
no pa3HMM nenaMa. ^lecTO ce cbh Ha^HiteHH 3aK,T>y^ij,n Met)yco5HO
pa3.7HKyjy hchom. Me^yTHM niiaK. Kao iiito je to pannje h3.io-
>KeH0, u,eHe ce nehe mhoto pasMHMOH.TasHTH y inanoMe rjJeuyTKy,
nouiTO je TaKBa cyuiTuua CBaKora Tpra, v^e ce .iipoT^aBii;H h Kynii,ii
Ha.Ta3e na .THij,y MecTa, r^e ce noHy;!^e h 3aK.T>yqii,H Bpnie jaBHO,
TaKO ji;a to CBaK mo^kc ^yTH h r^e ce HHTepecoBanH ysajaMHO
Ha^Mehy. yc:ien Tora je ynpaBO Moryhno 6GJieofcuTU uypceee^ o ^h-
joj je H3BaHpejiiH0J Ba*/KHOCTH TaKobep pannje 6ho bcK roBop. 3a
Koje fee ce npen:MeTe 5e.Te'>KHTn Kypc saBHcn, y ko.thko je pe^i o
up Oil 360 411 Ma . npocTO o^ Tora, ji;a .in ce CTBaj)HO H>HMa Tpryje
na 6ep3H n.m npcMa caMoj npHpo^n CBOJoj npoH3Bo;];n
ne. nouiTo
HnTH ce Meaajy hhth naK nocTaje hobhx nponsBO^a. jMebyTnM
nenpecTano uocrajy cbc hobc xajJTiije 04 epe^nocTU, noniTO ce ne-
npecTano CK.ianajy n noBa aKn,H0HapcKa ^pyuiTBa n npaBe hobh
3aJMOBH H T. 3;.; a nouiTO je no Ka^ niTO cbc to BeoMa cynmnBa
BCKa, to na CBHMa BehnM 6ep3aMa nocTojn npaBH.io, aa je y SBa-
nn^mi' KypcHu JiucT j^onyniTcno ynncHBaTH Kypc tck no napo^n-
TOM 40uymTeH,y TproBaita tom xapTHJOM na 6ep3H. TaMO r^e joni
c
nocToje laKJieTH ceH3a.iH h.th cjinyHH 3BaHHy:HH nocpe;i,HHu,H, ohh
no npaBH.iy ne CMejy npe Tora hh nocpe^OBaTH y nocjiy c TaK-
BHM HOBHM xapTnjaMa on BpennocTH. IIpe^.Tor na ce nonycTH 6e-
jie:«eH)e y KypcnoMe .incTy jenne xapTHJe oohiiho he y^nmnTH
 B K P 3 A 191

OHR oaHKa H.iH one oaHKapcKe Kyhe, Koje .,eMHTyjy" tj xapxHJy.

T. j. Koje npHMajy Hby o^ H3;;aBaoii,a (h. np. ^p^KaBe, Koja 6h
xxejia ,,HaqHHHTH" sajaM t. j. npoTi,aTH o6jiHraii,HJe, h.ih yji;py-
aceaa HeKo:iHKHx .iHij,a, Koja opt xxe.ia ..ooHOBaTn'^ aKi],HOHapcKO
apyniTBO Te 6h xxe.ia nahH join hobhx y;i;eoHHqapa) ;^a je iiyxeM
OTBopeHora ii jaHHora yiiPiCHBaita, „cyncKpHnii,HJe", npo;i,ajy OHOJ
iiyo.iimH Koja -rice.in y;io'/KHTH CBOJ nOBan, y xapxHJe o;^ Bpe.iHocxH.
^o ;^yme tiecTO oHBa ;ta ce no Hene xapxHJe oa BpeT^nocxH y
Be.XHKOMe o6HMy o;i;oMahe ko;u; nyo.xHKe h 6e8 <i>opMa.XHe jaBHe
H oeB HaKHa;tHora yBoi^ema na oepsn, no npHBaxnoj
,,eMiiciijo'"

npenopynH oanKapa cboJhm .MymxepHJH:Nra n no HOBHnapcKHM

peK.xaMaMa. TaKaB je cnyMaj ca.ia c ^lecxo BeoMa jaji,HHM aKn,H-
jaMa npeKOMopcKHx s.xaxnHx py^HMKa, KOJe cy „yKpHJyMqapeHe''
y ny6.xnKy o6n.xa-/KeH>eM neMa^KHX Gepaaa, Mei)yxHM coriHT^ne Ka-
nHxa.XHCxe onhe oonqno Bo;[,He Kynnxn caMO one xapxnje o;^
Bpe^HOCXH. KOJe he Mohn no noxpeon y CBaKO 306a npo,T,axH na
HeManmiM 6e]j3aMa n xo no n,eHy Kojy he hm Mohn noKasaxH ne-
jviaT^iKPi K-ypcHH .inex. llpcMa xoMe ;i,onymxeHje nynixafta xapxnje na
6ep3y OA H3BaHpe;^Hora je :snaiiaja 3a nHxaH>e, y Koje he y onnixe
xapxnje 0:1 Bpe;tHOCXH y.xaraxn Hapo;;H CBOJe ymxe;ie. llpeMa xoMe
onpaB^ano je xpavKPixn p;a one B.iacxn xo cy CBaraa nsaSpann oep- —
nancKH 03,6opH —
luxo peinaBa o ;tonyinxeH>y, j^a Bnnie no ^o ca^a
Hcnnxa H .,;io6poxy~ xapxnje. x. j. aa .xn cy na^aBaonn xapxnje
H cnocooHH n.xaxn,H; ;no cap;a je oon^no ncnHXHEana caMO cnorLa-
mH>a ypejtnocx xapxnje 0,1; Bpe^iHOCxn.
JI,o 3ynie ne xpeoa nn xa;i;a oqcKnBaxn BaHpe;i,HO MHoro na qaK
HH OHTja. Ka^a 6n n caMa ;],p'A*aBa Bo;i;n.xa ncn,pnaH Ha;3;3op. He-
Ma^Ka je na aprenxnncKHM saJMOBnMa n3ry6H.xa neKO.xnKO cxo-
xnna MH.xnjyna, n Ka^a cy 6aHKe, onasnBuin aa ce Aprenxnnnja Bnme
3aTi;y:acyje no nixo movkc noanexn, oxKa3a.xe ;3ia.x.n Kpejunx, Mnnncxap-

cxBO cno.T>aniH>HX noc.xoBa xpyT],n.io ce 3,a 6aHKe o6p.iaxH, Bam ko;i

xaKBHx npe^MCxa moskc ce ji^ohn ji^o ncxHHCKe on,eHe xck noc.ie

ayroro3HmH>era npoyqaBaH.a.
Ha paa.xn^nxe naMnne yTep^yje ce Kypc 3a npe^Mexe c KoJHMa
je j^onymxeno xproBaxn na oepsn n c KojnMa ce xpryje. O3; ^ecxn
— Kao y AMepnn,n — 6e.xeJKe ce KynoBne n,eHe CBaKora saK.^by-
Henora nocxa. a napxaje npnjaBjtyjy xe u,eHe y xoj CBpcn. Te
 192 A E .1

cy iipHJaBe Hapo^HTora HHTepeca 3a KOMHCHonape, iiouito ce

o;^

OHH, Kao TiiTO heMO BHji,eTH, oopa^iynaBajy ca cbojhm MViuTcpH-

jaMa Ha ocHOBy aaoe.ieaceHHx i],eHa. BehwHOM naK H36epy ce , ,

MeJ)y ceH3CLiuMa nojep;HHa .iHii,a xe xa .xHn,a nop:Hoce nsBemxaj

,

oepsancKOMe ^iHHOBHHKy o KypceBUMa no KoJHMa je iiaaapeHO.

Ha xaj Ha^HH MoiKe ce na up. -- Kao inxo ^lecxo h 6HBa sa- —
oe.xevKHXH cxajte nena y noqexKy oepsancKora pa^a h npn Kpajy,
a oceM xora join n HaJHHyKa ii HaJBHuia ii,eHa na Kojy cy npa-
B.benn 3aKJLy^iij,H sa BpcMe xpajaaa 6ep3e. H.ih oiiex noKynia ce
yxBp;;iixH, no KOJy oh ce u,eHy jtocxa nsBecno a npcMa nosnaxHM

nony^aMa 3a npo3,ajy Mor.xa joni naoaBHxn noBeha KO.inqnna ^o-

xn^iHora npeaAiexa; n c Apyre onex cxpane kojihko oh ce Mor.io
iipo;a,axHnpeMa oojaBjbCHHM nonyjiaMa sa npo3,ajy, xe ce npeMa
pecy.xxaxy cao6pahaja npBa n,eHa 6e.xe'/KH Kao noHyl)eHa n,eHa
(„ Brief") a nocjie;i;ita Kao xpavKena i],eHa («Geld"), h.xh ce oe.xe-
vKe ooe yjej^HO, h.ih ce Ge.ie'/Kn je;i,Ha op; xhx n,eHa Koja noKa-
3yje, no komc cy Kypcy 3aK.x,yneHH hoc.xobh.^ )

He caMO p;a cooom

ce hoccShh saK.T^yqun pa3.iHKyjy Meliy
Be.xpniHHOM norol)eHe n,eHe, nero ce ^lecxo n3 BeoMa pa3HHx y3-
poKa yKynno cxaH,e u,eHa je.iHe h ncxe pooe na je;[iiHoj 6ep3n
BeoMa pas.iHKyje o;], cxaH>a u,eHa na ,ipyroj 6ep3H. Ako na np.
<l>paHu,ycKa kojh nyx yBese cpasMepno BHnie pycKe pooe ho He-
Ma^Ka, xe HMa bhuic h n.xaxHxn 3a pooy, npHpo3,HO je ;j,a he ce
na napHCKOJ oepsn nojaHHXH y xproBau,a yB03HHKa ja^a noxpeoa
3a KynoBHny MeHHi],a ..3a" Pycnjy h.xh 3a KynoBHHy pycKHx hob-
HO luxo he xo ohxh na oep.xHncKOJ 6ep3H. xe he ce ne
>[aHHii,a

caMO y noceoHHM c.iyqajeBHMa n.xaxHXH y HapHsy Behe nene 3a

pycKe HOBqannqne py6.^be ho y Bep.xHny nero he h npoceqne .

n,eHe cbhx n.xahenHx n,eHa snaxno o:i,cxynaxH je3,Ha o^ Apyre h

y onnixe onhe yro;a,HHJH Hsr.xe^H (uiancoEHj sa noBO.tHH jy h CKyn-
.i>y npo.iajy pycKHx HOBiiaHHi],a y Hapnsy ho y Bep.xHny: pa3- —
BHhe ce H nacxaxH iio.yiecHe pas.xHKe y nenaMa. TaKO hcxo yxnqy
H MHoroopoJHH pas.iH^HXH y3pou,H ;3,a nocxany uoepeMene pas.xHKe

1) Ha up. ,,249 248 3J4 t."

ija n. —
249 n.^." —
SHaqn, ;i;a cy no ly u,eHy npaB^LCHH
aaK.T,ymj;H, 249 nj. 3HaqH ja cy no xy neny npaB-tenn iiociobh ho ;^a je jom Ohjio no-
ii.

Hy;i;e, OB;i;e ce He Mory yuyuiTaxu y ho;;poOhoctu u ocoOeHocTU (na np. 6ep.iHHCKora (ie.ie-
weHja)-
 B E P 3 A

y onuiTeM CTamy i^eiia na jc^homg h hctomg oepsancKOMe xpry.

JIaKO je Ha np. pa^yMexn, ^a he ohth mhoto Maite H3r.ie;];a 3a
iTOBelie ii,eHe 3a /KIito Henocpe;i,HO o;i,Max noc.ie CBpmeHe vKeTBe,

y Bpe.Me, ;i,aK.ie, Ka;ia ca cbhx cTpana npH;i;o.ia3ii na xpr Be.iiHKa

KO.iH^iHHa '/KHTa, H CBaKaKO MHoro je npe o^eKMBaTii CKyn.T,e D,eHe

AOLi,Hiije, Ka,7 je vkhto Beh 03; necxn yxpomeHO ,

a TaKot)ep he
y OHO ;^o6a, Ka^a je na np. yoonqajeno n.iahame pycKe pooe,
CKo^HTH y u,eHH pyCKe HOBqaHHi],e ycjieji; noja^ane Tpa>KH.e. yno-
xpeoHTH xo CBar;^amiie uoHaB.T>aH>e noMecHiix h noBpeMennx pas-
;niKa y onnixe.M cxaH>y H,eHa je;:i;He pooe na xo ;i,a ce, Kopncxehii
ce xoM pa3:iHK0M. ,\oY)e j[0 ynoxpeonxH
mxo Behera ,i0(5HXKa, —
xy pa3.xHKv a 3a HaHpe;t cnoMenyxn n,H.'b jecxe ona xproBa^Ka
paviHja, Koja ce iicxiiHa ne oain c iipaBOM no r;i;e mxo CMaxpa
kao HCRTLyiiHO CBojcxBeea oepsancKOJ xproBHHPi, HOKOJajemiaK
3a xo CBaKaKO Aonr.ia ;to naJBiimera cxynH,a CBora pa3BHXKa y
uepsancKOMe caoopahajy h Koja je oji, hcxo xaKo npecyTi,Ha sna-
MHJa KaKO 3a napo^nxH na^nn CTBapama ii,eHa xaKO h aa noc.xoB-
HC o(5.iHKe Ha oepan ,
—
xa xproBa^ina pa3,H>a ^aKJie jecxe , ,
:

ciieiii/,tai(juja. BepsancKy cneKy.xau,HJy y miipe^r CMnc.iy , xy xp-

roBa^Oxy paTi,H>y, Kojoj je i^h-Tj ^ohii ;3,o ;],o6HXKa noMohy pa3.xnKe
H3Me})y KynoBHe n np();taJHe ii,eHe Koje My j^paro 6ep3aHCKe pooe.
.MOVKe:MO ;i;a;Le no;3,BoJHXH y apouTpaoH-y —
KopncTOBaae uoMecmui
n cMeKy,iaUjUJy y yjtceM cMucjiy — KopncxoBaae noepjeMenuM pas-
.iHKaMa y u,eHH. ..Aponxpa'/Kap" xpavivH ^^ ;^oi)e ;],o ,T;o6HXKa Kaj;

y je^HO ucTO epeMe npop;aje pooy na xpry, rj^e ce ona Moace CKyno
npop;axH, a onex Kynyje je na OHOMe xpry, rTi;e ce MO"/Ke jcbxhho
KynnxH. IteroB nocao je qncx npnMep h3 paqyHHn,e. Oh cxoJh
y3 xe.xe^OH n.xn My xe.xerpa*OM HHOCxpannx xp-
jaB.tajy n,eHe c
roBa, xe KaKO ona3H ;],a oh Morao na^nnnxH Ti:o6HxaK na np. Ky-
nyjyhn y Jlon^tony MeHHU,e 3a Pycnjy h;ih pycKe HOBqaHHu,e, a
npo3,ajyhn nx y IlapHsy oh xe:ie*OHOM h.ih xeaerpa^OM p;aje
,

CBoie na.xore. Tv ce, Kao mxo ce bh;3;h, H3r.xe;3; na ;no6HxaK oc-

HHBa Ha opsiinu kojom he ce apDHxpa:.Kap KopncxoBaxn nojan-
jBeHH.Ai pas.xHKaMa y u,eHii, a nomxo y xom noc.iy aponxpa^ap ne

caMO Mopa opso ck.tohhxh oopa^yn o Ba.iyxaMa KOJe Ba'yKe na hho-

cxpannM xproBHMa, nero nopej^ xora Mopa jom HMaxii y r.xaBH h
pawn o KaMaxH Kojy Ba.x.a n.iaxHxn, saxHM yooHqajene npoBH-
jtE.io XV m 13
 194 A E A

3HJe H KypxaJKe, n CBe to Bajta mj cpa^ynaTH 3a TpenyT oKa.

TaKO ji;a ^ecTO Mopa HSBpniHTH npaBO
qyTi,o ojs, pa^ynaita na
iiaMeT. TO HHJe hh w^ho ^a apGnTpa/KapeB nocao caTHpe iKHBii,e
ja^e HO Ma kojh j^pyrn nocao. Ho 3a to oiieT. caMO aKO je Ta^mo
paqynaTO. HeMa y tomg iiocjiy nHKaKBe apyre onacnocTH. ajin ii
ti;o6hii;h cy cpasMepno Ma:ieHH, 6ap Kaji;a ce nocTHrHyTii j^oGnTaK

ynope3;H c Be.iH^iHHOM o6pTa. — ITpH cneKy.^mijUJu y yoiceM CMucfiy

jeBTHHHJa KyiiOBHHa HHJe no MecTy o^Bojena 03; CKyn.^^e npo-

.ji;aje nero no epeMeny. CneKy.TanT 3aK.T,yqyje KyiioBHHy niTO ce

Ha3;a he y 6y4yfiH0CTu ycjieji; H3MeH>eHHx onniTHx Hsr.Te^a 3a
3,a

KynoBHHy h npo^ajy moKh CKyn.TiC npo^aTH. Beti no TOMejacno

je, ,T,a H>eroB nocao nuje qncT panyncKn npnMep, noniTO iJ.eroB

ycnex 3aBHCH o^ lOJMerie onniTera CTaita n;eHa ^OTnqne pooe . n

^ncKy.TaHT Mopa boti,hth pa^iyn o CBHMa noroTi,6aMa Koje Mory
yTHn,aTH na Ty H3MeHy. Oh he npeivia noroj^HOMe BpeMeny y ztcto
saKJtyqHTH, ji;a he ohth o6H.^aTa :aceTBa n 3;a he y jecen na^aTH
n,eHa 3a acHTO, no r.iacoBnisia o ^Hn.TOMaTCKHM sanjieTH^ra 3aKJby-
gpihe, ;i,a he na^aTH Bo.T^a sa noce;a;oBaH>e nannpnora HOBH,a n 00-
bctokhx BojHnqKHx .ipmaBa, Te he npe.Ma tomc pa^v-
,T*Hrau,HJa

HaTH Ha na^aite h>hxobhx n,eHa; Kaaa je :i;o6pa yKCTBa y PycnJH

saKJLyqnhe Ti;a he 6nTH Be.iHKH H3bo3 vKHTa tc he oqeKHBaxH h ,

noja^iany noTpeoy 3a pycKe HOByaHHLi,e 3a ncn.iaTy mutr h CKa-

. KaH>e n,eHe thx noBqannna n t. h. HapaBHO 3,a he h nopej]; naj-
noTi;po6HHJer nosHaBan.a ca^amH-era CTaH>a nnaK ocTaTn cncKy-
,naHTy Heno3HaT npHJin^an ji;eo cbhx ohhx MHoroopojnnx iioro-
;i;a6a, KOJe na Kpajy KpajeBa yTnqy na oy^yhy naKJiOHOCT 3a Ky-

noBHHy H.TH npo^ajy H3BecHe po6e h.ih xapTnje tc y to.thko. .

.T^aK.ie, y noKymajy 3,a ce ncTepa hap na maHCOBHMa 5yj];yhH0CTH

HMa H je^an MOMenaT Kou,KapcKn (nrpe He cpehy), ho to HHJe —

ocoSnna caMO 6ep3aHCKe TproBHne nero je to ocoGnna TproBnne
y onnixe. KOJe My ji,paro BpcTC.
Mopa.MO ce caina no3a6aBnTF/r nocjioeHUM o6jiW(jUMa KojnMa
'ce c.iysKii cneKyjian,HJa.
najni)0CTHJH, OCHOBHH oonHK nocjia na 6ep3H, Kojn ce y Tp-
roBHHH c e^CKTHMa 30Be „Kaca'' nocao. y TproEnnn c npo- - —•

ii3B0Ti,HMa ,,.TOKo" -
— Hocao, jecTB nocao KynoBHHe kojh ce o^-
Max CBpniaBa npe^ajoM pooe 3a totob noBan,. Ako je;nHa napTaja
 B E P 3 A 195

H nope;n oiiOMene He ncnynn na BpeMe CBOjy o6aBe3y, rko ,^oji,o-

ii,hh'\ to no iipaBH.iy npoTHBna CTpana HMa npaBO ..npHHyT;Hor

pery.iHcaifca"". t, j. Kyirai; kojh je na BpeMe (5ho cnpeMaH Moace
KynHTH po6y o^ xpehera .iima. iipoAaBau, naK kojh mije oti;oli,hho
^:oace npo;naTii pooy xpeheMy .iHi],y —
a y tom nocxy, npeMa sa-
KOHy HOonqajy.Mopajy o6ojim,a nocTyiiHTHHa 0Apei)eHH naqHH h —
Mory noc.ie xpa'/KHTH jia, hm ce HaKnajtH paB.xnKa y i],eHH, aKO 5h ce
TaKBa pas.^HKa a npena noroi)eHoj u,eHn irojaBH.ia Ha anxoBy
uixeTy: K5'^nau,, ^aK.ie. aKO je Mopao hohobo CKynjte KyoHTH, Hero
niTO je 6n.ia ona i^ena no Kojy My je npoTHBna cxpana 6HJia
,iy'AHa .iH^epoBaTM a nponycxH.ia je xo y^nnnxH, HMa npaso aa
My KaKHa^H ;tH*epeHU,HJa y u,eHH, a xaKO^ep n npojtaBau; HMa
ce
npaBO Ha HaKHa;^y pas.xHKe. aKo je 03, CBoje expane CBe Bpmno
na BpeMe. Ha])aBH0 ;ux ce xhm npocxHM oG.xhkom CBpniaBama no-
CJiOBa cxyvKe cbh ohh, kojh Kynyjy ])of)y h.xh xapxnje oji, Bpea-
HOCXH 3;a Hx h iia^p.^-e h.xh uoTpomr. KanHxa.xHCxe, oahocho h>h-
xoBH KO>nicHOHapH. KOJH Kc Kyn.'beHe xapxnje saApvKaxn «a oh

y H,Hx ;;p-/KajiH y.xo^-eH CBoj Kannxa.x, M.xHnapn. ;;a caMe.T>y vkhxo,

cnpoBHny sa mehep h no.iynjjepabeny Byny ohh, koJh he cnpo-

BHHy pa^HHHcaxH y mehep n nt).xynpepal)eHy Byny Hcnpe^axn y
KaMxapn n aa.T>e npepahnBaxn. MebyxHM xaj oo.xhk nnje najno-
^ecHHJH oo.xHK sa cueKy.iaHjUjy.
HcxHHa HSBecHe najnpocxnje cneKy.xan,HJe Mory ce npaBnxH
H y xoMe oo.inKy npocxora nocjia sa roxoB noBai;. Kaa hcko
noc.ie A-exBe Kynyje vkhxo. n.xaxn xo a-hxo toxobhm HOBn,eM na
CMecxH y Maran,HH x<^ .xe/KH o^eKvjyhn. ^a he xpa/KH>a sa ^hxo
nocxaxH vKHB.T>a n Aa he Mohn na npo.xehe npoj^axn ^khxo c ao-
6hxkom, h.xh ^pyrn hcko hcxo xaKO y^HHH c Kyn.^enHM pycKHM
HOBqaHH^aMa n.xn c xapxnjaMa o;t Bpe^HOCxn o^eKyjyhn ja^y
xpavKfty, — exo xo je Hajnpocxnjn oo.ihk cneKy.xaxHBHe xproBH-
ne. TaKBe xproBnne yBCK je 6n.xo. CBe saKOHO^aBCXBO y nponi-
.lOcxH a H KifcHVKeBHOCx CKyna ca cnncHMa KanOHHCxa, na np. Jly-
xepa, KHnxe 03 rneBHHx ncnajta npoxHBy ..npeKynau,a'-. npoxHBy
..MOHono.xa'' n KaKO joni nncy nasHBann xaKBH cneKy.iaxHBHH no-
c.TOBH. Ho ca CBHM je jacHO :ia y xaKBOM o6.iHKy cneKy.^a^Hje
—
pasyMe ce c r.xe;5Hmxa xproBu,a kojh cneKy.inme HMa BeoMa —
MHoro Mana. Kynyjyhn na xaj npocx na^nn sa roxoB nOBa^ po6y,
196 A R -1

HOB^aHHij,e H T. ;\. mo/KG ce cneKyriHcaTH caMO na CKCiKaihe i],eHa

(.,a la liansse"' Kao dito ce to 30Be yoOHqajenHM oepsancKHM

HasiiBOM), a.iH ce He MO>Ke cneivV-iiicaTH na na^cihbe ii,eHa (.,a la

baisse"). ^ajte: y TaKBHM npocxHM noc.i(5BHMa ^a totob HOBau,

MO'>Ke noc.iy>KHTH sa cneKy.i[aii,HJy caMO pooa Koja je Beh na xpry
— ca;i,amii.a pooa —
a.iH ne Moace nocjiy^KHTH pooa 6y3,ylia, t.

j. pooa KOJa TCK HMa 3;a CTHFHe, Koja y xaj Max join ii.iobh MopeM
iT.iH ^laK MO>KTi;a join HHJe hh novKFbeBBHa. 3a CBaKu cneKy.iaTHBHH
iiocao y onniTe noTpeGna je Beh 3a caM saK.hyuaK KO-inTmna pooe
Koja o^ncTa iioctoJh, tc npena TOMe je 0Mel)eH n Kpyr MoryhHiix
cneKy.iaTHBHHx nocnoBa. Hanoc.ieTKy: cneKV-iaHT Kojn Kyiiyje ko.iii-

tiHHy acHTa H T. ;],. 3,a oh CBe to ;^OH,HHJe 6aii,H0 na Tpr Ka;; n,eHe

CKOTie, Mopa y Te Ko.inqHHe ,,y.TO>KHTH", yMpTBiiTH , BeoAia 3Ha-

Tan KanHTaji, c kojhm ne MO/Ke pacnojiaraxn iipe ho hito iipo;i,a
CBOJe /Khto. JacHO je cneKy.iiaHT Mopa ohth BeoMa jaK Ka-
ji,ci

iiHTa.iOM, Te npcMa TOMe ysaK je Kpyr ohhx .th^hocth, Koje ce

Mory oaBHTH cneKyjiau,HOM. OTyji,a je h oiiacHOCx „pH3HK", Te ,

cneKy.iaii,HJe BeoMa bcuhkh. Ka^, je roxoBa pooa orpannqeHa a

.

TaKoi)ep H Kpyr jinqnocTH Koje yqecTByjy y cneKy.iaTHBHOJ Tpro-

BHHH, MHoro ctoJh ;^o c.iyqaJHOCTH, 3,a :ih he ce n Ka;^,a Mohn cii-
rypHO pa^iynaTH, ;ui he ce nahii Kyiiau, 3a ii3BecHe KO-iH^HHe na-
roMH.Tane pooe. Ka;i, je, x<^:he, KO.iHtHma pooe orpaHHqena a Mehy
THM o^Meityjy ce 3HaTHe KyiiOBime h Be.inKe iipo;i;aje, ca cbhm
je npHp0/];H0 ^a he nacTarn ii nar.io h bcthko Ko^eSaite y cxaity
ii,eHa. IIoMohH ce y cBeny OBOMe M0"/Ke caMO Ka^; 1) iiocTane

MoryhHO h 6e3 snaTHora concTBCHora KaniiTa.ia ii

cneKyjiHcaTii
Ka^ 2) nocTaHC Moryhno aa je;^Ha h Hcxa KO.iHqnHa po(5e h.ih
xapTHJa o;i, BpeAHOCXii movkc noc.iy^KHTH h 3a Biiiue iioc.tobhhx
3aK.TDyqaKa a ne caMo 3a je^aH h to 3) na Hanim, x<^ ce nyno-
BaTH -MO'/Ke He caMo oqeKyjyhii CKaKame ii,eHa, tc 3,a on ce ;:^o^-

HHJe CKynjBe iipOAa.io, nero h o^eKyjyhn uada?he ii,eHa, TaKO ^a ce

CHeKy.imiiyhn na to iia^aite :^iovKe upo^aeaTV. pa^ynehn 3,a he ,

ce y Ti;oii,HHJe BpcMe Mohn jcbthho KyuiiTn. Cbb to ooyxBaTa

Ha xexHnqKH HajcaBpmeHiTJH na^nn onaj hoctobhii oo.ihk, kojh
je ^anac nocTao Hor.iaBiiTH oo.ihk cneKy.iaTHBHe TproBHne na
Hajpa3BHJeHiiJHM cbctckhm 6ep3aMa TepMimcKu uocao nocao : ,

Ha poK.
 B E P 3 A 197

Jl^a iipeheMO ca^a na cyniTiiHy TepMimcKora nocjia.

CiieR-yjiaHT y mocto j^sl Kvnii h npo;3ia po6y sa totob HOBaii,
a nog; noro;];6oM ^leo^AOOK-Moia npHMaaa n .in^epoBama pooe, ooo-
CTpaHO uciiyifcaBaH^e iioro3:6e na kojh 6h.io 6y^yfiu
o i,.iOyKH ce
TepMHH, H. up. Ha Kojii 5h;io yTBpbenn KaneH^apcKH ^an. ^ok
Taj poK He CTHrne HMcijy o6oJHi],a h Kynau, h njjo^ijaBau,. soBorbHO
BpcMena ;i;a noKymajy c ^oohtkom „pea.iHcaTH'- CBoj ..anraiacMaH."
To 3Haqn OBo: crieKy.iaHT {..xocnjep"), kojh je sa yTBpl)eHy
i];eHy nyauo y Ha;;H ,7a he nacxaTH cee eefui xpa/Kita 3a KynoBiiny,

Ha:i,a ce h ^kcih, ripe ho ihto oh Mopa

CTHrne Tep.MHH komc
pooy iipHMHTii n nnaxHTH, ,ia he ce nahn ko My ;];paro KOMe he
OH Mohn pooy npo^arii 3a hcth xepMHH a no CKyiiJhy Ti,eHy; cne-
KV.iaHX naK (^oecwjej)'") kojh je oGpaxno, Ha;i,ajyhH ce ^a he pe-
jiaxHBHO oaa^ciTii xpaiKHia xe Kojn je njje.Ma xoMe no ony n;eHy
H npo/^no poo}^ sa xepMHH, y3Aa ce. j^a he npe ho nixo cxHrne
TepMHH. xMohn HaoaBHXH xy po6y oji, neKora xpehera a no jeaiif-
Hvjy ii,eHy- M je;taH h apym accTe yhapHTH ony pa3.THKy nsMehy
KynoBHe h npo;iaJHe ii,eHe. je^^an o;:! h>hx. TepMHHCKH Kynan;, t];h-
<i>e])eHn,HJy nsMe^y H>eroBe inanac 3aK.T3yqeHe KynoBHHe n one nj)o-

jiaje Kojy he y 6y;^yhH0CTH 3aK.T,yqHTH, a TepMHHCKH upo^aeaiij

naK /Ke.iH hapnTH pas.iHKy ns^^rehy p;aHac saKjbyqeHe npo;i;aje h
one KynoBHHe KOJy ce na^a y 6yp;yhH0CTH 3aK.T,yiHTH. JacHO
je noTnyno. 3;a npHMCHOM oBora noc.xoBHora oo.iHKa npe
je
CBera to nocTHrnyTO, T],a ce Ha cneKy.Tau,HJy Mo^e ne caMO ny-
noearu nero TaKO hcto h upo^aeoTu, mo^kc ce, ^aKje, cneKy.iH-
caTH H na oyjiyhe cnaKcmjc n,eHa h na 6yTi;yhe ua^aH,e n;eHa.
npcMa CBCMy TOMe ne caMO ;],a je Moryhno 3,a hcko, npcMa cbo-
joj ou,eHn lacexBe. npe^BHi)ajyhH yc.ieji; cbc Marne KO.TH^HHe CKa-
KaH>e nene "/KHxy 3a .xexo. 3aK\"x>ynn KynoBHHy, Koja ce HMa nc-
nyHHTH y .tcto. a 3a KOJy ce oh najta ;i;a he je CKyn.i^OM npe-
hcxh xepMHH Mohn Kopncno ..noKpHxn," nero je hcxo
npoTi,ajoM 3a
xaKO Moryhno. jta hcko ko o^CKyje aoopy acexBy sa .Texo na npeMa
xoMe H na^anbe u,eHe vKHxy 3a jecen, 3aKJbyqH KynoBnny, KOJa ce
HMa HcnyHHXH y jecen, a 3a KOJy ce KynoBHHy on na^a he ;ii,a

je n npe xora Beh Mohn „pea.THcaTn'' jom jeBTHmijoM KynoBn-

HOM. 3aTHM H cneKy.iaHTy noTpeoHH KanHTaji mhofo je isran-n 3a
TepMHHCKH nocao, Ko cneKy.iHiue ca >khtom ..a la hausse" HCMa
198 A E .1

ji,aHac iioxpeoy y.io^KHTH ro.ieMe CBOTe HOBij,a y tkhto Kyiiyjyhn

ra 3a roTOB HOBaii,, a Kojn oh HOBaii, —
Morao Haxpar 3,o6hth
TCK noc.ie HeKO.xHKO Mecei],a IIpo;]^ajoM vKHTa oh y ohom xpe- ;

HyxKy Kaji, saKZbyqyje nocao ue ujiafut join ca cbhm Humxa, oh cano

ooeKaea npoxHBHOJ cxpaHH j];a he y mj^yfxHocTii o yxBpl)eHOM poKy
npHMHXH pooy H n.xaxHXH je. Ako My je cneKy.xau,HJa 6H.xa

cpexna, oh je joni npe xora poKa .,pea.xHcao" x. j. sa hcxh xep-

MHH npenpoj^ao po5y ^pyroMe KOMe, oh je npiiMH o^ CBora np-

BauiH>era napxnepa h ^.an^e je .xH*epyje ohomc, KOMe je oh iipe-

pooy; OBaj nocjie3,ftH n.iaha My ony i],eHy no Kojy

iipo?]iao

My OH wpeupo^ao po6y, xe xeK noc.ie xora oh nuaha cbomb

je
npBaniH-eMy napxHepy neny, no Kojy je on y CBoje BpeMe 03;
ftera nyuno po6y. J],H$epeHU,HJy pas.xHKy —
H3Mei)y je^He n —
^pyre n,eHe sa^p/KaBa 3a ceoe Kao T^oonxaK. Ako naK cneKyjia-
u,HJa xepMHHCKora Kynn,a ncna^ne necpexHO, aKO, ji;aKJie, u;eHe
na:a,ajy xe tbeMy ne noi)e sa pyKOM nahn Kora KOMe he npoji;axH
pooy 3a CKyn.Tby u,eHy, npe xepMnna 3a HcnyH>aBaH>e, no mxo je
OH.xa OHa nena, Kojy je on ooehao njiaxnxn cbomc napxnepy,
OH he MopaxH peajincaxn h.ih CBpninxn nocao c lyouTKOM^ x. j.
Mopahe nanocjiexKy npoT];axH no HH/Ky u,eHy, xe he, na ony n,eHy,
KOJy OH T];o6HJe, Mopaxn joui nenixo ^onjiaxnxn y Mecxo 3,a n.eMy
mxo ocxaHe, caMO 3,a on Morao CBOMe npBanifteMy napxnepy
Hcn.iaxHXH noroheny n,eHy. Hcxo je xo xaKO n ca cneKy.ianxoM
5ecHJepoM koJh npo^aje. iTpeMa CBeMy OBji;e H3.xo:;KeHOMe cneKy-
jiaHxy je noxpeGan caMO cpasMepno Ma-xen concxBenn Kannxaji,
nomxo je y xepMnncKoj xproBHHH r.xaBno ,^a ooe cxpane Koje
3aK.Tbyqyjy nocao Mory Mel)yco6HO BepoBaxn, 3;a he h jejuna h ;3,pyra
cxpana 6hxh Ka^^pa no^nexH nixexy nocxa.iy h3 ^ucpepemijUJe y Li;eHH,
a yc:ieji; nenoBO^hnora pa3BHJaH>a n,eHa, H je^an h ?i;pyrH npex-
nocxaBjtajy, ;i,a he ohh h je^an n ^pyrn CBaKora xpenyxKa Mohn
Ha xpyKHHixy pea/iucaTii CBOJe ooBese, x. j. nahn neKora ca kojhm
he Mohn wanTby^wni nocao Ha ocnoBy CBora ueh 3aK.T)y^eHora
noc.ia a 3a hcxh xepMHH, xe xaKO ceoe oc.xo6oti,hxh oh noxpe6-
Hora HaoaB.TiaHja pooe npe xepMHHa h.xh o^i, noxpeonora Ha5aB-
.Ti>aH>a HOBu;a 3a noTuyuy Hcmuaxy KynoBHe ii,eHe. Ho ^a oh
36H:ba oHJio yjeMneno, 3,a y ceaiw ^ooa Mory nahn xp-
ce
roBn,H na xpry, kojh oh bo.^hh oh.xh Kao Kynn,H oxKynnxH oji;
 1, E P 3 A 199

cneKy.iaHTa xocnjepa a 3a 03;pet)eHH tgjimhk pooy Kojy je oeaj

Kyniio, 11 .T,a he ce xaKobep Hahri h xaKBiix. Kojii he o 03,pe-

beno^f TepMHHV pooy cneKy.^aHTy oecnjepy Kao Kyiiii,y,

iipe:i,aTH

Mopa OHTH HcnyifceHa oBa norop,6a hhth xy CMe outh y nn- :

Taifev HeKaKBa npoH3BO.T>Ha pooa H.m xapxnje o;^ Bpe^HOCXH,

HiixPT ^rO/Ke oHxn roBop o pas.iHqHxo Be.iHKHM no he*y —

— H^HOCHMa, HHXH naK o xepMHHy, KOJH OH OHO qncxo npoHS-
B():[>aH, Ka;nia on h. np. HeKaKaB cneKy.ianx xxeo Kynnxn oji; 3,py-

rora h. np. sa 1223 MapKe h 76 ^ennra naMy^rnHX rpa;^HBa, h xo

pa:sHHx yroBopeHHx KBa.iHxexa, na joni ^a My ce CBe xo jH^e-
pyje, Kapia 6h ce n n.xaxnxn Mopa.io, Kora :siy ;nparo nponsBO.T^HO
H^aopanora Ka.xeHj^apcKora ^ana, y xom ciynajy oh.io oh ;tocxa H3-
BecHO, ne oh hh Kynn,y nom.io 3a pyKOM naliH neKora na oep-
:a;a

3H, Kojn OH Mv xxeo oxKynnxH oani xy ncxy KO.^nqHny h xo hc-

xora KBa.'iHxexa n oaiii xavmo onora, o;j,pet)eHora 3;aHa, a xaKO

Hcxo xeniKO on u itamao Kora, kojh oh My xxeo oaui
npo;^aBaii,
xora ;i,aHa .iH^epoBaxn ynj)aBo xaKO no;tenieHy KO.iHqnny pooe,
^a OH ooe cxpane Mor.ie ohxh noxnyno cnoKOJne xepMHHCKH no-
cao Mopa ce nanpoxHB saK-ty^HBaxH y poon, kojom ce Bas^a xp-
ryje y MacH , h no ko.ih^hhh h
koJo.m ce Ba3;j,a xpryje h —
Ko;a, npoH3Bo;iia no KBa.iHxexy —
onaKO.-KaKO oh HMa.ia r.iacHXH
noro^toa, a xepMHH Ka;^ ce noro;^6a HMa nsBpniHXH Mopa ohxh
je:^aH oa ohhx (5ep3aHCKHX poKOBa, Ka;^a ce na 6ep3H npaBH
orpoMHO MHoro 3aK.'LyqaKa o KynoBHHH n npo3,aJH. ^a oh xo
xaKO H oH.io jeMqe 6ep3aHCKe yaamijUJe (yofin^ajena npaBH.ia 3a
na ocnOBy koJhx ce h npaBe 3aqK.T>yqLi,H
3aK\-byqHBatte nocaoBa),
y xepMHHCKHM noc.iOBHMa na 6ep3H, Y H>HMa cy na p,y:^e BpeMe
HMa .in^epoBaxH
yxBpi)eHH'j KeaAureT, kojh ce (y npoH3Bop;HMa)
y xepMHHCKHM nocxoBHMa. H Kouumma y Kojoj ce jeiainno MOVKe,
5h.io caMO na xy yxBpl^eny KO.iHqnny h.ih na ko.ihko ce xohe nyxa
xy Hcxy KO.inqHHy, npaenxn 3aK.T>yqaK 3a xepMHHCKH nocao, xo je
xaKO 3BaHa 3aK.'byqHa jep;HHHn,a^), o Kojoj je neh 6ho je;^HOM roBop,
H na nocnexKy yxBp})eHH cy \i poKoeu aa ucwjHiaeaHie (..,xepMHHH")^

1) H. np. y xaiiGypiuKoj TepjiiiHCKoj TproBHHH c Ka*oM „good a verage Santos" —

Ka«a, HSBecxaH KBa.iHTeT 6pa3n.iHJaHCKe Ka*e,
2) H. up. caMo na 500 yaKosa Ka*e aSBecHora KBa.iuTeTa n-iu HeKO.iHKO nyxa xy ko-
.iHiHHy (1000, 1500 yaKOBa), Hju caMo na 1000(0 pyCia.ia h.ih HeKOJHKO nyxa xy KO-iu^HHy.
 ,

200 A E .1

TC ce jeAHHO 3a xe poKOBe CMejy iipaimTH 3aK:byqLi,H'^), a TaKol)ep

ey Ha jijjKe BpeMe m cbgyTBpi)eHe iioroAoe h nj)o- iioce6He
nncH sa naiiHH, KaKO ce HMa 3aK:t.yqaK HcnyHHXH. Oxy^a ii cbh
5ep3aHCKn xepMUHCKH hociobh .iniie je^aM na ^pyrii oaiu Kao
jaja oceM luxo ce pa3.nHKyjy 1) no jih^ihocxh Kyiiii,a h npoaaBij,a,
2) no norohenoj hchh, 3) no poKy 3a HCiiypbaBaiLe kojh cy ooe
cxpane H3a6pa.Tie o jeij,HOMe oji; 3;oiiymxeHHx xepMHua, 4) no &pojy
KOJiHKO je nyxa y norobenoj KOJinqHHn caT^pvKana 3aK.^y^Ha je-
^HHHu,a. Ca CBiiM je jacno, /];a je 3a cneKy.xaHxa cbc Beha Be-
poBaxHohaa, y ko.xhko je orpoMnajn 6poj xhx CBaK0;i;HeBHHx n
CKpo3 je^H0.XHKHx na3apa na 5ep3H, ;na he moKii :raKO y cbuko
ji,o5a pea.^HcaxH cboj aHra>KMaH x. j. ;ia he. aKO je Kynno neKy
KOJiHqHHy pooe H3BecHe xepMnn
spcxe h xo 3a o/],pel)eHH

xora Hcxora xepMHHa Mohn n npenpo;j;axH xy pooy. C xhmc je

y CBe3H H nocjieji,Bba ocoGenocx xepMHHCKe xproBHne, a Koja
OHOMe mxo rjie^a cuo;i>a na cxBap npBo h naTi;a y o^ih o6hm :

o6pxa 3HaxH0 ce yji,a.TBHO, oxprao. 03, cxBapnnx KOJinqHHa Koj e

€e ,,e*eKXHBHo'' Ha:ia3e na xpry. JJ^a 6h pa3yMejiH xy ocoSenocx
MopaMO ce npBO jom noj^poonnje nosaGaBHxn c o5jihkom h na^in-
HOM HcnyH.aBaH>a .,pacnjiexaH>a") xepMnncKHx noc.xoBa. Ty naM
(

Baji^a join t^bojhxh xepMHHCKe noc.xoBe c npon3Bo;],HMa o;a, noc^io-

Ba c e«>eKXHMa.
TepMHHCKHM nOC.XO.M y npOU360^n3tn OBO je OCHOBHa MH-
cao na nocao
Kojoj je 3acH0BaH npoT^aje ce pooa, 3a
xaj —
Kojy ce o^ieKyje T^a he y oy^yhe h y 03,pel)eH0Me poKy cxnhn na
xpr. IIpeMa xone yoGnqajenn xepMnnn 3a ncnyHDaBaH>e, a npeMa
rjiaBHOMe cxBapnoMe oo.iHKy xej^MHncKora noc.xa y iii)03B03,H.Ma
— - jecy jJOKoeu, n. np. 03; 1 — 2 Meceii,a, n sa epcMe ,;ok Taj poK
ne npoxcKHe npoT^aBaij; po6e Mopa jin^epoBaxn po6y. a Ka^: ona
cxnrne „3aKa3axH" Kynu,y npHMaH>e. Ako xa;i,a Kynai; hc
ay/ixaH je
ji])HMH pooy Hcn-TiaxHBniH je OAMax roxoBHM H0Bu,eM aivO je ..oaoii,-
inio", npoT^aBan, he npoj^axn po6y 3a roxoB noBaiJ, na ;^py^y cxpany,
xe aKO je 3a pooy 3o5ho MaK.y neny, Mopahe My onaj Kynaii,
nixo ra je CBapao HaKHa3,HXH pa3.xHKy aKO naK npo^aBau npe :

HcxeKa poKa ne 3aKa:>Ke. xo je oh CBapao xe he n Kynaii, n})e-Ma

3) H np. caMo 3;i \jitiimo (nocJie;i,H.H ji,aH y weceuy). BajteTH ^Jia-ibe y caMOMe Toiccry.
 15 1-: I' ;j A 201

TOMe iiocTyiiiiTii. MebyTiiM no npaBH.iy ooiiimo oiibr. ]j,^ je Kyriaii,

OHV po(5y, Kojy hmr iipiiMiiTii. upeupo4ao 3a hcth xepMHH ;ipy-
roMe. TO y tomg ciyHajy oh sanasyje pooy CBOMe Kynii,y, a ii

oeaj onex oj CBOJe cxpane qHHH to hcto npeMa cbomg Kyni],y ii

xaixO ])e;;0M. Oxy;ui iiocxojii ^iiixaB hhs .'bvah. o;i; kojhx je CBaKH k\-
liiio pooy 03i CBora npeTxo;[iHnKa an npo;i;ao je oiiex cbomg noc.ie:i-

HHKy. xe xaixO h saKasiiBaH^e w^fi h3 pyivo y pyKy. HeKa je, peii,MMO

y jy.iy, A. ii])()3,ao B. 1000 xona vKHxa ..sa oKxooap", n xo no 150

MapaKa :sa xony. Il])o;i,aBan X — iipexnocxaBHMO — yBOSHHK
je /Kiixa. KoJH je y jy.xy y ApreHxnmiJH Kynno Ko.xnqHHy vicnxa o:\
npu.xPTKe xo.THKO Be.iMK'y a no nnvKy n,eHy. xe ce o^eKyje ,T;a he
jviixo npncnexH y jecen. xaKo ;na 6ii yBo:sHHK. n nope^i; Boyapnne
n ,ipyrHx xponiKOBa. nnaK npe.Ma CBOMe pa^iyny Ha^HHHO j^oon-
xaK Fipo;mjyhn vkiixo no 150 MapaKa. V Mecxo ,T;a pnsHKyje ;ia .

MOVKe oHxn y oKxoopy Ka;i, vkhxo cxiirne, aivo je n. np. acexBa

OH.xa oon.xHHJa ]{o uixo ce OMeKHBa.io. nehe nahn Kynu,a kojh he
VKIIXO xxexH Kynnxii no 150 MapaKa. nero Moryhe no caMO 140
MapaKa. xaKo ^a on on npexpneo rySnxaK, A he ce peninxn pa-
:iiije ;i,a o.ivax iipo;i,a aiixo no 150 :MapaKa. ko.ihko My Hy,T;H cne-

Ky.ianx B. kojii oiiex ii3 oy^n KaKBor paa.iora oqeKyje ;3,a he /Kiixo
na jecen nocKyniixn. CiieKy.ianxB.oiiex. npo;3,a tkhxo 03; CBOJe cxpane
y aBrycxy, Ka;]; naMepn na Kyiiu,a B. Kojn My njnicxaje n.xaxnxn
ce
3a Aiixo 151 MapKy y OKxoopy: B, je iio^eo cyMBbaxH. 3;a on p;on,-
HHJe Morao iipoji;aTH no CKyn.by neny. Movkc ohxh ;i;a je ouex
vkiixo

B cneKy.iaHx. kojh je joni mhofo pannje n. np, y Majy — —

ciieKy.xncao vkhxom n xo a la bai>Jse. xe je npo;^ao 3a oKxooap
cneKy.xanxy F 1000 xona vKnxa no 145:) MapaKa sa xony. na^a-
jyhn ce ;ta he ;\o jecenii, aKO ce iionpaBe H3r.iep,H 3a vKexBy.
npcMa iteroBOMe oqeKHBaay. — nacxynnxii Be.inKH 30bo3 ine-

Hnn,e 113 Ai)reHXHHHJe. xaKO ;3,a he on Mohn niennny Kyniixn

3a OKooap on; ncKora yB03HHKa a no n,eHy Maity 0:1, 149 Ma-
paKa xe npaBnxn hap na xaKO 3aK.'byqeHo:sr noc.xy. Ho MehyTn.M
no^HH>e OH cxpaxoBaxH jia he n,ena. Koja ce Beh y jy.xy no-
iie.ia Ha oko.xo 150 MapaKa .
y aBrycxy ,t;o 151 ,
CKaKaxn
xaKO H narbe cbc 3,0 OKxoopa. xaKO 3;a 6h oh :\ropao ineniiii,y.

Kojy y OKxoopy iiMa .iH$epoBaxii Kyni],y T. CKyno n.xaxnxii n

npcMa xoMe n npexpnexn Be.xHKn ryonxaK.- On he. :i;aK.xe, npex-
202 A E .1

iiocTaBHTii ^a o^Max ,,pea.iHme" iia MaKap to oh.ioh c Ma.iHM

rvoHTKOM. Haiioc.ieTKy ciieKv.iaHT T, koJh je y Majy Kynno uie-
HHD,y sa OKTo6ap no 149 Mapana h to 03; ciieKyjiaHTa B, Moace
DHTH ,T,a je KOMHCHoaap H. up. noce3,HHKa Be.iHKora MJinna /I,,

KOJH ce, Ka;^ je Bn^eo j;a ce y iipo.iehe MO'.Ke KyimTH me-

HHi],a 3a oKTOoap u,em Koja My ce
110 yqnHH.ia BeoMa jeB-
Tima, xTeo ocnrypaTH 3a pa;^ y CBOMe M.TiiHy y suMite j^ooa,
Te je saiCByqno TepMHHCKH nocao y uieHHii,H sa OKTOoap. Ha Taj
HaiiHH OH je Hsoerao oiiacHOCT Ti,a, aKO on CKoqn.ia ri,eHa —
vKHTy Kao uiTo ce oh npnoojaBa —
aonHHJe CKyn.ibe n.Taha me- ,

HHi],y, Te npcMa tomc h MaH>e hapii na npo;];aJH opauina.

Te TaKo noj], yTHii,ajeM Hajpa3.iH^iHHJHx HHTepeca h oqeKii-

Baita OHHX .iHu,a hito cy3,e.iyjy y obomc noc.iy pasBHJa ce ^HTasa
cepnja npo;^aja 11 KynoBnna, h cbc ce to Ha^OBesyje je^no na
p,pyro. Mei)yTHM npHcne h OKTOoap h je3;Hora j^ana cthphc ona
KO.iHqnna HieHHU,e Kojy je A Kynno. A ,,3aKa3yje" TaTi,a npe^ajy
cneKy.iaHTy B, 3,ocTaB.7.ajyhH My Ty bcct y KpaTKO na .thcth, „3a-

Ka3HHii,H", na onniTC ycBOJenoM h yTBphenoM <i>opMy.Tapy. B 03,

CBOJe CTpane 3aKa3yje npe^ajy p;a.T>e iipe3;ajykH ony .incTy, noniTO
je npBO noTiiHcao .incTy, cncKy.iaHTy B, .B je npe^iaje T a osaj
oneT H3BemTaBa M.TiHHapa T^ 03, Kojera je npHMHO Ha.ior ^a je ,

CBa KO.iH^HHa meHHii,e saKasana EbeMy, KOMHCHonapy, h ;i,a he ce h

H3.iH$epoBaTH. Mei)yTHM Me^y HHTepecoBaHHM .^Hu,HMa KOJa ce na-
.ia3e Ha 5ep3H, a to cy y„OBOM c.iyqajy cncKyjianTH A, B, B, Ty
— no Ka,^ UITO MO/Ke ce ;3,oro3HTH j^a 3aKa3HHD,a npoi)e Kpos pyKe
H>Hx T];Baji,eceTopHH,e —
oomHO ce ynpocTH pacn.ieTaH>e Tora HH3a
,

anra'/KMana, n to OBaKo: 1.) y mccto ^a ce Kao niTO oh to oh.to —

y nameM HaBe;n,eHOM npnMepy h npe;i,aje —
pooa oani CTBapno
TpH nyTa A ;i,a je npe;3,a B, 3aTHM ;i,a ce npep,a B, na no-
, ,

TOM r, — .iH4>epyje pooy A, „noc.ie3,H>H Hpo;],aBau,^*, nenocpe^no

cneKy.iaHTy T, ,,Hoc.Te3K.eM Kynn,y ," — A .iH^epyje , aaivJie ,

oHOMe, y ^iHJHM ce pyKaMa nanocieTKy 3a;j,piKa.Ta 3aKa3HHij,a c

Tora, UITO OH po(5y joui nnje npeiipo;i,ao h 2.) y mccto 3;a ce ;

— oiieT npeMa HameM iipHMepy — H.iaha Tpii iiyTa: B 3;a n.iaTH

A 150.000 MapaKa, B ohct ,T,a ii.iaTH cneKy.ianTy B 151.000 m.
a r oneT ^a ir.iaTH cneKy.iaHTy B 149.000 MapaKa, ynponiTaBa
ce H Ta pa3,H.a. Y tomc ii,H.Tjy yTBpi)yje ce na 6ep3H sa noce<5He
 i; E I' 3 A 203

copxe iipoHSBoaa., kojhmcI je TproBaHO na xepMHH, xaKO SBaHH

,,o6paqyHCKH Kvpc'" h.iit .,Kypc 3aKa3HHii,a", o;; npn.iHKe npoce^Ha
nena Koja je imahana ;^OTHq^Hora ;],aHa sa iiponsBoj;. Tlpn npn-
MaH>y po5e ,,noc.ieTtifcH Kynau," (T) n.iaha Ty i],eHy ,,noc.T;e;3,H>eM
npo3;aBn,y" (A), xe no xom cbh CKyna yqecHHLi,H h saKasHBann
Hcxora noc.ia nspaBHaBajy Met)y cooom pas.iHKe y ii,eHaMa, a iipeMa
n,eHH no Kojy cy KynH.xn h npoTi;a.xH h npeMa 0(5paqyHCK0Me Kypcy.
y3MeM0 .111 Ha 11}). aa je y HameM c.xyqajy pacmiexaite, 3aBpine-
xaK iioc.ia, oH.io ll.OKxoopa, h Ti;a je xora ^ana oepsancKH ^ih-
HOBHHK, KOMe jc xo i^yvKHOCx Ha ocHOBy ii,eHa n.iahaHHx xora
,

;iaHa y .ioko noc.iOBHMa 3a meHHij,y, ^oxH^Hora KBa.xHxexa, yxBp-

;uio oopaqyHCKH Kypc luennqHH na 152 MapKC 3a xony. xo he ce

ce n,eo nam noeao pacn.xecxH na osaj na^iiH cneKvaanx A .xh- :

<i>epyje xora ^ana 1000 xona ineHHue y Mecxo ciieKy.xaHxy B o;ii-

Max cneKy.xanxy Y xe My OBaj h HCH.xaxn 152.000 .AiapaKa. Oh

je. ;i,aK.xe, ;mo6Mo 2000 Mapaica, 3;n«i'epeHn,HJy H3Mel)y 152.000 h
150.000 Mapaiva, Bmne ho mxo My je B ooehao, xe npeMa xoMe
OH PiMa xo.iHKy CBOxy Hcn.iaxiixH ciieivy.xaHxy B. CneKy.xaHX T
oiiex H.iaxiio je o;i, CBOJe cxpane ;];H*epeHii;HJy H3Mel)y 152.000
II 149.000 Map., BHme 3000 MapaKa cneKy.xaHxy A, nero mxo je
;i,y/KaH n.xaxnxH cneKy.xaHxy B. EbeMy he cneKy.xanx B HaKHa/i;HXH
xiix 3000 MapaKa. TaKO cy A ii B ;i,oin.iH p,o CBora npHMan.a.
B je npo;^ao cneKy.iaHxy B no neny 151 MapKy sa xony, oopa-
MyHCKH Kype h3hoch 152, oh HMa, p,aK.xe, n.iaxnxn cneKy.xanxy B
HO 1 MapKy Ha CBaKy xony, CBera 1000 MapaKa. Ha xaj na^nn
npeocxa.xo je h 3a cueKy.xanxa B 1000 MapaKa, nomxo je on Ky-
nno 3a 150.000 MapaKa, npenpo;^ao 3a 151.000 MapaKa, ;to6HO,
:^aK:ie, 1000 MapaKa, n xo nouixo je o;^ 2000 MapaKa ko.xhko My

je n.xaxHO cneKyrianx A caM Hcn.xaxno cneKy.xanxy B 1000 Ma-

paKa; B, KOJH je Kynno. 3a 151.000 MapaKa a npo3;ao 3a 149.000,
H3ry&H0, p;aK.xe, 2000 MapaKa Hcn.xaxno je 3000 MapaKa cne-
,

Kv.xaHxy r, a npHMHO onex 03, B 1000 MapaKa, xe xaKO no H,e-

roBHM noxpaacHBaH>HMa ocxaje c ryonxKOM 2000 MapaKa. Ko- op,

Mncnonap Y naK npnMa o;]; CBora Hapep,6o;i,aBu,a Mrnmapa JI, 3a

.xpi^epoBany po(5y 149.000 Kao n ooehany npoBH3njy 3a xpy;;.
Kao mxo ce bh^h, y obom nameM npnMcpy, je;],Ha KO.xnqnna o;i,
1000 xona meHHn,e noc.xyvKn.xa je pa ce OKonqajy xpn xepMnn-
204 A E. A

CKci aura/KMaHa h to CBaKii o;]; h>hx Ha 1000 Tona HJe3,HOM iic-

ii.iaTOM CBOTe o;^ 152.000 MapaKa, ko.ihivO je nsHe.ia ii,eHa no o6-

paqyHCKOMe Kypcy ii noxo^i xpHMa ncn.iaTaMa 3,Pi<&epeHii,iije
. oa
no 2000, 3000 H 1000 MapaKa Hcn.iaheHH cy xproBa^iKH 3,yroBii
oj 150.000, 151.000 II 149.000 MapaKa. Ilonixo naK ^ecTO Hcxa
3aKa3HHij,a n})0.ia3H Kpo3 MHoro BHme pyKy ho hito je to ciy-
T^iaj y HanieM npniviepy, h hohito ce ncn.iaTa HOB^anHx p;yroBa
y BeoMa iNinoro ciyqajeBa ne CBpiuaBa ii.7a}iaK.e:M y HOBij,y, nero
npenocoM y KHbHrana Be.iHKHx oanaKa koji, Kojnx ^oth^hh Tp- ,

roBH,H HMajy CBOja noTpa'/KHBaaa (TeKyhe pa^yHe), Te ce npenoc

BpuiH HcnHCHBaH>eM pa^yna n ynHCHBaK.e:\r y :ipyrii
113 je3,Hora
pa^yH, BH;a;ii ce, ^.a je BeoMa 3HaTHa TaKO nocTHrnyTa yniTejia y
..e^eKTHBHOJ" pOOH H y rOTOBOMe HOBU,y.
Ho cymTHHH CBOjoj CBpmaBajy ce na cm^iaH naqiiH ii Tep-
MHHCKH nOC.TOBH C C^CKTHMa. Y HcMa^IKOJ jc HajOOHtlHHJH OO.IHK
3a TepMHHCKe iioc.noBe c e^eKTHMa KynoBHna ,,3a y.iTHMO $hkc",
T. j. TO je KynoBHHa, Koja ce HMa n 3aBpniHTH .in^epoBameM it
HCii.TaTOM noc.ie,T,H>era ^ana y TeKyhe^y Meceij,y. O CBaKOMe ikik
Mece^^iHOMy y.iTHMy iiMa ce n3Mei)y Be.TiiKora <5poja ocooa CBpniHTH.
HcnyHHTH, BaHpe;],HO mhofo o6aBe3a 3a .TH*epoBaH>e, h to 3a mhofo
noce6HHx xapTHJa. a h MHoro cneKy-naHaTa HMajy 3a xapxnje, ko-
JHMa cv cneKy.iHca.iH, npeMa mhofo h,hx ;j;pyrHx cneKy-TanaTa mho-
>KiiHy o6aBe3a Koje 3a .m^epoBaifce Koje 3a npHMaite xapTiija: ohh

cy npeMa iipioiiKaMa K3rnH.TH sa y.^THMO oji, je;^,Hora je^ny ko.th-

^iimy a TaKot)ep , aKO cy u,eHe CKaKa.Te, apyroMC oneT npoji;a.iH

H3BecHy Ko.iH^iHHy sa y.iTHMO H 6h ce pasMpcn.ia Ta ryvKBa

T. 3. ~^a

o;i, ooaBCsa 3a KynoBimy h.th npo3,ajy Mory ohh o y.TTHMO-ji;aHy

nocTyiiHTH Ha c.iiiqaH naqiin, Kao hito ce to l)a:^I ii y TproBHnu
c npoH3B03,HMa, T. j. iioce^iHHK xapTHJa. Kojii je npo;niao tc xap-
Tiije 3a y.TTHMO, :i,0CTaBHiie .cbomc Kynii;y riHCTy o .TH$epoBaii.y. a
OBaj he onex Kao npeni^ojaiaBan ^aTn Ty .^ncTy ;i,arbe ,
j];ok ona
iionaj.TaK ne CTHrne ti;o pyKy ..noc.Te3,H>era'- Kynu,a, koJh he tc
xapTHJe H 3a;q)"/KaTH 3a ceoe n o y.iTHMy npnMHTH hx iio oopa-
MyncKOMe Kypcy. a hotom napTaje Mehycoono ncnjiahyjy j^n^epen
ii,HJe. TaKO je ;io y JIoH^^ony. H.ih naK — a xaKO OHBa
ca.ia on.io
BehHHo:M na KOHTiiHeHTa.iHiiM 6ep3aMa CBe CKyna o6Be3e cbhx —
cneKy.iaHaTa pacn.TeTy ce ii OKon^ajy (...THKBH;i,Hpajy" ) y oo.iHKy
 B E p :j A 20 r,

TaKo sBciHorci „KO.ieKTHBHora DiKOHT])a" ii.iii .,.iiiKBH;];au,uoHura

oHpoa''" II TO Ha osaj ii])OCt HaMim: (jiipo kojii je sa Taj li,ilt:.ii

ycTaHOBjfceH na oep.sii isaTpa^KH cbhx y^iecHiiKa y Te})MHHCKoj

o;i,

TproBHHH CTaite, ciiiicaK h^hxobiix KynoBiiiia h iipojtaja, n to :sa

cne xapTHJe. na iipeisra tomg yTBp,T;Ei ^a CBaKy xapTnjy, ko.thko je
Kojii ytiecHiiK Bimie Kyiiuo ho uito je iipo^ao n oopaTHO, Te npeMa
TOMe CBaKora, kojh je o;\ Koje xapTiije i^miie Kyiino ho iuto je
ii])o;tao. KoJH. ;i;aK.Te, onaj BiiiiiaK :Mopa :^a;i,p/KaTii, yiiyTH na jeji,-

;^Hora h.ih bhiuc mux ;tpyrnx. KoJHJeii.iH Kojii cy cbh CKyiia hcto
TO.THKO o;i; Te xapTHJe Biinie npo^CLiu ho uito cy Kyiiu.iu^ Te kojh
n])eMa tomc loiajy .iH^epoBaTH to.ihkh h3hoc. Te TaKO ohh kojh
cy TH.M iiyTGM Kao „noc.re;i;HiH" ynyhenH je^HH na ;:i,pyre npHMe
Te xapTHJe n.iahajyhn hx ho TaKO ^BanoM ,,.iHKBH^aH,HOHOM Kypcy",
Kojii ce Kypc Ha oepaaMa sa e^eivTe yTBpbyje 3a csaKH y.iTHMo
y ii,H;],y oopa^ynaBaH^a, h yje.iiHO ce -AiehycooHO Hcn.iaTe ii pas-
.TiiKe HSMehy Tora Kypca h ohhx ii,eHa, ho KojiiMa cy cneKy.iaHTu
:-5aiv;Ly4HBa.THMebycoone TepMHHCKe iiociOBe, onaKO Kao uito je
TO Haiipe,7 H3.10*/KeH0.
^o cap,a CMo HpeTiiocTaB.ba.TH ,
:\\x Kyiiu,H ii npop;aBH,H ua
TepMHH. y Ko.iHKO Kao KyiiH,H ue vKe.ie sa^ip'/KaTH po5y h.tii o^ho-
CHO y KO.IHKO Kao Hpop;aBH,H He .TH^'epyjy pooy na CBOje roTo-
Bime ii.iH je He ;i:oHOce na oepsy 6am H3 n])Bc pyKe. Ba3,ia npeji,

TepMHH peaAumy. — saK.byqe na 3;pyi'oj CTpaun uocao sa no-

Ki)Hhe ooaBese — , na oh.to to c ^oohtkom h.th c ryoHTKOM. tc TaKO
u oKOuqajy aoTiiquii cueKy.TaTiiBHH iiocao. Ho He OHBa yBCK TaKO..

MovKe HacTyuHTH c.iyqaj, ;^a cueKy.iaTHBHH Kyuau, (xocnjep) Ka;^

ce npiio.THVKn TepMHH ue MOVKe jom ;i;a ce o^,.TyqH uiTa Ti;a ypa;iiH

c Tora, UITO cy, oap hito uHcy oho.thko

peu,ioio, ii,eHe ua.ie n.in
CKOHH.ie KO.IHKO jc OH o^eKHBao, Te upcMa TOMe HMao OH ryoH-
TaK HMi Gap He OH HMao oHO.iHKH aooHTaK Ko.'iHKH je oqeKHBao. a
McbyTHM HMa KaKaB oH.TO pas.ior oqeKHBaTH. ^a he y 6y;i;yhe na-
CTaTH Behe paciio.TOyKeifce sa KynoBHuy, h. up. Meceu, ^ana ;i],on,-
Hiije. TaKO ;^a he uahn iipH.iHKy aa Ta^a upo^a KyHjfceny pooy h.ih

xapTHJe c BehnM ;i;o6htkom, op,hocho ho H,eHe na KOJHMa he Bume

hapHTH. HcTH TaKaB ciyitaj MO>Ke uacTyimTH n sa ciieKy.iaTHB-
Hora npo;i,aBii,a he y 6yp;yhe Mohn
(oecnjepa). kojh o^eKyje 3;a

jeBTHHO lOH 03.H0CH0 JOHI jCBTHUHJe KyHHTH HerO HITO My jC TO

206 A E Ji

nonijio 3ti j^JKOM npeiTepMHHa. IJoa TaKBHM noroji;6aMa ;a,OTHqHH

<?neKyjiaHTH ncKe xtgth o yTBpt)eHOMe TepiNrnny npncTynnTH pe-
ajiHcaity aHra:acMaHa iipoy,ajoM o3,hocho KyiiOBHHOM, nero he ce
nOCJiyyKHTH OHHM CpeCTBOM UITO CG 6ep3aHCKHM jeSHKOM 30Be
..npojiomaHjVJa''^ Ohh nanMe Hat)y KanHxajincTe, kojh pacnojiaxy
.

orpoMHOM roTOBHHOM y po6H H xaptnjaMa h kojh cy totobh

Kynny (xocHJepy) nosaJMiiru noxpeGan HOBaii, sa npHMaite h Hcnjiaxy
KynjbGHHx xapxHJa hjih po6e, a.xH na sajiory thx xapTHJa, h kojh
he 5hth roTOBK 3a Bpahenn HOBaii, BpaxHTH hm o Haj6:iH/KeM xep-
MHHy HCXH 6poj xapxHJa o;a;HOCHO po6e, a xaKO hcxo ohh cy ro-
xoBH H npoTi;aBu,y (oecnjepy) no3aJMHXH xapxHJe h.xh pooy, Kojy
je OH npoTi;ao h xpeoa Ti;a je .iH*epyje , h xo no3aJMHXH na
HOBau,, Ka^ naK ji^ohe Hajo.iH:acH xepMHH, npoji;aBai], je ;j;yyKaH Bpa-
XHXH HM HCXH 6poj xapxHja H.iH po6e, a ji;o6Hhe naxpar HOBaii,.

XocHJep Hape^H, j^aKJie, j^a ce po6a hjih xapxnje .xH<5epyjy

Kannxa.^HCXH, a oh Hcn.TiaxH xo H0Bu,eM KannxajiHCxe, oecHJep hc-
HJiaxH KannxajiHCXH HOBan, h3 n,eHe h jin^epyje xapxHJe hjih po6y
no3aJM.T,eHy oji; KannxajiHCxe. Ha xaj na^nn ohh 3,o5HJy BpeMcna
HO Haj6.iHacera xepMHHa — h. np. 3a e<i'eKxe ]\o Hajo.xH^Ker y.x-

XHMO —
xe ^a 6h mofjih HOKymaxH y tom ji,o6HBeHOM poKy: Ky-
Hau,, He OH .iH naniao Mynixepnjy no CKynjty n,eHy, npo^aBau,, ne

6h .uh KynnxH xapxnje h.ih po6y. Ako ce xo

ycneo jcBXHHHJe
cpexHO CBpniH, xo he o Haj6jiHmeM xepMHHy xocnjep iipHMHXH
naxpar oji KannxajiHCxe -po6y h.ih xapxnje, oecnjep naK HOBan,,
xe he xaKO ohh ohxh onex y cxaH.y 03, CBOJe cxpane pea- ;[];a

jinniy nocao, h xocnjep he ns n,eHe ncnjiaxHxn Kannxa.iHCxn no-

3aJMJteHH HOBan,, a 5ecHJep onex npeTi;ajoM KynjLCne po6e h.xh
xapxHJa Bpaxnhe no3aJMHn,y Kannxa.xncxH, Kojy je n npHMHO 6ho
y po6H HJIH xapxHJaMa. CneKyjianxH, kojh ne Ba'/Ke oain Kao
HajcHrypnHJH, Mopajy eBenxyajino j];axH Kao sajiory join h napo-
qnxy rapanxHJy ^a he 6hxh y cxaiby BpaxnxH nosaJMjLeHH ho-
Baii, he Mohn y 3aMeHy sa oho, uixo cy ohh ji;aJiH, Bpa-
H.xH ji,a

THXH npnMjheny po6y h xapxnje. Kannxajincxe, iiaK, Koje Ha —

xaj na^HH nosaJMjbyjy, na poK H3Mel)y /i,Ba xepMHna, noBan,
Ha sanory xapxnja hjih po6e, n o6paxHO nosaJMJtyjy pooy h.xh
xapxnje na sajiory noB^^iany, cJiy:ace ce xhm xaKO SBannM ..peuop
THUM uocjiom'^ ji,a 6h BeoMa 3ro3,HO n 6e3 HKaKBe onacHocxn yjio-
 BETS A. 207

3Kii.iH cBoj KaiiHTa.i. iiouiTO ce i5eh no ceGii pasyMe, ^a cneKy-

jiaHTH Mopajy iluithth Kanaxy Ha xaKO npnGaBrbeHH Kpe^HT —
j.KaMaxy na iipo.iOHrau,HJy.'- Onaj kojh j^aje HOBaii, Ha xepMiin h
3a TO T];o6HJa y rapaHTHJy pooy h.ih xapxnje 30Be ce .jipHMa.xaii,'',
onaj naK kojh na xepMHH ^aje i)Ooy hjih xapxnje a na rapan-
THJy HOB^any 30Be ce ..y.xara^i." Harpa^a y HOBn,y, HOB^iaHa
HaKHa^a, Kojy OHaj npBH npHMa. 30Be ce, „penopT", narpa^a
naK y HOBu,y, KOJy npnMa OBaj Apyi'H. 30Be ce ,,Ti;eHopx/"^)
Mecxo je KaMaxHa cxoiia aa npo.iOHrau,HJy BeoMa BejiHKa. To
je napoqnxo c.iynaj Ka;^ ce n,eHe no^ny je;i,HOCxpaHO pasBHJaxn

H. np. Banpe^Ho MHoro KynoBHna no CKyny u,eHy, xaKO

yciej],

j\3i MHorn cncKynanxH HHKaKO ne Mory ycnexn ji,a CBoje anra^K-

Mane peannmy no xo>re cxaay nena, a ysa xo jom 6h Rao pa^o
ca^eKajin ^a.T^H pasBoj u,eHa, — BeoMa pa^o npo-Tionrn-
xe 5h
pa.iH. y xaKBHM npH.iHKaMa ^ecxo Kannxan ;i,o6po HCii,eTi,H KpB
cneKy.iaHTHMa. —
Aoopo paLSMOxpHMO n,eo xaj Mexann^aM yo^fflKcMO npe
Ka/i,

CBera obo ws caMora odAUna xepMnncKora noc.ia ne mO/KC ce

:

HHKaKO H3BecxH yaKjby^aK. ;3,a je xaj nocao Kao xaKaB nepea-ian

H.XH „Kou,KapcKH. '•
He MOiKe ce Gain HHKaKO nopehn ^a nncy,
y nameMy pannje HaBe^enoM npnMepy, h yBOsnHK nieHHH,e —
cneKyjianx A ncxo xaKo Kao h Mjinnap fl, aa ^ihjh je paqyn sa-
KJByqno nocao KOMHcnoHap T, HMa.xH na yMy CKpoa CTBaj)Hn
n,H.TB : ocHrypaxH nsBCcny, oape^eny n,eHy sa Gyayhnocx. YnpaBo
Kaj],a ne on OB^e Gn.xe y nnxaay Kyhe ca BeoMa orpoMHHM Ka-
nnxa.iHMa Gn.ia oh xo, xaKO pehn, o^Hxa Heco.iH3;HOCx, Ka^a 6h
one ;ii,onycxH.xe, ^a Bot)eH>e HdHxobc pa;:;H>e 6y;ne HSJiOiKeno Ko.ie-
6aH>y u,eHe oes HKaKBa pa^iyna o xoMe, xaKO ^a ne oh Morjio
6hxh HH noy33,ane ocnoBe sa Hsj^a^ynaBaae j^oGhxh (3a „Ka.iiKH.i'v);
xaj 6h noy33.anH pa^yH Mopann o^MennxH Kon;KapcKH nsrjieT^H na
ji;o6hx. TaKaB paji; 6ho 6h ynpaBO paji, na cpehy a ne na ocnoBy pa-

^lyna. Mei^yxHM OBaj obt^c naBe/^ennnpnMep HHKaKO nnje jeji,aH

napo^HXH noceoHH c.xyqaj. Ka^a on ko toti; h. np. y BpeMeny
Kaji; ce jaKO KOJieoa n,eHa pycKora nannpnora HOBn,a nopy^no

1) 0B;;e ce hc MoaccMo yiiyuiTaTii hh y Beoiia cjioacene ochobc 3a uapaqyaaBaite,

upena ysaaitHjaMa, naKHajie xaKO SBane xenyKe KaMaxe, nopeji yroBopenax u;eHa, hhth
uaK y HSJiaraae Jipyrnx oco5eHocTH.
 ':")8
;i, E .1

pooy 113 PycHJe, xe 6h iipeMa tomg HMao y oyj^yhe h loaxHTH

Ty nopyi^oHHy y HOBqaHHD,aMa, hjih Kaji,a oh neKO H3 Pycnje iipn-
iiopyi^oHHy po6e Koja on My ce y oyj^yhe HMa.ia Hcn.iaTHTii
zMiio

y py6.^aMa, —
CBaK ko 6h TaKO iiocxyimo, iipHMHO oh na ce(5e
pH3HK KOJH ce HHKaKO HG OH ^lOraO pa^^iyHCKH yXBaTHTH, aKO OH
OH HMao cayeKaxH, no Kojy he ri,eHy, H3panyHaTy y MapKa:Ma.
xeiv

-Mokn y CBoje Bpene KynHTH hjih npo;3;aTH pyorte. TaKO pa,T,HTH

3Ha^iH.io OH capaHHTH co.xH^aH nocao. Onaj kojh oh ce namao

y TaKBOM no.io-/Kajy Morao 6h HsopncaTH ns cbojhx pa^yna Taj

e.ieMenaT 6e3ycJi0BHe necnrypHOCTH caMO xaKO aKO oh y hctom
TpenyTKy, Kaj^a je aaKjLyqnBao yroBope ca cboJhm MymxepHJaMa
H3 PycHJe, ocHrypao ceOH ca^auiihy ij,eHy pycKHx nannpHnx py-
6a.f,a 3a oeaj poK, Ka^a ce H,eroB nocao nna OKOHqaxH, a to oh

Morao H3BpiuHTH cajNio TaKO aKO oHO^Max Kynno h.tih npo/i;ao, npe^a
noTpeoH, ony KOJinqney pycKHx HOBtiaHHU,a, n to 3a y obomc c.iyqajy
noanaTH xepMHn, KOJiHKy on o yTBpi)eHOMe ^any n.iahaH>a HiNiao hc-
n.iaTHTH HJIH npHMHTH Kao HcnjiaTy h.th Han.iaTy. — Ho moujio
on ce 3iovK;i;a npHMCTHTH: (5apy c.xyqajy Ka;^a je hcko, Kao oho
uiTO je Hanpe;i; 6hjio ca cneKyjianTHAia B h B, Kynno hjipi npo-
;^ao 3a hcth xepMHn, nnje CBaKaKo on.io y nnTafty Apyro niTo,
;i,o ro.io cneKyjiHcaK.e na CKaKaHie hjih na;!;ai£.e i],eHa, 6e3 HKaKBa
oo3Hpa na 6y;i,H kojh cTeapuu hocjiobhh ii,H:fc. Ho ii to ne CTOJn
TaKO. MjiHHap hckh h. up. KOJH je Kynno .,.ioko" 3a totob
HOBan, H3BecHy K0.^HqHHy_. vKHTa, ;i;a on ra caMJieo, H3.iOyKeH je
onacHOCTH ;u;a, ;hok ce Mejbe :>khto, iia3,He u;eHa vKHxy, uito oh ce
CBaKaKO BeoMa 6p30 o^asBajio n na n,eHH opainna, a qecTo ii
TaKO 6p30, T],aon MJinnap iipeTpneo ryoHTaK na n,eHn opainna
niTO je caMJieBCHO 03 VKHTa n H3JiOiKeHO npoj^ajn. M.innap ce
MovKe o;i; Tora ryOHTKa caMO TaKO ocnrypaTH aKo y hctom TpenyxKy
Ka;i, Kynyje vkhto h iipo;na :«;hto 3a onaj TepMHn, o komc ce na^^a

,ia he Mohn H36aii,HTH na Tpr cBoje opaniHO. Ako, ^aKJie, n,eHa

•/KHTa on he HCTnna iipoT];aBaTH CBOje opainno c ryoHTKOM,
ua^rie,

a.TH he y HaKHa;i,y 3a to hapnTH Kynyjyhn jcBTHnnje /Khto iipo-

3,aH0 3a Taj TepMHn, aKO jih naK CKoqn ii;ena 7KHTa, on he na
TepMHHCKo^Ni Hocxy, kojh he MopaTH OKonqaTH CKyiiJBOM KynoBii-
noM. npexpneTH ryoHTaK, no ry(5HTaK he My ce naKna;3,HTH CKyn-
JBOM nenoM opanina. H noperi; Tora hito je y obom c.xynajy joni
 B E I- 3 A 209

c iioueTKa jacan ii,H.b, nocao pea.iume iiOMohy hobo

;;a ce ceauaKO
aaKcT^yqeHora noc.ia, a hukoko He .nH^epoBameM h3 B.iacTHTe
roTOBHHe —
H nope^,, ,T,aKne, Tora, ihto ce cneKy.inme caMo na
pad.iuKi/. ,T,H4>epeHii,HJy, nnaK je ca.M n,H.T> noc.ia noTnyno CTBapan
H co.iH,';aHocnrypaTH ce 0,1 onacHOCTH hito AO.iaan 03, KOJieo-
:

rbHBocTH u,eHa. lIponycTHTH 0CHrypaH>e npoxuBy K0.ie(5.T,HB0CTH

uena h hc ocnrypaxH ce y 0(5.iHKy xepMHHCKora noc.ia on.io oh
HCTO TaKO Heco.iH;;HO npoTHBy uoacapa.
Kao h HeocHrypaBaH>e
Mor.iH OH naBCCTH BeoMa MHoro OBaKBHx npHMepa. Jacno je,
;;aK.ie, ;^a no KapaKTepy noc.ia nnje oa Hpecy^Ha 3Haqaja cno-
.i.amH>H o5.iHK, KaKO je nocao BaKJbyqeH (nocao na TepMHHj,
HHTH naK na^HH, KaKo he ce nocao HcnyHHTH, (noKpHheM, saKjBy-
"lyjyhH 3,pyrH nocao h ncn.iaxoM ;tH*epHn,HJe), nero je r.iaBHa
CTBap ynyTpamHjH eKOHOMHH n,H.ij, Kojn ce HCTHna ne MO'>Ke cnojBa
Ha noc.iy onayHTH. Tlj)e.ia3 03; xaKBora noc.ia Ka 4HCT0Me, ro-
.[O.MC ..yoGepcKOM" (MaK.iepcKOM) noc.iy. koJh Keoa caMO hap na
;ui*epeHH,HJn, h HOCxynaH je a je;^Ba npHMexaH.
To je y TO.iHKO npe ciy^iaj hito ^ihcto xepMHnCKO TproBame
n npo;i,aBaH.e y HCK.byuHOMe n,H.'by, p,a ce ^H*epeHn,HJa 3apa;nH
Kao :to6HTaK, Mopa ^a ce naBe'/Ke na jejtny $yHKn,HJy y oepsan-
cKoj TproBHHH, Koja jc o;ii BaJKa;na on.ia Heonxoj],Ha sa TproBnny
Ha 6ep3H : na ceHsa^icreo. O no.io'yKajy censa.ia roBopn.iH cmo Beh
pannje. Taj no.iO/Kaj ocxao je hcth no cyniTHnn, a.iH ce h3 xe-
Me.'ba H3MeHHo Ha^inn KaKO ce Bpnin ceH3a.7HcaH>e. Censa.! y npo-
HoocTH oeme qoBCK, kojh je, noniTO je npHMHO na.ior. noTpa'yKHO
napxHepa Kojn on npHcxajao na norop,6e H>eroBora Hape^6oj^aBu;a,
re 3a thm cacTaB.-bame on ooe napxaje n noc.ie CBpnienora yroBopa
OH HcnncHBanie ^3aK.T>yqHHn;y" n Han.iahnBame CBOjy ^KypTaiKy",
HoniTO je npep,ao xy 3aKjbytiHHn,y. TaKaB ceH3a»iHe Moace ohth Kopn-
cxan sa AaHamaH cncKy.xaxHBHH cao6pahaj. I],eHa no Kojy ce ncKa
pooa, a Koja ce yKe:m HaGaBHxn, motkc na xpry Kynnxn h.th npo3;axH^
«iecxo ce npoMenn y poKy on; HeKO.THKO Mnnyxa. Y caoopahajy no-
cxa.io je Bpe:Me CKynon;eHHJe, el Hapen,oo3aBan„ kojh y 12 ^acoBa n
15 MHHyxa Aaje ceH3a.iy Ha.ior jia, 3a y.ixHMO Hpo;i;a 100000 pyoa-T^a
HO Kypcy 211 MapaKa 3a 100 py6a.Tja, ne MovKe npncxaxH ;],a My
ceH3a.i y poKy 03, ;3;Ba qaca ji,ocxaBH, Ji'd .m je namao KynH,a no
xy H,eHy; y xomc poKy Mory ce noro^oe ca CBHiyr H3MeHHXH. Oh

JI.E.10 xviu 14
210 ^ E ^

he Ha irpoTHB saxTeBaxn o^ ceH3a;ia, kojw Mopa CKpo3 nosna-

BaTH TpiKHiuxe, Aa My oji;Max KaiKe, jta .in he 6hth Ka^ap h;ih ne
npoji;aTH py6.7,e no xy neny. Ako je censa.iy exa.io 3,0 sapa^e ok
ce Mopa xora xpenyxKa najacuHXH : oh, ^aK.ie. aKO ce na^ta j['<i

he Mohn npo^axn no xpavKeHy neny, o^Max caM npnMa u,e.iy nap-

THJy no Aoxnqny u,eHy „3a;q3/KaBajyhH npaBO na.iora'" xe noc.ie
noxpa/KH napxHepa aa xaj nocao. h xora napxnepa „3aKajKe''
CBOMC HapeA6o/taBu,y (^.jiajie napxnepy Ha.xor'^). He na^e .in Kynn,e
no Hcxy n,eHy. nero no uwjkj u;eHy, MOj)a caM, xxeo ne xxeo.
naKHa^HXH ko.ihko je noxpeGno sa ;nonyHy Hanpe,!; oana^ieHe n,eHe.
IIpeMa xaKBOM cxaH>y cxBapn jaeno je, 3a cenaa.x neMa pasjiora.
aKO 6h ycneo nahn napxnepa Kojn xohe ^a n.iaxn noBO.T3HHJy
n;eHy (y obom c.iy^iajy eKyn.T>y), no inxo je xpa^KHO napej^oo^a-
Ban,, -
— xy pas.iHKy y nenn ne Hapip*A*n sa ceoe, y CBOjy ko-
jia

pncx, xe xaKO je o;;; xnx ca^a 6ani onncanHx ceHsa.xa ca cbhm

npnpoAHO nocxao cxa.xevK ..nponepceHsa-xa." — To cy ceHsa.xn,
KOJH y onnixe ne uocpe4yjy Bnnie y noro^on H3Mel)y j^bc napxaje.
nero caMu Kynyjy ojt je^ne napxaje h npo^ajy apyroj napxajn.
xe xaKO ne 3apal)yjy Bnnie Kao neKa^a na ,,Kypxa5KH". nero
na 3H4>epeHU,njn H3Mei)y a,eHa. Y JIoHitony xaKUB nponepceH3a.i
Ka3ahe Apiii'OBO.^no CBaKOMe. ko 6h ra nnxao. no Kojy n,eHy y
xoMe xpenyxKy Kynyje h npo^aje. IteroBa je BemxHna, T];a CBOJe
Hene na ocnoBy xa^nora no3HaBaH>a xpra no^ecH ko;ihko je bhuic
Moryhno xaKO. Aa ono inxo je na jeji;HOJ cxpaHH Kynno no je^ny
i^ny npojia mxo 6p:«xe na Apyry cxpany no ;],pyroj u,eHH h
o6paxHO. a xo, pa3yMe ce. ne Mopa 6am CBarTj,a noBorbno ncnacxn.
CaMO no xoj ocoohhh, inxo ce hocxobh xhx xano 3BaHHX npo-
nepceHsa.xa cacxoje y xoMe, ,7a ohh no ^loryhnocxn npniviajy
caMO xaKBe anrasKMane, Koje oji,Max Mory npenexn na Jtpyry cxpany.
— mxo 3HaHH aa ohh, pa^iynehH c eKouoMHOi r.xej^Hnixa, ,.iwcpe-
Ayjy''^ H3Mel)y ca^amwe nony^e h ca^auctheTYmjKihe, a ne ^cneny-

jiumy'" na 6y4yfie H3MeHe y nonyAH h xpa>KH>H, caMO 36or xe —

ocoGnne ohh ce oon^mo h ca^a 30By .,ceH3a.xH'* n j^BOJe ce oa
,.cneKy.iaHaxa'' y yiKCM CMHC.iy j)enH. Ho ca cbhm je npnpoAHO,
Aa o6e xe pa^Hje npejia3e je^Ha y ^pyry, hhko ne mo^kc cnpe-
qHXH aa ,,nponepceH3aji'"' nnaK ne bo^h cneKy.xan,HJy, na oh xo h
qHHH, KaA je 3a xo sro^na npn.iiiKa. Hhko ne mo^kc pehn r^e ynpaBO
 B E P 3 A 211

npecxaje ceH3a.iCKa pa^tfta. Koja je BehnnoM join Heonxo^no no-

TpeGna n sa j^aHamifcH caoopahaj. a rjne Hacxaje npocxa cneKyjia-
n,HJa Ha ;i;H*epeHii,HJy. HapaBHO ^a ce jom MaH>e mo/KG sanasHTH
Ha noceoHOMe xepMHHCKOMe noc.iy. ^a .ih je oh nocpe^HH^Ka
lia^ma H.iH eneKy.ianiija.' )
—
Hs CBera mxo je ;io cajt pe^eno HS.iasH ;^a.TBe h obo :

HorpeniHO je ivjHmjheH>e. aa ey 6ep3aHCKH cneKyjiaxHBHH no-

cxoBH HeKa Bpcxa onK.ia;^e. ;{a ne he KypceBH CKoqnxH H3Ha;i;
H.iH nacxH Hcno;; HSBecne Be.xHiHHe, h xo jom Kao j^a cueKy-
jiaHXH saKJLyqyjy oaMo npHBHuno nocao KynoBHHe no ijoxmnoMe
Kypcy, xaKO :5a h.ih ;tpyrn cneKy.xanx, npeMa xoMe ;ia
je^ian
.iH je Kypo pe.iaxHBHO ckohho h.ih nao, HMa iiJiaxnxH ;:^H*epeH-
n,HJy, Kojy je nsryoHO na onK-ia^H. IlMa iicxHHa h xaKBHx noc.xoBa
a.7H nena oepsv. nero h. np. no aMepuKancKHM Mexanaisia, r^e.
Ha caxaxHMa 3a KypceBe. CKa3a.T>Ke Koje ce c 6ep3e e.ieKxpHKOM
ynpaB.tajy. noKa^^yjy KaKBn cy KypceBH, xe ce MexancKn rocxH
K.ia;^e na xd .m
y.ior, he CKasa.bKa Kpenyxn .xcbo h.ih ^ecHO. Jl,ajBe
BHAe.iH CMO H xo. jta ce na 6ep3H y onnjxe ne MO/Ke snaxn, o
noje^HHOMe noc.iy. ;ia .m he ce xaj nocao na nocjiexKy OKonqaTH
3aK.T>ynyjyhH hob nocao 3apa;i noKpHha h n.xahaH.eM J^H*epeH^Hje,
H.xH he ce oh 3aBpmHXH npHMaacM caMe po6e n ncnjiaxoM po6e,
H ne 3Ha ce, na noc.iexKy. r;te jom 03; no^exKa nocxojn naMepa,
aa ce nocao pea.mme caMO 3aK.^yqHBaH>eM noBora noc.ia a hh-
KaKO ne h „e*eKxnBHHM" npHMafteM Kao mxo je xo cayqaj —
oa M.iHHapeM y namcM npnMepy. na onex ne Mopa xaj nocao
<:aMo c xora ohxh hh naJMaae np.T,aB.
TaKobep jacHO je h xo. ko.xhko xa^HOcxH HMa y OHOMe
mxo ce HaBO^H, ^a ce na 6ep3H npaBH Henpecxano o6px y pooH.
KOJa H ..He nocxoJH.'' a xaKaB saK-T^y^aK h3boah ce oxyj^a, mxo
KO.xHqHHe, Kyn.tene 3a H3BecxaH xepMnn, Ka^a ce caoepy, y
€XBapH no paqyny H3.ia3e Behe ho mxo je yKynna KO.inqHHa xaKBe
pooe na xpry, a oHBa qecxo. aa je xa Ko.iH^HHa h Beha oji; one-
Koja y onmxe nocxojn: h. np. o,i neKC xapxnje oji; Bpe^iHOCxn 36H.T,a

1) He Mory ce na obomc mcctj' ynyiiiTaxH y jom HCKOje cnope^He oS.iHKe cneKy.iaTHB_

HHx nocjioBa —
„iiocao c npeMHJOM", „CTejia/Ke —
nocao" n Jom —
nocao*. Cbh ohh no,i.
MHpyjy H3BecHe cxBapne nocjioBHC noTpeSe, h aKO je u to HCXHHa, ;;a 6am th oSjiunH y saa-
pe;^H0 BCJiuKoj siepH cjiyae aa fiecHO KouKaifce.
212 A E A

nocTojn Malta KO.inqHHa ho iuto je soHp Ha 6ep3H HanHaenux

oopxa. To cbhm npnpoAHO
je ca saMHC.iHMO .ih, 3,a je nanpeT],
:

HaBe;i,eHHx 1000 Tona meHHLi,e npom.io Kpo3 20 pyKy, to je, krji,

ce ypa^iyna cbhx 20 KynoBHHa, npo3,aHO 20,000 Tona, a sa cse
xe noc.iOBe o^ 20.000 xona noc.iy'/KH.io je CBera 1000 xona lue-
HHU,e. Ho Mei)yTHM ca cbhm npnpoAHO ne Gnsa xo xaKO caMO y

6ep3aHCKOJ xproBHHii. CBaKH caH3,yK yBesennx H,Hrapa npe ho

mxo je Ti,ocneo ao caMHx nyma^a nponiao je Kpo3 pyKe mhofo
HjHX h Hcn.iahen je Bmne nyxa. He M07Ke xo hh ohxh jtpyKqnje
c Tora, mxo je noxpeona noji,e.ia paj^a H3Mel7y ohhx kojh ^o6po
no3Hajy neMa^iKO xp'iKHuixe, r;i;e ce xpouiH pooa; 3,ajbe je no-
xpeona noji,e.xa pa;i,a H.H3Met)y xproBaii,a na Kpynno, kojh ji,o6po
no3Hajy xexHHKy npcKOMopcKHx xprosaqKHx o^HOca, h Majionpo-
;taBan,a, kojh onex ;^o6po H03Hajy Kpyr Mynixepnja y CBOMe Me-

cxy. Ka^a 5h Ha^iHHH.iH 30Hp cbhx xhx oopxa h xy oh ce no-

Ka3a.70, ^a je npoT],aHO bhhic u,Hrapa ho hixo hx y cxBapn no-
CXOJH. y HCXHHH HOCXOJH, ^,aK.ie, CaMO OBO XepMHHCKH Hocao :

3,onymxa ;na ce H3BaHpe^H0 yMuootcv opoj oopxa ncxe KO-iH^nne

pooe, H xo xaKO h oHBa, —
nocao xaj yxn^e, ^aK.ie, y npoxHB-
HOM npaBH;y ho mxo napo^Hxe xeH^eHUHJe pasBHXKa
yxn^iy ;:^pyre

y xproBHHCKoj opraHH3ai;HJH, nomxo cy one cyBHme cMciTbueajie

opoj HOcpeAHH^KPix q.ianoBa. TepMHHCKa xproBHHa yxnqe y na-
npeji; H3.io'yKeHOM npaBu,y iio xoMe, mxo ce HcnyH>aBaH>e noc.xa
o;^.ia/Ke na 3,yrH poK, xe ce uoA^e ynymxaxH y CHeKyjiau,HJy h
HOMohy Kpe^iiTa^ a.in ce y hcxh Max h jaKO CMamyje Mepa^ ko-
.iHqHHa Kpeji;Hxa, noxpeonora nojej^HHOMe CHCKy.iaHxy. 3a y^e-
uihe y CHeKy.ianHJH ^tOBO.-LHO je aKO ciieKy.iaHT mojkc Hahn
napxnepa, kojh he BepoBaxn n,a je cneKy.ianx xo.ihko HMaxan,
;:^a he y CBoje BpcMe ohxh Ka,^ap n.iaxnxn ^ufpepeHUjUJy^ Koja ce
M0'/Ki],a Mor.ia nojaBHXH na H>eroBy mxexy npn pea.iH3au;HJH no-
c.ia, — aKO cneKy.iau,HJa cpexHO no cneKy.ianxa.
HHJe Hcna.ia
Mei)yxHM na mhofhm oep3aMa ne xpavKH ce qaK hh xo. Ha ane-
pHKancKHM oepsaMa nocxojn ype3;oa, 3ia CBaKH cneKy.ianT OTi,Max
HO 3aK.T>y»iKy noc.ia Mopa koji; Koje oaHKe
ho.ioskhxh Kayn,HJy y
HOBuy (.,marg-e'', „yn.iaxa"), h xo y nsnocy 03, hcko-ikko npou;e-
naxa na yKynny CBOxy. a Ka^a ce OKonqa nocao on npHMa na-
xpar xy Kayn,HJy. HoKavice .ih ce naK ;^on,HHJe y KypcnoMe .incxy,
 B E P 3 A 213

3a ce Kypc H:^MeHHO na niTery ffOTHUHOra cneKy.ianTa — np. h.

y cayqajy khj, je oh Kynaii, no^ny u^eae aa na;],ajy. — xaKO aa

je CBa npn.iHKa ;:^a he Mohii pea.iHcaxH irocao caMO c BehwM
ryoHTKOM HO niTO je to noKpHBCHO H,eroBOM Kayn,HJOM, to MOiKe
H>eroB napTHep TpavKHTH 3a „3;on.iaTOM" noKpnje Taj .noBehann
pH3HK. y HeMa^iKoj HOCTOJH Ha BHiue MecTa, a sa ii,h.t> Tpro-
BHHe e npoH3BOj^HMa, ycxanoBa ^.lUKeu^mijitomix naca^, t. j. yqe-
CHHi],H y TproBaH>y c aoTnqnoM po6oM (h. np. Ka«&OM y XaM-
&ypry) ocHOBa.iH cy jipyniTBO. Koje o;^ CBaKora o;i, cbojhx q.TaHOBa.
KOJH saKJbyqn KanaB TepMHHCKH nocao. naii.iahyje yn.iaTy h.ih 0.1-

HOCHO H ^oii.iaTy, a ii,e.iOM cbojom hmobhhom rapanTyje HcnyH>aBaH>e

CBiix noe.TOBa. Ha Taj na'^iiiH noCTiirnyTO je. ;ta je ca cbhm cnopej^na
CTBap .munocT cneKy.iaHxa. noniTO ce H>eMy .ihhho ne :taje hh-
KaKaB Kpe;iHT je;;aH Bpe^n TaMan oho.ihko hcto KoniiKO n CBaKH
:

apyrn, caMO aKO je no.iO/KHo noTpeony Kayii,HJy. TepMHHCKa Tp-

roBHHa yTHue. Kao niTO ce bh^h, jii ce H3BaHpe;;H0 ^upomvpyje
TpomimTe^ 3a pooy h xapTiije KojiiMa ce Tpryje; 3HaTH0 ce
npomnpHO 11 opoj oGpTa h Kpyr .inqHocTii. Koje yMecTByjy y
THM OOpTHMa.
Me^yTHM TpiKHmxe oohmom. to ce He ;ia
je nocTa.io Behe
iropehH, He caMO y tom npaBii^y. uito Mory m Mame iiMciTHe .in-
qnocTH y^iecTBOBaTH y TproBaH>y, Hero 11 y npaBD,y, hito Mory
H MaH>e CTpynna .mna yqecTBOBaxn y TproBHnn. CneKy-iaHT Kojn
^anac yTH^e na CKaKaH>e Kypca uiennne movkc ^pyror Me-
ceH,a npehn na 306, a HHJe My noTpeoHO ohth y KaKBOj My ^paro
CBe3H ca 3eM.T>opa;3H>OM no cbom 3aHHMaH.y. ^lecTo h ncMa y
H>era Te CBese <5am hh y HaJMaftoj Mepn, ho oh uipa ca cbhm
Ha ^oxBaT. Boi^eH neKaKBHM neo^pebenHM npe^ocehajeM o npaBn,y.
y KOMe he ce Moac3;a pasBiija.TH n,eHe. a.in nnje HHKaKO to.ihko
oopasoBan pia 611 Morao yo^HTn n o;5MepHTH pa3.iore sa TaKBO
KpeTaH>e u,eHa. YnpaBO MexannsaM cneKy.iau,HJe TaKO je cpa3MepHO
npocT, ji,a o^ qaca H3r:ie3,a h OHOMe. koJh nnje no CBOMe sann-
MaH>y ;i;y6:te yuiao y CTBapn. ;ia MOVKe H>HMe noTnyno pyKOBaTH.
H TO TaKO, jta >KaH>e h TaMO T^e mije cejao. Hapo^HTO je naK.
np.eMa npHpo^tn TepMnncKe TproBHne. BeoMa snaTHO o.iaKniaHO yqe-
OTBOBame y cneKy.Tau,HJH cno.TjaniH>oj ..ny(5.THn,H'*. KoMHcnonap. na
Kora ce oSpaha hcko cnorba ;ia My CBpnm nocao. saAOBO.taBa ce
214 Jl E A
*

THM, uiTO Tpa-yKHMj Taj MyiuTepHJa no.iO'/KH _yn.iaTy" 03,

^a
HeKo.iHKO iipoii,eHaTa. Ako oh ce naK Kypc wsyienuo na uiTexy My-
iiiTepiije, —
TaKO 3,a ce sa MymTepnjy noBeha HBr.ie^ 3a ryoH-
TaK na npeMa tomg h piisHK 3a KOMHCHonapa, 3,a ."ih he Mymxe-
])HJa MotiH n.iaTHTH ry6HTaK, —
KOMHcnoHap saTpamn 03, MyniTe-
])HJe H ,,aonjiaTy'\ Y ocTa.TOM KO.MHCHOHap no najiory Myinxe-
piije CBpuiaBa nocao, 3a pa^iyn MyuixepHJe, a Kaj^ cxHrne xepMHH
OH oiiex no ynyTCXBy MymxepHJe h.ih 3aK:E,y^iyje iiocao pea.iH-
naK ,,npo.iOHrnpa'" aHravKMaH, on.io saKJbyqyjyhn 3a
3aij,HJe H.iH

Mymxepnjy penopxnn nocao, on.io ;na caM Kao „npHMa.iaiV" 3a-

;i,p5KH 3a ce6e xapxnje h.ih po6y.
H KOMHcnonapa H3MeHH0 ce na cjin^aH na'^mn Kao
no.iosKaj
n nojioacaj censajia. Ho neMa^KOMe xproBnncKOMe saKonnKy no
npaBHJiy CMaxpa ce, j^a KOMHcnonap no Ha.iory Mynixepnje 3a-
K.-by^yje nocao c xpehnM .iHu,eM. V xois^e 3aK.^yuKy H3Bop je n
H>eroBOMe npaBy h o6Be3H, Mynixepnja ncMa npcMa ohom xpeheM
.iHn,y HH npaBa hh ooaBesa n oopaxno, KOMHCHonap CBpniaBa CBe

mxo je sarbe noxpeGno. npnMa pooy h noBan,, n nojiavKC pa^^ryn

Mynixepnjn; mancoBH h ^oonxKa h ryonxKa na nocjiy Hjty na pa-
Hjn Mymxepnje, KOMHcnonap aoonja CBojy ,,npoBH3HJy". Y ko-
.7HK0 ce naK BHuie npomnpyje Kpyr caoopahaja H3MeH>yje ce ji^e.in-
MHU,e H xo. jMymxepnja ne -yKe.iH HMaxn HHKaKBa noc.xa c xpehHM
.XHii,eM, Koje HHXH My je no3naxo hhxh sna ko.tihko 3ac.iy>Kyje
iq3e3;nxa, nero ikc.ih HMaxn noc.xa caMO ca cbojhm KOMHcnonapeM.

Obomc onex BeoMa je ^oca^no CBar;j,a no3,HOCHXH 3ace6aH pa^iyn.

^lecxo HHJe My hh Moryhe xo yinmnxH Ka^ KOMHCHonap, a —
xo OHBa BeoMa ^lecxo, ji,o6HJe c pa3Hnx cxpana bhuic na-
.lora 3a KynoBHny H3BecHHx xapxnja h. np. 3,a Kynn 3a 10,000,
100,000, 30.000, 20,000 h 15.000 MapaKa, CBcra, ;^aK.^e, 3a
HOMHHa.TiHy cBOxy o;n, 175,000 MapaKa H3BecHy xapxnjy, on he
qecxo Mohn HcnynnxH xe Ha.iore caMO h. np. y xpn Kyno-
BHHe no 90,000, 60,000 h 25,000, CBera 175,000 MapaKa, n
xo Kynyjyhn CBaKy rpyny no ^.pyK^njy neny, xe npeMa xoMe
He OH HH 6ho Kaji;ap ohhm 3ace6HHM MymxepnjaMa no3,HexH n
iioceoHe pa^iyne, a Mome 5hxh 3;a he My iipcMa npn.xHKaMa 6hxh

3ro3,HHJe ne KynnxH cbc o^ je3,H0M, nero nenixo 3;oTi,axH h3 CBOje

roxoBHHe, ji,'c\ He on noBehanOM xpaacH^o:^! h u,eHy no,T,Hrao, xe
 B E r 3 A 215

OBOJHM MyniTepnjaMa iiocKynno pooy. BehwHOM 3a-

OTy;i,a j,aHac

KOHH ^ajy npaBO KOMUCHonapy ypaqyHaxH MymxepHJH, y mgcto

CBaKora noceoHora oopanyna, oepsaHCKu Kijpc^ onaKO Kawo je oh
o6jaB.T>eH y KypcHOMe .ihctv a 3a ;aiOTiiqHO BpeMe, xe ce npeMa
TOMe 3aMHin.ba — c kojhko pa3.iora to heMO join BH3,eTH —
— H ;i,a je ;^0B0.^iH0 o^yBan HHTepec MyniTepHJe h ;!^a je MoryliHO
CHrypHO KOHTpo.iHcaTH KOMHCHOHapa. y TOMe c.iyqajy ko.mhcho-
Hap .iH'^Ho jeM^H MyiuTepiijii, ^a he ce nocao iicnyHHTH. Komh-
CHOHapn ce CKopo Ba3;3;a c.iy'yKe npaBOM ^a Mory TaKO iiocxy-
niiTH, H TO 6e3 HKaivBor iipoTHB.TjeTfca o;t CTpaHe MyuixepHJa, Koje
oam H caMC vKe.ie ji;a hm 3a nocao jcm^h KOMHcnonap, Kojera .ih^ho
iio3Hajy. A[el)y thm ca cbhm je iipHpo;5HO ;i,a ce na Taj Ha^HH 3a
iiyo.iHKy iiiTO je na no;i.y joui rynihuM 3acTopoM noKpHBa pa;],ita.
Ha 6ep3H, Hero niTo je to h nnane bcK c.iyiiaj. MymTepnja kojh
ce ynycTiio y cneKy.ianHJy He Bnnn niTa ce ynpaBO 36HBa H3a
Tora 3acTopa, ne BHjtH naivo ce :i,o.Ta3H jifi Kypcmix oe.ievKaKa.
IlpomiipHBafte TpvKHniTa yBna^ieH^eM nyo.iHKe, a to ce o.iaKUiaBa
xepMHHCKiiM noc.iOM, yB.iaqn — to je Ban cnopa — y 6ep3aH-
CKH caoopahaj .by^e, KOJHMa ynpaBO Mopa ne^ocTajaTU cxpy^HO
no3HaBaH>e CTBapH h cbcct o o^roBopnocTii 3a ii;o6HTaK n ryoHTan,
11 KOJH c Tora HHcy hh Ka;;pH u,eHHTH ^oral)aje na 6ep3H. —
ynnxaMO .th ce, KaKaB je ynpaBO Hapo^no eKOHOMHu sna^iaj
Tora „npomHpaBaH.a xp'/KHUiTa". BHp,eheMO, ^a je ca cbhm npn-
po3,HO Ha upeo.ve Meciy y HHTepecy TproBa^Kora CTa.'ievKa y ;i,o-

THqnoMe MecTy, 3;a ce na oepsH sane^e TepMHHCKa TproBHna c

HCKUM apTH.K.iOM. IIIto BHHie pacTc opoj oopTa CBB Beha je
BepoBaTHoha. ;ta he ce Ty :MohH npon,aTii a h KynHTH Be.iHKe ko-
.iHimne pooe. a no H,eHH, Koja je osHa^ena y HOBnnaMa n y Kyp-
CHHM .iHCTOBHMa. To u,eHe HocTany npecyp,He n sa paiiyne npo-
H3B0AHiiKa, npo;taBau,a h TproBaH,a h nsBan Tora MecTa. Fcie^
CBcra Tora Hy;3,H pooa ca cxpaHC nomaBHTO TproBij,HMa y
ce
Mccxy, ;ta je ohh npo^ajy tc na h>hx ;:^o.ia3e h Ha.T03H sa Kvno-
BHHy H npo^ajy. TaKO ce opoj oopTa joni bhuic noBcha. yc.iej, Tora
upeo TproBu,H 3,0THqHora MecTa HMajy BHine H3rn:e3,a na 3apa;a;y.
MebyTHM — apyro —
na Taj na^nn pacTe h CKOHOMnn sna^iaj h
CH.ia i(j€Aota Tp9a, npeMa 3,pyrHM TproBHMa h npcMa nnocTpan-
CTBy. TproBan, y Mecxy c Be.inKHM Tp'/KninTCM mo^kc mhoto .laKme
*216 A E ^

npe^yseTH KynoBUHy Be.iHKHx riomH.T,aKa po6e H3 HHOCTpaHCTP.a

€ Tora. iiJTO he Mohn CBOJ pH3HK BHaxHO CMaEbHTii. noniTO ce
MOiKe ocHrypaTH oji, nar.inx KCieoaifca ti,eHe onaKO KaKO ]e to
:Majio qac Hs.ioiKeHO. To iiaK pacxeifce cnare j^OMahnx oepa^a
npeMa Gepaana y HHOcxpaHCTBy, ^eiviy oea HKaKse cyMH>e Beo^ia
MHoro ri0Ma>Ke h xepMHHCKa xproBHHa, BHa^iH y hcxh Max h ro-
jieMO i^acxeme <t'HHaHii,HCKe, na no xomc h nojmxnqKe Mohn ^o-
MOBHHe. HuKaKo HHJe xo paBHOj^yniHO c iio.xHxnqKora r.reAHiuxa,
;];a jih he 6ep.xHHCKa h.lh napncKa Gepaa cxpaHHM T],piKaBaMa Koje
iioxpeGyjy HOHau;, h. np. Hxa.xnjn h.xh Pycnjn, j^axn 6o:be man-
coBe 3a iipo3,ajy h.hxobhx o6.xHraLi,HJa. 3a ^OMahe nan eKOnoMHe
riHxepece HHJe paBHOjiymHO, ^a he xpiKHnixe 6hxh no^i, B.iamhy
jih

j^OMahnx h:ih xyt)HHCKHx xproBaii,a, hhxh MOJKe ohxh paBHOT;yuiHo.

r^e he ce ycpe^cpe/tHXH eaoGpahaj CBexcKora xpiKHiiixa 3a HeKOJii
apxHKa.i BeoMa Ba'/Kan 3a ^OMahy noxpomity n npoH3BOTi,H>y. —
HcxHHa xaj iiojaqanH iio.iOyKaj ^oxHqnora xpra Mopa ce n.xaxHXH
II no KOJHM 3.X0M. Ty ^o.ia3H iipe CBera necyMitHBO Behe y^ie-
cxBOBaifce y cneKyrmcaity ohhx koJh neMajy cnpeMe 3a xo. yc-
,ie;i; xora
nacxaje y ny6.XHn,ii cbc Beha iKy^iba 3a nriDaiteM a ii
npn.xHKa je xy, ^a ce xa }Ky;a;H>a 3a3,oBo;bH na 6ep3H. HcxHHa ne
xpeoa y xom iior.xejiy npei],eH>iiBaxH 3aMainaj xepMnncKora iioc.xa.
riy6.xHKa, caMO aKO 3;o6HJe Kpe^nx koa oanKapa, K0ii,Ka ce h na
Kaca-noc.xy, h Gain ynpaBO Hajo;i],BpaxHHJH ^orahajn xe Bpcxc y
nocjieji,n.HM roji;HHaMa — ohh mxocy
n.'iip. y ooe.ioji,aH>eHH iiapHHii,n

HojiKe — Gh.xh cy Gam xaKBn cneKy.xaxHBnii waca-iiocxoBH. MetiyxHM

sGor Har.xHx KO.xeGaita Kypca MHoro cy je3HBHJe 3a nyG.iHKy cue-
Ky.xaii,HJe na Kaca noc.xoBHMa nero na xepMHHCKHM noc.xoBHMa. —
He CMC na hmc mhc.xhxh, ^a Gn ce c yK.xaitaEbeM uoc.xa na
ce
repjuun y hcxhx Max 36pHca.xa ii cueKyjiaUjnja. CBaKOJaKO y xom
c.xyqajy Mame Gh Gh.xo cneKyjian,HJe no KOAUHumi, c xora inxo Gh
ona nocxa.xa CKyn.Xja, no no KaKeohu nocxajia Gh ona HecpaBiLeno
MHoro Heco.TiHji;HHJa, nonixo Gh ycjie/t ycKora xpra T],oGn:ia ja^n
KOii;KapcKH KapaKxep, —a cbc xo HajjacHHJe bii^hmo na ityjop-
riiKOJ Gep3H, rae ne nocxoje xepMnncKH noc.xoBH c e^CKXHMa.
TTpeMa CBCMy xomc HHKaKO ne moikc 3a 3aKOHo;^aBHO pac-
npaB.x>aH>e GepsancKora caoGpahaja Ghxii hiaeno r.xeAHUixe. Kawo
 t F. P 3 A 217

jta ce 3a nyG.iHKV otk.iohh cneKy:iaij;nja h.iii CMaH>e oiiacHO-

CTH ciieKy.iaii,HJe.

HcTHHa ^.oopo OH Aoui.'io Ka^a 6h ce yarpe^i Morao iiocTHhii

H Taj ii,H.T.. ;i;a ce cno.T.aiuH>a iiyo.iHKa ca^yea kojihko ce Bnrae MOiKe
o^ eKcri.ioaTHcaH>a. CBaKojaKO oj^hoc KOMUcuonapa iipeMa Myuixe-
pHJaMa r.iaBHO je .TCr.io. o^aK.ie iiOTHqe MHoro 3Jio. KoMHCHOHap.
Kao niTo CMO BH^e-iH. y iipasy je Heno.io*/KHTH MyiiiTepuJH pa^iyH
o HaMHHy KaKO je hsbco iiocao. Hero MOyKe, npeMa CBOMe HaGopy
H Haxobeifoy, HaqnnHTH oSpanyn sa MyinrepHJy caMO npeMa 3Ba-
HH^HO 3aoe.ie:^-eH0J r)ep3aHCKoj nenn. Ho KOMHCHonap Morace Ha
yTBpl)HBaH,e xe H,eHe BeoMa jaKo yTHu,aTH cbojhm eAacTUTUJf cue-
Ky.'iaTHEHHM iioc:iOBHMa. cy y niiTaH>y xapTHJe.
a Hapo^iHTO Ka;;

KoJHx HCMa y xproBMHH y Be.iHKHM n3H0CHMa, TaivO 3BaHe ,,Ma.ie"

HJiH .,;iaKe" xapTHJe. ko;^ koJhx, ^.aK.ie, CBaKa noBeha Ha Tpry

TpavKena Ko.iH^mHa uoBehaBa neny. a jom qemhe oHBa to h c

OHHM xapTHJaMa, Koje je caM KOMHCHonap Kao .,eMHTeHT'* (b. h. )

yneo y TproBiiny h o^ KOJe xapTHJe oh caM h HMa naJBehy ko-

jiHqHHy, Ty je ca cbhm ko;; cnoje KyKe oho TaKO 3BaH0 „yTi;eKia-
BaH>e Kypca" h „H36aii;HBaH>e hs aHravKMaHa*^. ^a HaBe;i;eM0 6ap
je;naH npHMep o tomc: KOMHCHonap nooy^n CBora MyniTepnjy, ;ta

My ^a^e na.Tor KynnTH 3a H>era xaKBy xapTHJy sa y.iTHMO. IIoniTO je

KOMHCHOHap npHMHO Ha.Tor n MyiuTepiija My yn.iaTHO ..yn.TaTy'' ;;o-
OHJa Kynau, r.iac, Ttaje KOMHCHonap ..Ha^HKHO" nocao „3a H>era'' no
6ep3aHCKOM Kypcy, kojh he ohth saGe-ievKen 3a Taj h xaj 3;aH, t. j. aa
he no Toj n,eHH .rn^epoBaTH xapTHJe. Moryhno je ^a je KOMHCH-
onap caM. nojaBHB ce na xpry Kao Kynan, 3a Many CBOTy, a no
BHCOKy n,eHy. cbojom hoboa 3a ony oe.ieniKy o
BeniTHnOM ;;ao

Kypcy. 3a thm KOMHcnonap h3 CBOje roTOBHne ny^H xapTHJe na

npo;5ajy y MajiHM napTHJaMa a no nncKy u,eHy. Ycjie^ Tora no-
nHH.e ce oejiejKHTH nnsaK Kypc y KypcnoMC .incTy, tc komhcho-
nap TpavKH o;t cnora MyniTepHJe 3a noKpnhe CBora Gajarn pn-
3HKa „T];onjiaTy" yroBO])eHy 3a Taj ciyMaj. Ako MyniTepnja He
H.iaTH jtonaaTy h.th je ne n.iaTH na BpcMC a mccto je npeMa —
noc.ioBHHM norojiioaMa n.iahaH,e yroBopeno y poKy 03 24 naca —
TO npeMa hoc.iobhhm norop;5aMa 3HaMH. ;i,a je KOMHcnonap y
npap.y CMaTpaTH. ^a je MyniTepHJa OT^oii,nHO h movkc npHCTyinirn
..npnny^HOM pery-THcamy'". tc MyniTepHJa MOpa n.TaTHTn ;in*e-
218 4 E ,1

peHii;njv. TaKBe nprsaBe MaHnny.ian,HJe HHJe .laKO nssecTH c

xapxHJaMa o;^ Be.iHKora nanoca. noniTO je xeuiKO vTimaxn na H>n-
XOBV ueHv a oceM xora HaK.xoHOCx xaKBHM MaHnny.xaAHJaMa
,

jaB.'ba ce y r.xaBHOMe, Ka;i. je je;;Ha h ncxa .xh^hocx h komhch-

OHap iiOBepeHHK
. ^aK.xe, .MymxepHJnH
,
—-an
cneKy.xanx 3a
CBOJ pa^yH. —
Ty oh HMao oxnoqexH cBaKii noKymaj 3a pe-
*opMy. —
Ho c r.xe3,Huixa ij,e.iHHe. oiiinxera HHxepeca, BavKHiije je o;^
iiiixaiba, KaKO q;a ce nyo.xHKa caqyBa o;i; B.xacxHxe iKy3;H>e 3a nrpoM,

iiHxaH>e. KaKaB yxnu,aj Bpme o6.xhu;h noc.xoBHora caoopahaja, na-

})0^iHxo xepMHHCKe xproBiine, Ha naqHH, kojhm oepsa o6aB.T>a CBojy
HaJBavixHHJy pan,ifcy —
cTeapojheVjeHa. H OBp,e cy CKopo Hepa3.xy^iH0
cnojene CBex.ie h Mpa^ne cxpane xepMiiHCKe xproBHHe. Ban cnopa
je. 3;a xepMHHCKa xproBHHa na na^iHH xexHii^iKH HajcaBpiueHHJn

Hpniii uspa6Ha}he ii,eHa. uixo je y Be.xHKOj Mepn KopHcna n onxna

})a:5H>a cneKy.iaxHBHe xproBHHe. Kaa cneKy.iaHx noc.xe yKexBe
oqeKyjyhn CKaKaite ii,eHe AHxy Kynyje 3hmh vkhxo 3a jyHii a y
iipo.xehe ^poT^aje ra 3a jyHii, oh yxii^e 3hmh na je^an ^eo no-
ce;5HHKa A-nxa. ;;a ra He npojtajy ...xoko" y xo ;tooa no jeBxnny ii,eHy,

HO 3;a ra npo,iajy 3a xepMHH jynn no u,eHy, Kojy cneKy.xanx ooe-

haBa 3a a-hxo, xe npeMa xoMe h p.a vkhxo 3an,pvKe n,ox.ie na cxo-
BapHHixy. CneKy.xaHX CMaK.yje. ^aK.xe. ca;;amH>y noHyp,y npo^aje
3a roxoB HOBau a noBehaBa Ko.iH^iiiHe Koie ce ^lyBaiv 3a ov^^yh-
Hocx H pecy.xxax je :ta ce~"roxoBnHa noejye.veHO nop,je;^HaKO ^e.xn

Ha CBy ro^iHHy.V) TaKO ce yG.xavKaBajy. Kao mxo ce bhp,h, nar.xa

K0.ie6aH>a y onuixcM cxaH.y u,eHa. KaKBHx oh csaKaKO oh.xo oes.

cneKy.xaxHBHe xproBHHe. IIcxHHa na mccxo Be.iHKHx cxpMHHX xa-

.xaca y H,eHaMa jaB.ta ce nocBe^HCBHO xnxo xajiacaae. CneKy.xa-
n,HJa je. HaHMe. nonixo mesHH ycnex noxnyno saBHCH oj, sehe h.xh

MaH>e HaK-xoHOCXH 3a KynoBKny h.xh npo^ajy cbhx y^ecHHKa, BeoMa

ocexrtHBa na cbc uixo oh .Mor.io Ma naJMame yxHH,axH on.xo na
ca^amH.v na 6y3,yhy roxoBOCx 3a KynoBan^e. CBaKH Ma.xo
on.xo
ja^H n.tycaK 3a BpcMe vKexBe o^Max he ce op,a3BaxH na n,eHaMa

1) Jto Jiyme y cxBapa Taj yxHuaj ce ne nocTaace ca cbhm HenocpejHO y OBasBOMe

o^JUKV, Hero y hcuito ciOHieHHjeM u sanjexeHajeM oCaaKy, Hapoquxo uaK noMofey penopx-
Hora nocja. Ho nyx kojhm ce ^.o^aaa :xo ycncxa noxnyHO je acxoBCxaH u no Haqe.iy a
yciiexy.
 B E P 3 A 219

TepMHHCKHx noc.ioBa, a CBaKn noaHTH^KH r.iac — iia h hghcth-

HHT — YTnii,abie na neny :MHoriix xapTHJa. HapaBHO 3,a je xaKBa

Ma H HaJMaH>a iiecTa.THOCT y ii,eHaMa, ^mje je yspoKe qecTO je^Ba

Morykno sanasHXH, a HapOMHxo Hecxa.iHOCT n,eHa y nponsBO^HMa,
He3ro;HHa OB^a 0H3;a sa nponsBO^HHKe. MebyxiiM Ba.Tia ce cexHXH,
^a je y H3BecH0M CMnc.xy onpaB^an npenop. ;ta je y xepMHHCKOJ
xproBHHH noje,HHHHM oaHKapcKWM Kyha.Ma ii.ih noje^nHMM cneny-
.laHxnMa BeoMa .laKO HeuiTanKu yxHH,axH na nene. To je ri})e CBera
V orimxe MoryhHO cxepMHHCKa xproBnea o.xaKuiaBa
xora . uixo
v'lecxBOBaifce y cneKy.iaii,HJii n oHOMe. kojh neMa concxBeHH Ka-
iiiixa.i. MehyxHM Be.iHKa roMii.ia Ma.inx ciieKy-ianaxa. koJii oceM n;o-

npHX ii.iyha, oe.ievKHHKa h o.iOBKe. CKopo Hiiiuxa :ipyro neMajy. h

iiyo.iHKa 6e8 B.xacxnxa 3pe.ia })acybHBaH>a. n He.Majy yripaBo ;q3yrH
ii30op, HO ;ta iiotiy 3a iiapo.ioM ;taHOM ,,o;i, rope" — x. j. o,i Be-
.iHKHx oanaiva, xe Kajt xaKBe Kyhe 113 KOJera.My ;i,paro pas-iora iia;;y

Ha.iore 3a KyiioBHHy no CKyny ueny xe nene CKO^e, nojype

c.ieno n ohh o,t, CBoje cxpaHe y cneKv.xannjy. HcxHna CBaKOMe
je ;i,o6po no3Haxo, ^a xo CKaKaH>e u,eHe Hehe Bas.ia xpajaxH nero
;^a he Hacxyniixn 11 oopaxHH c.xyqaj. a.iH ce CBaK y xBp;i,o najia,

;ui he nene na3;axH xeK iiomxo oh pea.iiiTiie CBOJ ;],o6HxaK. a ry-

oiixaK he ;50KaMHXH ^pyioia. Kora oh.xo, ca^io hbeia He. — Bain
yc.ie;^ xora najonmxHJera jsas.xora, mxo je .laKO yxnD,axH na xep-
MHHCKe Li,eHe, ^ecxe cy h napo^Hxe cneKy.iaxHBne BemxHHe, Koje
ce Mory ii3BecxH h3 xexmi^Kora oo.xHKa xepMHHCKora noc.xa. Haj-
rpaH3,H03HHJH KaKO cc Bpiue xaKBC MaHHny.xanHJe, xo cy
oo.xHii,H,

xaKO 3BaHH ..KopnepH" foeonyr pHnr —

cneKyaanaxa 3a ^H3aH.e —
u,eHa). CxBap je y OBOMe. Je;^aH Kpynan cneKy.xaHx anra'/KOBaH y

je^HOMe npaBii,y (napognxo a la haiisse), h.xh h BHnie h>hx. kojp

ce y3,py/Ke 3a hcxh ii,H.-b, xpy:i;e ce 3;a ciipe^e CBoje npoxiiBHUKe,
X. one KOJH cy aHravr^OBaHH y npoxiiBHOMe npaBij,y
j. ;3ia ne ,

Mory HcnyHiixH CBOje o6Be3e o xepMnny ^a oh ws\ moimh ;^hk- .

xoBaxn neny. TaKO je pycKH MHHHcxap 'i>iiHaHu,HJa, p;a oh pyn-

HHcao cneKy.xanxe na oep.iHHCKOJ 6ep3H 3a o6arhHBaH>e u,eHe py-
o.baMa. npcKo jep;He oep.iHHCKe oaHKC Hcno;^ PY^^ noKynoBao
CBe HOBqaHHD,e ko.xhko hx je oh.xo na oep.xHHCKOMe xpry, h cne-
Ky.xanxH 3a o6a.T>HBaft.e ii,eHa, koJh xo nncy npHMexn.xn Ka;i, je .

cxHrao xepMHH sa .xH4>epoBaH>e, HHcy oh.xh Ka:ipH naoasHXH pycne

220 A K -^

HOBqaHHij,e 3a nenyHjaBaite cbojhx o6aBe3a, xe ey ce, Haiioc.ieTKy,

Mopa.iH MOJ160M oopaxHTH Ha caMora j)ycKora MHHHCxpa *HHaH-
ii,HJa, ^a HM npo^a pycKe HOBwaHHii,e npeKO one ncxe SanKapcKe
Kyhe. MebyxHM xaKBn j^oral)aJH, koJh y HeMaqKOJ 6am Kay, ee ,

<?Be,T,e i^smyu h sa ^ecexHHe ro3,HHa, jeT],Ba 6poje Kojy jj^ecexHHy.

npo.iase 6p30, Kao rpo^HM^HBH HaiiajiiH, a CBpmaBajy ce h.ih iipo-
iiamhy neKo.iHKHx cneKy.xaHaxa h.xh iiaK o6HqHO 6ani n caMnx
..KopHepcKHx'" sa^pyrapa, a CBaKOJaKO cxojh h xo, j];a xaKBe pa^Ebe
HHcy ynyhcHe cano Ha o6.ihk xepMHHCKora nocjia Hero ee Be- ,

hHHOM cjiy:>Ke Kaca-noc.iOM. Ajih oB3,e ee ne MO>KeMo ynymxaxii

y noje^jHHoexH na^Hna KaKO xo GnBa.
Cse 3aMepKe Koje 6h ee o^nexa Morne y^mnnxn xepMHHCKOJ
xproBHHH Kao Taueoj CBO^e ee CKopo oji, pej],a na xo, mxo ce o.iaK-
inaBa ytiemhe y nocjiOBHMa h eneKyjianxHMa, kojh nney Ka^ipri
AOBO.hHO paeytiHBaxH hhxh iiaK HMajy HMOBHHy. Mei;)yxHM xo
o.iaKmaBaH>e HHJe HHmxa Apyi'o j[0 najinqje „nponiHpeHora xp-
SKHHixa'' —
nixo je onex noejieT^Hu;a xepMHHeKe xproBHne na- ;

iipejt CMO naK y KpynHHM noxesHMa Hsne.iH uosuTuemi sna-

qaj xora npomnpefta 3a HaD,HOHaJiHO eKOHOMHO ra3T^HHexB0. y
HHxepecy no.xHTH^Ke h eKOHOMne Haii;HOHajiHe cnare HHKaKO nuje
caBexHO, 35or xhx pyjKHHx cxpana , aa kojh &h.xo apxHKa.i je-
,4wocTprtwo 3a6paHHXH xepMHHCKy xproBHHy y eBojoj j],omobhhh, xaKO
jta, y Mecxo ji,a ce cnpeqn eneKy.xaii,HJa, 6yae eaMO yryinena xepMHH-

CKaxproBHHa h oi^arnaHa y-BHOCxpanexBo, a c h>om 3ajeT],H0 6y/];eoTi;a-

rnaHO y HHOCxpancxBO h TpotcuiuTe iipecyji,HO 3a xaj apxHKaji,
xe ee jom nojaqa xaMomma *HHaHij,HJCKa Moh. Behn HaApaacaj y
,10Mahe nyG.iHKe 3a nrpy, na h ry5Hu,H kojh 03; xora ^OJiase, mo-
pajy ce no^HexH Kao paxHHx xponiKOBa y oopoH HaD,HJa 3a
T],eo

CKOHOMHy npeB.iacx. Fj^e 6h y noje^HHHM ciy^iajeBHMa 6hjio >Ke-

jiexH ^a ce enpe^H xepMHHCKa xproBHna noxpe6HO je Ba3T^a, 3a xaj
<?.iyqaj, y3exH Ha oko .MebynapoAHH cnopa3yM.')

V) Ban CBaKe cyMH.e je ^a aiaa xaKBHx cjiyuajeBa. Ho MeljyruM OB;^e Ha oqom Mecxy He
Mory ee oGhmjc ynyuiTaxH y OBy CTBap. TaKas 6h cjiyiaj (5no na np, ca nKaMrapHOM",
noji
r^e 6h CBaKo CKaKaH.e uena Morjio JiaKo HsasBaTii cyBHiuny np0H3B0XH>y, iuto HHJe cjiyqaj
KOA cwpoBHHa, r;te cy jiyre nepHo;i;e ;i;o HcexBe. —
Ca rae^HuiTa HHTepeca aeMaqKora na
ca^a He joausu oBaMO a okkto. SaCpana KOjy je peuiHJia uapeKHHCKa CKyniUTHHa je;i;HOCTpaHo
sa HeMaiKy a 6e3 cnopasvMa c UHocTpaacTBOM, Sa.ia je HCK.'byqHO cpaqyaena jia, ce yjioBe
rjiacoBii, HO 6y;iajiauiTHHa je m c xora rJie;tHuixa.
 B E P 3 A 22i

y HHTepecy HcMa^me h itesHHa no.iovicaja Kao Be.iHKe CH.ie (5ep-

3aHCKa no.iHTHKa, Te'/Kehii sa paii,HOHa.iHOM KOHxpo.ioM oepaaHCKora

caoopahaja, HMa.ia oh ce —
y ko.ihko hhcj y nnxaifcy xexRH^iKe
iiojeTi;HHOCTH, Kao iuto cy 6e.ieiKeH>e Kypca, pery.iHcaH>e komhch-

OHapcKora noc.ia, nponnca 3a iioro^oe TepMHHCKe TproBHHe a;H-

TOM -
—
KpexaTH y r.iaBHOMe y obomc npaBu,y (5e3 KopiiCTH h :

inxeTHO je y^emhe cneKy.iaHaxa 6e3 KauuTiuia y oepsaHCKOMe ca-

oopahajy, h Ma to HHJe .laKo hsbccth, iiOTpeGno je xpa'/KHTH npii
]\-d

iiyiuTajfey Ha 6ep3y aoKa3 o hmobhomg exaifcy. HIxeTHa je h na-

;ba.xo OH cnpe^iHTH cneKy.iaij,HJy y „ManHM'^ xapxnjaMa, h xo hc

caMo y oo.xHKy xproimne ua repMUH. Ilomxo ce cxBapaite cne-
Ky.iaxHBHora xpra ne mo'/KC naKO xpaJHO iipHKpnxH na hh OH^a ,

KJivia ce ciieKy.xauHJa cxyvKH o6.ihkom Kaca-iioc.ia, Mor.ia oh ce xa-

KBa cneKy.iauHJa y aoBO.-bHO jaKoj Mepn cy3(5HTH 3a6paH0M 6e-
.levKeita Kypca h 3a6paHOM cBHXHOBHHapcKHx H3Benixaja. HMa.io

OH ce cxporo 3a6paHHXH janrhaK-e y HCMa^KHM HOBHHaMa o Kypcy

xapxHi'e Koja hhjc iiymxeHa Ha HCMa^KC 6ep3e, na h cbh r.xacoBH
*
o xaKBoj xapxHJH cBar^a. Ka^ia oh, npcMa Haxohen^y soxh^hc hh-
cxaHU,HJe, nocxoja.ia cyMH>a, ^a ce xaKsa xapxHJa, ooiiAaae^u ne-
:ManKe oepse ,
oko.xhdihhm nyxeM ysyK.xa y noce;^ nenaqKHX
KaiiHxa:iHCTa. Y ocxa.ioM HMa.io oh ^ohn y HaA-ie-/KH0Cx npiKaBHe
B.iacxH H npaBO Ha;:^3opa h npaBo saopane oepsancKora xpro-
RaH>a. Ho OBO iT0CJieji,H3e npaBO, y ko.xhko oh 6h.io noxpeoHO
iipHMennxH 3a&paHy na kojh hoccGhh npeji;Mex, HMano oh ce
ynoxpeoHXH xck no npexxo^HOM Mefynapo^HOM cnopa3yMy. Y
ocxa.iOM HMa.io oh ce caMO jom noa,BprHyxH Ka/KK>aBaH>y 3aBo-
})eH>eHCHCKyCRHx H .laKOMHCxeHHx ocooa na cneKy.ian,HJe Kao ,

mxo je xo y^Hfteno oepsancKHM 3aK0H0M.

HsBO^eity yucTO xeopncKO-MopaanHx 3axxeBa noByqene cy
ynpaBO BeoMa ycKC Mei)e cbc J^ox.IeT^oK napOT^n, Ma ,^a boJhh^kh ^HBe
y MHpy, Bo;^e na CKOHOMHOMe no.T>y oopoy oes mh.iocth h oopoy
HensoevKHy 3a CBoj Han,HOHa.iHH ^khbox h CBOJy eKOHOMny Moh, jep
ce HHHa CKOHOMHOMe nojby He j^s. je^HocTpauo H3BecxH pa3opyyKa-
BaH,e. Bajta c xhm ohxh na qncxo, na jaKa 6ep3a HHJe HCKaKaB
K.iyo 3a .,exHqHy Ky.ixypy", onaKO hcxo Kao mxo hh Be.TCHKe 6aHKe
HHcy .,ycxaHOBe MH.xocptia'- Kao mxo HHcy xaKBe ycxanoBe
,

HH nymKe hh xohobh. 3a napo^HO-eKOHOMHy no.inxHKy Koja ,

222 A K ^

Te>Kii caMo 3a seMa.hCKUM Mory jane Gepse 6hth caMO

ij,H.T>eBMMa,

jeAHo: cpecTea ciuie y OHOJ gkohomhoj Gopon. Oboj Majio ^ac cno-
MenyTOJ noJiHTHii,n Gnhe AoGpo ^onijio, aKO ce h kotj; obhx ycxa-
Hoea Gy^e Morjia Tano^ep sa^OBOJbHTH h j^eruHHa'^ norojtGa, ajm
Ta nojiHTHKa HMa /^yo/CHOCT, ceyi^e u na ceauoM jnecTy h Gyji;HnM okom
^yBaxH cxpaiKy. ;a;a ^aHaTH^HH ceGiiqH>aii,H h caifca-in^KH anocTOJiH
eKOHOMHora MHpa He oGesopy^Kajy ceoj poi)eHH napoa.')

KthuofceenocT aa aoHerHUKe koJu ce eume HHre'pecyjy depsou a ofcejiejiu

on 6ep3y 4y6j>e upoyuuTu:
1) 6ep3U 3a e(peKTe:
Salings Borsenpapiere, bearbeitet von Siegfried, CBGCKa I (y
CBOJoj BpcTii eeoMa 4o6po H.ijiarafte rexnuHKe CTpaee TproBiioe c e'teKTiiMa).
Struck, Die Fffektenborse. Eine Vergleicliiing deustcher und englischer
Zustande. (Hapo'iHTo Hs^aace, 3a e«i>eKTe , HajpasBnjeHHJy 6ep3y Ha caeiy, h
TO Ha ocBOBy enrjiecKora Maiepiijajia ^oH^ouj.
E hr e nb e r y, Die Fondsspeculation und die Gresetzgebnng. (lIcTOpuja
6op6e aaKOHO^aBCTBa npoTHBy cneKVyiaunje ii laKO sBanor „noc.ia na ^iia-e-

peHiiHJy-).
2). 6ep3n 3a npoii3B04e:
Fuc h s, der Waarenterminhandel, seine Technik iind volkswirthschatli-
che Bedeutung (KpaiKO. BeoMa noAecHO 3a yBOA y npoyiaBafte).
Schumacher, Hii3 iJiaHaKa y Koupa^OBiiM roAuiuftauuMa, CBCCKa 64
II 4a.i>e, a Hapoiiuio O nMepuKaHCKOj repMUHCKOJ rpioeunu okutom (to je
40 ca^a Ha)6o^ii ohhc y CBOJoj CTpyiiii).

3). pe(popMU 6ep3e y HeMauKOJ :

MHoroopojaa ii34aH)a if KOMeuTupii uapeBuacKora 3aK0HUKa o 6ep3u.

H3BemTaj aHKCTHe KOMiicnje 3a 6ep3y (y jcbthhom H34aiBy y ocmiihu).
Weber, iipepa^a Maxepuja^a, Kojii je iisHecen y5cBe3aKay *0JiuyMy,
aHKBTHora pa^a, a kojh je npeoe/i neiaTan y ^Zeitschril't fur Handelsrecht*.
CBecKa 43 ii ^a^e.
^pyra npepa^a Tora MaTepiijajia nsHui^a je y xpii CBecKC no4 nacjio-
BOM Borsenreform in Deutschland von Pfleger und Gschwindt
:

Ba^a join HapoHHTO ynope4UTH ii: G. Cohn, Zur Borsenreform,

-^-^-^^^^^-o-

*) Kpo3 KpaxKo BpeMe niTasinaty a xpeliH iJianaK BeCepoB: o yaajaMHOM o,';HOcy bc-
JiHKHx 6aHKapcKHX Kyfca a Cepse, r^e ce H3Jiaa:e opraHHaoBanora Kanaxaja na Oepsy,
yTHii;aj
IIoxoM Bpaxaty ce y noroBopy na je^ay BeoMa BajKHy *yHKUHJy Sepse, Kojy je spe^Ho
Hapoqaxo ncxaKu. ,
IIpeBOflHJiau,
 y KBAPHEPy

Hh eioia He snaM, nocie^ita iiecMa

M.iaaocTH Moje KaKO ee CBpnin...
Iloc.ieAifcH HBexH ! ^Inja hx pyKa,
Ca Moje ^yuie cypoBO CKpumV...
Hh CRMa He anaM, je .i' oypa (5H:ra.

UIto qaooM Kpere noc.ie;;H>H oec...

MnpHO. 6€3 xyKe... c HeKO.iKO cysa
IlenpaTHx oo.ia noc.ieaH,H xpec.
Hh caMa ne anaM. noc.ie^Ffca Hce.Tja
y ep,ij,y MOMe kuji, ciiyCTH .lex !...

— SnaM.,. je;^Hor j^ana ikhbot mc ck.iohh

Kpo3 nycxe nyxe y MpxBH CBex. —
*

H ipyAH MH ee iimpe. HyxH ce join Ka>Ky hobh !

MaMHH HM jecy Kpacn, a.x' ja hm iiohH ne MapHM;

JI,on,KaH H n,Behe h no] ! —
3oBy Me k ceon rpo6oBH,
}KypHM ce... BpeMe je Beh h >khbox jta hm no3;apHM !

H Mope myMH mh.tio, xajehn jiiyoHny CBOjy —

K'o ^exe ^oGpo ;i,a cbomc iiOKOJy
je. o.iaro y :

MasHO ce nrpa .xhckom ca py/Ke one Gaqene.

^H/Ke Ma.xeHy oapKy h jLyniKa .xarano Mene
^Khboxom saMopcHy. Hoch mc yxoKy ohom,
JI,OK.xe My sejiene sane MH.iyjeM pyKOM Gohom...
 !

224 A E -1

*
*

Cbc je Beh iipom.io, Ka^ mhc'o hhkiiko MHpa Hena I

K'o oraR. .7yTa:iHn,a c iipe^MeTa na iipe^MeT iiaj^a;

HauiTa joj niije iipaBO... My^n ce oo.iom xeuiKHM.

y Max 3.iOBo:be npne .lyaatiKH uia.inT' ce Ha;];a !

H cpii,e c.ia5o pa;],H... Cxpax ra je ch.ihh CTer'o,

Thuic h THine Kyu,a, cnpeMa ce 3;a cacBHM cxaje;
^],aMa])H TeniKo oHJy. O3 ;;ynie iviacH ce Hoce :

Hck Te.io cnpeMHO oopoa Ty ^a

ctojh, ca^rpTHa je
Joui Bor niTo mh.ioct ripy/Ka... Kpoa Bepy yxexa cth'/Kc!

Mo.iHTBy Ton.iy ycna inanaTOM 36opH th'o :

OiipocTH, One o.iarii, iiito :/Khbot 0CTaB:haM bo;i>ho,

Mnpa caM xaKo /Ke.i^na, a CBeT je cypoB oho!...
 J y e A K H A 111 II X J A H A
— ;i,pymTBEHii pomah —

^lipyru ;i,Eo
HACTAEAK —

VI
IIIto ce Kuine iipndauvKaKao niiBHUi^n, cbc Buine oceHauie
HeKv o;i,BpaTHoCT o;i, ibe. Bno je Ocekao je
HepBOsan, yspyjaH.
KaKo ra neiuTo ^aBii, ryinn, hguito hito My je aouJ«^io HenaAHo;
na 3ap ca^ ^a n^e y Taj Kai|)aHCKii sa^ax y ^iim ^yBancKH, y ,

ApymTBO Jby;i;n i^ojn ce^t" 6e36pHacHO, nnjy nnso h npeniipy ce

o cTBapioia Koje ra hh HaJMaite He iiHTepecyjy ? He, He I —
6o.'be je ;i,a nieTa no Toj CBesKunn; neKa ra Majio nponin6a no

jLHE^y Taj SHMCKH BCTap. H onaKo ce totobo pasnesKHo Kao neKa

rocno^Hi^a...
PI OH ce 3"nyTH yjinu,OM onaKO 6e3 ii,n.i>a. Mncjiii My npe-
jieTaxy Kpos r.iaBy Kao npe;];MeTn y nanopaMH; Hnje^Hane ueme
TaKBa ce na h,oj sa^piKn. CTannfeKa, aceHH;i,6a, 6oracTBo, ^T^a-
ji^a,

Hnu,a, Kojy je sa naseK n3ry6no...

Kopann My 6exy cbg 6p5KH n nehm Kao /i,a 6n xtgo no6eiiH ;

n o^ THX 3mc.iH, H OA THX c.iHKa Koje My ^ie6AHJaxy Hpe^ o^H3ia.

(.), KaKo je TO ^ocaAHo! ^a 6ap HMa Kora KOMe 6ii ce 3iorao U3-
ja;i,aTii. npe/i, khm 6h ce Morao sanjiaKaTn, neKora Kojn 6n 6ap
noKyniao ^a ra Teuni h pasroBopn! Ajin, eTo, HCMa HHKora!
Kao HeKa^a, Ka^i; je OTno'^ieo a^HBCTH ceojuM skhbotom, TaKO ce
H ca^, oceTii ycaMJLen ocTasjbeH Kao BjiaT y noKomenoj CTpH>Hi:^H.
,

JlEJIO XVIII 15
226 A E ^

Oko Bpsu cegt. cegt :}khb, cbgt iuto ce CMeje, pasronapa.

ibera
majiH, na naK ii itera nosApaBjba. Oh no6e5Ke oa Tora CBexa,
OA TUX Aoca;i,Hux nos^paBa ii o^e Aa ce CKpHJe y CBOJy ja36HH3'.
yinaBiuii y CBOJy paAiionni^y ocgth npiijaTHy TonjiiiHy ii

cnycTii ce saAOBOJbHO na AiiBan. Jacna cbctjioct jiaMiiiiHa ocBei-

^asaine co6y ii oh saAOBO^T^HO norjie^a CBy^ naoKOJio.
— th HiiiuTa .lenine oa CBora rnesAa!
«'>6iki>a, Heaia pe^e —
THxo II vi3AaxHy, a Taj ya^ax Kao ^a My oAHece hckh rpAan TepeT
ca rpyAii, n oh iio^e jiaKnie AHcaTn.
HeKOJiiiKO TpenyTaKa Mnny. Oh saxBopn o^u n npe^a^e ce
TOMe saAOBOJbCTBy. Ocekao je KaKo My ayna cpij,e ii KaKO My
KpB jypii no :acn.7iaMa.
— Ha
niTa je obo. ao ^aBOJial Ja no^iimeM nocTajaTii nep-
Bosan!... TaMan! To mii join Tpe6a!... Ila sauiTO caM nepBosan?
IIlTa je TO uiTO je KaApo Aa n Mene nepBiipa ? Ja caM 6ap sasAa
6110 MyiHKO II r.ieAao SKHBOT}^ npaso y ohh!... Moj uiecj)! ByAatia!
Ila ja ky c iwim Aa ce iirpaM Kao Ma^Ka c MiiineMl
— Ila CKo^ii 11 HexoTnij,e CTesKe o6e neCHiii;e.
— Ja.... ja caM KaAap HavnnTu naMGTii Te 6yAa-ie! II nay-
HHky Mx! Ko xoke Menn Aa saMepa, Taj Mopa 611T11 KyA n KaMO ja^n,
*

OA Mene KyA 11 Ka^io ja^ii! Jep , iuto hoa moj Ma^ Ao^e, ja
kochm!... a iTiTa xoke Taj CTai)Ke.i>a ca ifeeroBiiM saCTapejiUM na-
aopHMa TpasKH Aa ra capaniiM acHBa
'? ! A KaA to Tpasicii oh ke
II Hakn! HaMepiio ce na npaBora!
3a TUM npu^e CTO.iy 11 CTaAe nepBOBHO OTK.^y^iaBaTii c[)iioKe

n BaAHTH n ocTaB.i>aTii xapTiije.

IIoniTo CBG npeTypii ri cpeAH; noiuTO 3aiwi>yHa (|)uoKe h oc-
TaBii KjbyHCBe y i,ien, oh oiieT ocgth AOcaA}^
IIpoTesKe ce, aeny, yAapii necHHi;0M y cto na BiiKHy:
- IIii' Ajia je TO raAHo!
^o])e My na ne snaAe uiTa Aa paAn. Ona My co6a nocTa
TGCHa Kao niTGHapa: Kao Aa mv ce cpytni TaBaHiiu,a na raaBy,
Xtgo 6u Aa iiAe KyAa, a hg iiAe My ce Me^y .i.yAC- Me^y tiim
Hiije My ce CGAe^io.
XyKHy npe^e HeKoaiiKo nyTa npeKo co6e
II OHAa npul^e ;

npo3opy, OTBopii ra n sar.iCAa ce y Hok. CBeiKa CTpyja BasAyniHa

o6yJMU My oupase h Kao pacxaaAn ra Majio.
 ,

jyHAK HAIUHX 4AHA 227

— ^a
- Aa ii^eM na se^epy ?
.111 niiTaine ce. —
He, ne!.. —
6ap ca^a ne! KaA ce onn pasu^y, na iiy oH^a. Bo.ihm cam npo- ;

CTO caM sKejban ^a caivi sace^HeM ^a ce Mory 3a6aBHTn CBOJnM

,

MncaiiMa; a ne Kao iuto ce yo6imajnao: je/i,HaKo o hckhm napoA-

HOM niiTaifcnMa. o neKOM Hapo^HOM 6jiarocTaH>y, cse neKe i;n(|)pe

II pa^yHni^e, TaKO, ^a mii je onaj PaHKO sefe noCTao npe^, OHnaia

Kao HeKa KaKO ra He aipsu to. Te to. ^a Taj ^oseK
ij,iifj)pa!...

cjiy^aJHO u He caaa o napo^y n H^eroBOM CojhUTKy?...

OceTH KaKO My CBesKuna npo:iKUMa CHary na saTBopn nposop,
ce^e 3a cto h 3arae/i,a ce y je^HO ncnucaHO nap^e xapTHJe. Bexy
TO HCKe npn6ejiemKe aa H>eroB HaJHOBiijn pa^: Me^uHjUna y Cp6a.
To je Hcnncao n3 HCKe KH>nre n nayMno yneTH y CBOJe ^ejio. Yse
onaj jiHCTaK ii sarjie^a ce y h>.

—Oa KyA OH OBAe ? pe^e raacHO— ^a ra nncan otoh^ —

ocTaBHo KaA caai xapTuje BaAno ? "^eKaj ji,a biiahm!
H OTBopii (l)iioKy y Kojoj aiy na Majiiiu jiHCTniinMa 6exy hc-
nncane Te 3a6ejieinKe. 3ancTa ra je otoiih oCTaBuo. Ilo^e npe-
BpTaTH eiuCT no aiiCT H pamHiiTaBaTH.
— Obo fee Mu 6uTn Kpacna CTBapI CKopo caM cbc npiiKynHO
caA caMo Aa npuceAueM neKoaiiKO Be^epii na: qm CJiaBa em. —
nape!... A aKo ko naTpana na ii3Bop ? KojeniTa! Koaie fee to Aa
naAHe na naMeTl A 6am
n a^ naAHe npcKpojnfey ja ,
to TaKO
jieno, ncKasafey aiajcTopcKii ucTe CTBapn CBopiM pe^iiivia, Aa ne fee
HiiKOM Hu Ha yM nacTii Aa Me nanaAHe!... CaMO MopaM nyBaTH
Aa MH ce KaKO Kojn ancTaK ne n3ry6H. IIoiuto ynoTpe6nM ja fey
OBO CBe y BaTpy! ^yAHn cy .i^yAn th KpnTn^apu! A, Bora mu,
n ja caM MHorora saAy^KiioI Hefee mh 6nTH hh Maao npnjaTHO
aKo MU CTauy BpafeaTU sajaM uctom mohcto-aiI
OneT pasraeAa n ypeAH 6eaemKe na ux CTaBU noA K.^.yq.
—TaKO A KaA 6yAeM totob u KaA uiTaMnaM Kmury us-
I

HenaAufey jeAuuM npuMcpKOM n Mora noniTOBauor r. uie(|)a. Xofey

Aa My Ao6ai;nM neuiTO npeA ^ihm fee AasaneMu! Oh i^ejiora CBora
BeKa Huje KaAap TaKO iuto ypaAUTU. ByAaaa! Ajih. miTafeeMO
ce! r.icAafey Aa ra Ao6po yrpejeM! A aKO mh ce 6yA8 noneo
na-

TpecaTu, OHAa fey ra 36a^uT^ c aeroBe BUCUHe! A Kao saniTO

Aa ja He saysMeM H^eroBO mccto ? SaiuTO Aa ia npuMaM oa aera

HapeA^e? ^a an 3a to iuto My je raaBa o6ejie.ia ? ITa to ao-
Kasyje Aa je oh caMo CTapujn a.iu ue n naMCTHuju .
 :

228 A E :l

PI OH;i;a My Miicao o^e sa cpi^OM. HIto Aiy je ro^ cp[;e 3a

:a;ejreao ,
yo6pa3H^a aeroBa CTBapaine. ITpe;!; iBeroBiiM o^iH3ia
paHBH ce — y MauiTii meroBoj — y^Kacna 6op6a n oh CBy;],a
no6e^HBauie. no6e;i,Ho je nie(J)a, pacTepao cbg HenpHJaTe.zbe, sayseo
Bii;iaH II 3aBH;i,aH nojiojKaj y cjiy5K6n ^pavaBHOj...
TjiaBa My Kjiony ; miicjiii ce 36pKaine ii oh y cny
Kao y HGKoai ceoij,y, je;i,Hoj ;i,nBHoj, jienoj Kyhiii^H, onKOJbe-
Hoj HajiiHTOMHJHM BoiiKaMa, ce^anie oh y Kpyry neKOJiHKO npii-
jaTejLa ii npiijaTejLiiij,a, n, yn namy pyjeBiine, AOCKaKame CBa-
KOMe CBOJHM ^yxoBHTHM uiajiaMa n ;i,0CK0Hiiij,aMa Cbii cy My 3a- .

Bii;i,ejiii H ^HBHJiH ce 6pHJbaHTH0CTn yMa n ^yxa iteroBa, caMO

je;i,H0 '/ivencKo ^ejEa^e 6eiue Myoho My ce ii
jie^iiMa oKpenvTO ii

He oKpeTe.(,)h Kao npiii^e TOMe ne.Tja;i,eTy ;i,OTa^e ce aaKo pa- ,

Mena aeroBa h ;i;oBHKHy My cboJhm odii^HiiM neiiiTO no^pyr^bH-

BUM r.;iacoM:
— OKpennTe ce
ITjie^ieHHTa ;i,aMO !

— Hea^a^e ce oicpeTe a oh ce OKaMenii na :\recTy.

— Beiiie TO ^aHHLi,a. (jTBopeHO rpaopacTo oko iteHo rjie-
Aaao ra je TaKO, Kao a^ flu My xTejio 3aBiipiiTn y ^ydiiny ;;yiue.
— IIlTa JKOJHiTe ? —
yniiTa ra ona 6jiaro, a rjiac H>e3HH
sasBOHii My Kao HajnpiijaTHiija My3iiKa.
— OnpocTiiTe —
peye oh a.in HiicaM snao ;i,a CTe bii.
-

Ka/i, CT(> ;i,oiiiJiii OBaMo ? Ja He Bn;i,iiM nuKor Bauiera oB;i,e.

— Ha sap He Bii;i,UTe 6paTa? Eho ra r;i,e pasroBapa c

M ajiiiinoM.
— A HBaH ? ILera ne Bn;i,nM OB;i,e ?
— Koi^a TO ?
— Ila Bauiera Mysi^a.
— OnpoCTHTe, r. ^OKTope, ajiii ja iieMaM MysKa; HHcaM ra
HiiKa;i; hii loiaaa!
— KaKo 3ap ce bu niiCTe 3a HBana yAa.iii
? ! '?

—Ja join II He caibaM o vAajn.

H>eMy 6h BeoMa aaKO oko cpii,a. Ta eTO, Hiije ce joui y^ajia.
IIlTa 6h CMCTajio iteMy Aa je ca^, sanpocn! A bojiii je 6ani je ,

BeoMa bojih. Oceka KaKo My cpi],e 6ypH0 ayna.

Ajih HCMa^e KypasKii ^a joj to ca^ noMene, Aa je no^ceTH
Ha HeKaAaiiiae ^ane, na necMiin,y ,,nojia cpij,e".... HeK CTOJii,
peiiH fey joj TO nocjie ^iim ce ocaMiiMO — miiCvHio je.
 !

jyHAK HAHIHX ^AHA 229

JeKHVine na jeAannyT 3BYLi,n KJiauupa: cunpa.iH cy HeniTO

H3 BeTOBGHa. ^pyinTBO ce na Max yhyTa n cjiymame MysuKy ne

Bbera cy aanocuau tii onoJHii 3Byij,n. Oh ocekarae y itnMa

HGinTO ^ia2)o6HO dito My o^nece naMOT, iiito My Huiq:yna cpue,
H, KaA Mj^-suKa npecTa;i,e oh BHKHy:
— BeTOBGH je Bor MysiiKe! A niTO je Bor iiMa saxBaaiiTH

jeAHHO .'Ly6aBii! Ona je /tajia cnary toj My3HLi,u.

— BnaTG ^111 HaM iuto npii^aTu o tomg ? — sarpaja skgh-

CKiiH>e OKO mora.
H OH 1131 Hcnpu^a HGcpekny ji>y6aB yMGTHiiKOBy c rpo(})H-

u,OM JyjiHJOM XajieH6GproBOM oa caMora 3a^iGha H>eHor. CMOTpno

JG JGAHor J3'Tpa, Ha Jgahoj CTa3H, y napKy meH6pyHCKOM u. na ,

npBH norjiGA- sarjiG^aan ce jg;i;ho a^ Apyro. Oa to Ao6a oh je

roBopHO My3nK0M roBopno JG KaKo htiko aotjig hhjg roBopiio.
,

ITpGApacyAe nx pacTaBiiuiG; H»y MaJKa chjiom yA^A© 3a rpo4)a

Xa.jiGH6epra. Oh ce pa36o^iH, orjryBG 3a cbg, caMO hg sa H>GroBG
TOHOBe. ^ynieBHHM je yBOM Ao6po ^yo aKO ra je tgjigcho iishg-

BGpiiJio. KaA AHpnnipao, h>gmv cg ^hkhjio a^ HG6ecKG mgjio-

je
AHJe Ha 3GM.i,y Aoaa3G, Kao Aa an^GJiCKn KopoBH neBajy y H»e-
rOBOJ CHM(|)0HHJH, KaA A^, Ha MGCTO npG3pGHe .Zby6aBH 3eMaJLCKG,
Ao.yia3ii nyH cpcke onniTn ocGhaj HOBGKO^T>y6jba. TaKo JG n H
yMpo .T^yoGhn n sKyAehn, Kao hito cjiaByj yMHpc.
Ilpnqa H.GroBa ojKajiocTn ApyinTBO. Hgko pcHG, Aa ii3nAy y
6aniTy Aa cg npoiuGxajy, n npeA-^or ce npHMH. Pl3HAomG cbh na
II ^aHiii;a, a.iii cg oabojh oa AP.yiiiTBa cana y cxpany. Oh joj
npii^e.
— IIIto bii 6eaKHTe oa ApyniTBa ? — ynnTa je.

— Bapaxe ce, hg ug^khm — OAroBopii ona nor.zieAaBinn ra

036ii.i>ho.

OfiAa CG KJIOHHTG MGHG

— To join MaH>e; a Kao saiuTO 6nx Bac ce ii KJioHiiJia r

— 3aT0, niTO ii36eraBaTe Aa ca mhom roBopHTe o npoinjiocTH.

— JlaKa pyMen o6jih y TpenyTKy iteHO 6jieA0 jiiiLi,e.
— y KoaHKO ce cehaM, mh hhcmo HHKaA nnuiTa iiMajiii no-
Meinano y npoui.iocTii — OAroBopii OHa Miipno.
230 /I E .1

— BapaTG ce ! — pe-^ie oh.

— A, Kao, niTa ?

HMajiH CMO MHoro. IIIto mg naroHiiTe ;i,a BaM cee to no-

HaB.-baM? 3ap ctg 3a6opaBHJiii onaj ..lenii pyjKnnifcaK y sainoj
6ainTH r;i,e mh npBU nyT iipo^iiTacTe y36y^eHa ii ApmiiyiiH
oHy ^HBHy neCMHii,y ? Ila sap ctg 3a6opaBHJiH ony Be^epy koa
r-i;e CTannkKe ?

— HncaM HHniTa sadopaBiijia; a.iH mxa dncTe XTejiii bh c

OHOM neCMHLl,0M II OHOM BG^epOM ?

— ^a Bac onoMGHGM: ^a cmo HMaaii y npom^iocTii hguito

noMGinano.
^o6po. Ha lUTa ca^ xoiiGTe ?

Oh ocGhainG Kaico JG sanao y HGnpciiiKy, ocGkao JG CBy hg3-

roAy CBora nojioacaja.
— BlI CTG MG BOJIGJin, ^aHIILl,G.

— Ha Ao6po, pGi^HMO ^a JGcaM; ajiii inTa xokGTG ca;ii ?

—
- BaM Ka^KGivi inTa mg jg pyKOBO^HJio tg caM
CaA xoky ji^sl

OHaKO noCTynno c BaMa ii BaniiiM poAHTGJbHMa. To hhjg 6iio moj

MaTGpiijajiHH iiHTGpGC H aKo jg 6iio CG6HqaH. Hhjg mghh 6hjio
CTajio 3a THM KOjiHKO he Bam oTaii, onpGMHTii y3 Bac Miipasa;
Apyro caM ja hgihto xtgo.
3a5KyTa hg 6ii Jiii -ona iiito ro^ pGKJia; ajin ona cg KpoTame
xjiaAHO II MiipHo Kao A^ je npoxo^ajia KaKsa KaMona CTaTya.
— J a caM, ^aHHLi,G, ^obgk Kora JG nayKa Ha^nnnjia HGcpGii-
HiiM. Cbg niTO caM ja yceojiio iijih npiiMHO, npiiMiio caM KpiiTHH-
Kli; CBGMy caM xtgo 71;^ BH^HJI JIim,G 11 Ha.IIIIHJG. IIoJMJbllBO JG
AaKJiG, niTO caM h y toj CTBapu TaKO nocTyniio. Mghh TpG6a
5KGHa, Apy^^ npujaTGJb; sKcna Koja mg bojih; Koja 6h cg 6iijia Ka-
Apa npG^aTH mghh h cpi^GM 11 ^yniOM; KOJa 611 cg 6Hjia ica^pa
V3BUCIITH H3HaA CBiijy npG^pacy^a na mg BasojiGTH caMo mghg
paAii! Ja caM Bac caMo xtgo icyinaTii, xtgo caM ^a bh^hm ^a Jiii
BII MGHG BOJIHTG H OH^a Ka^ CG HII ;qGMy HO HaAaTG.

- E ! ? — ysBHKHy ona u CGHy okom.

— ^a, to caM XTGO, na...
- na?
— Ila, GTO uiTO caM Haniao!
 jyHAK HAIUHX MHA 231

— A ,
MOailM , C KaKBlTM IipaBOM Tpa'yKIITO Bll 6'dUI TaKBy
»;eHy — ? oHa iipoHii^HO.
yiiiiTa
— OnpocTiiTe, ajiH ja caM muciuo ;i,a uMaM npaea ;i,a jkg-

aiiM II noTpaaani oho iuto '/faMiiM.

— HeMa cnopa. A.iii oH^a. peLi,HTe mii, nomTOBaHii rocno-

;i,iiHe ^oKTope, inTa OH^a bii ^ajexe y saMeny Toj vKenii o^ Eoje
TO Tpa^a^HTe ? Ja mhc.ihm ;i,a iiMaMO npaBO o;i; neKora TpaaiHTii
caMO OHoaiiKO, KOJiuKO CMO Ka/i,pu Aa My BpaTII-MO.

— Ja OA /Kene Tpa:avini cpii,e.

CaMO TO ?

— ^I,a, caMO to!

— A H>oj je TO CBe! PasyMeTe an: CBe. r. ^oKTope! To joj
je 11 KpeTHocT H HOKpeHOCT KanHTaa H HaKUT. Hjhm je ona Ka^pa
11

\^cpehiiTii II yHecpekiiTii! 3aBncH o^ Tora y icaKBe pyKe na^He

H KaKo C(» c itiiM yiipaBa>a.
— To cy Kpynne pe^ii, ^T^aniine!

—
XokeTe ^a mii ce nacMejeTe ? Hsbojihtc, 3ioauM sad TaKo
CO ooH^iHO cHaMa pa^u, a to h ijacaysKyjeMO r. ^OKTope! A snaTe
au sainTO TO 3acay»:yjeMO 3aT0 ihto ra ;i;tijeMO He rjieAekn
'? ,

He paqyHajvkn TaKO Kao bh: ;i;ajeMO ra npBOM, Kojii yMe ;i,a naM
ce Jieno HacMeinnh nojiacKa nainoj TauiTiiHn; ne ^lysaMO ra hii
ToaHKo KOJiHKo ^yBaMO je^HC o6H^He o6oi;e y KoJHMa cy ^Ba Ka-
MeHqnfea ^iijaMaHTa. 8a to ce CMeJTe , cao6o;i,HO CMeJTe kojihko
ro^ xokeTe, y npaBy CTe!
CpeTen ce saoeseKHyo n cjiymaine Taj 6ohii nsanB ns cpLi,a
itena ii rae;i,aine KaKO cjajii MiiCTa ii ne^na Aynia y aenoM oKy
mCHOM.
— Ila oneT — CMejaTH^naM ce.
nacTaBn ona — rpexoTa je
HncMO MH caMe sa to KpHse: Mn cmo TaKBe o;i;rajeHe; nac cy
BacHHTaBajiH ^a 6yAeM0 TaKBe, BacniiTaBaan o^ KOJieBice. Hac cy
rajiiJiH H BacniiTaBaan ^a 6vAeMO cbc npe Hero oho ihto Tpe6a

;i,a CMO. Oa Hac ce nnKa^ nnje TpasKHJio neniTo naMeTHO, neniTO

r/i,e Tpe6a raaBOM MytnyTii, neniTO hito Aaje Mohii h CTajiHOCTM

uiTo Kpenn ii 0/i;psKaBa je/i,HO CTBopeae y na^eanMa Hero neniTO —

(|)aHTacTO, jiaKo, aeiiTHpcKii. 3a jty^e je ^pyro iipaBo sa nac ,

Apyro ; 3a .i^y^e je ^pyra iiCTHna, sa nac /i,pyra. Ka;i; Ka';Ky : sac-

niiTana AesoJKa oF;i;a CMaTpajy : ;i,a yMe CBupaTH y KaaBnp , iirpaTii
•232 A K ^

Ha iirpaHKaMa, aeiio ce o6ykii, 6p6.?i>aTii neKOJiriKO neivia^KHX iijih

(|)paHij,ycKiix (J)pa3a, jieno ce noKJiOHiiTii h to je cbo. Me^yTiiM
6yJHij,a sKHBOTa jypn ii Hsna^i, namux rjiaBa; nac BaciinTaBajy u
o^psKaBajy Kao ^ei^y, a A^jy nac ^a 6yAeM0 3KeHo h naJKe. Ha
KaA yi^eMo y skhbot, mh hg yMeMO a^ ra noJMHMo, He yneMo ji,a
ce Hal^eMO y meny; cse naivi je Tyi^e, cbo HaM je rpy6o h neo-
TecaHO. A oh, mcpibot naBajin cbom chjiiihom cbojom na Hac; ne
iirpa ce c nana, Kao ohii, hito cy nac BacnHTajiH , nero TpasKH
cnare h iisap^^.T'Hboctii Koje naivi HHcy HnKa;i,a fl,a,Jiu ohii kojh
cy HaM Tj)e6ajin ^aTn! Ajih oneT CMeJTe ce! MonvAa he nac —
6ani Taj Bani cmgj npeHyTn n pa36yAiiTH. Ta Bajt^a, MMaMO n ,

Mil cnare h ^apa y ce6u; yMeMO n mh sap jom neniTO ;i,pyro

pa^HTH oceM HJiaKaTH, h CTH^eTn ce ce6e, Te y uaaia
jiy;i,OBaTH
no6y^nBaTii no/i,CMej h keMO nponakn n neniTO
ca:,Ka.zbeH>e. Bajb/i,a

Apyro HITO ke 6nTn sa^aTaK naiueM ^KnsoTy!

—
yMHpHTH ce, ^aHHii,e pe^e GpeTen —
Ja HHcaM naiao —
Hanepy Bpe^aTH a joni MaH>e nocMesaTu BaM ce. Ja caM xTeo ca
CBHM Apyro HeniTO.
—
Ja HHcaM HeMHpna hh yspyjana! pe^e ona ouiTpo — —
XBajia BaM BejiHKa na na5ivH>H; nero pei^HTC mh uiTa ctg xTeJin?
H norjie^a ra npaBO y o^h, ajin TaKO a^ CpeTen n nexo-
THi],e o6opH rjiaBy.
— CaA Hesro^aH TpenyTaK
je npoMyui,a oh Bu C3:e — —
caA pacnojio:/KeHH ^a yCTaneTe npoTHu jby6aBn h npoTHB 6paKa.
— He BapaTe
; ce ! Mh MosKeMO rpeniHTH ajin npHpo^a HHKaA
He rpemn. M^hm je CTBopnjia HOBeKa h sKeny to je snaK ^a cy
jeAHO ApyroM noTpe6HH. n Aa jeAHO 6e3 Apyrora ne Mory onCTaTii.
—
A! xokeTe Aa roBopnTe o paBHonpaBHOCTH sKena ii Jhyfl,iil

Ila jieno ja caM Taj, Kojii Tpa;KH paBHonpaBHOCT.

— 3aHCTa ? XokeTe Aa n mh 6yAeM0 Kao bh ?

—
He; Hero joni ysBHHieHHJe, ^eAHHJe, MtijiocTMBHHJe oa nac
KaKO 6u ce nocjie ahcbhc 6op6e ca cbctom, mofjih oKpenyTH nyHH
HOBepeaa OHOMe KyTy, rAe ce bh najiasHTe. y6e^eHn Aa ke nain
nosApaB oTHosApaBHTH jby6aB h 6ojiekHBOCT.
— O
KaKO CTe MH BH ciaTKH, V. AOKTopc Ha sap nac nnje '

CTHA, Aa BH, KOJH cc y^HCTe AOKasyjykii, y BaniHM cnncn^ia, Aa

CTe ja^H, CHa^KHiijn h MyApnjn, 6e5KHTe y KyT hoa name OKpHjte
 jyuAi; HAinux amix 233
r

Aa Ty Tpa^i.'irre oKpenAeita V Oa kja caA Ta npoTiiBHocT ? ITa

Kii CTe rocnoAapii.
— HuCTe OA KyA oa ohux sKencKHifca Koje TpasKe Aa
Jla. Bii

ysKHBajy nCTe cao6oAe Kao ii MyinKapi^n ? - yniiTa Cpexen ne

MoraBinii ce ysAP'-i'^aTU Aa ne neu,He.
— Xnajia jicno na TaKO biicokom Miim.7>eH,y ! TeK ohomg Hiije

KaApo Ha.T>yTiiTH Ja viiajiiiM one

noniTO ne cnaAaM y Taj peA.
2KeHe, Koje, yBpei^ene ii,iihii3mom .T>yACKiiM, nanyniTajy CBOJy hga-
HOCT, na noApavKaHajy :\n^inKiiifcy iiAviiH h.hxobhm TparoM. Ja ne
TCSKHM sa TOM CJ1060AOM. jep 3a H>OM 'ysacTonne ha^ h oCBGTa
npupoA<' Kojy CMO npegpejiii; a Ta oCBGTa pyiiHHine cbo uito je
.leno ysBHineno y HOBGKy. A.ih ja TpasKHM Joahv CJio6oAy:
11

TpajiviiMAa II KOA MyiiiEapai],a npnsnaTe Aa je oho BpjiHHa, luto

KOA 5KeHCKHK.a TpasKHTc TpasKHM Aa H CBoje A^Jiaifce noAsprHGTO
:

CTpOrO MOpajIHOJ KOHTpOJIH KaO niTO TO KOA 3KeHCKHHba paAHTG.

H oHAa r. jeAHy '/Keny, HOKa joj
AOKTopc, KaA yHBucHTe ao ce(j('

je Baina pyKa narpaAa na H>eHo njiaAaifte Kao ii Baaia itena, na

HeKa cc II ona nonocu Mj^iKOM Kao iuto cc oh H>eHOM HesHHOinky
II HeAHomhy noHociiI IIpiiCTajeTc .iii na TaKBy Ceio6oAy "?

— Bii ctg coi;ijjaaiiCKiiH>aI

— Ha aKO caM, niTa je oHAa ?

— OnAa je TeinKo c naiaa pasrOBapaTn!

Ona My oHAa n])iil;e, yxBaTii ra sa o6a paMena na mv cc

saraeAa y o^iii...

y Taj Max vMiiHii MV cc Aa ce HeniTO cpymii ii oh ce Tp:;Ke...

^yo ce Kyi^ait na BpaTima.
— Ko je ? —
BiiKH^' OH v3BepeH0 rjicAelin oko ceue.
— Ja caM, rocnoAHHe. 0Aa3Ba ce c.iyra. —
— IIlTa kem ?
— JeAan i^ocnoAiiH vK-e.iii koa Bac.
— PAe je V
— Ebo Ta oBAe.
— IlycTn ra neKa y^e.
BpaTa ce OTBopiinie ii y co6\' vaeTe vHesBepen ii npen.ia-
ineH CTCBa CTOJmnk.
CpeTGH My uo^e y cvcpeT.
234 A K .1

VII

r. JoKTope !
— BHKHy M^iaAiiti — Moan3i Bac ,
uo-mj-

piiTe! Bp3o 6p3o, i\ AOKTope!

CpeTeH ra yxBaTii sa pyKe. CaB je ;i,pxTao.
— niTa je, 3a Bora!?
— Bp30. r. /i;oKTope! OTau,!... Ajiii, mo.iiim Bac!
— A lUTa je OLi,y?
— Hecpeka! HiiniTa ne sna 3a ce.

— IIlTa je 6jajio?
— He 3HaM! Be^epac je ;iioinao nero o^imno.
Kyfeii paniije

TysKiio ce na i\iaBo6o.T>y n Ha3e6. Ha jeAannyT, otoiih, no^e

HeniTO y Apyry co6y ii — na^e. Mii npuTp^acMO, aau oh hh-
uiTa 3a ce ne 3Ha...
— OH;i,a no:*:ypiiMo! — pe^e GpeTen.
Ha 6p3y py^y naBy^ie 3UMCKn KanyT n Kany na
Ha6ii

rjiaBy. na H3H;i,e -/KypniiM Kopai^nivia. Mjia^^ik nocKaKUBame 3a

H>HM Aa 6ii ra cyCTiirao. Hucy HiimTa roBopnjin caMO iuto oh
ynHTa MJiaAiifea.

— Jecy Tii peKJiH ;i,a Mene 30Beni ?

— PeKOine Aa 30BeM ^OKTopa. Bh mh npBO na^ocTe na yM.

(3bo nHTaH>e CTaBHO je CTeBiiLi,ii 36or Tora, niTO, oa OHora
j,aHa, OA KaKO ce nponieBiina noKBapn.ia, oh nnje iimao Kyhn
r. CTOJiunfeeBOJ, hhth cy ra ohh KaA roA 3Ba.iH.

y KyiiH 6enie HuxaBa y36yHa. BojiecHHKa Befe 6exy cayKan

II CMecTHJiii y nocTe.rby. e/Ie3Kao je saTBopeniix oqiijy n ^ucao
TeinKo. CBe 6eine ckomhjio iteroBy nocTCJby Ka^ je Cpexen ^^mao.
(3h 36aixH KanyT, CKii^e pyKaBHii,e ii npn^^e nocTe.T>ii. yxBaTii
6oaecHiiKa 3a pyKy ii nocToja TaKO HeKOJiiiKO TpenyraKa. To-
cnoi^a CTOJmnkKa, HBan, ^aHiima, CTeBiiij,a — CBe raeAanie y
K,era HeTpeHiiMiiu,e Kao ^a cy OHeKiiBajiii npecy^y.
— Je Jill onacHo, r. ^OKTope? — ycy^n ce je^sa r-];a

CTOjiniikKa.
— Hiije; je^Ha laajio ja^a necBecTJii^a Koja je 3iorjia 6htii
II oiiacHiija. y ocTajiOM... nero Tpe6ajio 6ii ra Tp.zbaTii ByneHHM
Kpna^ia, aan cyeiiM, ii to o^Max. Mo.ziiim Bac iiMaTe ciii ({)aaHejia
y Kykii?
 JJ'HAK HAUllIX ;i,AHA 2oU

3!aHiiu,a H r-^a CTOjiniihiva oxp^auie ii, sa Maao, Aoneuie

niTo je Tpa'/Kuo. Oh iim pene ^a iisiiAy "3 co6e, a oh ca HBanoM
yse TpjbaTH 6ojieCHiiKa.
ITocjie nojia caxaxa r. CTOjmiik Ao^e k ce6n ii oTBopii ohh.
— KaKo Tii je ? — nnTaiue ra HsaH.
—HeMOJ ra sannTKiiBaTii! pene CpeTen. — — Sap ne bii-

^nm? Tpe6a ^a ce nyBa oa CBaKor Hanpeaaaa!

PlBan ykyTa n CKaoHii ce y aho, ^eao Hory 6ojiecHiiKOBiix,
CTeBHi^a y^e ns Apyre coue; nojiaKo na npCTUMa, npii^e k no-
CTe.i>H, na KaA Bu^e ^a mv je oTan k co6n ^omao. BpaTu ce

oneT HaTpar.
CTOjnink yxBaTH CpeTena 3a pyKy; y o^nwa My sacja hc-
K})a CBeCTH.
— XBa.ia! — npoiiianyTa oh.
—ByAHTe MHpHn! pe^e CpeTen. — HeMOJTe — ce nanpe-
sarn. ^hm ce ncnasaTe 6Hke BaM caCBUM Ao6po.
F-^a CTOjuiukKa n ^aHnij,a y^ome. Oh hx saycxaBn no-
rae^OM, a ^a oh npenpe^no CBaKH pasroBop pe^ie thxo:
— r^oupo je. HHJe HHiiJTa; je^na necBecTHi^a, Kao mTO
caM peKao.
On^a npn^e r-^n CTOjmnhKH na joj pe^e manaTOM:
— Oh naxn oa necanime?
— JecTe, r. ^OKTope. Hckojihko Hokn nnje Morao TpenyTH.
Tv'^KHO ce KaKo My neniTo je^HaKO syju y yniHMa n rpMn y rjiaBn.
— CaA ke cnaBaxn. HeKa neKO^iHKO Aana nuKyA ne ns-
.lasn. KaA <^yAe XTeo jecTH no^aJTe 3iy MaeKa h Koje poBHTO

jaje. Ilnka ne CMe OKycnxn, na nn Kane. IIoxoAy CBaKy oA^nJTe

neKa ra hhko ne ysncMnpyje. Ako TaKO 6yAeTe paAnan onopa-

Bnke ce Bpao 6p30.
—A xokcTe .ih My niTO npenncaTH ?

— He Tpe6a.
^aHnu,a je CTOJajia ys MaTcp n ^y.ia cae, uito je peKao, aan oh
je HH je^an nyT ne norjie^a. Hapo^HTo je to xTeo nocae oHor
^yAHOBaTor cna ns Kor ra je CTeBnii,a npo6yAiio n Kojn My ne
cnjiasame c o^njy. Me^y thm n ona Kao Aa 6enie npeMa H>eMy
paBHOAynina. Ona je caMO :a;yAHnM norjiCAHMa nor.ieAajia oqa^
H, KaKo je HsrjieAajio, na H>eMy cKOHi^eTpacajia CBe mhcjih CBoje,
236 A E -1 "J

— PIsBoaiiTe cecTii. r. ;;oKTope! — pe^ie r-:^a CTOJmukKa.

— Xsajia. 3a ca/i; HiicaM Biinie noTpe6aH, a n 6oaeCHiiKy
Tpe6a Miipa. J^okii ky cyxpa ^a ra o6ii^eM.
OnAa ce CTa^e oKpeTaTii no co6ii Tpa^a^ekii ckoj KanyT.
CTeBiiLi,a My ra ;i,0Hece ii npH;i,p3Ka Te o6y^e. Oh npH^e r-^ii

CTojniiiliKii, pyKOBa ce c h>om ii npeiiopyqii joj join jeAannyT

^a nasii ii iiBBpiiiyje H>eroBe napeA^e, xjia^HO Kjnoiny rjiaBOM
^aHHii,H II Hsany h hsiia© h3 co6e napeAHBinn ;i;a ra He npaxe.
y xo^HiiKY 3arjieii,a y qacoBHiiK. Bhjio je Bek je^aHaecT
caxaTa.
— ^a ii^eivi se^epaTii hito; ca^ Ky 6apeM 6iith caai.

Hejiy Hob npoBeo je paAekii CBOJe ^ejio. C neKHM sa^OBOJL-

€TBOM rjie/i,ao je KaKo ce roMiiJia jihct no jiiict pyKonnca. y^Kii-
Bao je ynanpeA y cjiaBH, Kojy ke My to ^ejio ;i;oHeTH, y c.iaBii
Kojy ke ysKHBaTH ^aK ii M.el^y CTpaHii,HMa, jep ke ibhx CBaKojaKo
Ta CTBap aauHTepecoBaTii.
Ajiii My ^aHHii,a ne cnjiasaine c yMa. Hbene pe^iu SBOHiiine

My 3^ ymiiMa; n, Ka^ roA ^n ce Mamno AyBamape /i,a i^nrapeTy

na^iiHii, Ba3;i,a 6ii My ce CTBopno npe^ a^iiiMa iBen jienn jiiik.
— Kojii Mil je ^aBO, Te ne Mory ^a je ce OTpeceM.' 3ap caM
ja TOJiHKO sajhjChJyen ^a nn Moja rBOB^ena BOJta niije Ka^pa

o^arHaTii jinKa iBeHa ca_MOJiix o^njy! ^aj ^a pa^HM!

H OHAa 6h oneT jierao na nocao niimykn n iipenncyjykn...
CyTpa AaH, nouiTO je CBpniao SBann^na noCc^a, oh ce ^nvTii
CBOMe 6ojiecHiiKy.
CTynnBinn y npeACo6jBe oh ii noB^paBH ce cpeTe c h>om
je yjjby^HO ajiii xjia^HO. Ona iipuMH
nos^paB cacBiiM H>eroB
jby6a3HO a.iH Miipno. JbyTHJio ra ihto je Bn^eo ^a to koa H>e
H^e 6e3 yciiJbaBaiBa, ;i;ok ce oh, Me^y tiim, Tpy^no /i,a ce o^psKii
paBHO^yniHO.
— KaKo je r. OTau, ?
— Xsajia Ha nnTaity, Ao6po je.

Oh HCMa^e KypasKii ^a joj npysKn pyKy 6ojehii ce ^a ce ne

6ii o^ao.
y^e y co6v n saTe^e r-^y CTOJuinkKy Kpaj 6ojiecHnKa Kojii
Bek pa3roBapaine.
 !

jyiLVK HAIUIIX 4AHA 237

— J^o6ap Aan, r. ;i,oKTope! — biikh}^ oh 'ium ra yraeAa.

— Bain BaM xnajia inTO cxe oneT ^om.iii!

— niTa, Aa BaM Hiije uito...

— He, He! OcekaM ce Bpjio ^oopo ; ajiii BaM ce cuHok hii-

caM Hii saxBajiHo.

— To Hiije HH noTpeoHoI — pe>ie CpeTen ocTaBjbajyiiu Ka-

nyT II npikiasekii mv. — To 6ii sna'^injio to.iiiko hcto, kojiiiko
3axBajiHTn ce xjie6apy uito naM je yMecHO n HcneKao xjie6a sa
pyqaK! To je moj sanaT, r. CTOjuiiihy! Jla KaKO CTe mii?
— XBaaa Borv h BaMal
— Ho, caMo Ka^i; je Ao6po?
— Bora peKOx ciinoh:
Mil, ja ihto je tv je! Buao — —
3in je fl,o 3Jia Bora tcuiko. Ajiii KaKo Me oho iiCTp.;BacTe na ce
iiocae 03H0JHX, oaui mh .laKHy na jeAaHnyr! CnaBao caM Hofeac,
r. ;i,OKTope, Kao too!
— To je H r. ;i,OKTop Kaaao! — pe^ie r-i)a CTojmnhKa.
— Join keTe bu /i.a cnaBaTe! Ba^i>a BaM HaKHa^HTH oho
UITO HUCTe npe cnaBa.iu. Ka^ ce 6yAeTe Ao6po o;i,MopHJiu bh
heTe noTnyno ii osApaBHTii, jep CTe nna^ie noTuyuo 3;i,paB!

— BojiiiM IHTO TO OA sac HyjeM. SaiiCTa, ueMa tii rope

6e;i,e oa 6ojiecTH! Bo./i>e je y^ipeTH nero 6ojioBaTu! Ce^HTe, r.

;i,OKTope!

CpeTen ce cnycTii na CTOjinqy Kpaj ibera, y.se ra, no 0611-

'lajy, :)a pyKy, na pe^e:

— PaayMC ce! Biijio pa;i,u Bpjio ;i,o6po.
— r^ie^e, '/Keuo, nocjiy^KiiTe ;i,OKTopa ^iiMe! — pene r.

CTojmiik.
— A, He Tpe6a.
xBajia,
— niTa: He Tpe6a! ^onecn, ;i,OHecii!
r-i;a CTojiniikKa ycTa^e n nsuAe ^a nape^u niTa Tpeoa.
—A BaM uito mh ne ;i,aAOCTe HUKaKBUx Manila ano-
XBajia
TeKapcKHx! Bam mh je CMpT KaA MopaM n Ta ^ly^a ryTaTu! ^a
je ropKO H..1H jbyTO to ne 6paHHM; ajiii Ka^ mii ^a neiuTO 6jhy-
TaBO —
OH^a 6ojbe ^a Me je ydiio
— Hiije BaM 6hjio noTpe6Ho. Mu, 6q6 HeBOJbe, ne ^ajeMo
anoTeKapcKe jieKOBe. Me^yTiiM, bh ce HiiCTe HiiKa;i; tum .leHiiaii;
 2o8 ,a E .1

a HaMa je /^ysKHOCT onpo6aTii cbo npe na Ka^ He iioMorne npH-

"6eraBaMo tomo, icao KpajaeM cpe;i,CTBy.
— Xsajia RaM!
y Taj Max y^e ^aHiiLi,a Hoceiiii na cjiy^KaBHUKv paKHJy.
— Sap caMO paKnj}^? —
ynaxa CTOJmnfe.
— ITa CKopo je Bpene py^Ky pe^e CjDeTeH. —
— OH;i,a Ao^po- Ja He oieM hhth?
— He.
— C./iyHiaM! A.in bh iiexe nonnTn je^ny Hamnii,y n sa Moj
paH\^H.
— He 6paHiiM.
Hs pasroBopa na norjieAa, na CBaKor noKpeTa CTOjinuheBor
BH^ejio ce ASi je pacnojiosKeH.
—
Ja ce ocekaM TaKO ^oClpo. r. AOKTope, ;i,a 6iix Morao Beh
ycTaTH na nocTe-.te n naniin.
—
To He CMeTe ^nnnTn CBe ^OTJie jiok bslm ja ne peKneM!
— pene CpeTeH oa^njtHO, onaKo osCmjhno Kao niTO 6n peKao
OTau, AGTeTy.
— Ha n ne Mnc.inM!
ja Tp:;ive —
ce r. CTOjmnii. Ja —
caMO BejiHM KaKO ce Ao6po ocehaM. ^e;i,e, ^ano, noca3':a:n. A^Te,
r. ^oKTopa!

^annij^a npnnece paKnjy, n C^pexen. noniTO ncmi Hamni^y,

jm^me ce.
— CeAHTe, r. ^oKTope!
— Xsajia! HnaM join Maao nocjia.
— On^a He ky ^a Bac aa^p^aeaBaM! CBaKn je Bam Tpeny-
TaE Aparon,eH. MojinM Bac, naBo.iHTe n cyTpa ^okn.
— ^okn ky —
pe^e CpeTen.
Hnpn^e Aa o6yHe KanyT.
^aHuu,a yae KanyT ^a npnApsKn.
Oh occth KaKO ce ibena MCKa pyKa Tane HjeroBa spaTa, n
HCKa jiaKa ApxTaBnii^a Tp:a^e ra cbom cnaroM. Oh ce OKpeTe ^.a
je norjie^a, ajin My ona Bek 6eme OKpenyjia jie^a, ynyTHBinn
ce y Apyry co6y ^a naBecTU iviaJKy o iteroBOM o^-^acKy.
^OK ce OH nosApaBjBao c r. CTOJmntieM. ^OTjie ce n r-l)a
CTOJniuiiKa nojaBn, aaAp^KaBajykn ra, no o6n'iajy. ^a ,,noceAu
joui Majio," Aa „nonnje joni no je^Hy," na neMy ce oh yjby^HO
saxBajin.
 JJHAK UAUIIIX 4AHA 239

Jlaiiiiu,8i ii3ii^e Aa ra iicnpaTii. H^yiin xoahiikom pe^e My

jiaKO. nianaTOM:
— Xsaaa saM, MHoro eaM XBajia na CBecp^HOJ noMokn. niTo
je OD,y vKaaacTe!

Oh je norae;i,a. Oko joj je cja^io hckom CBeTaoinky; ona

ropHba, KaAii^^eaii jiajbaBa, yCHui],a ysAnrjia ce Te Biipaxy Apa-
2i:ecH0 CHTHii 6ejiii sy^iikn. Cpue My 6ypHO saayna n oh npii-
XBaTii H>eHy n3^HaiiKy, 6ejiy pyKy.
—ITpHMaM Bauiy saxBajiHOCT, npHMaM je je^iiHO ihto je o^
Bac! H. BepyJTe. niiKa^ je 3a6opaBHTii ne ky!
Ona ce oneT CMeuiKaaa: HDena pyKa CTOjanie join y H>ero-
roBoj: uiTa Biime on ocehame h aaKii CTiicaK HDenux o6aiix
npcTiijy.
— ^aHiiij,eI — pe^e. — Ja caM HaJHecpehniijii ^lOBeKl...

BeApo joj ce ^eao naMpanii.

" ManiiTe ce Toral — npeKiiAe ra 6p3o ii noBj^^e CBOJy
113 H^eroBe pvKe. — To je 6nao ii npomao! C Bofom!
— CTaHiiTel
— niTa hexeV
Oh saneMe. B^^'uii,a Miicaii, Koja jypny y H^erosy raaBv,
suynii ra; oh ne nal^e y CBOMe 6oraTOM pe^HHKy hu je^ne penn
Aa ce onpaBAa, iiJin 6ap Aa joj peKHe Aa 6h je 3aAp»^ao. Aaii
je oce^ao Aa speMe npoaasii. Aa he ona OTiiiiii. Aa TaKse npii-
viuKe He fee CKopo Ao6nTn; na romeH naroHOM Aa joj iiCKaace
KoaHKO je Boaii, Aa joj iiCKaii;e, ajiii Aa je ne yBpeAn oh ao- —
Kona fteny j)yKy. H
npe, Hero ihto 6ii je ona iiMa^ia KaA no-
ByhH, npuHece je cbojhm ycnaMa n npHTHiiiTe na H>y Bpeo no-
jhy6au,. OnAa joj cbom 36HJb0M nor.ieAa npaBO y ohh a 113 rpvAii
Mv ce OTKiiAB peHeHnii,a ncnpeKHAana Kao y3Aax:
— OnpocTn!... C Bofom!...

H, KaA je 6no na n3j[acKy. oKpexe ce jonr jeAannyT: oHa

je CTajaaa raeAekii ra neKHM nor.ieAOM nyniiM nesKfte; 6ap My
ce TaKO yniiHu.io.
KaA je cyxpa Aan OTHOiao Aa o6ii^e r. CTOJmiika, TaMO je
HHJe 3aTeKao.
240 A E .1

y H>eroBOM ;i,HeBHiiKy, nocae oniicanor OBor ;i,ora^aja, 6exy

iicniicaHe obg BpcTe:

.,,..Hay^iio caM ce6ii ;i,aBaTu panyna o CBaKoj ciiTHiiij,n. OBaj:

;i;HeBHHK mii je cbgaok; oh mii je ii 3a6aBa ii noyKa. 3a6aBjba
3ie y
jep noy^aBa Me jep cy
H>era saniicyjeM CBOJe A05KnB.T>aje;
y H>eMy Ta^Ho o6ejiejKeHe cbg norpeLiiKe Moje. CBaKy norpeniKy
njiaTiio caM no hgkiim MajiHM ncKyCTBOM n ^oopo ce nysaM ;i,a
je II no Apyi'H nyT ne yHiiniiM.

Ila oiieT o je^Hoj CTBapii, ynpaBO o je;i,HOM ocefeajy, Kojn

ce jaBjba y Menu, o ocekajy kojii je Ka/T,ap ^a jvni pacnajiii Ma-
juTy, Aa Me Aurne y pajcKe BiiCHHe, a y iicto speMe ii ;i,a Me
y^HJe —
HHcaM Ka^ap ce6H uiiKaKBa pa^yna a^th! Ja, kojii can
Ka;i,ap ynnHiiTH CBe uito xohy, OB;i,e HiicaM Mohan hii kojiiiko
HejaKO AGTe.

UIto caM 3a/i,pxTao Ka/i, caM obo iiMe naniicao? IIIto y

onuiTe Ha;i,pniiieMKa^ ^yje^i to inie? KaKBa ja uapodnocT ii cnjia

y Toj je^Hoj pe^iii oa Tpn CJiora ii inecT rjiacoBa?!

BojiHM je! e.Ieno! Ila ja bojihm join tojiuko CTBapn, ajiii ne
;i,pinkeM npe;i, H>iiMa, Hii je^na mg tojiiiko ne vspyja ii ne
y36yHH.
HcnnTyjykn ce6e yBepiio caM ce: ^a npe^ tom avenoM ja
HiicaM jn! OBaKaB KaKaB caM ja ne noCTOJiiM npeyi, HjO.m. y Menu
ce jaBe Heiai ny^nn ocekajii; neivaKBe ^ioBeKo.i>v6HBe n^eje OBJia-
;i,ajy jmojhm MHCJiiiMa; ja n3ry6iiM panyn o cbcm}^, jep -mh je ona

Ta;i,a CBe.

PI join HeuiTo! Ta^a caM necpei^en. Moja BOJLa

36yibeH,
Huje Ka^pa Ty HiiuiTa; ona
y neKOM CTpaxy kojh Me
uniq:e3He
o63^3Me. Ja Binne ne Bjia^aM hh Miiin^y hii pe^jy. ^0Ka3 neKa
Mil je ;i,aHainH>H ^an...

Onor MOMCHTa, KaA je npiiiiuia ;i;a mii KanyT npii^pacn, ja

caM sa^pxTao, a Bek n ^a ne roBopiiM inra je 6iiJio on^a, Ka;i

ce Hjcna pyKa ^oTaKjia Mora BpaTa... Ta^a seli HiicaM co6om

BjiaAao. Onaj ysBHK: „^aHHLi,e! Ja caM HajnecpefeHnjii ^obck!"
— Olio je (^xo ii,ejioKynHe ;i,yme Moje, ;],yine y36y^eHe ii sa-
.i>y6.i>eHe.
 !! !

jyHAK HAIIIHX ,^AHA 241

H hgjio, h oho ko6ho:

OHO HaMpa^eno ,,MaHHTe ce Tora!''
— y TpenyTKy
je;i,HOM 6aij,HJio aie je h3 paja y naKao! Taj 6oa

ja He Mory cpaBHiiTH hh ca KaKBiiM 6ojiom na cseTy!

Mhcjiho caM ^a je oceKaj jby6aBii ceHTHMGHTajiHOCT MJia- ,

^aHH saHoc, u ^a HMaM tojiiiko MyuiKe cnare ;i,a ra ce Mory

OTpecTH. ^laK caM necTHTao ce6H jyna^Ko ;;p^aH>e n naneT! O,
KOJiiiKo caM 6ho ApsaK! C A^na na /i,aa ysepaBaM ce KaKO je to
6hjio ..lyAo! H yBepno caM ce /;a He nosnajeM ceoe^ ce6e, naj-
Beher n^ojia CBor, H^ojia, Kora can ^BopHO h cjiy^acno, KOMe can
HHHHO CBaKH HSMCT Kao po6 !... H 6ani thm nocTynKOM ydno
can ce6e!
^a 6hx ce yTemno ja caM Tpa:;KHO ApyuiTBo Mjia^ax sivena
II jiennx Ae^ojaKa. Mhcjiiio caM ^a hv ce y k>hxhom ^pyniTsy
pasoHOAHTH H pasroBopiiTu na hy je h 3a6opaBHTH. FjiynocTf
Cbc Te Mjia^e sKene h ASRoJKe, ca CBiiMa ^pasKHMa cbojhm, ne
6exy Ka^pe npHBj^hn norjie^a Mora, a to jih saTajiacaTH cpi],e
Moje He 6eme Ty Aynie sa Mene. One cy Jiene Kao CTaTye ajin
! ,

cy MH H MpTBe H xjia^Hc Kao CTaTve; one cy jiene Kao KaMe-

anje, ajiii neMajy Ayme onaKo hcto Kao ihto KaMejiHJa neMa MHpnca.
npH6erao caM pa^y. Ty ce saneceM ajin je ne 3a6opaBjbaM!
CsyAa, CByA je ona!... H cbc hito je H>eHO to je aeno h y3-
BiimeHo!...

,Ha He6y Hena aues^e

4a ciija Kao th ;

ITa 5aui hii cynne HeMa

TaKBe cBeT.iocTii

Ila r^e je cpu,a, cpue

/l,a TaKO ^y6iiT 3Ha'?
na r^e je ^yme, Aymo
lienor aHl>ejia?

Ha Hamoj somjeii Heaia,

Hh He6o HCMa Tor —
Ta lUTO je .leno 6uao,
Berne mii ,^ao Eor..."

JecTe, Aao mh je, ajiii ja to OA^ai^nx, OTypnx oa ce6e!'

H caA je Aoi^Kan! BpeAH an a^ Tp^HM oko H>e; BpeAW an Aa»
je saBOAiiM?
J1.E.10 XVIII 16
242 A E A

IIpBo, HHTaM ce: ^a .m 6hx je Morao saBecTn? He! 3a to

Tpe6a Mohn, a ja npe^ h>om tg moKh neMajvi. JeAan norjieA tbes.
— Kao OBO niTo.6eme —
AOBOjtan je Aa Me o^^iije.
^pyro: mxa 6mx ja tj hapiio? ————
rnycHo!
3a6opaBno can jcaho, ii aKo caM ^ocTa u ^iixao h mhc^iho!
3a6opaBiio caM ^a onaj MajcTop, niTO je OBy npupoAy CTBopno,
HHJe 6iio cajy^HJa, n ^a OBa npHpo^a HHJe i;arep, Kora mh mo-
:»:eMO naBujaTH h ^oroHHTH no CBojoj bojlh. Ka^ je sa^axnyo
jby6aLBJhy ii 6ecHe SBepoBe, oH^a je CBaKOJaKo sa^axHyo h CBora
^y6iiML(,a — ^oBeKa.
Ja caM XTCO Aa ce MepHM c thm MajcTopoM h H3ry6H0 caM
MerAan.
Be.,ie5KHM CBOJ npeu ueycuex!^''

Jahko M.. Bece^hhobh'k

(HacTasHbe ee)
 3ABET
„ Ja jMHpeM. CHHe. h y rpo6 iiOHehy
MHore iiaTH>e CBOje, MHore 6o.ie, ja^e.
A.iH je;;aH xepex Kao KaMen chh>h
y Hae.iea th Aahy. hck ra cpue 3Haji;e....
r^e rajeBH Haum na ^aiiaay, TaMO,
Ilpejiase y paeaH h Kpajy ce S.iHMce, —
TaMO, peKox. CHHe. iiohochth aaiviaK

Ca Kyjia^ia cbojiim y He6o ce j^viyae.

TaHane cy uoTie sanaparre Heoo,

Mejj, ce Ha h>iim o.incxa, y cyHii,y c' npe-iHEa —
Ax, o^aT.xe neKaa Me cxpe.ia
srojtn.ia

Bam y cpii,e Moje. aox pano vKHBa !...

Caa IIpe^Hc.iaB M.ia;3H y H>eM rocno^apH, —
IIoHocaH je, CH.iaH Kao iipaBH coko,
XHxap Kao MyH>a, .lynaB Kao 3MHJa,
Oh nysn n .lacKa, a rae^a bhcoko.
A.x" TaKO TH KpBH H HMCHa Mora,
Bani Kafl chbh coko y neoo ce ^Hrne,
Th ojnanHH cxpe.iy —
ja th snaj^eM pyKy —
Ma 30 cyHU,a 6ho, neK ra CTpe.ia CTHrne.
Oh sano^e npBH. npo.iH KpBn,y Bpe.iy,

H3 H>e u,BeTaK hh^c, to j' ocBCTa nania;

Oh he n,BeTaT' bc^ho. jiiOK.ie roA nac Tpaje,
^OK ce cypn op'o n.iaBor neGa Mama.
Ja Beh K.ioneM jto.ie Kao Apso CTapo
Oa Mpasa H 6ype. A h3 npaxa Mora
244 ji, E A

lIlHOJEHKa ce AH/Ke h pasBHJa rpane

MoJHM aaxoM MHpH, ;naxoM epu,a TBora^
O Moj CHHe MH.iH, MH.io ^e^io Moje,
OcTaB.TaaM TH saBeT, o ^lysaj ra, cmnej
Ka,i noc.ie;:^KbH s.iOTBop y KpBH ce Ba.T>a,.
C HMena he Haiiier nopyra ji;a Mnne!
.j^IyBahy ra, o^e! 3aK.iHH>eM ce npaxoM,.
, npaxo:M OHHM CBCTHM TipaAe3,0Ba mojhx !

^lyBahy xaj 3aBeT, Bpninhy ra BepHO,

H hKh hy c.ie;a,o^r obhx pe^ii tbojhx!"
,,CHHaK CH mh! 36oroM, cmpthh ^lac je 3,oin'o!
Ja Beh ,T;yxoM H;i;eM y CBCTOBe ;i,pyre!

36oroM, yyBaj saBcx!..." yMyKome ycxa,

Oko MpTBor CTapua hcmc CToje c.iyre.
Kpaj xaMHor ^le.ia CHHaK^
iiocTe.T>e k.ig^ih

^a.icKO My TaMH ce BHJy;

MHC.iH 110

Ca 3B0HHKa Manor y cxapoMe A^opy

Kpo3 Hoh r.iacH je^ie, thxo sBona oHJy...

yMyKHy.ia oopTxi. Ko 3;ax 3ope ii.iaBe

Ca Bpe.'ie ce KpBH ;a,H/Ke Mar.ia o.iefla,

A no 3eM.TjH i^Behe, o KpeaBO u,Behe 1

Ob^c BHTe3 M.ia;i;M. xaMo Koca cep;a.

Xy^HO opyJH pcKa h npoHOcn jckom
CoKO.xoBe, KOEbe ii Bpcne jynaKe,
Bo^ma nepa eajLa, s.iahcHe ^le.ieHKe,
Te, rocno,T,CTBa na;ior, y3opHTe 3paKe^
A y MpKoj K'pBH no iiortaHH nycTOJ
IlycTa Kon.Tba .levKe, iiycxn oys^OBaHH,
nora:^KeHo K.xacje, iiito ce neoy ji,H3a,

TcK y3;i,ax 3ajeiin, Bpncny KOitHii, Bpann.

Oj Hei\T;amH>a c.iaBO, oj /Khbotc milih,
HecTa.TO Bac. exo, ko nviio;i>Ka CBC.xor,
HcMa cjaja BHine aa c' :Me})H ca cyHn,eM,
Hecxany.xo '/Knha h iio.iexa orenor.
II KpBaBo cyHii,e 3aiian,y ce k.tohh.
 !

3 A. B E T 245

Ox.iaaHeo ;^paqaK. ne sarpeea Biime:

OHe>iH.io nojLe. r^e ce ycK.iHK bho.
r^e aBe BojcKe cn.iHe ,T>yTH 6ojaK Gnme.
H y Toj TiiiiiHHH. Kaj^ ee -/Khbot racn.
H3 TaMHe ce KpBH ji,Ji-^e jyHaK o.iean,
H nor.ie;( ce TyacHO npeKO no.^a BHHy.
M sa^pxxa cpii,e. n ^yma ce c.ie^n.

„0j. He ^pxhn, cpi];e'-; jeKHy jynaK ooho,

„yTHmaj ce. CMnpn, Hecxa.io je CBera;
HeMa, cpu,e Moje. ;;a aaKyuaM &ypHo...
Hcnpep; OKa Mora xaMKH :rKHBOT oera.
JI,OMOBHHO MHJia, HecTa.io je cjaja.
IJIto ce HeKaj; bho oko tbojc maee;
KpB CHHOBa TBOJHx DOwTjaHOM ce nyniH
H ^H'A-e ce Hcoy ko js^^x CBe.ie xpaBe.
r.ie, KaKO je hcmo, iiycTO no.te oojho !

y TeiiiKH je caHaK /Khbot tboj yxon'o,

O cyp;6a je xBoja vKa.xocHa h cxpauiHa,
ILeHe pe^m 3B0He k6 caMpxHO sboho.
Ax, H3 pane onex KpB pyMena .iHHy,
Jin ce. KpBH. xeu,H a nanixo mh cajia ?
Jl,0M0BHHa na.xa h Hecxa.io cjaja,
TJIxo jta iKHBHM H ja? HcK MH /KHBOx na^a
A.x mxa saqyx? ya^ax. O KaKo je ropaK!
Illxa hem, 6paxe mh.ih, ja jom HMaM cnare?
r.ie. o Bo>Ke, ch.ihh, sap ITpe^Hc.iaB obo?...
OnpocxH MH. o^e! O bh cyse S.xare!''

H Kpeny ce xhxo. KpB H3 pane .xonn,

Kpaj paH>eHor 6opn;a no.xarano K.ie^e...
^Bpaxe mh.ih!^ j^^ny. Oh oxBopn o^^h.
3a;i,2)xxame ycne, ooho rpy;i;H je^e,
,,Th ch ^laK.ie. JI,o6po. Op;y3MH mh ikhbox,
Ho H>era CH ;n;oni'o, oh ceKpajy o.xh'/Kh...''

„0x, He cxBapaj pane na paH,eHOM cpn;y,

Cse je nycxo, neMO, xh ce, 6paxe, ;hhikh!
Onpahy xh pane. OKBacHXH ycxa.
XLo iKH.iaMa mojhm jomxe ikhbox KpyiKH;
246 A K A

PyKC he TH SpaTCKe sa.ieimTH pane,

a
3,a na.ioj c.io5ohh /Khbot nan noc.iy:acH

H k6 aH})'o CBexH Ka;^ y neoo .^ehe,

Oh pamnpn pyKe h sarprm opaxa,
H sa^pxTa cpu,e h Kpn oiieT iKUBny,
A OKOM ce Mpa^iHHM MyTHa Mar.ia xBaxa.
Kao MaJKa neiKHa CBOje ^le.io mh.io

y pyKe ra yse 6.iaro h no.iaKO,

A KpB THxo Tene, a.i' luxa Mapn sa to ?

Cpii,e My je ^mpcTO, cpi],e My je jaKO.

3acHHy.io cyHii,e CBexjiocHHJHM cjajeM,
3a3,pxTao spa^aK /KHBOTaH h mho,
A BeTpnh thxm ^amyMHO oypno
je

H fteroBe pe^m no.i^aHOM je bho...

1897.
 PO.IHII II TPOJHII CABE3

— HACTABAK —

y iiCToj cje^HunH KOMope, jeAaH nocjianiiK ca aiijeBe CTpane

;i,p'^vao je onmHpHii roBop, y KojeM je oAOopno npiijaTe.;bCKe o^-
Hoce ca AycTpo-yrapCKOM. y hcto ^ooa naBeo je h pasjiore, no
KoJHJeMa HHJe -.Kejiuo ^a ce to Hcto Aoro^n u npeivia IteMa^KOJ.
„^paHi^ycKa peny6jiHKa", peKao je roBopHHK „cbojom no-
jiHTHKOM y TyHHcy TeiiTKO je yBpHJGAHJia HTajiHJaHCKe napo^ne
ocjefeaje. Ty yepHJeAy, na je y CBojoj
/3ieM0KpaTiija je pasyMJejia
niTaMnn, a n na ;i,pyrH nanHH ;i,ajia Hspaaa CBOJiijeM ^ycTBHMa,
ynosopaBajyiiH na to yn^HBHHJe Jby^e one Be.inKe seM^e. Ha-
CTajia cy TemKa BpeMena. KaA je HTajiHJaHCKa Bjia^a noKaaajia,
Aa fee ce ocTaBiiTii TeiuKe nojiHTHHKe ocaM^i>eHoCTH je^nnjeM ne-
AaBHiiJGM Be^iHKiijeM HHHOM, nyTOBaiBeM Kpajba y Bei, je/i,aH aho
AOMOKpaTHJe paayMiio je sajKHOCT Tora ^ora^aja. IIoKasao je naj-
Befey roTOBOCT, ^a noTnoMorne npii6jiii';Keiie AycTpo - yrapcKe
HTajiHJu, AOK TO npH6.z[H5KeEbe 6yAe rapaHTHJa 3inpa y EBponH
II AOK fee OHO AonyiuTaTH HTajinjn, ;i,a Mnpno pasBHJa CBoje pe-
4)opMe H yxEp^n cboj yHyTpaiuH»H pe^.
;i,a

IIosHaTo MH je, Aa je je;i,aH aho HTa.iHJaHCKe A^MOKpaTHJe,

cjefeajyfen ce npomjiocTn, a npeABn^ajyfen , Moac^a , 6yAyfeH0CT,
6ho npoTHBan tom ^ora^ajy n tom hobom upaBi^y iiTajiiijaHCKe

cno.i>ainH>e nojiHTHKe. A, ncKpeno /i,a Ka7KeM, ja ne 6hx hh Morao

Aa 6yAeM CTpor ca THJeM A^jeaoM, npeir^a ne ^^njeaiiM ibiixobo
MHinjbeifce ..
248 ;^ E A

„roBopH nocjiaHHKa, kojh cy npenHJejiH pacnpaBy na nojbe

noMVTHjiH cy y H>eKOJiHKO Moje ocjekaje.
cnoji>aiuH>e uojiutukg,
Te npoMJene y mghh HHJe join necTajio hh iiocjiHJe Hsjase mh-
HncTpa cno^aniH>HJex nocjioBa. Ha pHJe^ii sejiiiKora KaHii,ejiapa,
Koje Hana^ajy na cjio6oAoyMHe yCTanoBe i;HJejie EBpone, mra
Mopa Aa o;i,roBopH napo^, kojh skhbh y cjio6o^h ii kojh y
2KapKoj BaTpH cjio6o^e najiasH ncKpy sa iji,HJejiy CBOJy 6yjj,yh-
HOCT ? Ja MHCjiHM, ^a, noys^aHH y CBOJy cnary, MopaMO Aa oai'o-

BopHMo: HapoA OA 28 MHJiHOHa CBHJecTaH je CBojer iipaea, ay XIX

BujeKy cnara je ko^ My^pnjex. Komg npaBO nnje jaKa noTnopa,
Taj HHJe CBHJecTan.
„HTajiHJaHCKa Bjia^a neKa h y nanpHJoA H^e y sano^eTOM
pa^y. Ho MOM MHmjbeifcy, npH(>jiH3iveH>e AycTpo-yrapcKoj noTpe-
6hto je paAH nojiHTH^KHJex npHJiHKa h pa^H Me^yco6HHJex hh-
Tepeca napo^a. IIIto ce TH^e Bepjinna, ne ry^ekn na^y y 6y-
v3,yiiH0CTH a paHynajytiH Ha SKHBy CHMnaTHJy, Koja Be:ave A^a
KyeiTypna napo^a, KasKeM ^a je BOJiHKa npoBajinja HSMe^y mh-
HHCTpa, KOJH M05Ke, jep je jaK, ji,'d spnjei^a saKOHHTy Befenny
seMjte, HHSMe^y o^roBopHHJex MHHHCTpa cjio6ofl,B.e seMJbe. jKejiiiM^
npeM^a ne ycy^yjeM na^aTH ce
ce ^a tj npoBajiHJy Hcnynu
,

HJieMeHHTH Ayx h ysBHHieHH yM noniTOBanor MHHHCTpa cnojta-

nii&HJex nocjiOBa."
ITpHJe Hero jih na noce6Hy pacnpaBy o 6yi^eTy.
ce npenijio
a H AOK ce o TOMe pacnpaBjbajio, BpHJe,a.Ho je cnoMenyTH ^Ba
hohito cy y nenocpeAHOj cbbsh ca OHHJeM
7i,ora^aja, hito cmo ,

Ao ca^a peKjiH. ITocjiannK Macapn HHTepnejiHcao je o o^HocHMa

y TvHHcy, a nocjiaHHK Kpncnn, hoshhjh npeACJe^HHK HTajiHJaH-
<;Kor MHHHCTapCTBa, npeA-To:^HO je, ;i,a ce ;],Hcno3Hi^noHH (|)Oha
TTOBHCH OA 100.000 jiupa Ha 500.000.
H Ha HHTepnejiai],HJy o o^nocHMa y Tynncy h na npe^^ior
O AHCn03HLI,HOHOM (|)OHAy, OHHinpHO jC O^rOBOpHO MHHHCTap CHO-
*T>anitbHJex riocjiOBa.

nHTamy Tynnca 6njia je npepana HKaKBa napo^HTa pa-

cnpaBn, KaA je ManhnHH Aouiao na Bjia^y, Aora^ajn cy Beh 6H^n
CBpmeHH. IIo CHHCHMa, Koje je MHHHCTap nperjieAao, ysepHo ce,
Aa paAM THJex Aora"l;aja He Mory HMaTH HHKaKBe oA^OBopHOCTn
HH H.eroB npeAinacHHK hh HTajinjancKH nojiacHHK y Ilapnsy.
^paHij,ycKa ce, AoroBopno ca Bep.7iHH0M cnpeMajia na to bcM
,
 4n0JHii II Ti'o.iuii (;ahe:j 2-49

AaBHo. Hhko
HHJe Morao ^a npeABiiAH Aora^aje, a jom MaH>e ^a
HM ce npoTiiBH. IJ^HJe.ia Eepona na naK hh EHr.;iecKa Hiije ce
npoTHBH»ia Be^iHKHJeM npoMJeHaMa y TyHHcy. Jemima HTajinja
HHJe fl,o hhjoahom pHJeHii npiisnajia oahocg
ca;;a koj'h cy 6njiii ,

noinjteAnt^a yroBopa y Bap/i;y. KaA Bpiijeivie 6y4e sro^HHJe, no-

APo6ho he ce iicniiTaTii, ;i.a ^iii cy, nocjinje top yroBopa, oiuTe-
iieHa npaBa HTa.iuje, Koja cy joj rapaHTOBana CTapnjeM ii HOBiijeivi
yiX)BopHMa, aii Aa jiii je nopeMehena paBHOTejKa ;^p:^KaBa, Koje
cy OKoao CpeAiiseMHor Mopa. rTpeM^a IlTa^nja mije niijeAHiijeM
HHHOM npusea.ia ^orai^aje y Tynucy, BpHJe^HO je cnoMenyTii, ^a
ca iiTajiiijaHCKe CTpane nena HiiKaKBe nosiiTiiBHe ^^uifceHHi^e, no
Kojoj 6u ce Morjio pefiii, ^a cy c Tora nooiuTpeHH Me^yco6Hii
OAHOcii, Te ^a je Miipna ii noTpe6iiTa pesepBa nocTaaa oq^uTiijeivi
HenpiijaTejbCTBOM. Ilpepana je, ^aKJie, CBaKa Hapo^iiTa pacnpaBa
paAH ^Ba pasjiora IIpBH je TaKaB, ^a he ra <l>paHLi,ycKa MopaTii
^a CMaxpa, Kao oco^iith ousup Hxajinje npeMa cycjeAHoj se^iiiKoj
CHJiH. Jep noiUTo je ibesHHa BojcKa y Tynncy Haiinijia na mhofo
Behn oTnop, Hero jiii je n caaia MHcanjia. HTajiuja HHJe XTJejia,
A'd ifoesHHe pacnpaBe o tom niiTaity iisrjieAajy Kao nenocpeAHO

ApajKeibe ujiii noTni^aifee, na Aa MyKe ^pani^ycKe BojcKe 6yAy

join ja^e. A Apyrn pasjior 6110 6h, uito, no Aiin^iOMaTCKHJeM h
no nap.iaMeTapHiijeiM nsjasaMa, Koje cy ce qyjie 113 <3J>paHLi,ycKe
o yrjiaB.tHBaHjy yroBopa, oKynanHJa TyHiica nnje nero npimpe-
Mena n aKO na nensBJecHo BpnjeMe. IlTaanja Mopa Aa leKa no-
m^i>eAH>y puje^ ns fI>paHij,ycKe o TyHnc3\ Ta^a he Haj6o^i>e snaTii,
niTa he Aa paAn-
Kpucnn je Tpa".Kno, Aa ce noBiicii Aiicnosumionii (|)Oha, jep
Aa AOTaAamiia CBOTa nnje AOBO.'bHa HTaJiHJaHCKOj AunjioMaij,njn
sa nojinij,HJy y CTpaniijeM 3eM.i>aMa. Ebeivia^Ka je Aajia BejiHKOM
Kann^ejiapy sa Te TpouiKose cas npnxoA Kpajba oa XanoBepa.
<X>paHi;ycKa je niwajia 500.000 4)paHaKa. Pycnja , EnrjiecKa a n
MaH>e ApJKaBe loiajy npasy AnneHOMan^HJy y Ty^njeai seMJtaMa.
Ta AiinaoMaij,iija nasii na nnxepece CBoje seMJbe. HTajiuja, na
npoTUB, Aosna 3a Aora^aje Ten; OHAa, nouiTo cy seh CBpmeHii.
a He MOiKe Aa iix npeABiiA"- To cy ohii HenaAHu Aora^ajii, Kojii
cy PlTa.inju mhofo iiiTeTe. (Jcjehajii ne npiijeAe HiiuiTa
Haniijejiii

y Mei^ynapoAHoj iio.ihtiii],ii. HMa, ao Ayine CBCTiijex 11 nenpiiKo-

CHOBeHHJiix Ha^ejia, ajiii je Mei^ynapoAHa noaiiTiiKa, no.iiiTiiKa
2o0 4 E .1

iiHTepeca. TeniKo OHiijeMa, Kojn BO^e ceHTiiMeHTa.iHy h noeTH^Ky

nojiHTHKy. TaKBR nojiHTiiKa motkg MHonijeMa ;],a 6yAe MH.ia, ajiH
seMjtii Heke HHuixa KopHCTiiTii. 3a nojiHTHKy iiHTepeca noTpe6HTa
cy BGJiHKa cpe^CTBa, KaKsa uMaj}^ 0CTa.;ie BejinKe CHJie.

MaHkiiHH npoTHs OBor npeA^^ora Kpucnii-

je OA^iy^^o <^ho
GBor. HcTHHa ^a BejiiiKa nojiHTHKa
je, Koja 6n Morjia ^a no-,

CTane hojihthkom asaHTHpa ii Koja AocHJKe ^ajieKo npnnpeMa- ,

jykn ;i,ora^aje, kojh Mopajy Aa ocTany y TaJHOCTH; HCTiina je,

— pe^e — Aa 6ii TaKBOJ nojinTHi^H 6HJia noTpe6HTa ne cyMa
OA 100.000 ./inpa, na hii oa 500.000, nero mhofo Beke cyMe, Kao
LiiTo je npnxoA Kpajta oa XanoBepa, sa kojh ce bcjih Aa je na

pacnojio2iveifcy bgjihkom Kani^ejiapy. Ajih je nojiHTHKa HTajiiije

OHCTpa, jacHa, 6e3 TaJHiijex civiepoBa. Ta nojiHTHKa xofee Aa ynn-
lUTn CBaKy ii naJMaity cyMH>y CBojoj CBpcn. Aa EbeKii KasKy ,

TaKBa nojiHTUKa h HeMa npaBe cspxe. To Hiije ncTHHa. HTajiHJa,

3a caAa, xoke Aa 6yAe o6e36nje^eHa, Aa 6yAH0 nasii na CBe oho,
uiTO 6ii joj y yHyTpaiuibocTii ujiii c nojta Morjio Aa nauiKOAH,
Te Aa Ao6po npoMncjiii o CBojoj o6paHH ne caMo MaTepuja-iHujeM
cpeACTBHMa, Hero ii jiyApoinhy, MopajiHujeivr cpeACTBHMa, a Me^y
THJeM cy ona, Koja loia BjiaAa, nocTOJana y na^ejiHMa npaBAe h
cjio6oAe.
ITpeA^^or Kpucnn-eB Huje npnivijbeH. KpHcnii je SHao, Aa ce
H.eroB npeA^ior nehe npuMHTU. Oh je THJeM xtiio Aa ncxaKiie
CBOJa nojiHTHHKa na^ejia, Koja ce nnjecy cjiarajia ca hojihthkom
TaAaniH>er iiTajiiijaHCKor miHiiCTpa cnojBaniH>HJex nocjiOBa.
KpHcnn HHJe 6iio ocaMjbeH. Ha agchoj CTpann KOMope y ,

neHTpyMy h Ha JiiijeBoj CTpann, ManknHH-eBa no.iuTQKa nsrjie-

Aaaa je HecTajina. toj necTajiHOCTH noBejia ce pnje^ n y mTaMnu.
Phmckh Diritto^ npeaiAa je iiMao BejiHKHJex npujaTejbCKujex CBesa
ca KOHcy.ziTOM, HnaK je 9. AeKeM6pa OBaKo nncao:
„Ako je HacTojaH»e Knesa BusiviapKa bcjihko, Aa y^iBpcTH H>e-
Ma^Ko Li,apcTBo y ynyTpaniftocTH, BdiiKo je TaKo^ep H>eroBO na-
CTOJame, Aa ra ynspcTH h y cnojbaniH>HJeM OAHOcuMa. 3a OBaj
Apyrn CMJep, kojh ce HHKaAa nnje 3a6opaBHo, AOK.;ie moskc Hje-
Ma^KOJ Aa 6yAe KopncHO npujaTejbCTBo HTajiHJe ?
,,y npBOMe peAy Kopncno je oho, uito uMa peajine Ba^acHOCTH.
Mil CMO Bek jeAHOM peK.in, a Aanac noHaB./i>aMO, e nnje aobojlho
Aa ce 3Ha raxa PlraaHJa xoke. Mopa ce A0Ka3aTn, uiTa HTajiHJa
 ABOJOH H TPOJHJI CBE3 251

BpiijeAn- Ga CBiijeM je npHpo^aH iiHTepec na CTpanii, a oco6hto

y Bep^iDHy, kojhm ce npaxe naine naivijepe o sefeeM n o ycneni-
HHJeM ype^eity naine bojckc. y tomg je Haj6o..i>e MJepnao ko- ,

elllKO MH BpHJeAHMO.
„Ajih hh to Hnje TaaBHO je, ^a KopncHO naje
join aobojlho.
OHO, niTO je HecTa.iHO. O
CTaanocTH He c.Miije 6nTH cyMibe. nixa
Mapn, aKO cy ca^a Hamn o^hoch HCKpeHH npe^ia HbeMa^Koj, h.ih
aKO 6apeM iisrjieAajy ^a cy ncKpenn V IIlTa BpHJe^H, Ka^ ce Ka^Ke^
/i,a je /i,OBOvi>HO, upujaTe.hCTeo^ a ;i,a ce o caeesiiMa ne MO!ace ro-
BopHTH, Hero caaio y KOHKpeTHUjeM cayqajeBHMa h sa Henocpe;i,He
CMJepoBe HbeMa^Ka Mopa Aa sna
V Aa au joj je , npHJaTejtCTBO
Hxaanje CTajiHO, a naJBHuie ^a mi £e moRh 4a ^oi^e 40 caeesa.
Ako o OBoiie Hiije vBJepen KaHLi,ejiap, o tomc yna- iijiii aKo ce
npnjeA He yBJepn, Te ne 6yAeM0 jiii snajiii ^a yTEp^uMO to yBJe-
peH>e, npujaTejLCTBo PiTaauje neke ce ^infteTu KopiicmijeM y Bep-
aiiHy. ynyTpauiHie npujiHKe 6uke Moknnje oa cno.i>ainH>iijex.
BeaHKH KaHi^eaap, nonyniTajyku KJiepHKaai^iiMa, snake niTa ry6n
II niTa Ao6HJa. Snake t. j. Aa ry6u Maao uau HuniTa, a Aa ao-
uiija OHO, nito My je OA^a noTpe6HTo.

,,
Joui H>eniTO. CyMftHBO npHJaTe.i>CTBO jeAnaKo je cyMH>HBOM
HenpHJaTe.iiCTBy. KaA ce ne ySMorne HSJaBHTH npBO, ApaiKe ce
o6jaBjbyje Apyro. To je MeTOAa BejiHKor KaHLi,eaapa. Ajih hh to
Hiije CBe. KaA ce mhcjiii o MoryknocTH HenpHJaTe:bCTBa, MyApocT
Ha.iasKe Aa ce h o tomc mhcjih Aa ce HenpHJaTe.i> niTO bhuio
,

ocaa6u, Aa My ce y yHyTpamaocTii h y cno-zbanimocTii CTBopn

niTO BHHie HenpiianKa. liana 6h 6uo TaAa naj6o.i>e cpeACTBO se-
anKOM Kani^eaapy, hhjh naM je paA nosnaT. liana 6u My 6no
jeAHHO 3a TO, Aa AO^e ao CBOJe CBpxe: Aa no6njeAii y ynyTpani-
HjOCth Aa y cno.^.aniH>HJeM npnaHKaMa napajinayje cyMH>HBor
,

npujaTe.^.a, Kojn 6h Morao Aa My nocTane HenpHJaTCi^eM!

„IIo OBOMe CBaKO MO'/Ke Aa ce yBJepn, rAJe MO'y^e Aa nacTane

npaBa norH6ao 3a HTaJinjy. PaAn Tora oAroBopnn cy sa CBe
namn Ap^aBnHu,H, nnjn paA Mopa Aa 6yAe jacan oApe^en n enep-
rnqan. IBeroB paA Mopa 6hth TaKaB, Aa ne caMO npeAynpeAH Ty
nornoao, nero Aa ce npeo6pa3H y nauiy KopncT, paAU nera ce 11
npenopyHHBaao cpAa^no n ncKpeno npH6aH'/KeH>e 6e^K0M u oep-
»iHHCK0M ABopy.
252 4 K -1

„E[MaJ3'feii npeA o^iiMa cse obo, ysa.iy^ ^eMO Tpa^KiiTH xMajiKO

CBHJeTJiocTii y roBopy, Kojii je npeKJy^ep ApsKao ManfenHH. y tom

ce roBopy moskg nakn MHoro, a M03Ke ce nahii ii Majio. Hafeii fee
MHoro OHaj, Kojn cy noTpe6HTe Bjia^H y Beona TeniKOJ CHTya-
i^HJH. Hafea fee najio onaj, kojh saxTiijeBa, Aa miihhctph roBope,

Kao iHTo ce nnine no HOBHHaMa ii Kao kito ce roBopri y npii-

jaTejbCKiijeM KpyroBima.
„HaMa 6h BeoMa ^oca^Ho. Ka^ 6hcmo pacnpaB.^ajiii o
6hjio
TOMe, Aa jiH je peneHO mhofo hjiii mrjio. Hana Hiije MHoro ao
roBopa. SKejiHMO, Aa ce cbb ysMorne npeABJuAeTn."
O TOMe nuTaiby Hiije y obom Tony iiiicao caMH Diritto.

y-3a-H> cy npiiCTajajiH join mhofh iiTajiHJaHCKH jihctobii. A HCTiijeM

AyxoM 6iijm cy saAojenH ii HjCkh HvianoBH cenaTa , y Kojeny ce
TaKo^ep onuiHpHo pacnpaB.T,ajio o nojioacajy, kojh HTajiiija Mopa
Aa saysMe y cno.Tbaniifcoj nojiHTPmn.
^OK TaKO 6hjio y PiiMy, y Bepjinny ce sejiHKOM no3op-
je
Hoinfey npaTiio CBaKH Aora^aj y HTajiiijii, kojh 6h Mopao Aa 6yAe
OA npecyAHor sna^aja. Oco6HTa ce nosopnocT o6paTHJia oAHocHaia
HTajiHJe npeMa <3?paHi],ycKoj. HenoBJepeH>e npeina HTajinJH pacjio
je c Aana na Aan. HajrjiaBHHJH yspou^H TOMe 6hjih cy, mTo je,
6e3 Be.iHKHJex MyKa (|)paHi;ycKa KOMopa npHMHjia TproBHHCKu
,

yroBop iiSMC^y <l>paHLi,ycKe ii HTajinje, h iuto ce ^y.30, Aa fee

(|)paHLi,ycKa BaaAa nocjiaTH v Phm napo^HTor HsacjiannKa, Kojn
6ii nperoBapao o H.eKnjeM, Beoaia noBJepjbHRHJeM nnTaifcHMa. H
KaA 6ii ManfenHH OACTynno, na Aa na H>eroBO MJecTO AO^e Ap-
:}KaBHHK, Kojn ce y oho AO^a HCTHLi,ao Kao BejiHKH npncTama ay-
CTpHJCKO-HjCMaHKor caBCsa, EnsiviapK join niije Morao 6hth yBJepen,
Aa 6h HTajiHJa OAMa yjieTiiJia y Taj cases. Oh je jcAnaKO miiciho
o CBiijcM HTajinjaHCKHJeM MHHHCTpHMa. Snao je, Aa 6h ncMoryfee
6hjio saxTHJCBaTH OA h>hx, Aa OAMa h 6e3 Ay-^er npoMHin.TLaiba
^Hpajy iiJiH npnjaTejbCTBO ^pani^ycKe, Koja je y iiTajiHJaHCKHJe.'\r
OHHMa 6Hjia npeACTaBHHK cjio6oAoyMHHJex na^ejia, hjih npnja-
Te.TbCTBo BejiHKHJex ciijia cjjeAninifce Espone, Koje cy ce BefeHHOM
ApsKajie KOHcepBaTHBHHJex na^e.ia. HnaK je 3a iteroBe njianoBe
6hjio noTpe6nTo, Aa cjiaTKe pnje^H h3 <l>paHnycKe ne naMane
HTajinjancKe MnnncTpe. BnsMapK je ktho, Aa ca CTajinomfey MOjKe
pa^ynaTH na HTa.iiijy. 3a to Hiije niviao BejiHKiijex noTeniKofea.
HiiTii je Mopao Aa npoMJenii npaBai^ cbojcm paAy. Tpe6ao je \
 4B0JU11 II TPOJHii cABEa 25:3.

ca3io ;i.a nixo Biiine iiCTaKHe CBOJe npujaxe.ijCTBo npeMa Ba-

THKany h ;i,a TpaacH, neKa ce nanuHCKO niixaiie inxo npnje pii-
jemH ;i,oro3opHO 6apeM ca BehiijeM Aiije.iOM eBponcKujex Bejrii-

Kiijex ciiaa.

BusMapK u y obomg paAHO CBOjnjeM BJemxiijeM n.iano-

je
BUMa. Hhm je raM6eTa Aomao na Baa^y, BHSMapKOBii cy au-
CTOBH onmiipHO niica.ju o nanuHCKOM nuxaiby. y xuje.M ce ^aaH-
i;iiMa AOKasHBavio. ^a je nana nocxao nxa.mjaHCKH Ap^KaBjbaHUH

nomxo My je OAysexa xeMnopaana BJiacx h nomxo je npHMjben

saKOH o rapanxiijaMa. O ApsKaBjbancxBy nannnoM Espona nnje
Hiimxa 0A.3y»iHjia, npeM;],a je npn3Ha.ia nxajiiijanCKy Kpajbo-
BiiHy. OcHM xora, BnsMapK je nocaao y Piim jeAHor CBOJer ce-
Kpexapa, kojii je Mopao Aa naroBopu nany, neKa ce ca CBojn-
je.M ABopoM npecejiH y <J>yjiAy, y IBeMatiKOJ, r^je 6ii :siy H»e-
Ma^iKa Baa^a rapanxoBajia noxnyey cao6o;i.y y xom H>eroBo.M
nporoHCXBy.
Je jiH OBO 3a ^paHU,ycKy
Hajsro^Hiije Ao6a, Aa ce
6ujio
oxBopeno ii ncKpeno npuuau:«vii Hxaanjii ? Peny6jinKaHai; PaM-
6exa Morao je Aa nonoBn it>eKaAamit.e piije^u HjeKaAaniifcer pe-
ny6jiuKaHD,a 'AxiiJi CnMona o 6paxcxBy n o npnjaxejbcxBy ca
IIxajinjoM, a n sajeAHUHKujeM iiAejaMa. Oh je Morao npoxiis
Hasa^ifoatiKe nojinxiiKe na usnece cjio6oAoyMHy
KaHu,eaapoBe
noanxHKy roAnne 1789., na ^a Hxaanja oner
(|)paHu,ycKy oa
nocxane npHJaxe.i> n caBesHHK 4>paHu,ycKe. raM6exa xo nnje
vpaAiio. Oh je xaaAHOKpBHO rae^ao AnnaoMaxcKH 6oj, Kojn
ce 6HJe HSMe^y IBeMa^Ke h Hxa.inje. raM6exa nnje xxho ^a
ii3ry6n Bjiacx, Kao mxo ce AoroAHJio iteroBOM npeAniacnuKy.
nomxo je 3^ (jppani^ycKOJ KOMopn 6paHH0 nxaanjancKn saKOH o
rapanxHJaMa.
y (|)paHn,ycKoj nixaivinpi nncajio ce y Tony. KOJn je jom Bnnie
Mopao Aa Bpnje^a IIxajiHJaHn;e. y^ixpaiviOHxaHCKa raxaMna oao6-
paBaaa je pa/i, BnsMapKOB o nannncKOM nuxaity. (.Tu6epajiHa
uixa^ina, ca BeoMa MaanjeM H3y3eu,nMa, nnje Moraa, a ^a ne npn-
Kpnje CBOJe 3aAOBO.i>cxBO, rjie^ajyliH KaKO Hxajinjy cycxn^Ky
HOBC HenpnjiHKe.
HxajinjancKa BJia^a nnje ce MHoro dpanyaa o norn6ejbHMa.
Koje cy npnjexHjie Hxa.mJH. Hnje 6u.i.o cyMme, ^a je HJianKe y
H>eMaHKOJ nixa.Mnn HHcnnpncao Bn3MapK, na ce nnaK nnje MHoro
254 '

,\ K A

^afljd.Tio. fl,a ce OACTpane eBeHTyajine uouiJheji,ujj,e. IIlTa ce TH^e

6e'iKor Ka6iiHeTa, Po6u.;iaHT je mhcjiho, Aa My ce ne Mopa ao-
ca^HBaTH HTajiHJaHCKHJeM OAHOcima npeMa nann. C Tora je, no
H,eroBOM Miiinjbeiby, 611^0 noTpe6HTo: 1. ^a HTajiHJa h na Aajte
H^e oHHJeM nyTCM, KojujeM je nouijia nocjiaje KpajteBCKe nocjeTC
y Be^y, nacTojehn cehjcm cpeACTBHMa, ^a yryniii CBaKH n naj-
MaifcH HpeAeHTiiCTimKH noKpex; 2. ^a ce KaTO^Hi^HMa ne npysKii
npiiJiHKa. Aa ce TyjKe u Aa TpajKe, KaKO 6h ce Mopajia Haj6oji>e
v'AGCHTH neoABHCHOCT nanHHCKa. HTajinjancKH nocjiaHHK naAO-
Aao je join. Aa PlTajiHJa MOSKe, 6yAe jlu tslko paAHJia, a h Mopa
noTnyHHJCM npacoM Aa OA^nje csaKH npeA'^or ca CTpane, Kojii
611 Hinao sa THJeM, Aa ce ynjiexe y to mhcto iiTajiiijaHCKo hh-

Taibe. To 6u oh Bek caM ypaAno, KaA 611 ce o TOMe y Beny

no]{e..ia piijen.

Po6n./iaHT je, Aa TaKo mhcjih o

6e3 cymibe, riMao pasjiora,
Be^y. Morao je 6htii yBJepen, Aa ce 6e^Ku Ka6HHeT nefee yny-
CTHTH y paA, KOJii 611 6iio npoTHBan yjeAHiteHOJ HTajiHJH. A.iu
Aa jiH ce Morjio to hcto pehn h o 6epjiHHCK0M Ka6HHeTy, kojh
je Bek jaBHo KasiiBao niTa 11 KaKo mhcih Aa paAH ? C Tora je
HTajiHJaHCKii nocjianiiK y Bepjinny, kojh je y to Ao^a 6ho y
PnMy, HenpecTano caBJeTosao ManhHHH-a, Aa HTajiHJa uito
npHJe yr^aBH cases c AycTpo-JrapcKOM n c IBeiviaMKOM. KaA ce
yrjiasH Taj caBes, necTake 11 CBHJex BidSMapKOBHJex iijiaHOBa,

KoJH 6h 6hjiii BeoMa norii6eji>Hii HTajiiiJH. MankHHH-y je 6hjio

TeniKo Aa ce oA-^y^ii.
^HM je HTajiHJaHCKH nocjiannK y Bepjiiiny noinao 113 Pana,
BjiaHK je ynoTpe6HO caB cboj ynjiHB koa MankaHH-a. Aa ra npe-
Ao6HJe sa Taj cases. Jl,a ce jasno MHiijeH>e ne HSHenaAn bcjih-
KOM npoMJenoM, a MosKAa h c Tora Aa MankHHH ne npoMMJenn
CBOje MHin.i>eH>e o iiOTpe6H, Aa HTajiHJa y^e y hobh cases, pHM-
CKH Diritto noneo je Aa AOHocn hhs HJianaKa, kojh cy ncTopnj-
CKe BasKHocTH. IIpBH jc ^JiaHaK HiTaMnaH 23. A^JKeaidpa. y H>eMy
ce Ka/i:e:
,,Bop,iHHCKa Fost HenpecTaHO aohoch HJiaHKe, KoJHJeMa je

CMJep, Aa ysjepe jasHo MHHJeme, KaKo je joni ysHJeK nepHJemeHo

HHTaae OAHOca nanHHHJex npena Esponn n KaKO to nnTaae
Tpe6a pHJemHTH. PaAH Tora KjiepHKajina uiTaMna paAyje ce
THJeM q.;iaHi;HMa n civiaTpa hx cbojom no6jeAOM.
 ABO.iHif H TPOJHU cue:j 255

,,C name CTpane SKe^teau 6hcmo, a^ ce ^OBpniH jgaho npeT-

xoAHO HcniiTiiBaifoe. HsrjieAa naM, ^a to nnTaite umh KaniiTajine
BasKHOCTH. HcniiTaTH ra Mopa UTaaHJancKa BJiajia. HTajiujancKy
B.iaAy nosiiBjbeMO, ^a o caAamH>iijeM napjiaMeHTapniijeM (|)eprijaMa
o6paTH CBy CBojy nosopHOCT cno.^baniHjOJ nojiiiTiiii,n. Cnojbainifca
nojiHTnKa Mopa Aa 6yAe CTaana u Aa iiaia OApe^<^Hn CMJep. Hri-
niTa ce ne CMHJe ocTasHTU caMOM cayqajy, HeoApe^^HOJ 6yfl,yhiio-
CTH, HacoBHTHJeM Aoi'a^ajHMa.
^.IIpeTxoAHO iicniiTiiBaHje 6ujio y OBOMe: Y njianoBHaia
C>ii

BejiiiKor H>eMaHKor Kani^eaapa AOKae nenocpeAHo Aocir/ice naniiH-

CKo niiTatfae. a Aoiv.ie je HenocpeAHO ynjiexena HTajiHJa? ^pv-
nijeM piije'iiiMa: Hnje Jiii Moryhe, Aa je BiiSMapKy nana caMo
cpeACTBo n opy'A:je, a HTa-iiija je npaBH CMJep H>eroBHJex naa-
Hosa? npeTnocTaBjbajykii Aa je TaKO, Kao uito je no cboj npn-
-inqn, nacTaje Apyro nnTame: Kojn cy yspoi^n onaKBOM paAy
KaHi;eaapoB03i npesia HTajinjn? Je jih HTajinja H.era yBpHJeAH^^a.
naii OH caMo xoke Aa ce ode36njeAn oa nac? IIlTa mh paAHMo,

Aa OH MOJKe cyMH^aTu o naMa nan Aa nac ce Mopa 6ojaTH ? y

OBOMe MopaMO Aoopo Aa OTBopniio name o^u, Aa usdjerneMO CBe
niTo Ctu Morjio Aa nac nsnenaAn n Aa npeAynpeAUMO CBaKy
noni6ao.
^TTo HauieM Mniu.i»eH>y TeniKO ce Bapa CBaKn onaj, Kojn Mu-
cin, Aa cy BnsiiapKa o6y3eaa H>e;KHa nycTBa npeivia nann, hjiu
Ko MHcm, Aa OH MH.iyje BaTHKan ca.MO paAH yHyTpaniH.HJex
npnjiHKa y H>eMa^Koj, tac My je noTpednTO, Aa ra yjiTpaMOH-
TaHi^n noTnoMaiii'y y H>eroBnjeM npeA»i03UMa eKonoMCKor n co-
i^HJajiHor saKOHOAaBCTsa. Obo ce fie caajKe ca sejinKHJeM rpann-
i;aMa, Koje BnsMapK Aaje BaTHKancKOM nnTamy. Jep KaA 6ii ce
THi^aao caMe yHyTpaniH»e nojiHTHKe, 6mie 6u AOBO.T>He ynyTpa-
niHie KOHn,ecnje sa Koje ce BnsMapK noKasao Aa hm je noTnyno
HaKjioH>eH.
„Mncan Aa nsBeAe nannncKO nnTame na uinpe
jin Kann^ejiap.

no.^e, na no.i>e Me^^ynapoAHor npasa, TaAa je K.eroB CMJep ca

CBHJeM ApyKHHJn. TeniKo je MOiKAa, OApeAHTn Taj CMJep. Ajih
MyApocT naM naaaace, Aa seMnmjtaMO CBe Moryhe eBeHTya.iHO-
CTH, na Aa na CBaKy 6yAeM0 npnnpaBHn.
^BnsMapK M03Ke Aa AaAe oho, inTO My je y B.iacTH, Te ce
«;iaKo pasyMHJe H.eroBo norat)aHje c nanoM h c y.iTpaMOHTan-
256 A E .1 o

HUxAia o oHOMe, uito Aa yCTynii. A.m oh He mosko Aa

mo^kg
yrjTEBjbyje noroA^e, sa Koje je noTpeoHTu npnCTanaK CBnjex r,e-
aiiKiijex ciiaa EBpone, a oco6uto HTa.iiije, Ako, ^aKae, BnsMapK

HyAH nanii CBOJ BeaHKn ynjiHB 3a KaKBy noroA^y, Koja moskg MaHie
iijiH Bnnie Aa ce Tn^e oCTajinjex BejiHKHJex ciijia, a naJBHine H-

Tajiiije, Beoaia je jiaKo pasyMJeTH, Aa cy nana h ynyTpainfta me-

Ma^Ka nojiiiTiiKa cnopeAHa niiTaaa. FjiaBHn ce pasjior Mopa

TpaTKTiTH y ApyroM npaBij,y.
H KaA 6h 6hjio OBor pasaora, a n KaA ra ne
,,y ocTa.iOM,
on 6h.io neivia
,
cyMH^e Aa IlTajinja Kpos HaJKpaiie spujeMe,
,

Kpo3 Maao Aana, Kpos Maao MJeceij,Ei 3io:a^e Aa ce na^e y TeuiKo^i

nojio:;ivajy.

orpannqeHO mhcjih onaj, Kojn Kaace, Aa

.,lIorpjeniHO u
cy sa TaKaB nojiojKaj OAroBopHH CKopamH>H Aora^aju. Hn-
fcaKBor ynjiHBa ne on HMajin th Aora^ajn caMH no ce6H. Hn-
mia He 6u Mapnjio Aa cy noinjfaeAH>H n36opn 3a H>eMaHKH ca-
6op ApyK^iHJe ncnajiH, hjih Aa y ^pani^ycKoj nnje Aoniao Ha
BjiaA}' raM6eTHH0 MnmiCTapCTBO, nan. najnocanje, Aa je cnojba-
lUH^a HTajiHJaHCKa noanTHKa ycnjeaa Aa yHnniTH csaKO n naj-
MaH.e nenoBJepeifce.
rpnjeme Mame onn, Kojn Mucae, Aa HTaanja Ao6po paAn,
,,He
KaA caMo KasKe, Aa ona ikcjih Mnp, Aa ona xofee Aa ikubh y npn-
jaTe.-bCTBy ca CBujeivia Aa nexia Beanimjex aMdm^nja, Aa nehe
,

HHKOMe Aa CMCTa n Aa ona xofee jgahho Aa ce nocBexn CBOjnjeM

HHTepeciiMa
mObo onaa nauia sKejba. Ajih Aa an je to h
6n, sanCTa,
7Ke.T>a ApyrHJex ? HaJBeka rpjeniKa, y Kojy ce Aanac Mo:;Ke yna-

CTH, 6njia 6n, KaA He 6ucmo buaJcjih CBe noTeuiKoke, Koje nan
Aoaa3e c pa3HHJex CTpana. MjecTO Aa nx ne bhahmo, MopaMo Aa
nx Ao^eKaMO. Mojkg naM mhofo hikoahth, aKO npeABHAUMO no-
TcniKofey, Koja hh caAa Hnja Maaa, a cjyTpa MO/Ke Aa nocTane
BeanKa. To je no hobo OTBopeno nannnCKO nHTaH>e. Bniie joni
rope, aKO ce Ao6po ne homhcjih o jiorH^UHJeM nomjBeAHu,aMa.
CaAa ce ne paAn o nann, nero o HTajinjn. HjOJ ce, MO'/KAa, joni
yBHJeK cyMfta, jep H3rjieAa Aa je necTajina y CBOJeivi paAy, nan
Aa je BHuie HaKaoH^ena ^paHLi,yCKoj, nero an ILeivia^iKOJ, n aKoje
6ujio CKopainmer nyTOBan^a y Be^i. ^onyCTHMO Aa ce BnsMapK
Bapa o HamiijeM naivijepaMa. To Moa^e aaKo Aa 6yAe , KaA hjCkh
 ,

^BO.iHH II TPOjnn •ARi:.'? 257

cno.i>amH>u 3Hau,ii AonymTajy xaKBO MHm.T^eifce, Ka^ ra npaB-

^ajy CKopaniibH ;i,ora^ajii, a oco6iito Ka;i, ce ;i;jejiiiMa He fl,o-

Kasyje HiimTa.
„^OKae Hxaanja naia y CBojoj Kyhu nany Kao nenpnja-
ro;i,

Te.T>a n roA OBaj nana MOiKe ^a nocTane opysKJeM Tern--

;i,OKJie

Knjex sanjieTa, na h npiijeTitoM hjih ^aK n yBpHJe;i,OM HTajiii- ,

jaecKa Baa^a ne CMnje Aa nasn caMO na H>eroB pa;;, a ne Mopa

OKaHJeBaTH, Aa noi>e jeAHiijeM hjih ApyrnjeM nyTGM, hjih ^a ne
no^e HiiKaKBHJeM. PasyiinjeMO. ^a Baa^a Mopa 6hth onpesna. Mh
TO n Tpa5KHMo. Ajih My^pocT MOyKe 6HTn caMO, Aa ce npnEpeMeno
II KopncHO CBe npeASHAn.
„He CMHJeMO npekyTaTii, ^a naM Mel^ynapoAHa noawTiiKa
npiiTiicKyje ^yiny. C Tora oneT nosHBjbeAro Bjia^y, Aa ca^a,
K-a^a je KOMopa saTBopona, o6paTH CBy CBOjy nosopHOCT toj
nOJIIITHI^H".
PIcTH je aiiCT nocjiiije K.eKOJiHKo ^ana join oAJiy^Hiije
niieao o tomc. IfceroBo ce pa3JiaraH,e MO/i:e cbccth y KpaTKO, Je
jiiinana cjio6oAaH n HeoABiican, Kao inTO BnsMapK KasKe ^a 611
Tue^-iHO? Xoke an on ^a nana dy^e moHhhjh, nero an je ca^a?
MiicziH an nana, Aa je ca^a Moknujn, nerojinje npnje 6ho? HeKa
nana to mucjih, a neKa y to BJepyjy u KJiepHKaan. BnsMapK xoke
caMO, Aa nana 6yAe o^roBopan! Xoke t. j. TaKBor nany, oa ko-
jera M02Ke Aa ce 6paHH n Kojera MO^rKe, ycTpe6a Jin, Aa nanaAa.
Aan je nanuna OAroBopnocT ycKO CKon^ana ca TeivinopaaHOM Bjiain-
ky. Bes Teiinopaane B.iacTii nana ne Movive Aa 6yAe OAroBopan
onaKo, KaKo BiisMapK skcjih. A KaA 6h ao^ho TeMnopaany BjiacT
KaepiiKajiij,n neke HHKaKo Aa pasyMHJy, Aa nana ne 611 6110 cjio-

6oAaH. Ohii cy nnaK to.ihko sacaiijenjbenH A.a Beae: neKa 6yAe

mra My Aparo, caMO Aa Ao6iijeMO KOMaAiik 3eM.T>e!

,.E[Taanja ce" HacTaB.i>a Diritto „Ha.ia3ii npeA HanejinMa,

Koje je ycTanoBnaa y 3aK0Hy o rapaHTiijaMa. Ha.iasn ce npeA
Aora^aJHMa y IBeManKOJ, y Kojnjena je TaKo^ep jeAHO BejiHKO
na^ejio: cyBepenocT rpa^ancKor CTajiesKa. Obo Apyro nanejio 3a-
jeAHH'tiKO je H PiTajinjn, a y H.eMy 611 HTajinja Mor.ia Aa iiMa
se^inKO nojbe 3a paA. Bn xokcTe, Aa Bac nana ne spnje^a a xo-
keTe Aa Bpnje^a nac h Aa nac vnponamliyje. Oho, hlto Bns^iapic
6paHii y IBeMa^Koj, Mopa.Mo mh Aa (JpaniiMO y HTajiiiJH. KaA b©-
auKii KaHii,eaap xoke, Aa nana 6yAe oAroBopan, mu ne C3iiijeMO,
^E.10 XVIII 17
 V

258 A >'' .^

a Aa He sKejiiiMO to iicto. Jep, aKo nancTBo npajoTii IteMa'iKoj,

HCTO, a M05K;i,a H BHine. npiijeTH ii HTajinjii.

„!3a Hac Mopa 6uth rjiaBHii npo6jieM: HaHii cpe^CTBO ko- ,

JHJeM lie ce ycTaHOBirnioAroBopnocT nanHHa, ^a ce ne yHiiniTe

Ha^GJia namer Hapo^Hor avHBOTa h name Hapo^HOCHe Heo;i,Biic-
HOCTii. a m fl,B. ce OHjBa Hanejio cyBepeHCTBa rpa^^ancKor CTa^ieiKa.
Osaj ]e npo6.ieM TeacaK, ajiii je ^ocTojaH Mo;];epHiijex BpeMOHa;
^ocTojaH je BejiiiKor yna Kami^ejiapcKor ii hobg HTa.iHJe, aKO osa
xoke Aa ce ii H>e3HHa 6pojii y ceiijeTy HHTe./iHreHi^HJe.
„Ajiu y TOMB iiivia h Apyra CTpana. Ta je CTpana TTorii6eji>Ha
II MOJKG MHoro Aa oiuTeTH HTa.iujy.
^Bes nKaKBor oKOJiiitneifca ,seh yBJepenii ^a ;i,o6po bh^umo, nii-
TaMO, KOJiHKO MiiJiHMeTapa Mosra iiMajy ohh. kojh obo hb Bii^e
H HB pasyMHJy, a mhcjib ;],a Mory Bjia^aTH, ne caaio hb ^tpsKehn
CB BB-TiiiKor KaHij,ejiapa. iiero ii npoTHB iBBra, rjiBAajytiH na H>e-
roBB HBnpHJaTBeZbB, Kojii HHJBcy II HBke 6nTii namii Haj6o.Mi
npujaTejBH? y KpaTKo: qia^i £e ce to nuTarbe imjeiiiuTu cmioh-ho
ca Mtujiujom, iiAu £e ce pujemuTn npoTiie IlTCiAuje ! Xoke jui to
Hajnocjiiije pasyMJBTii
„Hb MO^avB Aa ClyAe 6iipaiBa nsMQ^y ^ii.ieMe: ii.iii cbb kom-
npoMHTOBaTij, PMH CBB fl,o6ivru. KaByp Hiije noTpeoiiT, fl^a ce o;;-
jiyHHO, aKO cy join na BpiijeMe, o^-^y^e ohiijbm iiyTBM, Kojii HaM
JB HaJ3roAHHJii npoy^aBajyiiii iio;i,po6Ho name npiijniKe." .

Ya OBO puMCKor jiiiCTa, npomio ce rjiac o Moryh-

nucaifce
HOCTii, Aa 6h BusMap Morao nocjiaTH KOHcyjiTH noTy, kojom no-
suBjbG HTajiHJy, ^a sajeAHO ca ;;pyrnJBM bbjihkhjbm CHJiaivia ypB;i,u
naniiHCKO niiTaiBe. To JB bbjiiikom ;;HJBJiy inTaMne ^ajio join Biiuie
pasjiora, ^a ^oKasyje KaKo JB iiBonxo^na ;];p';KaBHa KopiiCT, ji,a
MTajinja yrjiaBii caeBS ca AyCTpo-yrapcKOM ri ca EbBMa^KOM. Biia-
MapK HiiJB nocjiao HiiKaKBB HOTB. CJBTHO CB, Aa 6ii TiiJBM Morao
^a pa3;;pa5Kn iiTajiiijaHCKo jaBHO MHnjeite, a ;i,a y tom cjiy^ajy
HTaJIIljaHCKO MIIHHCTapCTBO HB 6ll MOIMO /l,a ce O^.iy^H OHaKO.
KaKO je on ji^bjiho. C Tora JB iBBManKa iiiTaMiia HBHa^HO nocTa.ia
MHoro npiijaTHiija npena PiTaaiijii. BBpjiHHCKa Kreuz-Zeitung o^Ma
JB iisjaBHJia, ^a cb, iiCTima, bbjihkb chjib AoroBapajy, KaKo 6ii
•CB pnJBiniiJio naniiHCKo niiTaibB na ochobh MB^yHapo^Hor iipasa,

ajiH Aa cy th AoroBopu tbk OTnonBTii. Cbb ocrajio HiiJBcy Apyro,

Hero ballons (V essal.
 y^BOJHU n TPOJHH (ABES 259

Kao niTO je niicao Taj 6ep.iiiHCKn jihct, iicto cy nHca.iii h

H>eroEH rjrasHiijn ;i,pyroBii.

Mei^yTujeM ce npii6aiia:aBaaa HOBa, 1882. roAHHa. Ha CBe-

^aHOM npiiMaiby o hoboj toahhh, AenyTaij,HJii KOMope peKao je
HTajiHJaHCKH Kpa^i., KaKO je cpetan iuto ce najiasn y cpeAHHii
HapoAHujex npeACTaBHiiKa, jep noTnyna cjiora CBiijex (j)aKTopa
M05Ke ^a HaABaa^a cbc noTeniKoke. „y nameM pa^y" peKao je
Kpa.Tj, „M02KeMo Aa naii^eivio na noTeniKohe, aaii he naM ona
cjiora 6hth AOBO.i>Ha, ^a nx Ha/i.B-iaAaMO. FAaeHo je 4a ^ona-
.wf'MO, c Mv xofiCMo V jj ndupuje/i 4a 6y4eM0 locuo/iapu y ceo-

Joj Kyfiu.""

Obo jbeKOJiiiKO Kpa.T>eBiijex piije^H y^Hite.TO je BejiiiKH

yTHcaK. OBe ce i)uje^ii ocoKo.iiiae MankuHii-a, Te je 10. ja-

Hvapa 1882. iiTa.iiijaHCKOM nocaaniiKy y Bepjnmy nocaao HOTy,
Koja je onopo niicana. CaAp^i^aj re hotc MoiKeMO Aa Aone-
ceMO no MiiaanCKOM jiircTy Secolo^ Kojii je iiHAiiCKpeij,iijoM AO-
iiiao AO H>e :

„MaHhuHii-eBa Hoxa oalU. janvapa no3UB.i>e ce na iispii-

^HTe paHHJe Hsjase iiTaaiijaHCKOM nocaanHKy y BepaHHy y hoth
OA 26. AeKeM6pa, Aa HiiKaKBO iiTaaiijaHCKo MHHHCTapcTBO Koje
6u,-io CTpaHKe ne 611 HiiKaAa AonycTiiao, Aa ce CTpane cii.ie h
HaJMaae yMujemajy y niiTaifce, KOJe HTaaiija CMaTpa Aa je ibe-
3IIHO yHyTpaLiJK>e, a Aa noaasii oa napoAHor cyBepenCTBa.
,,KaA ^u ce eaMO 11 jeAHOM AonycTH.io, Aa ce CTpana Ap-
tacaBa yMema y cjihhho niixaifce, TeuiKO 611 611J10 sa 6yAyiiH0CT.
To 611 6110 HenpiijaTaH npei],eAeHC. a HTa.inja. yBJepena o cbo-
jeM npasy, ne Moraa Aa npncTane na TaKaB noCTynaix. PlTa-
611

.inja, Koja je Aanac yjeAUHjena, Koja je jaKa ca TpnAeceT miijih-

OHa CTaHOBHHKa. cjeha ce Ko.inKO je nyTa nana 6ho yspoKOM, Aa

cy ce CTpane cnae yamjemaae v mesHHa ynyTpamifea nuTama.
Ona neke AonycTUTu. Aa ce nonoBU CTapa ncTopnja. y hoth ce
Ha Aa..i>e. Ka:;Ke, Aa 611 obo CTpaHO MHJeuiaH.e 6njio norH6ejbHo
H niTeTHo n canoivie nanu, jep 6h ce c Tora yspyjao npoTHB
H>era napoAHOcnn nTa.iHJaHCKH ocjefeaj.
,,MuHHCTp7 je MHeio. niTO MOiKe Aa KOHCTaTyje no iteKujeM
pnje^HMa Be.iHKora Kani^ejiapa, Aa aeMaHKa BJiaAa ne naivijepaBa
Aa ce ynaeTe y to nnTaae, jep no pnje^nivia nTaanjancKor no-
caanoKa y Bepanny nsraeAa, Aa ce K>eMy ^nmu, Aa BeauKn Kan-
2<30 A K .1

i^ejiap na nanHHCKO niiTame, iiMajyhn npe^i; OHHMa yny-

rjie^a
TpaniH>e noTeiuKofee CBoje BJia;i,e h H>eMaqKor nap./iaMeHTa.
„MnHHCTap join KOHCTaTyje, ^a ce y cbhjgm npouijinjeai ah-
njioMaTCKHJeM HSBJeniTajiiMa iisMe^y IlTa./iHJe h HbeMaqKe najiaeH,
;i,o Aynie, Tpar 2Ke.7bH iteMa^Ke BJia;i,e, ^a nana nocTane uito
BHUie o^roBopaH, ajin y tomg neMa hh hs ^aJieKa noMHCJin, ;i,a

ce noBpnje^e cysepeHCKa npasa HTajiujaHCKor Hapo^a.

„HoTa roBopn o HeMoryhnoCTH, nana no^e ns PnMa.
jj,a

HTajiHJa 6h jKajinjia Taj oj^jiaaaK, ajin 6h ra h noniTOBajia.

HcnpaTHjia 6ii nany cbhjgm onnjeM nonaCTHMa, Koje ra n^y no
BaKony o rapanTHJaMa. Ajih nana, o;i.jia3efeH y CTpany ;i,p5KaBy,
He 6h HMao hh CBOjer seMJbnniTa, hh cyBepencKPijex rapanTHJa,
HH ocTajiHJex TOMe CKon^aniijex noBJiacTHD,a, Te 6h caMHJeM th-
jeM Haj6ojbe noKasao, ^a ce cnnpHTvajiHa BjracT mojkc BpniHTH
noTnyno h h 6e3 TeMnopajine BjiacTH.
cjio6o;i,ho

„y HOTH KaKO nana y PniNiy yjivHBa noTnyny

ce AOKasyje,
cjio6o;i,y h kbko je o6e36HJe^eH. IIo;;cjeka ce na cjezi,HHL],e, Koje

cy ce MHpHO Ap^ajie y BaTHKany h hhjh MHp HHJe hhko hh no-

Kyniao ^a nopcMeTH. CnoMiiH>y ce pasne CBenane n,epeMOHHJe h
pasHa xo;i;otiani}ia. npn KojiijeMa cy ce hiththjih xoAO^acHHii,H,
KOJH cy HnaK na sjio ynoTpe6jbaBajiH rocTonpHMCTBO.
„inTa ce TH^ie iviHTHHra npoTHB nane, y hoth ce ncTH^e,
KaKO je Bjia/i,a ynoTpe6HJia CBy CBOJy Mofe, fl,a ce hh^hm He no-
spHJe^H saKOH o rapaHTiijaMa, a KOHCTaTyje, npHSHajyhn ^a cy
Te arHTai^HJe 6Hjie ca CBHJeivi noBpnine npHpo^e, h 6e3 HKaKBH-
jex noniji>eAHi],a, KaKo je ^yjKHOCT cjio6o^hoj B.ia^n ^a nouiTyje
u MHHijbeHje MaH>HHe y Hapo^y-
„IIcKjbyHyje h o^^nja o;i;jiynHO CBaKy n naj^ajby nnoTesy,
Aa HCKpeHHJeM h ja^ieM npH6.TH5KeH»y HTajinje IteMaHKOJ Koje ,

6h 6h.jio KopiiCHo n HHTepecHMa h sKejtaMa Asajy Hapo;i,a n

/i;BHJy Bjia^a, Mopa ji,a ovAe ocHOBa ujiu noinjBe^ima Ma n naj-
MaiF>a npoMJena na niTeT}^ yHyTpaniH>e HTajiHJaHCKe cjiouo^e.
Ka;ii 6h nan ce no^ TnjeM ysjcTHTa noHVAHJio npHJaTe..i>CTB0 h

caBes, HTTJe^Ha HTa.iHJaHCKa BJia^a ne 6h na to npncTajia.

MiiHiiCTap MHC..1H H AOKa3yje, ^a npHJaTe.i>CTBo h caBes Ai^ajy
BeauKHJex ;i,pvKaBa ne Mopajy ^a sasHce o/i, yHyTpanimiijex, h
aKo HejeAHaKiijex, Mei^yco^HHJex o;;HOca.
 ABOJHII U TPOJHH CA»E3 261

,,HoTa saBpiiiyje ^pyrHJeM MHCJiiiMa y obom CMHCJiy. hoshb-

jhyhn nocjiaHHKa, ^a hx HMa na yMy, Ka^i, ce o tomc noBe;i,e
pHJe^i KO^i, BJia;i,e, koa Koje je aKpe;i;HTOBaH."
Ka^ je o6jewTo^aH>eH ca^pjKaj obg hotb, Be^iHKii ce KaHu,e-
jiap jaKO yspyjao. HnaK je UMao Be.iHKor HHTepeca, ;i,a o6e36ii-
jeAU IteMa^Koj npnjaTejbCTBo HTa.iiije. TaAa My je 6hjio ao-
BOJbHO, niTo je iiTaaHJaHCKH MHHHCTap cno.i>ainifcHJex nocjioBa
npusHao, Aa 6h npii6jiii3KeH>e Morjio 611T11 KopiiCHo h HHTepe-
CHMa II jKejbaaia A^ajy napoAa h ABiijy B.iaAa. Hiije hh naj-
Maibe cyMifcao, a^ ^^ caBes. y naJKpake Bpeine 6iith roTOBa
«iHH»eHima.
4-p ;^v4EKC. \Ad. Mhtpobh'R

(HacTaBHhe ce)
 TPIHTE .tyjlCKHX TAUITHHA
POMAH BE3 jyHAKA

HAnilCAO

BHt/bEM Mekhhc Tekepe

nPEBO^ CA EHFJIECKOr

— HACTABAK —

XIV r,/lABA
Mhc Kpojieosa y cbojcm ^oiny.

y TO BpeMG HGKaKO jes^H^a cy nyTHiiqKa koah Ka je;;HOJ cnpexHoj, .le-

nora Kpoja Kyku y HapK-AeHy. Ha ko^ickum BpaTaou,iiMa 6ii.iu cy HacAe4-

HuqKH rp6oBH, a nope^ KO^iijama, qoBGKa Kpynea ii 3a40B0.i.Ha ce^e^a je
HeKa Heaa^oBO^na aiencKa npiwiiKa ca aeyienim Be^iOM n yKOBpHennM qy-
nepi^HMa na qe^y. To cy 6n^a KO^ia Hauie ciape no3HaHuii,e Mhc Kpo^eoBe,
Koja ce Bpafea^a H3 XeMnmepa. IlpoaopH cy Ha KO^HMa 6n./in saxBopeHH.
FojaaHO nceio, hujh cy jesHK n iviaBa Bupejin ca^ na jgaehm ca^ aa jtpy-
THM BpaTaon,nMa , .leHiame iviaBOM na KOiieHnMa one Hesa^OBOJBHe jKencKe
npHAHKG. Ka^ cxa^ome KO.ia nsnece ce U3 ilhx HHxaB ^eaas ma^OBa no-
Moty pa3Hnx c^yry n je^ee MJia^e ^eeoJEe, KOJa je iim^a sa obom fomujiom
04 orpxa^a. Y xom je ^eaKy 6n^a Mnc KpoaeoBa, Kojy o^Max o^neme rope,
jiexyrae y KpeBCX y je/i,Hoj xonjioj co6h, Kao 3a doyiecHOKa y^enienoj. O^ome
no aenora ^eKapa u je^Hora n 4pyrora. Obh ^o^oine nocaBexoiiaiue ce, pe-
nenxe nanncame n o^ome. M^a^a 4pyrapuu,a Mnc Kpo.ieoBa no CBpmenoM
nper.ie^v yi^e n 4o6n ynycxBa n y^ecn xe aHxn<MorncxuiiKe jieKapnje, Koje
cy uponucane 6a^e.
Cyxpa 4aH ^ojaxa rap^njcKii Kanexan Kpojie h3 Hajxcopu^ia U3 .loropa,
n aeroB Bpanao; xpynKame necxpnv^bHBO no c^ann npe^ BpaxHMa 6oAecHe
xexKe BeroBe. On ce 6ph/KJBhbo pacnnxa o cxaay KbenoM. Bh./10 je ^ocxa
 TPHxIIUITE .LVTtCKIIX TAniTIIHA •
263

p;i3Jora 3a cipaxoBaite. Oh nat^e H>eHy ;;eBOJKy (oey Ho.ia^OBO.LHy) neooii'iHO

o'laJHv II TyjKHy. IfceHy pasdnopiiry, Mue BpiircoBy, ca oiima iiyauM cy3a

y ca.ioHy caMy. Oaa ce iio»typii./ia aMO qyjyhii ^a joj je npiijaTe.i)ni],a c^n6a.
Oea je xie^a 4a no.ieiH nocTe.1.11 aenoj, OHoj iioctg^m, Kojy je ona TO.inKO
rryia HaMeinTa./ia, 3a aeHora npel^ainBera 6o.iOBaH,a, a.iii joj hiicv ;^onycTii-

aii 4a y^e y aeHy co6y. .leKOBe joj 4aje neKa cipaHKnaa, HGKa rnycHa Miic...
TV joj npiiqaae npeKiuoiue cyse u ona ysir CBOje yi],Be.LeHe ocehaje 11 CBOJ
MpmaBii upiiGHii Hocut y CBOJy i^enny Maxpauy.
Ho pacxyHieHoj couapnu;ii jaBii Po^eH Kpo.ie sa CBoj ^o-iasaK , 11 HOBa
Apyrapnu,a Mnc KpojicoBa cnljG 113 oo.iecHiiqKe co6e CKaKyKyliE, Meiy CBOJy
Ma.iy pvKy y fteroBy, Ka^ joj oh npH^e pa,;ocTaH uito he ce cacxaxii , no-
iue,^a npespiiBO na y3BeH.eny BpurcoBy u noBe^e jua^^ora rapAucKora 0'I>h-

uiipa 40.ie y onycTe^iy xpnesapnjy, r^e cy ce npet^e to.iukh cjajmi pyqKOBii

,;aBajiii.

Ty cy H)iix ^^Boje je4H0 ^ecexaK Miiuyxa roBOpn.iu 6e3 cynae 6o.ie-

cxii Jiaiope 6o.iecHnii,e Ha ropBBM 6ojy, Ka^vnpn Kpajy xor pa3roBopa ou
/KiiBo 3a3B0Hii 11 xox qaca y^e Bo^4 K.i.yqap Mnc Kpeo^OBe (kojh je c^y-
qaJHO 3a Behiuie onora pa3roBopa luipiio Kpo3 oxBop sa K^yq). KanexaH je
H3.ia3ehn ynpc/xao upKOBe, iioneo ce Ha BpaHua, koju je Konao Horaiia no
cjiaMH, qeiiy cy ce ^iiBn^a 4eu,a na coKaKy. Oh sar^ie^a y npo3op na xpne-
3apiijn ynpaB.'Lajyhn KoaeM, Kojii ce iisBujao n noxcKaKHBao; 3a je^an xpe-
HyxaK ce Morjia Eii^exn na nposopy HCKa M.ia;ia npii.inKa na je OH^a ne- ,

cxa^e, 6e3 cysiae je oxnm.ia rope 4a nacxaBii CBOjy o^any AyaiHocT.

3a aiHBO MH je qy^o: ko he to 6uth xa Mjia^a npiuHKa ? Te Beqepn
ode^OBa.ie cy y Tpne3apnju ^Be anqnocxn, Ka;^ je y co6y CBoje ra34apni],e
iipoAP^ii Mnc <lJepKeflOBa n npoMysa.ia ce Kpo3 tty 3a ocycxBa Hose Ha^-
r.ie^aqnue, ,t,ok noc^e,T,H)a n Mnc BpurcoBa cel^axy 3a cbojhm orpoMHHM
OUCAOM.
BpnrcoBa je noxpecena /^a je je^^Ba Mor^ia no Kojy
6H.ia xo/inKO
Mpsy y ycxa cnycxnxn. Ona M.iat^a je ceKna nn^iehnny xaKO C.10604HO n xaKO
r.iacHO 3axpaatii.ia coc ca jajuiia, koju je ono CJiyqaJHO npe^ Mnc Bpnrco-
BOM, ^a je OBa hohobo ^oon^a xncxepnqne npnna^e.
— BOvte 611 6uA0 ^a ^axe Mnc BpnrcoBOJ qauiy Bnna —
peqe ouo
.ini;e r. Bo-i^y K.i.yqapy. Oh yqiinn laKO. MaximajHO ^oxBaxn BpnrcoBa
qaniy, nonn je Ha je^annyx, jom jg^hom 3ajen,a, n oxnoqe ce nrpaxn ca nn-
.lexoM Ha CBOJCM xaanpy.
— MncjiuM 4a 6u Hac ABOJe Mor.ioyc.iy/KHxn je^HO^pyro n (ie3 yqxnBe
yc.iyre r. Boji^OBe, —
peqe ona .inqnocx osSu.lho h y.i>y;^HO. — V. Bo.iAe,
aKO HaM ycxpe6axe, sBonuhejio.
Oh cn^e n ycnyx ce Bpjio ney^ty^HO n3;^pa na HeBunora .laKeja , cbo-
jera noxquaenora.
— Bam je rpexoxa mxo bu xy cxsap xaKO 036n.!bHO y3nMaxe, Mnc Bpnr
coBa — pehuhe ona M^a^a ^BBOJna Mnpno, o.iaKO n capKacxnqno.
264 4 E -^1

— Moja MH.ia npujaTe./bHij;a laKO o6o^e^a , na He— e— e— he 4a Me

Bii^H — ryiuH^a ce 04 oSnoBibeHe mykc ii 6oAa, BpiircoBa.
—
Ta OHa BHJe hh xaKO 6oiecHa. yTemiiTe ce ^para Mhc BpiircoBU.
Ilpeje^a ce caMO, uHumia Biiiue. Ca^ joj jeMHoro Oo^e. y6p30 he joj oiini
cacBHM 4o6po. tby cy ypHuca^e niijaBime 11 Me^nUHHe, a^n he ce ona 6p30
onopaBUTH. yTemuxe ce, moafim eac, ysMHie join Kojy qaiuy Bima.
11

— A.aii lUTO, uiTO Me Hiije le^a bhagtii — 6pn3Hy OHa onei. — 0,

MaTH^^a, Maxiw^a, ^Ba^eccT u xpn ro^HHe mo^octh, na ca^ laKo! Ax ja^-
TaKO ^111 ce c to6om nocryna?
Ha, ja^Ha Apa6e.ia!
— He n^aqnie to^hko, ja^na Apa6e^a — peie ona /i,pyra (oriei onaKO
<)e36pHavHo) — OHa nehe ,;a sac Bu^n cawo saio, iuto bc^h ^a je bii He
Me^axe Kao ja. MeHH ce, exo, ca^ hb ce^H iie^y Hoh. Ja xo ycxynaM 4pa-
roBo^HO Bana.
—
Ta sap HucaM xo^uice ro^nne ja npece^e^a noKpaj one nocxe^e —
peqe Apadeaa a ca^ — —
—
Ca^ OHa Be^u 4a xo quHu Apyru neKO. TaKO je xo koa ciia6a CBexa,
H Mopa My ce me^axii Kpo3 npcxe. M^hm boj 6\^e 4o6po, ja hy uhu.
— HuKa4, HHKa/i — noBHKa Apa6e^a, na cxa^e cn./iHO y^ncaxu mii-

poc n3 cxaKaou,exa.
~ HuKa^ joj Hehe 6hxii 4o6po, n^n nnKa^ nehy ja oxnhn, Mnc Bpur-
€0Ba —
peye OHa 4pyra onex xaKO naasHBajyhe. Hx, H»oj he 6hih oojbe —
Kpo3 Hexpnaecx ^ana, Ka^ ja Mopa^neM naaa^ cbojhm yqeHnu,aMa y Kpa.'i.H
qan Kpo^e, n anxoBOJ MaxepH, Koja cxo nyia rope cxoJH nero nama npii-
jaxe^Hu,a. HcMOJxe m
BaM je na Mene KpnBO, Mhc BpnrcoBa. Ja caM cnpo-
xuu,a 6e3 nr^e HKora, h 6e3 nje^ne 3^e homucjik. He xpajKHM ja 4a Bac
aanennM y 6iiaroBo^eH>y Mnc Kpo^eoBe. Ona he Mene 3a6opaBnxn mm ce
MaKHeM, a BaMa je 04 xo-iinKO BpcMena o^aHa. 4^jxe mh Majio Buna ]\Inc
BpurcoBa, na Gy^nno npnjaxeJbn. By^nxe VBepenH, 4a mchh xpe6a caMO
JipHJaxe^a.
IIoMnp^uBa n MeKora cpu,a BpnrcoBa hyxehn npyaiu joj pyny, a^n 6am
36or CBera xora ocexn Bp^o xeuiKo oxna4HumxBO CBojc npHJaxe^HU,e n rpKO.
rpKO jename 36or necxa^Hocxn CBOJe Maxnj^e. Ho o6e4y, no caxaxa 40u,Hnjp.
Mhc PeBCKa fcBHMa na ly^o, xaKO ce 3Ba^a ona KOJy cmo mu ^OB^e 3Bajiu
„0H0 .iuu,e**) 046 onex rope Ka CBOJeMy 6ojiecHnKy y co6y, n3 Kojenajyqxn-
Biije oxnpaxn rl^y «l»opKeHOBy peiHMa: — XBa.ia BaM, rl^o <[>opKeBOBa nixo
cxe ce noxpy4njiH. KaKO cxe caMO bh xo Heaiuo ypa4fiJiHl Ja hy 3a3B0Hiixji
aiio MH nixo ycxpeoa. Xsa^a BaM!
no6ecHe^a 04 capcBHOBafta cnl^e 40.ie rt^a ^opKenoBa, xe nocxa4e joui
onacHujOM, mxo je Mopa^a cBe xo joui n iiporyxaxH.
4a .an je xo 6ec 6no mxo oxBopn Bpaxa aa caAony Ka4 rl>a «^opKe-
eoBa cn^e? He. To nx Kpa40M oxBopu pyKa BpnrcoBe. BpiircoBa je npe/Ka-
.la, M^y^a je ksko xpecKajy xamnpn 40K «I>opKeHOBa cujiasn h 3Beqe KamnKe,

Koje HenaJK.i.HBO uocn oaa.

 TPaJHIUTE ^y^i.CKiIX TAIUTIIHA 265

*J»opKeHOBa? KaKO je laMO? — peie BpJircoBu oea y^e.

Kiiji,

— O4 i],pH.nma Ha ropuma — pene joj ona Bpietiii r.aaBOM.

— Ha 3ap joj HHJe 6ojbe?
— Ta caMO je^HOM ii nporoBopn./ia, Ka,^ cem je saniiTa.ia: oceka ah
je

M joj je niTO .laKiue,na mii Kaaajia: je3HK r.aynii 3a syue! Ox, Mnc Bpur-
coBa, HUKa/i HHcaM MHciujia ,^a hy ^o^KOBein ii raj ;^a^.
II oneT JiuHyrae cv3e.

— Ajia KaKBO je to ly^o, la Miic LUapnoBa? JMenii hii Ha yji HHJe

na^aAO, aok caM ce npoBO^n.ia y e^eraHTHOM ;T,0My mojhx iictiihckux npii-
jaxeJba uacnora .lajoHe.ia /l,^.iaMepa u iberoBe .i.y6a3He .le^H, ^a fcy nsry-
6etu CBOJe MecTO y ocokajujia Moje AP^n'e, Moje 3ancTa naj^paiKe npnjaxe-
,?bime MaTUA^el

Kao DiTO ce bhah no jesuKy Miic BpnrcoBe ona je Cuasl Jinxepap-

Hora H ceHTHMeHiajiHora KOBa. Oea je HeKa^a 6uA'd iia^ajia ii je^ny CBecKy
necasia „C.iaByjcK0 npiuKC/bKaBaiBe** npeTn^aTOM. —
— Mhc BpHrcoBa. OBa iix je ^eBOJKa OMat)HJa.ia — peie joj <PopKeHOBa.
— ^a je CMeo 04 cecxpe, He 6h je Cep IlnT nycino 4a H^e. rocnot)aBjyTnHnna,
nona^uja, hcto xaKO nomamaBiua, hh 4a ce o,T,MaKHe 04 H.e. Kaneian a\-
4yje 3a h>om. Onaj ciapuju cipauiHO .lydoMopan. O4 Ka^ ce Muc Kpo^eoBa
pa36oae.ia ne Tpnii HHKora iiopeA ce6e 40 Muc llIapnoBy. lie 3HaM hu 3a-
niTo HII KponiTO. Mhcaiim 4a nx je cbc onHUHH.ia neiHM.
Te npoBe^e PeseKa y HenpeciaHOM 64eH.y na^ Mhc Kpo.ieBOM.
Hoiiii

H^yfce je hoKh Maiopa ,T,eB0JKa cnaBa.ia xaKO Ao6po, 4a je 3a PeBeKV ocxajo

HCKO-inKO ^acoBa yro4Ha 04M0pa na co3>ii y no4Hoavjy cBoje naxponece. y
(>p30 ce Mhc KpOAesa xojihko onopaBH, 4a je ce4eAa h c^axKO ce CMeja^a,
Ka4 joj je PeBeKa Bp./io Bepno HMHXOBa.ia KaKO Mhc BpurcoBa xyajH. Uahh
n HiOKaae Mnc BpnrcoBe, n KaKO ce 6pnme MapaMOM xaKO je Bepeo Miic
PeBena penpo4yKOBaAa, 4a ce Mhc Kpo^eoBa cacBHM pa3Bece.iH, xe cy ce
AeKapn 3a4D3Hj:H, Ka4 cy je nocexiiJin, jep cy 3Ea.Au: 4a ce cxpaxoxa 6oja.ia
ClipXH, 1UM 6n joj UITO n03./lH.10.

KanexaH Kpo.ie n 4o6HJao 04 Mnc PeBewe

CflaKora je 4aHa 40.ia3H0
H3BemTaje cxaay 34paB.i.a iberoBe xexKe, a obo je HaHpe40BaA0 xaKo 6p3o
4a je ja4Ha BpnrcoBa 6H.ia nymxena 4a Bn4n CBOJy naxponecy. HeKa ocex-
^HBa cpu,a 3aMiic4e casio xe ceHxnMenxa.ine 4eB0JKe KaKO ce ryme 04 oce-
taja npn anxoBOM 4npyi»nBy cacxanKV.
Mnc KpoACBa je BO^eyia 4a Bn4H Mnc BpnrcoBv mxo paHHJe, PeseKa
je H.y npe4 h.om casiOM npo4yKOBa.ia xaKO osfiu^no, 4a y4B0JH 3annM./bHBocx
TOMy y oqnMa Rene naxponece.
YspoK, Kojn je naRVKao ony c-ia6ocx na Mnc Kpo.ieoBy, ca lera je
Mopa^ia ocxaBHXU n 6paxoBy Kyhy, (5ho je xaKO nepoManxnqaH, 4a ce je4Ba
CMC n xypnxii y OBaKO <i>nny n cenxnMeuxa.iuy npnnoBexKy. KaKo 611 CMe.iii
H noMHCinxn 4a ce HeKO neiKno jixCHCKO cxBopeae, Koje ce Kpete y 04^11-
^HOM 4pymxBy, 4a ce xaKO je4H0 cxBopeae xo.ihko npeje4e n npennje, h 4a
266 4 E .1

je TO.aiiKO noje^o 04 MopcKora paKa y AOMy Bjyxa Kpo-ie, ^a je ca

cyne
Tora iiocxa^o Hepacno^oiKeeo, mio je caMO npiiiiiiciiBaia Mar.ioBniy BpeMeny"'^
A.an je 3^0 npii^om^o xaKO 6p30, 4a je MaTiu^a, no peqniwa qacHora Bjyra
Kpojie, 6iiJia Rp.ao oiiisy 4a „36ai],ii niioqe". Y nor.ie4y na TecxaMeHaT ue.ia
je <i>aMiuiija rposnriqaBO oneKiiBaja, a Po4eH Kpo.ie je Befe miicjiho 4a cy
My y i^eny qoxp4ecex XHcyta 4)yHaxa, npe Hero oxnoiee .aoe40HCKa ceaoHa.
Cxapnjii My 6pax Befe joj nociao ono Hajo4a6paHiije npii4HKe, 4a je npu-

npeMH 3a iipoMeny OBora TpjKnuixa Tamxima 11 ITapK ,/lena ca ohiim CBexoM.

A.iH Ha BpeMe irosBan HeKH Ba^an .aeKap ns CayxeMnxeHa iio6e4ii paKa,
xnito Ko6Hora no i*y, n xo^hko je onopaBn, 4a ce MOMa Bpaxnxu y ^oh40ii.
Bapoeex nnje Morao caKpnxn: ko^hko ra je Haje4H0 xaj npenpex na 6o^T>e.
4oK ce 04 nocxe^te Mnc Kpo.aeoBe hhko Huje nn Mnu,ao, n 40K ce 04
napoxncKe Kyfce pe40BH0 cjia.ao sa Becxii aenoM cxaftv 3a 04aHe joj cpo4.
HHKe y Hcxoj, y 4pyroM je 4e^y KyLe 6n.aa 6oHa, npe6oHa 4pyra, .le4ii
Kpo.ae Ha Kojy hh r.aaBe nnje ocBpxao ^o6pn .aenap je caMO Maxnyo ivaa
BOM Ka4 je npeMe4ao, a na xy je BH3Hxy npncxao- Cep flnx caMO 3axo nixo
HHJe Kouixa^a nn Kpuiene nape n noc^e xora ona ocxa4e y xoj coon 4;^
HaMH caMa, n aoj cy ce xojinKO 6piiHyjin, Ko.anKO n KaKBOM KopoBy
y napKy.
Mjia4e yqeHHU,e nnixexurae mhofo y HeouieTteHUM noynaMa itnxoBe Mnc
UJapnoBe Koja je 6Hwaa xo^hko npe4aHa 4a4u.i>a Mnc Kpo.aeoBOJ, 4a osa
nnje xxeia ysHMaxn Me4nii;iiHe hh na qnje 4pyre pyKe, 40 H3 mene. Mnoro
npe no.aacKa 3a ./I0H40H $opKenoBa je 6n^a ^aqena na cxpany. Osa Bepaa
npaxnxe^Ka nauiJia je acajiocne yxexe npn noBpaxKy y xom, mxo je xy
copxy capeBftHBOcxn M0pa.aa cnociixn n Mnc BpnrcoBa ca neBepnora no-
cxynaaa Kao n ca JtOM.
Ha paiyH 6o^ecxH CBOje xexKe, 4o6n Kanexan Kpo.ae npo4yrKeH.e 04-
cycxBa, n ocxa4e no 4y;KHacxn 40Ma. Bno je pe40BQ0 y npe4Co6yBy CBOJe
xexKe. (Bo.aecHnu.a je .aeacaia y Hajy4o6HHJoj cnaBahoj co6h, y KOJy ce y.aasn
Kp03 MaiiH n^aaBn cajion). Oxau; ra je vbck xy 3axnuao; H.an Ma Kaico no.aa-
raHO cnjia3no oh, Morao je 6Hxn yBepen, 4a fee ce o'leBa Bpaxa oxBopnxn, n
4a te ce oxy4a yiiasaxn xnjencKO .anue cxapora ijeHxeyiMCHa. Blxa ^an xo
HaroHH je4Hora 4a npejKn 4pyrora? Be3 cyMfte KaKBO n^aeMennxo pnBa.an-
caH>e: ko fee 6nxn najKJbnBnjn npeMa mhjioj hm 6ojiecHHu,n y najoo.Loj co6n
3a cnaBaae. PcBCKa je o6nqHO n3^aa3n.aa n xemii.aa nx o6ojiiu,y, n^n, 6ojbe
jom cBaKora A
o6a qacna ijeHxe^aMeHa oejaxy Kao na /KapaBnu;n 3a
3a ce6e.
caonnixeFfcHMa 04 xora Majiora noBep.a>nBora BecanKa 4paroj hm 6o.aecHnn,n.
o6e4y, Ka4 je n ona cn^aaan^a na no qaca, 04p;KaBaAa je oaa Mnp
n3Me^y H>nx 4Bojnii,e. Ilocjie xora 611 u,e.ae Hoiin 6n.aa i^ope. Ka4 6h Po4eH
oonqnc o4Jnxao 40 c^ara^nmxa y Ma46epn, ocxaBJLajyiin CBora oi;a r. Xo-
pcKcy u pyaty ca B040M. Ona ce uaMyqnj.a xojnKo nope4 oo.aecHnqKe no-
cxe^e Mnc Kpo^ieoBe 3a qexpnaecx 4aHa, Kao hhko bch, a.an Kao 4a H>eHH
HepBu 6ejaxy 04 rBoat^a, u nnje joj ce nn no3HaBa^io 04 xo.anKora 64eH>a
nope4 6o^ecHmKe nocxe.i>e.
 :

TP/KllUITE .I>JV1,<-KIIX TAUITIIHA 267

3ii4yro iioc.ie Toni OHa Hiije HiiKOMy Ka^iiBajia: k.iko joj je 6u.ia xeniKa
AyavHOCT, KHKO JG oiua KU^e^tiiB 6o.iecniiK oea vK0Biija.H3a, Jiaiopa .igaii,
KaKO .tyxa, 6e3 CHii, ii ko.iiiko ce caMo cMpiii cxpamiiJia, u KaKO je no ^ui-
laBe 4pare nohu jei],a.ia y ^ejiiiainqHoj aroniijii aoor OHor Apyror CBexa, :3a

Kojii Hiije Hii 'lyxii xxe.ia, aok je sApaea 6iiJia.

^pare iiixaqiiii,e Moje ftiJia^e, ;3aMiicjiiixe caMOJKiiBy, HeMii.iocxiiBy, He-

aaxBa.iny, 6e36oatHy, 6e36pir<KHy, Maxopy ^eBOJKy, KaKO ce npeBiija y MyKaMa
II cxpaxy, na joni 6e3 B^acy.ta ! oaMUCiiiiH je, na ripe nero mxo ocxapiixe :

Jby6nTe, 11 iiojiuxe ce Bory I

HeyMopHOM je cxpn.iiiBomhy PeseKa 6ii.ia na^ nocxe.?bOM oBe OKope^e

^aiie. yjiaK^o joj unje Hiimxa, 11 Kao yMeiuny cxo.ioynpaBiixe.Ly VMeJia je
KopiiCHOM ce yiiiHirrii 3a CBe. Ilcnpma.ia je MHoro .lenux cxBapii ,;ou,uiije
Mhc KpojieoBOJ 6o.iecxii, cxBapii, ca Kojiix ce iteHOiisBemxaqeHO .111 ue
sapyjicHe^io. 3a BpeMe (5o.iecxii nuKa;^ Hiije 6ii.ia cp^iixa , yBOK Bo.ie^ia

•laKa caaa 11 6D^a yseK y cxaity 3acnaxu. TaKo je moimo 611x11 ^a na H>oj
niije 611.10 HII xpara o,i y.Mopa. .lime 611 joj ouaq caMO ueuiio 6Ae\)e, a ko-
xyp OKO OHiijy hciuxo xaMeujii, Hero 0611MHO. A^aii Ka^ ro,; 611 n.^iira^a 113

6o.iPCHn»iKe co6e, 6n.ia je yBCK HacMejana, CBe^Ka 11 'incxa, n yBeK xaKO .vibho
ii3r.ie;ia.ia y CBOjoj ciiaBaboj Kami 11 xa.iUHii, Kao 11 y HajyKvcnnjeM CBOjeM
BeMepiBeM o^e.iy.
TaKO je Miicjiiio KanexaH n o6ii.ia3iio je oko ae Kao ByK oko xopa. 11

Kpo3 H)eroBy Ae6e.iy kO/Kv iipo^p.ia je 6ii.ia cxpe.ia AjiopaBa. lllecx HeAe.i.a
o.iuaiiHe II H.era cy caBpuieao nooe^n-ie. Oh ce noBepno cxpimu y napo-
xucKOM AOMV, je^uHO Boj. Ona je c bum 36or xora cxayia 36njaxn ma.iy:
OHa je noH34a.i>e xo 3flajia, onoMHH)a.ia ra ;i,a na3n. Ha Kpajy Kpajesa caMa
ona onex npu3Ha;^e 4a je Ma^aa niapnoBa Bp.io cnoco6uo, mepexcKO, nocxo-
:

jano, yMiLtaxo, npocxo 11 nejKHO cxBopeae, /],a joj y EnoecKOJ neaia paBne.
ToBopHiia My je : ^a ne xpe6a 4a ce nrpa ca cbojum ocehajnMa npeMa aoj,
jep My xo xexica ne 6h HUKa4 onpocxnyia, jep je oaui n ay sanjiennjia Bena
HOMoliHnu,a, xe je BO.ae.ia Muc lIIapnoBy, Kao mxo 6n CBOjy Ktep. 4a Po^en
o,^e, o^e Hasa^ y CBOJ ecKa^poH u y cboJ noKBapenn .Ioh^oh, a 4a ce ne
nrpa ca ocefeajuMa cupoxe nanBHe ^eBoJKe.
llnaK ce mhoto nyxa xa 4o6pa
.le^ii ca'.Ka.iujia Ha rap^ucKora o<dh-

luipa, xe My 4a ce y bchom ^OMy cacxane ca Muc lllapnoBOM,

4a.ia npn.iuKe
n 4a 04axj.e mexa c bom, Kao mxo cmo Bu^e.iu. U3BecHu JbY/i,R a aieucKUBe,
Ka^ ce je^HOM 3a.i>y6e, u aKO Bii^e y^uuy, ryxajy je unaK, xe ce na 6p30
xBaxajy u ua cyBO H36aii,yjy. Po^en je ona3UO, ^a r-]^a BjyxHnuu,a u^e 6aui
Ha xo 4a ra OKyje Muc IIlapnoBOM. Huje 6uo 6o3Ha KaKO 6ucxap, a.aH je
6110 rpa^cKu qoBCK, u Bu^eo je HeKO.iuKo ceaoua. Kpo3 aeroB xyuu yM
ciijuy je^Ha ucnpa, Ka^ je je^HOM pa3roBapao ca r-^OM BjyxuHuu,OM, na My
oua peK.ia
— 3anaMXH Mojy peg, Po^ene, je^nora ^ana he xu PeBeKa no-
cxaxii P04.
 :

-.268 4 K .i

— K<aKaB poA- CHaxa, uixu yiii y I^eMS y H>y miJbn ? — iicniiTiiBao je

majietu ce o<i>iiii,up.

— Biime HeiuTO peqe — r-t>a BjyTUHim,a, a oko joj ceey.

— 3ap He OH ? Oh nete H.y yaeiu. Ta cTOKa Hiije hii ^ocTOJHa fte. Oh
ce sauionao y I^eny [UiinmeHKOBy.
— Bam Bu JbyA^ He BH^Hie ^a^e 04 Hoca. Bii cie Gy^a^acTa, c^eiia
CTBopeaa. /I,ecii jiu ce inxo Aeji,n Kpo^eBoj, Mac IlIapnoBa he Baai nociaxu
Mafeexa. Eto to Ban ce Moaie ^ecmn.
Po^en Kpo^e, EcKBajp, jaKO :iiBii3Hy y snaK 4a ra je xa Becx jaKO
iisHena^uja. O^pui^axn Hiije Morao. ^o6po je noanaBao cxapora i^eHxe^Mena
ii jom He CKpyny^03Hujera Maxopora... ajin oh ne ^OBpuiu peqenimy, nero
o^e KviiH ynpe^ajyfen cBoje 6pK0Be. u y6el>eH 4a je Hamao KJby^ sa xaJHe
v-})e BjyxnnnD,e.
— A^a je,3eBca mh, to pyatno mhcamo je Po^en —
Bp^o pyjKHO, —
Boro JoBO ! 3HaM saiie^o OBa /Kena xohe ^a ypniime ony ^eBOJKy, 4a ona
caMO He 6u ym^a y nopo^niiy Kao .le^H Kpo^ie.
^UM Hai>e PeBeKy cany, oh joj aeroBCKH cnpexHO npncMexny
ce onaKO
sa qenaae aeroBora oii,a oko Be. Ona npespHBO no^iiaie rjiaBy, sar^e^a ra
4o6po y o^H, na My peie
—
ITa .leno, pei],nMO 4a Me oh h 6oau. Ja snaM, n oh, u jom neKO.
Sap BU Kanexane Mnciuxe 4a ce ja H.era cxpamuM y HeMOJxe MHCinxn 4a
:

ja He Mory 4a SpannM CBOJy 'lacx caMa.

FoBopeliH TO H3r.1e4a.1a je Kao KaKsa Kpa.i.nu,a.

— Ila OHO ce pasyMe, a.in ce caMO naanxe, anaxe, to je cee — peie

6pKoyiipe4iiTe./b.

— /l,a He MHCAHTe 4a ce ueniTO cpaMHO cnpeMa — peqe ona, na n^iany.

— Ta, pasyMB ce, ^OJKe Moj, Mhc PeBeKa — ynaeTe ce TeuiKopeqnBH
KaBa.Lepncxa,
— Ji,^BU Muciuxe 4a ja ne ocefcaM CBOJ hohoc, saTO uito caM cu-
jiH

poTa, u niTO ra hh 6oraxH ne ocebajy. Mncjiuxe Aii bh 3a to uito caM :

CH}.0Ta, 4a HeMaM yMa, ocefeaja n lecTUTora BacnuTaaa, Kao bh n^ieMnJiH

H3 XeMHmepa ? Ja caM MoHTMopancu. Mhcjihtb jih 4a cy MoHTMOflpancn mTO
jiomuJH 04 'Kpo^iea ?

Ka4 6n Mnc PeBCKa 6H.ia y36y^eHa, h.iu lOHH^ia ajry3HJy Ha cBOje po-
^aKe HO MaTepu, ona 611 yBen Ma.10 sauocn^ia ua *paHu;ycKH, niTO je oco-
6nT0 4aBa.io 4paa£H 3B0HKy joj rjiacy.
— He, - npo4y;KH na4ajyiiu CBe Bunie y BaTpy — ja Mory 4a no4-
HOCUM yooiuTBO, a.iu He cpaMOxy ; 3anocxaB.i)aH)e, a.in ne yBpe4y, h xo
04 eac.
Ocetaju Ha4B.aa4ame n OHa Opu3Hy y n.aaq.
je
—
J\,o 6eca, oBaj, Muc IIIapnoBa, PeBena, 3eBca mu, ouaj, 4yuie mii,
He 6ux ja 3a xucyhy <i>yHaTa... CTanuTe PeseKa !

A.iu je ona 6u.ia OTum^ia. OTnm.ia je ca Muc Kpo.ieoBOM xora 4aHa

y inexBv . To je 6u.io y oqu aeuora no6o.i.eBaH>a. o6e4y ou^ia je He-
 Tl'iKlIlDTE .^.y^CKHX TAUITHHA 269'

ooinHO Bece.ia u ;KUBaxHa, a^ii niije xie^ia hii tasleq OKpenyTH ua aeaKe ii.

nparoBope hhtii na Hearpanna iipeK^iiftaita noHir.KeHora ii rjiynora rap^ncia.

Bop6y xe BpcTe, Koja ce vbgk Bo^n.ia na Ma^iiix iisJiaaaKa, ^oca^BO je
ji iipiiHaxn. r.iOMasHii KaBa^epiicia je TyneH cBe hobum ii hobhm nopa.suMa,
II CBe ce Bume 3ajby6^uBao.
/l,a ce caiio 6apoueT oj), Kpa.tuqimora Kpo.ie oojao u3ry6nTn
Hiije

Mecia y aaBeuiTaiBy CBoje cecxpe, ne 6n ou HUKaKO

^onycxno x^ ce ae-
roBC APi^re Kfeepiuue ^iiiuaBajy BaciiiiXHC 6^aroAaxu, Kojy je na^iiBa^a aa
ftiix HeoneiteHa iim ryBepnaHxa. Kyha je iteMy iia^e^a^a Kao nycxa 6e3 H>e,

xo.iiiKO ce yjie^a ^oABopiixii PcBCKa xaMO. llacMa ce Cep IIiixoBa nncy npe-
iiiiciiBa^a n nonpaB.i.a^a, Kftiire ce Hiicy Bo^iue. IIoc^obii oko Kyte ii rijia-

HOBii HanymxeHii. Cbc xo oxKa^^ wy je oxiimao Ma^u cenpexap iteroB. .'JaKO

je yBiuexu no ca,i,pacHHii h opxcrpa-i'iijii 6e36poJBHx niicaMa, Koje je
oiLio
OH H>oj c.iao, HaBa.i.yjyfei'. Ha H>y h sanoBe^ajylin joj ^a ce Bpaxu. CBaKH je
^an CKopo ^OHOCiio 04 6apoHera no je^Ho n^aheno nncMo, y KojeM ce 60-
ropa^^u.io BeKH ^a ce BpaxH, n^n, y KOJeM ce onHCHBa./io Bp^o /KajiocxuBHO
^luc KpoJieoBoj HanymxeHO Bacnnxafte aeroBnx Khepn, a.in OBa na xo hh
r.iaBe Hiije ocBpxa^a.
Hiije HD Mbc BpnrcoBa cacnuM 6n.ia oxnyinxena, a.m je aeno SBaae
un.io 6e3 noc.ia n qncxo ncMCBaite. Ona je npaBn.ia ^pyuixno OHOMy Be.iii-

KOMy ncy y ca^ony n^ii ne3a,;oBO.i)HOJ <^opKeHOBOJ y BpaxapKnnoj co6u. H

aKO Maxopa Jie;in Huje xxe^a nn ^yxu uixo xom ^a PeneKa K,^e naxpar y
Kpojie, onex saxo nnje OBa 6njia yxBp^eua y cbojcm SBaay y IlapK deny.
Kao 11 MHorn Apy»'ii 6oraxamn njuua je u Mnc Kpo.aeuBa xy naBnuy 4a ce
noc.iyjKu M.ialjnMa cbojiim uixo mo/KC Bnme, n ^a nx mh^ocxubo oxnycxn, Ka^
iiM OBH He 6yAy Biiuie no BO.i.n. lisBecua Bpcxa 6oraxama CMaxpa 3axBa^H0CT

Kao Hemxo je^Ba npHpo^no, Kao uemxo mxo ce ko,:; h.hx ne Moace hu 3aMH-
c.inxu. Ohh MHC^ie ^a hx noxpeonxn .ty^n no ^yaiHocxn c^yaie. A^in ueMaxe
HH Bii npaBa 4a ce xyacnxe na h.hx, bu napasuxn n noHn3Hn HaHK0.in3n Bame I

je npiijaxejbCXBO npema 6oraxaniy xaisiaH xo^hko ncKpeno, K0.inK0 n oho —

qnMe BaM onu 3a xo spahajy. Bn BO.iHxe HOBau,, a ue qoBCKa n Ka^ 6a ;

Kpe3 nocxao jiaKejew, a OBaj KpesoM, ja snaM Kojewy 6h ce 04 anx bii

y^Bapa^Dj bh xyjbe.
HncaM yBepen: 4a in 3Jia ^OH^OHCKa nope^ PeBeKune ne-
,:;aMa, 11

npexBopHocxH, Bpe^note n HeyMopno menora, na Kojy

,T,o6pora pacno-iovKeiba

ce cniia.10 xo o6u^i.e npiijaxe.i)CXBa, nnje no^ospnBO qKu^biua y CBOjy o^any

Aa^Uwiby n npHJaxe^nuy. Mopa /i.a je qecxo ceny^o Kpo3 oaBy Mnc Kpo-
.leoBoj He pa^n hhko Hnraxa Tfa.6e. Ako je yjie^ia Mepnxu CBOJe concxBeno-
:

ocehaae npeua CBexy, Ba^a 4a je 6n^a cnocoCna ouennxn n ocefcaj CBexa

npejia Boj; a MoaiAa je Mnc^iua ^a je xo cyA6nHa CBiijy: 4a neaiajy npn-
jaxe.ta, aKO ce ohh caMH hh kom ho cxapajy.
3a ca^ joj je BeKa 6H.aa 04 BejiHKe nosiotiH, xe joj 4a^a 4Be uoBe xa-
.LiiHe H je^HV cxapy o^pJIn^y u maji n noKa3a.ia CBoje npiijaxe.i.cxBo CBOJoj

HOBoj iiOBepeHHHn oroBapaaeM cBojux no3HaHnu,a (a nema ^np.iHBiijera 40-

270 A E A

Kaaa naiKite), a HaMepaea^ia je ii yqimiiTu joj y OyAylie ii sefee 6AaroAejaH,p:

y/i,aTiJ je MOiK^a saanoieKapa KaaMna, hau ah joj Hat)e KaKBO 3ro4HO mg-
CTO y jaBHOJ cJiyiK6ii, hjiii 4a je y ceaKOJeM c.iyqajy iioni^e nasa^ 6apoHeTy

nnA OHa CBe oia^a, 11 oino^He .lou^oHCKa ceaoHa y HajeeteM jsKy.

^OK je Mac Kpo^eoea 6iua peKOHBaAUueaaT 11 cu.iasujia caaio 40 ca

.loaa, PeseKa joj je neBa.ia, ii^ii je Ha Apyi'H kgjh HaquH saHHMa^a; a Ka^
ce noqe^a ii3B03utii, PeBena je npaTii.aa. ILiMeljy ociajiiix lueiaa, Koje cy

MiiBeHe y <*.bhm npaBuiiaia, 11 Ky^a je caiiSBO.iejia no cBojeM npnjaTeJBCTBV

IIBaepe^Hoj 6.aarocTii iiohii Miic Kpo^eoBa, 6iuii cy 11 Pacea Ckbgp, B.iyMC-
6epn, II AOM I,IoHa Ce^^ea, EcKBajpa.
Ilpe Te nocexe, Kao mio ce Mo;Ke .laKO aaMiiciiiTii, 4Be cy iipiijaTe-

jbiwie n3MeH.a./ie no neK0.inK0 nncaiwa. 3a ono neKOJinKO Mece;ui uito je Pe-

BGKa upoBe.aa y Xeainuiepy h>uxobo na BeKn npiijaie.'bCTBO (A'T- -^n A^ up"-
sHaMu'?) npexpne.ao je snaxan MaiLaK, n nocxa^o xo^hko ponuxo n cjia6o ca
xoM cxapouifey, 4a ce 6nA0 6ojaxu, ^a fee ra o6e cxpane upeKnHyxu. Y cxBa-
pn CBaKOJ je OA one ^bc ,a,eB0JKe Da./Baio ca;i, ce6ii caaioj Muc^nxn: Pe-
.BeKn, KaKO ^e nanpe^OBaxn koa CBOJnx ras^a; a AMa^njn aenoj Be'inxoj
6pu3u. Ka^a cy ce H.nx ^Be cacxtue n noiexe^e je^na APyroj oko Bpaxa
oeaKO cn.iuo Kano xo Beh 6nBa y M^a^nx /^esojaKa, PeseKa o^ CBOJe cxpane
yinnn xo sp^o xnxpo n eneprmno, a ciipoxa Ma.ia Aaia-inja caa nopyMene
jbY6e\in CBOJy Jipnjaxe.tnuy, xe je Mucjin.ia ^a je ^o H.e KpnBnua y ne^eM
mxo je na^nK na x.ia^nohy npcMa onoj.

Ajin nai je npsn cacxanaK 6no Bp.io KpaxaK. AMa.iuja xeK mxo nnje
nsnmjia 6n^a y uiexn^y. Mnc Kpo^ieoBa je HeKa^a ^o^e y KOJHMa, /^0K cy
joj ce onn na 6oKy Hy.'^njiH Mecxy, i\T,e cy ce o5pe./in, n suja.in y qecxnxora
CaM6a, u^pnora .laiteja y BiyMcdepny, Kao y qoBena, Kojeiny je xo aiecxo
nocxoj6nna. Ayin ivdA AMii.mja cnlje CMemebn ce nansno n yi>ynK0 (ay je
PeBCKa Mopajia 0/i,Becxn k CBofoj npiijaxe./bniui, jep je Mnc Kpo^eoBa JKy^e^a
4a je BU4n, a 4a nnje Morjia nanycxaxn Ko^a), Ka^,
6H^a je xo^nKO c.aa6a,
BeyiHM, AMa^inja cnt^e, nnje ce Mor^a 3a40cxa nayyAnxn OBa apncxoKpaxKnaa
n3 IlapK ./Lena: Kaico ce Mor^o xaKO qej&a^e no^ntiu y BjyMcSepny. .ieno
ce Mnc KpoiieoBa ^opMa^no 3ajby6n y 3apyMCHO.io .iui;e jLia^e .le^n, Koja
Ao\)e A^ ce nos^paBn ca npoxcKxopKOM cBOJe npnjaxe^une.
— KaKBora je caMO cxaca, ^para Moja, na KaKO joj je /(.nBan rjiaci —
ro'iopn.aa je Mnc Kpo^ieoBa, noiuxo OKpexoine 3ana4H0 noc-ie OBe aia^e
.noxo^e.
— /l,para lUapnoBa, Bama je MJia^a npnjaxe^Lnua 4pa;KecHa. no30Bnxe
je K nasia y Ilapic .den, ^yjeie?
Mnc KpojieoBa je njia^ia 4o6ap yKyc. Bo^e.ia je npnpo^ne jiannpe, a
OHO Ma^o n^am^nBocxn canojeoBOMy ^onpnnocn.io. Bo.ae^a je oko ce6e bh-
^exn jiena ^nij,a, Kao nixo je BO.ie.ia ^ene cJinKe n CKynonenn nopu,e^iaH
KunecKn. Hex 40 mecx nyxa cnoMnaa^a je xora ^ana Bp^io ycxnteno Aivia-

^mjy. Ona noMeny aoj Po^eny Kpo.ie, Kojn no odniajy 40^6 na 0604
-CBOjoj xexhvn-
 TPHJiiiuTE ^y;^CKnx tauitiiha 271

PaavMC ce ^a je PeBeKu; tv o^Max ;^o,^a.ia: ^a je Ajia.iuja seK o6e-

fcaHa nopyqiiKv OsSepHV. ii a^i j<^ to cxapa .i>y6aB,

— Je .111 OH y nemaAHCKOM 6aTa.i.0Hy, ynnxa Kaneian Kpo.ie, noniTO

ce Kao CBaKii KaBavBepiicia leuiKOM MyKOM onoMenyo xora oaxa.^bOHa.

PcBBKa je Miicjiii.ia 4a he xo 611x11 xaj 6axa.i>GH, iia peqe: — A Kane

xaH My je ,l,o6eH.

— Je^aH oKoiux cTy;ieHK.ien, cBaKora ce oieuie — peie Po^eu Kpo-

jo. — 3HaM ra, a OaSepn je .lenyuiKaci ^eqKO ca bciiikiim upmiM 6pK0-
BiiMa je .iH?

— Ca rp^iiiiM ujjKOBiiMa. 11 cxpauiHo je oxoj. ca aiix; cymxa iicxuna

— peqe PeBena.
KanexaH PoAen Kpo.ie rpoxoxHO ce eaciieja y o^roBop. a Ka,], oae Ha-
Ba.iiime na aera ,vi "^i Kanje aaiuxo, oh xo xeK OH^a vtuhii Ka^ mv Bece-
viocx Ma.io yMimy.
—
youpa3a.ao 4a yve iirpaxu 5iLi>apa. J\,o6uo caM mv ^Becxa <i>yHaxa
K04 KoKOcoBor /l,pBexa. Oh 4a nrpa: M.ia^o na' ^y^o. To Be^re npiicxao 611
6110 ,1,11 [irpa y ko.iuko xofeeui, caMO 4a My nnje 6n.ao npnjaxe.i)a, Kanexana
^oveuii, Kojif ra o^Byqe. 'BaBO ra o^aeo!
—
Po^ene, Po^ene. He oy^u xaKO ue36o-rfiaH — liOBiiKa Miic Epo.ie-
€Ba Bp.10 pacno.io*<Keua.
— Ta, xexo, xaj je naJBiime na'x
oko K.iyHa 04 CBiijy nema4iicKiix
€a>umipa. Koje ja AJycuc 4n/Ky My ko.iuko hm je 4ymii
3HaM. TapKen 11

4paro. UpKao je 4a ra BU4e y 4pyiuxBy c KaKBiiM jop40M. n.iaha iim oue4e

y rpiieyiiqy, Ky4 ohu 40B04e ue.io CBOJe 4pynixB0.
—
Mopa 4a je xo KpacHO 4pynixB0, aKo cmbm xano 4a peqeM.
—
PasyMe ce, ]\Juc IIIaprioBa, nao yBeK, Muc lUapnoBa. Heo6uHflo
.leno 4pymxB0. Xol Xo!
Kanexaey ce 4a4e na cmcx, Miic.ieKu 4a je ocoGiixy uiajiy nanpaBiio.
— Po4eHe, Po4eHe, ne 6y4n xaKO 3aje4a.io noBiiKa mv xexKa. —
— ^''iK.ie, oxan, je OHOMy xproBau, h3 Ciixiija, Be./ie, cxpaniHo 6orax.
'BaBO 4a Hocii xy ciixiicKy M0Mqa4HJy, anMa Ba.i.a nycxiixii KpB; join ja hii-
caM c ftOM roxoB, C.10604HO BaM Ka/KeM! Xo! Xo!
— Ilnx, KanexaH Kpo.ie. Ja hv 4a KaaieM AMa.anja. My<K KOUKap!
— rposan, je jiu? Xul —
peqe seoMa SBanniHO KanexaH, na, nomxo
My n3HeHa4no na4e nemxo Ha vm, 404a4e:
— 3Ham mxa, xexKO, 4a ra noaoBBMo.
— A je .in OH presentable nepcona? — ynnxa xexKa.
— Presentable? Ila. pasyMe ce, Kao n cbh 4pyru — o4roBopn Kanexan
Kpo.ie. — ^Ihm cxanexe npnMaxn rocxnjy, noaosnxe n H>era, n OHy aerosy.
KaKO ce OHO 3Baine, ony aeroBy inamorato, OBaj Mnc lUapnoBa, KaKO je oho
sBaxy. Ta, ja ty mv noc.iaxn nncaMne, 4a ra onpo6aM je An n na niiKexy,
Kao Ha 6n.injapy. r4e mv je nyta, ]\lnc UlapnoBa?
272 4 E .1

MiiclUapnoBa mv Kaaa rpa^CKy a^pecy nopyquuKa OaoepHa, u OBaj

nocAe HeKO.iuKO ^aea 04 OBora pasroBopa 40611 niiCMO ca Kaneiaua Po^cHa
tj^aqKiiM pvKoniicoM, y kojom je 6ho no3UB 3a K04 Miic Kpo^eoBe.

PeBGKa noc^a ii03iiBHHij,y 3a CBOjy Apary AMa./iujy, Koja,

IIcTO TaKO n
yBepasaM OKieBame ca npiiciaHKOM, Ka^ >iy 4a he 11 Tooptje TaMO
Bac, He
oHTii. y^eraeno je 4a AMayiiija npoBe4e 4aH ca 4aMaMa y FlapK ./leny, r4e
cy CBii iipewa aoj 6h.iii Bp^o ^i)y6a3HH. PeBena je noKpoBiiTe^CTBOBa./ia
MiipHO II 40CT0JaHCTBeHo. HeMa peqii, ona je 6ii.aa yMHO mhofo Biime 04
AMajiHJe, a OBa to^hko .i.ynKa 11 CKpoMHa, 4a je cBaqnjy saiioeecT ciyoiajia,.
Te PoBeKiiHe fla^ore ii3BpmnBame noTnyno MiipHo 11 pacno.ioaceHO. Hcto je
laKO oHjia MU.iocTHBa Miic Kpo^eoea npesia H.oj. Ona ce 11 4a./be onapa-
II

Ba.ia AMa.iiijoM, roBopiua npe4 itoM aoj, Kao 4a 6h 6H^a ^yTKa h^h c^y-
;KaBKa, iuh KaKBa cjiiiKa, h 4HBH^a joj ce qyt^eacM nyHHM 6/iare HaK^OHOCTU.
MeHH je aa 4HBH0 My40 oho 4HB^eH>e kojhm niiCMnfen noHeKa4 ooaciin^iy
HemieMotie. HeMa th npiijaTHiije pa6oTe Hero biucth xaj cbct 03 Ma $epa'),
Ka4 je CHUCX04-/1.11B. OrpoMHO 6^aroBo^i)eFfce Muc Kpo^ieoBe npHJinqno je 6n.io
Ha 40ca4H Muc xlMa^iijn, u ne snaM 4a ne 6y4e totobo no ftenoM paqyHV
HajnpiijaTHHJa Mnc BpHrcosa. 04 cBe one ipH 4aMe y IlapK .leny. Ona je
CHMnaTuca^ia Mnc BpnrcoBy Kao u cimKoieMy 4pyroMy cxBopy neacny n 3a-
HOCTaB^Leny. Ona niije 6iijia ono mxo ce sobg 4yxoBHTO acencKO.
'Bop^e 4ot|e na pyqaK — eu garcon, ca KaneranoM KpojieoM.
(^4 Paceji CKBepa 40 IlapK ^ena 04Be3^a cy ra Be^iHKa Hopo4HqHa
KO.ia. M^ia4e rocnot^ui^e, cecipe My, Koje Hiicy 6nAe no3BaHe, qera pa4n
pcKome, 4a Hx HH Ma.io He thuitu, HnaK pa3r.ie4auie r4e je ime Cep IIh-
TOBO y yiHCTii 6apoHeTa; h npoyqume CBe rnxo ce 04Hocnjo na <i>aMn.iHJy

Kpo^e H H.eHe reHepaii,iije; na BnHKiijeBe, na obhx pot>aKe, u xaKO 4a.!be.

Po4eH Kpo^e 4oqeKa Taopi^a 036epHa OTBopeHO n „'by6a3H0. XBa.iHo My
iirpy Ha 6H.iiijapy. ElnTao ra: ^n ah xieo peBanni. llHTepecoBao ce H>ero-
BOM 6aTa.i.0Hy. IIoHy4no ()h ra 6ho n 3a nnKex one Bcqepn, a^iH Mac Kpo-
.leBa HHJe xxe^a hh qyxn Koi;KaBE.y y CBOJoj Kyhu. TaKO nopyqHHKy oBaj
Ba^tann upnjax(vi) ne o^aKma HOBqanuK, 6ap OBora nyxa.
A^H OHU ypoqeme sa cyxpa4aH 4a onpo6ajy y llapKy Koaa, Kojera je
Kpo.ie npo4aBao, 4a 3aje4H0 o6e4yjy u 4a Beqe npoBe4y ca cbojuk hcko.
JHKO KpacHHKa.
—
To jecx aKO He 6y4exe na 4y/KH0CiH K04 iiene Mhc Ce4^ejeBe —
peqe Kpo.ie, a Bparo.iacxo My Kpecny. ^eBoqe h no, qacxn mu, —03- —
6epHe —
uHO je xaKO jhy6ii3SiB. 404axn. A napa Kao Knuie? A? -

036epH Huje 6no na 4yacHocxii. Pa40 he ce natu ca Kpo.aeoM, Ka4 cy

ce cyTpa4aH cacxa^iu, xBajino je CBojera noBora npiijaxe^a KaKO ce na Koay
4p;Ku,mxo je noxnyno Morao, na ra 04Be4e xpojnu,n, qexBopnu,H M^a4Hfea
npBora pe4a, a M^a4n oa>Hii;up oejame npeycxnten ca OBaKBora no3HaHCXBa,

1) ApHCTOKpaxcKH KBapT y JoHAOHy. rip.

 TPaiHIUTE .ty^CKHX TAinTHHA 273

— 36iLi.a, KaKO Ma.ia Mnc IIIapnoBa ? — yniiTa' OsuepH CBOJera ho-

Bora npHJaie^ba npu Bimy onaKO CefcapcKH. — /l,o6po ^eBOJie, je .in? KaKO
ii.iJiaaiiTe c aoM na Kpaj laMO y Kpa.LnqnHOM Kpo.iey? Mnc Ce^JiejeBa je
npom.ie ro^Hne npH-iH^HO BO^ie^a.
Kaneian Kpojie AHB.i>aqKH ynpe cBoje n.iaBe 0Hui],e y nopyqHOKa, n oniipo
ra MOTpiio, 40K je OBaj npHnao o cbojcm ii03HaHCTBy c h,om. Ifceno nona-
mafte movao My je ojaKuiain cpi;y, ano je y rpy^uMa oBora o<i>iiu,upa xe-
.lecHe rap4e momo 6iitii ii Mpee capeBanBOcni.

Ka^ cy ce M^aa^nliH nonejiii rope, ii noinio je Oa^epn o^Be^en Mnc

KpojeoBOJ, OH npn^e PeseKH n Kao c neKe Bucnne n cnncxo^.tnBOCTn xo-
xetin joj n pyKy npy/Knin Kao Aiia^HJnHOJ npnjaie.inAH oino^e A, Mnc : —
niapnoBa, KaKo bh, KaKO?
Mhciho je, 4a he By lo^anKa laqnocT 36yHUTn.
Mhc IIIapnoBa My npyiKn KaiKunpcT ^ecHe pyKe, je^sa K.WMHy oaBOM,
n TO laKO xjia^HO u nopa/KaBajvLn, 4a ce je^Ba ya^pacao 4a He npcue
y
CMex Po4eH Kpo.ie, Kojn je n3 4pyre co6e yMOxpno Hace4aH.e nopyinuKOBo:
KaKO ce 3a6e3eKHyo, aacxao n KaKO je HaJ3a4 cacBHM necnpexHO yxBaxno 3a
npyjKeHn My npcx.
— oOBca Mn, OBa on Hve4Hora npeKO B04e npeBC.ia — pe^e ycxnhenn
KanexaH.
IIopyqnnK xoxefen 4a oxnoqee paaroBOp ynnra PeBBKy : naKO joj ce
CBn4n OBO hobo mbcto ?
— Mecxo? —
ynnxa Mnc IIIapnoBa x.ia4H0. ~ Kaso cxe .i)y(5a3Hn xe
Me Ha H>' onoMnBexe Baibano je. n.iaia joni 6oJBa. Hehe 6nTH Kao Mnc
!

BopxoBa K04 Bamnx cecxapa y Pacd CKBepy. KaKO cy one M.ia4e .ie4H, aKO
cmcm nnxaxH?
— A mxo He? — peie saqy^eno r. Oa^epH.
— Ha Hncy xxe.ie onxn toahko CHHCX04.i)nBe 4a ca mhom nporoBope,
Hnxn cy Me nKa4 no3Ba.ie k ce6n, 40K caM 6njia K04 AMa.inje. A./1h cmo mh
cupoxe ryBepnanxe, anaxe na xo Beti HaBnK.ae.
— Asia, 4para Mnc niapnosa —
noBHKa Osoepn.
!

— Bap y HeKHM n hbkhm nopo4HU,aMa — nacxaBn PeseKa. He MO/Kexe

Hu aaMHcanxn, KaKBa je ca4 0B4e pa3iinKa. BoracxBo nnje Kao K04 Bac cpek-
Hux J&y4H y Cnxny. Xau. caM ja xy y n.ieMnliCKOJ Kytn, y cxapnncKOJ, en-
r.iecKoj n.ieMntcKOJ Kytn. MncinM jia 3Haxe xo KaKO Cep Ilnx nnje xxeo
:

npnMHxn uepcreo. i n caMnBn4Hxe KaKO ce 0B4e ca mhom nocxyna. Menn je He

Mo;Ke onxn 6o.i.e. Hy, KOAUKoje caMO xo 04 Bac jieno mxo tom pacnnxyjexe !

036epHy Ma^io xpe6anie jom na 4a no6ecHn. Oua Maiia ryBepnanxa

xo.iHKO My je rpynuAa n ncMeBa.ia ra xoanno, 40K OBOMy M.ia40My .laBy 6pn-
xancKOMy nocxa4e necnocHO. Hnje Morao nn xojinKO 04p/Kaxn npncycxBO 4yxa
4a ce n3Byqe na xaKO yi>y6a3Hora paaroeopa.
—Mnc.inM, 4a cxe Bo./ie.in one y Cnxny — peqe oh 0x0.10.
—To MnCvinxe na oho npom.ie ro4nHe, xen mxo caM uanm.ia 6u.ia u.3
one 04BpaxHe mKO.ie ? Ilcxnna je 6n.ao. 3ap ne bo.ih CBaKa 4eB0JKa 4a
JtE.10 XVIII 18
274 A E -1

npasHEKY AO^Q KviiH ? Ja sa 6o^era HHKojera nncasi seajia. A^h , ax ,

r.

OsSepne, KaKsa je pasAUKa y ncKycTBv caaio 04 ocajiHaecT Meceii,u OcaM- ?

HaecT MGccuH, iisBHHHie, npoBGAeHHx Mel> n^eMiiJiuMa A mio ce xuie Ana-

!

jiHJe, yBepasaM Bac ^a je 3pH0 6ncepa, if laKBOM he CBy^a 6htii. Ha to BaM

ce, BHAHM, noBpafea pacno^OiKeite. A.m onaj oiau, 11 Main; iia r. l,lon! IIlTa

pa^H OHaj oco6eH)aK r. I,Ioh ?

—
KaKO ce mghh 'ihhh, bu npoin^e ro^HHe Hiicie jipsejiii Tor oco6c-
ftaKa r. IJ[oHa — peqe yiTUBo OsSepn.
— A^a CTe BH CTporii! Ha ^eno, entre nous, Hiije Mn6aiunyK.io 6hjio
cpi];e 3a h,iim. Ajiu ^a mb je sanHiao sa oho, na iuto ctg bii homoaom mh-
c^H.iu (a nor.ieA BaM je Bp.io HspasiiT h npiijaTaH) ja ne 6nx peK^a: nefcy.
036epH je iior^ieAa, Kao ^a 6h xieo petii: O^ucTa cie mu bu ^yi>a3HnI
—
KaKBa 611 cpeta 6iJ.aa 3a Mene, mucjiuto ca^ bu, 4a cie mii bh sei! /l,a caai
ja mypBaja 'Bopt)a 036epna, EcKBajpa, cima I,IoHa 036epHa, EKCBajpa aynvKa.,. .

s^HJ^a, uiTaBaM je 6110 404 r. 036epHe ? Ta, ne cp^uie ce. Hn ere bu KpuBU 3a
CBOJe nopcKAo; a ja ce cbo cyiaateM c BaMa: 4a 6iix 6ii.aa nom^a 3a r. l^ona
Ce^^ea. Ulia Mor^a 6o^e yqiiHUTii ciipoxa ^eBOJKa 6e3 HOBai],a? Eto ca^
611

3HaTe ii,ejiy Tajny. Ja caai c^io6o4Ha 11 OTBopena. Ma ea Koje cxpane 4a ce

y3Me 04 Bac je Bpjio Jieuo mxo cie mo no4ceTn^n na xe okoahocth Bp^o :

^eno u ^y6a3H0. Bam cmo 4para Ajia^uja ja 11 r.

,
036epH
,
roBopHAii
BameM ja4H0M 6pHxy, r. Jocii<i>y. Illxa je c ituM?
TaKO je "Bop^e caBpuieuo ii35iijeH 113 xaKxa, a^ii ne mxo 6u 6HJia PeBeKa
y npaBy, Hero mxo je xojiiiko Bemxo ManeBpiica^a 4a on n3ry6ii npaBO. Ta4a
OH cpaMHO no6eaie ocehajytn, 4a 6u ca jom je4HiiM MimyxoM 3a4p}KaBaH.a
Ty, nocxao y oinMa AMa^uje ca^Kaibema 40cxojaH.
H aKO je PeBeKa onaKO iiciipaxii^a "Eopi^a, imaK je OBaj 4ajieK0 6no
04 Tora, 4a npoHocii r.iacoBe n 4a ce avencKoaiy cBexn. CaMO My ce HHJe
MOiuo 4pyKqHJe a 4a hc 4a Kanexaey Kpo^ey cyxpa4aH nemxo no4axaKa
PeBOKH, Kao: 4a je jesa^na ,- onacHa 11 04BaJKHa KatunepKa. Kanexan CBe
OBO 04o6pii CMejytn ce, a.iu niije npom.io hh 4Ba4ecex u qexupu qaca a ,

PeBBKa je tom 6n.ia xaiHO o5aBemxeHa. To je CBe caMo jaie yBeJia.io aeno
ripe^amite i;eH.eH>e r. 036epHa. /Kohckh joj je naroH jom npe penao: 4a ce
OHO OH ncnpequo 6no Hcnpe4 aene npBe wi>y6aBH, 11 ca4 ra je 3a xo 6am
jom Bnme ueHiua-
— Ja BaM caMO na BpeMe CKpeteM najKay — poKao je T>opl>ePo4eHy
Epo^ae, y3 jiVKaB noriie4. npo4ao je 6110 Koaa n H3ry6uo npnanqny cyMy
rBHHeja 110 pyiKV. CaMO sac onoMiiaeM, jep ja nosnajcM ;KeHCKniBe h case-
xyjeM Bac 4a ce npuiia3uxe,
—
XBa^a, ro^y6e — peqe Kpo.ie n3r.ie40M BeoMa 3axBa^aH. — Bh cie,
BU4nM, cvBiimc naat^nBU.
4paiehn 4a je Kpojie ca cbhm y npasy.
"Boptie 04e,
mxa je yqnHno, n naKO je caBexoBao Po4eHa
Ilcnpiiqao je AMa^iiju
Kpo^ea, je4Hora npcKpacHora h oxBopenora M.aa4Hlia, 4a ce qysa Ma.ie, ^ly-
Kase Bp3UMpe;Ke PoBCKe.
 TPaJHIDTE AFACKUX TAHITHHA 275

— Koia 4a ce ^ysa — noBHKa PeseKa.

?

— Bame npHJaie^ni^e, one rvBepHaHie. He Mojie laKO saqy^eno me^axH.

— 'Bopj^e, mia cie eu to y^iiTHHAH — peie mv PeseKa. Ona je
?

CBOJUM a^encKiiM oinaia. Koje je naomTpnjia

.i>y6aB o^Max OTKpn^a
6n^a ,

OHy TaJHV, Koja ocxa^e ckpubchom n aa Mnc Kpo.ieoBy, n sa fie^ny 4JeBHi];y

BpnrcoBV, a ojs, CBHJy HaJBnme 3a myne o^n M^ia^ora, 6pKaTora rn34aBU,a
nopyiEUKa 036epHa.
Jep, 40K je By PeseKa y je^HOJ o^ropanx co6a yBuja^a y luajiOBe,
r4,e ce obiim ^Beaia npujaie^timajia ^a.ia 6n^a npnjiiKa 4a Ma^KO HacaMO
npo36ope 11 oroBope, rnxo aacial^yje jkubot a^encKiiBy , npnl/e AMajinja Pe-
BeKH, yae je 3a o6e pyiHn.e u pe^e: — PeseKa, ja cse bu^hm.
PeseKa je ocyja no.i.yrmuMa.
11 04HOCHO xe ApaaiecHe xaJHe Hi]je4Ha 04 o6ejy Huje hh 6ejie sniue

npoc^OBUj.a. A.in je Cii.io cy^eno: 4a nacKopo U3a^e 4ejio na BH4e.io.

Majo noc^e OHora 4oral)aja, jooi 40K je Miic Pesena 6n.ia y 40My cBOJe
naxpoHece y IlapK-.deHy, ona3uo ce je4aH snine na 6poj rp6 ca sflaiinMa
aca^ocxu D3Me^y ocxajiiix, Koju cy Knxujiii xypo6Hn Fpex Pohx Cxpux. To je
6\\A0 na Kytiii Cep Ilnxa Kpo.ie, a.iii xaj 3HaK nnje 40Ka3Hsao na ynoKOJa-
saae ^acHora 6apoHexa. To je 6u^o 3a iKeHCKO, onaj ncxii rp6, Kojii je 6no
HCxaKHyx npe HeKCinKO vo4UHa, Ka4 je Cep ITiixy yMpiia cxapa Ma.xn, iio-
KOJH'a y40Ba ./le4n Kpo^e. KaKO je 6110 oc.iyjKiio CBOJy c^y;K6y, CKimyi je6iio
c Kyhe II Ca^ieH y neKy ocxasy y 3a4H>eM 4e^y. Ca4 cy ra onex n3He^n 6H./in
3a ja4Hy Pyaiy ^oconosy. Cep lliix onex o6y40suo. Ha caMOM nixnxy yKp-
fflxeflu rp6 ca Kpo.ieosuM 3aue.io Hiije 6110 Pyacnn. Ona Huje uMajia rp6a,

a.iu cy II 3a H>y saaiDJiii xy HaciuKanu anljeiiu, Kao h 3a Cep Hiixosy Ma-

xep: a no4 rp6oM je cxaja^o Eesurgam/) a OBOMy c ooe cxpane Kpo^eose
SMDJe II roAy6ii. FpoosH, sHauii iKaaocxn, Resurgaml Bam je 0S4e 3ro4Ha
npiLiHKa 4a ^OBCK Ma^o npoMopa.inme I

Kpaj Bene nocxe^i.e ceM MJia4ora Kpo.iea Hiije HiiKojera 4pyrora 6n.io.
Ona pacKpcxu c obum cbcxom y oho.iiiko ojaqana. y bo^hko joj je xy Morao
noMobn OH. 3a HeK0.mK0 ro4uua ona je sna.ia 3a je4nHy neaiHOCx 04 H.e-

roBe cxpane.
To je 61UO je4nH0 npiijaxe^cxso, KOJe je 6.ia;KUjio aeny ciLa6y, ocaM^eny
4yniy. Cpi;e joj je Gnao yap^io MHoro join npe nero xe^o. ftnne je ona
n.iaxnjia 4a nocxane acena Cep Ilnxa Kpo.iea. Maxepe n Khepn nocse4HeBHO
n3Bpniyjy xaKse onepau,nje y obom Tpammxy .,By4CKnx Tamxuna.
Onora 4aHa Ka4 ce ona npecxasu.ia, MyiK joj je 6ho y ./loH40Hy, r4e
je KpoJDO je4aH 04 CBOJnx 6e36poJHnx n.ianosa, a n pa4n csojnx Beinxnx
napHHU,a. HnaK My je 40XJie 40cxnr.ao vseK speMena 4a ce naspaxn 40 llapK
./lena, n 4a MHoro nyxa unme PeseKH HaBa.i.yjyhn na H>y, MO.iefcu je, sano-
se4ajyiiH joj 4a ce mxo npe spaxu cbojhm yqenuu,aMa, KOJe cy ca4 36or6o-
.lecxn Mexepnne, ca csnM caMe. Ajiu Mnc Kpo^eosa nnje 4a.iaHH onene.inxu

1) Resurgam — BacKpcHyty. Hp.

 !

276 ji, E A

jep II aKO y ite^OM ./loH^OHy Hiije oujio ^aMe Koja 6h TaKO o./iaKO HanymTa.ia
^pyuiTBO, HEM 6h Ma^o oceTu^a ynopa, a Ma 4a ce 04 hctiix Ma.io KOJa Spate
yjiapajia, iinaK, Aoro^ je ay ^patao aen engouement,') ona je 6iua neoiiu-
caHO o^ana PeBeKii, mio je n 40 ca4a ocTa.10 HenpoMefteno.
BecT CMpTii Aq^u Kpo^e Hnje iisasBa^a hh Bume hii Maae TyroBaita
H KOMeHTapiicana, nero uito ce o^ennBa^o y Kpyry nopo^nue Mnc Kpo^eoBe.
—
Mhc^hm 4a Mil ca4 Ba^a o4jio;kiith noce^o 40 3-era peqe Mnc —
Kpo.ieoBa. Ma^io notyia na 404a4e: — 4p^i^m A^ ^^ moj 6paT 6nTH ca4
TO.inKO o6a3pHB, 4a ce He JKeim Biime.
— A^H fee IliiT iio6ecHnTH 04 JbyraEe aKO oh to oneT yqnHii! — Po-
4eH 4o6aii,H onaKO 3^ypa40, KaKo je BO^ieo 6paTa.
PeBeKa Hnmia Huje peKiia. Ona je 6am ii3rjie4a.ia 11 035n;f)HHJa n jaie
4iipHyTa, Hero hko 04 h>ux xpoje. Ona 049 113 co6e, npe nero uito fee Po-
4eH OTHfen, a^H ce c^yqaJHO cpeTome 40Jie, Ka4 oh nol^e 4a joj KaHceafioroM
H HeuiTO ce paaroBapame.
CyTpa 4aH PcBOKa je ciaja^a Ha npo3opy, u 04Je4H0M npeceie Mupno
HHTaae neKOJera «i>panu.ycKora poMana Mnc Kpo^ieoBOJ Bnqyfen — Focno- :

l)Ui^e CBO Cep IlnTa

y Taj ce Max 3aqy 11 iteroBO Kyuaae, a Muc KpojieoBa noBHKa: — Ja

ra, 4para, ne Mory npnMiiTii; ne Tpe6a 4a ra npimnM. CTpiH 40.10 na peuH
Bo.a3y: 4a nncaM K04 Kyfee, njin My caMa peu,n: 4a caM tojiiiko c.ia6a 4a ,

He Mory 4a ra npHMUM. HepBn mh ho Mory u34pa;aTn BcroBO npncycTBO

OBora Haca.
Ona npo4yjKH ^inTaae.
— Ona je mhofo cjia6a, to Bac ne Moace 4a npnMn, Cep — pcie Pe-
BOKa CTpqaBHin 40.10 k Cep lluiy, Kojn ce Befe xtoo neTH.
—
li 6o^e —
04roBopn joj Cep IIht. — Menn je Ba.i>ajio 4a ce c eana
cacTaHOM, Mnc Boko. Xajre~3a mhom y ca.iOH.
Ohu yl>oine o6oje.

— Bn MH Ba.i.aTe ca4 3a Kpaj&muH Kpo.ae, Mnc — pe^e BapoHOT, CKH4e

CBOJe u,pHe pyKaBnn,e, 11 memnp ca npnnM KpenoM. O111 cy My U3r.ie4ajie
Bp.io ny4H0BaT0, a y ay je r.ie4ao TaKO CTa.iHO , 4a ona noie naK 11 4a
4PKTH, TO no.iaKO pene:
—
MncAHM 4a fey CKopo 4ofen, yiiM Mnc Kpo.ieoBoj 6y4e 6o.Be, Bpa-
THTU ce oaoj, mhjioj 4eu,H.
—
Tpn Befe Meceiui TaKO bh roBopnTe, Boko 04roBopn Cep Hht — —
n joni Ty qeniiTe K04 Moje cecTpe, Koja fee Bac OTypnTn Kao CTapy unue.iy,
Ka4 Bac 6y4e cnTa. Ja BaM Kaa:eM 4a bh Menu Tpe6aTe. Ja ca4 u4eM aa
:

npaTay. Xofeeie ah ca mhom? /I,a, njin ne?

— Ja He CMOM... ja n ne MncmM... 4a 6u 6iiA0 y4ecH0 4a caMa c
BciMa nvTyjoM, Cep — peqe BeKa innebn ce BeoMa y36y]^eH0M.

1) engouement — Be.iHKa HaK.ioHOCT npena hckom HaaHeieM a <5e3 BCiBKora paa.iora.

 TPaJCmTE jty^CKHX TAHITHHA 277

— A BaM oneT BeauM ^a Bn Meen Ba.i)aTe

ja —
pe^e Cep IIht 406}-
jyhu iipcTUMa no CTO.iy. —
Be3 Bac nncaji H^Ky/^a npiicxao. Ka^ cie bh
OTiini^n TGK caM OH^a Bu^eo raia je mio. Y Kytn cbg ii^e naonaKO. He
MOHie lOBGK 4a je noyna. Paqyeii mq ce onei cbh no6pKa^n. Bii Mopare
notii. Xajie, ;i,para BeKO, xajie!
— 4^ no^eM, a^H Kao ?... — npoMyu,a PcBeKa.
Xajie Kao ^e^ii KpoJie, aKO BaM je to no BO^n —
peie 6aponeT miun-
Kajyhn Kpen na memnpy. —
Je jih Ban ca^ no bo^h ? XaJTe ca mhom n
6y4nTe Moja /Kena. To sacjiyacyje Bama naMex. Hok hocu t^aBO <E'aMHjiujy. Ja
04 Bac HucaM 6o^e Aeji,ii BH^eo. Y Bameai je jia^OM npcxy Bnme naaieTH
Hero y oaBH Koje 6ujio 6apoueTCKe jKene. Xoteie ^n notn? 4^, n^n ne?
— Ax, Cep nnxe —
peqe npeKO Mepe noxpecena PeseKa.
!

— Peunxe, BeKO, 4a —
npo^yain Cep IIux. —
Ilcxuna, ja caji cxapaii;,
aAu cupoB. /I,Ba4eceT roAuna jom mu ctoju na pacno^OHvesby. Ja Ly Bac
ycpetnxu, Bu^eiiexe, xoty ah. Bufeexe y CBeM c^o6o4hu, ^axn mxo xoJiexe,
ynpaB.i.atexe KaKO BaM je BO.i.a. Ilpenucafey mxo BaMa jih^ho, — CBe fey

BaM no BOibn innuxn. lllxa OKAeBaxe?

Ciapau, K^ieqe h oeAaine y H.y Kao KaKaB cxapnHCKn Caxnp.
PeBeKa ce oiajno xpiKe Haaa^. HnKa^ 40T.ie y xoKy OBe nanie npn^e
HHJe PeBCKy ocxaB^ajio npncycxBO 4yxa. Aah xo 6h ca^, u ona npo^n ne.
KO.iHKO o^ncxa ncKpenux cj3a, Koje cy joj nKa^ oin OKBacujie.
— Ax, Cep Ilnxe, —
peie ona. —
Ax, Cep, ja caM... ja caM ee^ yAara.

(HaeTaBHhe ce)
 IHBOT{;E.lbAKAyiEBHy
HAnncAO
JOBaH /I. CpeliKOBHii
yiHiE.'b

CBPUIETAK

II.

CpdM ceA>auM y M^iaAOCTH h o M;iaAOCTK.

1. /l,6B0JKa y^asaqa ne Tpe6a 4a rpe6e Koiao 04 aarope^ior M^ieKa, jep

lie joj Ha ci5a46H na^ain Kama.
2. Ako AesoJKa BpaxH ycyiy qamy c bhhom hah paKHJOM BpaTHte joj
ce CBaiOBH.

3. 4^ je AesoJKa CBeMa Kao cyHU,e Tpe6a y oih "Bypt^eea ^hg ^a yMecH

Ko^aq Kao Bonan;. Oh ce aaMecH ca M.ieKOM 04 OBU.e h Bene Ktepn (Koja
je, laKO^e OBu,a), na na Taypl^eB ^an najyipa Kpo3 OBaj KOJian r^e^a y cyHU,e,

HieHU46a u yAaA^a

4. 3KeHH46a h y^a^da o6HqHO ce Bpme y jecen jep ce./i.au,u se^e 4a r

y,3UMCK0 upace u apoAe^na MAa^a we ea.hajy* Ochm Tora jeceitH cy ^ann
.

ce.i.aKy HHane sece^H, jep je noc^e TemKor pa^a cpe^HO CBy CBOjy JieTHny.
KomeBH H aM6apH nyHH cy My ainia h nHieHHi;e; 6ypa4 bhhom h paKHJoM
a TopoBH CTOKOM, Ha Ka^ BH4H ^a My je cbc nyno, OH^a My je, napaBHO,
MHAuje H AaKHie npoBecTH CBaKH BecejiH 4aH ^OMa cBora na HapasHO n ace-
HH46y u y^a^^y. ^
4Bct cy nyia h naqflna, KOJHMa ce ^o^aau 40 acenn^Se u y4a46e. Je4aH,
Koju CBpniasajy cann MAa4eHu,H a 4pyrH, r4e to po4HTe^H je4He n 4pyre
cipane HHne.
Onaj npBH nyx, Kao hito peKOx, nsBpmyjy caMH MJia4eHu,H, jep cy BbH-
xoBa cpua join H3 pannje 3a4axHyTa hhctom .i)y6aBjLy h 04aHomliy je4Hora
 IKIIBOT CE.I>AKA Y .lEBlY 279

npeiaa ^pyroMe a 4a Cm nocxniMH mio Hce.ie, ohh ce ^oroBope y kojh Ke

A'du ;ieBOJKa j\,o6e}x\i momkv.
H
nope4 cBeKO.inKe naa^ifce 11 onpesHocin onei Mopa outh neKora, KOJie
ce OBa lajaa Mopa OTEcpirni a to je onaj, Kora MOMaK naoepe 4a mv no-
MOTHe 4a ^eeojaHKe CTBapii nonece MOMaiKoj Kyhn.
/l,eBOJKa Koja je HayMiua ^a 6era, join ce U3 pannje cnpena 11 to Bp.io
oiipeaHO u HenpniieTHo, jep ce 6ojn 4a poAnTe^Ln ii.in 6palia aena to hb
onaae 11 ne cnpeie
y
yroBopeHH arh, ^ouican y Beqe, ^ot^e MOMaK ca jom hckhm 6jiu3y
AeBojaqne nyhe h xy oieKyje ^CBOJKy. Ka^ obq npHsieTn 4a joj ^MOMqe"
Aouiao OHa My Kpa^oM 04 po4flTe.i.a 404a aene cTBapn na ce ca H.nMe 11
OHiiM MOMKOM HeiyJHO a Bp.io 6p30 n XHTpo ynyTii Kykn MOMa^KOJ. ^um
CTyne y Kyhy 04Max to o6jaBe nyuaaeM m3 iiymaKa 11 c TUMe je cBprnea
iipBH mm oBe ji.y6aBHe cuene.
Iloc^e OBora nacTaje niihe
11 Becej>e y 40My MOMaiKOM. A^h ca4a na-
CTajy TemKote Koje ce cBar4a o6iiqHO noBO.tuo cBpraaBajy no MJia4eHu,e.
^cBoja^KH ce po4iiTe.T>u Jbyte na cBojy Khep 11 ipaace 4a ce spaTH CBOjoj
Kyhii HapoqiiTO aKo je y ropy Kyty ho idto je Cuar. Aau ,4B0Je cy
onim^a
ce M.ia4H aaBo.iejiii** na cBinia iiajaB.iyjy 4a nx caMo ciipT mo/KB pacTaBflTii.
A II npiijaTe.i)ii c je4He 11 4pyre CTpane HaBa.ie na 4eB0JaqKe po4UTe.Le
le OBH nonycxe.
113 MOMaqKe KyLe 4pyrn bo ca join neKHM H4e 4eBOJaqKoj
OTai; u.in
Te MO^e 4a ce H3Mnpe. nonecy noraqy n lyTypy c bhhom. Ty ce
CBar4a
norai^ajy ko.ihko M.ia40HieauH OTau, 4a 4a na nsie nsunpeaa. Ka4 ce noro4e
0H4a OH 4aje yroBopeny cyMy HOBan;a npe.ioMe noraqy, nnjy 34paBHne 3a
cpehHO npnjaTe.i)CTBO n thmb yoone npenpeKe, KOJe cy CTaja^ie na nyx Ben-
laay ohhx kojq ce ncKpeno .ibyue n B0.ie.

yOBOM c.iyqajy cse CBa46eHe ipomKOBe no4HOcn MAa4oateaHHa Kyba-

y4pyroM ciyiajy H{eHii46a n y4a46a Bpuie ce no4 Ha43opoM p04u-
lejbSi je4He n 4pyre cTpane. Po4HTe.i.n, kojh nxajy cnna h^h Khep 3a y4ajy

npeKO npnjaie^a pacnuTyjy 3a 3ro4Hy npiLinKy. Ako na^y 3ro4Hy npn.iHKy

0H4a 04pe4e 4aH n mccto ,3a or.ie4**. 0r.ie4 ce, totobo CBar4a HBBpmaBa
Ha ca6opy. C Tora ce MOMn,n h 4eB0JKe Ka4 no^y na ca6op HarH34e niTo
uo.Be Mory. MoMaK r.ie4a 4eB0JKy, 4eB0JKa MOMKa a o6oje bhxobh po4HTe^i>H.
Ako ce „M.ia^H SereHnmy" a po4HTejiH hm o4o6pe 0H4a ce yronapa 4aH
npocu46e.
yyroBopenii 4aH no 3a.iacEy cynnia 40Jia3e npocnonH 4eB0JaiK0J Kyhn,
y.ia3e y Kyky 34paBe ce n ce4ajy 3a coBpy. y Bpx cospe ce4a M.ia40Hieaa
ca KanoM na c.iaBH jep aKO je rojior.iaB 6p30 he ocTaTn y40Ban,. /1,ok ohh
TaKO 0646 (a Hnmia ne nnjy hhth je4y) 4eB0JKa ce cnpeMa. Ka4 6y4e ro-
TOBa ona n3^a3H npe4 npocHOu;e na npBo no.i.y6n y pyny ou,a, n MajKy 3a-
THM CBeKpa H cBBKpBy a noTOM n cBe rocTe. Ca M.ia4oaveaoM ce obom npn-
vlHKOM He 34paBH.
 :

280 A E -1

3aTiiM MJia^oaieau ^aje HOBau, a osaj AeBOJu,u h la^a ra OHa no^\6ii

y pyKy. Ochm OBora MJia^oaxernHH oiai; ^aje u ^eBojaiKOM ou;y niTO na uaie
npHJaie^CTBa. 06nqH0 oBaj HOBait OTaii; ,^aje ^eBojn,!!. ITocAe OBora npe^iOMe
Horaiy u nnjy sa cpetuo iipnjaTeJbCTBO ii nyitaaeM 113 nymaKa o6jaBe 4a je
npomeBUHa usBpmeHa.
Cyipa 4aH nosoBy tg cBeiHTenaK H3Bpuiu acniiT 11 joni ce Ma^o npo-
aece^e iia ce pasn^y Kytaiia.
H ^GBojaiKu oTaii; aose CBOJe iipujaie^e u sHasue na npoineBuey.
llpe pas^asa ^eBOJKa ^apyje cse npocHoij,e cgm M^a^O/Keae a OHHsia
D3 MOMaqKG Kyte, Koju Hucy ^omjin, ma^G /^apose no cbgkpbh hjh M^a^o-
aiGBu. jMiLa/i,0JKGH)y 4apyje cnaxa ^GBOJa^Ka,
Ha npouiGBUHu yroBope, KaKO fce o^e^o CBGKap ^a Ha6aBn CBOjoj hoboj

CHacu a II uiia te M^a^oajGBa Ha6aBnTii 6a6ii, uiypaKy 11 t. ^.

y HGKUM cejiuMa o.^Max no OMe^y MOMaK ^aJG ^GBOJun o6e.iG/KJe, a y
yroBoponn ^an u^y na npomGBHHy nan KaKO onn Be^e na ^jadyny".
UIto 40^a3u CBa46GHn ^an, to cg o6g CTpanG acHBiSG cnpGMajy.
6iiuiKG
y yroBopGHH ^an ^GBOJKa ca cbojhm po^uie^HMa cn^e 40 Haj6^n;KG Bapoinu
Te joj CBGKap napyqn yroBopene xa^nne njin py6y KaKO bg^g cG^au,u.
4yjKH0CT JG MOMa^Kor oua A^ Ha6aBU CBaxoBCKG ciapGniuHG. IIpBU u
najcTapnjn cTapGrnnna CBaioBCKn JG ciapn CBax, koju jg MJia^oavGibun yjaK.
^CBGp je CBar^a Aexe, a BOJBO^a, 3eT MAa4oatGHiHH. Ocia^G CTapGuiuHG: kvm,
BOJBO^a, 6apjaKTap n MAa^oacGBCKn MOMaK Mory 6htu u 4pyrn.
BoJB04a Mopa 6utu TpG3Ben, OKpeian, ycjiyaian a idto jg Hajr.iaBHiiJG
ma^HB 4a 6n Morao CBaiOBG niTO BnniG nacMGJaTU. CBaKU CTapemuHa nMa
CBora MOMKa, kojh ra sa bpgmg CBa46G c.iyma.

y OMii cBa46e K04 o6g cg cipanG cnpeiaa: K0.i.e, cnpeMa nnbe n ype-
^yJG Kyta. O4 MJia^o^KcauHG Kyte ma^e ce ^CBOJa^Koj Kytn „KOMopa^ —
MGca, x^e6a, HGKO.inKO npoja u nuta JGp JG npujaTG^ pa^ 4a noMornG npn-
jaiG^a.
y oqu CBa46e MAa4o;KGffia 3al)G no cGJiy ca cbojum momkom tg npuja-
TGibG a nosHanuKG soBy na bgcg^g. M^a4oaiGEba hocii lyTvpy c buhom a
MOiiaK ja6yKG tg Kynu sa 4GB0JKy napG. CBaKH kojh ce 30Be Mopa mio ro4
4aTn, n^n napy y ja6yKy u.iu neuiKnp uaii 4pyro ihto na 'lyTypy.
Ilsjyxpa na 4aH CBa46e OTnoiny 40Jia3nTu npnjaTe^n n ce4ajy sa uo-
CTaB.ieny coBpy.
onn je4y n nnjy 40TJie ce M^a4oaieH>a cnpeiia Hajiipe ce OKyna.
^Oiv
3a TUM My n3Mepe 04ejio na Kanxap a.in ne rjie4ajy KO.111KO je TeniKO. JI,ok
CG OH oS.iaqu 4GB0JKG My ncBajy

06yKyj ce, 6pa.ie, npoMCByj ce

Cbg cbh^gho pyxo hg HOineno!
 aniBOT CE^AKA y .ieb'lv 281

^OK ce M^a^O/Keaa ciipeiaa ^OMe cuarouii je,;y. Ka/t ce ouyie OH^a

H3^a3ii ca CBOJHM MOMKOM. MoMaK ona^u H3 nyniKe a ^eeoJKe saneBajy:
Il3.ieTe coKO M3 rpa^a
II n3He cyHue Ha Kpiijia!

lis^exe COKO ii3 rpa^a

H3Hece micMO no;^ KpiMo
Bauii ra Maji;ii Ha Kpn.io.

3a THM M^a40H;eH>a ce^e y Bpx coBpe Te pyia ca CBaTOBnaia. Ka,^ py-

qajy nHJy najnpe y cjiaBy na ce Kpoky ^eBOJaHKOJ Kvhii. Ka^ no^y ^eBOJKe
HM nesajy:

Sapan' 3apaa ciapii cBaie

Sapannxe 3a pan' ^a AO^sie
3apaH HaMa CHaxy ^OBe^uie,
HeK ;^o^ece cyHU,e na paMCHy
^a orpeje cbc CBGKpoBe 4Hopo
II y ABopy cBCKpa n CBeKpsy.

Hanpe^ H^y K0H>aHnmi ca Jua^omeftOM Kojn cc no3Haje no tomg niTO

je CBar^a saKHhen. 3a KomanimuMa ii0.iyjcKa KOJia (h^h KOinje) y Koja ce^u
CBeKpBa n.in jeipBa. Ys KOj.a CBar4a a^y u neuiau,H xe Bece^OM necMOM n
iiyu,aiBeM h3 nyniaKa yBe.iniaBajy Bcce^e.

K04 ^eBOJaiKe Kybe xaKoi^e ce cnpeiwajy. II ohii y oqu CBa,T,6e 30By

CBOJe iipiijaxe^e u komuiujo 4a ^oljy u iicnpaxe CBaxoBe. /l,eB0JKa Mopa 4a
ce H3jyxpa OKyna. Ka^ n3^a3u U3 Bo^e ^a^y joj 4a npnxBaxH mvuiko 4exe
4a 6h u OHa MymKy 4euy pat/a-ia. 3a xhm ce o5yie h qena csaxoBe.
Ka4 ce npn6jiii;Ke CBaxoBH 0H4a nx 4eB0JKa rjie4a Kpo3 chxo. OBaj no-
cxynaK xpojaKO xyjia^e: neKn Be^e 4a je cnxa ro4HHa; hgkh: 4a 3acuxH mom-
Ka na 4a ne xpaatn xyl^y ;KeHy; a ueKii: 4a MeiHe MyjKy Mpeacy na oin na
4a ne Bn4n mxa ona pa4n. /l,eBOJKa rjie4a MOMKa n Kpo3 KoibCKy y34y, Kao
TiiMO ra 3ay34a xe joj nnnixa hb mo^kb.

4^ .ail rpMH, 4a a' ce 3eM.i>a xpece ?

Hhxh rpMii, Hiix' ce 3eMJbn xpece

Ho xo H4y Kuhenn CBaxoBii.
Cxana ') mu ce cBaxoBima ua4a
Cbb jyxpo je yj.imy 6pnca.ia
Do y^iHuy 6ocuJbAK ceja.ia.

1) Hmc ^^CBOJKe.
 : , !

282 j( E A

HJiH

Oj KyniiHO TpaBO iipenjieieHa

IHto npen.iekeni Apyiie ii n^oxose
Tn npemieTii 4pyMe u njioiOBe
J\,£i He ji,oi)Y KHteHu cBaiOBii
4a He BO^y namy Bepny APyiT-

y npBO na KoauMa yjiaae Mymryjiyiyjiuje^) no34paB-

aB.iujy 4eB0JaHKy
•Lajy ^eBOJaqKor ou,a n 4ajy My npHJaie^BCKy lyiypy c bhhom xe OBaj npe^
KpcxiiBmn ce nanuja s^paBuuy 3a cpetna aano^exKa u npKJaxe^cxBa. Iloc^e
OBora H3^a3n 4OMab0u,a xe okiixii Koae nemKnpnMa.
Ka4 Mymxy-iyri^HJe y.aa3e y ^CBOJaqKy as.injy ^.eBOJKe ueBajy:

4o^exeme 40 ^Ba Koaa Bpana,

06a Bpana 06a je^no^iiKa
II Ha HiHMa 40 4Ba MOMKa njiaBa

06a nj.aBa 06a je^no^HKa.

Doiiixo ^eBOJqim oxau, Haniije s^paBuuy ca biihom 113 npujaxe.i.cKe qy-

xype oh no Myniiy.iyri;iijaMa majbe CBOjy qyxypy ca paKnjoM CBaxoBOMa. Ka^
Mymxy^iyr^iaje o^necy, npe^a^y je ^OMaiinny xa OBaj nannja 34paBnu,y, npBO
OH na CBH pe^OM. Ka^ ro4 ce nannja 3ApaBHU,a CBaxoBn nesajy: y,Jl,0MaAuH,
{UJIUApyiU KO) Boia MOJIU, omum /"
3a XHM y^ase y ^eBOJaiKy aB^njy. ^hm y]^y cjauiy c Koaa nocKH^ajy
ce c Koia H 34paBe ce „pyKe ninpe y .anu,e ce .i.y6e. ^hm ce M^a^oateaa
cKHHe c K0H.a aeroB My MowaK cKH^a ys^y ca Koaa n onacyje je oko ce6e
jep acene n3 ^CBOJKnne KyLe oe^ajy 4a MaKap KaKO 4o6aBe ys^y na no-
de aoMe Bpaqajy.
Hoc^e no34paBa cBaxosn ce pe]^ajy 3a coBpy. ALia^OHcetta ce^n y Bpx
coBpe na ce noc^e pe^OM no cxapeninncxBy pel^ajy.
40K ce CBaxoBU pe^jy ^eBOJKe ueBajy:

Pei/ajxe ce Kntenn cBaxoBu,

4a BH^Hxe 3exa xBaibenora
4,a Ji' je jienmii 04 name ^cbojkc !

Ako je MOMaK .lenmn 04 4eB0JKe, 0H4a neBajy:

Ilciana je raxo Ka3yjy ^y4H
Jeexe ^enmn 04 name 4eB0JKe

a aKO je ropn 04 4eB0JKei

Ja4Ha Hama nepna 4pyrapHU,a,
nixo y3HMa n^aBO rpo3H]iqaBO !

1) y HCRHM OKOJiHHM cejiHMa He nyniTajy CBaTOBe y asaajy ;toK hckh o;^ CBaTOBa h3
uyuiKC He noro;;ii XHKBy, Koja je sa Taj i;u.-b HapoqHTO HaMemxeHa na hcko hobhcoko ;tpBO •
 5KHB0T ce.i.AKA"y .lEB^y 283

K04 M.ia^e jMaae CBGKpBa, jeipBa u.iu Apyra Koja le joj ^ajy xa.BnHe.
nomTO CBaiOBii noce4ajy nonujy no HeKO.iiiKO lama paKnja 6jiaro-
ii

cn.iajytii M^ia^eni^e OTiioqHy pyqaTii. ') 3a BpeMe pyma neBajy no neKoanKO

4eB0JaKa. Je^na n^e, a^ Maxpasiy ohomg komg nesajy ^a hx ^apyje. Ko^hko
KO xofee TO^UKO H saBeHce. llo neKn nia.i.nBqiiHa laKo jaKO saBeace ^a, ch-
poia 4eB0JKa Jiopa 3y6nMa o^pemuBaxn a no neKH ne ^a Hninia ho saBeate
HeKOJiuKO TponiHn:a. IlpBO ce neea ;^OMall^Hy, iia CTapoM CBaiy h CBHMa pe-
4OM CBaTOBHMa.

JloMaKuny ;

^OMatinne, ^o6po th ce^efce,

/l,o6po TH je roAuna 40He.ia,
4o6pH cy T\\ rocxn AOui.in:
KoEh 40 Kofta jynaK ;io jynaKa.

HJin :

^OMahnne, 40upo th ce^ehe,

^o6po TH je roAUHa ^onejia
^OHCja TH sexa u CBaTOBe.

CrapoM ceary:

Ciapu CBaTe, rpano joproBaea,

Ha ^a^eKe c' rpane pacnycTHo,
Cbg ch MOMKe n.4 Jia4 caKynno,
Koa 40 KOfta jynaK ^o jyeana
IlIapKe nymKe Kao qecTa ropa.

KyMy :

Mh.ih KyMe, mhjio pajcKO n,Belie,

II,Bete 6epy, Mn^a KyMa khtg !

Mh.ih Kyue, ioto ch 3a4on,HHO,

Jecy .in th ^sopn na^ajieKO
Je Ji' Te Huje ./i>y6a onpeMHjia ?

MaJKa cuny Koniy.i.y pe3a./ia,

Ha n,pKBeHa apaTa nsMepn.ia,
O4 HKone mapy noqHH.a.aa,
Ys rpy^H My CBeiaTejb ILiHJa,
Ha pyKase npedaara Mapnja.

1) Maa^oaceHCKH oiau ;iohoch npajaTcty neiCHor OBHa komc cy poroBH OKHfeeHa

BapaRjaHcaHHM jaCyKaua h uBekeu.
 : ! !

284 A ¥. A

ujiu :

y jynaKa qii3Me sa nrpame,

y jyHaKa jiHii,e 3a ;by6./beH)e.
Koaa jame koh. mv noAnrpaBa,
ya^y MeLe, ys^a My SBeKehe.

niia TO cnja Kpo3 ropy 3e^eey

^a a' je cyHue ii^h cjajan Meceii, ?
Hht' je cyHu.e hut' je cjajaH Mecen;
Ho 6paT 6paTy Ha ^eeepcTBO n^e.
Ox, 4eBepe, ox, upHH HCBene !

BapjaKTapy
BapjaKTape, 411K0 y CBaTOBa,
BapjaK Hociiui Te csaTOBe A'I'ihui •

Ko .lu Tu je 6apjaK na^HHiio:

^a ^11 ceja, ^a ^11 Bepna ^y6a ?

Hiije ceja, HHJe, sepna ^y6a

Ho y ce^o Ta 4o6pa /i,eB0JKa.

BojeoAu :

Oj, BOJBO^o, ae^eea ^UBa^^o,

^DJto cu TaKO se^ena no^erjia*-?
CuHofe Me je CTa/^o nperaan^o
A 04 jyTpOC KUheHH CBaTOBH
To caM ja4Ha 04 jyipoc no.ierAa.

H^H :

BOJBO/^HHO, COKO Ha HJiaHIIHe !

B.iaro Majii,u Koja ra po^B^a

B^aro cejn Koja ra Huja^a
B^iaro ^y6H KOJa ra ./by6HJia!
aKO je HeiKeaen:
B^aro ^y6n, KOJa he ra yiyoiix'!

JleuoM MOMKy:

Oj MOMiutiv, niefeep KcaaguKy,

4eB0JKe Te y mehepy je.ie

^oeeKy koju UMa cuna aa otcenuAdy:

CrapH MiiKO, niTO cuna ne jKeHuni ?

Je a' ra aienu je ji' ra naMa A^^saj
Ja 6hx H,era o^asHO jKeniio
 : :

HvHBOT CE^AKA y JIEBqi 28&

Ho He Mory cjinKv ^a My nal^eM

Bbejiy c^UKy mghii npHJaie^a.

CrapvjeM MOMKy :

KoH.a jame M^ia^o, HeaieBeHO

r^e^a^ia ra y ce^o ^eBOJKa,
r^e^,a^a ra na je roBopu^a
„ABaj, MCHe, ^UBHora jyeaKa
,4^' Mil xohe y cpehy na^Hyiii
,CaMa 6hx lay BeHqaibe luaTiLia**!

M'laijeM MOMKy:

Aji' je ^leno Mjia40 saKiiteHO,

Ilope^ CMiLLe a nope^ KOBiiJbe!
CMiKte Mil ce Ha KOBn.i)e cMeje
Ka' HO MOMie Ha MJia^o ^GBOJie!

Ka4 nor.ic^aie y coBpy Bii^iiie KaKO M^a^eat y c.iacT je^e ii iinje,

IIoMe^axe ^in CTapu,e komc je BpeMe kocv y6e^iLio a cxapocx ceary ca.io-
MH.ia Bu^uxe KaKO je 036u^aH, x.ia^aH, npuceoaH u VMepen jep oh r.ie^a
^a noje^e ii noniijc oho.iiiko KOJ.iiKO MOiKe noHexu.
BpeMe 6p30 npo^aaii, ^.ok CBaxoBii je^y ii niijy Mj,aAa ce cnpeMa na
Ka^ 6y4e roxoBa ii3.ia3ii npe^ cBaxoBe. Eby cBar^a H3B0/^H 6pax n^H Kano ra
ona 30Be „6dTa* J.eno je xo Me^axii Ceja ce yxBaxiLia 6paxy ncno^ .leBe
!

pyKe a 6axa noHOcan nao iiayn B0411 CBOJy MH^iy cejy 4a je npe^a ^OBepy.
y A6CH0J My pyn,ii nyn nHnixo.?b, na H3HinaBmii npeA CBaxose ona^iH n3 aera
xe jaK nyii,aH., npo.iaMajytii Bas^yx, jaB^ta ii,e^OM ce^y ^^ J6 M^a^a usani^a
npe4 cBaioBe.
Ca4 M^ia,4a no34paB.i)a CBaxoBe. Hanpe^ u^e 6pax le ce noiea 03ra
34paBH ca 4ecH0Ji cxpaHOM. Ckhm ce 6pax pyKyje c bum n M^a^a a Kora
6pai no^tydn y pyny xora i\ Mjia^a. Ka^ uspe^e ^ecny cxpany oH^a ce ncxuM
nyieM Bpata, xe onex o3ro noiuae ce 34paBnxii ca .leBOM cxpanoM. Ka^ xo
n3BpiHe OH^a je 6pax npe^a Aesepy na n ca auMe no hcxom pe^y Kao 11
ca 6paxoM nos^paBii cbo CBaxose u cxaje y Bpx cospe na fenjiEMy, Koju je
;;eBep npocxp'o.
Ka4 6pax cejy H3Bo;^^n aok cBpme no34paBe OH/^a M^a4HHe Bepne
4pyrapnii,e, CBar^a MexHyB MaxpaMy hr ycxa 4a hm ce ne 6u BU^em ,cuxnii
3y6n 4Ba HH3a 6Hcepa% — ncBajy.

H3rpeja 38e34a /l,^aHiiii,a,

H3Hece 3jiaxo na KpiMa.
Hacxaje npcienoBaae M.ia^e. M-ia^a pamnpn npcxe npnxiicHe maKy aa
luaKy a ^esep (n^n oxau, aeroB) roBopefcu cBaxoBHMa • ^Oapocrure, 6Aaio-
CAoeure^ 4a apcreuyjeMo cnaxy*' npaBii Kpyr OKO H>eHOX npcxnjy n Mehe joj
npcxen na pyKy. — ^o^ AOBcp iipcxenyje M.ia^y ^esoJEO neiiajy
 ! !

286 4 E A

IIpcTeHijuje, HOBu npnjaie^H

lIpcieHyJTe, ^eBOJKV neMOJie
He ufiUAine ^^esojaiKy Majny
Ona je ce caMa yii,Be./in^a

KaA je feepKy na ^a^eKO ^a^a.

3aTHM M^a^a cB./ia'iii c Hory CBOJy ciapy o6yty a o6.iaqii hobv /i,e- —
BepcKV. Ciapy naK ^aje neKoj CBojoj /^pyrapami ^a 3a aosi bchhm iparoM
no^e. IIocAe OBora ysMy onaj ^eBepcKii Liuum, orpHy je biimc n ociaB^ajy
ra Ha aeroBO mccto. 3a obiim npejiOMe /^eBepcKV norany na^ M^a/|,HHOM
niaBOM. CBaKH MOiiaK u AeBOJKa me^ajy ^a yipade no je^HO nap«ie ^a
6ii ce H 3a H.HX rpa6u^ii. Ilocjie OBora niijy y c.iaBy ii Ka,?^ ce obo CBpinii
M-ia^a ce ca ^eBepoM Bpaha y Kyhy ^a ce u ona Ma^o sa^oiKH n ocia^iH
CBaxoBu onex sia^o noce^ajy.
^OK MJiaAa je^e M^a^eat iirpa. YxBaTii ce ko^o. MoMii,n, Kao momuii AaKii
Kao jejiemi na th ce hhhh ne cxajy na aeM^y. Uo neKu xeKBnKne: nx, xy
caBHJe xpyn nanpe^, jiynne nory o nory na ce 6ij30 ycnpasn. A ^eBOJKe yKpy-
XHAe BpaxoBe na oiUMa cxpe^ajy no ncKor jenymKacxor MOMinta nacMeme ce
na a a U3a ycana yKaaty joj ce Kao cner 6e^n 3y6n. Bu^uxe u no neKor ciap-
^nta r^e y3 M^a^eiK cuxno no^urpaBa. A raj^ain npeKpoBuo maBy na je^ny
cxpany, np^aK npe6au,uo npeKO paMena a Meniuny cxerao no/i, MnniKe. C
je^ne cxpane secern M^aAnte a c Apyre Ae6e^nM opyjaaeji np/^aKa Kao ^a
npKOCU cxapnwa nixo ce^e xe ne Mory onaKO ^ano nonrpaxu. A cxapn ce^e
.3a coBpoM nnjyn;Kajy Bnno u r^e^ajytin M^a^ufee cetajy ce CBOJe Mia^ocxn.

TaKO o^urpajy no neKO^UKO nrapa, na ce cxany cnpeMaxu aa noaasaK.

Ho ca^a nacxaje Haj^np^BUBnjn MOMeeax OBe CBeqanocxu,npamxaae aua-
AiiHO c po/^nxe^HMa n po{)au;HMa. II jecxe xo xyafno Xpaenxu n neroBaxn
!

qe^o ; 4axu My npujiuKe ;i,a nosna nixa je po4nxe^CKa Mnnomia me^axu ra :

Kao 3eHnn,y OKa CBora, na ra~04 je^uoM ^axu y 4pyry Kvfey n 4pyre ./syAe
Koje He no3Haje.
Bn^axe oi],a n MaJKy r^e .anjy cyae jep nai ce ,046n 6ucep rpana 04
joproBana" jep hm o^e ro^y6nu;a anxosa. A M^a^a ce 04 CBaxoBCKor Bece.?&a
u n^aqa po4uxe^a qncxo yHe3Bepn.ia na Ka4 npni^e 4a Maju,n n ou;y no-
^y6n pyKy a aoj 04 je4H0M rpyny cyae Hn3 o6pa3e. A KaKo 4a ne n^iaie ?
OcxaBiba CBOJe MU^e po4nxeiBe, Kojn cy je po4u.in, oqyBa^in n na nyx h3-
Be^H ;ocxaB^a CBOJy 6paliy n ceje ca KOJnMa je y pa4y n Bece^y ikhbox
npoB04n^a ocxaB^a rpa4nHy y Kojoj je ncBajytn 6ocnAaK n 4pyro u,BeIie
;

ceja^a n raju^a; ocxaBJBa cBOJe 6e^o cxa40, Koje je jom Kao jaraane na
Kpnjiy CBOMe Mn.ioBa^a ocxas^a anBe KOJe je ca po4QxejbnMa opa^a h ko-
;

naaa ocxaB./ba ceoje siu^e 4pyrapHae ca Kojniwa je qyBajytn OBU,e neBa.aa h

;

ma^Hjia ce je4H0M peqjy ocxaB.i.a cbc oho mxo joj mu^o n 4paro 6enie.
;

n^aKaae Mja4e n aennx po4Hxe-?ba, CBupaae necaie : ,./leny CMH^y

04Be4ouie" noxpeca n HeaanuxepecoBaea lOBCKa xaKO, 4a n oh Mopa y hcko-
jiHKO no4ej[uxn lyry anxny.
 aCHBOT CEibAKA Y JIEB'iy 287

^OK sLia^DHu poAUTe^i.11 n.iaqy n a^a^e sa cbojhm AeieTOM, /i,OTJie ce

MOMaqKH pa^yjy ii Bece^e. Pa^yjy ce, jep Ao^njajy cnaxy Koja te ux y ,

pa4y oAMGHyTii, y do;iecTu Ha^Me^aiii n iioHy/^e hm ^aBaiH a noc^e CMpiii

KyteBHy ynpasy npe^yaeiii.
A M.ia40)Kei&a ? Oh
njiiiBa y pa^ocTii. Pa^yje ce jep ,i,o6iija Apyra ca
KOJHM fee BBK BeKOBHTII, ca KOJIIM iiG 4e^HTii paAOCT u aia^ocT ,T,OMa CBora
u KOJa he My 611T11 Bepna canyxnima y JKiiBOiy BberoBOM.
noniTo Ha HapoMUTa KO^a naxoBape cbe MJia^ime cxBapn BOJBO^a siopa,
noniTO 4a je^aH ^nnap 6a6n, n.in CHacn JLia^uHOJ, 4a caM nsnece M^a^nn
caH^yK ca cxBapiiMa. Can^yK ne cjvie 6nTU saiBopen jep MJia^a ne Jie UMaxii
nopo^a.
Ha noc.iexKy ce M^avi,a ca cysHUM OHiisia neae y KOJia K04 iiHl)n5yiie 11
^esepa jom je^HOii norjie^a CBojy Mii.iy iiaJKy, ou,a 11 cejy, joiu je^noM 6auu
nor.ie^ na ^Bopiimxe 11 CBe 3rpa4e y KOJiiMa je 40 jyie pa4U^a 11 y xomb
ce CBaxoBii Kpeny. J\ou ee iiSHJ^y U3 aB^nje ona cxoJH a noc^e ce4He y Ko.ia.

Ya Beceyiy riecjiy 11 iipacaK nyuiaKa Kpeey ce CBaxoBn. Hanpe4 UAV

KoifcaHou,!! ca CapjaKxapoM qac y xpKy, 4ac ^araeo a nac no4HrpaBajyliii nx.

3a H>HMa H4y Myia4nHa KOJa. Y ftinia ce4u M^a4a ca 4eBepoM 11 uh-

t)n6y.iOM a 3a auMa
ocxa.iu CBaxoBU, Koje CBar4a npaxe neiuau,ii. Pa6ai^nja
Kao II 4a caM 3Ha, 4a je M.ia4a cexna 11 HCBece.ia na qac xepa Bo^OBe .la-
rano a 4ac 6pHce Kao 4a 611 xxeo 4a je na Max xprne iia aenux 4y6oKHX
D sanocHnx mhciii.
M.ia40yKeaa ce ne Kpete 04Max, oh je pa4 4a ra y 6paKy npaxii cpeiia
H sa^OBO^cxBO 3axo u ocxaje noc^e CBaxoBa xe npeKn4a 6a6n ueKJby ca ko-
luy.iBe H cnyinxa joj napy y He4pa xe xuMe npeKU4a cbc 4oxa4amBe Bpaij-

onne n mmvL.
A n 6a6a je pa4a 4a aen mh^h sex iiMa ycnoMeny Ha cBa46eHH 4aH
4aje My 4a nnje buho h3 hobc lame y Kojoj je neKn HOBau,. M^a40}Keaa
npHMa qauiy Ha34paBn 6a6H nonnje buho a namy c hobucm 3a4p/Ku ce6u
jom je4H0M Ka/Ke „c Boiom** na y xpKy 04Je34H 4a 4py/KUHy cxnrne. Osa
ce ^ania ^lysa u 30Be ce ^sewvawa Hania".
Bece^a M^a4nliCKa necMa, xonox Koaa n xpacaK nyniaKa no6y4C h
4pyre KOMmnje xe u onn n3^a3e na CBOJy BpaxHni^y no34paB^ajy M^a4y
aie.ietn joj 4yr jkhbot n cpefcy y 6paKy.
A n ncu, xn Bepnu lyBapn ^yu,Kn Kao 4a n ohh snajy, 4a cy CBaxoBH
cxpaHH ^y4n na .laBeaiOM n o6^exaaeM oko njioxoBa iicnpatajy obc, anMa
nenosHaxe rocxe.
H xaKO y3 npaxay Bece^ux necaMa n ma^e ynyxe ce itpKBH na Benqaae

Ca Beniaaa ce ynyxe MOMa^KOJ Kytu. Ka4 yt^y y aBjinjy, 0H4a joj 4a4y
CHXO y KOMe UMa nmeHnne n KyKypysa xe 6au,a na CBaxoBe. Iloraxo obo hs-
BpniH 0H4a y;ia3U y Kyhy a 4eB0JKe joj nesajy:
 !

288 4 E Ji

IlocTynaj, nocxynaj
4ecH0M HoroM y Kyliy
4ecH0M pyKOM y Hafese.

H ^a^y joj CO Te iioco.aii npecian^ieHa je.ia. 3aTiiM, y hckum MecTiiMa, cbg

KpBa ce^a Kpaj Baxpe a iBoj y Kpiuo cnaxa. ^ok CBeKpna ca cnaxoM ce^n
ciinajy iicno^ ae maio BO^e. Ka^ ce cseKpBa ^Hrne na APyi'" BU^e oho mo-
Kpo MecTO, OHyi,a Hacxaje oniuTii cm ex a niajia. OBaj o6HHaj ^BOJaKO Tywa^e:
je^HH Be^e, 4a je cBOKpBa, 04 pa^ocTu, uito cinia aceHH, y^nHu^a oho hito
Hiije Tpe6aAo...., a^pyru, /;a Miia^a ^aKuie paj^a.
Iloc^e KpaiKor o^Mopa ce^ajy 3a co<&py. Y^spx coBpe ce^H ciapu CBaT c
^ecue CTpane KyM na nocie pe^OM no ro^anaMa najnpe Jbyfl,n na atene. Y tom
noHHy AOJiasHTH n KOMmuje neKU ca atenoM a hcku ca cnaxoM n.in feepKOM.
iKeHCKHH.e HOCH qacT u ociaB^a ra na o^pe^eno mccto.
Ty ce je^e nnje n pasroBapa ^ok 04 je^noM iiyjeie 4a hgkh cpe^o-
Beian hobck OTnoqne neBam:

Ka^ nnjeMO, aamio ne nesaMO?

Obo nHBO yKpa^eno nnje,
Bet K04 40Ma sapa^eno,
^ecHOM pyKOM n mothkom lynoM.

a ocia^H cBaTOBu npuxBaxe xe ce noc^e necjia 3a necMOM pel^a.

Ka^ 6y4e oko no^a pyqKa on^a BoJBO^a npnKaayje uacr. On cxane ys
no^a co«i>pe u npBO npnKaayje ^oMahnnciiy qacx. ^ok ce obo Bpniii M.ia^a
cxoJH y Bpx coBpe a nsa ae no HCKO^inKO M^a^uha, Kojn ce, na bojbo^hho
6.iarocnjbaH>e o^siiBajy ca^qmuh" uau „omuh^, KaKO onn Be^ie. JKene ce
nope^iie oko bojboac h MCKajy ca qamfey. Oh npBO yauMa ^oiiatHHCKy, na
oxnoine ca noraqoM roBopetii: ^Bpaho! Obo je KO^a x^e6a 04 namera 40-
Mahnna na ^acx n pa^ocx CBaxoBUMa. CBaxoBH ce o^snBajy ca bAmuh", a
KOMmiije ca xBa^a My."
Ka^ npHKasyje neqeae OH^a ce Majio u Hamayin roBopetn: ,Obo je
Ham 4o6pH ^OMaiiHH yxBaxno neKy ^HB^^nny y n^iaHHHH, na je ^ao CBaxo-
KiiMa na qacT h pa^ocx"! CsaxoBn ce onex 0A3HBajy ca ^aMHH" n xBajia My.
Hanociexicy npnKaayje buho ca obhm peqnMa: „Obo je ap^OB Bnna 04
namera ^OMatnna. Ako je bhho csaKO My ce 4o6po bikio; aKO je paKnja
noMor'o My CBexn Hjiuja, a aKo je Bo^a B0Au.ia My cxoKa". Ilocjie ce npn-
Kaayje crapocBaxcKa na KyMOBCKa qacx nyBajyhn ux yBpe^a.')
Ajih Ka^ npHKasyje qacx ocxa.anx cBaxoBa OH^a ux oh ne mxe^u. Ako
je noraqa Ma.aa OH^a Be.in; ^nani (HMcpeK) ^oueo je^ny noraiy 4a My ^ena
He n.aaqy a aa kokoui: ^oneo neny qaBKy, CMp^oBpany; aKO je rycKa oh
BCJiti HPKor fflxpKa, aKO je npace HeKor jeaia n x. 4. a no ner^e npu npn-

1 (CiapeuiiiHCKe noraqe cBar^a cy hr ropitoj cTpaHH oKoKeHe byhhuom u one uy

 ;fiHBOT CE^tAKA F .lEB^y 289

KJiaiiBaay nnta Be^u: aKo je biiho cBaKO My ce ^o6po bh.io; aKO je paKnja
noMorao My CBeTii II^HJa a aKO je BO^a BO^n.ia My atena, CHaxa h t. 4.
Ca THM H THM.
Cna iipiiKaaaHa lacx Meke ce y spx coBpe npe^ cxapora CBaxa na ce
noc^e pas^aje ocxajiiiMa ^^ je^y.
3a BpeMe pyiKa BOJBO^a u aeroB MOMaK ysMV jaOvKV, naxaKHy je Ha
miLi.aK, ii^y Kpo3 Hapo^ a BOjBOAa roBopii: E, 6paho! npasiio caM je^ey bo-
^eHHi^y, CBO ra h ko^o (a jaoyKy OKpete) ajii neMaM nepute Hero xypiixe
Kojy napy 4a kojio 6yji,e Ao6po, ^ty^u Mehy HOBaii, y ja6yKy a u aiene CBOje
oxKyn.Lyjy. CaKyn^teHH noBan. ^aje ce ciapoM CBaxy oh ra Beayje y nem-
Kiip H npii no^iacKy ^aje M^a^u
Bece.i.e xpaje 40 hcko 406a Hofeu na ce najaa^ pasH^ase. Jl^a. ce M^a-
^enuu He6u MU.ioBayiii M.ia^a xpe6a 4a npe.iOMu hcko 4pBi],e (a.iH ne
ca cbhm) h ;^a ra Mexne no4 jacxyK djih nvAy h3 r.iaBe 4a ydo^e y CAttMaaK.

* *

Cyxpa 4aH M^aAoaieBa ca 6apjaKxapoM 11 ocxa.iuM cxapeinuHaMa ya

npaxBy cBiipaia sal^y no ce^y xe noHOsa 30By npujaxe^te n KOMinnje. IIo-
3BaHn KHxe 6apjaK HeKn ca BeHu,eM nanpnua n^u ^yKa a HCKn ca noiiecMOM
xeHvUHe H.aH iiimc ko Mu^yje.
Ka4 6y4e BpeMe pyqKy oH^a no3BaxH 40ja3e u ce^ajy no pe^y Kao n
npBor ^ana le xy nnjy u je^y n Bece^e ce Kao u npom.iora ^ana caMo mxo
ce 40HeceHa lacx ne npnKa3yje Hero CBaKU Mefee npe^a ce.
Ilpu Kpajy pyiKa, nomxo M^a^a ^apyje CBaxoBe on^a um na^eBa HMena
a xo HUHU Ha osaj naquH.')
BoJEO^a ysMe neno cxapo cuxo u Mexe y ft Ma.io nmeHHue KyKypysa
n opaxa. 3a bum u^e MJia^oaceBa ca 6ap4aK0M Bnna a 3a obdm M.ia^a.
Mjia^OxKCBa cana Mjia^n bhho y Hamy a ona s^paBH (a^n He nuje) ohomo,
KOMe xote 4a Ha4eHe hmc n xo UMenoM, Koje je B0JB04a 4ao''). Osaj npuMa
lamy n nnje Buno. /],ok oh nuje 4pavH My B0JB04a Ha4 r.iaBOM mxo Kpe-
tyKn na 4ecH0 n aeBO u xaKne ra y qe.io neBajybn My: vecre, uecre, a ne-
eecre, uecTo tu noeo uMe [KaKO Ke ta searu) euHO uoau aapy uoAaj a CBaxoBH
Buqy: Amuh. Ka4 nonnje
buho oh 4a qamy M^a4H a 6aD;u napy y cnxo.
TaKO ce U3pe4e cbu CBaxoen.
Hanoc.iexKy Miia4a 4aje hmc B0JB04U. Ka4 BeMy 4aje umc 0H4a, 40K
OH nuje BUHO, cuxo My Ha4 r.iaBOM 4p;KH hcku 04 MOMaKa na My 04Je4H0M
naoHJe na r.iaBy xaKO 4a ce npoBa.iu jep obum cuxom ne Ba.ta^a Humxa
pa4nxn.
Obum uMeuuMa M^a4a aoBe csaxoBe 40 CMpxu. Ebo neKo.iUKO xaKRux
uMena: cBeKpsy 30Be nano ; cBCKpa raTo! cxapnjer 4eBepa: rocno4ape, roc-
no4nHe. 3aoBe: OBnu,upKa, u,Bete, Ka4UBnu,a. nucapKa, MO.iepKa. Ocxa^e cna-

1) Obo je r. MH.mLeBnh y KHeaceBHHH Cpdnja onacao. Ho nouiTO je Taj onnc hc-

noTnyH a iiecTHMHue HeiaqaH to hy ra a. ja omicaxa.
2) Ako ce Kojie He Ao^a;^lle nsie KaKo Jiy je ;i,ao BoJBo;ta OHAa oh caM Ka»e.
4E.10 XVm 19
 : :

290 A E A

TOBe H TO MymKe: OBnu,iip, Kaiana, CTaM6oyiaij;, rojiy6, ^e^nja; ateHCKHMa:

rpaHaiupKa, ^HKa, ja6yKa, JaroAHHKa, IlapatoHKa, Bapa^HHKa.

roc TU

IIpii iio^acKV OA AGBOJaiKe Kybe OTaii, M.aaAo;KeaHH sApaBetu ce ca

npHJaie^eM nosiiBa ra, ^a cyxpa ^aH ^o^e y rocie. Oiau M^a^HH oASUBa
ce no3HBy cBora npujaie^a ii lua^e HeKor oji, CBOjiix yKyfeana, o6niHO cHHa,
n join HeKor npiijaxe^y y rocxe u to ce 30Be „MaAu ioctu**. Ilpe OA-iacKa
M^a^a iix ^apyje.
Ha HeKO.inKO ^ana no CBa^^H M^a^a ca M^a^o^KeiBOM n^e y rocxe CBOJoj
P0a6iihu.
Iloc^e HCKor BpeaieHa, Ka^a je saBCTiiHa iijiii iipiijare^CKa CAasa, OHAa
lua^iiH oxau ca join hckojiiiko ^v^h ii^e y rocTe cBojoj Ktiepii ii to ce soBe
„eeAUKu locTu". Ifciix npiijaTe^ ^o^eKyje niTO MOHie 6o^e KaKO 6ii a^o npii-
jaTc^y npiiJiuKy, ^-d ce yBepii ^a je aeroBa Ktu y 4o6poj Kyiiii.

KaA Mjia^a ii^e npBu nyT ^eBepy y noxo^e ona najnpe o^iucxn ^eBepcKy
Kyiiy H Aonece Bo^y na cy^OBe noKpuje ca hobum cbojum KaHaeu,eM (neui-
KiipoM). 3a TiiM ^apyje yKyfeane ii ohii my, na nacTaje ro36a.
5. y saApyavHHM Kytasia ne Tepajy MAa^y 4a OAMax npnMU pe^apcTBO

HO noc^e ro^nny ^ana. .

6. M^a^a npBn nyT Tpe6a 4a Mecn h3 nyne Bpete 4a 6n Kyha CBar^a

H CBa^HM 6n^a nyna.

III.

CpdM pejbauM y 6o^ecTHMa cnoA>HMM.

}Kuea paua.

Aem\ ce OBaKO
najnpe ce pana onepe. 3a xnM ce y3Me cuxno ncxyuan
:

cyMnop, HHUJii4op, cxnnca, xaMttan n qa^a na cuxo npocejana. To ce

ra.anu,a,

noMcnia u xuMe saco^n 60H0 Mecxo a 6aje ce OBaKO

„3jio 04 4eB8x 40 ocaji; 04 ocaM ce4aM 04 ce4aM mecx; 04 mecT ncT; ;

04 neT qoTnpn; 04 qeTnpn Tpu 04 xpn 4Ba; 04 4Ba je4aH, n to je4H0 4a

;

noui^cMo y ropy r4e nac ne .aaje; r4e Ma^Ka HOMayqe; r4e OBn,a ne 6jejn;
r4e KOH. no BpnniTn r4e CBMfta ne rp4n; r4e ja36HHe neiwa, pyKa uyiH Mecxo,
;

r4e je pana (nauier) (niwepeK) 4a ce oqncTH Kao cpe6po Kao nepo.

Cyiped.

Tpe6a ce no4 4yB0M OKvnaTn. 3a thm ohom mokpom scm^om ncTp^axH

ce na ce onex ncKynaTH n ne^nivi BenqauuM (qapanoM n^n 4pyrHM qnic) hc-
xp^axH n OBo na KpoB 6anHTu.
 aiHBOT CEAAKA >' AEE^Y 291

IV.

Cp6M ceA>auH y 6o;iecTHMa yHyTpaujH>MM.

VpOK.

Ae^n ce OBaKO : ysMV ce ipaBC ycrpyt crpatuHUK creotca e aeA^^ana na

ce iiOTone y bo^h. Tom B040M ocuecHHK ce ynnje 11 aanaja a cTpamnuKOM
join n Ka^H.

Baje ce OBaKO: ^FpoK no4 npar, ypoqima no;^ npar. YpoK ypuqe, ypo-
Huu^a paapnqe. PacTypie ce ypou.n Kao npax no nyTy; Kao poca no ipaBu;
Kao Mar.ia no CTpanii Kao nie.ia no cipann
: Kao Miia^a no ry6epy, nain
;

(iisiepeK) sApuB Kao jarae n 4a cnasa Kao "Byp^eBCKo jariLe".

^aMa
0,1 qaMe ^eqn ce onaKO y3My ce rpaBe ycrpi HUMep^haua, U3aan>aia,
: :

HUAuna rpaea, aoKAouThana, 6a6una Ayviuv,a, HaMa n Haf^a na ce noKHce^e y

Bo^u n ^ajy 6o.iecHnKy ^a nnje.
Baje ce OBaKO: ToBapu ce najiepa, Haaep, naraa qajia. Obo 3^10 113

r.iaBe, oinjy, pyKy, nory na CBnjy Hva.ia (nMepcK) 4a ce naiOBapu na a^aTHa

KOjia na cpeSpne BO.iOBe 4a ra npainjio y UaAu-iopy r^e nac ne^aaje; r^e
MaqKa He Mayqe; r^e OBua ne S.iejii: r^e Koa ne Bpninin; r^e CBHBa ne
rp4H; r^e jaaSnne neMa; nam fiiMepeK) 411 ociane a^paB Kao Apen h 4a
cnaBa Kao 'Byp^eBCKO jarH>e.

ryuLo5ojba

1. Ha Ba^au ^au, Koju na^He npn K^iaay SoainhiLapa

na CBexe oue
aaByJiH noBecMO xeaxWHe y rp.io a^ ce AO'^po naionn npBiby, Ka^ Kora sa-
60JIU rynia oe^a ce noBecMO pasrpeje n o6aBnje oko spaia.

2. YsMy ce Tpase: Kpajav, cbauh naSpan npenarpeBa cysHeBor na "Byp-

j^eB ^an, lytuHu tpKJban, pyreui^a, dapyr ofcyru meKep n nuuiaAop na ce CBe
TO noTonu y Jtyiy KOMOBy paKnjy n ^aje 6ojiecHHKy a^ nnje.
Baje ce osaKo: 6aja.inu,a najnpe Meine y ^ecny pyKy Ma.io 6apyTa n
HiiBHTa u pacTp,i)a .icbom pvKOM. 3a tum yxBain 6oHora aa hoc, naBa^H My
Ma.io cinna Sai^n ux na rymy 6oHora 11 peKHe: „ycTy cuAa ero cuAa !" 3a
THM HacxaB.Ba osaKO 6ajaTn. ^Ako cu huk eio tu ^inBUT; aKO en 6a4 eTO th
6apyT (a Henpeciano xp.ta Bpax ohhm 6apyT0M h nnBUTOM u to .icbom pyKOM);
aKO CH cTttH usijia. c KaMena nnr^e hh 'ly^a 04 Te6e. Po^n^a ce Hniiia ;ta
aoBCMO Jyn,y ji,^ KpcTHMO Hnny. /l.^^^ Jy^^ Te KpcTHCMO Hnuy. OcTa Hnna
Maj.a Kao ManoBO apno. Ham (DMepeK) 4a ocTaue a^paB Kao Apen*.

IloKOCHU eerap.

Baje ce OBaKO : nonijio ^eBeT opafea c ^CBeT no/Kepa 4a npeceKy re-

flex BCTpoBa: je^an 6eo; 4pyrn upBen; Tpetn ae.ien; qeTBpxu atyx; neTH mo^
292 A K .1

Aap; mecTii KpciaHH KOCTaaH: KpcTOM saKpcin^io, KpcTOM yKpcinjio ^a H^e

y BO^y u ropy r^e je KpmeBiiTO r^e je ^omobiito ; r^e nac He aaje r^e
; ;

MaqKa He Mayqe; r^e OBua ne ojieJH r^e Koa He BpaniTn; r^e CBHHba ne
5

rp^H r^e ja36HHe nena nam (nMepcK) 4a ocxane s^paB Kao ApeH a ^a cnaBa
Kao "Byp^BecKo jarae.

UocAe y3Me nepii,e n anii Ao;^^pyje 6o.iecHnKa no r.iaBn rpy^HMa, ip-

oyxy H Horawa a 6aje OBaKO noui.ie lyi^e Kpo3 necaK narasH.ie rpecaK.
:

Cpejia MX Cb. Boropo^ima na ux niixa: „KlTa je Bana ryrjie .leRa"? HaMa

j'.ieK u,pHo nepo. ^leiHie ryrjie y He6o Kao nepo y neoo.

3aTUM yaMe y xpn npcia Maci u h.om ^o^tipyje 6oHora no rjiaBH, rpy-
4HMa, Tp6yxy h Horaua a onex Caje nom^e ry.ie Kpo3 necaK Hara3HJie xpe-
caK. Cpe^a hx BoropoAHU,a na ux nnxa: „inxa je, Bajia, ryrjie ^eK**? Hasia
j' AeKMacHa Macx. Tonnxe ce ryMe Kao Macx y saxpn"!.

HanociexKy y3Me y xpn npcxa co u ^o^npyje 6oHora no rjiasn, rpy-

AHMa, Tp6yxy h HoraMa a 6aje oBano: nom.ie ryr.ie Kpo3 necaK Hara3H.ie
xpecaK. Cpeia ux Cb. Boropo^nua na nx nuxa: ^UJxa je saMa rynie .len"?
HaMa je ^eK c^ana co. Tonnxe ce ryr.ie Kao co y Bo;^^'!

Rpyaa
ysMe ce HCxyu,aHa a neqena cxnnca uixiipaK n xpaBa j/crpi xe ce Me-
XHe y Bo;iiy n ^aje 6oHOMe 4a nnje.
Baje ce OBaKo: cynue 3a ropy, cpi;e na Jiecxo Kpyna y KpyniKy. (^e-
xexy ce 6aje K04 KpyuiKe. Ce^Be na 3eM.i,y a Hore o^ynpe Kpymay).

V.

Cp6M ceA>auM y 6o;iecTMMa pasHHx opraHa.

Tp6o6oyba.

1. HanpaBnxn ij,iiuBapy y ay ycehn Kuqnu,y n xo oobhxh na xp6yx.

2. y paKHJn noKnce.mxn KOKomiiBKe n xo o6Bnxn Ha xp6yx.

r.iaeoOoJba

1. Ka4 6o.an r.iaBa Tpe6a je y om\ npa3HHKa ooaBmn BoinxanoM

CBetoM. Cyxpa ,T,aH Ba.La oxufen y npKBV n ony cBehy yuajinxn 4a CBa
H3ropu. —
Pa3H0

1. /l,a 6\\ nnjaHni],u ora^H-iu nufee y3flM.i,y Bam ca MpiBai;a Mexny je

y paKujy n ^ajy jiy 4a nnje.
2. Ka4 qoBCKy not^e KpB na hoc xpeOa ocetn Majo Koce na ce xhm
OKa^Kxn na Le KpB npecxaxH.
 atHBOT CE^AKA y JlEBMy 293

C M P T
1. Cp6H ce ceAa^H npe/; CMpx 6pHjajy. Be^HKH je rpex rko ko VMpe
Heo6pHJaH. Ebo mxa ce je^HOM ^eciLio:
A. C. KMCT ce.aa ^1. HMao je 4a H3Ba4H HCKy noipy c Tora ce ca
jifia.

o^SopHHKa ynyie na Jioi^e Aiecxa. Ho xy ra KpuBau; y CBa^ii y^apn moxkom

no xp6yxy ycie^ ^era 4o6nje aana^eae ^peBa. (A. ce 36or aiajiocxH Huje
6piijao). Hajnpe cy ra sanaja.iu 6orojaB./beHCKOM bo/;om iia My Huje noMO-
Mo. Ilocjie cy My 6aja^n a;iu 11 xo ne noMOHce, jep My ce join Bnnie no3.iii
M nape^H noaoBy .leivapa. Ka^ cy BH^ejin meroBii npnjaxe^n 4a mv cbc
ji,3i

na rope n^e npHMSxe My, 4a 6n ce 3a CBaKn c.iy»iaj xpe6ao oSpiijaxn a^n je

OH TO 046UO. Ho, aeroBH npnjaxe^ii 6ojefeH ce, 4a oh ycKopo ne yMpe 40-
xBaxo ra ko 3a Hore ko 3a pyne h MaBy xe ra n npeKO H,eroBe Bo.^e na-
canyse, n 40 ^ojiacKa jienapa o6pnjajy.
^ouHHJe je A. 034paBH0.

2. Ka4 yMpe ^OMatim OH^a My Kpo3 ne^pa n pyKaBe npoxypajy nap'ie

xjie6a H co.in. Xjie6oM 3axpaHe 4ei],y a ca co.i.y 3aKpM^yjy cxony.
3. Tlonixo 4HrHy MpxBau,a c Mecxa na komc je ^eajao OH^a na xo m6cxo
3aKyii,ajy eKcep n caoMHJy nixo cxapo .loeaii,, Bpr, a ner^e jaje.
:

4. HcKii VHOce 11 3eM^y y Kyty. Ako je ne ynecy OH^a ce Kyha ne CMe

onpaB.Laxn 3a ro^uHy ^aHa,
5. Ha npaxftv u^y y HenapHUM 6pojeBHMa.
6. Ha rpo6^e ce ne n^e 60c. Je^na f!a6a HHJe HMajia onaHKe na nm.ia
y qapanaMa.
7. Ka4 VKonajy MpxBaua OH^a yKonHiimi HoateM o^e^y 04 6y4aKa h^h
MOXHKe Ha rpo6 yMpjora.
8. Ka4 yMpe npBO 4exe 0H4a ne npcKus^y 4acKy npeqary h»-
^e Hory.
9. Ha CBaKOM caH4yKy ^oibe cy npeiare y HenapnnM 6pojeBHMa.
10. Ha 4ate 30By caMO one, Koju cy 6uau Ha norpe6y.
11. Ka4 yMpe npBO 4exe, 0B4a Maxii aeroBa ne H4e Ha rpo^^e.
12. Ka4 y Kyty cnpcMajy 3a 4atiy a xaKO ncxo.
13. Ha rpo6./Le n3H0ce h 4ejie oho nixo je buxob noKOJHUK Hajpa4nje
BO^ieo. ^e.ie h. np. u 4yBaH.
14. Ka4 4ajy 4aty ano je MpcaK Mopa na xpnesn 6Hxn nyBana OB^a
luaBa
15. Ha 4aliy 30By caMO one, kojh cy 611.IH na norpe6y. IIouixo ce no-
3Baxe HCKyne, na cxo 40Hecy: brho, nnieHHuy, je4H0 cnxo ca nocKypnitaMa
H KO^iaq na.iHK na Kpcx Kojn ohh 30By Ko^ueo.
3a XHM 40MatHH (n.in 4pyrH) y3Me CBchy no.i»y5n je n naMemi yMp-
.aoM. Ka4 je najiu roBopu: „4a na/iHMo CBehy 3a noKOJ 4ynie* (nMepen). Ilo-
 ^

294 4 E -1

lUTO Hx yna.iH OH;\a npciHJy nmeHHuy rhhom a 3a thm yaue y Jiesy pyKy
CBety a y ^ecHy pyKy Hamy c bdhom h roBopu: „4a unjeM qamy BHHa 3a
noKoj ^yme* (HMepeK) octb.ih ce OASHBajy ca: ,Bor ^a npocTH** a oh a^paBH
npBOMe Ao ce6e h ^aje My csety ii 'laiuy c bhhom. TaKo ce cbh aspej^ajy
4pateliH CBaKH y abboj pyuH CBety y AecHOJ naviy.

Ilocie oBora ysHM^y nuieHHU,y roB>>pehu: „Bor 4a ranpocTH**. 3a thm

Hce'ie Koybueo na oho^mko BOMa^a ko.iuko hx je 40in^o h csaKOMe 4a no
je4H0 nap^e. IIoniTO h obo HSBpme 0H4a ce4ajya je4Ha 04 ateHCKHfta y3Me
CHTO H csaKOMe 4aje no neKOiHKO nocKypnua.
Ilpe 04^acKa nnjy ocTaTKy 3a 34paB.i.e.

16.Cp6H ce^auH y ava.iocTn ce ne 6pHJajy hckh HeTp4eceT a hckh

ro4HHy 4aHa, npeMa TOMe KaKO atajie yMp.iora.

1. AnpuJia 1897 ro4.

Jaro4HHa.

—
 :

JE^HA HAUIA nOTPEBA

y anpiiJiCKOJ CBecu,ii ca ro^. 1897. <jpaHi],ycKor 'laconiica „La tradition.

revTie internationale du folklore et des sciences s' y rattacheut dirig^e par M.
Henry Carney,** npoMiiiao caai, no^ nac.iOBOM y, La soeiete Suisse des traditions
populaires.^ obo :

Ca.3Ha4u CMO ca Be^inKiiM sa^^oBOJiCTBOM 4a je ocHOBaHO meaju,apcKo

4PyiUTeo 3a napoAna ape^aiha (Schweitz. Geselschaft fiii* Volkskunde, So- —
ciety Suisse des traditions populaires). — lIlBajuapcKa je 40 ca^ 6HJ.a Hernxo
n30CTa.ia 04 noKpexa 3a oapo^HiiM npe4aH.eM.
O460P caciaB^teH oa Ap- Ea- Xo'&MaH-Kpajepa, E. PnxapAa, /l,p. E. A.
IllTDKejiSepra, 4?* T. Be.ixepa ynyino je npe HeKCiiiKO aie-
11 E. Miipeia
cen,a je^aH s^neA na CBe OHe kojh ce y inBaju,apcKoj 6aBe napoAHUM npe^a-
FbCM, c noaiiBOM Aa ce o6pa3yje HapoAHO ApyniTBO 3a <i>o.iKJiop. lIoaiiB He
ocxa 6e3 OASHsa. ^o 1. HOBejiSpa 1896. r. npiijaBU ce 298 ^ojiKAopncxa, xe
OBaj cjaJHU 0A3HB npeACKa3yje .leny 6yAytHocx mBajij,apcKOMe APyniXBy,
16. jyna hobo ce ApymxBO Bet 6eme KOHCXHxyHca.10 osaKO
IIpeAceAHHK: /l,p. Ea. Xo*MaH-Kpajep, npiieaxHii AOiienax 3a repsiaH-
CKy 4>Haojiornjy y I^opaxy.
IIoxnpeAceAHHK E. Mupe, npo<i>ecop poMan.
: <i>n.ao.aorHJe y jKeneBn.
CeKpexap : ^p. E. A. IlIxuKeji6epr, npiiBaxHH AOU,eHax 3a apxeojxornjy
y Hiipuxy.
BaaraJHHK: E. Pnxap, ccKpexap xproBa^Kor ApyniXBa y I],npHxy.
noMohHHK: /l,p. T. Be.ixep, npo<i>ecop eHr.aecKe «i»nAO./iorHJe y I],npHxy.
4pynixB0 je ycBOJo.io OBaj mxaxyx :

§ 1. 4py™TBy je u^eA Aa npooyAn nnxepec sa napoAHO npeAaae, a na-

poqiiTO Aa CKyn.i)a n npoyiaBa napoAHO npeAame IIlBaju,apcKe.
§ 2. ^pymxBO nocxnaie obo :

a) xemmy Besy
CKyn.BajyiiH y cse one kojh ce iiHxepecyjy napoAHHM
upcAafteM IIlBajn,apcKe.
296 A E A

6) BesyjyiiH o^HOce ca c.iu^hiim ^pyuiTBiiMa Ha cxpaHu.

b) Ils^ajytii Hacoimc, r^e 6ii ne caaio ^pymiBeHH q^anoBu set it
4pyra auu,(i movah caoiiniTaBarn q.iaHKe, caonrnxefta u Apyi'e CTBapn Kojc
ce o,i,HOce Ha napo^^HO npe^aae.
r) IIoMajKytii u Apyi'e ny6iHKau,iije ucie npHpo^e.
4) CTBapajyfeu 6n5JiuoTeKy y Kojoj 6u 6imh cbh pa^OBn, Kojn ce OA-
Hoce Ha niBajnapcKo nap. npe^aae.

II OpraHHsauMja.

§ 3. ^pyuiTBO pyiiOKOAH :

a) Oniuxa cKynrnxiina,
6) Casex,
b) OA6op.
§ 4. Oatura CKyaiaruna Bpmn BpxOBHy ynpaBy Ha^ ApyniXBOM. Ona ce
•casHsa c iipo.ieiia CBaKe roAHHe, Aa, aKO je noxpeSno, npiicxynii usoopy, ^a
npeMCAa roAuuifte pa'iyne, a^ ce nsBecxu o roAHmauM npaxoAUMa, o ca-
onnixeBUMa ii iipeA^osuMa caBexa u OA^opa. —
Y ko.iiiko je roA Moryfeno
OBe fee CKynmxuHe ohxu npiUHKe sa nayqna caoninxefta ii eKCKypsiije.
CBaKii npeA^or CBaKor ApyinTBenor qjiaea Mopa ce caonmxuxe OA^opy
rpe CBpmexKa Meceii,a Mapxa.
y cneuuja.iHUM iipn^nKaMa Mory ce casuBaxii ii BanpeAHe CKynmxHHe
§ 5. CaeeT cnpesia ahgbhu peA 3a onmxy CKynuixuny. Oh ce cacxojn
—
H3 15 21 q^ana, Koje 6upa onmxa CKynminHa na xpn roAiiHe. Y koiuko —
je roA MorytHO y caBexy Ba.i>a a^ 6yAy 'ManoBn U3 paa^uiHXHX KpajeBa
lIlBaju,apcKe.
Casex ce cacxaje jeAan nyx roAuuiBe y BpeMe onmxe CKynmxiiue.
§ 6. O46o2> UMa aAMOHHCxpaxiiBHy AViKHOcx. On ce cacxojn ns 5 ^^a-
HOBa, KOJe (lapa h3 q^anoBa caBcxa onmxa cKynuixnHa ua xpu roAnne. Oa-
6op ce can opranusyje. On HMa npaBO n3a6paxn noBe q^anoBe na Mecio
OHHx, Kojnx 6u necxajio, npe ho ihto hm poK ncxe'ie.

III HiiaHOBH. y;ior.

§ 7. ^pymxBO je cacxas^eno u.3 q^anoBa : peAOBHax, Aonncnux ii

noiacnnx.
§ 8, PeAoene ujianoee npnina OA^op Ha anxoB nncMenn saxxeB, H.in Ha
nncMeny npeACxaBKy jeAHora q^aea APyuiXBenor.
y^or je xpu AHHapa roAiiuiH>e. Ko n^axn jeAHOM 3a CBarAa 50 A^sapa
nocxaje q.aan ao^kuboxho. I],eHa ApyuiTBenor qaconnca 3a q.ianoBe Mama je,

HO uHaqe.
§ 9 Moa^e ce A^xn .inu,nMa, Koja
Tuxy.ia aouuchoi n aonacnoi q.iana
cy Aa^a Beiiera UMnyjica snancxBeHOM nsyqaBaay napoAHora npeAaaa nan
cy yqnHUjin n3y3exnnx yc.iyra APymTBV. Obu —
q.iaH0Bn ne n^atajy hh-
KaKBHX y^ora a yaiiiBajy csa npasa peAOBHHx q^anoBa. ^onncne —
q^aHOBe
6upa OAOop, a noqacHe onmxa CKynmxnna Ha npeA^or OA^opoB,
 JEAHA HAUIA nOTl'ElJA 297

lY KpaJH>a Hape^eH>a

§ 10. Ha .c.iyiaj 4a ce ^pyrnxBO pacnaj,ne onuixa CKViiinTUHa ^OHehe

OMVKV 4pyiuTBeeoM iiMaity.

§ 11. IIo pemcay catamite cKyniiiiiiHe obii craryTU cxynajy OAMax

y atllBOT.

/l,pymTBo je ua^ajo iipBy cBecKy CBOjux pa^OBa no^ naciOBOM : ^Schivei-

zerisches Archiv filr Volkskunde" , TpoMeceqnii qacoiiiic. — Obo je ca^pniaj
npBe CBecKe : Zur EinfUhruug. — Vom Schweizerdorf an der Landesausstellung-
in Geaf 04 J. — Ziele
und Methoden einer Rassenkunde der
Xynuiirepa.
Schweiz 04 P. MapTima. —
Karl unter den Weibern 04 C. Ciierepa. ~ Be-
grabnisfeierlich-Keiteu in Pratigau 04 E. Xo*MaH-Kpnjepa. Volkstiiralisches —
aus dem Kanton Zug, 1 04 Ahg HxeH. Miszellen.
, Kleine Rundchau. — — —
Gesellschaftschronik. — Mitgliederyerzeichnis. — Totenschau. — Geschenke. —
Fragekasten
II'iBecxaH 6poj .lenux c.iiiKa iiJiycTpyje xgkcx.
Ilpexn^axa je 3a ^pymxiieee i.iaHOBe 4 ,;nH. iiHaqe 8 ^uh.
Mo acc/iuMO 4yr aiiiBOX ^pymiBy aa iia^-
11 .len ycnex inRajuapcKOM
po^Ho npe4aH.e.
T0./IIIK0 ,La tradition."

Ja hy iiaK 4a nanoMCHCii joui neKe cxBapii.

06pa30BaH.e OBaKBiix 4pymxana y EBponii Hiije BeL Buine HOBa cxBap.
HaBemtiy caMO HeKO.iiiKO xaKBnx 4pyiuxaBa, 4a ce bu4h ca KaKBiiM ce aia-
poM If iiexepecoM pa4n na .i>o.iK.iopy y 4pyriix Hapo4a.
IIpBO <i>o.iK.iopHO 4pymxB0 ocHOBano je 1878. ro4. y EHr^iecKOJ 1104
iiMCHOM : Ho iberoBOM npiisiepy no'ieuie ce Ha CKopo oopa-
Folk-Lore Society
30Baxn c.iniHa 4pymxBa y UlnaeuJH. Sociedod Folk-lorico Espanol (ocnoBaHO
1882. ro4.) iiMa Beli hckojiiiko u,euxapa, a cBaivii uenxap ima 04ejiiixHX cck-
mija y CBaKOM Beteai rpa4y. y opraey OBora 4pymxBa Boletin Folk-lorico
Espanol (op. 04 16. Jan. 1885.) uamxaMnan je ycxaB npBor nopxyraACKor
*OyiK.iopHor 4pyuiXBa : Folk-lore portugues. — llcxe ro4iine ocHOBa ce iihu-
UJijaxiiBOM II. Co6n.iOTa (Paul SobiUot) c.iiiiHO 4pymxB0 y Hapiisy ca Ha-
3UB0M Societe des traditions populaires (27. 4eu,eM6pa 1885. r.). Cxaxyx My
:

6u yxBpt)eH 24. Maja 1886. r. 11 aa npe4ce4HHKa My 611 ii3a6paH FacxoH

Ilapnc (Gaston Paris). —
Ha ro4iiHy 4aHa paHiije ocHiiBa ce y IIxa.anju:
La Societa per lo studio delle tradizioni popular! Obo 4pyinXB0 pa4H ca Be-
.aiiKDM ycnexoM. —
CeM obhx iiMa 11 4pyrnx Hapo4a u 4pyrnx 4pyinxaBa
Koja ce oaBe oBaKBiiM 11 c.iuhhiim cxBapiuia.
CeM MOHorpa<i>nja 11 cxy4iija, Koje ce 6aBe napo4HnM npe4aH>eM. y
EBponu iiMa HapOMuiiix 11 qaconiica 3a xo, Y EarjiecKOJ : „Folk lore journal,"
„Folk-lore Record", y rixa.iiijn: „Archivo per lo studio delle tradizioni popo-
lari", y •I>paHi],ycKOJ : „Revue des traditions populaires." „Melusine," „La tra-

dition.- y HeMa^KOJ : „Zeitschrift des Vereines fiir Volkskunde. " y IlInaHFijii

H nopxyra.iHJn CKopo CBaKO <50.iK.iopHO 4pyraxB0 UMa CBoj opraH. y AMe-

pHii,H cy : ^Journal of Amerikan Folk-Lore," ,Tlie Folklorist".
298 4 E .3

CeM naconnca, Kojii Hucy OB^e hii H3 4a.ieKa cbii mpe^enu HMa h
MHorax 4pyrnx («)Hio.iomKHX, eieorpa^cKiix ii 4p.), Kojii npeiaa CBOMe npo-

rpaMy npHMajy h <i>o^hviopHe cniice.

II uaiiiH cyce;i,ii Byrapii ii XpBaxii, Hiicy iisocia^n o^ ocxaAHx napo^a

y EBponii y pa^y Ha npn6npaH.y ii npoyqaBa&y Hapo^Hor npe^aBba.

Byrapn cy jom 1889. r. sacEOJiSiAii ^COopuuKTy aa napoAnu yMoreopeMUH
nayna u KHuoKHuna," Kojii ns^aje MiiHucTapcTBO IIpocBeTe. 0^ OBor ,C6op-
HiiKa" y KOJiiiKO MH je nosuaio iiaam^ao je ^o ca^ 14 ne.auKHx CBesana, c
odimaTOM ca^^patHHOM. Y ibhx je ym^io h mhofo cpiiCKiix napoAHHx yMOiBO-
pima H3 cpncKiix Kpajesa, Koje Byrapii Kao CBOJe CMaxpajy.
H jyrocJiOBeecKa aKa^eMuja y 3arpe6y, Biuehii ^a „y HOBiije Ao6a npo-
iia^a Hapo^HO 6.aaro cxpamHOM 6p3nnoM, Kao 4a ra o^hoch snxap MO^epHe
Ky^xype", ocHOBa^ia je ceoj ,Zbornik za narodni zivot i obifiaje Juznih Sla-
vena" 04 Kora cy iisaniJie 4Be ^ocxa Be^aiiKe Kifciipe h KOMe je sa^axaK „ao-
Hocnxii pacnpaBe <i>o.iKJiopcKe, na rpa^oBO aiiiByte jouixe y napo^y u npa-
xiixii pasBiixaK OBe nayKe K04 cbhx cbojiix cyn.ieMennKa ciOBeHCKUx".
Ha H Mu HHCMO ocxajiH paBHO^yiuHii npeMa napo^HOM atuBOxy 11 npe-
.Viity, H Haraa je AKa4eMiija 3acH0Ba.ia „CpiiCKii exHorpa<i>CKii sSopHHK" 04
Kora cy H3ainjie 4Be Kaiire.^)
Ha CKyny Kpa^zbeBCKO CpncKe AKa4eMiije «i>hijiocO'I>ckux nayKa 04 9
Mapxa 1»92. r, aKa4eMUK r. Cx. HoBaKOBnK iipoqiixao je OBaKaB npe4.ior:
,Hame n^aeiwe je join y noiexKy oBora BCKa H3amjio Ha cbcxckh Mac
CBOJHM y CBaKOM nor^eAy Heua4MamHHM yMOXBopnuaMa. HpoMa Hapo4y Koja
je yjieo 4a y cBoje yMOXBopime yeece oho.ihko mbofo ucxopiicKe cbccxh,
.lenoxe cxH^ia namiona^iHor oceLaita, nauiao ce 11 CKyn.taq ByK Cx. Ka-
11

payuli, KOJH je xe ycMene xpa4HU,iiOHa.iHe, a y ucxii Max atwBe cnoMennKe

HeKa4amH.era Hapo4Hora acHBOxa 3Hao noKyniixn 11 H34axii onaKO, khko xpeoa.
^Ilocjie xora h napo4ne"'cy yjnoxBopuHe, xokom BCJiHKe npoMene U4eja
n pasBiiXKa khjH/Kcbhocxh y4apn.ie Ha3a4. Ilocie npBHx BdnKiix 36opHHKa
BvKOBiix HU nocao oko h>hx hhjc Morao 6hxh hh 6oJb\i hii OHO.aiiKo U34a-
mau Hn 0H0.aiiK0 sHaMenirr. y3 to naK hh CKynj&aqa ce Hiije Boiue Ham.io
onaKBora KaKaB je 6110 ByK.
^A BpeMeuoM CBe je xe/Ke nocxaja.ao ca6paxn ii,e.ay KH.nry xnx cTBapH,
c
join xeaie je nocTa.io ype4HXH je KaKO Ba.i»a, a Huje .laKO hii H3ji.axii je, oco-
611x0 04 Ka4 CO 3Ha, 4a ce Biime ne najiasH ouo mxo je nauiao ByK.
„C xora je y noc.ie4H.e speMO xa Bpcxa rpalje iioqejia noxyu,axu ce 04
HeMn.ia 40 He4para —
no KaAeH4apnMa, no cnxHHM yincxoBiiMa, no CBaKO-
jaKHM yMOBHMa, Kao CBaKa nnata Bpcxa KEbHJKeBHOcxn.
„IIa nnaK tcuiko 6\\ 6n.io pehu, 4a je xaKO noKyn.i.eHO CBe mxo xpe6a
Kyniixn U3 Hapo4a, 4a ce Bnme newa mxa na xom no.i)y pa4nxH.

1) IlyHU cy HacjiOBH thx Kifcara: ^jKubot Cp6a ce.baKa" Hanacao M. la. MnJiHlieBHfe.
4pyro npepatjCHO h nonyiteHO HS^atbe. Y Beorpa;ty 1S94 r. a „CrapuHCKa cpacna je.ia u
uuAa'^ o;i Chmc TpojaHOBuKa. y Beorpa;^y 1896 r.
 JE4HA HAUIA nOTPEBA 299

^BeiuTuna y CKyajba>*-y, yayKueaths Jhy4u. koj'u 6u 6uau 4o6pe eo^e Act

CKyxLJbaiy ^ CAa6o anajy uaKO to rpeoa pa4UTu; eemro 04a5upaJhe apu iutqm-
uaM>y, Koje 6u caMO no ce6u yay£u8aA0 CKyajbaua; cpeAuiure je4H0, Koje 6u
K ce6u apuejianuAO cey ipa^y, uouio 6u jom Aocra ycJiyia ynunuTU acl ce 40
Kpaja ucu,pae u aoaua oea ipana napoAuoia yMcreenoi otcueora.
„y3 OBO APyrux cyBpeMeniix uoTpe6a KOJe 6ii npeiwa norie^WMa
iiMa
HHiuera BpeiaeHa OBaj nocao nonyuii.ie ii koj.p 6n OB^e najaro^Hnjer Mecxa
Haui.ae. ^aeac Bet Ba^a noMe^aiu na 4HJa^eKTe. Haiu ce KmuaieBHn jeuiK
To.iuKO OTeo II pasBiio II KiBii/KeBHa ce npocBeia to.iiiko Beli pamupH.aa, ^a
je BpeMe mhc^ihtii ii Ha ^iijajieKre. HaJHOBiija iicxopiicKa iicTpa/iuiBaH>a iisa-
3iiB.i>y Be^iiKy iioTpe6y miipera Kvn.teifca rpal>e ii3 iiapo^a aa iicropiicKa
^OKa^Ha npiiqaaa ii pasHe iicTopiijcKe xpa^iimije.
,Tora pa^ii mhc^iim 4a 611 6iija ^yiKHOCT CpncKe Kpa.^b. AKaAewiije
4a ocHyje 36opHUK 11.111 Apxue 3a cKvii^aae 11.111 o^Siipaae OBaKiix ciiiapii

y HajmupcM npaBii,y iiixo ce xiiqe oncera a inxo HetoM KpiixiiKOM luxo ce

TH^e ca^paiaja.
^IlpaBii iiporpaM He 6h ce 4ao iiapa^iixn 4pyKHHJe Hero BpeMCHOM h
iiaaiftOM y noc^y caMOM. — **
(Fo^iiuiftaK Cpn. Kp. Ak. VI 74—77,)
Ilocie OBora ocHOBa.ia je uauia aKa^eaiiija Exuorpa<i>CKii 36opHUK. A.iu
npu CBCM TOM H>HMe ce, OBaKiiM Kao mxo qimn mh ce ne mo/Kc mhoto
je,
yqnHUXii na cpncKOJie 'to-ioopy. — CpncKu ce 36opHUK o^nHKyje 11 04 6y
rapcKor h 04 xpBaxcKor, Koju cy n pasHOBpcHiijii i\ o6iuaxiijii KOyiuiiiHOM
Maxepiijajia. Ham 36opHnK
caMO npuMa npo6paHora 04 oHora mxo mv ce
no4Hece, 40K 6yrapcKU h xpBaxcKii no4Cxuqy na nocao. Ham ce 36opnHK —
Tpy4u 4a 6y4e na buciihh AKa4eMiijiiHor 36opHUKa. Y u3Bemxajy pa4y3a
ExHorpa<i>CKu 36opniiK y 1895. r. HaB04e ce pa3./i03u 36or Kojux He 611 xpe-
()a.io npucxyniixH 04Max n nixaMnaay 4o6nBeHux 36iipaKa Hap04HHX vmotbo-

puna: «npBO mxo caMOJ AKa4eMiiJH ne 611 40.11iKOBa.ao u34aBaxii Hapo4He

VMOXBopDne OHaKO Kano cy iix 40 ca4a npcMa cayqaJHiiM 4o6iiii,iiMa u.34a-
Ba.ia Hoje4iiHa npuBaxna .iiiu,a \\m\ ype4HumxBa Hemix KanaceBHux jincxoBa
Hamnx; 4pyro mxo 6n OBaKBHM nocedniiM n34aBaH.eM 11 najeemxuje npH6pa-
HHX yMOXBopiina 113 obux 36HpaKa 6no caMO yMHomeH oHaj npeBCjiHKH 6poj
40ca4afflH>Hx pa3H0.anKiix H34aH)a y komc ce xemKO natn h HaJBemxiijeM no-
3HaBaouy Hapo4He nojesiije name h 40 Kora je 6poja ne caMO noje4HHU,iiMa
Hero n caainM bciukhm KH.HatHHii,aMa xemKO 40I1H h HMaxn hx CBe na OKy-
ny." CTora ce npe4.iaace 4a ce npiicxynii ypel)eH,y h H34aH.y je4Hor eeAu-
Koi adopnuKa, y KOJH 6a ym.ie KpHXH^Kii 04a6paHe xpoHO.iomiai, reorpa-i>CKii
n cxpyqno pacnope^ene KaKO cbc one Hapo4He vmoxbophhc, KOJe cy — 113 •

Ban Be.iHKe 36ijpKe ByKose —

40ca4a Bet r4e 6uao o6jaB.i.eHe, xaKO n CBe
one KOJe 611 ce we^y nociiaTHM pyKonncHiiM 36iipKaMa nponamjie Kao Bapii
jaHxii, 40cxoJHe 4a cxany Hanope40 ca cbojhm nper./ie4ajiiiii,aMa. (ro4iiiuHiaK
Cpn. Kpa.i. AKa4. IX. 223.-224.)
Byrapn 11 XpBaxn npnaiajy y cBoje 36opHnKe n ciipoBO rpa4iiB0. K04
300 Jl, E A

H.IIX cy iispai^eHa ynycTBa 3a CKyn^taae Tora rpa^^uBa, Koje Ke Kpo3 36op-

HHKe ns.iasHTH na cuei. OBora y Hac nesia.
Ka^ ce CBe obo ysMe na yM, oe^a uain 36opHHK nnje noKpexa^ 3a npn-
Kvii^fcaae n npoyqaBaae rpa^uBa U3 Hapo.TiHor JKOBOia lIoje/ViHUiiMa ocraje
4a caMH npnKyn.i>ajy KaKO 3Hajy, npoyyaBajy KaKO Mory 11 luiaMnajy r^e
cTiirny. HeMa ^aioie cpe^iimia, komg 6u oii-aa ^y/KHOCT ^a oxpa6pn, ynyTii
n Hayqn, k^ko savba 11 uixa ija^&a Kynirni 113 napo^Hora HvHBOTa 11 npe^aita.
HeheMO Baib;i,a o^o6pHTH ^a 3arpe6 6yji,e cpcAnniTe 113 Kora tie noTnitaxn
iiOKpeT II noTCTpeK 3a napo^Ho npe^aBe n hciibot, npn cbgm tom hito ce y
Pripomenku I KH.nre „Zboinika" Be.au: ^Hain 36opHiiK 3a atiiBOT ii o6iiqaje
JyjKHUx C^aBena iiina no CBOMe Hac^oBy o^roBapaxH caMOMe nac^iOBy aKa-
^eaiuje, Koja je^HaKOM Jby6iiBJby rain je3HK, noBJex, iipupo^y u CBe 4pyre
npii^iiKe CBiix jyiKHOcaOBencKHx seMa^a. ITpiije cBera Jie Hain 36opHHK o6pa'
j^HBaiii Hapo^uu :kiibot XpBaxa n Cp6a —
na unje^OM upocxopy OBora je^-
Hora ^BonMenora napo^a.**
Jyroc^OBencKa je aKa^eMiija uspa^n^a n „Osnovu za sabiranje i prou-
^avanje gradje narodnom zivotu", KOJa ce uia^e CBaKOMe ko xolie 4a pay^u
Ha npnKyn.z&aH>y n npoyqaea^y rpa^nsa KOJe ce na napo^ o^nocn. Obhm
npocxpano H3pal>eHHM ynycxBHMa npiiKyniihe jyroc^OBencKa aKa^eianja mho-
ry rpa^y ns auiBoxa naraera napo^a. A.ih npn CBeM xom Ba^a .an ^onycxnxn
4a Cp6HJa 6y4e 6e3 cpe/i,niuxa, I'^e 6u ce npnKynisa^a, npoyiasa^a n n3-
/^aBa.la rpat/a namera napo^ia y CBen npocxpancxBy aeroBy
ns iKHBOxa
MncmM 4a He.HCKa mh je CAo6oji,EO HanoMenyxn, ah je n y Hac
II

Heonxo^HO noxpe6HO cxBopnxn ^pymxBO, komc lie 6nxu 3a4alia, ^a npHKy-

n^a, npoyqaBa n inxaiina cpncKn 'I'OJiK.aop n cxBapu KOJe ce na aera o/i-
Hoce. Ba^a cxBopnxn ^pymxBO, KOJe iie npHKyn./&axH rpa^uBO ns Hapo^Hor
jKHBOxa, cnacasaxn ra 04 nponacxn n xnMe yinnnxu yc^yry 11 CpncKOMe
Exuorpa'i'CKOMe 36opHnKy, Koje AKa^eMUJa xpe6a 4a n34aje OHaKO, KaKO
AKa^CMujn npu.auqn.
Obo caM nanncao, He 4a ncuipneM npe^Mex, Bet 4a no^cxaKneM u no-
SBaHuje n cnpeMHiije na pa3Mnni^aH.e cxBapaay je^ne noxpeSne ycxanose
Kojy Mopaaio cxBopnxn, a npe, a noc^ie. lUxo npe xo 6o.^e!
A^eKcuHau,.
ThX. p. 'JDOP'BEBH'P.
 .

HAyiHA XPOllllKA

LXII 3B0P — 10. AnPH.lA.

1 ITpiiKasaHe cy KBure, Koje cy npom.i. siec. AOffl^e y saMCHy sa reo^oniKe

Anajie EaAKancKoi JloAyocT'paa (o,T, «I>paHuycKor MaHepa^iouiKor /l,pyuiTBa, Ma-
ijapcKor reo.'iomKor JJaBOAa, Be^Kor reoAoniKor 3aB0,;a, BeqKor Jeciac. Myaeja,
LlIfiajuapcKor Ila.ieoHTO.iomKor /],pyniTBa, Ep^e^cKor JecxacTBeHiiqKO-My^ej-
CKor /l,pyinTBa, neTporpa4CKor JecxacTBeHii'iKor /],pyiuTiia, ooa jeciacTBeunqKa
^tpyuiTBa y Bony n cpncKor MimiicTapcTBa iipocBeTe), ii oSpabena je naacma
uapoiHTO Ha pacnpaBe, KOJe cy o^ SHaqaja 3a reo.iornjy BajiKancKor ITo^iy-

ocipBa H KOJe cy npe/i,aTe q^aHOBiiAia Ha pe<i>epHcaH>e.

2. /I, n M. AHTy -1 a pe<i>epHnie o pa^y M. K hmn ath fe a Kristalinsko
kamenje serpentinske zone u Bosui (1897 ,
Zagreb). OBaj je pa/; o^ HapoHii-
Tor snaqaja ca cbojhx iiHTepecHiix peay^Taia o cTpaTHrpa«i>CKUM OAHOciiMa
u CTapocTH 6ocaHCKUx cepneHTuna ii aiixoBux npaTiMau,a. CepnenTUHu y
BocHH uMajy, no KnmnaTiitiy, ^a^eKO Befee npocipaHCXBO, ho uito cy to 6e-
iKH reo.ao3ii na CBOJoj reo.ioniKOJ Kapxii Bochg osHaqiuii ohh ce hpyacajy ;

ca C3 Ha JIl, ii cacxaB^Bajy je^uocxaBHy Macy, Koja je caMO MecxuMnite Mjia-

ijHMciojeBHMa noKpHBena. KnmnaxnJi je y OBOJ cepneHXHHCKOJ aonn pac
no3Hao Be.iHKH 6poj cxeHa: rpannx, Mcia^iup, ^iijadas, o.inBiiHCKH
ra6po, TpoKi:o.iHT, .iep30.inx, pasne aM<i> n6ojiiixe h eK.iornTe^
KpncxajiacTe KpeiHiiKe n rpanaxcKH *haht. 3a npnpo^y obux
cepnenxuHCKux cxeua snaqaJHO je: ^a aM«i>H6o^uxu imajy KapaKxepe npaBiix
KpncTa.iacxHx mKpu.i)aua, ^a cy npHMop^uja^nn n ^a HCMajy Be3e c ra6poM.
II .iep30AUTfi noKaayjy Maae Bnme mKpn.i.acxy cxpyKxypy na lera K n ur- ,

naxnt 3aKyi.yqyje, ^a ce n ohu Mory yBpcxnxu y Kpncxa./iacTe niKpn.i.ii,e,

3a ra6po Beiin: ^^a cy My ce cbh cacxoJAH y hcxo Bpewe cxBapa.in, na cy
6e3 cyMfte OBe cxene ncxor nopeiciia, Kojer je n Aepao^nx u aM<t>n6ojiuT."
— O604H cepneHXUHCKc 30He noKpuBenu cy <i>.inmKnM nennapuMa ^ecxo- ,

jacnncnMa, a pet)e Kpexau,ejcKiiM KpeynnuiiMa 11 na.ieo30jcKUM aprMouinc-

302 4 F .1

THMa. y OKO.iuHO 3BopnuKa Ae's.e na ceprieHTiieiiMa Kpiicia^acxu KpeiHUUn

H rpaHaxcKH 4>haiith, II3 csera OBora saK^yiyje KnninaTH}i: 4a ceM 411-
ja6a3a 11 Me^a<i>Hpa, cse cxene y 6ocaHCKOJ cepneHTiiHCKOJ 30hr npe^cTaB-
^ajy KpuciajiacTe cxefle apxajcKe nepiio^e, ^oKJie cy nx pannJH reo^ioan cmq-
Tpaaii Kao <i>jiuiiine epyniHBee cxeHe. MnuubeB^e KnmnaTutieBO H3r.ieAa se-
poBaTHDJe, 61UO On Bp.io iiHTepecHO npoyqiiTii cTpaTurpa<i>CKe npH.iiiKe
II

cepneHTiiHCKUX Maca y jyroaana^HOJ Cp6iijii, c KOJHMa OocancKii cepneHTHH-

cKii Tepeeii Ban cvMite cioje y lecHOJ Be3ii.

S. Ji^nM. Amyjia
ii3hoch pesy^xaie cBOJux reo^ouiKiix ncniiTHBaifca y
u,pHoropcKOM cpesy OKpyra yajiFiKor. - Y ceBepoiicioiHOM Kpajy ose 06-
jiacTii Ha^aaii ce bg^iikii cepn eHTii u ck ii Ma cub. kojii ce iipyaia ca CII,
OA 3ana4Hiix orpaeaKa ByKOBa, Ha J3, 40 no^HOdtja Cy6je.icKor Buca. Cpe-
4»H0M o6.iacTn iioBJiaqii ce uctiim npaButM 30Ha Kpeiaiiej ckii x Kpe^-
HHKa, a HaJBcLii, jyrosana^Hn, ^eo aaysimajy Kp iict a^iaciH 'rep en 11.
— CepneHTiiHCKii MacaB je 04 Hapo^iiiTor imiepeca, mxo ce y acMy nojaB-
^yje 6aKapH0 py^HniTe, Koje naweja 4a he 611T11 je^ea 04 3HaTHUjux
py^HHX o6.iacTii. Y ./laJKOBaiKOM IIoioKy, y je^Hoj n^aBHiacTOJ KBapii^iiTHOj
cxeHu, Mory ce npaxiixii niipiixne nojase y pacxcjaay oko 100 Mexapa.
XaAKoniipiix je orpaHiiien na noBpmiiHii na ysaey aoHy 04 2 3 Me- —
Tpa. IIo ana^iisnMa r. B. IIp.teBnta Hat>eHO je 6aKpa y xpu pasna
iipuMepKa y obiim KOJuniimaMa: 2-10" „. H
So"© " 30-04" „; ceM xora Ha^euo
je H 3 .1 y xparoBiiMa. CeBepoiicxoqno 04aB4e, y /],penoBaHKOM IIo-
a X a, a.iii

xoKy, Ha./ia3u ce 4pyro, iichvi.yiiiBo n 11 p 11 x n 0, py4Hmxe. F. H. II .1 u t ox-

Kpeo je n xpete, x a ji ko n u p 11 x c k 0, py4umxe y TpemaaiKOM IIoxoKy,
r4e je xaKo^e iipuMexiio ceBeponcxo^iHii npasau, npocxiipaaa. Y py4apcK0M
noMe4y 04 unxepeca cy jom 11 c e p n e h x 11 h c k e 6 p e q h j e KOJe ce na
MHoro Mecxa nojaB^yjy y cepnenxuHCKiiai Macaaia 11 oiiOMHH.y Ha aBa^acKe
cepneHXUHCKe Opeqiije. —
Y cepneHximcKOM juaciiBy 3a naatene cy OBe cxene:
4 H p II T II, a M II 6 A u X u, .1 e p 3 J II X 11 h 4 ii j a a a r n x 11. .lepso-
•I'

jiiixu c) Hajqeiutii, 11 MOJKe ce pehii, 4a je 04 aiix carpa^eH ii;eo OBaj cep-

neHXUHCKJi MaciiB. cxpaxurpa«i>CKiiM 04H0ciiMa OBor je4HOCxaBHor cepnen-

xiiHCKor MaciiBa He Moine ce jom Hcmxa npeii,ii3no pebu jep My cbc rpaHim,e
Hucy npoMaxpaHe. Je4HH0 ce no aeroBOM jymnoM a 40Heoe n na hcxo^hom
o6o4y BB4n, 4a je noKpnBen KpexauejcKim KpeqeiiuiiMa u neoreHCKHM c;io-
jcBHMa, je4nno ce, 4aKwie 3Ha, 4a je oBaj cepnenxnncKn MacoB cxapnjn 04XUX
py4ncniix KpeqnnKa ropae Kpe4e. Y4pyaieH0CX cepnenxHna c aM$u6o-inxHMa n
H.nxoBa MaciiBna nojasa yKaayjy 4a te cepnenxenn n 0B4e 6nxu MHoro cxa-
pnJH 04 *jinma, Kao mxo je Knranaxnk y CBOJoj noMeHyxoj pacnpaBn
yxBp4H0 3a Oocancice cepnenxiine. Bona Kpexau,ejcKiix KpeqHiiKa o6yxBaxa
HUxaB HH3 6peavy.i,aKa, Koju ce je4aH sa 4pyriiM nnacy no jyatHOM o6o4y cep-
neflxnncKor MacuBa. KpeqnHii,H 3aje4no c KBapnuxnuM Konr^iOMepaxnMa
,

KOJH cy y H)HxoBoj no4HHu, UMajy 0B4e 4UCKop4auxaH no^oaiaj npeMa cxa-

piiJHM xepennMa. Cy4elin no $ocn;iuMa , Kojn cy y H>nMa 3acxyn.i>eHH (x n-
n y pu X H ns rpyne Hipp, cornu-vaccinum Bronn, pa4no.anxH, nepnne-
 UAjqHA XPOUUKA 303

j e II T, 4.), oHii ce Mory iisjeAHamrni c rocaBCKusi XBopeBiiHaMa ropi&e

Kpe^e. — O4 iiHiepeca je jom cnoMeHviii ^a ce usea^ uiKpn^iaua, Kojn ce
npoTBiKv OA Bap^e k MaKOBiiiuTv. nojaB.i.yjy upBCBKacTn ii iKyhKacxii, Bepo-
BaiHo T p II j a c K II, neumapu. —
Ilo cpeAUHii cepneHxnHCKor iiaciiBa ii Kpe^-
HiiqKe 30He npociiipy ce ca C3 Ha JII lepuiijapHii oaceHii. iicnyiteHii MJia-
})iiM H e r e H c K II M ciojeBUMa. —
Jyroaana^Hii .T,eo upaorupcKor cpeaa
aayauMajy ciapujii xepeen, Koju cy na Kapxii o6e.ie;KeHii Kao Kpiicxa.iacxii
niKpu^tmi. OB^e cy nocMaxpaee paaee spcxe m k p ii ^i> a u, a (KBapunxii, mii-
KaiUHCxii II npe.iasoMa y KAacxuqee cxene
MHoni <i>iuoxn c roxoBo npaBe —
aprn.iomiicxe), Kojii cy Ha MHoniai wecxuMa npoKimyxH m p a m o p h h m a;u-
Aawa. IIo.iOHiaj obux mKpiM.aii,a y cepujn cjiojeBa xemKO je yxBpAuxii xiim
iipe, luxo ce ohii Bp.io qecxo oieayjy ii qune jgahv nepaa^ROJHy ue.iuHV. II3-

I'jie^ano cbcmv, ^a ce aie^y obiim lUKpu.iuiiMa Mory pas.iiiKOBaxu je^uHO pasHii

Hexporpa^cKii xnnoBii, a.in xemKO 4a te ce ycnexn ^a iiSABOJe paann cxpa-
THrpa<i>CKU xopnaoHXu iijiu 4>opMau.uje. B e p b a x a je, ;^a HaM ohu yKynno

npe^cxaB.Lajy naJM.iat^e q^aHOBe apxajcKe 'i>opMau,iije, hau he ce obo Motii

Kouaqno pemuxii Ka^a ce 11 ocxaju c.iuqeii xepeuH na Ba.iKaiiCKOM Ilo.iy-

ocxpBy 6o.ie ynoaHajy; CBaKawo iiaK quee ohu je^ay uejinny.

Sanoqexa ^iiCKycuja caonuixeniiM peay.ixaxuMa o^^iO/Kena je3a luytu

soop, Ka^a he u C. Y p ui e b iiJi U3.i0/i;uxu <".BOJa MUKpocKoncKa npoyqasaaa
cepiieHxima y Cpuiiju.
4. Cbbx. Pa^OBaHOBuL roBopii r e ;i ni k m c a c x a b y

jiecKOBaqKe OKoauue. — Obo je je^ea Kox^una y k p 11 c x a ji a c

xoM X e p e H y, y Kojoj ce aa Bpesie ^M.iyBnje xa^aca^o Be.iuKO jesepo, uc-
nyaeHO y xoKy BpeMena ^eoe.iuM 11 MaxoM HejacHO cxpaxu<i>UKOBaHUM CKJia-
40BUMa ni./syHKa u necKa, Kojii cy AouHuje iicnpeceuanu Ja6.iaHimoM,
BexepHH.'iOM, MopaBOM B^acuHoii. TaKO cy nocxajie ohc MHoro6pojne 411-
11

ji y B u j a .1 H e x e p a c e, Koje ce, noxouuMa n36pa3Aahe HU/Ky na ;i,ecHoj ,

cxpaHH MopaBe, ii3Mel)y MopaBe 11 Ja().iaHuii.e n na .icBOJ cxpaHii Ja6.iafliiu,e,

Hac^aBbajyfeu ce Henocpe^HO na Kpiicxa.iacxe lUKpu.tne. OBe xepace cna^ajy
y HaJBebe AD-iysuJ'^-iHC^ xepace y Cp6uju; neKe oa h.ux (napoqnxo nsMe^y
BjacuHe 11 PajnonoyiCKe Pene) ./^ocxuacy Koxe iinpcKO 450 m. PaBHHU,e nsMe^y
o^HX xepaca oa a ,1 y b h j a .1 h r cy h a h c a. Koa ce.ia KoHonnime. —
6Aa3Y Bjiacnne, AOJiase Au.iyBujajiHe xepace iipeKO pnjo^iuxcKHx xy-
<i>OBa, npoHiiiaHnx epynxHBHHM a;nn,aMa; na Be^ioM Bpery jacHO ce
Mory 3ana3nin xpa cepnje xy«i>Hux CjiojeBa , KaKO AucKopAaHXHO
jeAsa Apyry iipeKpnBajy. —
HajuHxepecnnje Mecxo y jiecKOBaqKoj okojuhh
jecxe B A n a A ByqascKe PeKe (npnxoKa BexepHHi;e) Buiue cejra Byqja;
OH je y Ayf>0K0J n ycKOJ K.iiicypH oa Kpncxa^acxnx niKpu.?bau,aii
r p a H y .1 u X a, noAe.i.eH y q e x n p n cxynfta (oko 10 m. biichho u 5 m.
uinpHHe) H ciiaAa des cyMH>e y HaJBete n najuHxepecHiije BOAonaAe y Cp6ujii.
304 A E A

OnniTH PESyJITATH PyCKE flAFHHE EKCnEAHIlHJE y MPAMOPHOM MOPy

(cbpuietak;

Ha Taj naHiin Mo:Ke ce yseiu ^a ce MpaMopno Mope npupo^HO Ae.iii

Ha BepTHKajiHe, 30oreorpa<i)CKe soae: ropay n.inTKy, 04
,;Be ^0 04 npH- ,

.iHKe, 40—50 XBaxii 11 AOfty 4y6iiHCKy, 04 40—50 xb. na ,;o HaJBetiiix j^y-

uUHa (769 XB ).

lIoniTOHaM Hiije ii03HaT xaiHO CHCTeMaicKii caciaB <i>ayae nocie^fte

30He, 6uAo npeMa tomg ji cyBiime paHO ii3B0AtiTn Ma KaKse saK.tyqKe
611

nopeK^y ^yCiiHCKe <i>ayue MpaMopsora Mopa. TeopujcKii 6a xpedajio oieKii-

BaxH, 4a ce y H.oj nehe Hatii mu je4aH AyduncKU 06 auk y Haj'yo/ceM cMucjiy
penu. no4 laKBe o5^iiKe ja pasyweM caMo one opraHiiSMe, Koju cas CBOJ jku-
ROT npoBO^e Ha OApe^eHHM Be^HKHM 4y6nHaMa 11 ne npejiase nnKa^ ropay
rpaHHi^y, uh Ka4 cy o^pac.ie, hii y M^a^o 406a. MpaMopno je Mope 04B0-
jeHO 04 JerejcKor jliiitkom npeqaroM (MecxtiMuue waae 04 40 xb. 4y6uHe).
O4 xpeHyxKa Ka4 je caiipcMeua •iayna 4o6H^a MoryLnocxn 4a npo4pe y
MpaMopHo Mope (4a je xo 6u./io y xpenyxKy Bii4eneM0 huikc) 4y6HHa xe
,

npeiare 6n.ia je y noiexKy Befea 10 —

15 xb., a ne BHme, 04'4aHamH)e, Mpa-
MopHO je Mope mooo xa4d npiiMiixu caMO one opranucMe U3 Cpe43eMHora
Mopa, Kojn cy y OBOMe iKHBdii y n.aiiXKOMe 4e.iy, 04 40 40—60 xb. ii.iii
OHe, KOJu Ma 4a acnse h 4y6^e, HMajy .lanpe Koje n.niBajy no noBprnnuii
B04e. C xora r.ie4umxa 4y6uHe MpaMopnora Mopa Mopajy 6uxii Hace.i>eHe
eMurpaHXHMa h3 npij6pe»:Hnx 30Ha, a ncK.*y4nB0 4y6iiHCK[ix xiinoBa y H>oj
ue on xpeoajio 6nxn. Mn MopaMO oqeh-neaxn KonaMuy pa3pa4y npuKyn^teflora
Maxepuja.aa 4a 611 cmo noxBp4nju npaBu.iH0CT xora saK.iy^Ka, ho Bet n xo
mxo 3HaM0 noMenyxoj Tysiphouia roBopn y Berosy Kopucx. A. A. Ocrpo-
y.Hoe je y cbojcm n3Benjxajy Morao uaBecxH je4nHn oojihe KOJn je 40ca4a
,

CMaxpaH sa ihcxo a6ncnjcKu: xo je xeKcaKxnHe.iH4 U3 <i>slm. Farrla, koju je

u3Ba^eH n3 4y6uHe 04 670 xb.
Ha xaj HaquH mh Bn4UM0, 4a ce MpaMopno Mope, no cbojhm i>u3iji-

KUM, xcMUJCKOM u 6uo.aomKHM ocoonnaMa, npno.in/Kyje ne UpHOMe nero

Cpe43eMH0Me Mopy u npejiasnu KapaKxep 04 je4nora k 4pyroMe na.iasn ce,
y Bp.io Ma.aoMe cxeneny, je4nH0 y noBprnnncKOJ B04n. C reo-iouiKor r./ie-
4umxa HanpoxnB MopaMO CMaxpaxn MpaMopno Mope Kao nepa34B0JHn 4eo
lJ,pHora Mopa.

^'d 6hcmo 10 40Ka3a.iu, 6au,nM0 KpaxaK nperje4 na HaJHOBUjy reo.aomKy

ncTopHJ) o6ejy oCiacxu, qnjn je cnoJHu ^.lan MpaMopno Mope x. j. na re-
o.aoiiiKy ncxopujy IJ,pHora n JerejcKora Mopa. Y npBoj no.ioBnnn M.aa^era
Tepu,ujepa 6aceH II,pHora Mopa Ha.aa3u ce join y Be3n c OKeanoM: npocxop,
KOJn je Ta4a noKpnBa.io lJ,pH0 Mope, 'innno je 4eo oi'poMHora CapMaxcKora
 HAyqHA XPOHHKA 305

Mopa, Koje ce npyaia^io o^ paBHime cpe^ttera /l,ynaBa Ha aana^^y na^o Ap

a.iCKora Mopa Ha iiCTOKy.
Aau Ha rpanunu ii3Mel)y MUon^escKe n n.inou,eHCKe enoxe CapMaiCKO-
Mope ry6ii neay c OKeaBOM u, nocTajytii nocxeneHO c.iat>nM, Gnea saMeaeao
oacenoM no cbojiim 4>h3iiikhm n Siio.ioniKiiM oco6nHaMa, oiiOMiiBe na
Kojii,

jtanamiBe KacnnjcKO Mope, a tiiije cy Hac^are nosHaie no^ nMenoM non-

TIICKOX, —
,;eyi0Bii Tora 6ticeHa, nornxo cy cxajajiii y ^ocTa orpamiMeHOJ Bean
Hbkii
Me^y C060M, pano npecxajy erancxoeaxH ii npe^aae ,1,0 no^exKa nocxxepjj,ii-
jepne enoxe y kohho, u^h nenocpe^uo njin ^o^HBajytu y noiexKy KapaKxep
ciaxKOBo^Hiix jesepa.
Haj/^yajera BeKa 6n.iii cy ohu 04 xux 6aceea Kojn cy 3axBaxa.iu Mecxo
^aHamfte Kacnnje n Ilonxa. IIpBn je n 40 ^anac caqyBao y ceon npBo6nxHe
•j-nanqKe oco6HHe n ^ayny Koja je nenocpcAHa Hac^e^Hnua njinou,eHCKnx
,

•tayna. Bo^axHii 6aceHu, Kojn cy aeacajin 0H,T,er,;eje ;i,aHaiuH>n IIohx, npecxa^n

cy er3ucxoBaxQ, Kao mxo je noKasa.ia upnoMopcKa eKcne^nunja y Haj6^uatoj
npoinj.ocxn. ITpoGaBUBuiii ,;yro Bpeaie y uso.iOBaHOMe cxaay, IIohx je noHOBa, n
xo Bp.io 40UKan, cxynno c OKeaeoM y Besy npeKO CpeAn3eMHora Mopa. Y caMO
xo ,;o6a, Ka4 ce na ceBepy pacna^aao CapMaxcKO Mope, Apxnne.iar je, no muui-
J.eBy Beiinne reo.iora, a napoiiiixo HaJMajpa n Cuca, 6110 kohho c bhcokhm
dperoBiiMa 11 BennKiiM ciiaxKOBOAanM jesepiiMa. To ce kohho no^aarano, ko-
Ma^ no KOMa^, cnymxa ucno^ MopcKe noBpiunne.
Ha xaj naqnn npeqara, KOJa je ^einja II,pHOMopcKn Bacen 04 Cpe^n-
aeMHora Mopa, nocxeneno ce noKpnsa MopcKnM BO^aMa.
Konaqan necxaeaK xe npeiare na^a y Bp^ao uahcko ;],o6a, a nanue y
noqexaK nocxxepuiijepHora nepno^a.
Obo 40B04U LI,pHOMopcKii BaceH y Beay ca Cpe^useMnHM Mopen; ycje,;
xora oh nocxaje c^anujn, y H>eMy nmieaaBa H.eroBa npBodnxHa «i>ayHa, ^ayna
KacnnjcKora xnna, n 6HBa aaMeaena hobom, Me4nxepaHCK0M.
Ilsyiaajytiny naJKpahuM u,praMa ncxopnjy JerejcKora Konna KaKO je ,

npe4CxaB.i.a Betnna reo.iora, He Mo;KeMo a 4a ne cnoMencMO Mnm.teae xa-

^njancKor HaygniiKa 46 Cre^aMuja no komc JerejcKO Konno nnje HHKa/i,
^

ersncxoBa^io y o6.anKy KOMnaKxne npeiare. LI,pHo Mope nnje hu y capaiax-

CKO 40ua Hn ^oi^nnje 40 ^anamaer nepno^a npeKn^aiio sesy c 6aceH0M
,

Cpe43eMHora Mopa. Osaj nocjie^an 6no je pery.iaxop 3aco.i>eHOCxn y I^p-

HOMe Mopy, Kao n ^anac, u mxo je y aeroBHM KpajeBHMa „Dreissensija npo-
4yiKH.aa... atOBexn. Kao n npe^e, xo je 6e3 cynae 3axo, Be.au /i,e-Cxe<i>aHH, mxo

cy npe^amae noro^de npo^yaiene y xoMe daceny n mxo cy peKe, Koje 40-

.aaae h3 /I,yHaBCKora Bacena n c Apyrux cxpana, 0c.aa4H.ae BO^y ysana n ,

nenoxnyna sesa ca Cpe^seMnnM Mopeai nnje hm ^onymxayia 4a 4o6njy nop-

suLiny 3ac0wi.eH0Cx.''
Xnnoxesa 4e-Cxe<5annja He npejia3n rpannue MorytHocxn; ja cam caw
yKasao na MoryliHOCx o6jamH.eH.a npo4npaH.a -tayne Cpe43eMHora Mopa y
npHOMopcKu 6aceH cajio nyxein KJinMaxcKnx npoMena.
;i,E.io XYiil 20
306 A E A

Aau. trko iicto OHa nnje noTKpen^eHa /;oBO./bHUM pa3^03UMa ii mh mo-

paMO ocraBiiTn 6yi!,yiiiiM iicniiTEBaHbiiMa o6a./ia u ocipBa Apxiine.iara ii Je-
rejcKora Mopa Kpajme pemeite Tora niiiaaa.
Ma KO ,T.a i]Ma noxpedeo SHaxii KaKBy je y^ory iirpa.ia
npaBO Haaia je
o6^acT 3axBafeeHa /^anac MpaMopniiM Mopeai y ucropujji ysajaMHiix o^ho-
luaja IJ,pHora ii CpeAiiseMHora Mopa. Ako cy o6a OBa Mopa ^oiiCTa 6u.ia
paa^Bojena je^HO 04 APyror KonHenoM iipeqaroM, oH^a je OBa o6jiacT iu-
HHiia /],eo ]iocJie,T,H>era Mopa 11 y laKBUM ciy^ajy iicxiiqe ce nnxaite, Ka/i,a
ce cxBopiMa Kox^iima Kojy noKpuBa BO^a MpaMopeora Mopa? ^a xo cxBapaae
He 40^a3ii y riociieAH.e Aora^aje y iicxopujii pyiuefta iipe^iare, 11 4a Hiije
OHO 611.10 yspoK npo^npaay BO^e h3 Cpe43eMHora Mopa y IIonxHJcKH Baceny
Ako je onpaB^ano Mimi.zbeH,e ^e-Cxe^annja,
11 KonneHe iiperpa^e Hnje
61UO, xo OH^a xpe6a o^pe^nxii, 4a .in je Besa Cpe^seMHora c HpniiM MopeM
iiui.ia XHM iiyxeM kojum n ^anac, uah je xaj nyx ripexpneo KaKBUx npoMena,

II Aa 'HI ce ii3MeHa BO^a BpmH.ia Kao n ca4a npoKO Boc'topa ujiu r^eroA
jysiHiije?

OBoro4iimH.a iicnnxnBaaa y MpaMopnoMe Mopy ,i,onyiurajy 4a ce na

neivdUKO iiiixaH>a 04roBopn 40 Kpaja. OciaaajyiiH ce Ha tlux mo/Komo yxBp-

4a cxBapaH,e MpaMopHora Mopa u Boc-i-opa nnje 6h.io yspoK cnajaity

/i,iixu,

HpiiOMopcKor Bacena, ho 4a obo cnajaBbe n^e y panujy enoxy, Hero .in OBa
Be3;i, Koja je noBcia k pa4nKa.iH0J nsMenn cbhx <5n3HqKnx n 6no.iomKux
noro^aoa IIouxncKora Bacena, 6n.io xo KpajftnM HecxanKOM KOUHCHora 6a-
cena, n.iu npoMCHOM KJiniviaxcKnx noro4a6a.
II 40iicxa ^Ce.zbaHHK" je n y MpaMopnoMO Mopy namao y Myj,y,
sajeAHO c ./bymxypaiia Me^uxepaHciuix MOjiycaKa, ncxy pasHOBpcnocx cneu,nje
Dreissensia rostriformis, KaKBy je „^IepHOMopeu,i." nauiao y Il,pHOMe Mopy.
Taj je <i>aKX ^OBOiban 4a yxBp^w, 4a je y Bpejie, Ka4a je y Hpnoaie Mopy
jiuiBda xa «i>opMa, 3aje4H0 c 4pyrnM hohxhckhm MenymunMa, t. j. y Bpeine
Ka4a je oho npe4cxaBJba.io "Be-iuKn c.ia6o cian 6aceH, n MpaMopno Mope
ncxn 6acen, caMO Maaera o6HMa.
.npe4CxaB.i>a.io 4pyrii xaKBn
Boc3>op je 6no y3nHa, KOJa je cnaja.ia o6a dacena, Kao luxo ce BH411
n3 Ha.ia3aKa KacnnjcKnx MeKyuiau;a na iteroBOM 4Hy, ro4nHe Kojn je 1893.
KOHCxaxoBao A. A. OcxpoyMon. Cbc xnjioxe3e nocxaHKy 6oc*opcKe Mopey-
.3UHe ycjie4 By.iKaHCKUx epynu;nja n.iii ycjie4 reoxeKXoncKnx nojaBa, mxo 6n
6u.ao y3poK npo4npaH.y B04a ns Cpe43eMHora y ll,pH0 Mope, na4ajy npeiia
xoMe cajie no ce6n, n Ma 4a npo6jieM nocxaHKy 6oc'i'OpcKora KaHa.ia ocxaje
Jom HepemcH, mh unaK mojkomo Ma.10 y4a.i.nxn enoxy aeroBa cxBapaaa.
Tope uoMCHyxe 6oMaxne MeKymu,e ^Ce.ZbaHnK'' je Hamao caaio y ncxou-
Hoj no.iOBHHu MpaMopHora Mopa. Ta oko.ihocx xyiiaqu ce xnire, mxo je
y cpe4H>eM n 3ana4H0Me 4e.iy ynoxpe6.zbaBaH je4nH0 xaKO 3BaHn xpa.i, Kojn 3a-
XBaxa caMO ropi&u cioj Myiba, a noMcnyxa ce Dreissensia Ha.ia3n nemxo Majio
KaKO je HMa^o Mecxa npeKopy 4a CBOJe 3aK.i.yqKe n3B04UM na ocnony
4y6.i.e.
noje4nHaiHHX <i?aKaxa, xo caM 6no Bp.10 3a40B0^.nH, Ka4 caM na cynpoxHOMe
Kpajy MpaMopHor Mopa Hamao jom je4H0 noxBp^eae 3a HeKa4amH)y Be3y
 HAy^HA XPOHIIKA 307

llponoHTa c IIoHTOM. Ofi^e, iipii y.iacKy y /^ap^ane^e, y rpa^y ra.iiino.i.y,

MGHU je iicna.io 3apvKOM 4a sat^eM opnnma^He nac^are. I],eo je rpa^ ca-

SH^aH na piy, caciaBibeHOM o^t, KOMnaKTHor rpy6or KpeiaaKa, Kojn iipe^aau
y KOEi'JiOMepaT c KBapu,iiTeiiM lu^ByHKOM, nemqapa 11 ^pyrnx ciena, c MacoM
OTiicaKa 04 <i>ocu.ia, Jie^y Kojuaia mii je nao y oin oincaK no CBOj npn^nitn
o^ Cardium crassum Eiciiw. Taj Ha.iaaaK Hariiao aie na ^a./be iiCTpa}KDBaH.e
u Hajsa;], Mu je nom^o sa pyKOM 4a natiCM y ra^mno-iCKOJ Kv.an CBeTu^i.11
TanaK cjioj .leno caqyBanux <i>ocn.ia y ropaiiM xopnsoHTnjia Kpe^itaKa, y
KOJeM caM, Ha CBOje aa^OBO.iCTBo u qyl^eae, Hamao ncxy •tayny, Koja je
^oca^a 6iiASi iToaHaia na je^HOMc Meciy y n,pHOMopcKOMe npuMopjy, Haniie
Ha pTv ^lay^ii, na jy^tHOJ o6ajiu no^yocipBa Kepqa, C^ojeBe pia Hay^e ja
caM OTKpiio 1888. lo^iiHe 11 ocen noMenyTora iiecxa Hnr;;e ce BHine nncy
HamjiH 40 ca^a.
IloBOAOM HayiacKa yay^CKUX c.iojeBa ja caM iisneo Miicao, 4a mu OB^e
iJMaMO noc.ia ,,c ocxaxKOM naciara Be^nKor ooqaxHor oaceea, Kojii je y

ropaeM ILaiioueHy ^^)KpuBao npocxop 3axBalieH ^anac 4y6oKiiM ^e.iOM lJ,p-

HOia Mopa." P^rancxoBafte xora oacena iioxBp^u^a je eKcne^nunja „HepHO-

Mopua," a ca4a My MopaMO nouatii jy:KHy rpaniiny j,o ^ap^aee^a.
H TaKo je oacen MpaMopuora Mopa y o^h ^anaicHftera no.iO/Kaja cbo-
jera ^eJii'Miiue Bet nocxojao u npeACxaB.Lao je Be^uKO 6o'iaxHO jeaepo, Koje
je 60^10 cnojeno c IIohxom. IteroBO npexBapaae y 'incxo MopcKii 6aceH
na^a y iiciy reo.ioniKy enoxy ca cnajaaeM lJ,pHora 11 Cpe^aeMHora Mopa
u pecy^xax je Aorat^aja, KOJn cy ce 36ujiii uer^e jyaiHiije y o6^acxii Jerej-
CKora Mopa?
Ka^a je cxBopeHa KOXyiuHa MpaMopnora Mopa? ^a An je ucxe cxa-
pocxn c upHOMopcKOM u Jill JO Hocxa.ia ;i,ouHiije? Iloxiiyno xaqaH o^roBop na
OBa nnxaaa iinaK ae i^OiKeMO ^axii. KaKO na o6a.aaMa I],pHora Mopa, xaKO n
Ha o6a^aMa MpaMopHora Mopa bu^umo xparoBO CapMaxcKora Mopa. IlnaK
xeinKO 4a je y to ,^o6a Koxjinna MpaaiopHora Mopa er3ncxoBa.ia y obomo 06-
jiuKy y KaKBOMe HaM ce ^anac noKasyje. C^axKOBO^ne nac^are, Eoje qHne no-
411ay CapMaxy na o6eMa cxpanaMa itap^aue^a u na ceeepnoj o6a^ii Mpa-
MopHora Mopa, Hoce xaKae nexporpa<i>CKu KapaKxep, eojh yKasyje na ne-
nocpe^Hy (i.msnHy Konna c jyra.
IIpeMa TOMe je Bp.10 sepoBaxHO, 4a ce cxBapaae Ay<5oKe kotjuiho Mpa-
Mopnora Mopa noqe.io nocie CBpmexKa capMaxcKe eiioxe. Ha xo, KaKO 03-
rjie^a, yKa3yjy, Ma ^a u cjiaOu ocxaitu MiiouencKHX Haciara y npimopjy

MpaMopHora Mopa.
y CBaKOM cjiyqajy y KpajeBHMa MpaMopnor Mopa onaatajy ce, Kao 11
^ox^e, nojaBu, kojh yKasyjy na xo, 4a ce npou,ecu cnymxafta, kojum oho,
CBaiaiKo,UMa 4a saxBa^ii sa cBOJ nocxanaK, nncy iipeKUHy^n. Ja roBopuM
xpycoB*Ma, KOJn noxo^e 04 BpeMena Ha BpoMe o6a^e MpaMopnora Mopa,
n quja je nouexna o6.iacx caMo MopcKo 4H0.
Je^aH OA xaKBDx xpycoBa hoxoaiio je IJ,apnrpa4 wa.io npe eKcne4iiu,nje
HauMe 10. jyna no hob., ca kojum cy 40m.au jom HCKOJinKu c.aa6uju noxpecu,
308 ;^ E .1

04 Kojiix ce iiocJie^Ebii ocexiio ucTor ^aea Kojera cmo mii oxnoiejitt eKCiie-
4iiu,njy, 8|20 cenxeftiSpa 1894 ro^.

IIoniTO je eKcne^imiija
iisia^ia paauoBpcne sa^axKe n najiasHJia ce bg-
tiiHOM Ha Mopy, xo ce OHa aa^patasajia na o6ajiaMa Bp^o KpaxKO BpeMe, no-
HaJBHffle Hohy, n,pasyue ce caMO no ce6ii, iicniixHEafte xparosa, inxo iix
je xpyc ocxaBHO Ha Konny. Hiije fiiijio Moryfeno eKcneAnu,njn. Thm je xeaie
xo 6h^o, mxo je 04 noiexKa xpyca 40 noiexKa eKcne4nH,HJe npomjio 4Ba
Mecei;a n mhofiix je xparoBa 3a xo BpsMe necxa^o. Ajih je naK Ham 110-
c^aHiiK HeAVAOd ynoaopno eKcne4eH,iijy, 4a o6paxu naatity na MorytHe U3-
Mene canora MopcKora 4Ha. I],apiirpa4CK0 cxaHOBHiimxeo, na ne caMO oho,
Beh II nHxe.aHreHXHH eBponytami, 6h^ii cy ckaohh iipunncaxH xpyc BV./iKaH-

CKOMe Kpaxepy Kojii ce oxBopno na Le trem-

MopcKone 4Hy. (Bn4H J. Girard.
blement de terre de Constantinople et sa repercussion en Europe. Eevue de
Geographic par L. Drapeyron. 1894. XVIII. Septembre). Morytno je, HapaBHO
joiu yHanpe4 04pHi;axn xeopiijcKU xo oOjamftefte, a.in je noxpe6HO 61MO
<i>aKxiiMa y6e40xu xomo ii 4pyre.
Ham je 3a4axaK 6110 o.iaKmaH xom OKOJ.Homty, mxo je join 40 noqexKa
eKcne4nu,uje xpyc 6no npoy^no na nay^an naiuH npO'tecop Jeiunurec, 4H-
peKxop axuHCKe oncepBaxopiije
KoM6HHyjyfen csoja onaatai&a n CKyuJbeue <i>aKxe, JeiuuuTec 4o.aa3n 40
3aK.zbyqKa, 4a ennnenxap xpyca npe4cxaB.i)a H34yfKeua e.ianca, mija ce Beta
ocoBHHa (175) npy;Ka 04 ^Iaxa.zi^n (ceBepna o6a.ia Mopa) 40 A4a6a3apa
(ucxonna o6a.aa jesepa Co6aHije) y npaBu,y HJH 3C3. Kpnha oca H4e 04 —
Majixene Ea KaxnpyiH. Ilpofi). JeiuHurec osHa^yje xy o6.aacx nao enHU,eHxap
xpyca, a HaMa n3Me4a 4a
ynpaBO xpe6aio ua3Baxn njiencxocencxoM;
611 je
eniiuenxap naK xpe6a.io 6h 4a .le^cji jyytno 04 lIpnnMeBnx OcxpBa, 146 ce
Ha rpa^eBHHaMa caHyBa.ao Bnme xparoBa 6ohhux y4apa c jyra nero Bepxn-
KaviHux. /l,pyrn n.iencxocencx JerunnxecoB 04Baja 4pyry noxpecny 30Hy y
Kojoj cy 6n.ae 3ana;KeHe pyuieBnHe pt^aBO carpal^eHnx rpatjeBnna; ona ce
npocxnpe 04 Po4ocxa oko 240 k. na 3ana4 n 04 BeJKOca 40 My4aHiije
OKO 74 K. n X. 4.

y4apH 6nAn Henocpo4Ho ona^Kenn Ha snaxnoM npocxpancxBy 40

cy :

Jaitnae, ByKypemia, Kpnxa, Tpqive u y Be.anKOM 4ejiy TypcKe a nncxpy- ,

MeHXHMa je onajKen xpyc y BnpMHHraMy, Ilapnsy n IlyjiKOBii.

Mu netieMO 0B4e y.aa3nxH y 4exayi)H0 pasaiaxpaite xpyca xo nan fle ;

4onyuixa hh BpcRie hhxh nujb OBor'a q.aanKa. Je4nH0 ce MopaMO 3a4p;Kaxn

na yspouiiMa iteroBUM. Bo E4 lUuaJAepy n Mvpapy (loc, cit.) xpyc je no-
c.ie4naa no4B04Hora Kpaxepa, kojii .ae;Kn na 26° 25' ncxoqno 04 IIapn3a 11
40° 50' COB. mnpnHe.
IlpoxiiB xaitBor o6jaiiiH.eH.a roBopn nasi KaKO can KapaKxep xpyca (e^m-
uxiiMHu q6a\\k noxpecHe o6jiacxn), xaKO u He40CxaxaK Ma KaKBUx nojaBa, kojii
on u aryi am n Bavin npo4y;KeH.e no4MopcKnx epyni^nja. YsuMaae nojaBO napa,
aarpeBane B04e n x. 4. 3a noxRp4y By.iKaHCKor KapaKxepa xpyca, mh CMa-
 HAyiHA XPOHHKA 309

TpaMO Kao apryMeHax qncro cy6jeKTiiBaH. Y spcwe TpycoBa Jby cy CK.iOHn

ji,ii

upn^aBaTH oco^dth snaqaj cBeiiy, ocoSnxo HeanaTauM nojaBaiaa.

Mh ce npeua TOMe noinvHO ciaajeMO c JeruHiiiecoM Kojn yBpuityje
,

jy^CKi! ii,apurpa4CKU Tpyc y leKTOHCKe. O6.111K n30ceucTa npimy^yje aera, ^a

OBaj Tpyc yBpcTH y ^inneapHe. „Tpyc ce bqau, oh y cBojen nsBeniTajy, Hiije
iioieo pacnpocTfipaTU 0^ je^He xaqKe, nek o^ u,eAe .innnje, Koja je xeKia napa-
jie.iHO r.aaBHOJ ocii enimeHxpa; iicno^ xe oce ce najiasn BepoBaTHo no,^3eMHa
nyKoxHHa".
Mil CMO CK^OHU BepoBaxii, ^a no^exea o6^acx xpyca HHJe 6n^a niiHuja,
Bet HHxaB ,ieo seriJbune Kope. Tpe6a o6paxuxii naiKay Ha JeruHuxecoBy Kapxy
H cpaBHHXH je c KapxoM ^youna, na te ce na Max onasnxu neoSnqna CAim-
Hocx H3Mel)y rpaHHua npsor n^iencxocencxa u rpanuna ncxoiHe Koxanne Mpa-
MopHora Mopa.
ITpeMa lOMe, nojaBy jy^cKora seM.Boxpeca n xpeoa npunncaxn cnyui-
xaay xe ucxogne KOX.iuHe.
Il,e^y xpajny Kox^nny JMpaMopHora Mopa Mopaaio cjiaxpaxn Kao npo-

^y/KeHO uoJbe cnymxaiBa, oipannqeno «i>.ieKcypaMa h pacejiiinaMa. To no^e;

Miiju CMO no^exaK cxaapaiba o;ipeAU.in panuje, u ^aHac He npecxaje Kpexaxu
ce H, Kao mxo ce bk^u, cnymxa My ce, HenpaBn.iH0, Mac je^an Mac 4pyrii
Kpaj. Cnymxafte ce Bpmn BeposaxHO Bp.io .larano 11 nocxeneno n caMO OH^a,
Ka^ ce y noje^umm ;^e^OBiiMa no^a, roxoBO yBeK na nepn<i>epnjcKnM, nojase
flanoHii OHii iix ce oc^o6a^ajy h^ii cxBapaiteM hobiix nyKOXuna imii homc-
paffiCM Kpnja Bet ioxobiix pace^nna n Ha noBpninnn ce jaB^Bajy xpycoBn.
To ce noxBp^yje HcxopiijcKHM no^amiMa. IIcxpaatuBaiBa y BHsaHxnjcKHx nu-
caua n xypcKux jiexoniicaua, mxo iix je ii3Bpmiio Ber.iepu, npe^ce^HHK Ap-
xeoA. ^pyraxBa sa Cpej,H)U Bck y Il^apnrpa^y OMoryJiiLia cy ra 4a Ha6pojn 3a
noc.ie^Bux 14 seKOBa xpoHaecx jaKUx xpycoBa (ro;;uHe 376., 446., 448.,- 652.,
558 740., 869., 1011., 1286., 1344., 1509., 1707., 3a BpcMe ^apoBafta Ce.inMa
,

III), 04 KOJHx je HajcH.iHHJii 6110 npBU (376 3a i;apa rpau,HJaHa) 11 niecxn

,

(740., sa BpeMe ^lasa IIcaBpnjcKor); CBaKn ce 04 H.nx npo^yacaBao no 10-

.zi,[my ^ana.
npoi5e c ^o^HBene na .XejEREUKv" y o6iiacxn en0ii;eHxpa u coh-
;tHa,

^aae usBe^ene Ma KaKBiix pen,eHXHnx

OB^e, noKa3a.ie cy noxnyno o^cycxBO
nAii cxapnx epynxHBHiix npo^yKaxa h na xaj naiuH 4a.ie hosiixobhu 40Ka3
^a n,apnrpa/],CKa xpyc HHJe nocxao ycie^ ByjiEancKHX nojaBa. Ochm xoraMC-
peH.a ^Ce.^baHHKa" y o6.aacxn enui],eHxpa ^OBO^e Hac 40 cyMae, ^a ce nnje
OB^e, aKO He 3a BpeMe caMora xpyca, a oho oa BpeMena nocie^aux Mepeaa
(1872) ji,ecnAO KaKBO cnymxaae ^na. Hauia cy Mepeaa noKa3iiBa./ia cxa.iHO
Befee 4y6nHe, nero mxo cy osHaqene na enr.iecKOJ Kapxn n xo y 6jin3iiHn
Mepenux xaqaKa. TaKO na np. y Henocpe^HOJ dinsnnn xaMKC 660 mii cmo
—
Hamjin 730, a 6jin3y xaMKe 650 690 n 692 xb.

riPEBEO B. K. pETKOBHH
 KlblllEBHOCT

CPnCKA KK>MmEBHA SAAPYfA

(nOBOAOM V II YI KOIA H.EHHX KffilirA)

— CBPIUETAK

vin.
HOBM OpMrMHaJIHM paAOBM.

nope^paHiijiix: cniica ^aHauiftux cpncKHX nucaua ii3AaBa.aa je 3a;i,pyra

II ifeiixoBa ca CBiiM HOBa, HeniTaMnana 4e.aa 6ejieTpiicTiiiHa. Y ciapnM ko-
jiHMa HMa caMO je^na CBecKa CBa HOBa: ^ITpBe /KpiBe". IlHaie cy oii.ie HOBe
;i,Be C/iime y 36npii,H „C Mopa h ca cyBa" ii 4Be y 4pyroj CBecuii ^Taiio aMO
no IIcTOKy". Ha Ty je u npepa^a n /i,OBpineH>e ^BaKoae", yiipaBo: npnnoBe-
Aa^Ka rpat)a Koja je U3^a3ii./ia y ,CTpa',KiiJiOBy'^ no^ iiMeHOM „KaKO je Ilje-
Ba.iima u3.iujeiuo ^pa-Bpay" oB^e je iipeTonena y CKyiaABO ii iie.ioKynHo
vMeTHinKO j\,eAo. —
HoBa ^sa Ko^a Biinie uMajy hobiix pa^oBa lJ,BeTiitiei^a :

^To^opa 0,^ CTa.ialia*, MaxaBy./beB ^BaBJei*^ ii PaHKOBiilieBa ^FopcKora L^apa".

Ta ce pasjiiiKa y ko-iuiiihii o6jainH>aBa ohhm mio caM nanpe,], roBopiio: iiMa
.in Koje ro^nne nonv/^a ^oopnx cnuca ii./in nena. Ka^ noHy^a 036uJbRayi u

neua nnKaKO, on/ia ce xaKii pa^oBii nuKaKO n ne u3,/^ajy, a TaKO je neniTO

6n.io npBnx ro^una.
Ila II OBO niTO ce npnjia Tpe6a nocMaipaTii c r.ie,a,ninTa namnx ^anaui-
H.nx KftiiaieBHux npu^MKa. BecnpeKopniix KH.n-.KeBHnx nponsBO^a Ma^io ce ro-
^nmae nojaB^yje n y bciukiim K&U/KeBHOCTUMa, a KaMO ah y nainoj.
II oho

Ma./io luTO ce iuBJbn pa3rpa6n ce na napoqnTO 3a .iuctobc,

To.iiiKe cxpane,
^injn ype^HJ^nn npnaiajy 0,1, nncai^a u noiexKe o^ hcko^uko .incTntia, a xaKO
3a;i,pyra ne mo/KC nnurra ,i,o6nTn, jep ona oieiiyje caMO 3aBpineHe cniice. Ko
6n ce, npcMa CBCMy TOMe, xxeo orpannqnin na mxaMnaBe Tucxnx oecnpe-
Kopnnx pa^oBa .aene KitnHieBHocxii, Mopao 6n ce ocy^nxn ,;a ux roxoBO hu-
Kaico He mxajina, nao nixo ce 04 npn./iiiKe ocy^yio y noc.ie^ae BpcMe 0460P
 kH)Ii;kebhoct 311

MapiiHOBii>ieBe Sa^yaidime. A^ii, ^^ok OBOMe, no sa^aiKy came 3a4y/K6iiHe, n

MOiKe 6uTii 4a THKO Rocryna, 4pyi'n TaKO ne Mory. ype^Himii .iiiCTOBa hh
no mxo He Mory. KH.n;KeBna oa^pyra Tpe6a laKO 4a pa^n caMO /^oneK^e. He
CMetyfen c yivia ,i,a je H>eH sa^aiaK n neroBaite caBpeaieHe ^nTcpaiype^ ona
xpeoa 4a n3,^aje one ftene npon3BO,i,e Kojn o^roBapajy saxxeBnina KitnjKeBHHM
nnaKO kuko nx npoceqno 3a40B0ibaBajy n Apyrj ^anamBn 6ojbu pa^OBu y nac.
ITpn TOM oa^pyra K04 hckhx 04 anx Tpe5a 4a yane y o63Hp u napo-
nnxe nnxoBe cipane. HaunonaAHO-naTpnoTCKn ana^iaj „To4opa 04 CxaAaha*'
H flllpBux iKpTaBa'^ na n ^Saejeia" Mopa yhn
paqye Ka4 ce cxane 6po-
y
jnxii uixa CBG roBopn y Kopncx Fora 04 Ka4 ce ys xo noMuc^H
xnx 4ejia.

4a je 3a4pyra 4y/KHa n34axn n npn.inqaH 5poj onnx cxapnx cpncKnx nHcau,a,

Kojn ce ne 04.inKyjy MHoro BehoM ancoAyxnoM KuniKeBHOM Bpe4Homliy. a
Me^y xnM neMajy one CBeatHne Kojy gbh hobh njviajy, npn3Hatie ce 4a un
ce norpenin./io, Ka4 6h ce npn npnMaity noBnx 6e^expncxHqHHx pa40Ba no-
Ka3HBa;io y 3a4py3n Bnme omxpnHe nero ihto ce 40 ca4 noKa3a^o'). UIxo naK
y namoj 4anamH>oj KfBnjKeBHOcxii ne nn^y rennjajiHn npou3B04n cyBnine qecxo,
xoMc nnico ue uome ouxn KpnB. YnpaBa 3a4pyrnHa 40cxa je ypa4HJia, Ka4
noc.ioBe KOJn cy 3a ity Mor.iu onxii no4ecnn niije 046ujajia, Beti nanpoxne
CBOJOM npe4ycpex.i.uBomhy xpaopn^iu na pa4 cnare KOJUMa pacno^a/Ke ca-
BpeMeno Koieno.
KaKO cxoje one xpa CBecKe n3 noc.ie4H>a 4Ba koah npena oBnM iin-
c^mMaP noiiiinMO c „To4opoM" 'inju je nncau, 4aBac, c ^paryxnnoM ILinheM,
je4nHn aacxynnnK xpare4nje n ncxopncKora 4paMaxa na namoj no3opHnu,n,
jep ocxa^in pa4Hnu,n Bet cbh ocxaBnme xo no.i>e. A no ycnexy K04 rjie4a-
jiaiia, c IJ,BexiiheM ce 04 noo4aBHO nnKO y nac ne Moate Mepnxii. Ha aeroBH

cy 4paMaxn u K04 qnxa^aua Bp.io jieno npnM.Lenu. To CBe40Hn n 6poj npn-

jiepaKa y kom cy pacnpo4aHn. Mel>y nnniqeBnivi pa40BnMa „To4op'' jaMaqno
cxojn 04Max 40 ^HeMaae". Ha y aeMy je n Beta opnrnna^HOCx npe4Mexa.
y3 xo, H aKO npn quxaay npona4a Befen 4eo ohhx cn,eHnHnnx e^CKaxa.
KOJnMa ycnesa, c 4pyre expane onex: neKu He40cxan,n, KOJn
Il,Bexnti tojIhko

ce ocetajy npn npnKa3HBaH)y oBora 4paMaTa, oxna4ajy npn nnxaay, nn.

4yro npn^iaifee Je.inne To4opoBe n rpo«i>a 4 AiLanconcKora y II nojaBn
-

npBora ^nna. IIo CBCMy xoMe 3a4pyra je nnnn^a CBOJy jiuxepapny 4y}KH0CT,
Ka4 je OBO hobo 4eyio H34a^a, xe 4a csn npocxpann pe40Bn cpncKnx qn-
xaj.ai^a 4o6njy y pyKe nncna Koju hem 4aHac npnKasyje Hapo4HH ncxopncKU

4paMaT na no3opHnnn. A^u II,Bexnli njia join je4ny cxpany KOJy xpe6a nMaxn
na yMy. ^anaman r./ie4aoi;n n quxaonn ne Mory BHuie ainsexn 04 4paMaxa,
Kao nn 04 poiviana KOJn nonnKonie y 4yxy HeKa4amH>era ncxopncKora na-
yqnora anana y Cp6a. Kao mxo poAiann Mn^OBana Bn4aK0Biitia ne Mory Bet
04 4aBHa 3a40B0.i>nxu ncxopncKO ocehaae n anajtc cpncKnx •inxaiiau.a, xaKO

naacae npena nncuHMa ynpasa ce Sa^^pyrHua yseK cxapa-ia ;i,a y jaBHOCT hc

1) 0;i;
npo;i;Hpy r.iacoBHnoHyji;aMa Kojeje ona jioSHBajia na o;;C)HJajia. A.in 5it 6ajio Bp.io norpeiuHO
H3BecTH, no HCMaiby laKHx iviacoBa, ;i;a ly newa aiuorura a Bp.io OpHaj.i.0Bora upeSBpaita.
ol2 ^ E ^

Hii iiCTopucKii ApaMaxji ciapux niicai];a nainnx ne cioje Biiine na biiciihu

Koja 6h o^roBapa^ia snaFty ii noJMOBiiMa Koje cy o npoiMocxu CBora napoAa
CTeK.in M.ia^u uapauiTajii, Hapo^iiTO y inKO^aMa y Cp6HJH. IJ,BeTnb A^K^e
iro.^Mupyje je^ny oceiHy noipedy, kuji, usHocn na no3opHnnn cahkc h ^y^e
U3 cpncKe nponi^ocTH OHaKO KaKO iix, npena BE>eroBy anaay, ^aeamita cpn-
CKa HayKa saMum^a To miipeHie snaaa n Me^HinTa caBpeMe-
h npiiKasyje.
He iiCTopuje Hapo/^ue no unipoKiiM pe^oBnina MeAa^aiKim h iuTaj.aHKUM
He MOiKe oniH HH^iit&epeHXHO Hapo/i,HOJ ycxaHOBu naKa je KaiiiKeBHa Sa^pyra.
H)eHH 3acTynHiii],ii y ynpaBii ^pyniTBenoj ne ciiejy, hii y obom Kao hii y ^py-
I'HM c^yqajeBHMa, rj.e4aTn na ^uTepaxypy Kao na sanuM^iiBe 3a5aBHii,e j\)'\a

KOJH Te;Kii 3a ^ghiim; 3a ibiix ne CMe Bpe^eTii xeopiija I'art pour Tart, xe
liftiiateBHOcx He CMejy ueHiiiii npeiia laKOM 6iuo qncxuM ecxexHinnM nocxy-
-laxima, a He o63upaTn ce na ;khbox napo/^nii oko ce6e. Sa^pyra je noHnK,ia
Kao pecyiixax je^ue napo^ne iipocBexHe noxpeSe, ii nnKa^ oiia ne CMe 3a-
6opaBHxn CBOje Bese c xiim jkhboxom. Ka^ 6ii xo ypa^iLia, snain^o 6ii 4a
^aoopaB^La cBoj Kopen n CBOJy no/i,Jiory.
Ca oBaKora r./ieAnnixa xpe6a nocMaxpaxii 11 MaxaBy./BeB „3aBJex". Ty
HaM ce npuKa3yje je^na cxpana ns ^^aHaaiaera naunonaAHora jKUBOxa na-
mera, KOJa BaHpe^HO saniiivia najninpe tiiixa.ia^iKe KpyroBe. IIpe/^Mex je 4pa-
11

jviaxy ji,'dKAe xaim, /;a iiy je 3a4pyra Mopa.aa noKJionnxn CBOJy naatfty. 06^hk

4paMaxcKH 3ac.iy;KiiBao je xaKol^e najKae. Y Hac ce y uiaibnBoj nrpn noc^e

Tpu^KOBulia jaBHAO ^ocxa paAHiiKa, itojn cy, c Bnine u^n Maae cpetie, Ap-
iKa.an h.iii n ca^ ^pate KOMimy na no3opHnn,n. A^n na no^y 036ii^Hora 4py-

mxBenora ^paMaxa HHJe hh npe 6uaq mhofo pa^osa, a ca^ cy ca cbhm

npecymiiJin. II Ka^ ce qoBCK MaxaBy./beBe cnare KanatcBHe OKpene xom nojty,
Ha iipujaxe^UMa je KauiKeBHora nanpexKa ^yacHOCX, 4a ra npe^ycpexny n
noxnoMorny. ^oucxa 6n iis^nmno 6kao HCXHi];axn ko^hk ce MaxaBy^eB kibh-
iKCBHnqKn xa^enax, paniijc noKasan y HpimoBeun, npenocn u na obo no^e,
AG ca^ 3a Ebera hobo. Oho ucxo noys^aHO upxaite aciiBOxa, oho AasaBbe KpBii
H jKHBOxa .aniHocxHMa aeroBHX cnnca, oho MapKupaae iliixobiix oco6HHa h
o^^iOKa HOKasaAO ce u y ^^aBJexy". Ilpn xom je ^e^uKaxun npe^Mex xaKO na-
xJbUBO o6pat)eH, ^a ce hh je^nora qaca nnje 3a6opaBnA0 40cxojaHCXBo, c KOJnM
ce oBaKa 6o^Ha nnxaaa Mopajy ^o^iipHBaxn. IIo CBeiay xowe, ano iipnKasa-
BHTbe OBora ^paMaxa na H03opHnu,n u nnje ii3He.io MaxaBy.-i.a Kao Benixora
Majcxopa KOJH xpqn 3a nosopiiuiHiiM C'teKxiiMa n kojh hx ^ocxii/Ke, KH.n/KeB-
Hocx je cpnciia onex Ao6n.ia Ba./saiio KFtirvKeBHO ^e^ao.')

1 ITopeji cBera peqenora, mojkc ce ;i;obo;i,htii y nHTaae qHCTa iiecHHqKa BpejUHOCT

OBora ;i,paMaTa, na c thm, y hbkojihko, a onpaB^taHOCx H.eroBa uiTaMnaiba jy 3a;i;pyrHHHM
03aaH>HMa. He MHCJieKu yfen y pacnpaBy laKora cnemijaJiHoraKibHJKeBHO-ecTeTHiKora naTaita,
MopaM ce ycTaBHTii caMO na jejiHOM *aKTy. Obo je :a.eso. HCKaji; 6njio na oueHH uoy. o;t6opa
MapHHOBHteBB 3aji,yK6HHe, a Tamo je ojnlajeHO. Am, xpeSa auara ^a. cy trkc cy;t5HHe
fmAA H CBa ocTaja ;i;e.iia Koja cy c h>h>i, h noc^ie itera ;i;o ca;i, iio;i;HouieHa aa^^yacfiuHH.
(TaKo y 3ajiya:C»iiuii hhjc yBCK (iiijo. JI,ok cy y itoj npcTesajia MHUUbeita noK Jl,p. Majiana
JoBaHOBHha h CBeTOuapa HnKOJiajeBHLa narpaijeHO je noBHiue cnaca. JljouHUJe, Ka^ cy npe-
 KItinilEBIlOCT 313

Hiiaiv iui4 cue obo roBopiut o 3;m)yriiHiiM Ay>KHOCTusia iipesia Ha^[ro-

iiajiuoj KH.n;KeBuocTn ii ohiim aeauM iipoiiSBo^UMa kojii ce cneiuija^Ho 6aBc
HamioHa.iHHM nnTaitnMa, He 3Haqii un no uito ,^a y ;3aApyry cjiejy npo^peiii
HeKii moBiJHiicTuqKO-arjiTaTopcKii nor^eAii. K14laKiix TeHAeamija 11 uaAo
611

611.10 y oee yciauoBe HnKa^ oea ne 611 iia^aiaTpete noBo opiiriiBa.auo agjio
y
V II VI Ko.iy Kaura —
PaHKOBiiKoB pojian ^TopcKora U;.ipa". 3a tiim no-
jeTCKHM imeuoM Kpnje ce Bp.io rpy6 npe^MeT, 04 Kora jiaipiiOTn o6pa.3n
np-
Bene, —
caBpeMeea xaj^yii'ja no Cponjn. na unaK, hutu je nncau no6erao
04 TaKora ciiHieia n jynaKa My, hhtii ce y Sa^pyan Ko.ae6a.ao xotie au ce npu
MiiTn 4ejio TaKo neciiMnaxnqnora npoAMCia, y onaKoj neMn.aocpAETOj odpa^ii 11

Terjia jpyra Maiu.-beita, Jipyrax .T>\,T;a, OKpenyjio ce ^tpyKqaje. HauoMeayhy: ,T;a HPnarpaJ^eHH
MaTaBy.ten nSaBJex" ae caMO Hwje c-iaOuJH paj[ seh je jasiaqao 6oj1.h o;i; Harpal^enora
„HoBora Opyatja" ncxora nacna.) Ty ouirpHHy aaxxesa o;i,()opoBux pe^epeiiaxa hb mucjuji Kpa-
THKOBaxH, n pa,i,o hy joj upn3Haxu ;i,a 11 oaa una cbojhx pa3.iiora, caMo He aajiaSHM ;ia
6h ce je^^aaKO MepH.io npejia hobhm KiniaceBanM nocjoBHiia cmbjio npeaexa 11 y ;i;pyre aaiue
ycraaoBe. Ya to ce Mel^y npaBa.mjia MapaaoBHteBa ojCopa aajasa h obo (Koje je xaKoJje
HMa.TO xajio CBOJax pasjiora, npaKxiiqaax): ,T.a ce aarpal^eHO j;e.io Mopa mxajmaxH xaqao
oaaKO KaKo je oj6opy Ca.io no;iHeceao. HaKane ncnpaBKC, Koje 6h nacaii Morao yquauxE
peMa caBCxaMa pe*epeaxcKaM, aacy ,T,onyiuTeBe. C xora xaMo ae MOKe 6hth ciyiaja ^a
HeKo jie.xo, Koje nope,n CTBapaora ji;o6pa HMa a aeKax aejiocxaxaKi Koja Oa ce Morjia nonpa-
BHTH, 6yje nonpaB.-beao h Harpa))eHO. Sajpysa Bek aejia xaKux c^yqajesa. Cneuajajao 3a
5'

„3aBjex" Mory peha ;;a je oa caj ca cbbm

;T.pyro j;e.io a ae oao Koje je MapaaoBaiieBoj

3a;tyHc6HHH fia.io nojtaeceao (nopeji; ,i;pyrux assieaa, ;io;i;aa je qaxas jejaa aoB qaa). A Maxa-
By.T>eBO KO-iefiaite a nonpaB.T.aH.e y obom cjyqajy p^syiiiehe CBaK, ko saa mxa saa'ia aa-
nacaxH npea, a xo npBu ^noQpa, Jipanux y cboji KH,aa;eBBOii acuBoxy.
Ha HuaK je Maxany.teB aeycuex koj MapaHOButeBa o;;oopa ca.iaa pas.ior T. IlaBJiy
nonoBaty (c- 42) npoxasy uixaMnaiba nSaBjexa" y n3;iaH>aMa SajipyraaaM. A kojihko je roj

xaj pa3.ior HBUixaBaH a Heyjiecxaa, xo.ihko cy APyra aexaqaa u .laHcaa. Be-ia ja je ;i;e.io „nu-
*au JtaBao jBOjauH aamax KaaaceBBBKa Oi Kojax je jejaa y yapasa 3a;];pyre, a oaa cy aaoijia
;;a je je.io c.?a5o" (c. 42), a ja saaM a CBe;toqnM ,T,a je je;i;aa 0,1 xe rocno;i;e (0 oaoMe mu
;ipyroM aaaixa y ouujxe aaje nosaaxo), oaaj Koju je caj qjiaa yup;jBe, aBexoBao jj,a ra (

3a;i;pyranpaMa Kao jo6po. Ha nocaeTKy uame Kpaxaqap „j;paMa ce npe,icxaB.T.ajia y

aaraeM nosopaiuxy a roxoBo cbd Koja ce pasyMejy y .laxepapaoj Kpaxana, biiuvIb cy
TaKoijC c.iaGo." Ako je cy,^HXii no o,'i;3aBHMa 036ii.Tjae mxaMne, cxBap je
,na je ;ie.xo Bp.io

cxaja.ia ca ceum jipyKqaje, a ko.xbko je nosaaTO Meaa a .T,y;];aMa, koju cy Mean S.iuhcb. aa
y nosopauiaoj ny6.iHB,H, CKyna y3exoj, auje 6aA0 jpyKqajer yxacKa. Pa3yjie ce, Kaj r. IIo.
noBah XBp;iB npoxBBao, Mosce 3aaqnxB .n je y Kp>ry, y kom ce oh Kpehe, jtoacia Objo
xaKO Maui.T>eH.e ycnexy nBaBJexa" aa no3opHHn;B; a.iH oa Ma.iiquu;e rpema Ka^n xaj cboJ
Kpyr or.iamaBa je,iuanM aacxyaBBKOM „cbbx kojb ce paaysiejy y .Taxepapaoj kpbxbbb." TaKe
BpcT ,ioKa3H ae Mory ajiaxa BpejaocxH, Ha aaaK ce xa Mexo,T;a xaKo F. Kpaxaqapy qaaa
•

noy3;i;aaoM, ,na oa cjiaxpa 3a B3aauiH0. :3,a.Tii n je,iaa pa3.ior samxo jjSasjex" ae Ba.ta,
«noMeayxH b jejaa je;i;HaH xora ,T,paMaxa. JI,0CJie;iaH cbom nocxynaity jxa ceGe
aejocxaxaK
He 03.ia»:e rjie roj, MOHce ohtb, ob feyxu a ucxypa aanpej xo6oKH>e xy})e npecyjie. A Ka;i, ce
Bsia aa yay ^,2L je ^SaBJex*^ jejuau B3MeJ,y cbbx bobhx oparaHajia mxo je 3a;i;pyra ,1,0
h3 Geaexpaje, o kom r. Kpaxaqap y onaixe uixoro;i; roBopa, oa;i;a ce tbk Bajta
ca;t H3;i;a.ia
caB cacxeji co*Hcajia Kojaiia ce oa CJijyKa. MHxaomi ce Ba.T.;ia cehajy ,T;a oa oaai Kao aaj-
rjaBHUjy onxyHcGy aa caB paj y 3ajpy3a fiaua —
B3j;aBaibe .lowux hobhx oparaaa.iaax
pa;i;oBa: A exo KaKO je ^OKasao H,axoBy ciaoy Bpe^^aocx.
314 ,^ E Ji

04 TaKoni joiu MJi.io no3HaTorii, 11 jom Maae upiKjHaTora, pa,T,ui]Ka, icaKii je

CBeTO^iiiK PaiiKOBiife.') II GBO Ta KHbiira cbojom ./iiixepapuoM cipaeoM no'5y-
I^yje, i]3MeI)y cbhx oBoro^umiBiix Kitiira Sa^pynmiix, iiaJBeliii iiHTepcc. Cpn-
CKC je HiiTaoi;e PanKOBiiIi cBaKOJaKO n:jHena^uo. Ohii cy ra, napoRiiTO H3BaH
Kpa^GBime, c^iaou ii3/],BajaAii 113 oaora BeyiuKora 6poja naiunx 4aHaiuH>iix
pa^HiiKa na KpaxKUM npiirioneTKaMa 113 ceocKora 11 MaAOBapouiKora a^HBOTa,
A^H ca^a cy4 iluxob, OBOJ iieoieKiiBaiioj KFBiiiKeBHoj iiojaBii, jauaqeo nelie
611x11 HenoBO^aH nu ^eyiy nii xa^enxy numqeBV, nope^ cbiix pecepana Koje
te ce Mohii iiiHiixii 3aoRy ii.aii ohv cxpaey aeroBa poMana. Jep peajincaM je
y PaHKOBiitia HeMii.iocp4au. HiiiKe ce Aexaj 3a ^eiajoM, xe ce Kao oj\ cuxeiix
<i>oxorpa<i)iicaHiix ,i,e.iOBa cxBapa c^iiKa ciMHora e<i>eKxa. H^iixajiau, ce Ha^a3[i
no^ yxiicKOM 0,1, upujiUKe onaKHM Kao Ka4 Miixa ,Zl,ocxojeBCKora. yxneaK je y
TO.iiiKo xejKii mxo Hiije ynoxped^en clair-obseure, niicy riope4 xaj.^yKa iicxaB-
•LeHii Kao KOHxpacx KaKBii 4pyrii qecxiixii .i>y4ii. Cey^a ce epexaxe caMO

1) MojKj,a Ke lUTaouaiia Shth mh.io casnaTH iuto roji, BHuie iiacuy.

PaHKOBHt je nonoBcito ;i;eTe. Poj\,ao ce ;^eKeM6pa 1863 roji;HHe y rap^tnajia y Kpary-

jeBa'iKoj JaccHHUH, Ha caMOJ rpaaumi py;i,HuuKora OKpyra, ;i;aKJie y je;tHOM 0,1; tuhckhx h
MKCTHx Kpajesa myMaji,HHCKiix. Ka,ii; My je 6hjio ce.iaM roj;HHa, jia ra oiau, y uiKo^y y o^jiuhc-
ibeM ce-iy ByKocaBu;HMa, jep je y TapauiuMa He Ceuie, a Ka;i; ce uocie ;i,Be ro;i;aHe oxBopa
y itiiMa HBKa upuBaTHa lUKCia, ;i;a ra y H,y, Te CBpiuH Tpetw pa3pe;i;, a qeTBpxH nocjie y
cpecKoj BapoiuHUH —
ApaHi)ejioBuy. 3a thm je ;;ouiao y Beorp.i.T; y rHMHacHJy, na je, nocjie
leTBpTora npeuiao y 6orocjioBtijy h CBpumo je. OaceHii ce, ajiw ce hb sauonii,
pa3pe;i,a,
Beh 0TH;i,e ca y Khjcbo, ;i,a HacTaBu CTy;i;HJe. To neiiojiHKO rojiHHa 6aBJbeTba ua
acenoM
J,itenpy MMajio je npecy;i;Hora yTimaja na HHTe.ieKTyajiHo, napo^iHTO KibHrKCBHO, pasBuKe
PaHKOBuKeBo. Y ;i,pyniTBy yHHBepciixeTCKe HHTejiurenmije pycKe, oco5uto y nopo;i,uuH npo-
<i>ecopa rorou,Kora, ibCMy cy OTBopene o^a na KiboaceBHocT, H>eHe 3a;i,aTKe, aena cpe;i,CTBa

a nocTyuKe, tc My npnjaTeJbCKH ;i;aHa MoryhnocT jia cxBaxn BejiHKaHe hobc pycKe npuno-
Bexice. Bet je xa;i;a noqeo nacaxH, ajin najape c He^iOBOJbHHM yenexoM. .re;;Hy roxoBy cxsap
;;oHeo je o;i; y CpSwjy, h xy je iiocjie uixaMnao noK. ;i,p. Mhjiiui JoBanoBnh y „Oxaij-
xy.n,

5hhii". — PaHKOBnh je najnpe nocxaB.-beH 3a npe,T,aBaqa y KparyjeBauKOJ raMHacHJH, a

uocie qexapH rojiHHe ;i;oxBaxH ra nojiHXMKa hjih, KaKO y „CpncKHM HoBHHaMa" cxoju,
„uoxpe6a cjiyacSe" u o;i,Hece y Hum, oji, Kyji: noc.ie roj^Hne jiana dy^e ;ioBe;i;eH y Beorpa;i,.
Ty je cacxaBuo caMO ;;BaHaecx Meceua na ra nona „noTpe5a cjyac6e" spaxn y Hum, r;i;e
onex ocxa jise ro;i;HHe, ua ce (Kpajen 1896) BpaxH y Beorpa;];.

Oho BpoMe y KparyjeBuy npoBeo je PanKOBaK y Kojy hckojihko MJiat,nx nacxaBHiiKa

rHMHacHCKHx Koju ce xa,3;a cjiyqajno 6exy xaMO HaxeKJia, n c ibHwaje nacxaBHo oho mxo je
3ano>ieo y KnjeBy. TaKo ce oh, m aito je, no cxpyqHOJ cnpeMH, nacao n mxaMnao neKe
pa,Ti,0Be OorocJiOBCKO-JiHxepapHe, npeja^e Jienoj KibH3n — npiinoBeuH n poMany.
HpBo My je 1892 ro ihhc usamjio oho y „0xav6HHH" — „Jeceme JTamfee" (Kft,ara 31

a 32), na 1893 : „.loBaqKe CjiaKe" y „Cxpe.T.aqK0M FjiacHaKy", „Kpcx a MojiaxBa'', ^Hom-

xchjC" a „M y „XpauihancKOM BecHaKy". 3a xaM je naJBame mxaMnao y „JI,ejiy"
ijocpije" :

18!'4 rojiaHe „CxpamHy Hoh" (Kftara I), 1895 nHoxepy" (kh,. 6), ^Hponacx" h „3Ba-
HauHy HcnpaBKy" (Kib. 7), 1896 „BoroMO.ibua" (kh,. 9) a 1897 „npBy Tyry" (Kib. 13).
Obc ro;i;BHe (1898) mxannao je ,CeocKor Ji;o6poxBopa" y „BpaHK0By Kojiy" a „non-CaBHH
Tpex" y „Mckph". OceMXora H3Jia3BJio je y „0;i,jeKy" n „Hapo,T,y" 10-15 iberoBBx noji.ia-
cxaKa. MHora cy o;i; xnx ;i;('jia pano oxKpajia qaxaoD;aMa jaKy ii 3;i,paBy .laxepapny CHary
y nacua.
 ::H>ir,KEBHOCT ol-j

c .Ly^uMa T»ypiiqi!Ha KOBa ir Hberona ^pyuixBa'). OcTa.ie .iu'ihoctii, Koje ce

HGMiinoBHo Mopajy jaBiiTii, saio mro cy ii one y /KiiBoiy y OQOJ ucTOJ cpe-
AiiHii y Kojoj II ona xaJ4yqKa ii jaiaqKa ^pyaiima, Bi^e ce caMO OHO.inKO
Ko.iiiKO je HajnoxpeoHiije'^). Heo5iiqiio .lene c.iiiKe uiyMa^imcKe npiipo^e, .lai.-e

1) Obo je PaHKOBafey bcK Jto caj HaB}'K.io npeKope KpHxuqapa y „BpaHKOBy KoJiy„
II „Viencu". Ajih to je CTBap jiiixepapHHx njeja rocnoje KpiiTuiapa, a ja CMaxpaji ,^a jiii
Tpe(5j oGpaxHTu nayKH>y Ha jejHy cxpaHy KpuxiiKe „Vienceva" capa,T,HUKa ;ip. Ta. Ill ypsiHjHa.
Oh HHje PaHKOBH^a y onuixe hh r.iaBHora jynaKa, 'Bypimy, hh ae-
paayjieo. Hiije paaysiro
roBy ,Tpyrapimy, xajjiyqimy, hh mhopo lUTOiuxa y H>HxoBy pa^y- To je HepaaysieBaiiO hob
,i,0Ka3 KaKO 3a oueny KibuaceBaax noc.ioBa Hiije ,7toBo.T.HO caMO 3HaH,e eixexH^KHx iipaBH.ia
Hero a nosHaBaae ^KHBOxa o Kojie ce kojh yMCXHHyKH npoii3BO,T uaBU. A Kaji; uh acuBor
xajjyqKH 6iio Kpiixaqapy „Viencevn'' nosHaxHJu, on 6u .laKO pa3yMeo 3amxo TaypHuy ne no-
npaB.ia JbvGaB npesia CxaHua, aa mxo oh hc riiHe yc.ie;; oKpexaiba na Go.ie sCtor Hjene
.ivuaBH, oh He Ga hckb jiHqnocxH n pa;];H.e npanHCHBao hcmoKhom ;i;oBujaii.y cjiaue xexHiiKe
niiuiqcBe, jep on 3Hao Jia hm je moxub y cxBapHOcxii. Mel^y xhm r. lUypMUH ,ionymxa ce
Cq u OBaKo He3HaH>e nuuiyhii „3ap nejia Harjie ;ipyuixBa, Koje da Mor.io 6hxh npHKasaHO
:

y npoxHBHOM CMepy, ho hixo je OBaj acHBOx sjiHKOBana ? Sap je h y BJiacxu fceeia, F. upu-
Trmapjj^ onaj jcAan aau^yp !) jejnaKo KaKO H y ce.iaqKOM XHBOxy ? Jto6pw npujaxe.x.n Mory
sap o;i6paHHXH h OBaicora qoBena, KanaB je "Bypima ? (FAe to na^ocre Aa cy la Moi.tu oa-
GpamiTu a kumo ah OAopaHu.m)..,. JtaKaKu ja je qiixaBO TaypaquHO jipyiuxBO je^HaKO, a^iw
On npaBH poMaH hcxom on^ia Guo, Ka;i; fia naji ce upej,oqa.Tu .T>yji;w kojh snajy 3a CBCcxr
Koju 3Hajy neuixo a ojxroBopHocxH 3a CB"ja ^e-xa. Ty ce we euAu loroeo mi y nojeia, Jiuua
Aeua iiipra. a to je oho cTpaiuHo, ano oeaj poMau ao ceojoj Aoc.ieAHOcTii noKasyje apaeu
McueoT myMaAUHcKu. Ako je tomo, ohah ce Huje Moi.ia uaeecTu oopoa Aoopiix u p^aeux na-
paKTepa...'^ Hety oOe;;axa nucita OBje Hcnacanux peqenuua j,a oh y cxsapa 3Ha kuko HCMa
iiecxa TOM cyMHiBqeay qaxaBe je^ne n-xeiieHaxe, no ucxopiicKaM ;i;e.iHMa, 3eM.T>e KaKa je
UlyjiaAuja, a.in je .xaKofea c kojom je to Hanacao 3a ;i,y(5oKO ava.-beH.e. T. in. 5a jajiaqao
cMixpao 3a cpasioxy jasHo npiiSHaxn HesHame KaKe cuxnaue y reneajiorHJH icora Kjiacaq-
Hora epoja, a obo exo cjioOo^ho HcnoBe,T,a. Jeume je Mei)y xhm ohjio ;i;a T. obo naje Hanii-
cao. cxBapHMa, KpynHaM, o Kojasia ce He 3Ha, xpeSatyxaiH. OsaKO je y 035H.i>Hy wiacxy
iicxaKHyxa siorytiHocx j;a y)IlI_\Ma;i;aja Hesia jpyKqajax .T.y;i;H ho mxo cy ohe xajjyu;a h h>ii-
xoBa jaxan;a. II 3ap he Ma.xo Gaxn Viencevih qaxa-iaua Koja he, cnpeji-tenu nacaHiBJia neui-
xaHCKe mxaiine n iteHHM ojjeuaMa y xpBaxcKHM iiOBaHasia, npujinxa 3a roxoBo a xaKy
oecMacxBiiy ? Ja ocTaB-taii na cxpany nHxafte kojhko je xy 3:ipaBora naxpaoxnciia a.xa je ;

*aKax jia ce cbojhm HnxaoniiiMa quHH cjada yciyra cyrepyj\iin hm, na 6hjio u HexoTHu;er
pa3He 3a6.ty;i,".

He Mory ce HaqyjnxH KaKO je Vienctv Kpaxaqap Morao npcBH^iexH OBe ;i,pyre Jiiq-
2)
Hocxa.Ty je CxaHKana nopo,';an,a, xy cbb ohh T<ypHquHu ce,Tjan;ii kojh ce hc noKasyjy npo-
XBBHH T)ypHua, jep 3Hajy j;a 6a hx xo CKyno cxa.io, a.xa Koja ce c man HHcy hh no mxo
coaH;i,apiica.iH, na xy cy OHO-xaKe xajjyqKe jKpxBe h cbb oexa^o ;i;pyuirBo qaje ce nocxojane
ocota y ite.ioj npnnoBeu.H. Casta B.xacx, Kojy je T. KpHxaqap onaKo OK.xeBerao, npHKtisyje
ce, ;i,a ne Jioace 6uxa So-te. Ty ce je^inaKO ;];piKe a Kanexan u nacapii a HcaH;i,apMH. Je,taH

jejHHH naHjtyp, xaj h6ph;i;hh cxBop —

y noaa oxDa;i,aK ce.taqKora acHBOxa y nojia joui 3a-
cxynHHK nocj[eAH>e CKajie Mei)y oprauHMa Bjacm —
qann y xo>ie Hsysexaic, KaKux a y ;ipy-
roM cBexy HMa oji, yBCK. Ha 3ap Haje caMO ceocKo ^tpyuixBO T>ypHny oanaqajo icao cboj
KOHxpacT joui H npe Hero ce jbshhhxhbho oKpeuyo naonaKOM cxasoM, u 6a.m ra xhm h^h-
lOcaaeM H rypny.io na ay ? ^a, ajiH ecxexHHapcKa .xornKa yyyje npeaa aacxynnnKy 3;ia
-.

Mopa 6hxh y yaeTHnqKOM ACJiy jejiHaKora MysacxynHHKa ^oupa; Kax ra naK y PaHKOBakesy
c.iyqajy HCMa, 3Haqu j,a ra naje Morjo <5hxh, Ba.tja c xora mxo caMO ^pymxBO ncMa xa-
Kora npe;tcxaBHHKa !
316 A E A

^ sHtmaJHe atcaHp-CAiiKe na^ana^i Kora ^KUBOxa, iliii en. Ka.iyt)ep CujieyH h

ifceroB nona ceocKora yHOce ncTHHa pasHOiiaKOCT
usBeiuTaj B^acTir na ^iik
II mapeniLio y npHnoBeAaae, a^in My He Meaajy onuiTii toh. YTiicaK je Ha
MHTaoaaTOAiiKO ciMHiijii, lUTO CG HHcaii, 4pjKfi ca CBHM o6;eKTHBHO y TO- —
jiHKOj Mepii nyiHTa eaivie qnH)eHHU,e ^a roBope. Ha nnaK PaHKOBiitieB peajir-
caM HiiTH na^a y ro HaxypaAiicaM, hhth noxiiCKyje y crpany Aymy ahhho-
CTDMa y poMany. Hajrpy6.i.e cy MOJK^a one nojase y 6eorpa4CKOj Ua^ii^y^in
UAE y HoBiniiHOJ Kyhii, ajin nHCi;y c^yatn na ^lacT iuto, nnmyKn nx, HHJe y
€BOJe MacTiuo Kanyo hh Kan^imy pasBpaxa. Oiuxap je pea^iicaM nn. y cah- ii

Kaay MpxBa naHxoBua Ha Kpajy XVIII oase, a^H c:iHKa ne HsasHBa hh jeay
Hii rnymafte; xoh o^roBapa paciio^iO/Keay je^Hora 04 xa^amaHX r^e^ayiana,
Kojii 3a6opaB^a Ha CBa xaj^yKOBa s^oqiincxBa a pa^MHiu^a caMO noBeKV.
A ncuxo.aomKa je cxpana oco6hxo jaiui y poMany, a noHer^e ce, peK^o 6h ce,
Tvia^o II npexepajio y o6uMy nciixo^oniKora o6jaiuH.aBaH)a. H Toypuna n CxaHKa
H cnope^HG jiirmocxii, na 11 cane najcnope^Hiije, Mime cy n ncnxniKn o6e-
.aesKene. A^h je najjienme oOpal^eHa ^h^hocx CxaHKHHa h 'Bypiiqnna. H Ka^
^Hcxe 0/i,y3eji[i CBe one cnope^ne caiiKe Koje, itpxajytiH onaKO je/i,po u atHBO
Ham JKHBOX, cane ne 6\i ^onycxiue 4a ce OBaj cniic yspcTii y KaxeropHJy
Eaubergeschichte, ocxa^o 6n OHO npHKa3iiBaH.e yHyxpammera npoueca y CxanKe
11 TDypiine^ Koje 6u ^e^y o6e36e^iiBaAo npaBO na Mecxo y lacxoj yMexHHqKOJ
jLuxepaxypn. ToypHua, a Bet CxaHu,H 4a 11 ne roBopimo, neiaa no Aymn HHinxa
aaje^nnqKO ca o6HqHHM xnnoBHMa pa36oJHHqKiiM, KOJe y obom ^e^y npHKa-
3yje Pa^oBan HanxoBau;. A^n, pasvMe ce oh Hiije niiKaKU poManxnqnH no-.

€pHy.aH anl/eo, Beli ja^an ^y^cKn cxBop,

c.ia6 Mopa.mo n nnxe^eKxya.iH0 a
<i>HcuMEii HO^ pasHocxpyKHM yxnu,ajeM npn^uKa n oKO^nne cp^a
ciwaH, Kojii

cxa30M 6aiu ony^a icy^a My ce naJMaite n^e, jep 3Ha u oceha 4a ra xaMO
qeh-a ncKJi>yqeH.e n3 4pymxBa ^y^CKora na na nociiexKy cMpx. II naxoM nyxy,
Ha KOM 04 nH4H«i>epeHxnora- 11 6e3HaqaJHora ceocKora, MOMiufca nocxaje, no-
•cxyneo, cxpauin.io ue.iOMie4noM Kpajy, iDypiiiia ocxaje yBOK qoBCK, Kojn
cra^HO Besyje sa ce6e qnxaoHeBy namay a noHer4e, u aKO peiKO, cayiieuihe
na HaJBHUie iKa^beite, na MHornM n MHornM" MecxiiMa, noMBuiaHO c npespe-
•aeM^. —
PanKOBHli je y ^PopcKOM II,apy" 4ao caaamy ciHKy n3 nainera ca-
BpeMenora ^KiiBOxa, n ynpaBa je 3a4pyrnHa CMaxpaia 4a joj xaKora nHCi],a
Tpe6a no4p>Kaxn a aeroBO 4eA0 hh no mxo ne 046HIH.
Onex, KoiHKa je ro4 noMoK Koja je 4ananiH>nM 3acxynnnnnMa cpncKe
KH>ure yiHRGHa 4iipeKXH0 04 3a4pyre (jep hm nnaie jom n nocpe4HO no-
Maacej, TO je 40cxa He40B0^Ha noMofe, Ky4 n KaMO Maita 04 one Kojy hh.
pe40BH0 Maxnua Xpsaxcna qimn cBOJnMa. KaKO y Beorpa4y neMa 4pyre
ycxanoBe y xom npaBu,y occm Hapo4nora IIo3opnuiTa n MapimoBiiheBe 3a4y3v-
^HHe lui nemxo n Ko^apqeBe, a n3BaH Beorpa4a caMO Maxima CpncKa y Ho-

1) KpHTHKa je 'Bypuu.y cjiaSo pa3yMejaHCXBaTn.ua je fl,a je jiHuiea cbhx ;i,o6pHx oco-

6nHa. IIpaBO ce HMa, aKO ce MHCjie Tpa;^^^MO^aJIHe ocoShhc Tparainax jynaKa ; ajia ce 3a-
6opaB.T.a ;i;a y TaypwuH ocTaje jto Kpaja nyno 'lOBe^jera, oHora HCTora Hito h y CBaKOM oa
Hac HMa.
 KFfcHaiEBHOCT 3W
BOM Ca^y, KH>ii>KeBHim,ii ca^ HenpecTano oceliajy lepeT o^ name c^a6e ns^a-
II

BayKe ii noipomayKe cHare. C Tora 6n Sa^pyra Tpe6a.ao ^a nil jaqe noMorne^

Te 4a y naponiiTOM eiiay us/^aaa, 3a Hapo^iiie Kynue, n c Hapo^iiTiiM 06a-
Beaaaa 04 cipaHe niicana, ii3A«^je csa opiiniHajiHa ^e.ia Koja c KaKux ro^ pas-
^lora He 6n Mor.ia npucTaxn y aeHa pe^OBHa Ko.ia 11 Koja caMO 3acjiy;Ke 4a
UM nosaJMn CBOJe luie a hg 611 npeiu.ia ^a Le ua ^pyiiiTBo HaxoRapiiTii
TponiKOBe Koje nocae Hete jiotiii ii3Ba,T,iiTii. Ty 6u ceivior^o mhoi'o iuto uiTa
ii34aTii mio ca^ He Moate Hafeii us^aBaqa lUii paciypiiBa^a. Ha 6h Tpe6a.io
u34aBaTii IIno hgkii npeBO^, iiapoMUTO K^aciiqHiix pt^eAH (cxapiijnx h hobii-
jiix), y KOJiuKO laKo^e ne 011 (5ujiii ^o;^ecHIl hu 3a peAOBoa KO.ia hh 3a „3a-
(jaBHIIK".

IX.

n p e B A M.

IIpeBOAii Tvtjiix uiicana sayse^aii cy y iipoiu.iiiM KCiiiMa CBera 6 CBe3aKa

(o,; 28). H)HMa je npee ^bg ro^ime OABajaua no je^Ha, a Apyi'e abg no abg
cBGCKe 04 cG^aM. Thm cy ce xie.ia npiiKasiiBaTii y cpncKOJ kh,ii/KGBhoctu bg-
.lUKa u 3HaMeHnTa ^e^ia n cipyje .iiiiGpapHG ocxa^dux eapo^a. A.111 cg, npn
xoM, y caMOM noTGXKv ocexiua Be.inKa xGiuKotia. Ko.iuko cy ro^ 6n.ie ^lene
iipBe Haaiepe 3a,^pyrnHnx ocnuBaMa, kojg cy Ao6n.ie napo^nxora n3pa3a y
oSetiaity ynpaBnny ^a fee n3paAiixii n^ian no komg fee ns^aBaxn OBy Bpcxy
ApymxBennx Kaiira, onex ce cbcm orpoMnoM opojy, cxapnx u MOAepnnx^ 11

cnnca xy^ux uiije moi.io Aaxii ijeBana c no je,],HOM lun c no ^bg cbgckg
na roAuny Ty cg npocxo hiijg Mor.io nn npncxynaxu n36opy Ocxa^a cy ^Ba
! !

iiyxa, H o6a cy cxGK.,ia sacxynenKa y Sa^pyrnHOJ yiipaBu n.m nponinpcfteM :

ApymxBennx iis^aBa cxBapaxn Moryfcnocx 3a cucxeataxcKn pa^ Ha npesolieBy

3HaMeHnxux ^eJia, u.iu ce OApetiii obg najiepG na ysniiaxu no hgko ag^io c no-
iMGAOM Ha noxpG6G KOJG nsiaAne ynpasa npn cacxaB.i.aH.y u CK.ianaay u;Gyinne
noJGAHHnx Ko.ia APymTBcnnx Kaiira. C pas^iora, mxo JG Sa^pyra xgk 3ano-
He.ia CBOJ paA, xg cg jom hiijg ^oBOibHo yrBp^n^ia, obo jg Apyro MuniyLGae
np6o6-iat>uBa.io cbg 40 noc-iG^aGra BpGMGHa. Ilpn ftGroBy naao^Gay nMa./io
cg na yMy ko^imko BGtG n^an MaaG xaxne noxpe6e name KftnateBHOCxn, xo^iuko
Aa npnM.i.eHn npesoAu 6yAy nnaK mxo pa3H0BpcHnjn, n no cbom Hau,uoHajiH03i
nopGKviy u no KauaiGBHOM o6jnKy n caApJKajy.

TaKO cy y npaa MGXupu KOJia sacxyn^/BGHG obg qcxnpu bg^wkg napoA-

Hocxn PycH c IIoxanGHKOM („HcxnHCKa C.iyai6a"), llHrAH3u c "B. PIiuoxom
:

(,,BoAeHu^a na <l>.iocn''), <I>paHAy3n c MoJinjepoM (,Tapxn*" n „TBpAnua") n

.lupniapnMa XIX BOKa („C $paH^ycK0^a napnaca"), Ta^iiijanuu c A. Apno-
cxoM (^BfljecHn PojiaHAO**). C Apyre cxpaee xy niia AnpiiKG, Gnnh-e, ApaMaxa
a naJBHiDG poMana, Kao mxo JG u npupoAHO, KaA je poMan y XIX BGKy no-
cxao Hajr.iaBHiijii 11 HajiioAecnujii .mxGpapnn o6.inK.
o
18 4 E A

Oee 4Re noc^e^ite roAnue eacTaB.'i.a ce ii ^OBpmyje „Po^aHAO** ii Ao-

Aajy : ^/l.eBaJTuc" ii Bo.iiepoB ,Kap.?io XII" (y ko^uko ce obo ^e.io cxBaiii
Kao qiiCTO .lUTepapno Ae.io 6e3 oSsupa Ha noyKV y H>eMy.)
3a CBiix mecT ro^iiea ,t,o ca^i,, ynpaaa je sa obg nocyiOBe 6iipa^a naj-
MiMuheBuha, noKoJHora HiiKO^y MaHOJ^OBiita PaJKa,
'iipii3HaTiije iipeBO^iiioue :

Bja^ana ii Jonaea TaoptjeBiiKa, HoBaKOBiifea. Mhcaum ^a y ^oope 3Baoi],e Tora

noc^a CMGM y6pojiiTii A. HiiKO^iiha ^p. ^P^iu"^^ CxaHOJeBut, KaKO ce
ii ;

40 ca4 npiisnajio, ycneo y cbom npeBO^y. ^ noMe^y

y rjiaBHOM je Ao6po
iiaKouora iuto je y cbikoj .iiiTepaTvpii, a napoHiiTO npeB04uoj, noHajnpeqe
— yiicTora II je^pora jeaiiKa kojiim ce npeBO^ii, 3a,4pyriiHa iis/iaiBa nefee
6uTu iiocTii^ea iiii Met)y no6o^iiMa y nac.
Oji, npcBo^a iisaui^iix y iioc^e^ma 4Ba KOJia, HaJBiiine je ycnexa ko^iu-
Ta.iana iiMao pojiaH ^^SB^yTiic". C bum ce, c 're CTpane, ii 04 pannje 113-

^annx, mo^kc MepiiTii caivio npiniOBeiKa ^IIcTiiHCKa C^ya{6a". 06a la cniica

Hiicy Hii 04 Kaixiix Be^iiKiix cBeicKiix niicau,a, no ituxoBiiM iiMCHiiMa HHKa,^
yiipasa ne 611 na obc Kitiire naniae oSpaTiua; a^ii je npe^aiex, Kojn ce
y aniia Tpexiipa, 11 4a cy o6e 6iMe Kao no-
naqiiu. KaKO ce pacnpaB^a, xaKii,

pyqene 3a name npii/inKe. IIpiiMepHa cjiuKa je^Hora ceocKora cBemxeHiiKa 11

je^Hora iiiviaona seM^Le xaKO cy noxpeSee 4a ce iipiiKaaty mnpiiM pe^OBiiMa 4a-
iKiQiitera KOiieea, 4a uaM noTpe6HMJe ne npyacajy 4ejia iiii Toiicxora hii ^o-

cxDJencKora hh E^nora hh /l,iiKeHca hii Ba^3aKa. Mo/Ke 611x11 4a ueaia cpn-

CKora Kpaja r4e nponoBe4axn noyKy Kojy 3eM./bopa4UHqKOM
611 iis^iiniHo 611^10
Hapo4y 4aje PasyMe ce 4a 611 4pymxB0, Koje 611 luia^o 4a ce
„/],eBaJTnc".
6piiHe caMO ecxexinjKiiM noxpe6aMa je4ne 4pynixBeHe e^nxe, cAa6o 04-
ronapa^o cbom 3a4axEy, Ka4 611 ocxaBiLio neii34aHe PexoBa „$aycxa** 11
BaipoHOBa „^laj.i4-Xapo.i4a", a luxaMiia.io IIoxancHKa 11 Pot)eBiiieBHy, a^n
<!priCKa je ny6jinKa Beti Ha mucxo 3a urra je ocHOBaaa OBa napo4Ha ycxa-

Hoiui — 3a4pyra.
A^ii 3a4pyra iiiije hu BejiuKe K^acuKe 3aueMapH.ia, je4UH0 uixo Hiije
caMO HbHx H34aBa^a. YnpaBo CBe ocxa^e CBecice 40HeJie cy hhcxo K.iacn4Ke
cxBapu, IlnaK je c OBaKHUi npeB04UMa CKonqano nyno xemKoba. Y miipoKe
3a4pyinge iiy6.anKe neaia 6am 3a h.hx 4obo^lho noxpe6Hora ^iixepapuora
o6pa30BaH>a.^) II Befe cano 36or xora Mopajy ce npeB04H noHeKa4 npomapaxn
ji ouaKO quxKHM cxBapHMa Kawe cy „/],eBajxiic" n „lIcxnHCKa Cjiy}K6a". 3axo
•ce 40 ca4 nnje Mor.ao ysexu HHiuxa 04 cxapnx K^acniHHx nncan,a. Hn Ma-
xima XpBaxcKa, Koja 6h 3a i&ux xpe6ayio naia mhoto cnpcMHiijy ny6^inKy,
He H34aje xe ennce 3a cbo CBoje M.ianoBe, Bet sa napoqiixe KyHu,e, hau h
THx je Bpjio Majio, II ona on 04 4aBH0 npeKnnyjia xy cepiijy n34aH.a, 4a 3a
H>y ueua 3ace6aH ii>0Ha4 " 4'"^ joj je cxa.iHO ho noxnoMajKe B^a4a aapo-
HHXOM cy6BeHU,ujoM. Ila 11 U3 jesponcKHx winxepaxypa XIV 40 XVIII BCKa

1) McHe y OBOMe ne Mory paayuepnTH pa3i03n F. IT. lIonoBata, Kao inro My je osaj
(c. 13): BejiH ^a 3a;ipyra xpeSa j\a. a3js,a „ineKcnHpa xaKol^e, jepra y EarjiecKoj h
Ka,n
HeuiKOJiOBaHH (!) Jby^H 3Hajy Ha naMeT(!), 3ai;ejio (!) ra MOHce a 3a;ipyrHHa nyCjiaKa tiHTaTH"!
 KlfcJI/KEBIIOCT 319

HGMa Mooro npiicTynniix Re.aiiKiix nuciiua. CaM Mo./iiijep ^ocia je x.aa4Ho

npiiM^en y Sa^pyriiHiix qimuaua. 3a tiim, ctiixobii y onuiTe, Kao hii opnrii-
Ha..iHFi. HUTU cci juvpe HiiTti pasyMGJv. Ka4 ce ynpasa oA^yiiwa j[ix luiaMna
noiipKy .iiipcKiix necaMa <i.paHuycKiix XIX Beiia, imaAa je ua yiay ^eim ycncx
Koju cy y iieiviix 4HTa.iaqKiix KpyroBa iiwa^c „^erie Tyi^iinKe" iiCTora npc-
BO^rioua, TaKo 4a cy y.Ma.io ^Ba iia^aaa ^O/Kiibg^c. A.iii, 11 aKo
Bpeivieua
suiipKa Hiije npnpel)PHa oiiaKO, Kaivo ce moijio oqeKiiBaiii 04 iiecHiiKa komb
je TO noBepeHO, onex je x./iaAHoha, c kojom je npiixBaheHa Bp^o xapaKTepn-
CTii'ina sa pacno.iO/Keite ca,T,auiH>e ny6./iiiKe

C Tora he ynpasa Mopaxii oirni b\)AO o6a3piiBa y o^adiipaay K^aciiKa

3a CBOja iia^aaa. HaponuTO Ka^a uy4y y niiTaifcy ^e.ia o6oMa. Je^Ho
Be;iiiKora
iicKycTBO Beh ce luia c ^BtijecHiiM Po^aii^OM". C tliim ce, 40 ca^, K04 mi-
Ta.iaua noHaJMaite ycne.io, 11 aivo je Muoro iuto una roBopiMO y iipiuoi'
iteroBa iiiTaMnaifea. IIo3uaTo je 4a je y Ta^iijancKoj KaiiaieBuocTii necHHuiTno
— Hajjaiie, uapoijirro encKO, a 04 CBera je Tora 3a uac ApiiocTO, c TacoM,

iiajno^ecHiijii. ^aHie, 'uija je .BoiKaHCTBeea KoMe^uja" je^HHii cnuc kojh y

Ta.injaHaii,a no CBOjoj iiecmmKOJ Bpe/i,H0CTii Ha^iiama „Becnora Po;iaH/i,a", 3a
3a4pyriiHe je mixaoue ue npeiC/KaK Bch anco^iyiHO Henpucxynan. 3a iLera
y orimxe Heaia nyG.iiiKe y Aauaiuaiix (-p6a^). 3a ^Po.iaHAa'', niija ca^piKiiiia
iiMa xaKO MHoro rcHexiiiKe 11 Apvre cpo^Bocxu c mhoi'iim npeyi,MexiiMa iiaiuiix
HapoAHiix iiecaMa II iipiiiiOBeAaKa, miiciii^io ce 4a he 611x11 HajnpiiCTyiiHHJLi 11

niiipuM i)e40BiiMa o6pa30BaHiix Tiixa^aua. 11 06.111K cpncKora iipeso^a Morao

je TOMe 40cxa AonpiiHexii. Ila iinaK ce y xoivie ynpasa npeBappua, jep je
Ma^o K0j[] ^oca^amiLii cniic y sa^pyrapa xaKO x^a^eo iipiiM^eu, Kao oBuj.
Ulxa Riiuie, noHe^o ce miipiixii norpenmo Miiiu.teFte Bpe^Hocxii 11 xapaK-
xepy ciiMora opiirneayia, 11 c xora mije iis.iiimuo nporoBopiixii joiu HeKO.iiiKo
peqn'^). Hapaimo ne miiciiim ycxaB^Baxii ce na Bpe,/i,nocxii caMora ciieBa 11

1) HanpoTHB nuTa h o;i;roKapa: „Ako 3a;i,pyra xofee crape TajiHJaHCKe

r. IIonoBHti
KJiaciiKe, sauiTo JI,aHTa'? H>eroBa KoMe^uja h aKO npeTnocxaBJta jaie no3Ha-
He npeBo;i;a
Bau>e TajiujaecKe HCTopuje h npaJiHKa y J],aHTOBy BpeMeny, unaK Hnje ji,ejio cyBonapHO,
HeiHTKo, BpejtHO caMO Kao ^OKymeHaT HCxopucKn (oeuM F. KjjuTUHaji juMaHuo mu6aHa''Apu-
ocra!) Hero je ;i,ejo o^acTa jaKO, o;iHCTa BejiHKo" (c. 36). rocno^XHH je obo sejiHqaHH
Jl^aHTOBOj Hei,ii;e lyo hjih h iHTao, a npaBO Bejia; ajia Kaji; ra naMeityje 3aji,pyrHHaM pe^OB-
HHM KOJiBMa, flOKaayje Jia aaje HaKa;t hb orjie;i,ao qaTaxa „BoiKaHCTBeHy KoMe;i,BJy". y cemhm
Ta^iBJancKBM mKOJiasia MJe ce Jl|aHTe })au,aMa na qaxaHjC y HajcTapajeii paape^y rBMHacaje,
TCK noniTO cy ce ^HTaaeM ociajiax necHBKa (siet^y Kojajia ce ApaocTO CMaxpa 3a HajjiaKuiera)
H jtpyrHM CTyjtHJaMa cnpeMHJiH 3a laxaae OBora cyspejieHaKa Hamera • Kpajba MsjiyxaHa

2) To 6a o;i Mene 6h;io ca cbbm neyMecHO, ji;a je, Kao luxo Haje, npena cpncKoj ny-
6jai;a uixaMua yqaHHJia CBOjy ;i;yatHOCX. HoBane cy 3aji;py3tt a aeny aanpexKy ji.o caji,
yqaHBJie Heou;eH>eHax ycayra. To ce ojtcxpane BaOTyrane y cBaKoj npa.iaua npasnaje.
Ajib cy ce anaK mhjio hx, napoiaxo y KpajbeBBHB, cxapajie js,a. uoje;i,BHe Kibare Sa^npyrane

npaKasyjy CBana cbojbm qaxaoii,BMa (aMajyfca napoHaxo na yMy H.axoBy cnpeny a u,axoBe
noxpeSe) xaKO, KaKo Ke bm yqanaxH ax luxo npacxynnajaM a 6jiaacBM. To hobbhc anaqe
CByjta pa;];e, a ja saaivi sa mxo y h.ic hc Mory. CnoiiaiteM naK «aKax, jep je a to je;i,Ha
HeBo."ba c KojoM ce 6ope cpncKe Kaare, na a 3a;^pyraHe. A cbo KaKO je xanaB CBOj aa^a-
xaK npeMa Apaocxy cxbuxbo T. II. llonoBah Koja name: „Apao<;xo je, KoaaKO mb je nosaaxo,
J20 ,1, K .1

^ocia je cnoMeeyTii 4a je ApHOCxo

ifccroBy SHiiMajy y TiijiijancKOJ ^iiTepaTypii.

y cjaJHo Bpejie la.iujaHCKora peHecanca

kh.u3[i oho iuto je naynii.
6110 .lenoj

6110 MaKJane.iii a uito cy c^HKapcxBy, KHnapcxey 11 rpatjeBimapcTBy 6iij.ii

MiiKe^ani^ejo 11 Pa*aiMO, n x-^ no pacKomnoM necHiiiKOM xa-ieniy He-

cxoJH H3a itnxoBa yMexHmKora nay^HO a. Kao ro.i, mxo cy TaanjaHUU
11

,KoMe/;HJH" Be^HKora 4^Hxa ^a.in, a ii,eo CBex ycBOJno, npn4eB „Bo/KaH'

cxBeua", xaKO cy 04 caBpejienHKa npiixBaxiiJiii noroMu,H ncxu npn^eBaK, 4aH
Apnocxy soor H.eroBa ^PojiaH^a".
Aah, xaj niicau, u xaj cneB niiaAH cy n 3a cpncKy KauHiBBHOcx n ^o
ca4 SHa^aja. To je 6uao ynpaB ou^a Ka4 je ia./iiijaHCKH peuecanc uMao onaj
Kpacflu oAJCK n orpaeaK na nameM npuMopjy 3HaMeH»xii ^ySpoBauKO- —
.ViJMaxHHCKU xyMaHucaM c oyJHOM necnnqKOM ^HxepaxypoM. H 6ani HaJBehn
aacxynHHK xora Ao6a Hauie KH>H?KeBHOcxii, ryn^y./inli, HMa Hapoqnxnx sesa
c ApHocxoM n c ^Po^aH^OM". ITocie Taca, hh na je^Hora ce ^pyrora xajin

je^aH necHUK Bp.io necyBpesieH, caB y ohoj axMOCsepu 16 neKa n to xaJiHJaHCKor 16 BeKa. Ko
xohe A* ra paayiie, siopa ;to0po no3HaBaTH iteroBO Bpesie, ApaocTO je A^Hae bhuio necHHK jihtc-
papHO-ncTopHCKe ucckhk npase .iHxepapHe Bpe;i,HOCTH... H nocie, Bajecmc
Bpe;i;HocTH, Hero
Po.taHAo jc TaKO ^yr cneB, na cyBonapae, cyBonapaH" (c. 3")— 6). lIpusHajeu y,,^
j;yr, ;i;yr,

ja joui HUKaji; HHcaii npoqaTao OBaKn cy^ ApuocTy h ,,Po.iaH;i;y'* a dake CKopo AsajteceT
ro;i,nHa oji, kjiko caM noqeo iHTaTH Apaocxa h nonpajiHiiio ;i;ejia qaanaKa onmHpHHJHx u
KpatiHx o R.eMy. ^uxao caM a TaaajaHue h HeMLi,e w IlHrjiHae h *paHi;y3e ii Cp6e, a y
ibHMa caM HaJia3H0, oceM 3a BejiiiiiHy, cbc npoxiiBHO oHOMe luxo name T. IIonoBaK. Y aae
HapaBHO Majio .ijyAa saajy .naxepaxypy Apaocxy, a V. Kpaxaqap csie ;i,oexa o.iaKo onaKO
lUTO iranacaxa; a y ;i;pyroM f'm CBexy oh nocie oHora H3ryf>ao npaBO ;i,a same ryKne &
KibBJKeBHaji uHxaHjaiia. Aja a y Hac, kg 6h ce saaHxepecoBao, Moace noxpaHCHTa oGaBti-

uixefta Apaocxy a ;i,o6aTa ax. KAajKeBHocxu" Cse-

Eto y npnoj csecua „.lacxaKa as
xo>iapa HaKOJiajeBaKa qaxas qjanaK no komu he ^noSuxa ca CBasi ApyKiajy ciuKy ,,Po-

.xaHjy"; exo y HoBaKOBaheBy npcBojiy IIIepoBe „Onuiie Hcxopaje KftUHceBHOCxa", y APyroj

—
KH.a3a (c 2 72 7), qaxaB o^ejbaK H.aMa, tjujq Mory naLa KaKo xaj cyMopna nypaxanau
saiaepa ^Tioacxa Hecxaumoj Jianixa ApnocxoBoj Kpynne rpexe, a.ia He HaKaKO sCyBonapHocx*.
nirafeexe: xaj, no T. jIIonoBaLy, „HecyBpeMeHa necHnK", Koja je ,,Bame necHHK .laxepapno-
BCTopacKe Bpe;^H0CTa", nero ,,npaBe JiaxepapHc" a ^an ;i;aH.H je Hajnonyjiapnaja n'^cuaK y Hxa-
jiaJH; HHJe;i;aH ce necHaK naje ;i,o caji; y Hxajraja y xciaKoj Mepa qnxao, HHJe,-];aH ce, hu
caBpeMena, na ca;i; xojibko hc uaxa, kojibko Apaocxo. H xo ce, HapasHO, ne lara caMo
pa^a cxy^^aje, Kao uixo qaxajy ;i;aHxa, aaa Kao npoxecxaaxa Cfiexo IlaeMO, Beh paAH ysKW-
Baaa. IlecMe xora nCyBonapHora" necHSKa npawao je Hapo;i; xe nx nesa Kao CBoje. Ila KaKO
je y IIxa.iBJa, xaKO je a no ;i;pyroM CBexy Apaocxo najnonyjiapnaja oji, cbbx xajiajaHCxax ne-
CHBKa, cxapax a Mojtepnax. Exo an. y onoj Ga5.inoieu;a cBponcKax necHHKa Kojy nsjiaje
leuiKa aKaji;eMflja xe je CKopo as^iajia a «ropcKa BajcHau" (0 qcM je ubjio roBopa y XV
KH>H3a JI,e.ia, c. 147) B3;;aHa cy n xpa cnaca a3 xajiajaHCKC KH.ajKeBH0Cxa; npsa je Apaocios
^PciaHjo" Upyra a xpeka no jejtiia xpare;!i;aja A.ii*ajepoBa a Kocaaa; oxBopaxe cnacKOBe
uaO^BOxeKa Koje B3;i;ajy mncKyjiaxBBHB xproBu,B —
ouex hexe naha Apaocxa. Te je a3;ia-
Baqe oji3.ib qaxaaaqKa, ue3 cyjiae, yBepao ;^a onaj rKO xoKe ^& ra pasyjue" 6am ne „Mopa
;ioCipo nosnaBaxa aeroBo BpeMe". Pasyiie ce ;i;a je a nosaaxa <I•paH^ycKa „Bibliotlieqne
Nationals" B3;i;aaa ^e^Io^a „PojiaH;;a", a aKo je o;i; JJanxoBe „Bo/KaHCXBeHe KoMe;i;aje", Koja
je no r. Kpaxaqapy cpncKoj nyS.iana .,npeqa" oji; aera, CMC.ia a3;];axa CBera noqexaK! IIo-
HaB.T.aM qaxaon;aMa Jiojifiy ,T,a npoiaxajy HaKojiajeBahes n-xacTHk"; yBcpen caji j;a nocjie
Hehe saaiajiaxa
 KH)HJKEBHOCT 321

jaecKora iiecauKa niije y TCinKOJ Mepa Hacjiaaao ko^iiiko na Apuocra,

C Tora ApHOCTO ii caM no' ce6n, m no CBOjoj cpo^Bocxii c TacoM, Moate ne-
ooiiqHO npnnpeMiiTu qHiaoue 3a qHTaH>e caaiora ryH,;yaiilia, a to je o63iip
Kojii cpncKa ycTaHOBa KH.n;KeBHa hg mo/KG hg
iiMaTii Ha vmv.

lUTaomi 3a4pyriiiJii imajy y pyKaiia ii,go ciigb, saBpincH; mro

/I,aHac
ripGBO^u.iau, roBopn y iioroBopy o inicn,y ii iBCMy —
iiOMohn fee im 4a cxBaie
^G^o, iia C6 Ha^aTii ,:;a Lg ra buihg 'lUTaTii ho ihto cy, y ^sa npomacTa Ko.ia,
npBG 4B6 cbgckg. y ocTa.ioM KH.nr6 3a;;pyrHeG 11 Hucy Kao ^hgbhh .ihctobh^
,l,a ce y ftiiMa uito, c MGcxa, npo'iiiia ii.iii hg npo^iixa, na ociaBG na cxpany,
HGro 4a ocTajyhii y y^OMahiiM KituJKHimaMa 6y^y cxajiHii npiijaTG.i.11 cea-
Kora ua^pyrapa. C xoraja u BcpyJGM 4a Kg, aKO 11 no3HHJG, iiMaxu 40bo.i>ho
ycHGxa KOA Hiixajiaua ko^uko Apiiocxo xo^hko Mo.iiiJGp, BGpaH/KGp, E.injox
J. Cx. IIonoBiili, J, IKiiih, 3Maj 11 ,^pyrH ^OMahn u xylju K.iaciii],ii.

K^aciiK qiija cy npncxynHa 11 ca4amH.oj cpncKoj nydiimii^

ji,eAa, Bp.io
Bo.iTGp, 3acxyn.i.GH JG nociG^aG ro^iiHG jg^hum oa cbojhx wcxopiiCKiix pa-
,\0Ba, „Kap.iOM XII". Ka^ cg y3MG na yM ^^ cg y xomg ^G.iy npunoBe^ajy
.^ora^ajn Koju y Cp6a, nopG^ onmxGra imxGpGca ncTopiicKoi'a, Mopajy o6pa-
haxii naiKBy na ccog 36or tgchg um bgsb ca snaMGHnxuM iicTopucKUM npG-
.lOMOM y pa3BHKy c.iobghckg 11 bg./1iikg Pyciije, 4a.i)6 4a JG Bo^ixGp JG^an 04
iiiicau,a KOJu cy iipGcy^HO yxima.iii na pa3BiitiG iicTopiiCKG HayKG, noJMiihG cg

H cnGH,uja.iHii pa3.i03», soor Kojiix JG u36op nao Ha OBy Bo.iXGpoBy KitHry.

y ocxa^OM, H)0j JG CBG F.iaBHO Ka3aH0 y HoBaKOBuliGBy npGAroBopy, xg hg
xpGoa 4a II ja Hapoiuxo oSjaiuftaBasi nofiy^c 3a us^aBaHiP OBora ^G.ia ona-
Kora opii^LaHXHora MucjiflOLi,a, KaKU JG 6110 Bo^ixGp.

A.iii, inxo CG npGBOAa xifig y 3a4pyrnHUM n34aBbUMa, Hacrajc bpgmg

KpynHora npcKpcxa. Kao mxo JG no3Haxo, cxapii cg npG^^ior noKpGiai&y
sacGouora niisa npGBG/],eHHx poMana 11 npunoBG^aKa oexBapyJG. Tiimg jg
iipunoBGuu II poMauy, Kao eajraaBHuJGM u Hajnony.iapHiiJ6M ^ananxaGM kbii-
;k6bhom o6.iiiKy, ^axo HaJBiiniG MGCxa y ^pymxBGHiiM u3;3;aH>iiMa ugo ,3a- —
oaBHHK", 4a 611 CG H.UM HajjiaKiHG yTHU,a.io Ha yKyc ny6.aHKG. C xhm cg
y J64H0 ,T,a.io MoryJiHocxii 4a cg M04Gpnii poMau mhoto Maac iliii anKaKO
HG inxaMna y P640BH11M KOiinMa, tg 4a cg caB npocxop, Kojn cg mo/KG ycxy-
nnxH npGB04nMa, ocxaBH 4pyrflM cnncHMa h o6^iHu,nMa xy^iix KBUiKGBHocxn.
yc.iG4 Tora cg Bcfe MoatG miicjiuxh Ha bheig cHCXGMaxcKO o6pa^nBaH.G xora
4G.ia nporpajna, h BGfe cy 3a xo yqaBGHii hgkh npGX04Hn Kopai;a. nopG4
Tora, KaKO cg „3a6aBHflK0M'' o4roBopH^o o6u.iaxo ouoj qnxa^ia^KOJ noxpG^ii
Koja je Tpaaiu.ia bhihg 3a6aBHG .iGKxapG, Moha iiG cg ja^iG apnoayxa hg
xy^HM caMO K.iacau.aMa aero a 40MahaM. 3a xo iiG 6axa 40BO.1.HO noTBp4G
BGb y HOBOM, CG4M0M, KO.iy KH)Hra, mxo CG ca4a. cnpGMa.
HnaK iiG yapaBa u y tom cbom pa4y 6axa orpaaaqcaa, JGp 04.iyKa o
n36opy KaKora npGB04a 3aBaca npe CBGra aaiaak 3a xaj nocao y aac npG-
Bo4aon,a H.ia HGMa. lIopG4 CBGra BG^UKora opoja aaniiix apGB04a.iau,a, oaGX
aiiJG BGjiaKa 6poj xaKHx KOJa 3Hajy 4o6po a je3HK c Kora cg npGB04a a na
KOJa CG apGB04n, a KOJa 6u ys xo aMa.ia aoxayHora aoJMa o 4yjKaocxnMa
;i.Ejio XV in 21
322 4 E .1

4o6pora npeBO/inoiJ,a. Iloc^e Tpe6a ,^0A'ITIi te mhao ko 04 h.ux npiicTaTii

/;a

^a npocTO no iiopynii npeBOAH HeniTO, 3h mxa Beh paHiije neMa caai oh

ciiMnaxiije n xe.^e ,/i,a ra npeBe^e. To napoqiiTO Bpe^u 3a iiecsHKe.') Be./iiiKa

Betima necHiiKa iipeBO/i.ii.iaua ipajKii, Ka/i, iipeBOAii, HeuiTO cpo/^no ca cbojosi

jiojeciijoM, a MHoro ce jiaibe pvkoboaii Apynm KpirrepujaMa. 36or CBera fee
Tora 6nBaTii ,^a hu 04 ca^a aeKe KftiuKeBHOcrii hjiii HCKe ibhxobg rpane
He 6y4y3a no,],yjKe Bpene sacTyii.teee y Sa^pyruuiiM ii^^^aauMa, a 4a APyi'e
onex 6yAY npiiKa3aHe y Muoro jaioj cpasMepn. Cue he aaBiiciixii o,\ cnara
Koje ynpanii 6y,i,y cxajajie na pac[io.iOHieH,y.-)

X.

noyHHM CnMCM

HocieAHni Bpcia ii;jAaH>a oa^pyrnHnx iipiiiia^a, Kaiio Be.ie npaBii.ia,

onmxe-KopiiCHOj iioyii,ii. lUxa ce 6^u;Ke mjic.iuvio H>oj — poqcHO je y iio3iiBy

aa Kyn./bcite Sa^pyre, 11 ciioMeHyxe cy ocexHUJe name noxpeoe na tom Eitu-

iKeBHOM iio.iy 11 KaKO MX ocHOBaomi xAiiicie no^Miipmuixii.')

1) ITpHSiep je Tojie 36npKa „C <i>paHU,ycKora IlapHaca", r,T,e ce nacau, MaJio CTapao

,T,aTu uiTo iioTnynsijy 11 CBecTjiaHUjy cjiukv *paHU.ycKe JinpiiKe XIX Bena, je y r-iaBHOM
Befc

Capao a iipeBO,T,uo oho iuto ce iteMy CBul)ajio. YupaBiiHa HacTajasaiba A^ ce to npoMeHii

ocTaJia cy (5e3ycnemHa. To je He;i,ocTaTaK xe CBCCKe; ajiH jtpyKiuje, peKJio 6a ce, y Hae ue
(5uBa. C Tora je ynyaBa a Mopajia o,T,ycTaTH oa cbojux o^JiyKa, no Kojiisia je MHc.iii.iia cnpe-
MHTH pe^osi TaKC 36npKe H3 pycKe, no.i.cKe, lemne, HeiiaqKe h ^pyrux nojecHJa. Jtse
TaKe sSupKe, Koje je ;;o ca;!i, a iiocae a'paHuycKe uiuajia npe;i; co6om, hhjc Mor.ia ynoTpe-
•Ihtu, HajBume c ropibux He;i,ocTaTaKa. ITa anaic F. II. IIonoBufe c noy3ji;aifceM npHnoBe;i,a
KaKO je oiiy *paHU,ycKy „ynpaBa upuMH.ia KopHn,a ;i,o Kopiiua", KaKO „yupaBa hhjc
o^ii,

ocexH-ia noTpeCiy 4a je usmohh, KaiKuixo lui ca;], ne ocefea noxpefiy ;i;a je HacTasii, ay
ujiu ciaqne sOapKe, ^a on je onpaB;^a.'Ia 11 „3aoKpyrjiHJia"" (c. 34).

TOM he CBaKojaKo ynpasa MopaTH uMaxu ua yMy u iioTpeOe Haiiie KitiiaceB-

2) llpu
HOCTH. Ha npHMep: —
HCMaqKa ce KibHHceBHOCT 3a nocJie;i,tbnx cto ro^HHa y nac to.tihko
npcBOjiH, H y oniuTB cmo to.tihko noji, yximajeM ncMaiKe npocBCxe, ,na 3a;ipyra HCMa HeBO.T>e,
CBOJuM yqemteM uojaqaBaxii xe cxpyje. HanpoxuB, ifcena je jtyacHocx luxo oCu.iaxHJuM
ueroBaaeM ccxajiix jcBponcKux KibujKeBHOCTH, Hapoiaxo chobchckux, cy36HJaxu je^HOCxpa-
Hocx cno.tamibux yxuitaja na Haiuy caBpeneHy npocBexy.
3) 3a;ipyruH Kpaxiiyap T, II. nonoBHK Ha.iia3u (c. 14) jiia ce y xoMe cyKo6.ibaBajy
„npaBH.iia" a „IIo3ub". Do
iteroBy Mnm.T>eH>y y „ouuixe-KopucHy iioyKy" Kojoj roBope npa-

BHJia He MOHje ylui nony.iapucaibe uayKe Koje yiipasa oCetaBa y ,no3HBy". Ilomxo cy u
iipaBHJia 11 x;i,j no3UB nHca.iH ucxh .ibyAu y pasMaKy oji, HeiiciuKO ,naHa, npHpo;i,HO je ji,a cy
oiiii Gu.iu fiajuosBaHHJH pasjMexu jioje^^HHC HaMepe ftHxoBe, acKasaHc
icaaaxH itaKo xpeOa
npaBHJiuMa, Maaqe Cu ce Mopajio npexnocxasHxu .a;a cy th .ibyAH .nanac xxcjih je;i;HO a cyxpa
;ipyro, H.1H A-t cjioBCHHcru icao Cx. HoBaKOBHK, 11. II. Taopl^eBiih h Jt>. CxojaHOBah ne 3Hajy
mxa SHa^e cpiicKe pe^ia „ouuixe-KopucHe iioyKe" (a T. IIonoBHL ;i;a 3Ha). norpeuiHOMpa-
3yMeBaH.y npaBH-na o^ cxpane ynpaBUHe hc mojkc OB;;e JiaK-iie Shxm hh peiH, ocxaje .na ce
sa^a je Jiu ;i,o6po oho uito oHa xpa»:e a, npeMa ibHMa, „no3HB'' oSefcaBa. F. HonoBuIi 6a
:

xxeo (c. 14-71 ;;a y xaKy oimixe-icopucHy noyKy y.iasH caMO ecTexuKa, MopaJi a ucTopnja.
II, c H,eroBa r.ienuuixa wa KibuaceBHOCi u ^npyiuxBemi hchbot, ca cbhm je xaKO Mnoro je I
 KaUHiEBHOCT 323

Be^iiKa je xeinKofea ^o.iaau^a 04 npese-iuKor o6iiMa OBora no^a, a Ma-

^ora npocTopa Kojii Jiy ce y Sa^pyrnQUM nsAaaiiMa mo/KG yciynuin. ^0 ca^
je, ucK.LyquBo aejiy, pe^OBHO ^asaHa caMo no je,;Ha cBecKa. 3a to ce ynpana

jiMa.ia o^-iyiHTU iisMeJ^y ABa nyia: iijin ^afiaTn KpaxKe, xaKo sBane, „KaT0xn-

.3Hce" noje^iiHHx HayKa li.iii oopa^iiBaTU onmupnuje caiio HeKS SHaqaJHDJe ^e-
jiOBe, KaJ^ Bet ne hlotkq xaKO oopa.^uiii iie^y rioje,^UHy nayh-y. Y ohom no3iiBy

vnpaBa je Kasa^a 4a ce o^.iyqu.ia oSpatjHBaxn noje^iiue rpyne 3HaqaJH»x

iiojaBa y npupoj,ii, OrpoMHa jeBebuHaaeHnx HHxa.iana
^pyuiXBV 11 iicxopiijii.

iipom.ia, u^n ripo.^a:3ii, 11 ^ooiLia y aiiMa onmxe o6pa-

Kpo3 cpe^fte niKO.ie
:j0BaH)e no kom je npeiu.ia y MHoro mupesi ouuMy noje^nne nayKe (MHore
,

04 H.nx c eKcnepHMenxuMa n c noMohy Apyrnx yin.ia: *HcnKy, xennjy, mh-

nepa.iornjy, uoxaHiiKy, 30o.iornjy,ncxopnjy, ncnxo.iornjy), nero mxo MOiKe
inn o6nM „KaTnxn3nca" C xora 6n obq 3a anx Mopa^iu 6uxh Henoxpe6eoM
n cyxonapnoM .icKXupoM.') HanpoxuB oopat/yjyfcn caMO ^e-iOBe Koje navKe,
n iiKO ce OHa ne o6yxBaxn CBa y ninpnuy, u^e ce mhofo ^yS.te y ay, ho nrro
cy Mnxaouu y uiKcm niujiii xo h>ux n sannMa u ynn ii, mxo je Bp^io anaxno,
:

BacnnxaBa um vm 4a ce cxapa iMe^axn y cymxuuy, Ay^"Hy nojaBa oko ceoe,

II xo oeaKO KaKO ryie^a caBpcMcna nayiia. To je npaBO npocBebnBaae qnxa-
^la^Ke HHxe.inreHunje.

^],p/Keiin ce xnx naie^a. Ko^a us^aBa.ia no

ynpaBa je y npoui.ia lexiipu
je^ey cBecKV noyKC: xo cy ^Ikxopuja (I n II), ^KaMeno /],o6a", ^Caex- '

.locx". A.iH je n nope4 xora on.io 4nxaou,nMa oSn^axe noyne y BMeMoapnjia'

Hena^OBnteEHM n y Ilanqnha (,Il3 npnpoAe"), na n y 4p. Mu.iana Jo-

aa cpncKH Hapo;^ noniuxe-KopHCHiije' SHaxa npaBHaa no KOJHMa je Mopao Ghth nanucaH KaKu
Ma;^pn^aJI hjh KaKa pOMaHca, SHaxu pasjuKy H3Mei)y joHCEora u ,i;opcKora CTy5a, H3Me})y
iipepii*aa.icKora a Pa*au.ioBa cjiiitapcxB.i Hero noyKC 3;ipaBHM cxaHOBHita, iiicioxh,
o:;ejiy, xo-xuKaiinniaibUMa a noxpeijajia aeroBa jaeBuora jKHBOxa, SHaqaJHHji nojasaMa
jtpyiiiTBa H npiipoite oko H>era Sap ;i,a ce .mxepapHe „My3e" cnymxajy h ;i,o xaKHx hhckhx
!

CHXHHua I y ;iyxy CBiix CBOjnx naqe.xa KrtHseBHociH, ynpasa je y obhm naxaanMa jiu-
c.iHJia OHUKO KaKO ce a ;i;o ca;t y Haiueii Hapojy iihc.ih.xo noyu,n h KaKO cy mucih-xh
u^MSLBAHU noyiHHx KH>ujKHn,a y jpyroii cseiy (oceii iioatja KaKux K.xepnKa.iHHx ;iyuia).

1) r. n. nonoBuh ce, onex, usjacano 'sa y,KaxHXH3Mce''. 3a mxo je upoTHBan ynpa.

BBHy pa;i;y oOjacHHo je KpaxuKosi Kiture npo*. "B. CxanojeBaha „Il3 nayKe CBexJocxu";
, jep
CBO, MOJiHM sac ko 3Ha *H3HKy, xojie, Ba.T>,ia, He xpe6a OBaj pa;i; r. T). CxaeojeButa;
:

Ko jy je 3a6opaBuo, ca;t je saitejio uefce yinxn, a ko je HHKa;; HHJe yino, xaj xeK neLe
qHiaxH OBaj pa;i" (c. 39). Osaj xoSoacaa cH.xorHCxuqKH ji,0Ka3 npocxje coi>HcaM. Ilucau je —
^o;^e.^HO CBe jiorykHe quxaoue Ha ohc kojii 3Hajy, ohc koju cy snaJH a saSopaBH.m n one

KOJH HHcy HHKaj, HQ 3Ha.m, na HSBOjtH, xaKol^e norpeuiHO, saKO OBa KH>Hra He ipefia hh
ie;;HOJ BpcTH anx. Mei)y thm, u ona je no;i,e.xa norpemHa, a y cxBapa inxaoun, MacoM cbojom
OBaKu cy CBa cy ohh yquju Buuie h.xu MaH>e OHora mxo ana y oaoj KH>n3H; cbh ohh n ca^
:

anajy Baiue ii.xn jiaae OHora mxo je y ft.oj; CBajia je ausia noxpe6HO ocBCHaxa oho mxo cy
noiejB 3aOopaB.T.axH h.xh cy saSopaBH.ia a uMa y aoj; cbh ohh (ocpm HeK0.iaK0 cxpyqitaKa)
HMajy H3 OEC Kmare a ^ocxa HOBora ;i,a nayqe. Kaara ji;aK.ie iioate 0>raxa qnxajiaita a, mxo
je HajrjiaBHHJe, Hiia.ia iix je (Kao mxo cse^noqe noBepenaqKH HSBemxaja).
 324 4 E .1

BaHOBiiha „TaMO Amo" (I u II) u y ^ocuxeja (^JliuBOTy" ii ^BacnaMa"^). HoBa

^Ba Ko^a 40Heja cy ^Kftiiry o s^paB/by" n ,no43eMHe Boag", a oceM Tora uMa
novKe II y Apyroj CBecii,H ^BacaHa", na y oejiika ii, Hapoqiiio, Bo.ixepa.
^Be CBecKG y nocieAfta 4Ba Ko.aa SHanajeM npe/^Mexa He aaociajy naa
paHiijnx. a.^paB^y" He Tpe6a to hh paa^araxii. Ajih je n npe^-
„Kh.ii3ii o

Mex y ^HoAseMHUM BoAaMa" xaKu, x^ Tpe6a 4a aannMa Ho.ie oopaaoBaHiijera

Hnxaoua. Y H.eMy ce ne caMO ii3./ia/Ky Muore noyKe npiipoAHUM nojaBaaia
OKO Hac, xeopucKn 3aniiM.i)iiBe h OHaxne, Hero nx luia mhoto Koje aa lu-
xaoua imajy n npaKxii«iHora anaiaja. Ko je ro4 quxao mxa je nncao Ap. ./laaa
^iiMnxpiijeBuIi „KaKO ;kiibh nam Hapo^" Morao je caanaxu ^a je niixaite o
niijatoj boau y uameM cBexy ne caMO y onmxe anaxno Hero n aKyxHO, jep
04 aera aaBiicn cnac xiLi>aAa ^ty^cKHX jKHBOxa CBaKe roAune y CpncxBy.
/],a ce caAamiteM n^oM cxaay iioMorne, je^an je 0,1, npBHX KopaKa ^axH mxo

luiipuM KpyroBUMa s^paBe noJMOBe npuAUKaMa y KOJnMa KaKBa BO^a h3-

6uja Ha noBpmiiHy semjbiiEy, xe ^a mxo Bebn 5poj JbYji,^, OA kojhx sainicii
noMot npoxiiB Aanauiae HeBO./be, npome^a u bh^h KaKO rpe6a nocxynaxii xe
,],a aeroBO n^n Mecxo caqyBa n^H 4o6HJe 3ApaBy niijaby BOAy. ^ oaoj
ce.io
KftinKHUu Ap. PaAOBaHOBiiIia, imatie Ma.ioj oohmom, iraa nyno xaKiix npaK-
1I4K1IX 3Haaa, na xaKO n APyrnx KopncHiix, Kao an. qnxaBa oaBa MHHe-
pa.iHiiM H.aH .aeKOBHXiiM BOAaiwa, rAe cy npBii nyx xe BOAe y Cp6njii K.iacu-
•MiKOBane.

CBa cy OBa noyqna ji,eAa noBepaBana npn3HaTiiM nauiUM cxpyiaamiMa

3a iirujeHy aP- Baxyxy, 3a reo.ionijy iKyjoBiitiy 11 PaAOBanoBiihy, sa <E>ucHKy
CxauojeBuhy. Taiio AeJia y onmxe nero n
cy ce Ao6ii.aa ne caMo Aoopa
npaBC cpncKe Kanre, Hapoqijxo „KaMeno /l,o6a" n ,lIoA3eMHe Boag**. To ne
6a Mor^H HaKHaAiixn nnKaKii npcBOAii xyljUHcKiix noynnnx cniica. Hamn
nnci;n nMajiu cy, nnmyhn, ne caMO na ysiy 3uaae n noxpeue name ny6.inKe,
Hero cy CBVAa, vfl,e cy roA moimh, y3nMa.in 3a CBOJ npcAMCX 11./I11 iipn-
Mep —
nojaBe 113 name oxai^Snae. TaKO MHore cxpane obux Kaura nMajy
He caMO BpeAHOcx opurHHa.iHnx nay^miix noc^OBa nero n AupeKXHO Aonpn-
Hoce nosnaBaay oxai^dnne 11 mnpeay snaaa aoj. Ta hm oco6HHa xe<fe
necyManBO npaBO na Mecxo y nsAaanMa jeAHora cpncKora ApymxBa.')

1) r. nonoBHh saiiepa (c. 37) iuto ce ;;o ca^ HHJe o6pa])HBajia Mopa-HHa noyKa, Te
jasiaqHO He paqyna JljocHTHjeBy noyKy hu y luxa. A.iii, Ka;i; oh mhcih 6a ce la npasHHHa ji,a.

y 3a;i,pyrHHy pa^y Mor.ua nonjHHTH ii3;iaH>eM ayTo6Horpa*HJe ^panKJiMHOBe, h cjhihhm pa-

jiiOBHMa (c. 16), He 6u cjieo hh ^ocnxeja o^ipnuaTu a thm 6a o;i,Max oTnaaa aeroBa TBp;i;H.a
Aa. je MopajiHa KftHHceBHOcx saHeMapena
y Sa^pyrHHHM HS^^aH^HMa.
2) OBaKe MHCJiH He y.Tia3e y norjieji;e T. IT. nonoButia. Oh OTBopeHO Kaayje xa 6a
(Jo.te Chjio HS^aBaTH ;i,o6pe npeBo;];e (c. 40). II cany „HeTopHJy HejiaqKora yjeAHH>eH>a"
HHJe TpefiaJio
CpGuH UHuie
opHrHHa.iHo niicaTH. A Cam 3a H,y je Gu.io c^e^Hja^HHx pasjiora je m
nana je noTpeSna Kibnra
: HeiaaqKOM \ je,T,iiH>eH.y, ajiH ne KH.Hra y Kojoj
he HcMUH caMH ce6e Be.imqaTn-, ;i,ejio HenaqKora yje^ufteiba ;i;oaa8HJio
je bhuic nyxa y
cyKo(3 ca cjiobchckhm HHTepecHMa, HaMa xpola Kaara, Koja he
ry ctpany ^noral^aja CMaxpaxH
c namera r.iie;i,Hmxa. II.ih yasmxe ,^a npeBe;i;eMO Katty Kaary Kojy
je xom nHxaa.y ^>paH-
 :

KH>HiKEBHOCT 325

PaHHJeciiM cnoMnmao ynpaBime Haiaepe c obom BpcxoM n3AaH.a ii leui.

ynpaBa iiMa npa H3Bol)eH>y CBora iiporpaMa. JeAHe cy, peicao cast,
Kofee Kojiix

04 Ty4 mio Hesia na pacnoAoa:eH>y sa cBe cTpyKe ^obo^ho pa^Hiix cnara iiAU
cv, aKO iix II iiMa y uac, aaysexe, ^aj 6y4ii 3a ca^a, pa3HiiM 4pyruM nociOBiiMa.
HMa o^^VKa 3a Koje ynpasa iinje 40 ca^ iaotah 406HTH nucue: egkh
iiyHo
r. r., Koja cy Hyt^eHa, Hucy ce Mor.aa npiiMiiTii pa^a; 3a ii3BpmeH>e Apyrux
o^^VKa HMa onei Apyriix TeiiiKota. CsaKojaKo Ha vnpaBH je 4a HaciaHe le
4a iTOCTvnHO ii3Bpinyje 11 ^a^te ^ouyayje CBOJ nporpaM obom ji,eAy CBora
KH)M;KeBHora pa^a.
HnaK he pa^ na TOMe yBeic 6nTii cpasMepHO yiKii nero iia ocTa.iiiM Bp
cxaMa ^pymTBGHnx iia^aita. Ka^ ce npii tom iiMa na yMy ^a aa noyiHa h3-
^aiBa iiMa y eac 4pyrnx yciaHOBa, Me^^y Kojima ce ^oca^auiftHM aaciyraMa
Hapo'iiiTO HCTiiqe HynnfecBa Sa^vHiSiina, u 4a OBa rpana KibHaceBHa Huje
y
Hac onaKO 6e3 noMoiiu Kao niTO cy one npse, 3a4py3ii Hiije Be./iiiKa noTpe6a
4a cBOJ pa4 MHoro Biime miipii y tom iipaBity. Ha hmc, muc^iim 4a 6h
Moriia y napo^iiTiiM npii.iiiKaMa 11 casio 3a napoqiixe KpyroBc cbojhx qiiTa-
^laua uiTaMHaTii join KaKii noyqaH cnnc. To 611 Tpe6ajio 4a aapoqirro 0H4a
ypa4u, Ka4 KaKa 4o6pa KifcHra, KOJa 611 yje4H0 6iua no4ecHa sa Behii 6poj
3a4pyrapa, ne 611 4a je npiiMii KOJa 04 4pyriix ycxanoBa. Ysa
npiicTaja.ia
CBe TO Tpe6a joui neiuTO UMaxu na yMy. Hajueta npasHiina y KopncTii 04
pa4a THx ocxa^Hx ycTaeoBa y tomg je uito MHora 40(5pa KiBiira, Kojy one
H34ajy, ocTaHe Hepacxypena no Hapo4y. Muora
4e^a Haj6o^e cy u MHora
cpehe jom 0H4a Ka4 ux OTKynii MiiHiicTapcxBO npocBexe noc^e pa34aje Ba- 11

.^BaaiiM yqeHnmiMa ucniixiiMa. 3a4pyra Me^y xhm HMa je4HHcxBeHy Moryt-

noox 4a KH)Hre pacxypa, xe 4a spine 3a4axaK Kojii cy hm niiciin HaMeHiLin.

XI.

3a B p lu H a.

Ocxaje HaM 4a 6au,uM0 oniuxu iiorAe4 ua H0C.ie4H>a 4Ba KO.aa KFbHra, yno-
pe40 c Hpouijia qexnpn. 3axo hy najnpe usBecxu y npou,eHXHMa ko./ihko je
Kojoj 04 nex Bpcxa 4pymTBeHHx
n34aaa 4aBaH0 npocxopa (ho CBecKaMa) y
npsa lexnpii Ko^a a KOyiHKO y noc.ae4H>uM, 11 KaKo cxoje npcMa pecy^xaxy
CBUx 40 ca4 ii34aHnx KBnra 3a4pyruHnx. Thm nyxen 4o6HBaMO OBy c^HKy

KOJIO
326 4 E A

IIpii pa3riie4aH.y OBHX opojeBa Tpe6a UMani na yMv ^a je ^eoro^Huiifcii

pa3MaK epeMena, a to^iikii na^a Ha nocie^ita KO.ia, Hesro^an sa cTaxiicxnHKa
uaiio^eBa, jep cy KpaiKu pasaiauii yneK no.viOHvHn ja^im npoMeeaMa yc^e^
KaKux cnei];HJaiiHnx yapoKa. ITa imaK, Ka^ ce ropaa Ta6^iima nor.ie^a, na^a
y oqii : Hennx Bpcia.^) K04 noyKe u npeniTaMna-
cra.iHOCT npoueuia K04
BaH>a paniijnx nocaoea ^anamitiix iiiicaua oh ce HHKaKO ne Meaa. Ty, ^aK^e^
HUTU ce MO/Ke pehn 4a ce npoMeHno npasau ynpaBiiHa pa^a huth cp bh^ii
4a cy HacTynii./iH KaKii cneuiija^en nopcMehajn. K04 npeB04a Beh HMa pa3-
.iiiKe y npBOM h 4pyroM 6pojy. Ty nna Beti cneu,HJa.iHnx yspoKa. Je4aH je
04 THX mxo ce OBe ro4Hffe ace^eo 40BpiuiiTiJ ApnocTO, na ce saro n 40-
4a.ia ocMa cBecKa KOiiy. Jl,a. enje Tora 6iuo, npouenaT 6u iwhociio caMO 28
(a He 33). A.in h laj 6a npou,eHaT 6110 Behii 04 OHora 3a npom.aa qeiupit
KO.ia. 04 Ty4 uito je y nexoM KOJiy nope4 4pyre a y mecxoM nope4
To je
rpehe h qexBpxe cnecKe Apuocxa Kojn ce, pannje sanoqex, Hiije Morao npe-
K[i4axii, 404aBaua jom HO je4Ha CBecKa npeB04a: „46BajxHc" 11 „Kapjio XII",

4a OH KOiia 6H.aa mxo pasHonpcHnja n 3aHHM./i>nBHJa qnxaouHMa. 3auixojexo

xpe5a.io pa4Hxn, BH4ej.o ce y janyapcKoj cbbchh ^/i.QA-d'* (c. 177 - 8). Hcxh o63Hp
h onaj 4pyrH mhofo 3uaxHHJH nopeMebaj y npouenxnaia K04 npt-
ii3a:3Bao je

uixaMHaBaaa cxapHx cpncKnx 4e.ia n K04 hobiix opurnHa^/ia. Ilpoueuax ce

npBHx cnycxno sa 26 a 4pyrHX ce noneo 3a 15.
Ja can paHHJe HOKa.3ao KaKO 6poj cBe3aKa kojh fie ce ycxynnxu hobhm
opnrHHa.iuMa y noje4nHOM KOiiy 3aBHCH naJBuiue 04 xora HMa ah xe i04HHe
yupaBa no4 pyKy npuK.ia4aH xaKH pa4, n KaKO je c^yqaj 40Heo 4a ce 36or
xora npBe qexnpH ro4HHe caMO je4Ha cBccKa H.34a, 40K cy OBe 4Be 40ii,HHJe
6ii.'ie y xoMe cpetiHHJe. ra3.inKa ce y nponeuxy o6jamFi)aBa 4aK.ie najnpe
H3y.')exH0 HUCKOM HH'&poM 3a npBa lexupH Ko.ia, a nocae xhm mxo je sa no-
c.ie4H)a 4Ba napoquxo 4aH0 neuixo bhuic npocxopa xoj BpcxH (y ocxa.iovi
CBera 3 csecKe). CMaxpa.ao ce 4a te HOBa opurnHa.aHa 6eiiexpHJa oiixh Haj.3a-
HiiM.BHBiija jieKxnpa THxaouima. a na xo ce 036H.i>no na3H.io. A.aH je xo no-
BehaBaae nponenxa hobhx opnrnHa^a n npeB04a Mopa.ao H3a3BaxH 0Ha4aH.e
irpoueHxa K04 Koje 4pyre Bpcxe, h H3a3Ba./io je, BH4ejiH caio, K04 npemxaMHa-
Ba>ba cxapHx nHcau,a, xe ce cnycxHO 3a inxaBHx 26"/(,. To 6n 3aHcxa 6ho bcjiheh
He4ocxaxaK 4Ba noc.ae4H>a KO.aa h xemKa norpemKa 3a4pyrHHe yirpaBe, 4a
jo caMO noc.ae4Hita HpoMettenora npaBua y pa4y aeny a He Hapoqiixe ih-
xa.'iaqKe noxpe5e, Koja ce ca4 na xaj naqun ii04MHpu.aa, a 04 ca4 he 6hxh
3a40B0.i)eHa na 4pyrH, „3a6aBHUK0M**. HHKa4 ynpaBa ne CMe aaoopaBHxn CBOJ
ao3ue 3a nyajberhe sa^pyie; yfieK OHa Mopa HMaxH ua yMy 4a je y FbeMy Kao
r.iaBHU He40CxaxaK name 4aHamH.e KH.HJKeBH0cxH iicxaK.aa npeKH4 Be3a

1) Obh 6pojeBn HajpeqHTHJe roBope npoTHB sajiepaKa T. 11 IIonoeaKa ynpasH (c 27

H jia.T,e) lUTO Hiije oji,pe;i;n.T[a y Kojoj he yaocuTH cpncKy KibaaceBHOcx h y KojoJ
Mepy
TyJ)y, H nocjift KOJiHKy ho naacay oCpaxHTH noyua a KOJiHKy .lenoj KitHHceBHOCTH H ropitH
OpojcBH H CBa ;;oca;;amH,a KOJia cBe^oie CBaKOjie, ko yMC Ba;teTH laiteHime, j{b. je ynpasa
HMa.ia TOMe o;i; noieiKa j;o ;;aHac CTaJina Haqe.ia, 0;t; kojhx je y noje;tMHOCTHMa o;tCTynaaa
-caMO no noTpe60.
 kh>h;kebuoct 327

c Jipoiu.iomhy, HeAono.Lao u,eH>eH>e paiiiijiix Kair-KenHiix leKOBUHa ii neuacjia-

H>aH)e ua anx.

Bii^e.iii CMO uira 3a,-ipyra qiinn iiriipeH>y cpncKO KFtiire ii ftena noipo-
inaMKora rpra, hhhh 3a aeno Soraheme iipeBOAHMa ii opurnaa-iuMa, ii
iiiTa

iiri .lene ii 113 noynee KH.n;KeRnocTii; Bii^e^ii cmo noMofe Kojy VKaayje cpncKiiM
KftirrKOBHniuiMa. Ha^aw ce ,^a joj ce nehe OApfitiii hii ffiee yxiinaj Ha iipaBau
KFfciKKeBHe noTpomH.e hh pa^ na iiOAnsaBty onniTera CTViii&a KitiiHteBHora oopa-
:^OBaH.a y HaiueMy Hapo;^y n Ha pa3B[ijaH.y ynyca qma.iaqKora. To 6u uii.io
JiociiTiiEHe CTpaee ^oca4auiH>era pa,^a .iipyuiTBeHora 3a Hapo;^ cpncKH.
A.aii niiTaiBe je 0B,^e una ce 6.in/Ke pasyiweBa no,i peqjy ,napo,,^", Koja
je raKO iiinpoKora SHa^eita. Ko
ce n3 napo^a oAasuBa ^a^pysn; KOMe ce ona
oopabay Ka^ ce ocHOBaouii oopaxiiiue npsriM hoshbom ,CBeMy cpncKOM Ha-
p04y*', Ka4 cy npaBiLiuMa 4pymTB0 oSaeesa^iH ^a CTBapa „KH>niKeui;y 3a
CBe pe.^oBe napo^a", KaKO cy Miic.injin: ^a .in cy cxBain.iH v,eo uapoA 6e3
pa^^iiiKe o6.iacTn ujin 6e3 paa^iiKe o6pa30BaHOCTH, ,^a ^n cy 3a itnx pein
„KH.ii;KHHi;a3a cBe po.^oBe Hapo.ui" 3Haqn./ie hcto iuto 11 3a cne c.iojeBe,
no BHCHHH iLiixoBa o6pa30BaH>a, umi 3a cbg pe^OBe, oea o63Hpa Ha buxobo
sauiiMaiLc y /uiiBoTyy Je^iio 0,1, la ^Ba cxBaraaa Mopa^o 611 6nTU y ochobd
norpemuo. KaKa ce to Kan/KHHua MO<Ke cacxaBHTii KOJa 611 iior.ia 6hth n
3a je^Ba nncMeHora inxaqa h 3a HOBCKa c biiuthm ./iiiiepapHnM o6pa30BaFLeM!
3a je^He n 3a 4pyre Mor.io 6u. no^Heiii CBera oho HeKO.iiiKO Kitiira napo.i,-
Hijx yjioTBopuHa n xeniKO joiu KOJa. IlaMeTHO ce ^aKvie Mor.io imcjurn caMO
aKO ce Mnc.iu.3 na o6pa30BaHe Cpoe n3 cbhx cpncKnx 3eMa.La n cbux 3a-
HHMafta : iHHOBHnKe, HacxaBHnKe. CBemTennKe, BOJHUKe, .leKape, a^BOKaxe
yqennKe ux^. To CBe^one caiia npaBn.ia
xproBU,e, 3aHax.inje, paxape. o^pac.injo
Ka^ 4pyniTBy cxaB.iajy 3a sa^axaK onoixe-KopncHy noyny {^.A. 1 n 2) xe xhmc
ucK.iyqvjy cxpyqny, npeMa noje^nnnM 3aHnMaH)nMa, a xano ncxo Ka^a Kao
Hajr.iaBHnjeBpcxe cbojhx na^aaa cxaB./i>ajy ne caMO KpuTuuKU npnpe^eHe
crapuje h noBnje KH,UHveBHHKe cpncKe (mxo 6n 6no ancyp^ y us^aanMa na-
MemennM ,,nyKy*) nero u K.iacHKe xyl^nncKe. Y ncxoM cMHCiy roBopn on-
mnpHO n ^nosnB" ocnnBaqKU. Onn cy ce /i,aK.ie — KaKO caM je^HOM pannjoM
npH.auKOM Ka3ao — o6pahajiu OHOJ ncxoj ny6.iuu;H Kojoj ce o6pahao ^ocn-
xuje, ByK, BpanKO, Hberoui h cbu cpncKn KHin;KeBHHu,u nocie tlux. II qn'
xaouH cy noxnyno pa3yM(Mn xaj no3HB, xe ce u 04a3Baj.n ohu H3Me^y anx,
KOJH je n xpe6a.io 4a ce 04a30By.^)
XHM Mnxaon,uMa Sa^pyra je ,1,0 ca^, na^ax ce, y luaBHOM ncny-
ITpeMa.
aasa.ia cBoje 4ya:H0cxn ajn cy ^oncxa onn mupn pe,iOBH Hapoj,Hn. .i>y;in
;

Hajch'poMHnjera ujKO.iCKora n KamKCBHora oopasoBaaa ocxaB.BeHH Kao 11

npe 063 noMohn. Onn, Kojn cy cxBapa.m Ansae jynaqKe neciie n ocxa.iy

1) Ajh, aKO HHje Oh.io HeenopasyjL/teita y nyfijiHun, Gh.io je Hecnopasyii.-beiba Ko;i

HeKHX KpHTHnapa paja ocHHEa^Kora. Ohh cy npHnHca.iB HiHMa one nasiepe npesia nyKyj
ua, HapaBHO, nocie Haiu.iH ;!,a hm ;i;e.ia nacy o;i,roBapa.ia pe^HJia!
328 4 E wi

ycMeny KFtu/KOBHOCT uapo^ny, 6ii.aa s^pasa ii

kojumr je oea oon^aia A)'-
uieBHa xpana, oc'TaB.i>eHii HesHaay ii^ii mneKy^aii,iijii. C Tora
cy na mujioct
r.iacoBu Kojii cy 04 oa^pyre ipa^KHJn ^a ce dpnee n 3a laj /i,eo Hapo^a. n
-;iKO cy 6uAu neyMecHii Ka^ cy saMepa.iii uito ynpana Mecro ca^amitHx ii3AaH>a

ue npnpe^yje 4pyra 3a uiupe imxa^aqKe KpyroBC, uMajy CBOJ snaqaj y ko-Iiiko

cy Hapaa noTpe6e 4a ce 11 TUMa noMoree Kao ro4 n OHHMa 3a Koje ce ca^
pa^H. RaacoBii npujaxe.'ba 11 mhofux noBepcHHKa h3 Cp6HJe craBibajy ^ecTO
npe^CTaBHiimiMa 3a4pyriiHFiM Ha cpii,e 11 xy spcxy Hapo^HHX noxpe6a. H3 cpe-
4iiHe ynpaBHHe qyo ce Ha ripom.ioj ciiynmxnHu r^ac 4a 6h noiexaK xora
pa4a, nomxo ce JJa4pyra join Ma^o 6ojbe oxMe, 6ho je4aH 04 qacHux bchhx
3a4axaKa. llo Moaie yBepeity 3a4pyra He CMe nponymxaxH, a 4a cbhm cpe4-
cxBUMa He HoxnoMa;Ke io4MHpeH)e Hapo4Hux KftaaieBHUx noxpeSa, 11 oBaj 611
jojHOBH 4eo pa4a oho y xo^hko npeiu, y ko^hko 6u joj cnpearao CHaiKHHJy
H04^ory pe40BnMa qaxa^aua ca4amH>nx pe40BHHx KO.ia aenux. R xo n cee
4pyro UITO can roBopno pasHOBpcHHM napoHHTHM H34aitHMa cxapnx hh-
can,a, npeB04a, hobhx opnriiHa^a n noyKe, oxBopHfee 3a4py3H HOBa no^a pa4a

a c XHM HOBetaxH tbch 3Ha<iaj y caiipeMeHOM npocBexHOM JKHBOxy, h yje4H0

TMHOHxHTH iteHe u3Bope H iteHy CHary. TaKO 611 ona nocxa^a jom MoiiflnjiiM
npocBexHHM qHHHOueM cpncKHM a men 6.iaroxBopHH yxnu,aj jom mnpH n
cnecxpauHJH, xe h fteno npaso Ha ^y6aB u noMoh Hapo4Hy jom Bete h 4y6./&e.

f/b. JOBAHOBWR
 KPHTI1K.4 II BHBlOrPAIHJA

Les Turcs d'aujourd'hui, par Edmond Fanj Paris. Paul Ollen-

dorff, editeur. 1898.
y noc.ae,;H.e Bpeaie iniiue ce Bp.io mhoio o TypcKOJ , Kao je4.H0J o.\

HajqyAHOBaiuJHX ApJ^aBa ii opraHiiaaMa Apyui'?B<?Hiix y iiCTopujn. IlsMe^a ,i,a

ce eeponcKO jaBHO MH.eH>e niije njiKa^a tojiiiko 3aBiiMa.io cvaShhom oTOMae-
CKe HMiiepiije Kao obiix nocieAH-nx roAnua. '^laic ii aMepiiiKO jaBHO MHeac
iio^Hity HHxepecoBaTii osa niiTaa.*. CiiMnTOMariiqaH 3[iaK no oy.^yte iiet^y-

Hapo^He oAHOce ii ^oraV-ije.

JepMeHCKO, :]a h.hm KpiiTCKO niiiaac , rp^KO-xypcKn pax ,
^oneK.ie ii

ysHeMiipeHOCT y MafceAoniijii, ii3a3Ba.aii cy, sa OBe xpu ro^nHe, iiacy M.iaHaKa

II ;^oniica no ,i,HeBHUM .lucxoBniia, noBO.iHKn 6poj no^y/KHx q.iaHaKa no na-
coniicnaia y KOJUMa ce qecxo, ca pe.iaxHBno jia.io o.ion.teocxn n no3uaBaH,a
cxBapn, xpoxnpa bciuko n xeiUKO nnxafbe. Hctohho HuTawe, u najaa^ hcko-
.auKO Kibiira o TypcKOJ n i*.eHoj no.inxiiuii. Mii cmo na obom ucxom Mecxy, y
HeKO.inKO npn.inKa, ouaBemxaBa.iu name ^nxaou,e o hobhm ^e^OMu Koja ce
inqy Ectohhoi [luTarhn, a noce6HO xypcKC iiapeBnHe, '^inja je cyA6nHa Bcaana 3a
Hamy 6y4yhHO cyAunny Ba.iKancKor ITo.iyocxpBa.
x ii cmo y3HMa.in ony liia^

KH.nry, nocBeteHV H r^e-'icxoey ii E, ^aaucy, muc^uah cmo y aoj naliH un^n-

liaunje 3a pemefte mhoi'hx xemnnx nnxaaa Koja je TypcKa eBponcKiiM cn-
^laMa nocxaBn.ia. HpcBapn.in cmo ce Ilncan, o,i,Max, y cbomb npe4roBopy, npu-
3Haje MAC.io aeroBo, h aKO n.ioj, qexBopo^ninaer na/K^nBor nocMaxpaaa,
npe4cxaB.i.a caMO cpe^ena Mnm./Beita u;e.ior CBexa uapnrpa^cKor. Ton kojiim
BaM xo Kaace xaKaB je, ,ia ra jej,Ba MOJKexe y3exH 036n.i>H0. ,,l,ocra jc, Be.iii
on, on.io roBopeno osCmJbuo o TypnuMa, xo nnje noMor^o. Ba^a y3exn ca-
xnpiiqaH xoir u ^npaxn OH^e r^e naJBniue oojih, naxepaxn inxaou,a 4a ce na-
CMeje. II ja liy ncMesaxn, ^paielin ce ..lapom«i>yKOBe n3peKe: „CMeaiHO o6eiu-
qanihaRa Bume nero n caMO 6eiuqaiulie:" robopntiy n Miicjinty c.io6oaho, aok
He Aolje BpcMe 4a mc na IlMcaii, je
/^e.iy saApmao OBaj toh Kpo3
Bn,;e...''

Ue.'iy cyBnme
KFtnry, neuKajytn. Her^e n cbc one „rjiyMno n cBponcKe
, ii

oxoMancKe" Kojn ea uapnrpaACKOJ nosopnumi noo^aBna „A^)Y npcACxaBe."

330 4 E .1

IIoiuTO HiiM je oojacHiio ,;a je 3BaHUfiFia Tlop'ra ^p^aBa" lua^a Koja ,

npiiBiuHo ynpaB.i)a TypcKOM i^apeBimoM, ii y ^ocxa jacHoj oojii inueo saaip-

lueHe o^HOce u3Met>y riopie ii JiLiAiisa nncaii, „if;?B04ii'* npe^ qmaoua Be-
.iiiKor Beaiipa, Xa.'iiiJi Pii<i>aaT Haiuy, cxapua ,KpaTKOBii,/ior, qynaBor, np^a-
nor, noTKyn^iiiBor, orpaniiqeHor , niiuiTaBHor. " Cim ii aeT , OBor Be.iuKor
TypcKor ^iiHOBHiiKa, npe^craB^enii cy Kao TproBii,u, kojii npo4ajy 3BaH>a ii

o^Jiimja uapcKa... ,Xajiu^ Pn«i>aaT riama je oeanaHajaH crapau;, kojii yMe

yBGK ^a ce 4o6po Han.iaTu; HiiKa^a Hnje 6iio, a ii nefce 6nTii y cxamy VBecxn
pe«i>opMe y seMibii."
Hii lUenK-y^-nc^aM mije Morao eatiii mii.ioctii y nnci;a nope^ cse CBOJe
iKeHCKO-MyaiKe ^enoie. Toine cy jaManno KpiiBe Mo^epee upaBii IIIeHK-yii-
iicjajia II iteroBa Mp;KH>a npeaia Mvsimii (HapoqiiTO npeaia H>oj) ii iioaopiiuiTy.

MiiHucTap Mapiiue, ,nyBeHii rpa6jbnBa[i,", iio'iiiite cepiijy MiiiiiicTapa sa

llopTii, y ^pyniTisy c wacoji ^no^rpaoyLUBaua" ii3 no^pyqHor Jiy pecopa. „Ha-
6e.iieHii II HapyMGiteHii" MimiicTap rpatjeBima ii TproBime, lyBGHii opaTop
II CTiiJiiiCT, ocefea cc Bpjio HenpiijaxHO y ^pyrnxBy iioiuTeHor qoBeKa, miihii-
crpa <i>ijnaHciija, Koju je, 03611.1.HO noiuTeii qoBeK. MHHiiCTap ynyTpauiftHX
4o.'ia, 6oraTii 11 c.ia^ocTpacHii Typquu, no,i,y4apa ce y cBeiMy ca cbojiim ko-
jieroM 113 MiiHiicTapcBa BOJHor, kojii bo^ii Bojcuii Biiuie, Miioro Biiine pa
MVHa, Hero Jiii uito MiieiicTap iipaB^e 11 Bepa Hapo^HOCiiiMa HeMyc.iOMan-
CKHM. y TO 4pyiiiTB0 3anao je je^an ^ooap qoBCK, Te>i>BHK naina, MimncTap
iiuocTpaHiix j[QAd. CiiH 4o6pe
11 nouixeee iiopoAiiue 11 caM Bp^o nouiTea, ,

ynpaBHie^ cno^ne iio.iiiTiiKe lypcKe iiMnepiije una 4B6 Mase: Huje eiieprii-
qaH II He nosnaje hii MaAO noc^OBe Koje pyKOBO^ii. Ociajiii MimucTpii, —
OCBM MHHHCTpa ^paiaBHiix 4o6apa n MUHHCTpa cy-ixaHOBC H,nBH.ine ^ucie,
iiMajy nciy o^jiuKy, n aKo ne u Hcie HHTe^eKTya^He no4o6HOcTii, Be^iiKO —
6oracTBo, Koje micy 04 CBojiix npe4aKa Haciie4HAH.
Mnnncrap u,HBHAHe ^HCTe, MnKae^ IIopTOKa.i-nauia, xpiiinKanrm — Ka-
To.iuK, yMaH, nouiren qoBCK, 4opacTao je cbojhm noc.iOBiiMa KOJe HajraqHiije
II HajcaBecHiije Bpuiii. Y obomg 4pymTBy „ii,pnnx rpa^.i.nBHua'' n3r./ie4a Kao
,6eo roAy6."
IIomTo HaM je npecTaBiio CBe OBe JinqHocxn, Koje Hoce MHore 04ro-
BopuocTii, HMajy Bp.io Ma^ie npeporaiuBe (cem niara KOJe cyjaqe 04 mh-
;i

HuciapcKiix n.iaia y cBHMa 4pataBaMa y EBponn), nncau, je xxeo 3a4pvKaTH

ce Ha HGKUM ./iiiqHocTHMa BeAHKHx Be3Hpa, kojh cy nrpajiH H3BecHe y.iore,
a KoJH Mory joiu HMawi aKTUBHor yqeinha y iiocjiOBiiwa xypcKe u.apeBiiHe.
KyqyK-CaH4, OKope.iii npoiOBHUK xpiiuihaHa, 3ay3HMa npBo Mecro n no nepy
11 no ueo6HqHoj no4o6HOCTii 3a pa4. 3a ibum HaMUA nauia, 4ocTojaHCTBen n
nvH TaKia, Maio qncr no 04eiy u no Bepu, Morao 611 ce .aeno ynoTpeourn
4a H3Be4e BaHJoe pe<i>opMe y CBOjoj OTai^oiinn. Caii4-Kyp4, ca4a npe4ce4HiiK
4p;KaBHora caBeia, 4o6ap roBopaiiK y 4pyuiTBy Be^uKu iipiijaxe.!) Fepaia- ,

Hau,a, qeKa 4a 40^e na aera pe4, 4a 6y4e oner BeaiiKn Beanp. Haj3a4, no-

c.ie4H)H KaH4ii4aT 3a can Be.iuKor Be3Hpa, jecie SeKii-Ilauia nosHaxn hh- ,

rpnraHT, xBa.incaBaii,, Baxpen bojhhk, qy4aH ynpaBHHK fioJHo-xexHinKnx 3aB04ii

 KPIITJJKA II IJIIB.mori'A«l>lIJA 331.

II CBiijy BOJHiix inKO^a y uapcBimii. npjiBii je tihi M.ia^e-TypcKO, aoTii-aanju-

H>afiKe u naipiioTCKe.
^upeKTop cBnx Mvseja nauiao je noxBa.ie ko;; niicua, ii aKo ii y iteMV
hn^\u TypHHHa, t. j. HenpiiiaTe.i)a xpiimfeaHa, ^laK ii aiixoBOX Myaeja.
Ju.i^ii:?, /],Bop, o^aKJie ce ynpaBo ii B-ia^a npaBOBepuiuia, iipe^cTeB-LeH
je Kao .leivio CBiijy aa.aa, 04 Kojiix ipnii n no^HOcri jeH^eBe MyKe i],eo xpiiui-
LaHCKH CBBT v ([pocTpaHOJ TypcKOJ .ip/KaBii. HaM roBopii y
OcTaitMBuiii ^a
HapoquTOiwe 0/;e.'i.Ky „3anoBOv;HHKy CBUjy MyciOMaiia", niicau HaM ciaBJ^a
o;iMax ea yvAe/t, H3eT-6eja, y iiijnM nor^c^nsia 11 cxBaTaitiiMa onuiie, Me-
t)yuapo4He no^HTiiKe ii Mel»yeapo.^Biix 04H0ca
ocHonaHocni 11 ,\ocTti Ha^ia:jii

Ta^HOCTn, HS Kasyjyhii y qeaiy ce cacTojii la ocHOBaHOCT la xa^HOCT iio- ,

r.ie4a. HcMn^ocx, y Kojy je ca^a nao Pl3eT-6ej, niicuy ii3r.ie;i,a KpaiKor BCKa.

Ilope^ npBor ccKpeiapa Cy^TanoBa y ,^o6poM cy rjiacy na ^iBopy Miiuiicmp

npaB^e 11 sepa (je^au schvarz-KUnstler) 11 MiiHnciap iio.iiiuiije, oiiBuiii c.iyi'a
je^Hor Be.iuKor Be3iipa, 06a Ju.i;],iiCKn MUHiicTpii. Cy.iTaHOBii MuiiiicTpii -m-
FiaHCHJa II paia pasiior nopeK.ia, ajiii iicthx no6y,\n., iio,|CTii'iy Cy.iTana na
,

Kpajme Mcpe Koje cy oiepajie iue«i>a ;;BnpcKe no.iiiii,nje y Espony, y Ila- —

pii3. — 4a 3a6.iy4e^c M^a,;o-TypKe Bpaxii ,oii,y cbiix OcMan^HJa , Kojii lie

oirpocxiixii CBe 11 yinniixinieKe KOHneciije," A.iii cBaKii 04 h>iix 3Ha 4a JiiJi4ir3

ii.iaha Macy areeaia, Kojux iiMa CBy^a no IJ,apiirpa4y, na ce xaMO 11 He spaha.

y ^BopcKe .Lv^e r. Fazy iioMiiite Fasii OcMaH-iiaiiiy, iiija c.iaBa, npaBii
•i>exiiiii 3a Typiie, noMpaqaBa Mac n c^asy caMora Kajiii'i>e. Bpiio cnopne
cnpeMe, Tasii OcMaH-naiua je 04.iyqaH bojhiik. ca^a c Be.iiiKOM n.iaxoM 6e3
iiKaKBa nociia. Hope^ OBor npajaxe^a, iipoxeKxopa , niijii cnHOBii iiMajy sa
.KeHc 4Bc Khepu Cy.ixaHOBC, Cy^xaH qyBa «I»ya4-nainy, Be.iiiKor 11 nony.aapiiora
uyivaqa, h Kapaxeo^opii nauiy, kojii no Mi]in.i.eay nnmqeBy, no4 4pyrnM
uii,

npiLinKaMa Morao cbojom cnpeiioM u naMchy yqiinnxn mhopo 4o6pa FpqKoj,

o^aK.ie Bo^n CBOJe nopeKJio.

^nnaHcnjepa, Kojn, no Mum.LeBy u,e^ora cBexa, iioinFfcy y3nMaTn bc-

jinKor yqeuilia y Mel^yHapoAHoj no.iiixuun, ynpaBo n noMa. Ochm Cep E^rapa
BenceHia, ^npeKxopa OxoMancKe BanKe, ,K0Jn je ujiao y pvKaMa ycnex . a
ca/].a nponacx", cbh ocxa.in A\me npe na capa^e, nero Ha npase oanKape.
Met)y oBHMa r. Cxe'i'anoBnli Ckiliduu 3ay3nMa npBo mccxo no 6oracxBy n 40-
upoquHCXBV.
II 4nnjiOMaxcKu Kop Hiije ocxao nomxeI)eH 04 oiiixpux pequ nnmqeBiix.
Hncau, ce y3rpe4 npexeHsnja cpncKox
40xaKao 6yrapcKnx n pyMyncKnx ,

xoHOM u HaqnnoM KOJn npasa He ysuMaxn niicu,a 036ujbR0.

Hasi 4ajy
IloBeliu 04e.i.aK y oBoj KH.n3n nocBoKen je A64y.'i XaMn4y Xany, Kojn
je xnn 4aHainH)er TypquHa, UHKapHannja .i)y6a3noexu, yinu,eMepcxBa Ji cbii-
pencxBa. .Lyoasan Mopa 6nxn — B^a4ap je; Hapoqnxo jinu,eMepaH h3 cBOJnx
paqyna; a CBnpen je caMO 0H4a, Ka4 ra H>eroBH npujaxe.i)ii xo.ihko 3an.iame,
4a 11317611 TjiaBy n ne 3Ha Biiuie luxa pa4n. Il3.io;KnBum y KpaxKO iicxo- —
pujy HeKO.inKDX noc.1e4H.11x B.ia4apa xypciuix, Koja Kiinxii cxpaxoxaMa n 11 h-

xpnraMa, nncau; naJHpftUM 6ojaMa npe4craB.i.a 4aHamH>er Cv.ixana , KOJn je

332 A E .1

3axBa./byjyIiii yciiexy xypcKe bojckg y rpiKO-xypcKOM paiy, a npeKO FasH

OcMaH-nauie EAeM-name, cxeKao HGKy nonyiiapHOCT Kojy HHKa^a Huje
II niviao.

Obo iiiicua njiaiuii, to

Be^ii —
x-^ Pyciija ii Ear.iecKa ipeoa ;;a BH/^e y 04p-

jKaay ii jaqaay TypcKe casio oiiacHocT. „Tpe6a ce ;io6po HyBaiii sapBapa,

He ^ncuHniiiHOBaTU iix ii tumg npyntiiTH iim luiioy kojom tie nac inn6aTii." Oh
fipenopyqyje o^p/Hafte je^ue Miipne, c.ia6e, HeiioAo6He 4p/K=iBe, imaqe Hop-
Ma^aH iKiiBOT ca^aite xypcKe itapeBiiae c je/^HiiM yciaBOM 04Beuihe' ayxoao-
MUJH CBIIX xpuiiitiaHCKiix uapo^HOCTii.

IIlTaMiiy TypcKy HaaiiBa niicaii, xeiuKOM aapa^oM ii 6^iaT0M kojhm ce

iia.i)ajy eBponcKe ^pjKaBe ii aean iiap^aMeuTii, a Typuu Syee a pas^paiiiaBajy
iipoTUB xpiimfeaHa.
Bui) jua^o-xypcKe riapxiije, Mypa4-6ej , no Miiiu.teiBy r. Fasy-a uuje
Hiimxa Apyro 40 iMaheHiiK Cy^xaHOB, Koju je ii3Aao 11 CBOja naMc^a 11 CBOJe
4pyroBe, a je^Hora ^aea y nacxyny iicKpenocxii, Mypa^ tie 6iixh ii.ih y;i,aB^eH
H.in nocjiax, ca MHoruM ^pyruM cyMH.nBiiM .lamiMa, .lal^oM y one Heno3Haxe
xypcKe iipe^eiie, 40 Kojiix ce u He AO.iaaii, ajom Maae spatia. Obo tie 6p3o
Hacxyniixii, aKO OBaj MJiaAu .aii5epa.i He noCerne y Pyciijy, y KOJojje/;o6no
CRe cBOJe BacnuxaH>e, „n, ^aj Boaie, 4a ra Pycii oxnpaBe y Cnonp, sa ynpa-
Buxe^ta KaKBor py^HiiKa."
Il,apHrpa4CKn ynpaBHxe./i) nojinu,iije aayauMa nocie^fba 11 HaJKpatiH ^eo
OBor 4ejia. Ilsr-ie^a 4a no cbojum npaBHMa C/iaCa cxapau, — npe<i>eKax, 3a-

ciysyje 4a ra ce rnyuiaMO BHuie nero ar uapnrpa^CKnx HaJMHoro6poJHHJux

cxanoBHHKa — naca.

riMa jom je^aH 04e^i)aK, Kojn nncai; Ha3nBa ^nnxepMeuoM". Y aemy cy

Hanecene ocoSnne Typana, n nnrnxa Bume, n aKO cmo ce OB^e na^a.in HatiH
jacHO ooe^iOHveHe MoxnBe, pa^n kojhx je Kanra n nncana, n nyx kojhm 6h
Ba./ba^o nohn noBo.teoMe penieBy xypcKora nnxaaa. Ilncan, npenopyiyje je^aH,
a./iu ra am ne npuMaMo Kao noys^aH h 036nAaH. 3axo inxo je Typ^nn ^y-
KaB, ./iiiu,eMepaH, rocno^uH, np~e4aH HajpljaBiijiiM npaBiiMa, rpa6^uB, ne mhofo
yMan, Majio Bpe^an n y^en, npoMeH.MB, Ma.io qoseqaa h CBnpen, <5aHaxnK,
4o6ap BOJBUK, y^acan y paxy. —
xpe6a o^aiax, npn npBOMe noKO^y, cjinq-
HOM OHOM y JepaieucKOJ, orjiacnxn pax 40 ncxpe6.i>eH.a, nonoBuxn KpcxaniKy
Bojny, npera3HXH n yunrnxoxu TypKe. OBaj 6n nocao xpe6a.ao noBepHxa Py-
CHJn, Honixo cy ce CBe ocxa.ie cn.ae 40 ca4a noKaaa^e Heno4o6He 4a Ma luxo
y TypcKOJ ypa4e
Oea KBHra, qnjii toh ne aacJiy^Kyje name xBa^e, npe4cxaBiba cepnjy nop-
xpexa, Kojn HaM npe4cxaB./bajy je4aH, 3a uac uc 6am noxnyno Heno3HaT hob
CBex, CBex4Hn.iOMara, qnaoBHUKa, 'i>nHaHciijepa, aoBaaapa, KBiLaceBHHKa n B^a-
4apa, qnju je xnncKn KapaKxep: Ona naM npe4-
(lojiecx, Maniija aa HOBueM.

cxaB^a je4aH 6o.iecHH opranHsaM 4p>KaBH[i, KOJn jkhbu na poKOBe, nnjeKUiH-

joM jaKHx ^eKOBa oxpoBa... Jom nemxo. Ilacan, uaM ushoch ko^hko B^a-
4apH, ocxaB.i.ajytiH na cxpany to mxo oaa Kao n o^nqan .?by4n ;KnBe y
npocxopy n RpeMeay, mxo no4^effiy yxnuajnMa cBOJe cpe4HHe, mxo nacie^yjy
 Kl'IlTllKA H ElIB.lUOITA^UJA 33'J

npom.iocT Koja Aanipa mhoto npe itiixoBa potjeita, Mory ocexHO, mhoto, yiH-
uaiii Ha cy46iiHy He caMO cBora Hero ii xyl^iix uapo4a.-

3a 4o6po pasyMeBaiLe cxBapii, Koje ce pasBiijajy y jeAHOJ 'seujbii, oa

Be.iHKe je noTpe6e noaeaTii Ay,\e kojh ysiuiajy yqeuita y auMa. ^o^npoM
ca aiiMa one ce q BCKy nojaB.i)yjy y npaBOJ CBeT.aocTu: anx nosHaiii Biime,
MHoro Bpo^H oa Haj5pii-/KybiiBiijer pa^a. Iliicait, Kao iiito ii caM to npii-
Biime,
3Haje, o6aBemTaBao ce, 6e^e;Kiio je CBe mro je qyo o .in4H0CTiiMa o KojiiMa
rinme lUxa je can Bii^eo, He bcjiii. CiirypuocT ii «i>iiHoha meroBiix oncepBa-
Uiija, TaMHocT H o^^yiHOCT y ;3aK^y»iu,nMa ii cy^eay ouhe 04 Bpe^Hocxn, uko

ux iipeMepiiMO Ha xepaaiijaMa ohiix nncau,a, icoje nayKa cwaxpa nao Haj5o.i.e

noanaBaoi^e npiianKa n .i>yA>J y oxoiiaHCKOj uapoBiinii. j.

Die Wahrheit iiber Bulgarien, dargestellt von Josef Bechnaim,

Leipzig- bei Geoig H. Meyer 1898.

y noc.ie4H>e Bpeaie na,;a y cm imxepecHa nojasa, ,T,a ce 6a.aKaHCKUM

napo.viMa 11 6a.iKaHCKiiM ApmaBaiwa y 3ana,],uoj uixaMnii mhoto mime. Mho-
roopoJHH II Hajpa;j.iuMHiijii iinxepecii, KOJe ;jaiia4flii Hapo^u imajy na Ba.i-
KaacKOM IIojiyocxpBv, xeniKohe y pemaBafty lIcxoHHor IIiixaiBa 11 cbc ja^n
uaiipe^aK 6a.iKaHCKnx 4p/KaBa hobo,; cy oboj nojaBii, Koja xpe6a ,4a npii-
B.iaiii Hamy na;KH>y, xe ,\a no MoryhcxBy iiciipaBibaMo Hacrpanc noJMOBe,
KOJH ce, OBaKBiiM nucaftCM, cxnapajy K04 CBponcKiix uapo;ia namnM na-
P04HHM n^eajioMa.
0^ CBHx iiojaaa Koje cy ce y nocie^ite Bpeiie ua Ba.iKancKKOM no.iy-
ocxpBy 4ecHie, ^Be cy noHaJBiiiue npiiB.iaqii./ie naaiay gana^mix nncaii,a:
MaKeAOHCKo uuTayhe 11 upudAuo/cethe ByrapcKe Pyciijii na^OM CxaM6y.'i0B.i)eBa
peavUMa.
A.1H Ma 4a je Ba^KancKOM IldiiyocxpBy 11 noyinxiiqKOM h exHorpa<&-
CKUM o^HOCHMa Ha EbCMy MHoro niicano, iinaK je Majio niicau,a, Kojii cy hh-
ca.iu npoajexn xeataoM ;;a npe^ qniaoue HSHecy npasy ucximy. Ten^eHu,!!-
03H0CT je je r./iaBH0 o6e.ieatje cbhx obiix cnnca. Hapo»inxo ce obo nocie^ite
MOHie onasHTii voji, nncau,a kojii cy nacajiu Mahe^oHCKOM niixaay u 113-

BpuicHOJ npoMCHH y ByrapcKoj.

y npey rpyny niicana A0./ia3ii nosnaxii HayqHiiK K. JupuqcK, qiija cy
4e.ia ByrapcKOJ npnjiep HayMHiiqKe o6jeKTiiBHOcxu. y 4e.auMa .lajni^niuKor
npo(i>ecopa BajraH^a npncxpacHocx n TeH/;eHu,uo3HOCT xaKO cxp^n, /^a jiaKO
na^a y o^h h .*y4nMa, kojii cy noBpiuHO no3Haxn ca 6a./iKaHCKnM npu.iiiKaMa.
II ^e^o Jo3e*a BcKMana, qiiju Haxniic rope ncnncacMO, ^aje HaM jieu. npn-

Mep npricxpacHOcxii nnumeBe y Kopiicx cpymenor CxaM6y.aoB.i.eBor peamMa.

BeKMaH je sa B^a4e CxaM6y.iOBibeBe 3ay3nMao Kao qimoBHiiK o^.m^mo
xecxo y ByrapcKOJ, Bepno cjiyatuo aeroBOM poKHMy, kojii ra je 4o6po H.ia
hao, II Kojn" ce xaKO .leno caarao ca iio./iiitiikom aycxpacKOM, Kojoj je 11

BeKMaH, Kao Aycxpiijanau,, cacBiiM o^an.

334 ^ E .1

IberoBa je KBiiia iio^e^tCHa y OBe o^e-ZbRe: Byiapu nao napoA u 4p-

otcaea; Buu,e cyArau 0e2JAUHaH4, theioe 48op, theioe Hser-dej; BjiaAa taypana
u po^aHKa cKyamruna: En>uoiceeHOCT u zuTUMaa ii AOAaraK,
Ilncai], je ^ao y CBOjoj kh.ii3ii naJBiime iipocTopa /T,pyroM ii TpetiGM
v\ejiy; soor biix Kao ^a je ne^a Kftiira ii imcana. OcTa.aii ^e^OBH Tpe6a ^a
3aK.ioHo oropqeHOCT riiiuiqeBy ua hob pejKiiM y ByrapcKOJ h Keeaa ^ep^n
uaH/i,a, KOMe ce r. KeKMan Bp.io nenoBo.i)HO iispa^iaBa, inxo je cacBUM
riojiyL?bi]BO Ka^ ce ima ua yjiy: KaKO je xeiuKO waao Ayciptijii iisBpineHo
ao^LiHieite ByrapcKe u Pyciije. ^kiKTH, JisHeceHii y oBa ,T.Ba o^e^iKa, ne
CMejy ce npiiMaTii 6e3 KpiiTUKe; eckij cy cacnuM iisMnm.beHu, Behii ^eo je
iipeyBe.iiiyaH ii Teii/i,euiui03H0 npo/^cTaB^Ben. TanHora jc Bp^o aia^io, Kao o6o-
jKaBa./iau, ( r. BeKMan Mpsii Kueaa <I>ep4iiHaB4a, a Kao
TaM6yjioB./LCBa pejiaiiwa
AycipujaHau. pasvMe 4a He MOJKe 6nTii aa^oBo^au npe^ciaBnimuMa ^aua-
ce,

inH>er pe^KOMa, Kojn Tpaaiu 4a ce ByrapcKa Hac^aaa na Pycujy. Ty je H3Bop

•Ten4eHu,H03nocTii, Koja je TaKo jana, ,i,a npocTO 6iije y ohh, Ka^ ce qnxajy
ona 4Ba OAe.iiKa.

y npeoM je Ae/iy roBop 6yrapcK0M uapo^y w iteroBHM TCiKaaMa, 4a

uiTo npe CTynu y hOJio ociayiux eBponciaix napo^a n ^piKaBu, 11 ycneciiMa
iBeiOBHM y Toaie npaBii,y, kojm cy, no niicu,y, Bp^o Be.ai]Kn. KaKO inicau, nnje
Morao n npeaia uapo^y 6nTii npiicTpaciaH, Kao uito je 6ho npema noje^nH-
lUiMa Kojii cy MY Ha »ie./iy, y obom iipBOM yno^HOM o^e^Ky HMa naJBurae
TaqHHx onaiKaftn, KOJa yocra.iOM nncy uoBa HHiaouy, kojh je uo3HaT ca K.
Jei)nqeKa 4e.aoM Fliis tenth um Bnlgarien. Ta'iHO cy yonene ^Be xapaKiepHC
o^AHKe 6yrapcKor Hapo^a: ceduHua eHepmja 11 TecuoipyAo, Hai^uoHOJiua ceecr.
OpraHH3aiJ,iijy 6yi'apcKiix cxpanaKa niicau npe^cTaB^a y Bpjio pl>aBOJ Sojii,
110 H>eMy ce 6yra])CKe cxpaHKe pyKOBo^e n aie^y co6om pa3.anKyjy caMo
-lU'iHHM HirrepecHMa; iio.iiitiihkhx, jacuo o6e.ie/KeHiix, Haqe./ia HeMajy, hhth
ce 3a H)iix 6ope.

XapaKTepnmyfen jix uoje^iiHue r. BeKMaH BeiiH, 4a cTaMuy./iOBUCTe ca^a

HeMajy nparsor Bot^e, Pa^ocaasoB n c bum ce Mopa
iiMa ^ocia npiicTa.aiiu,a
paHynaTU (6nhe sa to ihto je aycTpo*Hyi !), Il,aHKOB My je noAenifteHn cia-
pau, Kojer hhko 0'36ujbEO ne ysHMa y K0M6nHai;HJy, KapaBe^OBa, Be;iii, Ha3n-
Bajy 3./1HM ,i,yxoM Byrapcne, sa ^nje cy nne caMo Mpaqne ycnoMene Besane.
C no^iiTHKOM n napxnjaMa B04n ce npaBa xproeiina. CBann pa^iyna 4a
te oHxu 4o6po narpatjen, Ka4 BeroBH 4ol)y na B.aa4y, u yniicyje ce y —
napxiijy. Hapasno 4a 0H4a u,e.aoKynHa a4MHHncxpau,uja, npaBocyl)e n npo-
cBexa naxn 04 uaje34e B^a4nnnx npncxa^uua, kojh ce CBy4a yB.iaqe')
IlnaK ByrapcKa, Beiiu cxa.aHO Kopaia Hanpe4. ^OKas cy 3a xo:
nncaii,,

4o6pa BojcKa, pa3BiijcH chcxcm napo4He nacxaBe 11 noy34an ochob 3a cxn-

u,aifce lunpoKe ;Ke.ie3HnqKe Mpente. BojcKa je ypel^cHa no yrJie4y na pycKV,
a.m nnaK npoiKexa CKpo3 naii,noHa.aHnM ocetajeM. 0<i>HU,npcKu je Kop 4o6'T'P?
a./in yciie4 MJia40CTn 6yrapcKe BOJCKe xeniKO je oy;p;Kaxn panr Mej^y o««hii,u-

Ij Bn,T,n OBOM ,JI,ejio", CB. 3a <j>e6pyap „H3 fiyrapcKux JiHCTOBa''.

 KPMTIIKA 11 liUlnlllOrrA'MIJA 335

pHMa, iiiTu AoiiOAii AO npiLinqmix HonpiijaTHOCTU. Me^y tiim o,^hoc KHeaieB

JipeMa Kojcu,!! cacBiiM je noBpmaii. Knen je cbg npe caMo ue bojhuk. Ma
A'd MV je BOJCKa HopHa ii o^ana.
HacTaBa y ByrapcKoj ciaviHo ii 6p30 Kopaqa. lllKo^e cy no Haj6o.i)iiM(!)
cBponcKiiM iipiiMepiiMa ypet^eue, Ma ^a on ce iiMa.io ^ocra pa^irrii Ha iio-
npaBii,!! HacTaBHor n.iaua oo^tiiM yinxe^cKUM KBa.iii<i>iiKaiuijaMa. Ochobhux
ii

jc lUKOjia Oii.io y 1895|6 roAUHU 4481 ca 347.000 vMeauKa co<i>iicivoj Be-

.iiiKOJ IIIko.111 roBopu c no^CMexoM, HacTaBamiKe cy cnare 11C1104 CBawe Kpii-

TUKe, ii3y3iiMajyfeii HeKOAiiKe i/l,paroMaHOB, lIIiiiiJMaHOB, TeopriijeB, MaroB).
Koje cTBapajy uojiyo6pa30BaHU iipo^aeTapiijaT, 0,; Kora iia-ni GyrapcKa a^Mu-
HiicTpauuja. (II oi^e je r. BeKMae npeiepao. y Be.iiiKOJ HIko^ii, iiope^ no-
Meeyre rocnoAe iipO'i-ecopa, iiMa ^pyriix, Kojii cy iim paBHii, a pa4HiiKa.
11

KaKBux cy r. r. Mii.ieiiiti, A. Teu^/^opoB, LI,0HeB 11 MiiHu,ec He ou ce iiocth-

Aeo HIT yueBepcHieT y napo^a, kojh cy o^MaKJiii y iipocBexH. IIpaBHiiqKu
04ceK je, ,T,oiicTa. upu^iHiHO cjia6).
oHaraH je ycnex 6yrapcK(' AP^Kase y yMHO/KaBaay caoopabaJHiix cpe^-
ciaaa. ByrapCKa Beh HMa 484 k. m. >iie.ie3Hii4Ke Mpc/KC, Kao ,;p;KaBHy CBOJHHy.
y je^aoM nuTafty, Be.m niicau,, cbu ce Byrapii c.iarKy, ouo cnaja y u,e-
.lUHy cBe no.iHHKe -tpaKuiije. a to je MateAoucKO nnxaibe. Ty ce nucau, 4a.i)e
ynyuiTa. cacBiiM HeyMecHo, y 0<5jaiuH.eH.e o,],HOca y Malie,i.0Hiijn, onpaB^iano-
CTii 6yrapcKnx npeieHCJija ua utviy MaheAOHUJy, yciiecHMa OyrapcKUM nT4.
no H.eMy Cpoa HCMa y xoj npoBUHiuijii. Y oiiuiTe nucau, ce caB aa.iaaje ,\n

AOKaaie 4a je MafceAouuja oyrapcKa, omiraeAno iuto My xaKO ^UKxyjy n nu.-

xepecn no.iiixuKc aycxpncKe. Koja xaKO cBCcpAno noMa'/KC 6yrapcKe naMepe.
y ApytoM Ae.iy, Miija ce oojeirruBHOCx JiaKO pacno3Haje n no uaxnncy
Buv,ecyATaH, nucau ce 4exa.i.Ho ynyuixa y onncuBafte .lu'iuocxii n ocoonna
Kneaa *I>ep4nHan4a. IIppMa onoMe, mxo y yBO^y, peicocMO, napaBHo 4a je
.inqHOCT Kuea;eBa y Bp.io pt}aB0J oojn npeACTaB.i.aHa. y xapaiixepy KneiKeBV,
Be.iu BcKMan, npeoBJial^yjy cyjexa, xeHcaa sa cno.i>HnM ci'eKXOM 11 CBecx
r.

aeroBoj B.ia^a.iaqKoj cn.in „no 6o;kjoj mujioctu". Kne.-? mohxC cbc onpo"
cxnxn, caMo He noBpe^y iteroBe cyjexe, njiu Ka^ Mopa 4a qyje uctuhv. Oh
He nnxa saciiyraMa .ty^n, anxoBOM xapaKxepy: oh je DenpaBH^an npeMa
.tyAHMa, Kojn cy ra Bepno c.iy:i;njin, a o6acuna Mu.iomLy one, Koju cy npo-
xuB fteia 3aBepe cxBapa.in. IBeroB je H3ex-6ej, /l,p, CxauqoB ca^a ^umiOMax-
CKU arenax y ITexporpa^y, koJu je roxoB ^a yquuu cbc mxo rocno^ap 04
n>era saxxeBa, n Kojn je c xora o64apeH Hen3MepH0M KueaieBOM Mu.iomhy.
y ue.ioii OBOM OBOM
4e.ly CKpuBeno ce XBa.m pc/KUM CxaMdy.ioB.Bes,
no4 KOJUM je Be.in nncau;, ByrapcKa xaKO ycneuiny no.inTUKy B04u.ia.
y TpefieM ^e.iy je HenoBO./BHa onena Cxojn.iOBa u iterOBor Munucxap-
cxBa. Cxojii.iOBy je je^nnn u,u.i> 4a ce na B^iaAu OApiKu a Ka6nHex mv je,
Kao mxo H y naxnncy cxoju, BehuHOM ns po^aixa cacxaB.i>0H, Kojn ciui caMO
CBojy .inqny Kopucx r.ie^ajy. Ha saKOHnxocx ce nn naJMaifee ne na3ii, a Cxo-
JHAOBa OKpnB.i)yjy 11 3a CxaM^v.iOB.teBO v6ncxB0.
336 A K ^1

y uerepTOM ji,gay je roBop o KituaieBBOCTii ii uiTaMnii oyrapcKOJ. Ha-

5pajajytii SHaMeHiiTiije KTBiiaieBHUKe 6yrapcKe rmcau, ce o Biuia noBo.i>Ha
iiapaiKaBa. Ha uMa caMo peqn 3a ocvAy*
npoTiiB o 6yrapcK0J uiTaMiiii iiucau,
llo TOHy nucafta OHa 40^a3ii iicno^ cpncKe, pyMyncKe u rpiKe urraMne.
YsajaMHe rp^ite Hajra^nnjiiM iispaaiiMa cpacyie cy ca uyrapcKOM luxaMnoM?
OHa ce 063 aiix He moikc 3aMncjHTii. lIopo/i,UHee h ^OMate npHjiiiKe iJ3H0ce
ce 6e3 UKaKBor ycTe3aH)a. Y onmie 6yrapcKa iiiTaMna Hiije ^ocxoJHa OHor
BpcMena, Kojy qoBPK yxpoiuH, yno3Hajyt)H ce c itoM.

yaeroM je o^e^Ky roBop o naJHORnjoj peKOHCTpyKU,iijn CrojuJioB^TjeBa

Ka6nH0Ta ii o eMurpaHTCKOM nuiaity. lliicaii, ii3Hoch TeiUKoiie ca Kojima ce
B.ia^a CTOjn^OB^CBa 6opii y pemaBaity OBor uiiiaifca, 3a qiije noBo.tHO pe-
meiBe Pycnja xaKO enepriFiao uacxojaBa. C BCiinKiiM saAOBOJtcxBOM r. BeK-
MaH H3Hocn Henpujaxe^CKO ^patafte 3Baxnnx pycKHx ^iHcxoBa ,IIexpo- —
rpa/i,cKiix Bje^oMocxn," ^Fpa/K^aeiiHa " „Hoboctii" ripcMa KHe3y 36or —
eMiirpanxcKor nHxaaa.
lliicu,a ue ocxaB^a na/ia, ;i,a ke cxsapn y ByrapcKoi na 6oJbe nohH.
Caojy Kftiiry aaBpiuiio je obiim pequMa : „rociiOAUQ Cxoju./ioB mo^kc ce c
iipaBOM jom jaKHM ocetaTii y cbomc no^iO/K'ijy, jaKOM Mii.ioinliy KHeiKCBOM.
MoaiAa he najaa^, u to ne y ,;a^eKOJ Sy^ytHOcxn, GyrapcKii napo^ ,i,ohn 40
peqn, 11 xa^a te ce noKa3aTn uixa je jaqe: KHeaxeBCKa 11./IU napo^Ha mimocx,-'
Mu 6ucMo noBO^OM OBor saBpniexKa /i04a./iu je,T,Hy nanoMeuy: Ako jc^hom
ji,o%e Hapo4 40 peqii, moiko noKasaxn 4a je ja'ia Hapo^na mu.iocx 04 khc-
iKCBCKe, a^n, yBepenii cmo, itoMe Hete 6nTu o6acyxe iipncxa^ime CTaM6y-
jiOBa, 3a Koje ce iio^yxBaxiio ^a ^iomii koilki r. BeKMaH.

Jl,I)ar. ApanfjejiOBuk

M. Halanskoga „Jugoslavensko pricanje Kraljevicu Marku

u svezi s naroclnom riiskom epikom." Ocijenio Dr. T. Maretic
(Prestampano iz 132. knjige ,,Rada" jiigosl. akad. znan. iimjetn.) i

Zagreb, 1897. — 8°, CTp. 47.

Ko je ro4 nsiao y pyKaina M. XaiancKora „K)jKH0-c.ia-

orpoMeo ^e.io
RUHcKiii cKasaniii Kpa.aeBii'i'b MapK-b Bt
ct npoiisBe^cHiHMH pyc-
cbii3u
cKaro 6LiJieBoro snoca. CpaBHnxeJiLiiuH Haojuo^eniji wh o6.iacxH repoinecKaro
anoca iojkhux'l CjiaBimt 11 pyccKaro Hapo/i,a" (u3 „PyccK. <i>njio.iior. B-tcx-
HiiKa" 3a 1892. —
1895. h saceGHo, y BapmaBii, cxp. 800), Mopahe npH3tiaxii
r. Maperufvy 4a hiiko „He 6\\ Morao, nuuiyiiH oueey OBora 4e.ia, 6hxh Kpahii
(Hero lUTO je 6ho r. Mapexiih y obom cbom npiiKa3y), aico on xxno 4a y nox-
nyHoj II npaBoj cBJex.iocTii iipiiKa;Ke cbo Bp.iiiHe n MaxHC, mxo ce y Be.iii-
KOM xoMe 4Jejiy Ha.ia3e, x. j. 4a npewa niicu,y 6y4e luxo iipaBe4Hiijii , mxo
4a.iiH 04 CBaKe npa3HUHe 11 y xBa.iH 11 y Kyt^eity; 3a xujeM aKO 611 xxiio 4a
04 0D,jeHe HMa4y Kopiicx 11 ohu .T.y6iixc.i>ii jyrocjiOBeHCKe Hapo4He eniiKe,
Kojii cajiora 4Jejia huxu cy quxa.iii hhxii he yiiTaxii." A 4ejioje^I. Xa.ian-
 KPIITIIKA II BIlEJIHOrPA^IIJA 337

CKora, KaKO Be^H OBaj npnaHaiii cvAnja, nope4 cbhx

ii cBojiix HeAOCTaxaKa
sHaqaJHO a ^uyji, ii KaMO h. np. BaiKHDJe n 3a nayKy nii04Huje 04 xiinep-
KpiiTniiHiix ja.iOBiix ucTpaaiUBaita A. CepeHceea
II
y JanitieBy ApxHBy h y
OCOdllTOJ KftllSIl" (cip. 46.).

0^eea MapeTiiteBa .-jancra ii3hocii jearpy ii,e.ae ciy^iije M. Xa.aaHCKora,

npiiKaayjyliii yKpaxKO ca^pacaj cbiix 4Ba4eceT r.iaBHUx joj 04e.3.aKa, 04 Kojiix
MHoni iiMajy 11 noBiiine no404e.i.aKa, cbg hctdm pe^oM Koju je
y Kftiinn.
TaKo ce, y I. r.iaBu roBopii nopcK.iy Kpa.i,eBiilia MapKa y II. ^eTuiB- ;

CTBy H M.aa40CTii aeroBOJ; y III. npBiiM jynaiiiTBnMa MapKOBiiM;

y IV. o
^pereecTBy Kpa.i,eBiiha MapKa"; y V. MapKv Kao Kpa^by 11 aeroBUM Ma-
Ke^OHCKiiM no6paTiiMiiMa 11 cynapnimiiMa; y VI. MapKOBy HenpiijaTe.BCTBy
npejia Bn.iaMa; y VII. Mapny u ,i?ii40BiiMa''; y VIII. MapKy 11 ^pHUM
ApaniiMa; y IX. Mapny 1/ «I>n./iHny ilaijapimy; y X. MapKOBOj pa^BU y
paaHiiM :KeHii4uaMa; y XI. niiociymuKOJ necMH u caobghckom jynaqKOM
eny; y XII. Hteuiuoii Kpa.zbeBiitia MapKa; y XIII. MapKy npesia Typ^IIMa;
y XIV. MapKy npeMa cbom napo^y (y ^eBex Betnx 11 HeKo.iHKO Maanx
no404e.j)aKa), y XV. pasHUM 4o:KiiB.i>ajiiMa MapKoeiiM; y XVI. 6o.iecTO 11

CMpTii Kpa.LeBiifca MapKa; y XVII. JyeaHKOJ nonidiijii" ; y XVm. pa-

luupeHOCTii upuqaaa MapKy; y XIX. pycKoj eniiun; 11 y XX. ciobgh-
CKOM jyoaHKOM eny.
Ebo KaKO r. Mapeiiili saBpmyje CBOJ npiiKas: „HaJBeha 11 xpajea Bpe^-

eocx pa^ae r. Xa.iaHCKora cxoju y MHoro6poJHiiM ^odpiiM napa.ie.iaMa, mxo

lix je on namnM napo^nuM njecjiaaia namao y pas^in'mnii eBponcKim npn-
MaMa II njecMoxBopujia.*' Eao r.iaBHe My norpemKe najiaaii: Mapno Kpa.ieBiiIi
uiije cpe^nuixe ue.ioKvnHe jyrociOBeHCKe napo^ne ennKe; Beaa Mel>y jyrocio-

BeacKOM n pycKOM enoKOM niije xaKO jaKa, Kao mxo 6n nncanxxeo 4a je no-
KaiKe; na Bnme ce Mecia nncau, y4a.i.yje 04 npe4Mexa; HaB04H Oes noxpe6e
ca4pataj hgkhx necaMa; ynocn Hey4ecHe n c.ia6e napa.ie.ie; ncxy Mncao pa40
noERBJba.. A.1U, Mepefeu mxo je y 4e.iy M. XanaHCKora 4o6po c ohhm mxo
je .lome, ^MopateMO — Be.iu r. Mapexnh — no npaB4u peku 4a oho npBO
3uaino npexeaie."
IJ,eo je pe«i)epax, n aKO 35njeH0, nnaK xaKO ncu,pnHo u xaKO noynno
Hanncan, 4a aa npaKXHqny noxpe6y noxnyno moh^g aaMennxn caMO 4ej.o CBa-
KOM OHOM Kojn 40 Ebexa, na 6y4n nor yapoKa, ne on Morao 4ohn.
n.

IVlMTo;iorMJa ciapnx PpKa m PMwiA>aHa. IIo J. Humbert-y

iispa^HO .7. SpHufi. nojKapeBai],. lUTaMnano y niTaMnapiijn Toop^a
HayMOBiiiia. 1898. Majia S'', CTp. 98. IJ,eHa 1 ;i,uHap.

Haqe.ia kojhx ce 4aHac xpe6a 4p/Kaxn npn nHcaay K.iac. Miixo.iornje

yc.iOB.i.eHa cy caMOM npnpo40M cxsapn. Elomxo je npBouuxna puMCKa Bepa

oujia saceSna npeMa rpqKOJ, xo ce aoj 04Baja napoqnxo mgcxo, Ka4 cmo cpehnn
JIE.TO xvm 22
338 A F, A

4a je, 6apeM y HeKO^iiKO, ii03HajeM0. KapaKxep ose pe^iiriije oco6uto je

iiOTpe6Ho ynope^iiTU c 6iiiieM je^HHCKor BepoBaita, jep cy onii cacBUMpas^mHii.
IIo^ rpqKiiM yiimajeM PHMJbanu cy CTa.in 4eJiOM npHMarii ihcto jg^uhckg
6oroBe (Ano^OH, I],epepa, IUvtoh — Dis paterj a ^gjiom na CBOJa 6ojKaH-
cTBa npenocHTii oco6iiHe rpqKiix (laKO cy nocTa^u MftpKvpnje, Xepaoe, Be-
Hepa), 40K ce puMCKa Bepa Hiije totobo cacBUM noKioniiia c rpiKOM. Obom
yTHU,ajy Kao u ynmajy h3 HCTOKa nao mio ce bh4h y K^ac. MHTO.aornJH ipeSa
noKiiOHiiTii HapoquTy naatay. TaKO hcto Bejinmi 3Ha4a,j imajy join ^Ra MOMeHia.
Cxapn cy miitii cuMBO^ncane 11 a^ieropiicane npiipo^Fie nojase. Taiio je 3eBc
npBo6nTHO o./iyja u Myaa, Ainna o6.iaK 11 Jiyaa, XepRiec sepoBaTHO BCiap
H T. 4. Ainna ce Hnp., bc^h npiiiia, po^ajia 113 3eBC0Be maBe, Kojy je Xe-
<i>ecT ceKupoM pacno^iOBiio; OHa je 113 MaBe o^Max CKOTH^a c Kon^eM 11
eruj],OM, y cbctAoj onpCiAiu, c yooJHH&i KptiKOM. Oiigbiiaho je 4a OB^e UMaMO
noc^a c MyitOM : ona iiCKa^e h3 ofiiaKa (3eBc), cBCTiia, c rpM^BaBimoM
(ydoJHii Kpiiii) II T. 4. riouiTO niraHTOMaxiija iTpe4CTaB.i)a 6oj npiipo4uiix
cu./ia 3a BpeMc o^yje (3eBC je 6ov o.iyje, noripmuTe je Te 6HTKe Phlegra.
T. j. paciiaibeiio He6o, riiraHiii iiMajy mccto uory SMuje = Myae), to y
H>oj yHecTByje 11 Aiiiua. IIpBo6irrHO 3HaqeH>e or./ie4a ce 11 y aenoM 6ojy c

Me4y30M, jep Foprone cy o6.iau,ii aa ispeMe ojiyje (y ii,pH0M 04e.iy, Kao

iiiTO cy OHii u,pHiJ, imajy KpiiJia, biixob Baipen nor^e4 OKaneayje Kao uito
Myaa npecTpaB./byje, yp^ajy, Kao uito rpoM piiie nT4.). KaKOJeoneT yoiimTO
llH4oeBpon./baHiiMa o^iyja ii3r.ae4ajia Kao neKii 6oj 6eroBa c 4eM0UHMa, Atiihij
jjQJe 6eao TeiuKO iiocTaTii 11 6oriiT60M paTa. Kao ooniBii iiaK rpoivia Boj ce
npiiiiHcyje iiSHa^asaK <i«jiayTe. Oo^aK, mhofo Aiimi na TKaae luii 04ejio, iia

je Ainna caiaTpaea doniitOM npe4UBa 11 TKaaa (oxyA nocjie npnqa

11 Apa-
xHii), II 3a THAI yonmie BeminHe My4pocTn. Jom je jacHiije to M0}K4a
11

K04 Xepweca. Oh je r^iacHnK Scbcob, kojh c^ehe c He6a imh c 6peroBa ua

3eM^Y, jep no MHm^i.eH>y cxapnx BCTap je 40Jia3no osro; oh Kpa4e roBe4a.
jep BCTap 04HOCH o6^aKe Kao roBe4a),
(cTapu ^lecTO o6jiaKe npe4CTaB.zbajy
na je 0H4a nocTao n yonuixe 6or Kpa^e; on je 3amTUTHnK nyiHUKa, nouiTo
Beiap rpn,n]Ma MopemaoBiuiMa yKa3yje oco6uTe ycayre; 6y4yiin jaK n 6p3
Kao BCTap, OH je u 6or niMHacTUKe; ncTap 3BnHt4H, 4aK^e je Xepaiec n3Mu-
CAEO *^ayTy n cnpnnry, na nocjie h .lupy; no CTapuMa BCTap nna n moJi
on^oljaBaaa, Te je Xepiiec n 6or n.i04H0CTn nT4. Bea OBaKor TyMaqeaa npa-
Bor pa3yMeBaH>a MUTOBa ne mojkc 6uTn. oaTHM mhtu nncy npo4yKaT je4Hor
BpeMCHa n je4H0r MecTa; onn ce y Tony apeMena pa3Bujajy n nyTyjytu U3
MecTa y mccto lunpe ce. 0Ty4a je iioTpedno yseK, r4e ce mo^kc, hs^ojkhth
iBHXOBy reup3y. Tano K04 MiiTa ApronayTHMa Tpe6a noKasaTH 4a je cacTan-
vieH oji Biiuie Hajnpc cacBHM sacednnx: Ja30H n jesrpo apronayTCKor noxo4a
KaH4a cy n3 Jo^Ka, npnqa siiaTuoM pyny (He<i>eiLa, <I»pnKC 11 Xe^a) 6u\\c
y MaBHOM na OpxoMene a npma Me4ejn (AjeT, Shkobh KOJHMa n^iaMCH
AEJiie na H034pBa, a.rK4aja, incnpx n t. 4.) BepoBaxno je nocTavia y KopnHTv;
enn304e AMHKy, <I>nHejy, CiiMn^era4aMa nT4. 6uaq cy .lOKajiHe npnqe.
 KPHTHKA H BnB.lIIOrPA«I>lIJA 339

Koje Hiicy UMa.ie c mutom o ApronayinMa HninTa, 40K Fpun hhcv yno3Ha.iH
Te Kpajeee sa KOJe cy one Besaee. TaKO je 611.10 11 c 4pyrnM npnqaMa.

Ha oBaKoj ochobu Moryhe je Haniicaiii oac. MiiTO.ionijy n y naJMa-

aeM o6hmy, a jacuo je ;i;a On xaKO HaHiicaHa oea OiLia paayM.tuBa n 3a-
11

HHM^zbHBa 3a yqennKe cpe^aiix Ho r. 3pHufc je mhciho, 4a namoj

inKO.ia.
lUKO.icKoj KituaxeBHocTii He he Ha o^MeT Onin hu ^e^iue, y kom 611 miito-
.loniKe npiiqe ciapnx TpKa a PiiM.i,aHa (obhx noc^e^BHx, Ka^ hm ce sepa
Hsje^Ha'iH.ia c je.iiiHCK0M) 6e3 u^era ^a-ibera Haui^ie Mecia. II CBaKaKO HHJe
norpemiio: y laKBoj KJBii/Kunn M^ia^ii qiiTa.iai]; mo'/KC nayqHTH mhoto nixo aiy
je 3a onmie o6pa;]OBaiBe noipeOuo u vneK natu s^pase 3a(5aBe.

IDto ce TiJie ycnexa npu ii3Bot)eay oBe naMepe, mu MoaceMO 6iitu c

H)HM y r.iaBHOM 3aA0B0yi>Hii. jesuKOM u ^laKiiM cth.iom HHcaH Hac
jleiiiiM
yii03Haje na cpa:j3iopHO Ma.ioM npociopy c fotobo cbhm qeMy
y je^Hoj mh-
TOAornjii yonmxe MOHce 6uTn jiecxa. OB^a OH^a noKpa;ia.ia ce ^aOorMe h no
Koja oiiauiKa, one Hiicy HnKa^ ocoOnxo onaKe 11 iiixajiau; te hm moIim
ho
nooe^axH Kpo3 npcxe, y xo.iuko npe mxo nncuy uiije <mx Macnqeo exa-
puHCXBO. TaKO y oAe.LKV ,,Bumu ooroBH*' noMumy ce 11 Aypopa, My3e, Hap-
Ke, TeMUAa, a y o^e^tKy ^Mopcmi uorojui'' 11 Haja^e. ^Peice** E0.1. CMpi
JajeBa npeACTaB.i.eHa je OBaKo: ^Jloxaare ce Maueea (x. j. E^nn 11 .laj) h
E^nn y6iije cxapua*" (cxp. 58). ^a.^e ce 3a EAuiia bojii, ^a je c Ko.iona
o^^BCAeH y Aximy Te3ejy Ji 4a je. iiocie^fte ^ane xy npoBeo (cxp. 59). Hiije
xaqHO, A^ cy 3.iaxH0 pyno qyBa.ia 11 ona ;^Ba ouKa, Kojuiia je n^iaMCH .111-

3ao U3 H03ApBa (cxp. 47.). nnxji orio, 4a je ArajieMHOH Bpaxiio Axn.iy ripe
HaxpoKjioBe CMpxn BpiKjeii^y fcip. G8). HeHaxii niicy iicxo mxo 11 .lapii, 4a
ce MOHie peiiii ^Heeaxii h.iii yiapii- (cxp. 34) 11 x. 4.

B.

Ueber ein Torlager im aiteren Diluvium des sachsischen Erz-

gebirges. — Yon Herm R. Beck in Freiberg unci C. A. Weber
inBremen. Cxp. 12, c jgahum npo(j)njioM. OniTaivinaHo nsZeitschr. d
Deutsch. geolog. geseHescliaft, Jalirg. 1897.
ro4nHe 1887 noK. Hanqut naraao je y 3aoBUHaMa, y yiKnqKOM OKpyry
je4Hy Bpcxy CMpqe, Kojy je oniicao no4 Hapo4HiiM njienoM Picea Omorika.
OMopuKa je xa4a npBn nyx ym.ia y .luxepaxypy Kao noBa 6n./LKa ne casio 3y
Hamv Bet h 3a CBexcKy *jiopy. 3a aeno umo anajio ce y uapo4y, 04 Ja4paH-
CKor Mopa 40 ^ynaBa, a.iu je oea 6iiAa. .lOKannocx, Be3aHa 3a Ba.iKaH. K04
Hac pacxe y SaoBunaaa, ncno4 IJ,pBeHe Cxene Bume Pacxnmxa u na Cxo-
11

uy Biime DJxy.ie; uMa je y Bochu na 6p4y Cesieky 6.in3y Bnnierpa4a, y Xep-

HeroBHHH n y Ltp. Fopu no je3epnMa oko /l,ypMnxopa. Ban Ba.iKana je —
HeMa, HHXu ce 3a ay aaa.io.
Hy, naina oMopnKa y npei/amnnM reo.ioniKiiM BpeaieniiMa nnje nMa.ia
xaKO cKvqeH apea.i, Kao mxo ra 4aHac iiMa. H 4oncxa, ro4iiHe 1896 Hat/ena
340 A E ^

je ona 4>ocn./iHa y caKcoucKiiM Py^HiiM FopaMa, y nac^araMa Tpeceia, Kojii

cy oniicaHii y HaueAeuoj pacnpaBui],u. HeAayieKO o^ Aue je R. Beck namao

AH^yBnja.ine caojeBe, Koju cy Bp^o imxepecHn no cbomc MaTepiija.iy. OBaj
je Maxepiijaj.npoyquo C. A. Weber ii onwcao y pacnpaBii, Kojy feeMO Hwaie
noMBHyTH. OBOMB MaTepuja.ay nat^Buo je MHoro ^muha, h Apymx ^o6po
y
oiyBaHiix ^B^oea «I)Ocii^hiix, Kao luiimapHUB, KOMa^ii CTa6^a, rpaea n KopBHa
HBKB cMpqB, Koja JB 36or CBOJB BByiuKe aHaAOPHJe ca nainoM omophkom, na-
SBaxa Picea omorikoides.
SHa^aJHO je iuto cb OBaj c^ioj TpecBxa naxo^u y npiiAii^noj Ay6uHH
OKO 11 MBT. uciioA iioBpuiune. IIpoc&Hii ciioJBBa je OBaKaB. Ha noBpinnHH je
iLiOBaqa nyna m^syuKa (2 m.), iiciioa ae JB CMOJiHuua (2 m.), ncno^ obb je
ciiBa yMa (4. m.), iiciioa obb je tbk cioj rpecera (1, 5 m.), a iicnoA OBora
j6 necKOBiiia yiia.
y OBOM TpecBTHOM c.iojy Hal|eHe cy obb <i>ocuahb Sil^eb:
Cenococcum cf. geophilum Fr, Abies cf. pedinata Dc.
Coryporus sp.? Ko.iCHU,a c.aaMKB rpajtiiFiBa.
Polyporus sp. Carex cf. rostrata With.

Muueiiija JBAHB 6a3ii/i,0Mim6Te — cf. acutiformis Ehrh.

CnopB Jinmaja ii JiaxoBUHB. — cf. Goodenoughii Fay.
Pohjtrichum commune L. — sp.

Hypnum Stramineum Dicks. Betula xyuhescens Ehrh

Mn'ium cinclidioides Brytt. — alha L.
Dicranum sp. ex Eiidicrano. Salix sp.

Sphagnum sf. cymhifolium Ehrh. Vaccmimn cf. macrocarpum Ait.

Pmus silvestris L. aut Oxycoccos L.

Picea excelsa Lk. Riihus sp, ex Euruho.
Picea omorikoides nov sp. Menyanthes trifoliata L.

Ueber eine omorikaartige Fichte aus einer dem altern Quar-

tare Sachsens angehbrenden Moorbildung, von Dr. C. A. Weber
CTp. 32, II 3. Ta6ji]me ca caiiKaMa. Separat-Abdruck aus En-
srler's botanischen Jahrbiicliern, 1898 r.

IToc.ie MHoriix ynopeliiiBaffia no cno.i.H6M o6.inKy, ynyTpamftoj rpa]^n

n pasjnihy .ancra «i>ocnjiHB 6uJbKe ca AumfeBM Pinus-a, Ahies-a u Picea, /;o

uiao je noMBHVTn ayiop ^o saKJbyqKa, 4a cb cncTBMaTCKOM Meciy <50CH.iHe

oujbKe, MOJKB pehu, 4a JB TO JB^na CMpqa, KOJa noKasyJB Bp./io BB^anKe cpoA-
HOCTH ca ^OCaAainitnM 6uJbKiiMd: Picea Omorika, P. ajauensis, P. hondoenen-
sis, a HBUiTO 4aib6 naic ca P. Glehnii n P. Engleri, Ma 4a C6 hb mojkb hh c

je4H0M HH4enTn«i>nK0BaTii. Ayin J6 naJBepoBaTnnJB 4a JB ona caMO J64aH Ba-

piijeTBT npBB Tpn BpcTB. y jicjingnnn ./incia oTciyna Ma^o 04 JincTa name
OMOpnKB.
Ilpt) ynopeijUBaity mHmapnu,6 obo 'I'OCU./iub 6uJbKe K04 Aue ca muma-

pnu,0M CMpqa, uccyMH>iiBO ce noKaaa.io 4a je ona 04 hbkb BpcxB, KOJa je naj

 KI'HTIIKA II BnB.lHOrPA«l'IIJA 341

6AuxiSiHamoj OMopiiUH, Ma 4a cy /^uMeD3uje ose uiiimapime Maite 04 ^HMeHsuja

uiHraapime y OMopuKe. —
LUto ce THie ceaieHa, npu yiiope^iiBaay ca pe-
ueHTHUM, HHJe ce MOiua yo^HTU HHKaKBa pas.iuKa hh y Be^H^imii he y
o6auky xe.ia hhtii y oco6eHOCTu Kpn.ia, a.iii, Kao ;i,a ce ^aje aanaaiiin, ji,a
Kpn^a Henixo xaitu 11 BnTKiijn.
je iie.iOKynaH o6^iiik
y noMeHyiiiM ciojeBiiMa Ha^eno je Apso ^eTimapa, u to napia^ cia-
6.1a, rpana, u Kopena, Koju je Hitj6o.i)e oiyBan. Cse obo noKasyje bciuko

cpo^cTBO ca HauiOM OMopiiKOM. Ca OBUM Marepuja^OM Ha^en je 11 noABH, sa

KOJH ce noya^aHO mohcc petu 4a je 0^ ncxe spcie 04 Koje je 11 inmhe.
Ilpena CBejiy OBOMe MO/Ke ce pefcii Mecxy OBe <i>ocHiHe 6H./LKe a c
nor.ie^OM na cpo^cxBO ca OMopiiKOM, 4a, ^ok je npoyqeHO jiiiralie noKasajo
4a je 04 HeKe 6n.i.Ke, Koja cna^a y onaj y;Kii Kpyr, qeximapa, y Kojn ce
yOpaja 11 OMopiiKa, ;^ox^e je «&ocn^Ha ranmapuii,a noKaaajia 4a je 6ecyMH>e
04 HeKe CMpqe, KOJa je Hajnpn6An/KHiija ^anamaoj OMopiinn. TaKO cy iicxo
4PB0, KopeH fl no^en, 3aje4H0 HO^eHH, 04 iicxe Bpcxe,
llpejia xoMe je OBa a>ocaj.Ha Ciubua nasBaxa Picea omorikoides^)
Hania OMopnKa, Kao mxo je nosnaxo, najasii ce caMO na Ba^Kany h
TO ea BHCimn 700 —
1600 m.. a c^iojeBU, y KOJHMa je Hatjena <i>ocn.iHa P. omo-
rikoides. MHoro cy HiiJKn. Taj ce 'i-aKX MOiKe npaB^axn xniwe, mxo je rpanima
pacxeaa, aKo ce ysiie no aHa.iorujii, cbc Huata mxo ce u^e ^ajbd Ka ccBepy.
Moace ce yaexii ^a je P. omorikoides OB.^e pacAa na OHOJ bhciihu, na Kojoj
cy noMOHyxH ciojeBu na^eHU. —
Kao 4a je y paimje 406a y Eeponu say
3iiMana mhoto Befeii apea.i HCKa spcxa CMpqe, KOJa ce 4e.iHJia y Biime <i>o-
pawa y.iii Bapiijexexa, 04 Kojnx je 4aHac ocxaia cano je4Ha, iiOKa.iHa, a to
je Haina OMopiiKa, 40K «i>ocnjiHa ciipqa K04 Aue, KOJoj je pe'i, npecxaB^a
4pyry, a.iii iiayMp^iy $opMy n.iu BapnjeTex ncxe Bpcxe, ii^ii 6ojbe, 4a npe-
cxaB^ia je4Hy KyiiiMaxo-iouiKy 04^uKy 4aHauiBe OMopiiKe.
/1,Ph:h ce 4a je 3a BpeMe O.iiironeHa aiHBejia y II. HpycKOJ P. Engleri,

Koja je HMa^ia xaonTvc OMopiiKe; TaKO iicto nojaBe Picea Omorika y EBponii
H Eboj cpo4ea P. Glechnii y II. Asiijn, no Wettstein-y, cy npecTaBHnun i;Bp-
KyMno.iapne 'p.iope, Te ce mucih 4a cy ce OBe 4oce.iuJie 40i;Hoje y Cpe4H)y
EBpony ca ceBepa n ceBepo-ucTOKa, 3a speMe II.iuoueHa, u 4a cy noTncnyTe
4a.i>e na jyr, sa BpeMe je4eHor 406a. —
Mel^y thm, 4a ah ce nojaBa P.
omorikoide MOHie CMaTpaTn Kao CTana n3Mm],aH.a n.in Kao hob 40ce.7beHHK
y TOKy KBaTepnepHor ^o6a, ocxaje nepenieno, Kao n to 4a .in cy c^iojcbh
K04 Aue nocTn.iifou,eHux n^in HHxepMaunja.iHHX speMena, Hauia naK omo- —
piiKa nani^aa je neKO^iDKO CBOjnx cxannraxa na nainnM n.iaHimaMa, a nnxaae
je, 4a Ail fee ce n <i>ocnAHa nahn !

PexKa nojaBa OMopnKe Kao 4a HaMamaBa 4a te ona 6nTn, MoaJ4a, join

KpaTKor BeKa y EBponii I

MapTa 1898 r.
Beorpa4 Cb MHxan.ioBMK

IJ Dr. C. A, Weber nanepaBa ja HSpa^iH MHoro onuiapHHJy h MOHorpa*Mjy CBHjy

HCToqHO-aascKHx csipqa, raxo ke (5hth .^paroneHOCT sa CTy;^HJy obhx 6M."saKa.
o42 4 E .1

BosniSChe Streiflichter, eine patiiotische Wamimg. Zurich

1898. Verlags-Magazin. Ma.ia 8, cxp. 1 — 30.
Pl3 iipu.iHqHora 6poja KauiKeeuiix cnnca o cpncKiiM iioKpajimaMa, Koje

je AycTpo-yrapcKa noce./ia ii 4p/Kn hx, npiiBpeMeao, y CBOJoj viipaBu, inro

Ha CTpanu iia^aae, BehHHOM no nopyi^oimii ii3 Beia, osa ce Ma^a KH>uatnu,a
H34Baja CBojoM caApHCUHOM II CBOJOM .ByoaB^y k iictuhh. II aKO laa^a, OHa
ca^pavu y ce6ii Muoro Biime ho ^a^eKo 4e6.Be Kaiire 04 ae. A iuto joj join
Befey BaatHOCT ^aje to je okojihoct, 4a H>y He niinie KaKaB Cp6uH, ho rjia-
BOM AycTpujanai; kojh KpnxnKyje ynpasy y Bochh n XepueroHUHii nao ay-
QTfucKU uarpuora.
nope4 KpaxKora Hpe4roBopa, ima OBe oflfiJbKO,: uoAuruHKa
KH.uvKnu,a,
yapaea, eKOuoMCKa yupaea, caodpaKajna cpeAcxea, apu3ueaH,e cTpaHau,a y uo-
ce4HyTe aoKpajune, 4aean>e komoKu u aciKJbyHHa pen.
,CKopo tie ce naBpinniu 4Be 4ei;eHHJe, Bejiii 6e3iiMeHii niicau, y cbom
npe4roBopy 04 Ka4 je Jeepona noBepu^a ynpasy Bocne n Xepn,eroBMHe
,

AycTpo-YrapcKOJ. Bpeine je ocBpnyTu ce na xy ynpaBy, cano mxo ce xo Mopa

yyHHHXU c^o6o4HUJe u caMOCxa./iHnje o^ ujia^eue Ka.xajeee laraMue. Tpeoa
petii iicximy, He3aMpaqeHy 40uianxaBaH)iiMa oocaHCKiix xBa.iuxe.Ba, ajiii, ucxo
xaKO, HH 4nKT0BaHy mphxBom..."

„Hu y je4Hoj semjbii na CBexy ue y4apa ce y SBanuimo n H0Jiy3BaHH-

qno xBa^uxeyLCKO 3boho, peu;HMO xo oxBopeno, 6ecxH4Hnje, Hero luxo ce xo
qiiHH 04 My4pe seMa^cKe ynpaBe oocaucKe u xepu,eroBaqKe. O4 Bpxa 40 4Ha
CBe ce mxexe Koje xpnn u,e.ia ynpaBa Kpiijy. Caiep je OBaj 6poiuypu OBy 3a-

Bf^cy 4a 4nrHe n HCXHHy na cpe4y nsuece.. "

II Hucau, TO, 40HCxa, y 3HaxH0J Mepu h 6ecnpncxpacH0 u ^hhu.

Ebo HCKOJinKO npnjiepa:

aoTHuweHu cpecKiiM BJiacxniaa, nucy, 4aK.ie, caMocTa^Hu
„.,..Cy40Bii cy
npcMa HOJiuxn^iKOJ Bnacxn Kao y Aycxpiijii; a KaKO xo uapoinxo y ohom cay-
lajy U3rjie4a, aKO cy^njn niije c.iyyaJHO «iBpuiliH KapaKxep Ka4 je pei,

npecxynuMa no^irrnqKe npflpo4e He xpeoa hh ucnHXHBaxH. Ho^uxnqKa je

,

Te/KH>a MyxaMe4aHCKH encMenaT cBaKHM 4onyuixeHUM n He4onyuixeuHM na-

qHHOM ucxHH,aTH u HOMaraxH... Ko 6ocaHCKe 04H0inaje 6ecnpHCxpacHnM, ne-
iiapxucKUM OKOM rwie4a, xaj lie 04Max nponaKH 4a je osa Ka^ajeBa napxucKa
no.iHXiiKa Beb 4aHac ja4H0 nace.ia, u 4a siopa 04BecxH HajnecpetiHnJHM no-
c.ie4uu,aMa. Ko mhcjih 4a cy MyxaMe4anu,n xhm 3a4o6iijeHU eapa ce... aauje,
c 4pyre cxpane, OBa napxHCKa no.aiixnKa 4oncxa cpetno ycne^a oxyj^nxu na-

P04HH cpncKii e^CMCHax, n3 Kora ce 04 qecxH u 4aHac, a y 6./ihckoj 6y4yii-

HocxH n u,eo ce^aqKH 11 xproBaqKH cxajie^K peKpyxyje. ^T,yOoKO, Bp.io 036u./buo
He3a40Bo^CTBO o6.aa4aAO je obhm cieMenxoM, nope4 cbhx naJBefeux n naj-
HenpaBe4Hnjnx npuxncaKa. Illxa ce cbc onaMO pa40 4a ce obo He3a40B0.i.-
cxBO yhyxKa, Moaie ce Bn4eTii U3 xora uixo ce .'By4H Ha saxBop 04 Bnme
ne4e^a ocy^yjy caMO 3a xo, uixo cy CKyn^a.in HOXHHce na M0.i5e, Kojajia
ce xpajKHJio yKn4aH.e hckux 4ecoxaKa 11 4pyrnx xerouuHX 4aii,HJa... Jlanac
 KH>lIIKEBtfOCT 343

je uoA aycTpo-yiapcKOM yapaeoH AeceraK,Kiio mio je TV CKOpo oeiKii aHTiice-

opraH ca cbhm npaBU.iao iicxaKao, mhoio re^/cu, neio mro je uoa Typ-
MiiTCKii
CKOM yapaeoM ukuau 6uo. Upe cy Maifce Ky^iiype, noBpiapcTBO n. np. 6u.ie
0^ ^eceiKa iiayaeie a n ,iii He roBopfiMO o aP'^^kohckom HanJiahiiBaBv
,

^ecexKa.
H KdKaB je pecy.iTaT obc ii oBaKe no.iiixriHKe ynpaBe?
„/l,'^ ce na je^noj cipaHii Huje Hiimxa 4o6nAO, 40K ce, Ha^pyroj, OTy-
^no OHaj AGO CTaHuBHiiinxBa ko]'u, hbk ce roBopii inxa ce xobe jeAumi una
dyAyfinocTn...^ ^OoHamaiBe BeLime oKpy/KHiix 11 cpecKiix cxapemuEia iipcMa
cxaHOBHiimxBy, Mopa y CBaKor MiicaoHor qoBCKa nsaaBaxii OABpaxEocx." II
iiucan HapoHirro iicxiiie ^a je OBaKO noiiamaH>e npesia cpncKOM xpiiuihau-
CKOM e.ieMeHTV.
y 4pyroM o^e^tKy, Koju roBopii eKonoMCKOJ yapaeu , nucai; Bejiu :
y
jiecTO 4a ce CTBopii ciooo^an ce.taqKii cxa^ea:, 5e3 Kora He Mo:Ke 611x11 na-
npexKa, ce.?baK je ocxaB^Len y noxquaeHOCTii, y Kojoj nnxii mohvC aaBO.iexii

aeM.LV HUXH ce uo'Me uHTepecoBaxii 3a noAiisaae iLeHe naoAHOCxii... Ko je

uKaA Bn,i,eo y npiipo^n, a He ua h3.io/k6u, Kvhy oocancKora ce.LaKa h no-
.LonpiiBpe^ii iiiia npaBii.ian nojaM, xomc he o^Max 611x11 jacHO 4a 6ocaHCKn
ce.Laiv we Mootce A])oicaTa aAeMenunqy pacy reiAefie u Apyte crone 3a npH-
Bpe^y... TaKO 3BaHe no.LoripuBpe,i,He cxaHiiue 11 3aB0A[i pa^e c rp^HUM 40-
•5UU.IIX0M, KOJu Ha je^ey cxannny npoceqno iohoch npeKO 20.000 JopuHaxa."
OBaj o^e.iaK njia joui ^ocxa AparoueHor aiaxepnja.ia 3a 6ocaucKy eKO-
HOMCKy ynpaBy, 3a Kojy je Bp.io KapaKxepncximno ynpaB.Baite myMama.

„Kao uiTO cy Her:a4a M.ieqaHii ynpaB.i)aAii inyiiaMa Kpina, xaKO ca^a

ynpaB.iia r. Ka.iaj myiiaMa CocancKUM, — *HpMa Mopnypro h
Be.iu nncai;...
IlapeHTe 4a.aa je y nanpeA jnuujyn *opuHaxa 3a nocjiOBe Koje tbk una 4a
4o6iije, a 4>HpMa inxaJH6ajc 200.000 «i)OpHHXu ucxo xaKO 3a 6y4ylie nocioBe
KOJe xpe6a 4a 4o6ujeI TaKO cy 6ocaHCKe cyiae aaAooKene, n raKO ce 0H4a
6e3 MyKe o6jafflH>aBa BninaK y 6ocaHCKnM <i>HHaHciijaMa, c Kojniia r. Ka.iaj

npe4 4e'ieramijaMa napa4iipa.''

Kajiaj ce napoiiixo XBa.iii ayroeuMa u oicejie3Huv,aM,a Be.in 4a.i.e niicau;.

A.iu cy CBU nyxoBH, n3y3HMajyhii onaj 04 KaMcae

Jajii,a 40 TpaBHUKa, 6e3
no4^iore, le ne Mory 4yaie xpajaxn huxu ce c jeBponcKHM nyxesHMa ynope-
^iiBaxu. „BocaHCKO-xepii,eroBaqKa 4pa:aBHa JKe.ie3HHi;a'*, OBa nrpaHKa 3a Be-
.lUKy 4euy, y3aHor je KO.ioceKa. HuKaKBa y3aHa /Ke.ie3Hiiu,a Bet soor no- ,

xpeoHor npexoBapHBaaa, KOJe snaxHO noBetaBa B03apuHy ne MOHce 4a ce ,

BC/Ke 3a CBexcKii cao6pafeaj, Hero nocxaje ynoxpe6.i)UBa je4H0 3a yHyxparaftii

caoopataj, hojii y bcihrom cao6pafcajy ne iirpa HHKaKBy y.iory. Ha n.ioBU46y
no CaBii yxpomeno je 800.000 "topiinxn, a 04 xora ce Hiinixa HHJe 4060.10.
Ilocjie OBora nucaii, npnqa Kano je y Bochu, r4e ce CBe na bciiiko pa4Li
11 3a napa4y y4eQiaBa, cTaHoenuiareo y mucu eeoua cupoMaiano . 11 KaKO y
CBaKOJi cpe3y cxoxnnaMa Majiiix ra34a (ce.i>aKa) je4Ba 4a ce nspamixii Mory
40 acexBe, 11 y npo.iehe neMajy HHceMeHa3a cejaae. II xo Hiicy MOMenxa.iHe,
344 A K ^

e^eMeHTcipHUM Henoro/i,aMa npHqiiftene ocKy^uue. YapoK je y bg-imkom cn-

poManiTBy cxauOBHiiuiTBa, Koje us toAuue y lOAuny cee eume pacxe.

Kpajy niican ^OAiipyje join neKe CTBapii. TaKO o iiiHOBEHinTBy na-
Ha
gO^H OBy iispeKy jeAHor cpecKOr cTapemiiHe: „6ocaHCKU ^iuhobbuk nnje Hiiuixa
4pyro 40 6e.iii po6.'' Huko ne cne HuniTa ^a syi^ne, a ko ce ycy^u iuto 4a
nporoBopii Tora xaKO ^paKOHCKii Kasne ^a My Biiine He iia^a na najiei 4a
HMa H CBOjc MHm./beH.e! IIIniijyHCTBO je y HaJBetoj iiepn pasBnjeno, 11 caMii
ce ^HHOBHun,!! luniijyuiipajy, u to hx luniijyHiipajy nan^ypn n saiiiiije!...

HapaBHO 4a Mil HHCMO MOMH y OBOM npHKasy iisHeTii CBe iuto je niicaii,

caM H3Heo, a ikshoo je ,;i,ocTa 11 .leno y OBOJ Kftii'*Kuu,u.

IIpeiiopynyjcMO iia:KH,ii name nHTejiiireHTHC ny6^UKe OBy KitiiiKimy, jep

OHa TO y iiynoj Mepu cbojom caApatHHOM 11 ^y6aB^y k iicthhh saciyHtyje.
c. M n.

KjfcMWeBHM pa/^OBM apxHM. H. flyMufro, KH>Hra 5 BeorpaA, ,

1898. r. crp. 2 —
370, 8, IIlTaMnapiija ^psKaBHa. I^ena 2 ^imapa.
y oBoj 5. KH)ii3ii KibUiKeBHiix pa/i,OBa r. ^yqiita ima ^ocTa noc^OBa 11

ii,pKBeHO-6orocJiOBCKe npiipo^e, a h TaKBux Koju, CTporo roBopetu, 11 ne 40-

.lase y KaiiateBHe noc^OBe, Kao uito cy h. np. .uMiipoBiisauHJe npn npe-
Tpecy saKOHa upKBenoM B^acTHMa y H. CKyniuTimii" u ueKe npnro^He
6ece4e, KOJe je^Ba 4a je 611^0 spe^HO npeuiTaMiiaBaTu 11 cnajaTii c pa^o-
BHMa KOJH imajy TpaJHiije Bpe^HOCTn.
Ha npBOM je MecTy, y oBoj kbiisu^ pa^, kojh je h 3ace6HO xy CKopo
Hs^aH: ^XpumhaHCKH BpaK." Hocie Tora ^oiaae: npHMe46e na npe^-iore 3a-
KOHCKe ype^eay BorocjiOBiije 11 itpKBenux B.iacTii y Cp6iijn, gaxHM noMe-
HVTe ^HMripoBiisau.iije*' na OH^a je^anBaiKan npu.ior: ynopetjcite hobot saKona
i;pKBeniiM BjacTiiMa c ohb-m 04 1862. roAime rioMaBiiTO c KaaoHCKO-up-
KBCHora r.ie^iimTa. O4 ocTa.iiix nociiOBa y OBOj KH)n3u Bamnnjii cy: u,pKBii

y KpiiBoj Peii,ii H KoiKeTuny, HeMaH>HHOj HajcTapiijoj ij,pkbh, KOJe cy ro-

4HHe cna^zbene mouitii Cb. CaBe h pa3AnKe ^oMafeiix xpoHuqapa roAiiHii

Tora cnayi>nBaH>a.
Mil teMO ce OB^e HapoiuTO 3a4pHiaTii hu ohom rope iiOMeHyxoM iipir
.aory ynopei^eay saKona upKBeanM BiacTiiivta 04 1890. ro4niie c Tora,
IUTO OH noMa;Ke 4a ce ocBeT.111 je4aH .iiict iicfopnje Hamux 4aHa, 11 iuto
MOiKe vieno nocAy^KUTii 4a ce oKapaKTepiinie 4pyrH je4aH aKa4eMiifiap ,
ko-
.aera r. /l,yqHlieB, r. llaHTe^aiija CaaBKOB CpetiKOBnti, KaKO caM oh ce5e Ha3UBa.
Osaj nocao r. ^yqiikcB jaBiio ce najnpe y CpacKoj HesaeucnocTu ro-
4HHe 1890., na je 04aT.ae n 04mTaMnaH y saceoHy Kitn^timy. Tyje r. /I,y4nti,
Kao noTiiVHO KOMnexenTaH cy4iija, jacHO ii3Heo 11 upiiMepiiMa yTBp4H0 ko-
.4HK0 je y MHoroM ua nan u KauoHuuHuja, hobii 3aK0ii
iior.ae4y 6oJbu, up-
kbchum R.aacTUMa y Cp6iijn, nero oaaj cTapn 04 1862. ro4HHe.
 :;H)1i;ki;«uoct o4:b

C'Bojy oii.eHy r. ^],yMnh o hobom oaKoiiy o upKReuiiM BiiacxuMa, Kojii je

oe^amita pa^iiKa.ina BJiaAa ca CKynuiTimoM ^oae-'ia, OBaKO pecyMvje:
„3aBpinYJyhu nperjiej ii oiyeuy HOBor saKona o upkbghhm B^acniMa
CMUJOM TBpAiiTii: 4a je, noKpaj aoBiijex KauoHUHHujex AoduTana .iinHO 3a ,

oiaqacTBCHe Apxiijepe 11 CBeiuTeucTBO 11 uoBpaxaK KaHOiiii^Hiijex ripaua Ap-

xiijepejcKOM Ca6opy. ciicTeMaTiiHRHJii, KaHOHiiienjn, noxnyHiiju, o^pei^emiJH
11 jacHiiju OA ,T,ocaAams,er upKBeHora saKOHa 11 csajex aaKoucKujex upojeKara

y Cp6iijii 04 KaKO oncTOJii Kao .ipaxaBa'*

Ila iinaK je 11 nope^ OBaKee cxpyme 11 KOMiiexcHXHe oueHe 11 nope^i, ,

xora uixo cy ,Ha hobii saKOH npncxajiii 11 ^a.An CBOJ G.iaroc/iOB Apxiijeniic-
Kon Beorpa^cKii 11 Mnxpono.iiix Cpuiije MiixaiLio. 11 eimcKon hiiiukii Jepo-
HiiM, Kao KOMnexeuxHii iior.iaBapii cpncKe upKBe" oBaj saKOH orjamen 1894.

roAiine m
ne Ba.i>a, xe je Ao6ap ^co H>ei'OBiix o,^peAa6a saMeuiio cxapiiM 3a-
KoeoM OA 1S62. ro^iifle !

Ila iiiiaK je r. FlaHxa CpehKOBiih. npo<i«ecop B. UIko.io u aKaAeMu^ap,

OBaj HOBII 3aK0H or.iaciio npe.\ upahoM PyciiMa cbiim ayxopiixexoM CBora aKa-
4eMHHapcTBa. pyco-i-u^cxBa 11 cBOJe cxpyine oorocAOBCKe cnpeMe Kao Hena-
UOHIIiaH I

c- M. n.
 B E Jl E III J< E
;i,pymTBA
CpiiCKa KifaHVKeBHa 3a;i,pyra. — CpncKa
KibUJK. 3aAPyra AP^afee nery ro;i;Hmtt>y CKyn-
uiTHHy 3 Maja y 10 qacoBa npe noj^ne y ;i,Bop-
HHuu Fpal). KacHHe ca obhm jtueBKHM pe;^0M:
I. OTBapaite cKyniuTHHe; 2. HSBeiuTaj ynpa-
BHH pa;i,y, 3. npe,n.io3n ynpaBHHH o oji.m-
KOBaiby noaepeHHKa; 4. MsBeuixaj ojiarajnuKOB
HMOBHOM cxaifcy 5. MsBeuiTaj usaOpaHHx
; HOCXH, noxuoMaraxH nnpaaxHe npo,ii,yaiHe iuko-
iiper.iej,aqa BavUpyrHHHx panyHa 6. IlaGop
; ae, JI,p)iuTBO npe;i;cTaB.i.a rjiasHH o^oop y Ee-
jlBii qjiawa 3a nperjie;!, paiyHa 3a j^a^iy ro;(HHy;
7. Hsdop Tpojuue njiaHona ynpase i^no q.i. 14
npasHJia); 8. ITpe^jrosw (no iji- 21 npasHJia),
/l,pymTBo 3a uinpeite npocBCxe y cpn-
CKOM Hap(>;i,y. — ManHCTap iipocBeTe noTBp-
4,H0 je He;^aBHO UpaeiLia „Jlpymrea sa mupe-
Hie apoceere y cpncKOM uapo^y.^ Hsia Beh ne-
KojiHKO ro;i;HHa, KaKO ce y jaBHocTn no;i;ii3ao
r.iac, ce h y nac
ocnyje OBaKO ^ipyiiJTBO,
Jia,
KaKBa Beh nocTOje y ;^py^nM ae^ubsma, napo-
iHTO y AMepauH h y IlnrJiHUiKOJ. Ha-lX roj^Hui-
iteM 36opy IIpo*. JtpyuiTia jpacao je o tomc
npejtaBaite npo*.
jtp. Mmjibbojc JoBaHOBHfi, IIo-
c.ie Tora je ITposecopcKO ^.PYiutbo nosBajio
Be;iHKy UlKOJiy a yqaTCTjCKO y;;py5KeH>e, le
cy xaKO CKJionH.iH JipyiuxBO, KOMe je 3a,a,aTaK
aa upuBaxHOM HHHuajaTHBOM, a yjipyaieHUM pa-
;i,OM CBUX KopnopauHJa Hauie HHTejiHreHu;uje
pa;iu na lUHpeiby npocBeTe y cBe caojeBe na-
iiiera ;i;pymTBa. npasHJia „Ji;pyuiTBa 3a uinpeibe
upocBCTe y cpncKOM Hapo;i,y" HMajy 16 qjiaHosa,
a HajSHaTHHJH cy obh: Hj. 1. Ciuep je jipyui-
TBa: IJ ;^:l umpu nucMenocr y cpncKOM napo-
,iy ; 2) ;i;a noTnoiaaace uikoacko oGpaaoembe
cpncKe OMJia;tHHe; 3) jta ^aje einue o5pa3oeathe
OHHM <jJiyiijaou;HMa, kojh cy paimje ;i;oBpmiiJiH
CBOje o6pa30Ban>e. Obo je o6pa30Baibe oji; qecTU
oniiiTe a oji, 'iccth CTpyqHo. Mji. 2. JI,pyiiiTBO
iiocTH/Ke ^Boj CMep JaoHUM ape^iaeaibUMa,
Koja ce y;ieuiaBajy npena noro;;6aMa Hapoa;-
Hora jKHBOTa u ivrecHHM npwjiuKaMa. Mji. 3.
IIp(.;iaBaqH cy: npo*ecopH, yiHTe.i.ii .leKapH,,
iiH3cnibepn H ;tpyra CTpyqua jHn,a. Ilpejia-
BaqH ;;pace fiecnjiaTHo npe;;aBaHja a c.iyma-
ouH n.iaKajy cyiiy Kojy o,^pet)yje (KaKo kslji.)
caM oji,Oop. HeKaiipeAaBaiba CJiymajy Cecnaax-
HO. 5. lIpejaBaiba xpajy o^ Mcceu,a okxo-
^Iji.
S])a Mapxa. Ccm xora y IIpaeu.iuMa HMa,
;i,o
j;a ce naSaB.bajy HacxasHa cpeji;cxBa a KibHre,
ma. ce ocHHBajy crajme K>buoKHmi,e, a yMaH^HM Me-
cxMMa npcHOCHe KFbH.KHHue. JtpyiiixBo npupe-
ijyje H 3aje;iHHqKe eKCKypcaje, jaBHe safiaBe m
HapojlHt' Hrpe- Jl,a.be te jpymxBo , no Moryh-
orpa;];y oj, 9 jiHua.- o npo*ecopa Be.i. UlKOJie,
Koje dapa aKaj,eMiicKa ynpasa , 8 npo*ecopa
cpe;i,ibHx lUKOJia, Koje Gupa ynpaBa lIpo*ecop.
JlpynixBa u 3 yqHxe.i>a ochobhiix uiKo.ia, Koje
Gnpa r.iaBHU o;i;6op yqaxejbCKOr Y^pyaceaa.
3a qjiancxBO y obo jipyiiixBo n.iaLa ce Haj-
iraae 0,50 ;;aH.
KILH/KEBHOCT
r.iac CpiicKe KpajbeBCKC AKa;i,e>inje. —
Hanuia je 53 F.iac Cpacne Kpa.heecKe Aku-
)
AtMuje^ y KOMe cy qjiaHun: 1. Mamja ~I,ueKo-
HuK (cBpuiexaK) o;i; ;i-pa Ti. C. TaopljeBHta; 2.
Taj HO aucatbe y caoMeHuri,UMa c^jncKUM oj^
Jl,p,ir. Kocmha-, 3. pe y pemt y cpacKo.nje-
3UKy oj II. IT. 'BopljCBHlia. II,eHa je obomb
rRiaey* 1-5 ;i;hh. Beorpa;i;, 1898 r.
i
CnosieHHK. —
Hsumao je XXI CaoMenuK
CpncKC Kpa-TjCBCKC AKa;T,eMnje, Apyii paspe^i,.
Beorpa;;. ^pacaBHa uixaMnapnja Kpa.ieBHHe
CpGiije 1898- I^ena 2-50 uiaa. Y obom cy Cao-
MemiKy: 1. OGpcA ucaoae^aHia eepe n apoK.iu-
watba JepeTHua, caoniiixuo H. PyjKuqHli- Py-
KonHC u3 XIV B. Ha sSupKe Jyroci. AKaj!i,e-
MHJe. MafleAOHCKU 36opMUK apouuiot eena^
2.
3a uixaMny upHpe,T,H0 JoBan X. BacH-ibCBati. 3.
TnnuK Xu.iaH^apcKu. iipCDHCao enaCKOii Ji.'A-
Muxpaje. 4. Ce^aM cpacjcux micaMu fiiipn.imiiOM
aucanux U3 MaeraHKoi apxuea, Hcnacao Job.
H. Tojiati. o- Soeu noAav,u o 6ut2i,u koa C'licKa
22 jyua 159^ toAtme, aciiacao a npaKynao Job.
H. Toiaah. 6- IIpti.io3U 3a aoKper xpmuKana
Hci Ea.iKaHCKOM UoAyocTpey aponie Typana
 H E .1 E m K E i47

KpaJeM XVI iipaoutuo Job. H- ToMuh

eena, no^Heo rocnojwHy MiiHacxpy «I>aHaHCuja. —
7. Ilpiuioau aa ucTopvjyU^pue Fope u Eokb no;!, OBHM HaximcoM o,T,uiTaMiiajia je liopecKa
KoTopcKe uoieTKOM XIX crojiefia, uj uerpo- YnpaBa MiiHacxapcxBa ^anaHCuja xaCejiapna
tpa^cKoi j\pMcaeHoi apxuea, npenacao MapKO nper.ie yKyune nan-naxe nope3a y 1897. ro-
1

^paroBuh. 8. ^pamiycKe cjiyMc6eHe Ge.teuiKe o ;i,HHa. II aKO cy ua<i>pe, cawe uo ce6a ;i,obo- ,

.iaaa^H0-6aAKaHCKUM MM.ba.na us 18U0 — 1813, .BaH apryMCHax, aiiaK oBaj nper-ie.i Han.iaxe
upiiJioHcao CxojaH HosaKOBuk- !>. A^jpece ua- nopesa na Ma.io BaqnajeM 'laxaouy He 6a I'O-
po^HUX cKyaiuTUHa 04 1817 u 1827 uneay Mu- Ka3ao OHO, mxo ce xtcjio noKaaaxu ;i,a uaje ,

Aomy H 10. ^ea cpacna apaena caoMeHUKa ho- upeA caMHM npeoe^OM H3Beuixaja o6jamH,eibe,
eujeia ^o6a, npiiJiOHCiio 11 o6jacHHo CTOjaH KojwM cy npoxyjiaqena pesy.ixaxu Han.iaxe^
HoBaKOBflK. y nperjie^y je yiiopel^CHa aan-iax nopesa y i

1897. ro.iaHB caMO ca nan-iaxoM y 1896. roA ,

KifoH/KeBHii pa,T,OBii. lIo;t —
HaTnacoii a H3 xora ynopeljCiba, KOJe naje Ha ca cbhm
^KxiUMceimu paAoeu apxuMUHApuTa H. Jlyuufiu" 3ApaB0J ocHOBH, itiiaK BUABMO A<i jc 1897. r. ,

npeMauiiLia 189H. ca l,c}l 1.460 Annapa BHUie

M3Hiuja je II nexa Kitura. y OBoj cy kii>u3h
OBU paAOBH: XpHuitaHCKH 6paK. HsBopu. — — Han.iaheHor noptisa (Oes anxepeca Ka^He h ,

ofipxHor nope3a). Ooo je apsa lOAnna y Kojoj

npHsiejiue Ha iipojcKX saKona ypeV)eiby HiiMce
H BHUie OorocjioBHJe y Kpa^t- CpOaJH. Msi- — re aopea Ha Ay>y wije yeeKao it y Kojoj cy ea-

upkbch. pouiu HnK ceoj Ayi. O OBOMe ii3Be-

r.Mcubiiae
npoBuauUHJe iipu upexpecy aaitOHa
BJiaciuiia y Hapo;;H"j CKyiiiuxuHU. Yno- — mxajy y Jle.iy aa AP.vroM Mecxy peKa,
iiu faesio

peljeibe hobof saKOua upkbchiim B.iacxiiMa AOUHHJe, Kojy peq Bame.

ca 3aK0H0M 0,11; 1862 roj —
Il3Beuixaj TaaBHoM
IIpocBexHOM CaBCxy yv6eHHKy „XpHuih. O pa;i,y. —
riexap C. flpoxaK , npo-tecop
CBexHifce". — upKBii y KpuBoj PenH u Ko- GoroCviOBBJe, uixaMnaojey ^aceOnoj KibH/Kaua
acexHHy. —
O upicBii (ca^^a yasiMJa) y rpouy Cb. CBOJe Hpej.aBaH,e pa^y, Koje je APSK'^o y Oo-
JluMHxpHJa y CoJiynv- —
LIpnKas „lIcxopnje rocjiOBaJK 29 jawyapa obc ro^iiHe.
Kap.i. B.iajimaHcrBa." —
Peueasuja „cpricKoj
apxiijeiiucKonnju u uehcKOj naxpHJapiuHJii." -- 3'^qiiTe.T>CKa raKo.ia. - Ilexap Jl,ecn xo-
risBeuixaj MHHiicxapcTcy npocsexe m-iiuxiiMa Buti, ynpaBaxe.'b yqaxe.T.CKe iiiKOJie y Ajihk-
y 6eorpaa- Ooroe.ioBHJii 3a ro,T;. 189. —92 - IIpH- CHHuy, oAiuxaMnao je h3 „CpncKe 3acxaBe"
Ka3 „IIleMaxa3Ma npaBOCJi. enapx. 6oKO-Koxop- y 3acef»Hy Kibnacaiiy q.iaHKe noA HaxnucoM:
CKC. — HejiaibUHa Hajcxapuja upKBa. Koje — „yuuTe.hCKa uiKO.ia . Heuo.uiKO uaaoMeua o
cy ro;iHHe ciia.T,eHe mouixii Cb. Case. Pa3- — ^ibCHOM Beorpaj. IIIxaMuapaja „koa
ypeffewy-
.lUKe jioMahiix xpoHQtiapa o ro;tuHu cna^iH- npocBexe" .898 cxp. 49 na 8-Ha."
Baiba Moiuxiijy Cb CaBc. —
IXpuKas ciyacSe
Cb. llexpy ll,exHibCKOM. —
Ilexpos siaHacxiip y
Il3 napo^a u o Hapo;i,y. — H3Hui.ia je h
TpeunH>cKOM TopiteM no,T.y. Btce,'i;a y— Hi Kibura Hi napto^a u o uapajy, CMii.be u
HHuiKoj caoopHOJ upKBii Ha ;i,aH oxBapaHia 6ocu.be, yGpao ra as cpncKor Hapo^Hor Bpxa
Hapo;i;He CKyuiiixiiHe 1878 r. - Bece^ia y Oeo- lyKa Tpljnli — Bje.ioKocnIi. LI,eHaje o'" hob-
rpa^cKoj caHopHOJ upKBii na 3a;i;ymHimu H. C. qaKa. Hobu Ca,\. niT-^Mnapaja T.opi)a Hbko-
AKcaKOBa 1886, ro;i,. — IIosApaBHa pei npa BiiKa. 1898.
iiOBpaxKy Muxpono.iHxa Miixaiua y Cp<injy
1S8'> r. —Bei.ej;a na CBeqaniM CKyny Cpn-
HapoA,HO BacnHxaibe 113 ropiteKpajiiHe.
cKe Kpa.T>eBCKe AKajieJiaje 1893 ro,^HHe. — — Ilox OBUM HaxnacoM uixasinaHe cy Pa3Au-
KH>Hra je mxajinaua y ;i,pacaBHoj mxajinapaju v«re cpncKe napoAHe aJec.Me a3 3fiapKe B. M.
Kpa.T.eBiiHe Cpoiije, a nena joj je 2 Aiinapa. KopjiyHiUia (nceBAOHHM), no3Haxor cKyn.taqa
cpacKBx HapoAHUx necasia. KH>iira je OAUixaM-
II3 CpnCSe KlbHiKCBHOCTH. 1103; OBHM — nana h3 „HoBor Bacnaxaqa". Il3Biu.ia je y Cp.
je naxniicoM nanucao Ma.iaH CaBafe neKO- Kap.iOBUBMa, a uiTaMnanay cpncKoj Manacxap-
jiaKO cjiuKa H pacnpaBa as noBaje cpncKe CKOj inxaMnapaJB Ileoie cy noje.-beHe y qe-
KHjUHCeBHOCXH. Y KU>H3H rOBlipH OBllM Ha- xapu AeJia; npHueBaJiaUe, pas.iBqaxe nocKoqaue,
uiaM KftHHteBHiiuBMa CxeBany CxeitaHOButiy,
: pa3.iBqaxe rep30BCKe a ,neB0jaqKe necMC h Oy-
JoBaHy Cx. ][orroBiifcy ,
JaKOBy I'IrH>axoBHt>y, rapaae.
MH.iHiiu Cxoja,T;uHOBak —
CpHKuaa, Majany
JoBaHOBatiy, MH.iopa;;y II. UlamaHUHy, Maxa y^6eBaK H3 ruMHacTHKe. Pl3Biu.ia je —
IIonoButiy, Kocxii TpatKOBaliy, Mhuih ^iina- a3 uixaMce KEbara no^ uaxnacoM: „ Yi/GeHUK u.i
xpiijcBiiIiy, JIa3a K. JIa3apeBBliy ii BojacJiasy iiuMHacTime. IIpBB jifio. C.ioSoAHa BeacoaH.a 3a
.].ILiajliy. Kiburaje uixaMnana y HoBOM Cajy noqexHHKe y rajiHacTHUH." Hanacao Axanacaje
y mxaMiiapaJH cpncKe KHiaacap, Bpate M. IIo- M. IIonoBaL Beorpaj. UlTasinapHJa llexp.i K.
noBaKa, Ha 8-hu, cxp. 22 Kn.ura Moace no-
'..
TaHacKOBHha, 1898, cxp. 119. II,eHa 2 ^HHapa.
cjyjKwxH Kao npa.ior no3HaBaH,y HOse cpncKe y KibB3H cy a cjiHKe Kpa.i.a A.TeKcaHApa a
.•

KH,Ha;eBHOcxii. MHxpono.TiBTa Maxaajia. 3a xbm ajia npejtro-

Bop oA nucua, pe*epax /Ip. Boj. 7K. 'Iiopt,eBaha
Haiiaaxa nopeaa y 1897 ro;i,HHH. ~ Hsboa o Ktt.H3H, H3Beuixaj r.iaBHor upocBexaor ca-
H3 ii3Beuixaja oji25 Jiapxa 1898 roji,. IIpBp. Bcxa KibH3H a OA-iyKa MUHiicxpa apocBexe.
8770, KOJH je npeAceAHttK HopecKe ynpase ;i,e.TO je nocBeheao „-pacKOM noAM-iaxity, a y
348
npBOM pejiy HJiaHOBWMa BHTemicor apyiuTBa
„JtyuiaH CajiHH." Ha HaTnncHOM .iHcry cy U3-
peKe: ,Jep hhko ne OMpSHy Kaji na CBOJe tcjio,
Hero ra xpanH h I'peje" (an. ITaBJie) a „Mens
sana in corpore sano" („3;ipaBa nyuia y 3;tpa-
poM xejiy").
IlyTOiiucHe upre h3 Pyciije. Jtp. Toop-
1)6 Jtepa ojiiuxaMnao je U3 ,HoBora Bpeweiia*
cBoje nyiHe upie H3 Pyciij', rjifi jo 6no iipH-
^HKOM jie^unHHCKor KOHrpeca y Mockbh 1897
ro;^- KifcHra je luxajinaHa y SejiyHy y uixam-
napHJu CuMe llajaKa, a cxaje 20 HOBqafea.
HpaaHOBepcTBo. —
HsHiujia je h3 uixaMne
paHHJe oOjaB.teHa KitHra: UpaaHoeepcTeo^ H>e-
lOBe nocjicuHue h yxauaj na Hapo;i,HH jkhbox,
o,n M- J. IlyxHUKOBHiia yquxcha. I^CHa je
KILHSH 0,80 ;iuH.
3a6aBHUK. — Hamujia je
cBecKa
SaoaenuKa CpriCKe KituaceBHe 3a;tpyre c obom
ca^pKHHOM: 06.10M08, poMan y uexiipH ,T,e:ia,
Hanacao HBau A. FoHiJipoB, iipeBoo c pycKor
MujiOBaH la. rjiHiuHh (HacxaBaK),- Eoioijo^n-
HHHa iiipuea y Ilapuay, Hanacao BHKXop Hro,
npcBCO c *paHii,ycKora Jtyuian .1. 'BoKnh (Ha-
cxaBaK); J oAaHTUHu cearoeu^
nucao XepMaH CyxppMaH, npeBeo
XenpHK JiMJiep (CBpmexaK).
CnesKHo upaMeH.e.
„CHejKHO iipajieHje. KoHxype 3a cjiMKe" uixaM-
nao je Au^j^a FaeiniAoeufi KH>HHCHuy o;i 101
cx,)aHe MaJie 8-He (luxaMti. Cb- HuKOJiHtia, y
Beorpa^y, 1898 ), y Kojoj cy nauiJie Mecxa, obc
namqeBe CKaue: Cyse, CBpuiexaK B;i,aJie, Ce-
ocKa Bpyx, Bao caM yaipo JIoropcKa Baxpa, ,
Typacxa a ;i,ecex CJiaKu no^ 3aje;i;HHqKaM aax-
nHCOM: H3 aji6yMa- KH.H3a je ueaa 1 ;i,aHap-
JI,Ba CTapu,a. —
Il3uujJia je a3
KibHJKaua, y Kojoj je npanoBexKa "JI.
cxoja Jlea c'rapv,a, y npeBo;iy Job. II. JoBa-
HOBaha yqaxcta. KifcHKBua ajia 2 a no uixaMn.
Ta5. na 8** a cxaje 30 n. IIpeBo;i;HJian Beaa, no-
ji,.
mxo Kibare aacMO ^toOajm, ;i,a Le OBa npanoBCx-
Ka„uocjT3 JKaxM Kao BeoMa Ba-Tjana noyKa 3a naui
npocxHJa CBCx, Kao ojtJiaqHa jiCKxapa sa aauiy
OMJiaxaay, a y3 xo jom a Kao Haj6o.iba yr.ie;i;:
y KaKBOM ofiAHKy xpeCa nacaxa aa napoj."
Ca Jajinje. —
Xajaii ^aBaq) mxaMnao je
y 3;iceftHoj Kfba;Kaa,a cBoje npauoBexKe noA
HaxnacoM: Ca Ja/tuje. Y oboj cy KHja3a npa-
noBexKc: Hai/Mu, Jlyna u Ueji^a^ oji, Kojax cy
HeKe a panaje Qajie aixawnaHe. y Kitasa ama
H HJiycxpaii,HJa o,'; C. Jejiata, ana cxp. 93, a
ueaa 1 ji,aHap.
JIy;i,HJio H 3aoHiiH. Jt-p —
Bojacjias M.
CyGoxaK MJial^a asjtao je KitajKauy: „JIyM(jio u
SAouuH. JejiaH aHxepecan cjiyqaj cy;i;cKe
HCBXonaxoJiorgje (jiBa noKyuiaja yGacxsa)- Ca-
©auixeno y CpiiCKOM JIcKapcKOM JtpyniXBy-"
KibaKana je o;tinxaMnaHa as ^llojauajcKor
4 E Jl
FjiacHMKa". Beorpa;;. JtpaiaBHa UIxasinapHJa
Kpa-teBane Cp5aje 1898. cxp. 27, na 8-hh,
Phjch na napacTocy. — HsauiJia je kj^h-
Hcaij;a ca aaxnacoM„Bjia»ceHoynoKojeHOM ap-
:
xaenacKony 6norpa;;cKOM a MurpoaoAUTy Cp-
6nje Muxaujiy y caoMen Puje>i na uapacTocy j
— caSopaoj upKBa HOBOca;i;cKoj 15 *e6pyapa 1898"
FoBOjiBo apoxonpesBHxep JoBan ByqKoBah. Y
HoBOM Cajiy. Illxawnapaja T)opija MBKOBHta,
cxp. 13 na S-hb. Ll,eHa je 8 noBqaha bjib 15
napa jtaa. Il,eo npaxo^ obb KH.aHCBue h^o na
cnoMenaK MHxpouoJiaxv Maxaajiy, a uixaMnani
je xpouiKOM A. llajeBuha. y Kftasa je a cJiHKa
MBxponoJiBxa MaxaaJia.
TpoH.ii H KpecH;;a. —
JKapKo J. Hjiajk
npcBco je c pycKora Tpouaa. u Epecii^y, ;^paMy
y Hex qaaoBa o;i, B. UleKcnapa. Beoi^pa;;- „CMa-
.ibCBo." mxaMnapaja To;i,opoBatia 1898. Itena
11.
Ap>j>a 1 ;iaH. H
aKo je obo npcBO^i,
c npcBOjia,
anaK Hefee Muoro aaryoaxa oji CBoje opara-
aajiHocxB, Ka^ia ce saa .na Pyca y oaiuxe xa-
qao H Jieno npcBOjie aa cboj jcsbk, caMO aKo
je ji,o6a,p npeBo;i; c pycicora aa cpncKa jesaR.
H3;i,aJHU,a. — Il3 „Cp6oopaHa" je OAuixaM-
iipmioBexKa, aa- naaa aciopacKa apaqa as MCBBOxa SapaibCKax
c HCMaqKora CpSa no.a, naxaHCOM II-JAajmi,a, Kojy je aaua-
cao Cx. Maxa.iiijati. Jl,oral)aja y upaqa 36aBajy
ce y Iri BCKy. KH,ara je uixaMnana y SarpeGy
- IIoa HaxnacoM y cpncKoj luxaMnapaJB.
BHHorpa^i,ap.— BpaaKO
Jtp.
a ype;i;HaK nCpncxBa" y Bpmay, aanacao je
IlJiah. a^BOKax
i
Kftary Bimoipa^ap. Y KH.a3a aiaa 122 CJiHKe
a npxena. lUxaMnaaa je y Hobom Ca.ny 1898
r., a cxaje 2 <i>opaHxe.
JIpunoBeTKe XpHCTH(})opa UlMHTa. —
mxaMne
KHjHatapaaua Bpahe M. ITonoBaKa y Hobom
Cajty H3jtajia je y saceSaaM KifcaacHi;aMa ae-
H. Toji-
KOJiBKO npanoBC^naKa Xpacxa*opa HlMaxa „3a
spejiajy 0M.iia.a,aHy pa.ii,a noyKc: KaKO ce nocxaje
KapaKxep y HcaBoxy " Ebo xbx KH>aHCBita:
„ycKpaiH,e jaje" Cueaa 8 noBqaKa), „noacap"
meaa 5 hobu.), j-Foayaqe" (ueaa 5 hob.), „JI,^-
Bcaa Kpcr" (uena 5 aoBq.), „Haj(5o.ibe Hacjie.)t-
cxBO" (uena 5 aoBq j.
ycKpniaa jaja. — Ilsauijiu je KitaHcaua
aaxnacoM YcKpuuba jaja, apauoBexKa 3a
ao.ji;
aeny, aanacao Xpacxaj'op IIlMax. H3.a;a.Tia khiB-
KapHBua JoBaaa Pa,a,aKa y BejHKOj Kbkbh^iib.
Bteaa je J 5 noBqaha.
MiiJiHonap y6Hii,a. - Kitaacapa Mux. Ko
cxaka oGjaB.iyje, ;i,a he y HosapeBuy noqexa
asjiasaxa y npeBo^y ^qyBcaa earjiecKB poMaa"
ihiAuonap y6ui(,a, a ,na ke BMaxa 20— 25 CBe-
3aKa, a cBaKa he ce npo;i,aBaTa no 50 n. ,hhh.
m CaM aaxnac Ka>are Ka:}yje kojihko je xo cea-
3au,B0HB, a y acxo BpcMC poMaa 6e3 Bpeaao-
cxa. Ajib ce caMO qyjtaMO, ,noKJie he ce a xa-
KBe cxBapa y aac qaxaxa.
 ]', E .1 E m K E 349

JI,oKa3Ha ci)e;i,CTBa y HameM cxapoM teratiua. CapajcBo. SeMa^tcKa uixaMnapHJa

KaaHCHOM saKOHapcTBy. — Y „BpaHnqy."
opraHy y^ipyaceita jasHax iipaBOsacTyiiHiiKa y
CpOajH, saBpiuena je pacnpasa noj, ropibiiM
HaTDHCOM 113 nepa A.ieKce C. JoBanoBiitia, Ka-
cau,HOHor cyAuje. Oaa je pacnpaaa j,parou,eHM
npHJior ii3yiaBaH>y aauier crapor aaKoHO-
j^aBCToa.
0;i,roBop. — y „OjiieKy" je aajaaiio „0a-
weop I. Caeu MaKcufiy, npo*. spaitcKe riiM-
Hasiije H 3Hajmy MeTO^aKt; hchbux jesuKa" oj,
Pyj. BaKJioBHKa, npo*. iioacapeBaqKe riiMHa-
3HJe. Ofia ce iipennpKa npenejia h3 „HacTaB-
HBKa" y „0,ijeK," a iioreKja je ycne^ MaK-
CHteee kphtukc Ha IIpe^iitieBy „HeMaqKy
rpaMaxHKy-*
3amTO cy ce Xepn,eroBn,ii ;i,iiraii Ha <>-
pywije 1875 ro^i,. — y Cp6ouj)aHy je npesejeH
H3 pycKora .lucTa „PyccKiu Tpyji," M3BeuJTaj
AiaHacHJa Bacii-teBHk:! BacH.T.eBa, Koja je oh
TIOJHeO CJIOBCHCKOM AO^pOTBOpHOM jipyiiiTBy y
IleTporpajiy uo^ HaTinicoM: „3amTo cy ce Xep-
7i,eioeii,v 4in.iu nu opyMije 1S75 to^ime.^
npiiHnn,e SKiiBOTa Kiiesii 3l0.ioma.
113
y „CpncKOM BjecHUKy" ]l. J. II. uixaMnao je
xpH iipuqime n:i HCUBOxa Knesa Mujioma, Koje
ce 30By: IIoMu.iOBaH>e, ByKOBo OjeKCXBO a O^-
roBop KOUHJainy-.
Hrratske uarodiie pjcsuie. — lUxajiuaHa
je II xpimaecxa Kanra KibaaceBHOia japa ,Ma-
XHue XpBaxcKe" 3a ro^. 1897, a xo je Apyra
KHiura „MaxniHHa" ir^atba „Hrvatskih narod-
nih pjesama"' Obo je n ;i;])yra KH>Hra npBor
Aeaa jyuavKux necoMa y H.OJ je no-
rjaBHxo uHKJiyc uecajia o Kpa.teBuLy TflapKy,
Koju je ype^HO upo*. ap- ("xenan Bocanau.
Jom ke Hsaha xpet.a u lexspxa Kitiira j>Ha-
^ iKux necaMa, y KOJUMa iie Suxu „xaJAyiKe
necMe*. Kao ^MaiHquH" KH,HaceBHii ^ap 3a r.
1898 uixaMuaLe ce h3 36opHHKa „MaxHqsiHHx"
AOUHuje H npBa Kftara „MyxaMeAOBCKHx ne-
caMa", Kojy ypeJjyje npo*. jp. JlyKa Mapjano-
BHh. PaHHJe CMO roBopnjiii o obom xpsaxcKOM
as^aBaay HapoAHHx necama a xom cmo
jHKOJi u3Hejiii II Miim.'beH.e JarnLeBO: ^aje no-
rpeuiHO uixo ce obo 30By caMO neoie .vpear-
cKc.Ca^ AOAajeJio, jia je He caiio norpeiuno
Hero u ancypAHO, mxo ce OBe necme 30By xp-
BaxcKUM, xe ce ii Epa.i>eBiih Mapico ciijiom Mopa
HasnBaxH XpsaxoM.
Po morn. — JI,p. A. TpecHt— naBUint
Hanacao je nyxonuc Po moru. Khbara je h3h-
in.ia y Capajesy 1897. h ajia 151 cxp. „Vienac"
ce Bp.io .leno H3pajKaBa o oboji nyxonacy, a
Hapoquxo xBaJH onnce npnpoAHHux jienoxa, a
ocoShxo ja^paHCKora Mopa. HeaocxauH cy ny-
xonncy cxu.icKa npexpnanocx u Hepea.iH0cx.
lb97. ItcHa 20 HOhqaha.
Uzgojue prilike u dreviioj Ateni. IIoa —
OBUM HaxnucoM oAuixaMnaHa je h3 „Skolskoga
Yjesnika" KiLUHCHua JByGoja^t-iycxyiua. Capa-
jeBO. 3eMa.-bCKa lUxaMnapaja 1897. Uena 60
HOBiuha.
Pod jarmom. — ^lyBCHw poMau CyrapcKora
KifaHiKeBHHKa IlBaHa Ba30Ba npeneo je ,T.-P *•
HaxaacoM: Pod jarmom, roman
(J. TyHApyM noji; „
iz bugarskog zivota u oci oslobodjenja ispod
turskog jarma godine 1878." Y kh,h3ii HMa ciHKa
n CHorpa*uja iiuniieBa. UIxaMnana je y Kpii-
aceBUUMa 1898. ttena 2 *op. u 15 HOBq. Ka.i.
BeK XpBaxu HMajy y npeBo^y BasoB.teB poMau
IIoA uwTo, He Ou Oh.io na oA>iex, Kaji 6u ce n
y Hac iipcBeo, jep Ke ii obo upiinoMoiiu ;ia ce
c ByrapiiMa uixo 6o.i.e nosHajio.
lIpiiHU,HiiH iiCTopHJe. —
Boaca Khc/KcbhIi,
iipo*ecop, HauHcao je Kitwry Kojy je uasBao
IIjniHUjuau ucTopiije. Job. MiiOAparoBnh, pe-
i-epeHax, u 3ap. P. n.HioBwh, ciaxacxaiap
MUHHCxapcxBa npocBCxe, HS^a-iH cy hoshb hh
— uptTii-iaTy 3a oBy Kibiiry. Ohk ue.ie, jtaje w-
cxopuja, onaKBa KaKBa je y nac, caMO cuucaK
HMi Ha JbyAH H Mccxa, H peracxap jora})aja
CBCxcK X 6e3 yHyxpaum^e BC^e, 6e3 yspoqHOcxii,
aa je OHa fiea Hayqne ochobhuc. CMaxpajyha
ucxopHJy Kao je,iHy Hepas^BOJey ueauny, lui-
cau ce oj.iyquo ja obo ^e-no Hainiuie „Hemxo
Ma.T0 n[)eBOAa Bckjiobhx h JtpenepoBHx ji;eaa c
euraecKora —bcjiii ce y no3HBy OABnuie —
cy Hej,0B0.-bHii 3a iimpeibe osaKo BaacHux, 03-
Ou.iHiix n HayqHHX uciopucKHX uorje^a." To
je Haraa-io nucua ^a nonyHH OBy npasHHHy.
Jejio je uojexeHO y xpa Kaare. Obo he 6hxh
caMO upBa Kftiira, y Kojoj ce ushoch npaBH.i-
Hocx a.ia pe,Ti y iicxopaJH. Bate BCJiHKa oko
25 luxaMHaHux xaCaica, a uena Ke Ohxh 3a
npexnaaxHHKe 2 jiiHapa, a y .lenoM iiOBesy 8
janapa. Obo je jeao, npena oueHa Jtp. JBy6e
He.mtia, Manacxap npocBcxe noMorao as HOBora
*OHM ^uMHTpuja C. HuKO.iHtia-Be.te. Kibara
te 6axH roxoBa ;i,o Kpaja jiaja Meceiia.
npH-
H.Ma Jin noMotH namHsi aanaTJiMJaMa? —
UoA OBHM HaxnacoM ycKopo lUTaiinaHa.
6aiie
Kftura Jauie ToMata, y KOJoj oh npexpeca ^a-
Hauiae cxaae sanax-iQCXBa a roBopa o CBHMa.
r.iaBHHJHM spcxaMa sanax-iHCKiix yApyaeaa.
Kftara Ke flsnexn oko 4 xaoaKa Ha 8-hb, a
cxaKe 20 HOBqaKa n.iH 50 n. ;i,hh.
HpHMopcKa ooauija. — Chmo MaxaBy-T>-
HS^aKe KttHry, KOJojjeAao usiSaB: IIpuMopcKa
o6amja. Y kh>h3h Ke 6aiH ^ecex c.iHKa U3
npaMopcKor acHBoxa, oa kojhx cy hckc jio ca^a
inxaiiuaHe y JLexoaucy, Hcnpu, BpanKoey
Jxo.iy u OB^e y r^e.iy.

Nasa ouiladinska literatura. - Je-iaua Be- Cpoy.-ba. —

CaBO .1. HexKOBaK, ceKpexap
aoBiih-BepHaa3UKOBCKa o^uixaiinaja je ii3,Skol- ynpaBC Bapouiii HUKuiaKKe, jaBa>a, ja wy je
skoga Vjesnika" q.iaiiaK ,Nasa omladinska li- AOiu.xa ,T,o pysy je,i;Ha cxapa
Cp6y.ha, y Kojoj.
350 4 E A

je onHcaH okubot eeMi-Koi A.teKcan^pa Ma£e CiipoTO ;i,eTe —

TaKO ce sobc xpare^HJa
40HCK0), KOJH je OH iipeBeo Ha cpnCKH a jtao qyBeHor xypcKor nHou,a HasiaKa Kenajia, Kojy
y uiTajiny. lIpeBOAHJian bcjiu, ji,a ce y obom je npcBeo Ha cpncKH X. MyxnGafe. Osy fee
pyKoiiHcy HHJiase MHore cTBapa h3 HCHBOia xparejUHjy npe,T;tTaB.5baxn qjianoBH neeaqKor
AjieKcaHjlpoBa, „Koje joiu acTopuja CBCTCKa Hnje JlpyuixBa „rycjie" y Mocxapy npHjiHKOM CBoje
fiejieatHJia.''TaKO hcto una CTBapa jom oj aaf^Hne 29 aupajia.
Astasia na ;i;o speMCHa AjieKcaHji;poBa. Kftara
fee H3HeTH jxo ocaM uiTaMiiaHHx TaSaKa na Humor u skoli. — Cxjenau Ulapcia, yia-
Aoopoj xapTuJH H untie roxoBa ;i,o IT* TpoBa Te.T, K ype;];HHK ^UIkojc" h ^JLa-taHa" y Top.
;iHe- ttena joj je 80 HOBiH^a. ITpexaJiaTa ce Kap;i iBuy, jasaa ;i;a je naMepaH H3;taxH kh,u-
nia-to; raspy JlaKOBahy, xproBay y HHKumhy. acHiiy Humor u skoli, sCiapKy cjieniHiia, ;i,oce-
xana h uia.iHBHx upxaua u3
uiKOJCKor acHBo-
AjiGyM. — Mhji. a. IIonoBHti, paqyHOBoi)a xa. Ilacaii mo-m cpncKe yqiiTP.'be, ;i,a npaCe-
nojKapcBaqKor Ka3H. 3aBo;i,a, no3nBa na npex- Jieace h nom.iy jiy pa3He JiocexKe, cMcraaue,

n.iaxy 3a j,e.iio Koje fee ji,axH y uixaainy no;i; lUKo.icKe itpxHue hx;i,. Y hcxo Bpeiue jas^ta,
HaSHBOM: „A,i6yM McencKOi o^e^betha uooKa23. kci- jia ce JtoiuTaunaBa npsa cBecKa cMeuiHua no,T,

.iHtH. saeoja ca cTarucTUKOM."' ..AaOysi he ;to-
Hexa 40 cjiHKa, y xeKCxy, ocyi^eHHx acewa, ca
xaqHQM ouHCOM jcejia sa Koje cy ocytjCHe.
CfiaKH OHHC oilyxB.ixa: jkhbox ocyl,eHe ji,o n3-
Bpiuenoi' ;i,eja; moxub kojii jy je na s.ioquri
HaBeo H caM Haqan nSBpiueHor s-ioqHHa." Cxa-
xncxHKa ofiyxBaxa speMe ox I860 ^o 1898 ro-
jHHe. KftHra he bshcxh ;to 20 uixaMnaHHx
xa6:iKa BCJiHKe ocMune, ii 6Hhe uixajinana Ha
"tiiHoj caxHHHpaHOj x;ipxHJn. TpH,T,ecex oj. cxo
'iHCxor npiixojta HaivieiheHO je 3a no;iii3aH.e
^eqje 6o.iHHu,e y Beorpa;i,y. KH,Hra cxaje 2
,HHHapa, a npexnjiaxa xpaje jio Kpaja jieceua
Maja. CuHCaK npexn-naxHUKa Ba.tfi c-iaxii Taop-
Ijy HayMOBHKy, uix iiunapy y IToHcapeBuy.
Kyra y Cpoiy 1795 roo^iiHe- Jl,p- Pa-
ChmohobhIi, jicKap y CoMSopy, ;;ao je y
;iiiBoj
lUxaMcy ji,ejio: Eyia y Cpe.vy y 179b. lojumi,
Koje je Harpa;i;HJia CpucKa Maxima, lliicau
r e.iH, ;;a fee y OBOMe ,^ejiy JioKapw nafea uyno
3aHHM.T>iiBHx II ji,o cn^.ii Ht'cosHaxiix HojiaxaKa,
CBaKw CpuHH y iboj noyKe KaKO ,T,a
Hiifea fee
ce B.iajta 3a Bpeiie KyjKne aapase. Hcxo fee
TaKO y OB^M j^e.iy Hafeu nojtaxaKa h iicxopu-
qap, exHorpa*, iioJitiXH'iap, ^TpaMarypr ii npii-
uoBCjiaq H „cBaKu Koju yjie j!.;i qiixa h ;ia mh-
c.iH." KifcHra fee MiiaxH ^^eaex
OaKa, a cxahe 1 *op. hjih 2 ,T;HHapa. Pok npex-
iijiaxe je
;i;o 15 iiaja obc ro^iHHe. npexn;iaxy
3a CpSMJy npHJia KauHcapHima Mure Cxajalia
y Beorpa;i,y.
HaxnucoM: Hoeii ^ua.hueiiuja, a XyMop y ucko-
A2( 6uhe .ipyra csecKa.
CpiiCKH cnHCH Ha xy^HM .je3Hu,UMa. —
UpaeocaaaHo-mjKeeHo npaeo ^p. HHKo;i;HMa Mh-
.lauia, eiiHCKona ;i,ajiMaxHHCKora , Koje je ne-
jaBHo n|)eBe;ieHO ua pycKn, npeBCO je caji;a na
HCMaqKH je3iiK ;;p- A.xeKcaH;i,ap P. n.i. Ilecafe.
xoMe npeBo.iy IlIxeHrJi je nporoBopno y
Vn CBecixH KpyMi^axepoBa qaconaca „Byzan-
tinische Zeitschrit't" ir Ep.io ce jieno o JteJiy h3-
liasHO Hapo'iiixo Kao o;^pa^o^eH.-M upHJiory 3a
Teo.iorHjy-
A(|)opncMH- — <>paHHycKH atypHaji „La
revue idealiste" ^-^ohco je y janyapcKoj csecuH
— HeKojiHKO a(fiopu3aMa K]a.T>un,e Haxa.iiije ca
BCpHOM KOHHJOM ibeHora nOTHHCa.
Greneral Fr. A. Zacli. ~
lIosHaxa kh,h-
JKeBHHK J. Sji. JKyftopafe (Paymap) luxaMnao
je y Ilpary iKHBi-xonHc J'ewe^a/ta ^p. A. 3axa,
KOJH je uiio JieJjy hobum reuepaJiHMa y cpn-
CKoj Bojcuii M HMao 3acjiyra y paxy cpncKo-
xypcKOM 3a oc.io5oijeH>i! cpncKora Hapo;i,a.
PacHHcaHe Harpa;i,e. —
Y Pj^cbjh cy pac-
uixawnaHHx xa- niicaHe Har|^aj(e 3a n.ijGo.ta HCxopacKa ;;ejia o
,,6ocaHCKO- xepufiioeauKOM ycratiKy^ h y^cpncKO-
VipnoiopcKO-TypcKOM pary 1875 7^", Koja fee —
HOCHXH BMC xeHcpajia MepibajeBa.

KibHre MaxHi^e CjioBeiicKe. — „MaTima

CapajcBCKe —
Mhjoiu iKiiBKOBHfe
Hobii.
M3 3arpe6a jaB.ta, ;i,a je jiao y uixajiny KiLury
nox HaxHHcoM Cax>ajeecKe noKu, y Kojoj cy
H3HeceHe cjibkc, HOBCwie h ycnoMene h3 capa-
jcBCKor HCHBoxii, KaKaB je xasio nacxao y HaJHO-
BHJe Bpejie nocjie OKyuauHJe. Kibara fee hshcxu
7-8 iHTiiMuaHHx xaCaKa na .leuoj xapxwJH.
Kibara cxaje je;iHy Kpyny aan ;;nHap. Ilpex-
CioBCHCKa" H3,T,a.iia je ce^aM cbojux Kaara sa
rojHHy 1897. Obo cy KH>are: 1. Slovenske iia-
rodnp pesmi, ype;];ao ;T;p. K. IIIxpeKe.T., Ill cho-
nuK, cxp. 393 592. 2. Ant. Knezova knjiznica,
IV cBccKa, cxp. 191 (Ob^ig cy ^sa cnuca: Moja
hoja (nyx) na TparjiaB, yenoMena jxp. Jauesa
McHnaHOopa u Pren^s Kopitarjevih siurtnih
ostankoY v Ljubljano o.a; *I>p, JIeBOu;a) 3. ;

njiaxa ce iTia.-be jio 1 Maja Ha nnumeBy a;ipecy.
H(J)iireHHJa na TaBpn;!,!!. Obo ji;ejio ne- —
MaiKoi' necHHKa Texea, KaKO jaBJbajy neKH jihc-
xoBH npcBeo je y cxuxoBHMa na cpncKU Htiui
oji,jiHqHn necHHK 3Maj JoBaH JoBaHOBufe. Sna-
jyfea ;toc:i;ianiH,e npeBO,T;e SMajese, koju cy lec-
TO Jienmu ii o,t, opurunaja, Ha;ia»MO
OBaj npcBO^ Hefee HSocTaxa y necnHiKOj JienoxH,
Trojka, upanoBexKa, Hanucao ;ip. *p. Jt. (<I>pa-
H,o Jtex .la), cxpana 238. 4. Zgodovina slo-
venskega slovstva, (KH>B3ceBH0Cxn) , Hanncao
npo*. ap. Kapoji Fjiacep, III ,neo, ;^pyra CBecKa,
cxp. 177 —
33^.; 5. Samosvoje mesto Trst in
niejna grofija Istra, nauBcao C. Pyxap, cb. II,
cxp. 124 —
289.; 6. Elektrika, nje proizvadjanje
ce, j^a h in uporaba, Hanacao IlEan niyCau, cxp. LXIV
H 96, Be.i. B-ne; 7, Letopis Slovenske Malice
 r. E .1 E m K E 351

za leto 1897., ypcjuo Ahtoh Bapjej), cxp. 3o8. xpane xhm Bpax.tHBHM x.ieCoii, Mopajy nocjie
(OB;^e cy cnacii: jip- <I>p. Eoca Critice o nasi jejia jep cy Kao noJiyounjcHH (y
o^iJieKaxa,
domovini pred prihodoiu Slovencov, npo*ecopa itpoOibauHJia xaKa ce aiHxa 30By „Bpax.TjHBa*
11. CTeK.T.ice Ivan Vajkard Turjaski (Anersperg, a sa fIo.iecx ox h>hx uixo ;];o.ia3H Kaace ce
MiiHHCxap uapa Jleono.i^a I); ,i,P- H. IlajKa „BpaxaxH").
jedru tragedije in dranie sploh-, iipo*. II. Bp- Hope;; xux Mnorax ypo;i,nu;a, uixo ce y na-
xoBeua Franzoska Ijudska .^kola iia Krajnskem; luuM jKHTHMa Hajia3e, Ham HapoA joui Beoiia
^p. M. MypKa Jan Kollar; npo* P. IlepyiueKa rpeum y Meiueifcy n neuuBy xjieOa. Mecxo m
Biblijografija slovenska). —
^CiOBCHCKa MaTu- je x.ieG ,i()6po neueH, .laK a yMepcHo KHceo,
ua" Miia 2880 qjanona, oj, kojhx je 151 hoh OH je iieK —
j;a ce h3 itera Bo;i;a movkc ue-
OBOjHUJifcH qjiaw. ;;hxw —H CJia;taK, inxo je cbc iuKoj;.'bHBo sa
3;i,paB.T>e.

HOBHHAPCTBO Boraxa aCiipKa atuxa, GjjauiHa h xjii 6a, Kojy

HoBH .iHCTOBii. —
y Be.i. Khkhhjih iioqeo
je H3.ia3UTU HOB .flHCT, nOCBeliCH H.apo;;HllM UO-
xpeoaMa, uo;i uaSHBOM C'pvajuja. ypc.iHHK je
C'TCBa TyuirtHoi'.iih. Hs.iasH .t;b;i nyx He,T,e.i.Ho.
— y CyOoTiimi je 110460 ii^JiasiiTii hob juct
BuHHaHun 3a ^npyuiTseHe, upocaeiHe ii npu-
Bpej^He npH.iuKe. BjiacHuic « o,T,roBopHii ype,i-
HHK je XV. Jl,yiiiaH nexpoBitli. Ila.iasu je4,aii
je JI,p. Baxyx cJiymaouHMa xora nyxa noKa-
330, joui je Co-ie u.iycxpoBajia n yxBp^H.ia h3-
neceHa *aKxa.
Sa^axaK je OBora npe^aBaiba Sao ;;a ce na-
uicMy ce.taKy y tom npaBuy noMorae, mxo,
paayjie ce, caMo uory yiiinaxa ^oOpa uo3Ha
Baoua HapoAHu a iteroRH ucKpena npajaxe.ia
JI,p. Baxyx je oji CBOje expane ^nocxa y'lHHHO.

II yx He,^e.T>HO.
Oh je Kao cxpyqitaK asneo pi^aBe cxpane aa-
po;;He xpane, a aa Apyraiia ocxaje, ,T,a xo no-
ripeoTajijf n;{aa3iiTU. —
B.iajiHH .xhct „Be-
npaBe.
IIpe.^aBaibe lie ce, no CBOj npaaaua, OAuiTaii-
lepifcu Hec.iyjKucHu jihcx" kojh je u3jia3Ho Kao
Ao;iaTaK „CpncKiiM HoBiinasia," iipecxao je ii3- iiaxa a y inxoBcheM Cpojy y napoj; pacxypaxa.
.ia3nxH. ilcxo je xaKO upeexao H3;ia3nxH u
jHeBHU .inex no;; HMenoM Jijraii}i>u .lurr.
npe;i,aBaifae —
y Bepjiaay je 11 iiapxa
;tpHvao npe;taBaH.exajna caBexHHK a pe;xoBHii
nPOCBETA npo*ecop ;ipataBHax iiayfca y 6epjiaHCK0M yna-
Bcpcaxexy ;;p. ABrycx Majuen.- KOMynuaMy
Mopa.ino-iioyiHe -
1ii.anpn.Ta
6ece,"^e. 71 aipapmiM creapuMa. lIpeji;aBaH>e je 6aao y
fiecejuo j'- y CorocjOBHJH CrenaH Bece.iuno- ceji,Haua „Melj}HapojiHor y^^pyaceita 3a yno-
luiK J' c.iaey u cnu.Men MUTpoiro.iuTij Muxa- pejny npaBny aayKy a nauaonajHyeKOHO-
ii.iy. 23 anpu.ia ^'ipxao je roBop upoxojepej Je- Majy." y npe;i,aBaHjy je HaJBaaie roBopao o
BpcM A. ILiuh, pcKxop 6oroc.ioBHje, O ce. 'Byp- CJiOBencKaM 3a,i;pyraMa, a iiapoqaxo o cpncKoj
f)y. He,50Miip MapjanoBHl,, ncniixaHu npo<i>ecop, 3ajtpy3H y I],pHOj Topa. npe^tasaq BCJia, ;i,a ce
roBOJHo je 2t) anpu.ia v,pKmi. xaKBB Kyhne 8a;ipyre Hajiase joni caiio jianac
KOj riH;;a.
JaBHO iipe;i,aBaibe. —
IlHuuajaxuBOM y-
upase Be.TUKoiuKO.iCKor jpyuiXBa „nofipaxuM- IIpocjiaBa 4>. IIa.iau,Kora. —
IS jy na
cxBa" ^p. Mii.ian .JoBanoBnii - Baxyx, npo- upoc.iaB.tajy Meca y llpary cxoro;i,MaiibBuy
*ecop Be.i. LLlKo.ie, jpiKno je 12 aupii.ia npe- poi^eiba <I>paH,e na.Tiau,Kora, BdHKora po;i,o-
;iaBaH>e y ,t,rophhuh Be.i. IIlKOJie o xoMe: .^y^a qeiuKora. Tom he npujiaKOM iiojiosKaxa
„UiiMe ce Ham Hcipo.x xpauii*- (\ Hcmo, Gpa- xeMe.t KaMCHOM cnojienaKy XlajiauKOMe. Ila-
uiHO, x.iefi), jiauKa asia Be.iaKax sacjiyra 3a leniKU napo,!;,
itp. JoBaHOBulj
je y cbomc .xeuojie roBopy jep je OH naJBauie npaaoiioiao, ;i;a ce ^eca npo-
u3Heo oco6iiHe KaKBohc naiuHx acaia
ii xe — 6y;ie aa ;i,yrora cna, a mxo ax je oh npaa y-
r.iasHe xpane, kojom ce napo;; xpann. Cxaxu- Beo y KOJio cJiOBCHCice 3aje;i;Haue. Oa je no.iu
cxnqKH uojtauii o KBajinxexy caiiora ainxa u BeKa 5mo boIj jtynicBHora paSBOja qeiuKora aapo-
MHoroGpoJHHx y|io;iHua, Koje ce y ibCMy na- j!;a. CcM xora on je Oao a BCJiaKa acxopaK. Ha-
•lase, luio ux je npii.xuKOM npejaBaaa Jtp. nacao je „IIcxopajy qeniKora aapoji.a,''' a3,';ao
BaxvT noKa3ao, siopajy cBaKora nsneHaAUTH. ,Cxape .xexonuce lemKc", „ApxaB qemKa',
MHora eKcuepDMCHXH, luxo hx je xora nyia ocHOBao n^eniKv Maxuay" a x. ;i;.

3|p. Baxyx nsweo, noKasaJiH cy, ja cy nauia

HCHxa y HRKHM OKpysuMa — Oap onaKO KaKo npoyHaeaifce ByH.eBan,a. - „Suboticke
ce ;i;auac ynoxpeij.baBajy — 3a xpau>eH.e Bpjio Novine," mxo B3jia3e y CySoxaaa, jaB.tajy, x^
pl)aBa. IlocJiejlHue cy xe pljase xpane ;],ere- je xaMO jioniiio a3 Pycaje npo*ecop cjiobbh-
Hepauuja h saKpx-taBocx naiuera napoaia Kojii CKBx jesaKa ITojiaxpoH Ara<i>jeBHh CapKO pa.^a
H3 jiana y j;aH nocxaje cse Henoji;o6Hnjii 3a npoyiaBaite oCJaiaja a KitajKeBHOCxa oaora
BojcKv, 3a acHBox u 3a CB iKH ;i,pyrH paj. je.ia Hamera Hapo,na, Koja noca aMe Bynjemi,ii.
Cpe;;iba KOJimmna ypojHua je: y nuieHiiuu
30-35\; y paacH 3 i-Sg^^; y OBcy 9.45" o", ni)oyHaBaH.e. —
PycKo ManacxapcxBO npo-
i y KyKypyay 18o Hajr.iiaBHHJe cy oxpoBHC
<i.

ypoj;ime: r.iaaima, cnex, KyKo.i. u Bpax (-by.i.)-

CBCxe aocuajio je A. KouyOaHCKor qyaeHora
npo*ecopa aa ynaBeptaxexy y Ojieca, y Ay-
,

OcoijHxo Bpaxa (.by.-ba) ujia MHoro y iKHxajia cipajy a IIpycKy ,T,a ;tOBpniH CBoje cxy;i;HJe n;!
AyjK HHmaBCKe jioaiiHe. Tawo. ce.T.afl.H, kdjh ce Hciopnje PyMyna a jyjKnax Cionena y b. Xym
352
yMETHOCT
Jl,Ba,T,eceTiieTorop,HmH.Hu,a. —
,8 anp^iJia
iipociaBHO je y 3arpe6y cBOjy ;;BaAeceTneTO
rojiHuiifcHuy AHjipHja $HJaH, qjan aarpeCa^Kor
Ka^a-iauiTa. IIo uporpawy, nopeji, ociajora,
npe;;cTaBJbaJia ce Tora neqepa y lIosopauiTy
;i;paMa JloTypuua" oj Hsana KyKy.T.eBntia-CaK-
HHHCKor, y Kojoj ie <I>ajaH npe 25 ro^ana h-
rpao r.iaBHy yjiory BjiaxKa. Ta;ia je $HJaH
6ho yuuTeJb y IIIecTHHaMa h »jhm ce nojaBHO
Ha no3opHHU,y, uocTarao jr tojihkw ycnex, ^a
je ojiMax iipHM.T.eH 3a qjiaua 3arpe6aiKor ki-
saJiHuiTa, r;^e je 6ao rienpecTano ceM ohux
ocaM Meceua iuto je npoBeo Ha Georpa;;cKoj
,
no3opHHU,H y 1894-5 ro^HHH.
„Cvijeti" BjiaA< Bepce. ~ 3arpe6aqKe
„Narodne Novine" xoHOce npHKaa onepe „Cvi-
jeta*, Kojy je cacTaBMO Bjia;i,uMHp Bepca, MJiat)H
5paT no3HaTora KftHaceBHiiKa Jocuna Bepce.
Osy onepy, KOja HMa h cbojhx jio6\nix m .lo-
iiiHx CTpana, paj;u.ia cy oGa 6paTa. KpHxaqap
„Narodnih Noviiia* bcjih, ^a je u OBa onepa
nocTaJia no,T, yrauajeM MacKaibHJeBe „Cavalle-
via Kusticaiia". T^aBHa joj je Maxua y jiHQpeTy,
KoJH je HHcaH Buuie encKHM nero ^tpaMarcKuM
HaqHHOM, xe ;i,paMaTCKa pa;in>aMHoro ry6u, jep
ce bcKh jieo quna nprnioBe^ia, a He jtoraf^a ce
npe^i, HaiuiiM oqHMa. J],.i.i,e hh Kapaicxepu HHcy
xaqHo oupxaHH, xe ce qaue Kao ,na Hucy atwBH
.ijyj,n. Ajih je MycuuKH ^eo mhito sanHJi.TjU-
Biiju H 6o.iH, M iioKaavje xajienax a. cxy,nnjy.
BepcHHa je MycuKa cnaKHa h Gyjna xe n> ,
xoMe OH npuua;i,a Mo;i,epHOj uikojiu. Bepca no-
•laate bcimku anaqaj opxecxpy n ne ^^oiasu
Hur,T,e y cyicoG ca npaBHJiuMaxapjiOHHJe ii koh-
xpanyHKxa. Moxubh cy HieroBu opwrHHa-iHH,
563 3HaxHujiix peMHHHCueHUHJa. Kpuxuqap na
Kpajy HaBo;i,u hckojibko jioMeHax.i n.i onepe,
Koju ce y3 iHacy ,V) BeKe MyciiqKe ,T,ijaMaxcKe ja-
qHHC a Jienoxe, oqcKyjytH o;i, ji.ia^ora Bjia-
AHMHpa Bepce, ;^a ;;ava,e KaKBo hobo yjiexHuqKO
,T,e:io, Koje fee sajioeoAHXH cbb saxxeBe.
OBOj onepa Bepcnnoj jieno ce H3pa3H0
„Vienac'.
fleuaqKa
JIII^mH IMACOBH
DsaSpaH. —
8a ji,oueHxa 3a Kaxe,ipy je-
.lUHCKor jesuKa y Beji. IIlKOJia asaSpan je
Jl,p- Bacajinje 'Bepafe, Koja je cjiyniao
*h.io.io-
rajy na CeqKOM ynnBepcBxexy.
•; JIoupo MoHTH.
Ji;p.
—
y KnaHy je 12 au-
npn.ia yMpo bc.ihkii npajaxe.!. cpncKO-xpsax-
CKC 3aje,T;HHue Jl,p- JIobiio Mohth- IIok- MoHxa
poljCH je y KuHHy 1834 ocnoime a
roAnne,
cpe;!tH>e uiKoae CBpuiao je y KnaHy a Sa^pyj
a yHHBepcaiex y na;i,OBa y IIxa.Tajn- Ho csp-
yPEAHHK
JI,p. JI,par. M. IlaB^OBHt
4 E JI
luexKy CBOJax cxyjaja ;;omao je y Ji;ajiMauHJy
H Oao je najnpe ajiBOKaxcKa seacuaHaK y to
BpeMC, no'iexKOM me3AeceiHx ro^ana, oxnoqe-
-la je 6op6a npoxaB Jioxaji;. xaJiajancKe cxpanKe
y J],a.iMau,aja. Cp6a a Xpsaxa oTuoqe.xa cy
sajejinaqKy 6opGy Kao napo^^Ha ycxasHa cxpan-
Ka- y xo Kcno cxynao je a MJia^^a ^p. JIaBpo
MoHXH. KaA je y KnaHy oxnoqeo a;^BOKaICKy
npaKcy joni je jaqe cxynao y nojraxa-
qKy 6op0y- H Ka;; cy 1865 ro^. Gn.ia npsn
ouuixaHCKH HsGopa no hobom ycxasHOM na-
qe^iy, on je Sao y KOJiy Hapoji,Be cxpanKcAjin
je xa;^a ;;onao, 6e3 aKaKBC KpaBrjue, 3axBopa a
TCK je nocie HCKOJiaKO Meceu,a o;i;axjie nynixen
6e3 aKaKBa cacJiynian.a- IlocJie xora je «5ao
Sapan 3a napojinor nocjanaKa na 3eMaJbcK0M
ca5opy y 3a;i,[)y a na u,apeBaHCKOM Befey y
Beqy- CBy;ia je on 3acxynao napojine mh-
xepece a qspcro ce .upacao CBOjnx naqe^a.
Kaji; i" ycKopo nocJie xora nacxynao pa3;i,op
B3Met,y Cp6a a Xpsaxa, itera je to xcjibko
;i;apHy.io, ;i;a je ji;ao ocxasKy na nocjianaqKO
Mecxo H noByKao ce y xauiMHy, ajin anaK naje
HHKaKO npetxajao npaxnxa jasHC nocnoBe. KavH
je xy CKopo cpncKa a xpBaxcKa oMJiaji;ana y
Sarpcoy np\JKnjia jejtHa ;ipyroj pyKy o(5jaBnB-
ma CBojy „Narodnu Misao", xxe-ia je ,na qyje o
xojie a Maui^teite yBajKene cxapaHt^. II Monxa
je noxBa.iao iLHxoBy nasiei.y a pa,n, npamao y
H.HX0B0 K0.10 a c BC^iBKOM JbySaB.'by npe^ao
ce HOBO.i noKpexy cpncKO-xpBaxcKe 3:ije;i,Haue,
CM ixpajyfea cpncKa a xpBaxcKa napoji, Kao
je;iaH acxa. Y K.eMy cpncKO xpBaxcKa napojt
ryCa jaxa a ucicpeHO npe^aHa MJiana a no-
CopnaKa cpncKo-xpBarcKe cuore a 3aje;i,Hau('.
Ko.inKO je BO-ueo CBoj napo;!, BH;i,a ce a oxyjta
luxo je CBOje iiMaifce oko lOO-OOO ^wHapa, yc-
xynao Hapojiy, m ce oxBopa no.TjOnpaBpe;[i,Ha
uiK0.ia, y Kojoj fee ce OMJia;i,aiia >qaTn npait-
XH'iHOM pa,7ty. C.iaBa My ;T,o neKa!
t Joch4> UlKj'axexH. —V K.iomxpy no^
Shhobom yMpo je 10 anpaja y CBOjoj ^0 to-
— O
,naHa C.'iOBaK Jocu* IllKyjxexa. C.i0Bau,a cy
a 3a-
npexpne.iH bcibkh rySaxaK CMpfey n.eroBOM,
jep je UlKyjixexa 6tio yr.ie;taH CjioBaK n
jraKB poji,ojbyu cJiOBaqKa. Bao je ocnaBaq „Ma-
Be-
xai^e CiOBaqKe", a H,eroBBM saysaMaaeM oc-
noBanojejom hcko-ibko Kopacnax 3aBo;i;a cjio-
BaqKBx. Beqan My enoMCH !
t Illapa HpHJarp. — y napB3y je yMpo
*paHuycKa KU>a3KeBHnK Illapji Ilpnjaxp, KOJa
je c BCJiBKOM npeflauouifey npoyqasao cxan>e
name (5pafee y Bochb n XepueroBann a o acMy
oOaBemxaBao ipannycKa napoji;. CpncKa ko-
.lonajay napa3y npacycxBOBa.ia je norpeCy
a TBMe o;i,a.ia nocJie;i,ity nouixy nocMpTnajvi
ocxauBMa oBora BCnaKana.
B.IACHHK
Ct. M. llpoTflK
 :

MOJ OTAH 11 MOJ CIIH

(HAnHcAO Jaaia TomuK)

Mo/Ke My 6nTM tuko oko:io 70 roa,HHa. llo Basaa meia

wo cooH H iiymii. I\o ra TpavKM, TOMe Kaacy, ^a Hiije ko^ Kvhe..

lio ra n nabe, c thm je^na roBupii. IIlTe3,H cnaKy pe^, Kao ^le.ia

vKaoKy, Kao ;i,a he o;iMax yM])eTii, qnM My H3at)e h3 ycxa.

Mp3H CBCT, Mp3H .i»yj^e, a HaJBiiiiie Kanjia Mene. IJa oner,

11 OH je ^lOBCK. Oho hito My je na cpu,y xohe HeKa;;a na ra
yryuiH, m oh ce oH;:^a ii3Jana. TloniJhe no Mene Ma 36or KaKBe
CHTHiii;e, 3ap,p'/KH Me na BeMe])y, na mh noc.ie Be^iepe npHnoBeji;a.
TaKo je TO oH.io :;Ba nyxa, Je^apea, mm je npniiao o CBOMe oii,y.,

.^pyrH nyT o CBo:sie cnny.

I.

O CBOMe 0Li,y npniiame mh OBaKO

Ja TaKO paqynaM, KavKe, ^a ce Moj oxau, 3ar:ieaao y Mojy
Maxep, Bo>Ke mh onpocxH, 6am y caMOJ iJ[,pKBH. Oho 3,0 ji,yme.,

He OH OH HpH3Hao, Ha sa My 3,a^y HapeEnny. Hero KaiKe: „3Ham;

CHHKO, (5h.io je y nopxH, F.ie^aM ja y xBojy Maxep, a ona ynp.ia
o^H Hpe;;a ce, y MO.iHXBenHK, Kao mxo n npn.iH^H 3,eB0JH,H, a ne:
:;a 3Bepa Koje Kyji;. To mh ce o^^Max ^ona.xo.'"
^8ap ce y oho Bpejie 'n y nopxn r.ie;^a.io y MonnxBemiK h
mo.ih.io Bory? -^ j^ocko^hm My ja.
Moj ce oxau, HaKam.ta. .,Ta ho, ho KavKCM xn cpncKH, ;^e- !

Amo XVIII 23
354 A B -1

BOJKa r.ie^a npe^ta ce y MO.iHTBeHHK. A MO.iHXBeHHK obrj — 3a-

TBopeH. Ta y riopxH ho!'' .

— PaayMeM.
^TTa OH^a jDyKe!? KaKBe je HMa.ia pyKe !?

— Chthg. ycKe. Kao nmnKOxe y noc.iacTHqapa? Be.iHM isiy

ja y ma.iH.
,.iriTa Ka'/Kem? PyKe jaKe
nBpabene bh^h ce ]in HMa
. .

^HMe ni^ienaTii. Ka^; BHanui xaKBe pyKe. cnrypaH cm ^a HMaiii ,

c KHM xehii H aa xa HHJe oji ohhx Koja ne npiixBaha hh

^lamy Boae. — TTa xeK xa.T^HHa na H>oj CBeao^m.ia je oorax-
OXBO H>HXOBe Kvhe.
— Bh.io je no naJHOBHJeM Kpojy? ^upaM ra onex ja.

y,IIIxa KaiKem!? CBe neKii cbilxchh i],BexoBH no H>oj. runpoKn

Kao uiaKa. TaKBe cy ce xa.T>HHe Hociine 3a BpeMe Mapiije Te-
pearije. Tbojoj Maxepa je ocxa.ia y Hac.ije.icxBO o,i ibene 6a6e.
11 xo je 6ani CBejto^iH.io cxapy ooraxy. xproBa^Ky Kyhy h yr.ie-

]\Hy nopo,iHij,y. Y oho BpeMe. Ka;t xh je Maxii 6H.ia j^eBoJKa. HHJe

ce Mor.ia Kynnxii xawBa xa.T.nna hit noinxo.
E.xe ce moj oxaii, 6aiii osoh.TjHO 3ar.ie;iao. KaKO oh xo pe^^ie:

— y III.f.HBiiKeBy ,T,eBOJKy. Hero ii jecy oh.iii xn IILtjIibhIih.

r^e ro^; ce OKpenem, cbc xo sanocn. ^laK hm je ii y aB.injn oh.io

qncxo, Kao y co6ii; cooa hm je MHpnca.ia Kao Aynia jteBOJa^Ka,
a aeBOJKa hm je 6H:[a Kao — anbeo.
nyne ro;tHHe ooH.xasno je MOJ oxau, oko Moje Maxepe.
JI,Be

OBaKe HeAe.T>e h npasHHKa BH^ao jy je c H>eHHM poAHxe.tHMa y

upKBH, a BH;ieo jy je ^ea nyxa n na Ga.xy. Jl,o Aynie. y oho BpeMe
je oH.io H HO ;tBa oa.ia roAHuifte. a.i" cy Mojy Maxep bojh.ih H>eHH
poaHxe.T>H Ha 6a.T caMO je^an nyx npeKO ro^HHe. Ta KaKsa 6h
ce xo HasBa.ia .leBOJKa. KOJa on on.ia 6aHi y CBaKOJ qopon mh-
poi)HJa ?!

Ha Hi^MaKy jipyre roanne :i,ooh cxBap poManxngnn oo.ihk.

Mo] oxau, oje hckhm hoc.iom TrfrtHBHiaHMa y kyKv h ^axeue Moiy
Maxep caMy y xo;iHHKy.
Ona ra noHyjtn jta ce^ne. MaxH joj je y BHHorpaAy. oxau,
joj Her;ie y cyce.icxBy. a.i* he ce ojjMax BpaxHxn.
 WOJ OTAU H MO J (HH 355

KaKO ce iiaMeiHa yqHHH.ia y OHaj Max momg ou,y Moja 5y:

jiyha MaTH? Ca Be.iHKHM pasyMeBafteM npnqa.ia My je o jto-
!

Ma3.iyKy. o HacabennM ryniqiihiiMa h o KOMmncKHM nPiJiH- .

huMa KOJH ce Beh Ha.ieroiiie. ITa KaKaB anbeocKH nspaa ji,o6h

,

H,eHO .iHii,e. Kaji no^ie npH^iaxH o Ma.iOM nnnexy. Koje je CKpa.io

Hory. Bimn ce. ^a oh My noMor.ia ws CBe Ayme. caMO Ka^ 6h
3Ha.ia KaKO.

Moj ce OTai; noHyjiH. ^a joj nom.T,e Macx. ^o;^ kojom he

rio:roM.T>eHa Hora 3aij;ejio sapacxn. H Kaji joj je xyMa^no. Kano
Tpeoa saBesaxH .sr.iaBKe.MOJa ra MaxH nor.ie^a xaKO saxBa.iHHM
o^iiiMa. jia je — npexpnyo.
Onora cy naca ynoana.xH je;iHO y jtpyroMe o.iaro, MCKaHO
Oooje ocehaxy; r,ie iim cxpyjii KpB mhofo ja^e y :^ToaMa
cpii,e.

HO y oMUMa Moje Maxepe yna^a ce non yxncKOM OHor

,iOH;ie;

yaroHexHor ocehaja cvsa. moi" oxaii; ie ysovhen ycxao ca CBora

Mecxa. II 3a Ma.xo. na 5h iim ee jio^iipHy.xe pyKe.
Kajia ce moj oxau; Bpahaine Kyhn. na;ie My iipsn iiyx na
iiaMex, aa ra MovKe CHahn Be.inKO 3.io. Cexii ce CBora cxapnjer
opaxa 11 oHora. mxo
xom 5paxy npe HeKo.xHKO ro-
ce 3oro;iH.io
,T:iiHa, Biria je He^e.^a, a noc.ie jyxpeH,a. Hjhxob oxan,. moj jiejt
iipiihe cbom cxapiijeM cnny n pe^ie: j,06yii,H ce luxo MOVKem

.lenine, iia noc.ie cxyvKoe. jia Me jto^ieKam y nopxii. BpeMe je,

.,ia xe :>KeHiiM.'"

He pe^e HMe ,ieBojij,H, join ra Maite ynnxa: mxa xh mh-

hii

c.iiim. cnHKO. o xoMe? Beh usai^e Hanojte. A nocjie c.iyiK6e oji-

BCi^e CHHa K03 FpK TlaHxe it iicnpocH 3a H>era Cxany.

Oxan, je ii,e.xor nyxa npeMiiiiL-bao: ne ^leKa .xh 3ap h itera

'Cinqna cyijoana? Cxpecao ce oji xaKBe homhcih, a Kajt jiol)e Kyhn.

xpavKame CBojy Maxep, a Mojy cxapy MaJKy. Kao oho npecxpaB.-beHO

xHMe, Kaji CMOxpH y 6.ih3hhh Konn,a. Hal)e je y Bajaxy h naiie
joj Ha rpy;iH : ^Hano. xaKO xh Bora, ne aaj Me!"
CxapHiJ,a npexpny. ,.lllxa xh je, aexe?! He 5oj ce! CaqyBahe
xeoe xBoja MaJKa on CBaKor 3.^a.'' — Aji" Kajt qy, y qeisiy je

cxBap. ona ce yiiponacxu.KaKO Mo:^e ii cmc ona jia ce Menia

y xaKO KpvHHy cxBap?! Hlxa 6h joj peKao H>eH qoBeK?! Bap c
TaKO poMaHxnqHHM nocjiOBHMa jia My H3.xa3H na o^m?!
356 A E .1

Ho .by6aB MaxepwHa o^p'/Ka nnaK Mer^aH. /l,aH Hoh je mm-

ciioa, KaKO he aa iicme xy TyrartHBy CTBap, y Kojy ona HeMa
iipaea jia ce Meiiia, h Hanoc.ieTKy Ha})e iiyxa h Ha^HHa.
CyTpa ^an y jyxpy je yBe3a.ia r.iaBy Be.iHKOM MapaMOM,

y noane .ie:>Ke y iiocxe.ty ,

a y Be^e . Ka^ Bujie r3;e joj ce ^lo-

BCK ca Hjene 6ojiecTH ^ao y opwry h oMCKmao iipeMa h>oj Kao

iiaMyK. Ilo^e ji,a My roBopn r.iacoM , kojh Kao aa j],o.ia3auie

H3*rpo6a:
^OcehaM ^a nehy bhujc :tyro. OaMO ;^a mh je Ao^eKaxn, ^a
y3,0MHm H 3,pyror CHHa, iia neK Me iipHMH Bor."'
—
He roBopH, '^eno, xaKO. iivHBHkeni xh. Hpohn he xo.

.,Mo/Ke OHXH3,a he h npohn, a.i' ocehaM 3;a ne Mory bhuic

:nyro. JHxa mhc.ihiii c xhm p,exexoM?'* H OHa 0H3,a iio^e ji,a ce

KopHCXH HeKHM BaHpe;^,HllM npaBOM iipaBOM Koje hhko He ,

Mo:iKe oapehn Maxepw oap OH:^a, Kaji, je Ha oonecHH^KOJ nocxe,T.H

a Mopn je cxpax 3a oyAyhHomhy CHHOBrteBOM... Onpe3HO, h3

;:^a.xeKa, ooaspHBO h My;;po naxepa B03,y na CHHOB.-fceBy BOji,eHHny

H iipeBeAe CBor ^OBeKa vKeAHa npcKo xe Bo^e.

Kaa je CBpiuH.xa cxaap 6o.T.e ho uixo je MHc.in.xa 3axpiia
r.iaBy y MeKC ;i,ymeKe caMO ^a joj ne npHMexe pap;ocx. A noc.xe
je manyxa.xa h ^y;nH.ia ce: XBa.xHM xe, rocno;:^H! Ko .xh mh y.xn

xo.iHKy npenpej^enocx n .xyKaBCXBO?! OxKy;na na^ox cmcxocxh ;ta

noHHeM H ;noBpmHM xaKO xeuiKy cxBap ?

A men ^lOBeK je Mel)yxHM mexao aB.xHJOM h MyM.iao: .,OBa

je .iy;ii;a JKena y cxpaxy cbomc CMHc.xioa narieKO oo.^y npioHKy,
o:n one, Koja je mchit Hni.ia no r.xaBH. Cnpoxa! CaMo ;!i;a joj xo

He npen cm])x..." H joui H;nyhe nejte.be o^tBe^e CBor ^ji,e-

6y3,e

pana" koji; HlrhHBnha h Hcnpocn sa H>era Mojy Maxep.

Exo, xaKO ce OvKchho moj oxaii,. To oenie •/KeHH;^oa nyna po-
ManxHKe h npenpeKa, Bpej],Ha j^a ce oniime y KaKBOM poMany.
Oho apyro je hdi.xo cbc MHpno h r.iaxKO. Jn.T,HBHh je ooe-

hao CBOJoj hepH 8000 ^opnnaxa, na npcxeny ce npo;noopoBO,XiHO

xe 3yiJ,Hy Hemxo n 18.000 a Ka^, ^o^e j^o CBaxoBa 3,aoje 12.000.
Mor.xo ce J^o ;^yme h pasyMexn h onpaB,T,axH. Ta h KaA he Ma.xo
iipeKpaxH, aKo ne OH^a Kaji, yji,aje hep...

^loj oxau, je ji;oBeo Mojy Maxep cbojhm po^Hxe.x^HMa y Kyhy,

H /KMBeo c HjOm ocxpar y aB.iHJn, y sbg coonne Mnpno h 3aa,o-
 .

MOJ OTAU H MOJ CKH 357

Bo.'bHO. TeK Ka;i cy CTapu,H: y.Mp.iH. iipece.iHiue ce y npejifte co5e

H no'ieiue Ma:io .v/KHBexH.''Ho Ka;i; hm ce po^HO npeii chh. no-
^eiue oner 3a uiTe;ne h yB-ia^^ie ce. Ta 3a Bora. Tpeoa 3eii,y wd-
BecTH Ha iivT, a xpeSa hm h ocxaBiixii iiixo.

TaKO cy 'yKHBe-iH MOJ oxau, h Moja MaxH, Kano mh H3r.ie;^aiiie

H cpexHO H 3aji;oBO.i>HO. Moj oxaii, je ynpaBrtaBao h Bo^tiio peq.

MaxH ra je caMO c.iynia.ia. yiipaBO c.iyina.xa h hyxaxa. He cehaM,
ce. ju'd je npe;t h.hm HKa^i iiporoBopH.xa, ;j;ok jy oh hc 6h ya-

iiHxao. a 3HaM 3ai],e.io. ^a HHJe hh jc^hom Ka3a.xa nehy. To 6h

6h.xo hcxo xaKO neMoryhe. Kao mxo je neMoryhe, j^a oBa MOJa
•ly.xa nporoBopii: ..HeKy ^a nyinHm as mchc!'^
Je3ape;^ caMo, Ha BoikhK. 3ana3H0 caM nernxo HeooHUHO
OH^a je join 6ho y Hac oonqaj. ,ia ce iipBor j[-dHa BoA'nha —
„MHp6o"/Ka.'* JI^oMahuH ce .byGn ca CBHMa y Kyhn. xe je^HO Apy-
roMe npamxa. A:ih nnje ooHqaj. ji,a ce HVKrbyoH h ca jkchom.
H ir/K.T>y5H ce Moj oxaii, ca noMohHHH,HMa CBOJHMa, ca cbom qe-
n.a^Il CBojoM. ,ieii,OM cbojom. a Maxii Moja cxojn ;;o H>era neMa
n 6.'ie3;a. Cxy^iaJHO je nor.xe.iax. xe cna3HX. KaKO joj rpqeBHxo
3aHrpa ;30.T>Ha ycHa.
y iicxii Max iiohe na no.T,e, a Ma.io ^oi^nnje ynyxHM ce 3a
H,OM. Hat}eM je y KOMopn rjte ce Hac.iOHH.ia na nocxe.T>y h rop-
Ko jeii,a.

MeHH 3;ohe xeniKO. npexeuiKO. >,HaH0.^ mixaM je. a 3a mxo

11 xeoe HHJe no.T>y6HO oxau,?''

Ona ce xpiKe o;n xaKor nnxaaa. nar.io y6pHca cy3e n pe^e

CKopo npen.iameHO ^He, ne, chhko, hc n.iaqeM ja 30or xora.
:

Ka^ caM HHi.ia OBaMO, yrany.ia caM npaKo npara nory. —

Bo.iH xo...'*

caM h caM ^a 6o-ih, a.x" BH^ex h xo. aa nnje yrany.ia

Bni^eo
Hory jep je Ma.io noc.ie n onex Hm.ia no Kyhn sapaBa n ^m.ia
Kao BeBepHii,a.
——— Oxau, Moj yMpe npe
3a oho 6 He;(e.i>a H>e.

oae.xa, n huko ne ocexn aa

*
jioK je 6o.xoBao nnje n3.ia3H.ia H3

joj je xeniKO. Hajt rpo6oM my je no^nr.xa CKpoMau Kpcx a.xn .

je ^ecxo OA.iasH.xa xaMo aa ce cnxa nan.ia^e 3a ^pyroM cbo-

,

JHM . la no.iHJe ony se.ieny xpasy n ^a sacajn HBche. Bn.ia

358 ji, E E

je joui ;i,ocTa M:ia;^a, a:i' mh ce 'ihhh ,

j^a hh y cny HHJe iiomh-
c.iH.ia Ha yji,ajy.

Ha Kpajy carope n H>eHa CBeha. HeKor .leiior npoaexHor jiaHa,

Ka^ HaM Hsr.ie^ame 3;a joj je najrope , no^ie ce xBajiHTH , KaKO

joj 03,MHHynie cbh 5o.iobh, h ;^a he 3aij,e.io 03;a;paBHTH, ano jom
je^HOM BHAH cyHi],a.

HHJe jy HHKO Morao saycTaBHTW. A KaKO nnje HMa.ia cnare

ji,a n:;e, ce^e na KO.ia h 03,Be3e ce na o^eB rpoo. On^a je on.io
iipBH iiyx ,T;a ce na ohom Mecry He san.iaKa. OceKaaa je 3ap, a,a
he HH CKopo OHTH ca CBOJHM 3,pyroM saje^HO c.iaooM cxa- , ,

poM H ;tpxhyhoM pyKOM npei)e iipeKO Kpcra, Kao ^a ra MH.iyje,

K.iHMHy .laKO r.iaBOM y snaK oiipouiTaja, a npeKO oo.ihhx ycana
iipe.ieTH joj 6.iar ocMex.
MeTHycMO je y KO.ia, a Kaji, je CKHHycMO K03, Kyhe pe^e caMO
TO.iHKo: ^Xsa-ia saM! Caji; je 3;o6po !"

Iloc.ie no.ia caxa 0r.1acH.7a cy Beh h SBona H^eny CMpx.

li

A o CBOMe CHHy, iipHqame mh cxapan, OBaKO :

IIpoxeK.io je MHoro h mhoto BpeMcna, j^ok ce o'/KenHO. C

iioqexKa caM mhc.iho: HMa 3,epaH iipaso. Bo-te neK MepKa h hc-
iiHxyje, HO ;na cpne Kao rycKa y Mar.xy.

A.iH H>eroBOM oxeaaay HHKa:i Kpaja • a ja HHcaM xxeo

aa ce MemaM y H>eroBo npaBO. XBa.ia Bory HMa CBor B03pa-
cxa , a noc.ie ano ce 6am h hc mhc.xh tkckhxh, HHJe Moje ::^a
,

ra Ha xo naroBapaM ,
jep oh xpeoa 3,a vkhbh ca cbojom '>Ke-

hom, a He ja.

Ho MaxH, Kao Maxn. 3ana3H Kaa, joj je chh 3,o6pe Bo:te

]ia ra mo.ih ,
j^a joj 3;oBe3,e cnajy , xxe.ia on aa je ona
ji,oqeKa na npary Kyhe ca .leooM h co.i^y ,
no.T^yoH je h yBeji,e

y „aBOpe." •

Ho OH ce ooHqno naMproflH Ha xaKBe pe^n , a Kaji; je oco-

6hxo Aoope BO.T^e, Kavi^e: .,^IeKajxe ,
ji,ok Me y.xoBH cxpe.ia Amo-
poBa", a CMeje ce.
 MOJ OTAU H MOJ <'HH 359

Ila y.iOBH ra! lIoro^M ra Harao, Kao CTpe.ia oa Koje neMa .leKa.

yii03Hao jy je na oa.iy, j^ok oeiiie y M. y rocTHMa. Bn^e

jy, r^e nrpa Kao noMa.Miia, nrpa ona, a nrpajy na ifcoj h pyne

H T.iaBa H o»iH, CBe.

TIo nrpH ona 3a HacaK pyKaBHi],y h oh car.ie^a ycKe,
CKH;],e

TaHKe upcTHhe, a r.iaTKa, MCKana KO'^a thx pyny 8aTpenepH Kao

evHue. BHTi;e.io ce, ^,a ce h Ba3:iyx BeoMa pexKO 3,OTHu,ao re pyKe.
CxpyK Ha H>oj xaHaK Kao kokohihjh Bpax, a ooraxa xartHHa Haj-
HOBHJer napHCKor Kpoja, Koja ooBHJanie meno oe.xo xe.io, ^OKa-
3HBame 3ap ooracxBO H>eHe nyhe.
Oh ce 3aHeo...

Ka;^ cy ce n3;^yBa.iii o^ nrpe, iio'ie 3,a pasroBapa c h>om. Ca

AyxoBHxoHihy H3o6pa7KeHe vKeHCKHH>e noqe ona ;^a roBopao ^h-
MaoBoj KH.H3H ^Tuc la". (yoHJ jcj xe noqe iipexpecaxH nHxaae:
HMa :iH /Kena iipasa ^a yoHJe MyvKa aKO joj je neBepan ? Ha !

npebome na niixaae: iimh .xh MyvK npaBa ^a yonje HCBepny

OH;^a
^Keny, h.xh aa je ocxaBH, h.xh ^ajojy Be.XHKo;^yinHJy CBOMe onpo-
cxH? TIoA H3pe3aHUM xa.LHHOM HjChom Ha;i,HMaxy joj ce ro.xe,
oejie, oo.xe rpy;:^H, o^h joj CBex.iiaxy o;], yaoy^eifca, a r.xac joj je

:ipxxao Ka:^ pe^e: Bepyj xe mh, aKO UKa^a npcBapH /Kena My^a
.,

caM je 3ac.xyvKHO."

OcBojima ra je ! II xck xa^a , Ka;t oeme ocBojen h xBp;^o

pemeH :^a je ysMe no^e ce Ma.io H36.iiryKe pa36HpaxH o ftoj.

,

Cyxpa ^an jy je HCiipocHo, npcxenoBao h yr.xaBHO CBap;6y. 3a

XHM y Be^, xe joj Kynn noK.xoHe, aKa;!i,joj ce Bpaxno, ocxa^e
o;:^e

join HCKH 3,aH Ko:3 H>e 3,a ce pasroBapajy ko.ihko uMa CMHC.ia :

Ha HCxoKy ycxanoBa — xapeMa?

Ilpn^ao HaM je o BaHpeTjHOJ .lenoxH, ^khbocxh oopasoBa^iocxH,
na H o ooracxBy CBoje Bepennue. Pa3r.xauieH0 je oh.io :5a he ]i.o-
OHXH 20.000 *opHHaxa, noc.ie 10, na 5 xn.-ba^a, ho na Kpajy je
HnaK AOOHO 10.000 hto o^ y o6e3HHu,H, BeKC.xH, qcMy .in. A.x' Beh,
neK oyje caMO oho :3;pyro y pe;3,y n HeKa cy cpexHH HMJe CBa ,

cpeha HH y HOBi;y.
CBpujHCMO CBaxoBe, o^e mh chh ca cnajoM y IIxa.iHJy,
Kaji,

Aa ce Ma.xo npoj^y, a ja h Moja acena naMecxHCMo hm a;ox.ie npeAfte

:360 Jl, K A

<co6e, a mh ce iiobykocmo y one ws aB.iHJe., Ta aa ! Hck caMO

OHH noiKHBe; aa nac je cxape h OHaKO cse jeaHO.
——— M.iajteHu,H cy iKHBe.iH KaKO je to Beh aaHac pea.
H He Mory pehn ^a mh je chh Gho HecpexaH. Fjie^ajia raje Kao
— CHHa. Cbc je ona ynanpea CMHc.iH.ia HapeTiH.ia h saKvty- .

qH:ta ; oh je xaKO pehn ji;o.ia3HO na totobo. Bojieo je sap aa

yiKHBa y aenOM Be^iHTOM 6p67baH>y , Te je cjia6o aoJiasHO ao
pe^H, a OHa ra HHJe o^BHiue hh sanHXKHBa.ia. Oh joj ce ca-
•CBHM noKopHo. Ona je no^nH>a.ia CBOJ roBop ea pe^iHMa : ^ja
xohy" H „ja Hehy'', a oh ca pe^niMa: „aKO th mhcihut'* h ^aKO
TPi ce aonaaa.''
Ka^ HM ce po^H.ia hn. yseine ji,oJKHH>y, xe no^euie pacHnaxii
jom BehMa. Ho MOiKaa 6h nnaK ^oxpaja.xo, aji" ne Aoxpaja sjipaB.^e
MOMe CHHy. Iloqe BenyxH h Kaj^ mh yisipe vKena, Ha;i,e h oh na-
-CKopo y nocxerty.

He Mory peKn ji,a mh ce cnaja nnje 6pHHy.ia o H>eMy. X-

3e.ia My naJBemxHJy Go.xHnqapKy
je jep ona caMa 6enie Bp.xo ,

HeiKHe an^teocKe npnpoae. Kajt

. bhjuh r^e oh H36aLi,yje KpB. ,

He MOJKe no xpn jiana ^a py^a a ^a Mopa «a My no^Mexne .

jacxyK noji; h bh«h H>eroBe o^h, no cboj npH.iHn,H ne 6h

r.xaBy
Heji,e.T>y jtana Mor.ia sacnaxn. TaKO ce 6ap h.oJ3h tiHHH.xo h Mopa
jia je xaKO.

JejiHOM na uiexa.iHuixe,
npeji; ce naj^Huie CBe>Ka
Be^e^- oae jf,'d

Basj^yxa. a Ka^ ce BpaxH, mh cmo momc cnny Beh aaK.ionn.xH o^h.

— yacacHO je u,HKHyjia, onecBemheHa ce cpyuin.xa na noa, h 5o.x
jy je xo.xHKO o6pBao. jta nnje Gn.ia y cxaH>y ji;a ra oxnpaxn ao
rpo6.T>a.

Oh ocxaBHO neorpaHnqeno no.xoBHny CBora HMama. a

joj je
ona My no^HyKe j^HBan Kpcx o;i; u,pHa MpaMOj^a, KaKBor ne oeme
y MHxaBOM rpoo.x>y. Kajt 6h My oxHui.xa na rpoo. xyvKH.xa ce, rjxe
je cxeiKy rpqesH y cpn,y h jia he na ohom rpooy Hau,e.xo npe-
CBHcnyxH, H 3a Ma.xo na ce OKany xhx onacnnx nocexa. Koje cy
je Mor.xe cxaxH r.xaBe. TpoG ocxa nope^ onor Be.xHqaHCXBeHor
Kpcxa saneMapeH h nycx, 6e3 u,Bexa h ^KencKe Here.
OcaMMeceu,n no CMpxH Mora cnna, Mo.iH.ia je y Mene 6.xa-
roc.xoB, Aa ce yjia. JaBH.xa joj ce ..^oopa npH.iHKa'*. a ko 3Ha
xohe .XH n onex. n ja je He sa^piKax. Y ocxa.xoM, HMao caM to-
 MOJ OTAU, II MO.T CHU B61

jiHKo iiaMeTM aa vbh^hm, KaKO TaKO HeiKHa /KeHa. nvHa Hajnnp-

.'i.HBHJHx ocehaja. He oh Mor.ia oncTaxH ea.Ma ii oes Apyra y obom
jiaHauiH>eM cypoBOM h rpyooM CBexy.
Ha pacTaHKy caM TpavKHO Be.iHKy yKpTBy oa HaJBehy iuto H>e,

je Mo-;Ke jta rio;5Hece MaxH. h ona mh jy je yqimH.ia. — Mo.iho

caM jy. T^a mh ocTaBH ynyny Mojy xe ce ja GpHHeM sa ifey
. ]ii\.

H H>eHO BacnHTaH>e. iia h OHaKO caM ocxao y CBeTv caM, Kao oho
<*aceqeHH nan., 6e3 HKaKBe pa^iocTH.
Cxapaii, je x-ahyxao... iioxevKe .xy.iy k ycxnMa . a.in ce ona
yracH.ia.

,,Ta OHo'-. waiio'ie Mory 6aui pehw^

onex Ma.io noc.xe, ,.He

jia MH je CHH 6ho cxanno necpexan. '/Khbcih cy MHpno, Gea xyKe

H xp3aBHu,a. Oh HaBHKnyx ji;a c.xyraa h hyxH ona /i,a ynpaB^ta ,

H Bo;nH pe^i. A ,T,a Beh CBy.^a Mopa 5hxh no Majio ^HMa xo .

je jacHO.
Te xaKO caM je^ape^ h ja npHMexo na momc cnny aa ra ,

aaGo.ie nemxo. T^eBoJHHii,a My oeme HaBpniH.Tia ce,T;My' ro^HHy. h

OH je Ba.'b;^a MHC.nio j^a je aa^e y niKo.iy. jiasyMe ce y cpncKy
TiiKO.xy. Ho OH ona je HspeK.xa h hsfobo-
je xo xeK mhc.iho, a.7'

pH.xa. ,ia ^exe 3Ha cpiiCKH a HMa jom h kuji, nay^inxH nero je ,

r.xaBHO 3,a nay^n apyre jesHKe h j^a ce joni nspannje nay^H

BenixoM H yMeuiHOM noHamaifcy... Tpeoa jtaKvie jia o^^e na 7—8
roji;HHa aana y 3aB0,i Ko;^ Kaxo.xHqKHx Ka.xybepHii,a. r;te ce o5pa-
:^OBa.ia h H>eHa MaxH.
Ona le xo xaKO 3aK.T>yqH:ia h caonnrxn.ia mv ie o;t:[yKY. a
KOji, H>HX HHJe 6ho ooH^aj. ;i,a oh ane.iHpa.
CehaM ce Kao ;taHac. Bn.io je no^ jecen, na no.i^y ^yme x.xa-
jl'dn Bexap. a oh xpeoauie ^a o;tBe^e. hep y BacnHxa.iHuixe. Ona
ce onpocxH.ia n c fbHM h c ;texexoM jom y co6h HHJe Mor.ia .

Xd noAHCce Bexap a ja caM xo;iho

,
3a H,HMa. Oh mc hhjc
HH npHMexHO, xojiHKO jc 6ho 36yH>eH.
^exe y Kapy^a. cy3e My rpynynre h3 o^njy
KaA none na .

6o.xHO 3ajena: „KyKaBHO ,iexe Moje. xa xh ne 3Ham. KaMO xe bo«h

XBOJ oxan,!''
Xxeo caM Aa peqeM nenixo, ^a aaycxaBHM KO^njania, a.x'
Bel\

ce npoMHC.xHx nnje oh Ma.xH. ^a My xpeoa o^icBa casexa, a nocjie

362 A E .1

CHrypHO ra He oh hh iipHMHO. Il.iaKao je, a.m je ciymao. Cxe-

rao C'dM cpij,e h oxHiuao y CTpa/KH>y cooy. Kaq, oh hoK, none mh
ce HeniTo OKpexaTH no r.iaBH, a CTe3aTH Me y rpy;^HMa.Ha iio.i.y
je xyjao Bexap, a MeHH ^onasauie y 3,Ba xpn Maxa 3,a ysMeM ,

CBehy H 3ana.iHM Kyhy, neKa nsrope ji,o xeMe.ba ca CBa^HM h cbhm

mxo je y ii.oj.

Sa^ipacax ce ! Ii3al)e mh npe;u, o^ih onaj 6o';KHhHH ^ora})aj,

Ka3,a ce Moja Maxn onaKO ropKO saii.iaKa. Ona ,
Koja je Kyhy
Mora oij,a 3,p5Ka.ia Kao cxyo, a orpeBa.ia Kao cyHi],e, oeuie y CBeMy
^anocxaB.teHa. HeraainH>H .x>y3,H nncy yMe.xH ,T,a u,eHe Bpe3,H0Cx cbo-

JHX /Kena.
A ;;aHac ? ! ^anac ce HcnyHHuie pe^H cb. TTncMa. TpexoBH
poAHxe.ba ceexe ce na k.hxoboj 3,en,H.
 -

CHTHH JI2 Cy...

Chthh :ih cy obh .Tby;^H ,

y -Mar.iy ce Heny cn:ie;iM,

T^a HM rpecH HHcy icpynHH

He OH c' Bepyj hh BHAe.in.

Kyaa r.MH/Ky, snajy .i' KaKBOJ

JI^ei;y Bo;3e oyayhHOCTn! —
Ta H caM TyJ) Tyj^Hnau,
:ta

3annaKo ohx o^ /Ka.iocTH.

y 71,^11 MyH>0, — cap TO.IHKO

^a 3ac.ieiiHin oqa Moje,
Ha ^a MHC.1HM CBe je ApyKMe,
Cse je 60cT>e Hero iuto je.

?
 rPAd) AHJIPAIDH
noroABH HSMEiby yrAPCKE m ayctpmje

TpH^ecet roTtHHa ce Beh HaBpiuH.Tio, oa KaKO ce Xa53ypmKa

MOHapxHJa H3 CTape AycTpnje npeoGpasH.^a y HOBy Aycxpo-
yrapcKy. Iloc.ie cajiOBCKor iiopasa. kojh y Ma.i" xe HHJe ^OBeo
y iiHTaibe h caMH oncTanaK ii,apeBHHe. ocehajyhH anco.iyTHy ne-
MoryhHOCT aa oao.ie hobhm yHyTpamitHM xpaaBimaMa, inTO ce
Beh noMarbaxy Ha xopHHOHxy. nyna jesoBHXnx yciioisieHa Ha
cxpaxoBHxy 1848 roAHHy —
aHHacxHJa ce XaGBoypniKa pe^nr-
iHiipa.xa, Aa wsmhe na cycpex MayapcKHM vKer^aMa. Aa cbojhm po-

tieHHM pyKaMa
ycnocxaBH MayapcKy srpaAy Ap:«aBHy. Kojy je
paHHJe, noc.ie xano j^yrnx h My^HHx Hanojia, ycne.xa Gpi.ia no-
pyniHXH. FoAHHe 1687 yrapcKa je naryoH.xa CBojy Ap^^aBHy hh-
AHBHAya.iHOCx, nyxeM rpy6or HacH.T>a, 6pyxa,iHor ra/KeH)a h CBe-
MaHHx yroBopa. kojh cy OApebnBa.iH KapaKxep npaBHe Bese h;^-
Me^y H>e ii AHnacxHJe, h H.e3HHHx BeKOBHHx ycxaBHHx npasa h
ycxanoBa. ™ie ce nopeK.io Mepn cbojom cxapiiHOM ca ochobhiim
3aK0H0M enr.iecKe ycxaBHOCxn.") FoAHHe 18HT, naKOH nyHHx cxo
H ocaMjtecex ro^HHa oGnoB.x^eHa je yjejtHO h yrapcKa ^p'/KaBHa
HHAHBiiAyajiHOCx H noravKena ycxaBHOCx yrapCKa. II xa ooHOBa,
Mo>Ke ce xBpjiHXH 5e3 ycxesaifea. pesy.xxax je Hcxpajnor, Heno-

') Ungarns Ausgleicli mit Osterreich vom Jahre 1S67, von Graf Julius Andrassy —
Leipzig, Verlag Duncker nnd Humblot 1897.
') BjiaTHa Byjia Kpajta AHJtpeje II. Kojaje cse Jto jtaHac xeMe-t yrapcKe ycTaBHOCTU.
•0,% ro,a;nHe je 1222, ^aKae cawo aa oejuaw ro;tHHa MJiatja o;; Magnae Carte eHrjiecke. Koja je
jHajtara ro;;. 1215.
 rro* AH^rAmii oOo"

nycT.bHBor oxnopa MayapcKur Hapo^a. kojm je iiohhocmo ch.iV;

OHna Kaa ce ona Mopa.ia h y Mepn y Kojoj ce Mopa.ia iioaho-
CHTH. a.iH KOJH HHTH je HKa^ npiiCTao ja ce •j'OpMa.iHO OApe^ie
CBOJHx iipaBa, HHTH iipouycTHO npH.iHKy. Ka;:; oh My ce ona yKa-
3aaa. j-d y.io'/KH ceoj iiporecT iipoxHRy HacH.ba.

0'iHr.ie;^HO je y to.ihkoj Mepn, ^a je Horo;i,6a o^ ^o^. 18*3 T.

;^OHe;ia Mai^apcKOM Hapo,iy HeH^Mepne KopncxH y ceaKOM npaBi;y

H y CBaKOM iiorae^y, ja. oh oh.io bhijic nero 3a.iyp,H0 h3hochth

OB;i;e ^onase o tomc. Y npn.iHKaMa Koje cy tom uoroaooM
CTBopene, MayapcKH je Hapo;t He caMO ;tooHO MoryhHOCxn ;;a
nywd H ]ni3BHJa CBe CBoje Hapo^ne (jcooHne h HHxepece, jii o>
oHJe o^ ceoe n Ky.ixypny n eKOHOMCKy Haje3;^y xy^)HHa^a, Beh
H Aa y iinipoKHM ri)aHHii,aMa ocxaB.i.eHn.M KpvHn cb. CxeBana,
npeMa HajcjajnnjnM ^anH.Ma H^ennM H3 iiponi.ioxH, nnxaB yxnii,aj
;^pvKaBHO^ anapaxa 3a:iovKH y c:Fy'^(5y Mai,ia])H3Ma na cynpox cbhm
HeMai,iai)CKH-M napo^HocxHMa, Kuje ca^iHH,aBajy MHoro BHUie 03,
iio.xoBnHe cxaHOBHHHixBa yrapcKe ^p/KaBe. Ila HiiaK 3axo y jy-
ooKHM c.iojeBHMa Mai,iapcKora napo^a H(jropi6a o^, ro^. 18f>T.

ocxa.ia je Henony-xapna, HecHMnaxn^Ha, roxuBO peha Mpcna. Ohh

npe,icxaBHHu,H MayapcKH h y uixaMnn n y iiapnaMeHxy, 3a Koje
ce MovKe c HaJBnnie pa3.iora xBp^HXH ,ia cy H3pa3 HHXHMHor yoe-
heita Hapo;],Hor. ne npecxajy h ^.anac iiop,H3axH CBOJ r.xac npo-
XHBv :iva.iH3Ma vxBpheHor ro^HHe 1867. Hjhxob hcikxh^ikh npo-
rpaM xpavKH oxBopeno, Hspe^no, yxBphnBafte :npiHe ynnje H3-
Mehy yrapcKe n ocxa.xHx 3eMa.T>a aycxpHJCKHx, mxo ;ipyrHM pe-
'iHMa 3Haim o:tBajaH>e YrapcKe 01, Aycxpnje y xo.xhkoj Mepn, ;ia
H3Mehy H.HX He 6y;te HH»ier Bnnie 3aje,iHnqKor 3,0 B.xa3;aoii,a n ::i,h-

HacxHJe B.xaaa.xaqKe. HnxHMHa MHcao naK MHorora 03, h>hx, Koja

ce H3 .laKo pa3yM:£>HBHX pa3.xora ne MC^e oxBopeno ncKasaxn,
lue no cBoj npH.iHu,H jom h 3a.T>e, 30 KH3aH.a CBaKe Be3e ca 3,n-

HacxHJoM XaosoypniKOM, KOJoj je Bek je^HOM 1848 ro^. Kouiyx

o:ipeKao ono npaso na Kpyny Cb. CxeBana.
r^e je npaBH pa3.xor xom He3a:i0B0.x.cxBy, xoj aHHMOSHOCXH
Mai,iapcKora Hap03;a, npeMa XBopeBHnn H,eroBHx naj-ienmnx ^p-
vKaBHHqKHx yMOBa, Koja je, y ocxa.xoM, y xoKy MHHy.inx xpn^ecex
roAHHa Ha ^ie.xy necyMH.nBo noKasa.ia. 3;a je y cxanby 3a30B0-
:bHXH He caMO ocHOBane, npaBH^ne 3axxeBe Mayapcne, Beh h h^h-
366 4 E A

xoBe HaJHeoiipaBAaHiijeH HajniOBHHHCTHqKHJe iipexeHCHJe? Pa3.i03H,

Koje saxo ^ajy MayapcKn no.iHTiiiiapH. 36H.TBa ey cacBHM Hejio-
Bo.bHH H HeySe^rhHBH. Hera je /lanac Majio MayapHMa n y yaceM
Kpyry ifcHxoBe yrapcKe KpajteBHHe h y uinpeM Kpyry ii,e.iOKynHe
aycxpo-yrapcKe MonapxHJe! YrapcKa je ^oSn.ia CBOJe mnpoKe
jtp-^aBHe rpaHHii,e cpa^ynaTe Ha ocHOBy Hajmnpnx HCTopHJCKHx
npeTeHCHJa, KOJe ^ajy riyHa 3aAOBo:teH>a H^eHiiM h eKOHOMCKHM h
BoJHH^iKHM noTpeGaiNia. II y Toj yrapcKOJ Kpa.^eBHHH, Koja hh
y Ko.iHKO He HOCH KapaKTej^ jeTi,HOCTaBHe Haii,HOHa.iHe Ap^^Be.
miyd je ocHOBa HCK.T.y.qHBO ncTopHJCKa, yTBphena je KOHceKBen-
THO. 30 HaJAa.T>Hx rpaHHH,a, npeB.^iacT Mai,iapcKe HapoAHOCXH Ha;i
CBHM apyrHM Hapoj^HOCTHMa. KOJe CBOJHM yKynHHM 6pojeM H,y
jta.ieKO Ha^Mamajy. y KpH.iy naK u,e.iOKynHe Monapxnje yrap-

CK'a, Kojoj je aaH napo^HH JSiayapcKH KapaKxep, Bpnm npecyjiaH

yTHu,aj y ohuithm noc.iOBHMa, Aaje y r.iaBHOM Mai,iapcKH KapaK-

Tep onuiToj eno.T>aniH>oj hojihthuh MOHapxHJe, ^OKJie MehyxHM H>eH
yj{eo y TpouiKOBHMa KOJe nsncKyjy onnixe yCTanoBe. ne hshoch
HH je^Hy nyny Tpehnny ii,e.xoKyiiHHX xponiKOBa. TTIxa 6h jom
BHHie xxe.xH jMayapn?
Tpa* Jy.iHJe AnApaniH. chh Be.xHKOr Jy.inja AH^pamnja. Kojii

je fleaKOM h rpa<&OM CeneH,HJeM oxaii, enopasyMa oa ro^.

ca
1867., ycxao je eneprH^HO y o^Gpany xBopeBHne CBora on,a h
H>eroBHX apyroBa, npoxHBy KpnxHKa h HanaT],a KOJe je na H>y
ynpaBH.ra MayapcKa cxpaHKa HesaBHCHOCxii. y ^e.iy cbom, mhJh
CMO Hac.xoB HCHHca.'iH y no^exKy OBe paenpaBe, h KOJe naM je aa.io
Henocpe^na noBO^a ^a HannmeMo oBe pe^oBe, rpa<5 An^tpaniH
jtOKasyje MHoro5poJHiiM, ko.ihko HCu,pnHO npnoi^annM xo.xhko ii
ca HVHo yKyca n pasGopa cpel)eHHM ^awxHMa h pe30H0BaH.HMa,
M je noroj^6a o^ toj[. 1867 ne caMO CBe mxo cy Mai,iapH
Mor.xH 3a ceoe nsaejcxBOBaxH h.ih H3HyAHXH, aa je ona y
BeK
onuixe HajGojbe, HaJKopacHiaje pemeH>e MavapcKora nnxaHja, jia
OHa jeAHHO aaje Mai,iapcKOM Hapo^y n cbc noxpeGne noroji6e 3a
y ynyxpanifbOCXH yrapCKe jtpiKaBe, Kao n
03;p>KaH>e h pa3B0J mo-
rytiHOCx aa y nyHoj Mepn ocnrypa Mai,iapcKy npeBjiacx naff ne-
Mai^apcKHM Hapoj^HOCXHMa y yrapcKoj, h ^a y Kpn.iy Mebyna-
pojine 3ajeAHHii,e. y yxaKMHU,H ca Ha])oji;nMa jta.xeKO CH.iHHJmr,
ocHrypa 3ajiOBo;i>eH^e Mai,iapcKHX nnxepeca.
 rpO'j> AH/^pAmII 367

Ilpe CBera. jta 6h CBojy xeyy iiocxaBiio Ha co.iHji,Hy ochoby,

rpa<^ AHjtj^amii ;iOKa:^yje, ;i,a je HeaaBiiCHa yrapcna, Kao ^pyKasa
iiOTiiyHO caMocTaJiHa, 6e3 HKaKBor cxa.iHor eaBesa. h.ih Go.T.e

6es HKaKBe cxanHO yxBphene ^p/KaBHO-iipaBHO Bese ca .ipyruM

;ip>KaBaMa, y AaHamib.nM eBponcKUM iipH.xHKaMa aiico.iyxHO HeMO-
ryhHa. UIxo je neKaAa 6h.io, y ^pyi'HM npioHKaMa, iio^ ^pyrwM
noroAoaMa, y EBponn opraHH30BaHOJ na cacBHM T;pyKqHJHM ocho-
BHMa HO luxo je Ai^HamH>a EBpona. ^aHac je HeocxBap.^^HBO.
HeKa;ta yrapcKa Kpa.x.eBnna. y o,iHocy npeMa cbojhm cyce^HMa.
6H:ia je caMa cooom ;iob().[,ho CHavKna h ;^a Gpann CBOjy caMO-
<'xa.iHOCx H CBOje Ap^^aBne HHxepeee. h ^a y onmxHM eBponcKiiM
HuxaftiiMa, Koja ce H>e ,ioxHuy. npHHy^n. xd ee men i\xac ^jyje h
;ia ce o H>eMy bo^h pa^yna. ^J^anac Beh exBap He cxojii xaKO.

IMxa he Aanae ]\lai,iapn ocxaB.TjeHH caMHMa ceoH y yxaKMHii,H ca

MohHHM ApiKaBaMa Koje opraHHsyjy Be.iHKe Hau,HJe. Kao mxo cy
Pycii. HeMii,H, ^>paHu,y3H. EHr.iesn, Hxa.iHJaHH. h oji; kojhx CBawa
pacno.iavKe ca Mn.iHJyHHMa 6ajoHexa. X xaKBOj cpeaHHH Mai^ap-
CKa caMOCxarma ,ipAaBa. 6eH cxa.inor, CHrypnor caBesa ii nn-
c.iOHa H Kap, 6h joj 5h.io yKiiBoxa. :<KHBe.ia 6h caMO xyhHHCKO.M
Mii.'tomhy. ynyhena 6n Gn.ia ;ia ce noBopii xo sa je;iHo:M xo :^a

,ipyroM cn.iOM xybwHCKO^r. ceon cnaca 6h.xo y h>h-

ii pa xpavKH
xoBoj BamxHXH, oii.io y h>hxobom Me})yco5HOM cyriapHHnixBy.
M 3axo npocxo mxo Mai^apcKH napop ne 6poJH na jtecexMHc
Mii.iHOHa CBOJHX q.iaHOBa. a mxo ahbh y cyce;;cxBy ^pyinx na-
2Jo;na. KOJH cy ch.xhhjh ojt H>era. mxo je seM.i^a H>eroBa na cy-
jtapHOJ xa^ra,H Be.iHKHx c.xoBeHCKHx H repMancKHx HHxepeca. Ma-
yapcKii je napoa ynyhen. nppmyheH neoao.TjHBHM npnxHCKOM cno-
:r,amH>HX npn.inKa. aa xpavKH Bese h npnjaxe.i.cxBa, aa CBOJy
j^pyKaBy ynece y KaKaB uinpn pp'/KaBHH c'K.ion, kojh he Baje^Ho
ca H>HM o6pa30BaxH napoan h jtpyre ,ip:/KaBe, aa CBOje
Apyrii
6nhe TtpvKaBHO co.xHAapimie ca ^pyrnM ap:>KaBHHM opraHH3MHMa.
Ha xaj Ha^mH, o xomc neMa cyMH>e, MayapCKH napoj^ Mopa npn-
Hexn Ha acpxBy je^aH j^eo CBoje nesaBHCHOCXH. CBOJe c.T:o5o;ie
Kpexafta y CBexy, oapehn ce j{G hsbcchc isrepe CBora npaBa caMO-
onpe^e.^aBaifca ajin Ha xaj na^ran y hcxo BpeMe oh pooiiBa. y
:

pasMBHy 3a CBOJe iKpxBe, je,iHHy CHrypny rapaHu,HJy 3a CBOJ

OHCxanaK h 3a CBOjy Gyayhnocx.
3G8 A K .1

He.MoryhHocT caM0CTa:iH0r jp-^KaBHor vKHBoxa iieaaBHCHe yrap-

CKe vBHbao je h caM Koiuyx, »iHJe hmg peBeHanKyje ^.anac .Ma-
j.iapcKa cxpaHKa neaaBHCHocTH. H KomxyT je, KaKo je to ji,aHac

HeociiopHO ^OKa^aHo, hcto xaKo jacHo yBHJ^ao 3;a caMocTa:iHa

yrapcKa ji,pjKaBa He MOiKe pa^yHaxH Ha CHrypny 6y;ii,yhH0CT, Kao
uiTO cy TO yBnba.iH ii TBopn,H noroA6e oa 103,. 1867. Pas.iHKa
je nai.' MeJ)y H>HMa y TOMe, htto j],ok cy Jl,eaK, CeqeftH, Annpanm
M ocTa.TH H>HxoBH je;;H0MHin.T3eHHii,H M Haui.'iH Taj ne-
TpavKH.TH
onxo:iHo noTpeoHii caBes h nacioH :^a CBojy OTayOHHy y Ay-
(*TpnJH, ;a,0T.ie je KomyT aaMHm.-bao 3,a 5h najGo.ha jeMCTBa 3a
6y;iyJaH0CT MayapcKy Ba:i>a.io TpavKHTH y of)pa30BaH>y ^ynaBCKe
KoH<i>e^epau,HJe, ^ihjh 6h paBHonpaBHH ^LiaHOBH oh.ih Mayapii^
CpoH, XpBaTH H PyMyHH. Tora pa^H, y H,H.Tjy 0CTBapeH>a TaKBe
K0H4»e:^epaii,HJe, KoniyT je Ha.iasHO ;i,a je Bpe^HO ^a Mayapn npn-

necy Ha vKpTBy CBoja npasa na;; XpsaTCKOM, CiaBonnjoM it

CpeMOM, na TaKol)e h CBoja npaBa na^ Ep;i,e:hOM.
TaKBe /KpTBe rpo4> Jy.iHJe AH^pamH Ha:ia3H ^anac ;j,a cy
TaivO ro.ieMe h TaKO HeoapaBT^aHe. ^a oh ce na tomc HHTaay, y
c.iyiiajy ;i,a ce o.invKe jipHCTynH.io H>eroBOM ocTBapen-y, cpynnLia
M ca^ra nony.iapHOCT KouiyTOBa. 3araT0 kh;uith, HHTa ce oh, naj-
.(ennie a.ieMOBe h3 Kpyne cb. CTCBaHa, Kaj^ je, Kao hito to cbo
iioc.Te;3H>Hx TpH;neceT roi^nna yrapcKC HCTO])HJe H0Ka3yjy, 6h;io
Moryhno nahn pemeH,e, Koje ;i;aje CBa noTpeona jcMCTBa Mayap-
CKOJ Hapoji;HOCTH, ^yBajyiiH y hcto BpcMC neoKpfteny H,e.ioKyn-
HOCT yi'apcKC ;i;p-/KaBHe TepHTopnje. XpsaTCKa ca C.iaBOHHJOM h
CpeMOM, HCTO Kao h Ep;ii,e.^, ^anac cy cacTaBHH ;ii,e.ioBH FrapcKe,,
y Kojoj B.ia^a HCKrhyqnBO :Mai,iapcKa napo^na MHcao. IIy,eja ^a-
K.Te. Kojy cy 3acTyHa.TH h Kojy cy y p;e.io npHBe.iH TBopu,H ho-
rojtoeBeh y obom ochobhom, KaHHTa.iHO>r HHTaay H0Ka3yje ce
Kao neocHopHO noBo.bHHJa 3a Mai,rape nero .ih Hji,eja Koj}^ je Ko-
uiyT 3acTynao. A noc.ie Tora, na CTpany HHTaH>e
0CTaB.T>ajyKH
o vKpTBaMa Koje oh ]\Iai,iapHMa HaMeTa.TO ocTBapeme ^ynascKe
IvOH*e;i,epau,HJe, TaKBa K0H<j>e,7epaH,HJa He oh on.ia Ka,ipa, 6am h

y HajnoBorbHHJHM npH.iHKaMa, oaui h Ka;i, oh ce ycneHiHO caB.ia-

Aa.ie CBe TeuiKohe, Koje K.oj CTOJe na nyTy, ^a Mai^apcKOJ na-
pojiHOCTH ocHiypa oy;nyhHOCT y oHoj MepH, H Aa ftCHOJ pe^iH h
ft.eHOM yTHuajy ;iane ony Moh h onaj sHa^aj y EBpoini, Kao htto
 rpo4> AU,\PAiuii 36 i>

juj je TO ;tOHeo caBe3 ca AycTpajoM y oohmv :;aHaiiiHie ;i,ya.iH-

CTimKe aycTpo-yra])CKe MOHapxiije, opraHii^onane Ha iioro;ii,6H

0:1, vox 1867.

y Kpn.iy ;^aHauiHje aycTpo-yrapcne Manapxiije :MayapcKH Ha-
pu;j; He caMO mxo je eMaHii,mioBaH o;i, CBaKor Moryher Tyt)HHCKor
npiiTHCKa, He caMO uito je CTeKao cee rioTpe6He noro^<5e aa CBojy
napo;HHy er3HCTeHi],iijy h CBoja napo^Ha iipasa h imxepece 3a-
lUTMTH o;iCBaKorTyl)HHCKorHeiipHJaTe.'LCKoryMHura,aja, Beh je aa^o-
niiu H npasy h cxBapny MoryhnocT ^a y rpaHHu,aMa yrapcKe ;:;p'/KaBe
Hpinii ca;; oh npHXHcaK na^i cbhm ;^pyrHM neMai^apcKHM napo^iHO-
CTiiMa. 0:t Ha})o;;anoTqHHjeHor, yrfteTenor, nnje caMonocxao c.iooo-
j,aH HapoA, Beh, jom BHiue. napo^ kojh HMa;na B.xa^a nap, ;tpyrHM na-
po;tHMa, oh iipHXHCKyje mpyre Hapop,e, y 3aje;i,HHii,H ca cbojh.m
AJi ca;ji

paHH jiiM yrH>exa^iHMa. llorop,6a o;^ r. 1867 HHJe HHinxa inpyro Hero
()pxaK.iyK yxBpl)eH H3Me})y aycrpHJCKHx HeMaij,a h Mayapa, Kojn
3aje;;HHiiKOM HeMaqKO-Mai^apcKOM B.ia^oM aaMeayje panHJy ji,bo-
jiCKOBHy HCMaMKy B.ia;iy Ha,i pa3HH.M aeM.-baMa h HapomiMa, koJh
(*y ce yc.xe;; ciien,HJa.XHiix HcxopHJCKUx h reorpa^CKHx npn.iHKa
cxeK.iH no^ CKHnxap XaSsoypraKH.
IT 3a OBHx xpH;3,ecex MHHy.xHx rop;HHa Mayapn cy, Kao mxo

TO ;tOKa3yje r])a$ AH;ipaniii. y nynoj Mepii npn.iH CBe KopncxH

iiiTo HM Hx je ocHrypa.ia noro;^6a o;i, tot;. 1867. BeM.TjaMa Kpyne
CB. CTCBaHa HaMexyx je KapaKxep je3,H0CxaBHe Hapo;tHe Mayap-
CKe ;i,p/KaBe, oes HKaKBa o63Hpa na npaBa h na iiHxepece ocxa-
.rnx Hapop,HOCXH mxo vivHBe y H.HMa. Ilap.TaMenax y IlemxH He
3Ha HH 3a KaKBa o^e.iHxa hh HCxopncKa hh Haij,HOHa.THa npaBa
iiojep,HHHx cacxaBHHx ;ne.TOBa yrapcKe Kpyne y H.eMy HCMa hh :

je;;He cxpanKC, HHJe3,He rpyne iipe;3,cxaBHHKa, Koja oh HMajia ce-

iiapaxHcxHqKH Haii,HOHa.THH KapaKxep, h.th y HHJeM oh iiporpaMy

on:re oapeM 3anHcaHe KaKBe oh.to no.THXH^Ke nan Ky.TxypHe pe-
HCMayajDCKHx Hapo:tHOcxH y YrapcKOJ.
HeH;a,HKaD,HJe xaivBaje- H
;iHOCxaBHa. npHBHp;HO oap aKO ne cxBapno, YrapcKa, y Kpn.iy n,e-

.H)KynHe aycxpo-yrapcKe MonapxHJe 3ay3e.ia je aoMnmipajytiH

,

iio.To:av*aj iipeMa i^pyroj, aycxpHJCKOj. iio.tobhhh, Koja n.xaMXH y na-

HHona.THOJ oopoH, y Kojoj ce HeMa^iKa Maanna ynopno, ann sa.iy-
;iHO, oopH ;i,a oqyBa CBOJe npHBH.Tenije npeMa ciOBencKOJ Behnnn,
^nija CHara ncxn^e h H3 HCxopnjcKHx xpap,nii,HJa h h3 ceaKHM :^a-

;i,Ejo xvm 24
370 A E .1

HOM CBe '/KHB.i.e H CBG 6ynHHJe Hapo^He CBecTH. yrapcKci je. ii.iii

6o.i>e pehn, MayapcKH je Hapo;^ —

na to Hs.iaae. y tom ce pe-
syMHUiy CBa H3.iaraH.a rpa<i«a AHapamnja, —
;^aHac iviaBHii ctvo
:^iouapxHJe Xa636ypmKe. HSBop iteHe enare h ifcenor yr.ie;ia y
CBexy. H iipeMa tomg MOHapxHJa Kao i;e:mHa hoch npecyaHo Ma-
i,[apcKH KapaKTep, jaBjta ce y r.iaBHOM Kao HocH.iaii, BO-te Mai,iai)-
CKor Hapo^a.H npnjeMHHK Maj^apcKHx no.iHTHqKHx TpaAHi]i,HJa. h y
pery.QieaHjy CBOJHx o^HOca npena Tyt)HHCKHM j],p:.KaBaMaM ycBojiiM
Ghthhm TejKH,aMa y icpHJiy Mei)yHapoAHe 3aje;^HH^e! IlpHMepa pa^n
rpa<i> AH3;pamH naBOT^n, KaKO cy o6a iiyxa K-dji, cy ce jasHJiH Kpynmi
iiCTopHJCKH aorai)aJH Kano je cnopaayM noTiiHcan, h iipH.iiiKO.M
o;i

4>paHii,ycKO-HeMaqKor paxa o,^ roji; 1870 1, ii iipH.iHKO.M Be.iHice —

HCTOMHe KpH3e OA roTi,. 1875- >5. HHTei)ecii MayapcKH h Bo.ha Ma-
ijapcKora Hapojia oh.ih :MepoAaBHH 3a no.riiTHKy XaosoypiuKe mo-
Hapxiije.
II aKo o^iiCTa M necyMH-HBo ctojh iiito rpo«p AH;i,paniH TBp;i,ii.

,T^a je MayapcKH r.iac iipexevKaH -^anac y Xa536ypmKoj MOHa})xiijii.

.:^a cy ne caMO yrapcKa KpajheBHHa h cbc HeMai,iapcKe

MiixaBa
Hapo;HHOCXii tbene ocTaBrLene na mhjiocx h hcmh.xocx Mai,iapii.Ma,
Bek II ^a ce Mai^apcKa pe^i "ly.ia h iioc:iyina.xa ii y hckhm iiu-
c.ioBHMa qncTO ii,HC.xaJTaHCKiiM . ^mje pemeifce Mel^yxHM Mopa ;;a

HMa yTmi,aja h Ha iiHxepece MayapcKe h y ciiojLaniHjOJ iio.iii-

,

THuii ii,e.iOKyiiHe Mowapxiije — rpa* AHTi;pamH (iipeii,eH>yjyiiH y

ocxajiOM yji,eo koJii je^y iiHxait.HMa xaKBe Bpcxe 36H;i.a iiMa.ia

BOjba Mai/apcKa) ca cbiim ce Bapa. Ka^ iipenMyhcxBeHy y.xory Kojy

.cy Mayaj^ii iirpa.in y xaKHM npii.iHKaMa iipe;i,cxaB.ha, uh.xo Kao
iioc:ieAHii,y ciiopa3yMa o;i, ro^ 18G7, Gh.xo Kao pe3y.xTaT <taKxiinKe
HaTi,MoliHocxii MayapcKora Hapo^a iipeMa ocxaJiHM Hapoji,HMa Xao3-
6ypniKe MOHapxHJe.
Heocnopna je HCXHHa aa je MayapcKii Hapo;i, Kpo3 ;;yre bc-

KOBC cBOJe Hcxopiije. o;^ Ka.^a cy Xa636yp3H ce.in na Kpa.T,eBCKii

npecxo yiapcKH, yiiopHHJe ii H3-i,p:/KJbHBHJe ho MOiK%T,a h je;^aH
jj,pyrii Hapo;],. yiiopHiije ii H3;;p'/K.i>HBHJe Hero .m h caMii 4ecii.

6paHH0 CBojy Hapo3,HOCx h CBOja ycxaBHa iipaBa iipoximy CBojiix

B.iaAa.iaii,a H3 no^m XaGsoypiiiKor, kojh cy My HacH.iHUiiKH Ha.Mexa.iii

HeMaqKH ii,eHxpa.iH3a:M 3aje;i,H0 ca aiico.iyxnsMOM. IlyHHx cxoro^HHa

MayapcKii ce Hapo;i. BohcH cbojom apiicxoKpanHJoM Gopno jy- ,
 rPA<l> AH^PAUlIl 371

Hci'iKH iipoTHBY Xao;i6yproBau,a. cbojhx Kpa.beBa, koj'h cy cbom

CBojoM CH.ioM. caKyii.T>eHOM no CBOJHM apyrHM MHoroGpoJHHM 3eM-
:i>aMa. HaBa;f,HBa.iH ;ui ynnuiTe h ycxaB yrapcKH h HH^HBH^yarr-
HocT yrapcKe Kpa;beBHHe. IIcTopiija je MayapcKa saoejie^H.ia m;h
Tora aooa MHore jyHaKe h MHore MyqeHHKe. Ona naM Kasyje ^a
cy ce Mai,iapH y tom BpeMeny h H3 OHor MaJienor 3,ejia CBoje
.

oTa;ioHHe kojh joiu Hiije iroxiiao oho no^ HeiiocpeT],HO xypcKO

rocrionapcTBo. pa,T,HJe oaii,a:iH y nnpyiije TypLi,HMa Hero niTO 6ii

caBii.iii CBOJ Bpax no;i; japa.M XaoBoypuiKw, Ha.ia^ehii h no^; xyp-

CKOM B.iauihy Biime jeMOTBa sa CBOjy HapojtHOCx h 3a CBojy c.xo-
Go^y Hero :in ^o;^ Xa636yp3HMa. HaJ3a;i, ro^. 1687 Xa636ypniKa
je CH.'ia y wpBii yrymnna h yrapcKy T^p5KaBHy HHj^HBH^yajiHOCx h
yra])CKy yexaBHOCx n c:[o6o;i,e, na hcxh Ha^mn, noc.ie hcxhx onaK-
HHx KpBaBiix HacH.r.a h oe3aivOH.a Kao mxo je xo oh.io paBHo .

Hie3;ieeex ro;tHHa panHJe (ro;(. 1B27) ca ^leniKOM ^pvKaBHOM hh-

;jliiBii;a;ya.iHomKy ii iienncH-\r ycxaBOM. llocjie no6e;^e sa^oGnBene
nojj, 3ii^HHaMa Beua Ha;i Typn,n.Ma h HjHxobhm caBesHHUHMa Ma-
i,rapHMa, xBa.ia oy;;^H je;uiHO noMoKii Jana Co-
nojfc.CKora Kpa.T>a,
ojecKora. xpri^ecex cy ye.raxa nymix mecx Meceu,a pcBHOCHO npii-
npeMa.iPi xepen ;na ce caooj) Mai,iapcKH ck.xohh: aa ce ojtpe^e CBora
npasa :;a oiipa yj-apcKor Kpa.r.a Kpyny yrapcKy npoiviacn
. ;i,a

Hac.'ie3;H0M y ;\oyi\ Xa636ypH[KOM. h p;a yKHne naJBa'/KHHJH ^i.iaH.

'lyBeHii ^n. 31. 3:iaxHe By.re. kojh. 3a cjiy^aj ;ui Kpa.T> yrap- '

CKH iioBpe:ur ^'cxan . npor.iaiuyje ..;^a B.iaAHKe h apyrn Be.iii-

Kamii H irieMHhii Kpa.heBCXBa . caKyn;7,eHH h.ih CBaKH sa ce.

ca;tauiH>H H.in Gy^yhn . HMajy uyno npaBO . ;ii,a yqnne iipe;t-

cxaBKe H ^a ce ch.io:m o;i,yiipy Mory ohxh

Kpa.^y. a ;5a saxo ne
03HaHeHH Kao Be.ieH3AaJHHii,H. " A.ih h y xom cxpaxoBHXOM xpe-
nyxKy ;:^eLi,H:MHpaHH caoop yrapcKH npHHyl)eH T|,a HSBpuiH oho .

mxo ce xpavKH.xo o;^ H>era, nnaK je jom noKasao xo.ihko Kypa:*:H.

ji,a y.iOyKH CBoj npoxecx npoxHBy nocBpniaBannx noK0.7Ba o6e- ,

.leiKHB Ha xaj nanHH y ncxo BpeMe mxa 3Ha^H H>eroBO caMoyon-

.la^KO r.iacaH.e h na kojh je na'^iHH oho H3Hyt)eH0 H nocxe ro^. !

1B87 MayapcKH je Kaposi;, Bot^en h ^a.iie cbojom apHcxoKpau,HJOM.

ocxao ^Bpcxo Ha cbom HaD,HOHa.XHo:si h ycxaBHOM xepeny, j^ajyhn '

no3HaxH CBaKOM npH.xHKOM ^a OH caMo noji;HOCH, onaKO Kao mxo

ce noTi,HOCH CBaKa HeBo:F,a Koja ce ne aa oxk.iohhxh. Xa63oypmKy
372 4 R ^

B.ia^aBHHy, y oo.iHKy y ko:^j My je ona HaMeTHyTa 1687 ro^HHe.

KpeaBa peBo:iyii,HJa oji; ro^. 1848 noKaaa-ia je jacHO, KaKO Ma-
j,iapcKH Hapo;n He ;i,onyii[Ta p,a iteroBa Haii,HOHa.iHa h ycxaBna
iipaBHa n23el)y y 8acTape.iocT, h KaivO je oh jom Bas^a h BOJtaH
H Kaj^ap, ;ia, Ka^ ce noBO.T>Ha npH.TiHKa yKa'/Ke, sa-iomn D,e.iOKynHy
CBOJy cnary y o^opaHy thx npaBa. IT Kaji, ce y CKopo noc.ie
cxpaxoBHTe 1848 ro3,., Koja je MonapxHJy ;!iOBe.ia OH.ra 3,0 na ;nBa

npcTa npe^; nponacT, noc.ie nopaaa ca?(OBCKor , xaKBa npH.iHKa

HOHOBa jaBH.ia ;i,HHacTHJa je XaSsGypniKa KanHTy.inpa.ia
, no- ,

BpaxHB Mai^apiiMa h mnxoBy ;np:«:aBHy HHTi,HBH3,ya.iH0CT saje^Ho

ca CBHM H.11XOBHM Hau,H0Ha;iHHM npaBH:Ma, h H^nxoBe ycxaBne c.io-
6o:^e. H aKO C€ npasHH o.ihoc yrapcKe npcMa ocxa.nHM 3eMjbaMa

uo^, B.iaHiKy Xa636ypmKOM

nnje to]m npn.mKOM Bpaxno y npasno
cxaae y kom je oho npe ]X)^HHe 1867, nnaK saxo cnopasyM 03,
ro'j,. 1867. Mome ce CMaxpaxn Kao restistiitio in integrum y nynoM
CMHC.xy peqn, jep je H>HMe Mai,rapcKOM Hapo;u;y ;naH0 h ocnrypano
BHUie Hero mxo oh oh h na ocHOBy na^e.xa napo^HOCXH, h na
ocHOBy HpaBHqHO xyMa^ene CBoje HcxopHJe HMao HjiaBa aa
HaxxcBa!
A.iH CBa cp^aHOCx MayapcKora napo^a . cai? H.eroB neooyn-
3,aHH naxpnoxHsaM H>eroBa nenoKO.ieojBHBa n]iHB])/KeH0cx cbo-
,

jini cxapHM BCKOBHo:*! xpa;iHUHJo.\r ocBemxanHM ycxaBHHM c.io-

,

6oa,aMa, K>eroBa iipHMepna ;i,HCii,HH.iHHa, iicxpaJHOCx, ^yx no'/Kp-

xHOBaH>a y oopon 3a CBoja npaBa cbc xo caMO cooom joni ne —

Cm (5ho ^OBortan paa.ior hh ^a ce caMO h HCKJby^HBo Mai,TapH.Ma
]ipH3Hajy HiHxoBa npaBa h ;na ce xaKO yxBp;^H T^ya.^H3aM y ro;i];.

1867, HHXH ;ii,a Mayapn 3ay3My onaj no.io:acaj h npnoaBC cbom

r.iacyony BasKHOCx h onaj ayxopnxex, kojh jtanac HMajy y mo-
HapxHJH XaGaoypniKoj. 3a xo je oho noxpe6aH CTHn,aj apJI'hx.
3a Maijape cpehnnx npn^HKa, Koje HHcy hh y ko.ihko xBopeBHna
Ma;iapcKa, hhxh 23e3y.ixax nanopa -K-pxaBa MaijrapcKHx.
xpy;i,a , ,

^[ai^apn cy ce H>HMa KopncxH.iH, xo je npaBo h xo je iiaMexHo.

A.iH Mayapn cy mnx h 3:ioyHOxpe6HJiH, y.iO/KHB cbc CBoje CH:ie
He caMo aa sa^OBOJLC CBOJe HpaBe;n,He aaxxcBe h nnxepece, Beh h ji;a
;ipyre napoae, kojh ca ihHMa 3aje3,HO oopaBe y rpaHHU,aMa Kpyne
yi-a])CKe , yrftexaBajy , .inmaBajy h,hxobhx HajonxHHJnx npaBa
3a oncxanaK. y ncxo Bpexie, Mai,ia])n cy, 3a5()paB;j:.ajyhH na CBOjc
 n'A'i> AH^PAiuii 37:3

ja;;e ws iipom.iocTH, ripy/KH.7ii pyKy iiomoKh HeMij,HMa . CBOJn.Nr

paHHJHM yribeTaiiHMa. y 6op6ii h>hxoboj npoxuBV ciOBencKiix na-

po;;a y IJ^HC.iaJTaHHJH.npoTHBv ^exa y iipBOMe pe;^y. unja je eyn-
oHwa MehvTHM iicTOBexHa oH.ia ca h>hxobom, Ha;^ KojiiMa je iiexo
OHawO KaO II Ha;t H>IIMa H8BpiUeH0 HCTOpujCKO paSOOJHHUITBO II
^HJe ce peBeH;iHKai],iije aaCHiiBajy aiicoiyTHO na hcthm h hcto-
pHJCKMM II IipaBHHM H HaiI,HOHa.lHHM pa3.I03HMa. Ha KOJHMa H Ma-
yapcKe 0:5 npe 1867. ro^ime.
Iloc.ie ca^OBCKo^ nopaaa h noene MHpa npaiiiKor. koJii je
9

AycTpnjy iisoai^no H3 caBeaa HeMa^KHx ;5piKaBa, hhth cy ay-

cxpHJCKH HeMi;H ws Hac.xeAHHx seMajba XaSsGypniKHx h h3 ^leniKe
Mor.iH 3a;i,pvKaxn CBojy ncK.TjyqnBy npeB.xacx, cBoj npiiBH.xeroBaHii
iJO.ioiKaj npeMa cbhm j;pyrnM Hapo^,HMa koJh cy ocxarm iio^
oKimxpoM XaosGypuiKHM. hhxh je j^HHacxHJa Xa636ypiiiKa Mor.xa
:i,a.'f>e sa^ip^KaxH CBoj HeMa^iKH icapaKxep. Meby HapoT^HMa aycxpnj-
CKH.M Mai,iapcKii Hapo,i He caMO mxo je noKasuBao HaJBiiiiie yKii-
.laHocxH y oji;6paHH CBOJiix Hapo^HHx iipasa h HHxepeca. nero
cy H>eroBH 3axxeBH. j^a ce yciiocxaBii HHjtHBHAya.iHocx p,p/KaBHa
KjjyHe CB, CxeBana. ysexH y cbom HajuinpeM ooHMy, HMaJiH xaj
KapaKxep ^a HHr;^e ne ao.ia3e y cyKo6 ca HapoannM nnxepecHMa
H npexencHJaMa aycxpwjcKHx HeMaii;a. ;hok cy ce Me^yxHM pe-
BeH;^iiKaii,iije napo^a
leniKor Koje cy xe^KH.xe ycnocxaBa>aH>y
,

Kpyne cb. BeHii,ec.iaBa, naJBHuie cy^a-

:ip/KaBHe iiH;;iiBH;iya;iHOCxii
pa.xe ca ochobhioi iioJMOBiiMa aycxpHJCKHx HeMan,a, ^a cy ohh y
CBHM 3eM.-baMa mxo cacxaB.x,ajy MOHapxnjy je;iiHa jep;HOCxaBHa 11
HCQO^ie.TjHBa ne.iHHa, h ^a HeMaqKH Hapo;i. CMaxpan Kao i],e.iHHa.
HMa iipeMa CBaKOM p,pyroM napo^y y 3eM.x>aMa aycxpnjcKH-M y
KoJHMa je HacxaifceH, ona npaBa. Koja HMajy h Koja xpe6a ^a
HMajy Hapo3;He Behnne npeMa Hapo;i;HHM MaifcHnaMa. 1867. ro^;.
HeMi],H cy y XBpj^o paqyHa.xH. na he oc.xo&oaHB ce Mai^apa. h.xh
6p.T,e yscB Mai^ape y opxaK.xyK, MohH oji;pacaxH cboj npHBH.xero-
BaHH no.xO/Kaj y CBHMa 3eM.T>aMa Il,HC.xajxaHnje a nor.xaBHXO y
^euiKOJ, H ;j;a he na xaj na^HH. Ka;i; xo Beh HHJe Biiine Moryhe
3a HHxaBy MOHapxiijy Xa636ypniKy, oap y JCAHOJ ho.xobhhh iteHOJ.
y Kojoj cy HeMi],H nacxaiteHH n neMa^iKii Hapo;3;HH HHxepecn an-
ravKOBaHH. 03;p/KaxH HeMaqKii KapaKxep h neMa^Kii npecy^Hii
yxHuaj.
o74 A K .1

Pa^yH HCMa^iKH HHJe ce ocTBapno. OcTaB.beHH ca.MiiMa ceoH

JlVCXpHJCKH HeMU,!! OH.IH CV H CVBHUie C.iaOH, ^^ CG OTtyupy pG-
BeHn,HKaii,HJaMa ^Texa h ocxa.iHx CioBena. Ha HeKo.iiTKo ro3,HHa
iioc.ie ciiopasyMa oji; ro;n. 18G7., iio:a, B.iajnoM XoxeHBapTOBOM, Ay-
cxpHJa (Il,Hc.iaJTaHHJaj CTajaaa je Beh na iipary cbof ;^a:ber iipe-

p6pa>Kaja. Ilocjie ycnocTaBJLaH.a HCTopnjcKiTx npasa Kpyee cb,

CxeBaHa, na peji;y je 6h.io ^;a ce noBpaxe y /Khbot HcropiijcKa
irpaBa Kpyne cb. BeHii,ecjiaBa, h ji:a ce npaBa npHSHaxa Mai,ia-
pHMa npH3HaTi,y ca^ h ^TecHMa h ocxartHM .CiOBenHMa. ^ya.insaM
je AOC.iea,HO. no ch.ih hcthx yspoKa kojh cy H>era CTBopn.iH, HMao
3,a ce A^JBe pasBHJa y *e;i;epa.TH3aM. Mai,iapH cy Taj];a, ne h8 KaK-
BHX KaBaji^ejipKHx ousnpa irpcMa HeMLi,HMa Beh pyKOBO^enH hc-
K.T>y^HBO KpaTKOBHTiHM, cyBULue ycKO H cyBume noBpiJiHO cxBa-
KeHHM, Mai,iapcKHM HHTepecHMa, pasyMeBajyhH Ti,a he ^eAepa.xHsaM
H paBHOIipaBHOCT paSHHX HapOJIHOCTH y AyCTpHJH HeMHHOBHO
HCTahn Ha aneRHH peji, 3aji,0B0.T>eH>e HCMaijapcKHx Hapo^HOCTH y
yrapcKOJ, noxHTajiH y HH;a,aT HeMu,HMa. Mai^apcKa je imTepBeH-
u,HJa, Kao uiTO ce THMe iiohoch rpa* AHji,pauiH, ooopioa Kaon-
HCT XoxcHBapTOB. cnpe^iHJia ya^oBCi^eifee ^lexa h ocTa.iHx C.io-
Bena, ycTaBH.xn iipHpo,T,HH tok pa^Boja Aycxpiije y 4>e^epa:iHy
;tp/KaBy. H y AycTpnJH ce noc.ie Tora, cbo he Beh CKopo nyne
;;Be hobc jteij,eHHJe. npo3,y:/Kyje 6opoa nsMchy HeMaii,a n C.iOBena.
H Ta oopoa ;i,ajia je jeanno iipn.iHKe n MoryhnocTH MayapiiMa,
^a nrp.ajy y MOHapxnJH XaBsoypniKOJ, 3a obo TpH;3,eceT ro;],HHa
03, noro3,6e, yjiory Kpynnnjy n npecyji;HHJy nero .ih h je;5Ba 3,pyra

Hapo3,HOCT, Hero n U^HCiaJTanHJa yeexa y cboj cbojoj yKyn-

.in

HOCTH, y.iory Koja ne 03,roBapa hh h.hxoboj opojnoj hh Ky.ixyp-

Hoj CHa3H, HHTH y onniTC H>HX0B0M HO.xOyKajy H yr.ieay Mehy ocxa-
HapoAMMa MonapxHJe.
."iHM

TTnTaae je. Koje ce caMO cooom naisiehe, a Koje je MehyxHM

rpa* AH;npamH h.ih npeBHTi;eo h.ih ra xoTHMHii,e Hiije xxeo y:3eTH

y npcTpec: ;ta .ih je xaKBo CKpo3 11 CKpo3 eroHCTnqno h nenpa-

jjHqno j^p/KaH>e ]\Iai,iapa, Koje Mai,ia})CKn Hapo,T; ;^obo;i;h y najo-
HiTpnjy onpcKy h npcMa cbhm HeMai,ia])CKHM Hapoj],HOCTHMa y
.VrapcKoj H npcMa cbhm HeHeMa«nxii-M Hapoji,HOCTnMa y I],hc-
.laJTaHHJH, oji, KopHCTH 3a ;]iOopo cxBahene cxa-ine ii Be.iHKC Mai,iap-
i'KG iiHTepeee? Hanie je Tsp.io yBepeH>e ^a he CKopa 6y;3;yhHOCT
 ITA'l' AH^rAlUU orD

iiOKa:^aTH. ^a cy ce Mayappi upeBapH.in ii ;i,a cy y;;apii.iii pi)aBHM

iiyxeM. Ha Ko.Me nx He ^leKajy hh hobb KopiiCTn hii HOBe .laBO-
piiKe. Bopoa he ce iisMeby He.Maim n CioBena y TI,HC.iaJTaHiijii

-MO])aTH :^aB))HrHTH, aKO y onniTe join HMa BOKa Xa6:^6ypuiKO]

MUHapxiijn. A Ka;i; xa oopna npecTane — .ipyry xmioxesy, pacna^;
MOHapxiije Xaor^oypuiKe obom npH.iHKOM ne ysiiMaMo y pa^yn
;j,a

- H npeBara he MayajiCKa y MonapxiiJH iipecxaTH xe*he Mavapii vhii

y ])e;t ca ocxa.xn.M naj)o;;HMa CKyii.teHH.M Ho;^ CKiinxpoM XaoBoyp-
iHKn.M H aayaexH onaj n6.i07Kaj, kojh iim ;i,aje c je,T;He cxpane h>h-
xuBa B.iacxHxa cnara a c 3,j)yre cxpane Ka})aKxep o^Hoca yxBp-
hennx H:3Meh)y h^hx ii ocxa:iPix napo^iHOCxn. II xa;ta he ce noKa-
;saxn Kao oH.xaHC OBaKBe no.xHxuKe KaKBy Mai^apn Bo;ie 3a obo
xpH;tecex roj^ina: na je;;Hoj cxpann, Kop, Mayajja, n})exe])aHO ca-
.Moiioy3;3,aiie n oxo.iocx, ^acnoBaHn na yciiecuMa o;^, npo.iasHe
Hpen;H0cxii. a na :i})yroj oiniixa, yjo,inH>eHa Mp/KH.a ciuijy ;ipyrHx

Hapo:ui iipe.Ma Hac])x.x>HBHM, Heii})aBH'iHiiM .Mai,ia})CKH-M npexencw-

ja.M. Koje He 3Hajy hh 3a KaKBC rj)aHHii,e ii ne Bo;te pa^yna hh
() miiHM x\i)HM iipaBiiMa!
Mm cmo HaiiOMeHy:iH paHiije, ;;a .Aiaya])CKH Hapo^, ;ta ohii
H.eroBH Tipe:;cxaBHHij,H u y Hap.xa.MeHxy ii y uixaMnn. sa KOJe ce
c ocHOBu.M MovKe BcpoBaxH, ^a cy HaJBepHHJH H3pa3 ji,yiue na-
})o;i;He, HHcy joui hh ;3aHac 3a;:tOBo;hHH ca cxaH>eM, KOJe je cxbo-
pii.xo nopaBHaHjC o;^ ro^. 18GT. A.xii ne xpeoa ce BapaxH hh naj-
MaHjC o;iHOCHO KapaKxepa n CMHC.xa xora He3a3,OBo;hcxBa. Tl^e.io-

Kynna wpajna .ieBnii,a y napnaMCHxy MaijapCKOM. cbii oiio3hij,ho-

Hapii y mxaMHH kojh KpnxHKyjy ii iiopaBHaHje o;]; ro^;. 1867. h

CBe uixo je na oCHOBy itera no3,HrHyxo h nocxHrHyxo, mixii
u.Majy y cboJhm nporpaMiiMa n n.xaHOBiiMa jejtne pe^iH o 3a;a;o-

Bo.F>eHby iipasa h.xh npocxoM npH3Haif.y er3HCxeHii,iije HeMai,iap-

CKHx Hapo;^HOCXH y FrapcKoj, hhxh noKasyjy HKaKBe BOJLe ;i,a
imxepece Mai^apcKora Hapo;ia ;i,0Be3iy y xapMomijy h co.xH^apHiiiy
iix ca HHxepecH.Ma ,7pyrHx napojia y rpaHHii,aMa Xa636ypuiKe mo-

HapxHJe. IIpoxHBHOcx HjiixoBa iipeMa npHCxa.xpii],aMa cnopasyMa,

iipeMa oHHMa kojh y ;:^ya.^H3My rae3,ajy ;i,e<i>nHiixHBHH oo.xhk Xa63-
oypiuKe MOHapxHJe h CMaxpajy ,7a je npaBa no.inxHKa Mai^apct^a
CKCH.ioaxHcaxH 3,0 Kpaja cbb Kopncxii Koje ^ya.iH3aM 3;aje ]\Iaija-

piiMa, y xoMe je, mxo ohh nehe hh :;ya.iH3aM. mxo je 3a mnx

370 A E A

HeAOBo;baH ii xaKan ;t3^a;iHya.^r ixaKaB je aanac, Beh xpa'/Ke He;{a-

BHCHy, caMOCxa.iHy yrapcKy ca qncxo Ma;ia23CKHM KapaKxepoM.
Koja Ke, xo je naJBHuie nixo oh ohh mofjih j^onycxHXH, ocxaxii
y jinqHoj yHHJii ca t^HCJiajxaHHJOM. ^sljibko ojj, xora ^a yBn:te.
KaKO 6h noxpe6HO 6h.xo. j^a ce Ma^iapn ne ^:aHOce npo.xasHHM
ycnecHMa ii jiancHUM Ha^aMa. Koje cy noxeK.ie hs noroAoe h wa
cnei],HJa:iHHx npioHKa uixo B.iaAajy y MOHai)XHJii o^ Kaj^ jo
xa noro.^oa cxynnna y jkhbox; T^a.^eKO oj[ xora J^a xpa:,K.e ;ia

ce MayapcKH HHxepecn napaBnajy ca HHxepecHMa ;;pyrHx Ha})o;i-

Hocxfl. xe aa ce xaKO
MayapcKa. 6yjiyhHocx nocxaBH na mH])y
H CHrypHHJy ocHOBy: ohh nanpoxHB. 3a;^pyKaBajyhH y CBCMy OBa-
KaB o^HOC KaKaB je aanac nsMeby Mai,iapa h HeMa;iapcKHX na-
poAHOCXH y ^'rapcKoj. xohe jom caMO ji^-d npeKHny CBaKy opxa-
^HHy ca HeMi],HMa hs II,Hc.iajxaHHJe, 3a CBoje nnxepece h CBOJe
npexcHCHJe ojtBoje iioxiiyHO oj^ Aycxpaje. H)Hxobo caMonoyB^aae
H itHxoBa oxo.xocx H^y joui jta.^e, iipcKo CBujy T^anauiaHx ycnexa

nocxHFHyxHx na ocHOBy noroj^Ge ojt roi;. 1867. H npcMa H,H:Ma

ce rpa<t AnApaum h cbh koJh ca H>HMe cxoje na ochobhii,h 110-
roT^oe oji; ro^. 1867., na Ma ko.xhko ce j^a.xeKO Hcnpeji,a.xe anxoBe

K0M6HHaij,HJe. nonamajy Kao yBH])aBHH, Kao pea.XHH iionHXH^apii.

Jep Kao roji, iiixo je o^nmejiHO, Ha cy KopncxH, Koje je YrapcKa
iionpn.xa H3 Aya.iH3Ma yxBpl)eHor iioro/iooM o.t, ro^. 1867. Kpaxwa
BCKa. iipo.iasna KapaKxepa, hcxo je xaKO bhuic Hero h^bccho, ;i,a

iiTOBHHHCXHnKe npexcHCHJe Maj^apcKHx KpaJHHx .icBHqapa, Koje

xpa'/KC HCsaBHCHy yrapcKy ca noxnyno MayapcKHM KapaKxepoM.
HMajy jom ji,a.ieKO Mame peajiny ocnoBy. ;i,a cy, M0>Ke ce c.xooo-
,Tino peliH, HCocxBap.hHBe, H.xysopHe.

A:iH y KO.XHKO je r.xeAHmxe rpa^a Anj^paniaja onpaBTi,aHo.

Ka^ OH ;;ioKa3yje neocxBaprbHBOCx, .xaKOMHC.xeHOCx hiobhhhcxh'HvIix
npexencHJa Ma],iapcKHx KpaJHHx .xeBH^iapa, kojh jtya.xHsaM xohe
;ui saMCHe nesaBHCHOM yrapcKOM, Koja oh y hcxo Bpeisie 11 ho-
cH.ia HCKJLyqHBO MayapcKH KapaKxep h Gn.xa anco.'iyxHH rocno;i.a])

CBOJe cyji;6HHe, y xo.xhko je nnaK norpeniHa, na 3a6.xyT],H ocho-

Kana h H^eroBa .^aMHcao, aa je ,T,yaJiH3aM hc^hhhxhbhh o5.xhk Xao-
aoypniKC MOHapxHJc h ^a PBcroB oncxanaK ;iaBHcn caMo 0,1 xora.
xohe .XH ^lai^apH ocxaxH H>eMy npHBpvKeHH, xohe .ih ohh y.MC- ,

pHB CBoje npoxxcBC yMexH 3;a ce 3a;tOBo;i,e omor KopHCXHMa.

,
 rPA'l> AH^U'AUIi! '^11

Koje iiM je :tya.iH3aM y cran.y ^axii. a o:ipehn ce ohiix cboJhx

iioTpa/KHBaH>a. Koja ce He ;;ajy ca H.mie n^MiipiiTn. TaKBy CBOJy
uiiiMepimHy saMiicao rpa* AH;ipauiii je y cxaity ;ia ;niCTyiia caMu
iiODiTO HeKO.iiiKe Kpynne caMOOOMaHe \\ HeKo.riiKe hii'iiim HeoupaB-
,iaHe iipexnocxaBKe yvsjiiirne Ha BiiciiHy ^OKaaaHiix. HeoenopHiix
*aKaxa ii aKcnoMa.
Ilpe cnera . ^a oh yxBp:tiio Biixannocx T^ya;IH3^ra ii mo-
ryhnocx ;ta ^[ai,iapH npo;iy/Ke iirpaxii y H>eMy ony y.iory
Kojy nanac nrpajy. iiocxaB.x.a oh oBy iij)By aKCiioMy : jia je
Kpa.r.eBHHa yrapcKa jeAHoexaBna Haii,H0Ha.xHa apjKaBa .
y ko-
joj ,.aeTHajecT" Mii.xHOHa Mai^apa cxoje y xaKBOj h 6poJHOJ ii

KyjixypHOJ HaAMohnocxn npeMa ocxa.xHM neMayapcKHM napo^HO-

cxHMa. ,ia o KaKBH.M HiHxoBHM iipaBHMa n ocHOBaniiM peBeH:iH-
Kaii,njaMa He MovKe ohxii hh noMena' Ca cbhm upiipo^tHO H3 xe
).

npBe aKCHOMe pai^BHJa ce 3,a.x,e MHcao. :ta y xoj xaKBoj nanno-

Ha.XHOJ. iiCK.r,yMHBo MayiipcKOJ yrapCKOJ. na ocHOBy cxapiix yc-
xaBHHx saKona. wojii TOO ro^HHa.
he naBpninxii cbo bcK cko])0
uapyje c.xooo;ia six cbc ii 3a CBaKora orapanxoBana HaJHaiipe:i-
HHJHM iiap.xaMenxapHiiM vcxaHc^BaMa onaKO o,i npn.iHKe Kao y Eh-
r.'iecKoj. ]lo:\ xawBUM pevKHMOM unje 0H:i.a hh ^ly^o. mxojecBecx
o IipaBHMa . o iiHxepecHMa .ipvKaBHHM ii Hapo;:iHHM iipop;p.ia y
^'ra])CKoj 30 y Haj:Diyo.x>e c.iojeBe. iiixo ce no CBHMa nnxaifcHMa
KOJa .lyo.x.e 3aceii,ajy y xa iipaBa 11 y xe HHxepece cxBapa ch.xho. ne-
oj^o.x>HBO jaBHO MH,eH>e. y hmc iiiije Ka;i; yraj^CKa B.xa^a iio^ii/Ke CBOJ
r.iac. Mopa ce bo^hxh ])aqyHa h on^a Kaji cy na peuiaBaH>y iin-
xaita. Koja ne ciia;i;ajy y Ha;;.ievKHOCx ^ rapcKe. a.xH Koja 3acen,ajy
oH.xo y H^ene imxepece oii.xo y oniiixe HHxepece neriOKynne mo-
napxiije.

IIpe-Ma xaixHoj ^'rapcKoj cxojii na :tpyroj cxpann Aycxpiija

f TI,nc.xajxaHiija ). Tio;:ie:beHa y pa3He Hapo;tHOCxii . Meby KOJHMa
HeMii,H iiMajy iicxuna iipBv 11 HaJBavKHiijy y.rory. a.xii 3axo iinaK
HHcy y cxamy yxB]);inxn iipaBy CBOJy xereMOHHJy na^ H.iiMa. Beh
ce Mopajy o63npaxi'i 3;o iisBecne Mepe 11 na noceoiiqna up aBa
H noceoHqne iiHxe])ece ;tpyriix napo^Hocxii. Aycx])iija je xo je .

1) XpBaxH cy y riaHHuaMa CBOje Kpa.iCBHHe, Koja je anaK HepaajBOJHU ^eo jeiHo-

ciaBHe YrapcKe, :3.o6ajia bcK cbc Ha luxa ey. no MHUi."beH.y Mayapa moimb npereHjoBaTa
,
 ,

378 4 E -1

Heh 4'aKT KOJH He MO/Ke ociiopiira h He noKyuiaBa ^a h koJh

oCHopH HH rpa* AHp,pamH, ii MHororby^nnja h (5oraTHJa h Ky:i-
TvpHHJa oji; yrapcKe. A.ih iipno ona HHJe Kao hito cmo peiv.iH, ,

je;HHOCTaBHa, BeK je noj;e.i>eHa y pa^ne Hapo;;HOCTH. ^pyro hh- ,

je;i,Ha oji, aycTpHJCKHx Hapo;;HOCH nnje opoJHO To.iHKa jaKa

KO.iHKO cy OHHX ,,neTHajecT'' MH.iHJyHa Maijapa. TpeKe xa
Hcxa AycTpnja cacTaBjbena je 03, pasHHx 3eMa.T>a , Mef^y ko-
jiiMa je Hapo^HTO je^na, Kpa.i^eBHHa ^leniKa, Koja je anco.iyTHO
Ha HCTH na^HH Kao h yrapcKa, 3;oni.ia najnpe nog, B.iacT Xa6-
3(5yproBaH,a, a saxHM nsryoH.ia h CBojy 3,p:rKaBHy HH3HBHp,ya.iH0CT h
CBOja ycTaBHa npasa, a.iH ^mja cy ce npaBa unaK 3aT0 ine^iiHH-
TUBHO HsryoH.ia, nyxeM aacTepejiocxH. Y tom noiviej^y .lorHKa rpa<&a
AHji,pamHJa nocxaje iipocxo ne^ocxHVKHa : ^lecn cy H3ry6H.iH
CBoja HCxopHJCKa npaBa, aaxo uixo hx HHcy 3;obo.TjHO eneprpmHO
opaHH.iH, mxo ce HHcy xaKO ynopno, ca xo.ihko cn.ie h H3;ipvK.Tjn-
HOCTH oopH.xH 3a H.HXOBO ycnocxaB.T)aH.e, Kao Mai,TapH. Mai^apcKH
cy npoxecxH ohjih r.iacHHJn nero qeuiKH, MayapcKe oyne qemhe
H CHavKHHJe Hero ^leniKe, 3axo cy Mai^apHMa npHsnaxa H>nxoBa
Hapo3,Ha H HcxopHCKa npaBa a ^lecHMa ne. To je cse .leno n
;^o6po. h xaKo je h npaBO. Ilperaony Bor ^aje MaxoBe, h Mayapn
cy, xajge npn3HaJM0 xo. ohjth oo.TjH nperaon,H , na 3axo ohh h
yvKHBajy eBo bcK xpH;i,ecex ro;a;HHa CBOja n])aBa a ^lecH ne. A.in
Ka^i; ^lecH can; nacxajy cbhm CHJiaMa, Kopncxehn ce :MO/icTi;a h npn-
MepoM MayapcKHM, CBOJy norpeniKy nonpaBe, Ha kom hm xo
;ii;a

cag ocHOBy rpa«> AnApaniH ;noBHKyje H3 MayapcKe. ga ohh ;i,pc-

KOM pyKOM pynie pe;n koJh cy cnopa3yMHO yxBp^H.m HeMij,H h
Mayapn rog. 1867. IlMa .m xo ^a sna^H, .ipyrmr pe^HMa, ^a je
1 867. roji;.,no MayapcKOM cxBaxaH,y, ^axa.xan 3,axyM 3a CBe na-
])op;e aycxpHJCKe, Kan; cy npecxaja Bpe^nxH H>HXOBa ncxopacKa h
H.HxoBa napogna npaBa, y ko.ihko oh ona. pa3yMe ce, npe.ia3H.ia
HjicKo OKBHpa KoJH jc oapebcH aKxoM aycxpo - yrapcKe noroji-
,

oe ! Cbc ;^aK.ie peK.xaMau,HJe ,

CBe peBeHji,HKau,HJe , Koje oh na-
pyniH.ie KapaKxep p;ya.xH3Ma, Mai,iapH 6h npeMa xoMe or.iacH.m
Kao oecnpaBHC, na Ma KaKBa 6n.ia H>HX0Ba ocHOBa n xeH;i,eHn,HJa.
Ako oh y AycxpHJH Koja HHJe je,T,HOCxaBHa napoana apvKaBa,
,

IleMu,!!, KoJHMa je norogooM oapeh)eHa y.iora Bol)e aycxpnjcKHx

HapojHOCXH. npHxemiteHH oh.xh y xo.xhkoj .Mepn, ;iia xaj KapaKxep

 ;

rrA<i' AHAPAiuii 379'

H,iixoB^obe y niiTciifce. tv oii oioa jeAHOCxaBHa yrapcwa ca cbuJhx

-nexHajecT" MioHona Mayapa. .^a cbojom imxepBeHLi,iijoM o.ipvKH
y AycxpiiJH oho cxaite, Ha Koje joj iiorojtoa o^ ^o;^HHe 18BT.
:^aje npaBa!
y 8aHocy KoJH je ooy3eo ii Hajoo.be ii HajconiuHiije vmobc
MayapcKe, nao inxo ce xo B^;^H na npiiMepy rpa*a AH;^paiuHJa,.
^[aI.IapHMa he Hnr.ieAaxH Kao iiyna oecMiic.niu,a. ano ce n na cxaite
^anauifte y XaosovpuiKoj MOHapxiijii h Ha cxBapaH no.xo/Kaj. koJh.
oHii HMajy Met)y HbenHM Hapo;iHMa, nor.xe,ia c.io6on,HnM okom, oes
Hao'ia])a. Kpo3 Koje cy ohh HaBHK.xn ;i,a r.xe;^ajy. Perae .xnceje^-
HOM naK CKHHy CBoje naoqapii, Mayapii he Bii,T;exH 3aje:tH0 ca
;ia

Ha.Ma: yrapcKa Hiije je^HOCxaBHa Hapo^na ;tp/KaBa. Beh ^.a

ii ^.a

y H>oj cxanyjy HeivO.iHKO Hapop,a, Meby KOJii.Ma no npaBoj cxaxn-

cxiin,H je^iBac^^r/.w a ne f^erwa/'eeT- MioHona Mai^apa oopasyjy caMo

xpehHHv ifceHor n,e.xoKynHor cxaHOBHHinxBa; ii ^a xh HeMai^apcKii na-

po^ii y yrapcKOJ HMajy cbojhx npasa Koja ce Mopajy npiisHaxii
Ti :ia noro^oa op; rop. 1867. nnje it He movkc ohxh nnmxa ppyro :io

jt^Ha exaiia na nyxy npeoopavKaja cxape neHxpa.iiicxiniKe Aycxpnje

y HoBy 4'e:],epa.iHy ;^p/KaBy na ocnoBy Hatie.ia napopHOCxii: h ,ia
cy iicxopujcKa n Hau,HOHa.iHa npaBa 'TeuiKa y CBCMy nopjejnaKa
ca npaBHMa .AiarjapcKHM. Ta;ta on n rpa4> AHjpanin 3aje3;HO ca
npHcxa.xHn,aMa ,Tiya.iH3Ma ii MaijapcKa cxpanwa He3aBncHOCXH. Koja
je 3a;5p/Ka.ia h3nporpaMa KomyxoBor ca.MO MpvKifcy npcMa Xao-
36yp3nMa n npeMa noc.ie^H>HM 3aocxaxn,nMa HCMa^iKe B.ia;3;aBHHe
y yrapcKoj, yBH;a,e.xH, ;ta je miaK Hajoo.Tja n najxaqnuja ona mh-
cao H>HxoBor Be.xHKor po3;o.T.y6a h ^pacaBHHKa, Koja je^HHii cnac
3a -Mai^apcKH Hapoj; r.xepa y H>eroBOM iiCKpenoM cnopasyMy, y
ocHHBaifcy co.iH3;apHocxH n 3aje3:HHii,e ppvKaBne ca CpoHMa Xp- ,

BaxMMa n Py:MyHHMa, na npaBni^iHoj ochobh Koja npnsHaje h KOJa

;iaje CBaKOMe CBoje.

Tpa^" AH:];paum :to:;Hpyje y CBOJoj KHjn3n Bnuie nyxa. h ca r.xe-

^nijixancxopHJCKor. n ca r.iepHuixa 3;aHamH>iix no.inxnqKHx n,n."beBa

aycxpo-yrapcKHXHallcxoKy CBponcKOM, nnxafte o o^HOcyKojncxojn
H3Mehy XaosoypniKe Monapxnje n Ilcxotmora TlnxaH^a. II nixo :ip-
380 A E A

iKHMo ;ta je iioTpeoHo o;;Max Hcxaiiii to je, ri,a ce. nepe^t HeKO.iHKo
iiyTaiiOHaB.bamix KOHBeHLi,HOHa.iHnx, Beli h cyBHuie OTpLi,aHiix *pa3a,
KaKO iio.iHTHKa aycxpo-yrapcKa caMO
h pasBojy ca-
xe^Kii o;tp:^aft.y

Mocxa.rHHx oa-XKaHCKnx ap7KaBa, na-xase y H>oj jacHO, Hspe^HO koh-

•cxaxoBane one iipaBe 3aB0JeBa^Ke xoKifce aycxpo-yrapcKe no.xii-
xHKe ripeMa Ba.xKaHCKOMe ITo.xyocxpBv Ha Koje yBeK yKaByjv .

cpncKH oyrapcKH iiaxpHOXH, Koje HsaBHBajy hhcxhkxhbho Heno-

II

Bej^eibe ycpncKora n oyrapcKora Hapo^a npena cycej^Hoj HaM

XaosoypniKoj MonapxHJH h Koje cy Baajta OApe^HBajie naxpnox-
.CKe cpiicKe II oyrapcKe BJia^e, Ti,a ce qyBajy Aycxpo-yrapcKe, ;ui

He noK.xaH>ajy Bepe H>eHHM CHpencKHM necMaMa h Ti;a xpa/Ke na-

cjiona y iipiipojine cynapHHii,e aycxpHJCKe na Ba.xKaHy ii npHpo-
jtHe 3ainxiiXHHLi,e oa.xKancKHx CxoBena . MohHe pycKe ii,apeBiiHe.

Aycxj)o-yrapcKa o;i; roaHHe 18fiT. sa^p/Ka-xa je y ii])HHii,iniy

iipeMa HcxoHHOM ITiixamy h iipeMa napoaMMa hcxo

oa.XKaHCKHiM
cxaHOBimixe. KOJe je paniije HMa.xa cxapa Aycxpnja. Tpa* Ah-
.^paniH no Aynie xo y hgko.xhko nopiiqe, a.xii pas.xor. koJh oh na-
BoaH y iipn.xor xoMe nopHii,aifcy, Morao oh caMO yxBpji,Hxn aKo ,

(m ce Ttoe:iOBij,e npHMHO Kao H3pa3 npaBor, hhthmhox yBepeH>a

rpa^OBor, ;^a oh ne pa3yMe ^a npoMena y i],H:beBHMa aycxpo-yrap-
CKiiM y IIcxoqHOMe Tlnxaity, y kojihko H>e y cxBapH uMa, T^o.xa3ii

He oxy^a, nixo cy ce xe^ae h XaosoypuiKe mo-

pacnojiO'>KeH,a
Ha})xiije iipoMeniLXH iioc.xe to;\. 18R7.. Beh nixo je caMO Hcxo^iho

[InxaH>e y OCMOJ 3;ecexHHH namera Beiva yin.xo y nOBy ^asy, y ko-

joj HHJe BHine Moryhe oh.xo ocxaxH na npHHU,Hny OAp/Kama ii;e-
.xoKyHHOCxii xypcKe u.apeBHHe, koJh je Aycxpiija panaje 3acTy-
iia:ia. maBHO, mxo je ohxho, ,^aHamH,a Aycxpo-yrapcKa.
IIIxo je
noxnyno hcxo onaKO Kao h cxapa Aycxpnja, CMaxpa joj /Khboxhii jj,Si

HHxepecH H>eHH Ha:ia5Ky. aa cbhm cbojh:m CH.xaMa cxane na nyx

eMaHU,HnoBaH>y 6a.xKaHCKHx CuoBena h ^a cnpe^m oopasoBaite
c.xoBeHCKHx He3aBHCHHx jip'/KaBa Ha BaJiKany, no:a;HrHyxHx na oc-
HOBii y HCXO BpeMe h Haij,HOHa:iHOJ h HCxopncKoj.
Cxapa Aycxpnja y paHHJHM BpeMeRHMa xevKH.xa je aa ocBaja-
HiHMa Ha Ba.xKaHCKOM IIo.xyocxpBy, CBaKaA Kaji, 6h ce saxo no-
BO.^He npioHKe jaBH.xe. JI,oii;HHJe, noc.xe <I>paHii,ycKe PeBo.xyij,HJe n
Hano.xeona I. Ka;n je PycHJa 3ay3e;ia no.xiixHKy cii.ie B03,H.x,e y
EB])oim. H Kan je yxBpniiB ce h na IXpnoM ATopy ii na yuihy JJ^y-
 ri'A4' AHArAIllH 3>^1

HMBCKOM CTa:ia Heiiocpe;^HO npe3, ii3BpiiieHje CBor ^e^HHiixHimor.

KpaJH3er u,n.i>a y hctomhoj iio.ihtiiij,h. MexepHMxoBa je AycTpiija
pasyMe.ia j^a cy iipom.ia BpeMena, ica^ je ona Mor.ia 6e3 sasopa,
y KO.iMKO joj caMO H>eHe CH.ie npe.Ma cn.iaMa xypcKHM ^onyuixajy,
3ay3HMaTH na Ba.iKaHy. 3a CBaKO 3aBojeBaH>e caA je Tpeoa.io cno-
pa3yMeBaTH ce ca PycHJoM, Kyiinxn ibeu npncxaHaK cbojhm iipn-
cxaHKOM 3;a Pycnja npehe na ;:^ecHy o6a.iy ^ynasa ii ;^a iipcKO
Ba.iKaHa Kpene CBOjy bojckv IJ,apHrpaAy. Ta^a je Aycxpiija iic-

xaK.ia npHHii,Hn xepHxopHJa.iHe oxoMancKe ii,ape-

ii,e.xoKynHOCxH
BHHe Kao ocHOBHy aorMy CBOJe no.inxHKe. TTapHCKH yroBop op, roji..
18ofi. KOJHM je 3aBpiiieH ^BoroAHiuitH KpHMCKH pax, a,ao je oho

xoM iipiiHii,nny oiiiiixy eBponCKy rapaHH,HJy h y ncxo Bpe.Me iipe-

,\V3e() je CBe Moryhe Mepe A*t Ty])CKy iipeo6pa3H ii ocnocoon 3a
VKHBOX. A.XH Ty])CKa ce Hiije Mor.ia ociiocoohxh pa /Khbh. Hyen
opraHH3aM
x])y:iH np'/KaBHii iip();:\y>KHO. je ona;iaxii ii pacna;naTH ce.
Ha Bep.iHHCKOM Konrpecy 03; nrj,. 1878. HHJe moimo ohxh BHiue
HH pe^iH o op;pw:aEby xe])HxopHJa."iHe ne.iOKyiiHOCXPr oxoMancKe i];a-

pcBHHe. H xa^a ce Aycxpo-YrapcKa, ae xoxehn xd AoiiycxH CMaH-

n,Hnai],HJy 6a,iKaHCKHx Hapo^a h noj^nsaite c:io6oahhx oa.iKaHCKiix
HapoaHHx ;:tp/icaBa, Bpaxn.xa cxapoj ocsaja^iKOJ iio.ihxhu,h na Ba.x-
Kany, y kojihko je xo Moryhe oh.io iipeMa ciieii,iija.iHHM xapaniH^ioi
CBponcKiiM npn.iHKaMa, iia 3;a ce y iicxo BpcMC H36erHe CBaKii
xepiixopHJa.iHH ycxyiiaK PycHJn na .leBoj o6a.in ;;yHaBCK0J. OKy-
BocHe h XepTi,eroBHHe Aycxpo-YrapcKa ce yByKna Kao
iiaT],HJOM

h o;;y3e.ia hm na xaj ^a^inn mo-

K.XHH Mef)y Ga.iKaHCKe ;^p'/KaBe
ryhnocx caMocxa.xHor VKHBOxa h pasBoja.
H KaKO cap; iipoia xoMe Kao ropKa, Kao KpsaBa iipoHnja sbohc
pe^H rpa*a AHppaniHJa, y KOJHMa CBora OD,a, aycxpo-yrapcKora
MHHHCxpa cuo:i>aiiiH>Hx nocjiOBa 3a BpeMe BepriHHCKora Konrpeca
II 3a CBe BpeMe Be.iHKC HcxoqHC KpH3e op rop. 1875. 78., iicxn^ie —
Kao pe*opMaxopa y hcxo^hoJ no.iHXHii,H Xa635ypniKe Monapxiije.
KoJH Ha Mecxo cxapora xypKO^n.icxBa 3aBo;i,H HOBy no.iHXHKy 3aui-
xiixe 6a.iKaHCKHx napopa h H>nxoBHx npaBa h HHxepeca! .,y xoj

no.iHXHii;H, HacxaB.-ba npH^iaxn chh 3a CBora oii,a", oh je noniao

op yBepeita, pa a.KO xoheMO (ohh ^layapii?) pia o^iyBaMO yrapcKH

KapaKxep 3eM.T,aMa Kpyne cb. CxeBana n aKO xoheMO pa oppvKiiMo
jepiiHCXBO ocehaja yrapcKe iio.iiixiiqKe HapopnocxH y iipKOC pa3-
382 ^
4 E .1

;iii»JHocTii paca ua koJhx je ona cacTaB.teHa, aKO nope;; xora A<e-

.iiiMo II ;i,a c OHy cxpaHV .lajxe HeMn,HMa ocTane r.iaBHa y.xora:

ca xaKBHM. He caMo ca r.xe;i,Hiiixa yrapcKor, Hero, h ca r.xejiHuixa

u,e;iOKynHe MOHapxnje. iipaBH.XHHM cxaH>eM cxoKHhe ce ii hbmii-

l^iihe ee HauiH CxoBeHii ii Haiiiii PyMynH , aKO mh iipeMa hho-

cxpaHCXBy ne oy^e^io bo^ii.ih xecHorpyTi,y Ha2Joji,Hy iio.iHXHKy, nero
aivu napo^a Apary cpii,HMa
ce Gy^exMC) xoii.io aayae.xn 3a cxBap ,

MH.iHOHa HaiuHx BepHHx ap/KaB:baHa, aivO na HCxoKy Gy^eMO bo-

jtH.iH pyMyHCKy ii cioeeHCKy iio.iHXHKy.'' — TI,HHn3aM, kojh Beh
rpaHHtiii ca iipocxoxoM. Ka;t ce xaKo joui cmc roBopnxH noc.ie
OKyiiai],HJe Bocne h XepD,eroBiiHe h npe/^aBaaa xhx ;i,Bejy ne-

cpehHiix, My^enHMKHx 3eMa.T.a cpiiCKiix 3.^or:iaCHOj Ka.xajeBOJ .

yn[)aBii -
— o jaTtiiMa, Kojii cy nauiy OxayOHny , C2)6HJy . neno-'

cpeji,HO cxnr.xH yc.xe^ HeiipeKii^Hnx aycxpo-yrapcKHx imxpiira ii

niiiKaHepHJa. h Koje cy ce 6ani H3 Ileuixe jom biiuic nero .xh 113

Be^ia Mcnpe^a.ie, Beh 11 ;],a ne roBopioio!

y iiorjie^y o'tHOca Aycxpo-J rapcKC iipeMa HcxoifHOM TTii-

xaH>y rpa<& AHTipainii npe CBera obc jine HcxHHe: 1.

KOHCxaxyje
.;^a cy :>khboxhh HHxepecH aycxpo-yrapcKH BesaHH 3a peiiieH>e
Hcxo^iHora nnxama: 2. ,xa cy imxepecH aycxpo-yrapcKH na Ba.i-
K'aHCKUM rTo.xyocxpBy ;iHaMexpa.xHO cyiipoxnn HHxepecHMa pycKHM.
— ..CBaKii pycKO-xypcKH pax .^opipyje naHCxaBUCXH^KHM iioKpexoM
Kojii H.era npaxn ikmboxhc imxepece name Monapxiije. OBaKii je

xaKaB pax najcHrypHHJii

"^
or.xe;!, 3a naiuy cnary, 3a namy 'Aiii-

Boxny noaoGHOCx, Mh nor.xaBiixo 3axo h MopaMO j(,a 6y;i,eMo bc-

jiHKa cii.xa, ^a 5h Mor.xH cnpe^mxii no nac uixexHO peiueH>e IIcxo-

MHora Ilnxaifoa.'- Obc pe^OBe HCimcao je rpa* AHj^pamii y.xa3ehri y

H3.iaraifce Aora^aja na Ba.iKaHCKOM IIo.iyocxpBy o^ ro^. 1875—78

M AOKasyjyhn KaKo je xom iipn.iHKOM Aycxpo-yrapcKa xaj or.xe;i
cjaJHHJe H ycneiiiHHJe H3/i;pvKa.T[a no uixo je xo HKaji, pannje
6ho cxy^aj ca cxapoM AycxpajoM, KaKo je xa;i,a. BO.i.a Aycxpo-
..VrapcKe H3BpuieHa, H>eH ocxBapen na BajiKany.
ii,h.I)

Mh hcMO ce OB^e Ma.xo omiiHpHHJe 3aAp5KaxH na MiicxHMa

H pa3.iaraH>HMa rj)o«50BHM. KojiiMa ce yxBpt)yjy, ii xo ca komiic-
xeHxne isuumpcKe cxpane, neKO.xHKa *aKxa h neKO.xHKe hcxhhc, KOJe
;^a Hac iiMajy orpoMne BavKHOCxn ca r.xeAHiiixa HCXopnjcKor 11
Koja HaM jiajy ciirypHy. HeocriO])Hy no;ia3Hy xa^Ky sa opHJCHXH-
caH>e y ivaiiriTa:iHiiM iiiiTaHbii.Ma name ciio;fcaiiiH>e iio.iiiTiiKe h pa-
cno3HaBaH>a y H>HMa oHora iipaBD,a kojh :^axTeBajy Haiun vkiiiu)-

THH HapojiHii HHTepeen.

y^ocjie nap.a HaiioneoHa I ii Beiiwora K'oHrpeca Pyenja je
Bo;tH.ia xpn Be.iiiKa paxa ca Ty])e[xOM: pax oj 1828 — 9. saBpinen
fJe;ipeHCKHM yroBopoM Miipa. aaK.-by^ieHiiM caMOCTa.xHo. 6e3 HKa-
KBe iiHTepBeHii,iije ii oea iiKaKBe peBH^nje eBpoiiCKHX cn.ia. 113-

Mohy Pyeiije h TypcKe: pax KpiiMCKH o'a, ro;i,. 1853 1855 3a- —
K.'ByiieH napiiCKH>r yroBopoM ;^OHeceHHM Ha KoHrpecy Be.xiiKiix
CH.ia. II HaJ3a;i pax o;^ 1877 —
8 3aKn3ytieH Bep.xuHCKHM yroBopoM.
yxBpbeHUM xaKO^e na Konrpecy Be.iHKiix cn.ia eBponcKPix.
Hii y npBOM Hii y ^pyroM c.iyqajy HHxepecii ayexpHJCKii
Hiicy iipn pery.iHcaH.y pycKO-xypCKHX o;:^HOca h pacnpaB.x>aH>y
IIcxoqHora IliixaH.a on.m MepoaaBHH. hhxh cy qaK 036H.bHO ysH-
MaHH y oosiip. 1821) ^o;^. Pyenja je. xBa.xa oy^n cbomg caBe3y
ca 4>paHU,ycK0M. oH.xa y cxaH>y ^a CBojy BOJby ^HKxupa TypcKOJ.
;iaHe 3;onycxH AycxpiiJH ;ia ce y.Menia y })acnpaBy H>eHHx oji-
Hoca ca TypcKOM. ii ;^a y oumxe o VKerbaMa h o nnxepecHMa
AycxpiTJe He bo^h pa^yna. PycHJa je xajta nocxa.xa CBeMohna na
IIcxoKy. Cbh oa.iKaHCKii napo^in OKpenyriH cy on.iH HjOJ CBOJe
Horne,ie, a caMa TypcKa ;iOBpmyjyhH oho mcmv je 1829. ^o^. y
Je;;peHy xeMe.b y^apen. cxaBioa ce oii.ia roji,. 1833. yroBopo^c
>']iKiijap-IicKe.iecKHM. uoa sanixnxy i)ycKy. ^pe;^a.^a ce xaKO pehii
Ha MH.iocx II HeMii.xocx Pyciijii. — Fpa*!' AH;3,paiuH KOHCxaxyje
y xoM iior.xe^iy iispeMHO. ..:ia je Miip jep,peHCKH oho 3aK.i>y^eH 6e3
y,ie:iOBaiba AycxjDHJe" h ..^.a je B0.T>a PycHJe 610a Mepo;iaBHa.
pemaBajyha." To Ba:i>a yxyBiixH.
1829 ro^. Pyciija je ;taK.xe p,HKXOBa.ia y Je;5peHy on,peA6e
yroBopa Mopa onaKO KaKO je ona xxe.xa, onaKO KaKO ona na-
.xa3H 3;a Hajoo.te oj^roBapa iteHHM nnxepecHMa, ocxBapHBaity ite-
Hiix iio.xHxiiqKHX ii,H:beBa na Ba.xKaHCKOM IIo.xyocxpBy. Ta;;a je
OHa pemaBaibe Ilcxo^mora IlHxaiba ynyxn.xa ohhm npaBii,eM. Kojii

Bo^n HajcHrypHHJeM 11 najnoxnynnjeM 3a;:tOBo:beH>y itenHx hhxc-

peca. Ila Bpe;tHO je o-XHace nor.xe^axH, nixa je CBe xo PyCHJa
ii3ji,HKXHpa.xa TypcKoj o;tHOCHO 6a:iKaHCKHx Hapo;5a. xe ;ta ce
npeMa xoMe n o^pe^ii KaKBy no.xHXHKy Pycnja bo3,h npe^ia
OH;ia
oa.iKaHCKiiM napo.iiiMa, y KaixBOM o^HOcy cxojt- H>eHH iinxepecii
384 A K .1

jipeMii iiHTepecinia oa.iKaHCKiix Hapo3;a ii KaKBO oh peineffcc Py-

ciija .la.ia IIcxoMHOMe imTaH>y. Ka^, on iipn xoMe ihenvi HHTe])ecii
.oH.iH HCK.ijy^niBo MepojuiBHii, Kan, OH ce HjGHa Bo/p^a Mor.ia 'lyxn
H H3BpniHTH 6e3 HKaKBHX KOMIipOMHCa Ca H>eHHM yTaKMH^llpHMa
H cynapHHH,nMa eBponcKOMe IIcTOKy! Pycnja je 1829 yo;i.
Ha
iipHHy,T,H;ia TvpcKy ;i,a npiT3Ha ayTOHOMna iipaBa B.iamKOJ, Moa-

;uiBHJH H CpoHJH, H ;na iipHMH o;t.iyKe H>eHe h mesiiniix caBe3-

HHKa, Enr.iecKe h <l>paHu,ycKe, oi^hocho opraHHsoBaifca rp^me Kpa-
;j>eBHHe. Hanioj OTayOHKH, Cp5HJH, thm hcthm yroBopoM och-
] vpaHO je H iipHcajei^HH^ePfce mecT rpannqRHx OKpyra, kojh HHcy
oii.iH yse.iH y^e.ia y ycxaHKy o,i, ro;^. 1815, a.iH Kojn cy paHnje
Mi BpeMe ycxaHKa oa ^o^. 1804 oh.ih cacTaBHH :\eo Cponje non
viipaBOM lvapa-T)op])eBOM. Tom n])H;iHK0M Ka,7 ftena Bo.7:.a ro-
cno:iapH, Ka^i, je HHKaKBa noxpeoa ne naroHH Ti;a y:ia3ii y ko.m-

iipoMHce ca AycTpHJOM, PycHJa, to je o;a, orpoMHe. o:^ npecy,T,He

Ha'/KHocTn :ui ce KoncTaTyje, hhtii 'ihhh AycxpHJn KaKBe oh.to

11 HaJMaH>e ycxynKe h.ih nony^e aeMarba na Ba.iKaHCKOM Ilo.iy-

ocxpBV, HHXH caMa 3a ce y3HMa je;tHO jen,HHO ceriii,e na ,iecH0J ooa.rH
^I,yHaBa.

HaJ3a;t Ba.T>a Ha.M join CKpenyxn navKfty h na xaj *aKX, kojh

JtooHJa Hapo^Hxy BavKHocx c o<53Hpo.M Ha p,aHamH>e rpyniicaHje

JKMHKHX CH.xa, ;^a je 1829. ro,i. Pycnja Moivia Bpuinxn CBOjy
H(j;F,y, ;a,aTH nyna 3aji,0B0.^eH>a cboJh.m nnxepecHMa na Ba-iKaH-
CKOMe OonyocxpBy caMo na ocnoBy CBora npHJaxe.T>cxBa, CBora
caBe3a ca ^l>paHij,ycKOM. I

riocie PeBO.iyuHJe o;^ ro:i. 1830, noc.xe na;ui BypooncKe h

yxBpl)HBaH.a Monapxnje y ^pannycKoj, pacKHHy.io
Op.xeancKe
ce npHJaxe.iiCCBO H3Mel)y <l>paHu,ycKe h Pycnje. noc.xe^Hu,a je
Tora oH-xa op30 ncxncKHBaite pycKe npeB.xacxn ca Ba.xKaHCKora
ITo.iyocxpBa h 3aMeH>HBaH>e pycKora yxHii,aja enraecKHM, ne caMO
y Il,apiirpa^y, bcK h y caMoj CpoHJn, na 4Bopy Knesa Mn.xoma.
1853 ro;t. Pycnja ce Ham.xa ca^a npe;^ Koa.xnii,HJOM cBponcKOM.
MocJie c.xaBHora oxnopa op, nyne 3,Be roTi,HHe, npHHybena ne xo-
•iHKo no6e3,OM Kojy cy nag; h.om 3aAo6H.xe na CeBacxonorby ca-
He3HHqKe BojcKe <l>paHii,y3a, EHr.xe3a, niijeMOHxe3au,a n TypaKa,
Ko.xHKO Henpnjaxe.T>CKHM ;a,p/icaH>eM Aycxpnje, Kojy je cyiiapHH-
uixBO npcMa Pycnjn Ha Ba.iKany oh.xo y cxan^y iipnBO.xexH ;ui
 rPA'i' AHAi'Auiii 885-

aaoopaBH Ha yc.iyre o;i; ro^,. 1849 n ..;i,a :^a;i,HBH cbct cbojom hg-
liuxBanHomky," PycHJa 6y3,e iipiiHy^ena ;^a KanHTy.iiipa.

Ha KoHrpecy y Ilapusy Pycnja je Mopa.ia ,T,a npexpna ro.ieMe

iiixeTe H MaxepHJa.iHe h Mopa:iHe npHpo;te. TToro^oe MHpa ;i;hk-
THpa.iH cy ^>paHU,y3H h Enr.iesH. nvijm je ii,h.Ti oho ;i,a ncTHCHy
})ycKH yTHij,aj ca Ba.iKaHCKora llo.iyocTpBa, ;na eMaHi],Hnyjy Typ-
CKy oa pycKora npHXHCKa. :5a OHecnocooe PycHJy 3a naiiaa Typ-
CKe. AycTpHJa o^ noio^aoa TTapncKora FroBopa Hiije HMa.7a 3a
ce 3,3 H3Ba;3,H nHKaKBHx, HH Heiiocpe^HHx itH nocpe^HHx KOpHCTH.

H>eH iipecTHTK Ha IIcTOKy, kojh ce linje HHKaivO aoxje Morao no-

BpaxHXH OA yAiipa 3a3aHor My ro^. 1829.. obom je npH.mKOM npe-
xpneo caMo jeji;aH hob h xevKaiv nopas. 1858 ^o;^. y Cp6HJH je
Beh >ror;ia 6y;;e cpymena B.Ta;i,aBHHa A.'ieKcaH;i;pa Kapahop-
;i,ci

heBHha, Koja je, oa na^ ce oApeK.ia on.ia HapoAne cj)ncKe no-

.mxHKe, yjKHBa.xa nyno onaroBo.iefte aycxpHJCKO. ITo.iHxnKa 4>paH-
u.ycKa, KOJa je caA BOAwna H])By pen na Ba.iKaHy, opso cc cy-
cpena ca pycKOM no.tuxHKOM y noMaraH,y xe/KaH,a 3a oc.7o6ol)eR.eM
oa.iKaHCKHx Ap>KaBa h Ha})OAa. V xomc Aooy oa roA. 1860. ao
roA. 1868. CpoHJa je, noAp'/icaBana PycnjoM h 4>paHU,ycK0M, Mor.ia
6e3 3a3opa a^*- pasBHJe 3acxaBy cBora napoAHor yjeAHifeeHaa y
npKoc HeiipHJaxe.TjCXBy Aycxpo-^ rapcKe, KOJa y CBojoj cpAiixoj
HeMohn jeABa mxo je ycne.ia oH.xa Aa roA. 1862., noc.ie ooMoap-
AOBaHia BeorpaAa, na KOH<i'epeHH,HJH Iv'aH.iHycKoj, cnpcm a^ ce
joHi xaAa rpaAOBii npcAaAy CpoHMa.V)
.,KaKO je ApyK^HJe H3r.ieAa.ia nama Monapxiija, y3BHKyje
rpa* AnApaniH, na Bep.iiiHCKOMe Konrpecy. Beh cacxanaK koh-
rpeca oho je caM cooom jcAna noocAa name AHn.iOMaij,HJe. Hania
MOHapxHJa je najope H3JaBH.ia, a^ Pycnja movkc pax boahxh,
a.iH Aa >iHp CMC 3aK.by^HXH caMO y3 caAejcxBO EBpone, noA naA-

3opoM CBponcKHM. H PycHJa ce xom 3axxeBy), HCXHHa ryH})ajyhH,

a.iH HnaK nox^HHH.ia. Ona je on.ia npHHyi)eHa Aa Mnp Can-

Cxe^aHCKH noAHCce na yBHl)aj h peBH3HJy EBponH.~

') Ha KOH*epeHiiHJtt y KaHJHijH aycTpHJcKH cy nyHOMoKuHUH BaxpeHHJe ho h casia

TypcKH ;iOKa3HBajiH, KaKO cy BeorpavJi, h ;i;pyrH rpaAOBH na oGaaaMa CaBe h /l,yHaBa neon-
xoiao noTpeCHH TjpcKoj 3a o;i;(5paHy itapesHHC o^ cno.'baiiiii.Hx HenpHJaTe.i.a. MapKHS My-
THJe, *paHii;ycKH aMGaca^ep, npHMCTHo je Ha to jiyxoBHTO, jia, he aycTpajcKH nyHOMoliHHu,H,
MopaxH j'BMeTH KaKO cy aaxoBa cxpaxoBaaa HeocHOBana, Kax ce cexe, lUTO cy cHrypna
c.iyqaJHO cmcih c ysia, ;i,a cy rpavHOBH y HHTaHjy na aycxpajcKOj rpaHHua.!

JtE.io XVIII 25
 :

386 /^ E .1

OcxaRMMO ca^ OBae ii jta.he pe^i rpa*y AH;^paiimjv. Oh

npoT],y>Kyje

Ha eaMOM KOHrpecy KaKO je ca^ nam iiojio>Kaj oho ca-

,.H
CBHM jtpyKiiHJH HO y llapHBy. Hauia je Bo:La /i,o6H.ia BavKHOCTH
Ha ^mTaBoj .ihhhJh. Ham je nporpaM 6h6 efiponcKH npoi.paM.
HrH.aTHJeB.7>eBa je, KapTa 6H.ia npeMa HaniHM sKCTbajsia. npe:Ma
HaniHM y nanpe^ HsjaBjteHHM noroji6aMa H3MeH>eHa. HaniH jy^cnn
cyce;iH oopaTHme ce nana 3a noMoh, 3a saniTHxy, h na OHn>[
ji,o6Hn,HMa. KOJH HM npHna^ome y Mory saxBa.iHTH caMO na-
;i;eo.

meM yTHii,ajy. Ha mccto pycKe samxHTe Aol)e CByrj^e eBponcKa.

A ^a f)H ee yTBp;:^H.^o nsBan CBaKe cyMH>e, aa je nama Monaj)-
xHJa npe^cxaBHHK EBpone na HcTOKy, hcthm yroBopoM, koJhm
<-e ooBeeyje Pycnja ;ia CBoje HOoeaoHOcne BojcKe y KpaxKOM, poKv-

iiOBy^e H3 TypcKe. Ha]via je noBepeno, aa y HMe Espone. Kao

iiyHOMohHHUH EBpone h H,HBHJiH3an,HJe, saysMeMO na HeojtpebeHo
I'.peMe BocHy h Xej)i],eroBiiHy. TaKO cmo mh, kojh cmo paniije

Hoc.ie KpBaBHx paxoBa ry&Hjra noKpaJMne, xa;ia 6e3 paxa 3a^o-

oH.'iH HOKpaJHHe. Kao uixo cmo mh ron. 18B4. paxoM HpHoaBH.m

HpycKOJ HI.ieBBHr h Xo.inixajn, xaKO je caji, naMa PycHJa H])n-

5aBH;ia Bocny,
,,Ha CBpuiexKy paxa npoMeny-XH cy ce o,t,hoch CH.xa na
HcxoKy Ha mxexy Pycnje a na naniy Kopncx, PycHJa ce. hohixo
je HoxpouiH.xa MH.iHOM'e HOBaua h Hpo:m.xa peuy KpBH, HaHi.ia y
ropeM no.io'A'ajy ho hixo je pannje HMajia. HoKasa-Tio ce, j[d oHa
npH CBHM CBOJHM Ho6e;iaMa hmJc y cxaH>y ^a HSBpmn CBOJy BO.i.y.
Hero 3;a je sa cbc npeo5paiicaje na HcxoKy naJRHHiH «i>oj>y>[
EBpoHa, OHa EBpona, Kojoj nania MOHapxHJa ;i,aje npaBaii, y
Hcxo^iHOMe Hnxafty. Pycnja je xa^a H3ry6H.ia CBoja opyl)a Koja
cy joj c.xeno OT;aHa Gn.xa. Ona je ocjio6oji,H.ia cbojom KpBJty na-
poji,e KoJH cy cxoja.xH ho;i xypcKOM BJiamhy h HpeoopaxH.xa na
xaj na'^iHH npapoj^He HeHpHJaxcx.e xypcKe y sa.^OBOJBHe napoj^e.
KOJH, HMajyliH CBoj caMOCxa.xHH ii,HJb, cxajy na nyx h pycKO]\[
3aBojeBaH,y h naHC^aBHcxH^KHM MHC.iHMa. cmo HanpoxHB t^o- Mh
'6h.ihy CBaivOJ cjio5oaHoj hcxohhoj ^plKaBH je^Hor Moryher ca-
BesHHKa, ^inJH ce nnxepecH H^enxH^HKyjy ca namoM KOHcepBa-
XHBHOM HO.IHXHKOM. iSIn CMO HOBpaXH.XH. KHAajytiH Ca HaHIOM
xpHHihaHHMa HenpHJaxe.T.CKOM ho.xhxhkom. koj{ ncxo^nnx Hapo^a
 rPA'i> AH^PAUiii 387

iio.iO/Kaj. Kojii CMO paHHJe namoM KpiiBiiij,OM HsryoH.iii 6h.ih. IIo-

pe^ Tora ^loon.iH cmo. noiiiTO Hanie HOBe xeKOBHHe o&yxBaTajy
CpoHJy II UpHy Topy, h ^aKXHHKii iipupauiTaj y Haraoj moKh.
CxpaTerHJCKa cnara nanie rpaHiiii,e no^nr.ia ce. ycKa a ayra^Ko
HCiipyvKeHa JI,a.iMan,iija ^ooii.xa je no3aaHHn,y (Hinlerlandj h xuMe
je ^Bpcxo npHBesana 3a c*epy moKh name MonapxHJe. Je^HOM
pe^ijy. PycHJa je no^He.ia yKpxBe. a KopncxH, nocpe^ne ii neno-
cpe;iHe, na-xe cy naMa y ;^eo.''

OBHX HaBei^eHHx KOHCxaxaii,HJa rpa^ AH.ipauiH Hcxii^e

Iloc.xe
^a.Tje. KaKO je na Bep.xHHCKOM KoHxpecy y:^apeH xeMe»T> caBesy

aycxpo-HeManKOM h na xaj HaqHH ocnrypaH 3a ;;yre ro;tnHe Ay-

cxpo-yrapcKoj H,e3HH iio.xoHcaj Be.xwKe cn.xe h samxiixa ifceHiix
imxepeca. y oqeRH^;HOM i;H.i>y sa noroji,6H 0J^ roa. 1867. 3;aa,e
A.xii.

luxo Behii 3Hatiaj ii :^a iteMy iipmiHuie aycxpo-yrapcKe xeKOBUHe

on; ro^HHe 1878. h iipeMoK Aycxpo-yrapcKe npeMa PycHJii na
J>ep:iHHCKOMe Konrpecy. uh 6e3 iiKaKBa ycxe3aH>a *opcHpa hcxo-
pHJy, H3Bphe iipapojty h 3Ha»iaj :tora^aJHMa, Ka;3;, ooe.xe^KaBajyhii
y3poK Kao noc.xe'i;Hii,y a noc.xe^Hu;y icao yspoK, xBpT^n, 3,a je He-
Ma^iKO-aycTpHJCKH caBe3 noc.xe3;Hii,a no.xoiKaja, kojh je Aycxpo-

yrapcKa yMe.ia h ycne.xa 3ay3exii Ha Konrpecy y Bep.xuHy, a He

^a ce oopaxHO yciiecH aycxpo-yrapcKH na Bep.xHHCKOM Konrpecy
iiMajy npimiicaxn iiCK.XjyqnBO noxnopH HeMa^iKOJ. Koja je y xoj
o;tcy;^HOJ iipii.xHii,H H3HeBepii.xa qnJH.M je OKpHrteM
PycHJy . iioji;

ii3BpiiiH.xa CBOJe yjeAHH>eH>e. na cxpany H.eHHx h cbo-

iia npein.xa
JHx pamijiix Heiipiijaxcba. Jecx ncxHHa, KHe3 BH3MapK na Kon-
rpecy He caMO ,^a HHKaTi; HHJe iio^nrao CBoj r.xac iipoxHBy Pycnje
n H>eHHx 3axxeBa, nero je luxa BHiue y hcko.xhko npnjiHKa yseo
Ha ce h y.xory nocpeT^HHKa H3Met}y PycHJe h ftennx Henocpej-
hhx iipoxHBHHKa, Enr.xecKe h Aycxpo-yrapcKe A.xh cy 3a xo ii !

Enr.xecKa h Aycxpo-yrapcKa ji,o5po 3Ha.xe, na HMajy 03;pemeHe

pyKe iipeMa Pyciijn h ita Mory ne caMO ne 3a3Hpyhn o^ HeMaqKe.
BeVi Gain iio^i npoxeKH,HJOM neMaqKOM, pasBHXii npoxHBy PycHJe

CBy CBOJy cnary, npHHy^tnxH je J^a ce noBHnyje h.hxoboj BorbH ii

;i,a Miip ca TypcKOM nocxaBH na ocHOBe, kojh o^roBapajy y CBoiy
h>hxobhm 3axxeBiiMa h H>MX0BnM nnxepecHMa. ^pyKqnje ce ca cbhm
Pyciija ap'/Ka.xa y nor.xe;;y ITpycKe h ro^. 1866. ii ro^. 1870-1..
H caMO xoM H>eHOM ;tp>KaH»y IlpycKa je HMa.xa ]i<\ 3axBa.xH. inxo
 !

HH IIpaniKii Hii 4>2^aHK4>ypTCKH yroBop Mupa HHcy ;;om.iH Ha pe-

Bii3HJy EBponn. npnjaTe.-bcxBO KHesa EnsMapKa npeMa PycHJn
Ha KoHrpecy Bep.iHHCKOM .mqii.io je Bnme na npoHiijy, Ha nep-
cii4>;inpaH>e. H c na Bep.iHHCKOM Konrpecy
xora , aKo je h.ih ,

ynpaBO na o;^HOCHMa. kojh cy ce yTBp^n.iH nsMe^y HeMa^iKe n

AycTpo-yrapcKC ^pe;^ casHB KOHrpeca, yji,apeH TeMe;L HeMa^KO-
aycxpHJCKOM caBesy, hcto je xaKO Henocpe;a,Ha noc.ie3;Hu,a Bep-
.iiiHCKora KoHrpeca caBe;:{. kojh ce yTBpT],HO, na H3HeHat)eH>e qw-
xase EBpone, caB.7ai)yjyhii CBe h npenone h iipep,pacy4e, 3a Koje
ce 3p>Ka.xo :],a cy HecaB.xa;i,.i>HBe, H3Me^y pycKe najjeEHHe h 4>paH-
uycKe penyoaiiKe
A.xH BpaxHMO ce ca:i, npe CBera HCxopHJcKHM iicxHHaMa, ku-
jiiMa je rpa$ AHApamn ;tao y cbom p,e.xy HOBy, HaJMepo^aBmijy
II najayxopHxaxHBHHJy noxBpp,y. Y Bep.xHHy, Ha BepaiiHCKOM Kon-
rpecy no6e;3;ii.xa je BC-ba Aycxpo - YrapcKe. Pycnja je, y iipKOC
vKpxBaMa KOJe je iiO/i;He.xa , Aycxpo-
on.xa iipHHyi)eHa ;i,a iiycxn
^>apcKy aa ona bo3,h npBy pe^ y pery.xHcaHjy opiHOca na Ba.x-
KancKOM IIo.xyocxpBy. 04pep,6e Bep.xHHCKora yroBopa, y ko.xhko
ce o^HOce na (5a.iKaHCKe ^,p/KaBe h na oa.xKaHCKe Hapo;;e xbo- .

pcBiina cy aycxpo-yrapcKa, h cpaqynaxe cy cbc y ^yxy ;5a 3a-

40B0.T>e HHxepece aycxpo-yrapcKe na Ba.iKany h ynyxe Hcxoqno

HiixaH>e pemeity, Koje Hajoo.be 03,roBapa aycxpo-yrapcKii.M hh-

xepecHMa. 1878. ro;i,.j^. xBa.xa 6y;i,H caBesy ca Enr-xecKOM h ca He-
MaqKOM na je^Hoj a neMohn <I>paHii,ycKe na p,pyroj cxpanii, Ay-

cxpo-YrapcKa je Mor.xa ooe.xevKHXH na ;i,e.xy jacHHM npeij,H3HiiM ,

noxesHMa, HeMajyhn p,a ce o63Hpe hh na Kora hhxh ;i,a nmnn uku-

KBe Haqe.xne ycxyiiKC, nporpaM CBOje no.xHxiiKe na Ba.xKaHCKOM
ITo.xvocxpBy , Hcxo onaKO ii y Hcxoj OHOJ :MepH , Kao mxo je xo
yqHHH.xa PycHJa 1828. ro^iiHe, Je3,peHCKHM yroBopuM. yroBop
Je^pencKH h XroBop Bep.iiiHCKH xo cy ;3,aK.xe ^Ba no.xHXHqiva iipu-
ipaMa Ha j^e.xy H3Bep,eHa. Ko xohe ji,^ ca3Ha 4a ce yBepii na ,

najcHrypHHJH, HaJHecyMH^iiBHJn nauHH, uixa xohe PycHJa Ha Ba.x-

KaHCKOM no.xyocxpBy 11 KaKO pyCKH iiEixepecH cxoje iipcMa nnxe-
pecHMa oa.xKaHCKHx Hapo:i,a, eno My Jei^peHCKor YroBopa oa ro^,.
182r). Ko iiaK /Ke.iH iiosnaxn cymxnny nporpaMa aycxpo-yrapcKe
Hcxo'me no.xHXHKe, oii,eHHXH iipaBH.xHo xe'/KHje h ii,iL"BeBe H.e3HHe
iipcMa oa.iKaHCKiiM ^pyKaBaMa 11 Hapo,iHMa, HCKa caMO ;5o6po npo-
 IPA'P AH4PAIUH 389

ytiH ;i;vx m CMiicao o;ipe;i;a6a Bep.iHHCKora yroBopa ojt roTj. 18T8.

CMaxpaMO TaKobe ^a Hehe 6htii hs.ihiiiho ;na napo'^mTO KOHCxa-
TvjeMO join II to: j^'d rpa* An^^painH ne caMO n iipHSHajc h j{0-

Ka:iyjeaa je Bep.iHHCKn yroBop y ;i;e.io npneeo aycTpo-yrapcKH

iiporpaM HCTO^He nomiTiiKe, Beh xy. xaKBy iio.xiixiiKy. KaKBa je y
Bep.xHHCKOM yroBopy HSBeAena . oh npeACxaBjba Kao npecyjtHH
o6px y CMHC.xy npHJaTe.T>cxBa. HaK.ioHocxii XaosGypiiiKe MOHap-
xHJe npcMa xpumhaHCKHM Hapo;nHMa oa.xKaHCKHM. JI^pyrHM pe-
4ii>ra iicTOMHa no.iHXHKa xVycxpo-^'rapcKe . Koja je ncnncaHa y
o;^pe;t6aMa Bep.iiiHCKora yroBopa, ca3;])/KH oho ihto Aycxpo-yrap-
CKa Ha.ia8H ;ta MOVKe ;i;axH oa.xKaHCKHM Hapo;i,HMa Ka^; je pacno-
.lovKena npeMa auMa. Ka;; hm cHMiiaTnme h Ka;^ bo;:^h paqyna o
h>hxobhm HHxepecHMa. paayMe ce ;to Mepe Kojy H>eHH B.xacxiixn

HHxeiDecii ^onymxajy.
Mh cmo paHHJe Beh BH^e.xn KaKaB je 6ho CMncao OApe^aoa
yroBopa JeApeHCKor on vo;\. 1829. Pyciija. oH;i,a Ka;i, joj je jio-
iiyuixeno oh.xo jta CBOJy BOJby ^HRxyje TypcKOJ, no^nvKe ayxo.MHe
Hapo;tHe ^pacaBe na Ba.iKaHCKOM IIo.iyocxpBy h yxBpbyje GpiivK-
.hiiHo jeMCXBa aa H.HxoBy oyAyhnocx. PycKa naK :^aBojeBaHa y
EBpoim yexaBrbajy ce na o6a.xH ^lynaBCKOJ. Aycxpo-yrapcKa —
ro;^ 1878.. OHjia kiijj, je, no xBpbeiby rpa<i>a AH:;painHJa, CHHa ii
HajnoiJBannjer xyMa^a mhc.xh ^OBeKa Kojii je xaji;a ynpaB.T,ao ay-
cxpo-yrapcKOM ho.ihxhkom. HaiiycxHB CBoje xypKoa>H.iCKe xpa;i;Hii;HJe
OTBopn.ia CBoje cpue Ga.iKaHCKHM Hapo^nMa. h aKO HHJe pannje hii
paxoBa.xa hhxh HKaKBiix ocexHHX :«pxaBa nop;HOCH.ia. 3ay3HMa ;i;Be

oa.iKaHCKe. ^Be cpncKe 3eM;be,BocHyHXepii,eroBnHy.llHaxaj HaqHH

OHa He eaMO sa^aje nenocpeano najxeiKH y^apau, cpncKOJ napojt-
Hoj Miic.^ii. Beh y ncxo BpeMe, yHOcehn ce Mchy oa-iKaHCKe apJKaBe.
OHeMoryhaBa H,HxoBy c.xooojiy Kpexaiba. cxaB.T>a ce cbom cbojom
XeVKHHOM Be.lHKC CH.ie KaOHeHOMHp.TbHBHnpOXHBHHKIbHXOBHXHapOJ];-
Hiix H^eaaa. 18 78. r. Aycxpo-yrapcKaje CKpeny-xa pemeibe Hcxoq-
Hora niixaifea ca iipupo^Hor H.eroBor nyxa, kojhm ra je ynyxii.ia
PycHJa JcApeHCKHM yroBopoM 03, ro;^. 1829., h Ha KOMrajesa-
3ipiKa.ia H EBpoiia IlapHCKHM yroBopoM. o^ rop,. 1856.11 na xom

HOBOM nyxy. na kojh hx je Hacn.iHHqKH o^rypHy.xa Aycxpo-yrap-

MHore xeniKohe. xp3aBHii,e,
CKa. Ga.iKaHCKH cy napo^ii Beh cycpe.in
Hecpehe. Ulxa h>hx joui CBe na xom nyxy oneKyje: KaKBiiM flo-
390 A E .1

i^ahajiiMa ii h je.inna HHHOBHHui,a npo^yvKeHe 3:ie

KaKBoj cpehii
cvaoe HjHxoBe^ AycTpo-yrapcKa, ii^e na cycpeT CKopa he Bpe- —
Mena ii to riOKaaaxH.
Hehe ohth iioxpeoHO, ;],pvKHMo, :;a ^y^Ke HHcncTHpaMo na ooe-
.levKaBaifcy ;nyxa h ii,H.T>a OBe aycxpo-yrapcKe h 6a.iKaHCKe no.in-
THKe, iiHJH cy ocHOBHH iipHHu,HiiH yTBpJ)eHH y oflpej^oaMa Bep-
.iHHCKora yroBopa. V]^a^ AHZ^paiuii H^y CMaTpa Kao nyn H3pa3
oHHx npHJaTe;tCKHx ocehaja h yMHiu.ijaja, Koje XaoaoypmKa mo-
HapxHJa y cbom ^.ya.iHCTH^HOM oo.iHKy 03; ro:^. 1866. movkg ra-
jiiTH npeMa oa.iKaHCKHM Hapo^HMa. XBa.ia na TaKBOM ii])h-
.lerio

jaxe-'bCTBy! Y CpoHJH je ^^anac jeT^HO^yiuHO yBepeae CBHJy 03-

on.-LHHx no.iHTHtiapa, CBHJy CBecHHx naxpHOTa, jia aycTpo-yrapcKH
no.iiiTiiqKHiiporpaM na Ba.iKaHy ctoJh y anaMeTpa.iHoj cynpoT-
HOCTii iipeMa HapoAHHM H;teajiHMa h Cpoa h CBHJy ocxa.inx 6a:i-
KaHCKHx Hapoji,a h T^a je aananiifca Aycxpo-yrapcKa, ca cbojiim
rapHHsoHHMa y CapajeBy n Mocxapy, r.iaBHH npoTHBHPiK oc.iooo-
heifcy oa.xKaHCKHx napojia h ca:siocxa.xHOM jipacaBHOM vKHBOxy 6a.i-

KaHCKHX ;tp7KaBa. Ako je y Cponjy y je;nHOMe MOMenxy 11 Mor.ia

611XH yHecena aycxpo*H.xcKa 3ao.iy;ta,KOJa je iio.inxHKy iteny aaBe.ia
ca xpa;nHLi,HOHa:iHHx iiyxeBa na oiiacne cxpaHnyxHi],e, xa je oo.iecx
;taHac, Bory xBa.ia, cpeKno npeKyvKeHa. H rpa$ AH:^pamH n oc-
Ta.iii oe^KH H iieDixaHCKH no.iHXHqapn mine yxncaK na nac Cpoe,
iiriH ;^a cy caMii h cyBHUie naHBHii h.ih ^a Hamoj iiaMexii h ,

HameM poj];ojLy6.T,y MHiiL-betfee, Ka;], o^ieKyjy

HMaj.y n cyBHuie pt)aBO
5a MH yBH^HMO, KaKO HaM HaiuH HHxepecH CBexyjy ^a iioMorHeMO
CBOJHM potieHHM pyKUMa ocxBapeiLy aycxpo-yrapcKHx no.iHximHHx
unrteBa na BanKancKOM no.7yocx])By , h.xh KaT^ ce iiui^y^aBajy,
KaKO Mil HeheMo ;;a BepyjeMO ;ta cy naM ohh — kojh cy pa3-
ooJHH^iKH npHrpaoH.iH ceoH, misi hm ce saxo iipBa iioBO.T>Ha npn-

.niKa yKa3a.ia, Haj.ienmii ;teo nauier Hacie^a napo^Hor -- je:^iiHii

iipaBii, HCKpcHH, HenHxepecoBaHH iipHJaxejwi.

To^^HHe 1878. Aycxpo-yrapcKa je oii.ia y iior.ie;;y pemaBaH>a
oa.iKancKHx iraxaifca rocrio^ap ciixyaii,HJe. Pycnja je noHC.ia vKp-
TBe II TpouiKOBe; Aycxpo-yrapcKa je aom.ia ^a noKymi n.io^OBe.
Ilooe^OHOCHe bojckc pycKe. KOJe cy :ioropoBa.ie no^ caMmi 3ii;tn-
Ha.Ma Ti;apnrpa,ia. Mopane cy ^a ce uoB.Tia^ie npeno Ba.iKana, ,T,y-
HaBa II Ilpyxa, :iok cy MebyxHM aycxpo-yrapcKe boJckc ca Man-
 ri'A<i> AH^i'Auin 391

;uiTo^r eBpoiiCKiLM y pyuH aayanMa.ie ;:i,Be iipocTpane oaaKancKe

:^e.M.i>e, iipo3,HpyhH ;\o y epii,e Ba.iKaHCKor lIonyocTpBa. Ilpe^.
TaKBHM iiojaBaMa Ha^iehy ce j^Ba xeniKa HCTopiijcKa iiiiTaita: 1)
;ui .iH je Taj iipecyaHH no.iovKaj. kojh je Aycxpo-yrapcKa 3ay3e:ia
ro;];. 1878., noc.ie CBpuienor *pycKO-TypcKor paxa, oiio peay.iTaT

()iiinTiixeBponcKHx iipH.iHKa, Koje cy ce ^a.ie y nanpea; npe,T,BH-

:teTH, H.iH 3;a .in je oh i^omao Kao H3HeHai)eH>e, yc.ie^; KaivBHx oh.to

aorahaja h.ik iipoMene *poHTa y 3;p'>KaH>y iiojep^HHHX cPi.ia, kojm

ce HHcy ;5a.7H c paa.ioroM iipe;i;BHa,eTH; 2.) aivo cy ce m no.iovKaj
II yMHm.i>aJH aycxpo-yrapcKH T^a.^H 6h.io y ne.iHHH omno oap ,t,o

nsBecHC Mepe y nanpeji, npenBnaeTH, na Kora na^a y rnaBHOM 0:1,-

roBopHOCT ifiTo ce HHJe cin)eqH.io ;^a ce w.i xepii,eroBauKor yc-
TaHKa pa:-5BHJe Be.iHKa wcxoMHa Kpn^a, Koja he ^axii iipiLiHive Ay-
CTpo-yrapcKOJ ;i,a npn HbCHOM peuiaBaifcy y iioc.ie;:^H>eM pen;y CBojy
Bo.F.y ,^HKTiipa M ;ia ii^BpiiiH na Fja.'iKaHCKOM IIo.iyocTpBy CBOJe
ii.uiHUBe H CBOje y.^iHui.Baje ?
Ha iipBO nnTaH:.e o^troBop ce movkc ^aTH oes ycTesaita. ,7a ro;i.

1875 — 8 MOMCHaT hhjc oho noBo^taH hh 3a oa.iKaHCKe napo^e hh sa

PycHJy ;;a oTBopn Hctomho TlHTaifce, h to c xora niTO ce Mor.io y
ce
naiipeji; 3HaTH m ^a he AycTpo-yrapcKa Boj^nTH Kpyimy peq iipn H,e-
roBOM pacnpaB:fcaH.y n ;];a he npeTCHCHJe, KOJe he ona ncxahn,
iiHTepecH, KOJe he ona Tpa^KHTH .la 3a:iOBO.'t>H. CTojaTH y ;],iiaMe-
T})a.THOJ cynpoTHOCTH npcMa HHTepecHMa oa.iKaHCKHx Hapona h
ii])eMa pycKHM HHxepecHMa. Y tomc 3,o6y, noc.ie paTOBa kojh cy
;^0BpiiiH.iH HCMaqKO H HTa.iHJaHCKO yje^HH,eH>e, EBpoiia je on.ia
y 3a6yHH, TpavKehu hobc ii03;.iore 3a oopasoBaite caBesa h koh-
Tpa-caBe3a. ^>paHLi,ycKa, cxajDa caBe3HHii,a pycKa o^ ro^,. 1829.
610a je OHecnoco&.teHa sa CBaKV aKTHBHv cno;baiiiH>v no.iHTHKy,
npHHyl)eHa hocbcth CBa peopraHH3aii,nJH CBOJe bojckc h
;ta ce
oiiopaB.TBaTBy cbojmx ^HHancHJa. HeMa^Ka, h.ih oo.-Le IlpycKa,
Koja je caMo pycKHM npHJaTe.T.CTBOM ycne.ia 3,a y pony o]s, ce-
:^aM rojtHHa o;^ rog;. 1863 jo roji,. 1870, bo/i;h Tpn nooeaHHiiKa
paTa II HSBpiiiii CBOje rpaH,iH03He iirianoBe, i];a.ieK0 op, Tor ^a ce
noKa'yKe Bo.ijHa ^a caji; ona PycnJH iioMorne y ocTBapeay H^e-

Hiix BeKOBHHx H,iea.ia, Tpa7KH.ia je naiipoTHB Ha^inHa KaKO he

ociirypaTH CBOje TeKOBime a ji;a joj Biiiiie ne xpeoa pycKa iiOMoh,
xe Ha xaj na^HH 3acH0Barii CBOJy xercMOHHJy y Efipoim. JJacHO
302 4 K A

jc 6h.[() npeBH;teTH. ;ia he OTBapaite HcToqHora IlHTaifca ou-a

yiioTpeoiiTii ,ia xaj cboj ii,Hjb iiocxHrHe, eKCiMoaTHiuyhH cynpor-
HOCT HHTepeca pycKHx ii aycxpujcKHx na Ba.iKaHCKOMe Tlo.iy-
ocTpBy. Kao roa iiixo jc OTBapaite HcToqHora IlHTatba y ro;u
1853 jDemwjio AycTpnjy, ^a „3aTi,HBH CBex cbojom nesaxBajiHo-
iuhy'% sayseB HeiipHJaTejbCKH iio.iiojKaj iipeMa PycHJH, CBojoj cna-
CHTe.TLn,H 03 roA. 1849., hcto je TaKO oiuTpo oko Knesa EnsMapKa
ca CHrypHornhy iTpeji,BHha.Tio, jiia he hobo "
oxBapaibe HcTO'mora
ITHTaii.a y^HHMTH. ^a AycTpnja 6aii,H bco 3a6opaBa na ca^OKCKii
nopas H Ha noHH/Ken.e npeTpn.Tjeno y HnKOJicGypry m y Ilpary.
na ji;a ce 6an,H y napy^ja HeMa^Ka. HeMa^Ka ca CBOje CTpaHC
Mopa.ia je nahn CBora Haj6o:Ler pa^yna, aa cbhm CH.TiaMa iiomo-
THC ocTBapcEby aycxpHJcKHx u,HJteBa na BajiKany, iirxo ce Ha xaj
Ha^niH XaGaSypuiKa MonapxHJa ji;oboji,h y Henocpeji,Hy cynpoxHOCx
npcMa PycHJH n npHHy^asa aa noxpa^KH casesa h sanixHxe y
HeMa^iKe, no ii,eHy ;(e*HHHXHBHor OTi;pHii,aHia ycnocxaBjbaH>a CBor
H3ry6.x.eH0r no.ioacaja Mehy HCMa^KHM ji,piKaBaMa. 3a EnrjiecKy,
rji,e cy na ynpaBH 6h.ih xopHJeBi],H ca .lop^OM Bhkohc^h.ihom
Ha "^ejiy, 6h.io je cnrypno ji,a he y GBaKOM cjiyqajy ohxh npo-
xnBHHU,a PycHJe a caBe3HHu,a Aycxpo-yrapcKC y CBaKOJ 3;Hn.xo-
MaxcKof H.iH paxHOJ KaMnaH>H, Koja 6yae npej^yyexa na Hcxokv.
^p/KaH>e, Koje je Aycxpo-YrapcKa sayaejia Snjia npena xep-
[i,eroBaqKOM ycxanKy o^Max oj\ caMora fteroBora nonexKa, noKa-
BHBa.io je jacHo. aa ce ena peniH.xa seh y naupe/t, aa ya CBOje
ryGnxKC y Hxa.xHJH h HcMa^iKOJ xpa'/KH HaKHaji;e na BajiKancKOM
rio.iyocxpBy h T],a paAH CBOJe hcxo^hc no.iHXHKe npHMH Kao ;te-
a>iiHHXHBHe :}KpxBe, KOJe je Mopa.ia noanexH ro;],. 186G. Ocehajyhn
-ce Ha xoM 6a;iKaHCK0M xepeny jaKa, noTi,piKaBaHa MohnHM caBC^-

HHn,HMa. KOjH he menoj bo.^h ,i;axH neocnopne Bpe3,H0CXH, H>eHH.M

HHxe})ecHMa nyna aaaoBO-T^efta, Aycxpo-yrapcKa je rypa.xa. ko-
jiHKo je 3,0 H>e cxajajio, ^orat^aje Hanpe^, H3a3HBa;ia oa.xKaHCKe
H Hapo^e j^a cxBope npiumKe, y KoJHMa he ona ji,o6nxn
apjivaBe
MoryhnocxH ^a saaoBO.'bH CBOje anexnxe. ycxanaiv ce nocxyiinu
mnpHO no Xepu,eroBHHH n no Bochh, cbc j^y-fK aycxpo-yrapcKc
rpaHHue. IIoMoh H3 ocxa.mx cpncKHx Kpajesa y Ti,o6poBorr,n,HMa.
opy>KJy. MyHHn,nJH. pann. cxH3a.ia je ooh.xho. 5e3 030HJbHiix cmc-
TaH.a, npeixO aycxpo-yrapcKe xepiixopnje. Bnacxn cy aycxpo-yra])-
 !

1TA<1> AU^I'AIlJa o9:*,

CKe yaxBapa.ie onu. mu<. ii Kaji on ycTaHHij,n pami o^Moj)a h:ih

ivdnii CBOJe peopraHH3aij,iije n K{)HneHTpaLi,HJe npe.iaan.iH na aycTpo-

yrapcKo 3eM.7>iiinTe

Jl,oi>;a3a I'e oji.io. ;taK;ie. ii cyBHiue ii He MOVKe 6htii laCHHinx

II HccvMifoHBHJHx. ^a AycTpo-yrapcKa iioMavKe ycxaHaK. jta h.C)J

iiiiipeifce ycTaHKa TTa 3ap to Beh caMo

cooom mije jtoHOJtHo
rojii.

on.io ;ui Cponjy h Hpny Fopy. ;ui hm HHxepecH Opn-

ysepn ii

CTBa HanavKy "lia ce one. Ha cynpox CMepoBHMa aycxpo-yrapcuH>[.

CBHM CH.iaMa 3ay3My ^a mnpeity ycxaHKu cxaHy na iiyx. jxa
yexaHiiKe CK.xoHe ^a ce Mupe c TypcKo.M. ;{-d ce iipiiBpeMeHO. ^o
6o;i.iix -uiHa. ;io no;j,ecHiijiix iipii.xHKa. 3a;;oBO.Xje KaKBH.M 6h:io'

pe*oj>.MaMa ! Bn^ien oa Ky^a ce imcueHnpajy j^oraliaJH h KaMo

OHH OpoHJa
Bo;^e. ii Il^pna Fopa cy HMa.xe ,iy>KH0Cx. CBexy T|y:ac-
Hocx npeMa ce6H caMii.Ma. npe.Ma CpiicxBy h iipeMa ocxa.xHM
6a.xKaHCKHM napo^HMa. ;ui cxany na iiyx h.hxobom pa3B0Jy. .la

caB CBOJ yxHuaj 3a:iovKe ycxanaK nerne. TaKO cy y xom c.xy-

,^a

Majy. ii]ie,i xaKBii.M cxHuajcM npH.iiiKa Cpoiija ii Hpna Fopa. Kao

iipe;icxaBHHu,e CpiicxBa. oii.ie ,iyvKHe nocxyiinxn. CBe aox.xe aoK
iix PycHJa He on «i'OpMa;»io no3Ba;ia jta CBOje 3;p>KaH.e iipoMene.
^ajyhii ii.\i ;io 3HaH,a ,ia ce ona o;5.iyqH.ia oopiixH ce 3a penieH>e
Ilcxo'iHora ITuxaH^a y CMiic:iy imxepeca oa.iKaHCKiix napojia —
11 ii[)0xnBy Aycxpo-^'rapcwe.

^[ebyxii-M cy C^poiija ii lI,pHa Fopa apvKa.ie, ovKiiB.'baBa.'ie

ycxanaK cbojom Mopa.iHOM ii :MaxepHJa.iH0M iiOMohy. IT nouixo

cy iipen xaKBHM iioHamafbeM ;iBejy cpiiCKiix :i,p/KaBa Hace.iii cbii
iioKymajii, .la ce oocaHCKo-xepneroBa'iKH ycxanaK yMHj^H ji;aBaH^e-M

l)e4>opaMa iia ^laK ii H3BecHHx. iicxHHa pyp,HMeHxapHHx, ayxo-

HOMHiix ycxanoBa, ^oni.xa je oojaBa paxa Cponje n JJ^pee Foi)e.
F\pyr aKLi,iije i^oono je ca,i xo.ihko lunpoK xepen. xd je Beh 5ii;io
ii3BecHo. ;ia he ce Ilcxo^mo nHxaK.e 3aBHx.iaTH cbom cbojom
orpo.MHOM xevKiiHOM. II ;iomao je saxiiM pycKO-xypcKii pax y
iv'OM cy pycKe bojckc. iiocne pasHiix iie})imexnja. ^onp.ie ;io iio;i

3iunHe II,apHrpa;^a, p,a iix xy na caMUM HberoBUM BpaxHHij,aMa 3a-

ycxaBii y.xasaK enr.xecKe $.xoxe y jNIpaMopno Mope. II Cpoiija
je. Kan ce Beh. iia;t0M II.xeBHe pemeH>e .le^HHiixiiBHo iijie.ieMii.io

y Kopiicx pycKor opyvKJa. ynoa iiohobo y aKn,tijy. iV.iii OBora

394 A K A

uyxa Aycxpo-J rapcKJi neh Hiije Biiiue ;;onymTa:ia j],a ce ii.eHa

HojcKa yiivTH Hii HH iipeKO JaBopa!
iipeKo /],pHHe
^iiKTiipajyhH y CaH-Cxe^aHy iJoroj].6e MHpa TypcKoj, PycHJa
je Beh p,o6po sna.ia, ;^,a joj HHJe ocTaBjteHO Ha Bo:by ^a A^ae
iiyna Maxa cboj'hm HHTepecHMa, Beh ;i,a Mopa bo^hth osoH^jHa
pa^yna o Bo.bH h o HHTepecHMa cbojhx cynapHHu,a, AycTpo-yrap-
CKe II EniviecKe. lis paHnjiix n:^MeHa mhc.ih h iiperoBopa, kojh
cy ce h npe cxyiiaita pycKor y aKi],HJy ii sa BpeMe caMe
Bo;],n.in

PycHJH je iiosnaxo oh.io y r.iaBHOM, ii iiixa ne ^o-

aKii,HJe,

iiymxa EHi\iecKa h mxa sa ceoe xpavKH Aycxpo-yrapcKa. II c

Tora HH caM CaH-Cxe<i>aHCKH yroBop ne mo'/KC ce CMaxpaxH Beh
wao qncx H3pa3 pycKe Bo:be, Kao pery.xHcaifce IIcxohhot Hnxaita
npcMa saxxeBH.Ma HCK-^jy^iMBO pycKHx HHxepeca. CaH-Cxe<^aHCKa
ByrapcKa Baje^HO ca xepnxopnjaMa Koje ona 3aoKpy/KaBa, ocxaB-
.bajyhn hx HpHBpeMeno Ho;a, xypcKOM B.iamhy, ooe.ie'/KaBa rpa-
HiiH,e y KOJHMa Py^mja xohe ^a yxBp.iH <5h.io CBOjy B.iacx oh.to

CBOJ iipecyTi,HH yxHu,aj y OHOJ Mepn, y Kojoj oh Aycxp()-yra})CKa

HOKyHia.ia p,a ce yxBpp,H y 3aiia;tHHM seM.baMa BaiKaHCKora Ilu-
nyocxpsa. Te rpaHHn,e cy, paayMe ce, ;^xBpi)eHe xaKO, 3,a ce iiMa
HHBecHor pasMaKa 3a iiOHyiiixaifca, 3a ycxyiiKe. CaH-Cxe«&aHCKH
je yroBop caM cooom HajjacHHJa CBe^oi,i6a, ;a,a je Pyciija h Ka.i
je cxynHja y })ax h Ka3, je pax saBpniH.ia ;50opo pasy^iejia ;^,a
HHJe y cxaH,y caMa yiipaBjbaxH 3;orai)aJHMa, y,a IIcxohho Ilnxaibe
He .MovKe ynyxHXH peiHeH>y Koje Hajoon^e o^roBapa HjChiim HHxe-
])ecHMa, a.iH aa je 3a xomiaK OH.ia yBepena, ji,a he ycnexH ;i;a o^piKH
paBHOxcvKy H3Me^y cboJhx nnxepeca n nnxepeca cbojhx cynapmiKa.
A.iH y Bep.iHHy ce HOKasa.io 3,a ce onaH y thm h y xaKBHM cbojhm pa-
^lyHHMarhyxo ]i])eBapH.ia. HaHynixena cacBHMOji, HeMa^iKe, naKOJyje
can, OHO aomao pea ^a h ona, onex na paqyn Pycnje, 3a;iiiBH
CBex CBOJOM He3axBa.T;H0uihy, Pycnja je Hpexpne.xa noxiiyn <i>h-
jacKO y Bep.iHHy. KpBaBa cpH,a Be.iHKa, Mohna Pycnja .Mopa.ia
je aa r;ie;i,a KaKO Apyrn (5epe H.ion,OBe iteHHx xeiuKHx Haiiopa,
iheHHx cKyHHx vKpxaBa. Ona ce noByK.ia. ^a ce iipiioepe, j^a ce,

KopHcxehH ce ropKHM HCKycxBOM, cnpeMa 3a hobc oopoe, ^iCKa-

jyhH CBOJe B])eMe. ^anac Moace ohxh jta rpa* AHTtpaiim ne pa,iH
Beh iiaMexHO, Kayi,, iios.iehyjyhH cxape pane, c iiohocom y3BHKyje:
.. PycHJa je iionHe.ia vKpxBe, a Kopncxii, irocpe.ine ii Henocpe,iHe,
 rrA<i> AH:^l'AmIl ;W.j

iia.ie ey HaMa y :;eo," BocaHCKO-Xepi],eroBa4Ko imxaifce join Hiijc

3aTBopeHO, HiiTii he ra. ^anac ce to y xBp^o ;sHa. hh OBa ^jyoii-

."[feyMCKa'' ro:;HHa saxBopiiTiiI

Ko je KpHB. KO HOCH T.iaBHy o;troBopHoeT aa to. uito ce
HcTO^HO llHTaH>e TaKO Hepacy^HO Kpeny.TO ro;i. 1875 — 78? Ta-
uaH, 03pet)eH o;3,roBop na to niiTaH,e Mynno je ^aTii. CBe ;a;oK He
oyae VTBpheno, je .th Pycuja xTe.ia. je .iii CBecHO. c ii.iaHOM
})a:^H.Ta, o^t, iio^ieTKa. mh.m je nyK.ia oii.ia iiyuiKa neBeeiiifcCKa. ^a
xepij,eroBaHKH ycTanaK pa:^BiTJe ;io rpaniina. Koje he H>oj p;aTH

iioBoaa aa yra3H y paT n])OTiiHy TypcKe, :ia oTBopii pemasaH.e

llcTO'iHora IIpiTaH^a. X TawBOM c.iyqajy, aivO on CBe TaKO oimo,
aKo cy CpoHJa ii II,pHa Topa ys pycKO o^oopaBaH>e iio^pvKa-
Ba.Te Hajiipe ycTauaK iia iioc.ie h paT TyjicKOJ oojaBii.ie. maBna

nil o;i,roBopHOCT iia.Tana PycHJy, na ])ycKy ^Hn;iOMaii,ujy. Ann

II y TOM c.Ty»iajy Cp&HJa h IJ^pna Fopa. Cpoiija napo^iHTO, on.ie
C)ii cyKpiiBUH, jep je H>HMa Mopa.To jacHo ohth, na ce y npa.TH-
KaMa, y Kojn.Ma ce Ta;^a Espona Ha.iasH.ia ii iipeMa ^pvKaiby. Koje
je AycTj^o-.'^ ra})eKa 3ay:^e:ia nacnpaM ycTaHKa, ne MovKe otk.io-
HHTii cy;5e:ioBaH>e AycT])o.-yrapcKe iipn pacnpaB.-i,aHjT oa.iKaHCKnx
o,lHOca H ;^a he HeMHHOBHO C])ncTBy iiacTii y ;ieo Hcn.iaTa pa-
'lyHa. Koje AycTpo-yrapcKa oy^e no3,He.ia. Je;;HHa pa^pemHiiiui
3a ;^p•/KaBHHKe, kojh cy y thm cyp,6oHOCHHM TpeHyii,iiMa ojpehii-
BaaH no.iHTHK'y name OTai,ionHe. Mor.ia oh ohth, Kao niTO cmo to
naiipe;!, iio3hb na aKii,HJy h3 neTporpap,a,
no-MenyriH. <^opMa.iaH
II03HB KojiiOH y ceoH ca:ipvKao Mopa.iHO j^mctbo Pyenje 3a qy-
Baite cpncKHx Hapo^,HHx iiHTepca h Mopa.mo aHraacoBafte H>eHOy.
;i,a he Te HHTe]:)ece opaniiTH eBeHTya.iH() n iipoTHBy Aycxpo-
."^'rapcKe.

Byj;e na npoTHB yTBpheno. ^a je PycHJa, :5a.ieK0 o:; Tora

.th

;ui roHii CpoHJy y pax, CBeTOBaaa VMepenocT, ys^tp/K.-LiiBOCT. yKa-

3yjyhH 3,a TpenvTaK 3a OTBapaifce IIcTO'mora nHTaH>a nnje no-

BO.'baH. 3,a H ona, Pycnja. npcMa npH.iiiKaMa KOJe B.Ta;i,ajy y EBponn,

oceha ^a Hiije y CTaay bo;i;hth ;i,orahaje na IIcTOKy, xe ^a he ohxh

ripHHyheHa aKO oh ce ;i,oral)ajpi iiiiaiv mh.mo ftene Bo:be xo.xhko
.

pasBH.ni q,a mm ona ne Morne ocxaxn xyha cxyiiiixii y ciioj^a- ,

3yMeBaH>e ca Aycxpo-yrapcKOM..., OH;i.a je, y xaKBOM ciyiajy. iio-

.nixiiKa, Koja je o:tBe.ia Cpoiijy y jiax ca TypcKOM, ne caMo H3

 !

896 4 K .1

ocHOBe iiorpemHa, Ma.ioyMHa, Beh h ^.loqHHa^iKa ,

Beh h ns^aj-
HH4Ka iipeMa Hapo;nHHM HHTepecuMa CpncTBa
JI,ya.iH3aM yTBpbeH ro,^. 1867. y MOHapxHJH XaGaoypmKoj
3aTtpvKao je iipeMa 6a.iKaHCKHM Hapo;i,HMa OHaj hcth, joui y ne-
KO.'iHKO iroTeHij,HpaH. HeiipHJaTerfcCKH. arpecHBan KapaKxep, Kojii

je HOCH.ia cxapa aycTpHJcKa nojiHXHKa h3 Ti;o6a MexepHHxoBor h

H3 paHHJHx BpeMena. MayapcKH yTHLi,aj na cno.T>auiH>y no.iHTHKy
XaosoypuiKe MonapxHJe ^ao je caMO HOBe pas.iore TeiKH>aMa H>e-

HHM, He caMO ;ui ne ^onycTH KpHCTa.iHcaH>e c.ioGouhhx HapoAHHx

jtpvKaBa Ha Ba.iKaHCKOM IIo.iyocTpBy. Beh h j^a Tpa:iKH Henocpe3,HO

Ha H>eMy hobhx 3aBojeBaH>a 3a ce. ^yajiHCTHqKa AycTpo-yrapcKa,

Koja H y je;;Hoj h y apyroj CBOJoj no.iOBHHH npHTHCKyje ciOBen-
CKe HapoJ^e, naupevKyhH CBe CBOje CHJie ^a cnpe^ra ocTBapeH.e
H>HX0BHx peBeHTtHKai],HJa 3acH0BaHHx Ha na^ie.iy Hapo;i,HOCTH h na
HCTopHJH, Mopa ee ^oc.re;uiHO 3a.io"/KHTH CBa. ^a He jtonycTH cjio-

Go^an no.ieT oa.iKaHCKHx ciOBencKHx ^.pvKaBa. qnJH 6h ce yTHu,aj

CH.TiHO o^a3Bao KOTi; cBHJy Hjeniix ciOBencKHx Hapo;i,a, H je;j,HO c
Tora, niTO men T^ananiHiH ji,p:a{aBHH ck.ioh , Ha^e.io na KojeM je
OHa Tj^anac nosHrnyTa, He TpnH na BajiKancKOM IIo.iyocTpBy hh-
je^Hy CTOBencKy, a napoiiHTO HHJe^Hy cpncKy HesaBHcny ;i,piKaBy.

noj^oonj T^a ^khbh caMocTa.iHHM j^pyKaBHUM /Khbotom, jj,a, ce pa3-

BHJa, ;;a nanpejiiyje, jui Bpinn CBoje napo^He 3aTiaTKe, a Apyro c
Tora, niTO H>y'H cxapa T|,HHacTHJcKa Xa535ypniKa no.iHTHKa, Kojy
ji,ya.^H3aM nnje Morao noTHcnyTH, h ooHOB.T^eHe Be.iHKO-Mai,iapcKe
ocBaja^Ke TpaAiiii,iije npeMa IIcTOKy rone 3ajep,HHqKH na ocBa-
jaH>a Ha Ba.iKaHCKOM TIo.iyocTpBy Aycxpo-yrapcKa he, y ko- —
.iHKO TypcKa oy^e BHme ;noKyMeHTOBa.ia CBOjy HenoAoGnocT 3a
7KHB0T, y TO.IHKO BHUIC HOKasaTH HeOAO:bHBe Te'/KH>e Ti;a CBOJy B.'iaCT
miipH Ti,a:be najj; 6a;iKaHCKHM seMrtaMa. Jeji^nou pe^jy, aya-iHCTH^Ka
je AycT])0-yrapcKa npBH, r.iaBHH, naJHenoMHp.bHBHJH HenpHJaxerB
c.ioooAe oa.^KaHCKHx Hapoi^a y onuiTe, a.in CpncTBa, Koje My je
npBO Ha y;j;apD,y . nor.iaBHTO h napo^HTO. OKynaH,HJa Bocne ir

XepH,eroBHHe HHJe aaBpHiHH d,h.T) Beh caMo HHayrypau,HJa ,

aK-
THBHO 3acHHBaPbe aycTpo-yrapCKe hcto^hc nojiHTiiKe.
nj)ecTaHe .^H naK ji;ya.iii3aM y Xao36ypmKOJ MOHapxnJH.
npeoo})a3ii.iH ce ;na;be aaHaiiiiba jtya.incTiiqKa Aycxpo - YrapcKa
y HOBv <jeAepa:iHy AycTpnjy, y Kojoj he ii ciobchckh h apyrri
 ri'A* AHAi'Aiuii 397'

3;aHac iiOTiiuiTeHH Hapojiii cxehH j)aBHonpaBHOCT ca HeMii,HMa

H MayapHMa. cxBap he Beh q,o5nTH cacBHM ;i,pyK^iHJH iiar.ie^,. Jep
y Ko.iHKO je Aya.iHCTnqKa Aycrpo-J rapcKa npHpo;;HH . HeMHHOB-
HH. xaKO pehn iipHHyjtHii rtenpiijaTcij oa.iKaHCKHx Hapoji,a , y
To.iHKo OH *e^epanHeTHMKa AycTpiija nocTa.ia HeonxoAHO ftH-
xoB iipHJaTe;h h caBe^HiiK. <l>e;i,epa.incTH»iKa iVycTpiija qnjii ,

on C.lOBeHCKH HapOJtH H 4HJH OH PyMYHM OH.IH IIOTliyHO 3aaOBO-

;heHH, He oh Mor.ia HMaxH HHKaKBor })a3.iora p,a c HenoBepeifceM
r:ie,^a na CBoje c.iOBeHCKe h pyMyncKe eyce^e na jyvKHHM rpa-
HHHaMa. H c.io5o;nHe ciOBencKe ;^p7KaBe na Ba-iKany h PyMynHJa
HoaBane oh Ta;ata HHxepecHMa h cbojhm oceKaJHMa
on.ie cbojilm
Hapo^HHM ^a Tpa'yKe Hae.ioHa Ha TaKsy AycTpnjy. Ohuithm eB})on-
CKHM HHxepecHMa H cneH,HJa.iHO HHTepecHMa pycKHM aana on
raivO^e nynor aa^OBO.Tjeita, xaKBa AycTpnja, Koja oh no caMoj
CBojoj opraHH3aH,HJn H3ry(5H.ia CBaKH arpecHBan KapaKxep h KOJa
OH y CK.iony MehyHapo^He 3aje,T,HHU,e nrpa.ia ony y.iory, Kojy je
HCKaT]; Hrpa.ia repMaHCKa KoH^'e^iepaimja. Mnpan h c:[o6o,T,aH pas-

Hoj Hapop,HOCTH uiTO vKHBe ^o:^ eivHHTpoM Xa636ypniKH.Ar; MHpan

H ciooo^aH pa3B0J 6a.iKaHCKHx ;;p/KaBa h Ha])o;^a; CKH^afte c ;j,HeB-
Hor pen,a IIcToimor nnxafta 3a,ioBO.heH>e3r pycKHx nnxepeca oe3
HKaKBe onacHOCXH sa EBpony: xo oh oh.ih cpehnn pesy.xxaxn, Koje
OH C060M ;i,OHeo iipeoopayKaj ;;aHauiH>e ;tya.iHcxHqKe Aycxpo-yrap-
cKe y ^e;^epau,HJy aycxpHJCKHx Hapo;^a.
Be3a KOJa cxojh nsMehy IIcxo^Hora llnxaaa h nHxaH>a o op-
raHH30BaHjy XaosoypuiKe MonapxHJe, no nameM ay^OKOM yBepeifcy,
H xecHa je h nepas.xyqna je. 06a ce xa nnxaifca pasBHJajy xap-
MOHHHHO H CBaKa eB0.xyu,HJa y je^HOMe noB.ia^m cbojhm yxHii,a-
jeM cinqny, 03,roBapajyhy eBon[yu,HJy y ^pyroMe. Penin .in ce hh-
xaK.e Xaosoypmc Monapxnje
y CMHC.iy *e;nepa.xH3Ma xo he pe- ,

nieite neMHHOBHO noByhn sa cooom eMaHU,Hnan,HJy oariKancKHX

napo^a h o6pa30BaK.e c.iooo^hhx 6a.xKaHCKHx ;^p/KaBa. By;i,y .ih
ce Ha npoxHB cbojhm pa3yMHHM co.iHaapHHM pa;;0M
, noMohy ,

pycKOM H cpehHHM cxHu;ajeM esponcKHx npn.iHKa 6a.xKaHCKH na-

pojtH eMaHU,HnoBajiH h c.xo6o;i,He 6a.iKaHCKe j^pacaBe no3,Hr.ie y
npivOC HenpHJaxe.^cxBy /i,ya.iHCXHHKe Aycxpo-yrapcKe, OHji;a he ce
ncxo xaKO HecyMH>HBO caMHM xhm ch.xho y6p3axH n npeoopavKaj
j,ya.iH3.Ma aycxpo-yrapcKor y aycxpnjcKH <i'e;i,epa.iH3aM II xo on !
 !

398 A K A

ra^a ori.ia Xao;^6ypmKa MOHapxHJa iipii-

uo.ieMa yc.iyra. Kojy oh
MH.ia o;[ CBOJHx oa.iKaHCKHx cyee^a. Jep caMO TanaB iipeoopa-
VKaj V <i>e^epa.iii:iaM. kojh he ;;aTH 3aTiOBo;F>eifca cbhm FbeHiiM ua-

po^HMa, 6Hhe y CTamy taTii XaoBOypniKOJ isiOHapxHJn CTBapne

CHare h iioao6hocth sa vkhbot. HeKa 6h ce h rpa* AHupamn h
.M})yrii MayapcKH riOK:iOHnii,H ^aHauiiber aya.iH3Ma ceTH.in one
My^pe peMii MaKHJaBe.iOBe, KOJy ho MO^KeMO t^obo.^,ho 3a iipeno-
pyqHMo h>hxobhm paBMHuiJBaibWMa: .,HiTJe Moryhe ca^yBaTii ;q)-

iKaBy. Koja HMa Hen]HijaTen.a 11 ynyxpa h cno.T.a\)''

Kpa^beBima je yrapCKa aaje^HO ea EHr.iecKOM ycxaBHa

iiap.EaMeHTapHa ;q)iKaBa jom o;{ iio'^ieTKa 13. Bena. Kao ye-
TaBHa iiapriaMGHTapHa aP'KaBa ^ rapcKa je ;i,o>KHBe.ra oioa y
Ti,a.ieKOJ iipom.iocTii. iipe Hero iiito jy je iipen.iaBajia hgojio-
,bHBa TypcKa 6yJHn,a. CBOje Haj.ienme. iiajcjaJRHJe ji,aHe. ycxaBHa
nap.iaMeHxapHa yrapcKa nrpa y 13. y 14. h y 15. BeKy y C})e-
jtiiHH HCxo^Hiix II cpe;tH>e-eBponcKHx inp^KaBa Koje ne ynajy sa ,

ycxaBHocx 11 sii iiap-iaMeHxapiisaM. y.iory, Koja no cbom sna^iajy

npeMama cpa^Mepy cnare Ma;iapcKora Hapo;i,a npeMa cbo-
^a.ieKO
jiiM cyceTi,HMa. Baii,nM0 .in iior.ie^i xaMo na ^a.ieKH 3ana;a;, bi^h-
heMO iioxnyno hcxh e.iytiaj ea ycxaBHO^i nap.TiaMeHxapHOM Eh- .

r.'iecK'OM. He :MO-/Ke .iri ce exy^ia, aixo ne Hiiiiixa BHuie, a oho 6ap

xaj saK.Ly^iaK iiyByhii: ^a ycxaBHe ua]).iaMeHxapHe ycxanoBe hh-

Majio He CMexajy hh opraHH3aTi,njn ffj^vKaBHe cnare. hii BeriHKOj.

aKXHBHOJ. na mxu 11 ocBaja'iKOJ iio.ihxhh,h y Kpn.iy Mebynapo^iHe

3aje;iHHii,e

Kpo3 BCKOBe y KOJHMa je Mai,iapcKOM Hapo;i,y oxexa 6H:ia

Ayi^e

iteroBa c.io6oTta h H>eroBa caMocxa.iHa Hapo3,Ha upsKasa, ycxaBHe

cy xpaAHii,HJe ch.iho ^oiipHHe.ie ;ia ce y MayapcKor Hapo;i,a oqyBa

HecaJioM.TbHBa xeiKiba 3a o5hobom caMocxa-iHor ji;piKaBHor sKHBOxa.

ycxaB Ma^apcKH, cxapo^peBHa B.iaxna By.ia Kpa.^ba An^pHJe. xo
je 6ho BMaHH 3HaK J^p•/KaBHe caMOCxa.xHOCxH MayapcKe .losiiHKa ,

KOJOM cy ce Mai,iapcKH poAO-Tbyon 3,03HBa.^H. sacxaBa noj^ Kojy

Ij Machiavel — Diccours sur Tile Live khj- III rji. XXVll.

 !

cy HCKyiiHnii MayapcKii Hapo;^ Ha CBexy oopoy aa CBoja Hapo-

^Ha irpaRa. II oopehii ce ca tum .io^hhkom. nop; tom ycxaBHOM
yacTaBOM. Mai,iapn cy iiCTpaja.iH ii iio6e;m:iii, Hiije .ih h to je-

jl'dH o»iHT, Haj.ieiiiTJH ;i,OKa3 — nope;; cnne ppyrnx kojh cy ncnn-

caHH na .mcTOBH^ra ncTopnje ;ia cy ycxaBne c.iooo;te najno-
Bo:i>HHJa cpe;i,HHa ^a o.^rajneafte Hapo;tHe mhc.ih, 3a mnpen^e
cnecTH o onmxeM aoopy ii ytiBprnhHRaH^e .^yoanH h o.^anocxn Ka
OTayonnn
IT >[ai,[apH cy oh.ih c])ehHn ,
pa Ha ypanKy CBora o6hob-
.bCHor ppvKaBHor vKHBOTa ;\ooHJy y <I>paH>H JocH4>y Kpa.i>a oo,^a-
penor cbhm y hcthhh Kpa;i>eBCKHM Bp.iHHaMa kojh je, npo^ex .

ocehaJHMa ^y^KHOCTH a c nynnM pasyMeBaEbe^r noTpe5a Mo^epne

;tp/KaBe. npnxBaTiio nao cbgth aManex ycxaBne xpa3[im,HJe h>h-
xoRe. I\pa,T> je 4>paH>a Jocn*. Kawo xo c ;;yooKHM uixoBanieM n
HeorpaHH^ienoM OAanouihy saxBajino Koncxaxyje, na Be^nxy c.xaBy
H^eroBy. ipa* An^ipauin: ..CBawy CBOJy pe^i ncKynno n Baspa ocxao
Bepan qyBa}) ycxaBa.'*
Anpn:i. 1898.
/1,"P
J^" y^- MMx/lOBAHOBJilv
uiTA mm uu, ui m ce he cnABA

( H:,kkpacob)

Hava; yMopniiM ceaoM, ;;oi^KaH y MpaKv,

CanaK je Kpiijia pasBiio.
H caMo CTapy, CTOJieTny 6aKy,
UIto Hiije n.iainTOM saBiio.

CTapui],a 6e3 CHa xy^e, ja^} je;

Cee yeKa, nexO He npBa!

A Apyr joj iKiiBOT caB ce Kasyje —
Gbg rpex npo rpexa npoaeBa!

.,Ax, jecaM,rpemna, ^ecTo FocnoAa

IIpeTeinKHM rpexoM Mopii^ia;
Je;i;HOM caM c „KpcTa", npBO o;i; po;i;a,
-AioM^nfeeM y raj xo;i;iiJia...

.,E, CBe :mii MaaAe, .iy;i;e oji, Bora,

Miic^iuMo: 'npoCTiifee nani Bor!...
Je^HOM y KOHe jaja c noaora
ITpHAiirox rpeniHa... ox, ox, ox!

„Myaca caM je^HOM c pa^a ^eKa^ia,

Ha c' sa pa^ 6oHa npiiTBopnx...
Ofl, Kanaap <l>e^e HHcaM 6eraaa...
ITpeA npasHUK c MysKeM npenofeiix...
 illTA MllCllI DAKA, KA^ JO.) »'K UE CHABA 401

„0x MeHii ja;i,Hoj! (3aox y naKo!

Ha Bora ja caM Baniiaa,
Ka/T, BOJCKa cnna yse tgk 'HaKO —
M ya nocT mjigko acnii^ia..,
..Ox KyKV... KyKy!... JecaM rpeniHiiu,a —
C Tyre ce sa.i.ax nejana...

„0 Bo/KJa MaJKo! CeeTa CBeTHij,e!

Cea caM tii rpeinna h ja^Ha!"
1890.
Qkhua

flMo xvin 26
 TPIlllUTE .I)y|(;KHX TAIIITIIHA
POMAH BE3 jyHAKA

haiiik'ao

Bh,/IdEm JVLekhhc Tekepe

nrEBO,ii; ca EHi'.iECKor

— HACTABAK —

XV Tv/iaBa

y Kojoj ce HCKo KpaxKo BpeMe jas^a FeseKHH Myas

Cbhku coHTiiMeHTUJiaii MiiTavifm (a mu ne jKejiiiMO ^pyKqujera) Mopa ^a

je yjKUBao y tahleau-y, koJiim cc saBpuiuo nocJic,i,H.ii ^iin Hame Majie ^paaie.
Illia MOJKe yro;i,niije oiitu nero c.auKa. i^e .tyoae iwie^ii npe^ ./lenoTOM?
A.aii Ka/i, .LyOaB uy CTpauiHy ncnonecT oa ./leiiOTe, A^i' je ona Beh y^aia
OHa cc iiciipaBu 113 CBOJera iiouiuKenora no.ioiKaja, 11 xaKO sayp.ia, 4a ce

Ma.ia .lenoTa biiiuc npeii.aamii.ia ca.i, ncro OHora TpeuyiKa, Ka^ je npuaea^a
-- Bii y,i,aTii! Bii ce majiuTC — iiOBiiKa oapoHCT nouiTO aiy yMiiny
npBa 6ypa 04 oecuii.ia 11 Myi}eH>a — Bii, ce Bcko. pyraxe MHone. Ko je
Morao yscTii nac 6e3 KpmcHe nape?
— y,i,aTa! y^aia I
— pe'ie PcneKa rymeiiii ce y cy3aMa, 40K joj pe^ii
iipeKii/i,a.io y36yi)eH>e, ca MapaMoai ua iioitpBCHe.iuM oHiiMa, HaciOHii ce Ha
KaMiiH, cyuiTu Kim Tyre, Kojii 611 uMeKiuao 11 HajoKope.iiije cpii,e. Ox, —
Cep lluxe, 4parn Cep Iliiie, Hejiojxe miic.iutii caM ja nesaxBa^ua 3a;i,i\

OHO^iiKa ,^o6pa. Mojy je xajuy iimiynajia caiiio Bama Be.iiiKO,],yjiiHOCT.

—
BecTpara xa Be./iiiKO,T,yiuHocx pa34epa ce Cep Ilirr.
! — Ha ko —
je xaj 3a kojiim cxe bu y4axii? B^e cxe ce BenqaAH ?
— Bo^uxe Mc C060M 40Ma, Cep! ^ajxe 4a 64UM sa/i, Baiia oeaKO BepHO
Kao II j\o ca,T,a! HeMojxe, hcmojxc mc o^Bajaxii 04 Mn.iora mii Kpa.i>iniiiHora
K'po.'ie.
 TPJKHniTE ^ty^CKUX TAUITHHA 40H

— Oflaj —
peie 6apoHeT, kojh KaKO
Bac je sauejio Hanycxiio, je .in?
My no^e ^a ce ^oceha.
je ii3iMe4a.io. —
ITa .leno, BeKO, xaj^MO, ano xo-
feexe! He Mory oiitii u K03e ciiie ii Kynyc He4iipHyT. IlnaK fee Moja iiony^a

6iiTu noro^Ha. Xajie Kao ryBepHanxa. Biifeeie ii y tom c.iynajy HeaaBiicHn.

Oh iipyaiii pyKy. OHa to.iiiko najena, Miicium nyfenfee joj rpy^^ii. Bii-

Time joj nanyme npeKO Attu,a n no jipaMopuoM KaMimy.

— Ax, 6iiTaHra, na vxeKao ? — peqe oapoHex o^BpaxHO ce xpy^efen
^a je xeiuii. — He Mapii Bcko, ja fey ce ciapaxu o xe6ii.
— Ox, Cep, xa naJBefea ciaBa 6u 6n.ia aa Meee ^a ce BpaxiiM y Kpa-
Jbumm Kpo.ie ii 4a ce cxapaii OHOJ Aei;n h Bania, Kao 11 npel>e, Ka^ cxe
roBopiKiii 4a cxe aa^OBO^^BHii ca vc.iyraMa Bame Ma.ie PeBCKe. Ka^ noMiiciuM
caMO mxa cxe mii ^pe;^.lOrKIIJI^, Moje cpu,e n^iuBa y aaxBa^iHOCXii, aciiBora mh
Boral He Mory Ban 611x11 :KeH0M; iipiiMiixe Me 6ap 3a CBOJy Kfeep!
Hpii xiJM peiiJMa PeseKa K^ie^e comu Bp.io xya:H0, AOXBaxii y CBOJe
Ma.ie pyqnue Cep HiixoBy :»iy.i>eBiixy 11 itpny pyKy (a iteHe cy 6iiJie Beosia
.lene 11 (ie.ie 11 jiene Kao naMVK), 11 yniKi.11 My ce y oin Bp.io naxexnino ii
iiOBep.tnBo, Ka^... spaxa ce oxBopnuie 11 y^e Muc Kpo.ieoBa.
F-tja <l»epKeH0Ba n Muc BpuraoBa, Koje ce c^iyqaJHO na^ome npeA ca-

.lOHCKUM BpaxuMa, Ka^ yeyxpa yl^ome 6apoHex 11 PcBCKa, Bu^e^ie cy Kpo:;

oxBop 3a K.Lyi, onex c.iynaJHo, KaKO cxapn i^eHx.iMen K^ieqn npe4 ryBep-
nanxoM. qy.ie cy 6n.ie Be.inK0,^yinHn npeAJior aeroB. Tck mxo ra je oh nsy-
cxno ooe nojiexe rope, r,;e je Mnc Kpo.ieoBa qnxa^ia Henn <i>paHU,ycKn po-
MaH, xe jaBuine xoj Maxopoj ^eBojun : Aa Cep Ilux
K.ieqefen npy;Ka pyKy
Mnc PeBCKH. Ako npopaqyeaxe 3a ko^iuko BpeMona Morao CBpmnxn xaj
ce
paaroBop H3Mel>y Mnc PeBeKe n Cep Ilnxa, na 3a KOJe cy BpeMe cxnrjie one
ABC Mnc Kpo.ieoBoj, na 3a Koje ce BpeMe Mor.ia Muc Kpo.ieoBa OKaMennxn
OA 'iyA«'i u ncnycxnxn cBecKv Ilnro.ia Ae Bpena, na 3a ko^iuko je OHa mo-
r.ia caMa cnfeu ^o.ie. caMu feeie Bn^exn: KaKO je OBa npnia xaqna, n KaKO

ce Mopa.ia Mnc Kpo.ieoBa nojaBuxn 6ani OHora xpenyxKa, Ka^ ce PeBCKa

cxaBu.ia y nonnanu no.iOHiaj.
^ Ha xo AeBoJKa Kjiequ, a ne on —
peie Muc KpojieoBa npespuBUM
r.iacoM n tiomcaom. —
PeKouie mu 4a cxe eu, Cep Xlnxe, KJieqaj.u. 4*^xe
jom je^HOM, 4a bu^um KaKO U3ivie4a xaj .lenn nap!
— Ja caM H3JaB./bUBa.ia saxBa.inocx Cep Ilnxy, Ma^aM pe^ie Pesena —
na ycxa^e —
n peK.ia caM My: 4a HUKa^, HUKa^ ne Mory 6nxn Aeji,u Kpo.ie.
— 3ap cxe H.era 046n.ini —
pene Mnc Kpo.ieoBa, ca^ mhofo .i.yfea,
Hero Majio npe. Bpnr30Ba n «J>epKeHOBa na spaxuMa pa3porainnie o^u u
3nHynie 04 qy^a.
— ^a, o^Su.ia ra — npoAy^tui PeBena xyiunuM r.iacoM, rymefen ce y
cy3aMa.
— 4^ Au 4a BepyjoM xoMy mxo nyjeM: 4a cxe bh cacBUM nony^n.^n
pvKy. Cep Iluxe? —
ynuxa Maxopa .le^n.
— Jec, jecaM —
pe^e 5tipoHex.
— Ha Bac ona OA^u.ia. KaKO Be.-iu ?
404 4 E -1

— Jec — pe'ie Cep Hut uepetiii ce.

— lla Basia Kao 4a cpue jom aiije iipenyKjio aoor xora — npiiMCTH
Muc Kpo.ieoBa.
— Hh .leiKa — o^roBopii Cep IIiit x.ia^Ho u laKO pacnojoatcHO,
ja AOBe^e Mhc Kpo.ieoBy 40 6ecHu.ia. 4^ cxapn T^eHTAMen 04 ncioacaja
K.ieKHe iipe^ ciipoMauiHOM ryBepeaHiOM, Koja hh acnpe neMa, na 4a ce join
CMeje mxo oea H>eroBy pyKy 046nja, 4a cupoMamHa rysepHaHTa 046iije 6a-
poneia ca qexiipu Tiicyhe ro4umH)era npHX04a, xo je uiua xaKBa xaJHa 3a
Mhc KpcieoBy. Kojy ona Hiije Moivia HHKaKO paayMcxii To je Betii 3an.ieT
Hero OHaj y OMH^eeora joj Huro.ia .le Bpena.
— Oco6hto ce pa4yjeM mxo bh, 6paxe, xo ciiaxpaxe Kao sajban cnopx
— npo4yaiH Mhc Kpo.aeoBa ne Morykn ce jom noBpaxuxn 04 iy4a.
— CiaBaH! —
peie Cep Ilnx. —
Ko 611 Morao noMHciuxn! KaKBO .ly-
KaBO Ma./io ^aBOJme! KaKBO .lujqe! —
CMeinehn ce 3a40B0.i»H0 caM 3a ce,
MpMwiame 6apoHeT.
—Ko 611 noMHC^HO? A mxa? —
BHKame Mhc Kpo.ieosa y4apajylin ho-
lOM y naxoc. —
A bh, Mhc UlapnoBa, cnrypno qesaxe 4a ce pa3Be4e npnsu,
Hpecxo^OHac.ie4HHK, xe 4a Hcna4He 3a sac 40B0.1.H0 BHCOKa <i'aMH.iuja?
— Ilojcataj, y kojcm cxe Me saxeKiiH, HHJe noKasHBao 4a can ja nox-
HeH)UBa.ia noqacx, Kojy mh je yqunno xaKO n^eMCHHX n xaKO 40cxojaHCXBeu
'lOBCK. MHCiHxe JiH 4a y MeHH HHJe cpu,a? 3ap nncxe cbh bh BOJie.iu Mene,
MCHe, je4Hy cnpoxy, 6e3 Hr4e HKojera CBOjera ? 3ap ja xo ne ocefcaM? O,
npnjaxe^H mojh, o, 4o6poxBopKO Moja! He 4ao Bor 4a ce y ncKymeite 40-
Be4e 4a ja nocBe40iHM CBOJy .lySaB, 4yH;H0cx h onpaB4aH>e OHora noeepeita,
Koje cxe BH npcMa mbhh uMajn! Jl,a. jlh mh 04pHqexe h caMy 3axBa.iHocx,
Mhc Kpo.ieoBa? To je cyBnme; cpue mh bhiuc ne MO/Ke no4HexH.
Oea ce cpyran na je4Hy cxo.inny xaKO ooho, 4a BeKnHy upncyxHHX
OHxpBa ftena xyra.
—nora.iH B0 3a Meee h.ih hc, Bcko, cbo U3JaB.i)yjeM: 4a cxe bh Ba-
.iano 4eBojqe, h 4a HMaxe y Menn npHJaxe,i)a —
peqe Cep IIhx, yse cBoj
memnp ca KpenoM h H3a^e na BCiHRy o.iaicmHu,y PeBeKUHy.
0qeBH4H0 je 6h./10 4a acHy xajny HHJe npoK.i>yBH.ia Mhc Kpo.ieoBa,
H cxBap je 3a Majio 04./ioa;eHa.

Ca MaxpaMOM Ha o^HMa PeBeKa oxypn Mhc BpnrcoBy, KOJa xxe4e 3a

HiOM naBHme. h 04e y CBOJy coOy. BpHr30Ba h Mhc Kpo.ieoBa BeoMa ysoy-
tjene ocxa4ome 4a npexpecy OBaj qy4H0BaxH 4ora^aj, a ne Maae xpoEyxa
«I>epKeHOBa noacypn ce KyxHHCKOJ nocjiy3H, xe xy cxBap pacxpece ca cBHMa
n MymKHM joj h atencKHM q.ianoBHMa. Ha ity je xa hobocx xo^hko yxnu,ayia
4a pemn o4Max npBOM nomxoM HHcaxH rocnol^H BjyxHHHH,u: ,y hohushoj
4yjiiHocxH: KaKO je Cep Jinx noHy4Ho pyKy Mnc PeBCKU, h Kano ra je osa
04ou.ia. mxo je CBe 3anpenacTH.io.''

One 4Be y xpnesapnjn (r4e je cnpoxoj Mnc BpursoBOJ cxa.io cpu,e Ha

MecTO, mxo je onex cxyHH.ia y noBep.LHB pasroBop ca cbojom naxpoHecoM)
He Moraxy ce CHxe Haqy4nxH h Cep Hhxobom Hytjeay h PeBCKHHOM 046H-
 TPIKHUITE .ty^CKHX TAIUTHHA 405

jaifey. BpiiraoBa je cbhm Ha cBeiy 40Ka.3nBa.1a: KaKO tv Mopa uutii Aa no-

CTOJii HeKa paHHJa ^y6aB Kao iipenpeKa, iinaqe He 6u hh je^HO naiieiHO
aiGHCKO OA^ii.io xaKO Horo^He yc.iOBe.
— A H BO 6u caMii npucia^u na oho, je ^11, BpiiraoBa"? — yniiia je

He/KHO Miic Kpo.ieoBa. — Ta sap 611 to wa.io uu^o HasBaxii ce cHaxoM Muc
Kpo.ieoBe? - o^roBOpii BpnraoBa ooiijiaannji iiyieM.
— Ajih, Ha Kpaj Kpajesa. Mnc PeseKa ne 6u iicna.ia .loma ^le^H Kpo-
.leoBa — peie Muc Kpo.ieosa (kojv iiaAO OAo6poBO.T.u oho PeBeKCHO 04-

6njaiBe, xe nocxa^e Bpjio .inCepajina n Be.iriKO^yraHa, Ka^ joj Huje Ba^ajio

HiiDixa aipxBOBaxii). — Y H.e je mhoi'O Biime naitfexii y Majinfey nero y ue-
.loj Bamoj oaBH ja^Ha Moja Miic BpursoBa. :MaHupii cy joj OA.iuqHn. OA
KaA je ja AOxepyjeM. Ona je po^a Montmorency, BpnraoBa, a Kpb epeAU, u
aKO ja xo c Moje cxpane ne BepaiaM. Ona on mhofo 6o^e npom.ia koa ohhx
noMnesHHx iMyniix XeMnmepaua, nero ona ja^na rBOJK^apcKa feepKa.
Kao o6mHO 11 OB^e BpnrcoBa CBe o^o^pii, a Ha pe^ Aol^e ona ^panuja
iby6aB'' Kojy ohh npexpecome n y npexnocxaBiui.
— Ha II Bii cupoxo, HanymxeHo nejbSi/i,e, 11 bh cxe HMa^ii neKOJera
CBojera tendre*) — pene Mnc Kpo^eoBa. Snaxe h caMH cxe ce Bo.ie.iu j\,a,

ca je^HiiM nncapoM (xa ne n./iaquxe, Muc BpiircoBa, bh caMO n^aqexe, a 04

xora Hche oh ycxaxn). Muc.insi ^a je n OBa ja^na PeseKa siopa^a 6iixi[
Ka4,roA ceHTiiMeHxajiHa a avAOBa.ia 3a KaKBHM anoxeKapoM, Hacxojaxe^eia,
c.iiiKapOM, KaKBiiM MJiaAHM a^BOKaxoM, n^ii neKojnM ApyruM xe Bpcxe.
JaAHUK, jaAHiiK I —
roBopn.ia je BpnrsoBa (Koja je MHCiHMa 6HAa sa
ABaAecex u roAnne naaaA, jeAHOM jeKxnqaBOM MAaAOM yquxe.-i.y nu-
'lexnpii
cafta, qujy je ry/KBy pu^e Koce n nncMa, Aena 11 aKO neqnxKa qyBa^a y ,

CBOJoj CKpuTBu Fope). JaAHiiK JaAHUK — roBopHAa je BporaoBa, KOJa

I ! —
ce onei jeAHOM na^e y CBOjoj ocaMHajecxoj i'Oahhu ca CBejKHM o6paniqutuMa,
KaA je BeqepiBU qflxa.ia us jeAHora ucxora MO.iHTBeHUKa ca auM.
— lIocAe xaKBora nocxynKa PeseKunora — oxnoqe OAynieB./beHO Muc
KpoAeoBa — nama nopoAHua Mopa 3a ay nixo rOA yqunuxu. IIpoHa^HTe ko
je Taj. Bpnr30Ba. OxBopnty My paAuoauiiy . n^u ty napyquxu koa aera
CBOJy c.iuKy, ujiu ra npenopyqnxu CBOJeM po^aKy, B.iaAuu,H. u ja ty doter-)
BeKy. xe teaio uMaxu cBaAoy. BpuioOBa, na feexe cupexuxu AopyqaK u —
6nxn jen^.
n Bpur30Ba peqe Aa fee to ouxn ahbho, TBpAetu Aa je aena Apara Muc
Kpo.ieoBa yBCK 6n.ia BejuKOAymna n ^y6a3Ha, na ce none y PeseKuny cna-
Bafey co6y Aa je Teuin u Aa npoTopoqe c aoM Cep IIutoboj hohyau u
aeHOM OA^ujaay. u yspoKy OBora: noc.ie Aa naroBecTu Be.iuKOAyniHUM
HaMepaMa Mnc Kpo.ieoBe, n Aa npoHa^e: ko lie 6nTn Taj rocnoAUH y Kojera

cy K^vqeBH oa cpua Muc IIIapnoBe.

') tendre — aparaH.

*) doter = jtaxH nptajy.
406 4 K '1

PeBGKa je npe^ycpeTe Bpjio npujaTe.i.CKii. Bn.ia je epjio rauyra ii Bp.io

.LyoasHa npeMa moj; aaxmiJiHOM ycpAHomty je o^roBapa-ia Ha neyKHOCx Bpiir-
30Be, npnsHa^e ^a je Ta 0;;aH0CT eeKa Tajea. Ji^a rp^ne inieie mxo oH^a
Muc BpuraoBa ne ocia je^HO no ^aca Ayace ea pynu 04 Spase, PeBCKa 611
Moate 6uTii mhofo Biime Kaaa^ia. A.iii seh noc.ie iieT Mimyia no ^ojiacKy Muc
BpnrsoBe y PeBeKiiny cooy eao saucxa.n Muc KpojieoBe. HeqyBena noiacr!
Hjy je cxpn^eite Bcti 6u.io u3AaJio.HujeMor.1aca4eKaxno4yroBJiaHeH.eH.oHe
nocianune, xe ^olje .luqHO u nape^u Muc BpuraoBoj 4a ce noByqe. Ona
iisjaBH CBOJe 04o6paBaH)e PeBOKU 3a ften nocxynaK nuxa./ia je noje^uHO- ,

cxuMa, u OHOM mxo je npexxo^u.io qy^oBuuiHOJ noHy^u Cep IIutoboj.

PeeeKa joj peie: kSko je uoo4aBHO ona3u.ia 6n.aa usBecne SHaKe npu-
BpjKeHOCXu, KOJOM je 04./iuKOBao Cep ITux (Ba^ta snaxn 4a je y fteonooon-
mi] ncKasuBaxu CBOje oceKaje C.10604H0 n Hemxe4Ho), ajin u 4a ne noMuae
CBOJe npuBaxne pa3.iore, Kojujia Huje xxe.ja sa ca4a 40cat)UBaxu Muc Kpo-
.leoBOJ,Cep IIuxoBe ro4UHe, uo.io:Kaj u naBUKe uu.m cy xaKse 4a je ofiaj ,

opaK soor Bnx 6ho HeMoryk. II 4a .lu 6u 4eB0JKa Koja no.ie ujia 40CXO- ,

jaHCXBa n y.zby4Hocxu, cjiyinajia xaKBe* upe4.iore y xpeuyxKy Ka4 ;Keea 40-

Tuquora Hnje jom hu y paKy cnymxena ?
—
Kojemxa, 4para Moja; ne 6n hu samxo Ha CBexy H>era bu 040U.IU, 4a
Hejiaxe 4pyro neuixo —
peqe Muc Kpo.ieoBa npe.iasehn upaeo Ha cxBap. —
Kaatuxe mh cBOJe npuBaxne pas.iore, koju cy ? Ihiaxe .in Koia? Ko je raj,
KoJH ce 40xaKao Baniera cpu,a ?
PeBeKa o6opu oqu u upu3Ha4e: 4a niia.

— II0r04u.au cxe, 4para Jie4u — peie joj Mu.i03By<iHUM y34pxra.iUM

r.iacoM. — BaMa je qy4H0 : 4a neKora 3aB0.iu xaKO cupoMauiHO cxBopeae,
063 nr4e HKora CBOJera, je.i'xe ? Ja 40ca4 HUKa4 ne 'lyx 4a je cupoxuH>a
ou.ia mxuxoM 04 xora. KaMO 4a je.

—Ja4H0 Moje 4paro 4ex€ —

noiuiKa Muc Kpo.ieoBa, Kojy Beh ooyae
!

cenruMeHxaAHOcx, —
4a ah bum je cxpacx ocxajia nenarpal^eea ? Tuuixu ah
Bac xaJHa ? KaiKuie mh cbc, u 4onycxnxe 4a Bac yxeuiUM.
— 0, KaMO 4a MO/Kexe, 4para madam ,
— pene PeBena onex oeaKO
n.!iaqHO. — ,i],a, 4a; Menu je xo BeoMa noxpeoHO !

Ona HaciOHU r.iaBy na Muc Kpo.ieoBe paMe u cra4e n.iaKax!i xaKO

ucxuHCKH 4a Maxopa Aeji,u 04Je4ape4 nocxa4e Bp.io ;Ka.iocxnBHa, sarp.iu je
MaxepuHCKU ne^iiHO, u3JaBH neKO.inKO .lacKaBHx n3pa3a CBOje naaiae u 04a-
HOCXH npeMa aoj, 3aKj.e joj ce 4a je Kao CBOJy Khep bo.iu, u 4a he qimuxu
CBe mxo ysMOHte, 4a joj noMorne.
— E pei;u Mu ca4: ko je xaj, 4para MOJa ? Je .111 upax Muc Ce4.ie-
jeBe.Bu nemxo uanoMeuycxe cbojum 04H0CHMa npeMa aeMy. Ja hy ra no-
3Baxu aMO, 4para Moja. Oh he ouxu Bam. CBera mu Ha CBexy ouhe.
— He UHxajxe ne 3a ca4a — peie PeBeKa. y6p30 hexe CBe403Haxu. —
,zl,para, ne/KHa Muc Kpo.ieoBa, 4para upujare.tnue, aKO CMeM xaKO 4a KaiKCM ?
— CMexe, CMexe, 4exe MOJe — 04iOBopu joj Muc Kpo.ieoBa .tyoehu jo.
 TP'/KlimTE .ty^CKlIX TAUITIIHA 407

— CiiA Bii-^i He Mory Kaaaru — PeeeKa — ja can Bp.io oe^na.

3ajeii;a

A.iii, ax, caMO Me BO.inTe je^Haico ! Odehajxe mii ;ta tere Me je4HaK0 Bo.ieTiiI
Miic Kpo.ieoBa ii caMa y cyaaMa, jep y.jdy^eBbe OBe Mjia^ie ^eBojKe
iio,V'Ke;i:e ciiMriaTujy Maiope ^aMe, o6eba cBcqaHO, ii ocTaeii CBOJy Ma.iy
y OBe
protegee^ u./iarociLtajyliii je ii ,;\HBefeii joj ce Kao mh.iomv, He3.io6iiBOMy, mc-
K()ci)4aMH0My, o^aHOMy, HcnoJM^iiBOMy CTBopeity.

Ca^ PeBeica ocia^e caMa 4a pasMuui^a nsBeHa^HHM ii qy^ooBaiiiM

Aorat^ajiiMa Tora ,;aHa, ohom uito je om^o, ii mxa je momo iicnacTii. Ulxa
Miic.iHTe: KaKBH cy 6h.ih to ^iimhii pa3.io3H Miic , ne (mojihmo je 3a oiipo-
niTaj), Hero rocno^e PeseKe ? Ka^ je 3a HeKOjiHKO cxpaHima y Hasa^ niicau,
OBe npinie TBp^iio: KaKO oh iiMa npaBo myH>aTM ce oko cnaBahe cooe Mac
AMa^iJije Ce.viejcKe, KaKO oh Moaie cbojom poMaHocaHHHHTe.i.CKOM naMeky ,^a

uoJMii cue one HC/KHe opure n cTpacrn itesHHe oeaj HeBiiHH jacTyK, uito ce
ne 611 ii3JacHH0 u 3a PeBeKimora iioBepemiKa, 3Haou,a jtene xajne h »iyBapa
iio'iaxa 04 caBecTH oae MJia^e ;KeHe.
Ka/i je raKO, 0H,;a, npno: Peseiva ce CTa4e BeoMa KajaTii 11 to ncKpeHO-
u ^np.tHBO lUTO je 6u^o UMaae n noqatT TaKO peLn y pynaMa, na joj
H>oj

iix ce Ba^LtULO o^peLii. CaaKU no.ie iiaMerau MoaeK 4e.iH0 611 H>eHy Tyry.
llMa JH Ha oBOM cBexy Aoope MaTepe, Koja ce ne 611 canauHAa na ue^HV
4eB0JKy 6e3 nape u ^unapa, a KOJa je Morj.a nocraTH MajjieAu^w HMa./ia 40-
xoTKa 04 iieTupH Tiicyhe -i-ynaTa ro4HuiH)e ?

3ap
y OBOM u,e^OM TpaiHUiTy .I)y4CKnx TauiTHHa iiMa 4o6po Bacnnra-
Hora M.ia4ora 'ie.i)a4eTa, Koje ne 6u HMa.io ocetiaaa npeMa pa40M onxepe-
hcHoj, yMHoj, 3acj^y;KeH0J 4eBoju,n Kojoj ce iuhh laKO yacae, KopncaH 11
,

npuMaM.iHB npe4Jior, oain y uacy, Ka4 joj ra Hiije Moryte npHMUTH? YBepea
caM 4a He4atia nauie npnjaTe.Lnu,e Bene \i aaciyH^yje n Tpa-.Ku cBaKy mo-
ryhy CHMnaTiijy.
CehaM ce, xaKO, je4He caM Beqeprr u caM 6110 Ha noce.iy y Tp*rKuuiTy.
Biueo caM 4a je HCTapa Mnc T04H 6H^a xaKol^e Ty 11 4a je n3a6pa^a sa
CBOJy cneu,uja./iHy iia;KH)y \i .lacKy Ma.iy r-^y Bpii<i>yiecoBy, a4B0KaT0By iKeny,.
iicTHua 04 40upe 'i-aMH.iuje, ajin Kao mio cbji 3HaM0, He MOiKe 6hth cnpo-
MauiHUJy.
caM caM ceue: uiTa ar to MOJKe ohtii yspoK tojiukoj CH11CX04-
lliirao
•lhboctu Mho
To4njeBe. 4^ HHJe mvjk r-J/e Bpu'Mecose nocTao OKpy;KHii cy-
4iija, H.iH My je ;KeHa 4o6HAa KaKBO Hac./ie4CTB0 ? Miic To4iijeBa o6jacnH 04Max

OHOM npocTOTOM KojoM ce CBH ftCHH nocTynLi,H 04J.uKyjy, Te te pehn: Ta —

3HaTe, Bpu<i>.iecoBa je ynyita Cep I^osa Pe4xeH4a, kojh TaKO 6oAyje y
I'-l/a

^lexTeHxeMv, 4a HeLe cacxaBiiTii hh mecT Meceii;H. ftera he Hac.ie4HTH oraii,

r-l)e Bpii<i>.iecoBe; exo, Bn4iiTe 4a te oua aocTaru. Khii je4uora uaponera.
Miic To4ujeBa no3Ba r. Bpn-t./ieca 11 rocnotiy My luyfee He4e.i>e na pyqaK.
Ka4 u,uMo M3r.ie4: 4a fee neKOJa iiocTaTU Kkepii KaKBora Saponera npii-
uaB.ta TOMy iKencKOMy to^uko noqacTH y cBexy 0H4a HaM BaucTHHv Ba^ia
,

iipusHaTH 4a ce c npasoji c 4yiuOM 6opn ;KeHCK0, KOJeMy ce ii3MaK.io inuKa

')LiTii ;KeHOM je4Hora oaponera. KoMy je 11 na yM Mor.io iiacTH, 4a fee .ie4H
408 A E -1

Kpo^ie THKO 6p30 oAaAHTii ? Ona je 6u^a laKO 6o^ecHa, 4a je movm u ^ecer
loi^ima TpajaTH, xaKo je MiiciiiJia PeseKa y cbojgm ty^khom Kajaay, a ja 6iix
Mor^a 5htu mujasau Onora 6iix Maxopora Morna OKpexaxii KaKO ja xofcy.
!

MoMa 6hx ce aaxaajiHXH r-l)ii BjyxHHunH Ha aeHOM noKpoBiixejbcxBV 11 ro-

cno^HHy IlHxy Ha iteroBOM hgchochom CHHCxol>efty. Kyhy 6ax y rpa^y n3-
HOBa AeKopHca^ia h HaMecxHJia. Ko.ia 6h mh 6iua naJAennia y ./loH^OHy. a
4paca^a 6hx ao-m^ y onepn, h npse ceaone 6H^a 6hx npe^cxaB^ena Kpa^Hiui.
€Be je xo momo 6hxh, a^n je ca^a CBe noA cyjiBOM h y xaJHH.
Ajih je PcBeKa 6ioa MJiaiio iKencKO cxBopeme Bp^o peni./bHBO 11 o^BajKHo.
Te joj Hii HHJe 6h.io je^nno 40 xora /;a neKopiicHO xyryje aa ne-
H.3^a.aeKa
noBpaxHHM npom^iiM. TIoiuxo je npora^ocxH nocBexa^a xo^hko, kOjIhko pa-
syM ^onyinxii, OKpexe CBy CBojy na;KH>y CyAytnocxn, Koja je ca^a 3a ftv 6H.ia
MHoro 3HaqaJHHja. II ona pa3Me4a CBOJ no^oataj, CBOJe cyMae h usMe^e.
tIpBO, OHa je yAciTa, xo nnje 6H^a Majia cxBap. Cep IIhx je xo ^oanao,
H>y HHJe xaKO HSHena^no saxeK^o upH3HaH.e nero ra ona 6ain c pa^ynoM
,

II H36amua. Taj je ^an Mopao je^noM 40I1H. na mxo ne 6f Be^epac Ka^ fee
'6hxii jecenac? Onaj, kojii je h caM xxeo ysexii, Mopa tyxaxn ftenoj y4a46H.
€aMO je ca^ 6h;io nnxaH>e, KaKO fee Mhc Kpo^eoBa no^uexn xy Becx. Ty ce
<5oja^a. A^n ce n cefea.aa CBcra mxo joj je Mhc Kpo.aeoBa roBopn^a. KaKO
j-e OHa HHHO^auixaBa^a nopeKiio, KaKO jo 6H^a npexepaeo ./iHdepajiHOT'a mij-

ffl./beiBa, ciuona poManxH'iHoexn. o^ana cBOJeiwy 6paxaHity, h KaKO je xo.anKo

nyxa roBopH^ia ^a PeBeKy bojih. Ona xo^hko bo.ih H>era. ^a he My cbo onpo-
cxHxn; Ha Mene ce xaKO HaBHKJia, ^a ja ne Mory hh noMHCJinxn e he joj :

6e3 Mene 6hxh yro^HO. Ka^ 6y4e eclaircissement^) 6Hhe cnjacexa: h xncxepnje
II BejiHKO cBatje', na noc^e bcjihko Mnpeae. Y CBaKOJeM cjiy^ajy mra 4a ce
lOKa Bnme: KOH,Ka je daqena, n cyxpa, h^h npcKOcyxpa pecy^xax he 6Hxn ,

HCXH. M xaKO, Homxo ce Beh penin 4a Mhc Kpo.ieoBy Ba^a o6aBecxHXH, cra^e
y CBOJoj rjaBH osa Mjia^a iKennua npexpecaxn: KaKO 611 ce xo Haj6o.^e ns-
Be.io, H 4a jiH 4a 6ypy caoe^a Ha oiu , n^n 4a no^erne n 4a je H36erHe.
40K H>eHo npBo 6ecHu^o He npel>e. Y xaKBHM OKO.iHocxnMa ona Hannca OBaKBo
nncMo:

HpeMnjii; npnjaxe^y I

Hacryaujia je ona BeiiHKa Kpn3a, Kojoj cmo roBopM.iii. IXoia Mojc

TaJHe Beh snajy, n ja caM ce 4yro npe40MHm.i.a.aa, 40K ce HHcaai pemn^a:
4a je BpCMe 4a OTKpujeMo u,eAy rajuy. Jyxpoc 40^e k mchh Cep Ilnx. n 3a-
MHC.1H: c^opMttAHu npeAAoi\ I*a3MHCJiH caMO XOM ! KyKaBHa ja necpeliHima-
Mor.ia caM 6Hxn .le4H KpoJieoBa. KaKO 6\\ caMO 6n./io v-^n BjyxnHHiui. n
ma Me bhac npe4 co6om Ja 6n HeKOMV on^a MaMa
tante, 4a !
y mccto ,

Yx, Ko;Ka mh ce jea^n, Ka4 noMUCiMM: KaKO naM 5p30 Ba.3ba cbc HCKasaxH !...

Cep Dux 3Ha 4a caM y4axa, a KaKO ne 3na 3a khm caw. join Hujexo-
jiHKO ^yxHX. Ma tanfe je osdu^no jbyra mxo caM oHora 046n.ia, a.in je hhuk

1) eclaircissement = H3jamaeH.e.
 . TPiKHUITE ./bX^rKIIX TAUITHHA 40Vt

BCOMa HeaiHa u Mii.iocTHBa. ^Lik je TOyiiiKo cenrxoA"-^^t A^ je peK^a KaKO :

6ii ja 6iMa 4o6pa ajeHima 3a OHora, a 4a.aa mh je cseqaHO o6ehaH.e. 4a te

duTii npasa iiaTii tbojoj sia^oj PeneKH. Kan-ta te je cHatii, Ka^ npBii nyx
Myje. A.111, 3ap te HaM ce Ba./baiii qera ^pyrora 6ojaTH. 40 xpeHyTHe ibyxifceV
Mhoiim 4a Hehc. Veepena caM 4a Hetie. Ofla Ha Te6e tojihko paciin^e (tii,
TM, AOAO Hiije4Ha) 4a fee th onpocTiixii c«e, aMa c«e, n ja caai yBepeaa: 4a
je 40 XBOjera Mecxa y aeeoM cpuy 04Max Moje Mecxo , 11 4a 6n ftoj 6ii./i(>

Bp.io MyiHO 6e3 Meee. IIpeMii.iii CBe mii neuixo loeopu, 4a feeMO no6e4nTii.
Tii4a Hanycxiiin xy rnycHy peruMCHxy, 4a ce OKaHeui koukc h onK^a4a, iia
4a 6y4ein eajbano Aere: cbii 4a ;kiibiimo y HapK .leFjy, na he HaM ma tante
ocxaBHxii caB cboj iiMcxaK.

IIoKymafey 4a cyxpa y 3 qaca 4ouieraM 40 yooHHajeHora Mecxa. Ilo^e

4H ca MHOM H ^Iiic D. Mupafeeui 4ofeii Ha pyqaic n 40Hexii 04roBop , na ra
Mexyxii y xpoby CBecKv IIopxecoBnx Bcce4a. A411 y CBaivOJeM C4yqajy, 4ot)ii

THOJOJ
P.
Mhc E;im3h Crajeyis

KO4 r. J.APOHEXA, CE44APA, HAJXCBPHIJ.

yfiepGH caM 4a HeMa xora tuixaona OBe Ma.ie npH^e, Kojn He 611 6no
X0.1UK0 npoMyfeypan, 4a yBH4H 4a xa Pliiisa Cxajeyi3 (KaKO nanuca PeseKa ueKa
cxapa lUKO.iCKa 4pyrapuii,a, c kojom ce noqe.ia 4oniicuBaxH noo4aBHO, a Koja
npeKO xora ce4.iapa npnMa niicMa) hocii Me4He ocxpyre h 4yre rp-
ina.i.e 11

rypase 6pK0Be, ii 4a y caMoj cxBapii Hnje hhkojii 4pyrii, 40 Kanexan Po4eH

Kpo.ie, r.iaBOM.

XVI Tc/iaBa
IIhcbio Ha jacxyHCTy sa Hr.ie

HiiKora ce hii naJMaae ne XH4e; KaKO cy ce ohh n r4e Benqa^ii. Ko

TMOH^e 3ai5paHiixnKanexany, na join nynoAexHOM, n M.ia40j 4eB0Juu, Koja je
cxaca.ia, 4a ce Benqajy Ma y Kojoj upKBu y rpa4y? KoMy 6h joni xpe6a.io
Ka3nBaxn: xofee jiii taMO iKeHCKO, 4a fee nafen xncyfey nyxoBa KaKO fee? Ja
caM y6et)eH, 4a je je4Hora 4ana, Ka4 je PeBeica oTam^aa y Paceji CKBepy,
je4Ha 4aMa Bp.io Ha.inK na Mnc PeBCKy ym.ia y je4Hy upKBy y Ciixn. y
4pymxBy ca je4HiiM i,ieax.'iMeHOM oCojeniix 6pK0Ba, K.ojn je noc^e je4Ho
qexBpx qaca 6aB./&eHia 11315640 40 naJMibeunx KOia, n 4a je xo uuja CBa
CBa4ua.
Ilocie CBaK04HeBHora ncKycxBa ko fee jom nocvMBaxii: 4a jih fee veHr.i-
MCH ysexH 3a aKeey xaKO neKy 04 pe4a. Ko^hko hx ce My4pnx n yqeBOux
Benqa.io ca cbojom KyBaptmoM? oap Hiije u caM ./lop4 E.a4eH HaJMy4pniii
Me^y ./by4UMa yqunno xaKaB KopaK. 3ap nncy n Axn.10 n AjaKC jKiiBe.iii ca
CBOJHM cjiymKiiH>aMa. Ha 3ap ca4 4a oqeKvjeMO 4a ce je4aH r.i0Ma3Hii ku-
410 4^-10
ftiiiKii KaneTiiH, ca iipexepaHOM crpamliy a npecKpoMHOM iiaMety, 0AJej,aHnyT
VMy^pii, II 4a ce KypTa./inme ^anKa oHoj ciauocTii, Kojoj ce caB
n.iahaiLa
O/^ao? Ka/i, 611 ce cbii ^iy^u caMO naMeiHO ;KeHii./iii KaKO .111 611 cjiaCo Ji^A-
CTRO paoo?
Menu ce hhrii, KaKo ja cxBaTaai, ^a je BeHiaite KaiicTaHa PoACHa ca
PcEeKOM HajqacHHJe ^ejio aeroBO, Koje KeMO y fbera
iiei^y cbum 4e.aiiMa,

3a iisiiaraaa aeroBora iKUBOxonuca y OBOj npuHii. Hiiko nelie petii

Bii^eiii

4a je lOBCKa He^ocTOJEO 6hth cnyxaHiiM 04 KaKBe ^eBOJKe, 11 Kao laKaB

oaiGHHTii ce FbOM, aono niuLeae y PeBeivy, h npaJieite cnaKora H>eeora no-
Kpera h MO^efeHBii aeroBn noMe^H k h>oj ynpaB^i)eHii, cBe cy to 6h./1h oce-
kajn, 3a Koje My hiiko, oapeM A^-Me, He 611 peKJin hii u,pHO My 3a hoktom.
Ka^ 6h OHa nesa^a, o^ csaKe 6h H,eHe Hoxe 3aTpenTajio aeroBO cpue n ae-
roBO u,e.ao i\i0Ma3H0 tcio. Ka^
ona roBopnia nanperao on oh CBe CBOJe
611

yMHe Mofen ^a cacayma h x^ joj cc 4HBn. Illa^u .111 ce OHa, oh oh iipe-

uiTaMnao CBe rtene ma.ie h tck 6h iim ce nocae no.aa caxaia na yjinun
crao CMejaifi, hito 6h BeoMa sa^iyAiLao Koqiijama y KOJUii,UMa nope^ aera,.
UAU Apyra My, kojh 6h nope^ H.era jaxao y Poxen Pay. 3a ibera cy fteue
peiH 6u^e npopoqancTBO, n HaJMaae iteHO ^e.io hvho o^apeno Henorpeui
ROM VMH^ZbaTomhy H My4poiuhy.
— KaKO caMO c^HKa, na KaKO nesa! — npeMuiu.i.ao je Kanexan. —
3eBca MH, BcKO, xii 611 M0i\aa ohth r.aaBHOKOMan^yjy^u h.ih apxiijenucKon

y KeHTp6epHy; on, oeBca mh!

lla Aa Au je oh jo^hhh xaKaB? 3ap He bh^mo CBaKora ^ana no Ka-
KBora XepKy.ia na KO.ieHHMa npe^ OM4>a.aoM n no KaKBora i^ima CaMCona
y Kpujiy ji^amimiEOM':'
,4aK.ie, My je PeseKa jasn^aa ,T,a je Be.auKa Kpnaa na npary, u ^a
Ka,^

je BpcMe npncxynnxn nocay, Po^en Hajasn .Vd je xaKO cnpeMan ^^ pa^n

:

no aeHHM ynycxBHMa, Kao mxo 611 nyu,ao ca cbojom xpynoM na aanoBecx

cBOJera nyKOBHHKa. 3a xo My Hiije Bajba.ao Mexaxn nncMO y xpeLy cbcckv
lIofixecoBHx Bece^ia. PeBCKa ySpso natje nannna 4a ce Kypxa.aume BpnraoBe
CBOje 4pyrapnu;e n 4a ce cacxane ca cbojom BepnoM npnjaxe^i)nu.0M ,Ha yo-
oHqajenoM Mecxy*^ cyxpa^an. ll,ejiy je nofe npe xora pasMnuLba^ia cxBapn,.
11 ciionmxn Po^eHy pecy.axax CBojera yMOBaiba. Oh, panyMe ce, npncxajame
Ha CBe, H ^no je xBp^o yOe^en, 4a je CBe xo xaKo, 4a je oho Haj6o.i.e mxo
je OHa npe4^ara.aa, 4a he Mnc Kponeosa H.aii nonycxnxH n.an yracnxn cBety
3a KpaxKO BpeMe, roBopno je, 4a je PeBCKa rnxoro^ ca cbhm cynpoxHO pe-
uiHJia, npHcxao 611 oho oh h na xo 6e3 noroBopa.
— Tn, BeKo, HMam naMexn 3a nac o6oje — roBopno joj je. —
Tn fceui
nac 3auejo H3Byiin ns obc HenpH.aHKe. HiicaM ja 40 ca4 Bn4eo xaKBora
(rrBopoaa; a yno3Hao caM ce 40ca4a ca 40CTa npoMyhypna csexa.
Ca TOM npocxocp4aqHOM H3JaB0M ocxaBH •.mJbyoJbQEii KaBa.ibepncxa H.y
4a ii3BpuiH OHO, mxo je no npojeKxy aeHOM Ba.La.io 4a oh yqnHii.
CxBap ce npocxo cacxoja.aa y xom 4a ce naJMH y4o6aH cxan 3a Kane-
xaHa n r-ljy Kpoae cxan y BpoHxeny ii.in r4ero4 y 6.in3HHn aoropa, jep ee
 TP?KIIinTE .LV^tCKUX TAIUTHHA 411

PeBBKii pemiLia, a jiii muciumo ii ep^io Myjtpo, j,a. iiooerne To je peuieibe'

Po^ena npeEO Mepe ycpehaea.io. joj Oh
npe HeKo.iiiKo He^e.ta
je to join
caBexoBao. TaKO atycTpo Kao CBaKu .tyoaBHiiK CKoqii oh 4a Hal^e ciaH. ITpii-
cxa^e Aa n.iafca ^Be rsHHeje HeAe.iHO xaKO pa^o, 4a ce Kytna ras^apima
noKaja^ia iuto Jiy je laKO Ma.io rpaaiH^ia. HaJMU K.iaBiip n u,Belia 3a no.aa,
UBehapHHu,e n Macy ^pyriix .lennx cxsapH. A mxo ce xme ma.ioBa, pyKa-
Biiua KO/KHiix, CBH-ienux Hapaiia, sjraxHHx <i>paHnycKnx caxnha, 6pac.iexa n
Miipiica, OH iix qnHnxn caena
je c.iao onano ii3o6ujbEO, KaKO to caMO Mory
.iyoaB II HeorpaHiiqeH Kpe^Hx. O^vjkiibuih ce xaKO CBojoj caBeexn obom 4a-
pe^K.BnBomhy ou je Ao.iaauo y K.iy6 ysHeMupen na pyqaK, OHeKyjytii Ka^
}ie Kyu,HyxH bcjihku xpeeyxaK 3a H>eroB jkhbot.

Oho mxo ce jy^e 4oroAH.io, .T.'JU-i'efta 40CX0JH0 nonauiaHbe y xom nixo-

je 0A6H.ia onaKO 3ro4Hy joj noHy4y, xaJHa 6e4a, Koja H.y Myqu, yMiLi.axocx
II hyxaifce, KOJiiMa je oiia noAHOcii.ia CROJe oojiobc, cse xo vihhh 4a Muc
Kpo.ieoBa iiocxa mhoi'O neiKHiija npewa Boj, nero 4or^e. TanaB 4oral)aj, Kao'
mxo je y4a46a uau 046iijaH>e noHy^e, h^ii iipocH^Sa npocxpyJH Kpo^ CBa
oiitia y je^Hoi Kyhii, 11 .lasBouii y CBe H>HXOBe XHCTepii^ne /Kime. Kao no-
cMaxpa.iau; qoseiiije npiipoAe, ja caM Bp;io necxo 6nBao y upKBii cb. 'Boptja
y XaHOBep CKBepy 3a ^ubhc cBa46eHe ceaone. H aKO HUKa^, HUcaM BM^eo
M.ia4o<KeH>HHe ^pyrape 4a nycxe cyay, hiixh KaKBor 6hj10 yaoyljeita na .iHuy
HpKBOH.aKa n CBemxenoKa, kojh qwHO^ejcxByje, onex caM Bp./io qecxo BH})ao
HxeHC, KOJHX ce Hii U3 4a.iGKa ne xnqe ^otiihhh nap: KaKBy CTapy rocnot^y,
KOJa ce iipe Bor xe nnxa Ka^ y^aBa^a, KaKBy cnaiKHy cpe4H>0BeiHy iKeny
ca roMii.iOM ciinoBa 11 KKepu oko H.e, KaKO ocxaB^a cbv xy CBOJy BOJCKy
y uiapeHUM KannuaMa, hito je ^oniJia Ha npoMOUHJy, na 4a ce 3auHxepecyjy
OBUM qnuOiM. Bpyio CO lecxo, Be.iHM, 4orat>;i, 4a atene OKO^ocxojehe jeuajy,
njiaqy, yKpnsajy CBOJa ^nniu,a y cBOJe nenoxpeSHe ijenne Maxpasie, 11 x^ ce
cxapo n MJia4o 04ajy npexepanoM y36y^eH>y. Ka4 ce acenno Moj npnjaxe.i.,
e.ieraHXHH I^oh IIiLM-inKO ca .tyiiKOM .le4n Be.irpoBHOM FpnH IlapKep, ya^y-
tjeae je 6h^o xaKO yaeao Maxa. 4a ce rymn^a y cysaiwa qaK n Ma.ia Mp-
ro4acxa spaxapKa, Koja Me nycxn^a y ce4Hnixe. UIxo ^n xo? nnxax ce y ce«jn-

•Saxo, ihto ce ne y4aje ohu.

TTocie OHora mxo ce 4oro4iMO ca Cep UnxoM Mnc Kpo.ieoBa n Mnc

BpuraoBa npocxo ce pacn^iuHyme 04 ocex.i.nBOcxiu xe hm PeBesa nocxa
npe4xMexoM HaJHe/KHiijena nnxepecoBama. Ka4 611 ce OBa Ky4a MaKJia Mnc
KpojieoBa ce xemii.ia ca HajceHTHMenxajiHiiJHM poMannMa, Koje je y CBOJoj
Kitn^KHuun nMa./ia. Ma.ia BlapnoBa ca cbojom xajnoM xyroM onjia je jyHaKnita
Tora 4aHa.
Te je. Beqepu PeseKa ncBa^a mhoi'o ^lenme n aoopn.ia MHoro .i»y6a:?-

Hiije Hero nKa4a 40xjie y IlapK .leny. rp.in.ia je oko cxpyKa Mnc KpojieoBy.
roBopn.ia je o.iaKO n ca ociiexoM noHy4n Cep ITnxoBoj, ncMCBa.ia je Kao-
nycxo ycna.i.eH.e je4He cxapqune, n aene ce oqn ncnynnuie cysaMa, (a cpue
Miic Bpiir.jOBe KHe4.iaMa 04 nopasa), Ka4 ona peqe: 4a joj ne xpe6a 6o.Le
cpefee, Hero 4a ocxane yeeK nope4 CBOje 4pare 4o6poxBopKe.
 •
412 A E A

—
^P'^^^''^ *JOJa MU/iiimaHKO —
roBOpiLia je MaTOpa rocnotjiina He —
Miic^HM Bac vsHeMiipaBaxH 3a ^yro u ^yro, GyAHTe vBepeHii. Aaii Hiije hii
Miic^HTH Ha 04.ia3aK K OHOMV MOJeMv THycHOMy 6paTy, nocie OHora uito
je OH yqiiHiio. Bh Leie ocTaiii OB^e ca mhom n ca BpiiraoBOM. Ona n onaKO
ii^e lecTO CBOJHM potjaiuiMa. BpiiraoBa, MOHxeie ca^ iitu, Ka^ BaM je ro4
BOJba. Aah bii, bh, 4para Moja, saivia Bajta yseK OB.i^e 6iith n HaAr.'ie4aTH
Mene ciapy 4ymy.
^a je Ta^a 6iio Ty Po^en Kpo.ie, vmgcto uito je nepBoano ncnnjao
KAaper ) K.iy6y, Ham
nap .leno nao Ha KO^ena npe^ obom MaxopoM yce-
6ii

^e^HUOM, npn3Hao 6u mv ce onpocTn.io y Tpenyhy OKa. Aaw namn

CBe, h cse
M.ia^enuu ne 6ejaxy xe cpete, 6e3 cyaiBe caMO saxo 4a ce osa npuia h
4a^e HHHie, y Kojoj fee ce Hcnncaxu roMR.ia anxoanx Hy^HOBaxnx 4o:kiib-
,'baja Koju HM HiiKa4 ne 611 npHcxa./iH 4a hx xxe4e y.!by4H0 n yro4HO npn-
Miixn ca onpomxajeM Mhc Kpo^eosa

no4 K0MaH40M r-^e 6n^a je neKa 4eB0JKa

«I»epKeH0Be y IlapK ./ieey
H3 XeMHUiepa, HHJa je 4y<KHOcx 6njia 4a 3aKyua na Bpaxa n ynece innnjy
Bpyhe B04e, jep 6u r-^a «I»epKeHOBa npe nonmyjia, uei'O mxo 611 yne.ia B04e
Toj HaMexHimn. Ta je 4eB0JKa HMajin 6paxa y ipyHii KanexanoBoj, h aKO Ka4
ro4 usa^e 4e.io na BH4e^o, ja xBp4fiM: 4a he Hcnacxii xaKO. Kao 4a je ona
3Ha^a 3a hckg h neKe cxsapii, Koje cy joj 40He.ie na hokaoh je4aH ;KyxH
miiA, nap 3e^eHHX u,HneAa n je4aH oxBopeno n^aB uieuiiip ca upBemiM nepoM
H jom xpii FBUHeje, Koje joj je 4a./ia PeseKa. KaKO Majia IITapnoBa HHJe
6nAa xaKO JiaKe pyKe ca HOBUiiMa, Mopa 6nxH 4a je CBe xo 4duii./ia xa Bexii
MapxuHOBa 3a ycjiyre, KOJe je ona onex H.UMa yqnHH^a.

4aHa no yqHfteHOMe npe4^ory Mhc PeBeKU 04 cxpane Cep IIu-

/l,pyrora
xoBe cvHue ce po4n.io Kao h 40Xiie. h Bexii MapxHHOBa, Koja je ropftu 6oj
Hoc.iyavHBa.ia, 3aKyi;a Ha Bpaxa 04 cnaBaKe co6e ryBepnaHXHHe.
Hhko joj He 04roBopii, ona onex 3aKyi;a. Onex nuuixa ne napyuin xn-
uiHHy: a Bexn ca innnjoM Bpyte B04e oxBopn Bpaxa n yl^e.

nopnexa 6uA'd je xaKO paBHa n He4upHyTa

Ma.ia nocxe.i.a 04 6e^ora
Kao H jyne, Ka4 joj je Bexii caMa nouaraiia 4a npocxpe. Y je4H0M yiAj 04
co6e craja.ia cy 4Ba pyqna Kyt'cpa; a na cxo.iy npe4 nposopoM, na jacxy-
^lexy 3a nr^e, ne^HKy 4e6e./iy jacxyqexy ca npseHOM iiocxaBOM. a ySpany
Kao Hohna Kana 3a 4aMe, On^io je nucMO. Beposaxno je 4a je oho xy xaKO
neA\ Hoh npecxojajio.
Ha Bpxy npcxujy npnt)e Bexn, Kao 4a ce ooja^a 4a ra He npo6y4n lu
3aoe4a ra, na 0H4a no CBOj co6n n xo Bp.io 3aiy^eHa n 3a40B0yi>Ha. ^n:Ke
niiCMO, pasBVHe ycne oKpetyhn ra y pyKawa, u Haj3a4 ra 04Hece Muc Bpur-

30B0J 40./ie.

BoAeo 6ux oani SHaxn: KaKO je Mor.ia Bexn pehu 4a je nncMO 3a Mhc^
BpnrsoBV Caera uixo ce Bexn niKO.aoBa.ia on^io je y He4e.i)H0J uiKO.in roc-
?

nol)e BjyxiiHiiue. n nncaao je Morjia xairaH xo.inKO Huxaxn ko.ihko 4a je| ,

n jeBpejcKii.
 !

Tl'IKIIfflTE .ty^CKIlX TAUITUHA 413

— Miic BpiiraoBii, iviexe ! — noBiiKa ^eBoJKa. — Baui , Hyjexe , iiMa

HemTO ly. HiiKora ;KUBora y co6u Mhc UlapnoBe. Y KpeBex hiiko hu ,^a je
npii.ierao. Oea je .leiio vieK.ia, n ociaBiiJia obo niiCMO.
— niral — rioBiiKa BpnraoBa, na iicnycxH leuia.i) a no n.aetiiMa joj'
ce pacy lanaK 6im nporpymane Koce — iiooerjia ! Miic IlIapnoBa (5eryHRua!
Ulia .lu TO MO/Ke 611x11

Ona xiixpo npejiOMn ne^ax 11 KaKO ce bcui ,,cxa^;e ryxaxH" ca^patimy

niiCMa Eboj ynytenora.

BeryHiiua je niica.ia obo :

,/I,P'ii''^ ^iiic BpuraoBa,

HaJHeatHHJe cpue ea obomc CBexy, Kao oho mxo je y Bac , caiKa^iiilie

ce Ha Mene, ciiMnaxiicafee mii ii usBiiHiitie Me. Ca cyaajia, MOwiiixBaMa 11 6.1a-

rocii.LaaeM ocxaB.i.aM ja aom y kojcm cy iMene ocxaB^teny cnpoxy npiiMiT.iH
xo.iiiKO HeavHO ii cp^aqno. A^ii ,;y;KHOcx, npeqa 11 04 one npeMa Mojoj ,^o-
upoxBopuii, o^a.iiiBa Me o,^aB4e. Ja ii^gm k CBOJeMy Jiiya«;_^.Jecx, ja caM y^axa.
Myac Mil 3aaoee4a ,;a noxpajKUM CKpoMau cran , Hauie aaje^nHqKo iHe.i^o.
llpe^para Miic BpiiraoBa, jaBuxe osy Becx MOJoj Aparoj, MOJoj JbyoJbeEO} npn-
jaxe.i>imii u 4o6poxBopun oeaKO naai.tuBO h inxe4.i»iiB0
a.ni KaKO to caMO ,

Bame npiijaxeibcxBO Moaie yiHHHXii.Penuxe joj, 4a can npe no^acKa iipo-

.iii.ia ropKDX cysa na nocxe.i>Q aenoj, Ha OHOJ nocxejbH Kojy caM xo.iuko ,

iiyxa HaMemTa.ia y 6o.iocth joj, h KOJy 6hx pa^o h y 6yAy^e naMemTajia.

KaKO 6hx ee ja pa^o spaxiiJia y IlapK .len Ko^hko m\ ^pniteM o;; 04ro- I

Bopa, KOJH te uapetiH Mojy cyAduny Ka^ mc je Cep IIhx y^ocxoJHO nony^e
!

CBOJe pyKe, Koje caM ja 6H^a aacjiyotcna no pe^HMa ^pare mh Mhc Kpojie-
OBe (neKa je Bor 6.aarocJiOBH 3a noMHcao: 4a je je^HO ciipoie 40CXOJHO ea-
3BaxH joj ce cuaxoM,) xa^a caM Kasa^aa Cep IluTy 4a com eeK oKena. II oh
MH je qaK onpocTuo. CaMO mh je He40CTa^o 6h.io cnare, Ka^ je Ba.i.ajio 4a
Mv CBe peqeM: 4a mv ne Mory aienoM 6hth, hohito can my cuaxa Ja caM !

nom.aa 3a Haj6oji.era h HaJBeAnK04yniHHJera 04 CBujy .i>y4H Muc KpoaeoB ,

je Po4eH Moj Po4eH. Ha aanotsecr oBora OTBapaM ja ycne a c.ie4UM aa h>hm

y Ham CKpoMHn CTan, Kao mTO 6hx h upeno 6eAa ceera, Moja HensMepna
II HeacHa npnjaTe.i.HU,e, nopa4H K04 Po4eHOBe xexKe 4a ona aeMy onpocxM
u CHpoxoj 4eB0JUH, npeMa Kojoj je n;ejia OBa uAeMenura nopoAuu,a Heonncano
pacno.io;KeH.e noKasa^a. Ynnxaj Mnc Kpo^ieoBy: xofee ^n npnMHTii ceojy Ae^y.
Bnme HeMaw uiia 4a KaaceM, nero 4a noni.i.eM MHoro no34paB.i)a 4a ncnpo-
cuM (5.iarocjiOBa na CBe, KOJe can y tom 4paroM 40My ocTaBiLia.
BaMa 04aHa n saxeajiMa
TToHot. Peeesa KpoAe."

TaMan BpuraoBa CBpum ca qnxafteM Tora 4up-*"Bora h aaHHM.tuBora

HHCMa, KOJe je onex nocxaBn na npe^ainae Mecxo Kao ^OBepeHH^y Mhc Kpo-
.leoBe, y^e r-^a «l»epKeHOBa ca peiHMa: —
ca4 oaiu npncne r-t/a Bjyxa Kpo-ie
 414 4 £ Ji

ca nouiTOJi ii3 XeMnmepa ii a;e.iii lamy naja; 6u .iii uiiijin ii HanpaBM.in joj
/],opyiaK, Mac?
Ha rpAHO qy^o «^epKeHOBe cipqa Miic BpiirsoBa ca hhcmom Ka vocnotjii
;BjyTUHHiJ,H H TO OHaico pamqynaB^eHa.
— oaMiicAHTe, r-^o <I>epKeHOBa ! — pasjaim ycxa Beiii. — Miic lllap-
iioBa no6eMa ca KaiieiaHOM. na cy otiiuuh y FpeTHH Fpim!
4a ce Haina lueMeHiiia jiysa He 6aBn
naTitaMa Mhc Kpo.ieoBe, Mor.iii
6ii MH qniaBy je4uy r^asy o y36yl>eH0CTH r-^e «J>epKee.
nocBeTiiTii
K^A je r-^ BjyiHHima, onaKO ycnheHa 04 HotHor nyTOBaaa a rpejyiiii
ce nope^ xeK ihto pa36yKTa^e saipe y ca^ony, qy^ia 04 Mhc BpnraoBe BecT
TaJHOM 6paKy, peqe: 4a je to 0H4a no canoM (5o?KJeM Hapel^eiBy oHa 40-
m./ia Gam Ka4 BUJbii noMohii 4paroj Miic Kpo^eoBoj 4a ii34pjKu xaj y4ap,
.

4a je PeBCKa 6uah HeKa BeuiTa Ma.ia Jiofea. Ha Kojy je oua yBCK cyaifta.ia.
a mTO ce Tnqe caMora Po4eHa 4a"HHKa4 nnje iior^ia pasyMCTn 0TKy4a y Mne
Kpo./ieoBe tojihko na;KH>e npejia aeMy, a 4a ona itera 04aBH0 oiaTpa Kao
pacniiKyiiY. HsryG.'heHora MOBCKa, h nycTO qe^a4e. OBaj H>eroB y;KacaH no-
CTyiiaK iiMate 6ap Ty Ao6py cTpasy, roBopii.aa je r-^a BjyTiiHHua ,
4a lie

OTBopnTH oqu Mfic Kpo./ieoBOJ Te 4a no.iua iipasH KapaKTep Tora 6er46oJK-

nora qoBeica.
Hociie Tora oea 40611 40B0^Hy Ko^iHqnHy qaja,
11 icaKO je seh 611J10
:iipa3Heco6e ca4a y kvIiii niije joj noTpe^HO 6\\ao ocxaTH y r./iocTep Ko<i>ii
Xayc-y. KaMO je 40Be4e HopTCMayTCKa nouiTa, n 04aK^e Hape4ii r. Ba.i30-
BOM noMO%HUKy, ^laKejy. 4a joj ciBapH iipeaece.
Miic lupo^eoBa 4a iipHnaMTiLMO obo, mije iis^aaiMa 40 pyqKa 113 co6e.
Oaa je yaiiMa^a qoKo^a4y join y KpeBCiy H3JyTpa, 40K 6n joj Bena Illap-
jiOBa quTaj,a Morning Post, waw je na 4pyrH kojh Haqim 3aHHMajia 11 BpcMe
Joj KpaTH^ia. Oeii 3aBepeHiiiui na 40H)eM 6ojy yro4Hine 4a iiomTe4e ocsfcaje
Miic Kpo.ieoBe 40K He cii^e ^ Be^nKH cation; a 40T^e joj jase 4a je nomTOM
'cxnr^ar-t^a BjyTnHUu,a, 4a je 04ce^a y ]\aocTep u 4a je ii034paBu./ia ftv ir

4a je TpaaiHJia 40pyqaK 04 Mhc BpHr30Be.

4o^a3aK
BjyTHHHue, kojh hh v KOJe"4pyro Bpeivie ne 6h npoH3Beo
r-{)e

.oco6nTora 3a40B0^CTBa, ca4a ce 40'ieKao ca 3a40B0^i>CTB0M. Mhc KpojieoBa

je oqcKUBa^a aiy4Qo hobocth 04 CBOJe CHaxe, yle4H Kpo^e, a n 4a npoiiacKa
u3HeHa4H0M npe4^ory, Cep IlHTa PeBCKH.
oaiiepeHHU,e nncy 4p}Ka^e aa yMecHo cTaBiiTU je HaacKymefte npe Hero
HiTO cy je Hoca4Hiie y Be^HKy nac^oaaqy y ca^ioHy, h npe nero uito cy ce
,4aMe no oonqajy no34paBHAe h pacnnTajie. Kojn je Taj Kojera 40 ca4a hhcv
:3a4HBHAe u yMeniHOCT u hcjehoct, kojom ^KencKnae ^cnpeMa** CBOJe npiijaTe^e
.3a KaKBy KoOny hoboct ? TaKO cy neniTO H3Bejie h OBe 4Be npHJaTe./bnu,e Miic

Kpo.ieoBc, npe Hero uito joj Kasame H,e.iy hoboct, Te 4a je to caMO 40 neKe
H3BecHe Mepe y36yHu.
— lla OHa je 04^u^a Cep IlnTa, cjiaTKa, 4para Mnc Kpo^eoBa, neMOJxe
.4u Bac OBO H3HeHa4H., saTO UITO 4pyKqiije nnje hh Monia — pehniie joj r-^a
BjyTiiHHua.
 TPailllllTE ^y^CKlIX TAUITHHA 415

-— Ta pasvMe ce 4a je Mopa.io Chtu neKOJera pa^jiora. Mopa oirrii ^a

UO.111 HeKora. TaKO caM h cajia Kasajia ]Miic BpiirsoROJ jyqe — AOTVpn Miic
Kpo^eoBa.
— BoAu ueKora I — pa3jann Bu.iime HpiinsoHa.
— 0. /ipara Moja, na ona je Keh vAaia.
— y^axa Beh — c.iO/Kii ii r-^a BjyTiieiiua.

Oue OBe cKMon.?beHiix pvKy iiocMaxpame CBOJy HipiHy.

— nom.iiire mii je; Hewa cuMax Aot/e. Ta Jia.ia npenpoAeHa Beja. KaKO
on CMe^a 4a mii hc KajKe — paa^epa ce Muc KpojeoBa.
— Hehe oHa cKopo Aotiii. CaMO Miipno ,;para Jioja , OHa je Ha Ayro
OTiim.ia, IIjom. jom ca neKOjiiM...
— yx. BoHce Moj. ua ko fee mchii iipaBiiiii 'iOKO.ia,;y'? IIoin.tuTe no ifey

o^Max 4a ce Bpaxii. Ja xofey 4a ce o^Max Bpaxii — peqe siaxopa .leAii.

—
Hohac je OHa yxeK.ia — noBiiKa r-lja BjyxiiHima.
— MeHii je iiiicMo ocxaBiLia — noBiiKa Miic BpiirsoBa. — Oea je
y,^axa 3a
— TaKO BaM Boia iipiiiipeMiixe je. HeMojxe je raKO Myiiiixii c.iaxKa Mm-
BpiiraoBa.
Ila 3a KiiM je y.uixa? — HepBO.sHO Ciecno 3ayp.ia Maxopa yce^e^iima.
— oa. 3a. 3a BamiiM poljaKOM....
—
Ta OHa je Cep Ilirra o^t'di.ia — 3aBanii aipxBa. — FoBopuxe o^^ax!
He AOBo^nxe Me ^o Jiy^ii.ia.
— Ta iipiinpeMiixe je Miic BpiirsoBa 3a obo! Ilasa Po^enoM jel1
—
— 3ap Po,;eH yseo ay ?... PcBeKy ?... PyBepHaHxy ?... HoKojy h Hiir^e?...
Hano.te U3 310J0 Kyfce. wiy^o, ii^iijoxe! r.aynaHO Hiije^^na, bu BpnrsoBa, KaKo
ce ycy^yjexe? II bii cxe CBe xo Ha'iiiHii.iu. Bii cxe ra O/KeHU.111, ^pHieliii A'»

\\\ ja ftCMy ocxaBiixii CBOJe iiMaae. Bu cxe xo yqiiHiiJiii , Mapxa — xiicxe-

piiMBO ce ,T,pa.ia jaAHa yce^dima.
— 3ap ja. saoBo. ^a iKeenM Kojera y CBOjoj «^aMII.l^j^ Kfeepii je^Hora
ymixe.ta ii,pxaH>a.

— Maxii joj je 6ii.'ia h3 nopo;iime Montmorency — noBiiKa Maxopa .le^ii

na CBOM cHaroM oijiicny sbohuc.

— Maxii joj je 6iua oiiepcKa ncBaiima: 6iLia je ea no3opHnu,n , u.iii

iio;i:Aa 11 mxo rope —

peie r-lja BjyxnHima.
jom je^HOM ^pcKny, onecBecxu ce 11 saBajiii. Mopa.iii cy
Miic Kpo.ieoBa
je o^HCxu Haxpar y couy 113 Koje xck mxo je ii3flm.ia. 3a je^nnM xucxe-
piiiHRM Hana^oM cxujkc Apyni. nociame no .iCKapa, Aoi>e 11 anoxcKap. P-^a
BjyxuHnua ce HaMCCxn Kpaj aene nocxe.yLe Kao qyBapKa.
—
IfcennM ce potjaniiMa Ba.ta koa ae ca^a naliH peqe .^yuaana —
j'ocno^a.
TcK inxo Miic Kpo.ieoBy o^nenie y aeny cnaBafey cooy 11 xaMO naMC-
cxiime. Ka^ exo hobc jinqnocxH, Kojoj je xaKO^e Ba.ta.io caonmxnxu ho-
xii

Bocx. To je OHO Cep Ilnx koju y.iasehn pene: P.^ejeBeKa? P^e cy H.eHe —
cTBapH ? Ona fee ca mhom ca^a y K])a./BnqHH Kpo.ie.
416 4 E .1

— 3ap Hucre Hiimra Hy.iii o laJHOM opauy ifceHOM yiiHxa Bpiiraoua. —

— A mra ce to Mese THie ? — yiiHia Cep IIiit. 3eaM ^^ajevAaxa. —
CxBap ce He jieaa. Penme joj caMO ^a o,T,Ma ciil^e k mchu ii ^a Me ne
3a4pajaBa. .

—AMa 3ap Bii He anaie ^a je ona nanycTiLia nam Kpoe, uito je u ooo-
pHJo Mhc Kpo-ieoBy, Koja y Ma.io ocia HtHsa, Ka^ ny 4a ce ona Bema.ia ca
To^eHOM ?
Ka^ qy Cep PeseKa y^aaa aa aeroBora cuHa OKynii laKO
IIht 4a ce ,

rp4iiTU, uiTO ue cmc^h hohobhth Ha obom Mecxy, lera pa^u npen.iauieHa

611

BpiiraoBa h lUTyie h3 co6e. C h>om heMO mh h aaxBopiixu Bpaxa npe,3, hocom

oBora ycna.i»eHora cxapinKa, no6ecHe.ia 04 MpjKBe h je^a mxo My ce no-
iKy^e H3JajioBHj.e.
Cyxpa 4aH ^ot^e oh y Kpa.5bHqnH Kpo.ie, Kao cMynieH y.iexe y cooy, y
Kojoj je ona cxaHOBa^a, Horasia oxBopn fteue Kyxtije 11 pasnece xapxHje, o^e.io,
II 4pyre noKwione Bene. Mhc XopoKCOBa K^yiapcBa Kkn y3e mxo mra
,

3a ce. To yqunume h 4eu,a, o6jaqHme ce HH3iirpaBaxy KOMe^HJy. To je t5n.io

xcK 4aH 4Ba no caxpaHH H.HX0Be Maxepe, KOJa je .iea:a.ia 3a6opaB^Befta no4
CB040M nyHHM Heno3HaTa CBCxa.
— A noMHCJ.n caMO 4a ona cxapa crane npH cboJcm 4^ ce ysjorynii! !

— peqc cBOJoj ajennuH Po4eH, Ka4 ce o6peine y y4o6HOM cxaHnKy y BpoH-

xeny. Ona je npo6ajia hobh KiasHp hqao jyxpo. HoBe cy joj pyKaeiine era-
ja.ie Kao ca-iaBene, a hobh ma.a H3BaHpe4no joj je npncxajao. Ha MaaiiM
pynnuaMa cnjajio ce hobo npcxeae, a hobh joj je caxnti Kyu.ao no4 nojacoM.
— Ja hy xe6e ycpetHXH —
peqe My ona. II ,4e./iHja n.Lecny CastcoHa
HO oopasHMa.
— Cfie TH Moaiem — pe«fe joj oh, h no.Byon joj pyqnuy. — 3eBca mh
MO/KCUi. Mh iieMO Ta4a 04Jia3HTH Ha o6e4 K04 „3Be34e" u , rio4Be3iine**.
XoKcMO, 3eBca mh !

— HACTABHUE CE —
 pojHii II TPOJiiii um
— HACTABAK —

IIpu Kpajy 1881. ro;i,. uiuio je jacHO. fl,a je BiisMapK xtiio

;i,anpoMHJeHH CBOJy nojiiiTHKy npeMa PlTajiiijii. Xtiio je, Aa Apy-
riijeM nyTGM, a He ciijiom npnuy^e IlTa.ziHJy y cases ca Tteaia^i-
KOM II ca AycTpo-yrapcKOM. Ajih /i,ok je TaKo mkcjiiio BiisMapK,
Hii raM6eTa Hnje 6110 joiu H3ry6HO na^y, ;i,a ke noMiipiiTii PlTa-

jinjy ca <l>i3aHi],ycicoM. raM6eTa je BeoMa ^o6po nosHaEao npii-

jaTe.TiCKe ocjekaje HTajiiijaHCKiijex ^psKaBHiiKa npeMa 4>paHi^ycKoj
a Aa ce ne 6m Ha^ao y ycnjex CBOJer pa;i,a. BjepoBao je y Taj
ycnjex THJein BHine, ihto My je y TiijeM njianoBiiMa 6ho HaKjioiteH
ynpaBiiTejb nTajnijancKor nocjianCTBa y IlapHsy. y PaMy BjiaHK
ce HaJBiime 6ojao, ji^a raM6eTa ne ycniije y CBojnjeM nanjepaMa.
BaaHK je HaJBiime nacTojao, ^a Kpajb OTnyTyje y Bey. A^aje
Hajiasiio AOBOJbHo noMokn ko^ HTajinjancKor nocjianiiKa y Be^y,
6ho 6h 6p3o Harnao MaHknHn-a, fl,a ce o^jryHii sa cases 11 ^a
TaKo noKBapii CBe naanoBe raM6eTHHe. Po6HjiaHT je ysHJeKJe^-
HaKo caBJeTOBao, Aft ce Bjia>zi,a ne acypii.
B.iaHK je iinaK ycniio ^a naroBopii MaHkHHH-a, neKa HHine
Po6iiJiaHTy o tom nnTai&y. y nHCMy My MankHHii Kaace, ^a je
norn6eei>HO pa^iiTH TaKo cnopo h cse ocTaBjbaTH BpeMeny, Koje
je HecTajian caBeBHiiK. To je jom norH6ejbHHJe y ji,o6sl ica^a ce
Hena^HO Mory nojasHTH TeniKH hojihth^kh sanjieTH. MiiHiiCTap
cno.i.ainit.HJex nocjiOBa ne 611 6ho npoTHBan, ^a ce Mopajine Bene
iiSMe^y PlTajiiije n Aj^Tpo-yrapcKe y^BpcTe CTa.iHiijeM 11 o6aBe-
Jl,Ejo XVIU 27
418 A E A

SHHJeM yrjiaBJbiiBaifceM. PIsBiijecTiio ra je k tomb, KaKO je OB.,ia-

CTHo HTa^iiijaHCKor nocjiaHUKa y BepjiuHv A^ BejiiiKOM KaHi^e- ,

jiapy noHyAii caBea, Koi'iijeM 6pi ce caBe3Hiiii,ii o6Be3ajiii, jj,a fee

Me^yco6HO 6paHHTH CBOjy seMjbiimHy Li,jejioKynHOCT, Ka^, 6ii iix
Haiiajia CTpana cnjia. HTajiiija, npena CBOJoj cnaan Koja nenpe-
CTano pacTG, Morjra 6ii yBiijeic ^a 6paHii CBoje iiHTepece. Ilpn-
CTajia 6ii y caBes ca npiijaTe.5bHMa paAii Biimiijex ii ysBuineHiijex
CMJepoBa.
Me3)yTiijeM cy 113 Bepjiuna ;i,ojia3iiJie BiijecTii, ji,a BnsMapK
cce BHine cyMita o HTajiiiju. TpaavHjio ce , jxa ce PlTajiiija oa-
jiy^iii, KojeM he ce npiiBO^eTii ii,apcTBy. raM6eTa je ohbt c Apyre
CTpane pa/1,110, a^ I/lTajiiija 6yAe 6apeM HeyTpajina pa^ii itero-
Biijex njianoBa y EninTy, r/i,je ]e xtiio a^ cjioikii iiHTepece <l>paH-
ij,ycKe ca iiHTepeciiMa EnrjiecKe. HaAao ce k Tone, Aa he u Pyciijy
Mokii fl,a npuByye k cX>paHii,yCKoj. Miicjiiio je Aa My to nefee 6htii
Ternico, cjehajyhii ce, KaKo je AjieKcanAap III., fl,0K je join 6110

ii,apeBnti, peKao jbakom, ,';a 611 npiije ciomiio nainy, nero nii 611

Haniio HiCMa^iKOM ij,apy.

y OBOM TcniKOM nojiiiTimKOM nojiosKajy, 18. janyapa 1882.

cacTajia ce HTajiHJaHCKa KoMopa. ^ok cy Tpajajiu 6oai:nfeHii npa-
3HHi],ii, ca AGCne CTpane KOMope n 113 i^eHTpyMa ao-
nocJiaHiiD,!!

roBoppiJiH cy, Aa nanaAHy MnmiCTapCTBO pa^ii iteroBe nojiiiTiiKe,

Koja ce He cjia:a:e ca ycnjeciiMa KpajbeBor nyToeaiba y Be^i. OA^a
iipBora Aana, KaA je OTBopena KOMopa, H>eKH cy nocjiannij^ii iih-
TepnejiHcajiii MHHiiCTpa cnojtauiPbiijex nocjiOBa 11 npcACJeAHiiKa
MiiHiiCTapcKor caBJeTa o cno.i.amH>oj nojiHTiii],ii HTajiHJe n o ifce-

imjcM noiujLeAiiu,aMa. PacnpaB.tajio ce o iiHTepneeTiannjii 24. janyapa.

MaHhiiHii ]e oniniipno OAi'OBopiio. TypcKa 11 Pycrija ocaa-
611 Jie cy paAH CKopainiBiijex paroBa. EnrjiecKa :,Ke.iii Miip noA
CBaKy ij,njeHy. IBeMa^Ka 11 AyCTpo-yrapcKa Tpasii^e to iicto.
<l?paHii,ycKa 11 ne mhcjih na paT paAii CBojiijex yHyTpamiBiijex
noTCuiKoha, a h paAu CBOjiijex npeAyseka y CTpanoM CBiijeTv.
Koja joj lie ycnjcBajy. KaKBO je CTaite y EBponii, MOJKe ce ji,ohu

AO 3air.i,yHKa, ^a hhko niije Bo^tan ,

^a ii3a30Be iijih ^a ce 113-

.JI05K.H TeniKHJcM noinjLeAuiJ,aMa paTa. HTajinja je Mei^y OHiijeM

Ap^^aBaMa, Koja ncKpeno sivejiii, a Kojoj je neonxoAHO noTpe6iiT
11

MHp. HTa-inja Tpa:a:ii Miip ,

Koju 611 C»uo noTnyno carjiacan ca
it.e3iiHiijeM /i,0CT0JaHCTB0M. C'TOJeiiii Ha tomb CTaHOBiiniTy . no-
 .

4B0jniI H TPOJHII CABE3 419

naiuaibe HTaaiije TaKOBo, ji,a iis^jerne cee, nnaie 6u je uko

6iilie

Morao oKpuBUTii, ona usasBaaa pax. ^a Ilxa^inja ysMorne

;i,a je
;],ocTojaHCTBeHO Aa ce aP'A'h Tnjex naneaa, niia ;i,Ba cpe^CTBa.
HTaanja ce Mopa noy3/i,aTii v CBOJ}' cnarv. He 6n ce Morjio ro-
BopuTii o 3'cnjemHOJ cno.i>aniH>oj noaiiTnij;H , Ka;i, uii PlTaaiija
Tpa^Kiiaa Ty^y noMoh. Ona Mopa Aa ujana na ^a joj nnje no- ,

Tpe6iiTa HUHuja noMok. ^pyro je cpe^CTBO, Aa Hxaanja 6yAe y

Ao6piije.Ai OAHocuMa ca ocTajiujeai Be./iiiKujeM cn./iaMa. Ona ce ii
Ha.iasH y TnjeM Ao6pnjeM oAHociiMa n HHJeHiiniTa ypa^HJia, qinie
6n TO noKBapiKia nv upe.va onnj Mofiuoj ^pofcaeu, c koJom je eejK-y
MHote aaje/iHVMKe ijcuoMene u yc.iyie, a c uajoM jene^aeHo, 6e3 ceoje
II nnjjncnbe ixpiieuu^e , umclici TemKujex ii oicaAOCHujex HecyiJiacim^o
T[Ta.z[nja je y EnraecKOM. Haj6o.i>n cy joj o^-
npiijaTe.-hCTB}" ca
Hocii npeiia ILeMa^iKoj ii npe.Ma Aycxpo-yrapcKoj TLoui.-hdj^hQ .

Kpa.T:,eBO nyTOBaibe y Ben Hiije ocTa.io 6e3 ^o^pujex nom^i>eAnLi,a.

Baa^a xoke unaK, ^a oy^c cAoooAHujex injKy. Hefee HiiKOMe

Aa ce ouBe:;Ke. Pa^u Tora na ibv nana^a ii UTa.iujancKa ii cxpana
lUTaMna. Acai :MimiiCTapcTBO MO'.Ke Miipno ^a 0A6nje CBe Te na-
na^aje. Oho je yBJepeno. ^a paAii sa onmTn CBJexcKii Miip.

HUKaKBor ycnjexa. ^yxoBH y IlTa-

IlHTepne.iaij,pija HDJe u:Maaa
aiijii ysneMnpnjiH cy ce join Bnine pa/i,n piije^H, Koje cy ce ^an

icacHiije, 25. janyapa Hy.ie y aeMa^KOM ca6opy. IbeMaHKn mii-

HiiCTap VHyTpaniifeiijex noc.ioBa roBopiio je o norn6e.zbn paxa.
Kojii npiTJeTii EBpomi. T nenaAHO npoMujennao
cE>paHu,vcKoj ce
MnHiiCTapcTBO. ra3i6eTa je Aao ocTaBKV. jep nuje Morao Aa npoApe
CBojiijeM saKOHCKiijeM npeA-'ioroM o peBusiijii yCTaBa. 30. janyapa
1882. 3a3injeHuo ra je <i>pecnHe. IIoBpaTaK <|5peciiHe-0B na (|)paHLi,ycKO
Ap^t'aBHo KopMUJio, KiTaMna je nosApaBuaa Kao jeMCTBO Mupa.
Mei^y TnjeM y Be^y ii Bepauny HTaJiujaHCKii noc.iaHiii],ii hii-
iecy Moraii HiiinTa Aa npinijeTe koa Tiijex BJiaAa, Aa one :a;eae

uiTO CKopiijn cases ca PiTaaiijoM. HTajiiijaHCKn nocjianHK y Bep-

jiiiHy HiijeHDKaKo Morao Aa ce cacTane ca BnBMapKOM. HoKir
aycTpo-yrapcKH MnnncTap cno.-bainiiirjex nocjiOBa, Ka.iHOKn, Koju
je y AeKeM6py 1881. HacaiijeAno Xajaiepjie-a uiio je ii cyBume ,

onpesan, a Aa OA^a npncTane na cases kojh 6u. My nonyAuaa ,

IlTajinja, rAe cy 6naii na BaaAn .T>yAu, no meroBOM mh ui./"beifcy

ca BeoMa paAUKajiHiije^r na^eauMa. To je Po6naaHT OAMa pasyMiio,
r:aA je, no naaory CBOje BaaA^, nonyAno cases Aycxpo-yrapCKOJ.
420 ,'^ E .1

y Be^y, nncao je oh y Pum, -.Ke.ie sa ca^a ji,a 6yAy y npiija-

Te.i>CKnjeM oAHOcnMa ca HTaaiijoM, a.in nnniTa BHine. Ilpenopy-

HHsao je CBOJoj sjiajiji a^ neKa, aok je nocjiaHHK ws Bepjiiina ne-
npecTano naBajbUBao, ^a HTaaiija hhm npaje yrjiaBn cases ca
IBeMBHKOM H ca AyCTpo-yrapCKOM.
BasKHOCT HTavinje y Mei^ynapoAHOJ nojiHTHLi,H nocKOHHjia je
pasHiijeM Aora^aJHMa. AycTpo-yrapcKa ce oa je^HOM nainjia y
TeniKiijeM ynyTpainibiijeM npiiJiHKaMa.ycTanaK y Xepi],eroBHHH
H y BoKH KoTopcKoj, na yMiiuuteHa nancjiaBHCTHHKa nponaraHAa
H3 Pyciije, npHCHJiHjiii cy AycTpo-yrapcKy, ^a 036HJbHiije npo-
Miican o eBeHTy^ajiHOM paTy. npeM;i,a joj je mhofo BpHJeAHO ciiBBS
ca IBeMa^KOM, y Beny ce Ao6po snajio, Aa ce ne 6ii Morjio pa-
TOBaTii ycnjeniHo, Ka^ 6n Pycrija 6iiaa y npoTHBiiOM Ta6opy,
Enr^ecKa ne 6ain y HajnpiijaTejbCKiijeM o;i,HOCHMa cE>paHi],ycK'a ,

yBnjeK npiinpaBHa Ha ocseTy, a PiTajiHJa HecTajina. AycTpo-yrap-

CKOJ KaHi],ejiappijii y^iiH>e.io ce, ^a nelie TeniKO aoIih ^o CBojer
CMJepa. IBesHH nocjiannK na KBHpHHajiy jaBHojoj je, KaKo je Po-
6iiaaHT A06110 HapeA^y join AeKeM6pa MJeceii,a ^a y^nHH meKe,

ouvertiires 6eHK0M KadnneTy.

Ka^ je Po6HJiaHT Majio Kacnnje 6110 koa KajiHOKii-a, iisMHJe-
Hiian cy CBOJe mhcjih o tom Kona^Hor ^oroBopa HHJe
nuTaay. JI,o

MnaK AoniJio. Tom cy npa^iHKOM Hsdnjie na noBpiniiHy noTeiu-

Kolie, Koje join /i,HJe^ie ;i,Ba Ka6HHeTa.
HpeM^a ce THij,ajio noce6Hor yroBopa, Kojn je Mopao ^a oCTane
y TaJHocTH, MankHHii-y ce HHH>ejio ^a 6h BejiHKa sKpTBa 6iiJia
no Hxa.injy, Ka^ 6h ce y yroBopy npe^jioiKHJia yaajaiMHa rapan-
Tuja seMjbHuiTa. ManhuHn je npn TOMe nnao na yny TpCT n
TpnjeHT. Ajih nnje mmcjiiio Aa 611 to ncTo 6hjio TeiuKo n Ay-
CTpo-yrapcKoj inTo ce thhc nxajrajaHCKHJex seMajba. rpo(J)y Ka..i-
HOKH-y Mopajio je nsrjieAaTn npeTJepano Ka^, ce IB. IJ^. Auo-
,

CTOJiCKO BeJiH'^iancTBO, npoTiiB 'nzQjhQ Beher A^jejia CBOjnjex Ka-

ToaHHKnjex no^annKa, o6Be3aao, ^a fee, yCTpe6a jin, noc^iarn y
Phm CBOjy BOJCKy, ^a Taj rpa^ ca^yBa nTajinjanCKOM Kpajty, ko-
jera jc nana C3iaTpao ysypnaTopoM. EBponcKH ^ora^ajn mofjih cy
HaBecTU AycTpo-yrapcKy, Kao n Apyi'e KaTOJin^Ke ^p^JaBe ^a ,

nouia.i>e CBOjer npe^CTaBttHKa na KBnpnHaji. Ajih je 6H..ia sejinKa

pasanKa nsjue^y npnanama je^He totobg nHH»eHHD,e n nsivie^y eBen-
TyajiHor opj- /Kanor no^psKaBafta Te ^iiiHDeHHij,e.
 ^BOJnU H Tl'OJHII CABE3 421

IlMa joni HeniTO. KaA ^u ce y nane-iy npnMiiaa ysajaMHa

rapaHTiija 3eM.i>iiniTa , MaHkiiHu-eBa je naMJepa 6njia a^ npeA-
jiojKH ysajaMHo no/i,p/KaBaH>e iiHTepeca Asnjy Ap:avaBa y CTpa-
II

Hoj no.iiiTimn. IIpeMa tomg Manhnnn 6ii noTnoiiorao aycTpo-

yrapcKy no^inTHKy y U^pnoj Popn, y Cp6njn, y ByrapcKoj n y
onniTe CByrAJe, r^je 6ii ce nojaBnjia KaKBa noTpe6a y 6aaKaH-
CKoj no.iHTHi^H i^apeBHHe. PI aKo 6u to MaHfeiiHii-y 6njio o^ypHO
pa/i,ii CTape jby6aBu npeiia Tiijeii /i,pjKaBa3ra, 6ho 6ii nnaK npii-

CTao, Ka/i; 6ii ce AycTpo-yrapcKa ooBesajia, ^a noTnoMajKe iiTa-

jiiijaHCKe iiHTepece y CTpanoM CBiijeTy, a oco6hto y Tyniicy.
Ka.iHOKu je Hcno^eTKa xpasKiio caMo neyTpajiHocT, aau je
OA>iax npoMiijeHiio Miicao ii. snajyiiii kojiuko ce y Bepjiuny iKe.in
cases riTajiuje, npeA-iO/f:iio je ^a iiTaaiijanCKu Ka6nHeT 6o.i»e
,

o3Hagu CBoje saxTiijeBe.

15. Maja 1882. ro;i,iiHe cay;K6eHii .iuctobu ({)paHLi,ycKe n iiTa-
jiiijaHCKe B.iaAe o6jeaoAaHiiJiH cy saKone h OA^iyKe o TprociiHCKOM
3^roBopy iiSMe^y IlTa.iiije n <^paHij,ycKe. Tor
^ana 6110 je
iiCTor
o6e36iije^eH yrosop caBesa iisMe^iy HTaaiije ca AycTpo-yrapcKOM
II ca EbeMa'iKOM. HTa^iHJa je, na iiosub Ka^iHOKu-a, Tpsi'A:u.i.a. ^a

joj AycTpo-yrapCKa yjeM^H 3eM.T>iiinHy i^je.iOKynHOCT npoTHB

cno.bainibnjex nacpTaja, a HTajinja 6u ce o6Be3ajia sa to hcto
npeMa AyCTpo-YrapcKoj. TpasKHJia je jom ysajaamy saniTiiTy on-
niTiijex IiHTepeca. KaJiHOKu je npiiCTao na Te saxTHJese TiijeM .

Biime KiTO je KacHiije Tpa'/Kuo, Aa ocTane y TaJHOCTn, ne caaio

ca^p^aj yroBopa, nero h hcth yrosop.
npHCTajama ayCTpo-yrapcKor MUHucTpa cno.i>ainH>H-
Ilocaiije
jex noc.iOBa, Tpe6ajro je^a na Taj yroBop npiiCTane 11 BnsMapK.
BeauKii KaHij,eaap nnje Biiine nenoBJep.tuBO r^ie^ao Ha PlTaaujy.
MosK^a je OH 11 naroBopno ayCTpo-yrapcKor MiinncTpa Aa npii- ,

CTane na saniTiiTy ii;jea0KynH0CTn HTajiiijaHCKor seMJbnniTa 6e3

HKaKBor orpaHH'ieHja. Ajin 113 no^eTKa nnje npncTajao na ysa-
jaMHy saniTHTy onniTujex HHTepeca.
rioneTKOM anpnjia KajiHOKu je npe^ao Po6H.iaHTy npeA-ior
o yroBopy, kojh je Po(5naaHT Mopao ^a noinajbe CBojeM MiiHiicTpy
cno.iiainH>ii]'ex iioc^ioBa.

IIoniTO je Ha no^eTKy npe^-^ora iicTaKHyTo Aa je CMJep ,

TpoJHOM caBesy OApa;ait,e esponcKor Miipa n ^a ce Tpn ^p^^aBe

Mopajy qyBaTH CBera, ihto 6u ii iipiiBHAHO Mor.10 Aa u3a30Be
422 A K -1

aHTaroHiiaaM, neiiOBJepeKbe ii Hecyraacje, ycTanoBjbeHO je, ^a Tpu

;i,pavaBe je^na ^pyroj jeM^e se^jtiiniHy ij^jejioKynHOCT, o6ehaBa-
jvkii, fla fee CJI05KHO bo;i;utii y ynyTpainifcOCTii KOHcepBaTiiBHy
noauTHKy, Kaiw 6n ojaqajie MonapxiijcKO Ha^ejio ii thjgm o6e3-
uiijeAiijre Aa ce o^ysa C0D,njajiHii nope^aK. noce6Hu HJian y yro-

Bopy yrjiaBJbHBao je, Aa fee caBes TpajaTii neT roAnna. Hajno-

c^inje je npeA-^or osHanaBao, KaKBe 6ii o6Be3e iiMajiii, caBe3HHLi,H

KaA 6h CTpana ciiJia nanajia na jeAHora. ^OAane cy join iteKe

Ta^Ke, y KOJHJeivia je oApe^eno Ap^aite nojeA^HUjex ciiJia en cas
rV agression.
MaHfeimii je npnsnaBao, Aa IlTajiiija, y onniTe Ao6iija tii-
,

jeM yroBopoM. TeuiKO My je 6ii.io ,

iiito y npeA^^ory neMa hh
cnoMena o Me^yco6HOJ saniTiiTH onuiTiijex iiHTepeca, Kojii cy sa
IlTa^injv, y raaBHOMe, 6iijiu. Aa ce OAp^ivii paBHOTe'/i^a na Cpe-
AuseMHOM Mopy. Ca cbiijcm My je naK oiiao oAypno niTO ce ,

y npeA-'^ory saxTiijcBajia odaBesa o OApe^enoj ynyTpaiuifcOJ no-

.IIITIII],!!.

CTora je ManfenHii 27. anpiijia nocjiao PodiiJiaHTy Apyni

npeA.^ior. Y tom je npeA«3ory oniniipno AOKasiiBao noTpe6y. Aa
ce npiiMe iteroBii saxTiijeBu o saniTHTH na CpcAuseMHOM Mopy.
Ilxajinja 6h casesoM npioinjia sejiiiKiijex o6aBe3a, a ne 6ii ce
Moraa naAaTii HHKaKBOJ naKHaAu. Ulxa Biiine, ona 6ii Mopajia Aa
TioAHece CBe TepeTe caBe3a, a <l>paHu,ycKa on joj nocTajia BeaiiKii
HenpiijaTeJb. TTIto ce tiihc ynyTpauiEBe no.iiuTiiKe, MaHfeiiHii je
AOBOAiio y CBesy ca cnoJi>amH>OM. Te A^nje no.iHTHKe Mopajy Aa
D-Aiajy ynjiiiBa jeAHa naA Apyi'O-^i n <^63 AnnjioMaTCKiijex npncTa-

jatba. Ka6iiHeT y Kojn je oh yinao Maja 1881., a Aa ra hhko Hiije

Hii no3Bao na to, yBeo jeKOHcepBaxiiBHy ynyTpaiuay noaiiTHKy

II 3^BiijeK je 6ho nocTojan. Ta iiTa„iiijaHCKa yHyTpairiH>a nojiii-

TiiKa noTnyno ce CJiarajia ca cnojbaiiiH>OM hojiiitukom AycTpo-

yrapcKe ii TibeMa^Ke. IIo T03ie, Tpii Ka6riHeTa paAiijia cy cnopa-
3yMH0 y TOM npaBi^y.
IIpiiMJLeH je ManfenHH-eB npeA-^or, Aa ce ii36piiine Ta^Ka o
npaBD;y yHyTpainme nojiHTiiKe. A.iii Hiije oiio TaKO cpefean cbo-
jiijeM npeA^ioroM o Me^yco6HOJ sauiTiiTii onmTujex iiHTepeca. Mo-

pao ce 3aA0B0JhHTu iisjaBOM o ,,Me|iyco6H0M npiijaTe.iiCKo.M cno-

pa3yMy" y Be^iiiKnjeM noaiiTimKiijeM niiTamiiMa.
 ,1,B0JHII II Ti'OJHlI cai:e;3 423

ITpeMa OH;i,aiiiHbiijeM npuaiiKaMa. PiTaaiija Huje Moraa /i,a ao-

«')iije Biiiue.

ManiiiiHii-y nnje nnuiTa ;i,pyro npeocTaja.io, nero ;i,a ^oouje

KOHa^HO npiiCTajaHbe ^enpeTiicoBO na yroBop ii ;;a yroBop no^-
Hece Kpajby na noTni-ic.
ripeACJeAHiiK iiTaaujanCKor MumiCTapcKor casjeTa nnje 6ho
BeaiiKii npiijaTe.T> tom caBesy. Hnje, Moav^a cyMmao o meKoj ko-
piiCTii no PlTaaiijy oa Tora caBesa, a.iii je imaK mqcjiho, ^a He
norii6e.i>ii 6utu sefee, nero jih KopiiCTii. IIo H>eroBOM Miiuubemy,

TTTaaiijii je naJBeha KopiiCT 6iiaa, inTO 6ii yHviiBa.ia 6aaroAaTii

:Miipa II lUTo 6ii ce o»1e36iijeAnaa npoTiiB iteKiijex eBeHTya.iHOCTH,
Kcje cv Morjie ^a nacTyne. ITorn5ejbH cy, y rjiaBHOMe 6iiJie Asiije:
caBes 6ii na yHyTpainH,y iiTajiiijaHCKy iiojiHTHKy,
iiMao ynjiiiBa
Koja 6ii nocTajia ii cyBiime icoHcepBaTiiBHa, a Ka;i; 6h ce sa h>
A03Hajio, KOHanno Cm ce npeKimyaii cbii ;i;o6pii oahocii ca <l>paH-.
ii,yCKOM. 3a ^enpeTiica <$>paHii,ycKa je yBiijeK ^njia npe^CTaBHiiK
BeanKiijex caodo^oyMniijex na^ieaa oa 1789. roA 4>paHii,ycKa je sa
riTaaiijv Mopajia ^a 6yAe npiipoAHU eKOHOMCKii caBesniiK, a Morjia
je II Ha Aa.;te Aa noMasKe HTajinJH y H>eHiijeM ({)UHaHCiijajiHiijeM

l»e(|)opMaMa ii y ckohomckom pa3BHJaH>y.

OKonnoCTii cy seh TaKBe dnjie, ^a ce nnje 3iorao nfeii na-
Tpai\ ^enpexiic je nacTajao koa MiiHiiCTa cno.T>ainH>HJex nocjiOBa,
Aa ce y iteKoauKO iiSMujenii jeAan njian yroBopa, MOiKAa onaj o
asus foederis. KaA hii y TOMe Hiije ycniio, npDCTao je, Aa CBe
uAe OHujeM TOKOM, Kojii ce nnHuo npiipoAan. A KaA je ManfenHH
Aooiio II Kpa."beBo OAo6peH>e, 6p3ojaBHO je o tomc iiSBHJecTiio re-
Hepaaa Po6uaaHTa , a y ucto Ao6a iiHcao aiy je oAynieBjteHo
niic.MO, V KOJeM ce na^ase ii OBe piijeHii: .,MoaceMo ce paAOBaTii
pesvaxaTy n rapaHTiijaMa y 6yAyfeH0CTn , Koje cmo ao^hjiii sa
Hainy 0Tai^6iiHy." Po6iiviaHT iinaK nnje 6ho oAynieB.teH Kao ,

Mankiinn. Bho je yBJepen, Aa ce je Mor.io Aotin ao caBesa, koJh

uii 6no MHoro KopiiCHiijii HO HTajiiijy, KaA ^w ce 6hjiii nocay-
inaaii H>eroBii caBJeTU. 3aA0B0^i>aH je 6no , iuto je iiTa^iijaHCKa
B.iaAa npnsHaBaaa iteroBe sac.iyre sa Taj cases.
TpoJHii cases usMel^y AycTpo-yrapcKe, Hbeaia^Ke n Hxajinje
noTniican je 20. Maja 1882. roAnne.
TTo SKe.T>ii AoroBopno ca iteMaqKOM
ayCTpo-yrapcKe B.iaAe, a
H HTaaiijaHCKOM saaAOM, Mopaae cy Aa ocTany xajae ne caMO no-
424 ,\ E A o

^po6Hiije OApe^^e TpoJHora caeesa, nero h y onniTe oncTanaK

Tora casesa. Ajiii ce Morjio npeARn^jeTH, ^a ce osaj Apyi'i^ y^^j^"^

HiiKaKO Heke moKii OAp^KaTH. Bek Tpn /i,aHa npiije ,

Hero jiii je
noTHHcaH yroBop, opran iiTajiHJaHCKor MiiHHCTpa cnojbamifcnjex
nocjroBa 6ho je oBJianifeeH ^a jasn, KaKO je HTajinja na npary
Aa yrjiasH Taj caBes. A nnje 6ho npomao hm MJecei; ^ana o^ ,

Ka^a je yrjisLBjben caBes, BHSMapK je y meMa^KOM ca6opy jaBHo

ppKao, ;i,a je IteMaHKa cnojena nBpcTnjeM Besana ca oHHJeM Be-
viHKHJeM Mona]Jxu}aMa. Koje, Kao h Bbena^Ka, 6paHe HCTe iiHTe-
pece, xoke CTajiHocT y nojiHTHU,H ii Miip.
Ha ppije^ii BiisMapKOBe hhko ce Hiije ocBpnyo. y <l>paHij,yc-
Koj ce H Ha ^ajte mhcjih.io, Aa y HTajiHJH s^khbc y yBJepen^y. ^a
cy, saHCTa, y npncHOM npujaTejbCTBy ca Ebena^KOM h ca Ay-
CTpo-yrapcKOM, Ajih hiiko HHJe hh noMHniJi>ao, /(,a Me^y TiijeM
BejiiiKPijeM CHJiaaia Bek nocTojn a niicaHH yroBop. Ha to cejom
Maae noMHnijtajio nocjinje saTBopa TpmhancKor 6jeryHij,a 06ep-
^aHKa, Kojii je ca HTajiHJancKor seMJtHniTa npeniao y AycTpo-
^rapcKy ca 6oM6aMa.
OBaj ao Aynie, 6ho HajsroAHnjn npeACJeAHHKy nTa-
Tiac Hiije

JinjancKor MHHHCTapcTBa ^a roBopn o cnoJbainHboj nojiHTHLi,u.

,

^enpcTHC je HuaK Mopao ^a ce ^OTaKne cnojbanime nojiiiTiiKe y

roBopy, Kojn je 8. OKTo6pa 1882.. npe^ onmTHJeM u36opnMa, mo-
pao Aa ApJivH y CTpa^ejiH. Mopao Aa roBopii, KaKo 6ii Morao
je
Aa 3aA0B0.?E>ii II HaJHOBiije caBeannice h <l>paHLi,ycKy. ^ok je y
CBojeM roBopy y onuiTe Kasao Aa cy oahoch HTajmje npuja-
,

Te.^CKH iipejia CBHJeM BejinKHJeM CHJiaMa a oco6hto npeiia ,

EBpone, icoje cy HaJBiinie iiHTepecoBane

Aps^aBaivia Li,eHTpa,/iHe
Aa ce oApsKii Miip Aa ce noniTyjy yroBopii ii Aa ce OHysa
,

OHAamifce CTame y Espona peKao je o <l>paHi;ycKoj

,
„npeMa :

ApyroM njieMeHHTOM h BejiHKOxM napoAy, c KoJHJeM nac BesKy .lu-

jene ycnoMene, nocTOJano ce HaAaMO, Aa keAio, 0Ap:^aH>eM nanier
AocTOJancTBa h saAp^KaBinn CBa CBOJa npaBa Mobii Aa iis^pii- ,

ineMO H HaJMaifcH Tpar CKopainH>HJex Aorai^aja. KaA ^yAy n^e-

HOBaHii Me^yco6HH noc.;iaHiii],n yqepcTiikcMO naiu}^ HaK.ioHOCT.
,

Koja je noTpediiTa Beoivia BayKHiijeai oAHOCHMa iiSMe^y A^a napoAa

HCTe KpBH.'*
KajiHOKn roBopuo HHiuTa jacHiije. KaAJe 1. HOBeiu^pa ro-
Hiije
Bopiio y Ae^erai],iijaMa ii noiiiTO je cnoMenyo, Aa H33ie^y AycTpo-
 4B0JH11 11 Ti'OJiiii ( abi:;{ 42")

yrapcKe ii HbeMa^Ke nocToja noTnyn cnopasyM, o IlTa.iujii pe^e:

,,CycjeAHe Ap^Kaee, a ocoC)Iito IlTajiiija , npH6jiii»iyje ce Ma.io

no Maao obom cnopasyMy. HTaaiija je aaitCKe roAnne B.Sij6ojbe

AOKasa.ia csoje iipnCTajan^e. AycTpo-yrapcKa je naJBekoM (jpiiroM

H3eroBa.zia obg o^Hoce ii Mory pekii Bek ca^a ,
^a nocTOJii noT-
njH cnopasyM ii ii^Me^y AycTpo-yrapCKe ii IlTajirije."

^a je KajiHOKii ii 6u ii na fl^SLJhe
jacniije rosopiio, <l5paHu,ycKa
Mucjiii.ia, ;i,a PiTajiHJa Hnje yrjiaBiiJia HiiKaKaB caBes. Bain y oho

Ao6a, c.iy5K6eHa ii noaycay;K6eHa aycTpo-yrapcKa lUTajina ne-

npiijaTHO je niicaaa o IlTaaiijii.

y TaKBiijeM npnjiiiKaMa . 'i>paHqyciva ii iiTaaiijancKa BeiaA<i

iiMenoBajie cy CBoje nocjianiiKe. HTaaiijancKujeM
y nocjianiiKOM
Ilapiisy HMGHOBaH je renepaji Menadpea, a (|)paHi;ycKiijeM ^eKpe.
TTpii npe^aBamy aKpeAiiTiiBHiijex iiiicaMa, n y Ilapiisy ii y PiBiy
^ly.io ce, II c jeAue ii c Apyre CTpane, mhofo jiacKaBiijex piije^ii
o npiijaTe.i>CKnjeM ii iiCKpeHiijeM BesaMa A^ajy napoAa. Te cy pri-
jeiu o npiijaTe.zbCKiijeM u iiCKpeniijeM BesaMa A^ajy napoAa. Te
cy piijenu uiKie OAynieB.i>eHe oco6iito y Ilapiisy, Te ce to ney-
roAHo AOJMiKio Bena ii Bepaima. II y Beqy u y Bep^iimy 2i:e-
cy, Aa npecTanv sancTii oahocii iiSMe^y HTajinje ii <I>paH-
.i>e.iii

i^ycKe. jl\*ejbeeiu cy ^a oahocii nocTaHy npiijaTejbCKii, a^iu He ca

CBiijeM iicKpeHn. Ho Tone ce caBe3HULi,iiMa niiHiejio, ^a TpoJHii
caBes Huje hu y neMy nsMiijeHiio AOTaAainae npiiJiiiKe, na uito
je n MiicjiHo /I^enpeTiic, KaA je npiiCTajao na caBes, sa Kojii, Be.iii
ce, Aa Hiije anao hii hobii iiTajiiijaHCKH nocaaniiK y Ilapnsy, Me-

Ha6pea. Pa^n Tora je Po6iiaaHT ynosopiio MaHkiiHii-a, ^a 6ii no-

Tpe6HTo 6iiao, Aa ce iiTa.iiijaHCKOM nocaaniiKy y Ilapiisy iipii-
oniHTH II Aa nocTOJii yroBop ii caAp^aj My. IIoc.iaHiiK to Mopa
Aa 3Ha paAii CBojer paBHaita
Iloeioavaj iiTajiiijaHCKor MiiHiiCTapcTBa OTeacan je 6p30JaB0M
20. Ae^KeM6pa 1882. ii3 Be^a. y
tom ce 6p30JaBy jaBJsajio, Aa je
BoJHH^Kii cyA ocyAiio na CMpT OdepAanKa. OcyAa je ii iiSBpmeHa.
PaAii Te BiijecTH C»iiao je mhoto AeMOHCTpaii,iija ne caMo y
PiiMy, Hero ii y ii,HJejioj IlTajiujii. Ho H>eKiijeM MJecTiiMa 6ikio je
II npasiijex 6yHa, Kao npoTecTa npoTiiB iiSBpuiene ocyAe. ^ ^pan-
HycKoj cy ynoTpe6iiJiii Ty Aa AOKatiKy PlTajiiijaHi^iiMa.
npii.iiiKy,
KaKo cy Ha KpiiBOMe nyTy cbii ohu kojh cy »iiijiii 3a canes, iipo-
THBan HapoAHiijeM ocjekajiiMa. y TOMe ce ocoC>iito iiCTaKHvo jeAan
 426 4 E .1

BaacaH -^iJianaK napncKor Journal des Debats-a, kojgm}^ je 6ho CMJep

;;a noTnyno oabojii HTajirijy oa AycTpo-yrapcKe. TujeM ^laaHKO^r

iisasBana je onmnpna nojieMiiKa, Koja je iinaK ocxajia y npaBii-
ieM rpaHimaMa, jep je ({)paHi],ycKii nocjianHK o hoboj ro;i,nHe naj-
ei,y6a3Hnje npuMJbeH y KBupiinajiy.
IIocjiHJe H>eKOJiHKO He/ijejta, y npBoj nojiOBiiHii MapTa 1883.
ro;i;., 6njia je ^•iiBaxHa AHCKyciija o cnojbainifcoj uojihtiiu^ii PlTa-
aiije. FjiaBHHJH roBopHHu,!! c ^ecHe CTpane KOMope ii h3 Li,eH-

TpyMa, HHJecy niTeAH^ii HTajinjaHCKor MiiHiiCTpa cnojbauiifciiiox

nocjiOBa, KiTO npoinjior jteTa Hiije npiiMHO hobiib EnraecKe, ^a

EnrjiecKa ii PiTajiiija 3aje/[,HimKii pa^e y ErnnTy. IIlTa ce Tiine
HOBora caBesa HTajiHJe, XTJeaii cy ^a ^oKaa^y, e je ManlinHii
HOcnoco^aH, ji,a o^aTJie iispa^H sa HTajriijy KaKsy KopiiCT.
MaHtiiiHH je ynoTpe6HO Ty npiiJiiiKy, ;i;a Majio jacHiije, Hero
an KajiHOKH, noKaa^e y neny ce cacTojii ripHJaTe.T>CTBO HTajiiije
npeMa AycTpo-yrapcKoj n EbeMa^Koj. FoBopeiin o eninaTCKOM
niiTaT&y, pene, ^a fee HTaaiija, MosKAa ;i;o CKopa, ynoTpe6iiTii
CBojy CHary sa MHoro Biirua iipeAyseka, Koja he ce 6ojbe cjia-
raTii ca ifeennjeM MiiTepeciiMa.
IIoinjbeABbe ManhnHii ese yspyjajie c}^ ({)paHLi,ycKe
piije^ii

,a,yxoBe. A Ka^ je Mankimn,

11. anpnaa, j cenaTy noTBp/T;uo,
Aa iisMe^y HTajiiije, AycTpo-yrapcKe n ILeiviaqKe nocTojii cno-
pasyM, {|)paHLi,ycKa niTanna Hiije TaJHjia cboj riteB. BaAana je
ManiiiiHii y CBojeM roBopy iicTaKHyo, ^a y tom cnopasyMy ne.Ma
HiiuiTa, niTO 6h 6hjio npoTHB <^paHLi,ycKe, jep ^a iiTajiiijaHCKn
Ka6HHeT nacTojii KaKo 6h iuto noBOJbHiije nonpaBiio o^Hoce HTa-
aiije npeMa <3^paHu,ycK0J. <l>paHu,ycKa je Beh pasyMJejia. ^a je
yraaB.i>eH caBes lisme^y Tpnjy ;;p5KaBa. MnaK je mesuH mhhh-
CTap cnojtaniHjHJex nocaoBa, niajiMeji-eIaK3^p, Maja n.sjaBno
1 .
y
KOMopn ^a Taj caBes ne 6y nn cl>paHi;ycKy.

VI.

He MOHve ce nopekn, a npnanaBaan cy n tE>paHn^y3n, ;i,a je

nxaanjancKa y hobom caBe.3y, y KOJeMy ce naaasnaa, yan-
BJia;i,a

jeK nacTOJaaa ^a ne 6u nn^mM yBpnje;i;njia <^paHnycKy. Pa^n

ou3npa npe.Aia cI^jjaHu,ycKoj, nTaaujancKa BjiaAa nnje XTJeaa Aa
npnMn npe^aor EnrjiecKe 3a 3ajeAHnqKy aKi^njy y ErnnTy. To
 ABOjna 11 irojHii cabe.! 427

je HaBeao MankuHii-a. ;ia ii 25. janyapa 1884., ^oroBopHO ca

<^paHi;ycKOM , npeKiiHe iiTaaiijaHCKy KOHcyaapny jypiic;i,iiKu,iijy
y
TvHncy. Ka;i, ce ifceKo.iiiKo :MJeceLi,ii Kacmije, 11. jyna 1884., y
iiTaaiijaHCKoj KOMopii pacnpaR.ta.io o aruTaniija.Ma <^paHLi,ycKe
y
MapoKy II Ka;i, ce noaiiBajia E^ia^a Aa 6yAHiijiiM okom uasu na
Ty ooady Cpe;i,03eMHora Mopa, Manhnnu je oneT narjiacno, KaKo
OH acejiH, Aa o^hocii Hsne^y <l>paHij,ycKe ii IlTajiiije 6yAy hc-
Kpenii n npiijaTe.T>CKii. IlTajiujaHCKii MimucTap cno.i>aniifenjex no-
caoBa Ha/i,ao ce, he tiijcm nocTynaK>eM HTajinja 6iitii y je-
ji,'d

;i,HaKOM npnjaTBJbCTBy h ca <l>paHu,ycKOM ii ca BejiHKejeM ciiJiaMa

i^eHTpajiHe EBpone. Oh nnje ycnno, ^a y tojidkoj MJepn npn-
Ckiivazu <J>paHi^ycKoj CBOJy oTaif^6uB.y. Me^yTHJOM cy CBe TJeinH>e

nocTaja.ie sese iiSMei^y HTajiaje h IteMa^Ke n AyCTpo-yrapcKe.

IIo/i, iisroBopoM, Aa cy nTajiiijaHCKii MiiniiCTpii ii cyBiiuie
CKaoHii pa;i,iiKaan3My, BiiSMapK n KajiHOKH ne caMo Hiijecy XTJejiii
Aa noTnoMajKy uTajnijancKe HHTepece y EBponu, nero cy npeivia
TiTaaiijn onaii ii HepacnojiojKeHii. Pa^nKaausaM 6iio je caMO iis-
roBop. IIpaBH je yspoK y tomb, uito je Ba'^vHOCT PlTajiaje y
rpoJHO-Ai caBesy 6iijia CBe 3iaa>a, jep je BiiSMapK ycnuo a^ ce
npiiuaii^-n Pyciijii. Ha^ao ce hobom caBCsy Tpnjy ij,apeBa. OBaj
je Aora^aj iBiao BejinKora yTHii,aja sa 6yAyi^e jip-msiibe HTajiHje.
TTocjiuje cacraHKa aeivia^Kora ii pycKora ij,apa y ^ani^iiry,
9. cenTeM6pa 1881., ii noniTo je seti 3'rjiaB.zbeH TpoJHii caBes,
cacTao ce BnsMapK ca FiipcoM, TaAainmnjeM pycKnjen MiiHiiCTpoM
cno.T>amH>iijex nocjiOBa. BusjiapK je usjaBuo Fiipcy, KaKo 6u ko-
pucHo 611J10, Aa Tpii napeBUHe, Pyciija, AycTpo-yrapCKa n H^e-
Ma^Ka, yrjiaBe TaJHii cases, na Aa ce TnjeM Pyciija, MupHHJeM
nyTeM, 3^3MorHe oCBeTHTH pa ah BepjiiiHCKor Konrpeca.
Ha cacTaHKy y PajxniTaTy, 1876. ioa-, i],ap AaeKcanAap II,
npt^ABui^ajyiiii nponacT TypcKor rocnoACTBa y EBponii, rapan-
TOBao je AycTpo-yrapcKoj Bocny 11 Xepij,eroBnHy, Kao naKnaAy
3a HOBy cjiOBBHCKy Ap^^aBy na BaaKany, ByrapCKy. AycTpo-
yrapcKa je sa to Mopa.ia Aa 6yAe neyTpa^ina y pycKO-xypCKOM
pax}'. Ha OBOJ ochobh yrjiaBjteHa je 15. janyapa 1877 noroA^a
n3Me^y Pyciije 11 AycTpo-yrapcKe.
TypcKo rocnoACTBO nnje nponaao y EBponii. Aycxpo-yrap-
CKa Mncjin.;ia je, Aa je n^^eBapena nenocpeAHOM noiujLeAHii,o:M
pyCKO-TypcKor paxa. y CB.-CTe(j)aHCKOM yroBopy BiiAJejia je Be-
-428 .1 F. .1

.iHK}^ ByrajDCKy, Koja y p^CKiijeM j)yKaMa h8 6ii (liijia Apyi^o

Hero npenpiijeKa ayCTpo-j^rapcKOJ cnoji>ainH>oj hojiiithuh. Bocna
M XepneroBiiHa Hiijecy, no o6ehaK>y, npe^ane AycTpo-yrapcKOJ.
Ha BepjinHCKOM Konrpecy, pa^n npoTecTa aycTpo-yrapcKor u
enrjiecKor, npoMiijeiBeH je njian o ocHiiBaiby Be.iHKe ByrapCKe
CTBopena je KHe^aceBiina ByrapcKa ii HcTo^iia PyMe^HJa. AycTpo-
yrapcKa je OBJiauifeena, a^ says.Me BocHy ii Xepij,eroBHHy h ^a
c EbiiMa ynpaB.i>a. Ilocjiiije Majio ro^rina, HcTo^na je PyMeaiija
TTocTajia cacTaBHiijeM Anjejio^i ByrapcKe KHesKeBiine. Ajiii osa
ByrapcKa Hiije 6njia onaKBa, KaKBy je Pycuja saMiiinjbajia y
'C'B.-CTe(})aHy.

BiisMapK je Bek o/i, noAy^er speMena npeABH^ao, ^a pycKii

Li,ap Hehe Ayro noAHOCHTii TaKBO CTaite, Koje ce Hiije cjiarajio
ca pycKiijeM iiHTepeciiMa. Bojao ce, ji^a Pycuja, npsa aie^y Be-
.iiiRiije3r ciijiaMa ne norasii oApeA^e BepjiiiHCKor Konrpeca. He-
TiocpeAHa nomjLeAiii],a Tora 6iiJia 6h, ^a 6ii Pycuja CTyniKia y
OMHTO HenpiijaTejbCTBO npena AvCTpo-yrapcKOJ. Mhcjiho je a^
iie Pyciijy 3aA0B0.i>iiTH, aKO joj rapaHTyje BejinKy ByrapcKy,-
i;aKO je Pycuja jKejtejia y CB.-CTe(])aHCK0M yroBopy, a AycTpo-
y^apCKy, aKO joj rapaHTyje aHeKCiijy Bochc h Xepi^eroBime ii
CojiyH. Bii3MapK je 6120 npiinpaBan, Aa ca AyCTpo-yrapcKOM 11
ca PyciijoM yrjiaBii caBca, ^HJa 6h najrjiaBHHJa caApsKiiHa 611JIB.,

Aa, KaA 611 KaKBa Apyra CHJia naBajiHJia na jeAHy oa Tiijex Ap-
iKaBa, ocTajie 611 caBe3HHLi,e Mopajie Aa ^JAJ neyTpajiHe.
Ta „ Apyra dnjia je, 6e3 cyMEbe, <i)paHti,ycKa. yroBO-
ciiaa"
poM IBeMa^Ka je 6iiaa o6e36HJel;eHa oa naBaae
20. Maja 1882.
cI^pannycKe. HoBiijeM yroBopoM BiiSMapK je xtho, a^ npenpii-
jeHH CBeHTyaaHii caBe3 nsMe^y Pycuje n <l>paHiiyCKe.
BiisMapK II Fiipc AoroBapajiH cy ce o tomc npcKo i^iijeae
1883. roA- II npBHJex MJeceii,a 1884. KaA cy ce AoroBopii Bek
Mopajiii Aa CBpine, TpasKiiao ce oa KajiHOKii-a, Aa 11 oh na to
npiiCTane. BeanKH je KaHii,ejiap ca crnypHomfey panynao na npii-
CTanaK a3^CTpo-yrapcKor MHHiiCTpa cno.i>ainifciijex noc.iOBa.
ITpeMAa cy th AoroBopn 6HJin TaJHii, eBponcKa je niTaMna
OAMax Aa mime o MoryknocTn caBe3a Tpiijy i],apeBa. PlTa-
no^e.7ia
jiHJaHCKii noc.iaHiiK y Be^y oA^a je o tomc H3BJecTiio CBOjy BJiaAy
11 npenopyniio joj Aa 6eAe onpesna. KaA ce y Apyroj noaoBUHu
,

jvrapTa iiiije moimo Biime cyMmaTii o yroBopy ii3Me^y IBeManKe,

 A!!0.)HI1 11 TPOJHII CABE^ 429'

AycTpo-yrapcKG u Pyciije, PooiiaaHT je caBJeTOBao CBOjy Bjia;i,y

niTa Mopa ^a pa^n y tom tgiukom noao/Kajy.

HoMHinjbeuby Po6]a.ziaHTOBOM 611.10 je Bc^k jacHo, ^a Ht^-
aiija HeMa Biime He3iy ;i,a ce na^a o^ CBOjnx caBesHiiKa. IBe-
Ma^Ka II AycTpo-yrapcKa o6e36iije^eHe cy caBesoM Pyciije. Plxa-
..iHJa HM Hiije noTpe6iiTa. OHa iiiiaK ne CMHJe ;ia o^ajaBa. IIpeMa

CBoJHJeM cpe/i,CTBHMa; HTajiiija Mopa /i,a nojana CBojy BojcKy.

Mopa A^ noKasKe, ^a y mesimoj yHyTpamiBoj no.iiiTim,n Heke
Ha^B^iaAaTH iipeTJepane crpyje. Ta;i,a fee ifceHii caBesHiimi yBii-
AJeTii, KOJiHKo BpHJe/i,H PiTajiiija h moHO npnjaTejtCTBO, na fee
6ojbe nasPiTii na H,y. Ka^ 6u PlTajiHJa, nanpoTiiB, ysAiicajia 3a
ii3Ly6.-T>eniijeM cii.AiiiaTiijaMa, hjih Ka^ 611 ce TysKujia CBOJnjeM
caBe3Hni;iiMa, H>eMa^iKii h aycTpo-yrapCKii Ka6uHeT noTnyniijeM
ripaBOM noMiicJiHJiii 6h, ^a,PlTaaiija neMa HiiKaKBor uoy3fl,a¥ba
y CBojy concTBeny cnary. MTajiiija je rapaHTOBana join 3a Tpu
To ce Bpajene mojkc ynoTpe6HTn na Ao6po. Ka/i, iiCTe^e
rojijiiie.

BpiijeMe yroBopy, IlTajiHJa he .^lohii ;i,a yraaBii hobh caBe3, y

KojeM fee ifcenii yBJeTii 611T11 jihofo noBO.i^Hiijii.

TaJHii yroBop ii3Me^y Ii)eMa4Ke, Aycxpo-yrapcKe 11 Pyciije

yrjiaBJLeH je 21. MapTa 1884. yrjiaBJbeH je y Bepjiiiny na Tpii
roAHHe. I],apeBH cy ra Mopa..in paTiicjiiiKOBaTH. EnrjiecKii jihctobh
jaBjbajiH cy joui (|)e6pyapa ;i,a te ce ii,apeBH cacTaTii.
MJeceii,a,

CacTanaK je, tck cenTeM6pa y CKiijepHeBiiLi,uMa.

3aHCTa, 6ho, ajiii

ITocaiije cacTanKa, meMa^Kii 11 aycTpo-yrapcKii Ka6iiHeTii jasHJiii

cy iiTajiHJaHCKOM MiiHHCTapcTBy, ^a ce na tomc cacTanKy roBO-
piiao o nnTaibUMa, Koja cy na BajiKany Morjia ab, iiHTepecyjy
AycTpo-yrapcKy h Pycnjy; ^a h na ^ajbe oCTajy iictii o^hocii
ii3Me^y AycTpo-yrapcKe 11 HbeMa^Ke, to HTajinja npeaia TiijeM
HapeBHHaMa, KaKO je Bcfe yrjiaBjbeno y yroBopy 20. 3iaja 1882.^
Aa ce je, HajnocjiQJe, KOHCTaroBajio, KaKO nena norH6ejbii 3a
cases ii3Me^y Pycnje 11 c^jpani^ycKe, jep Aa je <l>paHLi,ycKa ynjie-

Tena y ^pyrnjeM nocjiOBHMa h ^a Bbenii ynjiHBHiijn nojiiiTiiqapii

Miic.^e. e 611 nnaK Morjio ^a Ao^e ao casesa iisiviel^y EbesiaHKe
II <l>paHij,ycKe!
IlTajiHJaHCKa Bjia^a Hiije ce no/i^ypiiJia Aa TpajKii noAo6-
Hiijn ouaBeniTaj o hobom yroBopy. Hiije nn u3JaBu.ia CBoje mii-
uijbeifce o 0H03ie, niTO joj je caonniTeno. Ilocaiije Tor hobop
yroBopa, iiTaaiijancKa je Bjia^a pasyMJeaa 6ojbe nero an npiije,
430 4 K >! <J

ji^a cbrkv Ba^KHOCT cases, Kojri je ona yrjiaBiiaa ca

je ii3ry6iio
IteMa^KOM II AycTpo-yrapcKOM. H 6e3 IlTajinje 6110 je o6e36ii-
je^eH eBponcKy Miip, oHaKas, KaKaB je 6110 noTpe6nT Knesy Bii-
SMapKy. One cv npii.iiiKe OTemnaBa.ie uojio'msl] HTaJinje. Jep, 11
aKO AocToiaHCTBO HTajiiije Hiije joj ^onyuiTajio ;ia 6yAe cayra
Mofe-Hor caBGsa Tpiijy Li,apeBa, HTajiiija Huje CMJejia hh Mor.ia ^a
ii3ry6ii ciiMnaTHJe Tora HOBora casesa, a join Maifce fl,a joj no-
CTane HeiipiijaTejteM.
HTajiHJa Hiije iiiiijia na cycpeT obom HenpnjaTe.tCTBy, KaA
je noHe.ia ^a ce npii6jiii';KaBa Enr.iecKoj, Kojoj Hiije 611J10 noBO.T>HO
iiTajinjancKo OA^ujaite saje^HimKe aKL],iije y EriinTy. Ka^ je y
eZIoHAOHy 6ho cacTanaK, na Kojeaiy ce pacnpaB.i>ajio o iteKiijeM
npeA-i03iiMa EnrjiecKe sa EninaT, HTajiiija je no^ynpjia Te npe/i;-

viore, npeMAa cy iim 6iiJie npoTiiBHe AycTpo-yrapCKa h BbeMa^Ka.

To, cy. HapaBHo, saMJepiiaii y Be^y u y BepjiiiHy. Taicas pa;;
HTajiiije CMaTpao ce Kao ocBeTa 3a cacTanaK Tpiijy napesa. Tom
y npnjiuKOM Be^i 11 BepjiiiH npiiMJeTHJiii IlTajinjii, jj,a ce np-
'

BiijeM caBesoM AycTpo-JrapcKa 11 H^eMa'^iKa HHJecy o;i,peKJie npasa

^a ypeAC CBOje ocodnTO oahocc ca PycujoM, kojh cy 6bjiu ca
CBHJeM CTpanii HTajinjii. A Plxajnija je na to oAroBopHjia, ji,r
Hn ifcoj npBii caBe3 Hiije Morao ^^ 62^aHii, ;i;a ype^n CBOJe oa-
Hoce y EriiHTy, Kojii cy 611J111 ca cbiijgm CTpanii AycTpo-^rap-
CKOJ II IBeivia^KOJ. C Tora HTa^iiija Hiije 6i]jia cioa^na ca cbii-
jgm caBe3Hnu,nMa y tom ftnTait.y.
Ta^a oTno^eme ^oroBopii ii3Me^y PlTajiiije n EnraecKe
Macaye. IIomTO Taj paA niije 6110 npoTiiBan Tpo]-
0Kynaij,iijii

HOM caBesy, Manfeiinn je o^Ma npiiCTao na h.. Ha^ao ce, ^a he

y EnraecKoj uahii ony noTnopy 3a iiTajiiijancKe riHTepece na
Cpe^oseMHOM Mopy, Kojy Hiije Morao ^a na^e y AyCTpo-Xrap-
CKoj n y IBeMa^Koj. KaA je npBa iiTajinjancKa eKcneAiiij,iija ny-
TOBa.ia nyT Macaye, MaHkimii je, roBopeliii 27, janyapa 1885.
y HTajiHJaHCKoj KOMopn, pa^ocHo no3/i,paBiio 6yAyiiii cases ii3-

Me^y HTajiHJe n EnrjiecKe.

Pa^n Tiijex pnje^in MiinncTpa cnojbaniHbnjex nocjiOBii, noMii-
c.iHJio ce, ^a je OKynaniija Macaye y cbcsh ca BejiuKujeM no-

aHTHHKiTJeM n^ianoM 11 ^a je o tomc yrjiaBjbeH napoHHTu yroBop

iiSMe^y HTajiiije 11 EnraeCKe. A.iii noinTO npsa eKcneAniJ,nja
Hiije 6ii,ia cpehna, a noniTO 11 enraecKii MiiHiiCTpn nopeKonie
 ,^150JH1I I! XrOJHII CAKES 431

BiijecTii o caBesy, no.ioBiiLi,OM MapTa 1885. mhofh nocaannij,!! y

KOMopii HaBa.iume na ManiiuHii-a. ripeKopiime ra, fl,a je nociijao

Aycipo-yrapcKe n HbeMa^Ke npeivia

cjeMe HenoBJepeH>a IlTa.iujii,

HaAajyhn ce ^a he yTsp^HTU canes ca EnrjiecKOM.

MaHkiiHii je OAoiio nana^iaje. IIcTaKHj^o je, keko je HTaaiija

iiMaaa HaJBehy sacjiyry niTO ce yraaBuo TpoJHii caBea. Taj caBen

jipiiCHJino je <J>paHi^ycKy Pyciijy Aa 3a6opaBe CBoje paTodopne
ii

Miic.iii. 3aBpiiiiio je piijenuMa. ^a, nouiTo Aauauithe Mei^vHa-

poAHO npaBO He nosnaje oniuTe Ae4)aHCiiBHe n 0(j)aHCHBHe caBese
iia MviiBOT II CMpT, yrjiaBJbyjv ce nocednii caBesii y OAp«^eHii-
jeM rpaniii^aMa. TaKBii caBesii ne 3a6paH>yjy caBe3Hiiij,iiMa, ^a
ApyrnjeM cpe^CTBiiMa o6e36uieAe CBOJe iiHTepece, kojh HeMajy hii-
lUTa saje^HiitiKor ca yrjiaBjbeHujoM casesoM. To ce Mopa ypa-
AiiTii0C0611T0 OH^a, Kct^a y yiAoe.henoM caeesy uuje yTepljeno, 40
caeesmmjU Mopajy 4a lapaHTyjy u Tanee uuTepece.
IIoui.-beAH>e piijenii MaHhimii-eBe iKiHenaAiiuie 11 HTa.iiij}'

II tppaimycKv. y HTa.iiijii je necTaao cyaiifoe, ^a jih je y yro-

Bopy ca ILeMaHKOM 11 AycTpo-yrapcKOM y CTanoB Jbeno ^a he ,

ij,eHTpa.iHe BeaiiKe ciiJie no/T,pa;aBaTii status quo na CpeAoseMHOM

Mopy. y <3:^paHij,ycKoj cy Becejio AO^ieKane Te puje^n. IIpoTUB
Mankimii-a noAnrjia ce sejinKa 6ypa y KOMopii. Ta je 6ypa iio-
CTaaa jom Bel^a, KaA Hiije Morao cpeliHO ^a 6paHii CBOJy Koao-
HirjaaHv noaiiTHKy. ^yro ce y KOMopii o iiTaaii-
pacnpaBjbajio
jaHCKoj cno.i>aiuii>oj u KOJiOHUjajiHoj nojiHTiiLi,ii. ManfenHH ce 6pa-
Hiio. BpaHii.iii cy ra 11 H>eKn nocjiaHiiinn, na ^aK n ^enpeTiic.

A.iii c^' HanaAajii 6njiii BejiHKU.

Ka^ je 17. jyna 1885. v KOMopii 611J10 TaJHo raacoBaite o
6yi,ieTy MiiHiiCTapcTBa cnd>ainHDiijex nocaoBa, tiixo, a ^a hiiko
TOM npiiJiiiKOM Hiije Hii pnjeHH nporoBopiio npoTiiB MaHKiiHii-eiJc
cnojE.anii£.e noauTiiKe, npopa^^iyn je npnai^JbeH ca je^mijeji rjiacom
Behnne.
CjyTpiiAaH noc.iiije OBor r.i[acoBama, npeACJe^uuK Miicxap-
CKor casjeTa H3JaBuo je KOMopii, ^a je MiinncTapCTBo, pa^n Tor
raacoBaita. noAHiijejio ocxaBKy. 23. jyna usauiao je Kpa.i>eB ynas
KojujeM ce nMenyje hobo MimiiCTapcTBO. y hobom MUHHCTepcTBy
ocxa^in cy cbii AOTaAammn MnnncTpii ociim MaHkriHii-a 11 mii-

HiicTpa Ap^KaBHiijex neHaxa. ManfeiiHii-a je npiiBpeMeno saMiije-

Hiio ^enpexiic.
4o2 4 E .1

y BepaiiHy Hiijecy mhofo vi:aaiiaii sa o;i,viacKOM Mani^nHU-a

4,enpeTiic ce OA-Aia no«1piiHyo, ;i,a 3iy nal^e Ham.T.e;i,HiiKa. Cee
TaAamifce npiiJiiiKe osna^aBaae cy Po6naaHTa, Kao jeAUHor no-
BJeKa, Koju 6u Morao ;i,a npe^ysMe Taj TeiuKii nocao. O^Ma no-
caiije o;i,CTynaH>a MaHkHHH-eBa, ^enpeTnc je noHy;i,HO Po6HJiaHTy
MUHiiCTapcTBo cno.T>auiifciijex nocaoBa. Po6njiaHT Hnje xtgo hii

Aa ^yje sa to. Bojao ce, ^a y ^enpeTHCOBOM MiiHiiCTapcTBy

Heiie Mohii ;i,a Aa^e cnojbamH>oj nTaJiiijancKOJ nojiHTni],H o^pe-
^enii II CTajiHii npaBai;, a Hiije 6ho CTajian nn o noin.T>eAHii,aMa
0K3^nai],iije Macaye, Koja je, no meroBOM Mnmji>eH>y, iisBpineHa
oes Ao6po OApe^eHiijex CMJepoBa. Hii aiiMHO Kpa."beB0 nocpe^o-
Baite Hiije Morjio HarnaTii Po6iiJiaHTa a^ ce npn3iii Tor TeiuKor
noaoJKaja.
ABrycTa aok je ^enpeTiic npe^iiiinjbao ^a na hobo
MJecei^a,
opiijeHTiinie cnojbamiby noaiiTiiKy HTajiiije, y ^ii.inuouojbY je
oyKH^^jia 6yHa. Ta je 6yHa npiijeTiiJia, ^a nopemeTu eBponcKii
Miip. Pa^H Te HOBe norpi^e^bii, ^enpeTiic Hiije xtho ^a iiTajiii-

jaHCKo MiiHHCTapcTBO 6yAe 6e3 BJeniTa MiiHHCTpa cnojbaniH>njex

nocaoBa Kojii 6u ysKHBao noBJepeite caBesHiiica ii Koju 6ri snao
Aa mTiiTii nHTepece HTajiiije. C Tora je no HOBa hoh^^aik^ Po-
f)iiaaHTy MnniiCTapCTBO cno.T>ainH,iijex noc.iOBa. A.ih oh ra je ii
no Apyrii nvT oa<Jho. ^enpeTiicy Hiije Apyi'O npeoCTajajio, nero"
Aa neKa sanoRJeAH Po6iiJiaHTy Aa npinin Taj Te-
yMOJiii Kpajba,
peT. 27.cenTeM6pa Po6HJiaHT je 6p3ojaBHo oAroBopno Aa ce no-
KopaBa 3anoBJeAH. 6. OKTo6pa 1885. Po6riJiaHT je HMenoBaH nTa-
aiijaHCKuje^i :\[nHncTpoM cno.T>aiuH>iijex nocjiona.

BiiSMapK je 6no Beo^ia 3aAOBo.T>aH iiMeH0Baiie3i Po6ii.iaHTa.

TaKo je 6apeM roBopiio.
Ka6nHeTn TpoJHor canesa 611J111 cy o6paTneiii CBy CBojy no-
sopHocT Aora^ajima na BajiKany. HTajinja Hiije MaH>e nasn.ia
Ha Te Aora^aje nero jiii AyCTpo-yrapcKa n IBe^ie^Ka. HTaaiijaH-
CKO MiiHucTapcTBO MHCJiH^io Aa OHO He MosKe AonycTiiTH Aa
je,

ce u3-^nijeHe j^CTanoBe Konrpeca 6e,s nenecpeAHor

BepjiiiHCKor
yTnij,aja HTa.iHJe. Ociim ApJKasa TpoJHora caBesa n Pycnje, 11
EnraecKa je 6yAHnjeM oko3i nasiiaa na HOBy saTpy, Koja je 6naa
•jyKHyjra na BajiKany.
y Hofen ii3Me^y 17. 11 18. cenTeMopa 1885. ycTaAe IIcTo^ma
PyMeaiija 11 nporaacii aneKCiijy ca ByrapcK03i. Pyciija, ^iijeM je-
 ,;B0.IUII H TPO.ieil CABE3 433

MiiHHCTpy cnojbauiaHJex nociOBa 6yrapcKii Knes AaeKcaHAap npe^

Maao ^asa sa^ao nomTeny piije^i a^ ce neke ;i,oroAHTn HHKaKee
npoMJene, yspHJe^ena pa^n Te npesape, onoseajia je, ochm 6y-
rapcKor MHHnCTpa para, n cse pycKe sHine h Hir.Ke o(J)Hi;npe,
KOJH cy cjiy^HJiH y 6yrapcKoj bojci^h. OcjiamajyhH ce na yro-
Bop ca IBeMa^KOM h ca AycTpo-yrapcKOM, PycHJa je TpasKHjia
Aa ByrapcKy, KaKo 6h ncTJepajia KHeaa
CMiije npiiBpeivieHO sayaeTii
OAMCTUiiKa. AycTpo-yrapcKa, Koja join HHKaKO HHJe Morjia ^a
mm noBJepeifca y Pyciijy, naje npHCTajia na Taj npe^^or. Bnjia
je yBJepena, Aa hii IBeMa^Ka neke na h> npncTaTii. Me^yTwjeM je
AycTpo-yrapcKa y6eAHJia Cp6HJy ^a Tpe6a Aa ynaAne y ByrapcKy
noA HsroBopoM 6ajiKaHCKe paBHOTejKe na ochobh ycTanoBa Bep-
aiiHCKor KoHrpeca. A to je h 6h^io oho, iuto je Pyciija xTJe^a..
y TOMe, ihto je PycHJa XTJejia, Aa yTspAn
Paa^iiiKa je 6iiJia caMo
CBOJ yn.iHB y ByrapcKoj. AycTpo-yrapcKa je XTJejia, Aa, ocsa-
jaiteM Cp6HJe, noBeka h yTBpAn cboj yTHi^aj npoTiiB yTiiij,aja
pycKor.
HsrjieAa^io je, Aa ce He MOSKe H36jeliH cyKo6 iiSMe^y Ay-^
CTpo-yrapCKe ii Pyciije. BnsiiapK je oAMax nocpeAOBao. Miicjiiia
je, Aa ke ce nospaTiiTn MupHH oahoch, KaA 6h ce ITopTa, Kao-
cysepeHCKa BjiacT, o6Be3ajia, Aa, npiiCTajaibeM BejiiiKnjex CHjia^
Koje cy noTHiicajie BepjinncKH yroBop, noBpaTHTH y PyMejiojii
status quo ante.

PycHJa H AycTpo-yrapcKa OTBopeno HHJecy 6iiJie npoTHBHe-

oBoj MHCJiii. SajeAHo caIBeMa^KOM nacTOJaxy Aa Ao^e y U^apii-
rpaAy Ao cacTaHKa CTpaniijex nocjiaHHKa, kojh 6h Mopa.in Aa
OA-iyne, KaKo ke IIopTa Aa nsBprnn cboj saAaTaK. To ce Mopajio
mTO npuje CBpmnTH. Jep, aok je AycTpo-yrapCKa. a c h>om w
EnrjiecKa rypajia Cp6ujy y paT, npeABH^ajio ce Aa hh Fp^Ka
Heke MHpoBaTH, Hero Aa ke h ona sapaTHTH h Tpa^KHTu Aa joj
ce npHcajeAHHH Enap, aho Teca.iHJe h MaKeAOHHJe. HpeMa TaK-
BHJeM npn^iiiKaMa, AycTpo-yrapcKa ce npnnpeiviajra, Aa opyaca-
HOM pyKOM npoAHpe ao Cojiyna, hum 6u aohijio ao paTa na
BajiKany.
BnsMapKy je, paAn aeroEHJex CMJepoBa, 6hjio neonxoAno
noTpe6HTo, Aa ce OApacn esponcKH Mnp. y TOMe je namao OAa-
Hor npHJaTe.i,a y Po6HjiaHTy. Hum je Po6HjiaHT noCTao miihii-
CTap, yBJepHo ce Aa PlTajinja Mopa Aa 6yAe cjioji^na ca IfceManKOM
;^E.^o XVIII 28
434 '
A E ^

y pa^y 3a o^psKaite eBponcKora Miipa. C

Tora je OA^a, y TOMe
CMiicjiy, noyniio iiTajiHJaHCKe AnnjioMaTCKe areHTe na crpanii.
BjepaH TOM CBojeM nanejiy, Po6ii.iaHT je o;i,roBopHO y Biiorpa;!,,
KaA My ce o^aTJie jaBUJio ^a Cp6rija pa^yna na noMok PlTaauje,
KaKo je IlTajiiija BOJhsa ^a 6yAe cji03i^:Ha ca oHHJeM BejiiiKiijeM
CHJiaMa EBpone, Koje xofee MHp. TaKo je iicto oAroBopHO ii y
Athhu, rfl,e je Hspenno peKao, ^a he Fp^Ka paAHTH caMO sa
ce6e, a ^a ne Mosive payynaTii hh na ^HJy noMoir.
Ji^oK je HTajiHJa, sajeAHo ca IfceMa^KOM nacTojajia, ^a ce
OAp^Kii Miip, noc.iaHHUH crpaHHJex y Hapiirpa^y AoroBa-
CHJia
paaii cy ce c IIopTO^M, KaKo ^a ce y PyMCJinjii noBpaTH status
quo ante. Me^yTHJeai ce Cp6iija n na ^ajte npnnpeMajia ^a na-
Bajiii Ha ByrapcKy. Cp6iija ce Ha^ajia, ^a he jiaKO ii o^Max no-

Tyhii 6vrapcKy BojcKy, v Kojoj Hnje 6iijio hh pe;i,OBHHJex boj-

HHKa HH o(j)Hu,Hpa. Mopa ce BJepoBaTH, ^a je AycTpo-yrapcKa,
npoTHB ]vnipojby6HBor pa^a HTajinje h IbeMa^Ke, joni yBHJcK
noTHij,a.ia Cp6njy na paT npoTHB ByrapcKe. To ce Haj6o.i>e bhah
no 6p3ojaBHMa, kojh cy KacHHJe inTaMnaHH y Sejienoj KhjU.vi.
KaaHOKH je, y o^qn paTa, nosBao HTajiiijaHCKy Bjia^y, neKa ono-
Mene IIopTy, ^a ona ne CMHJe HHinTa ^a npe^ysMe npoTHB Cp-
6HJe. AycTpo-yrapcKa B^ia^a —
jaBjtao je KajiHOKii neke ce —
MHoro 6pHHyTH o OHOMe, niTa ke Aa 6yAe nsiviei^y cpncKe n 6\-
rajDCKe BojcKe. Kjiii aKo TypcKa BojcKa yna^He y Cp6pijy, Ay-
CTpo-yrapcKa neke 6hth^ paBHOAVniHa npeivia TOMe.
Po6H.iaHT je oAroBopno KajiHOKH-y,
Aa 6ii BHCOKa IIopTa
BpuiHJia CBOje HajcBeTHJe npaBO, KaA 6h hs ByrapcKe, Kao ns
CBOJe seMjbe, XTJe.naAa OACTpanu cpncKy BojcKy. HTajinja 6ii
iinaK H y TOMe dnjia ciojivHa ca ocTajiHJe.M Be.iPiKHJeM cnjia^ia.
C Tora je PodnjiaHT 13. HOBeM6pa 1885. opsojaBuo nTaanjaH-
CKOM nocjiannKy y HapnrpaAy, Aa 6yAe c.ioavan ca nocjiaHHUHMa
IBeMa^iKe, PycHJe ii AycTpo-yrapcKe,
KaA ^n AOihjio ao Tora,
Aa IJopxa sapaTH ca CponjoM. Po6HjiaHT, kojh je OAMa pasyMHO
iirpy Aycrpo-yrapcKe, 6p3ojaBno je h HTajiHJaHCK03i nocianuKy
y Beny. neKa oAMax Ka^ve KajiHOKn-y, Aa 6h yjiasaK cpncKe boj-
CKe y 6yrapCKo 3eivLT>HmTe 6iio npoTHBan n HHTepecHivia PiTajinje.
Heo^ieKHBane no6jeAe Byraj^ana C.ihbhhli,h u ] I,apu6poAy. yHU-
niTHHie ayCTpo-yrapcKe n.ianoBe, npena KOJHJeMa je HTajiHJa 6naa
HSJaBHJia, Aa xoke Aa 6yAe cao6oAHa. PaAH THJex no6jeAa u3MHJe-
 4B0Jmi II TPOJUII CABE3 435

HHine ce ii he BaaKany. EBponcKe sejiiiKe ciijie, a Mel^y

o^hocii
FbHMa H Pyciija, yBJepHine ce, a^ 6h noBpaTaK npBaniH-,er CTama y

PyMejiiijii 6ho CKonyan ca Be.iHKiijeM noTeniKokaMa. Ka>zi; je Typ-

cKa, noneTKOM AeKeM6pa 1885., XTJejia Aa nomajbe CBOjer fl,e.ie-

raTa y <l>iKiiinono^i>, /T,a ypeAii TaMomiBe OAHoce, Po6HjiaHT je
6p80JaBiio HTajiHJaHCKOM nocjiaHHKy y JUapii^rpa^y „y eBCHTy- :

ajiHoj BOJHHHKOJ aKii,HJH TypcKC, Mil fecMO 6uTu ca CBiijeM Hey-

Tpa.iHii. Aa y tomc CMHCJiy roBopHre ca nocjiaHiimiMa
/KejiHM,
AycTpo-yrapcKe, TfceMaqKe h Pyciije... Cbc, ihto 6yAe noTpe6iiTO
Aa ce noBpaTii status quo ante^ mh kcMO pa^o noTnoMaraTH aan
caMo AOTJie, AOK, ce to 6yAe pa^ii-io MiipHHJeM cpeACTBHuia.
ycTpe6a jiH KpB npo^iojesaTH, mii neheMO Mofen ^a npHMHMo hii-

KaKBG OArOBOpHOCTII."
IIomTO y Hcto^ihoj PyMejiHJH HPije aiorjio ^a noBpaTH
ce
npBaniifce CTaite. HHJe Apyro npeocxajajio, Hero ^a ce KOHanno
ype^H cjeAUH^eifce PyMCJiiije ca ByrapcKOM, ajiii /i,a to cje^u-
tbeibe 6\flfi TaKo iiSBpmeHO, icaKO ne 6h 6Haa yBpiijei^eHa hii
Pnciija HII AycTpo-XrapCKa. Mopaao ce iiopaAnTH, ^a ce niTO
npiije pasopya^ajy Cp6iija, ByrapcKa n Fp^Ka, na Aa Biime ne

oyAv BapHiinoM paxa. Fp^Ka ce yivmpnjia. CpncKa n 6yrapcKa

BOJcKa noBpaTHjie cy ce y CBOJe rpanui^e. Tpe6a.30 je join ype-
AiiTii 6yrapcK0-pyMejinjcK0 nnxaifee.

,4-P. A-ylEKC. v^. jViHTPOBHTi.

(CBpmatie ce)
 ni'oyiABAibE CEJA y haiuidi mimk
llojaBH y HapoAHOM ^ymeBHe CHare BeroBe. A tii cy
jkiibotv cy iispaa
nojaBH pa3H0./iiiKii, ii Hapo^Hor acHBOia npe^cTaB^La cooom
CBaKa cipana
je^Hv oco6iiHy napo^^ne Aynie. Oji, Ko.inKor je naE ana^iaja npoyqaBaiii Ma
Kojy CTpany napo^Hor vKiiBOTa, ^obo^i>ho Han ^OKasyjy paHiijii ii HajeoBiijii
noKpein ii leatBe y 4pyriix napo^a, HapoiiiTo cjiOBencKiix. CBy4a ce cbc-
CTpaHO ucniiTyje Hapo^ u iicipa'^yjy ce meroBe oco6HHe, xe ^a ce na Buaia
nociaBe ochobh cbiix rpana napoAHora atiiBoia. HwaMO ii y sac je^aH npn-
Mep, ^a cy s^paBii ochobu, ysexii ii3 4ynie Hapo^ae, ^aAH Haj5oibe cpe^cTBO
3a miipeae npocBcre y napo^y u 3a ciBapaite BeroBor ^yxoBHor je4iiHCTBa'
HeyMpjH ByK je noMofcy napo^Hiix yMOTBopnHa nperiopo^iio Ham KEbiiiKeBHii

jesiiK II npaBonnc ii xaKO nociaBuo ^iBpcT TeMe^B nanpeiKy nanie KBHaieBHOCTii.

3a H>HM je ^oui.io qiixaBO Ko.ao MJiat>nx cKyn^aia Hapo^Hiix yMOXBopima.
II xaKO, AOK cy ce y Hapo;^y, iiocie ycxaHaKa, jom BeroBe
CBeate qyBajie
yMOTBOpime ii 40K ce join ^piKao cxapn HapoAHii acuBOX, He^HpHyx yxni;ajeM
sana^BaiKe ii,iiBu^ii3aii,iije, ycne.io ce, ^a ce canyBa o^ 3a6opaBa 6ap Be-
.iiiKH ,ieo xnx xeKOBima napo^Hiix.

Ajih je npoyiaBaBB napo^a y nac ocxa^o 11 ji,iiJbe caMO na TOMe: orpa-

HiiieHO roxoBO je^imo Ha 4>o^K^opHCxnKy. Bh^o je ^aK^e je4H0cxpaH0. Met>y
XHM Ko^iiKO HMa joui H ^pynix cxpana y acHBOxy napo^HOM, Koje 40 ca^
HHcy roxoBO hu xasHyxe, a 6e3 Kojnx HUKa^ He MoaceMO nosHaxn napoAHU
iKUBOx, na npena xowe hh ca3naxii BeroBe npaBe noxpe6e Je^Ha je 04 xnx
!

cxpana, ynpaBO je^ua 04 naJBaatHiijux ucaurueaihe cejia iiAii nace^ba y Ha-

uler Hapo^a. Obo je ncnnxnBaBe ncxo xaKO 3Ha^iaJH0 3a no3HaBaBe namera
Hapo^a Kao h npoyiaBaBe napo^Hiix yMOXBopnna. Jep uixo cy ce^Lanu nnp.
n3a6pa^H neKO Mecxo 3a nace^^e a nncy Koje 4pyro, mxo je ce.ao 36HJeHO
11./IH pamxpKaHO, mxo cy KyKe y ce^iy rpa^ene na nsBecxan na^HH mxo
»iecxo cxanoBHHKe je^nora cpncKora Kpaja Ha./ia3HM0 pacxypene no cBHMa
HamHM seMyLaMa, n x. 4. —
cbo xo nnje nyKn cayqaj. CBCMy xoMe nivia
4y»li,nx y3poKa, Koje xpe6a xpa:KHXii onei y caMOM napo^y, y BeroBy ;ku-
Boxy u y BeroBHM oco^imaMa. S
oeu cy uojaeii Ao-KJie uspas otcueora na-
pOAHot, u OHU cy oxAeAd'fio Aytite napoAne.
 nPOyiABAH)E CE.1A 5' HAIUIIM 3EM^BAMA 437

Aau II OBOJ, Kao n CBUMa ^pyniM Kv.iTypHiiM TeKOBimaMa napoAHUM,

iipeiH yxuuaj lyljiiHCKe a^ dx iisMenu ii^iu yHnmiH. CaBpe-
unBn./iii3au,uje,

Menn, sana^aa^KH na^uH JKHBOia npo^upe CBe Biime y Haiue rpa^OBe, a ii3
Bux ce mnpii ii y cejia. Beli je y MnoniM KpajeBiuia HaniuM xeniKO HatiH
cxapiix Kyta opBHapa, Bet je na mhofo jiecxa necxajio cxanoBa (nojaxa) y
no.i.y a niiBHnua no BUHorpa^nMa, ce.ia nocxajy rynita ii ymopeHa, ce.^Bauii

noqnifey 3a6opaB./&axii nopeK.io CBOJiix npe4aKa ii x. y onmxe mhofo ji,. —

ce fflxa ry6n ii Jinoro Meaa, a ca xhm ce Hanope^o sieaa u Hapo^HO 3a-
HiiMaae ii imore oco6iiHe ii o6nqajii, Obo uaM oSejieH^aBa qnxaB npespax
He caMO y na^inny napoAHor HacxaH.iiBaT&a nerd ii y npaBU,iiMa H.eroBa pa^a
u 3aHnMaH>a — ynpaso y ii,e^0KynH0M iKiiBOxy Hapo^HOM.
n 6am 3a to je obo j\,o6si,Ka^ Ba.ta cbojckii npiionyxii oko OBor 3Ha-
MuJHor II 3aMainHor 3aAaxKa: 4a ce ncniixajy cejia n 4a ce na^e Hapo^HO
ooe.ieaije y nace^a,
aziiBoxy xe 4a ce 11 ca xe cxpane sar.ie^a 4y6oKO y
jKiiBOT n Hapo^Hy. A^n je obo orpoMan nocao; je^aH qoBeK na hh
y Ayiny
neKO.iimiiHa He 6u ra Mor.iu noxnyno n3Becxn. Ty xpeoa mhofo pa^Hiix
cnara, mhofo ncnnxnBaqa, Koju te no cejiuMa nabu cxapiije u pa36opiiTiije
jbYAQ, cBOMy pacnnxaxn, cbb qyxn n Biuexu, a Kojn te y3 to 6iixn 40-
Bo.LHO o6pa30BaHn, ^a Mory cxBaxnxn xeaiBv obux ncnuxiiBaH.a n 4a VMejy
nponahn oho mxo hm 36u.i.a Aonpnuocii. HapaBHO ^a Meijy OBaKe Jby^e na
npBOM Mecxy ,io.ia3e yHureybu 11 ceeiuTeuumi, Kojii Bet /Khbo y napo^y, ca
H.11M cy Henpecxano y 404iipy n xaKO HMajy naJBiime npn^HKe 4a ra npoy^e

II yno3Ha4y.
II cepmenu lUMuasucTU 11 f^av,u CTpyuniix viKOAa UCTO
aeAUKomKOA\i,u,
cy TaKO nosBann, 4a mxo Biime Aonpunecy obhm iicnnxnBaH.uMa. Ohu cy
^pe4CxaBH^^^ name oMAUAune, Kojoj xpeoa ^a je naJBefeMa na cpuy cbo mxo
ce xnqe napo^a. 3aAa3etn no napo^y, iicniixyjyliii H.eroB ikhbox, ohh te ra
oo^e yno3HaTn, yBu^etie Berose noxpeue n nayqiibe ce, ^a ra ^eHe n B0.ie.
cpe^mux inKOJia, ociim mxo on caMU ncniixiiBa.in cejia,
HacTaenuvfli
MHoro 6h noMOPAH obhm ncnnxuBaBUMa, Ka^ 6n n Apyre noACXima-in na
pa^ OKO OBora noc.ia.
Haj3a4 u csaKU Apyrn odpasoean Cpdun, KOJu mhc^u cbomo Hapo^y,
a KOJn Moace n 4a My ce npiunKa, Tpe5a.io 6n 4a Ha OBaj naqnn mxo Bnme
Aonpnnece aeroBy nosnaBaSiy.
Obhm te csaKn ne caMO yinnnxn yciyry obhm ncnnTOBaBDMa Hero fee
n iicnyHiixn je^ny ^y/KHOcx npeMa cbomo napo^y, KOMe cmo cbh 4y;KHn n
KOMe CMO no3BaHn 4a bo^hmo panyna.

Pa^n npudnpafta no^axaKa, no KOJUMa 6u ce Morao npoyinxn hjiibot

ce.ia y cpncKHM 3eM^i)aMa, reorpa<i>CKn 3aB0A Be.inKe UlKO^ie nsAaoje npe
ABe roAHHe cBOJa „ynycTBa 3a npoy^aBaite cejia y Cp6njn n ocxa.inM cpn-
CKHM 3eM^i.aMa*'. Ilomxo ce OBaj npBn nonymaj noKasao ycneman, Feorpa^cKii
438 4. E -1

'SuBOA je npomiipiio oBa iiciniTiiBaH.a n na^ao sace^Ha YnycTBa je-Aua 3a

:

Cp6iijy, 4pyra sa BocHy ii Xepi;eroBiiHy ii ipeha 3a Ciapy Cponjy 11 Ma-

KC^OHIljy.')

IIpiLiuKOM cacTaB^aita obiix YnycxaBa napoqiiTO ce iiMa.io na yMy, ;^a

6y4y nixo Kpaiia. FjiaBnii 110B04 xoMe oiuii cy oosiipii npena caMHM iicnii-
TiiBa^uMa, jep Ka^ 611 ce y YnyciBa yee^e CBe ^eia^Le, CBa ciiTHiija nnxaBba,
Koja OBaMO ciia^ajy, MHoniMa 611 ce iicniixiiBaiBe ce^a yqimii.io Bp.io xe^KaK
nocao II He 6ii ra ce MOjK^a xxe^ii u^u CMe^H npnxBaxHXii.
Mel)y XHM 11 oBaKO KpaiKiiM YnycxBiiMa iinaK je Harjiameno CBe, mxo
je BaatHiije 11 ^OAHpnyxa je CBaKa cxpana OBor npoyyaBama cejia. Ilcniixii-

Baiy je ^aK^e ocxaB^eHO, ^a caM cxBaxii cjiep noje^uHiiM niixaibiiMa h, aKO

Moaie, AH iiM npoHal)e h aY^^^h CMiicao buxob. Oji, cnpeine, a joui BHuie 04
BO./be 11 3ay3iiM^nB0CXii HcniixiiBaqeBe saBiiciuo je, KaKO he pasyMexH h ko-
.iiiKO AonpimexH oaBHOM sa^axKy CBera OBora noc^a.
Ajiu, Kao mxo cmo noMeny.iii, iiuxaEba cy KpaxKa. 11 yde^ xora 611 ce
MOJK,i,a no HeKa 04 h.hx MOiMa pa3Biijaxii y npaBu,y, ne cna^a y OBa
Kojii

!icnuxuBaH.a — ^pyniM peiiiMa: Mor^ia 611 iicniixuBaqa naBecxii, 4a y JKe^tii

3a mxo onmiipHnjiiM na^araaeM iipel)e na npe^iviexe, Kojii He 611 hh najio
^onpuHOCH^n obom npoyiaBaBy ce^a.
C xora HaM obom npu^HKOM onmupunje nporoBopHMO
je nainepa, 4a
iiojeAiiHHM nnxaitHMaYnycxaBa n /va ua xaj naquH ncnnxnBa'ie, Kojn 6y4y
HMa./in BO^e h Morytnocxn, yBe^ejio 4y6.i>e y OBa ucnnxuBaita, 4a um y ne-

kojIHKo nsneceMO bhxob snaqaj n 4a nOKa/KCMO, KO.inKO ce n y kom ce no-

r.ie4y ona Mory npomupnxii.

I rio/iowaj ceyia. — 0B4e ce ujia npoMaxpaxu 4Boje: npBo (a) cawo

Mccxo, 3eM^i>Hmxe, na KOMe je ce^o, n 4pyro (6) cKOHOMHe npnjinKe ce^a —
4aK.ae y onmxe npHpo4He noro46e, Koje cy yxnu,a.ie, 4a ce ce./io sacHyje Ha
CBOM 4aHainH.eM Mecxy a 4a ce na aeMy u 4aAe 04pacH.
Ka4 ce onncyje no.iOH\aj ce^a, xpe6a 3a 4eJiOBe, kojh cy n34BojeHn n./iii

iiMajy 4pyKHnju 04 ocxa^or ce^ia, noce6HO H3^oatnxH cbc, mxo ce

no.iO/Kaj
HO.ioa^ajy nuxa. 0B4e xpe6a napoinxo Moxpuxu, 04 KOJinKor je yxuuaja
Ouo o6.inK 3eM^nmxa na xo, r4e fee ce ce./io cnecxnxH n KaKO te ce pac-
npocxupaxH.
K04 3aje4HnqKnx myna
n.in ucnama ceocKux Ba.i.a napoiuxo ncnuxn-
Baxii,na Koju cy naquH nocia^e 3aje4HnqKa CBOJnna, a ocoouxo Ba^a (y
3an. Cp6uju) nasnxn na ciyqajeBe, Ka4 noje4UHn i^CMaxu nMajy cuojnx, i^e-
MaxcKHX myMa n ncnama u ncxpaainBaxn yspoKe xoj 3aje4HnLi,ii. OBaKn cy
ciyqajeBH y onmxe Ba/KHH, jep Mory cxajaxn y Besn ca nopeK.iOM cxanoB-
HHuixBa H fberoBDM 3aHnMaH)eM, ca nocxaHKOM ce^a n.aH noje4iiHnx KpajeBa,.

1) IlpaGiipa ce Maxepujaj u 3a „ynycTBa 3a iipoyqaBane ce.ia y Cpesiy, BaqKoj u

BaHaxy".
 nPOyȣABAH)E CE^A y HAUIIIM .3EM.I)AMA 43&

c ooiiqajnMa ii t. 4. Ako je HeKa^ 6u.io osaKiix .3cajeAHUii,a, a ca^ ux eeMa^

Ba.i.a casHaiu y.ipoKO anxoey HeciaHKy Kao 11 nocjie^Hne xora (Hiip. ca ne-
craHKOM 3ajc,^HuqKiix iicnama MOiKe onacTU cxoqapcTBo 11 t. 4.)-

n Tun ce;ia. —
IIo^ ninoM ccia ea^a paavMexii u,e.iOKyiiaH H3r.ie4
aeroB: aeroBO npocTiipaite y ^yiKHHy 11 y niupuHy, ii34BajaH,e noje^imnx
Ae^iOBa y ce^y, pacnope^ Kyha 11 pacTojaae Me^y mniia.
II OB^e Tpeoa oupaiuTU iiaaxH>y na yspoKe. Hncy to ciyqaJHOcm, uito
je Hnp. je4H0 cejio 36iijeHor a Apyfo y 6.iii3iihu, pa36iijeHor xima tomb —
HaBGK Mopa 611x11 ^yooKUx 11 •I'Iiuhx, kojii noxniy 113
y3poKa, Mecxo Bp.io
caMor exHiiqKor xapaKxepa cTanoBHJimxBa. TaKC y3poKe 6ani 11 xpe6a napo-
iiiixo ucxpaiKiiBaxii sro^HiiM iinxaBUMa Mo;Ke ce
; tomg mhoi'O ca3iiaTii 11
04 caMor cxaHOBHiimxBa.
Ka4 ce^o xpe6a Henpecxaso ynoxpeo.ia-
ujia npajeee (jia^e, ijeMaxe),
Baxii OHy pel
y ce.iy kojom ce
oGe^eiKaBa Kpaj'); y egkiim o6.iacxnMa 3a
Kpaj nocTOJu Hasint aactJiaK h y tom ra c^yiajy xpe6a yiioxpe6.EaBaxH y obom,
Hapo/^HOM 3HaieH.y.
I\a4 ce ce^o He ^e^w Ha KpajeBe, xiin te My OApe^iiBaxii noi\aaBiixo
pacnope^ Kvlia pacxojaac Moi>y ftasia. Ty xpeoa na3nxii Ha no^ejiy ceaa
11

y.iimaMa u.ih mopoBUJia, a OB^e iioaajnpe Ba.ta xpaaaixii 11 ipyae o,\ Kyha
Kao II y3poKe ftiixoBOJ 36.iiiHveHOCXii y rpynaMa.
Bp^o je KopiiCHO, 4a y3 oniic xiina 4ot)G 11 Ma.in n./iaH ce.ia; y KpajiteM
c.iyqajy ^obo^bho Cm 611.10, 4a iicniixaq iia 11 najnpocxnjiiM Hpxe-rfiOM ripe^-
cxaBH i^eo i)acnope4 Kyiia 11 KpajeBa y ce^iy (c oanaqeaeM pacxojaaa) n no-
.lOJKaj ce^aa iipeiia iviaBHujiiM npe4MexiiMa (peKaMa, 6p4iiMa, uiyMajia u x. 4.)
y ce.iy 11 y aeroBoj oko.ihhu.
K04 niixaaa .6pojy Kyha Ba.i>ano4 je4H0M kvIiOm pa3yMexii ynpaBO
oho mxo ce y III 4e.ay obhx YnycxaBa Ha3nBa AeopoM.

Ill Kylia, ABop M OKyliHMua. —

H Kyha je je4Ha 04 Ky^ixypnax xeKo-
Bima qoBCKOBiix Haiiope4o ca pasBnxKOM Ky.ixype y je4Hora Hapo4a U4e u
:

ycaBprnaBafte rpa^CBrma y onmxe, a na npsoM Mecxy Kyte, Kao 3rpa4e, Koja

je qoBeKy najnoxpeoHiija, 3a Kojy je oh Hajxemae Besan,
CaM 4aK.ie qoBeK, ca cbojhm Burae u.iu Maae pa3BHJeHiiM noxpeuaMa,
r.iaBHu je quHiijiau,, Koju yxuqe na oco6uHe Kyte n ocra.inx 3rpa4a CBOje
OKO H>e Kao u na 4a./Lii auxoB pasBiixaK u ycaspmaBaae. A.ih cy noxpe6e
qoBeKOBe 3aBucHe 04 MHornx npiLiuKa, na c xora he h xe npujinKe nocpe4HO
(X. j. yxHqytn na qoBOKOBe noxpe6e) yxnuaxn u na rpa^eae n 4a^e pa3Bn-
jaite .i>y4CKnx cxanumxa. TaKU cy qnnnoi^n nor.iaBuxo: aeM.tnmxe, npnpo4Ha
ooracxBa n sannMaae qoBeKOBO a ocouirro K.iiiMa.
Ham je Hapo4 cKyAeu, 4aK.ie cxa.ino nacxamen na je4H0M Mecxy, na
uu.io 4a ce 6aBn 3eM.i>opa4H.OM u.iu cxoqapcxBOM. To n caMe 4pyuiXBeHe,
KJiiMaxcKe n 4pyre npn.iuKe, y KojnMa Ham Hap04 jkhbh, qnHe 4a My je

1) Ako je BHiue HaauBa, TpeCa QCTabu onaj, Kojii je HajqeuiL;f.

440 A E .1

Kyta je^Ha 04 najnpeqnx iiorpeoa. II ca^, y koahko cy oee iipu^iiiKe iio-

BO^HHJe, y KO^HKO je jkiibot ceocKor cxaHOBUHniTBa pasBiijeHiijn, y toahko
Jie Ta noTpe6a 6iitu Beta u pasHocTpyiHHJa, y toj.uko fee Bume naiKae
Hapo4 noK^aBaiu CBOjoj Kvfeii h arpa^aiwa, Koje My cjiyaje 3a CK^OHUiuie
AOMahux ;KiiBOTiiH.a II aeroBHX noTpe6a. A^n y hcto Bpesie 113
3a ociaBy
OBora cacBiiM npupo^HO m o6pHyTH san^y^aK, a Toje: 4a ce npeaia
iis^asii
oOahkv (Kpojy) II npeiwa Be^iiqHnu Kvte, Kao 11 Maiepiija^y, 04 Kor je hh-
Mnaena, sainivi h npeMa 6pojy, rpal^ii ii pasHOBpcHOCTii yiioTpe6e ocxa.iiix
3rpa4a, MOJKe 40BO.I>ho saK^yiiiBaTii ttyArypuoj paaeujenocru 11 otcneory
Hapo4HOM. A y tomc h jecie luaBna epeAuocx u suanaj oeota iicniiTnBaH.a
Kvhe y Hamer napo^a.
Ha ripHOM MGCxy iiciiiiTHBati Tpe6a 4a o6paTii naaiity Ha to, KaKBii hu-
P04HI1 uasiiBii nocTOJe 3a «?/%, 4«op 11 0Ky^Huu,y y OHOJ o6iacTH, Kojy iicnii-

Tyje-. H aKO cy obii TepMHHH Bet ycTa^enii 11 ycBOJenii Kao Eajno4ecHiijii,

iinaK je Bpe4H0 ca3HaTn ii npuKyiiuTii h cbc ocTa.ie, Kojii iiMajy ucto iijiii

c^nqHO 3HaqeH>e.
1. Ako je 4Bop orpaljen: Tpe6a naBecni 11 ^nMe; aKO Huje grpa^en,
TO 3Haqii, 4a CTaHOEHiiuii HCMajy noTpe6e 3a tom, ii TOMe CBaKaKO Tpe6a
jiOTpa;KHTii yspoKa y npn^iiKaMa, y KOJiiMa ohii ikhbg.

K04 2. TaqKe napoqiiTO 6n ce iiMaj.o iipenopyiiiTn iicnuTiiBa^iy, 4a

Moxpu Ha cxape KyLe n 4a mio Bnnie auMa casna. y oniuxe le ciape
Kyhe Mory o mhoi'om ^leMy 4a roBope no rpaj^u aiixoBOJ, no naHiiny npaB- :

ibeaa, no Kpojy KpoBosa, 4UMH>aKa h t. 4. Moaie ce necTO 3aK^yyHBaTii

iiopeiuy cTaHOBHiiniTBa, Haqnny aeroBa /KUBOTa, na n eKOHOMHOM cTaay
11 Her4amH.uM npiipo4HHM 6oracTBHMa. TaKO nnp. KaKa CTapa Kyha Spsnapa
11.111 6ap o^yBan cnoMen xaKUM Kyhana Moate ^aKO 6HTn 40Ka3, 4a je y
6;iH3UHu Ka4ro4 Mopa^o Ohth 40CTa uiyMe u t. 4. Cbg obo ce Mo;Ke pasBn-
BiijaTU ij 4a^i>e, na ce 40BecTn nnp. y Be3y c y3poi],nMa, yc^e4 Kojnx je
CTapa Kyta 6iiJia 4pyKqiija 04 4aHamH>e a laKO^e u c yspouuMa, ycAe4 kojhx
ce n3MeHUAa.
^pyio uiTO 6u ce HMa^o K04 obo TaiKe ncTahii, to je. 4a ncnnxau
Tpeoa CBojuM onucoM jacno 4a npe4CTaBU rua Aanamwe Kyf^e. Ona je oi\ie-
4a^o 4aHaiuH>era CTaaa Hapo4Hor, aeroBa vKHBOTa, yecTO aeroBiix eTHmKiix
oco6HHa II T. 4., n c Tora je noTpedno, 4a ce 4o6iije uito Bepnnja npe4-
CTaBa ffioj II iBenoj ynoTpe6ii. 0B4e Tpe6a Hapo^iHTO iicTahn n pas.iiiKV
n3MeI)y npaBe 11 rocTuncKe Kyfee, KaKO 04HOCHO MaTepiija^a, 04 Kora ce rpa40
TaKO n 04HOCHO anxoBe ynoTpeoe.
y npiijienKC H.111 404aTKe ys Kviiy niaaja 6n ce pasyaieTU xaKa 048-
^eaa, Koja cy 403n4aHa n^ii 4orpaI)eHa y3 caaiy Kyty, a ue Bpme y.iory hii
„Kylie'' (Kvxnne) hu co6e, hhtu noce anxoBa uMCHa: ona Mory 6nTn 11 na

TaBany.
SaujTo cy 4Boja BpaTa na kvIiu, hiijc joui MoryhHO noy34aHo yTBp4iiTiK
3aT0 611 Tpeoa.io npuKyniiTii uito Bnnic Mnui.i3eaa tomo.
 IIPOyHABAIBE CE.IA ¥ HAUIHM 3EM^LAMA 441

^a ajHBe JbyAii u CTOKa iioa KpoBOM Moaee 6am yapoK ockv-

je^HiiM
jlHua. a MOHie ^a Sy^e ycjie^ sa^^p/Kaior pasiijer naqima a^nBOTa. II pa^w
OBor 4pyror Hapoqnio je noTpe6HO ipaiKiiTii o5jauiiBeH.a OBaKUM cJiyqajuMa,
r^e ce Gy^y Ham.iii.
3. O^roBop Ha niixaaa xa^mi He Tpeoa ^a ce cacToja y npocioM
y OBoj
Ha6pajaH>y arpa^a n buxobc yiiOTpe6e. Tpe5a jom y r.iaBHHM upxana A^ni
II onnc 6ap BaiKHiiJHX jieljy arpa^aaia. A.in iuto je uajiviaBHiije, to je obo:
OiiAO ^a ncnuiaq onncyje jeAHO ce^o, 6uao i pyny ce.ia iliu qnxaBy o6.iacT,
Tpe6a vBeK 4a Ha^e 3rpy^y njin Biime arpa^a Koje cy Hapoqiixo xapanxepncTiique
3a xy o6.iacT, 4axy 3^pa;^y HaJBnme ucxaKue, 4a je HaJ4exa./bHiije onuine 11 oko
H.e 4a CKOHij,cHxpiime cBe mxo 6y4e UMao Kaaaxu srpa^aMa oko Kyhe. Obo iiMa
CBOje MHorocxpyqne BpeAHOCXH, a ua npBOM Mecxy xanaB he onnc ^axu aia-
xepiija^ia 3a mnpy xapaKxepiicxiiKy je^He oo.aacTn, aa nosnaBaBe menux oco-
6nHa, KOJe cy n 6n^e noBO,; nojaBii xaKux cnemijajiHiix arpa^a. Ociim xora —
xaKe srpaAC KOJuMa ce xapaKxepiimy noje^ime oojiacxu, Mory qecxo noc.iy;Kirrii
II Kao 3HaK 3a casHasaae nopehvia cxaHOBHiimxBy, a one roBope u iteroBy
3aHiiMaH,y, niaBHiiM npoii3B04iiMa H.eroBa pa^a n x. 4. C xora je Ba;KHO
4a iicnnxaq K04 oimKiix 3rpa4a ii3.ioa:ii u yapoKe, Koju cy ii3a3Ba.in aiixoB
iiocTaoaK.

nixo ce xpajKU ^cxa.LHiijii onnc 3rpa4a oko Kyhe, je^an je oaBHii

pa3Jior, a xo je, mxo
4emaBa 4a y paanuM KpajcBHsia nocxoje 3rpa4e
ce
c ncTHM HMeHniia a pasHOsi ynoxpeoOM n.iii 4a iiiiajy ncxy ynoxpeoy, a.in
ce rpa^e 04 paa.iiiquxor Maxepiija.ia n pas.iiiKyjy ce n no oG^UKy, Be.mqnnH
nx^. (ca.iaiu n jp).

Ka4 ce Haupoje CBe 3rpa4e, KOJe ce Ha.ia3e oko Kyhe, xpe(5a n to hu-
noMCHyxn, 4a .in xe srpa^e nMa CBaKa Kvta n^n Bchnua 04 bhx n^n cawo

noje4nHe. TaKo^e xpe6a pacuuxiiBaxu, 4a niije 40 CKopa 6n^o KaKHx 3rpa4a,

Kojnx je Hecxa.io, Kao 11 xo, 4a nncy HCKe 04 3rpa4a, KOJe 4aHac nocTOJe,
HOBHJera nocTanKa.
Ha pacnope4 3rpa4a y 4Bopy cBanaKO fee uMaxii yximaja i&nxoBa yno-
Tpe6a : a.iii xy MOHie onxn n 4pyrux yspona. xojie Bpe4n pacnnxnBani 11

TpaaiHTH o6jainH>eH.a n 04 caMora Hapo4a Ochm Tora Tpeija r.ie4aTn, 4a ^h

ce aa cBaKy 3rpa4y y ceA\ uau y nnxaBOJ je4Hoj o6.iacxH Moate 3ana3nxif
mToro4. mio je 3a H,y onmxe, 3aje4HnqK0 y CBHMa iiJin 6ap y Belumn
c.iyqajeBa.
4. Ho npaBH.iy onyfennua je caMO naBan 4Bopa x. j. Ban orpa4e, Koja
0Kpy;Kyje Kyfey ca 3rpa4a]\ia oko 0Ty4a ce y ce.auMa 35njeHora xnna He
H>e.

MO/Ke cMaxpaxn nn 3Baxn 0KyIiHnu,0M KaKan Ma.iii Bpx y 4Bopy 04Max 40

Kyfee iLin „ncno4'' ite; aaxo y xaKBnM c./iyqajeBnMa Tpe6a n36eraBaTn OBaj
Ha3UB. A y cBaKOM cjiyqajy noTpeoHO je, 4a ce OKytaHni^n xaqno 04pe4n
Mecxo n 04EOC npcMa 4Bopy, a xaKO ncxo n 4a ce nMenyje, uixa CBe y H>y
cna4a 11 qeiiy ciyiKU. Ocom xora, xpe6a iicnnxaq, Kao uixo je Befe noMeHVTo,
4a paaGnpa, nocxoju ah y Hapo4y KaKaB naanB, kojhm fin 6u.io oSyxBateno
CBCKO.iHKO 3eM.i.umTe BaH 4Bopa K04 je4He ceocKe Kyfee.
442 4 E 1

Hanojieua. Kyhy ii arpa^e oko nyhe Ba.Ba./io 6h upxeaieM npe,T,CTaBiiTii

<5ap y xopH30HTa.iHOM iipeceKV. Crape Kyhe uapoqiiTO uii Bpe^e.io chumhtii
ii.iii npe^cxaBiiTii Ha OBaj ropitii uaiiiH.

IV nojaTe, CTaHOBH, Koyinde n Apyre arpa^e y nojby u y luaniiHu. Oho

'lesiy ce nnxa y obom o^e^Ky, y TecHOJ je Bean ca saHnMaaeM cxanoB-
HiiKa, Hapoqnio cxaHOBU (nojaxe), Koje Ba^a noMasuxo xpaa^nxii y cxonap-
CKJiM KpaJGBHMa. Ka^ ce roBopn o obiim arpa^aiwa, xpe6a Henpecxano 3a-
.'ipiKaBaxn Hapo4HO ime, kojiim ce one 03HaqaBajy y Kpajy, Koju ce oniicyje.
ITpBO Ha mxa ce OB^e nna oupaiiixii na;KH.a, xo je caM nojaM peiii
,cTaH'^, „nojaxa". Y oniiixe ce sanaaia, ^a ce OBe pe^in ynoxpe6yi.aBajy ^bo-
jaKo. Kao mupu nojaM oanaqaBajy cimHO noJMy ARopa, CBe srpa^e, KOJe
cavHte 3a cK^ioHnmxe cxou,u n 3a cxanoBaite qo6aHa sajeAuo ca aeM^nnixeM,
Ha KOMe cy xe srpa^e. Ilpejia xoMe ii3pa3 cranueu ujin nojare 03HaqaBa oho
iicxo mxo upHoropcKH Karyn, ^aK-de ]iejiy rpyny xaKnx 3rpa/i,a, KOJe cy pa3Hn
40MaliiiHii noAQr.aii na 6^u3y, uau ;;pyrnM pennJia u,e^o npiiBpeMeHO (^exae)
:

cxo^apcKO Hace^e. — Kao yoK^c nojaM OBe pe^in 03HaqaBajy arpa^y, y Kojoj
]KUEii mxo je ko.t, cxokc.
qe.ta,!,, —
^aK.ie 6njio on o^^ Bpe^HOCxn, ^a ce
iicnnxuBa.iau, 4o6po pacnnxa n ooaBecxn o obomc n j\ii y cbom Kpajy xaiHO
onpe;i,eiiu nojaM obhx naansa u.m ohoi\ koJh mccxo anx nocxojn. Obo na-

poqnxo Bpe^n 3a one o6.aacxn,r,i,e nocxoje xane rpyne 04 cxanoBa njin nojaxa.
3a xaq. 2. HMaMo eanoMenyrn, 4a ce nnxattHMa y itoj xeain ca3Haxu,
4a .lu je y KOMe Kpajy cxoqapcxBO 6n^o 04 BaJKa4a pasBnjeno, aHapoqnxo,
4a All je 611^0 Ka4ro4 npaBnx H0Ma4CKUx Kpexaita cxoqapcKux. Jep aKO ce
Hai)e, 4a ce./baHn, Kojn cy cxapoce4eou[i y hckoj o6^acxn, HMajy na Betoj

4a.'bUHn a oco6nxo y KaKOJ n^iannnn CBOjnx concxBennx namitaKa, xo Beh

MOiKe 6uxn 40Ka3 Her4amH)nM cxoqapcKHM KpexaanMa y H>nx. Obo on Ba-
.i.a.10 4a HcnuxHBa^au, HMa na yMy n 4a ncxpa/Kyje napoqnxo oho, mxo te
3un.i,a 4onpnHexn OBOJ cxBapnr

4. 0B4e 4a 404aM0, KaKO uMa- ciyqajeBa, r4e nnje xanno 04BoieHa

yjora (ynoxpeda) cxanoBa 04 K0.auua —
obo o6nqHO y KpajeBHMa ca c^ia-
6njnM cxoqapcxBOM. Ty moikc nocxojaxii caMO je4Ha Bpcxa no.3bCKiix 3rpa4a
a c.iyainxn, npcMa npujiuKaMa njin ro4nmH>nM BpcMennMa, paannM noxpe-
6aMa —
n cxoqapcKHM n paxapcKHM. Y xaKOM c.iyqajy 04roBop na nnxaita
y OBOM, IV 04e^Ky 0110 611 mhoto npocxujn u ne 611 ce Morao nn Mopao
y cBGMy npu4p/KaBaxn YnycxaBa.

Y npMMe MMeHMiwa ce;ia.

M Tyiyiaweita II caM —
Hapo4 qecxo r.ie4a
4a npoxyMaun nMena ce^mMa u.in noje4nHiiM MecxnMa y CBOjoj oko.ihhh.
TaKO nocxajy MHore npnqnu,e, y KOJnMa ce KaxKa4 u3Je4Ha o5jamH>aBa no-
cxanaK HMOua 3a HeK0.inK0 cyce4Hnx ce.aa. H aKO oae npnqnu,e HeKa4 ns-
rae4ajy cacBHM nesepoBaxHe, nnaK nx Ba.ia yscK aaSe^ieaiuxu.
Hy y CBaKOM ciyqajy, a oco6nxo aKO ncnnxueaq nat^e, 4a Hapo4HO
oojamffieite nnje xaqno u.in BepoBaxno, Ba.La My noKyuiaxu, 4a caM ncnnxa
H oujacnn nocxaHaK n snaqeae nMena. 0B4e Ba.i»a onxn ooaspnB u no.aa-
 npoyqABAH)E ceak y hahiiim 3Em.lama 445

rain na xaiHOCT ii npaBiMHOcx TViiaieaa, jep nope^ iiHiepeca 3a can Ha^iiH

^aBaaa nMena nace.tiiMa, osaj Maiepiija^ Moace KopiicHo nociy/Kiixii 3a ii

paayMeeaae Apyrux cTpaea y obum iicniiTiiBaitiiMa. Obo HapoqiiTO Bpe^ii sa

uopeKAo cTaHOBHiimTBa ;^a^e ce no iiMeey ce.ia iliii Kpaja mO/KG mhoto
:

11 via 3aK.i.yqiiBaTii ii o pe^aiHBBOJ crapocru ibiixoboj, jep x-^ 611 ce Hnp.

JBAHa Ma^a nasBa^a ocaxcKa, epnhKa Hx.4. Mopa.io je 611x11 paeiijiix cxaHOB-
HUKa Kojii fee Majiy ^oce^eHUKa h3 Ocaxa 11 EpcKe naaBaxii xini noKpajim-
cKiiM UMGHOM. Y iDiipoM CMiiCjiy OBO iicxo Bpe^ii u 3a 'luxaBa ce.ia. Hecx —
je cjiy^aj, 4a ce^o luia iicxo luie, Koje a KaKBO Mecxo 11.111 KaKaB reorpa-i'CKii
npe^Mex y aeroBoj oko^iiibh. H obo Moa;e Kopucno 4a nociyacii caseaBaay
cxapuHe aeroBe: xa^a ocxaje
4a ce pemii, KOJe je HMe npe nocxa.io iiJiif
iiocxoja.io. Oboncxima Bp.io xoiuko oa caMor cxaHOBoniuxBa casHaxii, a
je
iiecxo n cacBiiM HeMorytHO, ajiii cBaKaKO xpe6a iicnHxiiBi.iau, n xo ^a luia
Ha ysiy 11 ^a iiOEyma ,\Qiiu 40 mxo noy3,^aHiijnx 3aKwi)yqaKa.
IlMCHa ce^ia Ha — u^ no^cehajy join na oho 406a, Ka;^ je cBaKO ce.io
MHHiLio 3ace6aH po,|, ^eo n^aeMena: c xora je nnxepecanxHO iicnnxiiBaxii
oBaKe c.iy^ajeBe.
Aau ocdm iiMena ceia 11 Kpajoea xpe6a o6paxnxn najKH>y 11 na iiMena
MHornx APyi'Jix npe.iMexa, KOJiiMa ce oaBe OBa ncniixiiBaEba (nMena peua 11
noxoKa y ce^iy n y aeroBoj OKO.inHn, paBHnu;a. 6pAa n BncoBa, cejnmxa,
rpouumxa u.iu npocxo nojeAflunx Jiecxa) n Met>y anna napoqirro xpaacnxu
ona, Koja cy xapaKxepncxuqna. ^ecxo nyxa xaKBa UMena yuyhyjy na panuje
cxafte n na ner^amae npnjiuKe y xom Kpajy xaKO Hnp. nuena ByKOBnua, ;

•leuije, Jofflje, Opamje nx,^, n aKO ^anac He 611 nnr^e y OKO.inHU 61L10 xe
Bpcxe 4pBexa, Mory 3naquxn, 4a je xy Heivva Mopa.10 6nxn xane rayMe.
^ajytn na xaj nainn obom ncnnxnBaiBy oaaKO ninpn snaiaj, can he
iicnnxuBa^ian; Motn mhofo mxo mxa .laKnie pasvMexii u o6jacnnxn.

VI OcHMBaH>e ce;ia, paHMJa Hacejba m h>hxobm rparoBM. - OBaj ^eo uhhii

cpe^nmxe cBCKOjinKor iicnnxnBaaa ce.mMa; cbo ocxajio caiio ciy^in Bnme
HJin Maae Kao /lonyna ii.in u^e nocpe^no y npujior obum ncnuxnBaanMa.
Jep KpexaiLP cxanoBHrnuxBa, 3acHHBaH.e, passnjaae n nanpe^OBaae nace^ta
Kao n ftnxoBO npona^aae u noMepaae, xo je ynpaBO ofcueor napo^nn, xo
je, CMeMo petn, n je4aH ^eo ucropuje napo/jne, one npase, Ky^ixypHe ncxopuje.

a) IIcnnxnBajrau xpe6a 4a caonmxnxn CBe npnie

nopeKJiy npBor cxa-
HOBHnmxBa aeroBy Hace^baBaay u noMepaay, ano ra je (jn.io.
y ceiy n
OcHM xora Bai&a n caM 4a 3ana3u 11 ncxaKne ono", mxo 6h mofjo nociV/KHxii
Kao xapaKxepucxnKa KaKO 3a pa3.anK0Baae cxanoBHnKa pasnor nopeK.ia xaKO
II 3a xBaxaae sese n cpo4CXBa mg^v on^Ma, Kojn cy 3aje4HntfKor nopeK.ia.
Ty 6n na npsoM Mecxy Mor.ie nociyajuxu cjiaee Kao Hajnoy34anuje cpe4CXB0r
jep cy one ^lecxo SHaK luxaBor n.aeMeHa (nnp. 3a ^pouaane T3ypl)eB-4aH
11x4.): 6n Mor.ie .aeno 4a noc.iya:e no hckc, qecxo n cnxHiije ocoonue,
4a.i.e

KOje ce Mory Hafen y ^ehnM 3a4pyraMa oHyBane, 6n.io y jeanKv (Hapeyjy,

narjacKy), oomajnMa, noman ur4. i5n.io y xapanxepy, napacii, npe4aaiiMa,
 :

444 4 E .1

Tiiny 11T4. HapaBHO, ^a 6u to u3iiCKiiBa^o 04 iicniiTiiBaqa, ^a ^yooKO salfQ

y ORa 4a hx AeTa^iime, 11 a^ noK^OHii 036ii^uy naacity csaKOJ,
iicniiTiiBaH>a,

jio.ae yoq^iiBojoj 0C0611H11 CTaHOBHiiuiTBa,

BpAO je BajKHO 11 Ta^mo o^pe^UTii epeMe, Ka^ je ce^o sacHOBano, 11.111

Oap casHaTii (no npniaay ce^aaa n^ii no ^leMy ^pyroM), 40 Kora Bpejiena
4onupe najciapnjn cnoMen ceiiy t. j. caanaTH najcTapiije Bpeivie, y komg
je ce.io nocTOJajio. Y obomg tgcto Moace noMotn renea^oruja najcTapnjiix
nopo4HU,a: Tpe5a 04 4auamH>nx ebiixobiix noTOMaKa nocTynno npe^asuTii ca
je4Hor npeiEa na 4pyror cbg 40 najciapiijer komg ce ana, u cpaiynaBajyhn
Bpejie npeaia ro4nHaMa itiixoBa iKiiBOxa Moaie ce npn^nqeo noy34aHO n.iii
>6ap npnojiHiKHO nsnatiH 406a, Koje TpaaiiiMO.
y onniTe 4aK^e Ba^ta r^e4aTH na CBe Morytne Ha^nne, 4a ce npona^y
HxdKUxap»KTepucTUHHu 3«at4M, no liojima 611 ce Mor^o saK^yquBaiu nopeK.iy
CTaHOBHiiuiTBa n BpeMeny 3acHHBaH.a ce^a. A.aH TaKO ncTo He Tpe6a npo-
nyuiTaTH, 4a ce 3a6e^e/Fe y3pou,ii n CBe ocxa^o hito ce 3Ha 40u,hiijum 40-
ceibaBaTtHMa KaKO nopo4ima TaKO h noje4HHau;a.

6) O4 BOAUKe je Bpe4H0CTu iicTpa;KiiBaTii 11 CTapa nace^ta. Y namiiM

.SBM^aMa uMa MHoro ocTaTaKa n TparoBa 04 HeivpnuiEbiix .'by4CKHX CTannniTa:
^iJiaTKH 04 KaMena, n 6poH3e Kao ocTaTaKa n3 upeticropucKoi ji,o6a, ninpoKux ;

piiMCKHx i],nrajba na pasBa^uHaaia /JM^cKwa; BeTepiinapcKHx Haceo6uHa'); py-

ineBUHa 04 uauiux cpeArheeeKoeuux ipa^eeuua (u,pKaBa h ManacTnpa, Ky^a n
rpa40Ba nT4.) n BaJ3a4 ce^nuiTa, noMaBiiTO U3 rypcKoi 406a. IIpH^iiKOM
;

«Bux ncTpaaiHBafta sa^a upiiKynnTH h CBe uito ce y Hapo4y npuqa CTapuM

Hace^ujia y OKOjiunn, a ochm Tora o6paTHTn naaiay h na cbo 3HaKe, Kojii
HOJie no4celiajy na paHHJe CTaHOsaae n schbot ^y4CKn y tom Kpajy. TaKU
cy 3Hami nnp. cTape BohKO, ncKpqena Mecia y uiyMM, KaKBO CTapo rpo6^e
n^u rpo6nmTC' n^n 6ap oqyBan cnoMOH H>uMa, a^n naJBame 04 csera
xapaKTepucTnqna uMena JiecTa. Beh je y V 04ejbKy naMauieno, a 0B4e na-
po^iuTO ncTii'ieiio, 4a ce noMotiy niieHa Moate smoro uito uiTa ca3HaTn
pannjeM CTaay HOKora Kpaja.
3a ncnuTUBattc cejia uaJBuuie cy 04 3Haqaja cejiumra. Ona cy ocTajia
uaJBuuie ns TypcKor 406a, jep ce yc^e^ ^ecTnx TypcKUX n pa4ii
KpeTaita
VMaaafta 04 ilhxobux nacpTaja n uaui Hapo4 Mopao MHoro KpeTaTU n ce-
vtaKaiu ca je4Hor necTa Ha 4pyro, ocTaBybajyLH 3a co6om ce^uuiTa. II c- —
nuTUBai Tpe(5a 4a ncrpajKyje Be3y n3Me^y 4aHaniH,nx ce^a n okoahux ce-
jiuuiTa, npaxetu KpcTaBe ceocKor CTaHOBHiiuiTBa nocTynno Kpo3 CBa CTapuja
BpeMCHa. Tpe6a 4a^e TpaaiUTu y3poKe cTBapaay ce^nmTa (Typu,n, 3apa3He
OojiecTH, noMepaae iviaBHHx 4pyM0Ba, He34paB0 mbcto, cyjeBepja nT4.). Haj-
3a4 Ba^ba noy34aHO yTBp4nTn, 4a ^n je iiecTO, Koje 4aHac 30By ceAnniTeii
iijin CTftpHM ce./ioM, 4oncTa 6iuo nace^e (jep ^ecTO tum uMenoM nasuBajy

Obc ce ii,nr.i3e lecTO na^j Y3a;naue a y nauie rpal^eBHHe h3 cpe;i;H>er seKa a y

1)
lypcKe. C Tora Ba-iia Ty 6htu oOaspuB y o;;pe}jUBaEby CTapocxH, a ;i;ot'ipo da 6a:io tom npn-
jiuKOM noTpaacuTH h mia HMa tom saCejeaceHO y KitiiaceBHOCTn,
 llPOyiABAEbE CE.1A y HAHinM 3EM.I.AMA 445*

Ji HerAaniH.e 36eroBe), ii y tomo iiope^ conciBeHor ucniiTHBaBa Ba.ia iiorpa-

;kiitii oiSjamiteiBa ii o;; caMor HapoAa.

HaJ3a4 ^a narjiacHMO, 4a te caMO onaj, Koju ce 6y4e OBor iiocaa jiaruo*

c Motu Ha BeMy ycneuiHO pa^UTii 11 Hefce oceniTii
eoJbOM H ca jbydaejby,
fteroBy Teatimy, F^iaBHu noKpexaq y cBeKO^iiiKOM pa^y Tpe6a 4a 6y4e na-
poiiiTO iiHTepecoBaae u Teacaa 3a uito jijojbim no3HaBaibeM cTBapii. Cb^
Tpe6a 4a HMa cBora CMHCJia h 4a HHrnxa He 6y4e Kasano 6e3 npaBora pas-
jora. —
J\,y6ima, ucnHTHBaifca OMe^atie ce napoqiiio y iicrpaHtiiBafty yapona
nojaBUMa.
3a CBG TO je noTpe^HO 4a iicnnTiiBai yl/e y can jkhbot Hapo4Hn, 4a
yno3Ha BeroBe xe/KBe, npaBii,e H>eroBa Miiui^eBa, cy^eaa 11T4. Ba^a ce
o6patiaTii HapoinTO pa36opiiTUM ./by^Ma; ipaainTii ii ynoTpe6^i>aBaTn napo^ne
Ji3pa3e. Il3BemTaje ne npcTpnaBaTii 6pojeBiiMa, jep CTaTiicniKa caMO ^OHCK.ie-
lUe y npHj.or oriim iicniiTHBaanMa. Hajsa^, iicimTHBajau, ipeoa CBe uito
ncniiTvje 4a caM ./inqno B114U 11 qyje.

JOBAH Ep^Eu4)AHOBM'B .
 BMJIAHC
— IIPIIIIOBETKA --

HA II IK AG E ji, y ap ;i, P o ;;

Ha iioc.ieTKy ce MapKy 0;i;oepv Ba.La.io peniHTH, ^a CK.ionn

(CBOJ GH.iaHC iioc.ie Ti,Re ro^iiHe oopoe. Haiipesaita, K0M6HHau,nja.
r.ie;i,ajyhri 3a to BpeMe, KaKO ce oko H>era ns Meceij,a y Meceu,;
H3 He;],e7Be y He^err^y, ws j^ana y Ti,aH, cy^KaBa cyinooHOCHii Kpyr.
H xaKo he ce iioc.ie^FbHM noxpecoM cpyiunxH Kyba, Kojy je on
ocHOBao, *a6piiKa Mexajine •;KHij,e. HHiiiTa nehe ripeocTaTH oji. H>e-

roBe TBopeBHHe, h oh he nsHOBa nacTH y HeBO.T>y h CHpoTHity.

MebyTHM OBaj MapK O^-Sep 6eme jynaqaH 6opaii;. IJ,pBeHa :inij,a.

neTBpTacTHX Bii.iHi],a, HciiytiqeHa h CHaiKHa qe.ia, Heoon^mo Mec-

HaTa Hoca, rycTe Koce , Koja Teiv niTO je no'^ie.ia ceji;eTH na ^o-
^siaKy rie^eceTHX, h n,pHHx, Kpyimiix sa.incaKa, MapK je Hsr.ie^iao
Kao CKpojeH, J^a jij/i'Me Bece.^o HaJTe>Ke Tepexe , jiia npe^ysiiMa
jiyra nyT0BtiH>a 6e3h naJMaibe yMopa 3;a y CBHMa pacnpa:Ma ,

KajKe uocie^Hiy peq caMO .nynajyhH necHnii,0iM o cto, ^a ce Sopn

6e3 npecTaHKa n ji,a je^HaKO nooebyje. Ty i],pTy H>eroBa KapaK-
xepa HCTHii,ao je saocTajin iipocTaK.iyK, yojia'/Ken cxe^ieHOM yr.ia-

lienomhy. Te je TaKO cbc 03 H>era rpaj^H.io napBCHH-jeM Kojii He

npe3Hpe AoGpe Mannj^e, TproBi^a, kojh je naBHKHyT ;a;a ce c.Maxpa
paBan cboJiem py^^eT.iiijaMa, Koje je yrjiaAH.io ji;aBHamHje GoracxBo.
IIoneB 6e3 nqera, KaKO 611 oh peKao no kojh njx h 6e3 mhoxo
a^eKxannje. oh je 3a cbc iiMao jia 3a6.xaro3;apH CBOJeMy paay.
TToMorao yij je. iicTima. n Mnpa3 H>eroBe iKene. a.xii je xa no.Aioh
 r.ii.iAHC 447

Gii.ia ManeHa. jep ii niTa cy oeaHiix Ti)ii^eceT xartana j^nnapa

iipeMa ori)OMHOMe aeroBOM ca,ianiFfceM uMaifev ? 36or Tora ce oh
H noHamao npe^a r-bii O^oep ca Biiiiie nonycTJtHBOCTii Hero
npaRora vBaAefta. ii aKO joj je to 6no ji;y:'KaH, jep je ona Gn.ia
H3 6oa>e nopo;tini,e ii oo.-be BacnnTana. Meby H>HMa ;;HojnM Hiije
HH OH.'io 3;pyrora KaKBor ocehaita ochm iisBecHora yBajaMHor vBa-
vi{aBaH,a. 6e3 Be.iHKe He7KH0CTH ii oes iiKaKBe ceHTiiMeHTa.iHocxii.
H>nx ^Boje cy Hninii Kpo3 :^hbot Kao nomxeHn opTaii,H, Koje je

HaBMKa BesHBa.ia jejtHO sa apyro. ii h.hxobh nor.ie;nH ne npe^ia-

maxy xopHsonax , orpaHii^en cBaKo;5HeBHHM :^hbotom. C])u,e y
H>iixoBy :.KnBOTy nnje nrpa.'io HiiKaKBy y.iory. MoyK;i;a je y h>hx
TiiH>a.io BTinie ocehaja. ho hito cy ii iioMHm.i.a.xH, a.in hm oko.i-
HOCTii HHKa.ia He ,T,ti;i,onie npn.iHKy aa nx noKa'yKy.

y r.'iaBHOAie. ohii ce Ti;o6po c.iaraxy

y CBa^ieMy. napo^rnxo v
npcKOMepHOMe o6o>KaBaH>y h noHamafty CBoje je^Hne Khej)!! K.io-
;inHe. Koja je y.xa3H.ia y iiiacHaecxy ro;;iiHy. Kio^nna je ou.ia
cxaoa^iKa, .lena. 6;ie;ui, nouecxo 6o.xecHa, yBeK caH>a.iiiD,a. CK.iOHa
Me.iaHxo.XHJri. ii xo je saMyt^aBa.io Be;^py paBHO^^yuiHocx n^ene
MaJKe H caMOBO.T>Hy cnary ii cjaJHO a^ipaR.he aenora oi;a. Mapw
on peKao :

„Obo Acxe HH y qcMy na mchc ne .iHim>

TaKo je o;iiicxa n oii.xo. Oh jy je MebyTiiM Bo.xeo ii xo na
CBOJ Hanim: HCKaKO necnpexHO, noMa.xo je KapajyhH h no.iCMe-
Bajyhn joj ce. Kao Aoopa ^ora. KOJa pevKii hrk ii kh'^ ce nrpa.
"
0;t xora ce K-xo^iiHa n.iamn.xa.

OBa xpn ^c-Lanexa o.xH^aBaxy ^ocxa xa^HO xpn cxyiiita oyp-

»:oacKe nocxenenocxn. Oxaii, je oho xhii K.iacn^Hora napBenii-ja
MaJKa, pot)eHa y 6.xarocxaH>y. HMa.ia je BHuie *HHohe. a hepna.
o:5rajeHa y ooracxBy . Morame nocxaxM apncxoKpaxKHifca.
ITpii noMHC.xH T];a ciipoxoM ;a;exexy upexe iraxH>e h oe^a. ^lapK
0;ioep iio(5.ieji;H h npBH nyx xap;a y CBOJoj cxpaBH, ocexn KO.iiiKa
je tberoBa .tyoaB. CpehoM je K.xo;a,HHa nMa.xa Haciehennx xpii^xecex
xiLT^a^a ;a,iiHapa p;e30BHHe, a.inje h xo 6H.xa CHXHHH,a. aa 6h Moivia
VKHBexH. KaKo je HaBHK.ia, KaKO 6enie npaBO ii KaKO cy fbene iio-

xpeoe iiCKane. 0;56ep je ii,pneo Hosy cnary y CBOjoj ite'/KHOCXH

ca'/Ka.-heHjy npcMa atxexy. jep ra oeiire CMpimo cxpaxoBiixn hhs.
448 A E .1

Ma:mx ii Be.iuKiix Hecpeiia, ko je ra ;;oT.ie oexy :tOBe.ie. roB(3j)ame

Tajia ceoii:

.,no^iehv ii3H0Ba.... 3a h>v !...."

Ii OH ce thm peqiiMa, Koje cy y saMopenoMe Moary

oiiiijao

hberoBOM pai)a.ie hobg loaHOBe, CBe ;i,ok ra oiiex ne oii neMoh ca.io-
MH.ia. TIo^eTH H3H0Ba, Myqan nocao H y M.iaq,ocTii je Beh TeiiiKO
!

y^ecHTH >KHBOT... 3anoimH>aTH ra n3H0Ba, noc.ie to.iiiko yMopa,

Ka;i, ce sani.io y ro3,HHe !... Hiuik oh nnje o^iajaBao, n Kano cy
3a oH.iaHC H>eroBe npom.iocTH ca;i HMa.in ^a ce opHHy aeroBii
noJHMame ^a ck.iohh oH.ianc CBOJe oyT^yiiHOCTH.
.iHKBn;naTopH OH
8a TO My je paqyn oho Bp.io npocT. Y CBOMe cxapoM noniTeay
HHJe HH 3a TpenyxaK noMnmrbao ^a uito ck.iohh h hhcto ce no-
HOCHO, niTO he ocxaTH 6e3 H^J^e H^era „ro Kao uiHHKa'' h.ih ^na
Ka.i;^pMH'' nyKH cnpoMax.
Kao Hmnxa y CBOJoj aKTHBH nnje
HMao ocHM CBOJe xpaopocTH. ^a, xpaopocxn, jta ce HonoBa 6opH.
II 03,jeji,H0M ce cexH ^a My je nacnoH na obomc xpyjiny nyxy

.i^yoaB aeroBHx, MHJy MaxepnjajiHy Bpep,HOCx HHKa::;a nnje hh

iipopa^yHaBao h Koja My ce. y necpehn o;5Je;iiHOM nojaBH Kao,

Heoii,eft>eHO o.iaro, Kannxan, kojhm he Mohn :a,a ce Kopncxn. Bnhe

jaK 3a CBOjy Khep h CBojy yKeny, noxqHnnhe ce xpenyxHHM 3ax-

xeBHMa, npHCxahe Ha CBa noHH'/Kema, o;i, h>hx he sancKaxH cna-
coHOcny capaTi,H>y. Illxo je BHme y xomc CMHC.iy pasMnnLT^ao,
CBe je BHme ocehao, KaKO ce Kpenn y Ha^n. Pa3HevKaBajyhH ce
npn noMHC.iH na CBOje, a n na caMa ceoe, oh je ;i,pyrHMa npn-
iniCHBao ocehaje o.iarocxH h cayqemha, koJh ce y H>eMy nopo-
;i,Hme y necpehn. .Tby^n, mhc.iho je, nncy xaKO pl)aBn, Kao mxo

ce roBopn; ohh ce 6ope j^HBrriaqKH, Ka^ cy hm xeiKHje naMeftene

npocxHM u,H.T)eBHMa H Ka;i; hx pas^Baja HHxepec naMepno, a.xH xohe
/iparoBO.T)HO p,a noMorny paH>eHHMa, nneMemixH cy npcMa nooeI)e-
HHMa. Oxyp,a Oji,6epy ji,oJ)e, xe h 6e3 .T>yxH>e homhc.xh na JI^Hxepxpa
- —
— ^Hxepxp oxau, h cxapnjn chh H>eroBora cpehnor KOHKypenxa,
y ^mjoj ce $a6pHH,H, noc.xe neKHx nonpaBaKa y^BocxpyqaBao pa;i;-
y fteroBOJ ce r.iaBn Ha^nHHO ^inxaB n.ian cnaceaa. IIIxo J^nxepxp
He OH oxKynno H>eroBy *a6pHKy n H>eMy ^ao jta ftOMe ynpaB.-ba.
i)HO OH xo ^HBaH Hocao, jep he ce cbc h rpai)eBHHe, n Mamnne,
H ecuan, npo^axn oy;^ 3anixo. Oh caM, ^o jy^e rocno3;ap, nocxao
6h npocx Ha;^HH»iap, ;^HpeKxo]) no,! H.iaxoM , kojh on CBOJy hh-
 LH.1AHC 449

Te.THreHu,HJy TpoiiiHO 3a Tj\)y KopncT. IIohoc My aa^pxTa iipw

Toj no.MHC.iH, a.iH ra oh yryiiiHBauie 3;^paBHM pasyMOM h enep-
rnjoM.
^r.iaBHO je ;a;a one vKHBe, a 3a Mene KaKO oh.io !..."•
Hecpehaje Be.iHKH Majcxop, kojh no hckh nyx npeKpaja ^yme
h o;:^ cnpoBe MaxepHje rpa;i,H Heo^eKHBana peMeK ;],e.ia. Sap HHJe
3a TpenyT OKa naqHHHo 03, ceon^ma, caMOBO.T)Ha h cnaiKHa ^OBeKa,
KawaH je (5ho Mapic O^^Gep, iioBeKa nyna xepojcxBa h 0ji,aH0CTH.
roTOBa ^a CBOJy THpaHCKy caMOBO.T.y npHMenn na jKpTBy j^BeMa ace-
HaMa, Koje 6h ^ox.ie je^Ba pacejano no.T>y5HO y o;^pe^eHe caxe,,
H Koje o;5Je;a;HOM no^e ooovKaBaxn ? Oh noHaB.T,ame y ce6H B.ia/K-
hhx O'lHJy: „3a h>hx CBe, cbg mxo ce xohe !'•
OH ce 3a'iy,T,H icaKO Maae naxn
II jep cbc oeuie CBprneno ,

H HHKaKBa Hpa3Ha Ha3,a He Morame Bmiie yo.ia'/KHxn cxpaxoxy

meroBora no.iO/Kaja.

II

IIpo.ia3aK 0;],oepoB Kpo3 ^yra^iKe BecxHon.ie ^nxepxpoBe «i>a-

opHKe H3a3Ba rp;^Ho ysoy^eite.

Pa;^HHu,n npeKH.T,onie nocao , nor.xe;naxy sanpenamheHO 3a
H^HM, nianyxaxy Meljy cooom,
— Illxa xo 3HaqH ? Illxa .in HMa xy ?

— KaKora noc.xa HMa oh 0B3;e?

Ha3,3opHHK oojacHH:
— rtocxoBH jteroBH He H;],y BHuie KaivO Ba.-ba.

He noBepoBame xoMe, KOHKypenxn yBeK xano KaTKy je^^HH 3a

oh onex HacxaB.-ten. Oaoep je Mel)yxHM nmao 3a me-
:^py^e. Pa^i,
rpxoM KOJH je HOKa3HBao nyx; Ba.xa.io My je Hanpernyxn CBy CBojy
eneprnjy, ^a ce noKa'/KC y3aHrHyxe r.iaBe h cnrypna xo/^a, T];a ne
caBHJe .xe^a h ooopn o^h, j^a ce ne na^HHH H0HH3aH Ma.xH h ,

noHH/Ken. Oh je mhc.xho jii My 30 Kpaja Ba.x>a noKa3axH CBOjy

cnary, npBO mxo je xo npH.xHqn.xo meroBOJ xpaopocxn; a ^pyro
3amxo hhko jom ne sna meroBy nponacx.
ce na^^ao, ji,a

^Ihm yi)e y ^^ixepxpoB Kaonnex h H>eroBe ce neMnpne o^m

cyKOonme c o^iHMa H,eroBa npoxHBHHKa xe H.xy3HJe necxaAC. Y ,

^Hxepxpa oexy o^n Ma.xe, .lyKaBe, HCBa-T^a-xe, .xHn,e pyvKHO h .xe-

;;Bao XV4II 2«
450 4 E JI

,«eHO. JI,OBOJi>HO je 6h.tio

noraeaaTH OBora MOBeKa JiHCHtmjera .TiHKa^
HepBOSHHx pyKy,, xaHKHx ycana, Koje je HenpecTano pasBjiaqno
HGKaKaB HepB03HH HOKpeT, H o^Max ce Momo BHjteTH, aa y H>era
HGMa HH TpyHH n.ieMeHHTOCTH.
„H>eMy ce joui o6pahaM h HHKOMe Biiiiie''. iiomhc.ih Mapic
O^Gei^.
y HCTO ao5a ce cexH, aa h HCivia bhuic komc. h OH^a opso
y iiaMCTH iipehe pas.iore, Kojn ra Ty ffOBCAOuie noHOBa iispa- ,

qyna KopncTH, Koje OBaj HenpHJaTe.ij Moraiue naByhn h3 H,eroBe

llOMOhH.
— CeAHxe, r. O^oepe, pe^ie JJ,HTepTp.
H OKpehyhn cboj noKj^eTHH npeMa H>eMyy He ^a^e My
*OTe.T>

HH jta caB.iajia ci^oje ya5ybeH>e. o^ Kora My apxxaxy ycne. Hero*

ra sauHxa:
— M^CMy HMaM 3a 3axi?a.iHM 3a qacx Bame nocexeV
3a HeKO.xHKO ceKynaj^a nacxa hyxaH^e, noc.ie 0;i6ep y^e ro-
BOpHXH,...
Oh Houe cbg Ha.iaraxH na 3;yraqK0. IloMeny h HajcxapHJe
noje^HHHCXH, nouyiHxajyhH. OHaKO necBecHO, noxpeoH. Kojy oce-
Kajy CBH HecpehHH, ^a cbc o ceoH Hcni)Hiiajy ,
n oho hixo je
HyjKHO, H nixo je nB.xHUiHO. Onnca CBOjy oopoy, CBoje Hej^ahe.
Kasa n.H'i'pe cbojhx ^yroBa, npon,eHH CBOJy *a6pHKy h ^raxepHJan;
y H>oj. n OHjua HaK.T^yim cxpacHHM xohom, kojh H>eroBHM pe»niMa
jio3aJM.ibHBame qy^noBaTy neKy pe^nxocx:
-
— Caji, je, HHuixa BHHie ne Mory. Bii. r.
exo, CBeMy Kpaj !

^I,Hxepxpe cyxpa bmhic nehexe HMaxH KOHicyptHxa y obomc Kpajy,

Kyha 0T^6ep h KOMnannja nj^ecxahe nocxojaxn. H^en cxapn ine*
join je cnavKan, Bpeji,aH h M.ia^ qoBCK, kojh xohe J^a pann CBojy
jKeuy H ivhep. Ilomxo ne MOJKe bhuic aa pa^n 3a cboj pauyn,
paT^HKe 3a xyt). XoKexe .xh r. flnxepxpe, ^a xo oyj^e 3a Bam paqynV
JI,Hxepxp ce HC noMane. H^eroB yranienH iior.xeji; .lyxame.
-
— Jl^a pa^Hxe 3a nac V no^ie oh no.iaKO. A uixa (m cxe bh
Mor.xH MHHHXH 3a Hac, r. O^Gepe ?

Oh Gejanre xaKO necpehnHK ocexH, Kauo

;ieTi;eH, iKyqan, ^a
ce cpyniH CBa H.eroBa xpaopocx. ILxan kojh 6enie naqHHHO h koJh
My Hsrjiejianie cacBHJNi npocx, yqnHH My ce o^je^HOM xaKO neocxBap-
JT.HB. ^a My ce oh h ne ycyjui na ra Ka>Ke, nero no^ie Myn,axii.
 EHJIAHC 451

- ^oniao caM r. Jl,HTepTpe, ^a o;t sac. Kao ^o6ap pajiHHK

Tpa>KHM iioc.ia.

JI^HTepTp ra H3MepH nor.ie;iOM, nyHHM npesn^^ama.

— Bh pa^iHHK ! yBBiiKHY OH. TIIa.iHTe ce bh. r, 0;:^6epe. MoiKe
.iH KG 6hth aooap pa;nHHK. iioiuto je 6ho raB^a ? JJ,o6po bh snaxe
aa He Mo:rKe, aap HHJe. ii ,ia to. hito mh bh Ka'/Kere HHJe 03- ,

GhjfjHO. 0H;3,a luxa ? ^Ihhh mh ce, aa bh HMaxe Apyry Heny H^ejyV

I'oBopHxe OH^a, najacflnxe ce. Hnmxa ja apyro nehy ti,o .ih ;i;a

luiM noMorneM. aKO je xo Moryhe ! Jep ja Bac jaKO JKa.xHM. yBe-

paBaH Bac... Ox! jawo !...

— ria Aoopo. pe^e 0,i6ep, npHKyn.T,ajyiiH CBy CBOJy xpa-

Gpocx. Ja caM mhc.xho. ;i,a aKO ne Mory ynpaBr^axH *a6pHK0M sa
CBOJ paqyn, moKh hy onex ynpaB.-baxH H>OMe 3a Baui paqyn. Ja
je noanajeM. SnaM ko.xhko Bpe;in. SnaM mxa ce mo^kc yqHHHXH
c H>OMe, Kaj ce paunnicxn no.iovKaj , c HOBn,HMa , kojh cy no-
xpeoHH ;ia ce onex iio^He. npo;uihe ce 6yp; aauixo... oyp; 3amxo.
r. JI,nxepxpe !... Bh ;to6po 3Haxe KaKO n^y xe cxBapn ! Ako ce oji-

Max He Hahe ko, 3;a je Kynn ne.xy , uH;],a he oxhIih Gyji, 3anixo.
Peu,Hxe. 3ap nnje xo oqaJHO r:ie:uixH. KaKO y xyl)e pyKe npe.xasH
a.iax. KOJH je Mene ynponacxno. kojh he oooraxHxn CBOjera ho-
Bor concxBeHHKa ? Ila oH;;a ja bo.ihm OBy *a6pHKy. Ona mh je
Gn.xa iKHBOT. Cpi],e mh ce u,ena Ka^ homhcthm, ^a je MopaM oc-
xaBHXH. PecKHpajxe, ^nxepxpe. jaMqHM BaM T;a ce nehexe Ka-
r.

jaxH 36or xora. A

hy pa.inxH sa Bac Kao h 3a ceoe caMa,
ja
CBOM CBojoM cnaroM. cbojom eneprnjoM cbom cbojom nnxe.in- ,

reHU,HJOM...
Jl,uxepxp Maxauie r.iaBOM.
— TJeKajxe. r. 0;t6epe. ^a pasr.ie^aMO Ma.xKO. Tpe6a .xh jui

roBopHM oxBopeno ?
Je^HHM noK'pexoM MapK npHCxa;ie na noxnyny oxBopenocx.
H onopn mac ^aopHKanxoB nocxa,ie jom onopnjn 3aBH6pnpa ,

XaKHM HeMH.lOCp^iHHM 3a;i;OBO.X>CXBOM.

— Qaoepe. ycnexn 3a Moj pa^yn, Kaji 3a.
KaKO hexe bh. r.

CBoj HHCxe ycne.iH? SnaM ja j^a cxe bh HHxennreHxaH. 3HaM ^a

ce pasyMexe y noc.xy. Ax! ^a ! JI,ocxa cxe mh ja^a saAa.xn! Ha
noc.xexKy hhcxc ycne.xn, h xo je *aKax. Ha mxa he ca^ 5hxh V
BaujH a.xaxH he ce pacxypnxn. Bame rpal)eBHHe ? Ilpo^tahe ux
 .

452 4 E .1

;^aapyry KaKBy *a(3pHKy. On^a y obomc Kpajy Hehe ohth Bume

Apvre *a6pHKe Mexa.iHe ';KHi;e ochm Moje: ^niepxp oxaiT, h cxa-
pHJH CHH. Snaxe nn bh, ko.ihko ja xo bo.xhm? To je cnrypHHJe!
03,6ep ra c.iymame, yxyqen Kao 6po3,o.ioMHnK , kojh r.ie3,a

KaKO My ce nsMa^e 6apKa cnaceita. Mepekn ra x.ia^HHM iior.ie-

3,0M CBOJHX Heiipnjaxe.tCKHx o^mjy, ^nxepxp nacxaBH:

— Xohexe BH, r. 0;i,6epe ^a BaM ja q,aM je^an caBex.
.iH

Jl,o6po ja 3HaM
ji,a Me ce ne xn^iy Bamn iioc.iobh. A.ih Ka;:^ oxe
Beh ^cm.xH K MeHH, OH;;a caM BaM ja^y'/KaH Kasaxn nyny ncxHHy.
OcxaBHxe seM.i^y, ne My^Hxe ce y y3a.iy;^H0M Haiipesaifcy, noKy-
majxe ^a na T^jjyroM Mecxy noHOBa cxe^iexe... OB;:^e, BH3,Hxe, cpe-
xahexe caMO neiiOBepeite h no:^08pHBocx... Ja BaM xo, r. Op,6epe,
He KasyjeM 3a xo ^a Bac MyqnM, Hero 36orxora mxo je o;nHCxa 6o:be
3a xo 3Haxe. KaKO he Bac r.ie;a,axH oB;a,e ?... KanaB he ohxh Banr
npeMa .T>yjtHMa, kojh cy Bac no3HaBa.iH y ooracxBy ?.-.
no.iO'/Kaj

HMaxe .iH BH Ma h ceHKy o^ H3r.xe3;a j^a, nonoBa no3,HrHexe CBOJy

HH3;ycxpHJy?... HMa :ih j^pyrn KaKas iiocao 3ro;i,aH 3a Bac ?... To-
.XHKa HHxama Koja je :50bo:lho caMO nocxaBHxn
, , na ;\a op,Max

6ya;y h pemena !... 3ap nnje ?

MapK npoMpM.ta yrymennM r.iacoM :

— MO/Ke OHXH...
^Hxepxp onex no^e ca cnrypnonrhy pe30Hepa, koJh ce npn-
MH^e neooopHBOM saK.-by^Ky :

—
He, MO^Ke OHXH, nero cnrypno... Bh cxe npBo ycne.iH h xo je
oH.io Bp.io ;^o6po... Iloc.ie cxe npona.xH h xo je CBpnieno, xyna
HeMa .icKa... Je^Hora ^ana hexe mh ohxh 3axBa.iHH, mxo caM BaM
noKa3ao cxBapn y npaBoj CBex.xocxH, jep y xeuiKOMe no.xoTKajy
HaJBavKHHJe je xa^HO ra nosnaxH.
O.ioep ce nop,H/Ke:
— Bh HMaxe npaBO, rocno^HHC, pe'ie ocnrypaBajyhn r.iac.

H OHj^a ao^a^e.
— Pa^nhy uixa ;^pyro...

To Kasa o^-xy^KHM xohom Kao ;^a je Beh 3Hao mxa he ohxh

xo ..Apyro--, a xyacnoM pa^omhy mxo ocxaB.-ba nsBecHy ciyxay
omh cxpe.T,axy Kao ^a oh
y «yxy ^HxepxpoBOM, ^nje re Ma.ie ,

xxe.ie ;^a npo^^py ;^o na .iho h ;^a noro^e H^eroBe Ha:^e.

 : : :

BUAAHC 453

Oh iiohobh:
— JI,a, pajiHhy iuto apyro... Jep ja caM joni CHa>KaH, ro-
ciiojtHHe... H uopeji ceera HMa cnare y MeHe... cnare... Buj^e-
hexe... Biii^ehexe...

0qajaH3e ce Meuia.io ca noTMy.io^r rLyxHHOM. Koja je H>eio-

BHM pe^HMa aaBa.xa xoh npexH>e. Jl^Hiepxp pe^e x-xa^HO
Ja y xo H He cyMH.aM.
H MapK O^oep, xa^HOM
OABep,eH ao npara, no3Ti;paB.x>eH ca
HHaHCOM yoGH^iajene yqxHBocxn. qy KaKO ce sa HjHm saxBopmue
Bpaxa, H nol)e onex 5p30 Kpos pe^; j^yra^KHx BecxHon.xa, noj[
pano3Ha.xHM nor.xejiHMa paji;HHKa. kojh ce nnxaxy Meby co5om:
— Illxo .XH je AO.xasHO? Illxa .xii xohe oh o^ nac'L..

Ill

3ana:beH Kao 40BeK. Kora cy :>KecxoKO y^apH-XH. 0;ioep, ne-

H>yhH ce y CBoja Ko.xa. pe<^ie KO^HJauiy
— Bp8o. JocH^e, Bp.xo 6p30. jfCypHM ce.
Xxeo jeMy mxo npe necxane hh 04HJy 6e;mx sHjioBa
;^a

HenpHJaxe.F,CKe «i>a6pHKe. HsoymenHx Ma.xHM npo3opHMa. a jta

yrjie^a CBOJy *a6pHKy, npocxj^aHy rpabeBHny, y Kojy 6eme y.xo-
iKHO xo.xHKO pa^a. xo.xHKO Hanpe3aH>a. h Ma.xo y ^ny J^a7be, j^o.xe

6ainxe. no cxapoj moj^h, y^oGny Kyhy, KOJa cyxpa BHme nehe

6hxh H>eroBa. HeKH ynyxpaniftH r.xac My je roBopno, ji,a he xyna
nahn oKpenzbeme. PamennMa y vKHBOxy. pa;a,HHM ^EcpxBaMa Be^mxe
6op6e. y Kojoj .x>y;nH yKpmxajy CBoje HHxepece. CBOJe aMOHL^iije.
CBOJe noiKy;^e. ocxaje 6ap orH.muxe ca cbojhm ycKHM KpyroM
G.xarnx ii ciirypmix CHMnaxiija. noxnopa ^oope '/Kene. KOJa hii-
inxa Apyro ne 3Ha ochm jja bo.xh h aa ce ^pmhyhH npHBiija
ys 3a6pHHyxa My^Ka, ocMejaK Ti;exexa, Koje Bepyje y 3.xo h
ne
jeji,HHM nor.xea;oM 6a;ipH K.xony.xa oii,a. Kap, ce npe^ h,hm oxbo-
pnrae Bpaxa, MapK O^oep ^y y MajiOM cajiony Kxoahhhh nnjaHO.
Oh oxBopn Bpaxa. M.xa^a aeBOJKa, y jyxapH>oj xa.x>HHH, CBe^Ka
noc.xe KpenKa cna. cxy^npanie je^ny 03 ohhx BexoBenoBHx co-
Haxa. 36or KOJe 6n aen oxau, qecxo peKao
— KaKy HaM J)aB0.xcKy My3HKy CBnpaiu xh? yBeK JKa.xocHO
H HHQixa ce He MO^e pasyMexii. lIIxo ne KaKaB Ba.xc. KaKBy
no.xKy? H.xn KOJy apnjy H3 'PaeopuTe h.xh Podepra ^asojia...
 !: : :

454 ji, E A

Ona ra 'ly Ka^ yl^e h He noMa^ie ce. Oh je ;iOBHy:

— K.ioj^HHa!
Be3 cyMH>e ona XTe3,HJame 3;a CBpoiH cboj scherzo^ jep H,eHH
iipcTH HeiipecTano .lernjaxy, Ma.io yopisaBajyhH xeMno. Oh no-
HOBH tohom Tyre
— Kjio^HHa
Ona Ta;a,a npeKH;ne, OKpenyBmH ce o;njeAHOM na CBOJoj no-
KpeTHoj CTO.iHn,H, H saniixa
— UlTa je?
IIor.ieA y H>e 6eme .len, MHpan, paBHo;nymaH, Gesopn'^Kan,
Hapo^HTo oeaopH/KaH, Kao h cnrypna CTBap,
;na je "/Khbot .laKa
H Kao p,a y H>eMy ^lOBeK neMa nnqera rope ,T,a ce oojn ho j^-a,

He 6y;3;e noMexen y CBHpaH>y KaKora xeiuKor scherzo. 0;^6ep joj

ce npHO.iH/KH H no.TjySn je y qe.io. Ona ce, oes cyMH,e, 3aqy3,H,
jep OH HHKaji,a ne noKasHBauie CBojy neiKHOCT. ^IyheH>e meno
npoh^e Kao oG.iaK upeKO mennx Be.iHKHx, OHCxpHx o»mjy, a.in ne
BH;i,e ;^a H^en oxau,, yaGy^en qcKame o;a, H>e jeji,Hy peq, noKpex,
nor.xe^i, Ma KaKaB snaK, kojh oh nocBeji,oqHO cnopasyM nyma,
xo.xHKO noxpe6aH y ^acoBHMa oo.xa. KaKO joj ce yqHHH, 3,a no-
.i.yoaii, HHJe o^roBop na H>eHO nnxame, ona hohobh :

— J],a HCMa mxo, o^ie?

0;i,6ep o^roBopH
— He, HeMa HHuixa... Xxeo caM caMO ;;a xe BH;3,nM h xo je
CBe!... Mo'/Kem ca^i onex nacxaBHXH CBHpaH>e!,..

Ona ce noHOBa OKpexe na CBOjoj cxo.xhu,h h H>eHe Maae

oe.xe pyKe noqeme HSHoea ^a npe.iehy npeKO i^HpKH. OqeKHBaaa

je o Ba.xcy hjih no.iu,H yoGnqajeny $pa3y, Koja jy je yseK Ma.i-

Hmi\e ji,pa5KHJia. A.ih *pa3e ne oh. 03,6ep noc.xyma Ma.xo ne
qyBniH HHuixa, na ce nojiaKo yK.xoHH. Ha no.by CMarny paMe-
HHMa. IHxa M05Ke saxxeBaxn o;; K.ioAHne? JI,en,a cy ^eu,a, x. j.

Ma.ia cxBO^Dcaa KoJHMa B.ia;;ajy xpenyxHH yneqaxH,H, Koja ne

3Hajy HHUJxa, He pa3yMejy Hnmxa, ne norahajy nnuixa. Ka,T,
6y«e ?^omao nac j^a ocxaBH Kyhy, y Kojoj ce po;^H.ia n ^a nol)e
y ^i)yrH cxan, y CKpoMHHJy Kyhy, y ^py^y Bapoui, cnpoxa Ma.ia
he H.iaKaxH, h xo je cne. 3a H>y HeMai)ame HHKaKora CMHC.ia
peq ,,nponao," h xeK Maao no Ma.io ona he norop,HXH cxpamnn
H.eH CMHcao, Ka^ oy^e ca3Ha.ia 3a opnry h ocKy^Hu,y. Hnjej^an
 :

LH.IAHC 455

0,1 THX oo.ioBa Hehe je ^omTe^eTH, h MapK 0;^(^ep y3^pxTa npn

iTOMHC.iH Ha HCBo.-by, Tj/KHy ;ipyrapHi;y CBOje M.^a;^ocTH, o;^aBHO
aaoopaBjLeny cneKxap iiojaB.T>HBame y TOMe TpenyxKy,
11 imjii ce

K.iH3ame ce no .laKHM iipocTHpa^mMa, or.ie.iauie ce y pacKOiiiHHM

or.ieAa.iHMa. yrfbesAHBaiiie ce y e.ieraHXHO.M HaMeniTajy, rpaoehn
CBe CBOJOM MpuiaBOM pyKOM...
TTpobe je;naH c.iyra. Oh ra yannra :

— Fj^e je rocno})a?
— Focnohii je ca oauiTOBaHOM y craK-ienoj oamxH.

IV

O^oep noKa;3imTO 3aMepame CBOJoj vkchh, uito hchbh caMO

3a 6H.ijKe H u,Belie h oopno ce npoxHB OBe cxpacxH, Kojy ne
Moranie pasyMexii. Oh je na^e npe;^ je;^HHM oo.xecHiiM oanaHOBHM
.ipBexoM, Koje je xpe6a.xo cnacxn. C.iyma.xa je caBexe oamxoBa-
hobc. KoJH je roBO})HO y:;;apajyhii ce y r.iaBy, 36yH>eH Kao .le-

Kap, MHJa je ^.njarHosa Hecnrypna. Ona ce je;^Ba OKpexe ^a ox-

no3::ipaBH CBOjera MyjKa.
— TpaTKHO caM Anpiijexa, xe, noxpeoHO mh je
pe^ie oh,
:{'d pasroBapaM c xooom.
— Ax! y^HRH ona pacejano.
H OK'pehyhH ce oanixoBany nacxaBu:
0H3;a
— H xaKo BH MHCinxe, y Kopeny ncMa upBa?... H.th
;^a

MO/Ke OHXH...
0^5ep je npeKH;i,e
—
OcxaBH xo ca^a q,oi;HHJe hem ce sanHMaxn xHMe. 3a ca;i,

MCHH xpeoam.
Oh oenie yseo cboj p,ecnoxcKH xoh, xoh, kojh HieroBa 'yKena
aoopo no3HaBaine, soor Kojera je ^yro naxn.ia, n kojh je MHoro
ji,onpHHeo, aa joj ce O^oep Ma.xo no Ma.xo noKa*^e npe Kao ro-
cno::^ap ho Kao npHJaxe.T>, xnpaHHH, a ne ^pyr.
— ^oopo, pe'ie ona c pe3HrHan;HJ0M.
li MapK ce ocexn pa3Apa/KeH, Kao 3,a je xxeo ;5a ona na-
cayxH HCXHHy. 3aAp'/Kanie ce no;], jeji,HHM pacii,Bexa.iHM kccxchom,
—
Ha uixa je? sannxa ona.
Ona xo Kasa ncxo onaKO paBHo;5ymHHM xohom, Kao Ma.xo
•'lac Kao;tHHa; jacno oeuie, ;^a r-])H 0;^oep hh na Kpaj naMexn
456 A E .1

HMJe Ti;o.ia3H;io, ^a caoiiuiTeifce H>eHora nysKa 3a P£>y Moace Shth

o;:^ KaKora HHTepeca. MapKa yBpeji,H Ta HeoceT.^HBOCT, Koja cto-
jaine y jaKoj npoxHBpeqHOCTH c GpnraMa, Koje oh Myeaine caMO
sa ce H yHyTpamifcHM neMnpoM, kojh je Kpno CKopo jtee roAime.
Oh oaroBopn cypoBO :

— To je, apara npnjaTe.ijHii,e, cmo mh npona.iH.

;i;a

rocnol)a Oa5ep ce noj^H/Ke ca CTO.iHu,e, na Kojy xeic mxo

6enie ce.ia.

— IIpona.iH! noBHKa. flpona.iH! je .i' mh to pe^e?

Ona 6euie cacBHM a o.ie^a, nor.ieji; joj .lyTame.
— HacxaBn MapK, nponajiH cmo.
JI,a, Ilpona.ra c Bpxa jio

na AHO... IlMa hx bcK, mxo xo nara^ajy, cyxpa he sa xo anaxn

n,eo cBex... CK.xonHhy cboj 6H.xaHC... xpe6a xo... Beh caM ce
cyBHHie sa^pJKao... HeMaM npaBO Bnme ji,a qenaM... II caji je
Kpaj, — Kpaj CBCMy... <^a6pHKa he ce npo^axH... Hpo^ahe ce
Kyha... Ilpoaahe ce HaMeuixaj... HaMa nnnixa nehe ocxaxn, hh
TO.XHKO !

Oh BaKa^iH hokxom 3a 3y6.

— H XBOJ Ja 3HaM ^oopo aa imcaM
je MHjias nponao...
HMao npaBO, ajiH caM xxeo aa ce GopHM p;o Kpaja... A ja xe
yBepaBaM ^a caM ce ji,o6po oopno. IIIxo na^aM xo je 36or xora
mxo caM aomao ^o Kpaja... Hnmxa Bnme HeMaMO ochm K.io;3n-
HHHHx ne^ecex xaTBa^a j^nnapa... CpehoM xe cy neoxy^HBH, nnane
6h h ohh oxHni.xH ca ocxa.iHM... Bhahut, xo je Kao y KOHKaH,y;
qoBeK ce yBCK na^a h H^e, n^e, tiok ce CBe ne cpynin... Caji je

CBpmeno...
Oh roBopno opso. ocehajyhn KaKO My oHBa .laKnie. nrxo
je
nrxo na noc.xexKy Moace ji;a KaiKe xo, mxo My je na cpu,y.
— Ebo nac ca^ na Ka.iapMH, cnpoxa Moja npHJaxe.T.Hu,e. ca
Li,e:iOM HaniOM necpehoM... Il3H0Ba Ba.T.a npcKpajaxH ikhbox... A

KaKO?... Ax! To je HHxaite... Ka;; ce hmm ^eauecex roAHHa, naKo

je nohn y 0CBajaH>e CBexa... A.xh y nanraM roji,HHaMa... Ka^ Ghcmo
HMa.iH npHJaxe.Tja, naM npnxeKy y rioMoh... T^a .xn ce y ne-
3,a

BO.TBH Mory nahn npHJaxe:bH! Ja caM o xomc mhoxo mhcxho.

xpa'/KHo caM OKO ce6e... He MOiKeMO, BH^nm. hh na Kora pa^y-
naxH... Ja ne 6hx hh xxeo ^a ce o6pahaM Ma KOMe, xo 5h oho
H3ry6.beH xpy^. oecKopncno noHHiKeH>e... Jejtno Bnme, jep caM
 : :

KHAAHC 457

Hx ja 3a ^Be roAHHe iipeTpnno aoexa Beh... A aohn he Apyra

iioHir>KeH>a, h join ;ipyra... II HajcTpaiimnje je to, ifito ja He
BII^HM Kpaja OBOJ HeB0.T,Il!...

Fociioha O^oep ii.iaKame, He o^roBapaiyhii. He cjiymajyliii. He

Tpa/Kehii o5janrH>eH>a. Koja ne 6h pa3y.Me:ia. houito HHRajta HuniTa

HHJe HHa.ia o noc.iOBiiMa CBOJera My/Ka. Oh Geme no^ieo onopHM

r.iacoM, ajiH ce CBe BHuie paanevKaBanie. Gn.io. uito pc^ni o.iaKHia-
Raxy HanpernyTOCT H>eroBHx nepaBa, 6h;io hito jaue oeexn CBOjy
necpehy, BHJ^eB cyae, Koje 3&or H>era xeKy.
— He, no^ie oh noc.ie KpaTKora hyraHja. mh uexiaMO nix ce
Ha^aMO HH oji; Kora noMohii, 30 o^ nac caMHx... BHjiHnr nac Tpoje,
TH, K.ioAima H ja. mh cmo xpH Gpo^o.iOMHHKa...
— K.io^HHa ax K.ioj;HHa ! ! Bajeii,a rocnoba OjtGep.
— Tpe6a hum ce npuBiiTH je^no ya Apyi'O. ji.a 6o.T>e ojio.ihmo
6ypH... Ma mxa aa ce ,iecH. mh heMO 5hth aajejiHO, je .in?...

Bhth 3ajeaH0, to je cnara h OKpen.T>eH>e.

HiiKa;^a, 3a ABa;neceT ro^inna opaKa. oh HHJe noKasao to.ihko
;r.y5aBH. Ona je cnaBa.ia na jiny iteroBora cpu,a, yrymena cy-
BHHiHHM paaoM. HOKpcTOM. cno:LamH>OM xyKOM, H exo rje ce
HOJaBH nojt yTHH,aieM onacHOCTH. CTpaxoBaH>a. c,xa6a Kao h CBe
nevKHOCTH. noMeniana ca saxTCBHMa h n.iamrtHBomhy, neMnpne,
r)OJa:«.T,HBe. roTOBe npH3HajyhH TaKO HHTH:MHy
3,a ce pa3,ipavKe.
xajny CBOJera onha. npocehn CHMnaxHJy, Koja My ce ^iHrnoa
Kao H>eroBO nocie^ffoe cnaceH,e, OBaj hobck nyn eneprHJe h ixk-
HHJe 6euie noqeo ^a ;ipxxH Kao .byoaBHHK o]s, SKap,ecex roanna.
Txyxehn oh qeKame pe^. Koja oh o^troBopii.xa H>eroBOJ. noKpex
cpu;a. KOJH OH My MO/K;ia noBpaxHO xpaopy Ha;^y. hohochxo ca-
MOHoys^aH^e. A.in rocnoba 0;i,6ep n.xaKame je^naKO h ne O/jro-
Bapame. Bh.io je cysHuie ji;on,KaH; ne pasyMeBame ona xaj jesHK.
KOJHM joj HHKaT]; aox.ie HHJe 6h.io roBopeno. My^K je y3e 3a pyKv.
Kojy ona nycxH onaKO .leao n nacHBHo; oh npeK.iiHmame
— OjtroBopn MH, ja xe mo.xhm! Peu,H mh ^a ce ne .T^yxnui
'Ha Me, 3a pa3yMeui. KaKO xo nnje Moja KpHBHii,a. ;ia heui HMaxH
xpa6pocxH, ji;a no^Hecem nauiy necpehy. PeH,H mh nixo, hito
ro.T; xohem, raxo MoiKeni, je;i;Hy peq. Koja he mh jiaxn cnare!
Tocnoba O^oep 3ajen;a
-
—
Ax! ja caM BeoMa Hecpehna!...
 : :

458 4 K -1

Obiij y3RHK eroH3Ma iKi^,e xeiuKo MapKOBOM cpii,y. Oh iiycxM

Hjeny pyKy, — opoAo.iOMHHK, kojh ce o^pn^e j^acKe cyBPime
c.iaoe ;5a ra o^P'/Kh. Ohh nohyxame join HeKo.xHKo xpenyxaKa.
Iloc.xe rocnoi)a 0:n6ep, iipeKH3,ajyhH njia'i, iio^e ;a,a roBopn iio-

laKo, HcnpeKH^aHO, 6e3 eese, HeapxHKy.xHcana aca.x6a ii,e.iora

jep,Hor iKHBOxa:
— Illxa xoheiJi aa xn o^roBopHM?... Jllxa he naM ocxaxH
K'djj, iiaj^HeMo y CHpoxHH>y ?... Xpaopocx? Ax! ^a, xpaopocx, yBCK
je OHa noxpeGna!... A.xh HeBo.T>a, He, ne!.., HeMaM ja cnare!...
HHKaAa, ;n,a, MOvKe ohxh... p,ok oejacMo jom Maap,H!... Boace Moj!
8auixo MH XH HHKaj^ HHCH TOBopHO Kau Ma.xo ^ac?... H ja caM,
jmayMem .xh, cbc H3ry6H.xa... OJ^aBHO ox! BeoMa o,T,aBHO... Mh-
iji.'bax xaji,a, j^a y sKHBOxy HMa xo.xhko .XiyoaBH... A.xh ne, Hosau,,

noc.xoBH... IIoc.xoBH, HOBaii, yBCK CH MH xo caMO noKasHBao...

;

II exo r;;e Ao})e na pe^, h xo ;j,a ce cpyniH... Ja caM BepoBaaa,

:ui je xo oap CHrypHO... 3auixo ch xy Bepy yxBp;^H0 y MeHH?...
KaKO xohem Ti;a /Khbhmo, Ka;i, cmo cnpoxn?... Mh cmo HMann
caMO CBOje ooracxBO... Exo r^e ra ca^, BHuie neMaMO... To.xhko
.i.y,T,ii HMa, KOJH yMejy ^a npHKyn.ijajy o.xara cpehe!... Mh, ne...

3a HecpeliHora qoBeKa h3 obhx 35yH>eHHx pe^H Bpjio ce

jacHO H3ji.Bajao CMHcao. Kao mxo ona pe^e, xo oeme ;n,pyro 6aH-
KpoxcxBo, Koje je T],onyH>aBa.xo npBo. H oh ce onoMCHy, H.e'/KHora
H ;i,HBHor Snha, ^nje je cpii,e ocymn.xa H>eroBa paBHoayuiHOCx,
Ma:ie py:>Ke, roxoBe ^a ce pacu,Bexa, Kojy je oh narnao ;^a ce
CTiOMHJe, aa yhyxH, — 6e3 HeBa.Tja.xcxBa, Bo/Kc moj, HenaMepHo,
jep HeMat)auie speMena, jep ra CBera 3ay3HMaxy hocxobh, jep
OH He no3HaBauie BpejiHOCx OBora Heou,eH>HBor Kannxaaa, kojh
ce 30Be .XjyoaB, h MHJy My n,eHy cyBHuie ;noii,KaH ca;t oxKpnBame
HjcroBa nponacx. Me})yxHM rocnoi)a 0J^6ep npoji,y>KaBanie
—
Th y xo 5.xaro hhch BepoBao, jaTi,HH moj npHJaxe.T>y...
Th ch Beponao caMo y ^pyra o.xara... Ox! a exo KaKO cy ona
.ia/K:fcHBa!... J1,ok... a ^lera pa^H npexpecaxH xe cxBapn?... Mh
CMO xo mxo CMO, He mo^kcmo ce bhuic npoMennxH... He motkc
ce ;^Ba nyxa 'yKhbox npcKpajaxH... 3a Hac je xo cysHme 3;oD,KaH...
Bo/Ke MOJ Bo/Ke moj! KaKO cmo Hecpehnn!...
!

KaKO ona noqe jta jeii,a, 0;^6ep ce ^H/Kc h pe^e joj cbojhm
r.xacoM rocno,iapcKHM, kojh je Ma.io ^lac ;;pxxao
 r3H.iAHC 459

— Tpeoa.io on Met)yTHM ;5a ce ypasyMiim, ^para iipujaTe-

.i.Hi;e. Cy3e Hucy hh 03; iiomoKh y OBaKHM xemKohaMa,
Kane
KaKBe cy Hame... Th HMaui 3p,paB paayM, yMeni ^a ycaBexyjem,
ja OH xxeo ^a pasroBapaM c tooom o tomc, mxa naM Ba.T)a nu-
HHTH... To he OHTH :tonHHJe. Ka;i, 6yq;ein ja^a...

II OH ce yK.lOHH.
Ax ! KaKo je Ma.io »iac pbaso nosnaBao CBOJy necpehy ! Oh
jeoqajaBao npe^, CTpauiHior oH.iaHCOM cbojhx noc.iOBa, kojh ra
rypame y nponacx, a exo KaKO My caj j^pyrn oH.ianc noKasyje
HOBy Hccpehy. Cyxpa he .-by^n Ka3axH 3a h>: ^BanKpoxnpao je
MapK 0;56ep... Jl,a .in je xo Moryhe! Oh, xaKO cnocooan h jaK
hobck!... Oh 3a Kora CBaKH MHin.-bauie, ,ia je 0J^ CBHJy BemxHJn..."
Jecx, OH, jaKH,cnocooHH h Bemxn qoBeK, pl)aB0 je ynpaB.T>ao
CBOJHM noc.xoBHMa n npo^yhKao CBOJ vkhbot. Ox KaKO je xo !

oa;i, ifceMy oh.io jacHo! KaKO My je 6h.xo jacHO, ^a HHJe xaKO

.laKo ca^iyBaxH HMaH.e, Kao mxo je .laKO exehn ra! KaKO My je
jacHO nncy najcxBapHHJa ;;o6pa ona, Koja cy Hajonnn-
on.io, ;^a

.i,HBnja, H ^a he xevKe ohxh npeBapen qoBeK, kojh neryje CBOJe

cpii.e, HO qoBeK, koJh nynn CBOJy Kacy! PI ,iok je nniao chxhhm

Kopau,iiMa Ka CBOjoj *a6pHn.H y Kojoj ce pa;^H.io, nocie^mH ;^a je

iiyx pasr.ie^a Kao rocno^ap, mhc.xho je, KaKO hyxa^e neMHx Ma-

HiHHa H yrameHHx nehn nnje ooHHJe o;i hyxaaa MpxBHx :i,jum,

H aa My je o^ ;^Ba oioanca Koje je ck-xohho, ;^pyrH, neoqeKHBafr
M rpoMOBiix ;^OHeo CBwpennje H3HeHa^eH>e.

-^W-^^-'Oes-
 JEPA HAy^HA HOBfIHA
/IHHHJE CMyiA M EKBHnOTEHUMJA/IHE nOBPLUMHE Y HPHPOAH
on
1^. M. Ptahojebhta
npo*. B. IIlKOJie'

Obo caoninTeae Koje je r. 'B. M. CTanojeBat 2[14 *e6pyapa obg ro^.

yiHHHO napiicKOJ AKa^eiiiija HayKa ca4pataBa y ce6ii npiiMeey naqejia Koja
B^ia^ajy Kao ochobhh saKOHii ^^-lOBafta no KOJHMa ce Tyiiaqe *u3HiKe no-
jase 113 o6.iacTii e^eKxpiiHCKHx, cBeiJiocHHx h e^eKipoMaraeTCKHx nojaBa.
Haxo^eliH ^a obo caonraieae sac^yxyje 4a 6y4e noaeaTO 11 ninpeM
Kpyry qnTa.iaua a HapoqiiTO 6HOyiora (cneuaja^HO 6oTaHiiqapa), mii CMaipaMO
aa CBOJy ^yjKHOCT ^a pa^ii jiaKmera paayMeBaaa npeixo^HO H36^nace n y
KpaxKO o6jacHHMO CBe oho, ulto he nhii y npa^or npasor cxBaiaaa 11 ca-
Mora pa^a, kojii je cxeKao to jieno npiianafte 4a ra nyo^riKyje caMa napu-
CKa aKa/^eM^ja eayKa.
HeKa HaM ne aaMepe y tom cipy^Hii qHTaoii,H aKO Haiua o6jamH.eH.a
ii4y H 40 oSjamaaBaita ohhx "taKaTa a aaKOHa 3a KOJe ce npexnocTaB^a ^a
ce 3Hajy. IlMaMO y BH^y ^a te npexxo4Ha o6jauiH.eH)a iiMaxii xck on^a CBOJy
Bpe^HOCX, aKO yno3Hajy qnxaoua ca 3aK0HHMa Koju B^a^ajy K04 hhcxo <i>ii-

3uqKHx nojaBa, KaKO 6n npHMcna mnxna y caaiOM caonmxeifcy r. Cxanoje-

BufecBOM 6H^a 04 Kopncxn a 4a ce y ucxo 406a yBH4H y KaKBOJ xecnoj
Be3H cTOJe OCHOBHH saKOHU «i>H3nqKor CBCxa ca oaKOHHMa CH.ie u Kpexaaa y
iJKHBHX CTBOpOBa.

1. ^a oxHO'iHCMo 4aK^e o6jamH)eH>eM Be.iHKora 3aK6Ha y npnp04u —

3aK0Ha npuB^aqeiBa (rpaBnxai;nje) Kojn je nponamao IfcyxH.

' Les lignes de forces et les surfaces equipotentielles dans la nature, par M. G^. M.
Stanoievitch prof, a la Faculte des Sciences de Belgrade. Communication faite a 1' Acade-
mie des Sciences de Paris, le 14 fevrier, 1898.

1
 JE4HA HAY^HA HOBllHA 461

Ilo IfcyTHv: cBa ce xe^a (nace) npiiB.iaqe Me^y cooom ii to iio obom,
aaKOHv: 1) ji.Be Mace npHB.iaqe ce cpasMepno h>uxhhm BciiiquHaMa a ciiJia
npHB.iaqna je je^aaKa 6pojy Koju ce 4o6HJa Ka,; ce le 4Be Mace noMHoiKC.

2) IIpiiB.iaieH)e ;^o6uBeHOyMHoataBaaeM thx Maca c^a6» u.iu jaqa iipeMa

TOMe 4a ^11 cy OHe ^a^te je4Ha 04 Apyre u^ih ce npiiojiu/Kyjy 11 to no Ksa-
^paxy auxHe paa^a.iiiiHe. Ilo tomo aKO jeAHa Maca ima 6 jeAQHHi;a a Apyra
2 je.^HHHue npiiB^aneiBa na je^HHimn paa^a^HHe (h. np. 1. Meipy) je^naKO'
je ^= 6X2.^12; Hy aKO cy pa34a.i>eue sa 2 MOTpa (^sa nyT Bume) OH^a
je npiiBwiaqeae ocjia6u^o npcMa npetjamaeM 2 X 2 r= 4 nyTa, 4aK.ie je
12 4 : =
3. Ako ce xolie Kpafee 4a uapaaii IfcyTHOB saKOH npiiB^aieaa OH^a

i\iacH OBaKO CuAa apuejiaHetha y apaeoj je cpaaMepu ca npouseoAOM Maca

:

Koje ce upueAane, a y uaepnyTOM ca xeaAparoM pasAajhune.

OBaKaB ncTii 3aK0H Baa:u 11 3a npuBjiaqeiLe KOJe iicno.iaBajy e^ieKTpnH-

CKe cii.ie II MarHOTCKe, caMO c tom pas^iiKOM, mxo K04 MarneTCKiix h e.ieK-
TpuHCKiix iiojasa HMa ceM npiiB-ia^eaa h 0A6iijaH)e iisweiiy Hae.ieKTpiicaHiix
II MarHOTCKHX Maca. Hy tom
ce iictom saKoey noKopauajy u jaqune 3ByKa
IIcBeTjiocTii II TonjiOTe caMO c tom paa^iiKOM niTo ce koa h.hx saKOH H3pa-
iKaBa OBaKO januna (iiAU CUASl) kojom ce ceerAOcr^ seyK u roajiora apocrupy
:

ouuAajy ca KeaAparoM pasAajbune luu aKO ce iisBopy CBeT^iocTii Ton.iOTe 11

3ByKa npii6^ii)KaBaM0 ouAe jaHuna pacre ca xeaApaTOM Aajbune.
2. Ka^ CMO ce yno3Ha.iu ca 3aK0H0M ciLie OH^a MoateMO npnhu o6ja-
iuH.eH.y caMux jiiiHiija ciua ii t. 3b. eKBnnoTeHnnja.iHiix noBpniima Koje 11
Hoce HaCwiOB caonniTeita r. "B. CTanojeBuha.
UlTa cy JiiiHiije CHJia?
Mh liOMO noKymaTii 4a npuKa.KeMO one KOJe cy HajnpaBii.iHiije a to
cy npaee Aunuje cuAa jep iix Moace 6uTH n KpuBUx.
HeMa cyMae 4a ce ^iHTa^aii, 6aBuo r^ae^aifceM thx ^imuja CH^a. Cothmo
ce caMO c naKBiiM Be.iiiqaHCTBOM n36HJajy jvTapaH cyHHOBii 3pau,u uae KaKO
cy OHU TaKO dcto Be^aimaHCTBeHii npu saxony h o^Max mo/Koto h cmcto
petn 4a je ceoKU cynnee span Auuuja Koja ^oeocn Ton^iOTy 11 cbct^ioct ox
lera CBe /Kiibii ua obom CBCTy. II aKO HHcy TaKO ysBumeHii a.in cy TaKO hcto
mckii h npujaTHU apaVjU KaKse 3663^6 Kojii cy iicto TaKO .lUHUje cnjia.
JIuHuje cuAa cy AaKAe one Aunuje KOJe nao 3pau,u uaCujajy U3 Kaxeot
cpeAuvira kuo craAnoi uaeopa cuAe. Ako y3MeM0 niica.i.Ky 11 aoMe o6ejieHtHMO
jeAHV laqKy Ha xapTiijii, na n3 ae noByqoMO na cbo CTpane npaBe a je^-
naKO jiiHiije Kao spaKe h to TaKO, ^a 6yAe rycT nns ^unnja, na 3a thm
nocacTaEvtaMO Kpajae Ta^Ke, —
on^a 6hcmo Ao6D.in je^an Kpyr. Hy aKO
3aMucAHM0 ^a TaKBO HCTO H To^iHEC .lUHHJe By^oMO H3 HCTO Ta^Ke Kao cpe-
^nniTa .lunnje naA xaprujoM na cee crpane n ucuoa m»c, OH^a 6h CBaKa
TaqKa 6njLa y ncTO Ao6a n TaiKa na .lonxn. Ako 6h jom cbo to Kpajae
TaqKe noKpnan Ty^iOM on^a 6hcmo /i,o6uAn je^ny .lonTy nujy noBpnuiny npe^-
CTaB.ia Tyj. Kao OMOTaq.
Te npaBe AaKie KOJe ce CBe cruqy y ony TaiKy
.luniije cpe^ime m
ii n3 ae ii3Bupy, nasuBaMO AunujoMa cuAa, jep ce thm npaBij^eM npocTnpe
462 ji, E A

SBVK, cBCLiocT u Ton.ioTa, a TiiM npaBuuMii pa^e e^eKTpiiHCKe ii MarHeicKe

cii^e; THM npaBn,eM ii^e npiiByiaqeae uau o;^6iijafte t. j. Kperan-e, 6njio Ka
cpe^nmTy h.ih o^ H>era.
Ako ce cawo ceiiiMO 4a a nama aoM^a apueAanu 11 4a je o6AnKOM
seoMa najiuK ua Aoury, OH/^a n ona Mopa iiMaiii CBOJe ^HHUje cn^ia. ITa Kojo
cy TO? ^aKO je ^axii OAroBop na to niiTaae. Tpe6a cajio rjie^aTii kojiim
npaBueM na^a KaKaB KaMee Ka^ ce ne KOTp^a Beh na^a Kpo3 sas/^yx; kojum
iipaeueM na^ajy KflQiae Kan^nue Ka^ hx BCTap ne roHn y CTpaey; KO.jnM
jipaBi],eM cToje cTy6oBM y upKsaMa h^h y Be^HKim srpa/^aiia; kojiim cy npaB-

ueM yiBptjeuH 304OBH a KaKO ce nooujajy cTy6oBii sa moctobc eio to cy —

cBii npaBii,ii AUHuja cu.ia asM^unvx. H aKO je 3eM^a ^onTacTor o6^UKa, to
Tii npaBi],ii na noBpiuiiHii aenoj croje ywpaeuo, a^in aKO ce y Miic^ima npo-

,4yjKe CBii ce Mopajy CTiinaTii Ka cpe^uniTy fteey. Tii cy npaBU,H npnBiiAHO

iiapa^e^Hii Me^y co6om a^ii ce to yaiiMa 3a Majie pa34a.i>uHe, Hy sa Bete,
jcao 3a Bp.io AyraqKe MOCTOse, npBii 11 nocie^Bu CTy6oBu Bet Hucy iia-

pa^eiiHu
3. 4^ npet>eMO ca4 Ka o6jamH.ei&y mxa 3HaHii pa4 y oamre a mxa je

j>a4 Jiunuja cuAa.

3Ha ce 4a HCMa pa4a 6e3 CHare luii ciue a^iii ce 11 ne oce£a 4a je ce
lUTO pa^iuo aKO Ta cH^aa Hiije caB^aaljiiBa^ia KOKae oruop nAu Apyiy Kaney
cHuiy y oumre. IIo TOMe pa^ je caBJiatjUBaae OTnopa. Hy 3a 6o.^e cxBaTame
niTa je pa^, peii,HM0 ^Ba ^e^Ka Hoce ^se TecTiije ii to npsii TecTiijy 04 5.
KT. Ha ^a^^HHy 04 10 Mexapa a ^pyni TecTEJy ^sa nyTa Teaiy (10 kf.) aa 4a-
jbUEy 04 5 MCTapa. CBaKii he m
OBora 3aK^y4HTH 4a je pa^ o6oj^^e je^naK.
.A TO 3HaqH CBaKii pa4 ca^p^KaBa y ce6H caBJiai^uBaifce ueKoi oruopa neKUM
.useecHUM ayreM u oh ce ii3paqyHaBa nyTeM n xeatHHOM h to Ka^ ce 6poj ^yiKiine
ijivTa KOJiiM npaBueM ^e^yje cu^a noMHoaiu TeacuHOM, ^aK^ie 10 X ^^ = SO
iim 5 X 10 = 50. IIpoH3B04 kojh ce naxo^ii y 6pojy 50 npe4CTaB./5a pa^ 11

11 50 KUAoipaMCKux Merapa pa4a. 06uiHa jeAiiHUua kojom

Kaaie ce: 4a ujna
ce Mepn pa^ jecTe KiuorpaMCKii MeTap t. j. 1 Kr X 1 m 1 kfm., npon3B04 =
113 je^Hor MeTpa ca TeaiiiHBM 04 1. KH^orpajia.
Pa4 npaBueM Aunuja cuau Mepii ce TaKO ucto, ny je4UHa je pa3./iUKa
•y HHTaay KaKaB ce OTnop Ty caB.ia^yje npu Honieay ? Peii,UMO paBHOM ny-
TeM, caB.aa^yjeMO OTnop Koju HCTaB.^a Maxepiija no nyTaBii (KaMCH, 3eM.(ba),
HO aKO HocuMOTepcT y BHC KanaB oxnop caB.iat>yjeMO Ty ? CaB-ia^yje ce
,

oraop upeMa apusAaHHoj cuau seMJhxmoj a K04 ejieKTpune OTnop npcMa npii-
B.iaieH.y ejeKTpuH,Mace n t. 4. ^aK.ae: pa4 npasueM jiuHHJa cH.ia jecxe
npoH3B04 U3 reoKuxe yMHoavcne 4yoicuHOM uyra npaBii,eM .iirnoje cii.ia.
Hy K04 pa4a npaBua .annnje ciua .laKO je cxBaTirrn 4a Mory uHtii
4Be Bpcie pa4a je4aH eu4A>ue a je4aH neonasaH, caKpueen. Bh4^iib je pa4
CBaKO Bii4.i»uB0 n KpeTaae Herax Maca npaBueM Aunnje cn.ia.
onaateno
a HeBH4./bUB n.111 to je naroMHjiaH Hacaaran
caKpuBeH peaepBan pa4,
,
,

HHJa ce Be.inHUHa Mepii no Meciy r4e ce Haxo4n Maca. TaKO na npimep.

ai,pen na yjiiiu,u (MecTo) neMa HiiKanaB (o4hocho) HaroMiLian pa4, 40K hctu
 JE4HA HAJ'IHA HOBIJUA 46^

TiiKaB itpen ca iictom TeajimoM iiMa Be^UKy roTOBHHV pa^a ii aKo Miipno
Ha KpoBV CTOJii. Tla^aiBeM c KpoBa na seujbj oh ke cBy HaroMH^any ko^h-
qHHy pa^a (^aK^e can neBU^^HB pa^) npeo6paTiiTH KpexaaeM y bh^^hb.
OTKy^a My je laj pa^? Ako ce caaio ceTimo 4a ra je neKO Mopao ^OHexii
rope II ly yjioJKiiTH CBora pa^a na npe^aiH H>eMy OH/^a je jacHO 04 Ky^a
,

je y aeMy jiejKao cKpiifien pa4. Ohh kojh UMajy lacoBBHKe ca ^y^a^Ma,

,

CBaKH 4an Mopajy npe^axii ^vjieiy ^naafteM y bug Je4Hy uaeecny KOJiuHuny
pa4a Koja ce rpomu nocTynno y noKpexaBy xoiKnta na qacoBHiiKy Hy y ,

xoM xpouieity ^y.ie ce cBaKiiM oxKyu,ajeM K^axna cnymxa noHaj^aK. To je ca

HaBujaBeM 11 ijLenHux qacoBHHKa. K04 KOBaqa, Konaqa n ceKiipauia ce nojas-
^yjy HaH3MeHue o6e Bpcxe pa^a AU3an,eM, 11 caytuTarheM qeKiika MOXiiKe, ,

ciiKiipe H X. 4.

5. Peieno je 4a ce pa4 npaBU,eM Aimiija cuj.a paiyna iipoii3B040M xe-

;KiiHe Mace u npe^enor nyxa no xoj ^iiihujh. To anaqu pa4 ce Mepii xeHcii-
HOM noMOHJenoM ca buchhom 40Kyie je xa xc/KHna no4HrHyxa.
IIo leM no Hainoj npexnocxaBu,u yauwaMO 4a jiuHiije cniia nsBupy iij
je4He cxa^HB xaiKe xo ce aoA>e paAa xiix cH^a 30Be ona iioBpmiiua npyra
Koja iiocxaje Ka4 ce Jiinnije cu^ia ysMy Kao H>eroBH nojiynpeiHiiun Moje cy
KpaJH,e xaiKe yje4H0 11 xaiKe KpyacHor o6nMa. Ako ce yaMe 4a ce rpanime
npHB^iaiHe n^u 046oJHe cnae H3 cpe4umxa npocxupy 40 Kpaja xux no.iynpeH-
UHKa OBora Kpyra, 0H4a CBaKO xe^o c no^a Koje ce G^iiay xhx Kpajanx xa-
qaKa no^ynpeMHHKa Haxo4u ne cxoju no4 yxuuajeM ^imiija cH^ia, hv iiim
40^e 40 KpaJH,e ranxe Ma Kojer no^ynpeqHHKa xo te ce xe^o noqexH Kperaru
Ka cpe4iimxy aKo je y cp94iiuixy apuejiaHna cujia h^h 04 cpe4[iiiixa aKO je
y cpe4umxY OAdojna cn^a. Kpyr onucae 04 Kpajjtnx xaqaKa .lUHUJa cnjia
jeexe Kpyr npiiB.iaMeH.a u^u 046iijaaa x. j. uojbe aokab re cuAe AOMamajy.

6. Ako ce npnMenu npaBiuo ou,eHU pa4a npaBU,eM JiuHiija ciMa 0H4a

Oil CMO UMaJiH peLn Kojy xom KO^HKa je paAna caocodnocr ncKe xeacuHe
H^u xe^a y onmxe Ha Kpajy jiHHuje cujia y ropaeM Kpyry. Ho qeM ce HMa
caB.iat>HBaxn oxnop 04 cpe4niuxa 40 nepH<tepHJe npaBu,eM ^unnje ca^a (no-
.lynpeqHHKa) xo, aKO ce y3Me xeaiHHa KOJa je nnijia ahhujom ciiJia, 0H4a je
pa4 40 Kpajtte xaqKe reofcuMa uoMMOofceua AyotcuMOM. jiuHuje cvAa. Hy pa4
:

xe xeaiiiHe 4yiK KaKBe 4pyre jiuHnje CH^a hcxu je h 3a HeKV 4pyry xaiKy
oOuMa na n 3a xpety a sa CBe, IIo xoMe ce Kaace 4a Kpy/KHU o6nM, nocxao
04 KpaJBUx xaiaKa ^nniija cn.ia npe4CxaB^a o6hm jeAnane lOToeune paAa
,

ujiu paAne caoco6HocTu n 3a xo ce xaj Kpyr (n^u KpyniHa jinHiija) 30Be

eKeuuoTenUiUJaAaH xpyt eKBHnoxeHi;uja^Ha ;iHHiija n^n ^UHiija je4HaKux pa4-
Hnx cnocouHOCxn.
Ha namoj scm^bh mofjii uiicmo ce6u ^aKO Hatn eKBunoxenitiijaviaH
Kpyr, aKO saMuc^nxe 4a cy no CKBaxopy (lun y onmxe na HaJBcfeeM 3eM.ibii-
hom Kpyry) no6njeHn xeAerpa«i>CKU 40peu,n 11 4a cy Ha43opHuu,H npyre cxa-
BHJin Bpx 4HpeKa no je4Hy u,Hr^y 04 2 KnjiorpaMa. Ako 6n 4npeii,n 6nyiH
rycxu, OHH naM npe4CxaB^ajy apo4yofce}i>e Aunuja cuAa seMJbunux a xe^Kima
Ha Bpx 4npeKa na CBaKOM 4iipeKy HMa ncxy CKpHBeny moK pa4a, a Kpajae
464 4 E Ji

xaqKe ^upena cy y ucto Bpeiie la^Ke o<5HMa KpyacHor Ha eKBaiopy Koju je

ca4 eH«uaoTeHU,ujajiHU Mpyi.
Ako 6h MecTO Kpyra yae^iii .lonxy .inHiija cu.ia OH^a ce ii H.efla noBp-
uiiiea 30Be eHeuaoTeMU,ujaAHa aoepmuHa.
Aene cauKe eKBiiiioHTei;iija.aHux Kpyrosa cy ohii KpyroBH Kojii iiocxajy
aKO y KaKBOj Miipnoj bo^h y^apiiMO KaMenoM: mh heMO bu^cth KpyroBe cBe
BeLe u Behe o^ cpe^Hiuia kojh ce nocxnyno y ^a^iUHii iiaryoe Kao inxo ce
H 4ejcxB0 .iHHuja cuAd ry6u ca KBa^paxoM ^a^iiiHe.
4a 6u CMO iiMa.iij caiiKy eKBunoxeHU,iijajiHe noBprnime xy je 40bo.i>ho
4a noMeHeMo: ao4 y co6u, aa tiim cto ii pasHe ciipaxoBe Ha KaKBoj Kyhii kojh
xeKy Me^y co6om napa^iejiHo.
Peii,HMO 4a je noA ys^urnyx Ha4 seM^LOM 1 Mexap OH^a CBe xeacime ,

Ha no4y na Ma KojeM Mecxy HMajy roxoBimy pa^a 1 Kii.iorpaMCKii Mexap, jcp

Hx je xpe6a^o c no^a ynexii u ohii npeMa aeM^tii cToje 1 Mexap biicoko.
Hy aKO ca no^a ysMeMo ^Be xpn cxBapii 04 no 1 Kr. 11 o^HeceMO na cto
KOJii jena4 no40M pemiMO pnex 1 m. on4a fee na cxo^y iiMaxH cee rpu
creapu 4ea KUAOipoMCKa Merpa loroeune pa4a ujiu paAne moKu, Ako 4aKJe
ysMCMo na KiMorpaM xe/Kime no cxo^y (no4pa3yMeBajyfeii 4a
noKpefeeMo
je cxo asMe^y xora xe.aa 04 1 kf. ii cxo.ia neMa xpeaa), 0H4a
rjia4aK n 4a
ce npaBu,eM cxo^CKe noBpmiiHe ne Bpmii HUKaKaB pa4 11 no xomo cxo npe4-
cxaB^ia (Kao noBpiuuHa) je4By eKBnnoxeHU,nja.iHy iiOBpiunHV. Cxo 40 cxo.ia,
ca iicxHM BHCHHaMa Hory (oHaKO ncxo Kao 11 4iipeK 40 4npeKa) 4y;K eKBa- ,

ropa npaBH.iu je4aH nojac 04 noBpmnHe na K0JUMaje4HaKe xeaiUHe

611 ii&iajy

iipcMa scM^tHHOj noBpiuHHii iicxy pa4ny Mofe imii roxoBimy.

/l,aK.ie eKBHuoxeHUiija^He noBpuinne cy one noBplunHe Koje cy peiqiMO
npcMa seM^n, no4Je4HaKO pa34a^eHe 04 Bene aoepuLune. Ako ohcmo aaMii-
c^ujiu no40Be 04 cnpaxoBa npo4yaveHe 4y;K ooHMa seM.tneor 0H4a 611 xii cnpa-
TOBH npe4CTaB^i)a.in eKBunoxeHu,uja.iHe noBpuinHe. CxBapii na npBOM cnpaxy
HMajy MaBy pa4Hy Mofe 04 cxBapn na 4pyroM, xpeKeM n x. 4. Te noBpmuHe
ca cxpaue iue4aHe 6u./ie 6n Ha.iiiK Ha oupyqeBe KOHU,eHTpHqKn nope^^ane.
7. no^oa^aj j.uHiija ciLia npeMa aKBnnoxeHU,nja.iHOJ noBpmuHu je ona-
KaB Kao no.iOHiaj cxoackux Hory npeMa noBpuinnn caMora cxo.ia, x. j. Aunuje
ciiAct cy yeeK yapaene na ceojuM eK8uaoTeHV,ujaAHUMa oepmuHaMa.

8. HaJ3aHnM.i)UBiije fee 6nxn oa qnxaoua Ka4 KaaceM 4a ce pa4 .lUHiija

pa^iyna caMO npaBU,eM .inniija cnjia a npaBU,eM eKBnnoxeHU,nja.iHnx no-

Bpiunna (4aKJie iiAii noBpinnnoM no4a iMn cxo.ia) 4a neMa
no Kpyry eKBnnox.
pa4a. Hy xo fee 6Hxn 04Max jacHO Ka4 caMO cnoMenoM oee noro46e: 1) 4a
ce CKBnnoT. noBpiunne Mopajy CMaxpa^n Kao 6ecKpaJH0 iMaxKe, 2) 4a npe-
Hamaae Tepexa no BeMy ii4e 6e3 oxnopa jep je4aH KiLiorpaM Ha Bncnnn 1
M. Homen xopii30Hx. npaBu,eM a xo SHaqn no noBpinuHH Koja Ma na KOJeM
Mecxy HMa je4HaKy pa34a^nny 04 uenxpa ne Moace HMaxii snuie naroMiLia-
Hor pa4a hh Kpexaaa Befe Kao 11 CBaKii Ku.iorpaM Koju je 04 cpe4nmxa 3a
jo4aH Mexap pa34a.i>eH. Oxnop Kojii ce caB.iat^yje xopna. nyxeM moikc 6iiih
 JE^HA HAyiHA HOBIIHA 465

OTiiop. CiiMO panase nonpmiiee Koja jia KaKO Ha oko ii3r.ie4aaa r.iaxKa Ha
np. Be..iiiKa noBpiuima .le^a Mopa nMaxii panoinne.
^oc.lP4^^a OBora CMaipaifca je y tomg a^ aKO ce neaeMO ys KaKBC Ka-
Mene cieneHime ii hociimo KaKaB xepei OH^a ce pa4 Mepu reoKunoM uotue-
Hoi repera a^iu ue VMHO/KeHor ca AyoKunoM CTe^eHII^a wan cryOa eeK cqmo
eucuHOM a to je ynpaBHOM .ihhiijom KOJa je cnyniTena ne 4yac cTeneHuua^o
3eM.L. iioBprnnHc Beh npaBU,eM BiicKa o^ naJLume (ropae) laiKe Ka 3eMjbii-
Hoj noBpuiiieii.

Ako ce ^aK.ie hcko ueae

ya cxeneHnue OH^a oh, (no qen ceje^Hacxe-
iiCHHua (uanaK) cacxojii je^ue yapaene paBunne na semjbn a jejune xopu-
113

aoHTa.iue) je^apcv], 1146 xopusoHTajiuuM upaei^eM ne epmeKu paA a 4pyrii nvx

if04u;Kylin uory y euc Ko^uKa je Bucnna je^Hor cxenena. Hy BHCima je^Hor
OaHKa ca BiicnnaMa ocxajiix xaMan nanocii BHCHHy cxeneHnita 04 seM^ie 40
ropBer Kpaja a He 4ya:nHy. Exo ycje4 qera ce xepex npu kocom neaamy uaii
ciiyuiTaiByne mhohcu AyoKuuoM Kocnne Befe bchom eucunoM 4a 6a ce napa-
"iyHao pa4 no xoj kochhii.

II aKO cy Hemxo 4yHie OBa ouaBeniTeH.a Mnc.inM0 4a naM qnxa.ian Kojn

Hiije 40B0.1.H0 nocBetcH (cxpyMHUM lacx 11 nonixoaafte) ue te saMepnxii jep
oe xaKO MoiKC cxBaxnxn aHaqeae pa4a r. CxaHOJeBnheBor n xo cajio npn-
Ojhjkho, a.in je nnan u obo ooaBemxeae 40B0.LHO 4a ce kojuko je Moryhno
Biiuie cxBaxii n 3Haiaj OBora pa4a BeroBa na n 4a.i.a npuMena ccm ohc Kojy

Ke MHTaouH Ma.io nocie npo^uxaxn.

Ilpe Hero 40HeceM0 npeB04 y n3B04y cyMupaMO mxo cmo nsjiOHvn.in:
4'^^

1. 3aK0H npnB.ia4eH.a uau OAuujaaa obom je y

cujie Koje npnB.iaqe
:

ii.iu ce 04unjajy, —
y npaBOJ cy cpasiiepn ca npou3B040M H.nxHnx Maca a y
:i3BpHyT0M ca KBa4paxoM buxhhx pa34a.i.una.

2) JluHuje cuAa cy one KOJe Kao 3pau,n usoujajy n3 KaKBor cpeAumra

Kao uaeopa ciiAe.

3 n 4. Pa4Mepn ce ucxhm npaBU,eM cuiia n UMa ra 04 436

Jianuja
Bpcxe: euA^hueoi npu caMOM icpexaay njin cKpueenot (ymxe^euor) Koju 3aBHCH:
04 Mecra u aeroBe pa34a.i>nHe npesia cpe4nmHoj cn.iu.
5) CKpuBen pa4 Ha ncxuM pa34a.i>nHaMa u Mecxusia 04 cpe4uniTa na
luunjaiia cu.ia UMa CBy4 y naoKOJio ucxy roxoBuuy 3a nexe Mace. Kpyr Kojn
je nocxao je4HaKUM Be.iuMUHaMa .luuuja cn^a 30Be ce puAuo iioj>e n.iu KpaxKo:
no.ie .iUHHJe cn.ia.

G) EBBuaoxeHu,nja.iaHKpyr u.iu .inuuja 30Be ce ooum Kpyavue Jiuunje,

jep CBaKa xaiKa ua oouMy nsia ucxy pa4Hy roxoBuny npesia cpe4umxy, 4aKjie
HCxy KOJiiiHuny cKpueenoi paAa. Ciuhho xoMe snaHU u eKBnnoxeHii;uja.iHa no-
Bpmnua Kao noBprnuna .lonxe KOJa no4Je4HaKO 04 cpe4uuixa o4Cxojn.
7) ./luHuje cu.ia npeaia eKBnnoxenunja.iHHM .lUHUJajia n.in noBpmuuaMa
croje yupaBHO na bhx.
Obojiuko CMO CMaxpa^iu 3a noxpeuuo 4aouasecxuMO luxaoue 4a on
Mor.iu mxo npaBu.iunje ne caMO paayMexu pa4 r. U
M. CxaaojcButa Hero n
J^B.lo XVIII 30
466 fl,
E A

npaBH sHaqaj H>eroB y npnjjoAn kojii he oiith 04 Hapoqiiie Ba;KHOCTH 3a 60-

TaHH^ape a 04 onmie 3a CaoAore.
Ebo y npeBO^y OBora KpaTKor iisBo^a:
^./LiiHiije ciiJia Kao 11 eKBiinoTeni^HJa^Be noBpiniine Koje cy pe3yATaT
;i,ejcTBa neHxapnux cuasl, Hamjie cy Bpjio Baatny ripiiMeny y Hayitn.
„He 3a4pa:aBajy}iH ce na h>hxhoj npoMGHH K04 nojaBa rpaBiiiauiije iioa-
cetaMO caMO na anxHy Baacny y^ory Kojy iirpajy y ewieKTpuHii 11 Marne-
TH3My. Cbc noje^uHOCTii 611AO ejieKipiincKor ii^ih MarHeiCKor no^a JiaKO ce
pa36npajy 11 cxBaxajy, Ka^ ce 3Ha upoj 11 iipaBau tiix jiiiHuja cii.ia y ca-
MOM noiby.

„Hy iipe Hero KOHCTaxyjeMO <&aKTe nojaBaaia tiix ^lUHiija 11 noBpiniiHa

y uii^ana mii lieMO AOAnpHyTii nojasy 6ojeHiix npcTCHOBa y
MiiMorpe^HO
iiaynii CBCT^ocTii, laKO 4a HeyTpa./iHe ^iiHiije KOJe ce oiiajKajy y cBeiMOC-
HOM no^y K04 Kpiicra^a ca je^HOM ocobiihom jaKO iio^cehajy ca Bume la-
Ha e^eKxpoiviarHeTCKO uojbe e^CKxpHHCKe cxpyje. IIcto laKO
qaica r.ie^iiuiTa
H cBCT.iocno no^e 11 Kpucxajia ca ^BCMa ocoBimaMa ncno./baBa ohc iicxe no-
jaBC Koja ce ona;Kajy y no^y JHHiija CH^a cxBopennx ^BeManpaBO^nniijcKUM
cxpyjaMa iicxora cMHCia, 6n;io e^ieKxpiniCKiiM no^ycima uAii MarnexcKiiM iic-
Tora HMena.
„^n«i>epeHUOBaH.e H3Becinix 6ujbmix XKaita npnKa3yje naM, mm ce oho
OTnoqc/io iicxe o6jiHKe KOJiiMa Ma.io npe roBopncMO.**
,Ako ce HC sa^pjKaBaMO K04 o6jinKa naM ii03Haxn x. j. K04 Kojii cy
KOHneHxpHqHiix npcTCHOBa Kojii noKa3yjy KOiiHKO je ro^HHa ^psexy, mii iieMO
CBpaxiixu naavtty Ha hckc iicxiina ciOKCHiije o6^HKe a^ii cy mhoi'o hhtg-
pecHiijn.

,TaK0 6hcmo na je^HOj qaMOBOJ 40cu,u ca 48a ueopa mofaii onasnxii 11

it 6iue 611 iiapa.ie^He Jie^y co6om caMO 4a cy ce
'eKBnnoxeHU,nja./iHe jiHHHJe,
MOMe CJ0604HO pa3BPijaxH. HBopoBii Hrpajy y^ory no^yca 11 npon3B04e ncxe
TiopeMehaje (nepTyp6aij,nje) y no^iiMa cniia Kao h hckh MarnexcKii imii e^CK-
xpnqHH no^yc, Ka^ ce ynece 04 Hcxe Bpcxe. To 3HaqH: 4a oh, h^ii yniije
('ancop6yje) cbc ^hhhjc cn^a h eKBiinoxeHUiijajiHe nospuinHe KOJe xeJKe ^a
jipo^py Kposa H, UAH hx npHHyj^aBa (40 ii3BecHe ^a^HHe) 4a xeny npaBueai
aeroBHx ^HHiija cu^ia.

„Ako ce 4aK.ae 6^uace Hcnnxa c^HKa Ha Aacn,H OH^a te ce , oiia3nxii

,4a cy xe nojaBC npoHSBe^ene ^cjctbom ^sa nojiyca Hcxora iiMena.
„^pyra c^iiKa npe4CTaB^a npeccK (xopusoHxa^an) K04 o6nqHe poxKse.
H ona npe,i,cTaB^a ^uoepeHuoBafte xKaaa Eoja cy ce ynyxujia npaBucM Aii-
Hiija cH^a. Ha npeccKy Koju je ^ax M0)Ke ce ^eno yMe^axii no^e cxBopeno
./i,BaMa no^yciiMa o^aK^e npoHcxmy wiirnHJe cn^a ny xaKO 4a cy 06a OBa
Tio^yca (laii h cxpyje) Hcxora iiMena iijiii pa3Hi!X jaiuna (iiHxeHsnxexa).
^CcM OBora una join 11 npeccK je^Hor xpacxoBor 4pBexa n xo oceie-
:Hor HeixO^iiKO caHXiiMexapa ii3Ha4 nasyxa. Ha OBOMe ce npeceKy onancajy
:HaJMaH.e iioje^iiHOCxii je^Hora e./ieKxpoMarHexcKor no^a nocxador ^BeMa
 JE4UA HAJMHA HOBIIHA 467

cieKTpUHCKHM cTpyjaMQ npaBua npase ^uHuje ilih n /^BaMa no.iycHMa ncxor

UMena a no roioBv iiciora iiHTeHsmeTa.
^He Mome ee sepoBaxu 4a je cAmHOci obhx nojasa y 6aJbSLKa h y
e.aeETpoMarfleTCKDM no.tnMa laKo pas^nqnTux no CBOJoj npiipo^n CTBap c^y-
laja. Mnoro je npupo^HDJe CTBopmii aaK.By^aK 4a cy OBe nojase npousBO,^
ciu^iHux aKuiija cii.ia 4a ne peieM ncTOBeiHux, Koje ce ncno.i.aBajy y hhcto

't>ii3nqKiiM nojaBasia. 3aK^yqaK 611 A^K^e 6110 OBaj: cBaKa 6nyi>Ka npe^ciaB.ta
KejiuHHo aoA,e o6eAe;KeHO cbojum aimnjaMa cn.ia n eKBnnoTeHU,nja^HnM no-
BpinimaMa n, ^a ce CBaKa tie.iiijua Kpefce no .iimnjn cu.ia a 4e<i>nHnTiiBH0
VTBp^yje n saycxaB./ba na eKBiinoieHunja^HOJ noBpniiiHii, no TOMe 4a cy cn.ie
KOJe vTiiqy na pamteme 6H^aKa — ueHxapne (cpe^nnifle)."
Exo xo je KpaxaK u3boa pa^a r. CranojeBuheBor Kojn je npe4ao na-
pncKOJ aKa^cMuju nayKa na oueny 11 Koja ra je npnMu.ia.

40 OBora je peayjixaxa r. CxaHojeBiih ^ouiao pa^OM n nocMaxpaaeM

H3i?ecHUM 6u./bKaMa 04 ^yacer BpeMena. Cesi xora je OBe nojaBe, onucane
uajii,

y OBOM u3B04y, jora ynope^iiBao u siepiio o^noce ca nojaBasia n ^aKXHsia

ns ou^acxH cBex.aocxu, e.ieKxpnne n MarnexiiaMa
Peayjixax ^an-ie r. CxanojoBiifeeHa pa^^a OBaj je: 1) 6n.i.nH oprannsaM
je nsBOp neflxapne ciue, 2) ^ejcxBa cy: npaBitesi .innnja cn.ia kojiim ce y
peqennx du^iaKa Kpety fee^njue, 3) 4e*nHiixiiBno 3a;^pa;aBaH>e tie.iniia n c^ia-
raae (5iiBa na eKBimoxeHnuja.iHiiM noBpuiunaMa.
KaKO te OBe pesy^xaxe npnxBaxnxn na npBOMe Mecxy 6qo.io3u, a na-
poqnxo cxpyqRH Coxanmapn, xo ne MO/KeMO y nanpeA norat^axn, a.m, 4a fee
ce n3Hecenii «i>aKxii y iteroBOJ pacnpaBu y3exn y cBecxpano ncnuxiiBaae
xoM He cyMaaMO.
He 6ncM0 xxe.iu npeinuaxii MH>eH>a cxpy^aaKa, a.in naivi ce n nexo-
Time HaMefey usBecne KOHceKBenuiije obux npnHi],nna na o6jame.eH.a nocxanKa
oo.iiiKa y 6U.1.HOM CBexy. ^a ocxaBUMO na cxpany nnxaaa yxui^ajy 3eM.i.e
(feoxponn3aM) n cyHti,a (xe-iuoxponn3aM) x. j. ^a .in cy 6ani seii^ba u mena
npuB.iaMHa Mofe ca cynueM, —
«i>aKXopn KOJn yxnqy na Kpexaaa u pacno-
pet)iiBaH.e }ie.iiiju,a y 6n^i>un u na aeny KOH'turypaitujy, mii muc.ihmo 4a —
6n ce npuMenoM naieaa nsHecennx y obom nsBo^y BeoMa npocxo n .leno
sior.ia oojacHuxn ona lecxo xa^ina n .^ena npaBUjiHOCx o6^HKa 6iLtaKa na-

poHHXo OHux Koje ce ciouoaho pa3Bnjajy. H^OBOJbEo je nociiaxpaxn ony npa

BQ.iHocx KOJa ce yKaayje na je^noM o6iiihom jincxy n. np. SarpenoBy, n,Ba-
cxH H. np. KaKBe aM6pejiacxe un.LKe a n caMo rpanaae K04 6n.i.aKa n o^e-
Baae on.^aKa .inmfeeM u u,BefeeM.
KoHceKBeHu,nja 611 (niAn ^aKjie xa 4a 6a noHOB.ieHOM npnaieHOM jin-

HHJa cn^ia sa eKBnnoxeHU,uja.innM noBpuinnaMa je^no 4pB0 h. np. darpen,

je.ia H Ap. 6n.io cacxaB^i)eHO ns .lunuja n CHonoBa cuasl (y '&n3uuu niia x.
3B. H neBu cn.ia tubes des forces) n eKBnnoxeHunjajiHnx noBpuinna.
y3MnM0 ^aK.ie je^no ^pBeno cxao.io. Oho fee nocie nsBecHor pamhea:\
nohu y pas^Bajaae na rpane, (j,Be, xpn na n Bume). Ha xum npBHM rpanaMa
npncxynajy (cKopo noA hcxhm yr.iOM Kao n npse npeaia cxau^y) nocie orpaHun
468 4 K .1

Kojii npeMa rpanaMa CTOJe Kao npBe rpane npeMa cbojgm cTa5.iy, laKO A'^

6n ciaojio ca rpanaMa ii orpaHuima npe4CTaB.i)a.io hu3 JiiiHnja cn.ia y npo-

CTopy, qiija jaqana ona^a ca A^^inaoM o^ Kopeea (4a .111 no KBa4paTy 11.1H
npocTO ca ^a^imoM tom 6ij ce napoHUTO Mopa^io roBopiiTu).
A r^e cy eKBimoTeHi;iija.iHe noBpiuuHe, nnTateTe? Ha to nuiaae Hiije
laKO TeniKO OAroBopiiTii. IJ,e.iOKyiiHa Kpyea neh-e 6iLi.Ke Koja ce mhofo upn-
o.iiiavaBa o6^inii,uMa: 11.111 .loniii, e.iiincoii4y, napa^cion^y (jKa.iocna spoa,)
— TO je eKB0noTeHU,iijaiHa noBpmiiHa a napo^uTo; AwuKe, i^seTne Micxe n
u,eacTu.
HoHaB^iaMO ^a He aiaaiiMO npeTHU,aTu oueey 6no.iora y npiiMenii na-
:

'le.ia nsHecenux 04 r. CTaeojeBuha na ouJbEii cbct a.iii iianocnMO 3a ca4a

cBoje 4y6oKO ysepefte 4a, noiesi tii npiiHi],iinii : npociii BejiiiKii 11 onniTii

nocTOJe y KOCMOcy, — 6n.io 611 iy4H0 4a iicno4 B.aa4e ftiixne ynaKHe Kpe-
raEbe 11 pacnope4 ikiibc oprancKe MaTepnje.

npo*ecop
 HAHHA H nPOCBETHA j[?mm

cpntKO rEOJiouiKO ji,pymTBO

LXIII SLOP 10. MAJA.

1. IIpnKasaHe cy hobg Kaiire, Koje jo reoJioiuKii 3aB0A y Tony iipom^or

MGCcua 406110 y pasMeny (04 HeTporpaACKor JecTaciBeHuiKor 4pyuiTBa.

MocKOBCKor JecTacTseHinKor /],pyinTBa, PycKor reo^ouiKor KoMnTeia, Ca-
pajeBCKor JecTacTBenniKor Myseja, <I>paHU,ycKor Feo^aouiKor ^PyniTBa, Aoe-
4oncKor reo.ioiuKor /l,pymTBa 11 cpncKor MiiHiicrapcTBa upocBexe) u h a n 0-
K Ji H 04 CpncKe Kpa^. AKa^eMiije (ny6.iiiKaniije UlBeACKor Feo.iouiKor 3a-
B04a 04 roA. 1896. 11 1897.).
2. Paar.ie^ane cy nomii.i>Ke 04 r. r. Elaje To^opoBnha, ceKpei. miih.
iipiiBpe^e (r II n c 11 .1 11 r h 11 x 113 CMe^epeBa), H. H. ns Cxape'Cp5nje (pasHii
Jiiiuepa.in), MiijioBaHa 'B. MiiAOBaHOBnlia, npe^auiiter MUHiicxpa (a y r 11 x
c BeayBa, xiiboackii 6 ii r a p) 11 M. KapaMapKOButa (.a u r h 11 x 113 OKO.iiiHe
TpCXGHIIKa).
3. C. yp nnxepecHy aoiipKy 04 xpn^ecex j.eniix
lu e B II t noKasyje
pa3HH npo^yKTu KOHxaKXHor
iipiiMepaKa, Kojiuia cy nper.ie^HO npe4cxaB.i>eHU
MexaMop<sn3Ma, HanoMiiayhu, 4a je OBy sOnpKV 406110 04 4-pa KpaHii,a h3
Boua y pa3MeHy 3a HeK0.iiiK0 npuMepana cpncKiix 6iioxHXCKnx 6An3aHai]ia
113 lj[ena.

4. HpoHiixaHii cy ^onucu : a), r. Ilexpa ILiiiha, npo*!-. yiuxe.i>. lUKO.ie,

MimepaAUMa 11 cxenaMa, npiiKyn^tennM y oko^iihu Co^iyna ; 6). r. To^opa
Bymexiilia, yqnxe.zba y no.i.Hoj, 6oyin4y, Kojii je Biij^en 4. Maja oko 8 c. y
Beqe; b). r. M. MiiiiiicaB.i>eBiiha, y^iixe.^ba y Piiibu,y, .aiirnnxy tlsrh/i, cqah
BoaiypeBii,a.
5. 4 II M. A H X y yi a pe^epiime pa^y 4-pa K c m a x a Die Triasbil-
dimgen der Umgebung von Jdria uud Gereuth (Verhandlungeu der, geologischen
Reiclisanstalt, "Wien, 1898, cxp. 86.). „Tpiijac y OKO.aiiHn Il^puje Besyje cesa—
jyjKHy a.inujcKy KpeqHiiKy 30Hy, n npe^cxaBy&eH je (koa Tepajxa), no^eB 03ro na
Hiiffie, oBiiM exaiKaMa: a). ^oaBHii ^o.iOMnx'', 6). paj6jiepcKii caojeBu, b). rpy^-
BacxK KpeqHiiK 11 ii,pHii Kpeqmi inKpu.i.aii;, r). BeHrencKii c./L0JeBii,4). KOHMOMe-
470 A E A

paiH H ;^oaoMHTCKe 6pe4nje c VMeuuMa niponope.iCKux Kpe^HHKa, h I,). Bep^en-

CKH uiKpiLBUu. —
Bep^eHCKii uiKpn^mu ^eace Ha uphhm na^ieoaojcKHM mKpn.i>-
UiiMa H iiemqapiiMa. Ilpexnocie^BU M.iau ipiijacKii ima y OKO.iimii lUpuje
^iiCKop^aHiaH noJiOHtaj npena Bep'teHCKiiM inKpii^miiMa y no^uHU, u no CBojeM
cTpaTnrpa«>CKOM no.ioaiajy o^roBapao 6ii KOHr^OMepaTCKOJ ^-ai^nju Myme.i-
Ka.iKa UAE MeH^OHCKOM ^oAOMHxy y jy-rKHOM Tiipo-iy. IlHTepecHO je, 4a y

OBOJ cpasMepHO Maaoj xpiijacKOJ o6.iacTii nna 3HaTHiix ^amija^nnx paa^HKa

y pasBiiliy napo^HTO cpe^aer ^e.ia Tpujaca, iuto je KocMai y CBOJoj
pacnpaBii ji,eTSiJbEO Hs^oaiHo".
6. 4mm. AHTy^a npuKaayje Aeo6y 11 pasBufee KpeiauejcKe «i>opMa-
UHJe y 4o6pyqH no je^HOM caonniieBy AxaHacHJa «I»paHi;ycKOM
r B.
Feo^oniKOM ^pyniTBy, h3 Kojer ce bh^u, ^a je y /l,o6pyqii paaBHJen Me^uie-
pancKH THii AOfte Kpe4e (hcokom, (5apeM, ani), npeKO Koje ^iicKopAaHiHO
;^o.ia3n ropfta Kpe4a (ueHOMan, lypon, cchoh) cpe4H.oeBponcKora mna.
7. B e^ H M n p li Aiih ii3./iaate pe3yATaTe ciy^uje 6patie Am e r u h a

K p e T a u, e j c K H M c h c a p 11 m a H3 IlaTaroHHJe no ^^anKy Th. Glan-

geaud-a. —„npBn TparoBH cncapa natjenu cy y pexcKOJ exaatn, n osa ce
^ayna no 6pojy po^OBa nosefcaBa 3a Bpoie Jype n Kpe^e, ajin cbh 40ca4
no3HaxH Me3030JcKH CHcapn npuna^ajy xnny m ap c y n n j a.i c k m, Y
Tepuujapy naK noKa3yjy cncapn orpoMno pa3BHtie, xaKO, 4a je H3Mel>y jie-
3030JCKe u xepuHJapne cncapcKe ^ayne sanaaten narao npe.ia3, Kojn je CBe
40 cKopa 6no 3aroHexaH, jep nucy 6h^iu jom xaqno nosnaTa npeu,H xepu,H-
japHHx cncapa. Osa je npa3HnHa ea4a Bp.10 jacno nonyaena cncapcKOM *a-
ynoM n3 ^rapannjcKe «i»opMau,nje" y IlaxaroHujn, Kojy cy 4exa.i&H0 npoyqn.in
6palia Kap.10 H "PjiopeHxnno AMerunn, cxaBHBinn je y naJBHUin hhbo ropae
Kpe4e. Y OBOJ •I'OpMau.njn, a y xopnsonxy o6eJieaceHOM mKO.tKOM Ostrea
Pyrotherium, uaijena je 6oraxa cncapcKa <i>ayHa, Koja ce Moace CMaxpaxn 3a
npexeiy xepu.njapH'e cncapcKe «i>ayHe. PiMa oko 115 pa3HHx
Bpcxa, Koje ce rpynnmy y 18 no4pe40Ba, 30 $aMn.iHJa u CKopo 70 po40Ba.
Osa ce ^ayna naJBnme KapaKxepnme npeB^amfey Konnx<ipa, kojh Kao 4a cbh
KOHBepryjy je4H0M n.iaHxnrpa4CK0M nexonpcnoM xnny. nope4 Mapcynuja.aa,
cnapaco40Haxa, Kpe3y6apa, rji04apa, XH./i040Haxa n BdUKor 6poja Konnxapa
Haljenn cy 0B4e 3aca4 najpaenjn ocxauu npnMaxa. Pa3MaxpaH>e onnca noje-
AUHux po40Ba 40B04H 40 CBe jacnnje •I'n.ioreHuje xepunjapnnx cncapa, xe
ce c npaBOM Moaie pefen, 4a cy ciicapn n3 naxaroncKe rapannjcKe <i>opMau,uje
sancxa Mopa^in 6hxh npen,ii xepu;njapHnx cncapa".
8. C. ypomeBHt caonuixaBa 4p3'mxBy pe3y./ixaxe CBOJnx cxy4HJa
nepH40XHxa n cepnenxneay Cp6nju. — „Cxy4iija o5yxBaxa mu-
KpocKoncKO npoyqaBaae noMenyxnx cxena, xj. h>hxob Mnnepa-ioniKH cacxaB^
cxpyKxypy, npon,ece cepneHxnHncaaa n onuixu 3aK.i)yqaK reHe3u naranx
cepneHxnna. —
Me^y nepn4oxnxiiMa KoncxanxoBann cy .1 e p 3 ^ n x n, b e p-
.1 H X n n a M n 6 Ji c K n n e p u 4 x n x n. Hnxepecan je je4aH Bep./inx
<!>

H3 upnoropcKor cpesa, y kojcm nope4 .1 u b n h a nMa u ^aja^iuxa. —

CepnenxHHH cy Bp.io pexKO oOpa30BaHn 04 qncxo Mace, aHxnropuxcKe
 HAyqHA II nPOCBETHA ^PyiHTBA -471

npaMenaere fB ii .1 u j a m c ii t) ii.iii Mpeacacie CTpvKType, nero ce y aiiMa

nope4 r.iaBHe, MaxoM Mpeavacxe, pe^e MeM6paHacTe 11 iipHTKacxe, MUKpo-
cipyKxype aHTuropiiia ea.ia3e 11 ociaim np{iMopAuja.iHnx Mimepa.ia: ^ u-
B H H a, poMouux II niipoKceHa iiT^ y cepneHTHHy
MOHOKJiiiHCKux
lienor IlBanoBe .liisaAe na.iaaii ceceKye^apHn nepoBCKUi. C no- —
ivie^oM Ha MiiHepa,iHe cacxaBe n cxpyKxype cpncKiix cepnenxiiHa mo/Kg ce
H;3Becxii onmxii saK^yqaK, 4a je Behima nocxa.aa cepneHximiicafteM nepii^o*

xuxa, a HeKO.iiiKii 11 ra6pa (ey<i>ox[ixa).**

9. n. C. n a B .1 B u Ji roBopii xepitiijapniiM <i>ocioHMa, Kojii cy

Hi'KHa4H0 Hal^eHii 11 Kao npimoBe npe^inanx 36upaKa 04pel>eHii : a). 113

capMaxcKHx ciojeBa (113 oKO-iime IIexpoBu;a 11 BapajeBa), 6). 113

MGAiixepaHCKiix c.iojeBa (K04 ro^ynii,a)

h x 11 j- u b). n3 n
c K H x c jI j e b a (noxoK ^y'^oiaj K04 FpouKe), HanoMnH>yfeii, 4a je obom

iipii.iiiKOM uaiuao Behn 6poj «i>opaMUHH<i»epa y ro.iyoaiKOM Tepi^tijapy (pa-

Kiije caMO 4Be, ca4a 4eBex Bpcxa), 11 4a KOHrepnjcKii cjiojcbh y OK0.111H11
rpouKe npiiria4ajy pa4MaHecK0M xiiny.

CPnCKA KH>MH{EBHA 3A/|PyrA

3. Maja OBC ro4. 4p;Kana je nexa pe40BHa CKyniuxiina OBe oniuxe cpncKe
iipocBexHe ycxanoBe. CKynuiximy je oxBopHO noxnpe4ce4HHK r. Ilepa 'Bop-
^eBnt Bp.io ^leniiM roBopoM, y KOMe je H3Heo aeaqaj 3a4pyriiH 3a luiipeiBe
KH>iire II npocBexe no cpncKOM Hapo4y H3.iOH;no yKpaxKO aen pa4 3a-
, ,

XBajuo CBUMa, kojh cy 6aA0 MopaAHO 6n^o Maxepaja^ino noMoran xe je

, ,

ona ycxanoBa onaKO Hanpe40Baja n Haj3a4 3axBa.iH0 3a4pyrapuMa kojh ,

cy y OHO.IHKOM 6pojy (Bnuie ho h je4aHnyx 40 ca4a) ji,omA\i na 3a4pyrHHy

CKyiiuiuixnHy. llocie xora je xaJHHK 3a4pyruH r. .hy6. CxojaHOBnti npo^n-
lao H3Bemxaj pa4y YnpaBuny sa 1897 ro4aHy. PIsBemxaj je 6ho 40cxa
onnmpaH u CKynnixuHapu Bp^o navK^UBO. Y fteny je r.
cy ra caciymajiH
CiojaHOBnh, nope4 pa4a ynpaBnna, Kao cxpyqaaK nponpaxno .inxepapny
Bpe4Hoc Kftnra VI KO^a pa3.iaaiyliu mxa je pyKOB04nJio Ynpasy, xe je'KOJe 04
ifciix mxaMna.ia. Kao xpetu 460 xora n3Beinxaja 6110 je YnpaBHU npe4.ior, 4a

ce. Ha ocHOBy 4pymxBeHHx npaBiiaa u nocjioBHHKa, ona rocno4a noBepeHQUu,

Koju cy ce cbojhm pcBHOcnnM pa40M HcxaK.iH oko npu6upaBba 3a4pyrapa,
npor.iace y 3HaK npu3naH.a sa 4o6poxBope 3a4pyrHHe, n npe4AaHie OBe
noBcpenuKe Bacy SCflBKOBnta t^aKOHa n3 noaiapeBU,a, r. IlaB^ia Co-tpnlia
: r.

npo<i>ecopa n3 inanu,a, r. Csexosapa ToMnta ^uaoco^sl h3 Beorpa4a, r. Cbc

•

xojiUKa Kpa.i.eBaqKor KitnroBoljy na Bpaaa r. HnKO^iy KainaKOBHta ype4- ,

HiiKa ^BocancKe Bu.ie" n3 CapajeBa, r. Be^na KoHCxaxuuoBnha yqnxe.i.a h3

IlaflqeBa n r. CxeBy Cxpajunnha xaJHUKa OceKa; a npe4.iajKe 4a ce 04a m
npn3Haibe Bpe4HHM noBepeHn^^Ma: r. r. IlaHxn ^yKuhy Ka4exy 113 Beorpa4a,
B.ia4nMnpy TaopljeButy npoi-ecopy n3 Kpa.?BeBa, Kocxn IIonoBnby, cy4. M
nucapy 113 Ilnpoxa u CaBKy «I>H.iHnoBnhy, yqnxe.iby n3 HaiKa, kojh cy cbo-

jhm :khbum pa40M oko nanpexna 3a4pyrHHa xo npHsnaae 3ac.1yacu.1n. ()Baj

472 A E -^

npe^jior ynpaBiiH KynniTima je jeAHOiJiacHO npiiMiiJia ii noMenvTa r. r. no-

BepeHHi^ii orjameHa cy sa ^oOpoTBope, a /^pyriisia je o^axo npiisHaBbe.

3a THM je 40Ta4amH.11 G^araJHiiK, qjian YnpaBe r. ypoui B.aarojeBHK,

iipoqirrao iisseiuTaj cxaay 6^araJHe 1897 ro4UHe 11 usBemxaj KOMuciije sa
nper^e^ xa^amaiix panyHa. Ila 6^araJHUK0Ba iisBemxaja Bn^ejio ce, jia je
cxa^HH Kaiiiixaji sa 1897 ro^. Hapacxao 04 41.904,93 Ha 48.103,07 ^nHapa
4aK.ae sa 6198,14 ^HHapa, uixo noicasyje Hanpe^aK 3a/],pyriin. 06a cy obh
ii.3Beuixaja naa;.*iiBO caciyiuaHa 11 npiUL/bena Kao iicnpaBHa, h ^axa je pa3-
pemHHii,a 6jiaraJHiiKy.
IIouixo cy ii3Bemxajii npo'iuxaen, r. npe^ce^HiiK ii03iiBa cKyninxiinape,
,4a ce jaBC .3a pcM, aKO iiMa kojii uixa 4a npuiviexii Ha h.iix. JaBiio ce npBii r.

OaB^ae llonoBiili, iipO'i>ecop, Kojii je y cbom no^yiKCM roBopy ocy^no Auxe-

papny Bpe4H0CT Kaiira VI KOJia. Oh je o^pimao AnxepapHV speAHOCX cbiix
.KH>n.ra n „ropcKora ii,apa" PaHKOBiita (kojc
nayseBiuu „oaBex" MaTaBy.zbeB
MHJe BcaxepoBa „Kapjia XII" (Kora je noxBa^iio). TaKO ce r.
cnoMiiffiao) 11

lIoHOBnii 3a4pHjao Ha obhm Kfturaiia „BujecHOM Pdan^y", „no43eMHnM

:

jiO^aMa", ^iKuBOxy TepacHMa Se.iuha" u Ha ^jBocaHiuuaMa". llo oubhii

T. lIoHoBulia oBe KH.ure ne 3ac.ayatyjy hh 4a nx je4aH npiiBaxHu KaniKap
H34aje, a KaMO .in Cpn. Kanav. oa4pyra. 3a KyiacuHHU chcb ApuocxoB r.
OonoBnli Be.an: 4a ce npejKnBeo, 4a ce BHiue ue qnxa, 4a neaia Bume .inxe-
papne Bpe4HocxH, „aKO je Ka4 n nMao." IIpeMa OBOJ caMOBO.zbHOj ou;eHn r.
llonoBHlia CBH cy rpemn.in, kojh cy xaj chcb npeB04njiii n ;kubot mv 40 4a-
Hac caqyBa.M! 3a ,IIo43eMHe B04e" bcjih r. IIonoBnh ,
4a je 4e.io HayiHO,
a xaKa 4a 611 nx Hapo4 Morao pasyjiexn, xpe6a nncaxii nonyjiapHHM cxii-
4e.aa,
JiOM, Kora, pa3yMe ce no oi^eun r. lIonoBnha, nncau, neiwa, 4aK.ie hh to 4e.io
HHJe Tpe6a.ao 4a 3a4pyra U34a 3a ^BocaHiuue", y KOJuMa ce n3H0cu jkubox
!

cpncKora aiUB.zba y Bochh u Epii,eroBnHU o6e BeponcnoBecTn (npaBOcaaBHe n

MyxaMe4aucKe) n aeroBH oou'iajn n noi'.ae4u, Bejin HeyMUTua KpnxHKa r. Ilo-
HOBiilia, 4a cy OHe (BocaH^i!iii,e^ cysniue ivia^e u no KBanxnxexy u no KsaAu-
reTy sa n34aH.a Cpn. Kh.. 3a4pyre, n je4Hora 4aHa Be.in 4a ce He 3aqy- ,
,

4nM0, aKO ce OBaKO npo4y;KU, Ka4 Bn4HM0 Mel>y n34aH>nMa Cpn. KaniKeBHe
3a4pyre n 4eiia ^. Poruha, Cx. JeBxuba, A, KoMapiinJia w x. 4. Ilsnoceliii
xe sajiepKe r. IIonoBnt je n3JaB./bnBao KaKO oh roBopn y hmc ny6.inKe x. ,

j. HMe qnxa.aau,a 3a4pyrnHnx Kaura, a ho Kao npo<i>ecop. (Y naie nyK.iuKe.

y
y HMe Mace 3a4pyrapa Moa^e roBopuxu onaj, kojii y xoj nyoJinu,n naiBU u
Kojn HMa 404iipa ca h>omc, a xo cy noBepenimn a ne HHKaKO onaj Kojn, ,

TjiaBHy Biacy ^iiiTa./iau,a 3a4pyrnHnx Kftiira u He no3Haje, a Kasio .m 4a ouenii

VKyc TO Mace u 4a onenn aene KanaieBHe noTpe6e). 3a thm je y3eo pe^i
r. Cjio6o4aH JoBanoBnt, BaHpe4Hn npo-tecop BeiinKe IUKO.ie, Te je nsneo
y
o6.auKy ;Ke.i.a n nnTaaa hckc saMepKC ynpaBuny kh>u;kcbhom pa4y, ocxajyhij
iipn TOM tohom n ca4p;KnH0M y rpaHnu,aMa omTpe oojeKxnBHOCTn. Oco()nTO
11

je je4Ha 3aMepKa y roBopy r. JoBaHOBnliCBOM Bp.io yMecHa, a to je: 3a nixo

je 3a4pyra npecTa.ia ca n34aBaH.eM .Ilcxopuje CpncKora Hapo4a'', Ka4 cbi!

3HaM0 4a naM je je4Ha Ilcxopnja Cp6a, nspatiena Kao mxo xpe6a, Bp.10 no.
 HAytIHA U nPOCBETHA AfJUlTBA 473

TpeoHa, jep je sejiaMO. /I,a^e je r. Cjio6oAaH roBOpiio 4a ipeoa, ^a 3a4pyra

UMa KaKRE UAnn no komg 6u ce pa^H.io npii U36opy ^e^a aa iniaMny, u xaKO
611 HOBimapcKa no.ieMiiKa
iipecTa.ia ^uiepapnoj Bpe^nocxn Kftiira CpncKe
Kffiu;K. 3aApyre, jep 6u ce 3Hajio mxa je yiBpl/euo ^a 3a4pyra iis^a, na On

ce ^aKO ueniLio ko.iiiko TOMe OAroBapajy iiojeAUHe Kftiire. 3a tum je ysoo

peq r. IlaB.ie MapuHKOJuife, aABOKax 113 BeorpaAa, TBpAehii ^a je AOcaAamifeJi

paA ynpaBiiH 6e3 luaHa ji Tpa/Kelm 04 ynpaBe 4a o6jaBii Ma KaKaB ^py^"-

MeHiapaH n.iaH Kojii 6a ciy/Kuo Kao

' Mepn^o 11 ynpaBU npn pa^y 11 sa^py-
rapuMa npn ou,eHU xora pa^a.
y Ae6axn yqecxBOBajiu cy r. .tySa JoKcnMOButi KBU-Kap
Aa.i.oj Kojn ,

o,^roBapa MapuHKOBntiy a bcjiu KaKO je casnao 4a je 6uo uspaj^en n^au,

r.

aan ce nijje ooe.io^aHUO U3 napoquxux pa3^ora; r. Au^pa TaBprniOBnti, npo-

<i'ecop, Koju nuxa ynpasy KaKO cxoju ca na^aBaBCM 3a6aBHUKa n iiMa au pa-

Myna oa^pyra 4a ra ns^aje.

O4 cxpane ynpaBuue roBopu^iH cy: r. r. .i>yoa CxojaHOBuii n .'Byo. Jo-
BanoBnii , yKOJn je naBOAe y sawepKaMa ns
no^yaieM no6njao pasjiosuMa
roBopa rocno^e npe^roBopHUKa n noKasao 4a pa^ ynpaBHH nuje HHKaKO 6e3
n^ana. Hapo^nxo ce aa^paiau na ^nxepapnoj oitenn r. nonoBnha u ay je
Bp./iojacHHM pa3^03HMa noxncnyo n ^OKasao 4a joj xy nuje hu on^o Mecxa.
H. n. KOHCxaxyjytiu 4a r. IIonoBut nnje nninM 40 cbojum aKxopnxexoM
40Ka3ao c.iauy Bpe^HOCx 3ejutieBe ayxo6norpa<i>nje Be.m, 4a n ^ijiaHOBii ,

ynpaBe Kao mxo cy r. r. Cx. HoBaKOBnh, noK. Cb. ByjiOBnt, A. HiiKcinh,

:

r. n. 'Bop^eBuli u 4Pyru, Kojn cy oAJiy^ii.m 4a ce xo 4040 H34a, naiajy xo-

jinKO .inxepapne cnpeaie na 4a h>uxobo Mmu.i)eH)e ne na4a npe4 ro^iuM ae-
roBUM nopuuaaeji n 4a onn Mory jeMqnxu 4a ce ne nymxajy y 3a4pyrHHa
U34aaa Kaure, Koje ce Mory ynope^usaxn ca PornheBOM. FoBop r. Jonano-
BufeeB je nsi-AiJbnBO cac^yman u naniao je 04o6paBaae 04 cxpaae CKynuixu-
napa. TaKO ysnjiajy pe'i: r. JrKnBojnn Cnsinfe, a4B0Kax h3 Beorpa4a koju Bean
4a je Biaca 3a4pyrapa 3a40B0^Ha ca 3a4pyiUHnM n34aaHMa, jep je n onnsxe
Mace a sa^omjbUE je; r. 4p. %. HnKO.inii, .leKap, KOJn yKa3yje na KopncHOCX
n34aaa Kaura Kao mxo cy „IIo43eMHe Bo4e*', n H\n«an jKiiBaHOBiife caBei- ,

nnK y nensujn. FoBop r. jfiHBaHOBnlia 6no je Rp.io .len u yMecan, u npcMa r.ie-
4unixy KOJe je 3ay3eo, 3a aera on ccMor.io petn 4a je c npasoM roBopno y UMe
nyo.iuKe. 04i-0Bapajy{in r. IlonoBntiy, Be.in r. JrKnBanoBnfe 4a cy q.ianoBu Cpn.
KaniK. 3a4pyre ne caMo yMenu KauiKeBHimu nero n nonoBU n yquie^i)U, Kojn
nnaK pasyMejy cnuc „no43eMHe B04e'' n ohq fee ce h3 aera neqeMy npaRXugnoMe
nayquxn, 4a Kopucxe n ce6n n CBojoj OKO.innn; 4a q^aaoBC 3a4pyrnHe qunii
Hapo4, KOMe cy uaJMiunje 3a 'luxaae npnqe U3 Hapo4a Kao mxo cy ^Bo-
canqnu.e*' jep onncyjy aiOBOx KOJn je 3a a hob, 3a6aBaH, Mno u noy^an; 4a cy
q.daHOBn Cpn. Kau/K. 3a4pyre aKa4eMncKn rpatjasn , KojuMa je „BnjecHii
PoiiaH4o'' je4Ha 04 HaJMn.injux jicKxnpa. Ilpexia OBaKOJ nyoAunu — cacxa-
B^enoj n3 CBnx xux ciCMenaxa — xpe6a ce n ynpaR.i.axn ,
Kaaie r. 'Ain-

BOHOBiiti: xpe5a cBy 3a40B0yiinx[i n 4axn joj 3a Huraao oho, mxo je samiMa
n mxo pa3yMe n n3 qera ce Moaee ne^eMy Hayqnxn.
474 4 E .1

IIoiuTO je saBpineHa 4e5aTa o tomg nmaity, cKyniuTHHa je npHMii.ia

HSBemiaj o pa^y yiipaBney ii3JaBjByjyiiu yripasu aaxBayiHocx ii npn3HaH>e
Ha pa^y.
Hpejia 4neBH0M pe^y Tpe6a.ioje iiaaopaxii 4Ba ^.lana 4a npeivie^ajy pa-
lyHe 3a OBy ro^uey. Ch-yninTHHa je HaeoBo ii3a6pajia r. Mii.iyxnHa MapKO-
BHlia aABOKaxa, npcl>aiii. cy4iijy Kacau,iiOHor Cy^a, n Cnacoja CxenaaoBBfea
0B4. xproBita.

KaKO no 14 ^a. npaBiiJia ceaKe roAime Hcna4ajy no 2 najcxapnja ^.la-

aa ynpase, xo cy ose ro^Hne ns ynpaBe ucxynn.ia r. r. Ilepa TDoptjeBHK u
Ypoui B.iarojeBnh, ajin nx je CKyniuxima HanoBO H3a6pa.ia.
Pa^ je Ha CKynniximn xeKao Kao mxo xpe5a , n 3aBpmeH je y 12 n no
'lacoBa.

^B.
J.
 HAYIHA XPOHIIEA

MaxeMaTHKa
XeMucKG KUHeruKa. — Ma ko.iiiko n3r.ie,;a.io, 4a cy xeJiiicKe peannuje-
y MHoniM cjyqaje.BiiMa 6p3e 11 xpeHyxue, oiiei ce one 36iiBajy y xoKy H3BecHor
KOHa^Hor BpeMeHa. Bp3HHa peaKU,iije, 04 noieiKa 40 CBpiueiKa joj y iinxepBa^y
BpeMGHa, II KOJUiquHe iipoAyKaxa, Koje ce xom iipii-iiiKOM cxBapajy, Bapiipajy c
BpeMGHOM, xaKO, 4a cbaKOMe ^anoM xpeeyxKy o^rosapa o^pe^eea 6p3HHa peae-
u,aje n Kojiiiqiifla npo^yKaxa. IIciiiixiiBafte 3aK0Ha, no KOJiiMa obu KimexaqKii

cieMCHXii (opsHHa UX.4.) Bapupajy c BpeMesoM, caexaB.Ba Aanauifty xeMucKy

KimexiiKV — 3a ^anac jeAHHii OAe.i.aK XeMUJe, y Kojen ce Moate npHMeniixa
Biima MaxewaxuqKa ana^nsa. IlMa ^ocxa naxaita OBe spcxe, y iHJy ce mi-
xexaxaiKy xeopnjy 40 ca^ join Huje y.aa3iLio. Cbojhm hobhm pa^OM 11 p 11-
.i03n xeMHCKOJ KiiHexHUH, Koju je npuKa3ao namoj AKa;;eMHJir
lIpiipo^HUx HayKa na *e6pyapcK0J ce^simii, M h x. n e x p b u t, npo*, B.
IllKO.ie, noKymao je, ^a MaxeMaxuiKu paspa^H H3BecHa OBaicBa niixaBa ^o

KpajftDX noc^ie^ima. Ta cy iinxafta: a). iicnaxaBaBbe 3aK0Ha, no KojuMa kh-

HexniKH xoK peaKAiije sapupa c BpeiieHOM, Ka^ ce Bo^n paqyn h kom-
n.iuKau,ujaMa yc^e^ cnMy^xannx peaKU,nja, Koje c nocMaxpanoM peaKU,ujoM
CTOJe y xeMHJcKoj Besu; 6). ucnnxHBaae xoKa ohhx peaKii,nja KOJe oc.1060-
tjasajy H.in ancop6yjy xonjoxy (eKcoiepMCKe n en^oxepMCKe peaKU,HJe). Pe-
av.rraxuMa r. nexpoBnta obh cy .laKOHH o^nienu y ^oSuBennM je4Ha-
MHHaMa, a npe4cxaB.i>eHn cy u rpa<i'mKn, noMohy KpuBHx .innuja, KOJe
noKasyjy naqim BapnpaBa dpsnne peaKuuje Hx.4. y xoKy speMena. —
Pa^
Ke ce miaMnaxn y Riacy CpncKe Kpa.i.eBCKe AKa^cMuje.

ACTpOHOMHJa
Jom 4ea Merajia na cyHu,y. —
Me^ pasHOM MaxepujaMa, 3a KOJe ce
noMoty cneKxpaane ana.iu3e ^osnajio 4a nx Mopa UMani na cyHU,y, Ba.La
ca^a yBpcinTH jom h c k a h 4 n j y m n b a h a 4 n j y m Kojn cy 3ana'.KeHH.
,
476 A K A

y ciiGKTpy 22. jaHvapa ose ro^ npiiJiiiKOM iiOTiiVHor (xoiajiHor) noMpa-

qeaa cyHii;a.

KaKo cy crapu Xuhau pauynaAu epene. — Ilpeiwa HaJHOBiijuM peay.!-

TaiiiMa Hayqnor iicnninBaiBa ^oanaio ce, 4a cy cxapii XnH;i,ii panyHa.iH
BpeMe Ha ochobii Mece'ieBor Kpeiana u fteroBor o(5^iiKa. IIo xpa^imujaMa,
Koje cy HaM ca^iyBajiii 6paMnHii, Meceii, y cbojcm Kpexaay npo^e 3a roAiiay
;^aHaHa 27 a AOitnaje h 28 Koncxe^ianHJa. Xim^ii cy iiMaiH je;;aH Mece^eB
sooAHJaK (04 27 ;;o 28 KOHCxe.aau,nja) Kao raro mii ca,?^a iiiiaMO cyHieB 30
o^HJaK (o/^ 12 KOHcxe^aiuija). Ho xom MeceqeBOM sooAiijaKy oen 11 ^einnine
BpeMe. IhieHa noje^nniiM Meceu,iiMa 6iua cy iiMeea noje;i,nHiix KOHcxeaauiija,
y KoJiiMa ce Ha.iasno Meceu; y *a3ti ^nynor Meceu,a**. FoAHHa je 5iua ca-
cxaB.i.eHa04 12 Mecenii. cBaKU ueceu, iiMao je no 30 /i,aHa, csaKn ^an no
30 qacoBa, a je^an ^ac 48 sinnyxa. Ilnxepecno je HanoMenyxn, a^ je OBaKO
woA^jbQmi m^ UMao 1440 Mnnyxa (48 m. 30c X
1440), ynpaBO koahko k =
^aH no Hamoj noAeyin (jep je n 60 m. X 24 c= 1440 m).
J. M.

^ H 3 H K a

^OTorpa^ucaH>e vpeno xeAeipa^a. —

0^ Ka^ cy .^y^u npoHam.in nains,
Aa e.aeKxpHimoM cxpyjoM npeHamajy mhcih n pe^n roxoBO xpenyxHo c je^-
Hor Ha 4pyru Kpaj CBexa, MncaoHu qeBCK 7i,oBuiao ce u MynHO ^a nal^e join
n na^HH KaKO 6n ce hcxhm nyxeM Mor.in npenaraaxn h caMn ^hkobh, xe 4a
xaKO pefcn n r.ie4a OHor, c khm ce xaKO fl,2iJbuo pasroBapa. IIpBn noKymajii
na obomo no3HaxH cy 04 1847 ro^. (Backewell)). Hy CBe 40 1881. ro^. ne 6enie
HnitaKBora npaKxnqnora peay^xaxa, a xa^a nol/e 3a pvKOM Bidwell-y 4a 4ol)e
40 KaKBor xaKBor nosnxnBHor ycnexa. KaKO je nan anapax meroB 6ho join
HecaBpmeH, xo je onex nocie oBe ro^nne nacxao hoku 3acxoj, n nnxaae ce
CMaxpa.io n na ji,iijbe nepemeno. Obhx ^ana Kao 4a je 11 xo nnxaite ^oape.io.
Epnecx XyMeji, camija y Cenx Uoaj (Cje^nitene AMepniKe /I,paxaBe)

ycneo je npe KpaxKor BpeMena 4a na^uHn xaKaB je^an anapax, kojmm je Bet
Te.ierpa«i)ncao HeK0.anKe ciuKe n, mxo je Bp.10 nnxepecno, npn xom ce c.iy-
atiio oSnqnnM xe.aerpa«i>CKHM acuuaMa. Ype^HnuiXBO najisefeer anepniiKor
.ancxa IhyjopviKoi Xep)ajiAa, casnaBuin sa xaj nponaiasaK, yMO.iu.io je r.

XyMe.ia, 4a noKaaie npaKxnqnocx CBora npoHa.icKa. OBaj ce pa^o o^a-

30Be nosnBy, ype^nnmxBa noni.zbe 3a 22 Mnnyxa *oxorpa<wijy
n h3 canor
Majopa Van Wyck-a y cxaHnu,y ^Sana^ne Te.ierpa<j>CKe Sa^pyre," Koja je
y4a.i)eHa 3a 13 Kn.iOMexapa. —
XyMCiOB xe.ie<i>oxorpa<5CKU anapax cacxaB.Tben
je y r^iaBHOM 04 /T,Ba Kojn nia./be ciiUKy (xpaucMnxop), n 4py-
/;e.ia: je/i,Hora,
rora, na kojcm ce noc.iaxa penpo4yKyje (peuenxop). Anapax je ^ocia
ciiiiKa

ciovKen, a.in npona.iaaaq XBp^n, 4a je pa/i,H,a oko aera npocxa, xaKO, 4a je

CBaKH MOHie 6p30 nayiuxn. C.WKa, KOJa ce nMa xe.ierpa<i>ncaxn, naupxa ce
pacxBopoM uie.iaKa y ajiKoxojiy na nyioniinn 04 .lUMa, na ce OBa njioinua
naMecxii y xpancMnxop, r4e je napoiiixn MexannaaM .larano noKpetie. tLio-
 HAy^HA XrOUHKA 477

^imy 404iipyjc <mihii miLtaK oa iLiaTime, Kojii aacxBapa e.iei:Tpu»iHy crpyjy,

npeKij^ajyhii je cear^a, Ka^ ro,; npe.ia3ii npeKO Mecra, npeupiaHiix lucjaKOM.
^napai je, ;\iijbe, y^euieH xaKo, 4a ce npeKii,T,aH>e 11 cacTaB.i>aH)e cipyje no-
jaB.Lvje Ha ejieKxpoMarneTHOM miLLKy y peij,enTopy, kojii ycie^ xora Bepeo
iipenaiiia noMohy Hapoiiiixe Hanpaee na xapxiijy citaKn noxer canKe, na ce
Kpo3 KpaxKO Bpeiie Ao6iije 11 i],eo .iiik. Pei],enxop (npnjaMHiiK) je Harpat)eH
iia ucxoj ocHOBHUii, Ha Kojoj II y anapaxy Bi^BCJiOBy, a paa^iiua je casio y xpaH-
CMHxopy: 40K ce Bu^Be^ ciyHviio ocox.i,iiBOuiKy na cBexjiocxii Hapoiiixor
co.ieHOBor npenapaxa, xe je u,pxao ciiikv na cxaKJiexy, Xyne^ je .3a xo
yiioxpe6no p^BO cnpoBO^citc e.ieKxpiiKe Kpo3 uiciaK. Hy obo je cxsap
<Miope,;Ha; iviaBHO jeyBepiixu ce, 4a ce osa aiiicao Moaie ocxBapuxn, 11
nii,^exn xohe au ce OBaj anapax Motu OAP^Kaxii y sehoj npaivCH
, jep ,

Ke xcK xa,T,a n ^ohociixii Kopiicxii, Koje 04 Bera O'leKyjeMO. CuaKaKO naK

TciC'i-OTorpa^nia je jiBa, 11 OBaj iipoea.iasaK XyaiejiOB ujia cBOJe o^pe-
ijeno MecTO nopea sHaMemixiix npoiia.ia3aKa E^iicona Tec.ie PcHxreHa n , ,

MapKOHiija.
J. M.

X e M H j a

III UHTepuaUiUOHaAHu Kouipec sa apuMetbeny XeMujy ^p.Kaiie Ce y Be'iy

04 IC. 40 28. jy.ia (no HaiueM) obc ro^iiHe, 11 iiMahe y r.iaBHOM OBaj 3a4a-
raK: a). caBexoBaae aKxya.iHiiM nirraibiiMa 113 CBiijy o6.iaexii npiiMeacue
XcMHJe, 6). yxBpl)iiBaH.e je^HaKiix Mexo4a 3a aHa.ia3y npo^yKaxa, Koju ce na
ocHOBy xcMiijcKor cacxaBa y npoMex nyuixajy, b). yxfipJ^nBaae je^naKHX Me-
TO^a 3a KOHxpcincaae pasnnx xeMiijcKO-xexnnqKnx npon3B04a, r). ^ucKycnje
nnxaitUMa nacxaBe ns iipHMeaene Xemije, 4). caBexoBaaa 3aje4HHqKHM
JiHxepecuMa 11 yxBpJ^UBaite npnjaxe.tCKUX 04H0ca U3Me^y npe4CxaBHnKa pa3-
HHX rpana npHMeitene XeMuje. 3a KonrpecKe noc^OBe 04pet)eHe cy 4Be
onmxe n Be.inKn upoj cneu,aja.iHnx ce4UHU,a — y ceKU,njaMa. nope4 xora
noxo4niie ce n pasnn nayinn nucxuxyxn n HH4ycxpiijcKn era6.iHCMaHn.
Bnte 4BaHaecx ceKn,HJa : a). 3a onniiy ana^inxn^Ky XeMnjy u nayKy nn-
CTpyMenxHMa, 6). XeMuja xpane, Me4Hu;HHCKa n «i>apMan,eBxcKa XeMiija, b).

arpn.Ky.ixypna Xesinja, r). iiH4ycxpuja ineliepa, cKpo6a u OHKOse, 4). <i>a-

6pnKan,iija nnsa n c.ia4a, a^iKOxojia n KBacu,a (nnBapcKor), ^). Xesinja Bnna,

e). xesinjcKa nH4ycxpnja anoprancKHX npo4yKaxa, at). py4apcKa XeMiija n iin-

4ycxpHJa eKcnjiosuBHHX Maxepnja, 3). xeMujcKa nH4ycxpnja oprancKHx npo-

4yKaxa, h). Xesinja rpa«i>ntiKe nH4ycxpiije j). nacxaBa npuMeftene XeMnje,
k). EjieKxpoxejinja. II CpucKo — XeMujcKo Jlpymreo 04JiyqnA0 je, „4a ce
Tpe6a 04a3Baxn no3nBy opraHn3axopcKor Koiinxexa III uHxepHaunona^Hor
Konrpeca sa nprnneaeey XeMiijy," na je xora pa4n Bet n cxynn.10 y eeay
c ffiUMe.
M. JI.
478 4 E A

*
fioxaHHKa
0Aopa y epyKuM 804aMa. (repMaMa). — IIoo/;aBHO ce Bet 3Ha, ;^a nMa
aapoiiiTHX Bpcia oji, HaJHuacux Sii^aKa, t3b. a.ira, Koje CTa.iHO 6opaBe y
BpyhHM BO^aMa, KaiuTO ii sHaino bhcokg TGMnepaType. Kao HajnoTiiyHnJH 40
ca^ npH^or nosnaBaay OBaKBUX 6H^aKa 4o6ii^a je nayKa y pa^y Observa-
tions on some West American thermal Algae 0^ r-u,e Jo3e«>iiHe T n Aji,eii (J"
Tilden), Koja je ^Be ro^ime npHKyn^a^a 11 11 sa thm ^eTa^HO onuca^ia a^re
113 Bpe^ax ii3Bopa y qyBCHOM Jc^obctohckom ITapKy, Ca^T-^eK-CuTiijy, BaH>i«y

II OperoHy. Y Bpe^nM ce ii3BopiiMa He Ha.aa3e caaio HeKOJiHKii u to napo-

•iHTH cneii;nja./iHcaHn iiinoBii a^ra, Kao mxo ce ^o ca^ ^pmaio, ho ux iiMa
jHHoro Biime n to pa3H0BpcuHx y opoyiaBaeHM ceBepoaMepn'iKHM TepMasia
;

Eajqemhu cy po^OBii Oscillatoria, Microspore, Conferva, Phormidium HT4. Be-

tiina npe^CTaBHiiKa ituxoBiix 6opaBii y TepiviaMa 04 30 — 60", a^n iiMa ux h
y MAaKoj BO^n, a 11 xaKBHx, kojh ce naAase y Bpe^oj bo,t,ii 04 66", 74" iia
II 75-5". Ko 6n ace^eo onmiipHiije obomg ji,Si ce oSaaecTii MOJKe eatii
iiOMcnyTy pacnpasy y «i>e6pyapcK0J cbrchh anepnqKe Botanical Gasette 11

<6eyiemKy y npBOJ MajcKOJ cBecnii napiiCKor iKypHa.ia Revue Scientifiqne.

SoojiorHJ a
Topdaj) c uocTejbuu,oM ! — lIo3HaTO 4a ce o6iiihu
je, ciicapii (n.iaii,eH-

TaniH) pa3^iiKYJy 04 Top6apa (jiapcyniija^ia) thmc, ihto ce ko^ ftiix 3aqe4aK

pa3Biija y nocTe./biiu,u (n.iaueHTH), KOJe neiwajajy Topoapii. C Tora ce miiciii,
^a cy Top6apn Hii;Ke, uecaBpuieniije, CTapiije h ca cbhm o^e^iuTe atuBOTuae
€A n^au,eHTama. X e k c ^ u je npeTnocTaBiio, 4a cy Top6apH nocTa^in 04
K^ynapa, Koju cy ciicapn najnniKii h Timaivia Haj6^nHin, a 4a cy ce d3 Top-
6apa pa3BiUH n^aueHTamn. XeKC^ (npnpo4Ha HcTopiija XIocTaita, cip.

510) je osy Miicao npiiMno Kao corypny iiCTimy, n 04pet)iiBao je ^laK h Bpene
Ka4a cy ce Top6apii pa3Bii.m 113 K.^yuapa (nepii04a Jype) a n^aueHTamii 113
Top6apa (nepuo4a Tepu,ujapa), uito ce navieoHTO^oniKH Hiije noTBp4iuo.
ro4pii je Haseo npHMepe, kojh noKa3yjy, 4a je n3Mel>y n^au,eHTama n Top-
6apa Morao Her4a nocTOJaTU je4aH npe.ia3Hu pe4 (TepuiijapHH Cncapu, CTp.
5 HT4.). Mel^y thm luia nayqHHKa, kojh, Kao c 6 p h, Mucie, 4a K^ynapii
II Top6apH iHHe je4Hy, a n^ai^enTauiH 4pyry rpyny CHcapa, 11 4a cy ce o6e
napa^e^HO pa3BHAe h3 je4Hora 3aje4HHqKora Kopena. Osy MHcao noTsp^yje^
CKopamaH 3HaiaJHn Ha.aa3aK I^eMca XnJia y Cu4HHJy, a to je 4a Top- :

6ap 6y6oje4, Ha3BaH Perameles, HMa npasy a^anT0H4Hy nocTe^i.nii,y. OBaj je

Hajia3aK 04 BeiHKora TeopiijcKor 3HaMaja, h nuTaite je: 4a ah je Ta no-
CTewi>Hi;a noieTHH py4HMeHaT, ujiii M03t4a ocTaxaK 04 Her4a BHine pa3Biije-
Hora oprana Y Ho CTy4HJH oBora HUTaaa h cBora na^acna X u ^ 40^a3n 40
OBHx 3aKAyyaKa Top^apn cy 6palia n^aH,eHTama, a ne aiixoBH npeu;u u
: ;

je4HH H 4pyrH u34anH,n cy ncTora THna, kojh iiMa^ame nocTe^nuy, a^n ko,^
Top6apa (h;ih 6ojbe pefen K04 bhxobhx npeTeqa) nocTe^nu,a je cBe Buuie
 HAyqHA XPOHHKA 479

aecTaja^a, a OApiKa^ia ce ii jaKO pa3Bu.ia koa npe^aKa o6HqHnx cHcapa. C

oe^Hinia paaBiiha oBora opraHa Top6apn cy y HasaiKy, a ne y noqeiKv.
J. M. 3K.

reo.iorHJa
Crapu eyAKanu noA uctohhvm EoAKanoM. — '3'd iiJiaTiHHCKii Benaii, Ba.i-

KaHa KapaKxepHO je, 4a je na Bp^o Ma^0|U3;i,aHaKa BViiKaHCKiix cieHa.

ifeeiay

40K ce ncxe mhoto pacripocxiipy no jyiKHOMe rio^HO/KJy, h xo Ha ^aiia^soMe

Kpajy (y oko.iiihii Co'i-uje) 11 na iicxofHOMe (y oko^uhh Bypraca). OBOJ
4pyroj, upHOMopcKoj. rio4(5a^KaucKOJ ByjiKaecKOJ o6jiacxu /i,p/Kao je npe^a-
Baifee 13. anpu.ia ob. ro^. y AKa^eMiijii IIpiipo^Hux llayKa M. JrKyj o*
r. J.
B II fc, KOJH jy je nocexHO npe^ jecen 104. 1896. —
Ta ce o6.iacx rpaHina
Ha ceBepy, 004 Ba^KanoM, .iuhdjom JaM^ojin, KapnaSax h Aiixoc, a aaspmyje
ce y jyroHcxoqHOM npasny npeKO AKxonojia K04 llHa4CKor Sa^iiBa. Y rjas-
HOMe niia 06.IUK BucopaBHii, Ha Kojoj cy napacaa Kynacxa u OMafta BeHaqna
6p4a. r^iaBHy rpa^y mmc ciojeBii 04 Bv^iKaHCKor xy$a npoceqenn .laanqHiiM
;KnuaMa n c.iDBOBHMa. Epyimnje cy noqejie Beti y Kpexau,ejcKOJ nepii04ii, aaii
cy ce II 40u,Hiije nacxaB./i.a.ie, 3a mxa HJia Buiiie 40Ka3a. A m h B y e y oboj
od.iacxii noMUH.e caMO ^nnpoKcencKe nop^npe", a 3K y j b 11 t je MUKpo-
CKoncKUM npoyqasaaeM yxBp4H0 nexnaecx pa3HHx spcxa By^iKaHCKiix cxena,
nor.iaBHXo ns njieMena x p a x 11 t a n a h 4 e 3 h x a. XoxmxexepoBO XBp-
^eae 4a cy 0B4e H36nja.ie caMO 6a3H^He cxeee cy36HJa ce Ha.iacKOM n p-
<t>upa Ha Tayman-Tene-y K04 JaM6oAa. Ibia npoH3B04a, Koju ce Mory ysp-
cxiiXH H y Heyxpa^iHe cxene. Haj3a4, HJiajy 4a ce HcnpaBC MHore Po3iiBa.iOBe
04pe46e cxena h3 OBe o6^acxH, a h HeKo^iUKe ojiauiKe na Ty^iHHOj reo.ioni
Koj Kapxn iicxoqHor Ba^iKana. — PacnpaBa /KyjoBuheBa, y KOJoj je Behn
4eo nocBeten 4exayi.H0M onncy KOHCxaxoBannx ByyiKancKHX npoii3B04a, luxaM-
nate ce y T^iacy CpncKe KpavteBCKe AKa4eMuje.

Teorpa^HJ a

Tpaioeu crapvx lAeKepa na uAanunaMa AunapcKe cucreMe. Ha CKyny —

C'pncKe Kpa.i)eBCKe AKa4eMiije npnpo4Hux
navKa 04 27. anpiijia one ro4.
iipHKasao je v. J. U, b n j n t, npo<i>. B. IllEEOJie, CBOJ pa4 ^Mop<i>o.ioniKe 11
r.iai^uja.iHe cxy4nje n.iaHnHaMa 4HHapcKe cucxeaie", y kojpm passiaxpa naj-
BHine H.iaHHHe Bocne, XepueroBHHe u I],pHerope: TpecKaBuij;y, IXpea c r./io-
roBOM, ^iBpcHHuy c n^iacoM, Boj.yjaK c Mar.iiilieM n BnoieM n ^ypjiiixop.
nope4 pa3MaxpaH.a n.iacxni;n obux n.iaHnHa, Koje ce na miipoj Hayqnoj
ocHOBH npBH nyx y obom pa4y hshoch, 3HaqaJH0 je jom h to, 4a cy n 0B4e
na^enn pa3H0BpcHn xparoBU cxapnx oeiepa, Kao: mipKOBU, Mopene, r.ie-
^epcKa eposHJa, rjeiepcKa je3epa 11 x. 4. Y obhm n.iaHUHaMa je r.iauuja.iHa
CHejKHa .iiiHHJa 6n.ia 3a 400 Mexapa nniKa nero na Pii.iii, c xora mxo cy
 :

480 4 K -1

one 3a 1—2" ceeepHJije ii uito cy Muoro ooraTuje aTMOC<i>epcKUM na^cuuiMa.

HaJBehii je O;; cbiix oeqepa 6ho t h c o b ii 'i k h r.ienep Ha Ilpeity (4—5

KM. AyraiaK), npeM^a je ii oh, Kao h cbh ocxa^n, cna^ao y niipKycne r.ie-
Mepe: oh je y ucxo Bpeine n naJHH/Ke caasno (leone My MopeHe Ha.ia3e ce
Ha BiiCHHH OA 1280 M.). Oa cbhx u,iipKOBa HaJBcfeu cy Yp^eHii /1,o.iobii y
Bnoiy (IJ,pHa Fopa), a no;; HiUm je n HaJBeto jeaepo — Bo^iyjaiiKO.
llope^ oBora Be^iiiKa cy
ii o6a 111 k p k a J e 3 e p a na /I,ypMHTopy. Haj-
<i

BcKe cy Mopeue naroMH^a^ii thcobh^ku r.ienep y Ilpeity, uiTaB.taacKH y

BoyiyjaKy h a.iumHHqKH y ^YP^HTopy. IlHiepocHO je npemieiaae Kapcnnx
n r.ieqepcKHx iipoii,eca, h HMa Kapcnnx o6.iHKa, Koje cy r.ieqepu y HeKo-
.iHKO HSMCHiMH, Kao H o6paTHO r^e^epcKHx, KOJe je Kapci jaKO 4e4>opMii-
cao. — Pa4 te ce uiTaMnaTii y r.iacy C. K. AKa^^eMiije.
TeMaeparypa na FpeHAauAy. —
IIpeMa nHxepecHHM no^amiMa, KOJe je
iipuKynno HanceH npiMHKOM CBor npBor nyTOBaaa (1888. roA-) n CBOje
anaqaJHe eKcne4Hii,HJe (04 1893. 40 1896. ro^.), TeMnepaiypa na TpenjiaH^y,
y BHCHHaMa 04 2000 40 2500 Meiapa, 3a spoMe 04 11. 40 15. cenTeM6pa,
iiMa.ia je MaKCHM —
20" a mhhhm —
45", uito o^aje 4HeBHy Bapiijaitnjy 04
25". 3a BpoMe naK BeiHKiix 3HMCKnx x./ia4H0lia TeMnepaiypa y obhm sncn-
HaMa cna4a n na —
65' 40 —
70". Obo noKasyje, 4a ce y yHyipamBOCTii
rpeH.iaH4a Ha.iasn 4pyni x./ia4Hii no.i, Kojn je 04 cefiepnor no.ia cKopo
HCTO TOJHKO y4a.i>eH ko./ihko ii no3HaTfi npBii x.ia4Hu no.i, y BepxojancKy
y Ciioiipiijn.

CxaTHCTHKa.
EMmpau,aja HeMav,a. — Ha ochobii ciyiKoeHiix ii04aTaKa cacraBiio je
II y JKypna.iy Economisla uiiaMiiao M h4e h 11 ce.Lcmy HcMaivi y cner
ORe no4aTKe
04 1871 40 1875 ro4. npoceqno no 78.842 4yme,
, 1876 „ 1880 , „ , 47.460 4yuia,
, 1881 ^ 1885 , „ , 171.368 ,

, 1886 , 1890 „ „ , 96.986 „

„ 1891 , 1895 , „ , 81.279 ,

HaJBHiue ce HeMana (npeKO 4eBeT 4eceTHHa) CTa.iHO ce.in y CeBepny

AMepnKy, 3a thm y Cpe4H>y AMepuKy, na 0H4a — y noc./ie4H>e BpeMO — y
A4'puKy, na y AycTpa.aHJy n Haj3a4 y Asnjy*
KoAUKo ce Hoeav,a ucnyje y ceery. Ako je BepOBaxn n3Bemxajy 411- —
peKxopa 4pataBHe KOBHnu,e y Cje4UH)eHUM /l,pjKaBaMa ucKOBano je y MaBHHM
4p;KaBaMa v cBCxy 1894. ro4. 227,921.032 40./iapa y 3.iaxy u 113,095.788
404apa y cpedpy, 1895. ro4. 231,087.438 40.iapa y 3.iaTy n 121,610.219 40-
.lapa y cpe6py, a 1896. ro4. 195,899.517 40./iapa y 3./iaxy n 153,395.740,1,0-
.lapa y cpeopy, a 04 one cyMe 40.aa3u na
Cje4nH)eHe /I,P^aBe 47,053.060 y s.iaxy 23,089.899 y cpeopy
Aycrpo-YrapcKy 33,898.739 „ „ 7,904.911 ,
 HAyqHA XPOHHKA 481

AycTpa.iiijy 34,602.786 y s.iaiy 7,904.911 y cpeopy

EflrJiecKy 23,402.560 , ,, 6,470.352 „ „
HeMaqKy 25,133.476 „ „ 2,718.368 ,
Pyciijy 10.284 , , 30,985.566 , ,

4>paHuycKy 21,719.880 „ „ »
MexiiKO 565.985 , , 21,092.397 »
Janae 1,125.000 , , 13,399.062 ,

llHAO-Kuiaj „ „ „ 12,542.'<72 „ „
Kuiaj , , „ 8,638.630 ^ ,

^In.ie 5,424 686 „ , 677.877 ^ „

IlHAnjy „ , „ 5,579.692 „ „
IIInaBOJCKy „ , , 5,386.942 , ,

CiijaMCKV , , , 3,322.752 ,. „
UpoAyKUfUJa u uoTpoviTha me.^epa. —
IIpeMa no^amma atypHa.ia Scien-
tific American npon3B04H>a metiepa y ue.iOMe csexy ;\ocTHHie y HopMa.iHnM
I'OAHHaMa 8,000.000 Tona, ii to 4,500.000 Tona metepa o^ penime n 3,500.000
TOHa mefcepa 04 metepue ipcKe. Osaj nocae^iLn noMasuTO .iii*epyje 3a-
ira^Ha Iln^uja, HapoHiiTO Jasa, a no ipetimy yKynne npou3B04H.e mehepa
0^ peniine ^ajy Hejia^Ka u Aycxpiija, aa tum A0.1a.3e <I>paHD;ycKa, Pycuja
Be.inija 11 Xo.-iaHAuja. Y CjeAuaennM /],piKaBaMa je npoii3BOAH.a mefeepa
3HaTH0 Hapacjia, 04 KaKO je MaK-KiiH.iH 3aBeo npeMiijy aa nponsBo^age:
1889. roA. AwepiiqaHii cy npoii3BOAii.iii caMO 2800 lona metepa, ^bc roAUHe
AOUHiije 12.000 TOHa, neTnpu roAime ^ouHUJe 20.000 TOHa, a iiocieAae roAuae
43.000 TOHa. llHTepecHO je, ,T,a ce metep mhoio Biime Tpomn y KpajesHMa,.
rjie je pasBujen MpnapcKu, rproBa^KH u KO.ioHn3aTopcKH 4yx; TaKO ro^ii-
mfte Ha r^iaBy ^o.iaau noTponiBa mekepa.

y EHr.iecKoj 39
„ /l,aHCK0J
y, niBajuapcKoj
„ Xo.iaHAajn
„ «l»paHuycKOJ
y, CKaHAHHaBCKOJ
n Pycnjn
J,
TypcKoj H nTa.injn
\ „ Tp^KOJ
, Cp6iijn
rpoiuu y JIoHAouy.
KojtuKo ce yiJba —
roAnmaa noxpomaa yrjba y
.lOHAOHy AOCTiiate orpoamy KOJiuinny 04 18,000.000 lona, 04 Kojnx ce
12,000.000 TOHa 40HOCH iKeAe3Hnn,aMa, a ocTaTaK Mopeji. ^a 6h ce 6oibe pa-
avMejio Eo.inEO je rp^na osa noTpomaa, Ba.i.a ce ceTUTn, 4a Hnp. ii,e.ia
4>panitycKa ne Tpomii Bnme 04 29,000.000 Tona. O4 noMenyie KO.inqime
7,000.000 TOHa n4e na nH4ycTpnjy, 6,000.000 na *a6puKau,njy raca a ocTa-
TaK (3aje4H0 c kokcom, Kojn ce 4o6nja npii.inKOM <i>aupnKai];uje raca) ua
orpeB. Be.iHKH 6poj ;Ke.ie3Hima h .iat;a sannMa ce ncK.iy^iiBO 40B030M yrjBa
y .loH4on.

4E.I0 XVIII 31
 EPllMA H BMOrPAIBJA

fpi^M Haimcao Baca Byjufi. IIpemTaMnaHO h3 Jle-

H Cp6M.
Tonnca ,,MaTH^e CpncKe", Y Hobomg Ca^y. IIlTa^inapiija Cpn-
CKe KitmKape Bpahe M. IIonoBHlia. 189T. Cxp. 80. —
IIpii nocMaTpafty namiix KiBii/KeBHiiiKiix npiLiiiKa, ja cc ii nexoTUue

necTO cetiEM omii.I)Chc iispe'iime jo^nora Mora npHJaie^zba: ,He Moac' Cp6iiH
7i,a 'leKa''. ^ocia je ca cbum iiOBpiuno 6aii,iiTii norjie^ na Hauie npiunKe, na

^a Hal)eTe 6e36poj ^oraiaa sa to. „r>paHiiKOB" capa/i,nHK h. n. hg Mo;Ke 4a

AOieKa A^npo^HTa u,ejiy BiiBJaHOBy Kanry Cp6njii, Hero npo^iniaB iipe^ro-
Bop II HainaB y iteMy HeK0.iiiK0 Jienux a>pa3a xBa.111 cpncKOJ ny6.iiiii,ii osaKO
.lomy Eaiiry, Koja ya to joiu 11 norp^no nana^a Bot)y CTpaHKO, Kojoj „Bpa-
UHK" npiina^a; CpncKa AKa^eMiija h. n. npiiKyn.i>a rpat;y 3a bgjiukii pe^HiiK
cpncKor je3HKa, a.iH ita^ je^an 04 Haj5o.i)iix 3Ha.iaii,a Hauiera jesuKa no^Hocri
36HpKy peiH, OHa ne mojkg ,^a qena ,T,a Ta aoiipKa y^e y bciiikii peiaiiK,
Hero pemaBa, 4a ce Ta 36upKa 3ace6H0 mTaMna nauin HayiHiiu,n h. np,
;

BefeuHOM HGMajy CTpn.icH>a ;;a pa^e na noTpe6HHM MOHorpa<i»HJaMa, n.in jip.

.^oieKajy ^a ce MOHorpa>i»nja h cneii,uja.anHM ncTpajKHBaitCM yTpe nyT ^e-
.iHMa Bete ochobg, nero ce o^pia xsaTajy naJKpynHHJnx nnxaaa n nnmy
Ae.aa 3a KOJa 6\i Tpe6a.io join Bp.ao mhofo 3HaH)a n pa/^a. 3aT0 mh h naiaMO
y HOBUje ;^o6a ^bc ncTopiije cpncKor napo^a (CpetiKOBntia n y6aBKnha) —
a He Bpe^H hh je^na, ^Be ncTopuje cpncKe u,pKBe (PyiKHqiiha n ^yqiiha)
— ne Bjie^u hii je^ua, /^Be ncTopiije cpncKe KftiuKCBHOCTu (BoiuKOBnlia 11
•CHMnta) — a He Bpe^u hh je^na 4a n ne noMnaeii ITpoTuteB noKyinaj
;

'6e3 HKaKBG Bpe^HOCTH, 4a oij,eHn CBa JKiiTiija cpncKUx B.ia/^ajian,a.

CTpacT reHepa.an3aii,uje U36n.ia je n OTe.ia je Maxa y nac h na no.i>y BiisaH-

TOJiouiKny cTy^HJa. IIo.aeT y Hayij,n BusaHTnjii h .aenn pe3y.iTaTn /i,o Kojiix
je Bn3aHTO.iorHJa ,:;o Hncy ocTa.iu 6e3 n.i04a n 3a uamy nc-
ca^a 4om.ia,
'Topiijorpa<i»HJy. Join o^ JoBana Pajuha OBaMO onaiKa ce y u,eJioj namoj nc-
Topiijorpa<i>i]jn cb«ct BaiimocTH Bn3aHTuje n aennx nsBopa 3a Hamy
3Tpom./iocT. A.iH je cbgcho h cucTCMaTCKH Bp.ao Mavio pa^GHO. TeK y Hosnje
 KPHTHKA H BHE^norPA«5HJA 483

Ao6a nojaBiLio ce HeKO.iiiKO pa^^osa ca 3a;;aTK0M 4a o6jacHe yini^aj Busaa-

THJe Ha Ham napo^.
CsaKOMe, KO namy npom.iocT sna ;^o5po je nosHaxo, 4a je Bn3aHTiija
yT^^aj na nam napoA y CBiuia rpanaMa /^paxaBHO^ 11
upniiijia sp^io uejinK

HapoAHOr aiUBOxa. BnsaHio.iornja je ca^a y ^BeTy y pasBiiTKy a n na Hainoj

npom.iocTii ce Aocia pa^n. Ila Ka^ ce n K04 nac no'fe^o pa^uTn na ncnu-
TiiBaay yTH^aja BuaaHTiijcKor Ha nam Hapo^, 3ap ne 6n 6uao npnpo^HO
oieKHBaTU j[Si he Taj nocao noHeiii nn^yKTUBHO 4a te ce noieiH oa ciit-
:

Hujux nuTaaa, na 113 CKyna noje^^imocTU ^a te ce n3B04nTn oninTU saK.Byimi.

Ajiu Hiije xaKO 6uao. Akciiom hito ra je penao je^an 04 npBnx ncio-
puKa Haraera BeKa BeK.i: Ako xoteie 4a CTBopnxe nenixo se.inKO ncnnxyjxe
cniHime —
Ka^ Hac HiiKaKO 4a ce exBaxH n npujiu. Mecxo 4o6pHx pa^oBa
h. n. yTIl^ajy BiisaHxiijcKor MOHamxBa n ^pKBe na pasBuxaK pe^nrno3Hnx
ycxaHOBa K04 nac, naquHy B./ia4aRiiHe K04 TpKa n K04 uac, yximajy rp^Kor
uepeMOHiija.ia y upkbchom h ^pjKaBHOM acHBOxy Hanieir, y3opiiMa namnx kh.ii-
:i;eBHiix npo^vKaxa, OAHomajy rp^Kor u cpncKor saKonaB^aBCXBa, Met^y-
cooHiiM 4iinyiOMaxcKUM 04H0ciiMa, yximajy rpiKC 4iin.ioMaxiiKe n nyMiis-
MaxiiKC na nainy n. x. 4. — Mecxo xaKBnx pii40Ba, 4o6iijaMO mii pa40Be
naJKpynHiiJHM nnxaanMa ca bcjiiikhm Haxnucawa n Ma^OM ca4paciiH0M. Ilncnii
dnpiijy xeaie 3a Koje nama nayna jom Huje 4opac.ia. —
Ilocie OBora Huje muc.ium hh noxpeOno 4a iionaB^aM, 4a n Kmnra r.
Byjuta Hiije ucnyHii.ia CBora 3a4axKa: ona nasi Hiije 4a.ia noxnyny u Bepny
ciHKy rp^Kor yxDu,aja ua nac A.iu y ocxaiiOM Kao 4a xo nnje hh 6no aen
I'.iaBHU 3a4axaK Kao 4a xeH4eHU,iija u,eAe KH>nre ii36uja y- OHoj noyii,n na
;

Kpajy; Kao 4a je 36or xora cauo n niicaHa v^eAa. OBa pacnpasa. Ako je xaKO
0H4a je xo nsBuna 3a njian o6pa4e mene h 3a 04cyxH0cx Haynnor Jiaxepii-
jaaa, a^n je peay.ixax xum Biime norpemaH, nenpaBu.iaH n je4H0cxpaH. Ho
xoM 40u,Huje. —
TemKO 4a 6n iiKOJii uuxejiireHiaH hobck xxeo cnopiixii, 4a cy cxapu
Je.iuHU je4aH 04 Haj/^apoBinujux Hapo4a y ncxopuju n 4a cy ohh nonaj-
Bume 4onpuHe.iii pa3BnxKy Ky^ixype. A^in ncxo xaKO hiiko nete cnopuxn, 4a
cy TV Kyjixypy 4aHamH.n Be.inKU Hapo4u yHanpe4n.an, pa3BHJiu je n y4apn.iu
joj neqax CBora 4yxa n CBora BpeMeea.^OKaauBaxH 4a 3a ij,e^y 4aHaniH>y
Ky.ixypy UMajy 3ac^yre mxo cy oun HeKa4a 6iliu
caMO Fpitu, 3uor xora
je4nHu Hncou,n aenn n 36or xora mxo cy je ohh naJBnme yHanpe4n.in, to
je ncxo xaKO Kao 40Ka3nBaxn 4a cmo mh cbh 6palia —
no A4aMy. A r.
Byjut, oh 3ancxa xaKO nocxyna. Ho aejiy je enr^iecKa penecanca 3a Je.in-
caBefe nocxajia no4 yxnn,ajeM rpqne KanaieBHOCTn; Je^nHU no Besiy HMajy
r.iaBHy sac^yry mxo ce jaBn^a nejiaMKa pe4»opMauiija no4 AyxepoM n mxo
je Be^mKa ^pannycKa peB0^yn,uja oc^o6o4njia qoBeKa 04 cpe4H.eBeKOBHor
poncTBa! Jom xo nnje 4ocxa: r. Byjnii 40Ka3yje 4a ce n ^OTKpuhe HOBora
CBexa ca CBHMa noc.ie4nu;aMa My y nor.ae4y npnBpe4H0M, no.inxuiHOM n pe-
.inrno3HOM c npaBOM xysiaqn ycKpcnylieM K.iacnqne KanHjeBHOcxn n n4eja
CBexa cxapora"! (cxp. 23 n 25.) V. nncau Mucin 4a je ,Lyjixypa n cneKy-
31*
484 A E .1

.lamija rpna 4. ii 5. Xpiicxa.... ^ocTnrjia 6H.ia CBOJ BpxyHau ii

Bena npe
caepiaencTeo, 40 Koia je y oumre Ka4(ip ysHeru ce yM Hoeenuju ^), le He caMO
3a OH^a Hero u 3a ^anac 11 aa yeen y neKHM BpcTaMa BemxQHe, neKUM nii-
laBUMa HayKe n <i>ii./i030<i'nje loroeo Hvje Hoeexy Aoseo^eno hu naACLTU ce
Aajbe ttocTyauTu*'\ (cTp. 25.) Ko.inKO je OB^e r. niici];a OAyineB.i.eH>e aa Je-
.aiiHe OABdo 04 npuBora ciaBa ciBapn, nnje noTpe6HO HCTuua'rn.
bcwkhm 3HaH>eM, oh oco6nTO Ao6po no-
r. niicaii, 6e3 cyMBbe B.aa4a
3Haje cxape To no3HaBaH)e Jeyiima n ^y6aB npeMa aniia u nase^a
FpKe.
ra je na oAyineBibeme 3a H>nx, Koje ce ne Moate o^oOpuTn. Ochm Tora ce
o^Ma ona;Ka ^a nncau, oBe pacnpase nnje iicxopiiK: oh Mema cyBnme .lornKy
y HCTopiijy, a y HcxopnJH je xauo Ma.10 .loruKe Kao u y qoBeinjew a^nBOxy.
y ncxopuJH ce ne Moate mhofo onepiipaxn, najjiaae onaKO KaKO 6n xo r,
Byjnfe xxeo (cp. h. n. cxp. 50). TpaHtefte .lornKe y ncxopujn Mono je cawo
II HaBecxn r. 4a ce 04.ayqu npeMa ncxopnjcKHM iinH>eHUi;aMa 11 ;;a
niicii,a

norpeniHO cxBaxn MHore cxBapn y namoj nponiyiocxn. Oh nnje ncnuxuBao

4a xpaiKH pe3y.ixaxe, nero je nocxasiio pesyjixaxe na xpaacno «i>aKxa ;^a nx
nomxonoxo ^OKajKe. 36or xora je oh n Morao nanncaxn 4a cy Tpun, uiuau
Ha pyny HeMaan ^a 3aAo6HJe HiynaHCXBO, n iteroBOM cimy cb. Casn, ^a
oprannsyje caMOcxa.iHy napo^HV npKBy (cxp. 32. n 78.) 36or xora je 11
Morao XBp4nxn ^a ce npaBOC/iaB.te ^^mn... y mhoto sehoj Mepn, neio
:

ocxa.ie ucnoBecxn, Bp.aHHOM xo^iepannnje** n 4a je „.in6epa.iHH ^yx je.inH-

CKH... po,^HO BdHKy Bp.iuHy xpn.i»iiB0cxn, Koja je npeBacxo4Ha ocoSnna na-
po^a Bepe npoBOCJiaBHe; oxKy^a n rpiKa Maxn npKBa y I]^apiirpa4y n ^aHac
c 6.aarocioBOM ^aje caMocxa.iHOcx h asxoHOMnjy csaKoj CBojoj Ktepu, hhm
noKaste 3a xo nyaKne yciOBe** ('cxp. 53 n 55.) Ta xBa.^Bena xo.iepannnja
npaBOcaaBJba 6am K04 rp^Kor napo^a n napnrpa^cKe upKBe 4o5po je noa-
naxa CBaKOM, ko je npoiaxao h. n. JnpeqKOBy ncxopnjy Byrapa n u3BpcHy
Kocxa/i,HHOBy pacnpasy Il,apiirpa4CK0J llaxpnjapmujn.
mhofo 6ojhe no3Haje cxape FpKe Hero FpKe y cpe^-
r. nncao; y oniuxe
ffiCM BeKy, Bii3aHXHHn;H nncy Beh unin cxapn Jdunn a 04 tux FpKa y3nMajiii

CMO H npuMa.an mh a npnMa.an cmo naJMaae 04 OHora 6.iara mxo ra je

;

BiisaHxnja Hacjie4iiiia 04 cxapnx Je^nna; nero cmo y3HMajin MaxoM oho mxo
cy xn 4ereHepncafln Fpun caMn cxBopn.in uau 4o6u.in ca 3ana4a, yxnuaj —
Je.iuHa H yxnnaj Bn3aHxnje, xo cy 4Be pasne cxBapu, Koje HHJe xpeoa.io
CMemaxn.
nncau ce caMO orpannqwo 4a KOHCxaxyje yxnnaj Bn3aHTnje na nam
Hapo4; OH je H3Ba4H0 peiennne, KOJe cy My 6n.ie noxpeSne na pa3Hnx pac-
npaBa HoBaKOBuha n «I».aopnHCKora, a aa KH)n}KeBH0cx ynoxpe6no je BoiSko-
Bnlia^) HoBora nnje xy nanexo nnnixa; ho 10 yociajiOM nnje hu 6n.ia HaMepa
r. nncna. IlnaK je u xy qecxo npexepano.

^) J^pyra cjiobh CByr;i;e no Mojoj Gciemmi.

-) 3aHHM.T,uB0 je nocMarpaxH KaKO ce ko;i; Hac .laKo h (5e3 KpHTHKe npeniicyje. Ko;;

BoiuKOBiiLa CTOJH MeTo;;HJe enucKon rarapcKu (siecTO auTapcKw^ cp. Kruiiibacher: Gesch.
der byzant. Litt. 2. h3;i,. 628—9.); xaj Meio^iHJe euHCKofl TaxapcKu yiuao je h y CaMHlieBy
 KPHTHKA H BHBAHOrPA<I»IIJA 485

Hy npeiepKBame
to paavM.MBO je, Ka4 ce yasre na vm 04yineB.^eH.e
r. FpKe h nasiepa ca kojom je Kanra niicaea, a^ii ja ne paayMeji
niicua sa
KaKO je TaKO yMan iiucau nao mio je r. Byjiih Morao peku: ^/l,a Hiije 6iuo
Eao niTo je 6uao, c^uqan 6u MyRaj 6m c Haaia Kao mxo je 6ho c Rtslah-
joM ciapora ii cpe^iBera BeKa: Ky.ixypa 6h ce ii3 BnsaHTiije y aana^Hy Eb-
pony npenociLia npeKO CpSiije..." n 4a ^BaiB^a ne 6h 6uao hu... aana^Hora
npenopo^aja y onaKOii o6imY n ncK.TbyiHOM o6^nKy, Hero 6h ce no.ioBiiHa
^aKO 04^iua u ynyiu.ia npcKO Cp^iije" —
4a hucmo mh 6uaii noTyqenn na
KocoBy. —
cip. 47 u 69.) To je ne CMucao, na Ma to Kaaa^iu 11 4apoBUTH
^e4a MujaTOBuh 11 npsn ncxopuK Ha jyry cjiOBencKOM PaqKii Kojii je : ;
y
ocTa^aoM cBoje peqn 40CTa oi'pannqno
to je iicto TaKO necMiicao Kao hito
;

je HecMHc^ieno TBp^efte «I».iopiiHCKora, 4a je sa Hac cpeta mTO cy 40in.iH

Typmi, jep 6n nac nnaqe 3ana4 noKopiio
(/Kypn. Mhhuct. Hap. IfpocB.
1879. KH. 205. CTp. 48.J Ako
uMa CMucaa roBopuTii
y onniTe tomc mia
611 6njio 4a Huje 6H.ao obo iliii oho, 0H4a ce Ha cnrypno Moaie pehn 4a Cm

61L10 lUTO je u 6uA0 CBe 4a cmo mh h no6e4n.m na KocoBy a 4a Typmi ;

HHcy HH 4om.in y P^Bpony 3a ij;e.io ne 6u 6ujio oho hito r. Byjiit miiciii.

,

To je TaKO jacna cTsap 4a je niTeia na to h peHH Tpomirnr.

IUto r. Byjiiii ncTnqytiii nojinTniKy cBecT naniera Hapo4a, ynytyje na
FpKe H BDXOB yTni],aj, to je TaKO npeTepano, 4a tomc ne Bpe4u hh ro-
BopuTH 036U.1.HO Kao HH cpaBfteay Kapa^op^esy n Mn.iomeBy ca Je^n-
HiiMa n Bii3aHTiiHi],nMa. Hero Hapo4Hy noje3iijy npnsnaje r. Byjiit 3a opii-
iiiHa.iaH npoii3B04 namera Hapo4a: na unaK u Ty cyBume ucTuqe (uumhoct
usjiel^y TpKa n CpOa, qaK no aeroBV uuTaTy h3 Janifca (cTp. 67.) U3r.ae4a,
4a OH n Ty ciVTH HCKH yTuu,aj, caMO ne cue to 4a Kaaie. —
Aah HaMepa r. nncua n3T'Ae4a, Kao ihto cam noMenyo, 4a nnje hh
6n.ia, 4a n3Hece yTni];aj, Fpiia na Cp6e, Hero 4a 4a4e caBeia u noyse; npejia
TOM caBOTy u noyu,u y4eniena pacnpaBa n MaTepnjayi y aoj. CaBeT
je H,e.ia
Taj Ba/Kan je Bp.ao Bacnuxaaa 0MJia4une
jep ce Tmeoh ce 4aje jacno ;

Hspetn ca 4Be pein uAeaAuaaM u HAacuiiuaaMl To je 4eBH3a r. By-

:

jiita 36or ae je Hanncana OBa naura, 3a ay cy y4eniaBaHH pa3.ao3n 11

;

40Ka3n. —
K.iacnu;u3aM Kojuko je Henoxpedne cnare yTpomeno y 6op6y 3a K.ia-
!

cimusaM, a oh nnaK cbo Bnme ycTyua MecTa M04epHnM 4ncu,nn^iuHaMa. K.ia-

cniiD3aM jaKO onoMnae Ha4aHamay TypcKy: je4Hn npe4.ia/Ky 4a ce ynnniTn,
4pyrn ce 6ope 4a je 04pa:e, a^n je to nsnypeu
ona 3a4o6nja n no6e4e,
.

opranusaM Koju ce no./iaraHO, a.iu nenpecTano racn. TaKO je n ca KJiacn-

n,n3M0M 6a4aBa oh UMa jom B-iacT y cbojhm pyKaMa, 6a4aBa oh npn
;
•

HCTopujy cpncKe KH>HaceBHOCTu h y ByjaLeBy pacnpasy (cxp. 46.) Casio join ipeCa 4a —
ce r;iero;i; y3 Sonapy, Manaca u Ma.ia.iy nojaBa C'arac Kao —
BHSaHTHCKu xpoHuqap (cp.
jSejio" 3a Anp0ji 1897. CTp, 179, r;ie je JoBaH X. BacH-LCBuK npejia KpysiCaxepoBy HasHBy:
Synopsis Satlias, oa nayiHiiKa Caxaca, kojh je r. 1894. as^ao noMeHyiH Synopsis — na-
qHHHO BHaaHTBCKor xpoHHiapa 1)
 ;

486 ^ E A

Bu^HO no r^er^e no5el)yje, —

jaKO y ona^aay n neiaa narjie^a ^a fee
oh je

ce onopaBHTn. Oh je y ona^aay jep mh, ^anauiita renepaiiuja (h to joni

K.iaciiiHO o^pasoBana) He Moacesio 3a aera 4a ce y^ymcBUMO oh je naMa ;

CTpan, Ty^; Hana je 6^H;Ke IIIeKcnup, Monacan, Bypaie, TypreffieB, TojicTOJ,

— Hero Bepni^ u Obh^ ; naiaa je S^ii/Ke PaHKe 11 Cn6e.i nero ^usnje 11

no.in6uje. ITa on^a, cbh ce BaaiHHJn KiacHu,ii na^aae y 4o6priM npeBo^niaa,

Koje je AaKO Ha6aBHTH a MHoro jiaKoie pasyMCTH nero opiirHea^e. Ko 6u
xTeo A^ 40Ka3yje 4a ce KJiacHun caMO y opnrnna^y Mory 4o6po cxBaxnTU,
Mopao 611 40Ka3nBaTu 4a caiio onaj MOiKe 6nTH 4o6ap xpumtaHHH, ko je
:

miTdo CB. HHCMO — y opnriiHa.iy. y ocTa.aoM ca ;;aHainH>nM yqeaen KJia-

cu^nnx je3iiKa ne Moate ce ce hii y Bojbo^hhh nayqu
/;olin ^OT.ie 4a ^aK
To.iHKO jesHK 4a Moace K^aciiKe y opiirimajiy ^HiaTH, Ja can HMao H3BpcHor
npo<i>ecopa 3a Luacnine je3UKe, na 4a HHcaM 40u,Hiije y cbojiim cxy^njaMa
6110 ynyhen Ha anx, ne 6nx ca^a Morao hh Haj.iaKmer Kiacima y opnrH-
Ha^y HHTaiH.
Ka^a Tpe6a 4a ce inxajy K^acnii^H ? y ruMHasiijii ^au ne 3Ha jesuKa,
40B0.i>H0, HeMa HH BpeMcna, a ne MOiKe hu paayMeiii jom K^acnne na Be- ;

.inKOM niKO.iaMa te My jom naae ^ociajaTii BpeMena 3a to, a Ka^ je ro-

TOB OH^a je 3a6opaB0O h oho mslao ^aTHHCKn n rpqKH niTo je 3Hao y ruM-
na3iijii. HeMa cyMae 4a cy K^acHqnn jesimn noTpe6Hn o6pa30BaHy qoBeKy;

aux Tpe6a y^HTH, a^n ne oeojiuKo *) Kao K04 nac. HaniTO MyqiiTH ^eny ca
consecutio temporum u HenpaBHJiHHM rjiaro^UMa, Ka^ he to 04 Tpn^ecei je^Ba
je^HOMe Tpe6aTii. KaKBa je to MyKa 3a 4eu;y y npBOM pa3pe4y yqnTuve-
Twpu je3HKa (cpncKH, Mat/apcKH, neMaqKu, ^aTHHCKH.)
BejiiiKOJ BehHHii iiaKa Hncy noTpe6Hu Kjiaciiinn je3nn,H, uau 6ap ne y

OHOJ Mepn y Kojoj ce yie. A hito je HajrjiaBHuje, oHe Kopiicxii Koje 611
Kjacuqapn xtc^h 4a 0M.ia4iiHa HMa 04 yqeaa CTapnx je3UKa CTy^npaae —
KJiaciiiHnx npoH3B04a —
Te" KopncTH ancoiyT^o HCMa, jep la ^eia hh je^an

HUTeAiireHTaH mobok ne ^HTa, 6ap ne y opnrnHajiy.

He^aBHO je JKh^ J.eMeTp ycTao npoTHB KJiacuiJ,H3Ma ca jaKHM pa3.ao-
3iiMa Tpe3BeHa n ywna 'lOBeKa. Taj q.aaHaK Tpeoa^o 611 K04 nac npeBCCTH
TO 611 6110 Haj6oibH o^roBop n r. ByjiiKy
IIoniTO CMO Mu MHoro npuMnjLu 04 FpKa, Tpe6a''yqnTH rpqKu n npoyqaBaTu
TpKe — 40Ka3yje r. Byjuk. A.aii r. Byjiit hhjc y3eo na yM, 4a cmo mii n ca
3ana4a MHoro npuMH.iH. Tpe6a h Taj 3ana4 npoyqaBaTH. IIojiOBiiHa namera
Hapo4a: Bocna, ^^iiMauHJa, XpBaTCKa n BoJB04iiHa cTaja^a je yBCK Bome
no4 yTHuajcM 3ana4a nero Bn3aHTiije 4a ne noMiiacM jaK yTnD,aj 3ana4a
Ha XepueroBHHy ij Hpny Fopy. II yTHuaj 3ana4a je Moeuju, 4aKJie 6au7Ki^
Hana n npeMa TOMe BHine nac ce Tuqe.
Ka4 r. Byjut Kaaie4aje nam Hapo4 ynoBiije 406a npuMajyJiu Ky.iTypy ca
3ana4a, nocxao tiimc „y4eoHiiKOM je.iuHCKe TeKOBime* (cTp. 26.) to je —
je cO'tnsaM, a.iu je <E>aKT, 4a cmo mh npcKO BiisaHTuje npHMa^n MHore CTBapii

') IliiaM CBy;i;a oco(5hto BoJBO^tHHy na yuy.

 KPIITUKA II BIIB.lIIOrPA«I>IIJA 487'

ca 3ana4a. HeKa ce r. ByjiiL casio ceiu ohux MjiexaiKux u j^eHOBCKiix 'taK-

Topuja y lJ,apurpa4y ii .laxuncKor ii,apcTBa.
ByjuL xohe ^;a ce iiHTe^iiireuuiija (nocTanaK aeH aac.iyra je FpKa
r. !.

— cxp. 77.), 4a ce cpncKa UHTe^ureHii,HJa K.iaciiqKn o6pa3yje ^a Moaie pa-

.ivMein ynmaj FpKa Ha nac. 3ap aaiicva r. Byjiit muc^h, ^a 6n unaAa 3ior./ia
iiKoja iiHTe.inreHU,uja CBOJy npom^ocT npoyiaBaTii no naBopHMa? A r. ByJHL
xote, ^a Hama HHTeAiireHniija npoyiasa y opiirHna^y oHe, kojh cy na Hamjr
iipoiujiocT yTiiii,a.iii. Jl^a, ce jacHiije napaauM: ja muc^hm ;^a hiiko neMa npasa
Aa 04 Hanie nHTe.iiireHi],uje xpaHCii, 4a OHa niixa ^OMeHXiijana 11 II,aM6.iaKa,
a r. Byjiih xote 4a oea npoyiaBa Mexa<i>pacxa Soeapy! He, nania Ke iid-
11

xe./iiirenii,iija yqiixii CBOJy iiponi^ocT h3 HoBaKOBiita n MiijaxoButa, Kao raxo-

CMO 11 Mu Hayiiuii nomxoBaxii cxape He as ./iHBiija u Xepo^oxa, Hero h3

Kypunja, MoMsena, Fpoxea, Be.ioxa, Tena h 4p. A )khbox te ona npoyqa-
Baxii, He ii.i ILiaxoHa 11 Apncxoxejia, nero 113 iLa3apeBnha, MaxaBy.iba, Be-

cciuHOBntia n Bypa^exa, TcKPpa, Toj.cxora 11 4p. Ty ne Bpe^n caBexoBaxn^

jep je xo «i>aKx u xaKo te yBeK uiixh, u Mopa xaKO oiixu, jep je xo npn-
P04HO H jep je xaico n ^oCpo.
F. Byjnfe mhc^h ^a 6h namy oaLia^iiHy xpeua^io Bume n^ea^iHO Bacnn-
xaBaxu. Ja oaui na npoxuB muc^hm ;^a 6n je xpe6a.io Bnuie peayino Bacnn-
xaxH. Bap mii Cp6u y Bojbo/Vihh Ma^o cmo pea^iHH 11 y ;KiiB0xy n y no^n-
xnu,u u CByr^e. Mn uaal^eMO n3 niMHaauje, a HejiaMO hii nojjia /KUBOxy,
npoBe,^eMO bck, a nejiaMO MO^epHnx napo^a,
noJMa HiHBOxyupaeoM
naxpnoxu3My, upaeoj no.inximu. Mu jom hhcmo -*^4w, mu xpe6a xeK .ty^u
Aa ()y,xeMO. A .ty^uMa nac uehc yquHuxn K^acuquo, nero Mo^epHO o6pa30BaH>e.
niKO^a ^Ba^ecexora BeKa uaje^naquhe u ^OBecxu y CK.ia^ n^eajiuaaM,
Maxepnja.iu3aM 11 pea^inaaM y Bacnuxaay, Kao mxo he /i,0Becxn y CKja^ bgijl-

(jaae ^yxa n xe.ia; 0H4a he npecxaxu obo u3HypaBaH.e ^yxa a npeneGpera-

BaH.e xe^a; ^yx n xe.10 noAJe^HaKO he ce Beij^axu : ii^eja^ he 6nxii cnaia
Ayxa u TeAa. On^a he u K.iacuu,H3aM 6nxii CBe^eH na npaBy siepy.
nexporpa^ 20. IV. 98.
Ct. CTaHojeBHK

Charles Loiseau: Le Balkan Slave et la Crise autrichienne.

Paris, Librairie academiqiie Perin et C-ie. 1898. 8", cxp. II, 376.

nocxapaxn ^a xo
OBOJ KH.n3H xpe6a BHine nucaxn, n „^e^o** he ce
ypa^u 4pyroM npH.iiiK0M y cbojhm cxynii;iiMa, a ob^c heMO je camo npima-
3axu quxaoi];nMa. IIiinneBO je nine y nac h o^ npe no3Haxo. On je cspaxno
na ceoe naacay cbojhm nncaaeM ciiOBencKnM npn^iHKaMa y 'tpanuycKUM
.incxoBHMa, He caMO ^pani^ycKHx h Hamnx nnxe^anrenxunx qura.iau;a nero 11

HaniHx npoxuBHHKa. Th paniiju qiaHu,n aeroBn aKO cy My y namuM Kpyro-

BUMacxeKJiHcnMnaTHJa, OBaheMy ca4amH.aKH.nra3ac./iyatUxu npaBO na AyooKy
Hamy saxBa.iHOCX. Hanucana je xaKO xonjio^ ^a ce bhati e nnje ynecena y
ay caMO oGniHa npe^aHOci Kojy CBaKu nncaii, iioK-iaaa npe^MCxy KOJeM
488 A E ^

ce fJasii, Hero safloc anocxo^aia ohkx miicah Koje niicaii, OB^e pasBHJa. V.
./loaso je AO^ap <I»paHuy3 Mnc^n o 6y4yliHOCTU CBOJe oiaijEoiiHe, na na-
Kojii

inaB ^a je Ta 6y4yJiHOCT y mhofom noMe^y Besaea sa ycnex h Sy^yhaocT

Hanie napo^ne mhcjiii, ciaje no iipaBuay, Ka^ ro,a, cy y niiTaay ,Ba^KaH Cao-
BGHCKn" n iteroBn npoTUBHOitn, na c^oBencKy cipany. C Tora uaia mhofo
CTpaHa y aeroBOJ kH)II3ii KOJe 6ii Morao noTniicaiii ii 4o6ap Cp6iiH ii Xp-
BaT naTpiiOT, a TaKO h CioBenau, iiaii ByrapuH.
Ho pel>aH)y obhx iiMena 4a je r. ./loaso yaeo 6a^KaHCKe
qiiTaou,ii Bii^e

HJiH jyatHe C^OBene noinyHite, le Moate iisBecTii, npaBiUHO, ^a ce oh, npn-

CTynajyiiH cbomb nocAy n pa^etn ra, ynosnao ca cbhm nnxaitHMa n cipa-
HaMa Hamera mapoHora HaunoHa^Hora, no^ninqKora n ^pyiuTBenora axiiBOia
04 Tpur^aBa j[o Bapne h 04 Co^yna 40 Cy6oTHu;e. Y tomo uaia nemio 36or
qera 6n Tpe5a^o ate^em /i,a ce n Ma^o niupn KpyroBii qniaiaiKn na tom
npocTopy yno3Hajy c Me^aaeM HiimqeBnia na ca^amftocT 11 dy^yknocT an-
xoBHx Hapo^a n.an, KaKO niicau, nnnie, „H>nxoBa Hapo^a'*, jep oh obo CMaxpa
CBe 3a je^HO. no3HaBniu ce ca c^obbhckhm jyroM, nucuy ce yqnnu^o 4a je
oh ue^nna seb n ca^, a 4a je HCTopujcKa n no^iHTniKa noTpe6a 4a y mio
CKopHJoj 6y4yliH0CTH xa n,ej.tiHa 6y4e joui ^BpniKa n KOMnaKXHiija. TaKO on
CBOJHM qnxaoi],nMa noKa3yje 4a cpncKa Hapo4Ha rpannua ne npecxaje Ha
^pHHii n Cann, 4a je xaKO ncxo n I],pHoropaii; Cp6nH, Kao n Cxapocpuiija-
nan; nan CpeMai;. Oh 4a^e noKa3yje 4a nsjie^y ohhx Kojn ce HasuBajy Cp-
6nMa n KOJn ce nasHBajy XpBaxnaia y cxBapn neaia pas^nKa u 4a 6n ce ,

joni je4nH0 no Bepn Morjin 4e^nxn (oh y ocxajiOM 3Ha n npusnaje 4a HMa
Cp6a n Kaxo^uKa). Ajin oh hh xy ne cxaje. Oh HacxaB.i)a na 3ana4 noKa-
syjytn cAOBenaqKO cpo4CXBO c naiaa, CBe 40 Kpajnnx hm rpannua npeMa
HeMu;nMa n Ta^njaHii,nMa. IIcxo xaKO 04 TnsroKa n4e na ncxoK, xe n Byrape
yB04H y OBO Hapo4HO kojio.
A^n nncan; je yBH4eo 4a My xo, oco6nxo 3a *paHi],ycKe quxaou,e KOJn
4p/KaB^aHCXB0 u Hapo4HOCT c MyKOM pasAHKyjy, xpe6a 4o5po ocBex^nxn. oa
xo ce OKpenyo n ncxopnjn n noxpa/Kno y H>oj y3poKe ca4aniH)0J nou^enanocxn
^H-ieMencKOJ", KaKo BCin, n no^nxnqKOJ y jyiKHOM CiOBencxBy na na.iasn ,

oaiu xy n pa3iiore no Kojnaia ce MO/Ke c^yxnxn 4pyKquje cxaae y 6y4yli-

Hocxn. y xoM My je nor^e4y napo^nxo .len nperjie4 4yxoBHnx Maxn-tecxa-
unja xora je4nHCXBa na no^y KanHceBHOM. Je4HaKnx pa3^ora na^aau n y
je4HOJiuqHocxn 4pyinxBeHnx npH.inKa na ne^OM xepeny xaKO 4a ce mhofo
,

He 6pnHe nn 36or BepcKnx pa3.iuKa, n aKO Bn4n ko.ihko je xaj e^CMenax

nocxao MoiinnM opyaijcM y pyKaMa ohhx koju CBOJy BJia4aBnHy Mory xpajno
3acH0Baxn caMO Ha4 namoM necAorOM. ITa n y caMOM oxnopy npoMa repMaH-
c^oj Haje34n, Koja je Bnuie n.m Maae onmxa u,ejiOM ciobbhckom jyry, Bn4n
nncan, Motian nMny^c Ka nauioj 3aje4Hnun, y onaKOJ ncxoj Mepn y Kojoj nac
je npu6^n;Kno n 3aje4HHqKH xpnea; n 6op6a c OcMan.injaMa. 3^ CBeMy he ce
XOM nsAaiaay 3a nac cbo
, natin 40cxa
, Henyi/ennx , caBexa npnja- ,

xe^CKHx, KOJe Bpe4u ^yxn n H>nMa pa3Mnc.inxu. C xora nac je npaBo ,

pctn, BeoMa n3HeHa4n.ia je4Ha 6e.iemKa y ^BpanKOBy Kojiy* ns.iacKy ose

 KPiiTiiKA II i;in;.iiion'A'i>iijA 489

KH)Hie. 11 aKO CMO roTOBii nMaxii Ha vmv cbg nearo^e Koje MOi-Kc iiMaxu kh>ii-
;KCBaH ARCT y Kap.iOBij,iiMa Ka^ xote 4a OBaKOJ kh.h3ii nporoBopii onei ,

Miic^uMO 4a je 04 OHaKora nucaaa jiuoro 6ojbe 6n.io Jiyxaae. —

y ocTa.iOM xpeoa npii3Haxn 4a ce ii4eje r. .doaaoa He Mory y cbhm
4e.ioBiiMa npiiMHXu Kao .je4HaK0 noy34aHO 40Ka3aHe. Kaiai he yxiicaK Ki&iira
iiiiHuxii Ha crpaH^e ne 3HaM0, a^u 3a nac, Kojuaia je no3Hax CBaKU no4axaK
Kojii HaB04u, na4a y 0111 4a nx orpoMHa Behima oxna4a ea cpiiCKii 11 cpncKO-
xpaaxcKii 403ieH. T. ^oa30 je HecyMBUBO noKasao 4a je cpncKa Miicao 3ax-
Buxu^a cBe cpncKe 3eM.?Be 6e3 o63iipa na no-iiixiiiKe rpaHiiu,e; 4ao je 40cxa
40Ka3a 4a je cpncKO-xpBaxcKO je4UHcxB0 na 4od^OM nyxy. A^ii 3a C^OBeaue
u 3a Byrape iioKa3ao je caMO 4a 6u u onu Morjii ouxii y onmxeM KOiiy; sa
C.iOBeHue je iJ3Heo u 4a narajyhckhx xeajaa k xoj 3aje4Hiiu,ii, 40K je oho,
iHxo je y xoM norAe4y Morao cnoMenyxu 3a Byrape, xeK cjia6 Mac Kojn ce
ca4 qHcxo ry6u y Hacxyny CKCKjiyciiBHor 6yrapcKora 04ymeB.i)eH)a, n EOMe
he 40cxa xpeuaxn 40K nocxane He 4e.io Hero n 036n.i>aH nporpaM. II 6ani
inxo je xo xaKO, mh ca 3a40B0.i)CXB0M nyjeaio oaaj HenpucxpacHii rjac na
cpe4iiHe npocBcheHora n ii.ieiieHiixora uapo4a, jep BepyjeMO 4a je noxpe6a
4a quxaMO He caMO nep<i>ii4Ha no46a4aH)a nauiiix 3.ioxBopa na HenpeKii4Hy h
noruuHj Bpaa;4y namy, nero 11 casex ^i.y6aBa obc KBnre opaxcxBa u 3aje4Huii,e
lUxo he ce npn xom 'iiixaHiy Hahn qemhe, oco6irro y neKUM 04e^i];iiMa,
Koja OMauiKa, npa3HnHa, na u Kpynnuja iiorpeuiKa, xo nac ne MOHie uynuiu.
r. nncau, je cxeKao iipaBO, 4a My ce one onpocxe, xusi mxo je oh, xyt/nnau,
ycneo 4a cxBaxn oho mxo je, xpe6a npusnaxn, 3a[ia4H0M JeBpon.iaHUHy Bp.io
xemKO y nac pasyjiexn, jep je
4pyK4uje 04 /KUBOxa u noJMOBa 3ana4H)aqKnx
a xo cy Hapoquxo Hauie no.iHxii«iKO-exHorpa<i«CKe h BepcKe npujinKC. To je
Morao nocxnhu caaio CBecxpanuM u3yqaBaEbeM CBora npe4Mexa. ^a 6n ce mi-
Maoi^u VBepuAH e je son.ta xaKO, n3Hehy y HaJKpynHujiiM u,pxaMa ca4p/Kaj
110 oaBaMa:
I. 0Me4H 4a ce 6a.iKaHCKU CUoBenii vje4UHe y xoKy ncxopuje. — II.

Kau^KeBHa BesuMenu Hapo4

eBo.iyitnja. c^OBencKOM
(nucau; noKasyje KaKO na
jyry neaa onmxera Hapo4Hora niieHa u npuLiOBe4a or.ie4e KOJn cy qiiftenii
c HMeHDMa ^Iljiup'' n „C.iOBUHai;''). —
III. ^pyrnxBOHO cxaae yjviKHUx C.io-

BOHa. —IV. Pa34op cpncKO-xpBaxcKn. V.BepcKO nuxaae.— VI. ^-IjaHauii&n —

3Haii,u. — V^II. /l,pymxBeHa cxpana 6a.iKaHCivora nuxaaa. — VIII. Y^ora
'i>paHHycKa. — /[a 6a OBa pa3H0BpcH0cx uii.ia joui jacHiija, iicnucahy 6Aumu
ca4pavaj 4pyre u ce4Me r.iaBe: .,Onmxe npxe 4pyurrBeHe y jyaiHiix CaoBena.
— IbnxoB oxHop or.ie4iiMa xyI)iincKe acnsuMauiije. Ohh 611 npe noc.io-

BeHH.in Hesme; npe4cxaBHiiiJ,n ciioBeHcmi y Aycxpo - VrapcKOJ. — Homita,

Hapo4HO neBaae, ouiFiajii 11 ;kubox. — IlpaBne ycxanoBc; 3a4pyre. — Ce4e-
huBa ocouuHa Hapo4Ha. —
Hapo4Hora n.aeMcxBa y h.iix toxobo nejia. —
IIoc.ie4iiu,e xora y no.iiixnqKOM 11 npnBaxHOM atuBoxy. Kawo je ce.i.aqKii —
e.ieMeHax sacxyn-ZBeH y 4p^aBHUM CKynuiximaMa napo4HiiM. KaKu oojihk —
y3UMa 4pynixBeH0 niixaae y jy/KHux CiOBena. —
Ilapacuxii (FoxoBaHii). Cno- —
.Lamau yxnitajn. —
V.iora nnxepeca noje4iiH[ix 4pyiiixBeHHX K.iaca na 3a-
 "

490 4 E .1

iia^y y caBpeMenoM iicto'ihom rmxaFby. — EnnaoAa ii3 eana^a na ,BaHKy Oto-

MancKy " — TypcKii iianiipii ii pe<i>opMe. — TeopiicKe npaKTu^Ke nocie^aue
ii

,eHTepHauuona.iii3aii,uje'' KaniiTa.ia. — oep.iimcKora yroBopa. — Oa-

/l,yx

pev],6e HaMexHyie oa^iKaecKiiM napo^HMa: o rpanimajia, A^HKy, iipiuiaay na

ce6e TepeiHiix TproBaqKiix yroBopa n o cneu,aja.iHnM yroBopiiMa. — IIocTy-
nafte CBeiCKiix 6anaKa npena Cp6nJH n ByrapcKOJ. LI,pHa Fopa, — i^apne
CKa lapn^a (aycTpo-yrapcKa) ii ^OKipoHa o ApiKaBHOM iie^^BBn^ya.iacMy. —
ITpiiBpe^HO CTaH>e jyacHOC^OBeHCKiix aesia^a y Aycxpo - YrapcKoj. — Bocea,
arpapno nuiaite ii OKynau,iionii pe;KiiM — IlHTepHaii,noHa.iHii npo.iexapujaT.
— OcouiiTii o6auk cou,iija.iiiCMa na Ba.iKaHCKOM IIo^yocTpBy.
AdKO Bn^e ^a je y xaKOM pasuocipyKOM Ka^py npiipo^Ho Hamao
^Iiiiaoti,!!

.Mccia ^ymaHa ii AHTyna CTapieBiitia, ii 6aHa Ma/KypaHiilia

ciioMeH u uapa
;i MiiTpono.iiiTaMiixaiiJia, ciOBeea^Kora necHiiKa Bo^Hdica ii namera Ileiarulia,
BoHTva II Kpa.i)eBiiha MapKa, apxiiMaHApirra 4>MpMH.iiijaHa ii jeniicKona IITipoc-
jiajepa, CTaM6y.iOBa ii llaB.iiiHOBiitia, Schulverein-aiioocaHCKora MeMopae^yaia
ii T. A- n T. 4. A Kao roA uito ce kh.ii3ii ne Moaie aaMepuxii mohotohoct,
TUKO ce HH niicuy iie MOiKe o^peliH hii opiiriiHa.aHOCT smornx nooe^a hii
AvOuna II miipiiHa cxBaxaita. II 3a Hac, KojiiMa je CTa.iHO npe^ oiiiMa ue-
.lOKynHO niiTaae ii noje4inie crpane Koje My r. ./loa30 pacnpaB.i.a ii^ii hc
Tiiqe, iiMa y iteroBOJ kh>ii3ii iiyeo hobiix, aKO ne no^axaKa CBaKOJaKO no- ,

iMe^a. To cy noiue^ii noBeKa Kojii ea nojaBe nainera caBpcMeHora napo^Hora

iKiiBOTa iMe^a Kao ko Hiije 3acjLen.i.eH nauiiiM cipacTiiMa KOMe sHaae ,

,;pyKqujera cBexa ii npii.iiiKa ^aje sro^ny rpa^y npoia Kojoj mo/KG nope^iiTii
II ocBeT.taBaTii oho uiTO My mii npyjKaMO. T. iiiicau; jeqoBeK kojum ocbm lora
ysHMa y panyn ii 3Haiaj Kojii te y 6y4ytiHOCTii DMaiii pa3He ^pyiuTBene
cu.ie, ca4 y JeBponii join npiixajeHe u 6e3 yxiinaja sa Met^yHapo^mi xok 40-

ratjaja. EberoBe K0M6ueaii,iije na ocuoBy xora iiMajy, nope4 4pyrora, 11 xaj

3Haqaj ,mxo HaM y namoj xeiiiKt)j 6opi5ii oxBapajy join je4aH iipo3op npeMa
ueoy .c.io6o4e u iio6e4e npaseAHe cxBapii eapo4He.
Mn OBO 46.10 npenopyyyjeMO cbiim qiixaouiiMa kojii ce c.iyiKe <i>pau-

uycKiiM jeaiiKOM. Jb. j.

TaCHHa nilCMa , Beorpa4 , uiTaMnaHO y ^pvKaBHOJ mxaMna-

piijii KparbeBHHe Cponje, 1898. ro^., Il,eHa 1*50 ^hh.

IIpe4 aaSpimyxe iiaxpiioxe name cse ce Biiaie iisxuqe cbojom BaaiHomfey

no oncxaaaK 4p/KaBHn 11 nuiaite pacxeay KpiiBiiqHiix 4ejia yCp6njii. Ebii-
xoB ce opoj c 4aHa y 4aH jajco yBefcaBa. Ko npaxn pe40BH0 name jiucxoBe,
Hapoiiixo Be^iepite, Morao je ona3nxii 4a neMa 6poja, y komo ce y py6piiii,u
^Becxii 113 KaKBOM y6iicxBy, najbeBUHii, noKpa^ii 11 4py-
uapo4a'' ne jaB^zba
rnM KpiiBiiqHiiM 4e.iiiMa. Ha4 ocy{)eHiiM 3.inK0B-
Il3BpmeH)a cMpxHiix Kasna
UiiMa xaKo ce qecxo y^emaBajy, 4a 11 Beorpa^aniiMa CBaKor Mecei^a cxojn Ha
Bo.ty 4a ce pa4ii 3a^0B0.LcxBa y nocMaxpaity obiix npiiaopa npomexajy 40
 KPirniKA II BiiB.iiiorrA<i'iijA
^
491

KapaoypMe... Y cy^oBiiMa Befeii ^eo BpesreHa 0Tii4e na ii?Biit)aH.e ii cy^eite'

KpiiBineiix 4e^ia, a no^iimiiCKa cy Ha/;.iemTBa npexpnana BiiMa. OceLajyiiii
laKO npniiicaK OBe HeMiue nojaBe, Ao6po Hasi je j,oin.aa CBaKa Kaiira, Koja
pasBeT.ibyje KpiiBii'iHa 4e.ia, yKaayje Haqiie, kojiim oh ce oaa Mor.ia cy36iiTii,
iioyqaBa ApacasHe oprane, Kojima je ^Y/Khoct 4a ce iBMJia ciapajy, ^a ca-
BecHO II ca cipy^HUM snaiteM cnpeiaBajy KpnButma ^e^ia, a ytinaeHa oue-
.lO^aHe u npaBOcy^y npe^a^y.
TaKBa je KH>iira r. Tace Mii.ieHKOBiita, qajn HaTiiiic iicniicacMO. H)OJ
je 11,11.1., 4a yno:3Ha, npBeHCTBCHO, name npecTOuii»iKe oprane iio.iimncKe ca
ype^eaeM 11 pa^OM no.aHU,nje bciiikux CBeiCKiix Bapooiii Beia n Bepiinua^
OTKy^A HaM HaJBiime ^o^iaae ^^aaro^eiii 11 necpeKe 3ana4He uiiBU^aiisaunje...
A 4a je KpajiBe BpcMe 4a 11 Hama 6eorpa4CKa no.iimuja y ycaBpuieBy cbomc
Kopaqa 6ap ohhm KopaKOM, kojiim ce 6eorpa4CKii 3.iiiK0Bmi npiio.iiiHcyjy cbo-
jiiM 3aiia4HiiM 4pyroBiiMa, to ocehaMO 11 mii, uito HaM Hiije y 4yvKH0CT 11 4a ce-
HanpeiKy aeey ciapaMO.
„Taciina DiicMa** no4e.LeBa cy y qeiiipii 04e.ibKa: BeuKa aojiuu,vja, Hs
6epAUHCKe uexTpaAe, EepTu^onaofc, MoaduTCKu aaeoA. llo3uaTUM CBOJim .la-
KiiM CT11.10M, KojiiM CO 04.iiiKyjy cBii H>eroBii pa40Bii, r. Mii.ieHKOBnfc HaM
I13H0CH y iipBa 4Ba 04e.zbKa ype^eae 6e»iKe n oep^inncKe no.inu,nje, y KOJHMa
je OH .IUIHO 6no pa4ii yno3HaBaH.a, auxoBy no4ejiy na pa3He 04e.LKC, no
CTynaK y cnpeuaBaay 3J.oinHa n y xBaiaay 3JoqiiHau,a yno3Haje nac ca
,

no^aiimicKiiM iiiHOBenunMa, arenxuMa, :KaH4apMiiMa, xancanaMa n h.uxobhm

vpe^eBCM. 06a cy osa 4Ba 04e./i.Ka npasa pHseuna noxpeoHux 3HaH.a 3a CBa-
Kor nojiiinajua, orjie4ajio Mpa^He cxpane 4aHamH.e miBHiin3au,uje 3a CBaKor
iiiicaoHor qoBeiva...
y04e.'bKy Bejrrujbonao/c, nope4 HeyieuiHux a.iii Bepnux cxaxucrnqKiix
ii04aTaKa panu4H0M MHoa-:eH>y KpHMnHa^aiixexe y 4p/KaBaMa, eBpoiiCKUM
oniican je HaqnH kojum ce eBponcKe no.inu,uje c.iyiKe 4a KOHcraTyjy auhhoct
Kpueueey, mxo Hiije ^aKa cxBap nope4 orpoMHe BeinxnHe M04epHnx 3jiuko-
Baua, 4a CBOjy jiuihocx npnKpnjy usMnniJbajyiiH ce6u .aaaiHa HMena, Meaa-
jyhn 6ojy Koce, 6pa4e h 6pK0Ba, MacKiipajytiu ce na Hajpas.iuHHiije naqune.
OBaj naqiiH npo3BaH je no aeroBOM n3Ha.aa3aiy, /],p. BepxH^tony, Jlapuaca-
HUHv, a cacxoJH ce y xoMe, mxo ce K04 cBaKor iiima tabx^x na OBe lexupn
xa^iKe: Mepy nsBecnnx 4e.iOBa xe^ia KpuBqeBor, .lU'inn onnc, ocoSene 3HaKe
na xe^iy u ^oxorpa-Knjy aeroBy. Y 4exa.'baMa je osaj cncxeM Bp.io .leno npe4-
cxaB.i.eH, aKopncxn 04 aera u3HeceHe cy Kao oqeBiiAne.
HexBpxu je 04e.i.aK nocBefeen Moa6nxcKOM Ka3HeH0M 3aB04y y Bep.inny.
n OH je Aen npu^ior no3HaBaay Ka3HeHnx 3aB04a u yxui^aja anxoBux na
KpHBu,a n 4pyiurB0. Tyra nac o6y3Me Ka4 'iiixaMO KaKO je ype^en OBaj ly-
Benu Kasuenu 3aB04 a cexnMO ce naninx Kaanenux 3aB04a npn3riaxnx Befi ,

no yxnnajy cBOMe Kao 3aB04U 3a KBapeae a ne nonpaBKy KpnBaca...

Ha Kpajy Kanre cy Han,pxn cnpaBa 3a Bepxu.i.onaac n c.inKe (xnnoKn)
Epusaiia, ype^ene no ncxaKHyxocxn noje4UHnx 4e.i0Ba na .iimy.
Apar. Ap.
492 A fi Ji

Aee He^eybe y Crapoj Cp6MJM. nyTHH^Kn AHeBHHK c jej^He

eKCKyjDCHJe oa npo*. Ai. CTaHojeeufia. Beorpaji,, pa^HKa.iHa uixaM-

iiapiija, 1898. —
Ma.ia 8*, CTp. 206. U^ena 1-20 j^hh.

Ofia jeKpacHa KBimama nocTa.ia o^iniaMnaBaaeM ii3 OAJereosa noA^iicKa

OBG ro^ime (6p. 34. —
54.) ii o6yxBaTa obux ocaM OAe.i.aKa: Oa Beorpa^a ao
CKon.^a; CKonjbe (obo je HaioniuiipHiijii ^eo); KyManoBo; Ya Ilqnay u KpiiBV
PeKv; KpaTOBo; 3.ieTOBo; MauacTnp Cb. IlaHTeiinje; lIoBpaxaK. Hob je, Bp.io
KpaiaK, ^GBeTii o^e^baK: IIoroBop, y kom niicau, Kaayje Koja My je 5ii.ia na-
Mepa, KaA je OBaj CBOJ pa^ nyiuiao y caei. II aKoje iiyi 6iio npe^ysei pa^ii
npoyqasafta 3eM.;bamHiix npiMUKa onucanora Kpaja (nucau, je no cxpymi re-
ojior), iinaK je KpaTKH OBaj nyionuc npeiiyn ii 4Pyrux iiciopujcKiix, npo- —
CBexHiix, ^pyuiTBeHiix ii iipiiBpeAeiix —
npoMaxpaaa, Te cmo nucuy 3axBa./iHn
juTO naM je oBaKO .aeno yneo ^ocTaBHTii MHore 3Ha'iaJHe yxiicKe c OBora,
sancxa „Bp.ao Myqeor ii HecyMH.iiBO onaceor nyxa.*' IlMa 0B;^e HOBiiHa u 3a
cxpyqHuje quxaoi^e, a uixo cniicy oco6nxo ii,eHy y3^ua:e, xo je OHaj .laKii
cxn.1, 3aHHM.i)nBii Haqim u3.iaraH.a ii naxpnoxcKn xoh kojiim je oh CKp03 npo-

:rKex, xe je y ucxo Bpeiae ii npiijaxan 3a inxaae ii nyn noyKe 3a csaKora

OHor Kojij je pa^ casHaxii uixo Biime o npu.iiiKaMa name HeB0.i.HnqKe Spate
V Haj6.iiiaieM Haai cyce^cxBv. A xo je 3HaH)e noxpe6HO CBiiaia niicMenuM Cpi3uMa
n.

OBCflHHaro H. Cepdia M Cep6bl. C- IleTepSyjmy (Tnnorpa(j)ia

n. n. CoHKUHa) 1898. B. 8*^
321. — D^ena 2 py6jLe.
Ilucaii; OBe KEbiire, Kojii je npaBii hasle i],apcKor pycKor reorpa-i'CKor
ApynixBa mxaMnao je jom 1877 y Hexporpa^y /^eio CoepeMeHuaa. Typviia
(reorpa-DCKii npeMe^, iicxopucKO-exHorpa^cKe 6e.iemKe), a 3a xhm je 1883
iispa^iio 6.au^Ky pacnpaBy o Cp6iijii c BOJHiiqKor ii cxaxiicxiiiKor r.ie4ninxa.

Kojy je 3a Bojne noxpe6e mxaMnao F^aBHu Illxao pycKu, a.in KOJa c xora
HHJe Hu /^ouijia y pyKe mnpe ny6.iuKe.
y KiBnan KOJa je npe^ HaMa h Kojy xon^io npenopyqyjeMO naaiBU Ha-
lunx quxaAau,a nMajy obh Maannju OAe.i.u,n : Ha-reorpa«i>CKn npeMe^. —
u,px Ilcxopiije. — KansKeBHOCx
CxaxncxnKa n ExHorpa«i>nja. navKa n — ,

yMCXHOcxH. — obu OAe.zbi;n o^noce na

Opyajana cn.ia. 3aK.i)yqu,n. Cbu ce
Cp6njy y ynen CMiiCAy pequ, n H>oj je n nocBefeen naJBefeu /;eo Kanre. Cbh
cy pe^OBH aenn 3a4axHyxu cuMnaxnjaMa 3a nauiy 3eM.i)y, xe ce 3a xo Mory
.laKuie npnMHxn n one onacKe y aoj Koje naM ce ne inme 6ani najxaqHnje,
Ys xo ce HMa HanoMenyxu 4a je nncan, nyxoBao ^euifee no Ba^KancKHM 3eM-
jBaMa, n ^a ce n y Cp6nju 6aBuo, xe H>eroBn 3aK.:byiiun noce ^ocxa qecxo
o6e.ie*KJe BJiacxuxora npoMaxpaita.
y ocxa.auM ^e^OBnMa, KOJe nucau, Aaje Kao npujiore, oh ce 6aBno Cp-
CuMa y TypcKOJ, 3a xum Cp6nMa y Aycxpo-yrapcKoj, Bocnn n Xep^e^o-
BHHU u Hajnocie ll,pH0J Fopu. Y3 Kapuhcse CpacKe SeMJie OBOJe roxoBO
 S

KPIITIIKA II BIIBJIIIOrPA«t>lIJA 49

jemima Kitura cBoje Bpcre, xe joj c Tora ace^inno Msoro yciiexa, ii to KaKO
y Pyciijii laKO ii y ociajiiiM ciOBeHCKUM aeM^LaMa. b.

BeyiMKopyccKifl Hape^Hbm ntCHM. IIs^aHunpo^eccopoML A. H.

Co6oAeecKUMi>. ToMt IV. — C.-IIeTepoypri, 1898., Be:i. 8", cxp.
XXIV H 722. II^eHa 3 py6.T>e.

y MajcKOJ CBecmi npomacie ro;iiiHe npiiKa3a.in cmo III Kmury OBora

Be.iiiKor, .leno cpe^eeor, sSopniiKa pycKiix napo^HKX Kojii je npe iiecaiia,
rpii ro^uHe noueo n3.ia3riTii no4 ypeAHnmxBOM npo<i>ecopa Co6o^i)eBCKor. Ca^
je GBO nanm^a na cnex h Herepra KH>ma ucxo OHaKO 6oraTa ca^pacajeM ii
,

cjaJHa onpeMOM Kao w ^oca^ami&e. Cbiix 855 necaMa OB/^e mxaMnaniix ^nme
iipBy no.iOBiiey Jbydaeuux aecaMa, x.j. ohcx y Kojiuia ce , KaKO Be.iu ype^-
HiiK/„ciiiKa U4ea.i ^parora irnu 4pare , luii y KOJiiMa ce onesajy cpeina
1I.1II HOcpeiiHa .i.y6aB. .i,y6aBHe iicnoBecxn, cacxaHU,!!, ;^apoBII iix.^." Y caMoj
Kaiian nejia OAe"i>aKa 11.111 Kaxeropiija nnace Bpcxe, no Kojima 611 ce obc
necMe u3^Baja.ie y noceone rpyiie. C xora cy, Kao n y paniijiiM KftnraMa, y
nperae^y ca^pjivaja iicniicaHii noqexHii cxiixobu CBane necMe (xecxo naxniica
necMasia), na je, na npajy Kaiire, AO^ax 11 a36y'iHii pe^xuxnpBiix cxnxoBa.
CeM xora cy AO^axii 11 peHHUuii reorpa<i>CKiix iiMena u Henoanaxiix o6.iacHnx
peqii. Il3B0pii fii OB^e caaio uixaMnaHii, iiOKpaj hckhx cxapnjnx pyKoniiCHiix)
Hiicy iisHexii CBii na je^noM Jiecxy, ajiii je iicno^ CBaKe necsie 03HaqeH0 04a-
K.ie je y3exa. Una caMo cniicaK ohiix E3Bopa, Kojn ce y cKpatenoM o6.inKy
HaBOAe KOA nojeAimiix necaMa. —
FpynoBaay cpo^nnx necaMa AoneK.ie je
noMOrKCHo (Kao n y paniijiiM KBnraMa) perncxpoM cn;Kexa nojeAnniix ne-
caMa, KOJn ce, peKJin 6hcmo, Morao n Apyn^iije n3paAnxn.
n.
 BE .ZL E III IC E
JI,P5'mTBA H npHBaxay ynoxpeCy. Ill jifio. HayKa o pe-
qeHai;aMa ajia caaxaKca. H3pa;i;ao Cxeean Ilpe-
MaTHu,a CpucKa. — KitHaceBHii OaGop „Ma-
Au^, npo*ecop. Y Beorpajiy, 1898. (Beta 8-Ha
THue CpncKe" HMao je 24 anpHJia CBojy pe-
cxp. XII B 138)." IIpBB a ApyrB ji;eo obc rpa-
,\OBHy cejiHHity. Ha OBOj cy cejiuunvL npHM-teHH
MaxBKe (y je;i;B0J KB,a3a) bjib rpaMaxaKa y y-
OBH cnncH 3a „KaHre 3a Hapo;t".- 1. HapoAue
accM CMHCJiy B3Biaao je joai r. 1890., h cipy-
upuuoeeTKe, CKynno non JoBan BopKannh h3
qaaje KpaxHKa aspeKJia o b.oj y rjiaBaoM j!;o-
neTpHae; 2. UucMa U3 nueAapcrea o,n HBaHa
6ap cyjt. CyAeiia ao aeMaiKaM ayxopmaa Kojax
MaumpeBaiia; 3. GocTaHy. I O noepTaji-
ce nacaa, spacao, aaaiyka OBaj a,eo, aa;i,aM0 ce
^rey u eapuey oji. MaJiaHa JoBaHOBaha y«iH-
;i,a fee a OBaj cnac cxaxB y pe;; BajLaaax yijcCe-
Te.ia y Hobom Ca^iy. ~ M^JianaK JoBana JaHKa
aHKa 3a aaaie cpe,a,H,e aiKOJie. II,eHa je KH,n3u
KaeaceBHha : MaTepujojiuaMy u noeeeumiiU
2 flaaapa,
My ca acAa^omKoi .7.'ieAmuTa H3;!i;aH je na oixeay
^iJiaHy MuJiany A. JoBaHOBafey. ^Jian Jobrh CpnCKHM Hapo;j,HHM H npOCBeTHHM H-
rpqiiti no;i,HOCH CBOJe MHHi.T>eibe o iiia.i>HBOj h- ;i,ea.inMa. — Ms oAuixaMnaaa
„yqBxe.T.a'' je
rpii y je;tHOM qany Z'^ jjesepeu oji; MuTe KaJiaha. Sece^a Apa BojncjiaBa BaKaha, peKxopa Be-
IlpeMa Toj oueHH OBa ce ma."bHBa urpa He nprnyia aaKe UlKCie, jipacaaa aa ^aa Cb. CaBC 1898,
sa „JIeTonHC." —Cbm Tora na oboj je eejiHii- ro;iaBe aoji aaxaacoM c2)ncKUM HapoamcM u
uu OAJiyiHBaHO II HCKHM yHyxpaiiiifcHM no- nxjoceeTHUM uAeciAUMa. Beorpa;;. IIIxaMnaao y
cjioBima „MaTHqHHHM". jtpjKaBBOj mxaMnapBJB. O oboj 6ece;i,H BaKH-
heBOJ dBJio je roBopa a y ;i,aeBHOJ mxa>ma, a
KlbHSKEBHOCT a y KH.BHceBHBM jiacxoBBMa. To Bet aoKa3yje
;i,a cy aBxaH.a, o Kojaiia ce y Kaasa roBopu,
Jl,unjiOMaTCKa HCTopHJa CpSnje. — Job. 3Haqajaa sa cpncKa aapoj;- j],a 6b ce nocxa-
PhcthK Hanucao je KifenryHaTnacoM Jl,u-
no,T, MB Hapo;i,aB a apocsexaa H;i;eaJia y cpacKOM
n.ioMcvrcKa ucxopuja Cx>6nje 3a BpeMe cpn- aapo^ny, nacau; obc KaaacHite xpaacB o;i, OMjia-
CKax paxoBa 3a ocjioSoVjeae a nesaBBCHOCT ABHC ,cojia;i,By capeny, jaKy pa;],Hy caary, na-
1875— 1878- ^pyra KH>ara —
Apyra pax- Y xpH0xa3aM a o;iyaieB.ieH.e," ^o ca3;a je aamoj
KH.H3a cy OBH 03;e.T>un: HperoBopa u3Mei)y oMJia^Baa aaJMaae ae;iocxaja.io aaxpaoxacaia,
€p6aje a Pycaje upeji; pycKo-xypcKa pax. — ajiB ce aaje oSpataJia aaKaKBa aaatita aa lo,
OAHoniaJH a3Mei)y Pycaje h HeMaqKe y (ms. ;;a ce oji ite cxsapajy jaKa KapaKxepu y aca-
acxoiHC Kpase. — Pycaja o6jaB.-byje pax Typ- Boxy. HMa y OBOJ KH>BHCBn;B a Mecxa, KOjasia
<?K0J. — Ji;a.T>H pa3Boj nperoBopa H3Meljy Cp- 6a ce Morjo mxo aixa a c pa3JioroM nparo-
Caje u Pycaje. — CpCaja a Eopxa y oqa ;i;py- Bopaxa, Kao a. np- oao rji,e ce roBopa o cjio-
ror cpncKO-xypcKor paxa. —
Cp6aja h r.iaBHH 6o;i;a y je;i;H0J seM-iba, o coaajajiacMy in^,.
BOJHB cxaH pycKH. —
Cpuaja yjiasa y pax
Kao caBe3HaK Pycajan. —
Onepauaje cpacKe CpncKa KfibHSKeBHa 3a;i,pyra. —
113 Jl^e^a

BOJCKe nocjie ocBojeita Hauia. Saaiaj cpn- — cy o^JimxaMnaaa qaaaa,a jB. JoBaaoBata aoji;
cKe Bojae KannaiLe. —
Y oqa npawapja. — aaxnacoM: Cpucna Kwuotceena Sa^pyta aoBO-
llpaMapje. —
CBexo-cxe*aHCKa yroBop o Jiapy. ji;oM V H VI KOJia a,eaax KH.ara. Beorpa^-
— nperoBopa ar teJ^y CpSaje a Aycxpaje. — napaa paABKaJiaa mxaMuapaja 1898. 8-Ha,
CpGaja aa BepjiancKOM Koarpecy. Ilporjia- — cxp. 147.
uieite ;tpjKaBHe HesaBacHOCxn He3aBBCH0cx —
i-pncKe upKBe y CpGaja. — Ilpajiosa. 0;i,roBop Ha KpiiTiiKy y „Jl,ejiy". Tlpe —
BCKOJiBKo Jiaaa aixaMaaaa je y ;ipacaBH<)j aixan-
HejiaMKa CHHxaKca. — Ilsain.ia je as nixaM- napajB KaaH^Bua: „0,iroBop aa „BpaKa3'* r.
ne Kaara „HeMaqKa rpajiaxaKa 3a uiKO.iCKy Ciojaaa M. Ilpoiata y „AeJiy," kh.. 18, o MOMe
 B E A E m K F 495

jejiy ^'I>UHaHCuje u ycTaHOBe
oHje" oji, Mme IletpoBaha" (80, cxp. 35).
je aHTHKpHTHKy Ct. IIpoTHh BeK oj,roBopiio
y nOjjeKy", a mh Kesio OB;ie casio HeuiTO aia.io
KOHCxaTOBaTH. TjiaBHe cy upxe oaor IleTpoBU-
KeBa o;i;roBopa: HsCeraBaifce ;ta roBopu o r.iaB-
Hoj CTBapH, usBpTaae ii npeHomeite OopOe na
,'lpyrH xepcH. Ha
r.iaBHy aaiiepKy jia My j,e.io
HCMa 03;pe})eHora xapaKxepa, xe ce He ana je
jiH 3ijupKa ;toKyMeHaxa h.iii >iOHorpa*HJa,
IleipoBiiii He o^roBapa Huuixa. IIcTHna, ^yro
ee aaApJKao na BaMepKasia npoxateBUM o ne-
xa^iHOM fteroBy iipHKa3HBaH.y panaje cyji;6HHe
OBora nero je uixaMnano. Ajh a
AfiJia, npe
xy, iiecxo ;ia oh h.h. mxa>ina jej^HO
Cy;^e jacan,
nHCMO M. Byjiiha, U3 Kora ce CBaKii MO/Ke yBe-
PHXH jia H3ji,aBaH.y jejia nexpoBaheBa Hiije „y
ce^HHUu MHHiicxapcKora caBexa noji npeji;ce;;HH-
mxBOM H). B. Kpa.ta,* flOHeceno HHKaKBO „pe-
Kao uiio je imcauy cbom npe^roBupy
iiieK-e,"
XBp^HO, a Cx. ITpoxuii jiy xo o;;puuao; na nnaK
IlexpoBHh Gam lo nucsio iiuHucxpa Byjuha Ha-
BOjiu H H3 H.era h3bo,t;h Jia je onaKO KaKO oh
Kaacel Oji; xaKHx joKaaa HHJe hh Ma.io jane hh
oho uixo ceOe upaHH py/Kcliu Ilpoxaha. II Ka;i;
Cu xo cxajajio o Ilpoxuhy, xo HHiuxa ne Ob
oilHOB.T.eHe Cp- qjianuuMa MaAO emue ceer.iocT^., kojh cy no-
Haiy xcKJiu ycjiej; nosnaie Cpouiype M. IlapoiiaHua
Unea MuxatiAo u sajeAHuuKa pa4H,a SaAuaH-
CKUX uapoM*
ynoTpe5a bromoform-a y BdnKOJi Ka-
in»T>y. —
„ApxaBa sa iiejioKynHO jienap-
ri3
cxBo" ojiuxaMnana je OBa pacnpaBa ;t-pa M^ejt.
M. MaxaaJiOBaba.
- n3Hui.ia je K&ara
Du'n'OA'acke eleg:ije.
noj HaxnacoM Dubrovaeke elegije o;i. Jlyja KHesa
BojuHOBaKa. Kitara je luxaMnaHa y /liyGpBHHKy
Kao H3jiaH>e cpncKC jiyOpoBaiKe mxa>inapaje
A. Ilacapaiia 1898 ro,T;. y oboj je Kibiian na-
cau onacao nexHaecx 3HaxHax Mecxa y Jty-
OpoBHHKy a OKOJiaHB, H Ha,'i; ibaiia acKa3ao
CBOje Hcajiocne pe*.ieKCHJe.
ApxHiiacinpcKa nocaamma. — IlsauiJia"
je Kibaacaua no;j; naxnHCOM ApxunacTupcKo
aoc.taHint,a npaeociaeuoi envcKoaa huvikoi Hv-
KdHopa. Beorpax. UlTaMnapaja T>ype CxaHO-
jena. 1898, na 8-Ha, cxp. 24. Ha HaxnucHOii cy
.lacxy OBe peqa „Ako xoLexe ;];a cxe qej;a
:

nama, ."byOaB Mel)y coGoji ;^a UMaie (Job.

npaB,^ajio nexpoBnha, Ajh KaKO iiucau npeno-
l.-i. 12.)".
CH Gopoy He caMO na .mquo ho h na spyro,
joui He3aBu;;HHje no.T.e, noKa3yje oho luxo pac-
npaB-ta o yoiicxBy Kapal)Op})eRy, a napoiiixo HpasHOBaite He;^e.T.e. — lis „BecHaKa
nHeBiiHa" xapAiba KaKo o xaKosi npejtMexy niije cpncKe upKBe" oAiuTajinaHOnpej;a-je jasno
Tpefia.io Ilpoxuh ;i,a niiuie „y ,T;aHauju>e Bpene." Baite, jipacaHO y Ooroc.ioBaja, no;i; waxnacoM
Mu MopaMO OKpenyxH rjiaBy o;3. xaKBiix „kh>h- IljJftaHoeaibe ne.ie.he oj /I,paro.i>yGa H. Hoiio-
aceBHHx" apryjienaxa, a c xasi je nJte.io" onpo- Baha cya.ieHxa. Beorpaj. HIxaMnapaja T.ype
luieHo a noxpeGe ;;a y.ia3u y npexpec „j;oKa3a" CxanojeBa 1898, na 8-Ha, cxp. 23. i;eHa 0,30 x
Koje riexpoBuii HaBo;iH ;ta noxBpja ocHORanocx y OBoj je Geceji;a Hajnpe noiienyxo KaKO ce
CBora „yBepeH.a" h XBpijeibe o peqenosi uh- npa3Hyje He,ie.T.a y HCKOJiHKaM BefeaM 3eM.T>a-
xaay. llexpoBuh ce ;i,obo.t.ho pKBaaii*uKOBao Ma, HapoquTO y Pycaja a HnrjiecKOj, a sa xaM
II Kao xapaKxep a Kao nHayqHHK". noxpeGa npa3H0BaH,a HeAe.T.e ca ncaxo.ioui-
Kor, *a3BoaomKor, ecxeiaiKor, Maxepaja-iHor
Ha ci)ncKe iiaa xpeaxcKe CHHxaKoe. — a exaiKor rjie;i;auixa lOBeqje npapo;i,e.
Il3 nHacxaBHHKa" je o,T;uixaMnaH y saceGny
Kituaiimy iJaHaK upo*ecopa K. MaJieiiOBiifea JeupeM TpyjiiK. — llauxa C. CpeKKOBufa
jio;i; HaxnacoM." M.i cpncKe u.iu xpearcKe cuh- o;;iiixaMnao je cboj roBop ;tp3KaH 22 -i-eGpyapa
raKce. I. CyncraHTuo. Beorpaj. JljpacaBHa iiixaM- 1896 roj. y
cnoMeu uohochom u.iaHy Kpa-hee-
irapiija 1898., na Befeoj S-hh, cxp- 12. Y oboj cKO-CpncKe AKaae-Muje JeepeMy FpyjuKy.
ce, Map.TjHBo HSpai^eHOJ, pacnpaBHim roBopa
cyncxaHxiiBy, a cbc ce noiKpen.T.yje MHorHM Cjiobo. —
JoBa Jl|. Haak CBemxeHaK jtyG-
iipuMepHJia H3 Hapo;iHnx necasia h npnnoBe- .taHCKH a3;i;ao je KH.ary noj naxnacoM Cioeo
jaKa. Hapomixo c> jiap.tuBO npuKyn-iene ii- CiaofceHoyuoKOJenoM MuTpoao.vuTy Muxau.iy.
Menime, Koje nsiajy caaio MHOHCuey (pluralia roBopeno na napacxocy o Tiexp;;ecexHniin y
"

tantuni). Jl^yo.'by. Cjiobo Biia qexp;i;eeex o^e."baKa, ko-

jiHKO a cjioBa y naxnacy.
IIoKpeTaHH HCTOHHor nnTasba h nan-
c.iaBHsaM. —
HsHiu.ia je pannje oGjaB-tena nojieH cpncKH. — ILsaiuJia je Kitnacaua
KH>iira nojt obhji HaTnHCoji o;i JtparyxHHa J. no;i;naxnacoM UoMeu cpucKu eeKoeeuHOM .hy-
ILinjtia. Kaiira je raxaMnana y Hobom Cajiy 6uMUiy C'p6a u Xpeara ceexAOM 6 any xpear-
y cpucKoj inxaiinapHJH ,n-pa CBexoaapa Mh- CKOM Jocii^y JeAamiKy AHe 20. Maja 1898.
•lexiiha. II^eHa 1 Kpyna. IlecMa HecTuxoeua, Ha naxnacHOM cy jucxy
cxbxobb; Ljubav zelis, zelis slogu: da ne djeli
JI,a CMO je3,HOM Ha hhcto. — A. Opem- vjera nas; da po jednom vjecnoin Bogu za uas
Bflti je Hanncao Kiinry noj; naxmicoM /I,a cmo svane sretni cas... —
Hoea Caj. CpncKa luxaM-
jcAHOM na micro. Kaura je mxaMnana y pa- napaja ;i;-pa Cbcx. MajieTaha 1898, 8-Ha, cxp.
mxaMnapaJH 1898. na 8-hii, H&ra cxp.
;i;aK&JiHoj 8. —Osy je Kibary nanacao cxapau; BpaHKO
l.SB,a uenajoj jo jejian ;];HHap. y oboj ich>h3h Bpanqaii. IIpemxaMnaHa je h3 HOBOca^CKe »3a-
OpeurKOBaK roBopii naJBHuie o JoBany Ph- cxaBe," a nocxa.ia je hobo^iom napacxoca, Koja
cxahy, KOMe je oh join paHiije niicao y cy npnpe;i;B.ia Xpsaxa y 3arpeGy 20 Maja o. r
490 4 E
Kaj ce HaspuiuJo ne;teceT roAHHa o;^ 3HaMe-
Hflie 1848. ro;i;aHe.
CiiOMeRHu,a Ha me3;i,eceToro;^HiuH.Hn,y.
— Ilsaiujia je Kibwra CuoMeHmi,a na itpocia-
ey Hte3AeceT0io4iiiuibuii,e Kpa.beee Faprfe 1838.
JO 1S98. Ha Bci. 8-HHH, cxp. 150. Beorpaji
JlpjKaBHa IIIxaMnapHJa. Ha HaTnacHosi .mcTy
ey c.THKe KHC3a MHJiouia, MaJiaHa h Miixanjia,
Kpa-ia Majana h Kpa-^ba AJieKcaHjtpa. Y kh,h3h
cy OBH o;i,ejbua: Hctophckh nojtauH o Kpa-
.LCBOJ rap;i;H; o*auHpH kojh cy CJiyacHJiH y ko-
MaHjiK Kpa-teBC rap;te c HjHxobhm 6Horpa*H-
jaMa. OBa je Kifcara nyna rpaMaxaqKax h uixaM-
iiapcKax rpemaKa, a h xexHHqKa je H3paji;a
ptjaBa.
Hanpe;i,aK. — HsHuiao je H3 mxaMne Ha-
ajiSAaK, cpncKH OMJia;;HHCKH ro;i,umibaK ca
t^'jHKaMa. KibHra upBa. CnpeMHO jK. 0- Jl,aiHh.
Beorpa,!!,.IlapHa pajtHKajiua uiTaMnapaja 1898,
Ha 8, cxp. 147.
Ma.ioj IJ,eHa 0,80 ^au. Cajip-
:KQHa je OBa: 3a cefia-tbe (vjifi cy no MeceituMa
u ;;aHHMa nope})aHH iioje;iHHH BejiiiKH .tyjtH,
3a XHM nojejtHHH ;i,oraijaJH h3 name noBHJe
iicxopHJe): 0Tay.6uHa\ UocieA^bu ni/T y uikoau
(uo A. ^ojiexy); Jla 6y4eTe SApaew^ Mapuo Kpa-
.beeui; M.n.aAU AoSporeop] Oueeu caeeru cvny^
J,paiO'u,emi caoMCHWuu na upoiuAocTU\ Ms name
Hoeuje ucTopuje\ IIruHU)e iHea^o^ HetccayybeH
yioeop:, PasMeiuraibe 6pojeea.
Th keui 6hth 3eMjbopa;i,HiiK. OBaKO — Kon,eBalia, 3a Koja Be.ia j,a Hucy nacana 3a
ce 30Be KHiHra *paHuycKora HaieJiHiiKa jimhh-
cxapcxBa seM.'bopaji.ibe AnpHJa Mapiuana, Kojy
je npeBeo na cpncKM c *paHuycKora iieiora
ii3;;aH.a MnjioBan P. MapaHKOBati, yupaBHUK
*OH;iOBa. y OBOM je ji;eay nucau. npHKa3ao acw-
Box je,HHe seM-topa^tHHiKe nopo;i,ni;e, Koja ce
Bpe;tHofeoM, ype;i;Homtiy a yMeuiHomhy y3ji;Hr.Tia
JO npaBC cpete. Obo je xeao y npeBO,^y na-
rpajtHO MHHHCxap npocBexe h3 KasateBHor *oh-
ja Maxe C. HaKcmha — Be.te. Jl,ejo je obo
(yKpameno ca 160 cjiaKa) CBaKe npe-
Bpe;i,HO
nopyKe. npexu.iiaxy npHMa luxaMiiap Tiypa Cxa-
Hojes. Uena je Kibasa y XBpjaM KopanaMa ABa
jaHapa.
Hh3 npHnoBe;i,aKa. —
IIoa thm je Haxna-
coM Mu.iau (Oatie HejChKoeuK, npo*. y Kap-
.lOBUHMa) H3Aao na cbcx mecx CBOjax npano-
BCAaKa y KibU3a oa 122 cxpane (Maite ocmbhc),
Koja je uixaMnana y KapjiOBUHMa o. r. a npo-
jaje ce no 60 noBquKa. HajOcbe cy ae^j n-aMa,
jep upxajy c.iHKe ii3 cpucKora CBexa, npano-
BCXKC: Bypa y Mauin BOje a HaJBefea HcpxBa>
a.iH y npBOJ ima same ho uixo je uoxpeSno
KapHKaxype a OanaJiHOCXH, a oqajna 3aBpiue-
xaK APyre (c yMexnaqKora ^ae;^aulxa Bp.jo
ciaCe) upanoBexKe 'inxaoua yOnja a oa na-
rpnoxcKe xeMe cxBapa cxpauia-io- Hcxo xaKO
cypoBO nora})ajy y Hajocex.i>aBaje cxpyne qo-
BC'ije .a,yme a npanoBexKe: IIpaBa .j.y(5aB a
TaKO TO (5HBa y M0j;epH0M CBexy; u 0Bji;e he
ce 'iHxajiau., Kaj upanoBexKania npoiaxa Kpaj,
Ha.i,yxBxa nixo ax je qaxao. Joui cy ciaCtaje
.1
CKHiie: Ha jeceitoj nparpeBanH (neKaKaB can
— 6e3 oiacjia) a «I>aHXOMB (neKaica *B.ioeo*nja
npoMamenoM ua-iy qoBeKOBa acBBoxa). —
Je-
3HKy ijB ce MorjB yqaHBXH mhofb nparoBopa,
onaKB acxa KaKBe je qaHao ByK joui npe
ocaMjecex ro^Bsa Mu-iOBany BB;i,aKOBHliy.
Hs Moje ;i,OMOBHHe. —
Tano ce 30Be iio-
BeLa Ha3 Kpahax npanoBejaKa h.ib ^pTu^a,
(16 na <3poiy), Koje je nanacao nam Bpejina
capa;i;HBK as Mocxapa Ceer. Tlopoeit^, a B3;;ajia
na CBCx, y Bpjio yKycHOj onpejia, KitaacapHH-
u,a Eaxepa b KacBha y Mocxapy. Ku>BaiHna
je nocBeheaa cena Je*TaHa P. iUanxBha; HMa
168 cxpana jiajio HeoGaqno, ysane, ocMHHe, a
^po;^aje ce no 60 noBqaha.
lIpEHe 3a Hai>o;i,. —
M.ia;teH JocBti, napox
y BaqKoj, mxannao je Kftaacany no;t Haxaa-
COM IIpuHe 3a HapoA. Cp. Kap.ioBua. CpncKa
ManacxflpcKa luxajinapBJa, 1898. U^ena 10. hob-
qBU,a. —
„BpaHKOBO Ko.io" napoqBXO saMepa
OBBM nanpxBMa oCipa;i;y a BCia ;ta cy ajbRafio
a HenHCMCHo nanBcaHe.
Oii,eBH H ji,eu;a. —
CxesaH MaMyaah nanH-
cao je Ktiaatauy Ov,een u Aeuia, npanoBBXKa
3a Hapo^i;. H3;!i;aibe ,MaxBne CpncKe" a3 sa-
jiyacdBHe Hexpa KoibeBaha. CBecKa 76. a 77.
itena 20 noBqaka. HoBOjtoM oae Kifeare Kpa-
xaqap y „BpaHKOBy KoJiy" ocy;tao je roxoBO
CBa Aoca;i,auiiba B3;i;atfca h3 SajyaiOaHe Hexpa
Hapojt. H 3a OBy npanoBCXKy KpBxaqap na-
jia3B 3,a HCMa naKaKBC Bpe^nocxa. .
ByjyK;i,epcKa Beuepa. —
Y Mocxapy je
B3Biu.ia - Kao a3;i;aH>e Kibuacapnuue a luxaM-
napaje Haxep a KacaKa -- KibHacima y Kojoj je
npaqaua xypcKor nacna Mycxate PeuiB^ta uoj
naxnacoM EyjyKAepcKa Benepa, KOJy je npe-
Beo c xypcKora XacaH-<I>exMH HaMCxaK. Osa
je npaqaua npeuixaMnana ii3 .MOCxapcKe ,3o-
pe". U,eHa joj je 10 noBqaha.
J],eKaMepoH. —
HsauiJia je csecKa 12. ;i;py-
re KHjBre JI,eKaMepoHa (cxo npaqa o;i; cxo naj-
cjaBHBJBX nacaua cbcxckc KH.aaceBH0cxa), Cp.
Kap.ioBuu. CpncKa ManacxBpcKa mxaMnapBJa.
y OBOJ cy KH.B3a OBe npaqe: Hoc o^ Bretona
de la Hereros-a; IIpeA caaASoM o;i; Matilcle Se-
rao; Ea.icKa xa.btma o;^ Herczega Ferencz-a;
Boia.b oj Guy de Maupassant-a; K'tbUMceemiuKa
..by6ae OA Friedrich-a Friedrich-a; Foct o;3, Mar-
cel-a Prevost-a; IlaAUKapoea cnpr o^ KociBCa
IlaJiaMBca. U,eHa je cBecua 20 HOBqaLa.
ManoH-JIecKO. —
Osa qyaena .tyOaBna
npaqa JIapceJia HpcBoa npeBO;i,B ce y nac no-
o^aBHO y CBecKajia. Caja je H3nui.ia b 9 h
10 cBecKa yjej;uo, a xo je y ucxo Bpese a
CBecKa y npeBo;iy ncKora Ath-a.
nocjie;i;Hja
I],eHa je oboj cbbcub 0,30 ;^bh. ll,e.io leao-
HMa y cpncKOM npeB0,T,y 10 CBcaaKa a cxajr
y *HH0M noBesy 1,50 ;i,hh.
 B E A E
'BaHKii o^Mop. —
Mux. M. CTeBaHOBHL,
yunTe.T> y lIoacapeBuy, Hanucao je Kauaany
sa ;ieuy no;i nasHBOM IBauKu o^Mop-^ APyro
nonpaB.T>eHo ii3;iaH.e. lIoacapeBan;. IIlTaiina h
ii3AaH>e IleTpa JouKOBata, cxp. 150 Ha 8-hh,
y oBoj KH>H3H HMa npcKo cTOTHHy pa3Hux qjia-
HaKa, iipaia, hctophckhx cjiaKa, necMHua, na-
poAHiix necasia. CeM Tora HMa y H.oj a aay-
CTpauHJa. IJ|eHa jo: 1 ;^HHap.
KibHre 3a A6^y• ~~ KibnaapHHua Be;i. Ba-
.lOHCuha y Beorpa^y HB^ajia je 3a ^euy obc
KHjiiaHU,e:Benaii,, sOapKa npHnoBe^aKa, ne-
caMa H noyKa, 3a cpncKy ^euty onjeo Mux. M.
CTeBaHOBHh; uena 60 n.^.; —
Jl^oGpa ^euia, npa.
noBexKa 3a M.ia^eac no Xp. IIlMHAy hsbco Max.
M. ('xaHOJeBHh yqaxe.!.. Ltena 60 n. A-
IIpojiekHU A^P^K. —
Joe. KoBaqeBaK npo-
*ecop II Max. M. CxaHOjesah yqaxe.i. a3;^a.m
cy KUiUHCBuy UpoAefimi Aapan AoSpoj Ae%u.
y oBoj KH>HHcaun 8a JiPuy BJia npeKO luesxe-
cex cacxasaKa, a Mel^y HjiiJia noyiHHx laa-
HaKa. npaqa a. necaiia. y H.oj ujia a bcibkb
upoj ciHKa a pa3HBx luapa CKopo na csaKoj
cxpaHa.
Pe'iHHK. —
A.ieKca t. BorocaB-ieBah, acan-
Aap. iiopyiHaK, nacaii, Kitare „0 Apnayxasia",
Aao je y uixaMny FeHuuK cpacKoia u apna-
yrcKoia jeauKa ca yydemiKOM. Kaara lie h3-
HCXB AO 10 luxajinaaax xaCaKa na Beji. 16-Ha,
a ufHa te joj 6axu 2 AHHapa. IIpexn.iaxa ce
uia.i.e Ao Kpaja Maja.
O oojiecTHJia aceayua. —
Jtp. T>oKa J.
HuKO.iaK upeBeo je c aeMauKora, c ^ouyuixe-
ibeM iiBuiqeBBM, ;ie.io Ji-pa J. Boaca, CepjiHH-
OKor upo*ecopa, O Go.iecruMa oice.iyn,a. V kh>b3B
„lie uuxaouB naiiB noxpeSuax ynycxaBa, .leno
a pa3yM.'baBo asjioaceHux Ha ocHOBy qacxe Ha-
vKe, jacHO oCeJieacen na^WH HcaB-teBa ii xpa-
H)eH>a 3a one Koju Oo.iyjy o^ 5Ke.iyi;a, Kao a
KpaxaK onac nojeABHux uaaa, nauiax a cxpa-
Hux, y Kojasia xpeGa ^a ce Jieqe-* Kaara te
H3HexM Ao 7 ujxajinaHHx xaCiaKa, a uena joj
je je^aH Aaaap. Bafce luxasinaHa y iieceuy
JyHy.
BapaH>Hnii,e. —
CxesaH PajuL b3 Ilpara
oCjaB.i.yjeaa je ^ao y mxaMuy CBOje -Bajpa«>-
Huu,e, Aesei npaqa h3 acaBOxa Cp6a BapaH.au,a.
Kaura ke aSHexa j^o ;i;ecex uixaMnaHux xa(5a-
Ka, a cxaje 40 HOBqaKa. IIpexn.iaxy ipeoa
c.iaxu nacuy.
CnoBencKa KH>u2Kni],a. — y Topaua a3Jia3a
C.ioeeHCKa KtbuoKuit,a, Kojy ype^yje n as^aje A.
raCpiiikeK. y 73 H 74 CBecua aohoch obo:
C'TpaxoMiip), HSBopaa ^paiia I'lBaua Benna y
b 'iBHOBa, a il.ia^a 3opa, asBopHa ^pasia o^
Mu.ioBaHa y 3 qana. I]|eua je oGeiia CBecKajia
80 HOBqafea.
CpucKii cnncH Ha tj^hm je3Hn,HMa: — nacoM „NuOYi canti Ji Nicola I, principe del
y Xarodiiim ifovinaina asiiui.ia je y ciOBaqKOM
Ae-10 XVIII
in K E 497
npeBOAy npaqa Maxe SvaBKOBuha Zaziak, a up-
xaua Forbes a C.io6aAMi 3uAapu H3 TacuHoi
^HeeHUKa.
II,pHa Fopa. — PycKB acxopaK IIaB.ie Po-
BBHCKB, Koja BeL 19 roABHa xesa Ha U^exaay,
oxamao je y nexporpa^,
xpeLy Kibary CBora ^e-ia O
M xaMo uixaMna a
II,pHojTopu.
3Maj-JoBa. —
JlacxoBB jaB.i>ajy ^a ce Sjiaj
JoBaH JoBaHOBafe, nam 0MH.T>eHH necnaK, na-
Mepasa npece.iaxa y 3arpe(5, jta xaMO oxno-
qne us^aBaxa ua hobo cboj aacx nHeBCH."
HcTopHJa cpncKe h xpBaTCKe KibHSKeB-
—
HOCTH. Jtp. T>. lIIypMBH HaMepasa asAaxa
ncTO]}ujij cpucKe a xpearcue KthuOKeeHOCTu^ a
OHa ce Beii mxasina y 3arpe6y o xpouiKy kh.h-
Hcapnaue JI. XapxMana. KftHxa te asHexa jo
20 xaCaKa, a aMate a ciaKa cpacKax a xp-
BaxcKux KHiBHieBHaKa. JIp. 'B. niypMBH je seh
;^o caja nacao nperaea, acxopaje cpncKC a
xpBaxcKe KH>HaceBHOCxa y qeiuKOM BayuHOM
C.iooHUKy.
Junij Palmotic. —
y 11 CBecwa ajiycxpo-
Banora cioBenaqKora qaconuca Doni in svet,
Koja a3.ia3u y .^byG-ibaHH, u3auiao je q.iaHaK
BoHiHAapa <&.ierepHKa Junij Palmotic, y KOMe
ce Jieno uaOpajajy a oueayjy j;e.ia AyGpoBaqKora
necHBKa Jyuaja IIa:iMoxaiia, Koja jeacuBeo ynp-
Boj uo-ioBBKB 17 B. H KOJH je ca PyHAyjiaheM
HajGo-ta necHBK name noKpajancKe ^lyGpoBaqKe
KH.ajKeBH0cxu. 3a jesaK, KOJHMje nacao IIa.T-
Moxak, Be;iB nacau OBora qjiaHKa: „Ka;i,je naK
yBBAeo A* ce cjiobchckb je3aK aGor BeaaKora
npocxopa, KOja aaa na seM-ta, ji,ejia ua Buuie
napeqja, hb y CBOJoj Kpacxaja^a naje nacao
HapeqjeM AyOpoBaqKUM, Koje je nyao lyljnx pe-
qa a uapasa, a xo 3axo, mxo cy JlyGpoBqana,
xpryjyIiH c UHoraMa, a napoqaxo c xa.TajaH-
CKBM cxanoBHauixBOM, npeHe.iH mhoxo ox h>hx
y CBOje napeqje. 3Gor xora je oh nacao cy-
ce^HaM GocaHCKHM napeqjeji, jep ce BomH,au,H
o^JiBKyjy acxo xaKo jenoxoM cBOJera jeaBKa,
Kao roA a .lenoxoM a jaqaHOM CBOjera xe.ia."
Pasyjie ce ^a je obo je3aK cpncKa, jep Oo-
caHCKora jeaaKa a nejia. y3 M.iaHaK je a ciBKa
Ila.iMoxaheBa a c.iaKa JtyGpoBHBKa, po^Hora
Mecia fteroBa.
(ruszla imd Leier. — IIosHaxB npeBOAa-iau:
cpncKnx necasia na neMaqKa jesaK Csexogap
MaHoj.iOBah nrxaMnao je 30upKy CBojax opa-
rHHajiHBX necaMa noA ropttasi Haxnacoji na
HCMaqKOM jesaKy. y kh>h3h nira 113 necaMa.
KH,ara cxaje 1 *op. 50 HOBqnha, a Moace ce
;i,oGHxa a oj naci],a, Beq VII, 2 Hofstallstrasse.
Nuovi canti. —
He^^aBHO je y nia:iajaHCKOM
KibaaccBHOM Jiacxy Nuova Autologia uixaMna-
HO y npeBO^y xajiajaHCKOi EBrena BapGa-
paka HCKO-iBKO Ko.ia KHe3a IIuKOJie. Caj; je
HCia npeBOAB-iau H3.aao ne-iy KH>ary noj nax-
Montenegro. Traduzione italiana di Eugenio
32
498 A E
Barbaricb, tenente di fanteria Roma 1898-"
Kifcura je yKpainena cjhkom KHesa Hhkojic, a
nocBeLcHa je Jejienn nexpoButi Iberom, — y
.uaejiejiHunn lajiHJaHCKor npecToaa.
Les races et Ics u.itionalites en Autriclie-
Hongrie. — Uoji, obqm HaTnncoM nanncao je
KH>ury B. AyepCax, npo*ecop yHKBepcuTexa y
HaHCHy, y Kojoj je HSHeo CBe Hapo;ie kojh qnue
aycTpo-yrapcKy .ipacasy, a to cy: Hcmuh, MecH,
IIo.tauH, Maijapn, Ciobchuh, PyxcHU, C.io-
BaijH, PvMyHU, Cp8u ii XpsaxH. Oh je ncna-
THBao ocHOBHe H r.TasHe qaiieHime MeuiaBHHe
OBHX Hapoj,a, npoyiaBao oco6HHe Hapo^a, ilh-
xoBa HapeMJa, noro;i6e K0.i0HH3ai;uje, yTHn,aje
reorpa'i'CKe, pecTaypau.uje jesHKa u .iHxepaxype,
6yl,eHje Tpa;i;HUHJa, pacD.iex ^opoe paca. Ha
noc.iexKy nucau u3hoch a^ te y oboj ,T;p3:aBH
Hacxaxii cy^^ap usjiei^y Heiiaua, Mayapa u
CjioBeHa.
noc.ie;i,H.u poMRH Jtoj^eoB. — Ose ro;;uHe
iiaamao je iioc.ie;!,ibii poMSH A.i*OHca Ao^ea
KyfiHu xpamiTe.h (Sontien de Famille). Kao y
'PljoMouy MAafjCM u rucaepy crapujeM, Haoo6y,
Hy.HU PyMecTcmy ii y Ca^o, OH B;i,e upra uia-
t
peHii, sanjiexeHU MO,iepHn jkuboi, oGnHaje mo-
,T,epHora APyuixBa, —je;i;HOM peqjy iteroBOM,
moeurs coutemporains. ll,eo je pojian ouixpa, aau
onpaB;;aHa, KpHXHKa MJiajtor napanixaja *paH-
uycKor luu, oiuxpiije peqeno, Mo;tepHor uiko-
jiOBaita. PaJMOH Ey;i,o.iuH je npoxoxun xux.
MJiajux struggle for lifer-a, .tyjliiy kojhx
je rjiasa npenyna mxypax 3HaH>a, a cpu,e npa-
3H0. Oes .tySaBH npejia ;i,pyrHMa, laK u npe-
Ma CBojuM HajS.TUffiiiM, HeBponaxa, .'by.nu 6e3
iijea.ia.6e3 ji;pyror itH.ia y HCUBoxy com CBOJe
Kapujepe u uajrpyC.tux yacuBaaa, Oxau, kojh ce
yOao, 7;a 6ii nopo;i;uuy cnacao o^ i paMOxe Koja
joj je npexHJia aeroEHM riaHKpoxexBOM, 03Ha-
uuo je Pajjiona Kao xpamiTe.ta, Kao cxyij
nopojHue, a aaacejieo ;i;a My cuH'^yqw .laxtm-
CKU u c.iuqHe nayKe. II Jl,o;i;e, ca BanpejiHOM
xaqnoiuhy, ca ocofiuTHM no3HaBaH.eM .lyme no-
Beqje, upxa uiKo.iOBaibe PaJMOHOBO, iberoBy
MJiaiiocx H npBe Kopane y schbox. Kao Xasi.iex,
OH je uMao xepex, kojh H>eroBa ciaCia n.ieha
HHcy Moraa HS^pataxH. Sanex HcnoqexKa lUo-
HeHxayepoM h XapxMaHOJi, j^ouHHJe nocxaje
Mo;iepaH qoBCK y nyHOM CMUciy xe pe^u, ce-
fittMaH, cyjexaH, JKe.T.aH cjaja h ^^iKHBaita, 3CH-
Betn Kao napasax na paqyu CBOJe nopojHue,
KOJoj je OH xpaHuxe.T,! Haj3a;i. je joxjie nao,
,T,a je, Kao KiboseBHiiK ciimGojihcx, uixaMnao
^BepncxuqKu'' posiaH ^'I'paHuycKa nopo,iuu,a",
Tjie je CBojy iiopoj,nuy nanpaBuo naKaaoM,
cxape Hpujaxe.T>e cBoje Kyhe cypoBO HCJiejao,
a ce6e npe^icxaBHo Kao pacnexor Xpncxa, Koju
HjpTByje CBe 3a Tiopo;i,uu.y, a noniyxHX jiel)a
Byie TeuiKu xepex jiyjKHOCXH. Ca neuixo iiaao
u Me.ioji,paMnqHOCxH pasBHJa ce jipaiia CBaKu-
Jtamaer acHBOxa, 3* KOJoj na nociexKy PajjiOH
o^-tjiaaii y BOJCKy, aaMeayjytH M.iat,er fipaxa,
TipaBor xpaHnxe.T>a KyhHor, CKpojiHor e.ieKxpui-
Hor pa3,HHKa, kojh je, u nope^ CBora uesnaiba
jaxuHCKor, jesuKa a. Ces KaacHiimx cTyji,HJa,
.1
qecxHxa Ayma, ysopax qoBCK, jyuciK, kuko ra
30Be nncan;.
oupxao OHe np.T>aBe „Baa-
jEfo5o5?/je ^o;;e
KpyroBe h3 ;to6a Hano.ieoHa III, ajia
juajyte"
0B;i,e HHJe hu Ma-io luxejeo Jtaacae penyGJiH-
KaHae, ca;tamH,e „BjaAajylie" KpyroBe y *paH-
uycKoj, nanaMHCxe, u^uxoBy noxKyn-ijUBoeT,
H>HX0B0 .lawHO caoCoA'bauixBO, k.uxobo cyM-
H.HB0 poAOJby6.i.e. MnHUCxap BaJi*OH, p.e.iuKU
Majcxop *paHKMacoHCKH, npe;i,cxaBHUK je xux
jlpKaBHHKa, KOJH cy cpoaajiH penyOjHKy ;^o
ooaqne jionapxttje. H ko saa, hc roBopu an
can ]ifim Kpo3 ycxa cxapor peayCiJinKaHua ii3
1848., Iljepa H3oapa: „...3ap to auje yacacHO
^(y\x^^ ?,o Tora, ^^a lOBeK nocyMH.a y csa CBOja
BepoBaiba, Haj,T,pajKa a aajcBexaja. Ja caji bo-
.leo PenyS.iaKy Kao cBojy Maxep, Kao CBojyoxay-
Caay. A ja je ;i,aaacBUAaM Kao KaKaB ;i,yliaH. ,-i.py-
aiXBO 3a 3ajeJ^aHqK0 cKca-ioaxacaae, Koje je ca
MaoM apeqacxH-io pauya... CBa Moja BepoBaaa
nopymcHa, cbc sioje a^fje hchboxv h .tyjHMa
npoMeaeae a xo xo;iaKo, ;i.a ce ne Mory y ibu-
jia M HaijCM... Hji;eje siJiaAax -•by;i;H Ha xu.-ba:;e
MH-ba AaacKO cy oa mojhx... ja ae paaysieii oho
luxo qaxaM. CBy;;a Ky.i; aor.ie,naM oko eeoe,
xaMHO je, xjia;i.HO je, Kao y oboj j^BopaHU..."
A PajjioH, K.ioHyo, CMpB.i.eH jkhboxom, Oe-
HietiH ojxxepexa KOJa aaje jiorao nocaxa. ua-
lae ca jiopcKora upoja CBOiie upaxy a CBOJoj
qecTHxoj .-byOaBHauiH: „...ja Bac mo.ihM, aeKa
Moje Jiexe ae saaAae jiaxaacKa, aeKa ce ae
oGpasyje KJiaeaqKH. Moj oxaa, xpaaceha to 3a
."
jieae, aaneo jih je aecpety.
y poMany ce joai oaaacajy cbc cxape oco-
Caae cjajaor xa-ieHxa Ji;o;i;eoBor. Baapejao *n-
HO H cyaia.iHO apxaibe JKasoxa a -'by ah, ac-
xaaaTOCx, ,T,yxoBHTocT, .laKa apoaaja, acKpeua
HewBOCx, aojaiaaa Mejaaxojiaja, OTJiea, nep-
Bosaa cxh;i. ^o AYiue, oceha ce yxauaj ro;i,HHa,
BsaypeHoex .lyxa, kojh je aeo jkhbox apoBCO
oOunao, jo-
y pa^y, MCJionpaMCKora bhuic ho
cxa noBaB.T,aH.a y KapaKxepajia a^ caeaajia,
a3 paaaJHx posiaaa (aapoiaxo Ea6o6a), a.ia,
c ;i,pyre cxpaae, asia lOiiaKO xpesBeaax, aa-
jiexHax MHC.iu, cwep je xojihko ao;;o6aH 11 cy-
BpeMCH, ,ia je Xpamire.b nopoAuvfi pojian np-
Bora pe^a, je;i,Ha o;i.iHqBa KH.ara. Ck.
nPOCBETA
MopaaHO-noyHHe 6eceTi,e. — 3, siaja ;ip-
a;ao jey CorocjioBHJu npo*ecop Jespeji Bo-
joBHt 5ece4y epauy. —
10. jiaja 6ece;iuo je
llexap XIpoxaL npo*ecop yoeeKy Kao Mopa.t-
HOM 6iAy. —
17 siaja roBopao je Das-ie UlBafiaii
npo*ecop O CoiocAoe.hy Kao naytt,u. 21. Maja —
je SaxapHJa noaoBaii, cxaxucxHqap imancxap-
cxBa apocBexe, qHTaoje;tHy upxy as cpncKor
aapoABOr xaBOxa. —
24. iiaja Cecc'iao jo ap-
xaMaajpui BaKTOp .'byGaeii upexa C.iuok-
tbCMy.
CnoMeHHK KocTC PyBap^a. BysuMae- —
mxaacKa cpacKa aKa^cMCKa 0M.ia;i;nHa aoAarjia
 B E ^ E
je Ha rpoOy paHO npeiiuayjior cpucKor kh>hh;cb-
HHKa Kocxe Pysapua cnojieHiiK, koju je J^O. siaia^
H ocBeheH. CnoMCHUK je y ou.inKy nupasinje oj
Cejior jipaMopa, h na aewy je Hainnc: „KapJio-
BaiKK I J)aK.'' a jiojie: „CpucKo>i KifcaaceBHUKy
KocTH PyBapuy 1837 -1863 npa.ioroji cpncKor
Hapo^a cpncKa aKa,T.eMCKa OM.iajtuua u Ko.io
MJia;tHX Cpfia
" ^ajio 3aje;tHaqKy U3jio«oy cbbx aamax y-
HOBIIHAPCTBO
IIe;i,aroiuKU 36ophhk. — JoBaH 3. Me^y-
puk, yiHTe.t y Typujn (Ba^iKa), noqehe U3j;a-
Baiu Ile^aioiumi sSopnuK^ KOJu he Hiiaxu ABa
;i;ejia. Y npsoM ^ejy, KOJu ke ce ssaxu JIo.m.
poAUTe.-bCKu, HSHOCufee ce Mane a He^^ocTami
jlOMahera iiopo;tuqHor nacnHTaita, a Tpyji;utie
ce aa ce mxo pasyji-tuBuje noyiQ aom pom-
xe.fjCKu, KUKo ;;a Bpum ;i,yH£Hocx, na ^a ce ,io6iije
ocHOBa 3a uiKo.icKo Bacnuxau>e. Jtpyru ^eo, koju
he ce 3Baxii ZZ7«o.va, ;i,0H0cutie tuaHKC u pac-
upaBe H3 ne;tarcuiKe KituHceBHOCxn ii u3ho-
Cflfee iiaxHe pa^a mKOjmHa..Iucxy cy oCehajiu
capa;i;H>y Haiua upusuaxu nej,aro3u- IIe,T;arouiKU
—
sOopHUK H3ja3uKfi, y CBecKaMa oj 15 20 luxaM-
naHux xaOaKa, ;;Ba nyxa y ro;tuHH (Jy.ia u ^er
Keji5pa), a ueHaje cbccuu ;i,Be Kpyne hju :;Ba
u no ;iHHapa. Ilpexnjiaxa ce ii]a.T>e ;^o 15 jyjia
OBe roAHne.
Hob .iHCT. —
y HuKuiiiliy je noqeo H3Jia-
jiHXH hob .luex Heseciitbe 3a no.THXuKy h kh>u-
HceuHOcx. Il3.'ia3n jc^hh nyx HeAex>HO.
yMETHOCT
HaaoiKSe caiiKa. — Beorpa;t je nocie;;-
HjUX jana ujiao pexKO sajtoBO.ijCTBo, ;ia y ucxo
Bpejie HJia ;i;Be u3.iojKCie c.iuKa, a xo y Brpa^u
Hapo;i,He CKynuixHHe ciuKe r. Jleona KojeHa,
a y FpatjaHCKOj KacHHU c.iwKe r. Mapna My-
paxa, 06e cy OBe U3jos0e sacjiyacasaae Ha-
l)0<miy nasHjy, h aKO noxo;i,a Huje xapMOHii-
caaa c h>uxobom DHxepecHomty, 06a c.iuKapa
cy ijauH MHHxeHCKe lUKOJie, aju cbuku o;; h.hx
upejcxaB.T.a pasanqiixu iipaBau,. J1,ok je r. Ko-
jea ocxao y r.iaBHOJi y xpa;i,ui;ajaMa exapora
Kay.xSaxa, ;iOTje r. Mypax a^e cacBHM ho-
BBM nyxeBDMa no3Haxax ceueHaoaacxa.
y ciuKajia MypaxoBUM Civis romanus sum
a .m.K I. Miumfieeufia nainao je xaj upanan,
Hapo^Hxor H3pa3a. Ko;i; jtpyrax (Beuepwu .ta-
xop, Ce. Heiijiijiuja^ ^ua.ioMa KhjUMC. Sa^py-
te, IIpeA FocaoM u i. ji;.) acxaqe ce xpy;t cjia-
KapeB ;i;a caBjia;i;a xeuiKotie oko npecxaBJbaH>a
CBexJiocxH. ,/Ibkobu r. apxuM, H. JlymiKa a Cu-
Ma Maraey.ha Haj6o.T.e cy mxo csio y xoj np-
cxa 3,0 ca;i ko;i; aac Buae.iH.
Jocu0o6 can JI. Kojeaa je^^aaa je uoxnyao
CBpaieaa ciuKa y aeroBoj aajiojKCa, a ona
ynpaBO a yepejcpel^yje na ce5a CBy naacH.y
rjiejaoieBy. Ha aoj ce ;i,oacxa Hauieii cjiaKapy
Moace noxnvHO a Hajycpjaaje lecxaxaxa. Oa
CBpujeaax cxsapa acxaqe ce napoqaxo jiaK
jejHe cxapaje rocnoi^e (ciaKapcBe jiaxepe)-
Kojea HaM je ys xo joni ;tao asoCa-te aaupia
m K E 499
Koju cBe;toqe o jaqana aeroBe yoGpa3n.T>e a
3a KoiinoHOBaH.e. Illxexa je caMO, mxo
;i;apy
ce OH xeJKe pemaBa aa uaeo^ethe CBOjax 3a-
jiacjia-
He Moryka ce 3a ca;];a 3a;xp2caBaxa no;ipoG-
HajcHa pa;iOBHMaoBe;iBOjuiie MJia;i;ax yjiexHaKa,
5ia ce 3aycxaB.T>aM0 na JKe.tu ji;a mxo npe bh-
MexHUKa-
3a napHCKy nsaoaiffy. -- 3a aapacKy h3-
ioacuy, Koja te uaxa 1900. ro;];BHe, npujaBajia
cy CBOJa yjiexHHqKa ;ie.ia OBa cpacKa yiiex-
Hau,u: CxeBaH To;i,opoBuL, Haja JoBaHOBaL,
MapKO Mypax a Jleoa Koch, aKa;;. ataBonHCuu,
Hepa yOaBKaK, T>OKa JoBaaoBaii a H. PoKcaa-
;^ah,aKaj. Bajapu a HuKO-ia MajojeBat, aKa;i.
»caBonacau.
HoBa ;i,paMa. —
y 3arpe6y ie 14 Maja npa- ,
KaaaBaH hob KOMa;i Ma.ioma I^Bexata ^Poja-
xe.TjCKa rpajeca." 3arpe(!)aqKu ce .xbcxobb no-
XBajiHO B3paHcaBajy o oboj hobbbb I^BexateBOj,
Kojoj LeMO a caiia nporoBopaxa Kojy Bame,
qaM HaM xo Gy^e iiorytiHO.
—
Hapo;i,HO nosopHniTe y Beorpa;i,y. y
aapu.iy Mcceuy OBe roAaae Cajie cy y Hapo;;-
HOJie Hoaopumxy 23 npe;;cxaBe, o;; Kojax je Ga.ia
1 BaHpejHa, 6 ;;HeBHax, a ocxajie cy BeqepHie.
Ha BaHpejHoj je ape.icxaBa (Jao yjiexHaqKa koh-
v,e2)ar, Koja cy, y Kopacx ;teqje SojHaue, npa-
pe;iujia: Mai.raxa AGpaaa, qjiaa Kpa.teBCKe
onepe, Apaaj; CeHja a CaraC5iyH;t Baprep,
npo*ecopa Ha KOHcepBaxopajysiy, cbu b3 By-
;;aM-IIemxe. Ha ^HenHu.H npe;i.ciaBaMa J^aBaua
cy xpa oparauaJia (HaKooa c.iaea, UJoKUv^a u
HuAo) a xpa apeBo;ia c •tpaHuycKora {Crapu
Kaaaap, TheucKii paj a CiipoTUThCKU aA&OKax).
Ha eeuepitbUM npejcxaBaiia jtaBaaa cy: cejaai
npeBo;i;a c *paHuycKora: Uyr oko 3eM.he, Xpu-
CTU0op KoAyMd, Ceeu.bcKu 6ep5epuH^ Cupo-
TuyhCKu a^eoKaT (jiBa nyxa), IIpucHu apuja-
xe.'bu, y.uHa IlAUMe^ —
K0Me;i,BJa y qexapu
qana, Hanaca.ia Teo;i;op Bapajep a EpHecx
KanaH;;B, upcBCo c *paHa:ycKor Majiaa H.
Xpacxah, npBU nyx 18 anpa.ia, arpan
;a;aBaH
xpa nyxa —
a HyKoenuK Pmcffpim^ ^Ba upe-
Boja c HejiaqKora: PacauKyKa a MunaAo hjh
JtAan AttM y Turuuy (janaacKa onepexa y j,Ba
qBHa, Hanacao B. C. IJLajiGepx, jipeseo Maia
3KaBK0BaL. Mysana oj Apxypa CojiaBeaa, ,"i;a-
BaH npBB nyx 2 1 anpa jia, arpan nex nyxa).
— Ha apejicxaBasia OBora iiecena uajio je CBera
12. 069*80 ;i;aH. Ha BaHpe;tHOj npe;;cxaBa (koh-
uepxy) — 1481 ;i,BHapa. Ha JtaeBnaii npe^-
cxaBajia 3026 ;^aH. HaJBame je aa.io
uajio je
Ha „Hbkoboj cxaBB" (674*50 ;i;vih.), 3a xbm na
„iKeHCKOji pajy" ('660 ;i;uh.); Hajiraae aa „Cb-
poxuibCKoji a,^BOKaxy" (315 ^bh.], a ocxa.ie
CKopo nojje;iHHKO (npcKo 400 jiiaH). 0,t; se-
qepH.ax npe;i;cxaBa naJBame je najio na „Ma-
Kajy" Ka;i je npBa nyx jaBaa (925-50 ,T,aH), 3a
XBM na „nyxy oko 3eM.i>e" (751-90 ^bh.), na
„MBKaj;y'' Ka;t je nexn nyx ^naBaa 1734*40 a),
Kaj, je xpetiB uyx .T;aB?H (712-10 flaa.), a naj-
32*
oOO 4 E .1

Matt.e Ha ji^Hqa-DaHMy" Ka;i je TpeKu nyi PA3.1HHH0CTH

jaBaH (142-50 ^hh.), a npBU nyi 40ri0 ^hh.) h
^IlyKOBHHKy PoKfipHHy" (163'50 ;tiiH.).
lipoma 3ojiHHnx h JI,o;i,eoBHX poMaua. —
HosHaio je j,a Haje;i,aH MOj;epHM nacai; neMa
— y Majy Meceuy Chjio je 25 npe;i,CTaBa, Bete laxajiaiKe nyf5.iaKe oa 3ojie. Ho aaJHo-
OA KOJMx je je;^Ha BaHpe;;Ha, mecT ;tHeBHHx, BBJHM no;i;anBMa tteroBor H3AaBa>ia Ba^a ce
a ocTajie cy Bcqepibe. Ha BaHpe;iHoj CBeqaHoj ;;a je poMaa La Fortune des Kougon paciypCH
npe,iC'TarH ;;aBaH je je;^aH opHrHnaji {Cpacne y 33.000 npBMepaKa, La Curee —
43.000, Le
l^eeru^ npapeljeH y qacT npocjiase luesjtecexoro- Ventre de Paris —
40.000, La Conquete de
3,nuiH>HU,e Kpaj>eBe rap;i,e 12 Maja). Ha jihcb- Plassans 37.O0O, La Faute de 1' abbe Mou-
HHM npe;i;cTaBaMa MBanH cy.- Tp^opiirHHajia ret —49.000, Son Excellence Eugene Rou-
(IleKoea c.iaea, CTanoJe rAcieam m Kpa-heeuH gon — 30.000, L' Assomoir —
139-1)00, Une
MapKO u ApaauH), je^aa upcBo;; c *paHuyc- Page d" Amour —
88,000, Nana —
182,000,
Kova (CeeiijbCKu 6ep6epuH), je;i,aH ^peBOJ^ c ne- Pot-Bouille —
88,000, Au Bonbeur des Dames
Ma^Kora (Mapuja kKu uyKoeuuje) h je;i;aH npe- — 68.000, La Sole de Viore —
51.00 >, Ger-
BO^ c MaijapcKora {BoJmiuKu Geiynaii,). Ha se- minal —
99.000, L' Oeuvi-e —
58.000, La Ter-
yepibHM npe;tCTaBaMa ^asaHH cy: ;;Ba opam- re — 123.000, Le Reve —99.000, La Bete
HU.ia {Horepa h Cy^aje), nex upcBOjia c *paH- humaine —
94.000, L' Argent —
86.000, La
U) cKora (JlyAeuK XI, IIpo6uceeTu, —
;i;paMa Debacle —
196.000, Le Docteur Pascal —
y luecT iHHOBa, Haimcao Bhktop Ceacyp, npe- 88.000, Lourdes —
143.0(0, Rome —
100.000
Bco c 4>paHuycKor ]i,. H. JoBaHOBafe, ;!i,aBaH a noc;ieAH>a fteroB poMaa, Paris, Koja je U3a-
iipBu nyx 9 Maja, Hrpan ;i;Ba iiyxa, — TpuAdu^ uiao OBe ro;i,aHe, ;i;o ca;;a je uixaMnan y 74.0UO.
rje je rocxoSa?)Maxanjio HcaHJioBHt, qjan Kao uiio ce BB;tH na upBOM Mecxy cxoja La
HupnGepiuKor no3opmuxa, 4>poMOH %{ PticAep^ Debacle, saxaM Nana, na Lourdes.
JJpKoc H rpenioap, vj[,e je rocxoBao M. Hca- Jl,ojie je MaJio Maae qaxan, aJia anaK ae h3o-
ii.iOBHt), nex npeBo;i;a c HCMaqKora (MuKaAo, cxaje MHoro 3a 3ojiom. Fremont Jeune et Ris-
Hrpan xpa iiyxa, lUax Kpa-iby, Pa36oJHmi,u, ler Aine uiiaMnan je y 95,Oj0 npaMepuKa,
rje je roexoBao M. HcaHJioBnt, Tpu 6eKpuje, Numa Roumestan y 82.i 00, Saplio y 100.000,
urpan ;i,Ba nyxa, h Majcrop Mauo.ie xpare- a HaJBcJiH 6poj jtocxarao je Le Habob —
;;HJa y qexapH iiina, HanHcajia KapsteH Ca.isa, 104.000. nocjieAH>H H.eroB poMan Soutien de
npcBCJiH H. H., ;^aBaH npsii iiyx j^ Maja, arpaH Famille, Koja je B3BUiao obc ^o;^aHe, ;;o ca;^a
xpa nyxa). npaxojiia je Ghjio OBor Meceua je uixaMuac y 15.000 npaMepaKa.
7558*85 ;i;aH. Ha Banpe^iHOJ npecxaBa „CpncKe
lJ,BexH" najioje 110*50 jiaa. Ha jtueBHHM iipe;t-
cxaBaMa najto je 1832*75 jjan. HaJBame je najio
.IHHHH IMACOBH
Ha „Hbkoboj cjiasH" (557 ;;aH.), sa xaM na „Ce- Hob peKTop. — 3a peKiopa Beji. HlKOJie
BB.ickOM CepOepuHy" (356 ahh.), a HaJMaae 3a HOBy lUKOJiCKy (1898 — 99.^ ro;i;aHy asafipaa
Ha nCianojy FjiaBauiy'' (209 ;i.hh.) a na „Kpa- je Para Fepuiat upo*ecop Beji. HlKOJie-
."beBaiiy MapKy a Apanany" (217 ^yin.), O^
BCiepftax iipe;;cxaBa HaJBaine je na.io na „Pa3- CiipKy, no3Haxa pycKa *H.ioJior a npo-
Jl,p.
fJaJHaiiaMa** (561*90;i,hh.), aa xbm Ha ^TpajiCia" *ecop nexporpa;i,CKora ynaBepcaxexa, (5aBa ce
(476*60 a na „Majcxop MaHciy" (427-70
;!iaH.) Beh HeKOJiHKo Hc^tcia y Hobom Ca;i;y, KaMO je
;;hh), Ka;i; je upBa nyx ;^aBaH ..('Apyra nyx ;;omao pa^^a asyqasaaa naaie Hapo^nne npo-
26 (-80 AHH. H xpeta nyx 180*50 ;i;hh.). Haj- UIJIOCIH.
MaH>e je npHxo;i,a 6ajio Ha „.Iy;tBaKy XI"
("158 90 AHH.) a Ha „$poMOHy a Pac.iepy''
IleHCHOHOBaH. — O;t.i0>iHa r.iyMait sarpe-
6aiKor Kaaa-TBUiia AspaM Man^^poBaK arpao
(177-40 ;;aH.), Ha ocxaaaM npecxaBaMa npaxo;i; je npoui.ior Meceua nociejay yjiory y no30-
ce Kpexao oa 200 ji,o 400 ;i,bh. pamxy, jep je neHcaoHOBan.

^e=<g^.^
 t CBETHCJ1AB BYJIOBHli
nPO-J-ECOP BE.'l. lUKOJIE, q^AH d'OCKE AKA^EMIIJE IIT^.

poi)eH 29 HOBejiCpa 1847 y IlBaHiHuu, upeMHHyo 3 Maja 1898 y Beorpa;ty.

CivipT OBora 3HaTHora pa^nnKa na npoyqaBaiby cpncKe kh.h-

sKeBHocTu ocTasn^ia je Be^iHKy npasHnny y ;i,aHamH>oj cpncKoj
Hayi],H.

IIoKOJHUK je riiMHacnjy CBpiniio y BeorpaAy, na npaane na-

yKe y Be.iiiKoj niKOJin 1868, n, noniTO je npoBeo KpaTKO Bpene
y cy^y, cjiyjKno je oa 1870 ao 1881 y ^eorpa^CKoj rnMHaciijii.
Ty je 6p3o o6paTiio na ce5e nasKHby paAOBiiaia 113 KKbHiKeBHOCTH.
ypeAiio je ^iHTaHKy sa cpncKH jesiiK n KmHJKeBHOCT 11 sa Hiia^e
n sa Biiiue paspe^e riiMHacncKe n 6p30 ce o^jinKOBao cbojiim
,

KpuTHKaMa H pe(j[)epaTHMa o sHanaJHiiM nojaBaivia caBpeMene kh>h-

2KeBH0CTU. TaKo je 1881 ro^iiHe /i,omao na Kaxe^py ncTopuje
jyjKHOCJiOBeHCKHX KitHiKeBHOCTn y BCiinKoj niKOjiH. Kao nacTaB-
HiiK noKasao ce He cnpeMan nayHHiiK 11 yMeman niKoacKii
caivio

pa^HiiK Hero 11 Kao roBopHHK Kojn je c tohjiiihom ocBeT.i>aBao

KHiiisKeBHy npoinjiocT cpncKy. Penjy yseK o3'iije>hom n CMiiiujLe-
HOM, KaA 6n roBopiio n o Hapo^HHM yiviOTBopuHaivia n o CTapoj
CpnCKO-CJIOBeHCKOJ KH.H5KeBH0CTH, U O Ay^pOBa^KHM neCHriIl,IIMa II
o pasBUTKy HOBHJe KH>Hre Haine, npHBO^HO je CBOJe yqenuKe ^a
CBaKH nyT BH^e can npe/i,MeT o kom ce roBopn, ynosnasao nx ca
CBOM jiiiTepaTypoM o H>eMy, pasjiarao hm CBa Mrimjbeaa Haynna
o TOMe II, Kjjaky hjih onmpHiijy, iiCTopiijy Tora nnTama y na-
raoj Hayii,ii. TaKO cy H>eroBn yqeHiiij,ii ne caMO ;i;o6iiBaan TeMe.T>-
Ho 3HaH>e H3 npe/],MeTa Kojii nai je npe^asao Hero n ynyTCTBa
502 •
4 E .1

KRKO Hayqne nocaoBe Tpe6a y oniuTe pa^uTii. CToraje oh aie^y

CBOJuM ^ai^mvia uMao HaJBepHHJe noinTOBaoij,e.
AjiH HH Me^y CTapiiJHM pa/i,HULi,HMa nuje 6rio CBeTiicjiaB By-
jioBnti MaH>e Li,eH>eH. Ohh cy ra pano o;i,jiiiKOBajiu n36opoM sa
^jiana CpncKor yneHor ^pyniTBa, na je 6ho yseT ii 3a ^jiana y
o;i;6opy HyniikeBe SaAy^^nne 6nBao je bhrtg nyTa pe^oBaH
,

njian, na ^bg ro;i,nHe h npe/i,ceAHHK, FjiaBHora IIpocBeTHora Ca-

BGTa, a Ka^ je ocHOBana AKa^e^mja HayKa, ByjiOBiih je 6iio je-
;i;aH o;i, npBiix aKaAeMiiKa.
IIOKOJHHK 6hO O^I; OHHX CyXOnapHIIX KltHyKeBHHX IICTOpiIKa-
Hllje

KOJH MHHyniiyosHHM npn6HpaH>eM ncL],pnHiix no;i;aTaKa

(|)iijiojiora

o KOM niiTai&y npysKe ;i;pyrii]vra CBy rpa^y Kojy Mory nojKejieTH 3a

Ae(J)HHHTiiBHe CTy^HJe, ajiH je HnaK y cbojhm aKaAeMCKUM pa^OBiiMa,
a join Blimey cbojhm npe;],aBaH>HMa, o5paAHO MHora 6norpa(|)CKa ii
6n6jiHorpa(|)CKa nHTama o cnncHMa h KmHacesHHi^HMa HauiHM CTa-
pora n HOBora BpeMcna. Ty cy My napoHHTO 3HaTHa npoy^aBama o
CB. CaBH, CTeBany IIpBOBeH^aHOM n h>hxobhm nocae^Hni^iiMa
Xin H XIV BeKa. HsMe^y obhx je 3a Haj6pH5K.T>HBHJy CT3^;i,HJy
6no o^adpao nnci^e Po^ocaoBa Kpa.7beBa h apxnjenncKona cpncKnx,
ajiH My 6ojiecT, Koja ra je nocjieAH>HX roAHHa Mopnjia, HHJe j^ajia,

Aa Taj paA cnpeMH 3a niTaMny. Ha HOBHJe KH>H5KeBH0CTH y tom

je CMHCJiy pa^Ho na 6Horpa(|)HJH h 6H6jiHorpa(|>HJn Chmg Mnjiy-
THHOBHka H BpaHKa PaAHHeBHfea n h>hxobhx fl,ejLii. ToMe ce Mory
Ao;i,aTHH MaH>H (^iijiojiouuSe. TieiannH, na HCnHTiiBaH>e ca;i;amH>era
CTaH>a napo^He ycMene KHjH/EeBHOCTH.
PInaK je rjiaBna ByjioBnkeBa cnara dn.ia y .inTepapnoj KpH-
tui;h. OA«^HKOBaB ce na tom nojty Bek y MJia^HM ro^nHaMa,
HHJe ra hh nocjie ocTaB.i,ao. PI3 npBora My Ao6a ctojh n ^anac
36HpKa aeroBHx npHKa3a „Pl3 nosopnniTa" sKHBa n CBO^/Ka npe^
HHTaoi^HMa. ^pyrn nncann hjih 3a noje^nne
H>eroBn pe(|)epaTn,
aiiCTOBe HjiH 3a oA^ope KOJnMa je 6no ^aan ^ynnkeBy 3a- —
Ay3K6HHy, FjiaBHH TIpocBeTHH CaeeT h t. a- 6exy ctckjih —
3HaHaj ayKTopHTCTa Hjerosy MHniJbeH>y. PlMajykn oco6nT KpH-
TH^KH A^p, OH je 6p30 HpaBau, name KansKeBHe KpnTHKe 3HaTHo
ynanpeAHO. Bho je je^an oa ohhx kojh cy y KpnTHicy, AOTjie
HHCTO ecTeTHHHy y nac, ynejia hobc ejieMeHTe. ByjiOBHk je CBaKH
cnnc Be3HBao c je^ne CTpane 3a ocTajie caBpeMene My u pannje
KH>HaceBHe nojaBe n npaBH;e, a c Apyi'e CTpane 3a nncqa kojh
 HEKi'O.ior 50S

i^a ^ao na cseT. To je napo^iuTo pa^uo y cboj'iim Bt%ii.Ai pa-

je
AOBUMa Kojn cy nsjiasiiaii y TOKy ;i,BaAeceT ro;;iiHa y „OTa]^-
6riHn", „r'oAHniH>HLi,ii HiiKoae Hynnka" n y ,,rjiacy" AKa;i,eMH-
jimy. Ty cy H>eroBe CTy^HJe o IBeroiny, Ciimh MiiJiyTiiHOBiiky,
o HOBujiiM cpncKHM npHnoBGAa^HMa H, oco6hto, o Toypn JaKniiifey
11 BpaHKy PaAH^eBniiy. Ty ce oh noicasyje Kao ^yxoBHT ii o^-
ay^an KpiiTinap. Miicao, HOBy, CMeay, hshgo 6h, na je xpa6po
aacTynao.
Tu cy My pa;i;oBH niicanii onaKO ncTO naajjbUBO Kao ii

ocTajiu; CTiiJi je onaKO hcto yr.^ia^en, hiict, Kao CBy;i;a y H>era;

a ys TO cy obii, oco6iito o n BpaHKy, nncann n c
JaKiniiky
oco6iiT03i TonjinH03i, ^eCTO n c naacTnqnoniky, ;i,a cy y cbhx
iiHTejinreHTHnx ^nTa.iat^a HMa.in Be.iuKora ycnexa. Tum je By-
]

aoBuk 3a noMenyTe neCHiiKe 6yji,iio iiHTepec ii vi.y6aB HnTa.ia^iKy,

Te HM no;i,H3ao cnoMennK sna^iaJHiiJH ho ^a je no;i,nrHyT o;i; Ka-
Mena n o;i; Ty^ia,
Pa/i,ekn TaKo sa ^npyre, pa^no je CBeTncaaB ByjiOBuk h sa
ce6e. CajiasekH y rpo6 oh nsasHBa ^j6oKy avajiocT y npe;i,CTaB-
HUKa cpncKe Kmnre, niKOJie n nayKe. OcTasjbajykH naK sa co6om
TOjinKa CBOja ^eaa, npya^iio je ynanpe/i;, u obom n Maa^eai na-
pauiTajy, h oho y leaiy ke ohh nakn yTexe sa ry6HTK0M H.e-
roBe aHHHOCTH Thm je ;i,eaHMa o6e36e/i;no ce6H cnoMen h y cpncKoj
KitiiyKeBHOCTii n y ohhx koju y h>oj Tpa'/Ke CBOJoj AVniri xpane!
 t YHJbEM rJIEACT'H
(1809—1898)

7-or Maja ose ro4. EHMecKa je nsryOii^a je;i,Hor o^ naJBefcux CBOJiix

no^uTHqKiix ^y^ii XIX BeKa, a mii, 6ajiKaHCKii Hapo^u, OA^iiiHor npiijaie^a.
li aKo Mac cMpTH ca 4y6oKe My ciapocTH h ^yre 6ojiecTii, niije 6110 113-
HCHaH^aH, HiiaK je uaasBao y i;e^0M Ky^TypaoM ceeTy iicKpeno cayiemiie
n jK^jbQibe 3a je^uimbg^iikhm qoBeKOM, kojh HHJe npHna^ao caMO cbomc
Hapo^y Beh a —
HOBeMaecTBy! Brame 04 no^a cro^eha —
npeKO 60 roAHHa
on je 6ho HeyMopan pa^HHK Ha jaBHOM, no-iiiTHiKOM iio.i.y. Pot/en 1809 y
.lusepny^y, Kao cuh 6oraTor xproBAa, ^OBpmiiBiun CBOJe ciyAHJe y OKC^opAy
OH je Bet 1832 cxynHO y ^oau 40M Kao napo^HH u3a6paHHK. Ta^a je iy-
BCHu Po6epT LIiLi cTajao na Bpxynny cBoje noj^iiTuqKe Kapujepe, lOBeK 113
KOHsepBaTUBHC, TopiijeBCKC, CTpaBKe, a^H c nyHO Bo^e h .iHqne KypasiH 4a
'iHHH yciyriKe ^yxy BpeMena, iiaKap ce saMepuo cbojum napxHCKiiM 4Pyi'o-
BHMa! IIu^ je 6ho KOHsepBaTHBaii,, a^n sa H>croBO uMe sesane cy CA06040-
VMHe pe<i>opMe, — Koje cy ce Mooe oqeKHBaiH iipe 04 H.eroBHx no^uiu'i-
KHx npoTiiBHHKa, Hcro ^n 04 je4Hor K0H3epBaTHBU,a. Ys obv <i>paKii,ujy kou-
sepBaTHBaua, Kojn cy xxe^ii 4a oiyBajy cxape 34paBe ycxaHOBe, a 4a npii-
3iia4y ncTopncKv Heo40^HBOCT hobum H4ejaMa 11 noTpe6aMa -jpeMeua, cxao
je H r^e4cx'H. Joui 1834 r. yniao je y MHHHCxapcxBO IIh^obo, Kao 4pa;aBHii
no4eeKpexap, —146 Hiije 4yro ocxao, jep Ka6HHex y cKopo na4e. A.in je
M 3a OBO KpaxKO BpeMe CBOJe napjiaaieHxapne n 4paiaBHiiqKe aKnuje r.ie4Cx'H
cxcKao penyxaiuijy 04AuqHor roBopfliiKa, a noc.ie na4a lIiLioBor MHHUcxap-
cTBa H r.iac 4apoBiixor ny6.iuu,i:cxo. 1838 r. o6jaBiio je JC4H0 4eA0 ^0 04-
iiocHMa upKBe n 4p;KaBe,'' a 1840 ^0 upKBe
npiiHiunniMa npcMa
pe3y.i-

TaxiiMa iicxopucKor iiaiBoxa.** II y je4H0M 11 4pyroM 4e^y r^e4Cx'H aacxyna

cjo6o4oyMHO oe4Hmxe 4a H,pKBa u 4pjKaBa xpe6a 4a 6y4y 04B0JeHe a 4.1
4p;KaBa 6y4e sacHOBana Ha pe^iiriiosHHM npiiHUUiniMa. 1843 r. r^e4CT'H
uocTa4e 11 onex i^an HiuoBor Ka6nHexa, a^H BeK y noqexKy 1845 4a4e
ocxaBKv HC ciaiKyJiu ce c bumc, 4a xpe6a upcKe Kaxo^nqne yHiiBepsiixexc
noMaraxH 4p;i:aBH0M cy^BenunjoM. 1850 r.ie4cx'n ce Kpexe Ha nyx y Ilxa-
.iiijy. Ty ce Ha cajiOMC nsBopy Morao 4a yno3Ha ca 6e4HnM npuJiiiKaMa, y
 -

HEKPo^or 505

KojiiMu ce Ha.iasanie aena Ilxa-iuja. fteroBO xyjiano cpue, Koje je Kyu,a.io

THKO HiapKO 3a iioTiinixeHe ii vrftexeHe. uyHu.ia je iio.iuniqKa iiipaHiija. 1104
K0J05I je cxeaao xa.i[ijaHCKu napo^ y Hany^Bv. Oh a^pecoBa je^ao oxBopeao
iiiicMo Jiop^y A6ep;i,UHy, —
y KOMe je risHeo ^iiB.LaiKa no.inxnqKa raftama
y Hany.ty. IIhcmo F^e^cx'HOBO iop4 HaiMepcxoH nocna cBHJia esponcKiiM
ABOpOBHMa. Ha roAiiny ^ana nocie OBora Yaqact'e npoAy/KU npeKimyxy no-
viiixiiqKy aKi;ujy — 611 ii3a6paH y OKc*op4y 3a nocianiiKa 11 cxynii y Ka-
oimei .lop^a A6ep4UH-a, y komc je ocxao 04 1852 (,;eii,eM6pa) 40 1855 (ja-
Hvapa). Aau ^ox^e cey r^e^cx'HOBUMiioji^xii'iKnM norae^HMa ii3Bpinno noxnyH
npespax. BaB.i)eH>e c «i»iiHaHcncKUM nuxamujia oxy^iuo ra je o^ xopiijeBau,a.
Oh je cBe Biime yBnt^ao ,^a eicoHOMHOj Motn EnrjiecKe, c.io6oAQa xproBuna 6ojbe
o^roBapa ho Bepa KOHsepBaxuaaita y npoxnSiiXHBHn ciicxeM (aainxnxHH). Cxy-
Aiije •I'UHaHciiCKe n eKOHOMHe o^Be^ie cy ra y ^pyrii aorop bufobcku, au- —
depa.iHu. Kao mxo je HCKa^ 6.incK0 cxajao ca IIiliom , ASepAHHOM u /I,n-
3pae.iiijoM, ca^a je ca na.iMepcxoHOM 11 PeciOM (Russel). Bet je Kao mi-
6epa.i xpa:Kno 1864 4a ce H36opHO iipaBO npoiuiipu xe c xora npona,:ie y
,

K0H3epBaxiiBH0M OKC«i>op4y lip II nsSopiDia 3a nap^aMenax. Ka/; 1865 yaipe

Ila^MepcxoH r^e;;cx'H je nocxao y ncximii Botja jiii6epa^He cxpaHKe, n aKO
,

je HOMiiHa.iHii 6uo join ciapii Pec^. y iiijii Kadnnex oh ucxe ro^uHe cxynii
Kao MUHucxap <i>nHaHciija. Ku6iincT je Bet n4yte ro^uHe nao 36or 6u^a
peo-opMu, A.in u hobu, KOHsepRaxiiBHii, Ka6iinex /l,ep6u —
^U3paejin, Huje —
4yro ocxao na Bjia^n, jep aera o6opH rie^cx'H cbojiim npe4^03UMa np-
CKOJ upKBH, Koje je ys npKOc MuniicxapcxBa, ycneo 4a ycBOJn nap.iaMeHax, To-
piijeBCKO MimncxapcxBO na^e 11 3aMeHU ra .iu6epa^Hii Kadimex rae^cx'HOB. Oh
je ca^a yciieo je^au hu3 pea>opMe 4a ii3Be4e: saKOH iipCKOJ upKBu, ynpaBii
seMa.tcKoj y IIpcKOJ, napo^Hoj nacxaBU, xaJHOM rjiacamy npii n36opnMa
Hapo^Hux nociannKa u x. 4. Hy cno.ina no.iuxiiKa FAe^cx'HOBa Hiije ce
lUHH.ia Enr^iesflMa ^obo^ho euepniqHOM napoiiixo npesia cyiiapHnuuMa.
,

PyciDia. xe 1874 pacnycxii oh nap-iaiieHax, a^u noAAeaie na iisCopiuia, a

Mopa^e noHOBa ycxynnxii Jiecxo cbomc cynapHiiKy —
/],ii3pae.iy. Cbo je obo

Ha itera xo.iuko yxuua^o 4a je 6110 ^opiiajHO ,T.ao ocxaBKy na bo^cxbo .hi-

uepa.iHe cxpaHKe, — n 3a xo Bpesie oaB.Lauie ce .inxepapHiiM cxyj,iijaMa.

HaJBa;KHiija My je — 113 xora 406a —

XoMepy, y Kojoj ce xpy^n 4a 40-
Ka;Ke, 4a je XoMep ^oncxa /KHBoo, u 4a cy Ppun ^oncxa onca^uBa.in Tpojy.
Ka,i,a npe^ naui npBii cpncKO-iypcKH pax asiijaxcKU BaH,T,a.iH3aM no By rap
CKOJ ysoyHii Ky.ixypHH cnex, 11 Fjie^cx'H ycxa^e y o^upany xpumtiaua 11

ynpaBii je^an ane.i na EBpony. Osa n Apyra nojinxu^Ka niixaita roHuia cy

hie^cx'Ha, 4a noHOBa ysMC pei Ha Mecxy, r^e je ona npecyAHuja u npaK-

xniHiije Bpe^HOCXii —
oh noHOBa cxynu y aKXiiBan no.iiixiiqKn jkiibox u 6u
n3a6paH 1879 sa nociannKa. Kao hasle ^oaera ^oiia uana,i,ame B.ia^y soor
ffiene .KHHaHcncKB no.mxiiKe 11 —
OAMax lUyte roAnne, Ka^a je dwopoKHS-
<5opnMa, aeroBOM -aiubom. arnxamijoM no scM^tn, .in6epa.in Ao6nine Behnny.
Ha He.iy OBora MnHncxapexBa ocxao je r^e^cx'H 40 1885, Ka^ je npoxypno
pe<i>opMy iisuopHor 3aK0Ha, sSornoje ce ca casinM cbojiim npiijaxe.i.nMa saBaAoo.
506 A E Ji

xe je iicie ro^imenao. Hii hobii KaoimeT — Cii^u36epiijeB — He/;o6ji BetiiHC-

]i onex 6u no3BaH TjieAcx'H —

1886 r. Obo MimiicxpoBaffie r.ie;i,cx'noBO 6iijiq-
je OA npecy^Hor yximaja no ./iu6epa.iey cxpaaKy. Rie^cx^Ha eeli y ^yooKOJ
cxapocxu, —
D onex je nnxaae o IlpcKOJ Scbmerzenskind — enr.iecKe —
ynyxpamae no^uxnKe cBor OKynnpa.ao. Oh 6eme cnpeiino npe/^^or o IIpcKOJ
(Home rule) — no KOMe ona 4o6nja CBOjy caM0cxa./iHy ynpasy n 3ace6aH
nap-iaMenax (y Jlj6.umy). Je^an ^eo j.H6epa^a o^nenn ce 36or OBora o;^. ,

H>era n npn^e K0H3epBaxnBU,HMa, —

xo cy /^anaiuEbe yenoHUCxe no^ Bot)CXBOM
HeMuep^ena. r^e/^cx'n 6ii npnnytjeH ^a n onex pacnycxn ^omii aom, a.iu na
n36opnMa, 1886 r. npona^e. HnaK nnje MajiaKcao, nnje nanymxao CBOJy mh-
cao pe«i>opMe y IIpcKOJ. nap^aMcnxy ncxBKao poK n pacniicann hobh
Ka^ je
usoopu — cxapu r^e^cx'H ca 6ecnpiiMepH0M
eneprnjoM oAyuieB.iefteM n ,

n34p/K^HBomty M^a^nfecKOM, npe,;y3e nsSopny arnxauiijy no 3eMyF)U, n on

no6e4u. H no 'lexBpxH nyx 40^e 1892 — —
Kao npe^ce^nuK MnnucxapcxBa
na B^acx, n no^nece o^Ma n^yte ro^nne CBOJ 6aa. o IIpcKOJ. Hy n OBora
nyxa nnje Morao no6e4nxH, a ca^a nn ncxpajaxn y 6op6ii ca ropanM ^omom
Kojn My 0A6au,u ^Ba nyx Home-rule, Bo^ecx oqujy canjia^a ra n oh o^cxynn
1894 r. Cxapocxii n Ayroj 6oiiecxn no^erao je F.aeACx'n OBora Meceu,a y
CBOJoj 89 oj ro^nnii. — To je y rjiaBHOM vkhbox OBor Be^nKor qoceKa. En-
iviecKH napoA o/i,yKno ce pexKOM nomxoM npeaia itejiy —
r^ie,zi,cx'H0Bn CMpxHH

ocxai^u caxpafteen cy o 4pacaBH0M xpouiKy, noiamty Koja je yKaaana caMO'

BcinKOMe Jiop^y e^ Chatam-a n H>eMy, a KOJa je yje^no u E'di6ojbu cBe^OK
KaKBorje HOseKa oxai^Snna y aeaiy n3ry6n.ia.
y Ayxy OBor ee^HKor lOBOKa uaia neiera neoSnqnor. Ejiacxiiinocx x. j.
cnocoSnocx iipujiaroAHTn ce 4yxy speMena, neo^o.inBOCxn ncxopnjcKOJ, je^^na
je 0,^ onxnnx o^JinKa Be.iHKHx ^pacaBmiKa. F^e^cxonoB je 4yx UMao y Be-
.inKOJMepn cBe oco6nHe, — oh je o^ KonsepBaxHBua nocxao Jin6epa;i, a y
Ay6oKHM ro^HuaMa cxapocxn CBe pa^HKa^Hnjn unBao. jaqunn aeroBa^yxa
He xpe6a HaM 6ojbE cbo^ok, ho osa nena nojinxuqKHX norae^a H>eroBnx, —
4a ^aKie hm 4y6oKa cxapocx nnje ra Mooa CKpxaxH n 6au;uxH y cxapa^Ky
pecnrHan,HJy. Hy no^ex ^yxa c06om je ^oneo oho, mxo My aeroBn 3eM-
OBaj
yi>au,n npe6auyjy: cyBHuinn onxnMn3aM y ynyxpaniftoj no.i»xnu,n, Bepy y Mot
pe«i>opaMa. H)eroB jaK 4yx uuo je 3aBe4eu aeroBOM xyManoM npnpo^OM, —
•iyoaB^Ly npcMa qoBOuixBy. H necpexne Hpii,e oh je aieieo 4a nojiiixii'iKn
ycpefen, — 4a hx n3Je4Ha^H ca EHMesnMa, A xo My H>eroBn 3eMjLan,n, n
npoxnBHnu,H h npnjaxe^n, Kojn na Hpn,e riie4ajy Kao na nnate, neKyjixyp-
HHJe, n^eMe, nncy mooh onpocxnxn. H>eroBa ^iH6epa.iHa xyMana ynyxpauiaa
no^nxuKa KaH4a nnje noro4H^a CBOje BpoMC. Y cno^Hoj HO.inxnu,n ocKy4eBajia
je noxpe^Ha eneprnja n 04.iyiHocx 4a Be^nKe u CBexcKe nnxepece Enr^ie-
CKe CBy4a je4HaK0 6pann 04 xojiukhx joj xaKMan,a. Je4aH nyx je r./ie4Cx'H
KaH4a n CBOje 3eM^aKe n3HeHa4[io eneprnjoM Kojy 6n Myqno HMayin ,

n fteroBH eneprn'mn npoxnBHnu,H —

y MHcnpcKOM nnxaH>y 1882, Ka4a
je A.ieKcaH4pnja ooM»5ap40BaHa n 04 Ka4a je Erniiax 40uiao no4 ncK.i.yqnBO
xyropcxBO EHrjecKe. Y cnopoBHMa ca BC^mKHM xaKMaii,eM PycnjoM (y —
 HEKPO.ior 50 7

aBriXHCKOM niiTaay, 1885). F.ie^cT'H Hiije ca oho.iiiko peiuiiBOCTii sacTvnao

EHFJiecKe iiHxepece, npesia yeepeay iteroBiix seiLtaKa, -- a hii OH^a, Ka^a
cy «I>paHi];y3u nperasH^ii Ciijain, Kpa.teBUHy, Koja cna4a y c-i-epy enrjiecKUX
iiHiepeca to.iuko ko.iiiko n •I'paHu.ycKnx. "I>njiaHTponcKoj npupo^ii RieACTO-
HOBOJ Huje Monia iihii napa.ae^ieo ii 6e3o63iipHa 0/;j.yiHOCT u CMe.io ^e.iaae
— xe je xyMana cipana HOseKa Be.iiiKor a nuiOMor Ayxa 6n./ia ^ecio jaia y
H.eMy 0,1, 4pavaBHnqKe aiiiu,e. Ca ne^iiniTi pea.miix ycnexa MOJK^a cy no-

HCKe 3aMepKe onpaB^ane

ii —
jep y avUBOiy n ^e.iaay H>eroBy x.iaAHn 4p-
iKaBHu pesoHii Hncy momh 4a yryine ii^eajiiicTii^KO cxBaiaae CBeia. II y
KO.inKO 6h to mofao y OHiiMax.iaAHiix paivHijuja, pea.iHiix no.iuTuqapa, ko-
jiiMa je ycnex je^uHn KpiixepnjyM 3a oiteny ^pacaBHiiiKe Bpe^HOCTii oiixir ,

Ha mxexy r.ie4CT'H0BUx ^pacaBHuqKiix spiiima cbg xo HaKHa^yje c.iaBa, Kojy

je cxeKao oh, 6am xhmc mxo je Hanymxao oSsHpe no.inxHqKe,'npejia3uo npeKO-
paqyna, u ^aBao Maxa cbomc xyManoM cpuy, Koje je xaKO Ton./io Kyu,a.io 3a
lOBeinxBo! Ma.in 11 noTnmxemi Hapo^n vbck he ce ca 3axBajiHomfey cekaxn
Be.iuKor MOBBKa, Kojn je rpiweo na Henpas^y n 4U3ao y hmo h.iixobo u y
iiMe qoBemxBa npoxecxe npoxiisy He3ac^iy;KeHe 11 cypoBe hm cy6HHe. Ta.in-
jann, Byrapn, Fpun, Cp6n —
6nlie yBCK 3axBa.aHn CBe40u,ii 4p;KaBHiiqKe xy-
MaHOcxH r^e^cx'HOBe y cuo.MOJ no.inxiiUH, Kao uixo cy IIpu,n ,y yHyxpaniTtoj
iio.iHxnun aeroBOJ.
Kojn o4o6pa30BaHnxCp6aHe3Ha3a Rie^cx'HOBe pe^u Hands off! (ce6u=
pyKe KOJHMa je Aycxpnjn /],OBiiKHyo y aenoM npo^npaay Ha BajKafl! He caMO
!)

no pea^iHUM 4o6nxnMa, no MOMOHxannM ycnecHMa nojinxn^Kux pa^yna, Bek.

u no MopayiHOJ cxpann aeroBor ^e.iaaa no xyManocxu KojuMa cy Mncin
,

n penn aeroBe 3a4axHyxe 6n.in, Tpe6a i^eHnxii FjieACx'Ha. Hnje 6no oonqan
4p;KaBHnK hu Ka^ ce Mepn MepoM x^ia^Hax paqynijuja. On je BeanKn n Kao
pea^an no^uxuiap, u Kao 4p;KaBHnK xyMasucx. H obo 4Pyro je mxo ra n3-
4Baja 04 ocxajnx 4p;KaBHnKa —
mxo ra mimi jom BehnM. Home rule, Bul-
garian horrors 6nlie xpajnu cnoMCHnnn aeroBO xyManocxn Kao n aeroBO ,

ynyxpamae pe«'OpMe,<i'nHaHcncKa no.inxnKa n Miicnp mxo cy cnoMennun ae-

roBHx pea.iHnx ycnexa.

yPEAHHK B.IACHHK
^p. ^par. M. naB^iOBHk Ct. M. ITpoxHt
 ff^Z,

AP Delo| list za nauJcu,

56 knjizevnost i drustveni
D38 ^ivo-L
knjaS

PLEASE DO NOT REMOVE

CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY