Bima

Bimët janë organizma të gjallë qe i përkasin mbretërisë Plantae. Ato përfshijnë organizma te
njohur si pemët, perimet, shkurret, barishtet, vreshtat dhe algat jeshile.Bimet i kemi te
shumellojshme artificiale,kuruese,natyrore. Bimet jane gjithashtu shume te dobishme per
njerezimin.Bimet jane gjallesa qe e sigurojne vete ushqimin me ane te procesit te
fotosintezes.Ato jane shumeqelizore dhe kane qeliza eukariote.Ato ndahen ne lloje e forma te
ndryshme.

Qeliza bimore
Qeliza eukariote te këto qeliza bërthama rrethohet me dy membrana. Po ashtu shume organele
të qelizës rrethohen me membrana. Muri qelizor - shumica e qelizave bimore dhe kërpudhave
janë të rrethuara nga muri qelizor, gjë që i dallon nga qelizat shtazore. Protoplasti është pjesa
relativisht e gjallë e qelizës eukariote, përbehet nga membrana qelizore, e cila rrethon
citoplazmën. bimet jene te rendesishme per jeten e njeriut.
Citoplazma është mjedis ujor ku ndodhen :
 rrjeti endoplazmatik
 aparati i golxhit
 mikrotubthat
 sferozomet (oleozomet)
 citoskeleti
 ribozomet
 mitokondritë
 plastidet
 bërthama
 vakuola.
Qeliza prokariote është karakteristike për bakteret dhe cianobakteret, gjallesa këto me moshë
evolutive tre miliard vjet. Materialin gjenetik e kanë të vendosur në qendër të qelizës që quhet
nukleoid, dhe nuk është i rrethuar nga membrana. Qelizat prokariote rrethohen nga muri qelizor
që nuk përmban celulozë.
Fara dhe bima
Fara eshte pjese e bimes e cila sherben per te mbjellur fryt. Ajo me shpesh qendet brenda ne fryt
por edhe ne lule. luja eshte pjesa me e bukur e bimes. Lulja ka fara ne pjalmin e saj. Pjalmi i lules
sherben ushqim per insektet.

Barishtet
Barishtet na ndihmojne per shendetin tone. Barishtet kane forma te ndryshme dhe emra te
ndryshem. Disa nga emrat e barishteve jane;sallatat,majdanozi,kopra,rukola, etj.

Zhvillimi i embrionit dhe formimi i bimës

Kur në vezore ndodh fekondimi i vezës dhe formohet zigoti, ajo ndahet menjëherë në dy qeliza,
njëra më e madhe e tjetra më e vogël. Më e madhja formon furnizuesin me ushqim të embrionit,
e vogla formon embrionin. Ndarjet e para të kësaj të fundit ndodhin në të gjitha drejtimet derisa
formohet një embrion me 16 qeliza. Në këtë pikë embrioni merr një formë zemre, pra polaritet,
me një anë të thepisur që përfaqëson fillimin e rrënjëzës dhe anën tjetër të zgjeruar që përfaqëson
formimin e boshtit embrional dhe kotiledoneve.
Morfologjia e Dikotiledoneve
Kërcelli është pjesë mbitokësore e bimës që vazhdon nga rrënja. Në pjesët e kërcellit janë të
vendosura gjethet, lulet dhe frutat. Uji dhe materiet ushqyese që i merr bima përmes rrënjës
përcillen nëpër kërcell, deri te gjethet dhe pjesë e tjera te saj.
GjethetGjethet nuk futen tek kërcelli nëpër nyje në mënyrë të rregullt : të alternuara, te kundërta,
qerthullake, të përqafuara. Mes bazës së gjethes dhe kërcellit dallohet sqetulla gjethore ku
ndodhet dhe ku gjendet një mbetje e meristemës së majës që merr emrin bule sqetullore, e cila
mund të formojë një degë ose një lule. Zakonisht vetëm një pjesë e vogël e këtyre bulave
zhvillohet. Gjethet përbëhen nga baza e gjethes, bishti dhe fletëza.
Rrënja
Rrënja rrjedh nga rrënjëza embrionale dhe ruhet përgjithësisht gjatë gjithë jetës së bimës ; tipi më
i përhapur është ai me një rrënjë kryesore nga e cila përhapen disa rrënjë anësore që nuk e
kalojnë gjatësinë e kryesores. Rrënja ka një zonë meristematike, një zonë shtrirje dhe një zonë
strukture parësore e cila është e dallueshme për shkak të qimeve rrënjësore. Në disa raste mund
të formohen edhe rrënjë me origjinë nga kërcelli, nga gjethet dhe nga pjesët e vjetra të rrënjës.
Këto mund të zhvillohen si pasojë e plagosjeve, traumave ose në organe që ndodhen larg bimës
nënë. Një tjetër lloj morfologjie që vihet re tek dikotiledonet barishtore, tek bimët trëndafilte :
gjethet janë të mbledhura në majë duke formuar një figurë si gonxhe trëndafili ; duket sikur
kërcelli mungon. Kjo morfologji ka si shkak qe kërcelli i ka nyejt shumë afër më njëra tjetrën
sepse ndërnyjet janë të pazhvilluara mirë, dhe gjethet mbeten të shtypura njëra mbi tjetrën. Ai
është ndër organet vegjetative të bimëve. Kërcelli shërben për qarkullimin e ujit dhe të lëndëve
minerale të tretura nga rrënja. gjethet kane dhe kutikulen shtrese mbrojtese vajore. Rrenja merr
poashtu dhe nga toka, dhe parandalon erozione te ndryshme. Perdoret si edhe per sherim, si
mullaga e bardhe, rrenja e karrotes, valeriana etj. Merr dhe rezervime te ushqimit si rrenja e
karrotes. Rethi i fierit eshte ipasur me bimesi.Kjo kushtezohet nga shumllojshmeria e formave te
relievit,te mikroklimes.

Bimët më të rralla dhe ne zhdukje

Bima që paraqitet në foton e parë është një nga llojet më të veçanta në botë.
Bëhet fjalë për llojin e bimës “Welwitschia mirabilis” të familjes Namibia e cila është në rrugën
e zhdukjes.
Ajo rritet në vendet më të largëta dhe të paarritshme të planetit tonë e cila është e kërcënuar nhga
zhdukja e habitatit të tyre, nga korrja e tregtisë ilegale dhe nga konkurrenca me speciet e tjera
pushtuese.
Pjesa më e madhe e kësaj familjeje janë pjesë e Bashkimit Ndërkombëtar për Natyrën
Konservative “LUCN”.
“Nepenthes attenboroughii” – Bima e dytë është një lloj bime mishngrënëse e cila u
zbulua 7 vite më parë dhe është ndër bimët e rralla mishngrënëse për shkak të nektarit
që sekreton rreth gojës nëprmjet të cilave tërheq buburrecat dhe insektet fluturuese.
Rritet në xhunglat e thella të Azisë Juglindore.

“Raflessia Arnoldi” – Bima kufomë e cila prodhon lulet më të mëdha në botë me erë
tepër të fortë e të tmerrshme si simbolikë e ngjashmërisë së saj me kufomën.
Përhapet në pyllin Borneo dhe Sumatra dhe zhduket shumë shpejt.