TAGUM CITY COLLEGE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY FOUNDATION INC.

Elpidio M. Gazmen Compound, Gazmen Road, Tagum City

SEC. Reg. No. 200630691 / Tel. No. 216-6824
E-mail Address: tcit2007@yahoo.com

Pansariling Kagamitan
Pampagkatuto para sa
Senior High School

BAITANG: 11
Core Subject: KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT
KULTURANG PILIPINO
SEMESTRE: UNANG KABANATA

KASANAYANG PAMPAGKATUTO:
Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika.
(F11PT- Ia - 85 )

CHRISTA DAYANARA C. NISTAL

GURO–11
09976335306

Page 1 of 15
 MGA KONSEPTO NG WIKA

Simulain!

Ang wika ay mahalagang bahagi ng ating pang araw-araw na pamumuhay. Kaya

mahalagang matutunan ito ng mga mag-aaral sa Baitang-11 dahil ito ay nagsisilbing
kasangkapan sa mabisang komunikasyon upang tayo’y magkaintindihan at malayang
maipahayag ang ating mga saloobin o nararamdaman. Sa kabila maraming wikang
ginagamit sa ibat- ibang panig ng ng mundo ay hindi kailanman maging hadlang upang
magkaintindihan dahil na rin sa tulong na tinatawag nating Pambansang Wika o National
Language ( Filipino para sa Pilipinas) at Pang-internasyonal na Wika o International
Language ( Ingles o English).

Sa modyul na ito ay malalaman ang:

1. kahulugan at kabuluhan ng konseptong pangwika.
2. Kahalagan ng wika sa ating pamumuhay.
3. Mga expertong tao na nagbigay konsepto sa wika.

TALASALITAAN

Kaalaman ng isang tao na nilikha sa pamamagitan ng pag-iisip.

Konsepto Ito ay nabuo dahil sa malalim na pag-iisip at nakuha din ito sa
ibat-ibang bagay at karanasan.
Komunikasyon Isang proseso ng pagpapalitan ng impormasyon na kadalasan
na ginagawa sa pamamagitan ng karaniwang sistema ng mga
simbolo.
Linggwistiko Pag-aaral sa wika.

Page 2 of 15
 Target

Sa pagtatapos ng modyul, ang mag-aaral ay inaasahang:

 Nakapagbibigay sariling kahulugan sa Wika.

 Nakapagtatala ng mga nalalaman o natutunang mga salita mula sa ibang wika
 Nauunawaan ang mga konseptong pangwika sa lipunan.
 Nakakalikha ng kaisipan sa konsepto ng wika gamit ang isang balangkas.
 Nakakagawa ng isang sanaysay batay sa panayam ng napiling komunidad.

Subukin ito!

PANUTO: Piliin sa kahon ang tamang sagot at isulat ito sa patlang.

Filipino 28
Bibig Katutubong wika
Ingles Pangalawang Wika
Wika Pilipinas
Henry Gleason Pilipino
26 Manuel L. Quezon
Jose Rizal Visaya

_______________1. Parte ng katawan na ginagamit ng tao sa pagsasalita?

_______________2. Wika na ginagamit ng mga tao sa Pilipinas?

_______________3. Lumalabas sa ating bibig kapag tayo ay naghahatid ng impormasyon,

nag-uusap, nagtatanong at bumabati?

_______________4. Ilang letra binubuo ang makabagong alpabeto na kung saan

nakakabuo tayo ng wika?

_______________5. Ang Wikang Pang-Internasyonal?

_______________6. Saan nakatira ang mga Pilipino?

_______________7. Ano ang tawag sa Wika ng mga katutubo?

_______________8. Ayon sa experto sa wika at manunulat nito ang wika raw ay

nagtataglay ng sistemang balangkas, Sinasalitang tunog, Arbitraryo, Kabuhol ng kultura at

Dinamiko

_______________9.Ano ang tawag sa mga taong nakatira sa PILIPINAS?

_______________10. Ama ng Wikang Pambansa?

Gawin Ito!
Page 3 of 15
 GAWAIN 1:
PANUTO: BUMUO ng Sariling Pagpapakahulugan sa salitang WIKA gamit
ang Akrostik nito.

W- ____________________________________________________________
____________________________________________________________

____________________________________________________________

____________________________________________________________

I- _____________________________________________________________
_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

K- _____________________________________________________________
_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

A- ______________________________________________________________
______________________________________________________________

______________________________________________________________

______________________________________________________________

GAWAIN 2:

Page 4 of 15
 PANUTO: Magtala ng sampung (10) mga nalalaman o natutunang mga salita mula
sa ibang wika.

Katumbas na salita
Wikang Natutunan Wikang Pinagmulan sa wikang Filipino

Halimbawa:

Asa ka gikan? Bisaya Saan ka nangaling?

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

9.

10.

Page 5 of 15
Iksplor !

1. Paano mo nalaman o natutunan ang mga salitang ito?

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

___________________________________________________________

2. Mahalaga ba na matutunan ang iba pang wika? Bakit?

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

___________________________________________________________

3. Ano ang maitutulong nito sa iyong pakikipagkomunikasyon sa iba?

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

___________________________________________________________

4. Gaano kahalaga na maituturo ang mga salita/wikang nalaman mo sa iba?

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

___________________________________________________________

Page 6 of 15
Ilagay sa Isipan !

Ang mga Konsepto ng Wika

Hindi maaaring kulungin sa iisang kahulugan lamang ang wika, ngunit sinumang
bihasa sa pag-aaral nito ay sasang-ayon. Kung sabihing isa itong kakayahan ng tao
nagagamit sa pagkalap at pagbabahagi ng kaisipan, damdamin, at anumang naisin niya.
Gamit ang mga simbolo at kaparaanang napagkasunduan ng isang partikular na grupo,
nagagawa ng mga partisipant na makipag-unayan sa isa’t isa upang makamit ang isang
layunin. Bukod pa rito, nagbigay rin ng kanilang pakahulugan ang mga sumusunod na
eksperto hinggil sa wika.

“Ang wika ay proseso ng malayang paglikha; ang mga batas at tuntunin nito ay
hindi natitinag, ngunit ang paraan ng paggamit sa mga tuntunin ng paglikha ay malaya at
nagkakaiba-iba. Maging ang interpretasyon at gamit ng mga salita ay kinasasangkutan ng
proseso ng malayang paglikha.” – Noam Chomsky

“Ang wika ay kasintanda ng kamalayan, ang wika ay praktikal na kamalayan na

umiiral din para sa ibang tao...ang wika, gaya ng kamalayan, ay lumilitaw lamang dahil
kailangan, dahilan sa pangangailangan sa pakikisalamuha sa ibang tao.” – Karl Marx

“Habang pinangangalagaan ng isang bayan ang kanyang wika, pinangangalagaan

niya ang marka ng kanyang kalayaan, gaya ng pangangalaga ng tao sa kanyang kalayaan
habang pinanghahawakan niya ang sariling paraan ng pag-iisip.” – Jose Rizal

“Kapag kinausap mo ang tao sa wikang kanyang nauunawaan, ito’y patungo sa

kanyang isip. Kapag kinausap mo siya sa kanyang wika, ito’y patungo sa kanyang puso.” –
Nelson Mandela

Ayon naman kay Henry Gleason ang Wika ay:

o Nagtataglay ng sistemang balangkas
o Sinasalitang tunog
o Arbitraryo
o Kabuhol ng kultura
o Dinamiko

“Ginagamit ang Wika sa pag-iisip ng mga tao dahil tinutulungan niyang iproseso ng
ating utak ang lahat ng kaalamang at impormasyong iyong nabatid.”- Lev Vygotsky

“ Sa palagay ng dalubwikang si Constantino, ang Wika ay maituturing na behikulo

ng pagbabatid ng damdamin at isang mahalagang instrument sa pagtatago at pagsisiwalat
ng katotohanan.

“Ang wika ay kabuuan ng kaisipan ng lipunang lumukha nito.” – Whitehead, isang

edukador at pilosopong Ingles.
Para naman kay Haring Psammatikos, ang wika ay sadyang natuutunan kahit
walang nagtuturo at naririnig. Ang nagging batayan nito, ipinadala ang dalawang sanggol
sa malayong lugar na walang nakikita at naririnig. Ang unang salitang binigkas ay “bekos”
na ang ibig sabihin ay ‘tinapay’.
Page 7 of 15
 Mula sa sanaysay na “Paglingon sa Ugat ng Komisyon sa Wikang Filipino” na
isinilat ni Dir.Hen. Roberto T. Ańonuevo, kinilala anf Filipino bilang Wikang pambansa
alinsunod sa Artikulo XIV, sek 6. ng Saligang Batas ng 1986. Ayon sa batas na ito
“Habang nililinang anf FILIPINO ay dapat itong payabungin at pagyamanin nang nakasalig
sa mga katutubong salitang umiiral sa wikang Filipino at iba pang wika.” Pinagtibay din g
Pambansang Asamblea ang Batas Komonwealth Blg. 570 noong Hunyo 1940 ang
pagkilala sa ating pambansang wika bilang isang opisyal na wika sa Pilipinas.

Ayon kay Yenbehold, ang pambansang wika sa Republika ng Pilinas ay Filipino

base sa Konstitusyon ng 1987 ng Pilipinas. Maliban dito, ginagamit din natin ang wikang
Filipino sa mga sulatin at pakikipag-ugnayan dahil ito’y madaling maiintindihan.

Ang wikang Filipino ay nabuo dahil sa mga umiiral na katutubong wika sa iba’t-
ibang pook o lalawigan at maging wikang pandayuhan man. Malaki ang naitulong ng mga
wikang ito sa pagpapaunlad at pagpapalaganap ng wikang pambansa.
Sa patuloy na pag- unlad ng ating bayan at lipunan ay mas nadaragdagan ang
bokubularyo ng ating wikang pambansa at patuloy na magbabago ang wikang Filipino
tungo sa ikakabuti nito.

Ang katuubong wika ang nagsisilbing unang wika ng mga Pilipino. Ito’y kinagisnan
ng isang tao mula sa kanyang kapanganakan. Ayon sa mga dalubwika, ang pangalawang
wika ay tumutukoy sa alinmang natutunan ng isang tao matapos niyang maunawaang
lubos at magamit ang kanyang sariling wika.

Ayon kay Richard Nordquist, isang Grammar & Composition Expert, Ang
Bilinggwalismo ay ang kakayahan ng isang tao na magamit ng epektibo ang dalawang
wika. Samantalang ng multilinggwalismo ay ang kakayahan ng isang tao o komunidad na
makapagsalita ng maraming wika.

Ang heterogeneous ay ang pagkakaiba-iba ng mga indibidwal at grupo, maging ng

kanilang tirahan, Gawain, pinag-aralan at iba pa. Ito’y binubuo ng magkakaibang
nilalaman. Samantalang ang homogenous ay pare-pareho at walang pagbabago ang
tono.

Ilapat ang iyong natutunan

Page 8 of 15
 GAWAIN 3: Punan ng mga kaisipang natutunan mula sa “Konsepto ng Wika” ang
balangkas sa ibaba.

Pangalawang Wika
Konsepto ng Wika

Unang Wika

Wika Wikang Panturo Pambansang

Kaisipan

Billingwalismo
Opisyal na Wika Multilinggwalismo

Gawain 4: Paggawa ng Sanaysay

Page 9 of 15
 Mula sa iyong natutunan ukol sa Konsepto ng Wika . Gumawa ng isang sanaysay
batay sa panayam ng napiling komunidad.

RUBRIC SA PAGSULAT NG SANAYSAY

Page 10 of 15
 KRAYTIRYA 10 8 6 5
Organisado, Malinaw at Maayos Hindi
malinaw, maayoos ang maayos ang
simple,nagkasuno ang paglalahad paglalahad
d-sunod ang mga paglalahad ng mga ng mga
NILALAMAN ideya sa pagsulat ng mga ideya at ideya.
at paglalahad ng ideya sa may mga Maraming
isipan sulat at bahagi na bahagi ang
malinaw hindi hindi
ang daloy gaanong gaanong
ng organisado malinaw
paglalahad ang ang
ng kaisipan paglalahad paglalahad
ng kaisipan ng kaisipan.
Kumpleto, May ilang
kumprehensibo Kumpleto kakulangan Marami ang
ang nilalaman ng ang sa kulang sa
ORGANISASY sulat, wasto ang nilalaman nilalaman nabuong
ON lahat ng ng sulat at ng sulay, impormasyo
impormasyon at wasto ang may ilang n at
nakabatay sa lahat ng malinh kaisipan
isang paksa impormasy impormasy
lamang ang on at on at
nilalaman ng sulat kaisipan kaisipan na
nabanggit
Sariling ideya, May iilang
kaalaman, mga ideya Marami na Kopya lahat
konsepto sa sa sa mga ang ideya,
ORIHINALIDAD pagsulat ng pangugusa ideya, kaalaman,
sanaysay at hindi p at salita pangugusa konsepto sa
kinuha/ kinopya na halatang p at salita pagsulat ng
sa internet kinuha/ na halatang sanaysay
kinopya sa kinuha/ sa internet
internet kinopya sa
internet
Wasto ang Hindi wasto
Wastong-wasto pagbaybay ang
ang pagbaybay ng mga pagbaybay
ng mga salita, salita at May ng mga
angkop ang mga bantas na kakulangan salita, hindi
bantas na ginamit ginamit sa sa angkop ang
MEKANIKS sa pangungusap loob ng pagbaybay bantas na
at tama ang gamit pangungus ng mga ginamit sa
ng mga salita ap ngunit salita, pangungus
may bantas at ap o talata
salitang salitang at hindi
hindi ginamit tama ang
umaakma pagggamit
sa ng mga
pangungus salita.
ap

Page 11 of 15
Pagnilayan!

Ibahagi ang iyong natutunan sa pamamagitan ng Organizer na ito.

Ang natutunan ko ay ____________________________________

_____________________________________________________
_____________________________________________________

Magagamit ko ang wika bilang ____________________________

_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

Ang kahalagahan at kabuluhan ng konseptong pangwika para sa

akin ay ________________________________________________

______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
Ibabahagi ko ang aking nalalamang sa _____________________

_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________

Page 12 of 15
 Pagsusuri sa iyong natutunan

GAWAIN 1-A: PAGHAHANAY

PANUTO: Hanapin sa HANAY B ang tamang sagot na mga katanungan mula sa
HANAY A ang mga sumusunod na eksperto hinggil sa wika.

HANAY A HANAY B

1. Ang wika ay kasintanda ng kamalayan, ang A. Noam Chomsky

wika ay praktikal na kamalayan na umiiral din
para sa ibang tao.

2. .Ama ng Wikang Pambansa. B. Lev Vygotsky

3. wika ay proseso ng malayang paglikha. C. Whitehead

4. Habang pinangangalagaan ng isang bayan

ang kanyang wika, pinangangalagaan niya
ang marka ng kanyang kalayaan, gaya ng D . Constantino
pangangalaga ng tao sa kanyang kalayaan
habang pinanghahawakan niya ang sariling
paraan ng pag-iisip.”

5. Nagtataglay ng sistemang balangkas. E. Nelson Mandela

6. Kapag kinausap mo ang tao sa wikang kanyang

nauunawaan, ito’y patungo sa kanyang isip. F. Karl Max
Kapag kinausap mo siya sa kanyang wika,
ito’y patungo sa kanyang puso.

7. Ang wika ay sadyang natuutunan kahit walang G. Manuel Quezon

nagtuturo at naririnig.

8. ang Wika ay maituturing na behikulo ng H. Jose Rizal

pagbabatid ng damdamin at isang mahalagang
instrument sa pagtatago at pagsisiwalat
ng katotohanan.

9. “Ginagamit ang Wika sa pag-iisip ng mga tao

dahil tinutulungan niyang iproseso ng ating I. Henry Gleason
utak ang lahat ng kaalamang at impormasyong
iyong nabatid.”

10. “Ang wika ay kabuuan ng kaisipan ng lipunang J. Antonio Luna

Page 13 of 15
 lumikha nito.”
K. Haring
Psammatikos

GAWAIN 1-B: Tama o Mali. Isulat ang T kung tama ang saltang may
salungguhit sa pangungusap tungkol sa “Konsepto ng Wika” at Isulat naman
ang Tamang Sagot kung mali ito.

______________1. Ang pambansang wika ng Pilipinas ay Filipino base sa Konstitusyon

ng 1987?

______________2. Ayon kay Richard Nordquist ang Multilinggwalismo ay ang kakayahan

ng isang tao na magamit ng epektibo ang dalawang wika?

______________3. Ang heterogenous ay ang pagkakaiba-iba ng mga indibidwal at

grupo?

______________4. Ang Bilinggwalismo ay pare-pareho at walang pagbabago ang tono?

______________5. Kinilala ang Pilipino bilang mabisang wika sa pagtuturo at paglinang

ng kaalaman?

______________6. Ang Katutubong wika ang nagsisilbing pangatlong wika ng mga

Pilipino?

_______________7. Ayon naman sa dalubwika, ang pangalawang wika ay tumutukoy sa

alinmang wikang natutunan ng isang tao matapos maunawaang lubos at magamit ang

kanyan g sariling wika?

_______________8. Ang unang salitang binibigkas ay “bekos” na ang ibig sabihin ay

Bigas?

_______________9 Ang wika ay maitutturing na behikulo ng pagpapabatid ng damdamin

at isang mahalagang instrumento sa pagtatago at pagsisiwalat ng katotothanan?

Page 14 of 15
_______________10. Kinilala ang PILIPINO bilang wikang pambansa alinsunod sa

Artikulo XIV, Sek.6, ng saligang batas?

Talahulunganan

Ang mga sumusunod na terminino ay ginamit sa modyul na ito:

Arbitaryo Nabuong salita at ang mga kahulugan nito ay pinagkakasunduan ng

mga taong kapangkat ng isang kultura.
Dalubwika Tawag sa taong dalubhasa sa wika.
Dinamiko Ito ay buhay na wika at patuloy na dumarami at nadaragdagan at
umuunlad.
Lengguwah Mahigit sa 6,000 wika sa daigdig. Karaniwan itong ginagamit upang
e magpahayag ng damdamin o ekspresyon. Ang pambansang wika ng
Pilipinas ay wikang Filipino at sa baat pook nito ay may ibat-ibang
wika na ginagamit.

Sangguniang Elektroniko

https://filipinoastig.wordpress.com/wika/

http://siningngfilipino.blogspot.com/2012/wikangfilipino.html.

(http://grammar.about.com/od/ab/g/Billingualism.htm).

(http://grammar.about.com/od/ab/g/Multilingualism.htm).

Page 15 of 15