OРИЕНТИРНИ ПРАШАЊА ЗА ВТОР КОЛОКВИУМ

ПРАШАЊА ОД ПРЕЗЕНТАЦИИТЕ НА ПРЕДАВАЊАТА:

МЕНАЏИРАЊЕ НА ВРЕМЕ
1. Штo е време?
ВРЕМЕТО Е МЕРКА ЗА ПОСТОЕЊЕ
•Димензија во универзумот (простор, време, материја, енергија)
2. Која е основна мерна единица за време?
Основна мерна единица за време е СЕКУНДА.
•60 сек = 1 минута, 60 минути = 1 час,24 часа = 1 ден, 31 ден = 1
месец, 12 месеци = 1 година, 100 години = 1 век.
3. Кои се карактеристиките на времето и примери .
• Ограничено
(1 ден = 24 часа = 1440 минути = 86400 секунди)
• Континуирано
(23, 24, 25, 26 сек...сега додека седиме времето тече без
наща контрола)
• Неповторливо
(01.12.2012 е сега и никогащ повеќе)
• Циклично
(ден/ноќ, месец, пролет/лето/есен/зима, година, век)
4. „Немам време“ е точна изјава?
Изјавата „немам време“ е невистинита.
5. „Менаџентот на време е процес на себе организирање“ е точна изјава?
Да
6. Кои се 9-те чекори за менаџирање на време и Објасни што опфаќа секој од
чекорите од процесот на менаџирање на време ?
1.Дефинирање на улоги
•Набројување на сите улоги кои ги имащ во животот (татко, сопруг,
професор...)
•Подредување по важност.
•Можещ да бидещ успещен/на но не во 10 области...времето е
ограничено, нешто ќе страда.)
2.Поставување цели(долгорочни, среднорочни, краткорочни).
• Каде се гледаш на стари години
• Каде се гледаш по 5 години
• Каде се гледашпо 1 год
• Што ти се цели за следните 6 месеци
• Што сакаш да постигнеш на крајот на овој месец?
3.Набројување на активностите.
• Стави ги сите активности за следната недела на лист хартија
 4.Дефинирање на приоритети
• Секоја активност стави ја во матрицата (важно-итно, важно-неитно,
неважно-итно, неважно-неитно)
5.одредување на временско траење на активности.
• Ако не можете да процените за целата активност, поделете ја на
делчиња
• Ок, знаеме дека е тешко да предвидуваш но бидете храбри.
• Без паника и притисок во процесот на проценување
• Ако не ви оди, побарајте подршкаод некој посикусенили од партнерот.
• Реализирајте ја проценката, не се вадете на искуство (ќе се
снајдам)
• Полека развивајте го осетот за времетраење на активностите
• Мерете и меморирајте
• Ставете секогаш максимум време
6.Креирање на план TO DO листа.
За секоја активност процени колку време ти е потребно
• Дефинирај 2 до 3 приоритетни активности на ден.
• Распореди ги активностите во соодветно време од денот (согласно
концентрацијата и енергијата)
• Организирај ги останатите согласно својот план. Или задолжително
искоординирај ги заедничките активности
7.Имплементација на планот.
• Наутро после станување прочитај ја твојата To DO листа.
• Имај часовник цело време до себе и биди свесен за времето
• Носи ја со себе и низ денот и потсеувај се на TO DO ЛИСТАТА
• Држи се ЦВРСТО до планот.
• Ако времето е при крај а ти имащ ущте за работа или прекини ја
актуелната активност или навреме одложи некоја од следните активности.
• НЕ ОДЛАГАЈ, не бегај од непријатните активности, со одлагање тие
стануваат понепријатни
• Забележувај дали ти била добра проценката на времетраењето
• Прави кратки паузи
8.Анализа на имплементацијата.
• На крајот на денот, седни и направи оценка на твоето менаџирање на
времето. Оцени:
• –Дали добро си проценил колку ќе трае секпја од активнпстите?
• –Ако некаде не си успеал, согледај ,каде точно си згрешил зошто тоа се
случило и научи ја лекцијата за следниот пат.
• –Дали добро си приоретизирал ?
• –Дали успещно си се заштитил од крадците на време ?
• –Дали успещно си ги совладал внатрещните пречки кои те довеле во
ситуација да одлагаш?
9.Подобрување на планирањето.

7. Нацртај ја објасни ја матрицата за одредување на приоритети.

важно Неважно
Итно 1 3

Неитно 2 4

8. Како постапуваме со активност кои се во ИТНО и ВАЖНО?

НАПРАВИ ГO ВЕДНАШ!
9. Како постапуваме со активност кои се во ИТНО и НЕ ВАЖНО?
ДЕЛЕГИРАЈ!
10. Како постапуваме со активност кои се во НЕ ИТНО и ВАЖНО?
ИСПЛАНИРАЈ!
11. Како постапуваме со активност кои се во НЕ ИТНО и НЕ ВАЖНО?
ЗАБOРАВИ!

12. Ако не можеме да го одредиме времето на целата активност, кои постапки

ни се на распплагање за да го дефинираме потребното време за
активностите кои следат.
• Ако не можете да процените за целата активност, поделете ја на делчиња
•Ок, знаеме дека е тешко да предвидуваш но бидете храбри.
•Без паника и притисок во процесот на проценување
•Ако не ви оди, побарајте подршка од некој поискусен или од партнерот.
•Реализирајте ја проценката, не се вадете на искуство (ќе се снајдам)
•Полека развивајте го осетот за времетраење на активностите
•Мерете и меморирајте
•Ставете секогаш максимум време

13. Кои се важните аспекти на кои треба да внимаваме кога креираме „TO DO“
листа.
14. Пресметај ги и индиректните активности (транспорт, подгпотовка на
материјали, паузи, договарање за средба и сл).
•Не заборавај да испланиращ време за одмор
•Секогаш ставај . максимално не минимално време
• Приватните обрврски задолжително стави ги како посебни.quality time
with family!
•Планирај мудро, очекувај непланирани активности (итни активности,
одложување на активности.)
15. Како изгледа табелата на „TO DO“ листата.
ВРЕМЕ АКТИВНОСТ ПРИОРИТЕТ (1-5) РЕАЛИЗАЦИЈА ВО
%
ОД ДО
16. Индикретните активности (транспорт, паузи и сл.) треба да се пресметани
во „TO DO“ листата.
ДА
17. Во „TO DO“ листата секогаш ставаме минимално или максимало време?
МАКСИМАЛНО
18. Откако ќе испланираме не треба да очекуваме непланирани активности,
точно или неточно?
НЕТОЧНО
19. Што е важно при имплементација на планот?
Дa сме свесни за времето, да се потсетуваме на TO DO листата, цврсто да се
држиме до планот, ако времето е при крај а имаме уште за работа или навреме да
прекинеме или да одложиме некоја од активностите, да не одложуваме, да
правиме кратки паузи.
20. Што се крадци на време?

21. Наброј ги крадците на време?

• Чекање по шалтери и институции
• Доцнење на други
• Неочекувани посети од пријатели
• Предолги и неорганизирани состаноци
• Мулти таскинг
• Предолго работење без пауза
• Долги непланирани разговори
• Страв од делегирање
• Перфекционизмот
• Неспособност да се каже НЕ !
• Неконтролоирано разговарање при случајни средби
• Неконтролирано користење интернет, зборување на телефон,
гледање ТВ
• Одолговлекување (избегнување на непријатни задачи)

22. Кои се прашањата кои ги поставуваме во процесот на евалуација на „TO DO“

листата.
Дали добро си проценил колку ќе трае секоја од активностите?
Дали добро си приоретизирал ?
Дали успешно си се заштитил од крадците на време ?
–Дали успешно си ги совладал внатрешните пречки кои те довеле во
ситуација да одлагаш?

23. Кои се насоките за подобрување на планирањето?

 o Во тефтерот отвори си страница НАУЧЕНИ ЛЕКЦИИ!
o На крајот на денот запиши ги лекциите од денот што помина.
o Учи и менувај: секој ден легнувам доцна, а сакам да станам рано и
да вежбам....невозможно! Се е поврзано!
o На почетокот на денот прочитај ги лекциите за денот што доаѓа.
o Избери 2 до 3 работи на кои посебно ќе внимаваш
o Стави си аларм најмалку 2 пати во денот „Внимаваш ли, будна/ен
ли си?“
o На почетокот работи поспоро но со свест!
o оставај си мали прпстпри за „центрирање“, чекирање, враќање.
o Секој обид се брои!
o Грешките да те распчаруваат. Тоа што си забележал е
одлично....што може да научам од грешката?
o Нема итни задачи, има задачи кои не се испланирани и
организирани на време.

24. Кои се златните правила за менаџирање на време?

• Се што останало незавршено вгради го во некој од следните денови.
• Не крати од времето за одмор (ако денес мора да кратиш утре надокнади
го)
• Имај ги во свест твоите крајни цели, се треба да те води кон нив
• Дозволи си денови преку викенд кога денот ќе биде потполно
неиспланиран
• Се запишувај на едно место
• Кога нешто договараш не брзај, прво провери
• Организирај си ги документите
• Одреди си дневни рутини
• •Планирај според личен биоритам
• Не избегнувај ги непријатните активности
• Не обрнувај внимание на проблемите што не заслужуваат
• Награди се за успешно завршена работа.
• Правило 70-30 планирај само 70% од времето, останатите 30 %
остави ги за непланирани актиности.
• Прави баланс помеѓу работата и приватниот живот
• Гледај надвор од кутијата Поинаков начин за работење, вклучи
волонтер, делегирај на друг, смени рок и сл.
• Ако е потребно запни, но тоа да е плански
• Контролирај ја својата амбициозност
ЛИДЕРСТВО И МЕНАЏМЕНТ
26. Наведи дефиниција за лидерство?
Лидерството е процес во кој преку индивидуално влијание на групата и нејзините
членови се остварува заедничка цел.
27. Кои се четирите заеднички аспекти на дефинициите за лидество?
✓ Лидерството е процес
✓ Лидерството се појавува во групен контекст
✓ Лидерството вклучува влијание
✓ Лидерството вклучува постигнување на цел
28. Што е моќ?
Способност на оние кои ја имаат да го оставарат тоа што го сакаат.
Индивидуата А има моќ над индивидуата Б до оној степен до кој може да вијае на
индивидуата
29. Која е формулата за пресметување на интензитет на моќ?
ИНТЕЗ. НА МОЌ = МАКС.ВЛИЈАНИЕ ОД А – МАКС.ОТПОР ОД Б
30. Какви видови на моќ постојат?
1. Легитимна моќ
2. Моќ на наградување
3. Моќ на присила
4. Моќ на информираност
5. Стручна моќ
6. референтна моќ
7. Моќ на убедување
31. Објасни го секој вид на моќ?
1.Легитимна моќ
А има формална функција за да го одредува однесувањето на Б
2. Моќ на наградување
А има моќ да ја награди Б (корист или задоволство)
3. Моќ на присила
А има моќ да ја казни Б (штета и непријатност)
4. Моќ на информираност
А поседува информации кои и се потребни на Б
5. Стручна моќ
А поседува знаење и компетентост важна за Б
6. референтна моќ
Б има позитивен однос кон А (однесувањето и личноста)
7. Моќ на убедување
А има способност да ја убеди Б во оправданоста на своите желби.
32. Какви пристапи за користење на моќта постојат?
• Еднодимензионален пристап кон моќта
• Дводимензионален пристап кон моќта
• Тродимензионален пристап кон моќта

33. Објасни го секој од пристапите за користење на моќта.

• Еднодимензионален пристап кон моќта
А донесуваат одлуки кои Б мора да ги изврши ако сака да дојдат до
ресурси кои им се потребни„моќ за донесување на одлуки“
• Дводимензионален пристап кон моќта
А го контролираат дневниот ред за донесување на одлуки и не дозволува
проблемот на Б да се појави како проблем.„моќ на недонесување на
одлуки“
• Тродимензионален пристап кон моќта
А имаа способност да се обликува свеста на Б, го структурираат начинот на
нејзиното размислување. А дава значење на работите и случувањата додека Б
тоа доброволно го прифаќа.
„моќ на менување на потребата од одлуки“

34. Кои се содржините на менаџменот?

✓ Креирање на структура
 ✓ Креирање на опис и попис на раб.долж.
✓ Креирање на правила и прописи
✓ Креирање на процедури
✓ Поставување на долгорочни, среднорочни и краткорочни цели
✓ Планирање на чекори и ресурси
✓ Контрола
✓ Награди и казни
35. Кои се содржините на лидерството?
✓ ТОЛКУВАЊЕ НА РЕАЛНОСТА
✓ ИСТАКНУВАЊЕ НА ПРИОРИТЕТИТЕ
✓ КРЕИРАЊЕ НА ВИЗИЈА
✓ УСПЕШНО ПРЕНЕСУВАЊЕ НА СВОЈАТА ВИЗИЈА НА ЛУЃЕТО
✓ ДАВАЊЕ НА СМИСЛА НА АКТИВНОСТИТЕ
✓ МОТИВИРАЊЕ И ИНСПИРИРАЊЕ НА ЛУЃЕТО
✓ ГРАДЕЊЕ НА РЕЛАЦИИ БАЗИРАНИ НА ДОВЕРБА
✓ ГРАДЕЊЕ НА УСПЕШНИ ТИМОВИ
✓ ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА КОНФЛИКТИТЕ КОН НАПРЕДОК И РАЗВОЈ
✓ ГИ ШИРИ ВИДИЦИ И СВЕСТА ЗА ГОЛЕМАТА СЛИКА
✓ ГИ ТРАНСЦЕДЕНТИРА ЛИЧНИТЕ ПОТРЕБИ ВО КОЛЕКТИВНИ!
✓ ЧУВАР НА МОРАЛОТ, ВИСТИНАТА, ВРЕДНОСТИТЕ, ЧЕСТА И УГЛЕДОТ
✓ КРЕИРА НАДЕЖ И ОПТИМИЗАМ ВО ТЕШКИ МОМЕНТИ
✓ ДАВА ЈАСНИ НАСОКИ ЗА ПОТРЕБНАТА ПРОМЕНА И РАЗВОЈ
✓ ДЕМОНСТРИРА ХРАБРОСТ, ИСТРАЈНОСТ, ПОСВЕТЕНОСТ И ОДЛУЧНОСТ
36. Кои се разликите помеѓу менаџментот и лидерството од различни
аспекти?

37. Кoи се трите лидерски стилoви и oбјасни ги?

• Автократски
• Демократски
• Либерален
38. Каква е поделбата на 5 лидерски стилови?
• Командувачки (прави го тоа што ти го кажувам)
• Визионерски (јас имам сон..)
• Поддржувачки (луѓето на прво место)
• Демократски (ти што мислиш)
• Одредувач на темпо (следи го овој ритам)
• Тренерски (коучинг) (обиди се вака)

МЕНАЏИРАЊЕ НА ТИМОВИ
39. Зошто е потребна тимската работа?
Различни организациски сегменти
Различни аспекти од функционирањето
Различни работни места
Секојдневна интеракција
Меѓузависност
Една целина
Заедничка цел
40. Што е карактеристично за групата а што за тимот?
Група :
-Индивидуални напори
-Неускладена комуникација
-Авторитетно лидерство
-Мала ефикасност и ефективност
-Повеќе ЈАС,помалку НИЕ
Тим :
-Колективен напор
-Ускладена комуникација
-Делегирано лидерство
-Голема ефикасност и ефективност
-Повеке НИЕ помалку ЈАС
41. Кои се предизвиците во комуникацијата во тимската работа?
-Сите зборуваат-Никој не слуша
-Се кружи,без фокус и без одлуки
-Чекањето и времето создаваат притисок
-Надвикување и наметнување на своја идеја
-Мојата идеја е најдобра
-Занемарување на кажаното од друг
42. Кои се насоките за поуспешна тимска работа?
-Слушај
-Следи го текот
-Воздржи се
-Почитувај
-Пробај да се надоврзеш
-Чекај да се одлучи по актуелниот предлог
-Зборувај јасно и конкретно
-Следи ги своите чувства
43. Кои се клучните аспекти на тимската работа?
-Трпение
-Добра проценка на членовите на тимот
-Комуникациски вештини
-Емоционална интелегенција
-Лидерство
-Трансформација на конфликти
44. Кои се петте фази на развојниот циклус?
1.Формирање-2.Конфронтирање-3.Нормализирање-4.Извршување-5.Завршување
45. Дали има враќање во текот на развојниот циклус?
Да
46. Објасни од која во која фаза има враќање и зошто?
Од Завршување во Конфронтирање
Од Извршување во формирање
Од Извршување во конфронтирање
Од Нормализирање во конфронтирање
Од Нормализирање во формирање
Од Конфронтрање во формирање
47. Кое е клучното прашање за успешна примена на лидерството во тимската работа?
ШТО Е ПОТРЕБНО СЕГА И ТУКА ?
48. Како според оринтацијата се групирани улогите во тим?
Улоги ориентирани кон задачата
Улоги ориентирани кон одржување на групата
Улоги ориентирани кон блокирање на групата

МЕНАЏИРАЊЕ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ

49. Што е човечки капитал?
Вкупниот збир на способности,знаење,вештини,животни искуства и мотивација на
работната сила во организацијата.
50. Што е МЧР?
МЧР е стратегиски,интегриран и поврзан пристап кон
вработувањето,работењето,развојот и добросостојбата на луѓето кои работат во
организацијата.
51. Што е целта на МЧР?
Да ги вработи најдобрите и ефикасно и делотворно користење на ЧР во насока на
постигнување на целите на организацијата.
52. Кои се четирите фази во кои се појавува МЧР во една организација?
1.При креаирање на организацијата-2.Влез-3.Работење-4.Излез
53. Кои аспекти ги опфаќа секоја од фазите?

54. Зошто луѓето се највредните ресурси во една организација?

-Уникатни се
-Имаат подолг век на траење
-Имаат своја интелегенција и самостојност
-Имаат систем кој може да се апдејтува
-Вложувањето во нив се враќа на долг рок
-Доколку се мотивирани можат да направат невозможни дејствија
-Можат да учат и да се усовршуваат
-Можат да се пренаменат
-Сите други ресурси зависат од нив
МЕНАЏМЕНТ НА ПРОМЕНИ
55. Кои пет чекори ги опфаќа процесот на промени?
1.Поставување на цели и посакувана организациска состојба на крај
2.Дијагностицирање на сегашната состојба во однос на поставените цели
3.Дефинирање на потребни акции за да се стигне до целта
4.Освестување на можни предизвици
5.Развој на стратегии и акциски планови за соочување со предизвиците.
56. Зошто се појавува отпор кон промени?
Луѓето имаат отпор кон промената бидејќи се појавува страв за својата егзистенција ,
сигурност и статус.
57. Кои прашања се појавуваат кај луѓето во тек на промените?
Дали ке ја промени содржината на мојата работа ?
Дали ќе ми донесе нови и непознати задачи?
Ќе ги промени ли воспоставените методи на работа?
Ќе ги промени ли групните релации ?
Ќе ја намали ли афтономија и афторитет?
Ќе направи ли да имам помал статус?
58. Кои тврдења и ставови ги заземаат луѓето како отпор кон промените?
-Ова нема да фукнционира
-Па ние ова веќе го правиме
-Сме пробале и предходно не успева
-Оваа не е практично
-Ова не го решава проблемот
-Ова е премногу
-Ова е само чиста теорија
-Премногу е скапо
-Ќе креира повеќе проблеми отколку што ќе реши
59. Кои се седумте пристапи за надминување на отпорот кон промени?
1.Бидете свесни за стравот кај луѓето
2.Не го игнорирајте
3.Покажете им на луѓето дека сте свесни за ризиците
4.Бидете искрени за последиците од промени
5.Објаснете им што барате од нив за да не бидат жртви
6.Објаснети ги придобивките од промената
7.Охрабрете ги да учествуваат
60. Кои се 10-те чекори за успешна промена?
1.Креирајте учество на ургентност за промена
2.Формирајте силни коалиции со вработените
3.Заеднички креирајте визија за промената
4.Искомуницирајте за визијата
5.Направете план за остварување на визијата
6.Охрабрувајте ги другите да дејствуваат согласно на визијата и планот
7.Направи ги видливи малите промени
8.Озваничи ги промените и засили го интензитетот
9.Институциализирај нови пристапи
10.Означи кога сте ја постигнале целта
61. Објасни го секој од чекорите.